Dyrektor naczelny / General Director Waldemar Dąbrowski Dyrektor ar tystyczny / Ar tistic Director Mariusz Treliński Dyrektor Polskiego Baletu Narodowego / Polish National Ballet Director Krzysztof Pastor Dyrektor muzyczny / Music Director Carlo Montanaro
Premieres 8 MANON LESCAUT 10 ECHA CZASU ECHOES OF TIME 12 DON CARLO 14 SPRAWA MAKROPULOS THE MACROPOULOS AFFAIR 16 SEN NOCY LETNIEJ A MIDSUMMER NIGHT’S DREAM 18 LADY SARASHINA 20 QUDSJA Zaher 22 TERYTORIA TERRITORIES 24 SPECJALNIE DLA TW-ON COMMISSIONS BY TW-ON 26 PROJEKT ’P’ THE ’P’ PROJECT
Operas 30 HALKA 32 LATAJĄCY HOLENDER DER FLIEGENDE HOLLÄNDER 34 MADAME BUTTERFLY 36 MEDEAMATERIAL 38 NABUCCO 40 ONIEGIN 42 oresteja 44 RIGOLETTO 46 SŁOWIK LE ROSSIGNOL 48 TRAVIATA 50 TURANDOT
Ballets 54 DZIADEK DO ORZECHÓW I KRÓL MYSZY THE NUTCRACKER AND THE MOUSE KING 56 I PRZEJDĄ DESZCZE... AND THE RAIN WILL PASS... 58 KOPCIUSZEK CINDERELLA 60 MIŁOŚĆ I LĘK LOVE AND FEAR 62 OPOWIEŚCI BIBLIJNE THE BIBLICAL PARABLES 64 PERSONA 66 ŚPIĄCA KRÓLEWNA THE SLEEPING BEAUTY 68 ŚWIĘTO WIOSNY LE SACRE DU PRINTEMPS 70 TRISTAN
Concerts 74 PIOTR BECZAŁA 75 EWA PODLEŚ 76 VERDI: REQUIEM 77 SYLWESTER NEW YEAR’S EVE GALA KOLĘD CHRISTMAS CAROLS 78 DUETY OPEROWE OPERA'S DUETS 79 JANUSZ OLEJNICZAK 80 KONKURS MONIUSZKowski MONIUSZKO VOCAL COMPETITION 82 W KOLEJNYCH SEZONACH COMING UP IN THE NEXT SEASONS 85 TW-ON BY JACEK POREMBA
... 98 Jubileusz kwadrygi The jubille of the quadriga 102 IV DNI SZTUKI TAŃCA 4TH DAYS OF DANCE 104 KREACJE 5 105 Choreografowie PBN On Tour PNB Choreographers on Tour 106 aida ON TOUR 108 AKADEMIA OPEROWA OPERA ACADEMY 110 EDUKACJA EDUCATION 112 BIBLIOTEKA TW-ON TW-ON BOOK SERIES 116 ABONAMENTY packages 135 PLAN WIDOWNI Plan of the halL 136 KALENDARIUM CALENDAR
Ladies and Gentlemen, The archetype of femininity is one of the most important and richest in the cultural heritage of mankind. Blossoming through the millenia with an exceptionally rich symbolism, universal and invariably fascinating, it continues to inspire artists all over the world… For us this archetype became a conceptual axis around which we are building the repertoire of the 2012/2013 season. On the stages of Teatr Wielki - Polish National Opera a gallery of extraordinary women shall appear: mythical ones, legendary figures and those whose own myth our time is writing now. Manon, Lady Sarashina, Qudsja Zaher and also Emilia from The Macropoulos Affair, Princess Ebola from Don Carlo… Women that are mysterious, disturbing, instilling fear and even repulsion at times; tragic, opposing fate and social mores imposed by their milieu with determination. Strong, merciless and at the same time personifying compassion, gentleness and the most delicate of feelings. Beautiful in their variety. This concept is being imprinted in the broader, consequently realized framework of out theatre’s repertoire policy based on the equlibrium between the masterpieces of the 19th century, the eminent works of the 20th c. and the contemporary opera creation realized through commissioning composers from different generations. That is why, next to Puccini and Verdi, we propose Leoš Janáček and Peter Eötvös, as well as three world premieres from the ”Territories” cycle commissioned by us: Paweł Szymański’s Qudsja Zaher and both parts of the diptych operas composed by Jagoda Szmytka and Wojciech Blecharz. The Polish National Ballet, treading its own individual path, is realizing with the same consequence and determination its repertoire plan, which corresponds with the line delineated by the Opera. The culminating points of the ballet season will, beyond all doubt, be determined by: John Niemeyer‘s A Midsummer Night’s Dream and the ballet evening in three parts Echoes of Time alluding in its concept to The Biblical Parables. And finally an extraordinary event: guest appearances (e.g. European premiere of Rodin by Boris Ejfman’s St. Petersburg Ballet Theatre), concerts of of Polish stars of the world opera theatres: Ewa Podleś and Piotr Beczała, great opera's duets by Anna Lubańska and Katarzyna Trylnik, Verdi’s Requiem – during Verdi’s Year, of course (!), the 4th Days of the Art of Dance and – traditionally – Wild Days of Music Festival with over 60 concerts whose leading theme will be Russian music. Realizing the educational mission of Teatr Wielki - Polish National Theatre will have a special meaning for me, as it always has had. I see it on two layers and that is how we build our offer: on the one hand a varied and rich educational programme addressed to our youngest spectators and on the other to their parents and teachers. Our separate and just as essential aim is creating for the young artists an opportunity for perfecting their abilities. The discovery of the urgent need for such activities resulted in creating the Young Talents Development Programme of the Opera Academy within which we offer vocal, directing and language workshops. In 2010 Teatr Wielki brought to life, together with eleven artistic institutions, the European Network of Opera Academies enoa – a unique project of supporting artists at the treshhold of their careers by creating an international platform of mutual experience exchange and giving a chance of a wide presentation of one’s own achievements. Such an educational aspect is for me also one of the basic values of Stanisław Moniuszko’s International Vocal Competition, whose eight edition is planned for May 2013. Ladies and Gentlemen, I have always looked at the opera from the angle of its presence in the basic currents of culture through the ages, as well as in the lives of individual people and whole communities and societies; in everyday life and during celebrations, throughout history and in contemporary times, considering also its presence in the creative imagination of the artists. The intensity of this presence has constituted and will always constitute its essence being the measure and reflection of its value. A value – I am convinced of this - that is indispensable. I cherish this great hope that you will find the confirmation of this in the repertoire we are offering.
Waldemar Dąbrowski General Director of Teatr WIelki - Polish National Opera
Szanowni Państwo, archetyp kobiecości należy do najważniejszych i najbardziej nośnych w kulturowym dziedzictwie ludzkości. Obudowany przez tysiąclecia nadzwyczaj bogatą symboliką, uniwersalny i nieodmiennie fascynujący, wciąż z tą samą siłą inspiruje artystów na całym świecie… Dla nas stał się on osią koncepcyjną, wokół której budujemy repertuar sezonu 2012/2013. Na scenach Teatru Wielkiego - Opery Narodowej pojawi się galeria kobiet niezwykłych: legendarnych, mitycznych, jak i tych, których mit dopiero pisze współczesność. Manon, Lady Sarashina, Qudsja Zaher, ale i Emilia ze Sprawy Makropulos, Księżna Eboli z Don Carla… Kobiety tajemnicze, niepokojące, budzące lęk i niekiedy wręcz odrazę; tragiczne, z determinacją przeciwstawiające się losowi i regułom, narzucanym im przez otaczającą rzeczywistość. Silne, bezlitosne, a jednocześnie uosabiające dobroć, łagodność i najdelikatniejsze emocje. Piękne w swej różnorodności. Koncepcja ta wpisuje się w szersze, konsekwentnie realizowane ramy polityki repertuarowej naszego teatru, opartej na równowadze pomiędzy arcydziełami XIX wieku, wybitnymi utworami wieku XX oraz współczesną kreacją operową, realizowaną poprzez zamówienia u kompozytorów różnych pokoleń. Dlatego obok Pucciniego i Verdiego proponujemy Leoša Janáčka i Petera Eötvösa, a także trzy prezentowane w cyklu „Terytoria” światowe premiery utworów, powstałych na nasze zamówienie: Qudsję Zaher Pawła Szymańskiego i realizowane w dyptyku opery Jagody Szmytki i Wojciecha Blecharza. Podążając indywidualną drogą, Polski Balet Narodowy z równą konsekwencją realizuje swój – korespondujący z linią Opery – plan repertuarowy; punkty kulminacyjne sezonu baletowego wyznaczą niewątpliwie: Sen nocy letniej w realizacji jednego z najwybitniejszych współczesnych choreografów – Johna Neumeiera i nawiązujący koncepcyjnie do Opowieści biblijnych wieczór baletowy w trzech częściach Echa czasu. I wreszcie wydarzenia nadzwyczajne: występy gościnne (m.in. europejska premiera spektaklu Rodin Sanktpetersburskiego Teatru Baletu Borisa Ejfmana), koncerty polskich gwiazd światowych scen operowych: Ewy Podleś i Piotra Beczały, wielkie duety belcanta w wykonaniu Anny Lubańskiej i Katarzyny Trylnik, Requiem Verdiego – oczywiście! – w Roku Verdiowskim, a także IV Dni Sztuki Tańca i – tradycyjnie już – Szalone Dni Muzyki: ponad 60 koncertów, których tematem przewodnim będzie muzyka rosyjska. Specjalne znaczenie ma dla mnie – i zawsze będzie miało – realizowanie misji Teatru Wielkiego - Opery Narodowej w wymiarze edukacji. Postrzegam to dwupłaszczyznowo i tak też budujemy naszą ofertę: z jednej strony różnorodny, bogaty program edukacyjny adresowany do naszych najmłodszych odbiorców, a z drugiej także ich opiekunów oraz nauczycieli. Osobnym i równie istotnym dla nas celem jest stworzenie młodym artystom szansy doskonalenia umiejętności. Rozpoznanie pilnej potrzeby takich działań przesądziło o stworzeniu Programu Rozwoju Młodych Talentów – Akademii Operowej, w ramach której proponujemy warsztaty wokalne, reżyserskie i językowe. W roku 2010 Teatr Wielki powołał do życia, wraz z jedenastoma instytucjami artystycznymi, Europejską Sieć Akademii Operowych enoa – unikatowy projekt wspierania artystów u progu ich kariery poprzez stworzenie międzynarodowej platformy wymiany doświadczeń i danie szansy możliwie szerokiej prezentacji własnych dokonań. Tak rozumiany walor edukacyjny jest dla mnie także jedną z podstawowych wartości Międzynarodowego Konkursu Wokalnego im. Stanisława Moniuszki, którego ósmą już edycję zaplanowano na maj 2013 roku. Szanowni Państwo, zawsze patrzyłem na operę przez pryzmat jej obecności w podstawowych nurtach kultury różnych epok, ale także w życiu pojedynczych ludzi i całych społeczności; w dniu codziennym i świątecznym; historii i współczesności; obecności w twórczej wyobraźni kreatorów… Intensywność tej obecności stanowiła bowiem, i zawsze będzie stanowić, o jej istocie. Jest miarą i odbiciem jej wartości. Wartości – o tym jestem przekonany – niezbywalnej. Mam wielką nadzieję, że w proponowanym przez nas repertuarze znajdą Państwo jej potwierdzenie.
Waldemar Dąbrowski Dyrektor naczelny Teatru Wielkiego - Opery Narodowej
Giacomo Puccini
MANON LESCAUT Scenografia / Set Designer
BORIS KUDLIČKA Kostiumy / Costume Designer
MAGDALENA MUSIAŁ Choreografia / Choreography
Tomasz WYgoda Reżyseria świateł / Lighting Designer
Felice Ross
T
Projekcje wideo / Video Projections
BARTEK MACIAS
OBSADA / CAST Manon Lescaut AMANDA ECHALAZ Des Grieux THIAGO ARANCAM Lescaut MIKOŁAJ ZALASIŃSKI Geronte de Ravoir MAREK GASZTECKI CHÓR I ORKIESTRA TEATRU WIELKIEGO - OPERY NARODOWEJ / CHORUS AND ORCHESTRA OF TEATR WIELKI - POLISH NATIONAL OPERA
8
25, 27, 30/10; 2/11/2012
MARIUSZ TRELIŃSKI
his Manon Lescaut, from her story put down by Abbé Prévost in 1731, is still too strong for an opera: after all here we have the fate of a priest, who had abandoned his cassock for a woman hardly any better than a harlot, became a cheat and ended as an outcast. But the opera convention dissolves the realistic detail in the great belcanto ascending flight: Puccini elevated Manon at the expense of her youthful lover, added an ugly rival and made the incorrigible flighty girl suffer the twists of fate. We all like this lie: it’s the world that is guilty, not us! Therefore, we all believe it and for almost 120 years we have been adoring the misfortunate Manon, changing hands, insulted, deported and dying in the wilderness. And Father Prévost, who knew love as the priests had known it in the 18th century, smiles forgivingly from on high.
23/10/2012
Reżyseria / Director
Sala Moniuszki / Moniuszko Auditorium
PATRICK FOURNILLIER
Spektakle / Performances
Dyrygent / Conductor
T
a Manon Lescaut, jak jej dzieje spisał w roku 1731 Abbé Prévost, wciąż jest jakby na operę za ostra: to przecież losy księdza, który dla dziewczyny, mało co lepszej od dziwki, zrzuca sutannę, zostaje szulerem i kończy jako wyrzutek. Ale konwencja opery rozpuszcza realistyczny szczegół w wielkim wzlocie belcanta: Puccini uwznioślił Manon kosztem młodzieńczego kochanka, dodał mu paskudnego rywala i niepoprawnej wietrznicy kazał cierpieć z wyroków losu. Kłamstwo jakże bliskie każdemu: to świat jest winien, nie my! Toteż wierzymy w nie wszyscy i od lat blisko 120 wielbimy nieszczęsną Manon Pucciniego, przechodzącą z rąk do rąk, znieważaną, deportowaną i konającą na puszczy. A ksiądz Prévost, znający miłość tak, jak się w XVIII wieku znali na niej duchowni, uśmiecha się pobłażliwie z zaświatów.
Premiera / Premiere
Dramma lirico w czterech aktach / Dramma lirico in four acts Libretto: Giuseppe Giacosa, Luigi Illica, Ruggero Leoncavallo, Domenico Oliva, Marco Praga, Giacomo Puccini, Giulio Ricordi według Antoine'a Prévosta / after Antoine Prévost Oryginalna włoska wersja językowa z polskimi napisami In the original Italian with Polish surtitles Koprodukcja / Co-production: Théâtre Royal de La Monnaie, Bruksela / Brussels; Welsh National Opera, Cardiff
9
ECHA CZASU echoEs of time Wieczór baletowy w trzech częściach / Ballet evening in three parts
CENTURY ROLLS
MOVING ROOMS
ARTIFACT SUITE
Choreografia / Choreography
Choreografia / Choreography
Choreografia, scenografia, kostiumy i światła Choreography, Set, Costume & Lighting Designer
Muzyka / Music
Muzyka / Music
WILLIAM FORSYTHE
Kostiumy / Costume Designer
JOHANN SEBASTIAN BACH EVA CROSSMAN-HECHT
Reżyseria świateł / Lighting Designer
Prapremiera / World Premiere: Ballett Frankfurt, 11/11/1984
ASHLEY PAGE JOHN ADAMS
Scenografia i kostiumy / Set & Costume Designer
TATYANA VAN WALSUM Reżyseria świateł / Lighting Designer
BERT DALHUYSEN
Prapremiera / World Premiere: Polski Balet Narodowy, 17/11/2012
KRZYSZTOF PASTOR ALFRED SCHNITTKE HENRYK MIKOŁAJ GÓRECKI OLIVER HALLER
Muzyka / Music
BERT DALHUYSEN
Prapremiera / World Premiere: Het Nationale Ballet, 19/06/2008
POLSKI BALET NARODOWY / POLISH NATIONAL BALLET Muzyka z nagrań / Music from recordings
W
ieczór baletowy Echa czasu to prace trzech choreografów przełomu wieków z energetyczną muzyką współczesną. Wszyscy oni dekomponują tradycyjny porządek tańca klasycznego, wytyczając nowe drogi baletu współczesnego. Brytyjczyk Ashley Page tworzy specjalnie dla Polskiego Baletu Narodowego nową pracę choreograficzną do muzyki Johna Adamsa. Krzysztof Pastor porywa czystą ekspresją tańca i oryginalną grą świateł przy muzyce Alfreda Schnittkego i Henryka Mikołaja Góreckiego. Jego Moving Rooms już wcześniej odniosły sukces w wykonaniu Holenderskiego Baletu Narodowego podczas Holland Festival’ 2008. Również u nas wystąpi w nim gościnnie gwiazdor tańca Rubi Pronk. Z kolei William Forsythe w swojej przebojowej, wirtuozowskiej Artifact Suite eksperymentuje odkrywczo z tradycyjną konwencją teatralną i baletową przy muzyce Bacha i Evy Crossman-Hecht.
10
T
he ballet evening Echoes of Time consists of the works of three choreo graphers from the turn of the century created to energetic contemporary music. All three pieces decompose the traditional order of classical dance delineating new paths of modern ballet. The Brit Ashley Page creates specially for the Polish National Ballet a new choreographic work to John Adams’ music. Krzysztof Pastor captures us with the dance’s pure expression and an original lighting play to the music of Alfred Schnittke and Henryk Mikołaj Górecki. His Moving Rooms have already earlier been a success staged by the Dutch National Ballet during the Holland Festival 2008. Pastor’s ballet will be shown with Rubi Pronk as the guest star. Finally, William Forsythe experiments in a creative way with a traditional theatre and ballet convention to Bach’s and Eva Crossman-Hecht’s music presenting his go-getting, virtuosic Artifact Suite.
Premiera / Premiere
17/11/2012 Spektakle / Performances
Sala Moniuszki / Moniuszko Auditorium
18, 20, 21, 22/11/2012
11
Giuseppe Verdi
DON CARLO Opera w czterech aktach / Opera in four acts Libretto: Joseph Méry, Camille du Locle według Friedricha Schillera / after Friedrich Schiller Oryginalna włoska wersja językowa z polskimi napisami In the original Italian with Polish surtitles Produkcja / Production of: De Nederlandse Opera, Amsterdam
Dyrygent / Conductor
CARLO MONTANARO Reżyseria / Director
WILLY DECKER Scenografia / Set Designer
WOLFGANG GUSSMANN Kostiumy / Costiume Designers
WOLFGANG GUSSMANN Suzanna Mendoza Reżyseria świateł / Lighting Designer
Hans TOELSTEDE
G
dyby Henryk Walezy nie uciekł z Polski, jego córka nie wyszłaby za króla Hiszpanii Filipa II, lecz za Iwana Groźnego. I tam pokochałby ją Iwan junior, jak w Hiszpanii infant don Carlos. Dramat Schillera i opera Verdiego rozegrałyby się w innych dekoracjach. Ale z tą samą fabułą, bo zarówno car, jak i król kazali zabić syna. Palec losu wskazał, że karierę sceniczną zrobił Eskurial zamiast równie ponurego Kremla i Wielki Inkwizytor zamiast szefa opryczników Maluty Skuratowa. Lecz czy w realiach rosyjskich dojść mógłby do głosu kompleks Edypa, tak widoczny w miłości królewicza do macochy, i apel o wolność, tak słyszalny w tyradach markiza Pozy? Schiller wskazał jedno i drugie oraz na zawsze powiązał obie sprawy z Hiszpanią. A za jego odkryciem wiernie poszedł Verdi. Toteż z premiery cesarzowa Eugenia, małżonka Napoleona III, Hiszpanka i religiantka, wyszła wściekła. Nie była to jej Hiszpania. Za to nasza.
If
king Henry Valois had not escaped from Poland his daughter would not have married Philip II king of Spain but Ivan the Terrible Tsar of Russia. And Ivan Jr would have fallen in love with her just like infante Don Carlos did in Spain. Schiller’s drama and Verdi’s opera would have been enacted in different sets, but following the same plot, as both the tsar and the king ordered their sons‘ killings. Fate’s finger pointed out a stage career for Escurial, instead of just as grim Kremlin and for the Grand Inquisitor, instead of Maluta Skuratov - the commander of Ivan the Terrible’s secret police „oprichnina“. But was it possible for the Oedipal complex to emerge in the Russian context, which was so visible in the prince’s love to his step-mother, as well as the appeal to freedom so audible in marquise Poza’s tirades? Schiller had pointed out both and connected both with Spain for ever. Verdi faithfully followed his discovery. That is why empress Eugenia, wife of emperor Napoleon III, a Spaniard and a bigot, left the opera house furious. It was not her Spain but ours.
OBSADA / CAST Filip II / Philippe RAFAŁ SIWEK Don Carlo GIANCARLO MONSALVE Rodrigo DAVIDE DAMIANI Wielki Inkwizytor / The Grand Inquisitor ALEKSANDER TELIGA Elżbieta / Elisabeth NATALIYA KOVALOVA Eboli AGNIESZKA ZWIERKO Mnich / Monk MIECZYSŁAW MILUN Głos z nieba / Voice from Heaven KATARZYNA TRYLNIK CHÓR I ORKIESTRA TEATRU WIELKIEGO - OPERY NARODOWEJ / CHORUS AND ORCHESTRA OF TEATR WIELKI - POLISH NATIONAL OPERA
Premiera / Premiere
13/01/2013 Spektakle / Performances
Sala Moniuszki / Moniuszko Auditorium
12
16, 18, 20, 22/01/2013
13
Leoš Janáček
SPRAWA MAKROPULOS
THE MACROPOULOS AFFAIR Opera w trzech aktach / Opera in three acts Libretto: Leoš Janáček według Karela Čapka / after Karel Čapek Oryginalna czeska wersja językowa z polskimi napisami In the original Czech with Polish surtitles Koprodukcja / Co-production: Salzburger Festspiele Dyrygent / Conductor
GERD SCHALLER Reżyseria / Director
CHRISTOPH MARTHALER Scenografia i kostiumy / Set & Costume Designer
ANNA VIEBROCK
Reżyseria świateł / Lighting Designer
OLAF WINTER
Z
agadkowa Emilia Marty śpiewa „Żyję już lat 337 a przyszłam na świat w roku 1585.”. W sumie daje to rok 1922, w którym Karel Čapek umieścił sensacyjną akcję swej sztuki. Bo Sprawa Makropulos to współczesny kazus sądowy znajdujący rozwiązanie w przeszłości, w zamierzchłych czasach cesarza-alchemika Rudolfa II. Lecz jest to przeszłość dla wszystkich prócz potraktowanej niegdyś eliksirem wiecznej młodości Eliny Makropulos, obecnie śpiewaczki Emilii, która miast szczęścia zyskała tylko gorycz. W rok po premierze sztuki Čapka wielki Leoš Janáček potraktował jej bohaterkę równie potężnym eliksirem własnej produkcji. I stąd jego dziewięćdziesięcioletnia dziś opera nadal jest jednym z najświetniejszych dzieł muzycznego modernizmu. Wciąż nowoczesnym i gorzkim, a w wersji scenicznej Christopha Marthalera niepokojącym jak rudolfińska alchemia.
T
he mysterious Emilia Marty sings: ”I have been living for 337 years. I was born in 1585.”. So it is 1922 when Karel Čapek placed the sensational plot of his play. The Macropoulos Affair is a contemporary court case, the solution of which may be found in the past, in the olden time of Rudolf II – the alchemist-emperor. But it is the past for everyone except for Elina Macropoulos, the present singer Emily who has been treated with the elixir of eternal youth but instead of happiness got only bitterness. A year after Karel Čapek’s play’s premiere the great Leoš Janáček treated its heroine with just as powerful elixir of his own make. That is why his 90-year old opera is still one of the most excellent works of music modernism. Still modern and bitter and in Christoph Marthaler's scenic version as intriguing as Rudoplhinian alchemy.
OBSADA / CAST Emilia Marty EVA JOHANSSON Albert Gregor RAYMOND VARY Dr Kolenatý MAREK GASZTECKI Vitek JAN VACIK Krista ANNA BERNACKA Jaroslav Prus JASON HOWARD Janek RAFAŁ BARTMIŃSKI Baron Hauk-Šendorf / Count Hauk-Šendorf PAWEŁ WUNDER Maszynista / Engine Driver PIOTR NOWACKI Sprzątaczka, Pokojówka / Cleaning Woman, Maid JOANNA CORTÉS CHÓR I ORKIESTRA TEATRU WIELKIEGO - OPERY NARODOWEJ / CHORUS AND ORCHESTRA OF TEATR WIELKI - POLISH NATIONAL OPERA
Premiera / Premiere
17/02/2013 Spektakle / Performances
Sala Moniuszki / Moniuszko Auditorium
14
19, 21, 23/02/2013
15
Felix Mendelssohn-Bartholdy, György Ligeti / John Neumeier
SEN NOCY LETNIEJ
A Midsummer Night’s Dream Balet w dwóch aktach według Williama Szekspira Ballet in two acts based on William Shakespeare
Choreografia / Choreography
JOHN NEUMEIER Muzyka / Music
FELIX MENDELSSOHN-BARTHOLDY GYÖRGY LIGETI
oraz tradycyjna muzyka mechaniczna / and traditional mechanical music Dyrygent / Conductor
ŁUKASZ BOROWICZ
Scenografia i kostiumy / Set & Costume Designer
JÜRGEN ROSE
Prapremiera / World Premiere: Hamburg Ballett, 10/07/1977
T
wórczość Szekspira wielokrotnie inspirowała choreografów. Dlatego Polski Balet Narodowy zrealizuje projekt repertuarowy poprzedzający obchody 400-lecia śmierci genialnego Stratfordczyka. Cykl premier szekspirowskich otworzy Sen nocy letniej. Sięgali do niego różni choreografowie, ale żadna z ich wersji nie dorównuje stworzonej przez Johna Neumeiera. Jego balet w pełni oddaje magię i ducha sztuki. Ta urocza komedia o zamieszaniu miłosnym w realnym życiu i w fantastycznym świecie elfów jest jedną z najcenniejszych inscenizacji wielkiego choreografa. Trzy światy, w jakich poruszają się bohaterowie Szekspira, znalazły tu swoje odzwierciedlenie zarówno w choreografii, jak i w muzyce. A wszystko zostało przedstawione z niezwykłą empatią, humorem i poezją. To jedna z najpiękniejszych komedii lirycznych we współczesnym repertuarze baletowym.
S
hakespeare’s output has frequently inspired choreographers. That is why the Polish National Ballet will realize a repertoire project preceding the celebrations of the 400th anniversary of the Stratfordian Bard’s death. A Midsummer Night’s Dream shall open the cycle of Shakespeare premieres. Many choreographers have made use of this play but John Neumeier’s version surpasses them all. His ballet fully expresses the magic and the spirit of the Shakespearean play. This charming play about a love mix-up in real life and in the fantastic world of the elves is one of the most valuable productions of this great choreographer. The three worlds in which Shakespeare’s heroes roam find their reflection both in choreography and in music. And everything has been presented by the choreographer with extraordinary empathy, humour and poetry. This is one of the most beautiful lyrical comedies in contemporary ballet repertoire.
POLSKI BALET NARODOWY / POLISH NATIONAL BALLET ORKIESTRA TEATRU WIELKIEGO - OPERY NARODOWEJ / ORCHESTRA OF TEATR WIELKI - POLISH NATIONAL OPERA Premiera / Premiere
15/03/2013 Spektakle / Performances
Sala Moniuszki / Moniuszko Auditorium
16
16, 17(x2), 19, 20/03/2013
17
Péter Eötvös
LADY SARASHINA Opera w jednym akcie / Opera in one act Libretto: Mari Mezei według tekstu z dziennika Lady Sarashiny after text from diary of Lady Sarashina Angielska wersja językowa z polskimi napisami English language version with Polish surtitles Uprawnienia / Commision by: Opéra National de Lyon Produkcja / Production of: Opéra National de Lyon Koprodukcja / Co-production: Théâtre National de l’Opera-Cominque, Paryż / Paris
Dyrygent / Conductor
CHRISTIAN SCHUMANN Reżyseria i choreografia / Director & Choreography
USHIO AMAGATSU Scenografia / Set Designer
NATSUYUKI NAKANISHI Kostiumy i charakteryzacja / Costume Designer & Make up
MASATOMO OTA
T
łumacz tej książki mówi: „Tysiąc lat temu, w Japonii, kobieta bez imienia napisała książkę bez tytułu”. Książce nadał tytuł Jak przekroczyłam most snów. Lecz o autorce wiemy tylko tyle, ile zdradziła sama. Podsumowując pół wieku życia, „Pani z prowincji Sarashina” wspomina jednak głównie przeszłe podróże, pejzaże, jesienie, księżyce i kwiaty. I niespełnioną miłość. I sny. By dojść do wniosku: „Los nie jest mym przyjacielem”. Tak mogłyby rzec i Czechowowskie trzy siostry, o których Peter Eötvös napisał operę w roku 1998. Kreując po dekadzie podobny teatr kobiecych tęsknot, osamotnienia i pociech czerpanych z kontemplacji rzeczy ulotnych, nadał mu jednak walor imaginacyjny. Bynajmniej nie porzucając diatoniki, w wymiarze muzycznym przeniósł owe wspomnienia w głąb umysłu wpatrzonego w siebie niczym w ogród zen.
T
he book’s translator says: ”A thousand years ago, in Japan, an anonymous woman wrote a book without a title”. He gave the book a title How I Crossed the Bridge of Dreams. Still, we know about the author only what she had confided herself. Summin up a lifetime spanning half a century ”The Lady from the Sarashina Province” recalls mainly the past journeys, landscapes, autumn seasons, moons and flowers. And an unfulfilled love. And dreams. Only to come to a conclusion ”Fate is not my friend”. Chekhov’s three sisters who were the subject of Peter Eötvös’ opera in 1998 could have said the same. Creating after a decade a similar theatre of feminine yearnings, loneliness and consolations drawn from the contemplation of transient things, he gave it an imaginative quality. Without abandoning diatonics he shifted these memories deep into the mind viewing itself as a Zen garden.
OBSADA / CAST sopran / soprano ILSE EERENS mezzosopran / mezzo-soprano SALOME KAMMER alt / alto ANU KOMSI baryton / baritone PETER BORDING ORKIESTRA TEATRU WIELKIEGO - OPERY NARODOWEJ / ORCHESTRA OF TEATR WIELKI - POLISH NATIONAL OPERA
Premiera / Premiere
07/04/2013 Spektakle / Performances
Scena Kameralna / Chamber Hall
18
9, 11, 12, 14/04/2013
19
Paweł Szymański
QUDSJA ZAHER Opera w dwóch aktach z prologiem / Opera in two acts with prologue Libretto: Maciej J. Drygas Oryginalna polska wersja językowa z angielskimi napisami In the original Polish with English surtitles
Dyrygent / Conductor
WOJCIECH MICHNIEWSKI Reżyseria / Director
EIMUNTAS NEKROŠIUS Scenografia / Set Designer
MARIUS NEKROŠIUS Kostiumy / Costume Designer
NADEŽDA GULTIAJEVA Reżyseria świateł / Lighting Designer
AUDRIAS JANKAUSKAS
L
ewą półkulą mózgu rządzi ponoć logika, prawą – emocje i intuicja. Qudsja Zaher Pawła Szymańskiego przemawia właśnie do naszych prawych połów. Jest bowiem pierwszą polską operą eschatologiczną, o akcji pośmiertnej. Koncept godny Śpiewu młodzianków w piecu ognistym Stockhausena. Lecz libretto Macieja J. Drygasa maluje zaświaty podwodne, przystań zapomnianych topielców. W takim to limbie, przeszywanym atonalnym szlochem zmarłych i twardymi recytatywami dziecięcych strażników pamięci, na obietnicę wieczności czeka Afganka Qudsja, która ofiarowała życie za grupę uchodźców. Ale nim jej dostąpi, odkryje swój los w dziejach niewiasty z plemienia Wikingów sprzed tysiąca lat. Bo czas odbiera ofiarom okrucieństw historii nawet tożsamość, zmienia je w cienie, w bezimienny, łkający chór. I tylko muzyka zdolna jest ich opłakać.
T
he left brain hemisphere is said to be ruled by logic, the right one by emotions and intuition. Paweł Szymański’s Qudsja Zaher speaks directly to our right hemispheres. This is the first Polish eschatological opera with an after-life plot. A concept worthy of Stockhausen’s The Song of Praise of the Three Youths in a Burning Furnace. But Maciej J. Drygas libretto paints an underwater netherworld, a harbour of the forgotten drowned humans. The Afghan woman Qudsja, who has offered her life for a group of refugees, is waiting for a promise of eternity in such a limbo – pierced by the atonal sobbing of the dead and the tought recitatives of the guardians of childhood memories. But before she is granted eternity she will discover her fate in the story of a Viking tribe woman from a thousand years ago. This is so because time takes away from the victims of history’s cruelties even their identity and turns them into shadows, into an anonymous, sobbing choir. And only music is able to bewail them.
OBSADA / CAST Qudsja Zaher OLGA PASIECZNIK Nauczyciel / Teacher *** Przewoźnik / Carrier DAMIAN KONIECZEK CHÓR I ORKIESTRA TEATRU WIELKIEGO - OPERY NARODOWEJ / CHORUS AND ORCHESTRA OF TEATR WIELKI - POLISH NATIONAL OPERA Warszawski Chór Chłopięcy pod kierownictwem Krzysztofa Kusiel-Moroza / Warsaw Boy’s Chorus supervised by Krzysztof Kusiel-Moroz
Prapremiera / World Premiere
20/04/2013 Spektakle / Performances
Sala Moniuszki / Moniuszko Auditorium
20
21, 23, 24/04/2013
21
SEZON / SEASON 2012/2013
W minionych sezonach / In previous seasons
PRAPREMIERY
POLSKICH KOMPOZYTORÓW
WORLD PREMIERES OF POLISH COMPOSERS
JASKOT Fedra_Michniewski / Prus GRYKA alpha Kryonia Xe_Michniewski / Przybyłowicz NOWAK Sudden Rain_Moś / Kleczewska ZUBEL Between_Duchnowski / Kleczewska / Mikołajczyk ZUBEL Oresteja_Rodek / Kleczewska
EÖTVÖS Lady Sarashina_Schumann / Amagatsu SZYMAŃSKI Qudsja Zaher_Michniewski / Nekrošius SZMYTKA dla głosów i rąk_Kluczyńska / Zadara BLECHARZ Transcryptum_Kluczyńska / Blecharz
C
W tym roku w ramach Terytoriów rozpoczynamy nowy cykl – PROJEKT ’P’. Kontynuowany przez trzy lata pozwoli nam poznać dzieła najmłodszych polskich kompozytorów. Każdy kolejny wieczór to odsłona dwóch premier młodych artystów. Opery na ten cel zostały specjalnie zamówione przez Teatr Wielki, a wystawią je, naszym zdaniem, najciekawsi polscy realizatorzy. W tym sezonie Jagoda Szmytka oraz Wojciech Blecharz zabiorą nas w pierwszą podróż do terytorialnych granic operowego gatunku.
PREMIERY / PREMIERES
BRITTEN Curlew River_Michniewski / Weidauer JANÁČEK Zapiski tego, który zniknął_Michniewski / Kos MYKIETYN Sonety Szekspira_Michniewski / Kos GLASS Zagłada domu Usherów_Michniewski / Wysocka XENAKIS Oresteia_Ollu / Zadara WEINBERG Pasażerka_Chmura / Pountney RIHM Jakob Lenz_Michniewski / Korczakowska HOSOKAWA Matsukaze_Heras-Casado / Waltz TUTINO Senso_Schaller / de Ana DUSAPIN Medeamaterial_Ollu / Wysocka
ykl spotkań z muzyką współczesną. Spotkań, w których próbujemy odnaleźć i nakreślić nowe oblicze opery. Gatunku, który zmienia dziś swoją definicję, podbijając nowe terytoria, kreśląc odmienne sensy, proponując nową estetykę. W cyklu prezentujemy najważniejsze dzieła muzyki współczesnej równolegle z debiutami polskich kompozytorów.
A
cycle of meetings with contemporary music in which we try to discover and delineate the opera’s new face as this genre is changing its definition nowadays, conquering new territories, sketching different meanings, proposing a new aesthetics. In this cycle we present the most important works of contemporary music along with the debuts of Polish composers.
This year within the framework of the Territories we start a new cycle – THE ’P’ PROJECT. It will go on for three years and shall present the works of our youngest composers. Every subsequent evening there will be a premiere of the works of two young artists. These operas have specially been commissioned by Teatr Wielki and the most promising Polish artists shall be staging them. During the current season Jagoda Szmytka and Wojciech Blechacz will take us on the first trip to the territorial borders of the opera.
Mariusz Treliński
Dyrektor artystyczny Teatru Wielkiego - Opery Narodowej Artistic Director of Teatr Wielki - Polish National Opera
SPECJALNIE DLA TW-ON Specjalnie dla Teatru Wielkiego - Opery Narodowej powstają dzieła współczesnych polskich kompozytorów.
W minionym sezonie w koprodukcji Teatru Wielkiego z Narodowym powstała dramatoopera Agaty Zubel Oresteja. W sezonie 2012/2013 usłyszymy Qudsję Zaher, dzieło mistrza muzyki współczesnej Pawła Szymańskiego oraz w ramach Projektu ’P’ utwory operowych debiutantów: dla głosów i rąk Jagody Szmytki i Transcryptum Wojtka Blecharza. Napisanej przez Eugeniusza Knapika opery Moby Dick możemy spodziewać się w kolejnych sezonach.
COMMISsIONS BY TW- ON Operas of contemporary Polish composers are composed specially for Teatr Wielki - Polish National Opera. In the past season Agata Zubel’s dramatic opera Oresteja came into being thanks to the coproduction of Teatr Wielki with Teatr Narodowy (The National Theatre). In the 2012/2013 season we shall hear Qudsja Zaher − an opera composed by the master of contemporary music Paweł Szymański and as part of The ’P’ Project works of opera debutants i.e. Jagoda Szmytka’s for voices and hands and Wojtek Blecharz’ Transcryptum. We may expect Eugeniusz Knapik’s opera Moby Dick to be staged in subsequent seasons. PAWEŁ SZYMAŃSKI
JAGODA SZMYTKA Studiowała kompozycję w ośrodkach akademickich w Polce, Austrii i w Niemczech pod kierunkiem m.in.: Wolfganga Rihma i Beata Furrera. Zanim zajęła się kompozycją, studiowała historię sztuki, filozofię i teorię muzyki. Była stypendystką licznych instytucji i fundacji m.in.: ÖAAD, DAAD, Alfred Toepfer-Stiftung, Kunststiftung Baden-Württemberg, Miasta Wrocławia, Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Laureatka Wolfgang-Rihm-Stipendium oraz prestiżowej nagrody „The Staubach Honoraria”. Jej muzykę wykonywano podczas: Warszawskiej Jesieni, Sacrum Profanum (Kraków), festiwalu KODY (Lublin), Musica Polonica Nova i Musica Electronica Nova (Wrocław), Abbaye Royaumont (Paryż), a także podczas prestiżowych festiwali w Metz, Walencji, Donaueschingen, Düsseldorfie, Tokio, Krakowie, Grazu, Lizbonie i innych. Pracowała w takich ośrodkach, jak: Zentrum für Kunst und Medientechnologie (Karlsruhe), Experimentalstudio des SWR Freiburg, La Muse en Circuit (Paryż).
She studied composition in academic centres in Poland, Austria and Germany under such composers as Wolfganga Rihm and Beata Furrera. Before she studied composition she studied history of art, philosophy and theory of music. She is a scholarship holder of e.g.: ÖAAD, DAAD, Alfred Toepfer-Stiftung, Kunststiftung Baden-Württemberg, the city of Wrocław, Ministry of Art and National Heritage and Wolfgang-Rihm-Stipendium. Award winner of the prestigious prize “The Staubach Honoraria”. Her music was played e.g. at: Warsaw Autumn Festival, Sacrum Profanum (Cracow), KODY Fesrival (Lublin), Musica Polonica Nova and Musica Electronica Nova (Wrocław), Abbaye Royaumont (Paris), as well as during prestigious festivals in Metz, Valencia, Donaueschinger, Düsseldorf, Tokyo, Cracow, Graz, Lisbon. She worked in such music centres as: Zentrum für Kunst und Medientechnologie (ZKM) Karlsruhe, Experimentalstudio des SWR Freiburg, Frankfurt-LAB, Kunsthaus Graz.
Rocznik ’81. Ukończył z wyróżnieniem Akademię Muzyczną w Warszawie. Obecnie realizuje studia doktoranckie z kompozycji na Uniwersytecie Kalifornijskim w San Diego. W dorobku kompozytorskim posiada utwory: orkiestrowe, kameralne, solowe, chóralne oraz muzykę do sztuk teatralnych i teatru tańca. Komponował muzykę do spektakli: Jacka Łumińskiego i Śląskiego Teatru Tańca (Bytom), Kokoro Dance (Vancouver), City Dance Ensemble (Waszyngton), Coming Back To The Roots (Filadelfia), BalletMet Columbus (Ohio), Theatre of Witness (Filadelfia), Teatru Powszechnego (Warszawa) i Teatru Wybrzeże (Gdańsk). Jest laureatem głównej nagrody w Konkursie Kompozytorskim dla Młodych Kompozytorów im. Tadeusza Bairda (2007), stypendystą Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Académie Musicale de Villecroze, Stowarzyszenia Autorów ZAIKS, Centrum Kultury w Gdyni. Uczestniczył w Kursach Stockhausena w Kürten oraz Kursach Nowej Muzyki w Darmstadt.
Born in 1981. Finished with distinction Frederic Chopin’s Academy of Music in Warsaw. At present he is completing doctoral studies in composition at the California University in San Diego. Among his works we find orchestral, chamber, solo and choral pieces as well as music for theatre plays and dance theatre. He composed music for Jacek Łumiński and the Silesian Dance Theatre in Bytom, Kokoro Dance (Vancouver), City Dance Ensemble (Washington), Coming Back to the Roots (Philadelphia), BalletMet (Columbus, Ohio), Theatre of Witness (Philadelphia), Teatr Powszechny (Warsaw) and Teatr Wybrzeże (Gdańsk). Blecharz is the prizewinner of the main award in the Tadeusz Baird Composers’ Competition for Young Composers (2007). He is also a grantholder of the Polish Minister of Culture and National Heritage, Académie Musicale de Villecroze, the Authors’ Union ZAIKS, Gdynia Cultural Centre, and participated in Stockhausen’s Courses in Kürten as well as Courses of New Music in Darmstadt.
WOJTEK BLECHARZ
Urodzony 1954 w Warszawie, ukończył studia kompozytorskie u Włodzimierza Kotońskiego. Mieszka i pracuje jako wolny artysta w Warszawie. Ważniejsze utwory: K. na orkiestrę (1972); Epitafium na dwa fortepiany (1974); Kwartet smyczkowy (1975); Limeryki na skrzypce i klawesyn (1975; wersja na flet; skrzypce i wiolonczelę − 1979); Partita I na orkiestrę (1976); Kyrie na chór chłopięcy i orkiestrę (1977); Intermezzo na zespół kameralny (1977); Partita II na orkiestrę (1977-1978); Gloria na chór żeński i orkiestrę (1979); La Folia na taśmę magnetofonową quadro lub stereo (1979); Dziesięć utworów na trio smyczkowe (1979); ...under the plane tree...na taśmę magnetofonową quadro lub stereo (1980); Villanelle na tenor altowy, dwie altówki i klawesyn do słów Jamesa Joyce’a (1981); Cztery utwory liturgiczne na sopran i orkiestrę (1980-1981); Dwa utwory na kwartet smyczkowy (1982); Sonata na zespół instrumentalny (1982); Crux Fidelis na taśmę magnetofonową (quadro; tło dźwiękowe do wystawy „Znak krzyża w sztuce”, Kościół Miłosierdzia Bożego, Warszawa 1983); Appendix na flet piccolo i inne instrumenty (1983); Dwie konstrukcje iluzoryczne na klarnet, wiolonczelę i fortepian (1984); Lux Aeterna na głosy i instrumenty (1984); Partita III na amplifikowany klawesyn i orkiestrę (1985-1986); Trop na fortepian (1986); Dwie etiudy na fortepian (1986); Partita IV na orkiestrę (1986); Through the Looking Glass...I na orkiestrę kameralną (1987); Through the Looking Glass...II na taśmę magnetofonową (quadro;1988); A Study of Shade na orkiestrę (1989; wersja na pełną orkiestrę − 1992); A Kaleidoscope for M.C.E. na wiolonczelę (1989; wersja na skrzypce solo − 1997); quasi una sinfonietta na orkiestrę kameralną (1990; wersja na pełną orkiestrę − 2000); Sixty-odd Pages na orkiestrę (1991); a due na dwoje skrzypiec (1991); Pięć utworów na kwartet smyczkowy (1992); Two studies na orkiestrę (1992); Miserere na głosy i instrumenty (1993); Trzy utwory na trzy flety proste z akompaniamentem metronomu (1993); Through the Looking Glass...III na klawesyn solo (1994; wersja na klawesyn i kwartet smyczkowy − 1994); Koncert na fortepian i orkiestrę (1994); Bagatelle fur A.W. na skrzypce, klarnet, saksofon tenorowy i fortepian (1995); Sonat(in)a na fortepian (1995); In Paradisum deducant te Angeli... − motet na chór męski (1995); Dwie melodie na fortepian (1995); Recalling a Serenade na klarnet, dwoje skrzypiec, altówkę i wiolonczelę (1996); Film Music na orkiestrę (1996); Fotografia z przyjęcia urodzinowego (Kwartet Śląski z cieniem Bartoka) na kwartet smyczkowy (1998); Viderunt omnes fines terrae na chór chłopięcy i zespół (1998); Preludium i Fuga na fortepian (2000); Trzy pieśni do słów Trakla na sopran i orkiestrę kameralną (2002; wersja na sopran i fortepian − 2002; wersja na alt i fortepian − 2004); Chlorophaenhylohydroxipiperidinofluorobutyrophaenon na zespół kameralny i inne dźwięki (2002); Compartment 2, Car 7 na wibrafon, skrzypce, altówkę i wiolonczelę (2003); Concerto a 4 na klarnet, puzon, wiolonczelę i fortepian (2004); Singletrack na fortepian (2005); Qudsja Zaher opera w dwóch aktach (2005); Gigue na wiolonczelę solo (2006); Ceci n’est pas une ouverture na orkiestrę (2007); Eals(Oomsu) na orkiestrę (2009); a piú corde na harfy i fortepian (2010); Φυλακτηριον (Phylakterion) na szesnaście głosów i instrumenty perkusyjne (2011); Cztery tańce heweliańskie na organy i dwa pozytywy (2011). Born in Warsaw in 1954, finished studies in composition with Włodzimierz Kotoński. Lives and works as an independent artist in Warsaw. Important compositions: K. for orchestra (1972); Epitaph for two pianos (1974); String Quartet (1975); Limerics for violin and harpsichord (1975, version for flute, violin and cello – 1979); Partita I for orchestra (1976); Kyrie for boys‘ chorus and orchestra (1977); Intermezzo for chamber ensemble (1977); Partita II for orchestra (1977-78); Gloria for female chorus and orchestra (1979); La Foglia for quadro or stereo tape (1979); Ten pieces for string trio (1979); …under the plane tree…for quadro or stereo tape (1980); Villanelle for alto tenor, two violas and harpsichord to James Joyce’s text (1981); Four Liturgical Compositions for soprano and orchestra (1980-81); Two Compositions for string quartet (1982); Sonata for an instrumental ensamble (1982); Crux Fidelis for quadro tape (background music for the exhibition ”The Sign of the Cross in Art“ – Church of God’s Mercy, Warsaw, 1983); Appendix for piccolo flute and other instruments (1983); Two Illusory Constructions for clarinet, cello and piano (1984); Lux Aeterna for voices and instruments (1984); Partita III for amplified harpsichord and orchestra (1985-86); Track for piano (1986); Two Etudes for piano (1986); Partita IV for orchetra (1986); Through the Looking Glass…I for chamber orchestra (1987); Through the Looking Glass…II for quadro tape (1988); A Study of Shade for orchestra (1889, version for a full orchestra 1992); A Kaleidoscope for M.C.E. for cello solo (1989, version for solo violin 1997); quasi una sinfonietta for chamber orchestra (1990, version for a full orchestra 2000); Sixty Odd Pages for orchestra (1991); a due for two violins (1991); Five Pieces for string quartet (1992); Two Studies for orchestra (1992); Miserere for voices and instruments (1993); Three Pieces for recorders with metronome accompaniment (1993); Through the Looking Glass…III for harpsichord solo (1994, version for harpsichord and string quartet 1994); Concerto for piano and orchestra (1994); Bagatelle für! A.W. for violin, clarinet, tenor saxophone and piano (1995); Sonat(in)a for piano (1995); In Paradisum deducant te Angeli…motet for male choir (1995); Two Melodies for piano (1995); Recalling a Serenade for clarinet, two violins, viola and cello (1996); Film Music for orchestra (1996); Photo from a Birthday Party (Silesian Quartet with Bartok’s Shadow) for string quartet (1998); Viderunt omnes fines terrae for boys‘ choir and ensemble (1998); Prelude and Fuga for piano (2000); Three Songs to Trakl’s Poems for soprano and chamber orchestra (2002); version for soprano and piano 2002; version for alto and piano (2004); Chlorophaenhylohydroxipiperidinofluorobutyrophaenon for chamber ensemble and other sounds (2002); Compartment 2, Car 7 for vibraphone, violin, viola and cello (2003); Concerto a 4 for clarinet, trombone, cello and piano (2004); Singletrack for piano (2005); Qudsja Zaher opera in two acts (2005); Gigue for cello solo (2006); Ceci n’est pas une uverture for orchestra (2007); Eaals (Oomsu) for orchestra (2009); a piú corde for harps and piano (2010); Φυλακτηριον (Phylakterion) for sixteen voices and percussion instruments (2011); Four Hevelian Dances for organs and two choir organs (2011).
Jagoda Szmytka_Wojtek Blecharz
PROJEKT ’P’ THE ’P’ PROJECT Dyrygent / Conductor
MARTA KLUCZYŃSKA
dla głosów i rąk for voices and hands Jagoda Szmytka Libretto: Jagoda Szmytka, Michał Zadara Reżyseria, scenografia / Director & Set Designer
MICHAŁ ZADARA
TRANSCRYPTUM Wojtek Blecharz Libretto: Wojtek Blecharz Reżyseria / Director
WOJTEK BLECHARZ Scenografia, kostiumy, projekcje / Set & Costume Designer, Projections
EWA ŚMIGIELSKA Solistka / Soloist
ANNA RADZIEJEWSKA CHÓR I ORKIESTRA TEATRU WIELKIEGO - OPERY NARODOWEJ / CHORUS AND ORCHESTRA OF TEATR WIELKI - POLISH NATIONAL OPERA
M
T
M
T
uzycy nie są przejrzystym przewodnikiem myśli kompozytora do ucha słuchacza, tylko składają się z mięśni i kości. Opera nie jest przejrzystą instytucją, która serwuje widzom takie dzieła, jakie napiszą kompozytorzy, zainscenizują reżyserzy i zadyrygują dyrygenci. Jagoda Szmytka i Michał Zadara zmieniają operę i zabierają widzów w podróż po anatomii dźwięku, anatomii ciała i anatomii opery.
usicians are not transparent conductors of the composer’s ideas to the listener’s ear but are made of muscle and bone. The opera is not a transparent institution serving the spectators such works as the composers create, the directors stage and the conductors lead. Jagoda Szmytka and Michał Zadara create the opera and take the spectators on a journey through the anatomy of the sound, the body and the opera.
ranscryptum jest obiektem, wydarzeniem lub operacją artystyczną, procedurą, która zawiera w sobie zapis traumy wraz ze wszystkimi śladami, które do niej prowadzą. Trauma, która jest tematem przewodnim projektu Wojtka Blecharza, może być interpretowana jako swojego rodzaju przestrzeń, izolująca i paraliżująca częściowo pamięć. Trauma wytwarza sekretne miejsce w świadomości: kryptę, która izoluje bohaterkę opery od poznania bezwzględnej prawdy o sobie samej.
ranscryptum is an object, an event or an artistic operation, a procedure containing an imprint of trauma with all the tracks leading to it. The trauma that is the leitmotif of Wojtek Blecharz’ project may be interpretet as a kind of space isolating and partially paralysing memory. Trauma creates a secret place in memory – a crypt that isolates the opera’s heroine from getting to know the absolute truth about herself.
Prapremiera / World Premiere
23/05/2013 Spektakle / Performances
Scena Kameralna / Chamber Hall
26
25, 28/05/2013
27
HALKA Stanisław Moniuszko
W
wyścigu Achillesa aktualizacji z żółwiem tradycji opery narodowej ten ostatni okazuje się nie bez szans. Staroświecka landara Moniuszkowskiego dzieła wyzwala niespodziane energie muzyczne, a z racji swej niełatwej genezy prosta na pozór historia zakochanej góralki, panicza-uwodziciela i jego wieśniaczego rywala ujawnia potencjał wieloznaczności, zagadkowe uskoki sensu. W owej niedoskonałości potomność znalazła jakąś nadzieję. Wprowadzony pod koniec 2011 roku do repertuaru spektakl Natalii Korczakowskiej eksploatuje te paradoksy, osiągając zaskakujący efekt podszycia folklorystyczno-sarmackiej fabuły dramaturgią nowoczesnych motywacji. To coś więcej niż „Hej, z wierzchu baranica, a pod spodem smoking”, jak śpiewali Skaldowie: pod spodem kryje się nasza dzisiejsza, często obolała skóra.
Opera w czterech aktach / Opera in four acts Libretto: Włodzimierz Wolski Oryginalna polska wersja językowa z angielskimi napisami In the original Polish with English surtitles Premiera / Premiere: 23/12/2011
Dyrygent / Conductor
ŁUKASZ BOROWICZ Reżyseria / Director
NATALIA KORCZAKOWSKA Scenografia / Set Designer
ANNA MET
Kostiumy / Costume Designer
MAREK ADAMSKI Choreografia / Choreography
TOMASZ WYGODA Reżyseria świateł / Lighting Designer
FELICE ROSS
Projekcje wideo / Video Projections
KOBAS LAKSA
I
OBSADA / CAST Halka WIOLETTA CHODOWICZ, MAGDALENA MOLENDOWSKA Janusz ADAM SZERSZEŃ Jontek RAFAŁ BARTMIŃSKI Zofia MAŁGORZATA PAŃKO Stolnik MIECZYSŁAW MILUN Dziemba PIOTR LEMPA Dudziarz-Faun / Piper-Faun CZESŁAW GAŁKA Wieśniak / Peasant MATEUSZ ZAJDEL POLSKI BALET NARODOWY / POLISH NATIONAL BALLET CHÓR I ORKIESTRA TEATRU WIELKIEGO - OPERY NARODOWEJ / CHORUS AND ORCHESTRA OF TEATR WIELKI - POLISH NATIONAL OPERA oraz aktorzy i statyści / actors and extras
Spektakle / Performances
Sala Moniuszki / Moniuszko Auditorium
4, 5, 6, 7/04; 14/05/2013 30
n the race between the Achilles of actualization and the turtle of the national opera tradition the latter may have a chance. The old fashioned machinery of Moniuszko’s work liberates unexpected musical energies and due to its difficult genesis the seemingly simple story of a Tatra higlander girl in love, a gentry dandy seducer and his peasant rival reveals a potential of ambiguity and puzzling twists of meaning. In this imperfection posterity found some hope. This performance directed by Natalia Korczakowska explores these paradoxes achieving an astonishing effect of lining the Sarmatian-folk plot with the dramaturgy of modern motivations. This is something more from what we heard from the Polish rock bank Skaldowie: ”Hey, a sheepskin on the outside and an evening suit within“ – inside we find our present, at times aching, skin.
31
Richard Wagner
C
o za szkoda, że pisarz John Barth spożytkował już tytuł The Floating Opera! Eksperymentalny spektakl Mariusza Trelińskiego znalazłby właściwe miano. Strugi i draperie autentycznej wody, smagające taflę sceny Teatru Wielkiego - Opery Narodowej, tworzą nie tylko wizualny, ale wręcz namacalny odpowiednik Wagnerowskiej burzy uczuć. Jakby możliwości techniki XXI wieku zakreślały dziś granice poezji. Na równi z niebywałą scenografią Borisa Kudlički muzyka zatapia widzów w burzliwym szturmie dramaturgii operowej, sięgającej po ekspresje wszystkich sztuk i co najmniej jeden z żywiołów. Ląd i morze, kobiecość i demonizm, Wieczny Żeglarz i zdolna wyzwolić go z klątwy piękna Senta krążą w emocjonalnym wirze między Scyllą mrocznego mitu a Charybdą jego prześmiewczych przetworzeń, by wypłynąć, jak mistrz nakazał, na czyste wody ekstatycznej syntezy.
LATAJĄCY HOLENDER
Der fliegende Holländer Opera romantyczna w trzech aktach / Romantic opera in three acts Libretto: Richard Wagner według Memorien des Herr von Schnabelewopski Heinricha Heinego after Heinrich Heine’s From the Memoirs of Herr Schnabelewopski Oryginalna niemiecka wersja językowa z polskimi napisami In original German with Polish surtitles Premiera / Premiere: 16/03/2012
Dyrygent / Conductor
ANDRIY YURKEVYCH Reżyseria / Director
MARIUSZ TRELIŃSKI Scenografia / Set Designer
BORIS KUDLIČKA Kostiumy / Costume Designer
MAGDALENA MUSIAŁ Choreografia / Choreography
TOMASZ WYGODA Reżyseria świateł / Lighting Designer
FELICE ROSS
W
Projekcje wideo / Video Projections
BARTEK MACIAS OBSADA / CAST Holender / The Dutchman
MATEUSZ ZAJDEL
JOHANNES VON DUISBURG Senta LISE LINDSTROM Daland ALEKSANDER TELIGA Erik CHARLES WORKMAN Mary ANNA LUBAŃSKA Sternik / Steersman
CHÓR I ORKIESTRA TEATRU WIELKIEGO - OPERY NARODOWEJ CHORUS AND ORCHESTRA OF TEATR WIELKI - POLISH NATIONAL OPERA oraz tancerze i mimowie / dancers and mimes
32
Spektakle / Performances
Sala Moniuszki / Moniuszko Auditorium
24, 26, 29, 31/05/2013
hat a pity that John Barth has already used The Floating Opera title! It would have been perfect for Mariusz Treliński’s performance. Rain and draperies of real water whippping the flooded stage surface at Teatr Wielki - Polish National Opera, create not only a visual but also a tactile counterpart of the Wagnerian storm of passions. It’s as if the technical capabilities delineated nowadays the borders of poetry. Music, just as Boris Kudlička’s incredible set design, drowns the spectators in a tempest of operatic dramaturgy, taking means of expression from every genre and at least one of the elements. Land and sea, femininity and demonism, The Eternal Sailor and beautiful Senta capable of breaking the spell and thus liberating him, circle round and round in an emotional whirpool between the Scylla of the eternal myth and the Charybdis of its mocking travesties, only to sail out, following the master’s orders, into the pure waters of an ecstatic synthesis.
33
Giacomo Puccini
R
ozdzierająca melodrama, którą Pierre Lotiemu ukradł John L. Long, jemu David Belasco, a którą przejęli libreciści Pucciniego, Giuseppe Giacosa i Luigi Illica, zachowała mimo wszystko coś z klimatu japońskiego teatru kabuki. Coś z przerysowania i patetycznych gestów zdolnych opowiedzieć odwieczną historię oczekiwania, wiarołomstwa i utraty nadziei. Historię porzuconej przez amerykańskiego marynarza Japonki spektakl Mariusza Trelińskiego odtwarza od lat ponad trzynastu w zgodzie z minimalistycznym duchem tej wpisanej w nią przecież tradycji. Dodaje jej to wagi, przywraca operze rangę dramaturgii przeznaczeń. Pod sugestią muzyki Pucciniego zarówno erotyzm, jak okrucieństwo stają się czymś na kształt rytuału, sublimując psychologiczne esencje i kreując świadomość, od której nie ma odwrotu.
MADAME BUTTERFLY Tragedia japońska w trzech aktach / Japanese tragedy in three acts Libretto: Giuseppe Giacosa, Luigi Illica Oryginalna włoska wersja językowa z polskimi napisami In original Italian with Polish surtitles Premiera / Premiere: 29/05/1999
Dyrygent / Conductor
TADEUSZ KOZŁOWSKI Reżyseria / Director
MARIUSZ TRELIŃSKI Scenografia / Set Designer
BORIS KUDLIČKA Kostiumy / Costume Designers
MAGDALENA TESŁAWSKA PAWEŁ GRABARCZYK Choreografia / Choreography
EMIL WESOŁOWSKI Reżyseria świateł / Lighting Designer
STANISŁAW ZIĘBA
A
OBSADA / CAST Madame Butterfly NATALIYA KOVALOVA, IRINA BERTMAN Suzuki MAŁGORZATA PAŃKO, ANNA LUBAŃSKA Pinkerton SERGEI SEMISHKUR, RAFAŁ BARTMIŃSKI Sharpless ADAM KRUSZEWSKI Goro MATEUSZ ZAJDEL, KRZYSZTOF SZMYT CHÓR I ORKIESTRA TEATRU WIELKIEGO - OPERY NARODOWEJ CHORUS AND ORCHESTRA OF TEATR WIELKI - POLISH NATIONAL OPERA oraz mimowie / and mimes Spektakle / Performances
Sala Moniuszki / Moniuszko Auditorium
29, 30/11; 1, 2, 4/12/2012 34
heart-breaking melodrama stolen from Pierre Lotti by John L. Long from whom David Belasco nipped it and then was taken over by Puccini’s librettists − Giusseppe Giacosa and Luigi Illica. In spite of all the tribulations it has retained something of the Japanese theatre kabuki-like exaggeration and grandeloquent gestures capable of telling the eternal story of waiting, betrayal and loss of hope. The story of a Japanese lady abandoned by an American sailor has been recreated for over 13 years in Mariusz Treliński’s performance in accordance with the minimalistic spirit of this imprinted tradition. This adds weight and restores the rank of the dramaturgy of destiny to the opera. Puccini‘s music suggests that both eroticism and cruelty become something like a ritual, sublimating psychologicasl essences and creating a mind set from which there is no going back.
35
Pascal Dusapin
B
o t o z ł a k o b i e t a b y ł a ! Diatryba zdradzonej Medei ma pod czarnym piórem Heinera Müllera frenezję skarg zdekapitowanej Meduzy z monodramu Jeana Tardieu. Bo też kobieca żądza zemsty w swym najwyższym napięciu graniczy z surrealizmem. Toteż dramaturgowie wszystkich czasów, od Eurypidesa i Seneki po Grillparzera i Anouilha z fascynacją zazierali w tę czeluść. I dlatego ich sztuki wciąż są grane. A co dopiero, gdy ta furia wyraża się śpiewem! Nawet ufryzowana wersja Cherubiniego sprzed lat ponad dwustu wywiera głębokie wrażenie. Jak z tego wynika, kameralna opera Pascala Dusapina mierzyć się musi nie tylko z jednym z najprzeraźliwszych mitów greckich, lecz także z potężną konkurencją. Lecz złowrogo odkrywczy tekst Müllera i szklisty sopran Heather Buck pozwalają współczesnej publiczności zaznać w tych „materiałach do Medei” dreszczu godnego widzów starożytnej tragedii.
MEDEAMATERIAL Libretto: Heiner Müller Oryginalna niemiecka wersja językowa z polskim napisami In original German with Polish surtitles Premiera / Premiere: 28/04/2012
Dyrygent / Conductor
EWA STRUSIŃSKA Reżyseria / Director
BARBARA WYSOCKA Scenografia / Set Designer
ROBERT RUMAS Kostiumy / Costume Designer
JULIA KORNACKA Choreografia / Choreography
TOMASZ WYGODA Reżyseria świateł / Lighting Designer
ANDERGRAND MEDIA + SPEKTAKLE Projekcje wideo / Video Projections
LEA MATTAUSCH
S
OBSADA / CAST Medea HEATHER BUCK Aktorka / Actress BARBARA WYSOCKA KWARTET WOKALNY / VOCAL QUARTET sopran / soprano ANNA KARASIŃSKA sopran / soprano ŁUCJA kontratenor / countertenor MICHAŁ WAJDA-CHŁOPICKI
SZABLEWSKA mezzosopran / mezzo-soprano JOANNA DOBRAKOWSKA
CHÓR I ORKIESTRA TEATRU WIELKIEGO - OPERY NARODOWEJ CHORUS AND ORCHESTRA OF TEATR WIELKI - POLISH NATIONAL OPERA i tancerze / and dancers
36
Spektakle / Performances
Scena Kameralna / Chamber Hall
8, 9, 10/03/2013
h e w a s a n e v i l w o m a n ! The diatribe of the betrayed Medea under Heiner Müller’s black pen turns into a frenetic complaint of the decapitated Medusa from Jean Tardieu’s monodrama. Indeed, when the female desire for revenge peaks it borders with surrealism. Therefore playrights of all times from Euripides and Seneca to Grillparzer and Anouilh gaped with fascination into that abyss. And that is why their plays are still staged. The more so when that fury is expressed by singing. Even Cherubini’s stylish version from 200 years back makes a deep impression. Seems like Pascal Dusapin’s chamber opera has to cope not only with one of the most terrifying Greek myths but also with a powerful competition. Still the grim and revealing text by Müller and Heather Buck’s glassy soprano make it possible for contemporary audience to shiver during the performance of Medeamaterial just like the spectators of an ancient tragedy did.
37
Giuseppe Verdi
NABUCCO
M
ajestatyczne i naiwne widowisko, które olśniewająca scenografia Andrzeja Kreutz Majewskiego wystylizowała na złoty wiek opery, trwa w repertuarze Teatru Wielkiego - Opery Narodowej od lat dwudziestu. Młody Verdi osnuł je na tle czasów, gdy ludzkość wychodziła ze stanu dzieciństwa – epoki, kiedy w Indiach odkryto miłosierdzie, w Chinach ład, w Grecji myślenie, a wygnańcom z Judei objawił się Bóg działający w historii. Kompozytor i librecista Temistocle Solera umieli powiązać w opowieści biblijnej emblematyczny wizerunek porażonego obłędem pychy pogańskiego władcy ze świeżo zrodzoną wiarą w nowe przymierze, wypisane odtąd na sercu dotkniętego klęską izraelskiego ludu. Łatwo rozpoznać tę ufność w chórze Va pensiero z trzeciego aktu i dosłyszeć w niej głos spragnionych wolności narodów XIX-wiecznej Europy.
Opera w czterech aktach / Opera in four acts Libretto: Temistocle Solera według Auguste’a Anicet-Bourgeois i Francisa Cornue after Auguste Anicet-Bourgeois and Francis Cornue Oryginalna włoska wersja językowa z polskimi napisami In original Italian with Polish surtitles Premiera / Premiere: 26/06/1992
Dyrygent / Conductor
ANDRZEJ STRASZYŃSKI Reżyseria / Director
MAREK WEISS Scenografia / Set Designer
ANDRZEJ KREUTZ MAJEWSKI Kostiumy / Costume Designer
JACEK MAJEWSKI Choreografia / Choreography
EMIL WESOŁOWSKI Reżyseria świateł / Lighting Designer
JERZY BOJAR
A
OBSADA / CAST Nabucco MIKOŁAJ ZALASIŃSKI Abigaille MLADA KHUDOLEY Fenena ANNA LUBAŃSKA Ismaele RAFAŁ BARTMIŃSKI Zaccaria RAFAŁ SIWEK Arcykapłan / Archpriest MIECZYSŁAW MILUN Abdallo KRZYSZTOF SZMYT Anna MONIKA ŚWIOSTEK CHÓR I ORKIESTRA TEATRU WIELKIEGO - OPERY NARODOWEJ CHORUS AND ORCHESTRA OF TEATR WIELKI - POLISH NATIONAL OPERA
Spektakle / Performances
Sala Moniuszki / Moniuszko Auditorium
19, 26/09; 23, 25/11/2012; 29/01/2013 38
majestic and naive spectacle, which Andrzej Kreutz Majewski’s set design stylized for the opera’s golden age, has been in Teatr Wielki - Polish National Opera’s repertoire for 20 years. Young Verdi weaved it against the background of the times when mankind was abandoning it’s infancy – the era when loving-kindness was discovered in India, cosmic order in China, philosophy in Greece and God manifesting in history appeared before the exiles from Judea. The composer and librettist Temistocle Solera skilfully connected in this Biblical story an emblematic image of a pagan ruler struck with the folly of hubris with the freshly born faith in the new covenant that has been just engraved in the heart of the Israeli people afflicted with defeat. It is easy to recognize this trust in the chorus Va pensiero from the third act and hear in it the voice of 19th century European nations desiring freedom.
39
Piotr Czajkowski
ONIEGIN
W
spółczesnych Puszkinowskiego Oniegina raziła ironia, którą podgryzał opisywany świat narrator, główna postać poematu. W pół wieku potem Czajkowski przetłumaczył tę ironię na melancholię rozmijających się uczuć. Jakby w roku 1878 kompozytor widział już schyłek rosyjskiej kultury szlacheckiej. Dziś klimat kruchości przedstawionego świata zdaje się muzycznym i duchowym odkryciem Oniegina Czajkowskiego, jego przesłaniem dla ludzi przyszłego, burzycielskiego wieku. Niewesoła przygoda płomiennej Tatiany, niedomyślnego Oniegina i czystego ducha, Leńskiego, stała się przypowieścią o ucieczce czasu, który porywa z sobą sentymenty młodości, świeżość uczuć i radość życia, pozostawiając duszę tak pustą, jak scena spektaklu Mariusza Trelińskiego, który od lat dziesięciu szlachetnie zasmuca warszawskich wielbicieli opery.
Sceny liryczne w trzech aktach (siedmiu obrazach) Lyrical scenes in three acts (seven scenes) Libretto: Piotr Czajkowski i Konstantin Szyłowski według Aleksandra Puszkina Libretto by Pyotr Tchaikovsky and Konstantin Shilovsky after Alexander Pushkin Oryginalna rosyjska wersja językowa z polskimi napisami In the original Russian with Polish surtitles Premiera / Premiere: 05/04/2002
Dyrygent / Conductor
KERI-LYNN WILSON Reżyseria / Director
MARIUSZ TRELIŃSKI Scenografia / Set Designer
BORIS KUDLIČKA Kostiumy / Costume Designer
JOANNA KLIMAS Choreografia / Choreography
EMIL WESOŁOWSKI Reżyseria świateł / Lighting Designer
O
FELICE ROSS OBSADA / CAST
Eugeniusz Oniegin / Yevgeny Onyegin ARTUR RUCIŃSKI, ADAM SZERSZEŃ Łarina / Larina KATARZYNA SUSKA Tatiana / Tatyana IRINA MATAEVA Olga MAŁGORZATA PAŃKO Leński / Lensky RAFAŁ BARTMIŃSKI, SERGEI SKOROKHODOV Książę Griemin / Prince Gremin RAFAŁ SIWEK Filipiewna / Filippyevna LIUBA SOKOLOVA Triquet KRZYSZTOF SZMYT
Polski Balet Narodowy / Polish National Ballet CHÓR I ORKIESTRA TEATRU WIELKIEGO - OPERY NARODOWEJ / CHORUS AND ORCHESTRA OF TEATR WIELKI - POLISH NATIONAL OPERA mimowie i modelki / mimes and models
40
Spektakle / Performances
Sala Moniuszki / Moniuszko Auditorium
8, 9, 11, 12/12/2012
niegin’s contemporaries felt offended by the irony, which the poem’s narrator, the title hero, used to chip away at the world with. Half a century later Tchaikovsky translated that irony into the melancholy of feelings that had failed to meet. It is as if in 1878 the composer sensed the decline of Russian gentry culture. Nowadays the climate of the fragility of the repesented world seems to be a musical and a spiritual discovery of Tchaikovsky’s Oniegin, his message to the people of the coming age of destruction. The story of Tatiana‘s joyless adventure, of the unknowing Oniegin and the pure in spirit Lensky, became a parable about the escape of time, which steals the sentiments of youth, the freshness of feelings and the joy of life, leaving one’s soul so empty, as the scene of Mariusz Treliński’s performance that for 10 years has been making the Warsaw opera afficionados sad.
41
Agata Zubel
ORESTEJA
O
to naprawdę wielkie widowisko. Dramatoopera Mai Kleczewskiej i Agaty Zubel wymaga połączenia sił dwóch największych w kraju zespołów scenicznych: Opery i Teatru Narodowego. Obie artystki mają już za sobą współpracę przy znakomicie przyjętych Sudden Rain/Between oraz monumentalnym spektaklu Marat-Sade. Oresteja Ajschylosa, jedyna zachowana w całości trylogia teatru antycznego, to dzieło surowe i wstrząsające. Mówi o tragicznej klątwie, jaka dotknęła ród Pelopidów. W jej wyniku zbrodnia za zbrodnią spadają na kolejne pokolenia, nie ma końca rachunek krzywd: „Tu śmierć – tam śmierć, płaci krwią, kto zabił”. Centralnymi wydarzeniami tragedii są mord na Agamemnonie i zemsta Orestesa. Ostatnia część trylogii ukazuje obłęd Orestesa ściganego przez Erynie, a wreszcie sąd z udziałem bogów, który kładzie kres zemstom i zbrodniom.
Dramatopera / Opera-drama Libretto według Ajschylosa / after Aeschylus Koprodukcja / Co-production Teatr Narodowy, Warszawa / National Theatre, Warsaw Premiera / Premiere: 14/04/2012
Dyrygent / Conductor
WOJCIECH RODEK Reżyseria / Director
MAJA KLECZEWSKA Scenografia i reżyseria świateł / Set and Lighting Designer
KATARZYNA BORKOWSKA Opracowanie tekstu / Play Adaptation
ŁUKASZ CHOTKOWSKI Ruch sceniczny / Stage Movement
CEZARY TOMASZEWSKI
Projekcje wideo / Video Projections
BARTOSZ NALAZEK OBSADA / CAST
Klitemnestra / Clytemnestra DANUTA STENKA Agamemnon MIROSŁAW KONAROWSKI Kassandra / Cassandra WIKTORIA GORODECKAJA Orestes SEBASTIAN PAWLAK (gościnnie/guest appearance) Elektra KAMILA BAAR Agistos PAWEŁ PAPROCKI Agistos ROBERT JAROCIŃSKI Agistos WOJCIECH Agistos / Apollo PRZEMYSŁAW STIPPA Przodownica chóru, Piastunka, Furia / Chorus Leader, Nanny, Fury ANNA CHODAKOWSKA SOLIŚCI / SOLOISTS Atena / Athena TOMASZ
A
SOLARZ
PILUCHOWSKI Apollo ARTUR STEFANOWICZ
CHÓR TEATRU WIELKIEGO - OPERY NARODOWEJ / CHORUS OF TEATR WIELKI - POLISH NATIONAL OPERA Muzycy Orkiestry Teatru Wielkiego - Opery Narodowej / Musicians of Orchestra of Teatr Wielki - Polish National Opera: Katarzyna Bojaryn, Jan Smoczyński (instrumenty perkusyjne / percussion instruments) Solowa partia perkusyjna / precussion solo: Leszek Lorent
Spektakle / Performances
Sala Bogusławskiego, Teatr Narodowy, Warszawa Bogusławski Auditorium, National Theatre, Warsaw
10, 11, 20, 21, 22/11/2012 42
truly great show, Maja Kleczewska and Agata Zubel’s opera-drama requires Poland’s two largest stage companies to join forces: the Polish National Opera and the National Theatre. The two artists have worked together before, on the highly acclaimed Sudden Rain/Between and the monumental MaratSade. Aeschylus’ The Oresteia, the only trilogy of ancient theatre preserved in its entirety, is a raw and shocking piece about the tragic curse that afflicts the Pelopides. It causes murder after murder to befall consecutive generations, there is no end to the settling of accounts: “Here death – there death, he who killed must pay with blood”. The central events in this tragedy are the murder of Agamemnon and Orestes’ revenge. The final part of the trilogy shows the madness of Orestes as he is pursued by the Furies and finally a court in which gods also take part and which breaks the cycle of revenge and murder.
43
Giuseppe Verdi
R
RIGOLETTO
omantycy uwielbiali potwory. I my też uwielbiamy potwory. Tylko wstydzimy się przyznać. Bo potworność ciekawi. Jak to jest być seryjnym mordercą, siostrami syjamskimi, garbusem? Eksploatując potworność, Victor Hugo zaglądał, gdzie wzrok nie sięga. W sztuce Król się bawi zajrzał w arkana władzy. Gdyż książęcy błazen-garbus to urągliwe i parodystyczne odbicie władcy. Młodego, pięknego, cieszącego się życiem. Na takim przeciwieństwie Verdi bez trudu rozpiął swą operę. I postawił na garbusa. Bo sama jego obecność, jego złośliwość, jego chora miłość do córki rzucą dwuznaczne światło na miłostki księcia Mantui, pychę dworzan i łatwość przywołania czających się po kątach zbirów. Za sprawą Rigoletta komedia uczuć wyrwie się spod kontroli. Zabawa zmieni się w intrygę, a intryga w jatkę. Bo z potworami trzeba uważać. Budzą w ludziach potworność. Nawet kiedy śpiewają.
Opera w trzech aktach / Opera in three acts Libretto: Francesco Maria Piave według Król się bawi Wiktora Hugo / after Victor Hugo’s Le Roi s’amuse Oryginalna włoska wersja językowa z polskimi napisami In the original Italian with Polish surtitles Premiera / Premiere: 12/03/1997
Dyrygent / Conductor
ANDRIY YURKEVYCH Reżyseria / Director
GILBERTO DELFO Scenografia / Set Designer
EZIO FRIGERIO Kostiumy / Costume Designer
FRANCA SQUARCIAPINO Choreografia / Choreography
ZOFIA RUDNICKA Reżyseria świateł / Lighting Designer
STANISŁAW ZIĘBA
T
OBSADA / CAST
Książę Mantui / Duke of Mantua RAFAŁ BARTMIŃSKI Rigoletto ANDRZEJ DOBBER, MIKOŁAJ ZALASIŃSKI Gilda ALEKSANDRA KURZAK, MAŁGORZATA OLEJNICZAK-WOROBIEJ Sparafucile PIOTR NOWACKI Maddalena ANNA
LUBAŃSKA
POLSKI BALET NARODOWY / POLISH NATIONAL BALLET CHÓR I ORKIESTRA TEATRU WIELKIEGO - OPERY NARODOWEJ / CHORUS AND ORCHESTRA OF TEATR WIELKI - POLISH NATIONAL OPERA Spektakle / Performances
Sala Moniuszki / Moniuszko Auditorium
13, 14, 15, 16/06/2013 44
he Romantics loved monsters. And we also love monsters. We are just too ashamed to admit it. It’s all because monstrosity intrigues us. How is it to be a serial killer, Siamese sisters or a hunchback? Exploiting monstrosity Victor Hugo looked beyond where sight can enter. In his play The King Amuses Himself he penetrated the secrets of power. The king’s hunchback fool is the derisive parody of the young, beautiful hedonistic ruler. Verdi easily spanned his opera on this opposition. And he put his bet on the hunchback. His very presence, his meanness, his sick love to his daughter, cast an ambiguous light on the Duke of Mantua’s love affairs, the hubris of his courtiers and the easy way of spurring the thugs hidding in the corners into action. Because of Rigoletto the comedy of feelings will get out of hand. The game will turn into intrigue and the intrigue into a bloodbath. Because one has to be careful with monsters as they awake monstrosities in humans. Even when they sing.
45
Igor Strawiński
C
SŁOWIK
iekawe, jak słowiki wyszły z mody... Ale nie ten Strawińskiego. Bo ta mała opera z przywołaniem Andersena i bajecznej chińszczyzny podejmuje przecież problem, którego wagę dziś dopiero widzimy: wypieranie muzyki żywej przez sztuczną, produkt maszyny. A może chodzi nie tylko o muzykę? Strawiński widział to już w roku 1914 i stąd właśnie napisał stylizowanego Słowika tuż po ekstatycznym Święcie wiosny. Gdyż, jak wierzył, żywe zawsze zwycięży martwe, lecz za wielką cenę: trzeba, jak chiński cesarz, zaznać śmierci, by ożyć. „U podstaw wszelkiej nieśmiertelności leży śmiertelność” – napisał po zgonie Strawińskiego znakomity krytyk Paweł Beylin. Drogę do tej prawdy hieratyczny spektakl Teatru Maryjskiego celebruje jak osobliwego kultu nabożeństwo, gdzie flety i soprany migocą na kształt świec.
Le Rossignol Baśń muzyczna w trzech aktach / Music fairy tale in three acts Libretto: Igor Strawiński i Stepan Mitusov według baśni Hansa Christiana Andersena Libretto by Igor Stravinsky and Stepan Mitusov after Hans Christian Andersen’s fairy tale Polska wersja językowa z polskimi napisami Polish language version with Polish surtitles Produkcja: Teatr Maryjski, Sankt Petersburg Production of: Mariinsky Theatre, Saint Petersburg Premiera / Premiere: 26/05/2012
Dyrygent / Conductor
MODESTAS PITRÉNAS Reżyseria / Director
ALEKSANDER PETROV Scenografia i kostiumy / Set & Costume Designer
VLADIMIR FIRER Choreografia / Choreography
IRINA NOVIK
Reżyseria świateł / Lighting Designer
I
VLADIMIR LUKASEVICH OBSADA / CAST Słowik / Nightingale MAŁGORZATA OLEJNICZAK-WOROBIEJ, KAMILA KUŁAKOWSKA Kucharka / Cook JOANNA CORTÉS, IZABELLA KŁOSIŃSKA Rybak / Fisherman RAFAŁ BARTMIŃSKI, PAVLO TOLSTOY Cesarz / Emperor ADAM KRUSZEWSKI, ZBIGNIEW MACIAS Bonza PIOTR NOWACKI, ROBERT DYMOWSKI Śmierć / Death AGNIESZKA REHLIS, ANNA LUBAŃSKA Szambelan / Chamberlain CZESŁAW GAŁKA, MIECZYSŁAW MILUN CHÓR I ORKIESTRA TEATRU WIELKIEGO - OPERY NARODOWEJ CHORUS AND ORCHESTRA OF TEATR WIELKI - POLISH NATIONAL OPERA
46
Spektakle / Performances
Sala Moniuszki / Moniuszko Auditorium
5(x2), 7(x2), 8(x2)/05/2013
nteresting how nightingales have fallen out of fashion… But not Stravinski’s nightingale, because that small opera inspired by Andersen‘s fable and Chinese tales is concerned with the problem the weight of which we see now: the driving out of live music by artificial one produced by machines. Perhaps this concerns not only music? Stravinski had noticed it already in 1914 and that is why he composed the stylized Nightingale right after the ecstatic Rite of Spring. Because, as he has always believed, that which is alive shall always overcome, that which is dead but at a great price – one needs to, like the Chinese emperor, taste death in order to come alive. After Stravinsky’s death the eminent critic Paweł Beylin wrote: „Immortality lies at the base of all mortality”. The path to this truth is celebrated by the hieratic spectacle of the Mariinsky Theater as a rite in a peculiar cult where flutes and sopranos flicker like candles.
47
Giuseppe Verdi
TRAVIATA
F
rancuzi mieli dla nich specjalną, wcale nie obraźliwą nazwę: „les grandes horizontales”. Bo zwykły legiwać na krytych lamparcią skórą szezlongach. I tak leżąc, pytały swych mężczyzn modulowanym głosem: „Czy zapłaciłeś już rachunek u jubilera?”. Że poniektóra zdolna jest przeżywać dramat, odkrył dopiero Aleksander Dumas-syn. Ten dramat wciąż nas wzrusza, bo Damie Kameliowej pozwolił wyśpiewać go Verdi. I oto muzyka wyrwała go z ram epoki, rozbiła społeczne konwencje, postawiła wobec pytań ostatecznych. W swoim śmiałym spektaklu Mariusz Treliński poddał ją ostrej próbie − próbie najaktualniejszej współczesności. I wskazał jak na dłoni, że Traviaty są wśród nas. Nadal na naszych oczach kupczą cnotą, cierpią i umierają. I za to je kochamy, choć dziś już nie leżą, lecz tańczą w błyskach stroboskopów, pod szklanym okiem kamer. Aż do śmierci.
Opera w trzech aktach / Opera in three acts Libretto: Francesco Maria Piave według Damy Kameliowej Aleksandra Dumasa, syna after La Dame aux camèlias by Alexander Dumas, the son Oryginalna włoska wersja językowa z polskimi napisami In the original Italian with Polish surtitles Premiera / Premiere: 25/02/2010 Dyrygent / Conductor
MIGUEL GOMEZ-MARTINEZ Reżyseria / Director
MARIUSZ TRELIŃSKI Scenografia / Set Designer
BORIS KUDLIČKA Kostiumy / Costume Designers
GOSIA BACZYŃSKA TOMASZ OSSOLIŃSKI Choreografia / Choreography
TOMASZ WYGODA Reżyseria świateł / Lighting Designer
T
MARC HEINZ
Projekcje wideo / Video Projections
DAREK BŁASZCZYK/CÓKIEREK OBSADA / CAST Violetta Valéry ALEKSANDRA KURZAK, JOANNA WOŚ Alfredo Germont PAVLO TOLSTOY Giorgio Germont ADAM KRUSZEWSKI Flora Bervoix ANNA LUBAŃSKA Annina MAŁGORZATA PAŃKO Gaston de Letorières BORYS ŁAWRENIW Baron Douphol / Count Douphol ZBIGNIEW MACIAS Markiz d’Obigny / Marquis d’Obigny CZESŁAW GAŁKA Doktor / Doctor JACEK JANISZEWSKI CHÓR I ORKIESTRA TEATRU WIELKIEGO - OPERY NARODOWEJ / CHORUS AND ORCHESTRA OF TEATR WIELKI - POLISH NATIONAL OPERA i tancerze / and dancers
48
Spektakle / Performances
Sala Moniuszki / Moniuszko Auditorium
1, 2, 3/03/2013
he French had for the courtesans a special, absolutely non offensive name „les grandes horizontales” as they used to lie on leopard skin covered chaise longues asking their men with modulated voices: „Darling, have you paid the jeweller’s bill?”. It was Alexander Dumas Jr. who discovered that some of them were capable of experiencing drama. This drama still moves us as Verdi allowed the Lady of Camelias to sing it out. Thus music snatched it from the frame of the epoch dashing the social conventions and tested it against the ultimate questions. Mariusz Treliński in his bold spectacle put it to a severe test − the test of the most actual contemporary time. And he showed directly that Traviatas are among us. They still trade their virtue, suffer and die. And for that we love them, although nowadays they don’t lie on chaise longues but dance in the pulsating stroboscobe lights under the glassy eye of the cameras. Until death.
49
Giacomo Puccini
O
TURANDOT
gród Udręczeń, nie gorszy niż ten u Octave’a Mirbeau, gdzie trwoga, pożądanie i ekstaza wyrażają się transowym śpiewem – taka jest ostatnia opera Pucciniego. Turandot zachowała coś z perfidii weneckich masek (wszak zrodziła się fabularnie w Wenecji pod piórem Gozziego) i z hieratycznej ceremonialności mandaryńskich Chin. Lecz pod spodem buzuje ogień. Namiętność i pogarda okrutnej księżniczki Turandot, ślepa fascynacja Kalafa i miłosna ofiarność niewolnicy Liù toczą w onirycznej scenerii Wschodu nekrofilską szermierkę na zatrute sztylety, jakiej nie zna żadne inne dzieło operowe. Już od roku na scenę Teatru Wielkiego - Opery Narodowej powraca ten tajemniczy dramat, przetworzenie poczucia winy jego twórcy. Bo miłość Pucciniego do zazdrosnej żony też ocaliło samobójstwo pokornej dziewczyny, służącej: utajony w muzyce cień śmierci nie jest przywidzeniem.
Dramma lirico w trzech aktach (pięciu obrazach) Dramma lirico in three acts (five scenes) Operę ukończył / The opera was completed by Franco Alfano Libretto: Giuseppe Adami i / and Renato Simoni według Carla Gozziego / after Carlo Gozzi Oryginalna włoska wersja językowa z polskimi napisami In original Italian with Polish surtitles Premiera / Premiere: 17/04/2011 Dyrygent / Conductor
CARLO MONTANARO Reżyseria / Director
MARIUSZ TRELIŃSKI Scenografia / Set Designer
BORIS KUDLIČKA Kostiumy / Costume Designer
MAGDALENA MUSIAŁ Choreografia / Choreography
TOMASZ WYGODA Reżyseria świateł / Lighting Designer
T
MARC HEINZ
Projekcje wideo / Video Projections
BARTEK MACIAS
OBSADA / CAST Turandot LILLA LEE, ELENA NEBERA Kalaf KAMEN CHANEV, CHARLES KIM Liù KATARZYNA TRYLNIK, AGNIESZKA TOMASZEWSKA Cesarz Altoum / Emperor Altoum KAZIMIERZ PUSTELAK, KRZYSZTOF SZMYT Timur RAFAŁ SIWEK, ROMAN POLISADOV Ping FRANK DOLPHIN WONG, ŁUKASZ ROSIAK Pang MARK FOWLER, MAX AN Pong MATEUSZ ZAJDEL, BORYS ŁAWRENIW Mandaryn / Mandarin DARIUSZ MACHEJ CHÓR I ORKIESTRA TEATRU WIELKIEGO - OPERY NARODOWEJ / CHORUS AND ORCHESTRA OF TEATR WIELKI - POLISH NATIONAL OPERA Chór chłopięcy pod kierownictwem Danuty Chmurskiej / Boy’s Chorus supervised by Danuta Chmurska oraz tancerki i statyści / dancers and extras
50
Spektakle / Performances
Sala Moniuszki / Moniuszko Auditorium
24, 26, 27, 28/03/2013
he Torture Garden as terrible as in Octave Mirbeau’s novel where fear, desire and ecstasy are expressed in trance-like singinging – such is Puccini’s last opera. Turandot has retained some perfidiousness of Venetian masks (since it has been brought to life by Gozzi’s pen in Venice) and the hieratic ceremoniousness of mandarin China. But there’s a fire raging underneath. The passion and contempt of the cruel princess Turandot coupled with Kalaf’s blind fascination and the loving devotion of the slave girl Liù carry on a necrophilic fencing duel using poisoned daggers in Oriental dream-like scenery, unknown to any other opera work. For over a year this mysterious drama has been returning to the Teatr Wielki - Polish National Opera stage – the bitter fruit of a transformed guilt feeling of its composer. We know that Puccini’s love to his jealous wife has been saved by the suicide of a humble servant girl – the shadow of death concealed in the music is not a delusion.
51
Piotr Czajkowski / Toer van Schayk, Wayne Eagling
N
iesamowitą, zagadkową baśń E.T.A. Hoffmanna, którą tylko naiwni wziąć mogą za słodką opowieść wigilijną, Czajkowski wziął na warsztat nie bez oporów, uciekając przed pracą do Paryża i Nowego Jorku. Jakby czuł, że przeróbka skromnych realiów tej mieszczańskiej historii pod gust kapiącej od pereł i brylantów publiczności cesarskiego Teatru Maryjskiego w Petersburgu jest zdradą. No, ale talent miał wielki i podołał zadaniu. Lecz walka z sumieniem nadgryzła organizm i kompozytor ledwie o rok przeżył premierę swego ostatniego baletu. Zemsta Króla Myszy? Obecna inscenizacja splendory carskiego pałacu zmienia w salon warszawski z pierwszych lat XIX wieku − czasy Hoffmanna w Warszawie. Efekt latarni magicznej (która też się pojawia) jest zadziwiający: czar baśni, oddanej pod patronat swego pierwszego twórcy, znów działa.
DZIADEK DO ORZECHÓW I KRÓL MYSZY THE NUTCRAKER AND THE MOUSE KING Balet-feeria w dwóch aktach / Ballet-feeria in two acts Libretto: Marius Petipa Pierwowzór / After: E.T.A. Hoffmann Opracowanie / Adaptation: Toer van Schayk, Wayne Eagling Premiera / Premiere: 25/11/2011
Choreografia / Choreography
TOER VAN SCHAYK WAYNE EAGLING Dyrygent / Conductor
EVGENY VOLYNSKY Scenografia i kostiumy / Set & Costume Designer
TOER VAN SCHAYK
Reżyseria świateł / Lighting Designer
BERT DALHUYSEN
T POLSKI BALET NARODOWY / POLISH NATIONAL BALLET ORKIESTRA TEATRU WIELKIEGO - OPERY NARODOWEJ / ORCHESTRA OF TEATR WIELKI - POLISH NATIONAL OPERA
Spektakle / Performances
Sala Moniuszki / Moniuszko Auditorium
16(x2), 19, 20, 21, 22, 23(x2), 27, 28 (x2), 29/12/2012 54
he incredible, puzzling tale of E.T.A. Hoffmann, which only naïve people see as a sweet Christmas story, was taken up by Tchaikovsky not without resistance, as he escaped from work to Paris and New York. As if he had felt that the adaptation of the modest circumstances of this bourgeoise story following the tastes of the bejewelled spectators of the Mariinsky Theatre in St. Petersburg is a betrayal. But he had a great talent and he completed the task. Still his struggle with his conscience weakened his organism and the composer barely lived for a year after his last ballet’s premiere. Revenge of the Mouse King? This production changes the splendors of an imperial palace into a Warsaw salon at the turn of the 19th century, when Hoffmann lived in Warsaw. The effect of the magical lantern (which also appears) is amazing: the tale’s charm, put under the patronage of its first creator, is working again.
55
Henryk Mikołaj Górecki / Krzysztof Pastor
O
d czasu Wesela Wyspiańskiego (1901) i filmu Konwickiego Salto (1965), to trzecia próba wyrażenia tańcem polskiego losu. A pierwsza jako wola duchowego przezwyciężenia tańcem historii. Nie poddania się jej, nie wyrwania z jej matni, lecz jej wewnętrznego przepracowania. Tak, jak przepracowuje się traumę. Gdyż balet Krzysztofa Pastora I przejdą deszcze... jak traumę rozładować chce doświadczenie tego pokolenia „żałobami czarnego”, które wchodząc w dojrzałość, musiało się zmierzyć z katastrofą drugiej wojny światowej i złożyć daninę daremnego heroizmu. W tę właśnie rzeczywistość wprowadza grupę młodzieży muzyka zaczerpnięta z trzech utworów Henryka Mikołaja Góreckiego i programowy wiersz Krzysztofa Kamila Baczyńskiego. Idea, pozornie na granicy wyrażalności, zyskuje tu nieomylny, pełen energii, przejmujący i uzdrawiający wyraz.
I PRZEJDĄ DESZCZE...
AND THE RAIN WILL PASS...
Balet w trzech częściach / Ballet in three parts Prapremiera / World Premiere: 27/03/2011
Inscenizacja i choreografia / Production & Choreography
KRZYSZTOF PASTOR Dyrygent / Conductor
MARTA KLUCZYŃSKA Przygotowanie chóru / Chorus Master
Bogdan Gola
Aranżacja przestrzeni i projekt świateł / Arrangement of Space & Lighting Designer
BERT DALHUYSEN Kostiumy / Costume Designer
YUMIKO TAKESHIMA Projekcje wideo / Video Projections
MIGUEL NIETO
S
POLSKI BALET NARODOWY / POLISH NATIONAL BALLET CHÓR I ORKIESTRA TEATRU WIELKIEGO - OPERY NARODOWEJ / CHORUS AND ORCHESTRA OF TEATR WIELKI - POLISH NATIONAL OPERA Solo wokalne / Vocal solo: ADAM KRUSZEWSKI
Spektakle / Performances
Sala Moniuszki / Moniuszko Auditorium
25, 27/01/2013 56
ince Wyspiański’s The Wedding (1901) and Konwicki’s film Salto (1965), this is the third attempt at expressing Poland’s fate in dance and the first one expressing the will of overcoming history with dance. Not succumbing to it, not breaking out from its snare but by an internal working it through just like one works through a trauma. In Krzysztof Pastor’s ballet the „blackened with grief“ war-time generation needs to work through this trauma, since upon reaching adulthood it had to stand up to the disaster of the Second World War and pay the tribute of futile heroism. Music plucked from three Henryk Mikołaj Górecki‘s compositions and a famous poem by Krzysztof Kamil Baczyński draw a group of young people into this reality. The ballet’s idea, seemingly on the verge of inexpressiveness, acquires here an unmistakeable, full of energy, touching and healing expression.
57
Siergiej Prokofiew / Frederick Ashton
S
KOPCIUSZEK
zostakowicz zwykł mówić o Prokofiewie: „Musiał przełknąć wiele upokorzeń. Nie wypuszczano go za granicę, nie wystawiano jego oper ani baletów, byle urzędas wydawał mu polecenia. Jedyne, co mógł zrobić, to pokazać im figę, i to w kieszeni”. Tą figą jest właśnie Kopciuszek, pisany w czasach zamówień na bombastyczną wielkoruskość, kończony w latach wojny, a wystawiony w czasach, gdy jego „kosmopolityzm” mógł autora kosztować głowę. Balet demonstracyjnie figlarny, a co więcej, składający hołd klasycznej choreo-grafii carskich baletów Mariusa Petipy. Nic dziwnego, że mógł być doceniony tylko za granicą. Rangę tej muzyki i jej baletowy potencjał objawił światu w Londynie, w roku 1948, Frederick Ashton, budując na niej własną wielkość. Oglądając więc wersję Baletu Królewskiego z Londynu, wspomnijmy, że nie było dane jej ujrzeć twórcy Kopciuszka.
Cinderella Balet w trzech aktach / Ballet in three acts Libretto: Frederick Ashton Pierwowzór / After: Charles Perrault Premiera / Premiere: 27/11/2010
Choreografia / Choreography
FREDERICK ASHTON Reżyseria i nadzór nad realizacją / Production Directed & Supervised
WENDY ELLIS-SOMES Dyrygent / Conductor
EVGENY VOLYNSKY Scenografia i kostiumy / Set & Costume Designer
TOER VAN SCHAYK
Reżyseria świateł / Lighting Designers
MARK JONATHAN STANISŁAW ZIĘBA
S POLSKI BALET NARODOWY / POLISH NATIONAL BALLET ORKIESTRA TEATRU WIELKIEGO - OPERY NARODOWEJ / ORCHESTRA OF TEATR WIELKI - POLISH NATIONAL OPERA
Spektakle / Performances
Sala Moniuszki / Moniuszko Auditorium
6, 7, 8(x2), 9(x2)/06/2013 58
hostakovich used to say about Prokofiev: ”He had to stand many humiliations. They would not let him out of the country, nor did they stage his operas and ballets, any minor official would give him orders. The only thing he could do was to give them a finger and that in his pocket!“. Cinderella is that figure: composed at the time when artists were commanded to express bomabastic Stalinist Great Russia, was finished during the war and staged in the period when its „cosmopolitism“ could have costed him his life. This ballet is playful in a demonstrative way and what’s more pays homage to classical choreography of Tsarist ballets created by Marius Petipa. No surprise that it could be appreciated only abroad. Frederick Ashton showed the rank of this ballet to the world in London in 1948 building his own greatness with its help. Watching the London Royal Ballet’s version remember that its author did not get a chance of seeing Cinderella.
59
C
ztery wznowienia w jednym wieczorze baletowym. Rozpoczyna go suita choreograficzna z autorskiego przedstawienia Kurt Weill Krzysztofa Pastora, w którym stworzył on tętniący energią fresk baletowy, pobudzający do refleksji na temat zmiennych losów artysty, przejawów nietolerancji i wiecznej tęsknoty za miłością. W balecie When You End and I Begin... Robert Bondara dotyka zjawiska ciągłego poszukiwania, ale też nietrwałości bliższych więzi międzyludzkich. Popołudnie fauna zyskało rozgłos sto lat temu w choreografii Wacława Niżyńskiego jako obraz budzącego się młodzieńczego erotyzmu. Jacek Tyski także erotyzuje, jednak senne marzenia jego Fauna błądzą znacznie odważniej po zakamarkach podświadomości. Na koniec oglądamy męski balet The Green, w którym Ed Wubbe konfrontuje onieśmielającą potęgę fragmentu Pasji Bacha ze znikomością istoty ludzkiej.
MIŁOŚĆ I LĘK LOVE AND FEAR Wieczór baletowy w czterech częściach / Ballet evening in four parts
WEILL SUITE Choreografia / Choreography
KRZYSZTOF PASTOR Muzyka / Music
KURT WEILL Kostiumy / Costume Designer
MACIEJ ZIEŃ
Projekcje i reżyseria świateł / Projection & Lighting Designer
BERT DALHUYSEN
WHEN YOU END AND I BEGIN... Choreografia, kostiumy i reżyseria świateł Choreography, Costume & Lighting Designer
ROBERT BONDARA Muzyka / Music
PAWEŁ SZYMAŃSKI
POPOŁUDNIE FAUNA
THE GREEN
JACEK TYSKI
ED WUBBE
Choreografia, kostiumy i reżyseria świateł Choreography, Costume & Lighting Designer Muzyka / Music
CLAUDE DEBUSSY POLSKI BALET NARODOWY / POLISH NATIONAL BALLET Muzyka z nagrań / Music from recordings
60
F
Choreografia, kostiumy i reżyseria świateł Choreography, Costume & Lighting Designer Muzyka / Music
JOHANN SEBASTIAN BACH Kostiumy / Costume Designer
PAMELA HOMOET
Spektakle / Performances
Scena Kameralna / Chamber Hall
13, 14/10; 4/11/2012 8, 9, 10/02/2013
our revivals in one ballet evening. The evening opens with a choreographic suite from Kurt Weil − Krzysztof Pastor's own project − a ballet fresco pulsating with energy that stimulates reflections concerning the changing fate of an artist, the symptoms of intolerance and the eternal yearning for love. Robert Bondara in his ballet When You End and I Begin... touches the phenomenon of the constant search but also of the impermanence of close human ties. A hundred years ago Afternoon of a Faun in Vaclav Nijinsky’s choreography became renowned as a picture of the awakening of youthful eroticism. Jacek Tyski also builds on the erotic but the reveries of his Faun wander much more boldly into the nooks ands corners of the subconscious mind. Toward the end we see an all male ballet The Green in which Ed Wubbe confronts the overawing power of a fragment of Bach’s Passion with the insignificance of the human being.
61
T
rzy składające się na spektakl dzieła inspirowane Biblią to nader odmienne krainy muzyczne i sceniczne wizje. Syn marnotrawny Prokofiewa z 1929 roku, tu w historycznej choreografii Balanchine’a, powstał w wyobraźni librecisty Borisa Kochno jako naiwne obrazki zdobiące ścianę stacji pocztowej w noweli Puszkina. Historię Kaina i Abla Emil Wesołowski wysnuł z muzyki Panufnika jako nieuchronne, okrutne starcie dwu rywalizujących o względy kobiety wzorów męskości. Sześć skrzydeł aniołów Jacka Przybyłowicza, wspomagane muzyką mistrzów baroku, Bacha, Pergolesiego i Vivaldiego, to rekonesans tańcem wyżyn, na które Pan porywał starotestamentowych proroków. Trzy balety, trzy przetworzenia odwiecznych opowieści, trzy próby zmierzenia muzyką mitu i ekspresją ciał ludzkich zagadki sacrum.
OPOWIEŚCI BIBLIJNE
THE BIBLICAL PARABLES Wieczór baletowy w trzech częściach Ballet evening in three parts Premiera / Premiere: 14/02/2012
POLSKI BALET NARODOWY POLISH NATIONAL BALLET ORKIESTRA TEATRU WIELKIEGO - OPERY NARODOWEJ ORCHESTRA OF THE TEATR WIELKI - POLISH NATIONAL OPERA Dyrygent / Conductor
JAKUB CHRENOWICZ PIOTR STANISZEWSKI Reżyseria świateł / Lighting Designer
MARC HEINZ
SYN MARNOTRAWNY THE PRODIGAL SON
KAIN I ABEL CAIN AND ABEL
SZEŚĆ SKRZYDEŁ ANIOŁÓW SIX WINGS OF ANGELS
GEORGE BALANCHINE
EMIL WESOŁOWSKI
JACEK PRZYBYŁOWICZ
Choreografia / Choreography Muzyka / Music
SIERGIEJ PROKOFIEW
Scenografia i kostiumy / Set & Costume Designer
GEORGES ROUAULT
Choreografia / Choreography Muzyka / Music
ANDRZEJ PANUFNIK Scenografia / Set Designer
BORIS KUDLIČKA
Kostiumy / Costume Designer
PAWEŁ GRABARCZYK
62
T
Choreografia / Choreography Muzyka/ Music
JOHANN S. BACH, GIOVANNI B. PERGOLESI, ANTONIO VIVALDI, PRASQUAL Scenografia / Set Designer
BORIS KUDLIČKA
Kostiumy / Costume Designer
PAWEŁ GRABARCZYK Projekcje wideo / Video Projections
EWA KRASUCKA
Spektakle / Performances
Sala Moniuszki / Moniuszko Auditorium
1, 2, 3/02/2013
he three ballet works inspired by the Bible comprising the spectacle represent different music realms and scenic visions. Prokofiev’s The Prodigal Son from 1929 here in Balanchine’s historical choreography was created by Boris Kochno’s imagination just like naïve pictures decorating the walls of a mail coach post in Pushkin’s story. The story of Cain and Abel Emil Wesołowski has drawn from Andrzej Panufnik’s music as an inevitable, cruel battle of two models of masculinity competing for a woman's favours. Six Wings of Angels created by Jacek Przybyłowicz and supported by music of Baroque masters such as Bach, Pergolesi and Vivaldi, is a dance reconnaisance of the lofty heights to which the Lord carried off the Old Testament prophets. Three ballets, three transformations of ancient stories, three attempts at probing a myth with music and the secret of the sacrum with bodily expression.
63
U
Arvo Pärt, Paweł Szymański, Aldona Nawrocka / Robert Bondara
c i e k a m z g ę b ą w r ę k a c h – pisał Gombrowicz. Ale tu, w balecie Persona Roberta Bondary, mistrz jawnie z nią naciera. Gombrowiczowska gęba, rzecz jasna, zwie się ładniej, wskazując odwołania do Junga i Bergmana, lecz strefa psychologiczna, z jakiej czerpie choreograf, nie pozostawia wątpliwości. Nikt chyba dotąd nie posunął się na naszych scenach dalej w sztuce tańca groteskowego, odkrywczo redefiniując przy tym muzykę Arvo Pärta (spektakl wykorzystuje też kompozycje Pawła Szymańskiego i Aldony Nawrockiej). Persona, powierzchnia osobowości przeznaczona do pokazywania innym, mnoży się tu w pełnofigurowe grymasy, nadyma w różne wcielenia i autokompromituje w żałosnych konwulsjach urażonego ja. Ironiczne, zaskakujące, dynamiczne widowisko odsłania sferę fałszywych pozorów i zwichniętych ambicji, w jakiej każdy z nas działa wśród bliźnich.
PERSONA Balet w dwóch częściach / Ballet in two parts Prapremiera / World Premiere: 18/09/2011
Choreografia / Choreography
ROBERT BONDARA Scenografia i kostiumy / Set & Costume Designers
DIANA MARSZAŁEK JULIA SKRZYNECKA
Reżyseria świateł / Lighting Designer
MACIEJ IGIELSKI Projekcje / Projections
EWA KRASUCKA
POLSKI BALET NARODOWY / POLISH NATIONAL BALLET Muzyka z nagrań / Music from recordings
I Spektakle / Performances
Scena Kameralna / Chamber Hall
29, 30/11; 1, 2, 9/12/2012 64
e s c a p e w i t h a n u g l y m u g i n m y h a n d s – Gombrowicz had written. But here in Robert Bondara’s ballet Persona the master openly advances with it. The mug of Gombrowicz has a nicer name of course being associated with Jung and Bergman but the psychological domain from which the choreographer draws his inspiration doesn’t leave any doubts. It seems that no one has progressed further on the Polish stage than Bondara in the art of grotesque dance at the same redefining Aarvo Pärt’s music (compositons by Paweł Szymanski and Aldona Nawrocka are also used). Persona, the surface of the personality designed to be shown to others, multiplies here in fully bodily expressed grimaces, inflates in all kinds of incarnations and compromises itself in pathetic convulsions of the hurt ego. This ironic, astonishing and dynamic spectacle reveals the sphere of false appearances and dislocated ambitions in which all of us act among our fellow-men.
65
Piotr Czajkowski / Jurij Grigorowicz
K
ażdy musi kiedyś zobaczyć Śpiącą królewnę. Pod datą 2 stycznia 1890 roku Mikołaj Aleksandrowicz Romanow notuje w dzienniku: „Dawano przecudną Śpiącą królewnę. Widziałem Krzesińską II”. Następca tronu, przyszły ostatni car Wszechrosji, na próbie generalnej przed prapremierą oglądał swą kochankę, w corps de ballet Teatru Maryjskiego po żołniersku numerowaną. Właśnie pod ów gust dworski baletmistrz Marius Petipa przyrządził to dzieło i skłonił do respektowania owej estetyki Czajkowskiego. To estetyka spod znaku jajek Fabergé, którymi obdarowywano się w carskiej rodzinie na Wielkanoc. Można ją cenić lub nie, lecz dziś jest tradycją z czasów być może dla sztuki życzliwszych. I choreograf spektaklu w Teatrze Wielkim - Operze Narodowej, Jurij Grigorowicz, obchodzi się z nią jak z jajkiem.
ŚPIĄCA KRÓLEWNA
THE SLEEPING BEAUTY Balet-feeria w trzech aktach / Ballet-feeria in three acts Libretto: Iwan Wsiewołożski Libretto by: Ivan Vsevolovzhsky Pierwowzór / After: Charles Perrault Premiera / Premiere: 17/12/1996
Choreografia / Choreography
JURIJ GRIGOROWICZ Pierwowzór / After
MARIUS PETIPA Dyrygent / Conductor
TADEUSZ WOJCIECHOWSKI Scenografia / Set Designer
EZIO FRIGERIO Kostiumy / Costume Designer
FRANCA SQUARCIAPINO Reżyseria świateł / Lighting Designer
STANISŁAW ZIĘBA
E
POLSKI BALET NARODOWY / POLISH NATIONAL BALLET ORKIESTRA TEATRU WIELKIEGO - OPERY NARODOWEJ / ORCHESTRA OF TEATR WIELKI - POLISH NATIONAL OPERA
Spektakle / Performances
Sala Moniuszki / Moniuszko Auditorium
4, 5, 6, 7(x2)/10/2012 66
veryone has to see The Sleeping Beauty one day. Grand Duke Nikolai Aleksandrovitch Romanov jotted down in his diary on 2 January 1890: “A lovely Sleeping Beauty was shown. I saw Kschessinska II.“. Successor to the throne, the future last tsar of all Russia saw his lover at a general rehearsal before the premiere in the corps de ballet of the Mariinsky Theatre with an attached number like in the army. Catering to this court taste the ballet-master Marius Patipa created his work and persuaded the audience to respect this as Tchaikovsky’s aesthetics. This was the Fabergé eggs aethetics, which members of the tsar’s family offered as gifts to one another during Easter. One may appreciate it nowadays or not but this is the tradition of times that were, perhaps, more kind to the arts. And Yuri Grigorovitch - the choreographer of this ballet in Teatr Wielki - Polish National Opera is very careful with it, as if it was an egg.
67
Igor Strawiński / Wacław Niżyński, Emanuel Gat, Maurice Béjart
J
edna awangardowa wciąż kompozycja i trzy wersje baletu. Rewelacyjny pomysł, by Święto wiosny ukazać trzykrotnie: w wersji przesławnej, skandalicznej premiery paryskiej z 1913 roku, kameralnego dramatu we współczesnej dyskotece (2004) i powtórzenia inscenizacji Maurice’a Béjarta (1959). Trzy genialne, a tak różne, jak to tylko możliwe, choreografie: Wacława Niżyńskiego, Emanuela Gata i Béjarta składają się na spektakl, którego nikt nie zapomni. Wyzywająco okrutny obrzęd pierwotny, jaki wraz z malarzem pradziejów Nikołajem Roerichem wykreował Strawiński, a któremu Niżyński nadał wciąż szokujący kształt, punktuje gra instynktów młodzieży XXI wieku w ujęciu Gata, a tę zaćmiewa orgia w niezrównanie plastycznej wizji Béjarta – ten wiedział, o co w Święcie wiosny chodzi! Wpływ obudzonych sił natury po trzykroć przekształca rytuał w frenezję – za każdym razem przejmująco.
ŚWIĘTO WIOSNY
LE SACRE DU PRINTEMPS Wieczór baletowy w trzech częściach / Ballet evening in three parts Premiera / Premiere: 11/06/2011
Dyrygent / Conductor
ŁUKASZ BOROWICZ VELLO PÄHN
#1 Choreografia / Choreography
WACŁAW NIŻYŃSKI Rekonstrukcja i realizacja / Reconstruction & Staging
MILLICENT HODSON
Scenografia i kostiumy / Set & Costume Designer
NIKOŁAJ ROREICH / KENNETH ARCHER Reżyseria świateł / Lighting Designer
STANISŁAW ZIĘBA
#2
Choreografia, kostiumy i reżyseria świateł Choreography, Costume & Lighting Designer
EMANUEL GAT
Nadzór techniczny / Technical Supervisor
SAMSON MILCENT
O
#3 Choreografia / Choreography
MAURICE BÉJART Scenografia i kostiumy / Set & Costume Designer
POLSKI BALET NARODOWY / POLISH NATIONAL BALLET ORKIESTRA TEATRU WIELKIEGO - OPERY NARODOWEJ ORCHESTRA OF TEATR WIELKI - POLISH NATIONAL OPERA
68
PIERRE CAILLE
Reżyseria świateł / Lighting Designers
DOMINIQUE ROMAN / STANISŁAW ZIĘBA
Spektakle / Performances
Sala Moniuszki / Moniuszko Auditorium
27, 28, 30/04 19, 20/06/2013
nly one, still avantgarde, composition and three versions of the ballet. A fantastic idea to present The Rite of Spring thrice: in the version of the notorious Parisian premiere of 1913, as a chamber drama in a contemporary disco (2004) and a re-make of Maurice Béjart’s version (1959). Three ingenioius, and different as can be, choreographies by Vaslav Nijinsky, Emauel Gat and Béjart create a performance no one will forget. A provokingly cruel primeval ritual, which Stravinsky has created together with the painter Nicholai Roerich, and which was given its still shocking form by Nijinsky is punctuated by the play of instincts of XXI century youth in Gat’s staging, only to be eclipsed by the orgy of Béjart’s unsurpassed plastic vision. He knew exactly what The Rite of Spring was about! The effect of nature’s awakened powers transorms the ritual thrice into frenzy – each time in a touching way.
69
Richard Wagner / Krzysztof Pastor
TRISTAN
T
ajemniczy duet zjednoczenia kochanków w nadziei miłosnej śmierci – opisywał Tristana Tomasz Mann – chromatyczny wzlot zachwytu metafizycznego poznania. Egzaltacja uzasadniona! Hipnotyczna muzyka Wagnera wciąż otwiera przestrzeń doznań wykraczających poza zasięg słów. Gdyż treść legendy o Tristanie i Izoldzie zdaje się doprowadzać tylko na jej próg. Lecz choreograf Krzysztof Pastor dowiódł, że czego nie sposób wypowiedzieć, można jednak zatańczyć. Z pomocą Henka de Vliegera wzbogacił Tristana o jeszcze bardziej ezoteryczne Wesendonk-Lieder. Stworzył dzieło, gdzie niebiańskie i demoniczne moce miłości znajdują swój wyraz w ruchu, a cielesność tancerzy przemawia w imieniu pragnień nie z tego świata. Transgresyjne, wręcz magiczne cele, jakie stawiał sobie Wagner, zostały – jak zgodnie uznano – olśniewająco doścignięte.
Balet w dwóch aktach / Ballet in two acts Libretto: Carel Alphenaar, Krzysztof Pastor Muzyka / Music: Tristan and Isolde, an orchestral passion Aranżacja / Arranged by Henk de Vlieger Wesendonk-Lieder Orkiestracja / Orchestrated by Felix Mottla Premiera polska / Polish Premiere: 29/03/2009
Choreografia / Choreography
KRZYSZTOF PASTOR Dyrygent / Conductor
TADEUSZ KOZŁOWSKI Scenografia / Set Designer
KATARZYNA NESTERUK Kostiumy / Costume Designer
MACIEJ ZIEŃ
Reżyseria świateł / Lighting Designer
BOGUMIŁ PALEWICZ Projekcje / Projections
PLATIGE IMAGE
POLSKI BALET NARODOWY / POLISH NATIONAL BALLET ORKIESTRA TEATRU WIELKIEGO - OPERY NARODOWEJ / ORCHESTRA OF TEATR WIELKI - POLISH NATIONAL OPERA Solo wokalne / Vocal solo: AGNIESZKA REHLIS, ANNA LUBAŃSKA
T Spektakle / Performances
Sala Moniuszki / Moniuszko Auditorium
11, 12, 18/05/2013 70
homas Mann had described Wagner’s Tristan thus: „The mysterious duet of the lovers‘ union in the hope of dying from love – a chromatic ascent of the rapture of metaphysical insight.“ A justified exultation! Wagner’s hypnotic music continues to open up the space of experiences transcending words, as the story of Tristan and Isolde seems to lead us only to its treshhold. The choreographer Krzysztof Pastor proved that what cannot be said may be danced and with Henk de Vlieger’s help, who enriched Tristan’s music material with the more esoteric Wesendonk-Lieder, created a work in which the celestial and demonic powers of love find their expression in movement and the dancers corporeality speaks out in the name of otherwordly desires. These transgressive, magical goals that Wagner had posed have been – as it has been widely acclaimed – brilliantly attained.
71
20-lecie pracy artystycznej 20th Anniversary of Artistic Work
P
onad 30 ról operowych. Kalendarz wypełniony na kilka lat do przodu. 20-minutowe owacje. La Scala, Covent Garden, Opéra Bastille, Zurich Opera, Wiener Staatsoper, Salzburg Festival. Donizetti, Verdi, Puccini, Strauss, Mozart, Berlioz, Czajkowski. Regularne występy w Metropolitan Opera w Nowym Jorku. Konsekwencja w nieprzyjmowaniu ról, które uważa za nieodpowiednie dla swojego głosu. Najważniejsze partie tenorowe w dorobku. Cały świat słucha Beczały...
O
ver 30 operatic roles. Calendar filled several years in advance. 20 minute lasting ovations. La Scala, Covent Garden, Opéra Bastille, Zurich Opera, Wiener Staatsoper, Salzburg Festival. Donizetti, Verdi, Puccini, Strauss, Mozart, Berlioz, Tchaikovsky. Regular performances at the Metropolitan Opera in New York. Steadfast refusal of parts which he believes to be inapropriate for his voice. Repertoire consisisting of the most important tenor roles. The whole world listens to Beczała…
ARIE I SCENY / ARIAS AND SCENES Verdi Bal maskowy / Un ballo in maschera Verdi La Traviata Massenet Werther Gounod Romeo i Julia / Romeo and Juliet Gounod Faust Dvořák Rusałka / Rusalka Czajkowski Eugeniusz Oniegin / Eugene Onegin Nowowiejski Legenda Bałtyku / Legend of the Baltic Żeleński Janek Moniuszko Straszny dwór / The Haunted Manor Moniuszko Halka Dyrygent / Conductor Patrick fournillier Rafał Siwek bas / bass
74
EWA PODLEŚ
DIVA
PIOTR BECZAŁA
ARIE I SCENY / ARIAS AND SCENES Händel Ariodante Händel Rinaldo Donizetti Lukrecja Borgia / Lucrezia Borgia Czajkowski Dama pikowa / The Queen Of Spades Prokofiew Aleksander Newski / Alexander Nevsky Ponchielli La Gioconda Verdi Bal maskowy / Un ballo in maschera Dyrygent / Conductor MICHAEL GüTTLER
Chór i Orkiestra Teatru Wielkiego - Opery Narodowej Chorus and Orchestra of Teatr Wielki - Polish National Opera
Chór i Orkiestra Teatru Wielkiego - Opery Narodowej Chorus and Orchestra of Teatr Wielki - Polish National Opera
24/11/2012
22/02/2013
C
o łączy Ewę Podleś z Elvisem Presleyem i Rembrandtem? Na ich cześć wyhodowano i nazwano specjalne odmiany kwiatów. Co gotowi są jeszcze zrobić fani? Namalować portret divy, który zawiśnie na ścianie muzeum w Genewie. Przemierzać stany Ameryki wzdłuż i wszerz, żeby nie przegapić ani jednego występu, wykupić co do jednego bilety i zapełnić widownię opery po brzegi. Mocny, głęboki kontralt o pięknej, ciemnej barwie. Skala rozciągnięta, wydawałoby się, w nieskończoność. Ewa Podleś to marka, klasa sama w sobie.
W
hat unites Ewa Podleś with Elvis Presley and Rembrandt? Special kinds of flowers have been cultivated in their honour and named after them. What else are the fans capable of? Paint a portrait of the Diva that will hang on the wall of a museum in Geneva. Criss cross America in order not to miss any performance, buy out all the tickets and fill up the opera houses to the brim. That strong, deep contralto with a beautiful dark colour and a scale that seems to be infinite. Ewa Podleś is a unique brand, a class of her own.
75
VERDI: REQUIEM Dyrygent / Conductor
SYLWESTER 2012
NEW YEAR’S EVE Dyrygent / Conductor
CARLO MONTANARO AGNIESZKA ZWIERKO
mezzosopran / mezzo-soprano
ANDRZEJ DOBBER
CARLO MONTANARO
baryton / baritone
WIOLETTA CHODOWICZ sopran / soprano ANNA LUBAŃSKA mezzosopran / mezzo-soprano RAFAŁ BARTMIŃSKI tenor RAFAŁ SIWEK bas / bass
Galowy koncert inaugurujący Rok Verdiowski. W związku z 200. rocznicą urodzin Giuseppe Verdiego w repertuarze znajdą się najsłynniejsze arie, sceny i chóry z oper kompozytora. Gala concert inaugurating The Verdi Year. In order to commemorate the 200th anniversary of Giuseppe Verdi’s birthday the most famous arias, scenes and choruses from the his operas will be in the repertoire. Chór i Orkiestra Teatru Wielkiego - Opery Narodowej Chorus and Orchestra of Teatr Wielki - Polish National Opera
31/12/2012
gala kolęd Chór i Orkiestra Teatru Wielkiego - Opery Narodowej Chorus and Orchestra of Teatr Wielki - Polish National Opera
19/01/2013 76
CHRISTMAS CAROLS 10/12/2012 77
duety operowe opera's duets Katarzyna Trylnik sopran / soprano Anna Lubańska mezzosopran / mezzo-soprano Carlo Montanaro Dyrygent / Conductor Orkiestra Teatru Wielkiego - Opery Narodowej Orchestra of Teatr Wielki - Polish National Opera
Mercadante Donizetti Berlioz Delibes Massenet
23/06/2013 78
FESTIWAL
Le Folle JournÉe de Varsovie
JANUSZ OLEJNICZAK Koncert jubileuszowy w dniu urodzin Jubilee Concert on his birthday Dyrygent / Conductor JERZY MAKSYMIUK Sinfonia Varsovia
P
ianista, pedagog. Na świecie jest rozpoznawany i ceniony głównie jako wirtuozerski interpretator muzyki Fryderyka Chopina. Występował niemal w całej Europie, a także w Japonii, Australii, obu Amerykach i na Kubie, prowadził kursy mistrzowskie w Kanadzie, Kolumbii, Japonii, Chinach. Muzyka Chopina pasjonuje go, jak sam mówi, przez swoją ulotność i nieuchwytność: „Jest jak rajski ptak, który wciąż się wymyka z rąk”.
P
ianist, pedagogue. He is known and appreciated abroad mainly as a virtuosic intepreter of Chopin’s music. He played almost in every European country, as well as in Japan, Australia, both Americas and Cuba, and conducted master classes in Canada, Colombia, Japan and China. Chopin’s music fascinates him – as he puts it – with its fleeting nature and elusiveness: „It’s like a bird of paradise that is constantly slipping through our fingers”.
2/10/2012
SZALONE DNI MUZYKI
LE SACRE RUSSE
Glinka / Rimski-Korsakow / Czajkowski / Rachmaninow / Strawiński / Prokofiew / Szostakowicz
27-30/09/2012
szalonednimuzyki.pl
79
VIII Międzynarodowy Konkurs Wokalny im. Stanisława Moniuszki 11-17/05/2013
Stanisław Moniuszko th 8 International Vocal Competition Odbywający się co trzy lata Konkurs Moniuszkowski jest przede wszystkim wielką szansą dla młodych artystów, którzy mają okazję zaprezentować w Warszawie swój talent przed jury składającym się z wybitnych przedstawicieli świata muzyki.
The Stanisław Moniuszko Competition which takes place in Warsaw every three years is, first and foremost, a chance for young artists who have the opportunity of presenting their talents before a jury consisting of eminent representatives of the world of music.
Aleksandra Kurzak Prezydent Konkursu President of the Competition Maria Fołtyn Twórca i Honorowy Dyrektor Konkursu Creator and Honorary Director of the Competition
11-14/05
Przesłuchania I i II etapu / Auditions – I and II stage
16/05
Finały / Finals
17/05
Wręczenie nagród – Koncert Laureatów Awarding prizes – Laureates’ Concert
MARIA FOŁTYN
owołany do życia w 1992 roku przez Marię Fołtyn, wielką śpiewaczkę, ale także znakomitego reżysera i niestrudzoną propagatorkę twórczości Stanisława Moniuszki. Konkurs od początku istnienia ma też nieocenione znaczenie dla zachowania i promocji na świecie nie tylko dziedzictwa Moniuszkowskiego, ale całej polskiej literatury wokalnej.
nitiated in 1992 by Maria Fołtyn – a great singer but also an excellent director and a tireless propagator of Stanisław Moniuszko’s music – the Competition since its inception also has been playing a great role in the preservation and promotion around the world not only of the Moniuszko legacy but also of all the Polish vocal music literature.
I
Śpiewaczka, reżyser operowy, animatorka życia muzycznego. Twórczyni i organizatorka wszystkich edycji Międzynarodowego Konkursu Wokalnego im. Stanisława Moniuszki. Wcześniej wieloletnia solistka Opery Warszawskiej, związana też z innymi teatrami muzycznymi w kraju i za granicą. Występowała gościnnie na scenach operowych i estradach koncertowych niemal całego świata. Partię Halki zaśpiewała we wszystkich operach w Polsce, a także w Berlinie, Budapeszcie, Bukareszcie, Chicago, Hawanie, Helsinkach, Kijowie, Moskwie, Nowym Jorku, Ottawie, Pittsburgu, Saarbrücken i Toronto. Szczególną pozycję w jej dorobku reżyserskim zajmują opery Moniuszki, których jest niestrudzoną propagatorką.
Dwadzieścia lat istnienia Konkursu zaowocowało wieloma znakomitymi głosami – w gronie jego laureatów i finalistów znaleźli się m.in.: Aleksandra Kurzak, Wioletta Chodowicz, Urszula Kryger, Małgorzata Walewska, Marcin Bronikowski i Mariusz Kwiecień – Polacy święcący dziś triumfy na scenach operowych i koncertowych całego świata.
The Competition’s twenty years flourished with many excellent voices – among its laureates and finalists were e.g.: Aleksandra Kurzak, Wioletta Chodowicz, Urszula Kryger, Małgorzata Walewska, Marcin Bronikowski, and Mariusz Kwiecień – Poles who triumph on opera stages and concert halls all over the world.
Singer, opera director, animator of music life. Initiator and organizer of all the editions of the Stanisław Moniuszko International Vocal Competition. Earlier a soloist for decades at the Warsaw Opera, also cooperating with musical theatres in Poland and abroad. She has appeared as guest singer on many opera and concert hall stages almost all over the world. Has sung Halka’s part in all operas in Poland as well as in Berlin, Budapest, Bucarest, Chicago, Havana, Helsinki, Kiev, Moscow, New York, Ottawa, Pittsburg, Saarbrücken and Toronto. Moniuszko’s operas have a special place in her output and she is their indefatigable propagator.
P
80
81
w kolejnych sezonach
Coming up Minkus / Petipa
Penderecki
Diabły z Loudun
The Devils of Loudun
nowa wersja NEW VERSION
FRIEND / WARNER / KUDLIČKA
Koprodukcja / Co-production: The Royal Danish Theatre, Kopenhaga / Copenhagen Litewski Narodowy Teatr Opery i Baletu / The Lithuanian National Opera and Ballet Theatre, Wilno / Vilnius
BLUEBEARD’s CASTLE
Bartók
ZAMEK SINOBRODEGO JOLANTA GERGIEV / TRELIŃSKI / KUDLIČKA
Czajkowski
Koprodukcja / Co-production: Metropolitan Opera, Nowy Jork / New York
Donizetti
MARIA STUARDA LEISER & CAURIER
Koprodukcja / Co-production: Royal Opera House Covent Garden, London / Londyn Gran Teatre del Liceu, Barcelona
Wagner
LOHENGRIN McDONALD
Koprodukcja / Co-production: Welsh National Opera, Cardiff
Knapik
MOBY DICK PRAPremiera WORLD PREMIERE
DON KICHOT DON QUIXOTE Balet w trzech aktach / Ballet in three acts
Prokofiew / Pastor / van Walsum
ROMEO I JULIA ROMEO AND JULIET Balet w dwoch aktach / Ballet in two acts
Martinů, Cohen / Kylián, Pastor, Jooss
ROK 1914
The YEAR 1914
MSZA POLOWA, NOWY BALET, ZIELONY STÓŁ
Soldier’s Mass, New Work, The Green Table Wieczór baletowy w trzech częściach / Ballet evening in three parts
Czajkowski
JEZIORO ŁABĘDZIE SWAN LAKE Balet w trzech aktach / Ballet in three acts
82
83
TW-ON / POLISH NATIONAL OPERA BY JACEK POREMBA
POREMBA
POREMBA
POREMBA
499 700 m kubatury / m of total capacity 3
3
20 000 m2 powierzchni gruntu / m2 of ground area
90 000 m powierzchni uĹźytkowej / m2 of floor area 2
POREMBA
POREMBA
1 150 m2 sceny / m2 stage Na scenie zmieściłby się cały budynek La Scali. The whole La Scala building would fit in the stage.
POREMBA
POREMBA
1 772 miejsca na Sali Moniuszki / seats in the Moniuszko Auditorium
248 miejsc na Scenie Kameralnej / seats in the Chamber Hall
POREMBA
POREMBA
48 W 48-metrowej wieży scenicznej zmieściłby się najwyższy w przedwojennej Warszawie budynek Towarzystwa Ubezpieczeń Prudencial. In the 48 m. high stage tower the Prudential Insurance Society building - the highest in pre-war Warsaw - would fit in.
POREMBA
POREMBA
10 000 Pobór energii świetlnej podczas spektaklu wystarczyłby do oświetlenia dziesięciotysięcznego miasta. The amount of electric power used for lighting during the performance would suffice to light up a city of 10 thousand inhabitants.
POREMBA Jacek Poremba jako profesjonalny fotograf pracuje od 1990 roku. Urodzony w Łodzi w 1966 roku, specjalizuje się w fotografowaniu mody, portretach i fotografii reklamowej. Pracował dla wszystkich najważniejszych polskich magazynów. W 2001 roku, podczas podróży do Sudanu, rozpoczął realizację dwóch cyklów fotograficznych zatytułowanych „portret” i „pejzaż”. Poremba z sukcesem łączy fotografię artystyczną i komercyjną. Jacek Poremba as a professional photographer has been working since 1990. He was born in Łódź in 1966. He specializes in fashion, portraits and advertising photography, worked for the most important Polish magazines. In 2001 during his journey to Sudan Poremba started his author’s projects ”portrait” and ”landscape”. Poremba successfully managed to reconcile artistic photography with commercial work.
DOŚWIADCZANIE PRZESTRZENI SZTUKI ZWIEDZANIE / WYSTAWY / SPOTKANIA EXPERIENCING THE ARTISTIC SPACE TOURS / EXHIBITIONS / MEETINGS
teatrwielki.pl
JUBILEUSZ DZIESIĘCIOLECIA ODSŁONIĘCIA KWADRYGI NA FASADZIE TEATRU WIELKIEGO - OPERY NARODOWEJ THE JUBILEE OF THE DECENNIAL OF UNVEILING OF THE QUADRIGA ON THE FAÇADE OF THE TEATR WIELKI – POLISH NATIONAL OPERA
autorzy rzeźby / the authors of the sculpture: Adam Myjak i Antoni J. Pastwa
IV Dni Sztuki Tańca
21-23/09 + 4-22/11/2012
4 DAYS OF DANCE TH
ZNIEWOLONY UMYSŁ THE CAPTIVE MIND
ELDORADO
RODIN
RODIN
MIŁOŚĆ I LĘK LOVE AND FEAR 4/11/2012
POLSKI BALET NARODOWY / POLISH NATIONAL BALLET (Warsaw, Poland)
BLACK & WHItE 10/11/2012 BALET TEATRU WIELKIEGO / BALLET OF THE TEATR WIELKI (Poznan, Poland)
Weill Suite
KILKA KRÓTKICH SEKWENCJI A FEW SHORT SEQUENCES
21, 22, 23/09/2012 SANKTPETERSBURSKI TEATR BALETU ST. PETERSBURG BALLET THEATRE (Rosja / Russia) Choreografia / Choreography BORIS EJFMAN Muzyka / Music MAURICE RAVEL, CAMILLE SAINT-SAËNS, JULES MASSENET
HELIKOPTER / ELDORADO
4/11/2012 BALET PRELJOCAJA / BALLET PRELJOCAJ (Francja / France) Choreografia / Choreography ANGELIN PRELJOCAJ Muzyka / Music KARLHEINZ STOCKHAUSEN
Choreografia / Choreography KRZYSZTOF PASTOR Muzyka / Music KURT WEILL
When You End and I Begin...
Choreografia / Choreography ROBERT BONDARA Muzyka / Music PAWEŁ SZYMAŃSKI
POPOŁUDNIE FAUNA THE AFTERNOON OF A FAUN Choreografia / Choreography JACEK TYSKI Muzyka / Music CLAUDE DEBUSSY
THE GREEN
Choreografia / Choreography ED WUBBE Muzyka / Music JOHANN SEBASTIAN BACH
ZNIEWOLONY UMYSŁ THE CAPTIVE MIND 7/11/2012
102
BALET OPERY NOVA / BALLET OF THE OPERA NOVA (Bydgoszcz, Poland) Choreografia / Choreography ROBERT BONDARA Muzyka / Music PHILIP GLASS, WOJCIECH KILAR
Choreografia / Choreography JACEK PRZYBYŁOWICZ Muzyka / Music MARIN MARAIS
THINGS I TOLD NOBODY
Choreografia / Choreography ITZIK GALILI Muzyka / Music ANTONIO VIVALDI, WOLFGANG AMADEUS MOZART, GEORG F. HÄNDEL, ERIK SATIE
MOTYLE BUTTERFLIES
Choreografia / Choreography RAMI BE’ER Muzyka / Music ALEX CLAUDE (Collage)
JEZIORO ŁABĘDZIE SWAN LAKE 15/11/2012
Spektakl dyplomowy / Graduation Performance WYDZIAŁ TEATRU TAŃCA PWST W KRAKOWIE FACULTY OF DANCE THEATRE OF THE THEATRE SCHOOL (Cracow, Poland) Choreografia / Choreography IDAN COHEN Muzyka / Music PIOTR CZAJKOWSKI / pyotr tchaikovsky
Weill Suite
ECHA CZASU ECHOES OF TIME 17, 18, 20, 21, 22/11/2012 POLSKI BALET NARODOWY / POLISH NATIONAL BALLET (Warsaw, Poland) CENTURY ROLLS
(Prapremiera / World Premiere) Choreografia / Choreography ASHLEY PAGE Muzyka / Music JOHN ADAMS
MOVING ROOMS
(Premiera polska / Polish Premiere) Choreografia / Choreography KRZYSZTOF PASTOR Muzyka / Music ALFRED SCHNITTKE, HENRYK Mikołaj GÓRECKI
ARTIFACT SUITE
(Premiera polska / Polish Premiere) Choreografia / Choreography WILLIAM FORSYTHE Muzyka / Music JOHANN SEBASTIAN BACH, EVA CROSSMAN-HECHT
103
KREA CJE
5TH CHOREOGRAPHIC WORKSHOP
V WARSZTAT CHOREOGRAFICZNY
Nowe prace młodych choreografów
New works by young choreographers
CHOREOGRAFOWIE PBN PNB CHOREOGRAPHERS
ON TOUR PASTOR
TRISTAN
WILNO / VILNIUS
Litewski Narodowy Teatr Opery i Baletu Lithuanian National Opera and Ballet Theatre
BOLERO PASTOR AMSTERDAM
Holenderski Balet Narodowy Dutch National Ballet
ČIURLIONIS Polski Balet Narodowy Polish National Ballet
BONDARA WILNO / VILNIUS
Litewski Narodowy Teatr Opery i Baletu Lithuanian National Opera and Ballet Theatre
105
AIDA
OMAN
Giuseppe Verdi
ON T O U R 12, 13, 14/09/2012 W tych dniach na scenie Opery Królewskiej w Maskacie wystąpi gościnie zespół Teatru Wielkiego – Opery Narodowej z trzema spektaklami Aidy Giuseppe Verdiego. Warszawska premiera Aidy, którą Opera Narodowa przedstawi w Omanie, miała miejsce w kwietniu 2005 roku. Jej realizatorami są Roberto Lagana Manoli (reżyseria, scenografia i światła), Emil Wesołowski (choreografia) i Bogdan Gola (przygotowanie chóru). Obsada solistyczna jest międzynarodowa, a orkiestrę poprowadzi Patrick Fournillier.
This days Teatr Wielki - Polish National Opera will have guest performances on the stage of the Royal Opera House Muscat presenting Giuseppe Verdi’s Aida. The Warsaw premiere of that opera took place in April 2005. It is realized by: Roberto Lagana Manoli (Direction, Set-design and Lights), Emil Wesolowski (Choreography) and Bogdan Gola (Chorus Preparation). The soloist cast is multinational and Patrick Fournillier will be the conductor.
Opera Królewska w Maskacie, Oman
Royal Opera House Muscat, Oman
Teatr operowy w stolicy sułtanatu Omanu, powstały w wyniku dekretu ogłoszonego w 2001 roku przez Jego Wysokość Sułtana Qaboosa bin Saida. Uroczyste otwarcie opery odbyło się we wrześniu 2011 wykonaniem Rigoletta Verdiego, natomiast sezon teatralny rozpoczął się 14 października spektaklem Turandot Pucciniego pod dyrekcją Placida Domingo. Teatr w Maskacie stał się po Bejrucie i Kairze trzecią sceną operową w krajach arabskich Bliskiego Wschodu.
The opera theatre located in the Shati al-Qurm quarter of the Sultanate’s capital was created by a decree announced in 2001 by His Royal Highness Sultan Qaboosa bin Said. The opera’s official opening took place in September 2011 with the performance of Verdi’s Rigoletto and the theatre season opened on 14 October with Puccini’s Turandot directed by Placido Domingo. The theatre in Muscat became the third opera stage in the Arab countries of the Near East after Beirut and Cairo.
Program Kształcenia Młodych Talentów
AKADEMIA OPEROWA
S
ezon 2012/2013 to kolejne warsztaty AKADEMII OPEROWEJ – realizowanego przez Teatr Wielki - Operę Narodową programu wspierania karier młodych artystów, którzy swoją przyszłość wiążą ze sceną operową. Jest to także drugi już sezon działania Teatru Wielkiego w ramach Europejskiej Sieci Akademii Operowych (enoa) – platformy współpracy między instytucjami kultury z kilkunastu krajów, stawiającymi sobie za wspólny cel budowane silnych fundamentów opery przyszłości.
T
he 2012/2013 season offers Opera Academy‘s subsequent workshops reali-zed by Teatr Wielki - Polish National Opera as a programme supporting carreers of those young artists who see their future on the opera stage. This is also the second season of our activity within the European Network of Opera Academies (enoa) – a platform of cooperation between cultural institutions from several European countries having a common goal of building a strong base for the opera of the future.
Warsztaty w sezonie 2012/2013
Workshops in the 2012/2013 season
WRZESIEŃ Francuska muzyka wokalna Jocelyn Dienst PAŹDZIERNIK Opera Mozarta Olga Pasiecznik, Paola Larini LISTOPAD Warsztaty wokalno-aktorskie Adrzej Dobber, Aldona Farrugia Koncert zamykający warsztaty: 18 listopada 2012 STYCZEŃ Warszaty wokalno-aktorskie Anita Garanča, Andrejs Žagars Koncert zamykający warsztaty: 23 stycznia 2013 LUTY Warszaty wokalne Izabella Kłosińska Koncert zamykający warsztaty: 23 lutego 2013 KWIECIEŃ Warsztaty wokalne Ingrid Kremling-Domanski
SEPTEMBER French Vocal Music Jocelyn Dienst OCTOBER Mozart's Opera Olga Pasiecznik, Paola Larini NOVEMBER Singing and acting Andrzej Dobber, Aldona Farrugia Final concert: 18th November 2012 JANUARY Singing and acting Anita Garanča, Andrejs Žagars Final concert: 23rd January 2013 FEBRUARY Vocal workshops Izabella Kłosińska Final concert: 23rd February 2013 APRIL Vocal workshop Ingrid Kremling-Domanski
Szczegółowe informacje i dokładne terminy:
Detailed information and precise dates at:
teatrwielki.pl/akademia_operowa
108
teatrwielki.pl/akademia_operowa
Young Artists Programme
OPERA ACADEMY enoa
enoa
jako głos w debacie na temat roli opery we współczesnym świecie, wspiera nowe pokolenie profesjonalistów operowych: śpiewaków, dyrygentów, reżyserów, scenografów, kompozytorów...
as a voice in the debate about the role of the opera in the contemporary world, supports the new generation of opera professionals: singers, directors, set-designers and composers...
umożliwiając
enabling
młodym artystom korzystanie z doświadczeń najznakomitszych wykonawców i pedagogów; wyposażając ich w narzędzia, umożliwiające dobry start w karierę zawodową;
young artists to make use of the experience of the best performers and pedagogues, equiping them tools that make a good start of a professional career possible;
oferując tworząc zachęcając
offering creating encouraging
W ramach wieloletniego programu, opracowanego przez instytucje członkowskie enoa, zaplanowanych jest kilkadziesiąt międzynarodowych warsztatów dla młodych artystów, a także realizacje produkcji operowych i ich promocja w ramach tournée i wznowień. Warsztaty AKADEMII OPEROWEJ oraz realizowane w ramach enoa odbywać się będą w czasie całego sezonu; warsztaty dla śpiewaków wieńczą koncerty uczestników.
Within the framework of a long term plan, devised by enoa's member institutions, several dozen international workshops for young artists, as well as realizations of opera productions and their promotion through tours and restagings are planned. Workshops of the OPERA ACADEMY, also the ones realized within the enoa plan, will be taking place throughout the whole season. Vocal workshops will be crowned by concerts with the participants performing.
Ten projekt został zrealizowany przy wsparciu finansowym Komisji Europejskiej. Projekt lub publikacja odzwierciedlają jedynie stanowisko ich autora i Komisja Europejska nie ponosi odpowiedzialności za umieszczoną w nich zawartość merytoryczną.
This project has been funded with support from the European Commission. This publication [communication] reflects the views only of the author, and the Commission cannot be held responsible for any use which may be made of the information contained therein.
młodym profesjonalistom międzynarodową platformę prezentacji ich dokonań;
optymalne warunki współpracy pomiędzy młodym artystami z krajów europejskich;
instytucje także spoza sieci enoa do tworzenia bogatego repertuaru współczesnego, poprzez zamówienia i regularne wznowienia współczesnych dzieł operowych.
young professionals an international platform to present their achievements; the optimal conditions of cooperation between young artists from European countries;
institutions, even those outside the enoa network, to create a rich contemporary repertoire through commissioning works and regular restaging of modern operas.
109
Program edukacyjny TW-ON ma stanowić ciekawe uzupełnienie edukacji szkolnej. Celem naszych akcji edukacyjnych jest zainteresowanie teatrem operowym oraz rozwijanie wrażliwości twórczej i zdolności artystycznych dzieci i młodzieży. Istotnym założeniem projektu jest propagowanie wśród młodych ludzi udziału w wydarzeniach artystycznych jako formy spędzania wolnego czasu. Program został podzielony na trzy grupy wiekowe: 5+, 10+, 15+.
Teatr Wielki - Polish National Opera‘s educational programme is designed as an interesting supplement of school education. The goal of our educational activity is to make pupils and students interested in opera theatre and develop creative and artistic sensitivity in them. One of the project’s essential assumptions is propagating among the youth eager participation in artistic events as a form of spending free time. The programme is divided between three age groups: 5+, 10+, 15+.
PIRUET, POINTA, PACZKA – CZYLI TAJEMNICE BALETU
PIROUETTE, POINT, TUTU – OR THE SECRETS OF BALLET
W ramach projektu tancerze PBN prowadzą w szkołach woj. mazowieckiego spotkania z młodzieżą. Spotkanie podzielone jest na trzy części: 1. historia tańca i baletu, 2. lekcja baletowa, czyli o pozycjach i krokach baletowych oraz o tym, jak wygląda trening tancerza, 3. prawie jak w TW-ON, czyli fragmenty baletów wystawianych w naszym teatrze.
The dancers of the Polish National Ballet conduct meetings with children in primary schools of the Mazovia province. The meeting is divided into three parts: 1. history of dance and ballet, 2. ballet lesson i.e. about ballet positions and steps, and what the ballet dancer‘s training is like, 3. almost like at Teatr Wielki – fragments of ballets presented at our Theatre.
WARSZTATY TANECZNE
DANCE WORKSHOPS
Prowadzone przez młodych choreografów PBN warsztaty dla młodzieży, oparte o technikę tańca współczesnego, trwające przez cały sezon artystyczny i zakończone wystawieniem spektaklu tanecznego na Scenie Kameralnej TW-ON.
Workshops for teen-agers conducted by young choreographers from the Polish National Ballet based on modern dance techniques, lasting throughout the artistic season culminating in a presentation of a dance spectacle on the Chamber Stage Hall.
„Music Matinées” is a cycle of meetings on Sunday mornings the aim of which is to introduce young music lovers to the opera in order to form a habit of visiting it regularily. The space of our Ballrooms in which „Music Matinées” take place, allows special arrangement of the auditorium, so that it would be comfortable and friendly to the youngest spectators. Also the fact that there is no separate stage makes it possible for the musicians and the soloists to interact with children.
FOT.ON (3. EDYCJA)
FOT.ON (3RD EDITION)
Projekt, realizowany wspólnie z Wydziałem Sztuki Mediów i Scenografii ASP w Warszawie, który jest próbą dialogu między dwoma dziedzinami sztuki: fotografią i operą. Zakłada on przeprowadzenie cyklu spotkań warsztatowych z profesjonalnymi fotografikami i sesji fotograficznych w Teatrze Wielkim. Efekty prac uczestników przedstawimy w formie wystawy oraz katalogu.
A project realized together with the Department of Media and Set Design of the Academy of Fine Arts in Warsaw is an attempt at a dialogue between two art domains: photography and opera. It consists of a cycle of workshop meetings with professional photographers and photographic sessions at Teatr Wielki. The results of the participants‘ work shall be presented at an exhibition with an accompanying catalogue.
„Poszukiwacze operowych dźwięków” to składająca się z 8 stacji muzycznych gra edukacyjna, która, poprzez zabawę i kontakt z muzykami, ma zapoznać dzieci z instrumentami, tworzącymi orkiestrę symfoniczną, a także nauczyć rozpoznawania rodzajów ludzkiego głosu. Gra rozgrywana jest na terenie Teatru Wielkiego - Opery Narodowej, dzięki czemu dzieci mogą oswoić się z wielką i piękną przestrzenią teatru. Interaktywna zabawa zapewnia stałe stymulowanie dzieci do aktywności – służą temu zarówno rekwizyty używane podczas gry, jak również obecność przewodnika po świecie operowych dźwięków, czyli specjalnie przygotowanego animatora. Dla uczestników gry przygotowano również specjalne upominki: odznaki „Mam ucho do opery” (odznaka znawcy operowych dźwięków). Gra skierowana jest do dzieci w wieku od 5 do 7 lat.
„THE SEARCHERS FOR OPERA SOUNDS”
OPERA MOVIE (3. EDYCJA)
OPERA MOVIE (3RD EDITION)
ZAJĘCIA UMUZYKALNIAJĄCE
TEACHING MUSIC
PORANKI MUZYCZNE
„Poranki muzyczne” to cykl spotkań w niedzielne przedpołudnia, których celem jest przybliżenie muzyki młodym melomanom oraz wyrobienie w nich nawyku chodzenia do opery. Przestrzeń Sal Redutowych, w których odbywają się „Poranki”, pozwala na specjalną aranżację widowni tak, aby była wygodna i przyjazna dla najmłodszych widzów, a brak sceny pozwala muzykom i solistom na wejście w interakcję z dziećmi.
„POSZUKIWACZE OPEROWYCH DŹWIĘKÓW”
W ramach miejskich akcji Zima w Mieście, Lato w Mieście: objaśnianie pojęć muzycznych, podstawowych znaków muzycznych, nauka piosenek.
110
MUSIC MATINÉES
„The Searchers for Opera Sounds” is an educational musical game based on eight radio stations, which through playing and contact with the musicians gets children acquainted with instruments making up the symphonic orchestra, as well as teaches them the recognition of the various kinds of human voices. This musical game is played in Teatr Wielki – Polish National Opera owing to which children get used to its great and beautiful space. This interactive game stimulates children to activity thanks both to opera props and to the guide through opera sounds i.e. a trained game animator. Special badges are prepared for the participants, namely „I have an ear for the Opera“ (badge of an opera sounds connoisseur). It’s a game for children between 5 and 7 years old.
Explaining music terms, basic music notation, learning songs as part of the Winter in the City, Summer in the City projects.
Projekt realizowany we współpracy z Wydziałem Sztuki Mediów i Scenografii ASP w Warszawie. To propozycja dla młodzieży chcącej poznać proces powstawania spektaklu operowego i wcielić się w rolę twórców filmu. Uczestnicy projektu najpierw zapoznają się z zasadami i technikami tworzenia filmu, a następnie jako ekipa filmowa wkroczą do teatru, aby nakręcić film o tym, jak powstaje konkretny spektakl operowy.
SPECJALNY SPEKTAKL FAMILIJNY TEATR BEZ KURTYNY
Spektakl bez artystów. Głównym bohaterem jest scena TW-ON. Zademonstrujemy jej możliwości: uruchomimy zapadnie, scenę obrotową, efekty świetlne i akustyczne. A po pokazie będzie można stanąć osobiście na największej scenie operowej świata.
A project realized in cooperation with the Department of Media Art and Set Design of the Academy of Fine Arts in Warsaw. It’s a proposal for teen-agers who wish to get acquainted with the process of creating an opera performance and want to become film makers. The participants first get to know the principles and technigues of film-making and then enter the theatre as a film crew to make a film about the birth of a concrete opera spectacle.
SPECIAL FAMILY SPECTACLE THEATRE WITHOUT A CURTAIN
A spectacle without artists. The main hero is the stage of Teatr Wielki. We demonstrate its capabilities: setting in motion the trap door, the revolving stage, lighting and acoustic effects. After the show you will be able to stand on the largest opera stage in the world.
111
… gdzie opera i balet spotykają się z literaturą
… where opera and ballet meet literature
Biblioteka Teatru Wielkiego - Opery Narodowej W planach / Forthcomming: Sylvain Fort, Puccini Karel Čapek, Sprawa Makropulos
for children dla dzieci 112
Teatr Wielki - Polish National Opera
Book series
113
Teatr Wielki – measurement lay-out of bas-reliefs on the first floor of the east and west elevations Projekt / Design: Bohdan Pniewski
PRZESTRZEŃ SZTUKI DLA BIZNESU THE ARTISTIC SPACE FOR BUSINESS
BMW OPERALAB jesień / autumn 2012
Teatr Wielki - Opera Narodowa pełni misję narodową i strategiczną rolę w polskiej kulturze. Jego ranga ma znaczący wpływ na proces budowania marki narodowej. Dla Teatru współpraca z biznesem oznacza możliwość stworzenia przestrzeni, w której w jednym miejscu spotykają się najcenniejsze zjawiska i dokonania artystyczne na najwyższym poziomie.
Teatr Wielki - Polish National Opera fulfills national mission and plays a strategic role in Polish culture. Its exerts significant influence on the process of creating a national brand. For the Theatre cooperation with business means the possibility of creating space where the most treasured events and artistic achievements of the highest order meet in one place.
Proponowane formy współpracy to m.in. sponsoring sezonu, premier i wydarzeń specjalnych, sponsoring lóż, produktowy, technologiczny teatru, wspieranie działań edukacyjnych, wydawniczych i projektów specjalnych, wynajem pomieszczeń na konferencje i spotkania biznesowe. Szeroka gama elastycznej współpracy i partnerstwa umożliwi Państwu dostęp do wyrafinowanej i opiniotwórczej grupy odbiorców oraz pozwoli na kreowanie wizerunku Państwa firmy poprzez sztukę.
We offer the following forms of cooperation: sponsorship of the season, premieres and special events, sponsorship of the lodges, product and technological sponsorship, support of educational and editorial activity as well as special projects, room rental for conferences and business meetings. We offer a wide range of flexible co-operation and partnership which gives you the access to the sophisticated and opinion-creating audience elite and helps to create your company's image through art.
PREMIERY / PREMIERES
BALET 2 / BALLET 2: TYLKO U NAS / ONLY AT TEATR WIELKI
DON CARLO ECHA CZASU / ECHOES OF TIME LADY SARASHINA MANON LESCAUT QUDSJA ZAHER PROJEKT ‘P’ / PROJECT ‘P’ SEN NOCY LETNIEJ / A MIDSUMMER NIGHT’S DREAM SPRAWA MAKROPULOS / THE MACROPOULOS AFFAIR
ECHA CZASU / ECHOES OF TIME* I PRZEJDĄ DESZCZE... / AND THE RAIN WILL PASS... MIŁOŚĆ I LĘK / LOVE AND FEAR OPOWIEŚCI BIBLIJNE / THE BIBLICAL PARABLES ŚWIĘTO WIOSNY / THE RITE OF SPRING PERSONA TRISTAN
2012/2013
Giuseppe Verdi: NABUCCO DON CARLO* TRAVIATA RIGOLETTO
Giacomo Puccini: MANON LESCAUT* MADAME BUTTERFLY TURANDOT
OPERA 2: OPERA EUROPA MANON LESCAUT* HALKA QUDSJA ZAHER* ONIEGIN SŁOWIK / LE ROSSIGNOL LATAJĄCY HOLENDER / DER FLIEGENDE HOLLÄNDER SPRAWA MAKROPULOS* / THE MACROPOULOS AFFAIR
OPERA 3: VIVA VERDI NABUCCO DON CARLO* TRAVIATA RIGOLETTO więcej informacji / more information:
teatrwielki.pl Biuro Organizacji Widowni / Box Office:
+48 22 69 20 208
116
BALET 1 / BALLET 1: WIELKA KLASYKA / THE GREAT CLASSICS DZIADEK DO ORZECHÓW / THE NUTCRACKER KOPCIUSZEK / CINDERELLA OPOWIEŚCI BIBLIJNE / THE BIBLICAL PARABLES TRISTAN SEN NOCY LETNIEJ / A MIDSUMMER NIGHT’S DREAM* ŚPIĄCA KRÓLEWNA / THE SLEEPING BEAUTY ŚWIĘTO WIOSNY / THE RITE OF SPRING
WIELKI DLA MAŁYCH / THE GREAT FOR THE YOUNG DZIADEK DO ORZECHÓW / THE NUTCRACKER KOPCIUSZEK / CINDERELLA SŁOWIK / LE ROSSIGNOL ŚPIĄCA KRÓLEWNA / THE SLEEPING BEAUTY udział w cyklu edukacyjnym Poranki muzyczne / participation in the educational cycle Music Matinées**
PORANKI MUZYCZNE / MUSIC MATINÉES** INSTRUMENTY DĘTE BLASZANE – PUZONY BRASS WIND INSTRUMENTS – TROMBONES ZACZAROWANY ŚWIAT ZŁOTEJ BLACHY – WALTORNIA THE MAGICAL WORLD OF THE GOLDEN BRASS – HORN ZABAWA I DIALOG INSTRUMENTÓW DĘTYCH DREWNIANYCH – FAGOT, KLARNET, OBÓJ FUN AND DIALOGUE AMONG THE WOODWIND INSTRUMENTS – BASSOON, CLARINET, OBOE DUET FLET I HARFA I KWARTET SMYCZKOWY THE FLUTE AND HARP DUO AND THE STRING QUARTET MAGICZNY ŚWIAT INSTRUMENTÓW PERKUSYJNYCH – PERKUSJA THE MAGICAL WORLD OF PERCUSSION INSTRUMENTS – PERCUSSION ŚPIEW / SINGING
MÓJ ABONAMENT: MÓJ TEATR WIELKI - OPERA NARODOWA MY PACKAGE: MY TEATR WIELKI - POLISH NATIONAL OPERA* Siedem dowolnych tytułów spektakli operowych i / lub baletowych Any seven opera and / or ballet performances
15/06/2012
packages
OPERA 1: FORZA ITALIA
Petersburski Teatr Baletu / St. Petersburg Ballet Theatre: RODIN Compagnie Angelin Preljocaj: HELIKOPTER, ELDORADO Polski Balet Narodowy / Polish National Ballet: MIŁOŚĆ I LĘK / LOVE AND FEAR Balet Opery Nova w Bydgoszczy / Ballet of the Opera Nova in Bydgoszcz: ZNIEWOLONY UMYSŁ / THE CAPTIVE MIND Balet Teatru Wielkiego w Poznaniu / Ballet of Teatr Wielki in Poznan: BLACK & WHITE Wydział Teatru Tańca w Bytomiu / Faculty Of Dance Theatre in Bytom: JEZIORO ŁABĘDZIE / SWAN LAKE Polski Balet Narodowy / Polish National Ballet: ECHA CZASU / ECHOES OF TIME*
w sprzedaży od on sale from
abonamenty
QUDSJA ZAHER* MEDEAMATERIAL LADY SARASHINA* PROJEKT ’P’ / PROJECT ’P’ *
abonamenty packages
TERYTORIA / TERRITORIES
IV DNI SZTUKI TAŃCA / 4 TH DAYS OF DANCE
UWAGA / ATTENTION
* nie dotyczy spektakli premierowych / excluding premiere performances ** dotyczy dzieci w wieku 5-10 lat; cykl składa się z 6 tematów muzycznych for children aged 5-10; cycle is composed of 6 musical
117
KIEROWNICTWO TEATRU WIELKIEGO - OPERY NARODOWEJ
MANAGEMENT
of Teatr Wielki - Polish National Opera Dyrekcja / Management
Kierownicy / Managers
Waldemar Dąbrowski
Paweł Marzec
Mariusz Treliński
Paweł Chynowski
Krzysztof Pastor
Małgorzata Gmys
Carlo Montanaro
Marcin Fedisz
Dyrektor naczelny General Director
Dyrektor artystyczny Artistic Director
Dyrektor Polskiego Baletu Narodowego Polish National Ballet Director Dyrektor muzyczny Music Director
Kierownik Działu Impresariatu, Organizacji Pracy Artystycznej i Obsad Head of Artistic Administration Departement Kierownik ds. programowo-organizacyjnych Polskiego Baletu Narodowego Polish National Ballet Manager for Programmes and Organization Kierownik ds. programowo-organizacyjnych Manager for Programmes and Organization Kierownik Działu Literackiego Literary Department Manager
Grzegorz Chełmecki
Ewa Magdalena Filipp
Janusz Chojecki
Monika Grzegdala
Pierwszy zastępca dyrektora First Deputy Director Dyrektor techniczny Technical Director
Kierownik Działu Promocji Promotion Department Manager Kierownik Sekretariatu Dyrekcji Theatre Management Office Manager
ORKIESTRA ORCHESTRA TEATRU WIELKIEGO - OPERY NARODOWEJ
of Teatr Wielki - Polish National Opera Carlo Montanaro Dyrektor muzyczny / Music Director
Grzegorz Berniak, Marta Kluczyńska Asystenci dyrygenta / Conductor’s Assistants I skrzypce / 1st violins Stanisław Tomanek (pierwszy koncertmistrz / 1st concertmaster), Sylwia Konopka (koncertmistrz / concertmaster), Łukasz Błaszczyk (koncertmistrz / concertmaster), Małgorzata Czajkowska-Tomanek, Piotr Stawski, Jolanta Maciejewska, Justyna Kasperek, Alicja Tomków, Piotr Kaniuga, Justyna Rogozińska-Czeżyk, Włodzimierz Orłowski, Andrzej Majewski, Alina Gawlik, Lidia Wilczyńska, Elżbieta Schatz-Dąbrowska, Anna Bartoszewicz-Kozłowska, Teresa Tadzik, Barbara Kowalska, Beata Kosewska, Katarzyna Lech-Kapituła II skrzypce / 2nd violins Agnieszka Zdebska, Maciej Przestrzelski, Adriana Błaszczak, Magdalena Sokal, Jacek Michałowicz, Agnieszka Jackowska-Kobiela, Magdalena Janiak, Małgorzata Zdunek, Adam Kublik, Jan Kacperczyk, Ewa Michalska, Urszula Małecka, Magdalena Kisielińska, Liliana Duda, Katarzyna Demus Altówki / Violas Andrzej Szymański, Dorota Sapiecha-Sroczyńska, Dariusz Wachnik, Igor Kabalewski, Tomasz Turski, Marta Straszyńska, Bogusława Zatorska, Krzysztof Zimak, Beata Prylińska, Jolanta Pałka, Wadim Zarych, Justyna Rychlik, Irena Chudzik-Jendrysiak, Andrzej Rzążewski
Krzysztof Płatek
Izabela Just
Bogdan Gola
Andrzej Kruczyński
Wiolonczele / Cellos Marek Jankowski (koncertmistrz / concertmaster), Piotr Hausenplas (koncertmistrz / concertmaster), Jadwiga Traczyk-Pazdrowska, Rafał Kobiela, Tomasz Błaszczak, Paweł Wojciechowski, Jacek Stankiewicz, Alfred Wiltos, Wojciech Sławiński, Julia Kisielewska
Hanna Trzeciak
Hanna Księżopolska
Kontrabasy / Double Basses Stanisław Glinka, Michał Sobuś, Zbigniew Górski, Kazimierz Jendrysiak, Adam Kotula, Michał Woźniak, Adam Rakowski, Maciej Muczke, Grzegorz Dymek
Katarzyna Nowicka
Anna Sapiego
Dyrektor administracyjny Administrative Director Kierownik chóru Chorus Manager Główny księgowy Chief Accountant
Pełnomocnik dyrektora naczelnego General Director’s Representative
Stanisław Leszczyński
Pełnomocnik dyrektora naczelnego General Director’s Representative
Kierownik Działu Produkcji Przedstawień Premierowych Premiere Production Department Manager Kierownik Muzeum Teatralnego Theatre Museum Manager Kierownik Biura Organizacji Widowni Box Office Manager Kierownik Działu Programów Edukacyjnych Educational Programme Department Manager
Olga Szaykowska
Kierownik Działu Obsługi Widzów Audience Service Department Manager
Iwonna Wierucka
Kierownik Biblioteki Muzycznej Music Library Manager
118
Flety / Flutes Robert Nalewajka, Agnieszka Prosowska-Iwicka, Grażyna Zbijowska, Dorota Puchnowska-Aftyka, Marcin Kamiński, Marcin Stawiszyński Oboje / Oboes Sylwester Sobola, Przemysław Nalewajka, Filip Woźniakowski, Artur Jackowski, Jacek Rymarz, Sebastian Aleksandrowicz Klarnety / Clarinets Mariusz Głębocki, Bogdan Kraski, Krzysztof Zbijowski, Krzysztof Mastalerski, Marek Szaparkiewicz, Jarosław Buraczyński
Fagoty / Bassoons Artur Kasperek, Krzysztof Brych, Michał Wawrzyniak, Stanisław Jastrzębski, Rafał Zason Waltornie / French Horns Tomasz Bińkowski, Cezary Falkowski, Igor Szeligowski, Grzegorz Błaszczyk, Grzegorz Żelazko, Andrzej Kiljanek, Bogusław Wróbel, Marek Michalec Trąbki / Trumpets Mieczysław Latawiec, Krzysztof Bednarczyk, Kazimierz Adamski, Małgorzata Dzikowska, Jacek Brzózka, Paweł Kraski, Lubomir Jarosz Puzony / Trombones Piotr Wawreniuk, Tomomasa Ueyama, Piotr Dąbrowski, Michał Kiljan, Mariusz Opaliński, Rafał Piłasiewicz Tuby / Tubas Roman Miller, Eugeniusz Gumuła Harfy / Harps Grażyna Strzeszewska-Lis, Barbara Witkowska, Anna Piechura-Gabryś Fortepian / Piano Ryszard Szubert Perkusja / Percussion Henryk Mikołajczyk, Krzysztof Szmańda, Rafał Kucharski, Katarzyna Bojaryn, Paweł Gębicki, Jan Smoczyński Inspektorzy orkiestry / Orchestra Inspectors Grzegorz Żelazko, Piotr Kaniuga Organizacja Pracy Artystycznej / Artistic Administration Agnieszka Nowakowska Lutnik / Luthier Wojciech Łukasz Biblioteka orkiestry / Orchestra Library Dariusz Szewczyk Obsługa orkiestry / Orchestra Support Staff Janusz Mękal, Paweł Noster, Mateusz Kozerski, Tomasz Prusak Konserwatorzy instrumentów / Musical Instrument Technicians Krzysztof Górski, Leszek Pietroń
119
CHÓR
TEATRU WIELKIEGO - OPERY NARODOWEJ
CHORUS
of Teatr Wielki - Polish National Opera Bogdan Gola Kierownik chóru / Chorus Master
Mirosław Janowski Dyrygent chóru / Chorus Conductor
Pianiści korepetytorzy / Piano Coaches Ewa Goc, Wioleta Łukaszewska Soprany / Sopranos Anna Adamko, Wioletta Bijata, Izabela Burakowska, Magdalena Freino, Katarzyna Grabska-Miroszczuk, Justyna Kabała, Marta Kasprzyk, Maria Kaźmirowicz, Teresa Lewandowska, Magdalena Majlert-Strzałka, Joanna Michalska, Katarzyna Mozol, Iwona Murawska-Truszczyńska, Agnieszka Płatek, Joanna Puławska, Marta Radwańska, Magdalena Rzęsikowska, Elżbieta Sajnok-Gałecka, Alicja Schirmer, Anna Szczepańska-Morawska, Dominika Szewczyk, Barbara Tobera-Przybysz, Cecylia Węgier, Agnieszka Wilemajtys, Małgorzata Zalewska Alty / Altos Agnieszka Bajer, Zaretta Bursche, Agnieszka Chmielewska, Stefania Janus-Kinicka, Joanna Jękot-Bajtlik, Monika Kowalska, Danuta Milczarek, Małgorzata Moniuk, Ewa Nowak, Beata Piwowarska-Traut, Anna Płachecka, Marzanna Pogłud-Kisielewska, Ewa Roguska, Joanna Rosner, Dagmara Sokalska, Beata Ułas, Marta Wiktorowska, Dorota Wojtyniak, Małgorzata Wolarska, Dorota Wójcik, Katarzyna Zimak Tenory / Tenors Roman Berbaum, Sergio Bettas, Tomasz Borkowski, Igor Buczyński, Piotr Chmiel, Dariusz Duch, Robert Dullas, Maciej Dunin-Borkowski, Mirosław Janus, Jakub Jarmuła, Tadeusz Kozłowski, Tomasz Markiewicz, Adam Miroszczuk, Andrzej Paulanis, Bartosz Tomczuk, Michał Zambrzycki Basy / Basses Wojciech Buciński, Wojciech Dylewski, Radosław Flasza, Piotr Gałecki, Ryszard Gniazdowski, Michał Harasym, Waldemar Kalinowski, Grzegorz Karczmarzyk, Stanisław Kokowski, Marcin Kłosiński, Jacek Kostoń, Gabriel Kozłowski, Marek Kulik, Marcin Maciak, Mariusz Majchrowicz, Maciej Molenda, Stefan Nemtusiak, Marcin Olszowy, Michał Piskor, Zbigniew Wołosiewicz, Piotr Zagórski, Artur Żołnacz Biblioteka Chóru / Chorus Library Stefania Janus-Kinicka Inspektor / Inspector Piotr Gałecki
120
POLSKI BALET NARODOWY
Polish National BALLET
Krzysztof Pastor Dyrektor / Director
Paweł Chynowski Kierownik ds. programowo-organizacyjnych / Director’s Proxy Kalina Schubert Baletmistrz-koordynator / Ballet Mistress Coordinator Emil Wesołowski Choreograf-rezydent / Resident Choreographer
Choreografowie sezonu / Choreographers of the Season Frederick Ashton, George Balanchine, Maurice Béjart, Robert Bondara, Wayne Eagling, William Forsythe, Emanuel Gat, Jurij Grigorowicz, Millicent Hodson, John Neumeier, Wacław Niżyński, Ashley Page, Krzysztof Pastor, Marius Petipa, Jacek Przybyłowicz, Toer van Schayk, Jacek Tyski, Emil Wesołowski, Ed Wubbe Baletmistrzowie i pedagodzy / Ballet Masters and Teachers Stéphane Dalle, Anita Kuskowska, Walery Mazepczyk, Kalina Schubert, Renata Smukała Baletmistrzowie gościnni / Guest Ballet Masters Kathryn Bennetts, Judy Maelor-Thomas Pedagodzy gościnni / Guest Teachers Patricia Carey, Ewa Głowacka, Teresa Memches, Piotr Nardelli, Andrzej Ziemski Pierwsi soliści / First Soloists Magdalena Ciechowicz, Marta Fiedler, Karolina Jupowicz, Dominika Krysztoforska, Aleksandra Liashenko, Izabela Milewska, Maria Żuk; Sergey Basalaev, Sergey Popov, Wojciech Ślęzak, Maksim Woitiul, Vladimir Yaroshenko Tancerz gościnny / Guest Dancer Rubi Pronk Soliści / Soloists Dagmara Dryl, Anna Lipczyk, Ewa Nowak, Agnieszka Pietyra, Svetlana Siplatova, Irina Wasilewska, Aneta Zbrzeźniak; Bartosz Anczykowski, Arkadiusz Gołygowski, Paweł Koncewoj, Adam Kozal, Carlos Martín Pérez, Sebastian Solecki, Jacek Tyski Koryfeje / Corypheés Małgorzata Aftowicz, Barbara Bartnik, Joanna Drabik, Yuka Ebihara, Ana Kipshidze, Anna Lorenc, Emilia Stachurska; Robert Bondara, Michał Chróścielewski, Zbigniew Czapski-Kłoda, Michał Tużnik, Kurusz Wojeński, Jarosław Zaniewicz, Bartosz Zyśk
Zespół baletowy / Corps de ballet Alice Bertschy, Lubow Chmielewska, Marta Czerniawska, Anna Czeszejko, Małgorzata Dębska, Izabela Grzeszczak, Anna Hop, Paulina Jurkowska, Yurika Kitano, Iwona Kurowska, Roseanna Leney, Anita Mikołajczyk, Swietłana Owsiankina, Aleksandra Pawlina, Magdalena Rymar, Karolina Sapun, Margarita Simonova, Urszula Solecka, Izabela Szylińska, Alexandra Vadon, Eliza Walaszczyk, Aneta Wira, Olga Yaroshenko, Agata Ziółkowska, Alicja Złoch; Eduard Bablidze, Piotr Bednarczyk, Tomasz Fabiański, Vadzim Kezik, Adam Myśliński, Lachlan Phillips, Tomasz Piasecki, Raphaël Rautureau, Remigiusz Smoliński, Oskar Świtała, Łukasz Tużnik, Patryk Walczak oraz nowi tancerze / and new dancers Gościnni artyści charakterystyczni / Guest Character Artists Anna Białecka, Ewa Głowacka, Anita Kuskowska, Walery Mazepczyk Tancerze urlopowani / Dancers Away on Leave Daniela Gniewaszewska, Katarzyna Lewandowska Baletmistrz operowy / Opera Ballet Mistress Ilona Molka Asystent baletmistrza / Assistant of the Ballet Master Berenika Jakubczak Pianiści / Pianists Jerzy Jarawka, Marcin Mazurek, Sergey Morozov, Paulina Nosek, Danuta Rzążewska* Administrator Jolanta Andraka Koordynator techniczny / Technical Coordinator Klaudiusz Paradziński Asystent dyrektora / Assistant to the Director Maciej Krawiec Inspektorzy / Inspectors Barbara Żelazny, Witold Kiwacz* Fizjoterapeuci / Physical Therapists Urszula Nagel, Anna Ugniewska, Bogdan Witkowski * Współpraca / Part-time
121
Teatr Wielki – podkład pomiarowy płaskorzeźb na II piętrze elewacji wschodniej i zachodniej Teatr Wielki – measurement lay-out of bas-reliefs on the ground floor of the east and west elevation Projekt / Design: Bohdan Pniewski
PRACE KONSERWATORSKIE ELEWACJI TEATRU WIELKIEGO - OPERY NARODOWEJ W WARSZAWIE. ETAP IV-VIII Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko
RESTORATION WORKS ON THE ELEVATION OF TEATR WIELKI - POLISH NATIONAL OPERA IN WARSAW. STAGES IV-VIII Project co-financed by the European Union through the European Regional Development Fund under the Operational Programme Infrastructure and Environment
Teatr Wielki – płaskorzeźby na parterze nad wejściami, elewacja północna Teatr Wielki – bas-reliefs over the entrances, north elevation Projekt / Design: Bohdan Pniewski
TERMOMODERNIZACJA BUDYNKU OPERY NARODOWEJ I TEATRU NARODOWEGO Dofinansowano ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
THERMO-MODERNIZATION OF POLISH NATIONAL OPERA AND NATIONAL THEATRE BUILDING Co-financed by the National fund of Environmental Protection and Water Management
126
127
SZTUKA ZARZĄDZANIA
Harvard Business Review Polska Sukces zawodowy to zarówno perfekcyjnie wykonany ruch, jak i wyrażona nim pasja. To odwaga wzniesienia się ponad codzienność w imię realizacji marzeń oraz upór w dążeniu do osiągnięcia wyznaczanych sobie celów. Wiedza na temat zarządzania, którą dzielimy się na łamach Harvard Business Review Polska, to nie tylko praktyczne rozwiązania, ale także materiał do przemyśleń i inspiracja do własnego rozwoju. Wszystko po to, by zarządzanie stało się sztuką.
128
» tel. 22 250 11 44
www.hbrp.pl
129
130
131
132
MAC Cosmetics wspiera Teatr Wielki - Operę Narodową
133
Sala Moniuszki Moniuszko Auditorium
Scena Kameralna Chamber Hall
Plac Teatralny 1, 00-950 Warszawa tel: (48) 22 692 02 00 fax: (48) 22 826 04 23, 22 826 50 12 e-mail: office@teatrwielki.pl organizacja widowni, rezerwacja auditorium organization, booking tel. (48) 22 826 50 19, 22 692 02 08 fax (48) 22 826 02 68 e-mail: bow@teatrwielki.pl sprzedaż biletów / box office DNI POWSZEDNIE godz. 9-19 WEEKDAYS 9 a.m.-7 p.m. tel. (48) 22 826 32 88 W SOBOTY I NIEDZIELE godz. 11-19 ON SATURDAYS AND SUNDAYS 11 a.m.-7 p.m. tel. (48) 22 826 32 87 sprzedaż biletów przez internet / internet sales
teatrwielki.pl promocja / promotion
tel. (48) 22 69 20 256, 22 69 20 268, 69 20 717 e-mail: promocja@teatrwielki.pl
teatrwielki.pl
sponsoring tel. (48) 22 69 20 226, 22 69 20 537 e-mail: biznesdlasztuki@teatrwielki.pl media / press office
facebook.com/operanarodowa
tel. (48) 22 69 20 266, 22 69 20 717 e-mail: media@teatrwielki.pl wycieczki
YouTube.com/operanarodowa
134
tel.(48) 22 69 20 280
145 zł
110 zł
90 zł
60 zł
35 zł
25 zł
25 zł
135
KALENDARIUM WRZESIEŃ / september 2012 12 śr. 19.00 AIDA występy gościnne w Omanie 13 czw. 19.00 AIDA występy gościnne w Omanie 14 pt. 19.00 AIDA występy gościnne w Omanie 17 pn. 19.00 ewA pobłockA recital koncert charytatywny 19 śr. 19.00 NABUCCO 21 pt. 19.00 RODIN Balet Borisa Ejfmana, St. Petersburg 22 sb. 19.00 RODIN Balet Borisa Ejfmana, St. Petersburg 23 nd. 18.00 RODIN Balet Borisa Ejfmana, St. Petersburg 26 śr. 19.00 NABUCCO 27 czw.-30 nd. SZALONE DNI MUZYKI PAŹDZIERNIK / october 2012 2 wt. 19.00 JANUSZ OLEJNICZAK koncert jubileuszowy 4 czw. 19.00 ŚPIĄCA KRÓLEWNA 5 pt. 19.00 ŚPIĄCA KRÓLEWNA 6 sb. 19.00 ŚPIĄCA KRÓLEWNA 7nd. 12.00 ŚPIĄCA KRÓLEWNA 7nd. 19.00 ŚPIĄCA KRÓLEWNA po raz ostatni w sezonie 13 sb. 19.00 MIŁOŚĆ I LĘK (Scena Kameralna) 14 nd. 12.00 PORANEK MUZYCZNY (Sale Redutowe) 14 nd. 19.00 MIŁOŚĆ I LĘK (Scena Kameralna) 1 8 czw. - 21 nd. Międzynarodowa Konferencja RESEO (Scena Kameralna, Sale Redutowe) 23 wt. 19.00 MANON LESCAUT premiera operowa 25 czw. 19.00 MANON LESCAUT 27 sb. 19.00 MANON LESCAUT 28 nd. 12.00 PORANEK MUZYCZNY (Sale Redutowe) 30 wt. 19.00 MANON LESCAUT 31 śr. 19.00 MIROKU (Scena Kameralna) Saburo Teshigawara, Japonia LISTOPAD / november 2012
4 nd. 17.00 MIŁOŚĆ I LĘK (Scena Kameralna) Polski Balet Narodowy 4 nd. 19.00 Helikopter, El Dorado Ballet Perljocaj, Francja 7 śr. 19.00 ZNIEWOLONY UMYSŁ Balet Opery Nova, Bydgoszcz
2012/2013
SCHEDULE
2 nd. 18.00 MADAME BUTTERFLY
27 nd. 12.00 PORANEK MUZYCZNY (Sale Redutowe)
26 wt. 19.00 TURANDOT
11 sb. 19.00 TRISTAN
2 nd. 19.00 PERSONA (Scena Kameralna)
27 nd. 18.00 I PRZEJDĄ DESZCZE... po raz ostatni w sezonie
27 śr. 19.00 TURANDOT
12 nd. 12.00 PORANEK MUZYCZNY (Sale Redutowe)
4 wt. 19.00 MADAME BUTTERFLY po raz ostatni w sezonie
29 wt. 19.00 NABUCCO po raz ostatni w sezonie
28 czw. 19.00 TURANDOT po raz ostatni w sezonie
12 nd. 18.00 TRISTAN
8 sb. 19.00 ONIEGIN
LUTY / FEBRUARY 2013
KWIECIEŃ / april 2013
17 pt. 19.00 KONKURS MONIUSZKOWSKI KONCERT LAUREATÓW
9 nd. 12.00 PORANEK MUZYCZNY (Sale Redutowe)
1 pt. 19.00 OPOWIEŚCI BIBLIJNE
4 czw. 19.00 HALKA
8 czw. 19.00 BMW Jazz Club
9 nd. 18.00 ONIEGIN
2 sb. 19.00 OPOWIEŚCI BIBLIJNE
5 pt. 19.00 HALKA
10 sb. 12.00 BLACK & WHITE (Scena Kameralna) Balet Teatru Wielkiego, Poznań
9 nd. 19.00 PERSONA (Scena Kameralna) po raz ostatni w sezonie
3 nd. 18.00 OPOWIEŚCI BIBLIJNE po raz ostatni w sezonie
6 sb. 19.00 HALKA
10 sb. 19.00 BLACK & WHITE (Scena Kameralna) Balet Teatru Wielkiego, Poznań
10 pn. 19.00 wielka GALA KOLĘD
8 pt. 19.00 MIŁOŚĆ I LĘK (Scena Kameralna)
7 nd. 12.00 HALKA
9 sb. 19.00 MIŁOŚĆ I LĘK (Scena Kameralna)
10 sb. 19.00 oresteja (Teatr Narodowy)
12 śr. 19.00 ONIEGIN po raz ostatni w sezonie
10 nd. 18.00 MIŁOŚĆ I LĘK (Scena Kameralna) po raz ostatni w sezonie
7 nd. 19.00 LADY SARASHINA premiera operowa (Scena Kameralna)
11 nd. 19.00 oresteja (Teatr Narodowy)
16 nd. 12.00 DZIADEK DO ORZECHÓW (spektakl zamknięty)
17 nd. 18.00 SPRAWA MAKROPULOS premiera operowa
15 czw. 17.00 Jezioro Łabędzie (Scena Kameralna) Studenci PWST, Bytom
11 czw. 20.00 LADY SARASHINA (Scena Kameralna)
16 nd. 19.00 DZIADEK DO ORZECHÓW
19 wt. 19.00 SPRAWA MAKROPULOS
12 pt. 20.00 LADY SARASHINA (Scena Kameralna)
19 śr. 18.00 DZIADEK DO ORZECHÓW
21 czw. 19.00 SPRAWA MAKROPULOS
20 czw. 18.00 DZIADEK DO ORZECHÓW
14 nd. 12.00 PORANEK MUZYCZNY (Sale Redutowe)
22 pt. 19.00 EWA PODLEŚ recital
21 pt. 18.00 DZIADEK DO ORZECHÓW
23 sb. 19.00 SPRAWA MAKROPULOS po raz ostatni w sezonie
22 sb. 18.00 DZIADEK DO ORZECHÓW
24 nd. 12.00 PORANEK MUZYCZNY (Sale Redutowe)
17 sb. 19.00 ECHA CZASU premiera baletowa 18 nd. 12.00 PORANEK MUZYCZNY (Sale Redutowe) 18 nd. 18.00 ECHA CZASU 20 wt. 19.00 ECHA CZASU 20 wt. 19.00 oresteja (Teatr Narodowy) 21 śr. 19.00 ECHA CZASU 21 śr. 19.00 oresteja (Teatr Narodowy) 22 czw. 19.00 ECHA CZASU po raz ostatni w sezonie 22 czw. 19.00 oresteja (Teatr Narodowy) 23 pt. 19.00 NABUCCO 24 sb. 19.00 PIOTR BECZAŁA recital jubileuszowy
11 wt. 19.00 ONIEGIN
23 nd. 12.00 DZIADEK DO ORZECHÓW
MARZEC / MARCH 2013
23 nd. 18.00 DZIADEK DO ORZECHÓW
1 pt. 19.00 TRAVIATA
27 czw. 18.00 DZIADEK DO ORZECHÓW
2 sb. 19.00 TRAVIATA
28 pt. 12.00 DZIADEK DO ORZECHÓW
3 nd. 18.00 TRAVIATA po raz ostatni w sezonie
28 pt. 18.00 DZIADEK DO ORZECHÓW
8 pt. 19.00 MEDEAMATERIAL (Scena Kameralna)
29 sb. 12.00 DZIADEK DO ORZECHÓW po raz ostatni w sezonie
9 sb. 19.00 MEDEAMATERIAL (Scena Kameralna)
31 pn. 20.00 gala SYLWESTROWa
10 nd. 12.00 PORANEK MUZYCZNY (Sale Redutowe)
STYCZEŃ / JANUARY 2013
14 wt. 19.00 HALKA po raz ostatni w sezonie
18 sb. 19.00 TRISTAN po raz ostatni w sezonie 23 czw. 19.00 PROJEKT 'P' premiera operowa (Scena Kameralna)
9 wt. 20.00 LADY SARASHINA (Scena Kameralna)
14 nd. 19.00 LADY SARASHINA po raz ostatni w sezonie 19 pt. 19.00 KREACJE 5 (Scena Kameralna)
24 pt. 19.00 LATAJĄCY HOLENDER 25 sb. 19.00 PROJEKT 'P' (Scena Kameralna) 26 nd. 12.00 PORANEK MUZYCZNY (Sale Redutowe) 26 nd. 18.00 LATAJĄCY HOLENDER 28 wt. 19.00 PROJEKT 'P' (Scena Kameralna) po raz ostatni w sezonie 29 śr. 19.00 LATAJĄCY HOLENDER 31 pt. 19.00 LATAJĄCY HOLENDER po raz ostatni w sezonie CZERWIEC / june 2013
20 sb. 19.00 QUDSJA ZAHER premiera operowa
2 nd. 12.00 PORANEK MUZYCZNY (Sale Redutowe)
20 sb. 18.00 KREAbCJE 5 (Scena Kameralna)
6 czw. 19.00 KOPCIUSZEK
21 nd. 18.00 QUDSJA ZAHER
7 pt. 19.00 KOPCIUSZEK
21 nd. 17.00 KREACJE 5 (Scena Kameralna)
8 sb. 12.00 KOPCIUSZEK
23 wt. 19.00 QUDSJA ZAHER
8 sb. 19.00 KOPCIUSZEK
24 śr. 19.00 QUDSJA ZAHER po raz ostatni w sezonie
9 nd. 12.00 KOPCIUSZEK
27 sb. 19.00 ŚWIĘTO WIOSNY
9 nd. 19.00 KOPCIUSZEK po raz ostatni w sezonie
28 nd. 12.00 PORANEK MUZYCZNY (Sale Redutowe)
13 czw. 19.00 RIGOLETTO
28 nd. 18.00 ŚWIĘTO WIOSNY
14 pt. 19.00 RIGOLETTO
30 wt. 19.00 ŚWIĘTO WIOSNY
15 sb. 19.00 RIGOLETTO
25 nd. 12.00 PORANEK MUZYCZNY (Sale Redutowe)
13 nd. 18.00 DON CARLO premiera operowa
10 nd. 19.00 MEDEAMATERIAL (Scena Kameralna) po raz ostatni w sezonie
25 nd. 18.00 NABUCCO
15 wt. 19.00 Paszporty Polityki
15 pt. 19.00 SEN NOCY LETNIEJ premiera baletowa
29 czw. 19.00 MADAME BUTTERFLY
16 śr. 19.00 DON CARLO
16 sb. 19.00 SEN NOCY LETNIEJ
29 czw. 19.30 PERSONA (Scena Kameralna)
18 pt. 19.00 DON CARLO
17 nd. 12.00 SEN NOCY LETNIEJ
5 nd. 12.00 SŁOWIK
19 śr. 19.00 ŚWIĘTO WIOSNY
30 pt. 19.00 MADAME BUTTERFLY
19 sb. 19.00 VERDI: REQUIEM
17 nd. 19.00 SEN NOCY LETNIEJ
5 nd. 18.00 SŁOWIK
20 czw. 19.00 ŚWIĘTO WIOSNY po raz ostatni w sezonie
30 pt. 19.30 PERSONA (Scena Kameralna)
20 nd. 12.00 PORANEK MUZYCZNY (Sale Redutowe)
19 wt. 19.00 SEN NOCY LETNIEJ
7 wt. 12.00 SŁOWIK
20 nd. 18.00 DON CARLO
20 śr. 19.00 SEN NOCY LETNIEJ po raz ostatni w sezonie
7 wt. 18.00 SŁOWIK
23 nd. 19.00 Duety operowe Katarzyna Trylnik i Anna Lubańska
GRUDZIEŃ / december 2012
MAJ / MAY 2013
2 pt. 19.00 MANON LESCAUT po raz ostatni w sezonie
1 sb. 19.00 MADAME BUTTERFLY
22 wt. 19.00 DON CARLO po raz ostatni w sezonie
24 nd. 12.00 PORANEK MUZYCZNY (Sale Redutowe)
8 śr. 12.00 SŁOWIK
4 nd.-22 czw. IV dni sztuki tańca
1 sb. 19.30 PERSONA (Scena Kameralna)
25 pt. 19.00 I PRZEJDĄ DESZCZE...
24 nd. 18.00 TURANDOT
8 śr. 19.00 SŁOWIK po raz ostatni w sezonie
16 nd. 18.00 RIGOLETTO po raz ostatni w sezonie
teatrwielki.pl
Opracowanie książki / Programme book author: Marcin Fedisz Kierownik Działu Literackiego / Literary Department Manager Autorzy tekstów / Authors of the texts: Jan Gondowicz, Paweł Chynowski (s.10, 16, 60) Jan Gondowicz pisarz, krytyk, tłumacz. Erudyta. Przełożył m.in. Słownik komunałów Flauberta, powieści i sztuki Jarry’ego, Ćwiczenia stylistyczne i Sto tysięcy miliardów wierszy Queneau. Za przekład Ćwiczeń otrzymał Nagrodę „Literatury na Świecie” w dziedzinie poezji. Autor m.in.: bestiariusza Zoologia fantastyczna uzupełniona, monografii: Schulz, Nowosielski, Duda Gracz, esejów Paradoks o autorze i Pan tu nie stał. W 2011 roku zasiadał w jury Nagrody Literackiej Nike. Jan Gondowicz – writer, critic, translator, polymath. Translated, among other things, Flaubert’s Dictionary of Platitudes, Jarry’s novels and plays, as well as Queneau’s Exercises in Style and One Hundred Billion Poems. For the translation of Exercises he received the award of „Literatura na świecie” in the poetry domain. Author of: a bestiary Zoologia fantastyczna uzupełniona, monographies – Schulz, Nowosielski, Duda Gracz, essays – Paradoks o autorze and Pan tu nie stał. Member of the Nike literary award jury in 2011. Paweł Chynowski teatrolog, krytyk baletowy, librecista i wydawca. Założył i prowadził pierwszy w kraju magazyn baletowy „Taniec”. Publikował w programach teatralnych oraz na łamach: „Dance Magazine” i „Ballet International”. Opracowywał hasła baletowe do „Encyklopedii muzycznej PWM”, „Polskiego słownika biograficznego” i do amerykańskiej „International Encyclopedia of Dance”. Pełnomocnik dyrektora Polskiego Baletu Narodowego. Paweł Chynowski – theatrologist, ballet critic, librettist and publisher. Founded and was editor-in-chief of the first Polish ballet magazine Taniec. Published in theatre programmes and in Dance Magazine and Ballet International. Author of ballet entries in Encyklopedia Muzyczna PWM (PWM’s Music Encyclopedia), Polish Biographic Dictionary and American International Encyclopedia of Dance. Plenipotentiary of the Director of the Polish National Ballet. Redakcja / Editorial Iwona Witkowska, Aleksandra Piętka, Katarzyna Budzyńska Przekład / Translation Jacek Dobrowolski Projekt graficzny / Graphic design Adam Żebrowski Współpraca DTP / Co-operation DTP Katarzyna Ogrodnik, Jacek Wąsik Zdjęcia: Getty Images/Flash Press Media (s. 9), Tamas Nagy (s. 11), Hans van den Bogaard (s. 13), Walter Mair (s. 15), Holger Badekow (s. 17), Federico Scoppa/Demotix/Corbis/FotoChannels (s. 21), J. Webel (s. 25), CORBIS/FotoChannels (s. 27), K. Bieliński (s. 30-37,40-41, 48-51) E. Krasucka (s. 34, 54-64, 66, 68-69, 70-71, 101-102), J. Multarzyński (s. 38-39, 67), B. Nalazek/Archiwum Teatru Narodowego (s. 42-43), M. Górecki (s. 44-45), N. Razina (s. 46-47), K. Pinter (s. 74), A. Bielawski (s. 79), J. Poremba (s. 76, 83-96), JC. Carbonne (s. 100), M. Grotowski (s. 110), S. Belyaevsky (s. 100) Wydawca / Publisher Teatr Wielki - Opera Narodowa, Warszawa 2012 Druk / Printing Sindruk Wydawnictwo bezpłatne / Free catalogue