Rolnictwo

14

rolnictwo PANORAMA LESZCZYŃSKA11-17.06.2015www.panorama.media.pl

KONTROLA NIK WYKAZAŁA, ŻE WIELKOPOWIERZCHNIOWE FERMY UMIEJĘTNIE OBCHODZĄ PRZEPISY I SMRODZĄ BEZKARNIE

„Kurników nie chcą, bo cuchną, ale jajka to im smakują” – komentują internauci VROLNICTWO. LUDZIE PROTESTUJĄ JUŻ NIE TYLKO PRZECIWKO FERMOM NOREK, ALE TEŻ KUR I ŚWIŃ VBOJĄ SIĘ ODORU. W POLSCE WCIĄŻ NIE MA UREGULOWAŃ DOTYCZĄCYCH TEJ KWESTII

FOT. BOGDAN LUDOWICZ

M

ieszkańcy Starego Gostynia (gm. Gostyń) nie chcą, aby na polach pod ich wsią powstała kurza ferma. W Sowinach (gm. Bojanowo) i w Starej Przysiece Pierwszej (gm. Śmigiel) protestują przeciwko rozbudowie ferm świń. W Karśnicach (gm. Śmigiel) nie godzą się na postawienie u siebie fermy norek, a w Witoldowie (gm. Gostyń) tuczarni świń. To tylko pięć przykładów, jednak takich protestów w ostatnim czasie w regionie było więcej, a część z nich okazała się skuteczna. Co takiego się dzieje, że mieszkańcom naszych wsi zaczęły przeszkadzać rolnicze inwestycje?

Sami zainteresowani twierdzą, że boją się przede wszystkim odoru, jaki z takich miejsc się wydobywa. Przeraża ich wizja konieczności zamykania latem okien, wszędobylskich much z Bojanowa do Ponieca. Uciążliwe skuti cuchnących pomimo prania ubrań. ki tej inwestycji to nie tylko odór, ale też – Mój dom jest jednym z tych, który emitowane pyły, gazy, gnojowica, hałas znajduje się najbliżej planowanej fer- wentylatorów, duża liczba transportów my norek w Karśnicach. To około 200 samochodowych. Będziemy się tu du– 300 metrów. Dzielić mnie będą od niej sić. Chcemy tylko czystego powietrza jedynie pola. Boję się przede wszyst- i świętego spokoju. kim przykrych zapachów – wyznała Po informacji o każdym kolejnym w marcu tego roku na łamach „PL” proteście na forach internetowych Aleksandra Ratajczak-Pastyka, któ- wrzało. Większości komentujących arra stoi na czele grupy protestujących gumenty mieszkańców wsi nie przekow Karśnicach. – Latem odór z takich nują. Mało tego, ich postępowanie ocemiejsc jest tak duży, że nie sposób ok- niają bardzo krytycznie. Łagodniejsze na w domu otworzyć, a o wieczornym wypowiedzi, które można przytoczyć grillowaniu to już w ogóle można za- w gazecie, brzmią: „Miastowi budują się pomnieć. Nie mogę się na to zgodzić. na wsi i zdziwieni, że gówno śmierdzi”, – Mieszkamy w ciasnej zabudowie, „Kurników nie chcą, bo cuchną, ale jajpowiększona hodowla sąsiada znacznie ka to im smakują” czy „Na wsi śmierdzi obniży nam poziom życia – przekony- świniami i kurami, a w mieście spalinawała w kwietniu br. na naszych łamach mi, zawsze można się przeprowadzić”.

Alicja Lokś, przewodnicząca obywa– Niby z inwentarskim smrodem telskiego komitetu protestacyjnego na wsi trzeba się liczyć, ale wszystko w Sowinach, gdzie jeden z mieszkań- zależy od skali – zaznaczył w maju ców chce rozbudować swoją stojącą w opublikowanym w „PL” artykule w środku wsi świniarnię. – W pobliżu Paweł Stachowiak, sołtys Goli i Witoldoznajduje się plac zabaw i gospodarstwo wa. W tej ostatniej wiosce ma powstać agroturystyczne, jest trasa rowerowa tuczarnia świń.

Trudno się z tym nie zgodzić. Nie wszystkie, ale część z planowanych inwestycji, które oprotestowano, do małych na pewno należeć nie mają.

W Starym Gostyniu na przykład miałyby powstać kurniki z 54 tys. sztuk drobiu, z kolei w Witoldowie inwestor planuje hodowlę 7 tys. tuczników.

Tymczasem w Polsce wciąż nie mamy nie ma konkretnych przepisów ograniczających emisję odorów.

Ministerstwo Środowiska pracowało nad projektem takiej ustawy przez kilka lat, ale prace zawiesiło. Jedni twierdzą, że zdecydowało o tym silne lobby przedsiębiorców, wśród nich hodowców zwierząt. Inni, że wszystkie potrzebne rozstrzygnięcia znajdziemy w istniejących już przepisach. Sami ministerialni urzędnicy dodają, że Komisja Europejska nie przygotowała w tym zakresie ani dyrektywy, ani wytycznych dla państw UE, a tylko dziewięć z 28 państw Unii ma w jakiś sposób uregulowane zagadnienia uciążliwości zapachowej.

Jakie przepisy związane z uciążli- naszych łamach kilka tygodni temu wymi zapachami znajdziemy w kraju? Artur Poświatowski, zaangażowany W art. 144 Kodeksu cywilnego widnie- w protest budowy kurzej fermy w Staje zapis, że właściciel nieruchomości rym Gostyniu. powinien przy wykonywaniu swego Gwoli sprawiedliwości należy jedprawa powstrzymywać się od działań nak dodać, że choć kontrola NIK prozakłócających korzystanie z nierucho- wadzona była również w Wielkopolsce mości sąsiednich ponad przeciętną nie objęła naszego regionu. miarę, wynikającą ze społeczno – goGminni urzędnicy, do których spodarczego przeznaczenia nierucho- mieszkańcy zwracają się z protestami, mości i stosunków miejscowych. Jeśli są w kwestii takich inwestycji bardziej nieruchomość znajduje się w zasięgu notariuszami niż osobami decyzyjnyemisji odorów, właściciel może zgod- mi. Po złożeniu kompletu wymaganych nie z art.222 § 2 Kodeksu cywilnego, dokumentów po prostu wydają zgodę. wnieść do sądu powództwo o zanie- Dlatego też, wójt czy burmistrz, jeśli chanie naruszeń i przywrócenie stanu inwestor złoży wniosek o warunki zazgodnego z prawem. budowy to zgodnie z obowiązującym Problem w tym, że jak wykazała prawem i procedurą taką decyzję musi ubiegłoroczna kontrola Najwyższej mu wydać. W zależności od charakteru Izby Kontroli wielkopowierzchniowe i rozmiarów przedsięwzięcia podlega fermy umiejętnie obchodzą przepisy ona jeszcze opiniowaniu przez specjai smrodzą bezkarnie. Znajdują luki listów, regionalną dyrekcję ochrony w prawie i dzięki temu nie podlegają środowiska i sanepid, ale to wszystrestrykcyjnym przepisom. Jak? Na pa- ko. Mieszkańcy mogą składać skarpierze dzielą wielką fermę wydzierża- gi i wnioski, ale one mają szansę być wiając jej części na przykład członkom uwzględnione tylko w konkretnych najbliższej rodziny i dzięki temu nie przypadkach. Może to być niezgodność obowiązują ich już zintegrowane po- inwestycji z miejscowym planem zagozwolenia. Jeszcze bardziej w raporcie spodarowania przestrzennego. ProbNIK szokuje informacja, że żadna z in- lem w tym, że wiele terenów wiejskich spekcji upoważnionych do przeprowa- nie ma takiego w ogóle, bo to kosztowdzania kontroli na fermach (Inspekcja na inwestycja.

Weterynaryjna, Inspekcja Ochrony Z perspektywy miasta, co widać Środowiska oraz Państwowa Inspek- po komentarzach internetowych, bucja Sanitarna) nie wykonywała swo- dowa na wsi dużych ferm nie budzi ich obowiązków należycie. Kontrole kontrowersji, ale już mieszkańcy wsi prowadzone były zbyt rzadko , a nawet są bardziej skłonni zrozumieć protezdarzały się sytuacje, gdy instytucje stujących. Sołtys Parska (gm. Śmigiel), te nie posiadały pełnych wiadomości gdzie od kilku lat funkcjonuje ferma co do liczby ferm działających na ich norek, na jednej z gminnych sesji ofiterenie. cjalnie poparł protestujących. Zazna– Biorąc pod uwagę raport NIK, nie czył, że choć w jego wsi taki obiekt mamy gwarancji, że inwestor nie będzie znajduje się 1,5 km od zabudowań, wykorzystywał luk prawnych. Minimal- to pod względem zapachów i much jest nym kosztem, bez zachowania zasad bardzo uciążliwy. I to do tego stopnia, dbałości o środowisko i korzystając że owoce z rosnących drzew nie nadają z ułomności systemu kontroli, może się do spożycia. Nie zmienia tego fakt, doprowadzić do degradacji otacza- że właściciel dba o porządek i warunki jącego nas środowiska –przyznał na higieniczne na farmie. mach

V LESZNO. Leszczyńska spółka Choice Genetics, jako pierwsza firma w kraju, wprowadziła nowoczesną technologię pobierania i oceny nasienia knurów. Dzięki zredukowaniu udziału człowieka w całym procesie zwiększono biobezpieczeństwo produkcji, a wielowymiarowa, komputerowa analiza ejakulatu pozwala na sprzedaż hodowcom nasienia o maksymalnym prawdopodobieństwie płodności. To z kolei zwiększa efektywność i opłacalność produkcji.

Położone w Smolnikach Osieckich (koło Koła) Centrum Pozyskiwania Nasienia Choice Genetics to jeden z najnowocześniejszych tego typu obiektów w Europie. Zlokalizowano tam stanowiska na 180 knurów, a stacja sprzedaje rocznie ponad 260 tysięcy porcji nasienia. Firma z Leszna jest jednym z największych dostawców w kraju, ma ok. 30% rynku.

Popularność inseminacji jako elementu profesjonalizacji produkcji

trzody w Polsce stale rośnie. Wykorzystując nasienia najlepszych jakościowo knurów można łatwo zmniejszyć opóźnienie genetyczne całego stada, a to ma bezpośrednie przełożenie na wyższą efektywność i opłacalność produkcji. Choice Genetics wdrożyła jako pierwsza firma w kraju system automatycznego pobierania nasienia francuskiej firmy Collect’Or i Safemate oraz komputerowej analizy ejakulatu systemem CASA, amerykańskiej firmy Hamilton Thorne.

– Wybór dostawców nie był przypadkowy – informuje dr Stanisław Niemyjski, prezes Choice Genetics Polska – To uznani w branży producenci, gwarantujący sprawdzoną innowacyjną technologię oferowanych rozwiązań.

Specjaliści z leszczyńskiej spółki podkreślają, że o powodzeniu inseminacji, a potem o wzroście efektywności i opłacalności produkcji trzody, decyduje przede wszystkim

FOT. SŁAWOMIR SKROBAŁA

Dobra jakość nasienia zwiększa opłacalność produkcji trzody. jest jednym z największych dostawców

wysoka jakość i brak zanieczyszczeń nasienia. Ejakulat w ciągu zaledwie dziesięciu sekund trafia z fermy do laboratorium. Tam oceniane są parametry mające wpływ na wielkość

miotu, a dawki nasienia są właściwie przygotowywane.

– Analiza systemu jest bezstronna i wyklucza czynnik ludzki związany z oceną wizualną przez laboranta.

Wiemy jaka jest potencjalna płodność nasienia. Ejakulaty są jakościowo dużo lepsze, charakteryzuje je czystość i biobezpieczeństwo – tłumaczy Grzegorz Chmielowski, menedżer Centrum Pozyskiwania Nasienia Choice Genetics.

Na inwestycje w nowe technologie spółka Choice Genetics wydała ponad 800 tys. zł. Metoda produkcji jest dużo bardziej kosztowna niż dotychczasowa.

Firma kupiła również nową maszynę do pakowania nasienia, dzięki której proces napełniania pojemników oraz etykietowania kodem kreskowym został w pełni zautomatyzowany.

– Na DNA marki Choice Genetics składa się ponad sto lat innowacji i doświadczeń. Tą inwestycją pokazujemy, że innowacyjność i jakość ciągle wyróżnia firmę oraz jej produkty na rynku. Oferujemy hodowcom nowe możliwości, dzięki którym mogą zwiększać opłacalność hodowli trzody – deklaruje – prezes Stanisław Niemyjski. ram