Nieuwsbrief 2008-7 by VLS

muziek#onderwijs / digitale nieuwsbrief van de Vereniging Leraren Schoolmuziek (VLS)

De jaren van kwaliteit Voorwoord bij m#o.nl 7, 2008 pag. 2 >

Toekomstmuziek Studiedag 1 november 2008 pag. 3 >

Teleblik Gebruikerstips pag. 4 >

Kunstmest SubsidiĂŤring podiumkunsten pag. 5 >

Bespreking Het AapNootSpel pag. 6 >

BOEM PAUKESLAG Column pag. 7 >

Bad Day Arrangement van Frank de Vreeze pag. 8 >

Nr. 7, 2e jaargang, oktober 2008

Voorwoord De jaren van de kwaliteit In juli 2008 is het kabinet akkoord gegaan met de kwaliteitsagenda voor het voortgezet onderwijs. Een eerste ontwerp daarvoor was in november 2007 gepubliceerd en is daarna uitvoerig met allerlei gesprekspartners uit de georganiseerde lagen van de onderwijssamenleving besproken. Dat heeft geleid tot voortschrijdend inzicht. In de nieuwe kwaliteitsagenda staan zes prioriteiten voor de komende drie jaar die bijdragen aan de verbetering van de kwaliteit van het onderwijs. Het gaat daarbij om Rekenen en Taal, ‘Uitblinken’ en het stimuleren van leerlingen om het beste uit zichzelf te halen, Burgerschap, Professionele ruimte voor de docent, Examens en Verbetercultuur. Alle partijen in het onderwijs, ouders, leerlingen, leraren, rectoren en besturen, worden erbij betrokken. Het boekje Onderwijs met ambitie - Samen werken aan kwaliteit in het Voortgezet Onderwijs (juli 2008) is in drievoud naar alle VO scholen gestuurd. Wellicht hebt u een exemplaar in de docentenkamer van uw school aangetroffen. Het is onmiskenbaar een stevig plan geworden waarvoor ook een passende financiële regeling is getroffen. De komende jaren gaat 200 miljoen euro direct naar de scholen in het voortgezet onderwijs. De scholen kunnen in overleg met hun leraren en de ouders zelf bepalen op welke wijze zij aan welke prioriteiten het geld besteden. Aandacht voor rekenen en taal is verplicht. De ambities van de bewindslieden van OCW staan in het teken van de kwaliteit van het onderwijs, schrijven hun voorlichters parmantig. In 2009 wordt ruim 1 miljard extra geïnvesteerd in onderwijs, cultuur en wetenschap; aan het einde van deze kabinetsperiode ruim 2 miljard euro extra. Prachtig! De positie van de leraren wordt gaandeweg verbeterd. Vakcentrales en bonden werken aan een professioneel statuut. Daarover is het nog wel erg stil. Niettemin, reden voor optimisme. Na de vele jaren van treurnis in het onderwijs en de recente treurigheid rondom gerenommeerde culturele instellingen als het Nederlands Kamerkoor, is het de allerhoogste tijd voor aan- en doorpakken. Nu zijn randvoorwaarden wel belangrijk, zeker naar de opvatting van een beroepsvereniging van muziekdocenten, maar de kwaliteit van het onderwijs wordt zoals bekend niet door nota’s en professionele statuten gerealiseerd. De plek waar het gebeurt, is de werkvloer, meestal het klaslokaal. Kwaliteit kunnen bieden vraagt om goed opgeleide leraren die op basis van hun training, vakbekwaamheid en pedagogische houding in staat zijn het onderwijs samen met hun leerlingen enthousiast vorm te geven. De schoolorganisatie zorgt voor werkbare omstandigheden (geschikte vaklokalen, voldoende inventaris, tijd) zodat wij als docenten ons werk gemotiveerd en gezond kunnen (blijven) doen. Ook de VLS draagt een verantwoordelijkheid.

Een werkgroep van de VLS buigt zich over de professionele ontwikkeling van muziekdocenten, in de aanloop naar een Lerarenregister, een van de ideeën uit het Actieplan Leerkracht. Hoe kunnen muziekdocenten hun professionele bekwaamheid onderhouden en verbeteren en welke rol kan de vereniging van vakgenoten daarbij spelen? Een actueel voorbeeld: samen met partners als de Gehrels Vereniging, de vakopleiders van de muziekdocenten (O2DM) en het ArtEZ Conservatorium, locatie Enschede, organiseert de VLS een grootse muziekpedagogische studiedag op 1 november. Een brede bruisende muzikale manifestatie met allure, elan en kwaliteit. Zie verderop in dit blad. De VLS draagt aldus zijn steentje bij aan de bevordering van professionele kwaliteit. Een dag om niet te missen! Ja, kwaliteit. Aan elke leerling kun je vragen wat de kwaliteit van een goede docent is. Als professionals hebben we ook wel een beeld van de kwaliteit van onze collega’s of van de opleiding die zij hebben gevolgd. Maar wat moet je nu denken van een zin uit De Volkskrant: “Na vergeefse pogingen met kwaliteit de finale te halen, kiest de NOS nu voor de grote grap als inzending voor het Eurovisie Songfestival”. Zou de NOS ook een kwaliteitsagenda hebben? De redactie van deze nieuwsbrief onthoudt zich voorlopig van grappen en informeert u over trends, belevingen en ontwikkelingen in de muziekpedagogische samenleving. Wat tot ons komt, geven wij graag weer aan u door. Uiteraard veel informatie over de studiedag Toekomstmuziek in Enschede. Frits Mennen schoolt u bij met een aantal handige gebruikertips voor Teleblik. Clara Legêne heeft haar brugklassers getoetst op kerndoel 54 en bericht over haar plan van aanpak. Zij legt tevens de vinger op een zere plek: de subsidiëring van kunstinstellingen door het FAPK. René Meeuws stortte zich online op het AapNootSpel. En als altijd: talrijke berichten.

Jos Herfs redactie

m#o.nl

nr.7 / oktober 2008

pag.2

EDA I D U T S

er 2008 b m e v o 1n ing Verenig

ehrels et VLS, G M in h en O2D rvatorium Conse ArtEZ de Ensche

To e k o m s t m u z i e k S t u d i e da g V L S, Geh rel s Vereni gi ng e n O2DM

Onder het motto ‘Werken met ontwikkelingen, vernieuwingen en uitdagingen in de praktijk van het muziekonderwijs’ organiseren de VLS, Gehrels Vereniging en O2DM op zaterdag 1 november a.s. een studiedag. Dit unieke samenwerkingsproject tussen vakverenigingen voor basis- en voortgezet onderwijs en opleidingen docent muziek vindt onderdak in het ArtEZ Conservatorium in Enschede, sinds kort gehuisvest in het nieuwe Muziekkwartier. Ontwikkelingen, uitdagende projecten, nieuwe visies, en grensverleggende multimediale concepten in de praktijk van het muziekonderwijs staan centraal in verschillende activiteiten. Bezoekers wacht muziek, ontmoeting, netwerken, inspiratie en gezelligheid, workshops door experts gericht op de bestaande praktijk, inhoudelijke bijdragen door specialisten en een informatiemarkt. Er is zeer veel in beweging in het onderwijs en de betekenis en rol van muziek in onderwijs wordt steeds belangrijker. Muziek brengt iets dat uniek is, dat verbindt, dat heel de mens aanspreekt en dat veel energie geeft. Het is van belang om als leerkrachten en docenten muziek elkaar te inspireren om het beste uit onszelf en de leerlingen te halen en ervaringen, inzichten en materiaal te delen waarmee dat gerealiseerd kan worden. De studiedag Toekomstmuziek is bedoeld voor zowel muziekdocenten VO als vakleerkrachten PO en studenten docent muziek. Deelnemers zullen veel nieuwe mensen ontmoeten, nieuwe ideeën en inzichten opdoen, geïnspireerd worden, praktijkvoorbeelden krijgen aangereikt en materiaal verwerven over de onderwerpen van de workshops. Het hoofdbestanddeel van deze studiedag wordt gevormd door een kleine 30 workshops, in twee rondes van 90 minuten. De workshops zijn gegroepeerd rond vier gebieden: • muziekonderwijs en multimedia: muziektheorie, filmmuziek, digitale leeromgeving, studioproductie, bandworkstations • muziekdidactiek en methodiek: meespeelmuziek, luisteren en klankbeleving, coöperatief leren, notenschrift, muziek zonder noten, zingen • muziek in school en stad: leergebied kunst en cultuur, motivatie, muziekdocent als cultuurmanager, muzikale leerprocessen • musiceren: human beatbox, close harmony, multiple voices, ritme-grooves, samba, boomwhackers en darbuka’s in de klas. Het is slechts een greep uit het aanbod. Er zijn diverse workshops speciaal gericht op primair onderwijs. Ook zijn er workshops die wat breder gaan en bijvoorbeeld geschikt zijn voor opleiders en studenten van vakopleidingen docent muziek. De studiedag Toekomstmuziek vindt plaats in het gloednieuwe Muziekkwartier te Enschede. Het adres is Van Essengaarde 10, 7511 PN Enschede (tel. 053-4828130).

Impressies van de studiedag 2007

Dagindeling 10.30 uur 11.00 uur 11.45 – 13.15 13.15 – 14.30 14.30 - 14.50 15.00 – 16.30 16.45 17.00 – 17.30

Ontvangst Opening Workshopronde 1 Lunchpauze met uitgebreide infomarkt Muziekkwartier I Workshopronde 2 Afronding Borrel, infomarkt en muziekkwartier II m#o.nl

nr.7 / oktober 2008

pag.3

Kosten en inschrijving Deelname aan de studiedag Toekomstmuziek: • Leden van de Vereniging Leraren Schoolmuziek (VLS) of Gehrels Vereniging (GV) € 100,• Niet leden VLS of GV € 150,• Studentleden VLS of GV € 20,• Studenten (geen lid van VLS of GV) € 60,Voor leerkrachten en docenten geldt het deelnemen aan deze dag als nascholing. U krijgt ook een certificaat van deelname. Uw school heeft een budget voor nascholing waarvan u voor deelname aan deze dag gebruik kunt maken. Mocht uw school uw deelname niet vergoeden dan is deelname aan deze dag fiscaal aftrekbaar als professionalisering.

Sponsoren

Informatie en inschrijven De volledige informatie over de studiedag Toekomstmuziek is te vinden op www.vls-cmhf.nl. Daar is ook een inschrijfformulier te downloaden. Gerichte vragen kunnen per e-mail gesteld worden via bureau@vls-cmhf.nl. Aanmeldingen moeten uiterlijk 26 oktober binnen zijn. #

Teleblik

Frits Mennen redactie

H AN D I G E G E B RUIKE R S TIP S Deze keer geen geschikt filmmateriaal in de rubriek Teleblik, maar een aantal technische en praktische tips voor docenten. Wat weten de meeste gebruikers van Outlook of Office? Meestal blijft de kennis van die computerprogramma’s beperkt tot slechts de handelingen die men denkt nodig te hebben. Een collega Duits gebruikt al twee jaar vrijwel dagelijks de beamer in zijn lokaal en zet deze elke keer uit als hij niet wil dat de leerlingen meekijken op zijn scherm. Onlangs kwam dit toevallig ter sprake en had ik het genoegen hem bij te scholen met een simpele tip: de knop ‘freeze’ op de afstandsbediening van de beamer, waarmee je het beeldscherm bevriest. Zo zal het veelal ook gebeuren wanneer een docent iets gaat zoeken op Teleblik. Na het inloggen zal hij of zij meteen het fragment zoeken en dit proberen op te slaan. Meestal wordt niet de moeite genomen zich eerst een beetje te verdiepen in de vele handige tips van zo’n programma. Zo kent Teleblik een subpagina “voor docenten” en “voor leerlingen” die beslist de moeite waard zijn om te bekijken. Behalve de docentenhandleiding is er ook een rubriek “Wat mist U?” waar een docent voor zijn vakgebied een onderwerp kan doormailen waar (nog) geen (geschikt) filmmateriaal van is. Ook is er een ‘Lessenbank’ waarbij docenten kunnen ‘geven en nemen’. Door aanklikken van ‘Links’kom je o.a. bij de SchoolTVBeeldbank terecht, een verzameling van meer dan 1000 korte educatieve clips. Een subpagina ‘voor leerlingen’ is ook interessant voor docenten! Stapsgewijs wordt hier beschreven hoe je een filmfragment

in een Powerpoint presentatie zet of hoe gemakkelijk je een fragment knipt, naar iemand mailt etc. En voor wie niet graag leest… het knippen van een fragment en het plaatsen van zo’n fragment in Powerpoint is ook te bekijken middels instructiefilmpjes. Hieronder een fragment uit zo’n stapsgewijze beschrijving van de Teleblikhelppagina. Hoe zet ik een fragment in Powerpoint? • Ga naar een fragment in Teleblik • Speel het fragment af • Klik onder het filmpje op de knop stuur dit fragment door • Het mailprogramma maakt een mailtje met een link naar het fragment • Kopieer deze link • Ga naar de presentatie en zet je cursor op de plek waar de link moet komen • Kies voor menu Invoegen>Hyperlink…; • Plak de link in het vakje ‘Typ de naam van het bestand of de webpagina’ met Ctrl+V • Geef de link een logische naam in het vakje ‘Weer te geven tekst’ • Klik op OK; klaar! Let op: om het fragment te bekijken moet je online zijn om in te kunnen loggen in Entree. Log vóór je presentatie in en laat een Teleblikfilmpje op de achtergrond open staan. Dan hoef je tijdens je presentatie niet opnieuw je wachtwoord in te vullen. # m#o.nl

nr.7 /oktober 2008

pag.4

Kunstmest

Clara Legêne redactie

Eind augustus ontstond grote opschudding in de wereld van de podiumkunsten. Nu voor alle podiumkunsten die niet direct onder de vleugels van het ministerie vallen, is gekozen voor een nieuwe systematiek – niet de politiek, maar het veld zelf bepaalt wie voor subsidie in aanmerking komt en de regie is in handen van het Fonds voor de Podiumkunsten – blijken vele gerenommeerde gezelschappen uit de boot te vallen ten gunste van nieuwe spelers. Er is afgelopen weken veel over te doen geweest. Zoals er ook voorheen elke vier jaar veel te doen was over wat wel het subsidiecircus werd genoemd. Met dit verschil dat de podiumkunstenaars nu te hoop liepen tegen hun eigen collega’s, de deskundigen uit het veld. Maar ertegen in beroep gaan kan niet meer. Ik heb enkele jaren deel uitgemaakt van die groep deskundigen. Wat me ertoe zette een artikel te schrijven over de huidige subsidieronde, is diepe teleurstelling. Teleurstelling omdat ik werkelijk verwachtte dat er – nu wijzelf terecht de subsidiedienst mogen en moeten uitmaken – goed zou worden nagedacht over de zin en onzin van subsidiëren. En dat is in mijn ogen niet gebeurd. Ik constateer met spijt dat de oude denkfouten uit het oude systeem nog springlevend zijn. Ik noem ze hier kort. De eerste denkfout is, dat het Fonds heeft gemeend versnippering te moeten tegengaan. Terwijl op allerlei beleidsterreinen versnippering ‘diversiteit’ wordt genoemd en wordt aangemoedigd en gekoesterd, moet de kunstenwereld terug naar meer geld voor minder. Maar kunst is versnippering. De tweede denkfout is dat kunst uitsluitend wordt beoordeeld op het resultaat, product, rendement - en niet op het proces dat tot het resultaat leidt. Met als gevolg dat alle kennis, ervaring en traditie die onzichtbaar ligt opgeslagen in de mensen van ondergeschikt belang blijkt te zijn geworden. Wie een ensemble als het Barok Orkest van Ton Koopman weggooit, gooit een wereldberoemde schat aan kennis en ervaring weg. Kunst heeft geen rendement, kunst is rendement. De derde denkfout is dat in projecten wordt gedacht en in projectsubsidies. Daarmee verdwijnt het zicht op - en het besef van - het belang van continuïteit en langetermijndenken.

Willem Breuker

In de wereld van het marktdenken is de eis bovendien dat elk project vernieuwend moet zijn. Ook die eis maakt het moeilijk een gezonde en geleidelijke ontwikkeling te borgen.

Reinbert de Leeuw

En de vierde denkfout kunnen zowel de subsidieverstrekkers als de kunsten zelf in hun zak steken. Dat is, dat al decennia lang verzuimd is het eminente belang van kunst voor een samenleving werkelijk zichtbaar te maken. Het probleem van legitimatie dus. De kunsten, die nu gedwongen worden de wezensvreemde taal van de markt te spreken, zijn verder van die legitimatie af dan ooit. En zijn er niet in geslaagd politieke eigenaren te vinden voor hun bestaansbelang, zoals bijvoorbeeld de milieubeweging wel is gelukt. Nu de politiek zich als geldverdeler heeft teruggetrokken, is de mogelijkheid dat de politiek zich hard maakt voor de kunsten kleiner dan ooit. Moest er dan niets veranderen? Ja, dat vond ik ook. Maar deze verandering is verschraling. Op alle fronten. Mijn vraag aan de verantwoordelijke minister is dan ook: zorgt de tuinman die u hebt ingehuurd, wel goed voor onze tuin die we aan u hebben toevertrouwd? Of zijn er nu gewoon wat kostbare oude planten op de mestvaalt beland en wat nieuwe geplant? In de hoop dat ze het even goed zullen doen als wat nu voorgoed zal verdwijnen? #

Op de foto’s twee van de slachtoffers. Bovenstaande is een samenvatting van een artikel dat onlangs gepubliceerd is op www.claars-notes.nl. m#o.nl

nr.7 / oktober 2008

pag.5

René Meeuws redactie

BESPREKING Het AapNootSpel is bedoeld voor kinderen vanaf zes jaar. Het kan ingezet worden als middel in het kader van AMV of binnen het muziekonderwijs op de basisschool. Kinderen kunnen geheel zelfstandig met het programma aan de slag. De makers waren in jaren negentig auteur van de educatieve cd-roms Notenkraker en Klankenkraker en meer recent van het eveneens online ‘muziekabcd’. Voor kinderen voor wie de moeilijkheidsgraad van dit laatste programma te hoog ligt, is het AapNootSpel bedoeld. Er zijn allerlei muziekspelletjes die allemaal door Jaap Aap gepresenteerd worden. Al doende leren kinderen luisteren naar ritmes en melodieën. De vorm varieert van het bekende Memory spel, tot puzzels en meerkeuzevragen. En kinderen worden uitgedaagd om ritmes na te tikken op het toetsenbord of na te spelen op een virtuele xylofoon. Door middel van dozen op een trein worden kwart, halve en hele noten gevisualiseerd. Ook noten lezen komt aan bod, waarbij op verrassende manier het aloude computerspelletje Tetris om de hoek komt kijken. Welk onderwerp ook wordt aangesneden, de opbouw verloopt altijd zeer doordacht in heel kleine stappen. Voor het geval de opzet niet meteen wordt aangevoeld is er een uitleg van elk spel in woord en beeld, soms in de vorm van instructiefilmpjes. Aan het eind van een sessie kan een rapport geprint worden en daarin zijn de resultaten te zien in dezelfde vormgeving als online. Het rapport is voor de docent een instrument om de leerling verder te sturen en te stimuleren tot hogere prestaties. Een nadeel voor heel jonge kinderen zou kunnen zijn dat de korte instructie bij elk spel op het scherm geschreven staat in plaats van hoorbaar is. Als een opdracht vervolgens goed of fout is uitgevoerd hoor je commentaar van Jaap Aap of van een niet nader te identificeren vrouwenstem. Dit vocabulaire is echter tamelijk beperkt en zou voor de doelgroep wel wat uitbundiger en empathischer mogen.

De vormgeving is eenvoudig en helder, zonder overbodige toeters en bellen die het zicht op de kern van de zaken kunnen vertroebelen. Een snelle internetverbinding is noodzakelijk om vlot met dit programma te kunnen werken. En de geluidskwaliteit van de muziek hangt uiteraard af van de eigen geluidskaart. Van elk soort spel is één demo beschikbaar die voor iedereen toegankelijk is. Hiermee krijg je al een uitstekend beeld van de opzet en aanpak van het AapNootSpel. Het spel is een aanrader voor elke muziekschool en basisschool: verloren minuten kunnen op een heel eenvoudige manier nuttig aan muziek besteed worden. En wie het AapNootSpel ontgroeit, kan moeiteloos door naar Muziekabcd. #

AAPNOOTSPEL Online, educatieve muziekspelletjes op www.aapnootspel.nl Frank Fahner en Gerrit Ebbink Abonnementen: half jaar: € 6,95 / jaar € 9,95 Kortingsregeling bij zes of meer abonnementen tegelijk.

Gemiddelde correctietijd centraal schriftelijk examen De vakinhoudelijke verenigingen hebben een peiling gehouden onder hun leden die in 2008 examenwerk vwo, havo en mavo (vmbo-t) hebben nagekeken voor hun vak. De bedoeling is een reële schatting te krijgen over de hoeveelheid tijd die een examinator kwijt is aan eerste correctie. Voor sommige vakken ontstaat piekbelasting die het onmogelijk maakt dat docenten in de examenperiode twee volledige correcties uitvoeren, zoals de staatssecretaris wil. Er zijn verschillen tussen ervaren docenten en minder ervaren docenten. Een ervaren docent doet er gemiddeld 15 minuten korter over. Ook het aantal kandidaten maakt uit: gemiddeld een kwartier meer voor de eerste tien kandidaten dan voor de overigen. De gemiddeldes voor de kunstvakken zijn aan de hoge kant. Voor muziek reageerden 19 collega’s. Collega’s bedankt.

VWO

HAVO

VMBO-TL

Aardrijkskunde

Geschiedenis

Maatschappijleer

Filosofie

Natuurkunde

Scheikunde

Biologie

Muziek

Tehatex

Dans

CKV2, Kunst

m#o.nl

nr.7 / oktober 2008

pag.6

Clara Legêne redactie

Na elke zomervakantie, als de zwermen verse brugklassers kwetterend neerstrijken in mijn lokaal, neem ik de kinderen de eerste lessen mee op verkenningstocht door mijn wereld. En verken ik tegelijkertijd hun wereld. Wat weten ze al? Hebben ze bijvoorbeeld kennis van muziekinstrumenten? Hebben ze benul van muziekstijlen? Kunnen ze verbanden leggen tussen muziek en geschiedenis, of geografie, of taal? Of andere kunsten? Wat is muziek voor hen? En elk jaar zucht ik weer hoe broodnodig het is dat we als vakdocenten eindelijk serieus werk gaan maken van doorlopende leerlijnen en hardere eindtermen voor ons vak op de basisschool. En vraag ik me soms lichtelijk wanhopig af wat mijn zeergewaardeerde collega’s in het primair onderwijs onder het vak muziek verstaan en wat ze er zelf van weten. Want in die mussenkopjes van mijn brugklassertjes staat muziek hoofdzakelijk gelijk aan gezellig hard met z’n allen zingen en ontdekken ze stomverbaasd en lichtelijk wanhopig dat muziek een vak blijkt te zijn waarvoor je best moeilijke dingen moet weten en kunnen. En waarvoor je nog huiswerk en toetsen krijgt ook. En als ze dan eindelijk van dat mens mogen zingen, blijkt dat tot hun schrik iets anders te zijn dan keihard gezellig samen tegelijk een soort geluid voortbrengen. Als ik vraag naar het muziekonderwijs op hun lagere school, buitelen ze over elkaar met opgewonden verhalen over de projecten die ze hebben gedaan en natuurlijk over de musical. Allemaal niets mis mee, echt niet. Natuurlijk is dat allemaal leuk. Maar hoewel Kerndoel 54 muziekonderwijs groep 7/8) het zo mooi kan

zeggen: “Muziek is voor kinderen alom tegenwoordig. Via de media komen ze met veel verschillende soorten muziek in aanraking. Muziek op school sluit daarbij aan, maar geeft ook een verdieping in de muzikale beleving van de kinderen”, is mijn indruk, dat het meer gaat over beleving dan over verdieping. Kennen en kunnen zijn kruimeltjes die onderweg gedachteloos zijn opgepikt. Wat ze zich herinneren is of het leuk was. Of niet. Hoe hard er ook in datzelfde kerndoel wordt geroepen: “Deze onderwerpen worden zingend, spelend, bewegend, noterend en luisterend verkend”, in de praktijk kunnen brugklassers geen blaas- van een strijkdinges onderscheiden. Zelfs dàt er verschil is, is de meesten nooit verteld. Jarenlang viel de schade eigenlijk nog best mee, al vond ik ook toen al van niet. Maar sinds de onderwijsinspectie ‘af en toe een liedje zingen’ al muziekeducatie vindt, is het armoe troef. Dus doe ik tegenwoordig maar gewoon of de leerlingen een voor hen compleet nieuwe taal moeten leren, die ze nog nooit hebben gehoord of gesproken - en begin ik vol goede moed van voren af aan. Tot aan de herfstvakantie maak ik ze eigenaar van een platenzaak en spelen we het platenhoezenspel. En leren ze muziekinstrumenten kennen met behulp van de muziekinstrumentenbingo. En nooit, echt nooit zegt een leerling: laat maar, mevrouw, dat weten we allemaal allang. Op de enkele uitzondering na die zelf een instrument bespeelt en al in mijn wereld kind aan huis is. Maar wie nog eens naar Kerndoel 54 kijkt, ziet dat dit kind voor de inspectie niet bestaat. Want muziek maak je niet zelf. Muziek, dat is iets “waarmee ze via de media in aanraking komen.”

Music in motion Het Museum Volkenkunde in Leiden (Steenstraat 1) ligt op 5 minuten loopafstand van treinstation Leiden Centraal. Het museum brengt een veelbelovende thematentoonstelling Music in Motion van 10 oktober 2008 tot en met 23 augustus 2009. Muziek heeft zich verplaatst van continent naar continent, waar het wordt overgenomen, veranderd en weer verder gebracht. De muzikale routes die over de wereld lopen, vormen een eindeloos uitgebreid netwerk van inspiratie en imitatie. De tentoonstelling brengt deze muzikale routes in beeld aan de hand van voorwerpen, film en geluid en speciale thema’s. Bijvoorbeeld: sleutelfiguren in de muziekgeschiedenis, de culturele wortels en betekenissen van muziek, belangrijke gebeurtenissen en instrumenten. Bezoekers maken mee hoe muziek wordt ervaren op verschillende plekken, zoals in concertzalen en op straat. Bij de tentoonstelling is een speciale site ontwikkeld. Deze biedt de mogelijkheid aan bezoekers (leerlingen) om mee te praten over muziek en favoriete muziekfragmenten met anderen te delen. Leerlingen kunnen clips uploaden en vertellen waarom die zeker een plek moeten krijgen in de tentoonstelling. Dit kan via het forum van de site. Ook zijn filmpjes uit vijf wereldsteden van de muziek te bekijken. De site

is nu al te bezoeken en kan ook worden gebruikt in de muziekles. Ook op deze site staan tal van bruikbare links voor het onderwijs. In het kader van de tentoonstelling is ook een concertreeks georganiseerd. Scholen kunnen via de afdeling PR (mw. Geke Vinke) flyers aanvragen. www.volkenkunde.nl www.muziekinvolkenkunde.nl

m#o.nl

nr.7 /oktober 2008

pag.7

Bad Day

Arrangement Frank de Vreeze

ChorusOnline Dit partituurvoorbeeld is afkomstig van ChorusOnline. Arrangeur Frank de Vreeze heeft jarenlang muziekles gegeven in het VO. Hij heeft sinds kort een online uitgeverij voor arrangementen van recente hits voor koren (vrouwen, mannen, gemengd) en popgroepen. ChorusOnline is er trots op dat voor het eerst in de geschiedenis platenlabels als EMI, Universal, TALPA, toestaan dat een Nederlandse organisatie arrangementen in een webshop aanbiedt. Op dit moment zijn arrangementen beschikbaar van o.a. Anouk, Daniel Powter, Train, Alain Clark, Roel van Velzen, e.a. Een compleet arrangement kost â&#x201A;Ź 20,-. Alle informatie staat op de website, voorzien van heldere voorbeelden. www.chorusonline.com www.frankdevreeze.com

m#o.nl

nr.7 / oktober 2008

pag.8

BERICHTEN > > >

Conference 2008 Birmingham Op vrijdag 10 en zaterdag 11 oktober organiseert NAME, de Britse koepelorganisatie voor muziekonderwijs haar jaarlijkse conferentie. Het centrale thema van dit jaar is ‘Partnership and Collaboration’. Twee dagen lang krijgen de congresgangers de kans om zich actief op de hoogte te stellen van de nieuwste ontwikkelingen in muziekonderwijs voor leerlingen van 0-18. De langverwachte website voor muziekdocenten Teaching Music zal op 10 oktober officieel worden opengesteld. De site biedt on line ondersteuning in allerlei vorm voor muziekdocenten.

Meer over muziekonderwijs in de UK: Teaching Music: (na 10 oktober) http://www.teachingmusic.org.uk Professional development: http://www3.hants.gov.uk/music Music Manifesto: http://www.musicmanifesto.co.uk Sing Up: http://www.singup.org Musical Futures: http://www.musicalfutures.org.uk Teacher Net: http://www.teachernet.gov.uk

Klassieke muziekweek De klassieke muziekweek 2008 vindt plaats van 31 oktober tot en met 9 november. Het is de vierde keer dat de Nederlandse symfonieorkesten, muziekensembles en solisten in het hele land hun pu-bliek uitnodigen om de magie van een klassiek concert zelf te komen bijwonen en beleven. Naast vele live concerten in de mooiste zalen van Nederland wordt ook op ander locaties gespeeld zoals op NS-stations. Dat betekent een week lang veel live klassieke concerten. De Klassieke Muziekweek organiseert een gratis toegankelijke Ensembledag, diverse rondleidingen, een kijkje in de klassieke keuken tijdens repetities, lezingen over klassieke muziek, en live ontmoetingen met dirigenten, met solisten en musici. Carel Kraayenhof is ambassadeur Klassieke Muziekweek 2008. Voorafgaand aan de Klassieke Muziekweek zal hij over zijn passie voor klassieke muziekweek vertellen in talkshows op radio en tv. Tijdens de Klassieke Muziekweek schittert hij in de Klassieke Muziekweektour van 2008 met Amsterdam Sinfonietta. De première is op 31 oktober te Enschede. Daags voor de VLS studiedag. Toeval?

http://www.carelkraayenhof.nl http://www.sinfonietta.nl http://www.klassiekemuziekweek.nl

Colofon m#o.nl nummer 7, oktober 2008

m#o.nl / digitale nieuwsbrief van de Vereniging Leraren Schoolmuziek (VLS) bestemd voor muziekdocenten in het basis- en voortgezet onderwijs, professionals in de muziek- en cultuureducatie, directies en beleidsmakers. m#o.nl wordt digitaal verspreid onder leden van de VLS en andere belangstellenden en is te vinden op: www.muziekenonderwijs.nl. m#o.nl is een uitgave van de Vereniging Leraren Schoolmuziek. De VLS is aangesloten bij de Centrale van Middelbare en Hogere Functionarissen (CMHF), een koepel van beroeps- en belangenverenigingen bij overheid, onderwijs, zorg en bedrijfsleven. Het bureau van de VLS is gevestigd Kluppelshuizenweg 32, 7608 RL Almelo Contact bureau@vls-cmhf.nl Websites VLS: www.vls-cmhf.nl m#o.nl: www.muziekenonderwijs.nl Webmaster Jurgen van der Ent Redactie m#o.nl Jos Herfs, Clara Legêne, René Meeuws, Frits Mennen Contact redactie@muziekenonderwijs.nl Vormgeving en Illustraties Marcel Grotens Overige Illustraties Morguefile Bijdragen Ieder wordt uitgenodigd bijdragen te leveren of berichten voor m#o.nl te zenden. De redactie zal graag nadere informatie verstrekken.

© VLS het copyright van artikelen en illustraties ligt bij de Vereniging Leraren Schoolmuziek, tenzij anders aangegeven. Overname van artikelen of illustraties op welke manier dan ook, zonder schriftelijke toestemming van de Vereniging leraren Schoolmuziek, is verboden.

m#o.nl

nr.7 / oktober 2008

pag.9