AE nr 4 2023

www.appartementeneigenaar.nl

jaargang 24 - 2023 - editie 4

Uw belastingaangifte en uw aandeel in het vermogen van de VvE

De deur die beschermt

je lief is.

Daloc appartementsdeuren dempen niet alleen het geblaf van een blije hond. Ze houden ook inbrekers buiten de deur en zijn vuuren rookbestendig. Door het unieke design beschermt de deur jou jarenlang en gaat zelf jarenlang mee. Een veilige investering voor jou en alles om je heen.

Lees alles over de ultieme appartementsdeur op daloc.nl

Het beroep op de rechter

VvE Rijnoeverflat Hulkestein

VOORWOORD

In dit nummer zijn we langs gegaan bij een VvE in Arnhem die blokverwarming gaat aanpassen met warmtepompen. We volgen de VvE in haar route van verkenning tot besluit en uitvoering. In het volgende nummer gaan we de bereikte besparingen bespreken.

Tevens informatie over de aanpassingen van subsidies die per 1 januari 2024 ingaan.

Verder geeft Drs. Maarten den Ouden informatie over de aankomende belastingaangifte en hoe u uw aandeel in het vermogen van de VvE kunt aangeven.

Wij wensen u veel leesplezier.

Marc Zagwijn

Appartement & Eigenaar

COLOFON

Wonen Media BV

Postbus 2093, 1960 GB Heemskerk

Telefoon 0251 207 450

E-mail info@appartementeneigenaar.nl Internet www.appartementeneigenaar.nl

Uitgever Marc Zagwijn

Vormgeving Jessica Geertsma

Advertentie-exploitatie Tim Hes ISSN 1572-185X

Lithografie en druk

Drukkerij Van Rixel & Van Hoesel, Heemskerk

Opgave en vragen over abonnementen: Abonnementenland

Postbus 20, 1910 AA Uitgeest

Tel. +31(0)251-25 79 24

Fax +31(0)251-31 04 05

Site: www.bladenbox.nl voor abonneren of www.aboland.nl voor adreswijzigingen en opzeggingen. Abonnementenland is ook bereikbaar via Twitter.

Stuur uw tweet naar: @Aboland_klanten.

BRANDVEILIGHEID?

We

doen het goed

in Nederland, maar...

Als je de statistieken erop nakijkt dan doen we het goed in Nederland. Er zijn jaarlijks zo’n 65.000 claims voor woningbranden. Dat zijn ongeveer 180 per dag. Daarvan zijn er jaarlijks ongeveer 30 fatale woningbranden, dat wil zeggen een woongerelateerde brand waarbij dodelijk slachtoffers zijn ontstaan. Vergeleken met Europese landen is dat goed te noemen maar je weet het misschien, “er zijn leugens, grotere leugens en statistieken”.

Ik zeg niet dat we het slecht doen in Nederland, zéker niet maar we moeten ons ook realiseren dat we in Nederland spreken van een dodelijk slachtoffer door brand als de persoon in kwestie bij de brand is overleden, dus niet onderweg naar het ziekenhuis of in het ziekenhuis. Andere landen rekenen die ook mee en zo kom je dus in een definitie-verschil. Maar ja, waar gaat het om. Je zult maar (familie van dat) slachtoffer zijn.

Dit jaar zijn er uiteraard ook weer wat branden geweest. Twee in het oog springende branden zijn die in Amsterdam aan de Joan Muyskenweg en in Arnhem in de Presikhaaf.

De eerste betrof een brand in een gebouw dat is ‘opgetopt’, dat wil zeggen een bestaand gebouw waar later drie verdiepingen zijn opgezet. De brand begon in een opgetopte woning waarboven zich nog twee woningen bevonden. Omdat de regels van het Bouwbesluit voor zo’n verbouwing hetzelfde zijn als die van het bestaande gebouw, dat al gebouwd kan zijn voordat het huidige Bouwbesluit werd vastgesteld, zijn dat niet de wat zwaardere eisen van nieuwbouw. Wat hier gebeurde? De brand sloeg in een waterafvoerleiding (kunststof) en ‘wandelde’ door een koker naar het dank. Daar vatte de isolatie vlam en de brand verplaatste zich van het ene dak (woning) naar de andere.

De tweede betrof een brand in een rijtjeswoning. De brand sloeg in het dak waar het zich onder de zonnepanelen eveneens van de ene naar de andere woning verplaatste. In dit geval heel eng voor een vrouw en (heel jong!) kind die op de bovenste verdieping sliepen. Ze hadden geen moge-

lijkheid meer om via de trap te vluchten en konden niets anders dan via een Velux dakraam naar buiten klimmen en zo goed en zo kwaad als het ging (zonnepanelen) te vluchten naar een woning waar ze weer naar binnen konden.

Wat we duidelijk willen maken is:

1. Als je woning voldoet aan de eisen van het Bouwbesluit moet je niet denken dat je een veilige woning hebt. Je hebt dan een woning die voldoet aan consensus die partijen gevonden hebben om minimale eisen te formuleren. Dat is dus nooit optimale brandveiligheid maar brandveiligheid die voor iedereen acceptabel is. Op zich goed, daarover geen misverstand, maar misschien weet je zelf wel dat er redenen zijn om meer veiligheid in je woning te willen. Bij jongen kinderen? Als je wat minder snel ter been bent? Als je een bijzondere hobby hebt met wat meer kans op brand? Als je een elektrische step, scootmobiel, fiets in huis hebt?

2. Zorg ervoor dat je goede rookmelders hebt. Wij zijn echt niet de eerste van wie je dat hoort maar heb je ze nu? Werken ze? Je voorkomt er geen brand mee maar het geeft je heel belangrijke extra tijd om toch nog (via de trap) te kunnen vluchten. Extra tijd is ont-zet-tend belangrijk om je overlevingskans te vergroten en wat kost zo’n ding nou? Oh ja. Mocht je brand meemaken, doe zoveel mogelijk deuren en ramen (achter je) dicht.

3. Last but not least: Zorg er in ieder geval voor dat je woning, berging, parkeergarage minimaal voldoet aan de eisen zoals die gesteld zijn in het Bouwbesluit. Twijfel je? Vraag een inspectie.

Witlox Brandveiligheid heeft vele VvE’s als tevreden klant.

Het beroep op de rechter bij problemen in het appartementencomplex

Door Bas van Zanten, BVD Advocaten

Eigenaars van appartementen zijn gezamenlijk verantwoordelijk voor het beheer van het gebouw waarvan zij eigenaar zijn. Door middel van de vereniging is de samenwerking tussen de eigenaars georganiseerd. Niet zelden functioneert de vereniging niet op een manier die recht doet aan de gemeenschappelijke belangen. Het komt ook vaak voor dat een lid, door zijn verplichtingen niet (volledig) na te komen, weigert (actief) in de vereniging te participeren. Omdat de besluitvorming in de vergadering in

beginsel een democratisch proces is, kunnen ook meningsverschillen tussen de eigenaars leiden tot impassen. Dit kan ertoe leiden dat de gerechtvaardigde belangen van de eigenaars niet worden behartigd. Het doen van een beroep op de rechter kan in een dergelijke situatie mogelijk uitkomst bieden. Voordat van die mogelijkheid gebruik wordt gemaakt, is het belangrijk om, op basis van alle omstandigheden van het geval, te overwegen wat de kans van slagen van een dergelijke actie is.

In dat verband is belangrijk om stil te staan bij de vraag door wie en tegen wie een gerechtelijke procedure wordt gestart. De hoedanigheid van de betrokken partijen en de (rechts)verhouding waarin zij tot elkaar staan is van doorslaggevend belang voor het antwoord op de vraag of een rechter een vordering of een verzoek kan toewijzen. Het komt in de praktijk geregeld voor dat een vordering of verzoek niet kan worden toegewezen, omdat een partij niet bevoegd is de vordering in te stellen of het verzoek te doen dan wel dat hij daarbij geen belang heeft. In dit artikel staan we stil bij een aantal aspecten die in het kader van de gerechtelijke procedure van belang zijn. We kijken daarbij naar drie verhoudingen die kenmerkend zijn voor de context van appartementen: (i) de vereniging die optreedt tegen een lid, (ii) een lid dat optreedt tegen de vereniging, en (iii) een lid dat optreedt tegen een ander lid. In dit artikel is, in verband met de omgang, niet stilgestaan bij, onder meer, de verhouding tot huurders, hoofd- en ondersplitsingen en beperkt gerechtigden, zoals hypotheekhouders.

De vereniging die optreedt tegen een lid De vereniging is verantwoordelijk voor het toezicht op de naleving door de leden van hun verplichtingen. Als sprake is van een overtreding, kan het bestuur het lid waarschuwen. Indien dat lid zijn overtreding niet beëindigt, kan de vergadering boetes opleggen en zelfs het besluit nemen dat lid, indien hij zijn appartement zelf bewoont, het (eigen) gebruik van diens privégedeelte te ontzeggen. Als dat lid, ondanks het treffen van die maatregelen, volhardt in zijn overtreding(en), kan de vereniging echter niet (nader) handhavend optreden zonder dat de rechter dat lid in een uitspraak ergens toe heeft veroordeeld. De eigenaars zijn, bijvoorbeeld, verschuldigd bij te dragen, conform hun aandeel in de gemeenschap (breukdeel), in de kosten van de vereniging. Als een eigenaar niet aan die verplichting voldoet, zal de vereniging in een gerechtelijke procedure moeten vorderen dat de rechter hem veroordeelt tot het betalen van zijn bijdragen. Als de rechter dat heeft gedaan, dan kan de vereniging een deurwaarder beslag laten leggen op het vermogen van de schuldenaar.

Besluit

Voordat het bestuur namens de vereniging een gerechtelijke procedure tegen een lid kan starten, dient de vereniging een besluit te nemen dat het bestuur machtigt om een dergelijke actie te verrichten. Het is belangrijk dat de bewoordingen van dat besluit correct zijn. Als de vergadering een dergelijk besluit niet (goed) neemt – en dat komt regelmatig voor – dan leidt dat ertoe dat de vereniging door de rechter niet-ontvankelijk wordt verklaard, waardoor de vordering niet zal worden toegewezen. De kans dat de wederpartij zich erop beroept dat, indien de vergadering voornoemd besluit niet heeft genomen, de vereniging niet-ontvankelijk moet worden verklaard is groot. De vereniging kan tijd en geld besparen door de vergadering een geschikt besluit te laten nemen waardoor het bestuur gemachtigd wordt namens de vereniging een gerechtelijke procedure aanhangig te maken. In dat verband is het raadzaam je bij het opstellen van de tekst van het besluit te laten adviseren.

De eis dat dat het bestuur een machtiging van de vergadering nodig heeft om een gerechtelijke procedure te starten kan worden beperkt als dit wordt vastgelegd in het reglement. In de huidige (model)reglement is bijvoorbeeld bepaald dat het bestuur, zonder dat daarvoor een machtiging van de vergadering is vereist, bevoegd is onbetaald gebleven bijdragen van de leden (gerechtelijk) te incasseren.

Mogelijk is dat een lid een gerechtelijke procedure start waarbij de vereniging wordt betrokken. In dat geval mag de vereniging, zonder dat daarvoor een besluit van de vergadering is vereist, verweer voeren tegen het verzoek of de vordering van dat lid. Die uitzondering geldt echter niet voor het, in die gerechtelijke procedure, instellen van een tegenverzoek of tegenvordering, waartoe een procespartij bevoegd is. Het instellen van een tegenverzoek of tegenvordering is immers wat anders dan het voeren van verweer tegen een verzoek of vordering van de wederpartij. In dat verband is het ook raadzaam ervoor te zorgen dat het bestuur (tijdig) beschikt over een procesvolmacht van de vergadering.

Geschil binnen uw VvE?

Onze specialisten weten wat er speelt in VvE’s. Wij adviseren u met kennis van zaken vanuit een praktische insteek. Als het kan, dan komen we tot een oplossing met alle betrokken partijen. Als het moet, dan procederen we op het scherp van de snede om recht te doen aan uw belangen. Even sparren? Neem gerust vrijblijvend contact met ons op.

www.bvd-advocaten.nl

Machtiging of veroordeling met dwangsom

De vereniging kan de kantonrechter verzoeken een machtiging te verlenen om zelf te kunnen uitvoeren wat een lid in beginsel behoort te doen. De vereniging kan ook vorderen dat een lid, onder verbeurte van een dwangsom, wordt veroordeeld zijn verplichtingen na te komen. Indien een lid, bijvoorbeeld, zonder toestemming van de vergadering een op- of aanbouw heeft geplaatst, zal die, in beginsel, moeten worden verwijderd – hoewel de vergadering het geven van die toestemming alleen mag onthouden als dat in de gegeven omstandigheden niet onredelijk is. Indien het lid de opbouw niet verwijdert, kan de kantonrechter de vereniging een machtiging geven dit te doen. Om die machtiging te kunnen uitvoeren is echter toegang tot het privégedeelte nodig. Indien het lid die toegang niet verschaft, kan de machtiging niet (goed) worden uitgevoerd – en waardoor mogelijk opnieuw een gerechtelijke procedure nodig is. Het is, afhankelijk van de omstandigheden, vermoedelijk effectiever om het lid te laten veroordelen tot het verwijderen van de op- of aanbouw en tot het voldoen van een dwangsom in het geval hij die veroordeeld niet nakomt. Het is raadzaam te overwegen wat van de rechter gevraagd moet worden om (effectief) het doel, namelijk de behartiging van een (geschonden) belang, te kunnen bereiken.

Het lid dat optreedt tegen de vereniging

In de relatie tussen de eigenaars is de vereniging, zoals de wet en het reglement dat bepalen, verantwoordelijk voor het beheer van de gemeenschappelijke gedeelten, het behartigen van de gemeenschappelijke belangen, het toezien op de naleving van de verplichtingen die uit de wet en het reglement voortvloeien en het handhavend optreden tegen overtredingen van de eigenaars. Dit betekent dat je als eigenaar voor de behartiging van een aantal belangen afhankelijk bent van de vereniging. In veel gevallen is de vereniging echter niet actief, gaat zij niet voortvarend te werk of wordt haar functioneren geteisterd door impassen die afbreuk doen aan de besluitvorming van de vergadering. Het gevolg daarvan kan, bijvoorbeeld, zijn dat geen onderhoud wordt verricht of dat geen reservefonds wordt opgebouwd. De problematiek van de vereniging die niet

goed functioneert is in het bijzonder aan de orde in het geval de vereniging slechts twee leden heeft. Die problematiek is niet zelden tevens aan de orde indien één van de leden, wegens het bezit van meer dan één appartementsrecht, een meerderheid van stemmen in de vergadering heeft, waardoor hij de totstandkoming van besluiten kan frustreren dan wel de vereniging naar diens hand kan zetten – ondanks dat een dergelijk lid zich in het bijzonder de belangen van de eigenaars met een minderheidsbelang moet aantrekken.

Machtiging van de kantonrechter Indien de vereniging haar taken en verantwoordelijkheden niet (goed) nakomt, staat je als lid een remedie ter beschikking: de kantonrechter kan je machtigen om – namens, voor rekening en ten behoeve van de vereniging – zelf te doen wat de vereniging behoort te doen. Mogelijk neemt de vergadering, bijvoorbeeld, niet het besluit om toestemming te geven voor een aanbouw. Denkbaar is, bijvoorbeeld, ook dat de vereniging geen onderhoud aan het dak laat verrichten, terwijl aannemelijk is dat dit onderhoud verricht moet worden. Het belang bij het verkrijgen van toestemming voor de aanbouw – of de legalisatie daarvan, indien de aanbouw al is gerealiseerd – respectievelijk het mandaat om het onderhoud van het dak te kunnen (laten) uitvoeren, kan worden behartigd door een machtiging van de kantonrechter.

Mogelijk is, bijvoorbeeld, ook dat de vergadering een besluit heeft genomen, maar dat dit besluit niet wordt uitgevoerd. Het bestuur is verantwoordelijk voor het uitvoeren van de door de vergadering geno-

men besluiten. Mogelijk gebeurt dat niet, omdat bijvoorbeeld niet genoeg geld beschikbaar is en een extra bijdrage van de leden (nog) niet is geïncasseerd. Indien het bestuur dat besluit vervolgens niet uitvoert, kan de kantonrechter worden verzocht een machtiging te verlenen op basis waarvan je als lid zelf bevoegd bent om voornoemd besluit uit te voeren.

De machtiging zal (slechts) door de kantonrechter worden gegeven, indien aannemelijk is gemaakt dat de vergadering of het bestuur in redelijkheid niet heeft kunnen handelen zoals zij heeft gedaan. Dat handelen kan bestaan uit het nemen van een (deels) onjuist besluit of uit het in het geheel niet nemen van een besluit. Dat handelen kan ook bestaan uit een nalaten, door het bestuur, waardoor niet de handelingen worden verricht die in het belang van de gemeenschap zijn, mits het bestuur bij of krachtens de wet of het reglement, waaronder besluiten van de vergadering, verplicht is die handelingen uit te voeren. In dit verband is belangrijk dat, voordat een dergelijk verzoek aan de kantonrechter wordt gedaan, eerst de vergadering in de gelegenheid wordt gesteld om een be-

sluit te nemen. Indien je de kantonrechter verzoekt een machtiging te geven, voordat de vergadering zich over het onderwerp heeft kunnen uitlaten, loop je een (te) groot risico dat het verzoek zal worden afgewezen. Om je belangen goed te kunnen (laten) behartigen is het raadzaam je, alvorens je tot de kantonrechter te wenden, eerst in te spannen om een vergadering bijeen te (laten) roepen. Daarnaast zal je aannemelijk moeten maken, indien de vergadering een besluit heeft genomen waarmee je het (deels) oneens bent, dat de vergadering dat besluit in redelijkheid niet heeft kunnen nemen.

Vernietiging van een besluit Mogelijk neemt de vereniging een besluit waar je het niet mee eens bent. Indien dat besluit in strijd is met de wet of het reglement, verbindt de wet daaraan het rechtsgevolg dat het nietig is en daardoor niet geldt. In beginsel dien je een rechtsgeldig besluit te respecteren, omdat het democratisch tot stand gekomen is. Ondanks dat een besluit niet in strijd is met de wet of het reglement, kan het onder omstandigheden toch worden bestreden, namelijk als het in strijd is met de redelijkheid en

billijkheid. Als lid draag je het (bewijs)risico om aannemelijk te maken dat de vergadering in de gegeven omstandigheden in redelijkheid het besluit niet heeft kunnen nemen. Het is belangrijk dit standpunt zorgvuldig en op basis van objectieve gegevens te onderbouwen.

Van belang in dit verband is de termijn waarbinnen een besluit door de kantonrechter kan worden vernietigd, namelijk een maand nadat iemand kennis heeft kunnen nemen van het besluit. Daarvan is bijvoorbeeld sprake als het besluit is vastgelegd in de notulen en die notulen met de leden zijn gedeeld. De vereniging zal overigens moeten stellen en – indien nodig – moeten bewijzen dat iemand te laat een beroep op de kantonrechter heeft gedaan, bijvoorbeeld door te onderbouwen dat het lid op een bepaald tijdstip de notulen, waarin in door de vergadering genomen besluit is beschreven, heeft ontvangen.

Stel dat de termijn, waarbinnen je de kantonrechter kunt verzoeken een besluit te vernietigen, is verstreken, kunt je dan nog (juridisch) tegen het besluit opkomen? Dat is onder omstandigheden het geval, namelijk indien de vereniging, door het nemen dan wel het afdwingen van een bepaald besluit, haar bevoegdheden misbruikt. Dit kan, onder meer, aan de orde zijn als een besluit geen feitelijke grondslag heeft. Daarvan is, bijvoorbeeld, sprake in het geval het besluit een renovatie te verrichten en het op grond daarvan opleggen van (extra) bijdragen aan de leden, terwijl in het geheel niet objectief inzichtelijk is of kan worden gemaakt wat de omvang van de daadwerkelijke kosten van die renovatie is, dan wel dat evident is dat de omvang van de (extra) bijdragen disproportioneel hoog is. De omstandigheden moeten een beroep op de misbruik van een bevoegdheid kunnen rechtvaardigen. Omdat daarvan niet snel sprake zal zijn, is het belangrijk (tijdig) voor je belangen op te komen, zowel in vergaderingen als ten aanzien van het (laten) vernietigen van besluiten. Het lid dat optreedt tegen een ander lid

Als individuele eigenaar heb je belang bij het onderhoud en het beheer van het gebouw, waarvan je immers mede-eigenaar bent, in het bijzonder van het privégedeelte. Als lid wil je niet, althans zo min

mogelijk, afhankelijk zijn van derden, in dit geval de vereniging, voor het kunnen behartigen van je belangen. In de wet en het reglement is echter bepaald, dat de behartiging van de belangen die de individuele eigenaars met elkaar delen, de verantwoordelijkheid van de vereniging is. Een deel van je autonomie als individuele eigenaar is voor een niet gering deel, in beginsel, gedelegeerd aan de vereniging. Indien zich problemen binnen de vereniging voordoen, kan die beperking van je autonomie een belemmering zijn – ondanks dat je, door middel van het stemrecht in de vergadering, invloed kunt uitoefenen binnen de vereniging.

In dit verband, waarbij we ons beperken tot de context van de gerechtelijke procedure, is relevant of een individuele eigenaar ook rechtstreeks, zonder tussenkomst van de vereniging, zijn belangen kan behartigen. We staan nader stil bij twee situaties, namelijk (i) die waarin je tegen een ander lid optreedt, omdat de gemeenschappelijke belangen, waarvan je individuele belangen (indirect) onderdeel zijn, worden geschaad en (ii) die waarin je tegen een ander lid optreedt, omdat je individuele belangen, die geen onderdeel zijn van de gemeenschappelijke belangen, worden geschaad.

1. Als lid treed je tegen een ander lid op, omdat de belangen van de vereniging worden geschaad Mogelijk komt een lid, bijvoorbeeld, zijn betalingsverplichting, die voortvloeit uit de begroting in combinatie met de jaarrekening, niet na. Mogelijk doet de vereniging hier niets tegen, omdat die bijvoorbeeld niet functioneert. Dit is in het bijzonder een probleem in het geval de vereniging uit slechts twee leden bestaat. Kun je als individuele eigenaar in een gerechtelijke procedure vorderen dat de ander wordt veroordeeld tot het nakomen van zijn betalingsverplichting? In het reglement is bepaald dat de vereniging bevoegd is de ledenbijdragen, die (immers) verband houden met het beheer en onderhoud van de gemeenschappelijke gedeelten, te incasseren. Dat heeft tot gevolg dat, zoals in rechtspraak is geoordeeld, een individuele eigenaars die bevoegdheid niet toekomt. Dit betekent ook dat zelfs in het geval een eigenaar uitsluitend ten behoeve van de vereniging vordert

binnenklimaat Een gezond en veilig

Laat NOVENCO vrijblijvend uw parkeergarage ventilatie inspecteren en zorg voor een veiligere, gezondere en energiezuiniger omgeving voor de bewoners en bezoekers van uw appartementencomplex. Meer informatie: www.novenco-building.com/nl

Contact: cersus@novenco-building.com

dat een lid wordt veroordeeld tot het nakomen van zijn betalingsverplichtingen, de rechter die vordering niet toewijst en de eigenaar niet-ontvankelijk verklaart.

In het geval waarin de vereniging uit twee leden bestaat, kan de situatie ontstaan dat een lid die het reglement overtreedt, tegenhoudt dat de vergadering het besluit neemt om een gerechtelijke procedure te starten waarin wordt gevorderd dat voornoemd lid wordt veroordeeld tot het nakomen van zijn verplichtingen. Dit kan dit ertoe leiden dat je eerst een machtiging van de kantonrechter nodig hebt om namens de vereniging een gerechtelijke procedure, waarin wordt gevorderd dat de ander zijn betalingsverplichtingen jegens de vereniging nakomt, te mogen starten.

2. Als lid treed je tegen een ander lid op, omdat jouw eigen belangen worden geschaad

Betekent dit dat je als individuele eigenaar altijd via de vereniging je belangen moet behartigen en nooit (rechtstreeks) tegen een ander lid van de vereniging kunt optreden? Dat is niet het geval, omdat een aantal bepalingen van het reglement de strekking hebben de individuele eigenaars in hun individuele belang te beschermen. Dat betekent dat die bepalingen ‘rechtstreeks’ tussen de eigenaars onderling gelden. De eigenaars moeten zich jegens elkaar gedragen overeenkomstig hetgeen die bepalingen met zich meebrengen. Indien zij dat niet doen, kun je als individuele eigenaar vorderen dat de ander daartoe wordt veroordeeld. Een voorbeeld hiervan is de bepaling dat het, in beginsel, niet is toegestaan parket of stenen vloeren aan te brengen. Die bepaling heeft tot doel je als individuele eigenaar te beschermen tegen geluidsoverlast.

Niet alleen het reglement, maar ook de wet bevat normen die rechtstreeks tussen de individuele eigenaars geleden en door hen zelf, zonder tussenkomst van de vereniging, gehandhaafd kunnen worden. Dit is bijvoorbeeld de norm uit het burenrecht, dat het niet toegestaan is hinder te veroorzaken op een manier die onrechtmatig is. Indien die norm wordt geschonden, kun je als lid rechtstreeks een vordering, die strekt tot beëindiging van die normschending, in een gerechtelijke procedure instellen.

Conclusie

Indien een vereniging niet goed functioneert, leden hun verplichtingen niet nakomen of in de vergadering geen besluiten tot stand komen, kan een gerechtelijke procedure een uitkomst bieden. Alle betrokken partijen kunnen een beroep doen op de rechter. Niet altijd zijn zij echter ontvankelijk in dat beroep. Het is daarom belangrijk zorgvuldigheid in acht te nemen indien een gerechtelijke procedure wordt overwogen. Stel jezelf altijd de vraag of je met je verzoek of vordering (effectief) je doel, namelijk de behartiging van het (geschonden) belang, kunt bereiken, en ook of dat verzoek of die vordering door de rechter kan worden toegewezen, oftewel of je bevoegd bent dat verzoek te doen of die vordering in te stellen. Als hierin niet zorgvuldig wordt gehandeld, loop je niet alleen het risico dat de vordering of het verzoek wordt afgewezen, maar ook dat je wordt veroordeeld in de proceskosten, waardoor je (mogelijk) een (bescheiden) salaris voor de advocaat van de wederpartij en het (volledige) griffierecht van de wedepartij moet vergoeden. Om die reden wordt aanbevolen, voordat je een gerechtelijke procedure aanhangig maakt, ongeacht of je dat namens de vereniging of in je hoedanigheid van (individueel) lid doet, je rechtspositie door een advocaat te laten bepalen. Op basis daarvan kan beoordeeld worden of een gerechtelijke procedure, als middel om je doel te bereiken, een (reele) kans van slagen heeft. Dit kan enerzijds eraan bijdragen dat tijd en kosten niet tevergeefs aan het beslechten van een conflict besteed worden en anderzijds dat (uiteindelijk) teleurstellingen bespaard blijven.

Schade als gevolg van een overstroming blijft een catastrofe,

maar is het daarom ook niet verzekerbaar voor uw VvE?

De laatste weken zijn wij een nat kikkerlandje. De hevige langdurige neerslag is een klimatologische ontwikkeling welke voor de toekomst meer regel dan uitzondering zal worden. Hiermee kan het risico om overstromingen enkel toenemen.

Buiten het feit dat een overstroming een impactvolle gebeurtenis voor mens, dier als omgeving roept het ook direct de discussie op wie opdraait voor de kosten voor het herstellen van alle schade. Een doorlopende discussie van meer dan twintig jaar, maar is er nu eindelijk een doorbraak?

Door: Rob van den Heuvel

Accountmanager Vastgoed - Rivez Assurantiën & Risicobeheer B.V.

De zonnige zomer van 2021 wordt opgeschrikt door overstromingen in Limburg, België en Duitsland. Deze overstroming is de één na duurste natuurramp ter wereld van dat jaar. De totale schade liep in de tientallen miljarden euro’s. Het is half juli 2021 en na weken vol zonneschijn draait het weer plots. Immers is niets zo veranderlijk als het weer. Er valt extreem veel regen welke leiden tot overstromingen met als gevolg ruim tweehonderd mensen die overlijden. In Limburg traden beken en rivieren ver buiten hun over, waardoor onder andere het centrum van Valkenburg onder water komt te staan. Vele huishoudens staan letterlijk met hun voeten in het water, een ongekende weelde. Het lijkt een

slechte film of een terugblik op het verleden van de watersnoodramp in ’53. Dit heeft geleidt tot een enorme schade met enorm hoge herstelkosten.

Velen kijken bij een dergelijk ramp direct naar de verzekeraars. Wij zijn toch verzekerd tegen schade aan ons gebouw? Waarom zijn de herstelkosten van de waterschade veroorzaakt door een overstroming niet verzekerd? Het gros van de gebouwverzekeringen voor VvE’s kent een uitsluiting voor schade als gevolg van overstroming. Reden dat een dergelijke schade niet verzekerbaar is op een reguliere gebouwverzekering is omdat de impact zo enorm groot is, dat deze ook niet te dragen is voor

verzekeraars. Het wordt in de verzekeringswereld ook wel een catastroferisico genoemd. Dit is een risico op schade van een uitzonderlijke omvang dat wordt veroorzaakt door een catastrofe. Naast overstroming, zijn ook aardbevingen, vulkanische uitbarstingen, atoomkernreacties en oorlogen catastroferisico’s waarvoor de impact bij een dergelijk voorval zo groot zijn, dat deze niet verzekerbaar zijn.

Voor schade als gevolg van overstroming is er echter al jaren een discussie gaande. Valt dit risico niet onder te verdelen in verschillende categorieën, waardoor er wel een verzekeringsmogelijkheid ontstaat. In 2018 heeft het Verbond van Verzekeraars aan zijn leden het advies gegeven om lokale overstromingen te verzekeren. Een advies van het Verbond van Verzekeraars is nooit bindend voor verzekeraars. Reden hiervoor is dat er wet- en regelgeving is waarbij het nimmer een bindend advies kan zijn voor

verzekeraars. Oftewel verzekeraars hebben de vrijheid om af te wijken van het advies van het Verbond. Terugkomend op het advies uit 2018, hierbij heeft het Verbond geadviseerd om lokale overstromingen te verzekeren. De verzekeraars van particuliere verzekeringen zijn als eerste het advies ter harte gaan nemen en inmiddels hebben vele verzekeraars de dekking op gebouwverzekeringen uitgebreid.

Na de overstromingen 2021 in Limburg is het onderwerp ook weer in de markt van VvE’s nadrukkelijker op de agenda gekomen. Ook voor betrokkenen welke destijds de overstromingen hebben ervaren of welke in aanraking zijn gekomen met een dergelijke ramp zijn zich vaker gaan wenden tot haar verzekeraars. Tot dusver was het antwoord onveranderd, “Beste gebouweigenaar, helaas hebben wij tot dusver geen mogelijkheden dit risico mee te verzekeren op uw gebouwverzekering”. Dit jaar is hier

verandering is gekomen en is één van de grootste verzekeraars is VvE-land Achmea met de merken Centraal Beheer en Interpolis gekomen met een uitbreiding van de dekking op de gebouwverzekeringen voor de VvE’s. Hierbij is schade als gevolg van een overstroming van een niet-primaire waterkering doordat er water onvoorzien het gebouw van uw VvE in Nederland is binnengedrongen verzekerd.

Maar wat is dan een waterkering? Een waterkering is een object dat bedoeld is om logischerwijs water tegen te houden. Hierbij wordt er onderscheidt gemaakt tussen primaire en niet-primaire waterkeringen. Een primaire waterkering biedt bescherming tegen overstroming bij hoogwater van bijvoorbeeld de Noordzee, het IJsselmeer of grote rivieren zoals de Rhijn, de Maas zoals een dijk, een duin of stormvloedkering. De primaire waterkeringen beschermen ons land tegen de zee en de grote rivieren. Een niet-primaire

waterkering tref je langs lokale regionale rivieren. Een dergelijke kering kan een kade zijn, maar ook een weg of weiland. De niet-primaire waterkering vormen vaak onderdeel van het woon- en leefmilieu in de regionale omgeving. Een belangrijk aandachtspunt hierbij is dat als er een grote overstroming ontstaat door een primaire waterkering dit niet verzekerd is. Dit blijft een te grote catastrofe.

Onder het mom goed voorbeeld doet volgen, hebben inmiddels meerdere verzekeraars zich achter het nieuwe standpunt geplaatst. Vanaf 1 januari zullen velen VvE-gebouwen verzekerd zijn voor het schade als gevolg van overstroming van niet-primaire waterkeringen. Al met al een positieve kentering in de uitdagingen die ons te wachten staat, met de klimatologische veranderingen. Heeft u vragen over uw dekking? Neem contact op met uw verzekeringsadviseur en bespreek deze ontwikkeling.

NIEUWS UIT DE VVE-WERELD

Een overzicht van innovatieve producten, diensten en ontwikkelingen die voor VvE’s relevant en interessant zijn.

Ontdek de veiligste daktoegang!

Met Gorter's brandwerende luik krijgt u niet alleen gemakkelijke en veilige toegang tot platte daken, maar ook een robuuste brandwerende barrière die tot 120 minuten bescherming biedt. De brandwerende dakluiken zijn inzetbaar op platte daken met een maximale hellingshoek van 5°.

Balkonbeglazing voor de wintermaanden

Balkonglas van Metalura biedt veel voordelen in de koude en natte maanden van het jaar. Achter het balkonglas zit u beschut en kunt u toch gebruik maken van uw balkon. Balkonglas heeft ook een isolerende werking, waardoor u op uw energierekening bespaart.

De rol van hellingbaanverwarming

Elektrische verwarmingsmatten, die specifiek ontworpen zijn voor hellingbanen en opritten, maken het mogelijk om de toegang tot uw woning of bedrijf veilig en begaanbaar te houden, ongeacht de weersomstandigheden.

Ontdek de elektrische radiator

Elektrische radiatoren hebben de laatste jaren een opmerkelijke opmars gemaakt op het gebied van verwarmingssystemen. Met innovatieve technologieën en een focus op energie-efficiëntie bieden elektrische radiatoren een duurzaam alternatief aan.

Een laadpaal binnen jouw VvE?

Snel, simpel en zonder gedoe! Elektrisch rijden wordt steeds populairder en ook in Nederland wint de elektrische auto terrein. Heeft jouw VvE nog geen laadpalen of te weinig? Laadsnel.nl biedt de oplossing!

Een Schindler Smart modernisering duur?

W2 Lifttechniek biedt betaalbare pakketten aan voor de modernisering van uw Schindler Smart. Wat noemen wij betaalbaar? Wat dacht u van €17.500,00 excl. btw tot en met 8 stopplaatsen!

VVE RIJNOEVERFLAT HULKESTEIN ZIT ER DUURZAAM WARMPJES BIJ!

Appartement en Eigenaar is op bezoek geweest bij VvE Rijnoeverflat Hulkestein, dit gebouw heeft blokverwarming en de bewoners wilden een duurzamer alternatief. In dit artikel een samenvatting van de route die het bestuur heeft afgelegd om dit voor elkaar te krijgen. Op het moment dat we daar komen aanrijden wordt er in het appartementencomplex al volop gewerkt.

Een stukje geschiedenis

De Hulkesteinflat staat op de hoek van de Utrechtseweg en Hulkesteinseweg in Arhem. Deze weg kreeg zijn naam in 1908 en werd voordien tot de Klingelbeekseweg gerekend. De naam Hulkestein refereert aan het gelijknamige landgoed dat al in de 19e eeuw voor villabouw was bestemd. Het mega-flatgebouw werd ontworpen door de beroemde architect Gerrit Rietveld (1888-1964). Behalve hij waren er nog vele anderen bij dit project betrokken.

Het complex is gebouwd in 1968 en bevat 96 appartementen, verdeeld over 12 woonlagen. Het gebouw wordt verwarmd doormiddel van blokverwarming waarbij 10 cv-ketels in een cascade opstelling staan. Een cascadesysteem is een verwarmingssysteem waarbij meerdere cv-ketels worden geschakeld om zo een groter vermogen te realiseren. Dit systeem is zeer geschikt voor grote gebouwen, maar helaas niet erg duurzaam. Het gebouw kent veel openbare ruimtes waaronder een grote recreatieruimte en een grote hal met een balie waar elke ochtend iemand aanwezig is. Ook is er een huismeester in dienst die het gebouw dagelijks onderhoudt.

In gesprek over verduurzaming van de Hulkesteinflat

We hebben een afspraak met dhr. Netel, bestuurslid van de VvE. Hij zit al jaren in het bestuur (op een kleine tussenpauze na), maar is nu toch weer zeer actief.

“De verwarming stond al in de meerjarenonderhoudsplanning om binnenkort te worden vervangen, dus zijn we ons in 2022 gaan oriënteren wat de mogelijkheden zijn voor dit complex’, aldus dhr. Netel. ‘Hiervoor zijn er allerlei onderzoeken geweest om tot verduurzaming te komen (kozijnen, ramen en het isoleren van de gevels).

Tevens is er onderzoek gedaan of het mogelijk was om naar 0 (nul) op de meter te gaan. Dat bleek voor dit complex echter niet mogelijk.’

Via via kwam het bestuur in december 2022 in contact met Energy Bridge die doormiddel van een QuickScan snel inzicht gaf wat de eventuele mogelijkheden zouden kunnen zijn. Dit was echter allemaal heel globaal omdat ze niet alle facetten kenden van het gebouw. Maar het prikkelde het bestuur wel om verder te gaan. ‘In maart 2023 werd opdracht gegeven aan Energy Bridge om de varianten verder uit te diepen maar dan met álle specificaties van het pand. Dit gaf diverse inzichten van zowel de mogelijkheden, kosten en de opbrengsten.

Het doel werd om de stookkosten met 40% te reduceren en een aardgasreductie van in totaal 75%’ zo geeft de heer Netel aan.

In april is Energy Bridge samen met het bestuur om tafel gaan zitten om de mogelijkheden te bespreken. Hierbij is de beste optie doorgenomen en deze is op de Algemene ledenvergadering door Energy Bridge aan de leden toegelicht. In de vergadering is besloten om door te pakken naar de ontwerpfase. Hierin wordt gekeken naar diverse zaken zoals aansluitvermogen, constructie van het dak en het geluid.

Op bezoek bij een andere VvE Intussen is het bestuur ook op bezoek geweest bij een andere Arnhems appartementencomplex dat al warmtepompen op het dak heeft laten monteren door Energy Bridge. Bij het bezoek is tevens gesproken met de bewoners op de bovenverdieping. Onderwerp van gesprek was hier voornamelijk de eventuele geluidsoverlast die de bewoners ervaren van de warmtepompen. Het gesprek gaf een goed beeld van met name de werkwijze van Energy Bridge. Het bezoek smaakte naar meer en het bestuur is hierna op bezoek geweest bij een vestiging van Energy Bridge. Hier hadden ze een gesprek met enkele enthousiaste medewerkers die allemaal met passie werken aan een mooie duurzame oplossingen.

De afronding van de eerste fase

In augustus 2023 waren de diverse onderzoeken afgerond en de offerte gereed. Deze werden met het bestuur doorgenomen, en de openstaande vragen werden daar tevens beantwoord. Ook is er in verband

Europaweg 158 5707 CL Helmond 088 8000 920

vercoma.nl

vastgoed@rivez-zuiderhuis.nl

INTERCOM SYSTEEM VERVANGEN? KIES DAN VOOR

Met de monitoren en het intercomtoestel van de serie GTwin kiest u voor tijdloos design aan de muur en bent u voorbereid op de toekomst.

De ART 7/GTwin handsfree monitor heeft een 7” beeldscherm waarop bezoekers dag en nacht haarscherp zichtbaar zijn. En met behulp van de verlichte toetsen is de bediening uiterst intuïtief. Of kies voor de TEKNA-S GTwin, een praktische no-nonsense monitor met telefoonhoorn.

Art 7/GTwin

Op de smartphone zien wie er voor de deur staat? GTwin heeft een gratis App en met een multi-user gateway per gebouw krijgen alle monitoren in het gebouw automatisch deze feature.

Neem contact op met Vercoma voor het meest aantrekkelijke vervangingssysteem waarmee u bent voorbereid op de toekomst.

verkoop@vercoma.nl | T 075 62 17 628

met eventuele geluidoverlast besloten om de warmtepompen in een stalen constructie te laten plaatsen (met extra dempers) en worden er geluidsschermen rondom de warmtepompen geplaatst.

Op 10 augustus werd een informatiebijeenkomst georganiseerd waarin Energy Bridge de aanwezigen het plan heeft toegelicht en werden alle vragen die er waren beantwoord. Aansluitend op deze bijeenkomst is een Algemene ledenvergadering georganiseerd waarbij een ruime meerderheid vóór de plaatsing van warmtepompen stemde.

Het voorstel werd aangenomen en er werd akkoord gegeven op de kosten voor de aanschaf en installatie van:

- Twee hoog temperatuur lucht-water warmtepompen van elk 105 kW

- Twee buffervaten van elk 800 liter

- Netverzwaring in de meterkast naar 3 x 250 Ampère

- Besturingskast

- Akoestische maatregelen bestaande uit dempers onder de warmtepompen en een geluidsscherm

Het begin van de werkzaamheden

In november zijn de werkzaamheden gestart wat in eerste instantie bestond uit het voorbereidende werk. Zo moest er een constructie gemaakt worden waar de warmtepompen uiteindelijk op gemonteerd konden worden. De meterkast moest worden uitgebreid en de huidige c.v.leidingen moesten worden aangepast. Op 23 november werd met een grote kraan de warmtepompen op het frame in één keer op het dak gehesen en op haar plek geplaatst.

Een koude dag, maar een warmte toekomst

Bij ons volgende bezoek op 29 november, is het erg koud. Er wordt zowel op het dak als beneden (in de oude stookruimte) hard gewerkt. De oude installatie werd waterzijdig afgetapt en omgezet naar de nieuwe leidingen en pompen. Hierna werd het systeem weer met warm water gevuld door middel van een tijdelijke warmtebron, aangezien de bewoners de komende tijd wel gewoon verwarming moeten hebben.

Voordat we aan het einde van de middag wilde vertrekken hoorden we van de monteurs dat het doel was om einde dag de bestaande ketels weer in bedrijf te hebben. Ze zouden worden opgenomen in de nieuwe installatie, en die avond weer meedraaien. Zo zou iedereen er

de komende dagen weer warm bijzitten. Wel zo’n fijn idee!

Wat moet er nog gebeuren? Aan de installatie op dak wordt nog hard gewerkt. Zo moet de routing van het warme water nu via buffervaten plaatsvinden Dit betekent dat er de nodige c.v. leidingen moeten worden omgelegd. Alle werknemers van Energy Bridge weten precies wat er gedaan moet worden en ze hebben er alle vertrouwen in dat alles volgens planning zal verlopen.

Wat helaas nog niet volgens planning gaat is het probleem van de netcongestie, wat betekent dat het elektriciteitsnet bij de Hulkesteinflat overbelast is. Er is aan netbeheerder Liander gevraagd om een extra verzwaring van de elektra aansluiting. Dit wordt naar verwachting begin 2024 opgeleverd. Tot die tijd draait het systeem met minder vermogen, maar kan gelukkig al wel gebruikt worden. Naast de technische uitvoering, moet er financieel gezien nog wel besloten worden of deze werkzaamheden worden betaald vanuit het eigen vermogen, of dat er gebruik zal worden gemaakt van een lening. Een lening heeft als voordeel dat de reserves op peil blijven. In december wordt tijdens de Algemene ledenvergadering besloten op welke wijze het project wordt gefinancierd.

Wordt vervolgd!

Appartement en Eigenaar volgt deze interessante cases op de voet, en we zijn belangstellend wat de installatie met de warmtepompen voor invloed zullen hebben op het energieverbruik deze winter. Dit wordt vervolgd in ons nummer van maart 2024!

BESPAAR ENERGIEKOSTEN en investeer in een gezond & veilig klimaat in uw parkeergarage

Door: Jos Wissink, Product manager NOVENCO Building & Industry B.V. Bergschenhoek

In gesloten parkeergarages is mechanische ventilatie noodzakelijk om het niveau van gevaarlijke gassen zoals koolmonoxide (CO) tot een minimum te beperken. Een goed werkend ventilatiesysteem is dus essentieel voor de veiligheid en gezondheid van de bewoners en bezoekers van een parkeergarage. Verouderde ventilatiesystemen kunnen echter een aantal ernstige problemen veroorzaken, waaronder brandgevaar, slechte luchtkwaliteit, hoge energiekosten en geluidsoverlast.

Het is daarom van groot belang om verouderde parkeergarage ventilatiesystemen regelmatig te onderhouden of te vervangen. Onderhoud kan de levensduur van het systeem verlengen en de prestaties verbeteren. Vervanging kan zorgen voor een aanzienlijke verbetering van de veiligheid, gezondheid en energieverbruik van uw parkeergarage.

Brandgevaar - Vuil en stof in combinatie met verouderde elektrische onderdelen verhogen het risico op brand. Dit kan leiden tot ernstige schade aan uw parkeergarage en zelfs tot levensgevaarlijke situaties. Wanneer er brand uitbreekt in een parkeergarage, is het belangrijk dat de rook en warmte snel kunnen worden afgevoerd om de bewoners en bezoekers in veiligheid te brengen. Verouderde ventilatiesystemen kunnen vaak niet aan deze eis voldoen.

Slechte luchtkwaliteit - Een slechte luchtkwaliteit verhoogt het risico is op vocht, schimmels, bacteriën en virussen. Verouderde ventilatiesystemen kunnen niet voldoende lucht verversen, waardoor de luchtkwaliteit in de garage verslechtert. Dit kan leiden tot gezondheidsproblemen

bij bewoners en bezoekers, zoals ademhalingsproblemen, allergieën en infecties.

Hoge energiekosten - Inefficiënte systemen en oude ventilatoren verbruiken meer energie dan nodig is om de lucht te verversen. Dit kan leiden tot hogere energierekeningen voor bewoners.

Geluidsoverlast - Oude, versleten en gecorrodeerde onderdelen maken meer geluid, wat leidt tot hinder voor bewoners en bezoekers.

Onderhoud of vervanging?

Het onderhouden of vervangen van uw ventilatiesysteem kan deze problemen oplossen en van uw parkeergarage een gezondere, energiezuiniger, stillere en veiligere omgeving maken.

Onderhoud

Onderhoud van uw ventilatiesysteem is essentieel om de levensduur van het systeem te verlengen en de prestaties te verbeteren. Onderhoud omvat onder andere het reinigen van de ventilatoren, het vervangen van versleten onderdelen en het controleren van de werking van het systeem.

Vervanging

In sommige gevallen is het noodzakelijk om het ventilatiesysteem volledig te vervangen. Is uw parkeergarage ventilatiesysteem ouder dan 15 jaar? Dan is het tijd om te overwegen het te blijven onderhouden of te vervangen.

Naarmate de installatie ouder wordt zullen de onderhoudskosten om de installatie werkend te houden stijgen. Daarnaast kan het voorkomen dat de benodigde onderde-

len voor een urgente reparatie niet meer beschikbaar zijn.

Dergelijke oude systemen voldoen vaak niet meer aan de wettelijke eisen, of (delen ervan) zijn defect en vormen daarmee een veiligheidsrisico. Het kan zelfs voorkomen dat de parkeergarage op last van de brandweer om veiligheidsredenen tijdelijk gesloten wordt, totdat het systeem is gerepareerd of vervangen.

Bij de vervanging kunt u kiezen voor een nieuw systeem met energiezuinige ventilatoren en een vraag gestuurde besturing. Dit kan leiden tot lagere energiekosten en een stiller systeem. Een nieuw venti latiesysteem biedt een aantal voordelen ten opzichte van een verouderd systeem, waaronder:

Verminderd risico op brand - Een nieuw systeem is voorzien van moderne veilig heidsvoorzieningen die het risico op brand helpen verminderen.

Verbeterde luchtkwaliteit - Een nieuw systeem helpt de luchtkwaliteit in de par keergarage te verbeteren, waardoor het een gezondere omgeving wordt voor be woners en bezoekers.

Lagere energiekosten - Er zijn in de markt

nieuwe parkeergarage ventilatoren en vraag gestuurde besturingssystemen die zorgen voor een energiezuiniger systeem, waardoor de energierekening kan worden verlaagd.

Minder geluidsoverlast - Nieuwe ventilatiesystemen maken gebruik van innovatieve parkeergarage ventilatoren met nieuwe regeltechnieken, waardoor deze stiller zijn dan de oude systemen. Dit kan bijdragen aan een prettiger woon- en werkklimaat.

Conclusie

Het onderhouden of vervangen van verou

Voorbeeld vervanging parkeergarage ventilatie met energiezuinige ZerAx® ventilatoren.

voor vervanging

Laat NOVENCO vrijblijvend uw parkeergarage ventilatie inspecteren en zorg voor een veiligere, gezondere en energiezuiniger omgeving voor de bewoners en bezoekers van uw appartementencomplex.

Meer informatie: www.novenco-building.com/nl

na vervanging

Contact: cersus@novenco-building.com

www.novenco-building.com/nl

UW BELASTINGAANGIFTE

en uw aandeel in het vermogen van de VvE

U bent natuurlijk blij dat u elk jaar financieel mag bijdragen aan de Nederlandse staatskas. Door de belasting die we als landgenoten gezamenlijk betalen, maken we het immers mogelijk dat we goede wegen en stevige dijken hebben, dat uw (klein) kinderen gratis naar bijv. de basisschool kunnen, is er politie en brandweer in geval van nood en zijn onze huizen aangesloten op een goed werkende riolering. Maar u wilt natuurlijk ook niet te weinig en al zeker niet te veel belasting betalen…

Binnenkort moet u weer aangifte inkomstenbelasting doen. Dit artikel vertelt u hoe u uw aandeel in het vermogen van de VvE correct kunt aangeven. Én geeft u inzicht in welk bedrag u eigenlijk aan belasting daarover betaalt. Goede kans dat u minder hoeft te betalen dan u denkt!

Hoeveel (of: hoe weinig) belasting moet u betalen?

Veel mensen hoeven geen belasting over het aandeel in het VvE-vermogen te betalen. De belastingdienst hanteert namelijk een grens van € 57.000 (en met een fiscale partner: € 114.000) voor het totale vermogen. Het totale vermogen bestaat bijv. uit spaartegoeden, beleggingen en het aandeel in het VvE-vermogen. Onder deze grens (het “heffingsvrij vermogen”) betaalt u geen belasting.

Als uw VvE een eigen vermogen heeft van € 300.000 en u bent één van de 20 leden (en alle leden hebben een gelijk aandeel) dan is uw aandeel in het vermogen € 15.000. Het heffingsvrij vermogen in 2023 is € 57.000 dus uw aandeel valt ruim binnen deze grens – u betaalt daarover dus geen belasting (tenzij u nog ander vermogen heeft).

Stel dat u wel nog ander vermogen heeft, bijvoorbeeld in de vorm van spaartegoeden of aandelen. Als uw aandeel in het VvE-vermogen € 15.000 is en u heeft een fiscale partner, betaalt u pas belasting als die spaartegoeden en aandelen méér waard zijn dan € 99.000. Want het heffingsvrije vermogen is (2x € 57.000 =) € 114.000.

Als u boven de grens van het heffingsvrije vermogen uitkomt, wordt de berekening ingewikkeld. Ik schets u twee situaties1:

1. Uw aandeel in het VvE-vermogen is € 20.000, u heeft een fiscale partner en (samen met uw partner) € 100.000 op de bank staan.

U komt in dit geval € 6.000 boven het heffingsvrije bedrag uit. U betaalt 32% belasting over een bedrag van € 62,20, dat is € 19 . Gerekend over het totale vermogen van € 120.000 is dat 0,0158%.

2. Uw aandeel in het VvE-vermogen is € 30.000, u heeft een fiscale partner en (samen met uw partner) € 100.000 op de bank plus een aandelenportefeuille van € 100.000.

In dit geval komt u € 116.000 boven het heffingsvrije bedrag uit. U betaalt 32% belasting over een bedrag van € € 4.050,42 dat is € 1.296 . Gerekend over uw totale vermogen is dat 0,563 %.

Ook in de tweede situatie, dus met een totaal vermogen van € 230.000 (waarvan € 30.000 aandeel in het VvE-vermogen –dat is best veel, zal niet vaak voorkomen) is de belasting nog altijd minder dan 1%. Ik durf te wedden dat de meeste lezers dit percentage veel hoger hadden geschat?

De berekeningen van deze twee situaties kunt u vinden op de website van Appartement & Eigenaar: www.appartementeneigenaar.nl/uwbelastingaangifte-en-uw-aandeel-in-hetvermogen-van-de-vve Daar vindt u ook een link naar de website van de belastingdienst met informatie en rekenvoorbeelden.

1 Berekeningen gebaseerd op de voorlopige rendementspercentages 2023 die de belastingdienst hanteert.

Drs. Maarten den Ouden is bedrijfseconoom en controlespecialist en schreef de Kascommissiegids voor de VvE. Hij is ook auteur van de Gids Financiën van de VvE en de Kascommissiegids voor verenigingen en stichtingen, te bestellen via www.kascommissiegids.nl.

Oneindig veel buitenleven

Geniet 365 dagen per jaar van uw buitenruimte met balkonbeglazing van Metalura

Balkonbeglazing - Tuinkamers - Terrasoverkappingen - Glazen wandsystemen - Windschermen

Een goed functionerende kascommissie is essentieel voor een goed functionerende VvE.

De kascommissie moet zeker stellen dat de jaarrekening klopt, voldoet aan de wettelijke eisen én voldoende inzichtelijk en begrijpelijk is voor de leden van de VvE.

Wij van Appartement en Eigenaar hebben ons daarom sterk gemaakt voor het actualiseren en opnieuw beschikbaar krijgen van de Kascommissiegids voor VvE’s.

SLIMME

Hoe groot is uw aandeel in het VvE-vermogen?

De belastingdienst weet al precies welk bedrag aan salaris, pensioen en uitkeringen u heeft ontvangen in het afgelopen jaar. En ook weten de belastingvrienden al wat de WOZ-waarde van uw appartement is. Eén van de dingen die men nog niet weet, is het bedrag van uw aandeel in het VvE-vermogen. Dat zult u dus zelf moeten opgeven bij uw aangifte inkomstenbelasting.

Als het goed is, verstrekt uw VvE-beheerder of het bestuur van uw VvE u jaarlijks een opgave. Maar er bestaan nogal wat misverstanden over wat moet worden verstaan onder “uw aandeel in het vermogen van de VvE”.

Ik geef u een aantal aandachtspunten:

1. Hoeveel spaargeld de VvE heeft, is niet van belang.

2. In de aangifte inkomstenbelasting 2023 die u in 2024 doet, moet u de waarde van uw aandeel per 1 januari 2023 moet opgeven – en dat is hetzelfde als de waarde per 31 december 2022.

3. Het gaat niet alleen om het aandeel in de reserve groot onderhoud – het gaat om het aandeel in het totale (eigen) vermogen van de VvE.

4. De exploitatierekening van de VvE is voor de berekening niet van belang; van de balans is alleen de creditzijde (rechterkant) van belang.

Een concreet voorbeeld:

U bent lid van een VvE bestaande uit 10 identieke appartementen, elke eigenaar betaalt dezelfde maandelijkse bijdrage. De balans van deze VvE ziet er als volgt uit:

Wellicht gaat u nog minder betalen!

De Tweede Kamer heeft het Belastingplan 2024 behandeld.

In dit plan wordt het aandeel in het vermogen van een VvE niet meer behandeld als “overige bezittingen” maar als “spaartegoeden”. Het rendementspercentage daalt dan van 6,17% naar 0,36%.

De Eerste Kamer moet nog over dit Belastingplan 2024 stemmen. Als de Eerste Kamer het plan goedkeurt gaat het met terugwerkende kracht tot en met januari 2023 in. In dat geval is dit al van belang voor uw aangifte Inkomstenbelasting 2023 en gaat u nog minder betalen. Via onze Nieuwsbrief houden wij u op de hoogte!

Wat is nu uw aandeel in het (eigen) vermogen van de VvE dat u in uw aangifte moet opnemen?

Van belang is alleen het gedeelte van de balans met (nu voor dit voorbeeld) grijze achtergrond. Het eigen vermogen bestaat in dit voorbeeld uit vier onderdelen: de algemene reserve, een onderhoudsreserve voor liften, een reserve groot onderhoud en het exploitatiesaldo over 2022. Het totaalbedrag van deze vier onderdelen is € 31.987 en uw aandeel (één tiende deel daarvan) is derhalve € 3.198.

Als u nog een schuld aan de VvE heeftbijvoorbeeld doordat u achterstallig bent in het betalen van uw eigenaarsbijdrage – mag u die schuld nog aftrekken van die € 3.198. En in het geval dat u die bijdrage juist vooruit betaald heeft, geldt strikt genomen ook dat u het vooruitbetaalde bedrag nog moet bijtellen.

De slogan van de belastingdienst jaren geleden was “Leuker kunnen we het niet maken, wél makkelijker!” . Begrijpt u waarom die slogan ooit is afgeschaft?

Wat is nu uw aandeel in het (eigen) vermogen van de VvE dat u in uw aangiUe moet opnemen?

Van belang is alleen het gedeelte van de balans met (nu voor dit voorbeeld) grijze achtergrond.

VvE

beheerder aansprakelijk vanwege collectieve inkoop energie

Kunt u als beheerder aansprakelijk worden gesteld door de VvE vanwege onzorgvuldig handelen bij de inkoop van energie? Ja, dat kan. In een recente uitspaak (rechtbank Rotterdam 18 oktober 2023, ECLI:NL:RBROT:2023:10387) is geoordeeld dat de J&M Beheer B.V. jegens VvE Stratus te Amstelveen aansprakelijk is. De beheerder is veroordeeld tot betaling van ruim € 14.000,-, vermeerderd met buitengerechtelijke kosten en proceskosten.

Wat ging er mis?

De beheerder voerde sinds 2015 het beheer over de VvE, waarbij de vereniging een eigen bestuur had. Op voorstel van de beheerder heeft VvE Stratus meegedaan met collectieve inkoop van energie. De vereniging heeft daartoe een mandaat afgegeven. Voor de periode 01-01-2018 t/m 31-12-2020 werd een contract voor elektriciteit en een contract voor gas afgesloten met Eneco.

In juni 2020 gaf de beheerder aan mogelijk nieuwe (lagere) tarieven vast te kunnen leggen voor een langere periode. Een meer uitgebreide machtiging voor de VvE werd meegestuurd. In reactie daarop gaf het bestuur van de vereniging aan zelf ook nog naar tarieven te willen kijken. Kennelijk kwam daar niets uit, want na een reminder van de beheerder gaf het bestuur van de vereniging goedkeuring om een contract af te sluiten voor 1, 2 of 3 jaar indien dat voordeliger zou zijn dan de huidige tarieven en indien dat voor 1 september zou worden afgesloten. Begin december meldde de beheerder dat er jaarcontracten

met Eneco waren gesloten. De prijs per kubieke meter gas ging daarbij van € 0,17930 (2020) naar € 0,15922 (2021); een prijsdaling van 2 eurocent.

In reactie op dit bericht vroeg het bestuur van de vereniging wanneer de contracten waren gesloten. Ook gaf het bestuur aan dat elders een contract voor de prijs van € 0,13714 afgesloten kon worden (zonder collectieve inkoop). Vervolgens bleek dat Eneco niet het tarief van € 0,15922 maar het tarief van € 0,3227 in rekening bracht.

Dat had te maken met de soort gasaansluiting die aanwezig was, waardoor de VvE geen gebruik kon maken van de collectieve gasinkoop.

De vereniging, de beheerder en Eneco zijn vervolgens in overleg gegaan over een nieuwe leveringsovereenkomst voor gas. Uiteindelijk heeft de beheerder eind november 2021 een nieuw contract voor de levering van gas gesloten met Eneco, namens de VvE. De nieuwe overeenkomst zag op de periode 2022 t/m 2025. Eneco heeft uit coulance met terugwerkende kracht een tarief van € 0,24289 in rekening gebracht voor het jaar 2021.

Het geschil

De vereniging vordert in een procedure bij de rechtbank kort gezegd een schadevergoeding van de beheerder. Primair vordert de VvE een bedrag van € 145.960,84. Volgens de vereniging moet de beheerder dat bedrag betalen vanwege het tekortschieten in de nakoming van de beheersovereenkomst. De VvE stelt dat de beheerder

Van het bestuur

Algemene Ledenvergadering

Op 26 oktober j.l. is de Algemene Ledenvergadering gehouden. Tijdens deze vergadering is er een nieuw bestuurslid gekozen en is de eerste aanvraag ondertekend voor gebruik als deelnemer aan de Collectieve vergunning.

niet heeft gepresteerd zoals van een redelijk handelend, redelijk bekwaam VvE-beheerder verwacht mag worden. De beheerder heeft onjuist geïnformeerd, diverse fouten gemaakt, en weinig voortvarend en niet transparant gecommuniceerd, aldus de vereniging. Als gevolg daarvan betaalt de vereniging over de periode 2021 t/m 2025 veel meer voor gas dan wanneer de beheerder haar werk goed had gedaan. De beheerder was het niet eens met deze gedachtegang en vond dat de vorderingen van de VvE moesten worden afgewezen.

Het oordeel van de rechtbank De rechtbank stelt voorop dat de beheersovereenkomst een overeenkomst van opdracht betreft, zoals beschreven in artikel 7:400 BW. De beheerder (opdrachtnemer) moet daarbij de zorg van een goed opdrachtnemer in acht nemen, en handelen zoals een redelijk bekwaam en redelijk handelend vakgenoot zou doen. Of hij dit in een specifieke situatie heeft gedaan, hangt af van de omstandigheden van het geval.

Vervolgens oordeelt de rechtbank dat de beheerder niet voldaan heeft aan de zorgplicht die een goed opdrachtnemer heeft. De beheerder wist dat deze VvE niet in aanmerking kwam voor collectieve inkoop van gas, maar heeft de situatie aan de VvE voorgesteld alsof dat wel mogelijk was. Toen de nieuwe contracten werden gesloten in 2020, en de beheerder dit meldde aan de VvE, heeft de beheerder niet gemeld dat geen nieuw (los) gascontract was gesloten voor de VvE. Pas in april 2021 werd duidelijk dat de beheerder helemaal geen nieuwe overeenkomst had gesloten voor de levering van gas. Op grond van deze feiten en omstandigheden, oordeelt de rechtbank dat de beheerder aansprakelijk is voor de schade die de vereniging als gevolg van de fouten heeft geleden.

De omvang van de schade bepaalt de rechtbank door een vergelijking te maken tussen de hypothetische situatie waarin de beheerder haar werk wel goed had gedaan, en de werkelijke situatie. Voor de jaren 2022 t/m 2025 ziet de rechtbank geen nadelig verschil tussen die situaties. De schade is dus alleen in 2021 geleden. In 2021 heeft de VvE het bedrag van € 14.617,88 méér betaald voor de levering van gas dan wanneer het contract voor het tarief van € 0,13714 zou zijn gesloten.

De beheerder wordt door de rechtbank veroordeeld tot betaling van de schadevergoeding, vermeerderd met buitengerechtelijke incassokosten en proceskosten. Al met al een bedrag van bijna € 20.000,-.

Conclusie

Het collectief inkopen van energie namens VvE’s is een risicovolle bezigheid. Een kleine fout is snel gemaakt, en de schade kan al snel oplopen. Dit vraagt van beheerders dus uiterste zorgvuldigheid, zowel in de inhoudelijke voorbereiding op de inkoop als op de communicatie met de aangesloten VvE’s. Uit het besproken vonnis blijkt dat vooraf gecontroleerd moet worden of alle VvE’s die willen deelnemen aan collectieven inkoop, daarvoor ook daadwerkelijk in aanmerking komen. Als dat niet het geval is ontstaat het risico dat een contract wordt vergeten, en de vereniging daardoor (te) hoge tarieven gaat betalen.

Ook lid worden of wilt u meer informatie over VvE professionals? Ga naar www.vveprofessionals.nl/#contact en vul het formulier in zodat we contact mu kunnen opnemen.

Volg VvE Professionals op : www.linkedin.com/company/vveprofessionals

WAT KUNNEN

WIJ VOOR U

BETEKENEN?

WAT DACHT U VAN…

ĉ Antislipvloeren

ĉ Balkonvloeren

ĉ Vloercoating

ĉ Hemelwaterafvoer

ĉ Afschotverbetering

ĉ Betonreparatie

ĉ Schilderwerk

ĉ Dilatatie-afdichting

ĉ Ophoogsystemen

ĉ Trappen + bordessen

ĉ Parkeervloeren

Kortom: wat uw opdracht ook is, wij zetten graag onze jarenlange ervaring in om uw project tot een goed einde te brengen.

SUBSIDIE’S

Belangrijkste wijzigingen

De belangrijkste wijZigingen per 1 januari 2023 zijn:

- U kunt subsidie aanvragen voor meerdere duurzaamheidsonderzoeken en -adviezen

- U kunt subsidie aanvragen voor basislaadinfrastructuur

- U kunt een bonussubsidie krijgen voor biobased isolatiematerialen

- De minimale isolatie-eisen versoepelen voor de verduurzaming van monumenten

Subsidie voor energie advies

Wilt u weten hoe u in uw gebouw(en) de energieprestaties kunt verbeteren, wat de kosten hiervoor zijn en wat het oplevert? Laat dan een energieadvies opstellen. U kunt dit combineren met procesbegeleiding en/of een duurzaam meerjarenonderhoudsplan (DMJOP). De subsidie Energieadvies is onderdeel van de Subsidieregeling verduurzaming voor verenigingen van eigenaars (SVVE).

- advies over bouwkundige en energetische staat van het gebouw

- energiescan

- energieadvies

- Duurzaam Meerjaren Onderhoudsplan (DMJOP)

- asbestinventarisatie

- gevelonderzoek

- betonschade-onderzoek

- ventilatie-onderzoek

- flora- en faunaonderzoek

- brandveiligheidsonderzoek

- gelijkwaardigheidsonderzoek

- installatie-advies

- financieel haalbaarheidsonderzoek voor minstens 2 verduurzamingsmaatregelen

- procesbegeleiding bij het besluitvormingsproces

Het subsidiebedrag is 75% van de facturen (inclusief btw) van alle adviezen en/of onderzoeken samen, maar niet meer dan de maximaal vastgestelde subsidiebedragen:

- € 10.000 als het gebouw of de groep gebouwen bestaat uit maximaal 10 woningen

- € 15.000 als het gebouw of de groep gebouwen bestaat uit 11 tot en met 30 woningen

- € 20.000 als het gebouw of de groep gebouwen bestaat uit meer dan 30 woningen

Subsidie voor oplaadpuntenadvies en basislaadinfrastructuur

Vanaf 1 januari 2024 biedt de SVVE ook 2 subsidies aan voor het opladen van elektrische auto’s op parkeerplaatsen van een VvE. Wilt u een goede afwegingen en keuze maken over opladen? Vraag dan de subsidie aan voor oplaadpuntenadvies. Wilt u de basislaadinfrastructuur laten aanleggen? Vraag de subsidie aan voor de basislaadinfrastructuur.

Oplaadpunten advies

Een oplaadpuntenadvies is een advies van een bij de Kamer van Koophandel (KVK) ingeschreven deskundig adviseur. Hierin staat hoe u als VvE op een toekomstbestendige manier oplaadpunten op de eigen parkeergelegenheid realiseert. Een adviseur voert hiervoor ter plaatse een inspectie uit. Als dat nodig is, voorziet de adviseur het advies van een niet-technische samenvatting met daarin alle relevante informatie voor de leden van de vereniging.

Hoeveel subsidie voor oplaadpuntenadvies

Het subsidiebedrag hiervoor is 75% van de advieskosten (inclusief btw), met een maximum van € 1.500. U kunt deze subsidie één keer aanvragen. Dit kan voor de eigen parkeergelegenheid van een gebouw of meerdere gebouwen.

Basislaadinfrastructuur

Als VvE legt u basislaadinfrastructuur aan, zodat de bewoners oplaadpunten kunnen plaatsen. De voorzieningen in deze infrastructuur

Overheid

maken het mogelijk om elektrische voertuigen veilig en slim te laden. Met deze subsidie krijgt u als VvE een deel van de kosten voor de basislaadinfrastructuur terug. U krijgt geen subsidie voor de oplaadpunten zelf.

Hoeveel subsidie voor basislaadinfrastructuur Als VvE krijgt u € 100 subsidie per parkeerplaats. We kijken hiervoor naar de parkeerplaatsen waar de basislaadinfrastructuur echt wordt aangelegd. U laat de basislaadinfrastructuur aanleggen binnen 1 jaar na de goedkeuring van de subsidieaanvraag.

Vve – versnellingsagenda verduurzaming

De gezamenlijke VvE-versnellingsagenda verduurzaming lost knelpunten in wet- en regelgeving op in relatie tot verduurzaming en ontzorgt gemeenten, appartementseigenaars en VvE-bestuurders bij de integrale verduurzamingsaanpak van het gebouw.

Een integrale verduurzamingsaanpak houdt in dat verduurzaming van het gebouw in combinatie met de reguliere onderhoudsmaatregelen plaatsvindt, middels een gedegen en toekomstgerichte aanpak. Daarnaast zorgt de VvE-versnellingsagenda voor verbeterde financiële ondersteuning.

De volgende thema’s staan centraal in de versnellingsagenda:

1. Aanpassing besluitvorming Aanpassing van bepaalde (besluitvormings)regels voor VvE's bij verduurzaming;

2. Verbetering financiële ondersteuning Verbeteringen in de Subsidieregeling Verduurzaming voor Verenigingen van Eigenaars (SVVE), verbetering van de financiering van het Warmtefonds voor VvE’s en aanvullende subsidiemogelijkheden vanuit Rijk en gemeenten voor VvE’s;

3. Verbetering informatievoorziening en ontzorging Verbeterde informatievoorziening voor individuele appartementseigenaars en VvE’s en een landelijk dekkend marktaanbod van ontzorging

4. Versnelling grote VvE’s Grote VvE’s de komende jaren in grotere stappen te laten verduurzamen;

5. Ondersteunen van (vooral kleine) VvE’s die nog geen functionerende VvE-organisatie hebben, met voorrang in kwetsbare wijken.

Bekijk de hele agenda op de www.vveprofessionals.nl

Subsidieregeling procesondersteuning opschaling renovatieprojecten (SPOR)

Wilt u als beheerder samen met andere vve’s appartementen verduurzamen? Het kan een goed idee zijn om uw renovatieprojecten gezamenlijk te plannen. Uw samenwerkingsverband voldoet aan een van deze 2 eisen:

- Het samenwerkingsverband bestaat uit minstens 2 woningeigenaren die samen minstens 100 huurwoningen renoveren. Eventueel renoveren zij daarnaast één of meerdere koopwoningen.

- Het samenwerkingsverband bestaat uit minstens 30 woningeigenaren die samen minstens 30 koopwoningen renoveren. Eventueel renoveren zij daarnaast één of meerdere huurwoningen.

- Als individuele vereniging (zoals een VvE, woonvereniging of woningcorporatie) kunt u de SPOR niet aanvragen. U moet met anderen buiten uw vereniging samenwerken.

De belangrijkste voorwaarden:

- U bent nog niet gestart met het verduurzamingsplan of de renovatiewerkzaamheden.

- Alle woningen zijn gebouwd in of vóór 1994.

- Per woning krijgt u één keer SPOR-subsidie.

Voor alle woningen voert het samenwerkingsverband 2 of meer dezelfde energiebesparende isolatiemaatregelen uit. Dit gaat om:

- dak-, zolder- of vlieringvloerisolatie

- gevelisolatie

- spouwmuurisolatie

- glas-, kozijnpaneel- of deurisolatie

- vloer- of bodemisolatie

Hoeveel subsidie ontvangt u?

Werkt u samen met minstens 2 woningeigenaren en renoveert u minstens 100 huurwoningen? Dan is de subsidie € 75.000. Daar komt  € 1.000 per extra koopwoning bij, of € 750 per extra huurwoning binnen het samenwerkingsverband. U krijgt maximaal € 200.000. Werkt u samen met minstens 30 woningeigenaren en renoveert u minstens 30 koopwoningen? Dan is de subsidie € 30.000. Daar komt € 1.000 per extra koopwoning bij, of € 750 per extra huurwoning binnen het samenwerkingsverband. U krijgt maximaal € 200.000.

Het subsidiebedrag wordt verdeeld in jaarlijkse rondes. Het totale budget voor de regeling in 2023 is  € 3.340.000. Op 1 januari 2024 opent de volgende ronde subsidies. Het totale budget voor 4 jaar is € 19.000.000.

MARKTLEIDER IN DE MEEST DUURZAME DAKEN

Dankzij de unieke samenwerking tussen Roofwatcher, Allicht en QRS, combineren we met het oog op verduurzaming de installatie van zonnepanelen én de vernieuwing van dakbedekking met de beste en meest duurzame systemen en materialen. Onze unieke samenwerking levert u zekerheid, een soepel en zorgvuldig bouwproces én tijd- en kostenbesparing voor uw VvE. En dat doen we al jarenlang voor VvE’s door heel Nederland! Rhepanol® hfk,

onze premium dakbedekking, heeft een bewezen levensduur van meer dan zestig jaar en is het meest circulaire en duurzame product op de markt. De schoonwaterverklaring bevestigt dat Rhepanol® hfk het oppervlaktewater niet aantast én het is de ideale ondergrond voor duurzame zonnepanelen. Samen leveren wij de meest economische, veiligste en milieuverantwoorde dakoplossingen voor appartementsgebouwen. Bent u klaar om uw dak te verduurzamen?

www.mitsubishi-liften.nl/m-use

‘‘Sinds de installatie in februari 2018 hebben wij nog geen storing gehad, wij ervaren M-Use® dan ook als geweldig. Ik krijg nog steeds complimenten van mijn medebewoners over ons besluit’’. Breunis van de Pol, VvE Residence du Sud

‘‘De liftkosten konden bij ons op jaarbasis oplopen tot ruim € 9.000. Bij Mitsubishi zijn we voor een periode van 20 jaar voor een volledig nieuwe lift inclusief all-in onderhoud en keuringen door derden € 6.500 per jaar kwijt.’’

Eerlijke spreiding van de kosten over huidige en toekomstige gebruikers

Gegarandeerde beschikbaarheid voor 40 jaar

Transparante afrekening op basis van daadwerkelijk gebruik

€0 initiële investering bij gebruik van M-Use®

Meer klanten over M-Use®, de uitgebreide brochure en een vrijbijvende liftinspectie vind je op:

Je kunt ook ons direct bereiken op 0318 586 586 of info@mitsubishi-liften.nl www.mitsubishi-liften.nl/m-use