Luz sen noite (2013 2014) ii

Page 1

Luz sen noite Revista do saber Número tres Curso 2013-2014

As Pontes de García Rodríguez


Edicións do Caxado, 2014

Luz sen noite. Revista do saber, número 3

Centro Público Integrado Monte Caxado Avda. Monte Caxado, s/n C.P.: 15320 - As Pontes de García Rodríguez (A Coruña) Depósito Legal: C 1034-2014


ADRO

Como cada ano, ofrecémoslles con todo agarimo un novo número da revista do noso centro, titulada Luz sen noite. Revista do saber, na que tentamos recoller algunhas das moitas iniciativas que, ó longo do presente ano académico, puido desenvolver o alumnado do noso centro. Precisamente porque as circunstancias actuais non semellan as máis adecuadas, cómpre realizar un exercicio de reflexión en torno ás diversas situacións que estamos a padecer. Non en van debemos lembrar que o futuro próximo non resulta en exceso alentador para os máis novos, así que talvez sería de interese insistir, sequera por una anaco, nunha das facetas vitais que afectan ó ser humano: a educación. Sabido é que sen a presenza duns mínimos valores non conseguiremos formarnos como persoas, máxime nun tempo no que aniñan abondosos ídolos con pés de lama, en todos os ámbitos da existencia. Así que dende esta revista tratamos, aínda que de xeito humilde, fomentar as inquedanzas ou preocupacións dos rapaces, coa finalidade de que se atrevan a abordar a realidade, mediante creacións de distinta clase. De feito, a palabra, xa sexa escrita ou ben falada, constitúe un dos mecanismos máis claros polo que atinxe á posibilidade de manifestar os sentimentos, así que agardamos que os textos e ilustracións que deseguido se amosan favorezan, no vindeiro número, mesmo unha maior cantidade de traballos presentados. Soamente nos resta pedirlles saiban desculpar os erros cometidos.

YAGO RODRÍGUEZ YÁÑEZ Coordinador e Director da revista Xuño do 2014


ÍNDICE “Tarde de outono”, de Samuel Cal Seoane

3

“¿Por que está a morrer Sargadelos”, de Laura Rodríguez Porteiro

4

“A miña avoa”, de Noemi Purriños Lago

6

“Simplemente, Castelao”, de Laura Rodríguez Porteiro

6

“Resumindo”, de Jessica Moledo Blanco

9

“Os faros da miña terra”, de Raquel Romero Blanco

11

“¿Qué le pasa a Ribéry?”, de Daniel Calvo Sánchez

11

“Pollo a la pimienta”, de Carolina Adega Orejas

14

“Sentir los colores”, de Samuel Cal Seoane

22

“Antojos: Tarta de tres chocolates”, de Claudia Penabad Martínez

24

“Crucigrama blanco”, de Yago Rodríguez Yáñez

25

“O milagre de Bouzas”, de Melisa Barro Hermida

28

“Memorias dun neno labrego”, de Uxía Castro Barro

29

“Manual de instrucciones”, de Jessica Moledo Blanco

30

“Los medicamentos”, de Cristina Fernández Blanco

31

“Del cielo al infierno”, de César Amarelo Cazás

32

“Altos ritmos”, de Carmela Franco Caaveiro

33

“Mi once ideal”, de Marco Durán Vázquez

35

“Entrevista”, de Carmela Franco Caaveiro

37

“As Pontes de García Rodríguez”, de Carmela Franco Caaveiro

39

“A retranca galega”, de Carme Pita Rodríguez

40

“Comentario”, de Xairo Calvo Pérez

42

“Unhas paisaxes de soño”, de María Ramudo Ledo

44


Ultimamente Ismael busca refuxio nas pólas máis altas das árbores, para así poder desfrutar da poesía. Tarde de outono

Agora mesmo estou sentado na cadeira do meu xardín. Estou vendo como pasa lentamente o tempo, ollando para os paxaros, para os cativos, para os coches... A verdade é que isto é do máis nornal do mundo, e é por iso polo que estou escribindo este relato. ¿En todas as historias teñen que acontecer cousas fantasiosas ou fóra do común? Para nada. Para min, este tipo de historias son as máis bonitas. A narración dunha fermosa tarde de outubro, cando aínda non chegaron os aires fríos do inverno e cando xa remataron as cálidas temperaturas de agosto. Agora, o sol asoma tímido e caen as follas das árbores, non sen antes cambiar a súa cor verde polo triste marrón que anticipa o que virá nos seguintes meses. Neste tempo, os cativos xogan tranquilos nos parques sen preocuparse polos exames e as formigas aínda están activas. Hai unha temperatura idónea e o ceo está completamente despexado, sen unha nube. Pero xa non é verán, e é unha mágoa ter que ver á xente deprimida cando xa non poden ir á praia, en vez de aproveitar as últimas raiolas de sol do ano que está morrendo. E, aínda que hoxe é sábado, tamén hai xente que ten que traballar e que non pode gozar desta fermosa tarde, porque as vacacións de verán xa están acabadas dende hai tempo. Sería bonito vivir nunha casa na costa, para poder ver o sol ocultándose

3


por detrás do horizonte, por detrás das grandes masas de auga que os nosos ollos non chegan a contemplar, ata que desaparece, e dá paso á noite. Pero temos que volver á realidade, e nela eu non vivo na costa. E con estas reflexións, achégase o ocaso lentamente, mentres eu contemplo esta tarde de outono...

Samuel Cal Seoane, 3º ESO B

Aquí temos a algúns dos nosos corredores, agora xa en actitude repousada, despois do esforzo físico realizado.

¿Por que está a morrer Sargadelos? Escoito triste como os traballadores da cerámica Sargadelos están sometidos a un ERE. Non sei moi ben o significado deste termo, pero si que sei que non é nada positivo nin para os traballadores nin para a empresa. Dende que nacín a marca galega Sargadelos está na miña vida, ata tal punto que decidín facer unha colección de figuriñas pequenas, e xa levo nove. Fun varias veces á fábrica de Sargadelos e tamén á de Castro. A nosa vaixela é desta marca e a estantería da avoa onde ten as súas figuras (que todos chamamos a 'sargadelería' e que dende ben pequeniños os meus curmáns e eusabemos que 'iso non se toca') é o tesouro particular da avoa.

4


O interese por esta cerámica fíxome investigar sobre Isaac Díaz Pardo e interesarme pola súa vida. E desexo que algún día sexa homenaxeado nas Letras Galegas. Foi un gran artista que tivo que ver como o seu pai era fusilado polas súas ideas. Estivo no estranxeiro, na Arxentina, como Castelao, a quen coñecía porque o seu pai era membro das Irmandades da Fala xunto con Vincente Risco, Luís Seoane, Otero Pedraio... Foi pintor, escritor, profesor, deseñador, empresario... Pero decidiu adicarse á cerámica, pola que tiña unha inmensa paixón. Pero... ¿Non debe nada Sargadelos a Díaz Pardo? ¿Sen a súa axuda todo sería o mesmo? Evidentemente foi unha figura máis que significativa para a empresa e puido contribuír a que a imaxe de Sargadelos fose outra. Xa non poderemos falar que sería desta cerámica sen pensar nel. Nunca saberemos que sería de Sargadelos sen Isaac Díaz Pardo, porque nunca se poderá separar o seu nome da súa historia.

Laura Rodríguez Porteiro, 1º ESO B

¡Sempre de festa! Estas tres rapazas amosan unha incontible ledicia, ademais dun incrible encanto natural.

E contade comigoí, o gran xefe, para evitar naufraxios innecesarios.

5


a Miña avoa De pequena ti me coidaches, dende nena sempre me axudaches. Ensináchesme a falar o galego., e tamén me ensinaches a contar cos dedos. Iamos ó parque e columpiábasme. Non hai nada comparable a ese xeito de mimarme. Unha infancia é unha vida mentres estás aquí. Serás o mellor influxo que poida seguir. Agora, con case dezaséis anos, son moitos recordos. Debes saber que todos te queremos. E máis que unha avoa, ti es ouro puro en persoa.

Noemi Purriños Lago, 3º ESO A

Simplemente, Castelao INTRODUCIÓN Mexan por nós e dicimos que chove Castelao foi o segundo escritor homenaxeado coas Letras Galegas en 1964, despois de Rosalía de Castro; homenaxe máis que merecida, porque foi unha das figuras máis importantes e relevantes no panorama político galego previo á guerra civil española,o que motivou o seu “traslado” á Arxentina. Pero ademais foi un notable escritor, pintor e debuxante. Tamén foi funcionario, profesor e médico en breves etapas da súa vida. Pero a verdadeira paixón de Castelao foi sen dúbida Galicia.

6


BIOGRAFÍA

Castelao, á esquerda

Cando meniño

Alfonso Daniel Manuel Rodríguez Castelao naceu en Rianxo (A Coruña) o 30 de xaneiro de 1886. Emigrou sendo moi pequeno coa súa nai á Arxentina, onde o pai levaba xa uns anos traballando. Alí nacen as súas duas irmás. Críanse na Pampa Central Arxentina. No ano 1900 a familia volta a Galicia para que Castelao estude medicina na Universidade de Santiago de Compostela. Nesta época fai teatro en lingua galega, pertence á tuna ompostelá e aparece o seu interese polo debuxo e a pintura, especialmente pola caricatura. En 1909 obtén a licenciatura en Medicina e fai un curso de doutoramento en Madrid, pero non é quen de acadalo. Volta a Santiago e especialízase en obstetricia. No mesmo ano 1909 gaña unha medalla de ouro na Exposición Rexional Galega de Santiago e expón no Salón dos Humoristas de Madrid. Instálase en Rianxo, pero non exerce como médico. el mesmo dirá: ”Fíxenme médico por amor ó meu pai; non exerzo a profesión por amor á humanidade”. Colabora na fundación do semanario El Barbero Municipal, dende onde atacaría o reximen caciquil galego; tamén colabora con xornais de Madrid e deseña cubertas de libros. En 1912 casa con Virxinia Pereira e ese mesmo ano vaise adherir á Liga Agraria da Acción Galega, onde coñece a Ramón Cabanillas.

Castelao e a súa dona Dona e fillo de Castelao

Castelao, Otero Pedraio, Losada Diéguez, Blanco Torres…

7


En 1914 nace o seu único fillo: Alfonso Xesús, que morrerá con só 15 anos. Nesta mesma data durante uns meses queda cego por un desprendemento de retina, feito que se repetirá máis veces. O tema dos cegos será unha constante na súa obra, e Talvez polo problema da vista decide opositar a funcionario (traballa de 1915 a 1939) e vai destinado a Pontevedra. Aquí a súa vida cultural é moito máis intensa (Asembleas Nacionalistas, Irmandades da fala…). coñece a Paz Andrade, Carlos Sobrino, Alexandre Bóveda,Antón Losada Diéguez… Traballa como profesor de Debuxo nun instituto desta cidade. Comeza a publicación, sendo director artístico, da revista Nós con Vicente Risco e Otero Pedraio. En 1926 foi nomeado académico de número da Real Academia Galega. En 1931 Castelao forma parte do recén fundado Partido Galeguista.

Mitin de Castelao o Día de Galicia, o 25 de xullo, ante o monumento a Rosalía de Castro en Santiago. O escritor atópase en Madrid no alzamento militar de xullo de 1936, porque colabora na tramitación do Estatuto de Galicia. Por iso non foi asasinado como moitos dos seus compañeiros galeguistas. En 1938 viaxa pola antiga URSS e polos Estados Unidos nunha xira de propaganda contra o fascismo. Tamén estivo en Cuba, onde a colonia galega rendeulle moitas homenaxes. En 1940 opta por vivir na Arxentina, cidade que agrupa a gran número de galegos emigrados. A obra de teatro titulada Os vellos non deben de namorarse estrénase en Bos Aires en 1941. Para a que pinta as máscaras, como vemos na foto. En 1946 viaxa a Francia por razóns políticas e diagnostícanlle un cancro. Volta á Arxentina e ten tempo para recompoñer as primeiras páxinas do libro sobre cruceiros Galegos. En 1949 empeora e morre o 7 de xaneiro de 1950 lonxe de Galicia.

8


En 1984 voltan os seus restos ó Panteón de Galegos Ilustres de Santo Domingo de Bonaval (Santiago de compostela).

Laura Rodríguez Porteiro, 1º ESO B

Resumindo... Dixéronme que as mulleres non temos capacidade de síntese, vamos, que non sabemos resumir, que cando imos contar algo que nos imos polas ramas, que nos perdemos nos detalles, que nos poñemos a contar cousas que non teñen que ver coa historia. Por WhatsApp díxomo, que por certo me vai caducar e non sei como facer para pagalo, porque non teño tarxeta desa para poder comprar cousas pola internet. Teño unha amiga que a ten e ó mellor ma deixa, pero non o sei fixo, porque eu me levo ben coa ex-noiva do irmán do ex-noivo da súa mellor amiga, e claro, sería bastante incómodo, ¿non credes?... Que non sabemos resumir... ¡Ja ja!... Se te oíses dende fóra non o crerías... O que pasa é que os tíos falades moi pouco e hai veces que nós estamos sensibles e nos apetecería que nos falasedes, ou que nos falasedes menos. Ós homes non vos gusta falar, nin tampouco escoitar. Que se tedes orellas é por se algunha vez se vos dá por poñervos uns lentes. Hai xente que di que hai homes sensibles e bla bla bla... Mirade, ata o home máis sensible do mundo, Pablo Neruda, levantouse un día da cama todo feliz e alegre, e escribiu: "Gústame cando calas porque estás como ausente". Se eu fose a muller do Pablito este teríame posto ó seu lado e teríalle escrito: "Gústame cando escribes, porque así non te aguanto". ¿Pero que se cre o señor este? ¿Que a nós tamén nos

9


gusta

escoitar

as

vosas

inmadureces

e

parvadas

varias?

Pois

non,

mira, estades moi mal afeitos, pois a maioría dos homes ides traballar as vosas horiñas e cando chegades a casa está todo feito e débevos parecer que se fai só ou algo, poque vos sentades no sofá e nós aínda estamos a facer as tarefas, non se vos vaia ocorrer por algún casual axudarnos, non... ¿Para que? Igual cansades ou algo, pobriños. Intentar resumir vós estando todo o día na casa facendo as tarefas... Coa pila de tempo que leva facelo todo... Xa só falar e xa te cansa. En fin, o que dicía era que si que resumimos, só que consideramos máis cousas importantes, e como facemos varias cousas á vez, ¿por que non imos poder contar varias cousas á vez?

Jessica Moledo Blanco - 3º ESO B

Velaquí andan, practicando surf na area, na compaña dun cadeliño. ¿Non lle terán medo ó mar? Disque algún case tivo que ser rescatado...

10


OS FAROS DA MIÑA TERRA

Raquel Romero Blanco, 1º ESO A

¿Qué le pasa a Ribéry? Algo le ocurre, algo le gasta todas sus fantásticas cualidades de futbolista por las cuales se le admira como uno de los mejores jugadores del mundo. Frank Ribéry está irreconocible. Lleva un par de meses serio, jugando mal, sin encontrarse cómodo tanto en el terreno de juego como fuera de él. Antes del partido del otro día en el Santiago Bernabéu frente al Real Madrid había preocupación en el Bayern Múnich, pero también había alguna esperanza de que Ribéry despertase y aprovechase la ocasión para mostrar al mundo lo que vale.

11


Pero en ese partido tampoco se vio a ese Ribéry entrañable, fantástico, ese jugador que nos sorprende en cada jugada en la que participa. ¿Cuál es el problema? Al parecer la prensa alemana afirma que el deportista no parece que se encuentre a disgusto en el Bayern, "su casa", como acostumbra decir. Ribéry renovó contrato y junto con Götze es el jugadores que recibe el sueldo más alto del equipo. Lleva una vida familiar estable en una ciudad donde lo adoran y lo respetan. Guardiola lo pone de titular, lo alaba en público, así como los compañeros no paran de expresar lo mucho que lo estiman; desde el cuerpo técnico hasta la directiva, todos están tratando de levantar los ánimos al francés. Después de la actuación de Ribéry en el Bernabéu, se le ha reprochado a Guardiola que no hubiera sustituido antes al jugador. Ribéry se marchó al final de la primera parte, de modo que camino del túnel de vestuarios se despidió del partido intercambiando la camiseta con Benzema. En la Bundesliga hace tiempo que no muestra la chispa que lo carazteriza, aquella cualidad que tan famoso lo ha hecho. Fuera de forma, sin ritmo, caviloso, no puede decirse que en Madrid no se esforzase; de hecho, se esforzó pero sin fortuna, dado que su banda izquierda estuvo neutralizada, igual que la banda de Robben. Preguntando por las razones de melancolía de Ribéry, el director Karl-Heinz Rummenige declaró que al parecer al futbolista lo sigue obsesionando el asunto del balón de oro, honor que se llevó con todo merecimiento Cristiano Ronaldo. Se ve que el jugador francés no ha superado la decepción de haber sido víctima de algo injusto. Tal precise una mayor confianza por parte de su entrenador, o incluso un apoyo explícito manifestado por sus compañeros. El exportero del Bayern Oliver Khan declaró que ya había pasado mucho tiempo y que lo importante era contribuir al éxito del Bayern Múnich.

Daniel Calvo Sánchez, 2º ESO A

12


¿Quen dixo que o Romanticismo rematara? Hai quen di que na vida, como na ciencia, hai que saber aproveitar as ocasións. Se cadra... Talvez habería que preguntarlle a esta elegante parella. ¡Ai, Carmen, Carmen...!

Os rapaces de 3º ESO A, distinguibles pola súa simpatía.

13


POLLO A LA PIMIENTA Ingredientes

1 pollo. 1 copa de coñac. 4 cucharadas de manteca de cerdo. 2 cucharadas de aceite. Sal y pimienta. Procedimiento Se limpia el pollo y se sazona de sal y pimienta, se le vierte en el interior el aceite y el coñac, y se le unta con la manteca de cerdo. Se coloca en el asador y se le dan vueltas rociándolo de vez en cuando con una salsa. Se sirve entero y con guarnición de zanahorias y patatas o con ensalada.

Carolina Adega Orejas, 3º ESO A

¡Noraboa a todos pola vosa participación, campións! Mesmo algunha veterana competidora de musculado corpo decidiu achegarse á carreira. Iso si, con paraugas incluído, pois ben coñecemos a importancia deste instrumento nas probas de atletismo. Observen esa saia plisada, por non falar dese calzado indie adaptado ó terreo. ¡Que grande es, María Jesús!

14


Foi unha satisfacción representar obras teatrais convosco. Moitas grazas, de verdade, pola vosa implicación. A VIDA NO CAXADO: Pequena historieta filosófica de 4º da E.S.O. (Comparecen no escenario SHAILA e RAQUEL, en actitude desafiante máis ó tempo resignada, coa luz da xuventude nos ollos. O resto de participantes vai facendo acto de presenza ós poucos, para ubicarse ó fondo. Semellan extraviados nunha nebulosa de soño, alleos á realidade). RAQUEL: ¿Cal é a finalidade da vida, distinguido público? ¿De que serve estudar, se ó final todos imos rematar ijual de juapos? SHAILA: Bueno, muller... Non sexas tan pesimista. Xa sabes que sempre nos quedará ese recuncho de felicidade chamado C.P.I. Monte Caxado. RAQUEL: ¡Por favor, non sexas pedante! ¿Como podes dicir iso? Se os profesores non nos comprenden. Mira, por exemplo o de... SHAILA: ¡Ejem! Vai ser mellor ir deixando iso, agora que aínda están as notas sen poñer. Ademais, ¿que van pensar os nosos convidados? (Un rebumbio inmenso, de voces distorsionadas, percorre a estancia. ARTUR, posuído pola voz de Eladio, e SABELA, a xeito de velliña rosmona, reflexionan 15


en torno ós problemas do centro. Únenselles MARCOS, UXÍA GABEIRAS, UXÍA CALVO e XAIRO). ARTUR: ¡Vós o que tedes que facer é estudar, e nada máis! ¡Panda de vagos! SABELA: Pero Artur... Se non facemos outra cousa... ¡Vaia tristeza, a nosa! MARCOS: ¡Calade, calade...! ¡Acabo de ver unhas rapaciñas! ¡Hai que ver iso! ¡Buf! ARTUR: Mellor marcho... Teño cousas que facer. Non sei onde terás ti o cerebro... (XAIRO despídese do seu compañeiro, mentres se repasa coquetamente o cabelo. ARTUR desaparece entre a cortinaxe). XAIRO: ¡Talogo, meu! UXÍA GABEIRAS: ¡E hai uns rapaces, que dá xenio velos! MARCOS: ¡Anda que as nenas!

OS

RAPACES DE

4º,

EN PLENA ACTUACIÓN.

SHAILA: ¡Deixádeo xa, por Deus! Recibamos a Adrián, quen nos poderá aconsellar acerca dos seus métodos de ligue... Hai quen di que é un verdadeiro experto na materia. XAIRO: ¡Unha especie de tigre! UXÍA GABEIRAS: ¡Un campión! UXÍA CALVO: Chámanlle o pulpo xigante... 16


(Xorden rapidamente ALBA e CANDEA) ALBA: O inigualable, o inesquecible, o irrepetible... ¡Tiburón do Caxado! (Todos aplauden. Soa a música de EL realiza unha entrada espectacular).

TIBURÓN,

de Henry Méndez. ADRIÁN

ADRIÁN: Aquí estou eu, nenas. ¡O profesor Adrián! ¡O deus dos nenos! ¡Dos homes! ¡Digooo... das vellas! ¡Bah! ¡Tanto ten! ¡Jujujú! ¡Jijijí! ALBA: ¿Que debemos facer para atopar mozo, Adrián? CANDEA: ¡Si, si! ¡Un tan bonitiño coma ti! ADRIÁN: Bueno, iso non che é nada facil (jeje)... Pero o primeiro que tedes que facer é fixarvos un obxectivo, e logo... E logo... ¡CHAPACHÁ! RAQUEL: ¿Chapachá? ¿A que te refires con iso? ADRIÁN: Tamén hai que explicárvolo todo, carafio... ¡Intérprete! XAIRO: Chapachá, dacordo coa Real Academia, remite ó significado de requebrar, agarimar, seducir ou embriagar de amor á nosa... florciña adorada. SABELA: ¡Silencio! ¡Achégase alguén! (Aparecen DANIEL CASÁS e JONATHAN, que con impoñente porte varonil frotan as mans de ledicia).

De troula por Santiago de Compostela. E haiche profesores que moito aparecen nas fotos... 17


DANIEL CASÁS: ¡Si, si, si! ¿Onde andan as chicas? JONATHAN: ¡Aquí estamos nós, homes de esculturais corpos! ¡Que pectorais! ¡Buah! MARCOS e XAIRO: ¡Vivan Jonathan e Casás, grandes filósofos do Caxado! RAQUEL: ¿Por que os homes non pensarán noutra cousa? XAIRO: ¡Ah! ¡Coidado, rapaces! (Desaparecen. A voz de Eladio soa impetuosa como as galernas invernais. ARTUR transmite, autoritario, a súa mensaxe). ARTUR: ¿Quen anda aí? ¿Quen anda aí? ¡Saíde! ¡Todo o mundo ó patio! (Enchidas de medo, asómanse, detrás dos obxectos do escenario, UXÍA CALVO, CANDEA, ALBA, JONATHAN e ADRIÁN. Comeza a música de A BERTOLINA. Os personaxes mudan as súas elegantes roupas por outras más sinxelas, propias das tarefas do campo. ADRIÁN, MARCOS e JONATHAN divídense no papel correspondente ós dous solistas masculinos. UXÍA CALVO baila nun lugar máis elevado).

¡ Dende logo, vaia beleza, a de Adrián no escenario!

Todos concentrados no seu papel.

SHAILA: Moita bertolina, moita bertolina, pero aquí ninguén fai nada. ¡A ver se facedes algo! UXÍA CALVO: Disque chega agora a época de sementar patacas...

18


¡C OIDADO COA ESCALADA, RAPACES! ALBA: Nós aínda non fixemos nada... CANDEA: Nada de nada... UXÍA CALVO: Sempre nos botan a culpa a nós. ¡Pesados! ALBA: Quizais o próximo ano botemos de menos o centro... ADRIÁN: Non nos pasemos, ¿eh? Ademais, pode que botemos de menos o centro... Pero non ós profesores. ¡Haiche cada un! ¡Buf! Se eu che contase. JONATHAN: ¡Hai, oh, hai! ¡Para dar e tomar! RAQUEL: ¿Que queremos facer logo das nosas vidas? ADRIÁN: Pois por exemplo... Agora mesmo, cantar, actuar... Non sei se comezar con algo de Camela, coa miña deliciosa voz... TODOS: ¡Non, non! ¡Por favor! JONATHAN: ¡Xa nos choveu dabondo este ano! ¡Andan as patacas ben grandes! ¡Ai, se tivesemos unha bertolina! SABELA: ¡Cantas cousas poderiamos facer, meu Jonathan! JONATHAN: De todos os xeitos, eu fun onte segar a herba... E penso ir hoxe outra vez, miña rula. 19


Ímosvos botar de menos. Diso estamos seguros.

SABELA: Leva un sacho tamén, meu rei. XAIRO: ¡Leva a rapaza, oh, leva a rapaza! UXÍA CALVO: ¡Estes anos non voltan! ¡Pobres de nós! ¡Ouh, a vida! ALBA: ¿Onde se esconde? Talvez no futuro. CANDEA: Ou na terra. Mais a terra... Nunca nos deu nada. SHAILA: Quizais o día de mañá teñamos nenos... SABELA: Logo este tempo cedo remata... UXÍA GABEIRAS: Poucas patacas imos ter, co que traballamos. Nos estudos facemos igual... ¿En que consiste a soidade? Quizais habería que preguntarlle a calquera persoa, pois todos nos sentimos sós de vez en cando. En realidade, somos moi fráxiles. Por iso debemos coidar ós que nos rodean e aproveitar a nosa vida.

Fotografía de Cristina Franco Pernas, 3º ESO B

20


(Séntese unha música case mística, derivada das xeniais notas do noso querido FERTIMÓN. UXÍA CALVO cimbréase maxestosamente, allea ó tempo, mentres os seus compañeiros, lentamente, nadan entre patacas na eira). ARTUR: Deixádevos de gaitas... O único que nos poderá salvar serán... As maxistrais clases dos profesores. ADRIÁN: ¡Ouh! ¡Moito me gustan as clases de Galego... ! ¡É a miña asignatura favorita! XAIRO: Anda que Tecnoloxía...

Lois Pereiro, de Antón Paz Pena, 1º ESO A

Roberto Vidal Bolaño, de Cristina Otero Corral, 1º ESO B

DANIEL CASÁS: ¡A ver, oh! ¿Imos sementar ou non? (RAQUEL e SHAILA se adiantan, mentres os seus compañeiros permanecen estáticos no escenario, en posicións ben diferentes). RAQUEL: Seica o tempo non agardou por nós... SHAILA: Si, muller. Todos estes que agora nos botan broncas hannos botar... de menos. (Interveñen XAIRO, ALBA e SABELA. O primeiro, a xeito de galán e con donaire, trata de requebrar ás rapazas. Axiña chega a competencia coa intervención de ADRIÁN e MARCOS).

21


XAIRO: Moi optimistas vos vexo... ADRIÁN: ¡Jujú! ¿Non vos apetecería un café... comigo... e convosco...? ¡Claro! SABELA: Es irresistible, Adrián... Pero prefiro os homes... como che diría eu... máis guapos. RAQUEL: E o tempo seguirá sen deterse, connosco buscando a finalidade da vida e coas mesmas discusións. Mais sempre nos quedará a amizade. SHAILA: A única verdade que perdurará será a vosa ausencia. Guión de Yago Rodríguez Yáñez

Preparados para a Carreira Solidaria. SENTIR LOS COLORES Hace unas semanas escuchamos unas incendiarias y polémicas declaraciones del defensa central del Real Madrid C.F. e internacional con España, Sergio Ramos, en las que decía que prefería ganar la décima Champions con el Real Madrid que otro mundial con España. Yo tengo claro que si fuera Vicente del Bosque no dejaría que jugase el Mundial diciendo esto, pero no puede permitirse ese lujo porque es uno de los mejores defensas centrales de España. Lo que vamos a analizar es la pregunta y las posibles respuestas. Si te preguntan qué prefieres ganar, la Champions con tu equipo o el Mundial con tu selección, creo que lo mejor es no responder, o en caso de hacerlo, decir que, pudiendo, las dos cosas. Digo esto porque, si

22


dices que prefieres ganar la Champions, te pasará como a Ramos: te dirán que solo sientes los colores del club que te paga, solo por interés, y que desprestigias a tu país. Sin embargo, si dices que prefieres ganar el Mundial, te tacharán de facha, nacionalista y desagradecido con el club que te paga. Realmente, dar una rueda de prensa correctamente es algo muy complicado, y hay que llevarlo preparado y pensar mucho lo que se va a decir. Y una persona que dice “Morry Christmas” o que felicita a las jugadoras de waterpolo femenino dos meses más tarde, no creo que sea muy inteligente para preparar bien una rueda de prensa. Por otra parte, vemos la violencia que genera el fútbol, como en Rusia, Brasil y otros países en los que, a menudo, las taquillas del estadio son el escenario de una batalla campal entre hinchas de ambos equipos. Aquí es donde quería llegar. ¿Eso es sentir los colores de tu equipo o utilizar a tu equipo como excusa para realizar actos violentos? Haciendo una encuesta por la calle, creo que la mayoría de la gente optaría por la segunda opción, aunque fijo que hay alguno que preferiría la primera. Y, como dice el refrán, "para gustos se pintan colores", pero creo que la violencia en el fútbol no está justificada y que mancha el buen nombre de este deporte, que era limpio y señorial en sus comienzos. Con ilusión, endexamais atoparemos portas nin camiños pechados. Fotografía de Claudia Penabad Martínez, 3º ESO A Otro tema es el racismo, del que vimos un grave episodio en El Madrigal, donde le lanzaron un plátano a Dani Alves. Yo creo que para apoyar al Villarreal, en este caso, o a cualquier otro equipo, no hace falta hacer esas tonterías, ya que lo único que ganó el autor de este suceso es que lo tachasen de racista, que le retirasen el carné de socio y que le impidiesen el acceso al Madrigal de por vida. Sinceramente, por estos casos tan aislados, el fútbol coge mala fama, y para conseguir el “fair play” en cualquier deporte, este tiene que ir ligado al respeto entre todos los jugadores y aficiones.

Samuel Cal Seoane, 3º ESO B

23


Antojos: Tarta

de

tres

chocolates

Ingredientes: -Galletas María -75 gramos de mantequilla

Primera capa: -150 gramos de chocolate negro -250 mililitros de nata -250 mililitros de leche -1 sobre de cuajada

Segunda capa: -150 gramos de chocolate con leche -250 mililitros de nata -250 mililitros de leche -1 sobre de cuajada

Tercera capa: -150 gramos de chocolate blanco -250 mililitros de nata -250 mililitros de leche -1 sobre de cuajada Preparación: Trituramos las galletas con la mantequilla y ponemos el resultado de base. Fundimos el chocolate negro. Ponemos en una cacerola la leche con la nata a fuego lento hasta que hierva y le añadimos el chocolate y la cuajada. Dejamos que enfríe un poco y lo echamos sobre la base de galleta. Después hacemos lo mismo con las otras dos capas de chocolate. Lo metemos en la nevera y antes de servir espolvoreamos un poco de chocolate rallado.

Claudia Penabad Martínez, 3º

A

24


CRUCIGRAMA BLANCO, 0

1

2

3

4

5

6

(por Yago Rodríguez Yáñez) 7

8

9

10

11

12

13

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

Horizontales 1. Extensión de pelo que crece junto a las orejas. Adjetivo que hace referencia a una mujer triste, melancólica o disgustada. 2. Yermo, estéril, seco, baldío. De esta manera. Trabajar con la rima. 3. 'Riñón', en gallego. En este lugar. Dirigente histórico del Partido Comunista de China. Serpiente americana no venenosa de tres letras. 4. Topónimo de tres letras localizable en la rotonda de As Pontes. Conjunto de ropa interior. La primera de las preposiciones. La sílaba inicial de 'tía'. Período de tiempo indefinido pero de duración inmensa. 5. Alegría, lozanía. Primera sílaba de 'drenaje'. Consonante dental sonora. Malla de hilo o cuerda utilizada en la pesca. 6. Jerga o modo de hablar característicos de un oficio o clase social determinados. Real Academia Española. Segunda nota musical. Que si bla, bla... 7. Séptima preposición. Símbolo químico del radio o dios egipcio del Sol, representado con cuerpo humano y cabeza de halcón. Árbol de hoja caduca, perteneciente a la familia de las ulmáceas. Bahía de las costas de Japón, al fondo de la cual se encuentra Nagoya. 'In', en español. 8. Planta que se corresponde con varias especies del género yuca. Interjección empleada hasta la saciedad en los cánticos victoriosos de los aficionados al fútbol. La vocal más

25


abierta de la lengua española. Pueblo amerindio ‒actualmente extinto‒, que habitó las Antillas, de la familia lingüística arawak. 9. Antiguo defensa internacional francés del primer equipo de fútbol de Valencia. Calle. Inteligentes, agudos, vivos, sagaces. 10. Dios griego de la guerra, hijo de Zeus y de Hera. Marcharse. Hermano mayor de Moisés, responsable del Becerro de oro. 11. Prenda de ropa suelta, pieza sobrepuesta o adorno del vestido colocados sobre el pecho. Hombre que critica, de forma malévola, las obras ajenas. Coméntale. 12. Interjección que expresa reserva, desprecio o indiferencia. Alabanza, elogio. Destino. 'Oyen', en gallego. Verticales 1. Convencerá, inducirá. Partido político cuyo emblema es una gaviota. 2. Raza de origen nórdico, defendida por Adolf Hitler y sus secuaces. Referido al tiempo de desove de los peces. Cosa, en latín, o animal de cualquiera de las especies domésticas de ganado lanar, cabrío o vacuno. 3. Obra realizada con hilos. Campo, tierra de labranza. Introduce, inserta. 4. Guía espiritual musulmán. Nombre de mujer, contenido en 'no andes'. Pronombre personal de segunda persona de singular, acompañado siempre de preposición. Estrella central de nuestro sistema planetario. 5. Loco pequeño. Mamífero insectívoro diferenciable por sus púas. 6. Alabar, elogiar. Ley Orgánica de Universidades. De roer, primera o tercera personas de singular del presente de subjuntivo. 7. Continente en el que se ubica Camboya. Entrégame. San Francisco nació en esta ciudad italiana, allá en el siglo XII. 8. Trata con cuidado excesivo y cariño: mi mamá me... Pescado muy apreciado, conocido como trucha marina. Alhelí, sin 'h'. 9. Persona que ha perdido el juicio. Primera sílaba de 'rinoceronte.' La hermana de tu madre. En inglés, 'encima de'. 10. Hueso localizable en la base de la lengua y encima de la faringe. El pollo sabe muy bien así, con patatas y cebollitas. 11. Sin barba. Extraño metal del que se extrae la itria. 12. Denominación para nave, embarcación. Sonido vocálico, posterior o velar, de abertura media. Primera letra de 'lado'. Adverbio de negación. Interjección empleada para animar y aplaudir. 13. Bayas azuladas utilizadas en la confección de mermeladas. Forma antigua de la conjunción copulativa 'ni'.

Non cabe dúbida de que o colorido domina a paisaxe galega, e a xente, cada vez máis, opta polos tenis pouco rechamantes.

26


CRUCIGRAMA BLANCO (solución) 0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

1

P

A

T

I

L

L

A

M

O

H

Í

N

A

2

E

R

E

M

O

A

S

Í

R

I

M

A

R

3

R

I

L

A

Q

U

Í

M

A

O

B

O

Á

4

S

A

A

M

U

D

A

A

T

Í

E

Ó

N

5

U

F

A

N

Í

A

D

R

E

D

R

E

D

6

A

R

G

O

T

R

A

E

R

E

B

L

A

7

D

E

R

A

O

L

M

O

I

S

E

E

N

8

I

Z

O

T

E

O

É

A

T

A

Í

N

O

9

R

A

M

I

R

U

A

L

Í

S

T

O

S

10

Á

R

E

S

I

R

S

E

A

A

R

Ó

N

11

P

E

T

O

Z

O

I

L

O

D

I

L

E

12

P

S

É

L

O

A

S

Í

N

O

O

E

N

¡POR DULCINEA DO CAXADO! Pequena farsa da vida Muíño: Jonathan Don Quixote: Sabela Sancho Panza: Marcos Teresa Panza: Uxía Gabeiras Rocinante: Alba Dulcinea: Adrián Sobriña: Uxía Calvo Crego: Artur Barbeiro: Candea Sansón Carrasco: Xairo Cabalo de Sansón Carrasco: Shaila Francisco de Quevedo: Daniel Casás Miguel de Cervantes: Raquel

Obra representada polos rapaces de 4º da ESO, antes de Nadal.

27


O milagre de Bouzas No momento no que o corpo do Apóstolo Santiago chegaba a Galicia en barca, celebrábase en Bouzas a voda de dous xóvenes. Entre os cantos e actividades que tiñan lugar, uns homes a cabalo practicaban un xogo consistente en tirar as súas lanzas ó aire e galopar para recollelas antes de que caesen ó chan. O mozo, que participaba tamén no xogo, tivo a mala sorte de que unha vez tirada a lanza, o seu cabalo seguira galopando e se adentrase no mar, sumerxíndose. Os presentes viron con tristeza como do cabaleiro e do seu cabalo só quedaba unha estela de espuma que se dirixía cara a nave na que viaxaban os restos do Apóstolo Santiago. Pero, milagrosamente, o mozo e o cabalo saíron da auga á superficie recubertos de cunchas de vieira. En honor á milagre ocorrida, dende entón, todo peregrino camiño de Compostela leva no seu sombreiro e na esclavina do seu saial unha cuncha de vieira. Melisa Barro Hermida, 3º ESO A

Os nosos sendeiristas, facendo un alto no camiño.

28


Memorias dun neno labrego Balbino é un rapaz da aldea, que nos conta como é a súa vida. Séntese triste, un ninguén, o que vai reflectindo nun caderno no que anota cada sentimento. Gustaríalle ser libre, así que faise preguntas a si mesmo. Daríalle moita vergoña se alguén vise o que escribe. Soña con escribir un libro no que contar o que pensa, e ó mesmo tempo pensa que non tería nada de interesante, pois non o comprenderían. Balbino critica ós maiores, reflexiona e di como actúan. El quixera que lle prestaran máis atención. Preocúpase polos seus pais, xa que non quere que sexan tan pobres. Cala e non lles di nada. Na aldea aínda hai xente máis pobre ca eles. De feito, un compañeiro da escola e os seus irmáns teñen pasan moitas necesidades. Para Balbino falar do seu can é poñelo nun altar: o mellor can do mundo. Pachín, que era como se chamaba, falaba cos ollos, co rabo, coas patas. El entendíao tan ben como se pronunciase palabras. Non parecía un can. Tiña entendemento de persoa, dicía o rapaz. Xogaba con el, cando o deixaban só na casa. Algúns rapaces sentían envexa. Amoláballes que Balbino tivese un cadeliño así. A súa tía Carme entérase de que ó ferrador da aldea o raposo lle comera as galiñas. Un veciño que é cazador e mais o boticario preparan unha trampa para envelenar o raposo, pero non acontece así. Pachín, o can do rapaz, é o que cae na trampa e morre. Balbino entérrao con moita pena, plantando enriba unha cerdeira como se fose a lousa. Uxía Castro Barro, 1º ESO A Observamos ó señor Adega Orejas, inundado de beleza e literalmente esgotado, logo dun día de estudo da natureza xunto a Víctor, recoñecido e inesquecible profesor de Plástica.

29


Porque convosco descubrimos o valor da amizade.

MANUAL DE INSTRUCCIONES Qué debería hacer un hombre cuando una mujer se enfada con él

1. No te enfades tu también, ya es suficiente con ella. 2. No dés demasiada información, pues un hombre casi siempre intenta ganar una discusión con argumentos que para nosotras no tienen ningún sentido, aparte de que puedes 'meter la pata' y acabar enfadándola más. 3. Admite tu error, y si el error no es tuyo, lo admites de todas formas, que la que está enfadada es ella. 4. Presta atención a todo lo que te diga. Solemos mandar indirectas, así que si las entiendes son muy útiles. 5. Mírala, no apartes la mirada de ella, y si te llama alguien lo ignoras y la sigues mirando; se dará cuenta y pensará que le importas más de lo que pensaba, lo suficiente como para dejar todo por ella. 6. Interactúa, pregúntale cosas con sentido. Si la escuchaste sabrás lo que tienes que preguntar. 7. Pide perdón y dile cosas cariñosas cuando la discusión ya se haya calmado un poco.

30


8. Al día siguiente de la discusión, esté o no esté aún enfadada, hazle un bonito regalo. sabrá que la quieres y que quieres arreglarlo. Son pequeños detalles que las mujeres no olvidamos.

Jessica Moledo Blanco, 3º ESO B

Miguel Ledo Roca, 3º ESO B

Uxía Castro Barro, 1º ESO A

LOS MEDICAMENTOS Como todos sabemos, los medicamentos son sustancias que, administradas interior o exteriormente a un organismo animal, sirven para prevenir, curar o aliviar la enfermedad y corregir o reparar las secuelas de esta. Pero últimamente estamos escuchando en temas cotidianos aspectos de otro tipo de medicamentos: los medicamentos Genéricos. Estos, son unos medicamentos que no se distribuyen con un nombre comercial y poseen la misma concentración y dosificación que sus equivalentes de marcas.

31


Mucha gente a día de hoy sigue pensando que tienen muchas diferencias, pero la principal diferencia es que el medicamento genérico adquiere el nombre de la sustancia medicinal que lo compone. Respecto a la calidad, esta es la misma, ya que los medicamentos genéricos se someten a los mismos procedimientos y controles que el resto de medicamentos y son aprobados y reconocidos por el Ministerio de Sanidad, Política Social e Igualdad, por la Agencia Española de Medicamentos y Productos Sanitarios (AEMPS) y por la Agencia Europea del Medicamento (EMA). La consecuencia directa de la utilización de los medicamentos genéricos es la reducción de precios, que supone un ahorro superior al 50% con respecto al coste del medicamento original. Los genéricos proporcionan un beneficio para el ciudadano, al mismo tiempo que contribuyen a racionalizar el gasto público en medicamentos. Espero que con esta poca informacion tengamos todos una idea básica de los medicamentos que estamos tomando. Un cordial saludo a todos. Cristina Fernández Blanco, 3º eso a

Del cielo al infierno En esta última jornada de la Premier League el Liverpool acaba de dejarse prácticamente la liga en esta última jornada tras su empate con el Crystal Palace. En el partido disputado el Liverpool sufrió un doloroso empate, dado que fue ganando desde el minuto diecisiete, tras el gol del interior izquierda Joe Allen, seguido de los goles de Sturridge y de Luís Suárez en los minutos, con los que el Liverpool consiguió una gran ventaja. esta ventaja la perdieron en los últimos minutos del partido con los goles de Delaney y Dwight Gayle. Tras este empate la liga queda en manos del equipo de Manuel Pellegrini, es decir, el Manchester City, dado que ahora se pierde el

32


empate a puntos que tenía el equipo. Tal fue la manera de empatar y la forma de hacerlo que todos los jugadores acabaron totalmente angustiados. incluso pudimos ver las lágrimas del nombrado recientemente mejor jugador de la Premier Luís Suárez. Ahora la Premier depende de que en las pocas jornadas restantes el Manchester pierda algún partido o empate dos, contando, eso sí, con que el Liverpool gane todos sus partidos restantes. César amarelo Cazás, 3º ESO A

A algúns, durante a Semana da Ciencia, a súa propia sabedoría impedíalles visualizar a realidade. Fixémonos neste investigador aínda mozo, de luminosa mirada e coidado peiteado.

Altos ritmos En mi opinión la vida avanza a un ritmo que casi no podemos seguir; el día pasa en un abrir y cerrar de ojos y ya nunca disfrutamos de una relajada puesta de sol. A pesar de ser posiblemente la primera enganchada al televisor, me parece que este es el culpable de la velocidad de la vida. Y no solo eso. Antes cualquier persona disfrutaba leyendo un buen libro en cualquier lugar, tranquilamente. A mí en particular me encanta el olor que desprenden los libros, porque no hay comparación alguna con sentir la textura de cada página, incluso de sus

33


letras. Mucha gente ha decidido optar por hacer uso de las nuevas tecnologías y dedicarse a leer libros sobre una pantalla. Supongo que pensaréis que no es normal que una niña de mi edad piense esto sobre un ordenador, pero aprecio más lo manual, la utilización de los sentidos, ya que me encantan las cámaras antiguas en las cuales te quedas con la sorpresa de si será una buena foto. Sinceramente, odio no tener a veces un simple lápiz a mano con el que escribir, a pesar de tener el móvil donde puedo anotar igual. Para mí una poesía no es poesía si nadie la plasma en un papel, donde poder observarla, leerla, apreciarla... Estoy segura de que no tardaremos mucho en dejar de utilizar la cabeza para pensar, puesto que es probable que seamos mecanizados, como cualquier otro aparato que queda anticuado bajo las nuevas tecnologías, de modo que nuestros cerebros queden obsoletos. Porque a lo mejor lo que estamos viviendo no es progreso, sino un retroceso del que posiblemente quedemos aislados. Carmela Franco Caaveiro, 3º ESO B

De paseo con Capitán Víctor, encaramado en lugar discreto e humilde. Observen ese disimulo, esa parsimonia de quen se cre dono do seu destino, esa faciana de absoluta confianza, ese eterno xesto de seriedade... Non en van o antedito profesor semella descendente directo do xenial Leonardo da Vinci, como ben pode comprobar o seu alumnado.

34


A piques de comezar co surf

Debuxo de Carme Pita Rodríguez, 2º ESO B

Mi once ideal

Me he propuesto crear mi propio once ideal para aclarar cuál debería ser, para mí, el mejor equipo del mundo: 35


Formación: Elegiría jugar con un 4-2-2-2. Mi entrenador elegido es el entrenador que llevó a la selección española a conquistar el mundial. Vicente del Bosque.

Para mí el puesto de portero está más que claro, puesto que mi portero es Iker Casillas. En cuanto a los defensas centrales, los dos mejores me parecen Sergio Ramos y Thiago Silva. En los laterales busco velocidad. He elegido a Dani Carvajal y Jordi Alba, así como he escogido dos centrocampistas muy madridisras: Luka Modric y Xabi Alonso. Hay muchos extremos excelentes por el mundo. Pero para mí los dos mejores son Cristiano Ronaldo y Hazard. Por lo que respecta a los delanteros, me quedo con Lionel Messi y Luis Suárez.

Marco Durán Vázquez, 3º ESO A

36


Entrevista ¿Qué opinas sobre el actual sistema de educación? En mi opinión este sistema educativo tendría que estar basado en las necesidades de este país y al mismo tiempo en las necesidades de cada alumno, y no es así lo que se está realizando, ya que ahora lo que se intenta es que solo estudien los que puedan costearse una buena educación privada.

¿Cómo crees que deberían estar evaluados los alumnos? Creo que aparte de unos controles cada cierto tiempo, los alumnos deberían evaluarse por su trabajo diario y no sobre un examen solo, ya que no todo se observa en un examen final. Debería mirarse más el trabajo diario y el esfuerzo de cada alumno. Por eso a lo mejor este sistema debería adaptarse más a cada alumno, ya que no todos somos iguales.

¿Crees que los alumnos han perdido el respeto al maestro? Por supuesto que sí. Yo recuerdo que cuando yo estudiaba nadie se ponía por encima de su profesor y ahora los alumnos contradicen todo lo que el profesor dice. Y aunque en parte tenga que imponer sus propias ideas, deberían respetar mucho más a sus maestros, ya que a base de escuchar se aprende y eso parece que ya no está de moda, y desgraciadamente se han perdido muchos valores imprescindibles para esta sociedad.

Roi Otero Baamonde, 1º ESO B

37


¿Crees que se deberían proponer más horas de clases de otros idiomas? Ahora mismo las horas de clase de estudio de distintos idiomas son escasas; en dos/tres horas semanales que tengan los alumnos no se aprende un idioma, aunque bueno, en este país nunca se han valorado los idiomas, así que entiendo que no van a empezar ahora, pero bueno… En general deberían aumentar horas de clase, ya que son escasas, y si queremos que se aumenten las horas de otros idiomas se necesita aumentar horas de clase, ya que las otras áreas también necesitan más horas de clase.

¿Crees que el profesorado sabe afrontar las situaciones de conflicto entre los alumnos? Bueno, este tema depende mucho de cada profesor, pero me parece que en la mayoría de los casos los profesores no están preparados para una disputa entre alumnos. En lo tocante a mi opinión, creo que deberían enseñarles también a tratar con alumnos de secundaria antes de dar clase, ya que no es fácil.

¿Es posible controlar a una clase de más de 25 alumnos? Posible sí, pero ahora es más complicado. En la actualidad creo que es casi imposible. Si a un profesor le cuesta controlar a una clase de 15, veo muy complicado que pueda con una de 25, pero quién sabe… En realidad, si el profesor es serio y deja claro a los alumnos que quién manda es él, es totalmente posible, pero todos sabemos que ahora casi ningún profesor es capaz de eso. Carmela franco caaveiro, 3º ESO B

Todos semellan preparados, coas facianas tensionadas...

Fotografía de Carmela Franco Caaveiro, 3º ESO B

38


As Pontes de García Rodríguez As Pontes de García Rodríguez se localiza en la provincia de A Coruña, más concretamente en la comarca do Eume, y es, gracias a su belleza paisajística, un gran atractivo turístico. Cuenta con un lago artificial, considerado el mayor lago artificial de Europa, con una magnífica calidad de sus aguas y una extensión equivalente a 1200 campos de futbol. Hasta ahora se puede disfrutar de una playa extensa y con arena de cantera, desde donde se puede observar la belleza ejemplar de dicho lago. Esta localidad cuenta también con un pantano, en el cual se pueden practicar diversos deportes, tales como el piragüismo o la vela, y por supuesto senderismo, alrededor de sus magníficas rutas, en las montañas que rodean el cauce del río. Pero si en lugar de agua prefieren turismo de ocio, As Pontes cuenta con una nueva pista de karts, que será abierta al público próximamente. Para ocio, esta tranquila localidad cuenta con la “Festa da Fraga”, declarada de interés turístico nacional, que se celebra alrededor del día 25 de Julio, donde todos los años se puede disfrutar, por ejemplo, del conocido Festival Folk, en el que se suele contar con artistas como Susana Seivane o Los Suaves. Y ello sin dejar de lado su característica sesión vermú. Y cómo olvidarse de la gran variedad gastronómica con la que cuenta este pueblo, con productos tan típicos como las mantecadas o sus fantásticas ferias, entre las que conviene destacar “A feira do Grelo”, celebrada el domingo de Carnaval, o la “Feira dos cogumelos”, de la que se puede disfrutar en noviembre, aparte de muchas otras. O si lo que prefieren es un paseo más histórico, pueden visitar el fantástico museo etnográfico del colegio CPI Monte Caxado, elaborado por uno de sus profesores, José María López Ferro. En dicho museo se exponen antiguas piezas y fotografías gracias a la colaboración de alumnos y diversos donantes. Como ven, As Pontes es un lugar fantástico para pasar sus vacaciones, ¡en un paraíso natural y cultural!

Carmela Franco Caaveiro, 3º ESO B

39


A retranca galega O humor galego, máis coñecido como retranca, é un humor especial, fino e sempre cunha dobre ou triple intención que ás veces remata coa paciencia de moitas persoas. Este humor distínguenos ós galegos de calquera outra persoa ou humorista. É unha mezcla de sarcasmo e ironía que os galegos poñen en práctica, pois supón unha forma intelixente de liberarse de compromisos, ó tempo que derivou dun humor peculiar e ben difícil de explicar. Iso si: O humor non ten por que conter retranca, pero a retranca sempre contén humor. Deste humor galego xurdiu a revista A retranca (2007), a única de toda Galicia que trata este tema. Como o seu nome indica, esta revista fala da retranca dun xeito gráfico.

Texto e Debuxos de Carme Pita Rodríguez, 2º ESO B

40


Comentario lingüístico A

CONTINUACIÓN, OFRECEMOS EN PRIMICIA UN TEXTO CRÍTICO EN

TORNO Á SITUACIÓN ESPAÑOLA, QUE SERÁ ANALIZADO LINGÜISTICAMENTE POLO FUTURO

DOUTOR XAIRO CALVO PÉREZ:

LA TIRANÍA DEL CEREBRO Actualmente la sociedad manifiesta una carencia absoluta de valores, por lo que no es de extrañar que las discusiones más profundas de este país tengan lugar en el bar, al calor de la grata compañía de una televisión cada vez más deleznable, en la que raro resulta que no se retransmita un partido de fútbol, por no hablar de tertulias y debates varios, ambientados en un marco cultural incomparable en el que priman los pinchacarneiros. Ya lo dicen los eruditos: «El fútbol es así». Y supongo que nuestras mentes también. Desde siempre nos hemos caracterizado por ser excesivamente pasotas, dado que no reivindicamos nuestros derechos. Así van la sanidad, la educación o la justicia, que no hay quien las arregle. Podremos introducir innovaciones electrónicas en todos los ámbitos del sistema educativo, pero el problema reside en los cimientos de la propia sociedad, ajena a lo realmente importante. Porque claro, ¿qué hay más necesario que el fútbol, practicado por personas formadas y que rinden un servicio esencial a su patria?

Intres de felicidade, todos xuntos.

41


Grosso modo, no cabe duda de que las inquietudes artísticas no son comprendidas en este santo país, acostumbrado a dirimir sus diferencias a golpe de exabrupto. La falta de educación campea a sus anchas, y no hay tu tía, sino que incluso estas actitudes son apoyadas por la propia autoridad, dado que ciertos comportamientos inadmisibles carecen de su correspondiente sanción. Poco importa que uno, vaya usted a saber por qué, coja el coche un día cualquiera y se dé a la fuga delante de las narices de la autoridad; en España, entiéndanlo bien, la autoridad se interpreta como una especie de dictadura, y tal palabra resulta poco menos que proscrita. Nuestra clase política en líneas generales no se esfuerza en absoluto en remediar los problemas que afectan al ciudadano, habida cuenta de que sus pensamientos se concentran en esferas más elevadas, entre las cuales cabe mencionar el mantenimiento de los sueldos que perciben. Digamos que nos proporcionan unos granitos de maíz y nos tiran cacahuetes, tal es su falta de respeto hacia nosotros. ¡Estamos atontaos! Ante este panorama, no podemos dejar de preguntarnos cuáles son los modelos de comportamiento permisibles en esta sociedad que nos rodea y en la que prima la violencia, pues todo se disculpa. Bueno, habría quien dijese que, en ocasiones, nos encontramos al lado de individuos descerebrados cuya máxima preocupación consiste en pensar en el peinado con el que habrán de salir a la calle. ¡Estamos buenos! ¡A seguir así! Y ahora, a seguir cantando el famoso lema de «¡Yo soy español, español, español...!»

Comentario Tenemos aquí un texto de carácter crítico, con una clara utilización de la función expresiva –o emotiva– del lenguaje, ya que transmite la información de manera subjetiva («Y supongo…»). El autor realiza esta crítica en un registro, en unas partes, más o menos culto, y en otras partes, vulgar; se puede decir que es un 42


registro “medianamente formal”. Observamos también varios ejemplos de un estilo directo («El fútbol es así», «¡Yo soy español, español, español…!»), pero en el resto del texto el autor explica los sentimientos o habladurías de otras personas con sus propias palabras –y con sus peculiares aportaciones (críticas). La relación de las diferentes partes de la obra está más bien clara, pero no impecable, pues, como digo, es un texto de carácter crítico, con lo que siempre pueden aparecer diversas secuencias que pueden dar lugar a error o mal entendimiento. Por lo demás es, como he dicho, un texto impecable y con una buena adaptación al contexto español. El tema que nos trata se adapta a la sociedad española actual, criticándola negativamente visto el desorden y la desorganización que contiene (se le da mucha más importancia a cosas que no la tienen que a las que en realidad sí la poseen); el autor nos intenta hacer ver, de alguna manera, este caos existencial en el que nos vemos inmersos. Si pasamos a centrarnos en los personajes, observamos que el autor habla, conjuntamente, de la población española actual, pero en esta diferencia dos grupos: los dirigentes, a los que critica, y los dirigidos –o ciudadanos–, a los que defiende (o critica, si hablamos de que destaca su estupidez habida cuenta de que no hacen nada por remediar esta situación). ¡Jujujú! E vós, ¿que mirades?

Volviéndonos hacia la estética de la composición, observamos distintos casos curiosos, como en la secuencia «¡Estamos atontaos!», donde el mismísimo autor utiliza la terminación -ao, cuando lo correcto es utilizar -ado. Vemos también casos de anáfora («Así van la sanidad, la educación o la justicia, que no hay quien las arregle»), o catáfora («Ya lo dicen los eruditos: «El fútbol es así»»). También utiliza, de alguna manera, las palabras relacionadas con el fútbol, comparándolas, negativamente, con la sociedad actual. Utiliza también diversos conectores supraoracionales, sobre todo argumentativos (por lo que, dado que). Absolutamente todo esto lo realiza con una entonación, se intuye, más bien alborotada (o con intención de que así se entienda, sobre todo cuando utiliza la exclamación), y respetando la ley de economía lingüística de la lengua española. En vista de todo el contenido del texto analizado en este sencillo comentario, podemos dar por sentado que se trata de un texto coherente y que trata un tema importante o más bien básico para la vida de la mayoría de los españoles en la actualidad (o incluso para las futuras generaciones), y que afecta a todos ellos de una manera mucho más perjudicial de lo que la mayoría piensan; nos topamos, entonces, con un texto importante para nuestros sentimientos. Xairo Calvo Pérez, 4º ESO A 43


unhas paisaxes de soño Hai xa uns séculos un neno ía camiñando por un sendeiro de Xermade mentres contemplaba as fermosas paisaxes. Perdeu a noción do tempo e rematou nun pequeno pobo chamado As Pontes, namorouse das súas paisaxes e das súas tradicións. Parecíalle un lugar único. Volveu para a súa casa e non lle contou nada ós seus pais no tocante a esta terra. Ían pasando os días e o neno non esquecía aquel sitio tan perfecto. Ó parecer as súas paisaxes eran tan fermosas que conseguiron conquistar as súas noites, pois convertérase nun soño para el habitar nestas terras tan fermosas. Un día ó seu pai chegoulle unha carta que cambiaría a vida deste rapaz soñador; era unha carta de traballo para unha mina en As Pontes. O pai, contento, aceptou. Cando lle contou ó neno o acontecido case lle dá unha volta ó corazón, xa que por fin os seus soños se ían facer realidade. O seu pai, ó velo tan ledo, preguntoulle a causa de tantos sorrisos. El, sen palabras e con bágoas recorréndolle a faciana, só puido darlle as grazas e abrazalo. Xa en As Pontes e co paso dos anos, o neno, que xa non era tan neno, decatouse de que a mina na que traballaba o seu pai estaba a destruír as fermosas paisaxes das que se namorara nos tempos pasados. Non era o único que se decatara disto, pois todo o pobo pedía que esa mina fose destruída. E así foi, destruírona. No seu lugar construíron unha fermosa praia artificial. O pai quedara sen traballo e quería marchar de As Pontes, pero o neno contoulle que o seu soño sempre fora esta terra, de xeito que o pai aceptou quedarse e semanas despois tiña outra vez traballo. Así foi a historiadun neno que coa súa loita cumpriu o seu soño e con el o seu pai tamén foi feliz. María Ramudo Ledo, 2º ESO B

44


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.