CZĘŚĆ II. FUNKCJONOWANIE DRUŻYNY
WYCHOWAWCZA ROLA OBRZĘDOWOŚCI Emilia Kulczyk-Prus
{
Obrzędy, zwyczaje i symbole stanowią podstawę tworzenia się więzi emocjonalnych z grupą i organizacją, ułatwiają identyfikację z nią, podkreślają odrębność od innych zespołów, pomagają tworzyć atmosferę i wprowadzać pozytywne wzorce zachowania. Obrzędowość łączy ludzi, zaspokaja potrzeby emocjonalne, stanowi element przystosowania się. Taką funkcję na przestrzeni wieków spełniała np. obrzędowość rycerska.
SYMBOLE PRZYNALEŻNOŚCI DO ZHP I SKAUTINGU W ZHP są symbole, tradycje i zwyczaje wspólne dla całej naszej organizacji, a niektóre z nich – nawet dla światowego skautingu. Jednoczą nas i wyróżniają spośród innych grup społecznych: Krzyż Harcerski jest wzorowany na orderze Virtuti Militari, przyznawanym za szczególne męstwo i dzielność w służbie dla Ojczyzny. Po środku Krzyża znajduje się kółko – symbol doskonałłości, a w nim lilijka skautowa. Promienie rozchodzące się od lilijki oznaczają, że harcerstwo stara się objąć swym oddziaływaniem jak najszersze kręgi społeczne, jak największą liczbę dzieci i młodzieży. W Wieniec z dębu i wawrzynu (liści laurowych) oznacza cele do zdobycia: siłę, umiejętności, sprawność i wiedzę. Dąb jednocześnie symbolizuje męstwo, a laur zwycięstwo. Hasło „Czuwaj” to pobudka, wezwanie harcerzy do nieustannej służby. Kropki na ramionach Krzyża Harcerskiego to ziarenka piasku symbolizujące przeogromną rzeszę członków naszego ruchu na całym świecie. Lilijka wywodzi się z symboliki skautowej, jest tradycyjną odznaką harcerską. Noszą ją harcerze (srebrną) oraz instruktorzy (złotą) na nakryciu głowy, a członkowie drużyn harcerskich przygotowujący się do złożenia Przyrzeczenia Harcerskiego – przypinają ją do munduru (w miejscu Krzyża Harcerskiego). Lilijka harcerska wzorowana jest na zakończeniu igły magnetycznej dawnej busoli – mówi, że harcerz w każdej sytuacji wybiera słuszną drogę i zawsze kieruje się szczytnymi ideałami. W 1927 r. na harcerskiej lilijce umieszczono skrót hasła filaretów – ONC („Ojczyzna, Nauka, Cnota”). Na zwieńczeniu lilijki harcerskiej znajduje się napis „ZHP”.
54