Postępowanie chirurgiczne z uchyłkiem Meckla
dziej nasilone zmiany zapalne niż u tych, którym uchyłek wycięto. Nie doszło też do żadnych odległych powikłań u chorych, którym pozostawiono bezobjawowy UM. Autorom udało się jednak uzyskać informacje tylko od 40% osób z tej grupy. Groebli i wsp. uważają, iż w przypadku laparotomii z powodu spodziewanego, a następnie niepotwierdzonego OZWR, wskazane jest usunięcie każdego znalezionego UM (9). Czynnikiem decydującym o postępowaniu z bezobjawowym UM jest też stwierdzenie w nim tkanki ektopowej. Jej obecność istotnie zwiększa ryzyko wystąpienia objawów ze strony UM (6, 7, 9, 10, 16). Jest ona obecna w 12,2334,44% wszystkich wyciętych uchyłków Meckla (4, 6, 7, 9, 10, 2-16, 18), 23,08-51,52% objawowych (7, 9, 10, 12-16) oraz 9,09-20% bezobjawowych (6, 7, 9, 12-15). McKay nie stwierdził tkanki ektopowej w żadnym z 10 wyciętych uchyłków bezobjawowych (16). W analizowanym przez nas materiale tkanki ektopowej nie znaleziono w żadnym przypadku. Varcoe i wsp. stwierdzili, że wyczuwalna pogrubiała ściana UM nie jest pewną cechą obecności tkanki ektopowej, ponieważ prawdopodobieństwo jej występowania w uchyłkach o pogrubiałej ścianie wynosi tylko 54%, natomiast 14% uchyłków Meckla bez pogrubiałej ściany zawiera tkankę ektopową (12). Fakt, iż palpacyjnie nie można w sposób pewny potwierdzić ani wykluczyć obecności tkanki ektopowej stanowi dla nich pośrednio kolejny argument za usuwaniem przypadkowo znajdywanych UM. Park i wsp. zwracają uwagę na to, że tylko 38% przypadków tkanki ektopowej było palpacyjnie wyczuwalne podczas zabiegu (10). Również Groebli i wsp. uważają, że wzrokowo i palpacyjnie nie można w sposób pewny potwierdzić jej obecności (9). Ze względu na obserwacje zawarte w powyższych trzech artykułach Robijn i wsp. nie umieścili obecności tkanki ektopowej w swoim systemie rokowniczym, choć uważają ją za czynnik zwiększający ryzyko wystąpienia powikłań ze strony UM (19). W przypadku krótkiego UM o szerokiej podstawie lub w sytuacji, gdy palpacyjnie wyczuwa się masę przy podstawie, zalecają oni klinowe wycięcie UM, co pozwala na całkowite usunięcie go i bezpośrednią wzrokową kontrolę błony śluzowej jelita oraz ocenę marginesu wycięcia (19). W UM można znaleźć też utkanie nowotworowe, np. raka, gruczolakomięśniaka, rakowiaka, tłuszczaka, mięśniaka lub
601
It is found in 12.23-34.44% of all resected Meckel’s diverticula (4, 6, 7, 9, 10, 12-16, 18), in 23.08-51.52% of symptomatic (7, 9, 10, 1216) and in 9.09-20% of asymptomatic (6, 7, 9, 12-15). McKay identified ectopic tissue in none of 10 resected asymptomatic diverticula (16). In our research material no ectopic tissue was found. Varcoe et al. demonstrated that a palpable thickened wall of MD is not a reliable method for the detection of ectopic tissue because there is only a 54% chance of the presence of ectopic tissue in thickened Meckel’s diverticula. However, 14% of not thickened Meckel’s diverticula contain ectopic tissue (12). For the authors the fact that it is impossible to confirm the presence or absence of ectopic tissue on palpation indirectly supports the recommendation of removing all incidentally found Meckel’s diverticula. Park et al. pay attention to the fact that only 38% of ectopic tissue specimens were palpable during surgery (10). Groebli et al. also think that visual examination and palpation are not reliable to detect the presence of ectopic tissue (9). Due to these observations in above articles Robijn et al. did not add the presence of ectopic tissue to their scoring system, despite they find it to be a risk factor for MD-related complications (19). In case of short MD with a wide base or when a palpable mass at the base is present they suggest wedgeshaped excision of MD to remove it entirely and to make a direct visual control of the bowel mucosa with the margin of excision possible (19). Neoplasmatic tissue can also be found in MD, for example carcinoma, adenomyoma, carcinoid, lipoma, leiomyoma or leiomyosarcoma and metastatic adenocarcinoma (3, 4, 9, 10, 15). There are also no well-defined guidelines for a technique of MD resection. Diverticulectomy or small bowel resection can be performed. The choice of a method depends on the size of MD, the presence of ectopic or neoplasmatic tissue within a diverticulum and a type of MD-related complication. Inversion and invagination of the MD stump into the lumen of the ileum has not been recommended for ages because it can cause intussusception and bowel obstruction (8). When the inflammatory process involves the base of MD and the contiguous intestinal wall too, small bowel resection should be performed (8). It may be also necessary in case of strangulation due to vol-