Akshardeh web (2014)08 09 10 by Navajivan Trust

íÜóÜÚ": 02 †Ø‘": 8 ôÜìØÄÜ †Ø‘ : 18 • †ÜçøüÜåËÜÓ 2014

“âü‘ Õ‘ÏÜ´Ü": _ 15

ÆÜÂœÜÜÓ‘ÜÑÜÚ ôíÜÜíÜêÜØËÜß ÷ÜåíÜàØ ¡å‰†å. ÆÜÝµÜ‘Ü†Üå ÏÜÉ´Ü ÃÜ †ÆÜÜÑÜ. ÆÜÓÜåÆÜ‘ÜÓß ÏÜàº±ÜÜêÜÑÜ ´Üå †Üå“å ¹ÜÏÜå †³ÜíÜÜ ÏÜÉ´Ü “ÜÆÜß †ÜÆÜå. ´ÜåÃÜàØ ÆÜ²´ÜÓ ¹ÜÏÜ êÜÜå‘ÜåÃÜß ‹ÆÜÓ ÆÜ²å. ‘ÜØ ´ÜÜå †å‘ è±Ü ÆÜÜå´ÜÜÃÜÜ †ÜåìƒÜß´ÜÜÏÜÜØ ÆÜÝµÜ‘Ü ÏÜÉ´Ü †ÜÆÜíÜÜ ÏÜÜÄÜå ´Üå ¹ÜÏÜ †ÜÆÜßÃÜå êÜå, †³ÜíÜÜ êÜÜå‘ÜåÏÜÜØ èå Ýè¤ÜÜôÜà ÷ÜåÑÜ ´Üå ÆÜÝµÜ‘Ü†Üå ƒÜÓß¹å. ÏÜÉ´Ü ÏÜìåêÜß ÆÜÝµÜ‘Ü†Üå ™Ü±Üß ÆÜô´ÜßÏÜÜØ ¡ÑÜ “å. . . ÆÜ±Ü ¡å íÜÜØœÜÃÜÜÓå ´ÜåÃÜå ôÜÜÓà ÆÜÜ‰ ÆÜ±Ü †ÜÆÜß ÷ÜåÑÜ ´ÜÜå †ÜÆÜ±Üå †ÃÜàÏÜÜÃÜ ‘Óß†å ‘å ´Üå±Üå ´ÜåÏÜÜØÃÜàØ ‘Ø‰‘ ´ÜÜå íÜÜØœÑÜàØ ÷ïÜå. `ÆÜÂœÜÜÓ ÝíÜ. ÓœÜÃÜÜ' (÷ÝÓèÃÜËÜØÁÜà, 26-3-1933)

íÜóÜÚ": 02 †Ø‘": 8 ôÜìØÄÜ †Ø‘ : 18 • †ÜçøüÜåËÜÓ 2014 “âü‘ Õ‘ÏÜ´Ü": _ 15

´ÜØµÜß ÝíÜíÜå‘ ¹åôÜÜ‰ ôÜØÆÜÜ¹‘ ‘å´ÜÃÜ éÆÜåÓÜ ÆÜÓÜÏÜïÜÚ‘ ‘ÝÆÜêÜ ÓÜíÜêÜ ôÜÜèôÜŸ¡ †ÆÜâíÜÚ †ÜïÜÓ ÍÜÜóÜÜïÜàÝ½ ¹ßÆÜ‘ «Ü‘Ó †ÜíÜÓ±Ü 1 (217) ÉÜåüÜåÄÜÂÜÉ : ‘ÃÜà ÄÜÜØÁÜß †ÜíÜÓ±Ü 4 (252) ôÜ´ÑÜÃÜÜ ÆÜÂÑÜÜåÄÜÜå †³ÜíÜÜ †Ü´ÏÜ‘³ÜÜ ÆÜÂ‘Ó±Ü"–"39": ÁÜÏÜÚÃÜÜå ‘ÜåÑÜ²Üå [ÃÜíÜ¢íÜÃÜ, 12 ÉåËÜÂà†ÜÓß, 1928]

íÜÜ„óÜ‘ êÜíÜÜèÏÜ : _150/êÜåƒÜ/ÆÜÂÝ´ÜÍÜÜíÜ/êÜíÜÜèÏÜ ÏÜÜå‘êÜíÜÜÃÜàØ ôÜÓÃÜÜÏÜàØ íÑÜíÜô³ÜÜÆÜ‘, ÃÜíÜ¢íÜÃÜ ü×ôü ÄÜâèÓÜ´Ü ÝíÜ¾ÜÆÜß« ÆÜÜ“ì ÆÜÜå. ÃÜíÜ¢íÜÃÜ, †ÏÜ¹ÜíÜÜ¹-380014 ÉÜåÃÜ": 079-27540635 079-27542634 e-mail ":"sales@navajivantrust.org website ":"www.navajivantrust.org ÃÜíÜ¢íÜÃÜ ü×ôüå ÃÜíÜ¢íÜÃÜ ÏÜàº±ÜÜêÜÑÜÏÜÜØ “ÜÆÜßÃÜå †ÏÜ¹ÜíÜÜ¹ ƒÜÜ´Üå³Üß ÆÜÂ‘ÜÝïÜ´Ü ‘ÑÜàÛ.



ôÜØÆÜÜ¹‘ßÑÜ. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . 219 1. Ý¹íÜÜìß : ïÜàØ “Üå²íÜàØ, ïÜàØ ¹ÜƒÜêÜ ‘ÓíÜàØ. . . . . . . . ‘Ü‘ÜôÜÜ÷åËÜ ‘ÜêÜåêÜ‘Ó. . . 224 2. œÜâØü±Üß†Üå †ÃÜå †ÜÆÜ±ÜàØ ÀÝóüÕËÜ¹à. . . . . . . Ý‘ïÜÜåÓêÜÜêÜ ™Ü. ÏÜïÜéíÜÜìÜ. . . 230 3. ‰òÜÓœÜØº ÝíÜ¾ÜôÜÜÄÜÓ. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ÏÜÜå. ‘. ÄÜÜØÁÜß. . . 233 4. ÃÜíÜ´ÜÓ ÄÜÜØÁÜß ÑÜÜåèÃÜÜ : ôÜâ´ÜÓÃÜÜ ´ÜÜØ´Ü±Üå ôÜÜÏÜÝÑÜ‘!. . . . . †ÝòÜÃÜ‘àÏÜÜÓ. . . 236 5. ÆÜàô´Ü‘ ÆÜÝÓœÜÑÜ : 1. ôÜ¹ÖÝÍÜ: ôÜØÄÜ: ÝíÜÏÜêÜÜ «‘ÜÓ. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 239 2. Gandhi's outstanding Leadership ‘åÑÜâÓ ‘Üåü‘. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 243 6. ÆÜàÃÜ: ÆÜÝÓœÜÑÜ, ôÜØÝšÜÆ´Ü ÆÜÝÓœÜÑÜ": . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 246  ´ÑÜÜÓå ‘ÓßïÜàØ ïÜàØ?  ÄÜÜØÁÜß¢ÃÜÜå ôÜØô‘ÜÓíÜÜÓôÜÜå  ôÜÓ¹ÜÓ íÜêêÜÍÜÍÜÜ‰ÃÜÜØ ÍÜÜóÜ±ÜÜå 7. ÄÜÜØÁÜß¢ÃÜß Ý¹ÃÜíÜÜÓß": 100 íÜóÜÚ ÆÜ÷åêÜÜØ. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 248  `ÃÜíÜ¢íÜÃÜÃÜÜå †šÜÓ¹å÷'ÃÜÜ œÜÜ÷‘Üå-íÜÜœÜ‘Üå-ÄÜÂÜ÷‘ÜåÃÜå. . . . . . . . . . . . . . . 249 "ÃÜÜÇÁÜ : èâÃÜ-èàêÜÜ‰, 2014ÃÜÜå ôÜìØÄÜ †Ø‘ 16-17 †ÜÆÜÃÜå ÏÜëÑÜÜå ´Üå ÆÜ“ß êÜíÜÜèÏÜ ôÜÜ³ÜåÃÜÜå †Ü ôÜÜæÆÜÂ³ÜÏÜ †ÃÜå ôÜìØÄÜ †Ø‘ ´ÜÓß‘å 18ÏÜÜå †Ø‘ “å. ïÜé†Ü´Ü³Üß è ‘Üå‰ ÆÜ±Ü ‘ÜÓ±ÜôÜÓ †Ø‘ÃÜÜ ÆÜÂ‘ÜïÜÃÜ íÜœœÜå êÜÄÜÍÜÄÜ ËÜå ÏÜÜôÜÃÜÜå ÄÜÜìÜå œÜÜêÜà ÓûÜå “å. ™Ü±Üß ËÜÁÜß ‘ÜÏÜÄÜßÓß ôÜÜ³Üå è œÜÜêÜ´Üß ÷ÜåíÜÜ³Üß †Ü ôÜÏÜÑÜÄÜÜìÜå †ÏÜà‘ ÷¹³Üß íÜÁÜÜÓå ™ÜüÜ²ß ïÜ‘ÜÑÜÜå ÃÜ³Üß. ÷íÜå ŸÑÜÜÓå êÜíÜÜèÏÜ êÜåíÜÜÃÜàØ ïÜé ‘ÑÜàÛ “å ´ÑÜÜÓå ´ÜÜå †Ø‘ ôÜÏÜÑÜôÜÓ †ÃÜå ÝÃÜÑÜÝÏÜ´Ü ÆÜÂ‘ÜÝïÜ´Ü ‘ÓíÜÜå ´Üå †ÏÜÜÓß ÉÓè †ÃÜå èíÜÜËÜ¹ÜÓß, ËÜØÃÜå ËÜÃÜß Ó÷å “å. †Ü ËÜÜËÜ´Ü ôÜÏÜ¢ÃÜå †Ü †Ø‘ÃÜå †ÜçøüÜåËÜÓ ÏÜÜôÜÃÜÜ †Ø‘ ´ÜÓß‘å ÆÜÂ‘ÜÝïÜ´Ü ‘ÑÜÜåÚ “å. ÷íÜåÃÜÜå †Ø‘ ´ÜÜ. 15 ÃÜíÜåÏËÜÓå ÆÜÂ‘ÜÝïÜ´Ü ³ÜïÜå †ÃÜå ´Üå ÆÜ“ß ¹Óå‘ ÏÜÜôÜÃÜß 15 ´ÜÜÓßƒÜå †Ø‘ ÆÜÂ‘ÜÝïÜ´Ü ‘ÓíÜÜÃÜàØ ÃÜ’ß ‘ÑÜàÛ “å. ´ÜØµÜß

ôÜà¤Ü íÜÜœÜ‘ÜåÃÜå. . . ôÜÜÏÜÝÑÜ‘ÏÜÜØ ŸÑÜÜØ ÆÜ±Ü ôÜÜæèÃÑÜ ôÜÜ³Üå êÜƒÜÜ±Ü †ÆÜÜÑÜàØ “å, ´ÑÜÜØ ÏÜâìÃÜå íÜÁÜàÏÜÜØ íÜÁÜà íÜÉÜ¹ÜÓ Ó÷åíÜÜÃÜÜå ÆÜÂÑÜ´ÃÜ ‘ÓÜÑÜÜå “å. ¡å²±Üß èåÏÜÃÜß ´ÜåÏÜ ÓÜƒÜíÜÜÏÜÜØ †ÜÆÜß “å, ´ÜåÏÜ “´ÜÜØ ŸÑÜÜØ èéÓ è±ÜÜ‰ ´ÑÜÜØ ÏÜàº±ÜÃÜÜ ¹ÜåóÜÜå †ÃÜå ¡å²±Üß ôÜàÁÜÜÓíÜÜÏÜÜØ †ÜíÜß “å †ÃÜå ÆÜÜ¹üßÆÜ ÏÜâ‘íÜÜÏÜÜØ †ÜíÜß “å. ÆÜÂô´Üà´Ü ÆÜÜ¹üßÆÜ ÑÜ³ÜÜ´Ü³Ü ÓÜƒÜíÜÜÏÜÜØ †ÜíÜß “å, †å ÝôÜíÜÜÑÜÃÜß ÆÜÜ¹üßÆÜ ¹âÓ ‘ÓÜ‰ “å. ôÜÜæèÃÑÜÆÜâíÜÚ‘ÃÜÜØ êÜƒÜÜ±ÜÜå †ÃÜå ÃÜíÜÜØ êÜƒÜÜ±ÜÜåÏÜÜØ ( ) ‘ÜÌôÜÃÜß ôÜÜÏÜÄÜÂß ÏÜâì êÜƒÜÜ±Ü ÆÜÂÏÜÜ±ÜåÃÜß “å. [ ] ‘ÜÌôÜÏÜÜØ ÏÜâ‘åêÜß ôÜÜÏÜÄÜÂß †ÃÜå èéÓ è±ÜÜ‰ ´ÑÜÜØ ÃÜíÜß ‘åüêÜß‘ ÆÜÜ¹üßÆÜ ôÜØÆÜÜ¹‘ ¿ÜÓÜ êÜƒÜíÜÜÏÜÜØ †ÜíÜß “å. èå ÆÜÜÃÜÜØ ÆÜÓ ÏÜâì êÜƒÜÜ±ÜÃÜß ÆÜÜ¹üßÆÜ †ÃÜå ôÜØÆÜÜ¹‘ÃÜß ÆÜÜ¹üßÆÜ, †åÏÜ ËÜØÃÜå ÷ÜåÑÜ ´ÑÜÜØ ÏÜâì ÏÜÜüå ÏÜâ. †ÃÜå ôÜØÆÜÜ¹‘ ÏÜÜüå ôÜØ. ‹êêÜåƒÜ ‘ÓÜÑÜÜå “å. èå ÆÜÜÃÜÜ ÆÜÓ ÏÜÜµÜ ÏÜâì ÆÜÜ¹üßÆÜ “å ´ÑÜÜØ ‘ïÜÜå ‹êêÜåƒÜ ‘ÓÜÑÜÜå ÃÜ³Üß. èå ÆÜÜÃÜÜØ ÆÜÓ †å‘³Üß íÜÁÜà ÆÜÜ¹üßÆÜ ÷ÜåÑÜ ´ÑÜÜØ ËÜÁÜå è ‘ÜåÃÜÜ ¿ÜÓÜ ´Üå ‹êêÜåƒÜ ÃÜ ‘Ó´ÜÜØ ËÜÁÜß ÆÜÜ¹üßÆÜÃÜå †Ø´Üå ´ÜåÃÜß ÃÜÜÇÁÜ ÏÜà‘Ü‰ “å. 218

ÝíÜÃÜÜ ÏÜâêÑÜå³Üß ôÜÜæèÃÑÜÏÜâêÑÜ ÝÃÜÝÏÜ¶Üå

ÃÜíÜ¢íÜÃÜÃÜÜå †šÜÓ¹å÷ÃÜß ÑÜÜµÜÜ : íÜÜœÜ‘ÜåÃÜÜ ÆÜµÜÜå éÆÜå †ÃÜå ÃÜíÜ¢íÜÃÜÃÜß ÃÜÜÇÁÜ éÆÜå ôÜØÆÜÜ¹‘

¡ÃÑÜà. ÉåËÜà., 2013ÏÜÜØ `ÃÜíÜ¢íÜÃÜÃÜÜå †šÜÓ¹å÷'ÃÜÜå ÆÜÂ³ÜÏÜ †Ø‘ ÆÜÂ‘ÜÝïÜ´Ü ³ÜÑÜÜå. ´ÜåÃÜÜ `†ÜÓØÍÜå. . .' ´ÜØµÜß ÝíÜíÜå‘ ¹åôÜÜ‰†å êÜƒÑÜàØ ÷´ÜàØ ‘å, `ÃÜíÜ¢íÜÃÜÃÜÜØ ÆÜÂ‘ÜïÜÃÜÜåÃÜß ÏÜÜÝ÷´Üß ‹ÆÜÓÜØ´Ü †ÃÑÜ ÆÜÂ‘ÜïÜ‘Üå ¿ÜÓÜ ÆÜÂ‘ÜÝïÜ´Ü ³Ü´ÜÜØ †ÃÜå ÄÜÜØÁÜßÝíÜœÜÜÓÃÜå ÆÜÂ´ÑÜšÜ-ÆÜÓÜåšÜ Óß´Üå ôÆÜïÜÚ´ÜÜØ ÆÜàô´Ü‘ÜåÃÜÜå ÆÜÝÓœÜÑÜ, ÄÜÜØÁÜß¢ÃÜÜØ êÜƒÜÜ±ÜÜåÏÜÜØ³Üß ôÜÜØÆÜÂ´Ü ™ÜüÃÜÜ†ÜåÏÜÜØ ÏÜÜÄÜÚ¹ïÜÚ‘ êÜƒÜÜ±ÜÜå, ÃÜíÜ¢íÜÃÜÃÜß ÆÜÂíÜäÝ¶Ü†Üå †ØÄÜå ÝíÜô´Üä´Ü ¡±Ü‘ÜÓß. . . †Ü ôÜÜÏÜÝÑÜ‘ÏÜÜØ †ÜÆÜíÜß †åíÜàØ ÃÜ’ß ‘ÑÜàÛ “å.' †ÜÏÜ, ÄÜÜØÁÜßÝíÜœÜÜÓ †ÃÜå ÄÜÜØÁÜßôÜÜÝ÷´ÑÜÃÜÜ ÆÜÂôÜÜÓ ¿ÜÓÜ íÜÜœÜ‘Üå ôÜÜ³Üå ôÜå´Üà ËÜÜØÁÜíÜÜÃÜÜå †Ü ôÜÜÏÜÝÑÜ‘ÃÜÜå ‹¼åïÜ. ôÜÜ³ÜÜåôÜÜ³Ü ÃÜíÜ¢íÜÃÜÃÜå ÃÜíÜÆÜÂíÜåïÜ, ÃÜíÜéÆÜ †ÃÜå ÃÜíÜôÜØô‘Ó±Ü ´ÜÓÉ êÜ‰ è´Üß ‘ÜÑÜÚ-ÆÜÂíÜäÝ¶Ü†ÜåÃÜß ÏÜÜÝ÷´Üß êÜÜå‘Üå ôÜàÁÜß ÆÜ÷ÜÇœÜÜ²íÜÜÃÜÜå †Ü ôÜÜÏÜÝÑÜ‘ÃÜÜå †ÜïÜÑÜ. †Ü ÀÝóü†å ¡å´ÜÜØ ´ÜåÃÜÜ êÜíÜÜèÏÜ ÏÜÜüå ´ÜÜå ÏÜÃÜÏÜÜØ ÝíÜœÜÜÓ è øÑÜÜØ³Üß ÷ÜåÑÜ? ôÜÜÏÜÝÑÜ‘ÃÜÜ ÆÜÂ³ÜÏÜ †Ø‘ ´ÜÓÉ è ÃÜèÓ ‘Óß†å ´ÜÜå, ÍÜÜÓ´ÜÏÜÜØ ÄÜÜØÁÜß¢ÃÜå ôÜÜæÆÜÂ³ÜÏÜ èåêÜíÜÜôÜ ÏÜÜüå ÝÃÜÝÏÜ¶Ü ËÜÃÜåêÜÜ µÜ±Ü êÜåƒÜÜå, ´ÜåÃÜå êÜ‰ÃÜå †ÏÜ¹ÜíÜÜ¹ÃÜß ôÜåïÜÃôÜ ‘ÜåüÚ(÷ÜêÜÏÜÜØ ïÜÜ÷ßËÜÜÄÜÃÜàØ ôÜ„‘ü- ÷Ü‹ôÜ)ÏÜÜØ ´ÜåÏÜÃÜÜ ÆÜÓ œÜÜêÜåêÜÜå †æÝ´Ü÷ÜÝôÜ‘ ÏÜà‘¼ÏÜÜå, ´ÜåÃÜàØ ÓÝíÜïÜØ‘Ó ÓÜíÜìå ¹ÜåÓåêÜàØ ËÜåÃÜÏÜâÃÜ ÝœÜµÜ, ôÜÓÜåÝèÃÜß ÃÜÜÑÜ²à†å †å ‘ÜåüÚéÏÜÃÜàØ ‘ÓåêÜàØ íÜ±ÜÚÃÜ,. . . †Ü †ÃÜå †ÜíÜß †ÃÜå‘ ËÜÜËÜ´ÜÜåÃÜå ôÜÏÜÜíÜ´ÜÜ ÆÜàô´Ü‘ The Trial of GandhijiÃÜàØ, †å è ô³Üìå ÝíÜÏÜÜåœÜÃÜ ‘ÑÜÜÚÃÜÜå ÝíÜô´Üä´Ü †÷åíÜÜêÜ, ‹ÆÜÓÜØ´Ü ÃÜíÜ¢íÜÃÜÃÜÜ ÷ÜêÜÃÜÜ ÏÜ‘ÜÃÜÃÜÜ ‹¹Ö™ÜÜüÃÜ ÆÜÂôÜØÄÜå ôÜÓ¹ÜÓ ÆÜüåêÜå †ÜÆÜåêÜàØ ÍÜÜóÜ±Ü (1950), †å ÍÜÜóÜ±Ü ôÜÜØÍÜìÃÜÜÓ íÜßôÜ-†å‘íÜßôÜ íÜóÜÚÃÜÜ ÑÜàíÜÜÃÜ ÏÜÜ±Üå‘êÜÜêÜ ÆÜüåêÜ(ÁÜÓ´Üß ÏÜàº±ÜÜêÜÑÜ)ÃÜàØ †å Ý¹íÜôÜÃÜàØ ôÜØÍÜÜÓ±ÜàØ †ÃÜå ôíÜÜ´ÜØµÑÜ œÜìíÜìÏÜÜØ Ý‘ïÜÜåÓ ´ÜÓß‘å ´ÜåÏÜÃÜß ÍÜâÝÏÜ‘Ü ôÜÝ÷´Ü ÁÜßÓàÍÜÜ‰ «Ü‘ÓÃÜÜ ÆÜàô´Ü‘ ÄÜÜØÁÜß¢ †ÃÜå ÆÜÜØœÜ ôÜÜšÜÓÜå ´Ü³ÜÜ ÉÜÁÜÓ íÜÜêÜåôÜÃÜÜ Gandhi": The Alternative to ViolenceÃÜß ÆÜÝÓœÜÑÜÜ´ÏÜ‘ ÃÜÜÇÁÜ ôÜÝ÷´Ü †ÃÜå‘ ÓôÜÆÜÂ¹ ÝíÜÄÜ´ÜÜå. †ÃÜå 1930ÃÜÜ †ÓôÜÜÏÜÜØ ÃÜíÜ¢íÜÃÜ †ÃÜå ÑÜØÄÜ ‡ÝÃ²ÑÜÜÃÜß ÷¡Ó ËÜå ÷¡Ó ÃÜ÷Î, ¹ôÜå‘ ÷¡Ó èåüêÜß ÃÜ‘êÜÜå ÄÜàÆ´ÜÆÜ±Üå íÜåœÜ´Üß-íÜ÷ÇœÜ´Üß µÜßôÜå‘ è±ÜÃÜß üßÏÜÃÜß †æÝ´Ü÷ÜÝôÜ‘ “ËÜß ôÜÜ³ÜåÃÜàØ ÏÜàƒÜÆÜäó«. †Ü ÆÜÂíÜåïÜÜØ‘ êÜÄÜÍÜÄÜ ÆÜÜå±ÜÜ ÆÜÜØœÜôÜÜå íÑÜÝø´Ü-ôÜØô³ÜÜ-êÜÜ‡ËÜÂåÓßÃÜå ÆÜ÷ÜÇœÜÜ²íÜÜÏÜÜØ †ÜíÑÜÜå. . . . †ÃÜå ÆÜ“ß èåüêÜß ôÜØƒÑÜÜÏÜÜØ ÃÜå èå ÆÜÂïÜØôÜÜ ôÜÜ³ÜåÃÜÜ ÆÜÂÝ´ÜÍÜÜíÜ ÃÜíÜ¢íÜÃÜÃÜå ôÜÜØÆÜ²ÒÜ, ´ÜåÃÜß ôÜÜÏÜÝÑÜ‘ ôÜÜ³Üå ôÜØ‘ìÜÑÜåêÜÜ ‘Üå‰ÃÜå ÆÜ±Ü ÁÜÜÓ±ÜÜ ÃÜ÷Üå´Üß. ÆÜÜå´ÜÆÜÜå´ÜÜÃÜÜ šÜåµÜÏÜÜØ ÃÜÜÇÁÜÆÜÜµÜ ÆÜÂ¹ÜÃÜ ‘ÓÃÜÜÓß †ÃÜå‘ íÑÜÝø´Ü†Üå ´ÜÓÉ³Üß

ÃÜíÜ¢íÜÃÜÃÜÜå †šÜÓ¹å÷ [†ÜçøüÜåËÜÓ 2014]

219

ÆÜÂ³ÜÏÜ †Ø‘ ÏÜÜüå ÏÜìåêÜÜ †Ü ÆÜÂÝ´ÜÍÜÜíÜ íÜÜØœÜßÃÜå ÃÜíÜ¢íÜÃÜå ¡±Üå ôÜÜÏÜÝÑÜ‘ ÃÜ÷Î ÆÜ±Ü ™Ü±ÜÜØ íÜóÜÜÚå³Üß †ÆÜÂÜÆÑÜ †ÃÜå †æÝ´Ü÷ÜÝôÜ‘ †åíÜàØ ‘Üå‰ ÆÜàô´Ü‘ ÆÜÂ‘ÜÝïÜ´Ü ‘ÑÜàÛ ÷ÜåÑÜ †åíÜÜå †ÜÃÜØ¹ †ÃÜàÍÜíÑÜÜå ÷´ÜÜå. ÆÜ“ß ´ÜÜå `ÃÜíÜ¢íÜÃÜÃÜÜå †šÜÓ¹å÷'ÃÜÜå ¹Óå‘ †Ø‘ †ÜÄÜìÃÜÜ †Ø‘³Üß íÜÁÜà ôÜ™ÜÃÜ †ÃÜå ôÜàØ¹Ó ËÜÃÜÜíÜíÜÜÃÜß ÆÜÂÝ˜ÑÜÜ †ÃÜå ÆÜÝÓ±ÜÜÏÜå ÏÜìåêÜÜ ÆÜÂÝ´ÜÍÜÜíÜå †åíÜàØ ‡èÃÜ ÆÜâÓàØ ÆÜÜ²ÒàØ ‘å íÜÜœÜ‘ÜåÃÜå ¹Óå‘ †Ø‘ ÝíÜïÜåóÜÜØ‘ êÜÜÄÜ´ÜÜå ÷ÜåÑÜ ´ÜåíÜÜ ÆÜÂÝ´ÜÍÜÜíÜ “´ÜÜØ ´ÜåÃÜÜ³Üß ôÜØ´ÜÜåóÜ ÆÜÜÏÜß èíÜÜÃÜå ËÜ¹êÜå ´Ü‘ÃÜß‘ß ÀÝóü†å ÆÜ±Ü ÝíÜïÜåóÜÜØ‘ ‘÷ß ïÜ‘ÜÑÜ ´ÜåíÜÜ µÜ±Ü"—"ÄÜÜØÁÜß †ÃÜå ‘ìÜ, ÆÜàô´Ü‘ ÆÜÝÓœÜÑÜ †ÃÜå ôíÜÓÜè"— "ÝíÜïÜåóÜÜØ‘Üå ÆÜÂ‘ÜÝïÜ´Ü ³ÜÑÜÜ. êÜåƒÜ‘ÝÏÜµÜÜåÃÜÜå ôÜ÷‘ÜÓ ÆÜ±Ü ‘ÜÝËÜêÜå¹Ü¹ ÓûÜå. †Ü ôÜÜÏÜÝÑÜ‘ ÏÜÜüåÃÜÜ ‘ÏÆÜÜåÕ”ÄÜ-êÜå†Ü‹ü-Ý²”Ü‡ÃÜ ÏÜÜüå ÆÜ±Ü ÃÜíÜ¢íÜÃÜÃÜÜØ ÆÜàô´Ü‘ÜåÃÜÜØ ÆÜÂ‘ÜïÜÃÜ‘ÜÑÜÚ ôÜÜ³Üå ¡å²ÜÑÜåêÜß üßÏÜ è ôÜØ‘ìÜÑÜåêÜß ÷ÜåíÜÜ³Üß øÑÜÜÓå‘ †Ø‘ ÝÃÜÑÜ´Ü ôÜÏÜÑÜÏÜÑÜÜÚ¹Ü ‘Ó´ÜÜØ ÏÜÜå²Üå ÆÜÂ‘ÜÝïÜ´Ü ³ÜÑÜÜå ÷ÜåÑÜ †åíÜàØ ËÜÃÑÜàØ ƒÜÓàØ, ÆÜ±Ü íÜÜœÜ‘Üå†å ´ÜåÃÜß ÉÝÓÑÜÜ¹ ÃÜ ‘Ó´ÜÜØ ÏÜß«ß ÓÜ÷ ¡å‰. †ÜÏÜ ‘Ó´ÜÜØ ‘Ó´ÜÜØ ¹Üå°å‘ íÜóÜÚÃÜàØ ôÜÓíÜæÑÜàØ †åüêÜå 17 †Ø‘Üå †ÃÜå `†ÜíÜàØ ôÜÓôÜ ôÜÜÏÜÝÑÜ‘ êÜíÜÜèÏÜ ÝíÜÃÜÜ ‘åíÜß Óß´Üå ÷Üå‰ ïÜ‘å?' ÏÜ´ÜêÜËÜÃÜÜ †ÃÜå‘ ÆÜÂÝ´ÜÍÜÜíÜÜå. †Ü ÄÜÜìÜÏÜÜØ `ÃÜíÜ¢íÜÃÜÃÜÜå †šÜÓ¹å÷'ÃÜÜå ‹¼åïÜ ôÜÜæ³Üß íÜÁÜà ôÜÉì ³Ü´ÜÜå êÜÜÄÑÜÜå ´Üå ÑÜàíÜÜ íÜÜœÜ‘Üå ´ÜÓÉ³Üß ÏÜì´ÜÜ ÆÜÂÝ´ÜÍÜÜíÜ ¿ÜÓÜ. †ÜÏÜ ´ÜÜå ‘Üå‰ ÆÜ±Ü ÆÜÂ‘ÜïÜÃÜ ÏÜÜüå íÜÜœÜ‘ †åüêÜå íÜÜœÜ‘, ´ÜåÏÜÜØ ÍÜå¹ ÃÜ ÷Üå‰ ïÜ‘å, ÆÜ±Ü ŸÑÜÜØ ÄÜÜØÁÜßÝíÜœÜÜÓÃÜß íÜÜ´Ü †ÜíÜå “å, ´ÑÜÜØ ÑÜàíÜÜ íÜÜœÜ‘ ÝíÜïÜåóÜ ÃÜÜÇÁÜÆÜÜµÜ ËÜÃÜß Ó÷å “å. †Ü”Ü¹ß ÆÜ“ßÃÜÜØ íÜóÜÜÚåÏÜÜØ ÄÜÜØÁÜß¢ †ÃÜå ÄÜÜØÁÜßÝíÜœÜÜÓ ÃÜíÜß ÆÜå°ß ôÜàÁÜß èå ôíÜéÆÜå ÆÜ÷ÜÇœÜíÜÜ ¡å‰†å †å ôíÜéÆÜå ÆÜ÷ÜÇœÑÜÜ ÃÜ÷Î. ôÜ´ÑÜ †ÃÜå †Õ÷ôÜÜÃÜå ¢íÜÃÜÃÜÜ ‘åÃºÏÜÜØ ÓÜƒÜßÃÜå ôÜ´Ü´Ü ÆÜÂÑÜÜåÄÜïÜßêÜ †ÃÜå ÝÃÜ´ÑÜ ÝíÜ‘ÜôÜïÜßêÜ Ó÷åêÜÜ ÃÜå †ôÆÜäïÑÜ´ÜÜÝÃÜíÜÜÓ±Ü ÏÜÜüå ÆÜÝÓíÜÜÓèÃÜÜå³Üß ÏÜÜØ²ßÃÜå ‘÷åíÜÜ´ÜÜ ÆÜØÝ²´ÜÜå ôÜÜ³Üå ôÜØ™ÜóÜÚÏÜÜØ ¥´ÜÓÃÜÜÓÜ ÄÜÜØÁÜß¢ ƒÜà¹ ÃÜíÜß ÆÜå°ß³Üß ™Ü±Üå †ØïÜå †“â´ÜÜ Ó÷ß ÄÜÑÜÜ. ÆÜÝÓ±ÜÜÏÜå ÆÜÂÜ³ÜÝÏÜ‘ †ÃÜå ÆÜÜÑÜÜÃÜß ÏÜÜÝ÷´Üß ‘å ôÜÏÜè±Ü íÜÄÜÓ †ÜÆÜ±ÜÜ ¹åïÜÏÜÜØ ÄÜÜØÁÜß¢ ÝíÜïÜå ³Ü´Üß ËÜåÉÜÏÜ †ÝÍÜíÑÜÝø´Ü †ÃÜå †ü‘œÜÜìÜÃÜß ÷íÜå ÃÜíÜÜ‰ ÃÜ³Üß Ó÷ß. †Ü ôÜØ¡åÄÜÜåÏÜÜØ ÃÜíÜß ÆÜå°ßÃÜå ÄÜÜØÁÜßÝíÜœÜÜÓ ôÜÜ³Üå ôÜÜØ‘ìíÜÜÃÜàØ ‘ÜÏÜ ÄÜàèÓÜ´ÜÏÜÜØ ÃÜÜÃÜÜ ÆÜÜÑÜÜ ÆÜÓ ÆÜ±Ü ‘Ø‰‘ ÃÜ’ÓÆÜ±Üå `ÃÜíÜ¢íÜÃÜÃÜÜå †šÜÓ¹å÷' ¿ÜÓÜ ³Ü‰ ÓûàØ “å, ´ÜåíÜÜ ÆÜÂÝ´ÜÍÜÜíÜ ÆÜ±Ü ÃÜíÜß †ÃÜå èâÃÜß"—"ËÜØÃÜå ÆÜå°ßÃÜÜ íÜÜœÜ‘Üå ¿ÜÓÜ ÃÜíÜ¢íÜÃÜ ôÜàÁÜß ÆÜ÷ÜÇœÜ´ÜÜ Ó÷å “å †ÃÜå ÍÜÝíÜóÑÜÏÜÜØ íÑÜÜÆÜ‘ÆÜ±Üå †Ü ‘ÜÑÜÚ ‘ÓíÜÜ ÏÜÜüå ÆÜÂÜå´ôÜÜ÷ÃÜ ÆÜâÓàØ ÆÜÜ²´ÜÜ Ó÷å “å. †Ü ôÜÜ³Üå ÏÜâ‘åêÜÜ ‘åüêÜÜ‘ ÆÜÂÝ´ÜÍÜÜíÜÜå ¿ÜÓÜ íÜÜœÜ‘ †å íÜÜ´Ü ÃÜÜÇÁÜïÜå è, ôÜÜ³ÜÜåôÜÜ³Ü ôÜÜÏÜÝÑÜ‘ÃÜàØ êÜíÜÜèÏÜ, èå ƒÜÓåƒÜÓ ´ÜÜå ôÜÜæèÃÑÜÏÜâêÑÜ è “å, (íÜÁÜà ÝíÜÄÜ´Ü": ÏÜå 2014, ÆÜÜÃÜÜ ÃÜØ. 149; èâÃÜèàêÜÜ‰ 2014, ÆÜÜÃÜÜ ÃÜØ. 214) ´Üå ïÜé ‘ÑÜÜÚ †ØÄÜåÃÜÜ ÆÜÂÝ´ÜÍÜÜíÜ ÆÜ±Ü íÜÜœÜ‘Üå ôÜàÁÜß ÆÜ÷ÜÇœÜÜ²íÜÜ ‡œ“ß†å “ß†å.

220

[†ÜçøüÜåËÜÓ 2014] ÃÜíÜ¢íÜÃÜÃÜÜå †šÜÓ¹å÷

ÆÜÂÝ´ÜÍÜÜíÜ †ÏÜ¹ÜíÜÜ¹ÃÜÜ

2013ÃÜÜ ÆÜàô´Ü‘ÏÜåìÜÏÜÜØ ÆÜ÷åêÜß íÜƒÜ´Ü `ÃÜíÜ¢íÜÃÜÃÜÜå †šÜÓ¹å÷' ¡åÑÜÜå ÷´ÜÜå. üåËÜêÜ ÆÜÓ ÆÜ²ÒÜå ÷ÜåÑÜ ´ÜÜå ÷Ü³ÜÏÜÜØ êÜ‰ †ÜÏÜ-´ÜåÏÜ ÉåÓíÜß ¡åíÜÜÃÜàØ ÏÜÃÜ ³ÜÜÑÜ, †åíÜÜå ÝœÜ¶ÜÜ‘óÜÚ‘ ÷´ÜÜå. †åüêÜå ´ÑÜÜØ ´Üå †Ø‘ êÜßÁÜÜå †ÃÜå êÜíÜÜèÏÜÃÜàØ ÆÜâ“ÒàØ ´ÜÜå ¡±ÜíÜÜ ÏÜëÑÜàØ ‘å ÓôÜ ÁÜÓÜíÜ´Üß íÑÜÞø´Ü†ÜåÃÜå ÝíÜÃÜÜ ÏÜâêÑÜå ÏÜÜå‘êÜß †ÜÆÜíÜÜÏÜÜØ †ÜíÜïÜå, †Ü³Üß ÏÜÜÓàØ ÃÜÜÏÜ-ôÜÓÃÜÜÏÜàØ œÜÜåÆÜ²ÜÏÜÜØ êÜƒÜß ÃÜÜƒÑÜàØ. †å ÆÜ“ßÃÜÜ ËÜÁÜÜ †Ø‘ ÝÃÜÑÜÝÏÜ´Ü ÏÜëÑÜÜ “å. ôÜÜèôÜŸ¡ ´ÜÜå «ß‘ “å, ‘Üå‰ ÆÜ±Ü ôÜÜÏÜÝÑÜ‘ÃÜàØ ËÜ÷ÜÓÃÜàØ ÆÜçÕ‘ÄÜ ³ÜÑÜàØ, ÆÜÓØ´Üà ƒÜÓß Õ‘ÏÜ´Ü ´ÜÜå ´ÜåÃÜÜ †Ø¹ÓÃÜÜ ÏÜÜêÜ †åüêÜå ‘å, íÜÜœÜÃÜôÜÜÏÜÄÜÂßÃÜß ÷ÜåÑÜ. ôÜÜÏÜÝÑÜ‘ÃÜÜ êÜåƒÜÜå íÜÜØœÑÜÜ ÆÜ“ß êÜÜÄÑÜàØ ‘å êÜåƒÜÃÜÜØ ÝíÜóÜÑÜÃÜß ÆÜôÜØ¹ÄÜß, ÏÜÜÝ÷´Üß, êÜƒÜÜ±Ü, ïÜË¹ôÜŸè´ÜÜ íÜÄÜåÓå ‹¶ÜÏÜÜå¶ÜÏÜ ‘÷ß ïÜ‘ÜÑÜ ´ÜåíÜÜØ “å. †Üèå íÜÜœÜ‘Üå ÆÜÜôÜå íÜÜØœÜíÜÜÃÜÜ ÝíÜ‘êÆÜÃÜÜå íÑÜÜÆÜ íÜÁÑÜÜå “å, “´ÜÜØ ôÜ¶íÜïÜßêÜ íÜÜœÜÃÜôÜÜÏÜÄÜÂß ´ÜåüêÜÜ ÆÜÂÏÜÜ±ÜÏÜÜØ íÜÁÜß ÃÜ³Üß, †ÃÜå èå “å ´Üå ÆÜ±Ü ôÜÓì´ÜÜ³Üß íÜÜœÜ‘ÜåÃÜß †ÜØƒÜå œÜ²å ´Üå ÆÜÂÏÜÜ±Üå ‹ÆÜêÜËÁÜ ÷Üå´Üß ÃÜ³Üß. †ÜÃÜß ôÜÜÏÜå ôÜ¶íÜ÷ßÃÜ íÜÜœÜÃÜôÜÜÏÜÄÜÂß °ÄÜêÜÜËÜØÁÜ ËÜ¡ÓÏÜÜØ «êÜíÜÜÑÜ “å. †å‘ ôÜÜÏÜÜÃÑÜ ÝÃÜÑÜÏÜ ÏÜàèËÜ, èå ¥²ßÃÜå †ÜØƒÜå íÜìÄÜå †³ÜíÜÜ ´ÜÜå ôÜ´Ü´Ü †ÜØƒÜÃÜß ôÜÜÏÜå ÷ÜåÑÜ ´Üå íÜÁÜÜÓå íÜåœÜÜÑÜ, íÜØœÜÜÑÜ, œÜœÜÜÚÑÜ, íÜƒÜÜ±ÜÜÑÜ †ÃÜå ÆÜôÜØ¹ ³ÜÜÑÜ. ôÜÜÏÜÝÑÜ‘ÏÜÜØ è±ÜÜíÑÜàØ ´ÜåÏÜ †Ü ÆÜÂ‘ÜïÜÃÜ ÑÜÜµÜÜ ÄÜÜØÁÜßÝíÜœÜÜÓÃÜÜ ÆÜÂœÜÜÓ-ÆÜÂôÜÜÓÃÜß “å. †´ÑÜÜÓ ôÜàÁÜßÃÜÜ †Ø‘Üå íÜÜØœÑÜÜ ÆÜ“ß ÏÜÃÜå êÜÜÄÜå “å ‘å ´ÜÏÜå †Ü ÝíÜœÜÜÓÃÜÜå ôÜÉì´ÜÜÆÜâíÜÚ‘ †ÏÜêÜ ‘Óß ïÜøÑÜÜ “Üå. ÆÜÂ‘ÜïÜ ÃÜ. ïÜÜ÷ ôÜÜ³ÜåÃÜß †ÜœÜÜÑÜÚ ‘äÆÜÜêÜÜÃÜß¢ †ØÄÜåÃÜß ÏÜàêÜÜ‘Ü´Ü, ´Ü÷åíÜÜÓÜå ÝíÜïÜå ‘Ü‘ÜôÜÜ÷åËÜ ‘ÜêÜåêÜ‘ÓÃÜàØ ÕœÜ´ÜÃÜ, ‘êÜÜ‘ÜÓÜåÃÜÜå ÄÜÜØÁÜß¢ ôÜÜ³Üå ‘ÜÏÜ ‘ÓíÜÜÃÜÜå (‘å ÆÜÃÜÜÓå ÆÜ²íÜÜÃÜÜå) †ÃÜàÍÜíÜ, ËÜÜÆÜÜêÜÜêÜ ÄÜ. íÜæ¾ÃÜÜ ôíÜÜô³ÑÜ ôÜØËÜØÁÜß êÜåƒÜÜå, ‘å¹ÜÓÃÜÜ³ÜÃÜÜ ÝíÜœÜÜÓÜåÃÜÜå ÆÜÝÓœÜÑÜ, ÆÜàô´Ü‘ ÆÜÝÓœÜÑÜ ÝíÜïÜåóÜÜØ‘, ÝíÜÝíÜÁÜ ÝíÜóÜÑÜ †ØÄÜåÃÜß ÄÜÜØÁÜßÀÝóü, ÃÜíÜ¢íÜÃÜÃÜÜå †šÜÓ¹å÷ [†ÜçøüÜåËÜÓ 2014]

†´ÑÜÜÓÃÜÜ ôÜÏÜÑÜÏÜÜØ ÝíÜÝíÜÁÜ šÜåµÜÏÜÜØ ÄÜÜØÁÜßÝíÜœÜÜÓÃÜß ÑÜ³ÜÜ³ÜÚ´ÜÜ ÝíÜïÜå èå-´Üå šÜåµÜÃÜÜ ÝÃÜó±ÜÜ´ÜÜåÃÜÜ êÜåƒÜÜå. . . íÜÄÜåÓå. †ÜÏÜ, ´ÜÜå †Ü ¹Óå‘ †ØÄÜå †êÜÄÜ êÜåƒÜ êÜƒÜÜÑÜ †åüêÜÜ ÝíÜœÜÜÓÜå ´Üå íÜÜØœÑÜÜ ÆÜ“ß ÏÜÃÜÏÜÜØ ™ÜâÏÑÜÜ ‘Óå “å. ÄÜÜØÁÜß¢ÃÜå ÆÜ‘²ß ÓÜƒÜíÜÜÃÜå ËÜ¹êÜå ÄÜÜØÁÜßÝíÜœÜÜÓÃÜå ÆÜ‘²ÒÜ †ÃÜå ´ÜåÃÜÜå †ÜÁÜàÝÃÜ‘ ôÜÏÜÑÜÏÜÜØ ‘åíÜß Óß´Üå †ÏÜêÜ ‘Óß ïÜ‘ÜÑÜ †³ÜíÜÜ ´ÜÜå ‘åüêÜÜ ‹ÆÜÑÜÜåÄÜß “å ´Üå †ØÄÜå ôÜÜÏÜÝÑÜ‘ÏÜÜØ íÜÁÜÜÓå ÍÜÜÓ †ÜÆÜß ÓûÜ “Üå ´Üå ÄÜÏÜå “å. øÑÜÜÓÃÜàØ ÏÜÃÜå ³Ü´ÜàØ ÷´ÜàØ ‘å †ÜüêÜàØ ôÜÜÓàØ ôÜÜÏÜÝÑÜ‘ ÝíÜÃÜÜ ÏÜâêÑÜå ïÜàØ ‘ÜÏÜ ÝíÜ´ÜÓ±Ü ‘Ó´ÜÜ ÷ïÜå? íÜìß, †Ü ôÜØô³ÜÜ ÄÜàèÓÜ´Üß íÜÜÝ±ÜÑÜÜ†å ô³ÜÜÆÜß ÷ÜåíÜÜ³Üß †Ü ÝíÜœÜÜÓ ‘Ø‰ ÷èÏÜ ³Ü´ÜÜå ÃÜ ÷´ÜÜå, †ÃÜå ¡ÏÜ´ÜÜå ÆÜ±Ü ÃÜ ÷´ÜÜå. “åíÜüå êÜíÜÜèÏÜ êÜåíÜÜÃÜàØ ïÜé ‘ÑÜàÛ è “å ´ÜÜå †åÃÜß ôÜÜ³Üå ÏÜÃÜå ËÜß¢ †å‘ íÜÜ´Ü ÑÜÜ¹ †ÜíÜå “å": †ÏÜå ÝÏÜµÜÜå ÓåôÜ‘ÜåôÜÚ ‘å ËÜßèå øÑÜÜØÑÜ ËÜå«Ü ÷ÜåÑÜ ´ÑÜÜÓå ÕïÜÄÜ íÜåœÜíÜÜíÜÜìÜå ``ÕïÜÄÜ êÜåíÜß “å?'' ´ÜåÏÜ ÆÜâ“å. ¡å †ÏÜå ÃÜÜ ÆÜÜ²ß†å ´ÜÜå ´Üå ËÜÁÜÜÃÜå œÜÜÓÆÜÜØœÜ ¹Ü±ÜÜ †ÜÄÜÂ÷ ‘ÓßÃÜå œÜƒÜÜ²å †ÃÜå ÆÜ“ß †ÏÜÜÓß ôÜÜ³Üå íÜÜ´Üå íÜìÄÜå. ÷íÜå ÕïÜÄÜ †åíÜß íÜô´Üà “å ‘å ³ÜÜå²ß œÜÜƒÜÜå †åüêÜå íÜÁÜÜÓå ƒÜÜíÜÜÃÜß ‡œ“Ü ³ÜÜÑÜ. íÜÜ´ÜÜå ‘Ó´ÜÜ ÷ÜåÑÜ †ÃÜå ¡å ³ÜÜå²ß íÜÜÓ ÆÜ“ß ÕïÜÄÜÃÜß ÍÜâƒÜ ¡ÄÜß ÷ÜåÑÜ ´ÜÜå ´Üå ÉåÝÓÑÜÜ ÆÜÜôÜå³Üß ÕïÜÄÜ ƒÜÓß¹íÜÜÃÜß. ÏÜÜåüå ÍÜÜÄÜå ´ÜÜå ÕïÜÄÜ íÜåœÜíÜÜÃÜÜå ÉåÝÓÑÜÜÃÜÜå †Ü ‘ßÝÏÜÑÜÜå ôÜÉì ³Ü´ÜÜå. ¡å‘å ÄÜÜØÁÜß¢ÃÜß ÍÜÜóÜÜÏÜÜØ ‘÷àØ ´ÜÜå ÕïÜÄÜíÜÜìÜ ÉåÝÓÑÜÜ †ÃÜå ´ÜÏÜÜÓàØ Éø´Ü ôÜÜÁÜÃÜ (ÏÜÜå²ôÜ †ÜçÆÜÓåÃ²ß) è †å‘ “å, ÆÜÓØ´Üà ËÜÃÃÜåÃÜÜ ôÜÜÁÑÜ (÷å´Üà) †êÜÄÜ †êÜÄÜ “å. ÷Øà ÊÃüêÜÜ‡ÃÜ,

‡‘ÜçÃÜÜçÝÏÜ‘ †çÃ² ÆÜÜçÝêÜÝü‘êÜ íÜß‘êÜß ôÜÝ÷´Ü ÄÜàèÓÜ´Üß, †ØÄÜÂå¢, Ý÷Ã¹ß ËÜÁÜÜØ ÏÜìßÃÜå ôÜÜ´Ü-†Ü« ôÜÜÏÜÝÑÜ‘ íÜÜØœÜàØ “àØ. ÃÜíÜ¢íÜÃÜÃÜÜå †šÜÓ¹å÷ ÝíÜÃÜÜ ÏÜâêÑÜå ÝíÜ´ÜÝÓ´Ü ‘ÓÜ´ÜàØ ÷ÜåíÜÜ “´ÜÜØ, ËÜß¡Ø §œÜß Õ‘ÏÜ´Üå íÜåœÜÜ´ÜÜØ ôÜÜÏÜÝÑÜ‘ÜåÃÜß ÷ÓÜåìÏÜÜØ ¥ÍÜàØ Ó÷å ´ÜåíÜàØ “å, èå ôÜÜÏÜÝÑÜ‘ ïÜé ‘ÓíÜÜ †ÃÜå ôÜÜÓß Óß´Üå œÜêÜÜíÜíÜÜ ÆÜÜ“ìÃÜàØ ´ÜÏÜÜÓàØ ôÜÏÜÆÜÚ±Ü ËÜ´ÜÜíÜå “å. ÄÜÜØÁÜßÝíÜœÜÜÓ ‹ÆÜÓÜØ´Ü ÃÜíÜ¢íÜÃÜÃÜÜØ ÆÜàô´Ü‘Üå 221

ƒÜÓß¾ÜØ “å. †ÃÜå èåÏÜ èåÏÜ ÆÜàô´Ü‘Üå íÜØœÜÜ´ÜÜØ ¡ÑÜ ´ÜåÏÜ ´ÜåÏÜ ÃÜíÜÜØ ÆÜàô´Ü‘Üå êÜåíÜÜÃÜß ‡œ“Ü “å. ôÜÜÏÜÝÑÜ‘ ÏÜÜüå üÜå‘ÃÜ êÜíÜÜèÏÜ êÜåíÜÜÃÜàØ ÃÜ’ß ‘ÑÜàÛ ´Üå ôÜÜÓàØ è ‘ÑÜàÛ “å. ÷àØ †Ü ÆÜµÜ ôÜÜ³Üå ÏÜÜÓàØ êÜíÜÜèÏÜ œÜå‘ ¿ÜÓÜ ÏÜÜå‘êÜß ÓûÜå “àØ.

ÆÜ±Ü êÜÜÄÜ´ÜÜíÜìÄÜ´ÜÜ ôÜàÁÜß ÆÜ÷ÜÇœÜÜ²íÜÜÃÜÜå ÝíÜœÜÜÓ “å, ´ÜåÏÜÜØ ÆÜ±Ü ´ÜÏÜå ôÜÉì ³ÜÑÜÜ ÷ïÜÜå, ‘ÏÜôÜå ‘ÏÜ ÏÜÜÓÜ Ý‘ôôÜÜÏÜÜØ ´ÜÜå ƒÜÓÜ è, ‘åÏÜ ‘å †Ü ôÜÜÏÜÝÑÜ‘ íÜÜØœÑÜÜ ÆÜ“ß ÏÜÇ †å‘†å‘ ‘ÓßÃÜå ¢íÜÃÜïÜÜåÁÜÃÜ, ôÜÏÜâìß ˜ÜØÝ´Ü, Ý¹ÃÜœÜÑÜÜÚ ôÜÝ÷´ÜÃÜÜØ ÃÜíÜ¢íÜÃÜ ÆÜÂ‘ÜïÜÃÜÃÜÜØ 10 ÆÜàô´Ü‘Üå

†ÜÃÜØ¹ †ÜïÜÓÜ ÓÜè‘Üåü 

`ÃÜíÜ¢íÜÃÜÃÜÜå †šÜÓ¹å÷', ÏÜå 2014ÃÜÜå †Ø‘ ÏÜëÑÜÜå. ¡±ÜßÃÜå ƒÜâËÜ †ÜÃÜØ¹ ³ÜÑÜÜå ‘å ÷íÜå³Üß †Ü ôÜÜÏÜÝÑÜ‘ÃÜàØ êÜíÜÜèÏÜ (é. 150/- ÆÜÂÝ´Ü íÜóÜÚ) ÓÜƒÜíÜÜÏÜÜØ †ÜíÑÜàØ “å. ``†ÝÏÜ´Ü ¡åóÜß èåíÜÜ íÜÜœÜ‘ ´ÜÜå ÃÜíÜß Ý¹ê÷ß ËÜå«Ü ÆÜÜå´ÜÜÃÜß †ÜÄÜíÜß “üÜÏÜÜØ íÜÜÝ±ÜÑÜÜå (ÄÜÜØÁÜß¢) †´ÑÜÜÓå ÷ÑÜÜ´Ü ÷Üå´Ü ´ÜÜå †ÜíÜÜ ÏÜÜÇ™ÜÜÏÜâêÜÜ ¹ô´ÜÜíÜåèÃÜàØ †åÏÜ ÃÜå †åÏÜ ÝíÜ´ÜÓ±Ü ‘ÓíÜÜ ÃÜ è ¹å´Ü ÏÜÜüå íÜåìÜôÜÓ êÜíÜÜèÏÜ ïÜé ‘ÓÜå.'' †åÏÜÃÜß íÜÜ´Ü ôÜÜ³Üå ÷àØ ôÜØÏÜ´Ü “àØ. No Lunch is free in Five Star Hotel.

†Ü ôÜÜ³Üå é. 150/-ÃÜÜå œÜå‘ ÏÜÜå‘êÜàØ “àØ. ÏÜ÷åÃº ÆÜÓßƒÜ ÏÜàØËÜ‰ 

`ÃÜíÜ¢íÜÃÜÃÜÜå †šÜÓ¹å÷', ÏÜå 2014ÃÜÜå †Ø‘ ÏÜëÑÜÜå. ´Üå †ÄÜÜ‹ `ôíÜÓÜè ÝíÜïÜåóÜÜØ‘' ´ÜÜå †´ÑÜØ´Ü ÆÜÂïÜØôÜÃÜßÑÜ “å. ÏÜÜÓß †ÄÜÜ‹ÃÜß ÏÜÜÄÜ±Üß †ÃÜå †ÃÑÜ ´ÜÏÜÜÏÜ íÜÜœÜ‘ÜåÃÜß ÏÜÜÄÜ±ÜßÃÜå êÜšÜÏÜÜØ ÓÜƒÜß êÜíÜÜèÏÜ ïÜé ‘ÑÜàÛ “å ´ÜåÃÜÜå ™Ü±ÜÜå è †ÜÃÜØ¹ ³ÜÑÜÜå. †ÜüêÜàØ ôÜàØ¹Ó ÏÜçÄÜåÝ”ÃÜ ÝÃÜ:ïÜàê‘ íÜÜØœÜ´ÜÜØ ³ÜÜå²Üå‘ ôÜØ‘ÜåœÜ †ÃÜå ¹à:ƒÜ ³Ü´ÜÜØ ÷´ÜÜØ. ƒÜåÓ, é. 150/-³Üß íÜÁÜà êÜíÜÜèÏÜ ÷Üå´Ü ´ÜÜåÆÜ±Ü ÆÜÜåôÜÜÑÜ ´ÜåüêÜß ôÜÏÜä½ íÜÜœÜÃÜôÜÜÏÜÄÜÂß †ÜÆÜÃÜß ôÜÏÜÄÜÂ üßÏÜ ÆÜâÓß ÆÜÜ²å “å. ÁÜÃÑÜíÜÜ¹. †ÜÍÜÜÓ. †ÏÜâêÜ íÑÜÜôÜ †ÏÜ¹ÜíÜÜ¹

ÆÜÂÝ´Ü ñÜß, íÑÜíÜô³ÜÜÆÜ‘ñÜß, ÃÜíÜ¢íÜÃÜ ü×ôü, †ÏÜ¹ÜíÜÜ¹ ÝíÜóÜÑÜ": `ÃÜíÜ¢íÜÃÜÃÜÜå †šÜÓ¹å÷' †Ø‘ ‹ÆÜÓ ÆÜÂÝ´ÜôÜÜ¹ †ÜÆÜíÜÜ ËÜÜËÜ´Üå. ôÜÝíÜÃÜÑÜ è±ÜÜíÜíÜÜÃÜàØ ‘å ÷àØ ôÜÜØƒÜêÜÜ ÷åÏÜØ´Ü‘àÏÜÜÓ ïÑÜÜÏÜôÜàØ¹Ó ‘÷åíÜÜ ÏÜÜÄÜàØ “àØ ‘å †Üè ôÜàÁÜß ÏÜÇ øÑÜÜÓåÑÜ ÆÜ±Ü †ÜüêÜß †Ü´ÜàÓ´ÜÜ³Üß ‘Üå‰ íÜÜœÜÃÜÝíÜïÜåóÜ ÝíÜïÜå ÓÜ÷ ¡å‰ ÃÜ³Üß èåüêÜß `ÃÜíÜ¢íÜÃÜÃÜÜå †šÜÓ¹å÷'ÃÜÜ ÏÜÜÝôÜ‘ †Ø‘ ÝíÜïÜå ¡åŒ “àØ. èåíÜÜå †Ü †Ø‘ ÏÜÜÓÜ ÷Ü³ÜÏÜÜØ †ÜíÜå ‘å ´ÜÓ´Ü è ËÜÁÜÜØ è ‘ÜÏÜ ËÜÜèà ÆÜÓ ÏÜâ‘ß ¹‰ÃÜå †Ø‘ÃÜàØ ÆÜâÓàØ íÜÜœÜÃÜ ‘ÑÜÜÚ ËÜÜ¹ è ¥ÍÜÜå ³ÜÜŒ “àØ. ÏÜÃÜå ÝíÜòÜÜôÜ “å ‘å †Ü †Ø‘ ¿ÜÓÜ ÃÜíÜ¢íÜÃÜ ü×ôü èå ÍÜÄÜßÓ³Ü‘ÜÑÜÚ ‘Óß ÓûàØ “å, ´ÜåÃÜÜ ¿ÜÓÜ êÜÜå‘ÜåÏÜÜØ (ƒÜÜôÜ ‘ÓßÃÜå ÑÜàíÜÜÃÜÜåÏÜÜØ) ÄÜÜØÁÜßÝíÜœÜÜÓ íÜ÷å´ÜÜå è ÃÜ÷Î ÆÜÓØ´Üà ´ÜåÃÜàØ †ÜœÜÓ±Ü ÆÜ±Ü ïÜé ³Ü‰ èïÜå. †Ø´ÜÏÜÜØ ÷àØ †Ü è ‘÷åíÜÜ ÏÜÜÄÜàØ “àØ ‘å †Ü †Ø‘ ¿ÜÓÜ ÄÜÜØÁÜßÝíÜœÜÜÓ ôÜØ¹ÍÜåÚ †å‘ ÝíÜœÜÜÓ˜ÜØÝ´ÜÃÜß ïÜé†Ü´Ü è ôÜÏÜèíÜß ™Üüå.

÷åÏÜØ´Ü‘àÏÜÜÓ Õ÷ÏÜ´ÜÃÜÄÜÓ 



222

[†ÜçøüÜåËÜÓ 2014] ÃÜíÜ¢íÜÃÜÃÜÜå †šÜÓ¹å÷

†ÜÆÜÃÜß ÆÜâÓß üßÏÜÃÜå †ÝÍÜÃÜØ¹ÃÜ, †ÜüêÜàØ ôÜÓôÜ ÏÜçÄÜåÝ”ÃÜ ËÜ÷ÜÓ ÆÜÜ²íÜÜ ÏÜÜüå. ´ÜÏÜå ÄÜÜØÁÜß¢ÃÜÜå ÆÜÝÓœÜÑÜ ‘ÓÜíÜÜå “Üå ´Üå ÃÜíÜß ÆÜå°ß ÏÜÜüå †ÜïÜßíÜÜÚ¹éÆÜ “å, †ÏÜÜÓÜ èåíÜÜ ÏÜÜüå ÆÜ±Ü.

Hello Navajivan Trust, You are giving your cent percent efforts to spread Gandhi Vichar to the youth of India and yes, I am also one of them. . . I am a student of MBA, but I can feel the change that I've seen after reading only one book of Mahatma Gandhi, that is SATYANA PRAYOGO and yes, it proved as a life saviour for me and through this magazine I could get reviews and brief intro of Bapu's different books and accordingly I will make my choice that which one I should read. . . Sent from iPad Abhishek Panchal, Vadodara (Reprint)

ÝÃÜÓØèÃÜ ÝµÜíÜå¹ß †ÏÜ¹ÜíÜÜ¹



†Ü ‹ÆÜÓÜØ´Ü ÆÜ±Ü ™Ü±ÜÜ íÜÜœÜ‘ÜåÃÜÜ ÆÜÂÝ´ÜÍÜÜíÜ ÏÜëÑÜÜ. ËÜÁÜÜØ ÃÜÜÏÜÃÜß ÑÜÜ¹ß ôÜÏÜÜíÜß ïÜ‘ÜÑÜ †åÏÜ ÃÜ³Üß. ´ÜåÏÜ “´ÜÜØ, ‘åüêÜÜØ‘ .".". (†ÏÜ¹ÜíÜÜ¹), ÏÜÃÜà ÆÜØÝ²´Ü (†ÏÜ¹ÜíÜÜ¹), ÏÜàÝ¹´ÜÜ ÝíÜºÜå÷ß (†ÏÜ¹ÜíÜÜ¹), ÏÜÜå÷ÃÜÍÜÜ‰ †åêÜ. ¡¹íÜ (ÏÜÜå²ÜôÜÓ, Ýè. †ÏÜ¹ÜíÜÜ¹), ÑÜïÜíÜØ´Ü ‘²ß‘Ó (†ÏÜ¹ÜíÜÜ¹), ÑÜÜåôÜåÉ ÏÜå‘íÜÜÃÜ (†ÏÜ¹ÜíÜÜ¹), ÓèÃÜß‘àÏÜÜÓ ÆÜØ²ÒÜ (†ÏÜ¹ÜíÜÜ¹), ÓÝ´ÜêÜÜêÜ ‘ÜØôÜÜå¹ÝÓÑÜÜ (†ÏÜ¹ÜíÜÜ¹), ÓÝ´ÜêÜÜêÜ ËÜÜåÓßôÜÜÄÜÓ (†ÏÜ¹ÜíÜÜ¹), ÓÏÜ±ÜêÜÜêÜ †åÏÜ. ÆÜØœÜÜêÜ (ÄÜÜØÁÜßÃÜÄÜÓ), ÓÏÜ±Üß‘ ôÜÜåÏÜåòÜÓ (íÜ²Üå¹ÓÜ), ²Üç. ÓÏÜåïÜ ‘ÜÆÜÝ²ÑÜÜ (†ÏÜåÝÓ‘Ü), ÓÏÜåïÜ ËÜÜÆÜÜêÜÜêÜ ïÜÜ÷ (ôÜàÓ´Ü), ÓÏÜåïÜ ËÜß. ïÜÜ÷ (†ÏÜ¹ÜíÜÜ¹), ÓÜèåÃº ƒÜßÏÜÜ±Üß (†ÏÜ¹ÜíÜÜ¹), †ÜÓ. üß. ôÜÜíÜÝêÜÑÜÜ (†ÏÜ¹ÜíÜÜ¹), íÜôÜØ´ÜÍÜÜ‰ ïÜÜ÷ (ôÜíÜÜÚå¹ÑÜ †ÜñÜÏÜ-ÏÜÜ°ß, Ýè. ÏÜ÷åôÜÜ±ÜÜ), íÜÜôÜà¹åíÜ íÜÜåÓÜ (íÜ²Üå¹ÓÜ), ôÜ´ÑÜÏÜàÝÃÜ (†ÏÜ¹ÜíÜÜ¹), ôÜàÓåÃº ÏÜ. ‘ÜÆÜÝ²ÑÜÜ (†ÏÜ¹ÜíÜÜ¹), ôÜàÓåïÜ ôÜÜåÃÜß (ôÜ÷ÑÜÜåÄÜ ‘àó«ÑÜ¤Ü ü×ôü, ÓÜèåÃºÃÜÄÜÓ œÜÜå‘²ß Ýè. ôÜÜËÜÓ‘ÜØ«Ü), ôÜØÁÑÜÜ ÍÜ© (ËÜÜÓ²ÜåêÜß), Ý÷ÏÜÜØïÜß ïÜåêÜ´Ü (†ËÜÂÜÏÜÜ, íÜêÜôÜÜ²), ÷åÏÜØ´Ü ÍÜÜíÜôÜÜÓ (†ÏÜ¹ÜíÜÜ¹)

†èÑÜ ÃÜÜÑÜ‘ (†ÏÜ¹ÜíÜÜ¹), †ÝÏÜ´Ü ¡åïÜß (ÃÜíÜß Ý¹ê÷ß), †ÜÝïÜóÜ ÏÜ÷å´ÜÜ (ÃÜíÜß Ý¹ê÷ß), ‡Ã¹à‘àÏÜÜÓ ¡ÃÜß (†ÏÜ¹ÜíÜÜ¹), ‹íÜßÚïÜ ‘Üå«ÜÓß (ÏÜ÷åÏÜ¹ÜíÜÜ¹), ‘ÜÝÃ´Ü ÍÜ© (ÏÜàØËÜ‰), Ý‘Ó±Ü ¡åïÜß (íÜêêÜÍÜÝíÜ¾ÜÃÜÄÜÓ), ‘åïÜàÍÜÜ‰ ¹åôÜÜ‰ (†ÏÜ¹ÜíÜÜ¹), ÄÜØÍÜßÓÕôÜ÷ ÄÜÜåÝ÷êÜ (ÍÜÜíÜÃÜÄÜÓ), ÄÜÜåÕíÜ¹ ¹Ó¢ (†ÏÜ¹ÜíÜÜ¹), œÜØº‘ÜÃ´Ü ‹ÆÜÜÁÑÜÜÑÜ (†ÏÜ¹ÜíÜÜ¹), œÜØº‘ÜÃ´Ü ïÜå« (†ÏÜ¹ÜíÜÜ¹), èÄÜ¹ßïÜ ïÜÜ÷ (íÜ²Üå¹ÓÜ), ²Üç. Ýè¤ÜåïÜ ÃÜ. †ÄÜÂÜíÜ´Ü (ÄÜÜÇ²êÜ) ¹åíÜåÃº‘àÏÜÜÓ ¹åôÜÜ‰ (ÓÜè‘Üåü), ÃÜßêÜÏÜ ÆÜÓßƒÜ (ÃÜíÜôÜÜÓß), ÆÜÂ¤ÜÜ œÜâ²ÜôÜÏÜÜ (ÓÜè‘Üåü), ÆÜÂåÏÜïÜØ‘Ó íÜ. ÍÜ© (ÄÜÜØÁÜßÃÜÄÜÓ), ÝÉÝêÜÆÜ øêÜÜ‘Ú (ÄÜÜØÁÜßÃÜÄÜÓ), ËÜìíÜØ´Ü ¹åôÜÜ‰ (ÑÜØÄÜ ÏÜçÃôÜ ÄÜÜØÁÜßÑÜÃÜ †çôÜÜåÝôÜÑÜåïÜÃÜ, ÓÜè‘Üåü), ËÜßÓåÃÜ ‘Üå«ÜÓß (íÜ²Üå¹ÓÜ), ËÜß. †åÏÜ. ÆÜüåêÜ (†ÏÜ¹ÜíÜÜ¹), ÍÜíÜåÃÜ ‘œ“ß (†ÏÜ¹ÜíÜÜ¹), ÍÜÓ´Ü‘àÏÜÜÓ ÆÜÂÜ. «Ü‘Ó (†Ø¡Ó-‘œ“), ÍÜâÆÜåÃº ïÜå« `ÃÜßêÜÏÜ' (¡ÏÜÃÜÄÜÓ), ÏÜ‘ÓØ¹ ÏÜ÷å´ÜÜ (†ÏÜ¹ÜíÜÜ¹), ÏÜÁÜàôÜâ¹ÃÜ ÆÜÜÓåƒÜ

†ÃÜå †ÃÜå‘ íÜÜœÜ‘Üå, èå†Üå†å êÜåÝƒÜ´Ü"–"ÏÜÜæÝƒÜ‘, ÉÜåÃÜ ¿ÜÓÜ, ÏÜåêÜ ¿ÜÓÜ, éËÜé ‘å ‘Üå‰ÃÜÜ ¿ÜÓÜ ïÜàÍÜåœ“Ü†ÝÍÜÃÜØ¹ÃÜ-ÁÜÃÑÜíÜÜ¹ ÆÜÜ«íÑÜÜ “å. `ÃÜíÜ¢íÜÃÜÃÜÜå †šÜÓ¹å÷'ÃÜå ÝíÜÃÜÜ ÏÜâêÑÜå³Üß ôÜÜæèÃÑÜÏÜâêÑÜ ´ÜÓÉ êÜ‰ èíÜÜÏÜÜØ †ÜÆÜ ôÜÜæÃÜÜå ÉÜìÜå “å. 

ÃÜíÜ¢íÜÃÜÃÜÜå †šÜÓ¹å÷ [†ÜçøüÜåËÜÓ 2014]

223

Ý¹íÜÜìß : ïÜàØ “Üå²íÜàØ, ïÜàØ ¹ÜƒÜêÜ ‘ÓíÜàØ ‘Ü‘ÜôÜÜ÷åËÜ ‘ÜêÜåêÜ‘Ó ÁÜÏÜÚ †ÃÜå ôÜØô‘äÝ´ÜÃÜÜ ôÜÏÜÃíÜÑÜÏÜÜØÑÜ ÝïÜÓÏÜÜåÓ ‘÷ß ïÜ‘ÜÑÜ †åíÜÜå ´Ü÷åíÜÜÓ ÷ÜåÑÜ †ÃÜå ‘Ü.‘Ü.†å ´ÜåÃÜÜ ÆÜÓ †å‘³Üß êÜ‰ÃÜå †ÃÜå‘ íÜÜÓ êÜƒÑÜàØ ÃÜ ÷ÜåÑÜ, †åÏÜ ´ÜÜå ‘åÏÜ ËÜÃÜå? Ý¹íÜÜìßÃÜÜ ´Ü÷åíÜÜÓÃÜß ‹èíÜ±Üß ‘åíÜß Óß´Üå ïÜé ³Ü‰ ‘å ïÜé ³ÜÑÜÜ ÆÜ“ß ´ÜåÃÜß ‹èíÜ±Üß ‘åíÜß Óß´Üå ³Ü´Üß ‘å íÜƒÜ´Ü è´ÜÜØ ´ÜåÏÜÜØ ‘‰ ËÜÜËÜ´ÜÜå ‹ÏÜåÓÜ´Üß ÄÜ‰ ´ÜåÃÜÜØ †å‘³Üß íÜÁÜà ÆÜÜæÓÜÝ±Ü‘ ÆÜÂôÜØÄÜÜå-‘³ÜÜ†Üå è ÏÜÜµÜ ÃÜ÷Î, ÷íÜåÃÜÜ ôÜÏÜÑÜÏÜÜØ ´ÜåÃÜß ‹èíÜ±Üß ‘åíÜß Óß´Üå ³ÜíÜß ¡å‰†å ´ÜåÃÜàØ ÕœÜ´ÜÃÜ-ÏÜÜÄÜÚ¹ïÜÚÃÜ ÆÜ±Ü ‘Ü.‘Ü. ÆÜÜôÜå³Üß ÏÜìß Ó÷å. †Ü ´Ü÷åíÜÜÓÃÜàØ ¸´Üà, ÆÜÂ¹åïÜ †ÃÜå êÜÜå‘¢íÜÃÜ ôÜÜ³ÜåÃÜàØ ôÜØÁÜÜ±Ü †ÃÜå †å³ÜßÑÜå †ÜÄÜì íÜÁÜßÃÜå íÑÜÝø´Ü, ‘àüàØËÜ †ÃÜå ôÜÏÜÜèÃÜÜå †Ü ´Ü÷åíÜÜÓ ÝÃÜÝÏÜ¶Üå ïÜÜå ÝíÜïÜåóÜ ÁÜÏÜÚ ËÜÃÜß Ó÷å “å, †å ÆÜ±Ü ‘Ü‘Ü †ÜÆÜ±ÜÃÜå ¡±Üå íÜÜ´ÜÜÚ ‘÷å´ÜÜ ÷ÜåÑÜ †åÏÜ ‘÷å “å. ."."."

1. ËÜÝìÃÜàØ ÓÜŸÑÜ

ËÜÝìÓÜ¡†å

¹ÜÃÜÃÜàØ íÜÂ´Ü êÜßÁÜàØ ÷´ÜàØ. ÏÜÜÄÜÃÜÜÓ èå ‘ÜØ‰ ÏÜÜÄÜå ´Üå ËÜÝìÓÜ¡ ´ÜåÃÜå †ÜÆÜ´ÜÜå. ËÜÝìÓÜŸÑÜÏÜÜØ ¢íÜÕ÷ôÜÜ, ôÜàÓÜÆÜÜÃÜ, †ÄÜÏÑÜÜÄÜÏÜÃÜ, œÜÜåÓß †ÃÜå ÝíÜòÜÜôÜ™ÜÜ´Ü †Ü ÆÜÜØœÜ ÏÜ÷ÜÆÜÜÆÜÜåÃÜàØ ÃÜÜÏÜ ôÜÓƒÜàØ ÆÜ±Ü ÃÜ ÷´ÜàØ. ôÜíÜÚµÜ ¹ÑÜÜ, ¹ÜÃÜ †ÃÜå ‹´ôÜíÜ ÆÜÂíÜ´ÜÚ´ÜÜØ ÷´ÜÜØ. ËÜÝì†å †ÜƒÜÓå íÜÜÏÜÃÜÏÜâ„´Ü ñÜß‘äó±ÜÃÜå ôÜíÜÚôíÜ †ÆÜÚ±Ü ‘ÑÜàÛ. ËÜÝìÃÜÜ †Ü ¹ÜÃÜïÜÜæÑÜÚÃÜÜ ôÏÜÜÓ‘ ´ÜÓß‘å ñÜßÝíÜó±Üà†å ËÜÝìÃÜå ÃÜÜÏÜå µÜ±Ü †÷ÜåÓÜµÜÃÜÜå ´Ü÷åíÜÜÓ ÃÜ’ß ‘ÑÜÜåÚ. †å è †ÜÆÜ±Üß Ý¹íÜÜìß. ËÜÝìÃÜÜ ÓÜŸÑÜÏÜÜØ †ÜìôÜ, ÏÜÝêÜÃÜ´ÜÜ, ÓÜåÄÜ †ÃÜå ¹ÜÝÓºÒÃÜÜå †ÍÜÜíÜ ÷´ÜÜå. ËÜÝìÃÜÜ ÓÜŸÑÜÏÜÜØ ‘å êÜÜå‘ÜåÃÜÜØ ù¹ÑÜÏÜÜØ †ØÁÜ‘ÜÓ ÃÜ ÷´ÜÜå. ôÜÜæ ÆÜÂåÏÜ³Üß Ó÷å´ÜÜ ÷´ÜÜ. ¿åóÜ, ÏÜ´ôÜÓ ‘å †ôÜâÑÜÜ[‰óÜÜÚ-†¹åƒÜÜ‰]ÃÜàØ ‘ÜÓ±Ü è ÃÜ ÷´ÜàØ. ËÜÝìÃÜàØ ÓÜŸÑÜ †åüêÜàØ ËÜÁÜàØ êÜÜå‘‘êÑÜÜ±Ü‘ÜÓß ÷´ÜàØ ‘å ÆÜÂ´ÑÜšÜ ñÜßÝíÜó±Üà ´ÜåÃÜÜ ¿ÜÓÆÜÜì ³Ü‰ÃÜå ÓûÜ ÷´ÜÜ. ´Üå³Üß è †åÏÜ ÃÜ’ß ‘ÓíÜÜÏÜÜØ †ÜíÑÜàØ ‘å ËÜÝìÓÜ¡ÃÜÜ ôÏÜÜÓ‘ÏÜÜØ †Ü ´Ü÷åíÜÜÓ ÆÜ÷åêÜÜØ êÜÜå‘Üå†å ‘Ü¹íÜ‘ßœÜ² †ÃÜå ÄÜØ¹‘ß ‘Ü°ß ÃÜÜØƒÜíÜÜØ, ŸÑÜÜØ ŸÑÜÜØ †ØÁÜÜÓàØ ÷ÜåÑÜ ´ÑÜÜØ ¹ßÆÜÜíÜÝêÜÃÜß ïÜÜåÍÜÜ ‘ÓíÜß, êÜÜå‘ÜåÃÜÜ ÆÜÂÜ±Ü ÷ÓÃÜÜÓ ÑÜÏÜÓÜèÃÜàØ ´ÜÆÜÚ±Ü ‘ÓíÜàØ, ÆÜâíÜÚ¡åÃÜàØ ôÏÜÓ±Ü ‘ÓíÜàØ, ÝÏÜóüÜÃÃÜÍÜšÜ±Ü ‘ÓíÜàØ, †ÃÜå ôÜàÄÜØÁÜß ÁÜâÆÜ, ¹ßÆÜ, ÆÜàóÆÜÆÜµÜ³Üß ôÜàØ¹Ó´ÜÜ ÍÜåÄÜß ‘ÓíÜß. †Ü Ý¹íÜôÜÜåÏÜÜØ ôÜØÁÑÜÜ‘ÜìÃÜß ïÜÜåÍÜÜ †åüêÜß ËÜÁÜß ÏÜÃÜÜå÷ÜÓß ÷ÜåÑÜ “å ‘å ÑÜšÜ, ÄÜØÁÜíÜÚ, Ý‘ÃÃÜÓ, †ÜæóÜÝÁÜ, ÝÆÜïÜÜœÜ, ÏÜØµÜ

224

†ÃÜå ÏÜÝ±Ü †å ËÜÁÜÜØ è ‹´ôÜíÜÃÜàØ ÃÜ´ÜÚÃÜ ‘Óå “å. ËÜÝìÓÜèÃÜàØ ôÏÜÓ±Ü ‘Óß êÜÜå‘Üå ÝœÜµÜÝíÜÝœÜµÜ ÓØÄÜ³Üß ôÜÜÝ³ÜÑÜÜ ÆÜâÓå “å, ôÜÉå¹ œÜÜåƒÜÜ ÄÜÜå«íÜß ¡´Ü ¡´ÜÃÜÜØ ôÜàØ¹Ó ÝœÜµÜÜå ËÜÃÜÜíÜå “å, ÄÜÜÑÜ, ËÜì¹ íÜÄÜåÓå ÄÜäû ÆÜïÜà†ÜåÃÜå ïÜ±ÜÄÜÜÓß ´ÜåÏÜÃÜàØ ôÜÓ™ÜôÜ ‘Ü°å “å, ñÜåó« †ÃÜå ‘ÝÃÜó« ôÜ™ÜìÜ †å‘ ³Ü‰ ÑÜÞóü‘Ü‘óÜÚ±ÜÃÜß ÓÏÜ´Ü ÓÏÜå “å. ÑÜÞóü‘Ü‘óÜÚ±Ü †å ÑÜàÓÜåÝÆÜÑÜÃÜ êÜÜå‘ÜåÃÜß ¹ÜåÓ²àØ ƒÜÇœÜíÜÜÃÜß `üÄÜ †ÜçÉ íÜÜçÓ'ÃÜß ÓÏÜ´Ü èåíÜß †å‘ ÓÏÜ´Ü “å. †ÜÃÜå è †ÜÆÜ±Üå `ÄÜèÄÜÂÜ÷'ÃÜàØ ÃÜíÜàØ ÃÜÜÏÜ †ÜÆÑÜàØ “å. èâÃÜÜ íÜƒÜ´ÜÏÜÜØ ÓÜ¡ êÜÜå‘Üå ¹ßÆÜÜíÜÝêÜÃÜå Ý¹íÜôÜå ÆÜÜå´ÜÜÃÜß ÓÜèÁÜÜÃÜßÃÜÜ ËÜÁÜÜ “Üå‘ÓÜ†ÜåÃÜå ôÜÜíÜÚèÝÃÜ‘ †ÜÏÜØµÜ±Ü †ÜÆÜ´ÜÜ †ÃÜå ´ÜåÏÜÃÜå ÓÏÜÜ²´ÜÜ. ôÜàÄÜØÁÜß ºíÑÜÃÜàØ ÏÜ¹ÚÃÜ ‘Óß ÃÜÜ÷íÜàØ †ÃÜå ¡´Ü ¡´ÜÃÜÜ ¹ßíÜÜ†Üå ÷ÜÓËÜØÁÜ ÄÜÜå«íÜíÜÜ †ÃÜå ÝÏÜµÜÜå ôÜÜ³Üå ÝÏÜóüÜÃÃÜÃÜàØ ÍÜÜåèÃÜ ‘ÓíÜàØ †å Ý¹íÜÜìßÃÜÜå ÏÜàƒÑÜ ÍÜÜÄÜ “å. ËÜÝìÓÜŸÑÜÏÜÜØ ÆÜÂíÜåïÜ ‘ÓíÜÜå ÷ÜåÑÜ ´ÜÜå ¿åóÜ, ÏÜ´ôÜÓ, †¹åƒÜÜ‰, †ÆÜÏÜÜÃÜ íÜÄÜåÓå ôÜíÜÚ ÍÜâêÜß è‰ ËÜÁÜÜ ôÜÜ³Üå †å‘Ý¹êÜ ³Ü‰ èíÜàØ †ÃÜå †ÜíÜß Óß´Üå ÝÃÜóÆÜÜÆÜ ³Ü‰ ÃÜíÜÜ íÜóÜÚÏÜÜØ ÆÜÂíÜåïÜ ‘ÓíÜÜå †å †ÜÆÜ±ÜÜå ÆÜÂÜœÜßÃÜ ÝÓíÜÜè “å. †Ü è Ý¹íÜôÜå ôÜ´ÑÜÍÜÜÏÜÜ†å ñÜß‘äó±ÜÃÜß ÏÜ¹¹³Üß ÃÜÓ‘ÜôÜàÓÃÜÜå ÃÜÜïÜ ‘ÑÜÜåÚ ÷´ÜÜå †ÃÜå ôÜÜåì ÷¡Ó ÓÜè‘ÃÑÜÜ†ÜåÃÜå ÏÜàø´Ü ‘Óß ÷´Üß. [†ÜçøüÜåËÜÓ 2014] ÃÜíÜ¢íÜÃÜÃÜÜå †šÜÓ¹å÷

†ÜÆÜ±Üß Ý¹íÜÜìß †å ´Ü÷åíÜÜÓÜåÃÜàØ †åíÜàØ è †å‘ †¡ÑÜËÜ™ÜÓ “å. †³ÜíÜÜ †åÃÜå ËÜÁÜÜ ´Ü÷åíÜÜÓÜåÃÜàØ ôÃÜå÷ôÜØÏÜåêÜÃÜ ‘÷ß†å ´ÜÜåÆÜ±Ü œÜÜêÜå. Ý¹íÜÜìßÃÜÜå ´Ü÷åíÜÜÓ ÆÜÜØœÜ Ý¹íÜôÜÃÜÜå ÄÜ±ÜÜÑÜ “å. ÆÜ±Ü ôÜÜœÜàØ ¡å´ÜÜØ “å‘ ÃÜíÜÓÜÝµÜÃÜÜ ÄÜÓËÜÜ³Üß ´ÜåÃÜß ïÜé†Ü´Ü ³Ü‰ ¡ÑÜ “å †ÃÜå ÍÜÜ‰ËÜßèÃÜß ÍÜåüÏÜÜØ †åÃÜÜå †ÜÃÜØ¹ ÆÜÝÓôÜßÏÜÜ†å ÆÜ÷ÜÇœÜå “å

¹ßÆÜÜíÜÝêÜÃÜÜ ‹´ôÜíÜÏÜÜØ ôµÜß†ÜåÃÜß ‹ÆÜåšÜÜ ‘ÓåêÜß ÃÜ³Üß. ôµÜßÆÜàÓàóÜ íÜœœÜåÃÜÜ ôÜíÜÚ ôÜØËÜØÁÜÜåÏÜÜØ ÍÜÜ‰ËÜ÷åÃÜÃÜÜå ôÜØËÜØÁÜ ïÜà½ ôÜÜÞ¶íÜ‘ ÆÜÂåÏÜÃÜÜå †ÃÜå ôÜÏÜÜÃÜ´ÜÜÃÜÜ ‹êêÜÜôÜÃÜÜå ÷ÜåÑÜ “å. ÆÜÝ´ÜÆÜ´ÃÜßÃÜÜå ôÜØËÜØÁÜ †³ÜíÜÜ ÏÜÜ´ÜÜËÜÜì‘ÃÜÜå ôÜØËÜØÁÜ †ÜüêÜÜå íÑÜÜÆÜ‘ †ÃÜå †ÜüêÜÜå ôÜÜÞ¶íÜ‘ ‹êêÜÜôÜÑÜàø´Ü ÃÜ³Üß ÷Üå´ÜÜå. ÁÜÃÜ´ÜåÓïÜ³Üß ÍÜÜ‰ËÜßè ôÜàÁÜßÃÜÜ ÆÜÜØœÜå Ý¹íÜôÜ ôÜÜ³Üå ÑÜÏÜÓÜèÃÜàØ ÃÜÜÏÜ ¡å²ÜÑÜåêÜàØ “å. †åÃÜÜå ‹¼åïÜ ïÜÜå ÷ïÜå? ˆºÆÜÂô³ÜÃÜÜå ÓÜ¡ ÷ØôÜ ÏÜäÄÜÑÜÜÃÜå ÏÜÜüå ÉÓ´ÜÜå ÷´ÜÜå. ´ÜåÃÜàØ ÷æÏÜ ÃÜÜÏÜÃÜÜ †å‘ ÃÜÜÃÜ‘²Ü ÓÜ¡†å †ÜÝ´Ü³ÑÜ ‘ÑÜàÛ. ´Üå è Ý¹íÜôÜå ÷æÏÜÃÜå ´ÑÜÜØ ÆÜàµÜÜå´ôÜíÜ ÷´ÜÜå. ÓÜ¡ †ÜÃÜØ¹ ‘Óå “å

†åüêÜÜÏÜÜØ ÍÜÝíÜ´ÜíÑÜ´ÜÜ†å †ÜíÜßÃÜå ‘ûàØ ‘å ÝíÜíÜÜ÷ ÆÜ“ß œÜÜå³Üå è Ý¹íÜôÜå †Ü ÆÜàµÜ ôÜÆÜÚ¹ØïÜ³Üß ÏÜÓß èïÜå. ÷ØôÜ ÓÜ¡†å †Ü ÆÜàµÜÃÜå ËÜœÜÜíÜíÜÜÃÜÜå ÝÃÜÿÜÑÜ ‘ÑÜÜåÚ, ÑÜÏÜàÃÜÜÃÜÜ †å‘ ÁÜÓÜÏÜÜØ †å‘ ôÜàÓÝšÜ´Ü ™ÜÓ ËÜÜØÁÑÜàØ †ÃÜå ´ÑÜÜØ ÷æÏÜ ÓÜ¡ÃÜå Ó÷åíÜÜÃÜå ÃÜÜå´ÜÑÜÜÚ. ôÜÜåì íÜÓôÜ ÆÜ“ß ÓÜèÆÜàµÜÃÜÜå ÝíÜíÜÜ÷ ³ÜÑÜÜå. œÜÜå³Üå è Ý¹íÜôÜå †ÜíÜÜ ¹àÄÜÚÏÜ ô³ÜÜÃÜÏÜÜØ ÆÜ±Ü †å‘ ôÜÆÜÚ ÆÜÂÄÜü ³ÜÑÜÜå †ÃÜå ÓÜèÆÜàµÜ ÏÜÓÜÑÜÜå. †ÜÃÜØ¹ÃÜß ™Ü²ß †ÆÜÜÓ ïÜÜå‘ÃÜß ³Ü‰ ÄÜ‰. ˜âÓ ÑÜÏÜ¹â´ÜÜåÃÜå ÆÜ±Ü †Ü ‘Óà±Ü ÆÜÂôÜØÄÜå ¹ÑÜÜ †ÜíÜß †ÃÜå ´ÜåÏÜ±Üå ÑÜÏÜÓÜè ÆÜÜôÜå ÏÜÜÄÜß êÜßÁÜàØ ‘å ¹ßÆÜÜíÜÝêÜÃÜÜ ÆÜÜØœÜ Ý¹íÜôÜÏÜÜØ èå†Üå ¹ßÆÜÜå´ôÜíÜ ‘Óå ´ÜåÏÜÃÜÜ ÆÜÓ †ÜíÜÜå ‘«±Ü ÆÜÂôÜØÄÜ ÃÜ †ÜíÜå. †Ü ³Ü‰ ÁÜÃÜ´ÜåÓïÜÃÜß íÜÜ´ÜÜÚ. ‘ÜìßœÜÜæ¹ïÜÃÜå Ý¹íÜôÜå ´ÜÜå ÑÜÏÜÓÜèÃÜàØ †ÃÜå ÍÜßóÏÜÃÜàØ ´ÜÆÜÚ±Ü ƒÜÜôÜ ‘÷åêÜàØ “å. Ý¹íÜÜìß ´ÜÜå †ÏÜÜôÜÃÜÜå Ý¹íÜôÜ. ´Üå Ý¹íÜôÜå ÑÜÏÜêÜÜå‘íÜÜôÜß ÝÆÜ´Üä†ÜåÃÜàØ ÆÜâèÃÜ †ÃÜå ÆÜÜíÜÚ±Ü ñÜÜ½ ‘ÓíÜàØ è ÆÜ²å. ÆÜ²íÜÜÃÜå Ý¹íÜôÜå ÑÜÏÜÓÜè ôÜÜ³ÜåÃÜß ‘Ø‰ íÜÜ´ÜÜÚ ÃÜ³Üß, ÆÜ±Ü †åÏÜ ÏÜÜÃÜíÜÜÃÜå ÷Ó‘´Ü ÃÜ³Üß ‘å ÑÜÏÜÓÜè ÆÜ±Ü ´Üå Ý¹íÜôÜå ÃÜíÜÜ œÜÜåÆÜ²Ü ïÜé ‘Ó´ÜÜ ÷ïÜå. ÍÜÜ‰ËÜßèÃÜå Ý¹íÜôÜå ÑÜÏÜÓÜè ÆÜÜå´ÜÜÃÜß ËÜ÷åÃÜ ÑÜÏÜàÃÜÜÃÜå ´ÑÜÜØ èÏÜíÜÜ ¡ÑÜ “å. ¹ßÆÜÜíÜÝêÜÃÜÜ ôíÜœ“Ø¹ ôÜÜ³Üå ÑÜÏÜÓÜèÃÜàØ ôÏÜÓ±Ü ÓÜƒÜíÜÜÏÜÜØ ‹´ôÜíÜ‘ÜÓÜåÃÜÜå ‹¼åïÜ ÄÜÏÜå ´Üå ÷ÜåÑÜ, ÆÜ±Ü ´ÜåÃÜß †ôÜÓ ËÜ÷à ôÜÜÓß ³Ü´Üß ÷ïÜå †åÏÜÜØ ‘Ø‰ ïÜ‘ ÃÜ³Üß. èå±Üå ‹´ôÜíÜÏÜÜØ ÆÜ±Ü ôÜØÑÜÏÜ ÓÜƒÑÜÜå ÷ïÜå †å è ÑÜÏÜÓÜèÃÜÜ ÆÜÜïÜÏÜÜØ³Üß ÏÜàø´Ü Ó÷ß ïÜ‘ïÜå. ÃÜíÜåÏËÜÓ, 1922

2. Ý¹íÜÜìß ¹ßíÜÜÃÜƒÜÜÃÜÜÏÜÜØ †å‘Ü¹ ôÜàØ¹Ó íÜô´Üà ÓÜƒÜíÜÜÃÜÜå ÝÓíÜÜè ¹Óå‘ ™ÜÓÏÜÜØ ÷ÜåÑÜ “å. ËÜ÷ÜÓÃÜÜå ‘Üå‰ ÏÜÜ±ÜôÜ †ÜíÜå †åüêÜå ôÜ÷åèå ´Üå ÆÜÓ †åÃÜß ÃÜèÓ ¡ÑÜ “å †ÃÜå ´Üå ËÜÜåêÜß ¥«å “å": ‘åíÜß ÏÜ”ÜÃÜß íÜô´Üà! ´ÜÏÜå †Ü øÑÜÜØ³Üß ÏÜåìíÜß? ÆÜ±Ü †¡ÑÜËÜ™ÜÓ(ÏÑÜàÝ”ÑÜÏÜ)ÏÜÜØ ´ÜÜå ŸÑÜÜØ èà†Üå ´ÑÜÜØ ôÜàØ¹Ó è ôÜàØ¹Ó íÜô´Üà†Üå ÷ÜåÑÜ; ¡å‰ÃÜå ÏÜÜ±ÜôÜ ƒÜàïÜ ƒÜàïÜ ÃÜíÜ¢íÜÃÜÃÜÜå †šÜÓ¹å÷ [†ÜçøüÜåËÜÓ 2014]

³Ü‰ ¡ÑÜ; ÆÜ±Ü ôÜÜ³Üå ôÜÜ³Üå †å ´ÜåüêÜÜå è ÏÜâØ”ÜÑÜ ÆÜ±Ü ƒÜÓÜå! †åÃÜå ³ÜÜÑÜ ‘å †ÜÏÜÜØ³Üß ïÜàØ ¡åíÜàØ †ÃÜå ïÜàØ ÃÜ ¡åíÜàØ? †ÜÆÜ±Üß Ý¹íÜÜìß †å ´Ü÷åíÜÜÓÜåÃÜàØ †åíÜàØ è †å‘ †¡ÑÜËÜ™ÜÓ “å. †³ÜíÜÜ †åÃÜå ËÜÁÜÜ ´Ü÷åíÜÜÓÜåÃÜàØ ôÃÜå÷ôÜØÏÜåêÜÃÜ ‘÷ß†å ´ÜÜåÆÜ±Ü œÜÜêÜå. Ý¹íÜÜìßÃÜÜå ´Ü÷åíÜÜÓ ÆÜÜØœÜ Ý¹íÜôÜÃÜÜå ÄÜ±ÜÜÑÜ “å. ÆÜ±Ü ôÜÜœÜàØ ¡å´ÜÜØ “å‘ ÃÜíÜÓÜÝµÜÃÜÜ 225

ÃÜß‘ì´ÜÜ. †ÃÜå Ý¹íÜÜìßÃÜå Ý¹íÜôÜå ÓÜ¡†Üå †ÃÜå íÜåÆÜÜÓß†Üå ËÜØÃÜå ôíÜ¹åïÜ †ÜíÜß ‘ÜæüàØÝËÜ‘ ôÜàƒÜÃÜÜå êÜ÷ÜíÜÜå êÜå´ÜÜ. ÆÜàÓÜ±ÜÜåÏÜÜØ ‘³ÜÜ “å ‘å ÃÜÓ‘ÜôÜàÓ ÃÜÜÏÜÃÜÜå †å‘ ÆÜÓÜ˜ÏÜß ÓÜ¡ ÆÜÂÜÄŸÑÜÜåÝ´ÜóÜÏÜÜØ ÓÜŸÑÜ ‘Ó´ÜÜå ÷´ÜÜå. ÆÜÂÜÄŸÑÜÜåÝ´ÜóÜ †åüêÜå ÷ÏÜ±ÜÜØÃÜÜå ÍÜà´ÜÜÃÜÃÜß ¹ÝšÜ±Üå †ÜíÜåêÜÜå ÏÜàêÜ‘. ÃÜÓ‘ÜôÜàÓ ËÜß¡ ÓÜ¡†Üå ôÜÜ³Üå êÜ²´ÜÜå ´Üå ´ÜÜå ™Ü²ßÍÜÓ ÃÜÍÜÜíÜß ÆÜ±Ü êÜåíÜÜÑÜ, ÆÜ±Ü ´Üå ¹àóüå ´ÜÜå ôµÜß†ÜåÃÜå ÆÜ±Ü ÷åÓÜÃÜ ‘ÓíÜÜ ÏÜÜØ²ß. †åÃÜÜ ‘å¹ƒÜÜÃÜÜÏÜÜØ ôÜÜåì ÷¡Ó ÓÜè‘ÃÑÜÜ†Üå ÷´Üß. ñÜß‘äó±Üå ÝíÜœÜÜÓ ‘ÑÜÜåÚ ‘å †Ü Þô³ÜÝ´Ü †ÜÆÜ±ÜÃÜå ÃÜÜÏÜÜåïÜß êÜÄÜÜ²ÃÜÜÓß “å. ÷íÜå ÃÜÓ‘ÜôÜàÓÃÜÜå ÃÜÜïÜ ‘ÑÜåÚ è “âü‘Üå “å. ôÜ´ÑÜÍÜÜÏÜÜ†å ‘ûàØ, `ôµÜß†ÜåÃÜÜå ‹½ÜÓ ‘ÓíÜÜ ÏÜÜüå ´ÜÏÜå ¡†Üå “Üå ´ÑÜÜØ ÷àØ ‘åÏÜ ™ÜåÓ Ó÷àØ? ÃÜÓ‘ÜôÜàÓ ôÜÜÏÜå ÷àØ è êÜ²ßïÜ. ´ÜÏÜå ÏÜ¹¹ÏÜÜØ ÍÜêÜå Ó÷å¡å.' ñÜß‘äó±Üå ‘ËÜâêÜ ‘ÑÜàÛ. ´Üå Ý¹íÜôÜå Ó³ÜÏÜÜØ ôÜ´ÑÜÍÜÜÏÜÜ †ÜÄÜì ËÜå«ÜØ ÷´ÜÜØ; ñÜß‘äó±Ü ÆÜÜ“ì ÏÜ¹¹ÏÜÜØ ÷´ÜÜ. œÜ´Üà¹ÚïÜßÃÜå Ý¹íÜôÜå ÃÜÓ‘ÜôÜàÓÃÜÜå ÃÜÜïÜ ³ÜÑÜÜå, ¹åïÜ ôíÜœ“ ³ÜÑÜÜå, êÜÜå‘Üå†å †ÜÃÜØ¹ ‘ÑÜÜåÚ. ÃÜÓ‘ÜôÜàÓÃÜÜå ‘ÜìÜå ‘åÓ ¹âÓ ³ÜÑÜÜå †å ËÜ´ÜÜíÜíÜÜ ƒÜÜ´ÜÓ êÜÜå‘Üå†å ÓÜµÜå ¹ßÆÜÜå´ôÜíÜ ‘ÑÜÜåÚ †ÃÜå †ÏÜÜôÜÃÜß ÓÜµÜå ÆÜ±Ü ÆÜâ„±ÜÏÜÜÃÜß ïÜÜåÍÜÜ †Ü±Üß. ÆÜ±Ü †å ÃÜÓ‘ÜôÜàÓ †å‘ íÜÜÓ ÏÜÜÑÜåÚ ÏÜÓå †åíÜÜå ÃÜ³Üß. †åÃÜå ´ÜÜå ¹Ó íÜóÜåÚ ÏÜÜÓíÜÜå ÆÜ²å “å. œÜÜåÏÜÜôÜÜÏÜÜØ ËÜÁÜå ‘Ü¹íÜ ³Ü‰ ¡ÑÜ, †åÏÜÜØ ƒÜÓåêÜÜØ ÆÜÜØ¹²ÜØ, “Ü±Ü íÜÄÜåÓå ÆÜ²å, ¢íÜÜ´Ü ÆÜ²å †ÃÜå ÄÜÜÏÜÃÜß †ÜôÜÆÜÜôÜ †ÜÏÜ ÃÜÓ‘ ¥ÍÜàØ ³ÜÜÑÜ. íÜÓôÜÜ¹ ÆÜ“ß ÍÜÜ¹ÓíÜÜÃÜÜ ´Ü²‘Ü ´ÜÆÜå †åüêÜå ´Üå ÃÜÓ‘ÃÜß ¹àÄÜÛÁÜ ÷íÜÜÏÜÜØ ÉåêÜÜÑÜ ÃÜå ™Ü±ÜÜ êÜÜå‘Üå ÏÜÜØ¹Ü ÆÜ²å. ÏÜÜüå †ÜÓÜåÄÑÜíÜßÓÜå ÆÜÜíÜ²Ü, ‘Üå¹Üìß êÜ‰ †Ü ÃÜÓ‘ ôÜÜÏÜå êÜ²íÜÜ ¡ÑÜ, ÄÜÜÏÜÃÜß †ÜôÜÆÜÜôÜÃÜÜ ÃÜÓ‘ÃÜÜå ÃÜÜïÜ ‘Óå †ÃÜå ™ÜÓÏÜÜØ †ÜíÜß ïÜÓßÓå ´ÜåêÜ œÜÜåìß ÃÜ÷ÜÑÜ. ÄÜÜæïÜÜìÜ ´ÜÜå ôÜÜÉ ‘ÓåêÜß ÷ÜåÑÜ è. ´ÑÜÜØÃÜÜ ÏÜœ“Ó ÷ÜØ‘ß ‘Ü°íÜÜ ÏÜÜüå ÓÜµÜå ´ÑÜÜØ ÆÜ±Ü ¹ßíÜÜå †ÃÜå ÁÜàÏÜÜ²Üå ‘Óå †ÃÜå ÆÜÂôÜÃÃÜ ³Ü‰ ÝÏÜóü ÆÜ‘íÜÜÃÜÃÜÜØ ÍÜÜåèÃÜ ‘Óå.

èâÃÜÜ íÜƒÜ´ÜÏÜÜØ ËÜìåíÜÃÜå ¹÷Ü²å †ÜÆÜ±ÜÜ êÜÜå‘Üå íÜ÷Ü±ÜíÜüå ÃÜß‘ì´ÜÜ †ÃÜå ¹ÝÓÑÜÜÆÜÜÓÃÜÜ ¹åïÜÜåÃÜß ôÜÉÓå è´ÜÜ. ¹ïÜåÓÜÃÜå Ý¹íÜôÜå ÓÜ¡†Üå †ÃÜå ÑÜÜå½Ü†Üå ÆÜÜå´ÜÜÃÜß ôÜÓ÷¹ÜåÃÜÜ ôÜßÏÜÜ²Ü †ÜåìØÄÜß ïÜµÜà ‹ÆÜÓ œÜ²Ü‰ ‘ÓíÜÜ ÃÜß‘ì´ÜÜ. †ÃÜå Ý¹íÜÜìßÃÜå Ý¹íÜôÜå ÓÜ¡†Üå †ÃÜå íÜåÆÜÜÓß†Üå ËÜØÃÜå ôíÜ¹åïÜ †ÜíÜß ‘ÜæüàØÝËÜ‘ ôÜàƒÜÃÜÜå êÜ÷ÜíÜÜå êÜå´ÜÜ

ÄÜÓËÜÜ³Üß ´ÜåÃÜß ïÜé†Ü´Ü ³Ü‰ ¡ÑÜ “å †ÃÜå ÍÜÜ‰ËÜßèÃÜß ÍÜåüÏÜÜØ †åÃÜÜå †ÜÃÜØ¹ ÆÜÝÓôÜßÏÜÜ†å ÆÜ÷ÜÇœÜå “å. ïÜÜôµÜÜåÏÜÜØ ¹Óå‘ ´Ü÷åíÜÜÓÃÜàØ ÏÜÜ÷Ü´ÏÑÜ †ÃÜå ‘³ÜÜ †ÜÆÜåêÜÜØ ÷ÜåÑÜ “å. Ý¹íÜÜìß ÝíÜïÜå †åüêÜß ËÜÁÜß ‘³ÜÜ†Üå “å ‘å `Ý¹íÜÜìßÏÜÜ÷Ü´ÏÑÜ' êÜƒÜíÜÜ è‰†å ´ÜÜå †å‘ ÏÜÜåüàØ ÆÜàÓÜ±Ü ³Ü‰ ¡ÑÜ. ÁÜÃÜ´ÜåÓïÜÃÜß ‘³ÜÜ èà¹ß, ‘ÜìßœÜÜæ¹ïÜÃÜß èà¹ß, †ÏÜÜôÜ(Ý¹íÜÜìß)ÃÜß ´ÜÜå íÜìß ƒÜÜôÜ ‘³ÜÜ “å. ´ÑÜÜÓ ÆÜ“ß ÃÜíÜàØ íÜóÜÚ ËÜåôÜå “å †ÃÜå ËÜßèÃÜå Ý¹íÜôÜå ÍÜÜ‰ ËÜ÷åÃÜÃÜÜ ™ÜÓÃÜÜå †Ý´ÜÝ³Ü ËÜÃÜå “å. Ý¹íÜÜìß †å ÄÜä÷ô³ÜÜñÜÏÜß ´Ü÷åíÜÜÓ “å, èÃÜ´ÜÜÃÜÜå ´Ü÷åíÜÜÓ “å. ËÜìåíÜÃÜå Ý¹íÜôÜå ÁÜÏÜÚ †ÃÜå ïÜÜôµÜ ÆÜÂÁÜÜÃÜ ÷ÜåÑÜ “å; ¹ïÜåÓÜÃÜå Ý¹íÜôÜå ÑÜà½ †ÃÜå ïÜôµÜ ÆÜÂÁÜÜÃÜ Ó÷å “å; Ý¹íÜÜìßÃÜå Ý¹íÜôÜå êÜšÏÜß †ÃÜå ÁÜÃÜ ÆÜÂÁÜÜÃÜÆÜ¹ ÍÜÜåÄÜíÜå “å; †ÃÜå ÷Üåìß ´ÜÜå ÓÏÜ´Ü †ÃÜå ÓØÄÜÓÜÄÜÃÜÜå ´Ü÷åíÜÜÓ “å. èåÏÜ ÏÜÜ±ÜôÜÜåÏÜÜØ œÜÜÓ íÜ±ÜÚ “å ´ÜåÏÜ ´Ü÷åíÜÜÓÜåÏÜÜØ ÆÜ±Ü †ÜÏÜ œÜÜÓ íÜ±ÜÚ ÆÜ²ÒÜ “å! èâÃÜÜ íÜƒÜ´ÜÏÜÜØ ËÜìåíÜÃÜå ¹÷Ü²å †ÜÆÜ±ÜÜ êÜÜå‘Üå íÜ÷Ü±ÜíÜüå ÃÜß‘ì´ÜÜ †ÃÜå ¹ÝÓÑÜÜÆÜÜÓÃÜÜ ¹åïÜÜåÃÜß ôÜÉÓå è´ÜÜ. ¹ïÜåÓÜÃÜå Ý¹íÜôÜå ÓÜ¡†Üå †ÃÜå ÑÜÜå½Ü†Üå ÆÜÜå´ÜÜÃÜß ôÜÓ÷¹ÜåÃÜÜ ôÜßÏÜÜ²Ü †ÜåìØÄÜß ïÜµÜà ‹ÆÜÓ œÜ²Ü‰ ‘ÓíÜÜ i

226

[†ÜçøüÜåËÜÓ 2014] ÃÜíÜ¢íÜÃÜÃÜÜå †šÜÓ¹å÷

Ý¹íÜÜìß ÆÜ“ß ÃÜíÜàØ íÜÓôÜ ËÜåôÜå “å †ÃÜå ÃÜíÜàØ †ÃÜÜè ™ÜÓÏÜÜØ †ÜíÜå “å. íÜå¹‘Üì³Üß †Üè ôÜàÁÜß Õ÷¹à ™ÜÓÜåÏÜÜØ †Ü ÃÜíÜÜÃÃÜÃÜÜå ÝíÜÝÁÜ ñÜ½ÜÆÜâíÜÚ‘ ÆÜÜìíÜÜÏÜÜØ †ÜíÜå “å. ÏÜ÷ÜÓÜóü×ÏÜÜØ †Ü Ý¹íÜôÜå èÏÜ´ÜÜØ ÆÜ÷åêÜÜØ †å‘ ‘²íÜÜ ÉìÃÜÜå ÓôÜ œÜÜƒÜíÜÜÃÜß ÆÜÂ³ÜÜ “å. †åÃÜÜå ‹¼åïÜ †åÏÜ ÷ïÜå ‘å ‘²íÜß ÏÜ÷åÃÜ´Ü ‘ÑÜÜÚ íÜÄÜÓ ÝÏÜóüÜÃÃÜ ÏÜìå ÃÜ÷Î. ÍÜÄÜíÜ¹ÖÄÜß´ÜÜÏÜÜØ ÆÜ±Ü êÜƒÜåêÜàØ “å ‘å èå ïÜé†Ü´ÜÏÜÜØ ”åÓ èåíÜàØ †ÃÜå †Ø´Üå †ÏÜä´Ü èåíÜàØ ÷ÜåÑÜ †å è ôÜÜÞ¶íÜ‘ ôÜàƒÜ. ÄÜÜåíÜÜÏÜÜØ Ý¹íÜÜìßÃÜå Ý¹íÜôÜå ÆÜÜÌ†ÜÃÜàØ ÝÏÜóüÜÃÃÜ ‘Óå “å †ÃÜå èåüêÜÜ ‡óüÝÏÜµÜ ÷ÜåÑÜ ´Üå ËÜÁÜÜÃÜå ´Üå ¹÷Ü²å ÃÜÜå´ÜÓå “å. †åüêÜå ¹Óå‘ è±Üå ¹Óå‘ ‡óüÝÏÜµÜÃÜå ™ÜåÓ èíÜàØ è ¡å‰†å. ¹Óå‘ÃÜå ´ÑÜÜØ ÉìÜ÷ÜÓ ÓÜƒÜåêÜÜå ÷ÜåÑÜ “å. ´ÜåÏÜÜØ³Üß †å‘ ‘‘²Üå œÜÜƒÜß ÏÜÜ±ÜôÜ ËÜßèå ™ÜåÓ ¡ÑÜ. íÑÜíÜ÷ÜÓÏÜÜØ ‘²íÜÜïÜ †ÜíÜß ÷ÜåÑÜ, íÜåÓÝíÜƒÜíÜÜ¹ ³ÜÑÜÜØ ÷ÜåÑÜ, ÄÜÏÜå ´Üå ËÜÃÜß ÄÜÑÜàØ ÷ÜåÑÜ, ÆÜ±Ü Ý¹íÜÜìßÃÜå Ý¹íÜôÜå ËÜÁÜàØ ÏÜÃÜÏÜÜØ³Üß ‘Ü°ß ÃÜÜƒÜß ÉÓß ÷å´ÜÆÜÂß´ÜÃÜÜ ôÜØËÜØÁÜ ¡å²íÜÜÃÜÜ. èåÏÜ íÜåÆÜÜÓß Ý¹íÜÜìß ÆÜÓ ‘àêÜ êÜå±Ü¹å±Ü ÆÜ´ÜÜíÜß êÜ‰ ÃÜíÜÜ œÜÜåÆÜ²ÜÏÜÜØ ËÜÜ‘ß ÃÜ³Üß ƒÜÇœÜ´ÜÜ, ´ÜåÏÜ ¹Óå‘ è±Ü ËÜåôÜ´ÜÜ

ÏÜ÷ÜÓÜóü×ÏÜÜØ †Ü Ý¹íÜôÜå èÏÜ´ÜÜØ ÆÜ÷åêÜÜØ †å‘ ‘²íÜÜ ÉìÃÜÜå ÓôÜ œÜÜƒÜíÜÜÃÜß ÆÜÂ³ÜÜ “å. †åÃÜÜå ‹¼åïÜ †åÏÜ ÷ïÜå ‘å ‘²íÜß ÏÜ÷åÃÜ´Ü ‘ÑÜÜÚ íÜÄÜÓ ÝÏÜóüÜÃÃÜ ÏÜìå ÃÜ÷Î. ÍÜÄÜíÜ¹ÖÄÜß´ÜÜÏÜÜØ ÆÜ±Ü êÜƒÜåêÜàØ “å ‘å èå ïÜé†Ü´ÜÏÜÜØ ”åÓ èåíÜàØ †ÃÜå †Ø´Üå †ÏÜä´Ü èåíÜàØ ÷ÜåÑÜ †å è ôÜÜÞ¶íÜ‘ ôÜàƒÜ

íÜóÜåÚ ù¹ÑÜÏÜÜØ ‘ïÜÜØ íÜåÓ”åÓ ËÜÜ‘ß ÃÜ³Üß ÓÜƒÜ´ÜÜå. èå Ý¹íÜôÜå íÜô´ÜßÏÜÜØ³Üß ÃÜÓ‘ ÃÜß‘ìß ¡ÑÜ, ù¹ÑÜÏÜÜØ³Üß ÆÜÜÆÜ ÃÜß‘ìß ¡ÑÜ, ÓÜÝµÜÏÜÜØ³Üß †ØÁÜÜÓàØ ÃÜß‘ìß ¡ÑÜ †ÃÜå ÏÜÜ³ÜÜ ÆÜÓÃÜàØ ‘Óè ¹âÓ ³ÜÜÑÜ, ´Üå Ý¹íÜôÜ ‘Ó´ÜÜØ íÜÁÜÜÓå ÆÜÝíÜµÜ Ý¹íÜôÜ ËÜß¡å ‘ÑÜÜå ÷Üå‰ ïÜ‘å? ´ÜÜ. 30-11-'21

3. ÏÜÜå´ÜÃÜÜå ‹´ôÜíÜ èåÃÜß ôÜÜåìå †ÜÃÜÜ ƒÜÜ´ÜÓß “å, èåÃÜå ÝíÜïÜå ÝËÜêÜ‘àêÜ ïÜØ‘Ü ÃÜ³Üß, †åíÜß íÜô´Üà Õè¹ÄÜßÏÜÜØ ‘‰ “å? †å‘ è": †ÃÜå ´Üå ÏÜÜå´Ü. ÓÜ¡ ÷Üå ‘å ÓØ‘, ™ÜÓ²ß ‘àË¡ ÷Üå ‘å êÜÜíÜ±ÑÜíÜ´Üß ‡Ã¹àÏÜ´Üß, íÜÜ™Ü ÷Üå ‘å ÄÜÜÑÜ, ËÜÜè ÷Üå ‘å ‘ËÜâ´ÜÓ, ÏÜÜå´ÜÃÜÜå ÍÜåüÜå ¹Óå‘ÃÜå ³ÜíÜÜÃÜÜå è. ÷íÜå ôÜíÜÜêÜ †å “å ‘å †Ü ÝÃÜÝÿÜ´Ü †Ý´ÜÝ³ÜÃÜàØ ôíÜÜÄÜ´Ü ‘‰ Óß´Üå ‘Óß†å? †ÜÆÜ±Üå èåíÜß Óß´Üå ´ÜåÃÜå †ÜåìƒÜß†å ´ÜåíÜß Óß´Üå ´ÜåÃÜàØ ôíÜÜÄÜ´Ü ‘ÓíÜÜÃÜÜ. ÏÜÜå´ÜÃÜàØ ôíÜéÆÜ É±ÜôÜ èåíÜàØ “å. ‹ÆÜÓ ´ÜÜå ËÜÁÜå è ‘ÜØüÜ; †Ø¹ÓÃÜÜå ôíÜÜ¹ ‘Üå±Ü ¡±Üå! ÏÜÜå´Ü †åüêÜå ™Ü²ß‘ÃÜÜå †ÜÓÜÏÜ; ÏÜÜå´Ü †åüêÜå ËÜå †Ø‘ íÜœœÜåÃÜÜå ÃÜíÜ¢íÜÃÜÃÜÜå †šÜÓ¹å÷ [†ÜçøüÜåËÜÓ 2014]

ÆÜ²¹Üå; ÏÜÜå´Ü †åüêÜå íÜÜ±ÜßÃÜÜ †ôƒÜÝêÜ´Ü ÆÜÂíÜÜ÷ÏÜÜØ †ÜíÜ´ÜÜØ ÝíÜÓÜÏÜÝœÜ÷ÖÃÜÜå. †ØÄÜÂåè ‘ÝíÜ†Üå ËÜßèÃÜÜ œÜØºÃÜå ŸÑÜÜÓå íÜÁÜÜíÜå “å ´ÑÜÜÓå `™ÜÓ²Ü œÜØºÃÜß ËÜÜ³ÜÏÜÜØ †ÜíÜåêÜÜå ËÜÜêÜœÜØº' †åíÜàØ ´ÜåÃÜàØ íÜ±ÜÚÃÜ ‘Óå “å. †ÏÜÜôÜ ôÜàÁÜß èâÃÜÜå œÜØº ôÜà‘Ü‰ ¡ÑÜ “å, šÜß±Ü ³ÜÜÑÜ “å; ÆÜ±Ü †å è šÜß±Ü œÜØº †ÏÜÜôÜÃÜÜ †ÜÓÜÏÜ ÆÜ“ß †å‘ ËÜÜêÜœÜØºÃÜå ÆÜÜå´ÜÜÃÜÜ šÜß±Ü ËÜÜ÷àÏÜÜØ §œÜ‘ßÃÜå ¹àÝÃÜÑÜÜÃÜå ÍÜåü ‘Óå “å. †å è íÜ±ÜÚÃÜ ÏÜÜå´ÜÃÜå ÆÜ±Ü †ÜÆÜß ïÜ‘ß†å. ™ÜÓ²Üå «âØ«íÜÜÑÜåêÜÜå ÝïÜÑÜÜìÜå ÆÜÂÉàêêÜ ÃÜíÜíÜôÜØ´ÜÃÜå †ÜØÄÜìß†å ”ÜêÜß êÜ‰ †ÜíÜå “å †å ‘åÏÜ ÍÜâêÜß ïÜ‘ÜÑÜ? ÝïÜÑÜÜìÜÃÜß ‘²‘²´Üß üÜ°ÏÜÜØ è íÜôÜØ´ÜÃÜÜå ÆÜÂôÜíÜ “å †å íÜßôÜÑÜåÚ ‘åÏÜ œÜÜêÜå? 227

Ý¹íÜÜìßÃÜå Ý¹íÜôÜå íÜôÜØ´ÜÃÜß †ÆÜåšÜÜ³Üß, íÜôÜØ´ÜÃÜß ÏÜÜÄÜÚÆÜÂ´ÜßšÜÜ³Üß ¡å †ÜÆÜ±Üå ¹ßÆÜÜå´ôÜíÜ ‘Óß ïÜ‘ß†å, ÝÏÜóüÜÃÃÜ ÍÜÜåèÃÜ ‘Óß ïÜ‘ß†å, †ÜÃÜØ¹ ÏÜØÄÜì †ÃÜàÍÜíÜß ïÜ‘ß†å, ´ÜÜå ÏÜÜå´Ü³Üß †ÜÆÜ±Üå ÓÜ¢ ‘åÏÜ ÃÜ ³Ü‰†å? Ý¹íÜÜìß †ÜÆÜ±ÜÃÜå ïÜßƒÜíÜå “å ‘å ÏÜÜå´ÜÃÜÜØ ÓÜå¹±ÜÜØ ÓÜåïÜÜå ÃÜÜ, ÏÜÜå´ÜÃÜå íÜÁÜÜíÜß êÜÜå, ÏÜÜå´ÜÏÜÜØ è ÃÜíÜÑÜÜæíÜÃÜ †ÜÆÜíÜÜÃÜß, ÃÜíÜ¢íÜÃÜ †ÜÆÜíÜÜÃÜß ïÜÞø´Ü “å. ËÜß¡ÏÜÜØ †å ÃÜ³Üß

Ý¹íÜÜìßÃÜå Ý¹íÜôÜå íÜôÜØ´ÜÃÜß †ÆÜåšÜÜ³Üß, íÜôÜØ´ÜÃÜß

ÏÜÜÄÜÚÆÜÂ´ÜßšÜÜ³Üß ¡å †ÜÆÜ±Üå ¹ßÆÜÜå´ôÜíÜ ‘Óß ïÜ‘ß†å, ÝÏÜóüÜÃÃÜ ÍÜÜåèÃÜ ‘Óß ïÜ‘ß†å, †ÜÃÜØ¹ ÏÜØÄÜì †ÃÜàÍÜíÜß ïÜ‘ß†å, ´ÜÜå ÏÜÜå´Ü³Üß †ÜÆÜ±Üå ÓÜ¢ ‘åÏÜ ÃÜ ³Ü‰†å? Ý¹íÜÜìß †ÜÆÜ±ÜÃÜå ïÜßƒÜíÜå “å ‘å ÏÜÜå´ÜÃÜÜØ ÓÜå¹±ÜÜØ ÓÜåïÜÜå ÃÜÜ, ÏÜÜå´ÜÃÜå íÜÁÜÜíÜß êÜÜå, ÏÜÜå´ÜÏÜÜØ è ÃÜíÜÑÜÜæíÜÃÜ †ÜÆÜíÜÜÃÜß, ÃÜíÜ¢íÜÃÜ †ÜÆÜíÜÜÃÜß ïÜÞø´Ü “å. ËÜß¡ÏÜÜØ †å ÃÜ³Üß. Ý¹íÜÜìßÃÜÜå ´Ü÷åíÜÜÓ †å ÏÜÜå´ÜÃÜÜå ‹´ôÜíÜ “å; ÏÜÜå´ÜÃÜß íÜÁÜÜÏÜ±Üß “å; ÏÜÜå´Ü ‹ÆÜÓÃÜß ñÜ½Ü “å. ÝÃÜÓÜïÜÜÏÜÜØ³Üß ‹´ÆÜÃÃÜ ³Ü´Üß †ÜïÜÜÃÜàØ ôíÜÜÄÜ´Ü “å. Óàº ´Üå è ÝïÜíÜ": ÏÜÜå´ÜÃÜàØ ËÜßèàØ éÆÜ ´Üå ¢íÜÃÜ. ÑÜÏÜ ÆÜÜå´ÜÜÃÜß ËÜ÷åÃÜÃÜå ´ÑÜÜØ ¡ÑÜ": ÏÜÜå´Ü ÝÃÜ´ÑÜÃÜâ´ÜÃÜ´ÜÜÃÜÜ ™ÜÓÏÜÜØ ‹´ôÜíÜ ‘Óå †å ‘ÜåÃÜå ÃÜ ÄÜÏÜå? ÏÜÜå´Ü †ÞÄÃÜ ÃÜ³Üß, ÆÜ±Ü ´ÜåèôíÜß Ó´ÃÜÏÜÝ±Ü “å. †ÜçøüÜåËÜÓ, 1925

4. ÃÜÜÃÜÜ ÍÜÜ‰ íÜÄÜÓ Ý¹íÜÜìß! Ý¹íÜÜìßÃÜå Ý¹íÜôÜå ™ÜÓÃÜÜØ ËÜÁÜÜØ ‘àüàØËÜß†Üå ÍÜåÄÜÜØ ³ÜÜÑÜ “å. ¹âÓ ¹åïÜ ÄÜÑÜåêÜÜØ ÆÜ±Ü ËÜÃÜß ïÜ‘å ´ÜÜå Ý¹íÜÜìßÃÜå üÜ±Üå ÆÜÜ“ÜØ ™ÜåÓ †ÜíÜíÜÜÃÜå †Ü´ÜàÓ ÷ÜåÑÜ “å. Ý¹íÜÜìß †åüêÜå ÝÏÜóüÜÃÃÜÃÜÜå Ý¹íÜôÜ. ´Üå Ý¹íÜôÜå ËÜÁÜÜØ ‡óüèÃÜ ÍÜåÄÜÜØ ³ÜÑÜÜØ ÃÜ ÷ÜåÑÜ ´ÜÜå ÝÏÜóüÜÃÃÜ ÝÏÜóü ‘åÏÜ êÜÜÄÜå? ÍÜÜ‰ ÝÓôÜÜ‰ ÄÜÑÜÜå ÷ÜåÑÜ ´ÜÜå ´Üå Ý¹íÜôÜå ´ÜåÃÜå ÏÜÃÜÜíÜßÃÜå ™ÜåÓ ÆÜÜ“Üå †Ü±Üß†å “ß†å. †ÜÆÜ±Üå ÍÜÜ‰ÃÜå ÏÜÜ«àØ êÜÄÜÜ²ÒàØ ÷ÜåÑÜ ´ÜÜå ÏÜÜÉß ÏÜÜÄÜßÃÜå ´ÜåÃÜå ÆÜÂåÏÜÃÜß ¹ÜåÓß³Üß ËÜÜØÁÜßÃÜå ƒÜÇœÜß êÜÜíÜß†å “ß†å. Ý¹íÜÜìßÃÜå Ý¹íÜôÜå †å‘ ÆÜ±Ü ÍÜÜ‰ ¹âÓ ÃÜ Ó÷å †å †ÜÆÜ±Üß ÏÜÜåüÜÏÜÜØ ÏÜÜåüß ‡œ“Ü ÷ÜåÑÜ “å. †ÜÆÜ±Üå †å‘ ÍÜÜ‰ÃÜå—†ÃÜå ´Üå ÆÜ±Ü ôÜÜæ³Üß ÃÜÜÃÜÜ ÍÜÜ‰ÃÜå øÑÜÜÓÃÜÜå ¹âÓ ÓÜƒÑÜÜå “å, ¡±Üß ¡å‰ÃÜå ¹âÓ ÓÜƒÑÜÜå “å, ´ÜåÃÜÜå Ý´ÜÓô‘ÜÓ ‘ÓßÃÜå ´ÜåÃÜå ¹âÓ ÓÜƒÑÜÜå “å.

“´ÜÜØ ´Üå ÝÓôÜÜÑÜÜå ÃÜ³Üß. ÝËÜœÜÜÓÜå ‘Ø‰‘ ÝÃÜÓÜïÜ ³ÜÑÜÜå “å, ‘Ø‰‘ †ÜïÜÜÍÜßÃÜß ÃÜèÓå ™ÜÓ ´ÜÓÉ èà†å “å. ÷¢ ´Üå ÆÜÜå´ÜÜÃÜÜå ÍÜÜÄÜ ÏÜÜÄÜ´ÜÜå ÃÜ³Üß, ÷‘ ‘Ó´ÜÜå ÃÜ³Üß. ´ÜÏÜå ÓÜƒÜÜå ´Üå Þô³ÜÝ´ÜÏÜÜØ Ó÷åíÜÜÃÜå ´ÜæÑÜÜÓ “å; ÏÜÜµÜ ´ÜåÃÜå ™ÜÓÃÜß †Ø¹Ó ô³ÜÜÃÜ ¡å‰†å “å. ÍÜÜ‰ ‘ÓßÃÜå †ÜÆÜ±Üå ´ÜåÃÜå ËÜÜåêÜÜíÜß†å †åÃÜÜå è ´Üå ÍÜâƒÑÜÜå “å. †åÃÜÜ íÜÄÜÓ †ÜÆÜ±Üß Ý¹íÜÜìß ‘åÏÜ ¥èíÜÜÑÜ? †åÃÜÜ íÜÄÜÓ ÝÏÜóüÜÃÃÜÏÜÜØ ÓôÜ øÑÜÜØ³Üß †ÜíÜå? Ý¹íÜÜìßÃÜå Ý¹íÜôÜå †ÜÆÜ±Üå †ÃÃÜ‘âü ÍÜêÜå ‘Óß†å, ÆÜ±Ü ‰òÜÓ ´ÜåÃÜÜ §œÜÜ ÝïÜƒÜÓ ´ÜÓÉ ¡å´ÜÜå ÃÜ³Üß, ÆÜ±Ü ÃÜÜÃÜÜ ÍÜÜ‰ÃÜß ÆÜÂåÏÜÍÜâƒÜß †ÜØƒÜÏÜÜØ³Üß †ÜÆÜ±ÜÜ ´ÜÓÉ èà†å “å. ÃÜÜÃÜÜ ÍÜÜ‰ÃÜå ŸÑÜÜØ ôÜàÁÜß †ÜÆÜ±Üå `ÍÜÜ‰' ‘÷ßÃÜå ÆÜÂåÏÜ³Üß †Ø¹Ó ÃÜ ËÜÜåêÜÜíÜß†å ´ÑÜÜØ ôÜàÁÜß ‰òÜÓÃÜå ´íÜÏÜåíÜ ÏÜÜ´ÜÜ œÜ ÝÆÜ´ÜÜ ´íÜÏÜåíÜ ‘÷åíÜÜÃÜÜå †ÜÆÜ±ÜÃÜå †ÝÁÜ‘ÜÓ ÃÜ³Üß. †ÜçøüÜåËÜÓ, 1925

228

[†ÜçøüÜåËÜÓ 2014] ÃÜíÜ¢íÜÃÜÃÜÜå †šÜÓ¹å÷

Ý¹íÜÜìß †Ü ´Ü÷åíÜÜÓ †åüêÜÜå ËÜÁÜÜå ¡ÄÜ´ÜÜå “å ‘å ´ÜåÃÜå ÝíÜïÜå ƒÜÜôÜ ÃÜíÜß ôÜâœÜÃÜÜ†Üå ‘ÓíÜÜÃÜß èéÓ ÃÜ³Üß. “Üå‘ÓÜ†Üå ™ÜåÓ è‰ ÏÜÜËÜÜÆÜÃÜå ÏÜìå. ‡óü-ÝÏÜµÜÜå †å‘ËÜß¡ÃÜå ÏÜìß Ý¹êÜôÜÉÜ‰ ‘Óå. ÝÆÜÂÑÜ íÜô´Üà †å‘ËÜß¡ÃÜå ÍÜåü ÏÜÜå‘êÜå. ¹Óå‘ è±Ü ÓÜµÜå ôÜâ´ÜÜ ÆÜ÷åêÜÜØ †ÜƒÜÜ íÜóÜÚÃÜÜ ôÜØ‘êÆÜÜåÏÜÜØ³Üß ‘åüêÜàØ ÆÜÜÓ ÆÜ²ÜÑÜàØ †å ´ÜÆÜÜôÜå. ÃÜíÜÜ íÜóÜåÚ ¢íÜÃÜÏÜÜØ ïÜàØ ÃÜíÜàØ ¹ÜƒÜêÜ ‘ÓíÜÜ èåíÜàØ “å, èâÃÜÜÏÜÜØ³Üß ïÜàØ

“Üå²ß ¹åíÜÜ èåíÜàØ “å ‡´ÑÜÜÝ¹ ËÜÁÜàØ ÝíÜœÜÜÓßÃÜå ôÜâ†å. Ý¹íÜÜìß †åüêÜå ¹ßÆÜÜíÜêÜß, ¹ßÆÜÜå´ôÜíÜß. †Ü Ý¹íÜôÜå ¹ßíÜÜ†ÜåÃÜÜå ‹´ôÜíÜ ‘ÓíÜÜå è ¡å‰†å. [¢íÜ´ÜÜ ´Ü÷åíÜÜÓÜå, êÜå. ‘Ü‘ÜôÜÜ÷åËÜ ‘ÜêÜåêÜ‘Ó, ÆÜÂ‘ÜïÜ‘": ÃÜíÜ¢íÜÃÜ, 1972ÏÜÜØ ÆÜÂ‘ÜÝïÜ´Ü “¬ß †ÜíÜäÝ¶ÜÃÜàØ ÆÜàÃÜÏÜàÚº±Ü íÜóÜÚ": 2012] 

‘Ü‘ÜôÜÜ÷åËÜ ‘ÜêÜåêÜ‘Ó ÝêÜÝƒÜ´Ü ‹ÆÜêÜËÁÜ ÆÜàô´Ü‘Üå †Üå´ÜÓÜ´Üß ¹ßíÜÜêÜÜå _30.00 ¢íÜÃÜÆÜÂ¹ßÆÜ _150.00 ¢íÜÃÜ ôÜØô‘äÝ´Ü _350.00 ¢íÜÃÜêÜßêÜÜ _200.00 ËÜÜÆÜàÃÜß ”ÜØƒÜß (ôÜØÝšÜÆ´Ü) _15.00 ÓƒÜ²íÜÜÃÜÜå †ÜÃÜØ¹ _150.00 ôÏÜÓ±ÜÑÜÜµÜÜ _60.00

ôÜØÝšÜÆ´Ü ôÏÜÓ±ÜÑÜÜµÜÜ Ý÷ÏÜÜêÜÑÜÃÜÜå ÆÜÂíÜÜôÜ ¢íÜ´ÜÜ ´Ü÷åíÜÜÓÜå ÆÜÓÏÜôÜƒÜÜ ÏÜä´ÑÜà ŸÑÜÜØ ¹Óå‘ÃÜå ÆÜ÷ÜÇœÜíÜàØ “å. ¢íÜÃÜÕœÜ´ÜÃÜ ÆÜÂÜôÜØÝÄÜ‘ ÆÜÂÝ´ÜôÜÜ¹

_30.00 _60.00 _100.00 _100.00 _50.00 _150.00 _200.00

†ÜíÜå “å. . . ¢íÜÃÜÃÜÜå †ÜÃÜØ¹ íÜßôÜÓÜ´Üß ÝíÜÓÜôÜ´Ü

ÆÜØƒÜß†ÜåÃÜß ÍÜÜ‰ËÜØÁÜß

~ èåÏôÜ Ý÷êüÃÜ, †ÃÜà. ÝœÜÃÏÜÑÜ ¡ÃÜß èåÏôÜ Ý÷êüÃÜÃÜß ÝíÜƒÑÜÜ´Ü ÃÜíÜêÜ‘³ÜÜ êÜÜçôü ÷ÜçÓÜ‡”ÃÜ ÃÜß ÆÜÜòÜÚÍÜâÝÏÜ `ïÜÜØÄÜÂßêÜÜ' ôÜíÜÚµÜ †ÜÁÑÜÜÞ´ÏÜ‘ †ÜÃÜØ¹ÃÜÜ ÆÜÂ´Üß‘ ´ÜÓß‘å ¡±Üß´Üß ³Ü‰ “å. †Ü ‘³ÜÜÃÜÜå ÆÜÂ‘ÜÓ ÆÜÂíÜÜôÜ‘³ÜÜ †ÃÜå ÓÜåÏÜÜÃôÜÃÜÜå “å, ÆÜ±Ü ÄÜÜæ´ÜÏÜ — ËÜà½ÃÜÜ ôÜàíÜ±ÜÚÏÜÁÑÜÃÜàØ ´Ü¶íÜ¤ÜÜÃÜ — ¹ïÜÚÃÜ †åÏÜÜØ ôÜíÜÚµÜ íÑÜÜÆÜåêÜàØ “å. íÜÜœÜ‘ÝÏÜµÜÜåÃÜå †Ü íÜÜ´ÜÜÚ ÓàœÜïÜå †ÃÜå ôÜ¹ÜÃÜå ÏÜÜüå ÑÜÜ¹ Ó÷ß èïÜå.

~ êÜÜêÜÕôÜ÷ ÓÜ†ÜåêÜ ¡±Üß´ÜÜ ÆÜšÜßÝíÜ¹ êÜÜêÜÕôÜ÷ÍÜÜ‰†å †Ü ÆÜàô´Ü‘ÏÜÜØ ÄÜàèÓÜ´ÜÏÜÜØ ¡åíÜÜ ÏÜì´ÜÜØ ÆÜØƒÜß†ÜåÃÜß ÝíÜÝíÜÁÜ ¹æÝÃÜ‘ ÆÜÂíÜäÝ¶Ü†ÜåÃÜÜ ÝÃÜÓßšÜ±Ü ¿ÜÓÜ ´ÜåÏÜÃÜÜ ¢íÜÃÜÃÜÜØ èà¹ÜØ èà¹ÜØ ÆÜÜôÜÜØ†ÜåÃÜß ¡±Ü‘ÜÓß ÆÜÂ´ÑÜå‘ ÆÜšÜßÆÜÂåÏÜß ôÜÏÜ¢ ïÜ‘å †åíÜß ôÜÓì ÍÜÜóÜÜÏÜÜØ †ÜÆÜß “å. †ÜüÚ-ÆÜåÆÜÓ ‹ÆÜÓ ÆÜšÜß†ÜåÃÜß 45 èåüêÜß †¹ÖÍÜà´Ü ÓØÄÜßÃÜ ´ÜôÜíÜßÓÜå ÁÜÓÜíÜ´ÜÜå †Ü ÄÜÂØ³Ü †å‘ †ÏÜâêÑÜ ÍÜåü “å.

p. 192 | 5" x 9.25" | Paperback | Rs. 200

p. 152 | 5.5" x 8.5" | Paperback | Rs. 300

ÃÜíÜ¢íÜÃÜÃÜÜå †šÜÓ¹å÷ [†ÜçøüÜåËÜÓ 2014]

229

œÜâØü±Üß†Üå †ÃÜå †ÜÆÜ±ÜàØ ÀÝóüÕËÜ¹à1 Ý‘ïÜÜåÓêÜÜêÜ ™Ü. ÏÜïÜéíÜÜìÜ ÷ÏÜ±ÜÜØ ¹åïÜÏÜÜØ œÜâØü±ÜßÃÜß ÏÜÜåôÜÏÜ œÜÜêÜß Ó÷ß “å. †å‘ œÜâØü±ÜßÃÜÜØ ÆÜÝÓ±ÜÜÏÜ †ÜíÑÜÜØ ÃÜ³Üß ‘å ËÜß¢ œÜâØü±ÜßÃÜÜ ÆÜ²™ÜÏÜ ôÜØÍÜìÜíÜÜ ïÜé ³ÜÑÜÜ ÃÜ³Üß. 29 ÓÜŸÑÜÜå ÁÜÓÜíÜ´ÜÜ ÝíÜïÜÜì ¹åïÜÏÜÜØ †ÜÏÜ ³ÜíÜàØ ôÜ÷è “å (ËÜÁÜÜØ ÓÜŸÑÜÜåÏÜÜØ †å‘ôÜÜ³Üå ÝíÜÁÜÜÃÜôÜÍÜÜ œÜâØü±Üß ÑÜÜåèíÜÜÃÜß ËÜÜËÜ´Ü †êÜÄÜ œÜœÜÜÚÃÜÜå ÝíÜóÜÑÜ “å) ÆÜ±Ü ÏÜàƒÑÜ ÏÜà¼Üå œÜâØü±ÜßÃÜÜå ÷å´Üà ÝôÜ½ ‘ÓíÜÜÃÜÜå “å. íÜÓôÜÜåíÜÓôÜ ÄÜÂÜÏÜÆÜØœÜÜÑÜ´Ü³Üß êÜ‰ÃÜå êÜÜå‘ôÜÍÜÜÃÜß ‘Üå‰ ÆÜ±Ü œÜâØü±Üß ÆÜ“ß ôÜ¶ÜÜ ÆÜÓ ‘Üå‰ ÆÜ±Ü ÃÜíÜÜå ÆÜšÜ ‘å ôÜÓÆÜØœÜ-ïÜÜôÜ‘ †ÜíÜå ‘å †å è ÉÓß íÜÜÓ †ÜíÜå ´ÜÜåÑÜ ¹ÜÑÜ‘Ü†Üå ôÜàÁÜß ôíÜÓÜè (ÝíÜÄÜ´Üå ôÜÏÜèâÝ´Ü, ôíÜÓÜè ÝíÜïÜåóÜÜØ‘, ÏÜÜœÜÚ-†åÝÆÜÂêÜ, 2014) ÃÜ ô³ÜÆÜÜÑÜ ´ÜÜå †å œÜâØü±Üß ‘å œÜâØü±ÜßÆÜ½Ý´Ü ÏÜÜüå ÉåÓÝíÜœÜÜÓ±ÜÜÃÜß èéÓ Ó÷å “å. ÝíÜòÜÃÜß ôÜÜæ³Üß ÏÜÜåüß êÜÜå‘ïÜÜ÷ß †ÃÜå “ ÓÜóü×ßÑÜ ÆÜšÜÜå ‹ÆÜÓÜØ´Ü 50 èåüêÜÜ ÆÜÂÜ¹åÝïÜ‘ ÆÜšÜÜå †ÃÜå †å ÝôÜíÜÜÑÜ ÆÜ±Ü œÜâØü±ÜßÆÜØœÜÏÜÜØ ÃÜÜÇÁÜÜÑÜåêÜÜ “´ÜÜØ †ÃÜÝÁÜ‘ä´Ü †åíÜÜ ÃÜÜÃÜÜ-ÏÜÜåüÜ 1600 ‹ÆÜÓÜØ´Ü ÆÜšÜÜå ÁÜÓÜíÜ´ÜÜ ¹åïÜÏÜÜØ `ÆÜšÜÜåÃÜÜ ÆÜÂÝ´ÜÝÃÜÝÁÜ†ÜåÃÜß ËÜ÷àÏÜ´Üß³Üß ÃÜ÷Î ÆÜ±Ü ÝÃÜóÆÜšÜ ÆÜØœÜÜåÃÜß ÍÜÜÓå ËÜ÷àÏÜ´Üß³Üß è ôÜàÓÜŸÑÜ ô³ÜÜÆÜß ïÜ‘íÜÜÃÜÜå íÜÁÜÜÓå ôÜØÍÜíÜ “å.' Ý‘ïÜÜåÓêÜÜêÜ ÏÜïÜéíÜÜìÜ†å ËÜ´ÜÜíÜåêÜÜå †Ü ÝíÜ‘êÆÜ ÆÜ±Ü ôÜÏÜèíÜÜ èåíÜÜå “å. . .".

œÜâØü±Üß†Üå ¿ÜÓÜ1†ÜÆÜ±Üß ²åÏÜÜç˜ôÜß†Üå œÜÜêÜå “å, †ÃÜå ôÜÓ‘ÜÓß ÃÜÜå‘ÓÜå ¿ÜÓÜ íÜ÷ßíÜü œÜÜêÜå “å. ÆÜÂÝ´ÜÝÃÜÝÁÜ†ÜåÃÜå ÏÜà‘ÜËÜêÜå ÃÜÜå‘ÓÜå ÓÜè´ÜØµÜÃÜàØ íÜÁÜÜÓå Þô³ÜÓ †ØÄÜ Ó÷å “å. ÆÜÝÓ±ÜÜÏÜå ÆÜÂ¡ ÆÜÓ ´ÜåÏÜÃÜÜå íÜÁÜÜÓå ÆÜÂ´ÑÜšÜ ‘ÜËÜâ ÷ÜåÑÜ “å, †ÃÜå ÓÜè‘ÜÓÍÜÜÓÃÜÜå íÜÁÜÜÓå †ÃÜàÍÜíÜ ÆÜ±Ü ´ÜåÏÜÃÜå è ÷ÜåÑÜ “å. ÆÜÂÝ´ÜÝÃÜÝÁÜ†ÜåÃÜß ´ÜåÏÜÃÜß ‹ÆÜÓ ôÜ¶ÜÜ ÷ÜåÑÜ “å ƒÜÓß, ÆÜ±Ü ´Üå†ÜåÃÜß ÝÃÜÏÜ±Üâ‘Üå †ô³ÜÜÑÜß †ÃÜå íÜÜÓØíÜÜÓ ÆÜêÜüÜå ƒÜÜÃÜÜÓß ÷ÜåíÜÜ³Üß, ´Ü³ÜÜ ÃÜÜå‘ÓÜå è ´ÜåÏÜÃÜÜ ÷Ü³ÜÆÜÄÜ ´Ü³ÜÜ †ÜØƒÜ‘ÜÃÜ ÷ÜåíÜÜ³Üß, ÆÜÂÝ´ÜÝÃÜÝÁÜ†ÜåÃÜÜ íÜÜ¹Üå †ÃÜå ÝôÜ½ÜØ´ÜÜå ™Ü±Üß íÜÜÓ ÆÜÜå´ÜÜÃÜå «å‘Ü±Üå è Ó÷ß ¡ÑÜ “å, †ÃÜå ÆÜÂ´ÑÜšÜ ‘ÜÓÍÜÜÓ ÃÜÜå‘ÓÜåÃÜß ôÜêÜÜ÷ †ÃÜå ÏÜ´Ü ÏÜàèËÜ è œÜÜêÜ´ÜÜå Ó÷å “å. ´ÜåÏÜÜØ íÜìß ôÜÜæ³Üß ÃÜÜÃÜÜ ÃÜÜå‘Ó †ÃÜå ôÜÜæ³Üß ÏÜÜåüÜ ÃÜÜå‘Ó íÜœœÜå èåüêÜÜØ íÜÁÜÜÓå ÆÜÄÜÝ³ÜÑÜÜØ, ´ÜåüêÜß ôÜàÁÜÜÓ±ÜÜÃÜÜ ÆÜÂÑÜ´ÃÜÜåÃÜß †ôÜÓ ÆÜÂ¡ ôÜàÁÜß ÆÜ÷ÜÇœÜíÜß íÜÁÜÜÓå ‘«±Ü. †Ü ÏÜÜüå ôÜàÓÜŸÑÜ ÏÜÜüå œÜâØü±Üß †ÃÜå ÍÜÓ´Üß ËÜÃÃÜåÃÜß ËÜÜËÜ´ÜÏÜÜØ †ÜÆÜ±Üß ÀÝóü ôÜÜÉ ³ÜíÜÜÃÜß èéÓ “å. œÜâØü±Üß†Üå ¿ÜÓÜ †ÜÆÜ±Üå ÆÜÂ¡ÃÜÜ ÆÜÂÝ´ÜÝÃÜÝÁÜ†Üå ÆÜôÜØ¹ ‘ÓíÜÜÃÜÜå ÆÜÂÑÜ´ÃÜ ‘Óß†å “ß†å ƒÜÓÜ. ÆÜ±Ü †å œÜâØü±Üß ‘ÓíÜÜÃÜß ËÜÜËÜ´ÜÏÜÜØ †ÜÆÜ±ÜàØ èå ÀÝóüÕËÜ¹à ÷ÜåÑÜ “å ´Üå 1 ÏÜâì ïÜßóÜÚ‘": œÜâØü±Üß†Üå

230

‘åüêÜàØ ÑÜÜåÄÑÜ “å ´ÜåÃÜÜå †ÜÆÜ±Üå ÆÜâÓÜå ÝíÜœÜÜÓ ‘ÓåêÜÜå ÃÜ³Üß. ÝíÜœÜÜÓ ‘ÓïÜàØ ´ÜÜå ÏÜÜêÜâÏÜ ÆÜ²ïÜå ‘å œÜâØü±ÜßÏÜÜØ ¹Óå‘ ÏÜ´Ü¹ÜÓ ÆÜÜå´ÜÜÃÜÜ ÏÜÜ±ÜôÜÃÜå ÏÜ´Ü †ÜÆÜå “å. †å ÏÜÜ±ÜôÜ ÆÜÜå´ÜÜÃÜÜå ÷ÜåíÜÜÃÜÜØ ÝíÜÝíÜÁÜ ‘ÜÓ±ÜÜå ÷ÜåÑÜ: èåÏÜ ‘å, ÆÜÜå´ÜÜÃÜÜå †ÜñÜÑÜ¹Ü´ÜÜ ‘å ´ÜåÃÜÜå ÃÜßÏÜåêÜÜå ÷ÜåÑÜ; ‘å ÆÜÜå´ÜÜÃÜß ÃÑÜÜ´ÜÃÜÜå, ÄÜÜÏÜÃÜÜå, ÆÜÂÜÃ´ÜÃÜÜå, ÁÜÏÜÚÃÜÜå, ÆÜšÜÃÜÜå, ÁÜØÁÜÜÃÜÜå íÜÄÜåÓå ÷ÜåÑÜ, ´Üå³Üß ´Üå ÆÜÜå´ÜÜÃÜÜå ËÜÃÜå “å. †åÃÜå ÏÜÜå‘êÜíÜÜÏÜÜØ ÏÜ´Ü¹ÜÓÃÜß †ÆÜåšÜÜ †å ÷ÜåÑÜ “å ‘å †å ôÜíÜÚ èÃÜ´ÜÜÃÜÜ ÃÜ÷Î, ÆÜ±Ü ´ÜåÃÜÜ íÜÄÜÚÃÜÜ Ý÷´ÜôíÜÜ³ÜÚÃÜå ôÜØÍÜÜìíÜÜÏÜÜØ íÜÁÜÜÓå ¹šÜ Ó÷åïÜå. †ÃÜå èå ‘²ßÃÜÜ ÑÜÜåÄÜ³Üß †å ÆÜÜå´ÜÜÃÜÜå ‘÷åíÜÜÑÜ “å, ´Üå ‘²ßÃÜå †ÃÜå ´ÜåÃÜß ôÜíÜåÚ íÑÜÞø´Ü†ÜåÃÜå ËÜß¡†Üå ‘Ó´ÜÜØ íÜÁÜÜÓå êÜÜÍÜ ÆÜ÷ÜÇœÜÜ²ïÜå. œÜâØüÜíÜÜ ‡œ“ÃÜÜÓÜå ÆÜÂÝ´ÜÝÃÜÝÁÜ ÆÜ±Ü ÆÜÜå´ÜÜÃÜÜ ÏÜ´Ü¹ÜÓÜåÃÜå †å è ¡´ÜÃÜß †ÜïÜÜ†Üå ËÜØÁÜÜíÜå “å. `ÏÜÃÜå ÏÜÜå‘êÜïÜÜå ´ÜÜå †ÜÆÜ±Üå ÏÜÜüå ÷àØ †ÏÜà‘ êÜÜÍÜÜå ÏÜåìíÜíÜÜ ÆÜÂÑÜ´ÃÜ ‘ÓßïÜ, †ÃÜå †ÜÆÜ±ÜÜ ÝíÜÓÜåÁÜß†ÜåÃÜå †ÏÜà‘ Óß´Üå œÜß´Ü ‘ÓßïÜ.' †ÜÏÜ ÆÜÂÝ´ÜÝÃÜÝÁÜ ´Ü³ÜÜ œÜâØüÃÜÜÓÜ†Üå ÆÜÜå´ÜÜÃÜÜ ÆÜšÜÃÜÜ ôíÜÜ³ÜÚÃÜÜå è ÝíÜœÜÜÓ ‘Óß ôÜàÓÜŸÑÜ ô³ÜÜÆÜíÜÜÃÜß †ÜïÜÜ ôÜåíÜå “å. ËÜÁÜÜ ÏÜÜ±ÜôÜÜå ÆÜÜå´ÜÆÜÜå´ÜÜÃÜÜ ôíÜÜ³ÜÚ ôÜØÍÜÜìå ´ÜÜå ËÜÁÜÜÃÜÜ ôíÜÜ³ÜÚ ÝôÜ½ ³ÜÜÑÜ, †å ÏÜÁÑÜ‘ÜêÜßÃÜ ñÜ½Ü ÷èà †ÜÆÜ±Üß œÜâØü±Üß†ÜåÏÜÜØ ‘ÜÏÜ ‘Óß Ó÷ß “å. [†ÜçøüÜåËÜÓ 2014] ÃÜíÜ¢íÜÃÜÃÜÜå †šÜÓ¹å÷

ÆÜÂÝ´ÜÝÃÜÝÁÜ ´Ü³ÜÜ œÜâØüÃÜÜÓÜ†Üå ÆÜÜå´ÜÜÃÜÜ ÆÜšÜÃÜÜ ôíÜÜ³ÜÚÃÜÜå è ÝíÜœÜÜÓ ‘Óß ôÜàÓÜŸÑÜ ô³ÜÜÆÜíÜÜÃÜß †ÜïÜÜ ôÜåíÜå “å. ËÜÁÜÜ ÏÜÜ±ÜôÜÜå ÆÜÜå´ÜÆÜÜå´ÜÜÃÜÜ ôíÜÜ³ÜÚ ôÜØÍÜÜìå ´ÜÜå ËÜÁÜÜÃÜÜ ôíÜÜ³ÜÚ ÝôÜ½ ³ÜÜÑÜ, †å ÏÜÁÑÜ‘ÜêÜßÃÜ ñÜ½Ü ÷èà †ÜÆÜ±Üß œÜâØü±Üß†ÜåÏÜÜØ ‘ÜÏÜ ‘Óß Ó÷ß “å. ÷‘ß‘´Üå †Ü ñÜ½Ü è †ÃÜ³ÜÚ †ÃÜå ”™Ü²Ü†ÜåÃÜàØ ÏÜâì “å. œÜâØü±ÜßÃÜß †Ü ÆÜÂ³ÜÜ ÆÜØœÜ ÃÜßÏÜíÜÜÃÜÜ ÁÜÜåÓ±ÜÃÜå †ÃÜàôÜÓ´Üß ÃÜ³Üß, ÆÜ±Ü íÜ‘ßêÜ ÃÜßÏÜíÜÜÃÜß ÆÜ½Ý´ÜÃÜå †ÃÜàôÜÓå “å

÷‘ß‘´Üå †Ü ñÜ½Ü è †ÃÜ³ÜÚ †ÃÜå ”™Ü²Ü†ÜåÃÜàØ ÏÜâì “å. œÜâØü±ÜßÃÜß †Ü ÆÜÂ³ÜÜ ÆÜØœÜ ÃÜßÏÜíÜÜÃÜÜ ÁÜÜåÓ±ÜÃÜå †ÃÜàôÜÓ´Üß ÃÜ³Üß, ÆÜ±Ü íÜ‘ßêÜ ÃÜßÏÜíÜÜÃÜß ÆÜ½Ý´ÜÃÜå †ÃÜàôÜÓå “å. † †ÃÜå ËÜÃÜß íÜœœÜå ”™Ü²Üå ÷ÜåÑÜ ´ÜÜå ËÜÃÃÜå è±Ü ÆÜÜå´ÜÜÃÜÜ íÜ‘ßêÜÜå ÃÜßÏÜå “å. ´Üå†Üå ÃÑÜÜÑÜÜÁÜßïÜ †ÜÄÜì ÆÜÜå´ÜÜÃÜÜ †ôÜßêÜÜåÃÜÜ ôíÜÜ³ÜÜåÚÃÜå Óèâ ‘Óå “å. †å Óèâ†Ü´Ü ‘ÓíÜÜÏÜÜØ ´Üå†Üå ÝíÜÓÜåÁÜßÃÜÜØ Ý÷´ÜÜåÃÜÜå ÝíÜœÜÜÓ ‘Ó´ÜÜ ÃÜ³Üß. ËÜÃÃÜåÃÜÜ ÝíÜÓÜåÁÜß ôíÜÜ³ÜÚÃÜÜå ÝíÜœÜÜÓ ‘Óß ÃÑÜÜÑÜ ´ÜÜåìíÜÜÃÜÜå ÍÜÜÓ ÃÑÜÜÑÜÜÁÜßïÜ ÆÜÓ ÷ÜåÑÜ “å. †å ÃÑÜÜÑÜÜÁÜßïÜ ÆÜ±Ü † †ÃÜå ËÜ†å è ÃÜßÏÑÜÜå ÷ÜåÑÜ ´ÜÜåÑÜå ´ÜåÃÜß ÆÜÜôÜå †åíÜß †ÆÜåšÜÜ ÃÜ³Üß ÓƒÜÜ´Üß ‘å ´Üå ‘Üå‰ ÆÜ±Ü †å‘ÃÜÜ ôíÜÜ³ÜÚÃÜÜå è ÝíÜœÜÜÓ ‘ÓïÜå; ÆÜ±Ü †åíÜß †ÆÜåšÜÜ ÷ÜåÑÜ “å ‘å ´Üå ‘Üå‰ †å‘ÃÜÜå ÏÜÜ±ÜôÜ ÃÜ÷Î ËÜÃÜå, ÆÜ±Ü ËÜÃÃÜåÃÜÜ ôíÜÜ³ÜÜåÚ †ÃÜå ÝíÜÓÜåÁÜÜåÃÜÜå ÝíÜœÜÜÓ ‘Óß ÃÑÜÜÑÜÃÜÜå è ÝíÜœÜÜÓ ‘ÓïÜå. †ÜÏÜ ‘œÜåÓßÏÜÜØ ÆÜšÜ‘ÜÓÜåÃÜÜ ÆÜÜå´ÜÆÜÜå´ÜÜÃÜÜ ÆÜÂÝ´ÜÝÃÜÝÁÜ†Üå ÷ÜåÑÜ “å ƒÜÓÜ; ÆÜ±Ü ÝÃÜ±ÜÚÑÜ †ÜÆÜíÜÜÃÜÜå †ÝÁÜ‘ÜÓ †å ÆÜÂÝ´ÜÝÃÜÝÁÜ†ÜåÃÜå ÃÜ³Üß ÷Üå´ÜÜå, ÆÜ±Ü †å ËÜÃÃÜå³Üß ÆÜÓ ‘Üå‰ †å‘ÃÜÜå ÆÜÂÝ´ÜÝÃÜÝÁÜ ÃÜ÷Î, ÆÜ±Ü ôÜíÜÚÃÜå ÏÜÜÃÑÜ ³ÜÃÜÜÓÜ ÆÜÂÝ´ÜÝÃÜÝÁÜ ÷ÜåÑÜ “å. †å ôÜíÜÚÃÜå ÏÜÜÃÑÜ ³ÜÃÜÜÓÜå ÆÜÂÝ´ÜÝÃÜÝÁÜ †å‘ è ÏÜÜ±ÜôÜ ÷ÜåÑÜ ‘å ™Ü±ÜÜ ÷ÜåÑÜ, ÃÜíÜ¢íÜÃÜÃÜÜå †šÜÓ¹å÷ [†ÜçøüÜåËÜÓ 2014]

¹Óå‘ÃÜå ÝíÜïÜå ÝÃÜóÆÜšÜÆÜ±ÜÜÃÜß †ÆÜåšÜÜ ÷ÜåÑÜ “å; ‘Üå‰ÃÜÜ ÆÜšÜÃÜÜå ÷ÜåÑÜ ‘å ÆÜšÜÆÜÜ´Ü ËÜ´ÜÜíÜå ´ÜÜå ´Üå ¹ÜåóÜ ÄÜ±ÜÜÑÜ “å. ¡å †ÜÏÜ ³ÜíÜÜÃÜå ËÜ¹êÜå †åíÜß †¹ÜêÜ´Ü ‘Óß†å ‘å ‘Üå‰ ¹ÜíÜÜÏÜÜØ èåüêÜÜ íÜÜ¹ß-ÆÜÂÝ´ÜíÜÜ¹ß†Üå ÷ÜåÑÜ, ´Üå ¹Óå‘ ÆÜÜå´ÜÆÜÜå´ÜÜÃÜÜ íÜ‘ßêÜÜå ÃÜßÏÜå, †ÃÜå ´Üå íÜ‘ßêÜÜå ÆÜÓ ÆÜÜå´ÜÆÜÜå´ÜÜÃÜÜ †ôÜßêÜÜåÃÜàØ è Ý÷´Ü ´ÜÆÜÜôÜíÜÜÃÜß ÉÓè ÷ÜåÑÜ “´ÜÜØ ´Üå†Üå ËÜ÷àÏÜ´Üß³Üß èå ÝÃÜ±ÜÚÑÜ †ÜÆÜå ´Üå ÷à‘ÏÜÃÜÜÏÜàØ ³ÜÜÑÜ, ´ÜÜå ‘åíÜÜå ÃÑÜÜÑÜ ´ÜÜåìÜÑÜ? ¹åƒÜß´ÜàØ “å ‘å ¡å íÜÜ¹ß-ÆÜÂÝ´ÜíÜÜ¹ß †å‘å‘ è ÷ÜåÑÜ ´ÜÜå (èåÏÜ ÆÜØ¡ËÜ †ÃÜå ËÜØÄÜÜìÃÜÜ ÍÜÜÄÜêÜÜ ÆÜØœÜÏÜÜØ ËÜÃÑÜàØ ´ÜåÏÜ) ™Ü±ÜàØƒÜÓàØ ÏÜ²ÜÄÜÜØ« è ³ÜÜÑÜ; †ÃÜå ¡å ôÜØƒÑÜÜ †Üå“ßíÜ¶Üß ÷ÜåÑÜ ´ÜÜå èå ÆÜšÜÃÜß ôÜØƒÑÜÜ íÜÁÜß ¡ÑÜ ´ÜåÃÜÜ ÷‘ÏÜÜØ ÷à‘ÏÜÃÜÜÏÜàØ ³ÜÜÑÜ. ÏÜ²ÜÄÜÜØ« ‹‘åêÜíÜÜ ÏÜÜüå ‘Üå‰ µÜß¡å Óå²ÞøêÜÉÃÜå ôÜÓÆÜØœÜ ÃÜßÏÜíÜÜå ÆÜ²å, †ÃÜå ´Üå ƒÜÜåüàØ ÆÜ±Ü ‘Óå ´ÜÜåÑÜå ´ÜåÃÜå ‘ËÜâêÜ ‘ÓíÜàØ ÆÜ²å. †ÜíÜß ÃÑÜÜÑÜÆÜ½Ý´Ü ƒÜÜåüß è ÄÜ±ÜÜÑÜ †åÏÜ ôíÜß‘ÜÓ´ÜÜØ íÜÜÓ ÃÜ÷Î êÜÜÄÜå. ÆÜ±Ü ÝíÜœÜÜÓ ‘ÓïÜàØ ´ÜÜå è±ÜÜïÜå ‘å †ÜÆÜ±Üß ÆÜÂÝ´ÜÝÃÜÝÁÜ ôÜÍÜÜ†Üå ôÜíÜåÚ èà¹Ü èà¹Ü ÆÜšÜ‘ÜÓÜåÃÜÜ íÜ‘ßêÜÜåÃÜß ÝÏÜèêÜôÜ ÷ÜåÑÜ “å, ÝËÜÃÜÆÜšÜÆÜÜ´Üß ÃÑÜÜÑÜÜÁÜßïÜÜåÃÜß ËÜå«‘ ÷Üå´Üß ÃÜ³Üß, ‘ÜÓ±Ü ‘å ÆÜÂÝ´ÜÝÃÜÝÁÜ ÏÜÜå‘êÜÃÜÜÓÜ†ÜåÃÜå †ÜÆÜ±Üå †åÏÜ è ‘÷ß†å “ß†å ‘å ¹Óå‘ œÜâØüÃÜÜÓ ÆÜÜå´ÜÜÃÜÜ ÏÜÜ±ÜôÜÃÜå ÏÜ´Ü †ÜÆÜå; †åÏÜ ‘÷å´ÜÜ ÃÜ³Üß ‘å ËÜÁÜÜ ÏÜìßÃÜå êÜÄÜÍÜÄÜ ôÜíÜÚÃÜå ÏÜÜÃÑÜ ³Ü‰ ïÜ‘å †åíÜÜ ÷ÜåÑÜ †³ÜíÜÜ êÜÄÜÍÜÄÜ ‘Üå‰ÃÜå †ÏÜÜÃÑÜ ÃÜ ÷ÜåÑÜ ´ÜåíÜÜ è ÝÃÜóÆÜšÜ, œÜÜÝÓµÜíÜÜÃÜ, íÑÜíÜ÷ÜÓ‘àïÜì ÏÜÜ±ÜôÜÜåÃÜå ÆÜôÜØ¹ ‘Óå. †Ü³Üß èå ÆÜÂÝ´ÜÝÃÜÝÁÜ†Üå œÜâØüÜÑÜ “å ´Üå †å‘ ‘å ËÜß¡ ÆÜšÜÃÜÜ íÜ‘ßêÜÜå œÜâØüÜÑÜ “å, ôÜÜæÃÜÜ ÆÜØœÜÜå œÜâØüÜ´ÜÜØ ÃÜ³Üß; †ÃÜå ÆÜšÜÜåÃÜÜ ÝÃÜÑÜÏÜÜå ÏÜàèËÜ ´ÜåÏÜÃÜÜ ‹ÆÜÓ ÆÜÜå´ÜÜÃÜÜ ÆÜšÜÃÜß ÝíÜÓà½ ‘Üå‰ ÆÜ±Ü ÝÃÜ±ÜÚÑÜ (ÏÜ´Ü) ÃÜ †ÜÆÜíÜÜÃÜß ÉÓè ÃÜÜƒÜíÜÜÏÜÜØ †ÜíÜß ÷ÜåÑÜ “å. †ÜíÜß ôÜÍÜÜ èå ‘ÜØ‰ ‘ÜÑÜ¹Ü íÜÄÜåÓåÃÜÜ ÝÃÜ±ÜÚÑÜÜå ‘Óå ´Üå íÜ‘ßêÜß †¹ÜêÜ´ÜÃÜÜ ÷à‘ÏÜÃÜÜÏÜÜ èåíÜÜ ÄÜ±ÜÜÑÜ, ÃÑÜÜÑÜ ‘œÜåÓßÃÜÜ ÷à‘ÏÜÃÜÜÏÜÜ èåíÜÜ ÃÜ÷Î, ‘ÜÓ±Ü ‘å †å ÆÜÂÝ´ÜÝÃÜÝÁÜ†ÜåÃÜå ‘÷åíÜÜ ÏÜÜµÜÃÜß 231

†³ÜíÜÜ ‘Üå‰ ÆÜ±Ü ÆÜšÜÃÜÜ ÃÜ÷Î †åíÜÜ) êÜÜå‘ÜåÏÜÜØ³Üß †åÏÜÃÜß ÀÝóü†å èå ÝÃÜóÆÜšÜÆÜÜ´Ü, ÃÑÜÜÑÜ, íÑÜíÜ÷ÜÓ‘àïÜì´ÜÜ †ÃÜå œÜÜÝÓµÜ ÏÜÜüå ÑÜÜåÄÑÜ ‘Üå±Ü “å †å ÝíÜïÜå ÏÜ´Ü †ÜÆÜíÜÜ ‘÷åíÜàØ ¡å‰†å, †ÃÜå “åíÜüÃÜÜ ÝÃÜ±ÜÚÑÜÜå ‘ÓíÜÜÃÜß †ÃÜå ´ÜåÃÜÜå †ÏÜêÜ ‘ÓÜíÜíÜÜÃÜß ôÜ¶ÜÜ ´ÜåÏÜÃÜÜ ÷Ü³ÜÏÜÜØ ÷ÜåíÜß ¡å‰†å. †³ÜÜÚ´ÜÖ †Ü ôÜÍÜÜ ÆÜ÷åêÜß ‘Ó´ÜÜØ ÃÜÜÃÜß è ÷ÜåÑÜ. ÆÜšÜÜåÃÜÜ ÆÜÂÝ´ÜÝÃÜÝÁÜ†ÜåÃÜß ËÜ÷àÏÜ´Üß³Üß ÃÜ÷Î ÆÜ±Ü ÝÃÜóÆÜšÜ ÆÜØœÜÜåÃÜß ÍÜÜÓå ËÜ÷àÏÜ´Üß³Üß è ôÜàÓÜŸÑÜ ô³ÜÜÆÜß ïÜ‘ÜíÜÜÃÜÜå íÜÁÜÜÓå ôÜØÍÜíÜ “å. ÏÜÜüå ÝÃÜóÆÜšÜ ÆÜØœÜÜå ÃÜßÏÜíÜÜÃÜß ‘Üå‰‘ ÆÜÂ³ÜÜ ÝÃÜÏÜÜÚ±Ü ‘ÓíÜß ¡å‰†å. ÆÜšÜÜåÃÜÜ ÓÜŸÑÜÃÜå ÆÜÂ¡ÃÜàØ ÓÜŸÑÜ—²åÏÜÜç˜ôÜß ‘÷åíÜàØ †å íÜ¹´ÜÜåíÑÜÜ™ÜÜ´Ü èåíÜàØ “å. ÆÜÂ¡†å ÏÜÜÃÑÜ ÓÜƒÜåêÜàØ ÆÜšÜÜ´Üß´Ü ÓÜŸÑÜ ²åÏÜÜç˜ôÜß ‘÷åíÜÜÑÜ ‘å ÃÜ ‘÷åíÜÜÑÜ, †å ôÜàÓÜŸÑÜ— †åüêÜå ÆÜÂ¡ÃÜàØ, ÆÜÂ¡³ÜåÚ, ÆÜÂ¡ôÜØœÜÜÝêÜ´Ü—ÓÜŸÑÜ ³ÜÜÑÜ.

ÆÜ±Ü ÆÜÜå´ÜÜÃÜÜ ÆÜšÜÃÜå “Üå²íÜÜÃÜß ôíÜ´ÜØµÜ´ÜÜ ÃÜ³Üß ÷Üå´Üß. †å ÆÜÂÏÜàƒÜ ÷ÜåÑÜ ‘å ÆÜÂÁÜÜÃÜ ³ÜÜÑÜ ´ÜÜåÑÜå ÆÜÜå´ÜÜÃÜÜ ÆÜšÜÃÜÜØ ËÜØÁÜÃÜÜå³Üß “âüÜå ³Ü‰ ïÜ‘å ÃÜ÷Î. †ÜíÜß Þô³ÜÝ´ÜÏÜÜØÑÜå Þô³ÜÓ ôÜàÓÜŸÑÜ ‘ÜØ‰‘ ÆÜ±Ü œÜÜêÜß ïÜ‘å “å ´ÜåÃÜàØ ‘ÜÓ±Ü `²åÏÜÜç˜ôÜß' ÃÜ³Üß, ÆÜ±Ü ÏÜÜ±ÜôÜ ÆÜÜå´ÜÜÃÜß ÏÜÜ±ÜôÜÜ‰ ôÜíÜÚïÜ: “Üå²ß ïÜ‘´ÜÜå ÃÜ³Üß ´Üå “å. èåÏÜ ÏÜÜåüÜ ¹ÜíÜÜ†ÜåÏÜÜØ èà¹Ü èà¹Ü ÆÜšÜ‘ÜÓÜåÃÜå ÆÜÜå´ÜÆÜÜå´ÜÜÃÜÜ íÜ‘ßêÜÜå ÃÜßÏÜíÜÜÃÜß ÍÜêÜå ôÜÄÜíÜ² ÷ÜåÑÜ, ÆÜ±Ü ÝÃÜ±ÜÚÑÜÜå †ÜÆÜÃÜÜÓÜ ÃÑÜÜÑÜÜÁÜßïÜÜå èà¹Ü è ÷ÜåÑÜ “å, †ÃÜå íÜ‘ßêÜÏÜØ²ìÃÜå ‘Üå‰ †¹ÜêÜ´Ü ‘÷å´ÜàØ ÃÜ³Üß, ÆÜ±Ü ÃÑÜÜÑÜÜÁÜßïÜÜå è †¹ÜêÜ´Ü ÄÜ±ÜÜÑÜ “å, ´ÜåÏÜ ÓÜŸÑÜôÜÍÜÜÏÜÜØ ÆÜÂ¡ÃÜÜ èà¹Ü èà¹Ü ÆÜšÜÜå ‘å Ý÷´ÜÜåÃÜÜ ÆÜÂÝ´ÜÝÃÜÝÁÜ†ÜåÃÜß ÝÃÜíÜå¹‘ ôÜÍÜÜ ÍÜêÜå ÷ÜåÑÜ, ÆÜ±Ü ôÜíÜÚÏÜÜÃÑÜ ³Ü‰ ïÜ‘å †åíÜß ‘Üå‰‘ ÆÜ½Ý´Ü³Üß ÝÃÜÏÜÜÑÜåêÜß ÝÃÜóÆÜšÜ, íÑÜíÜ÷ÜÓ‘àïÜì †ÃÜå œÜÜÝÓµÜíÜÜÃÜ ÏÜÜ±ÜôÜÜåÃÜß ÝÃÜ±ÜÜÚÑÜ‘ ôÜÍÜÜ èà¹ß ÷ÜåíÜß ¡å‰†å. ÆÜÜå´ÜÜÃÜÜ ÏÜÜ±ÜôÜÜåÃÜå œÜâØüíÜÜ ‹ÆÜÓÜØ´Ü ÏÜ´Ü¹ÜÓÜåÃÜå ÆÜÜå´ÜÜÃÜÜ ÆÜšÜÃÜß ËÜ÷ÜÓÃÜÜ (ËÜß¡ ÆÜšÜÜåÃÜÜ ÷ÜåÑÜ ´ÜÜåÑÜå

8–11'47 [ôÜÏÜâìß ˜ÜØÝ´Ü †ÃÜå ËÜß¡ êÜåƒÜÜå, êÜå. Ý‘ïÜÜåÓêÜÜêÜ ™Ü. ÏÜïÜéíÜÜìÜ, ÆÜÂ‘ÜïÜ‘: ÃÜíÜ¢íÜÃÜ, ÆÜÂ³ÜÏÜ †ÜíÜäÝ¶ÜÃÜàØ œÜÜå³ÜàØ ÆÜàÃÜÏÜàÚº±Ü íÜóÜÚ 2007] 

Ý‘ïÜÜåÓêÜÜêÜ ÏÜïÜéíÜÜìÜ ÝêÜÝƒÜ´Ü †ÃÑÜ ‘åüêÜÜØ‘ ÆÜàô´Ü‘Üå ‰ïÜà ÝƒÜÂô´Ü ÄÜß´ÜÜÁíÜÝÃÜ (ÆÜÜ‘àØ ÆÜâØ«àØ) ÄÜß´ÜÜÁíÜÝÃÜ (ôÜÝœÜµÜ) ÄÜß´ÜÜÏÜØ³ÜÃÜ ÄÜÜØÁÜßÝíÜœÜÜÓ¹Üå÷ÃÜ ¢íÜÃÜïÜÜåÁÜÃÜ ËÜà½ †ÃÜå ÏÜ÷ÜíÜßÓ ÓÜÏÜ †ÃÜå ‘äó±Ü ÝíÜ¹ÜÑÜ íÜåìÜ†å ÝíÜ¹ÜÑÜ íÜåìÜ†å (ÃÜÜÃÜß) ôÜ´ÑÜÏÜÑÜ ¢íÜÃÜ

232

20.00 20.00 200.00 200.00 40.00 45.00 15.00 20.00 75.00 50.00 30.00 [†ÜçøüÜåËÜÓ 2014] ÃÜíÜ¢íÜÃÜÃÜÜå †šÜÓ¹å÷

‰òÜÓœÜØº ÝíÜ¾ÜôÜÜÄÜÓ ÏÜÜå. ‘. ÄÜÜØÁÜß ¹ÝšÜ±Ü †ÜÝÊ‘ÜÃÜÜ íÜôÜíÜÜü ¹ÓÝÏÜÑÜÜÃÜ ÄÜÜØÁÜß¢†å ‡ÝÃ²ÑÜÃÜ †ÜåÆÜßÝÃÜÑÜÃÜÏÜÜØ ‘åüêÜß‘ êÜåƒÜÏÜÜìÜ œÜêÜÜíÜß ´ÜåÏÜÜØÃÜß †å‘ íÑÜÞø´ÜÆÜÝÓœÜÑÜ ÆÜ±Ü ƒÜÓß. ÝíÜòÜÃÜß †ÃÜå‘ ÝíÜÍÜâÝ´ÜÃÜÜ èÃÏÜÝ¹ÃÜ, ÆÜà±ÑÜÝ´ÜÝ³Ü ‘å †ÃÑÜ ÆÜÂôÜØÄÜÜåÆÜÜ¶Ü ´ÜåÏÜ±Üå †åÏÜÃÜÜ ÝíÜïÜå ÝíÜÄÜ´Üå êÜƒÑÜàØ. †åÏÜÜØÃÜàØ †å‘ ÍÜÜÓ´ÜßÑÜ ÃÜÜÏÜ ´Üå ‰òÜÓœÜØº ÝíÜ¾ÜôÜÜÄÜÓ (26-9-1820 :19-7-1891) 19ÏÜß ôÜ¹ßÃÜÜ ÍÜÜÓ´ÜßÑÜ ôÜÏÜÜèÏÜÜØ ‘ÃÑÜÜ‘åìíÜ±Üß, ËÜÜìêÜÄÃÜÆÜÂ³ÜÜ ÃÜÜËÜâ¹ß, ÝíÜÁÜíÜÜÝíÜíÜÜ÷ ‹¶ÜåèÃÜ, ¡Ý´Ü-¤ÜÜÝ´ÜÄÜ´Ü ôÜÏÜÜÃÜ´ÜÜ èåíÜß †ÃÜå‘ ôÜÜÏÜÜÝè‘ ôÜàÁÜÜÓ±ÜÜ šÜåµÜå ôÜÏÜ„ÆÜ´Ü ‰òÜÓœÜØºÃÜÜå ÏÜÜå. ‘. ÄÜÜØÁÜß†å †ÜÆÜåêÜÜå ÆÜÝÓœÜÑÜ ¹ÝšÜ±Ü †ÜÝÊ‘ÜÏÜÜØ íÜôÜíÜÜ “´ÜÜØ ÍÜÜÓ´ÜÃÜß ƒÜËÜÓ ÓÜƒÜ´ÜÜ ÆÜµÜ‘ÜÓÃÜß ÀÝóüÃÜÜå ÆÜ±Ü ÆÜÝÓœÜÑÜ †ÜÆÜß ¡ÑÜ “å

†åüêÜàØ œÜÜå’ôÜ “å ‘å ÆÜÂ¡ÃÜß œÜ²´ÜßÆÜ²´ÜßÃÜÜå †ÜÁÜÜÓ ´ÜåÃÜÜ ÏÜ÷ÜÃÜ ÆÜàÓàóÜÜå ‹ÆÜÓ Ó÷å “å. èå êÜÜå‘ÜåÏÜÜØ ôÜÜÓÜ ÏÜÜ±ÜôÜÜå ÆÜå¹Ü ³ÜÜÑÜ ´ÜåÏÜÜØ ´ÜåíÜÜ ÏÜÜ±ÜôÜÜåÃÜß “ÜÆÜ ÆÜ²ÒÜ ÝíÜÃÜÜ Ó÷å´Üß ÃÜ³Üß. ËÜØÄÜÜìÏÜÜØ èå ÝíÜïÜåóÜÆÜ±ÜàØ ¡åíÜÜÏÜÜØ †ÜíÜå “å ´ÜåÃÜÜØ ‘ÜÓ±ÜÜåÏÜÜØÃÜàØ ÏÜàƒÑÜ ‘ÜÓ±Ü †å “å ‘å ËÜØÄÜÜìÏÜÜØ ËÜ÷à ÏÜ÷ÜÃÜ ÆÜàÓàóÜÜå ÄÜ‰ [†ÜåÄÜ±ÜßôÜÏÜß] ôÜ¹ßÏÜÜØ ÆÜå¹Ü ³ÜÑÜåêÜÜ. ÓÜÏÜÏÜÜå÷ÃÜ ÓÜÑÜ³Üß1 êÜ‰ÃÜå †å‘ ÆÜ“ß †å‘ íÜßÓ ÆÜàÓàóÜÜå†å ËÜØÄÜÜìÃÜß Þô³ÜÝ´Ü ËÜß¡ ÆÜÂÜØ´ÜÜå ‘Ó´ÜÜØ íÜÁÜÜÓå œÜ²´Üß ‘Óß ÏÜâ‘ß “å. †Ü ËÜÁÜÜÏÜÜØ ‰òÜÓœÜØº ÝíÜ¾ÜôÜÜÄÜÓ ÏÜÜåüÜå ÷´ÜÜå †åÏÜ ‘÷ß ïÜ‘ÜÑÜ “å. ÝíÜ¾ÜôÜÜÄÜÓ †å ‰òÜÓœÜØºÃÜÜå ‡êÜ‘ÜËÜ ÷´ÜÜå. ´ÜåÃÜß ôÜØô‘ä´Ü ÝíÜ¾Ü †åíÜß ôÜÓôÜ ÷´Üß ‘å ´ÜåÃÜå ÝíÜ¾ÜÃÜÜå ¹ÝÓÑÜÜå †åüêÜå ôÜÜÄÜÓ †åíÜàØ ‹ÆÜÃÜÜÏÜ ‘êÜ‘¶ÜÜÃÜÜ ïÜÜôµÜß†Üå†å †ÜÆÑÜàØ. ÆÜ±Ü ‰òÜÓœÜØº ´Üå ÏÜÜµÜ ÝíÜ¾ÜÃÜÜå ôÜÜÄÜÓ ÃÜ ÷´ÜÜå, ´Üå ¹ÑÜÜÃÜÜå, ‹¹ÜÓ´ÜÜÃÜÜå ´Ü³ÜÜ ™Ü±ÜÜ ôÜ¹ÖÄÜà±ÜÜåÃÜÜå ôÜÜÄÜÓ ÷´ÜÜå. ´Üå Õ÷¹à ÷´ÜÜå †ÃÜå ´ÜåÏÜÜØ ËÜÂÜú±Ü. ÆÜ±Ü ´ÜåÃÜå ÏÜÃÜ ËÜÂÜú±Ü †ÃÜå ïÜâº, Õ÷¹à †ÃÜå ÏÜàôÜêÜÏÜÜÃÜ ôÜÓƒÜÜ ÷´ÜÜ, èå ‘Ø‰ ôÜÜÓÜØ ‘ÜÏÜ ‘ÓíÜÜØ ÷ÜåÑÜ ´ÜåÏÜÜØ ´ÜåÃÜå §œÜ-ÃÜßœÜÃÜÜå ÍÜå¹ ÃÜ ÷´ÜÜå. ÆÜÜå´ÜÜÃÜÜ ÆÜÂÜåÉåôÜÓÃÜå ‘ÜçêÜåÓÜ ³ÜÑÜÜå ´ÑÜÜÓå ´Üå±Üå ¡´Üå ´ÜåÃÜß œÜÜ‘Óß ‘Óß. ÆÜÂÜåÉåôÜÓ ÄÜÓßËÜ ÷´ÜÜ 1 †å‘ ÏÜ÷ÜÃÜ ôÜÜÏÜÜÝè‘ †ÃÜå ÁÜÜ„ÏÜ‘ ôÜàÁÜÜÓ‘, ËÜÂúôÜÏÜÜèÃÜÜ ô³ÜÜÆÜ‘, èåÏÜ±Üå ôÜ´ÜßÆÜÂ³ÜÜ ÃÜÜËÜâ¹ßÏÜÜØ ÉÜìÜå †ÜÆÑÜÜå †ÃÜå ‘åìíÜ±ÜßÃÜÜ ÆÜÂœÜÜÓ ÏÜÜüå †³ÜÜÄÜ ÆÜÝÓñÜÏÜ ‘ÑÜÜåÚ.

ÃÜíÜ¢íÜÃÜÃÜÜå †šÜÓ¹å÷ [†ÜçøüÜåËÜÓ 2014]

´Üå³Üß ÆÜÜå´ÜÜÃÜÜ ƒÜÓœÜå ¹Üø´ÜÓÜå êÜÜíÑÜÜå. †ÃÜå ÆÜÂÜåÉåôÜÓÃÜÜØ ÝíÜóüÜÏÜâ´ÜÓ ÆÜÜå´Üå ‹ÆÜÜ²ÒÜØ. œÜØºÃÜÄÜÓÏÜÜØ2 ÄÜÓßËÜ ÏÜàôÜêÜÏÜÜÃÜÜåÃÜå ‘àêÜœÜß †ÃÜå ¹÷Î ÆÜÜå´Üå ƒÜÓß¹ ‘Óß èÏÜÜ²´ÜÜå †ÃÜå èåÃÜå ÆÜæôÜÜÃÜß ÏÜ¹¹ ¡å‰†å ´ÜåÃÜå ÆÜæôÜÜ †ÜÆÜ´ÜÜå. Óô´ÜÜÏÜÜØ ‘Üå‰ ÆÜÜØÄÜìÜ ‘å ¹à:ƒÜß ÏÜÜ±ÜôÜÃÜå ¡åÑÜ ´ÜÜå ´ÜåÃÜå ÆÜÜå´ÜÜÃÜå ™ÜåÓ êÜ‰ è‰ ÆÜÜå´Üå ´ÜåÃÜß ôÜÜÓíÜÜÓ ‘Ó´ÜÜå. ÆÜÜÓ‘ÜÃÜå ¹à:ƒÜå ¹à:ƒÜ ÃÜå ÆÜÜÓ‘ÜÃÜå ôÜàƒÜå ôÜàƒÜ ÏÜÜÃÜ´ÜÜå. ÆÜÜå´Üå ¡´Üå †´ÑÜØ´Ü ôÜÜ¹Üå ÷´ÜÜå. ïÜÓßÓå †å‘ ¡²Ü ‘ÆÜ²ÜÃÜß ÁÜÜå´Üß ´Ü³ÜÜ †ØÄÜå †Üå°íÜÜÃÜß ´ÜåíÜß ïÜÜêÜ ´Ü³ÜÜ ôÜÆÜÜü †åüêÜÜå ´ÜåÃÜÜå ÆÜÜåïÜÜ‘ ÷´ÜÜå. †åíÜÜå ÆÜÜåïÜÜ‘ ÆÜ÷åÓß ÆÜÜå´Üå ÄÜíÜÃÜÚÓÜåÃÜå ÏÜì´ÜÜå †ÃÜå †åíÜÜå è ÆÜÜåïÜÜ‘ ÆÜ÷åÓß ÄÜÓßËÜÜåÃÜå †ÜíÜ‘ÜÓ †ÜÆÜ´ÜÜå. †å ÏÜÜ±ÜôÜ ƒÜÓåƒÜÓÜå É‘ßÓ †³ÜíÜÜ ôÜØÃÑÜÜôÜß ‘å ÑÜÜåÄÜß ÷´ÜÜå. ´ÜåÃÜß Õè¹ÄÜßÃÜÜå ÝíÜœÜÜÓ ‘ÓíÜÜå †ÜÆÜ±ÜÃÜå ËÜÁÜÜÃÜå “Üèå “å. ‰òÜÓœÜØº ÏÜß¹ÃÜÜÆÜàÓ ´ÜÜêÜà‘Ü3ÏÜÜØ †å‘ ÃÜÜÃÜÜ ÄÜÜÏÜÏÜÜØ ÄÜÓßËÜ ÏÜÜËÜÜÆÜÃÜå ´ÑÜÜØ èÃÏÑÜÜå ÷´ÜÜå. ´ÜåÃÜß ÏÜÜ ËÜ÷à ôÜÜÁíÜß ÷´Üß, †ÃÜå ´ÜåÃÜß ÏÜÜÃÜÜ ÄÜà±ÜÜå ™Ü±ÜÜ ‰òÜÓœÜØºÃÜå íÜÜÓôÜÜÏÜÜØ ¥´ÜÑÜÜÚ ÷´ÜÜ. ´ÜåÃÜÜå ËÜÜÆÜ ³ÜÜå²àØ ˆÄÜÂå¢ ´Üå íÜƒÜ´Üå ¡±Ü´ÜÜå †ÃÜå ÆÜÜå´ÜÜÃÜÜ ¹ß‘ÓÜÃÜå íÜÁÜÜÓå ¤ÜÜÃÜ †ÜÆÜíÜÜÃÜÜå ´Üå±Üå ÝíÜœÜÜÓ ‘ÑÜÜåÚ. ‰òÜÓœÜØºå ÆÜÜØœÜ íÜóÜÚÃÜß ‹ÏÜÓå ‘åìíÜ±Üß ïÜé ‘Óß. †Ü« íÜóÜÚÃÜß ‹ÏÜÓå ´ÜåÃÜå 2 ÆÜÝÿÜÏÜ ËÜØÄÜÜìÏÜÜØ †ÜíÜåêÜàØ ´Üå íÜƒÜ´ÜÃÜàØ ÊåÃœÜ ôÜØô³ÜÜÃÜ. 3 ÆÜÝÿÜÏÜ ËÜØÄÜÜìÏÜÜØ

233

60 ÏÜÜ‰êÜ œÜÜêÜßÃÜå ‘êÜ‘¶Üå èíÜàØ ÆÜ²ÒàØ. ´ÑÜÜØ ôÜØô‘ä´Ü ‘ÜçêÜåèÏÜÜØ ¹ÜƒÜêÜ ³ÜÑÜÜå. Óô´ÜÜÏÜÜØ œÜÜêÜ´ÜÜØ ÏÜÜ‰êÜÃÜß ÝÃÜïÜÜÃÜß†Üå †ÜíÜ´Üß. ´ÜåÃÜå ¡å‰ÃÜå ´Üå±Üå ˆÄÜÂå¢ †ÜØ‘²Ü ÑÜÜ¹ ÓÜƒÑÜÜ †åíÜß ´ÜåÃÜß †¹ÖÍÜà´Ü ÑÜÜ¹¹Üô´Ü ÷´Üß. ôÜÜåì íÜóÜÚÃÜß ŒÏÜÓå ´Üå±Üå ™Ü±ÜÜå ‹¶ÜÏÜ ôÜØô‘ä´Ü †ÍÑÜÜôÜ ‘ÑÜÜåÚ †ÃÜå ´ÜåÃÜå ôÜØô‘ä´Ü ïÜßƒÜíÜíÜÜÃÜß ÃÜÜå‘Óß ÏÜìß. †å‘ ÆÜ“ß †å‘ ÆÜÄÜ³Üß œÜ²ß “åíÜüå èå ‘ÜçêÜåèÏÜÜØ ÆÜÜå´Üå ÍÜ±ÑÜÜå ´Üå ‘ÜçêÜåèÏÜÜØ ÆÜÜå´Üå ÝÆÜÂÝÃôÜÆÜÜêÜ ³ÜÑÜÜå. ôÜÓ‘ÜÓ ´ÜåÃÜå †´ÑÜØ´Ü ÏÜÜÃÜ †ÜÆÜ´Üß. ÆÜ±Ü ÆÜÜå´Üå ôíÜ´ÜØµÜ ÝÏÜ¡èÃÜÜå ÷ÜåíÜÜ³Üß ´ÜåÃÜÜ³Üß ‘åìíÜ±ÜßÃÜÜ íÜ²ÜÃÜß ËÜÓ¹Üô´Ü ÃÜ ³Ü‰ ïÜ‘ß ´Üå³Üß ´Üå±Üå ÓÜ¢ÃÜÜÏÜàØ †ÜÆÑÜàØ. ËÜØÄÜÜìÃÜÜ êÜåÈüÃÜÃü ÄÜíÜÃÜÚÓ ôÜÓ Êå²ÝÓ‘ ÷åêÜß²å†å ´ÜåÃÜå ËÜÜåêÜÜíÜß ÓÜ¢ÃÜÜÏÜàØ ƒÜÇœÜß êÜåíÜÜ ‘ûàØ. ÆÜ±Ü ‰òÜÓœÜØºå ´ÜåÏÜ ‘ÓíÜÜ œÜÜåƒƒÜß ÃÜÜ ÆÜÜ²ß. †ÜÏÜ ÃÜÜå‘Óß “Üå²ÒÜ ÆÜ“ß ‰òÜÓœÜØºÃÜß ÏÜÜåüÜ‰ ÃÜå ÏÜÜ±ÜôÜÜ‰ ƒÜÓåƒÜÓ ƒÜßêÑÜÜØ. ´Üå±Üå ¡åÑÜàØ ‘å ËÜØÄÜÜìß ÍÜÜóÜÜ ™Ü±Üß ôÜÓôÜ “å ÆÜ±Ü ´ÜåÏÜÜØ ÃÜíÜÜØ êÜƒÜÜ±ÜÜå ÃÜ ÷ÜåíÜÜ³Üß ÄÜÓßËÜ²ß êÜÜÄÜå “å. ´Üå³Üß ´Üå±Üå ËÜØÄÜÜìß ÆÜàô´Ü‘Üå íÜÜØœÜíÜÜØ ïÜé ‘ÑÜÜÛ. ™Ü±ÜÜØ ¡åÓÜíÜÓ ÆÜàô´Ü‘Üå ´Üå±Üå êÜƒÑÜÜØ “å †ÃÜå ËÜØÄÜÜìß ÍÜÜóÜÜ †´ÑÜÜÓå †ÜƒÜÜ Õ÷¹àô´ÜÜÃÜÏÜÜØ ƒÜßêÜß Ó÷ß “å ´Ü³ÜÜ ËÜ÷à ÉåêÜÜíÜÜå ÆÜÜÏÜß “å ´ÜåÃÜàØ ÏÜàƒÑÜ ‘ÜÓ±Ü ÝíÜ¾ÜôÜÜÄÜÓ “å. ÆÜ±Ü œÜÜåÆÜ²ß†Üå êÜƒÜíÜß †åüêÜàØ ËÜôÜ ÃÜ³Üß †åÏÜ ÆÜ±Ü ´Üå±Üå ¡åÑÜàØ. ´Üå±Üå ÝÃÜïÜÜìÜå ô³ÜÜÆÜß. ‘êÜ‘¶ÜÜÏÜÜØ ÏÜçü×Üå ÆÜÜåÝêÜüÃÜ ‘ÜçêÜåè “å ´ÜåÃÜÜ ô³ÜÜÆÜÃÜÜÓ ´Üå ÝíÜ¾ÜôÜÜÄÜÓ. ´Üå œÜêÜÜíÜÃÜÜÓÜ ËÜÁÜÜ ¹åïÜß†Üå “å. èåÏÜ §œÜß ‘åìíÜ±ÜßÃÜß èéÓ “å ´ÜåÏÜ è ôÜÜÁÜÜÓ±Ü ‘åìíÜ±ÜßÃÜß èéÓ “å †åíÜàØ ÝíÜœÜÜÓß ´Üå±Üå ÄÜÓßËÜÜåÃÜå ôÜÜÓà ÝÃÜïÜÜìÜå1 ô³ÜÜÆÜß. †Ü ‘ÜÏÜ ËÜ÷à ÏÜÜåüàØ ÷´ÜàØ. ´ÜåÏÜÜØ ´ÜåÃÜå ôÜÓ‘ÜÓÃÜß ÏÜ¹¹ÃÜß èéÓ ÷´Üß, êÜåÈüÃÜÃü ÄÜíÜÃÜÚÓå ‘ûàØ ‘å ôÜÓ‘ÜÓ ƒÜœÜÚ †ÜÆÜïÜå. íÜÜ‡ôÜÓÜçÑÜ êÜÜç²Ú †åêÜÃÜËÜÓÜå2 1 ÝÆÜ´ÜÜÃÜÜ †íÜôÜÜÃÜ ÆÜ“ß ‘àüàØËÜÃÜß †Ü„³Ü‘ èéÝÓÑÜÜ´ÜÃÜå ÆÜ÷ÜÇœÜß íÜìíÜÜ ÃÜÓåÃºÃÜÜ³Ü (ôíÜÜÏÜß ÝíÜíÜå‘ÜÃÜØ¹) ôÜÜæÆÜÂ³ÜÏÜ ‰òÜÓœÜØº ÝíÜ¾ÜôÜÜÄÜÓÃÜß ÝÃÜïÜÜìÏÜÜØ ÝïÜšÜ‘ ´ÜÓß‘å ¡å²ÜÑÜÜ ÷´ÜÜ. –ôÜØ. 2 ÍÜÜÓ´ÜÃÜÜå ÄÜíÜÃÜÚÓ èÃÜÓêÜ, 1841³Üß 1844 –ÏÜâ.

234

´Üå³Üß ÝíÜÓà½ ÷´ÜÜå. ´Üå³Üß ÝíÜ¾ÜôÜÜÄÜÓå ÏÜÜå‘êÜåêÜÜØ ÝËÜêÜ ÆÜôÜÜÓ ÃÜ÷Î ³ÜÑÜÜØ. êÜåÈüÃÜÃü ÄÜíÜÃÜÚÓ ËÜ÷à Ý¹êÜÄÜßÓ ³ÜÑÜÜ ÃÜå ‰òÜÓœÜØºÃÜå ´ÜåÃÜß ‹ÆÜÓ ¹ÜíÜÜå ËÜÜØÁÜíÜÜÃÜß ôÜâœÜÃÜÜ ‘Óß. ËÜ÷Ü¹àÓ ‰òÜÓœÜØºå èíÜÜËÜ †ÜÆÑÜÜå, ``ôÜÜ÷åËÜ, ÷àØ ÏÜÜÓå ôÜÜÓà ‡ÃÜôÜÜÉ êÜåíÜÜ ‘¹ß †¹ÜêÜ´ÜÏÜÜØ ÄÜÑÜÜå ÃÜ³Üß ´ÜÜå ´ÜÏÜÜÓß ‹ÆÜÓ ÉÝÓÑÜÜ¹ ‘ÓíÜÜ ÷àØ ¡Œ †å ËÜÃÜå è ‘åÏÜ?'' †å íÜƒÜ´Üå ËÜß¡ ÄÜÜåÓÜ†Üå ‰òÜÓœÜØºÃÜå ÏÜ¹¹ ‘Ó´ÜÜ. ´Üå†Üå†å ´ÜåÃÜå ÆÜæôÜÜ ôÜØËÜØÁÜß ÏÜ¹¹ ôÜÜÓß ‘ÓåêÜß. ÆÜÜå´Üå ËÜ÷à ïÜÜ÷à‘ÜÓ ÃÜ ÷ÜåíÜÜ³Üß ™Ü±Üß íÜƒÜ´Ü ËÜß¡†ÜåÃÜÜØ ¹à:ƒÜ ‘ÜÆÜ´ÜÜØ ÆÜÜå´Üå ‘ÓèÏÜÜØ †ÜíÜß ÆÜ²´ÜÜå, “´ÜÜØ ´Üå±Üå ¡÷åÓ ƒÜÓ²Üå ‘ÓíÜÜÃÜß ôÜâœÜÃÜÜ ³ÜÑÜåêÜß ´Üå ÃÜ÷Î ôíÜß‘ÜÓß. †Ü ÆÜÂÏÜÜ±Üå §œÜß ´Ü³ÜÜ ôÜÜÁÜÜÓ±Ü ‘åìíÜ±ÜßÃÜå ôÜÜÓÜ ÆÜÜÑÜÜ ÆÜÓ ÏÜâ‘ß ´Üå³Üß ôÜØ´ÜÜåóÜ ÃÜ÷Î ÆÜÜÏÑÜÜå. ´Üå±Üå ¡åÑÜàØ ‘å ôµÜß‘åìíÜ±Üß ÝíÜÃÜÜ “Üå‘ÓÜ†ÜåÃÜå ‘åìíÜ±Üß †ÜÆÜíÜß †å ËÜôÜ ÃÜ³Üß. `ÏÜÃÜà'ÏÜÜØ³Üß ´Üå±Üå †å‘ ðêÜÜå‘ ïÜÜåÁÑÜÜå. ´ÜåÏÜÜØ †åÏÜ êÜƒÜåêÜàØ “å ‘å ôµÜß†ÜåÃÜå ‘åìíÜ±Üß †ÜÆÜíÜß †å ÉÓè “å. †åÃÜÜå ‹ÆÜÑÜÜåÄÜ ‘Óß ÆÜÜå´Üå ´Üå ËÜÜËÜ´Ü ÆÜàô´Ü‘ êÜƒÑÜàØ †ÃÜå ËÜå³ÑÜàÃÜ3 ôÜÜ÷åËÜÃÜß ôÜÜ³Üå Ó÷ß ôµÜß†ÜåÃÜå ‘åìíÜ±Üß †ÜÆÜíÜÜ ôÜÜÓà ËÜå³ÑÜàÃÜ ‘ÜçêÜåè ô³ÜÜÆÜß. ‘ÜçêÜåè ô³ÜÜÆÜíÜÜ ‘Ó´ÜÜØ, ´ÜåÏÜÜØ ôµÜß†ÜåÃÜå êÜÜíÜíÜß †å ÏÜàï‘åêÜ ÷´ÜàØ. ÆÜÜå´Üå ôÜÜÁÜà Õè¹ÄÜß ÍÜÜåÄÜíÜ´ÜÜå †ÃÜå ËÜ÷à ÝíÜ¿ÜÃÜ ÷´ÜÜå. ´Üå³Üß ôÜÜæ ´ÜåÃÜå ÏÜÜÃÜ †ÜÆÜ´ÜÜ. †Ü ‹ÆÜÓ³Üß ´Üå ÏÜÜåüÜ ÏÜÜ±ÜôÜÜåÃÜå ÏÜëÑÜÜå †ÃÜå ´Üå†ÜåÃÜå ÆÜÜå´ÜÜÃÜÜØ ËÜæÓÜØ†ÜåÃÜå ïÜßƒÜíÜÜ ÏÜÜå‘êÜíÜÜ ôÜÏÜ¡íÑÜàØ. †ÜÏÜ ‘ÓíÜÜ³Üß ÏÜÜåüÜ ÏÜÜ±ÜôÜÃÜß ¹ß‘Óß†Üå èíÜÜ êÜÜÄÜß. †Üèå †å ‘ÜçêÜåèÏÜÜØ ™Ü±Üß ÃÜÜÏÜÜØÝ‘´Ü, ÷ÜåÝïÜÑÜÜÓ ÃÜå ôÜ´Üß ôµÜß†Üå “å. ´Üå †åüêÜå ôÜàÁÜß ‘å ´Üå†Üå ´ÜåÃÜÜå ÓÜŸÑÜ‘ÜÓÍÜÜÓ œÜêÜÜíÜß ïÜ‘å “å. †ÜüêÜÜ³Üß ´ÜåÃÜå ôÜØ´ÜÜåóÜ ÃÜ÷Î ³ÜÑÜÜå ´Üå³Üß ´ÜåÃÜÜ †ØÄÜÏÜÜØ ÃÜÜÃÜß “Üå‘Óß†ÜåÃÜå ôÜÜÁÜÜÓ±Ü ‘åìíÜ±Üß †ÜÆÜíÜÜÃÜß ÝÃÜïÜÜìÜå ô³ÜÜÆÜß. ´ÜåÏÜÜØ “Üå‘Óß†ÜåÃÜå êÜâÄÜ²ÜØêÜ¶ÜÜØ, ƒÜÜíÜÜÆÜßíÜÜÃÜàØ †ÃÜå œÜÜåÆÜ²ß†Üå ôÜàÁÁÜÜØ †ÜÆÑÜÜØ. ÆÜÝÓ±ÜÜÏÜå 3 Ÿ÷ÜçÃÜ †åÝêÜÑÜÜåü Õ²×øíÜÜåüÓ ËÜå³ÑÜàÃÜ: 19ÏÜß ôÜ¹ßÃÜÜ ÍÜÜÓ´ÜÏÜÜØ ôµÜß‘åìíÜ±Üß ÏÜÜüå ïÜÜìÜ-‘ÜçêÜåè ô³ÜÜÆÜÃÜÜÓ †ÃÜå ÄÜÂØ³ÜÜêÜÑÜ ÆÜÂíÜäÝ¶Ü ôÜÜ³Üå ôÜØ‘ìÜÑÜåêÜÜ ËÜÜÝÓôüÓ –ôÜØ. [†ÜçøüÜåËÜÓ 2014] ÃÜíÜ¢íÜÃÜÃÜÜå †šÜÓ¹å÷

÷ÜêÜ ‘êÜ‘¶ÜÜÏÜÜØ ÷¡ÓÜå ÝíÜ¿ÜÃÜ ôµÜß†Üå ¡åíÜÜÏÜÜØ †ÜíÜå “å. ‘åìíÜ±Üß †ÜÆÜÃÜÜÓÜÃÜß ƒÜÜÏÜß ÷´Üß ´Üå ÆÜâÓß ÆÜÜ²íÜÜ ôÜÜÓà ÆÜÜå´Üå ÏÜ÷å´ÜÜ¢†Üå ´ÜæÑÜÜÓ ‘ÓíÜÜÃÜß ÝÃÜïÜÜìÜå ‘Ü°ß. Õ÷¹à ÝíÜÁÜíÜÜ ôµÜß†ÜåÃÜß Þô³ÜÝ´Ü ™Ü±Üß ¹ÑÜÜÏÜ±Üß ÆÜÜå´Üå ¡å‰ ´Üå³Üß ´Üå±Üå ÝíÜÁÜíÜÜÝíÜíÜÜ÷ÃÜÜå ‹ÆÜ¹åïÜ ïÜé ‘ÑÜÜåÚ, ÆÜàô´Ü‘Üå êÜƒÑÜÜØ, ÍÜÜóÜ±ÜÜå ‘ÑÜÜÛ. ËÜØÄÜÜìÃÜÜ ËÜÂÜú±ÜÜå ´ÜåÃÜß ôÜÜÏÜÜ ³ÜÑÜÜ ´ÜåÃÜß ¹Ó‘ÜÓ ÃÜ ‘Óß. ´ÜåÃÜå ÏÜÜÓíÜÜÃÜå ÏÜÜ±ÜôÜÜå ¥ÍÜÜ ³ÜÑÜÜ. ÆÜÜå´Üå Õè¹ÄÜßÃÜÜå ÍÜÑÜ ÃÜ÷Î ÓÜƒÑÜÜå. ôÜÓ‘ÜÓÃÜß ÆÜÜôÜå ÝíÜÁÜíÜÜÝíÜíÜÜ÷ †å ‘ÜÑÜ¹åôÜÓ “å †åíÜÜå ‘ÜÑÜ¹Üå ÆÜôÜÜÓ ‘ÓÜíÑÜÜå. ™Ü±ÜÜ ÏÜÜ±ÜôÜÜåÃÜå ôÜÏÜ¡íÑÜÜ ÃÜå ÏÜÜåüÜ ÏÜÜ±ÜôÜÜåÃÜß ËÜÜìÝíÜÁÜíÜÜ ¹ß‘Óß†ÜåÃÜÜØ êÜÄÃÜ ‘ÓÜíÑÜÜØ. ÆÜÜå´ÜÜÃÜÜ ¹ß‘ÓÜÃÜå †å‘ ÄÜÓßËÜ ÝíÜÁÜíÜÜ “Üå‘ÓßÃÜß ôÜÜ³Üå ÝíÜíÜÜ÷ ‘ÓíÜÜÏÜÜØ ÆÜÜå´Üå ‹¶ÜåèÃÜ †ÜÆÑÜàØ. ‘àêÜßÃÜ ËÜÂÜú±ÜÜå ™Ü±Üß ôµÜß†Üå ‘Ó´ÜÜ. ´Üå†ÜåÃÜå 20 †ÜåÓ´ÜÜå ÆÜÓ±Ü´ÜÜØ ïÜÓÏÜ ÃÜ ³Ü´Üß. †ÜíÜß ôµÜß†ÜåÃÜÜØ ¹à:ƒÜ ¡å‰ ‰òÜÓœÜØº Ó²´ÜÜå †ÃÜå †Ü ¹àóü ÝÓíÜÜè ËÜØÁÜ ‘ÓíÜÜÃÜå Õè¹ÄÜß ÆÜÑÜÛ´Ü ÏÜ÷åÃÜ´Ü ‘Óß ËÜÓ¿ÜÃÜ1ÏÜÜØ ÏÜåêÜåÝÓÑÜÜÃÜß ËÜßÏÜÜÓß³Üß ÷¡ÓÜå ÄÜÓßËÜÜå ¹à:ƒÜß ³Ü´ÜÜ ¡åÑÜÜ. ´Üå³Üß ÆÜÜå´ÜÜÃÜå ƒÜÓœÜå ¹Üø´ÜÓ ÓÜƒÜß ÆÜÜå´Üå ¡´Üå ¹íÜÜ †ÜÆÜ´ÜÜå. ÄÜÓßËÜÜåÃÜå ™ÜåÓ è‰ ´Üå†ÜåÃÜå

ÏÜ¹¹ ÆÜ÷ÜÇœÜÜ²´ÜÜå. †ÜÏÜ ËÜå íÜóÜÚ ôÜàÁÜß ÆÜÜå´Üå ÝÃÜÓØ´ÜÓ ÏÜ÷åÃÜ´Ü ‘Óß. ôÜÓ‘ÜÓÃÜß ÏÜ¹¹ ÏÜåìíÜß ËÜß¡ ¹Üø´ÜÓÜå ÏÜØÄÜÜíÑÜÜ. †Ü œÜÜ‘Óß ‘Ó´ÜÜØ ´Üå±Üå †ÜæóÜÁÜß-¤ÜÜÃÜÃÜß èéÓ ¡å‰. ´Üå³Üß ÷ÜåÝÏÜÑÜÜåÆÜ³ÜßÃÜÜå †ÍÑÜÜôÜ ‘ÑÜÜåÚ. ´ÜåÏÜÜØ ‘àïÜì´ÜÜ ÏÜåìíÜß ÆÜÜå´Üå ¹íÜÜ †ÜÆÜ´ÜÜå. ÄÜÓßËÜÜåÃÜå ÏÜ¹¹ ‘ÓíÜÜ êÜÜØËÜÜå ÆÜØ³Ü ‘ÓíÜÜå ÆÜ²å ´ÜåÃÜß ´ÜåÃÜå ¹Ó‘ÜÓ ÃÜ ÷´Üß. ÏÜÜåüÜ ÓÜ¡†ÜåÃÜß ÍÜß² ÍÜÜØÄÜíÜÜÏÜÜØ ÆÜ±Ü ÆÜÜå´Üå èËÜÓÜå ÷´ÜÜå. ‘Üå‰ ÓÜ¡†ÜåÃÜß ‹ÆÜÓ ÄÜåÓ‡ÃÜôÜÜÉ ³ÜÜÑÜ †³ÜíÜÜ ´Üå ÄÜÓßËÜÜ‰ÏÜÜØ †ÜíÜß ÆÜ²å ´ÜÜå ÆÜÜå´ÜÜÃÜß íÜÄÜ³Üß, ÆÜÜå´ÜÜÃÜÜ ¤ÜÜÃÜ³Üß ÃÜå ÆÜæôÜÜ³Üß ´Üå†ÜåÃÜÜØ ¹à:ƒÜ ÍÜÜØÄÜ´ÜÜå. †ÜÏÜ ‘Ó´ÜÜå ÝíÜ¾ÜôÜÜÄÜÓ 70 íÜóÜÚÃÜß ŒÏÜÓå 1890ÃÜß ôÜÜêÜÏÜÜØ ÏÜÓ±Ü ÆÜÜÏÑÜÜå. ¹àÝÃÜÑÜÜÏÜÜØ †åíÜÜ ÏÜÜ±ÜôÜÜå ³ÜÜå²Ü ³ÜÑÜÜ “å. †åÏÜ ‘÷åíÜÜÑÜ “å ‘å ¡å ‰òÜÓœÜØº ÑÜàÓÜåÆÜÃÜß ÆÜÂ¡ÏÜÜØ èÃÏÑÜÜå ÷Üå´Ü ´ÜÜå èåÏÜ ÃÜåêÜôÜÃÜÃÜå ôÜÜÓà ˆÄÜÂå¢ ÆÜÂ¡†å èËÜÓÜå ô´ÜØÍÜ ƒÜ²Üå ‘ÑÜÜåÚ “å ´ÜåÏÜ ‰òÜÓœÜØºÃÜß ÆÜÜ“ì ³ÜÜ´Ü. ËÜØÄÜÜìß ÆÜÂ¡ÃÜÜ ÏÜÜåüÜÃÜÜÃÜÜ, ÄÜÓßËÜ´ÜíÜØÄÜÓ ËÜÁÜÜÃÜÜØ ù¹ÑÜÏÜÜØ ‰òÜÓœÜØºÃÜÜå ô´ÜØÍÜ ô³ÜÆÜÜÑÜåêÜÜå ÆÜ²ÒÜå “å. ÷íÜå †ÜÆÜ±Üå ôÜÏÜ¢ ïÜ‘ßïÜàØ ‘å ËÜØÄÜÜì ‘åÏÜ Õ÷¹àô´ÜÜÃÜÃÜÜ ËÜß¡ ÍÜÜÄÜÃÜå ïÜßƒÜíÜå “å. [ôÜØÆÜÜÝ¹´Ü]

1 ËÜÁÜÚÏÜÜÃÜ, ÆÜ. ËÜØÄÜÜìÃÜàØ †å‘ ÆÜÂÜœÜßÃÜ ÃÜÄÜÓ †ÃÜå ÷ÜêÜÏÜÜØ ¡±Üß´ÜàØ ïÜ÷åÓ ´Ü³ÜÜ ÝèêêÜÜå

[ÏÜâì ÄÜàèÓÜ´Üß] ‡ÞÃ²ÑÜÃÜ †ÜåÆÜßÝÃÜÑÜÃÜ, 16-9-1905 

‘å¹ÜÓÃÜÜ³Ü èÃÏÜïÜ´ÜÜË¹ß ÄÜÂØ³ÜÏÜÜìÜ(ÆÜàÃÜÏÜàÚÝº´Ü)ÃÜÜØ œÜÜÓ ÆÜàô´Ü‘Üå": 1. ÝíÜíÜå‘ †ÃÜå ôÜÜÁÜÃÜÜ 2. ‘å¹ÜÓÃÜÜ³Ü": ‘åüêÜÜØ‘ ôÜØôÏÜÓ±ÜÜå 3. ÝíÜœÜÜÓ¹ïÜÚÃÜ 4. ôÜàôÜØíÜÜ¹ èåÃÜß ‘àêÜ Õ‘ÏÜ´Ü (†ÃÜà˜ÏÜå 80+20+35+5) _"140/- ³ÜÜÑÜ “å. †Ü ñÜå±ÜßÃÜÜ ÆÜÂ‘ÜïÜÃÜ ÏÜÜüå ñÜß ‘ÓôÜÃÜÍÜÜ‰ ‘åïÜÓÜ ÍÜÜå¡±Üß ´Ü³ÜÜ ôÜàñÜß ÏÜØèàêÜÜËÜ÷åÃÜ ‘êÑÜÜ±ÜÍÜÜ‰ ÆÜüåêÜ ´ÜÓÉ³Üß †ÜÆÜíÜÜÏÜÜØ †ÜíÜåêÜß †ÜÝ³ÜÚ‘ ôÜ÷ÜÑÜÃÜÜ ‘ÜÓ±Üå íÜÜœÜ‘ÜåÃÜå ÓÜ÷´Ü ¹Óå ÏÜÜµÜ _"100/-ÏÜÜØ ‹ÆÜêÜËÁÜ ³ÜïÜå. ÃÜíÜ¢íÜÃÜÃÜÜå †šÜÓ¹å÷ [†ÜçøüÜåËÜÓ 2014]

ÁÜÏÜÚÃÜå ôÜÏÜ¡å ñÜå±Üß": 1³Üß 7 (ôÜØÆÜàü ƒÜÓß¹ÃÜÜÓÃÜå ÓÜ÷´Ü ¹Óå) _ 60.00 (1) Õ÷¹à ÁÜÏÜÚÃÜàØ ÷Ü¹Ú (2) ÓÜÏÜ †ÃÜå ‘äó±Ü (3) ËÜà½ †ÃÜå ÏÜ÷ÜíÜßÓ (4) ÄÜß´ÜÜ †ÃÜå ‘àÓÜÃÜ (5) ÷èÓ´Ü ÏÜ÷ØÏÜ¹ †ÃÜå ‡ôêÜÜÏÜ (6) ‰ïÜà ÝƒÜÂô´Ü (7) †ïÜÜå èÓ³Üàóü×

235

ÃÜíÜ´ÜÓ ÄÜÜØÁÜßÑÜÜåèÃÜÜ : ôÜâ´ÜÓÃÜÜ ´ÜÜØ´Ü±Üå ôÜÜÏÜÝÑÜ‘! †ÝòÜÃÜ‘àÏÜÜÓ †ÜÆÜ±ÜÜ ¹åïÜÏÜÜØ ÆÜÂ‘ÜÝïÜ´Ü ‘Üå‰ ÆÜ±Ü ôÜÜÏÜÝÑÜ‘ÃÜàØ êÜíÜÜèÏÜ `éÝÆÜÑÜÜ'ÏÜÜØ ÷ÜåÑÜ. †å ôÜÜÏÜÝÑÜ‘ ¹åïÜÃÜß ôÜÜ³Üå ÝíÜ¹åïÜÜåÏÜÜØ ÆÜ±Ü ÆÜ÷ÜÇœÜÜ²Ü´ÜàØ ÷ÜåÑÜ ´ÜÜå êÜíÜÜèÏÜ ²ÜçêÜÓ ‘å ÆÜÜ‹Ã²ÏÜÜØ ÷ÜåÑÜ. üâØ‘ÏÜÜØ, ÓÜåèËÜÓÜåèÃÜÜ ¢íÜÃÜÏÜÜØ íÜÆÜÓÜïÜ ÏÜÜüå †ÝÁÜ‘ä´Ü †ÃÜå èå ´Üå ¹åïÜÃÜß ôÜÓ‘ÜÓ ¿ÜÓÜ ÏÜÜÃÑÜ ‘Üå‰‘ œÜêÜ±Ü ÷ÜåÑÜ. ÆÜ±Ü ôÜÜÏÜÝÑÜ‘ÃÜÜ êÜíÜÜèÏÜ ÆÜåüå †å ÝôÜíÜÜÑÜÃÜÜå ‘Üå‰ ÝíÜ‘êÆÜ ÝíÜœÜÜÓß ïÜ‘ÜÑÜ ƒÜÓÜå? ÷Ü, ¡å †å ÏÜÜå÷ÃÜ¹ÜôÜ ‘ÓÏÜœÜØ¹ ÄÜÜØÁÜßÃÜÜ ´ÜØµÜßÆÜ±ÜÜ ÷å«ì ÆÜÂ‘ÜÝïÜ´Ü ³Ü´ÜàØ ôÜÜÏÜÝÑÜ‘ ÷ÜåÑÜ. éÝÆÜÑÜÜ-ÆÜæôÜÜ-²ÜçêÜÓ-ÆÜÜ‹Ã²ÃÜß èÄÑÜÜ†å ôÜâ´ÜÓÃÜß †ÜØüßÃÜÜ íÜÜ„óÜ‘ êÜíÜÜèÏÜÃÜÜå ôíÜß‘ÜÓ †ÃÜå ôÜ´‘ÜÓ ‘Ó´ÜÜå †Ü ÓûÜå †å ÓôÜÆÜÂ¹ ÆÜµÜÜœÜÜÓ. . .

ÝíÜœÜÜÓ †ÃÜå †ÜœÜÜÓÃÜÜå ÉåêÜÜíÜÜå ‘ÓíÜÜ ÏÜÜüå ÆÜÂœÜÜÓ †ÜíÜïÑÜ‘ ËÜÃÜß Ó÷å “å. †Ü³Üß, ÄÜÜØÁÜß¢ ÓœÜÃÜÜ´ÏÜ‘ ‘ÜÑÜÚ˜ÏÜÜåÃÜß ôÜÜ³Üå ôÜÜ³Üå ÆÜÂœÜÜÓ‘ÜÑÜÚ ‹ÆÜÓ ÆÜ±Ü ÍÜÜÓ ÏÜâ‘å “å. ´Üå†Üå ÆÜÂœÜÜÓ-ôÜÜÁÜÃÜ ´ÜÓß‘å ÆÜÝµÜ‘Ü-ÆÜÂ‘ÜïÜÃÜÃÜß †èÏÜÜÑÜïÜ ‘Óå “å. ¡å‘å êÜÄÜÍÜÄÜ œÜÜÓ ¹ÜÑÜ‘Ü ôÜàÁÜß ÆÜµÜ‘ÜÓ´íÜÃÜàØ ôÜÏÜè±ÜÆÜâíÜÚ‘ ƒÜå²Ü±Ü †ÃÜå §²Ü±Ü ‘ÓÃÜÜÓ ÄÜÜØÁÜß¢ ÆÜµÜôíÜÜíÜêÜØËÜÃÜÃÜå †ÝÃÜíÜÜÑÜÚ ÏÜÜÃÜå “å. ´Üå†Üå †åíÜàØ ‡œ“å “å ‘å, ‘Üå‰ íÑÜÞø´Ü ´ÜåÏÜÃÜÜØ ôÜÜÏÜÝÑÜ‘ÜåÃÜÜ ‘åíÜì œÜÜ÷‘ ÃÜ÷Î ÆÜ±Ü íÜÜœÜ‘ †ÃÜå ÄÜÂÜ÷‘ ËÜÃÜå. †Ü³Üß, `ÆÜÂœÜÜÓ ÝíÜ. ÓœÜÃÜÜ' (`÷ÝÓèÃÜËÜØÁÜà', 26-3-1933) ïÜßóÜÚ‘ ÷å«ì ÄÜÜØÁÜß¢ êÜƒÜå “å": ÆÜÂœÜÜÓ‘ÜÑÜÚ ôíÜÜíÜêÜØËÜß ÷ÜåíÜàØ ¡å‰†å. ÆÜÝµÜ‘Ü†Üå ÏÜÉ´Ü ÃÜ †ÆÜÜÑÜ. ÆÜÓÜåÆÜ‘ÜÓß ÏÜàº±ÜÜêÜÑÜ ´Üå †Üå“å ¹ÜÏÜå †³ÜíÜÜ ÏÜÉ´Ü “ÜÆÜß †ÜÆÜå. ´ÜåÃÜàØ ÆÜ²´ÜÓ ¹ÜÏÜ êÜÜå‘ÜåÃÜß ‹ÆÜÓ ÆÜ²å. ‘ÜØ ´ÜÜå †å‘ è±Ü ÆÜÜå´ÜÜÃÜÜ †ÜåìƒÜß´ÜÜÏÜÜØ ÆÜÝµÜ‘Ü ÏÜÉ´Ü †ÜÆÜíÜÜ ÏÜÜÄÜå ´Üå ¹ÜÏÜ †ÜÆÜßÃÜå êÜå, †³ÜíÜÜ êÜÜå‘ÜåÏÜÜØ èå Ýè¤ÜÜôÜà ÷ÜåÑÜ ´Üå ÆÜÝµÜ‘Ü†Üå ƒÜÓß¹å. ÏÜÉ´Ü ÏÜìåêÜß ÆÜÝµÜ‘Ü†Üå ™Ü±Üß ÆÜô´ÜßÏÜÜØ ¡ÑÜ “å. . . ÆÜ±Ü ¡å íÜÜØœÜÃÜÜÓå ´ÜåÃÜå ôÜÜÓà ÆÜÜ‰ ÆÜ±Ü †ÜÆÜß ÷ÜåÑÜ ´ÜÜå †ÜÆÜ±Üå †ÃÜàÏÜÜÃÜ ‘Óß†å ‘å ´Üå±Üå ´ÜåÏÜÜØÃÜàØ ‘Ø‰‘ ´ÜÜå íÜÜØœÑÜàØ ÷ïÜå. (ÄÜÜØÁÜß¢ÃÜÜå †šÜÓ¹å÷": ÄÜÂØ³Ü 54, 1979, ÆÜä. 197)

ÄÜÜØÁÜß¢ÃÜÜ ÏÜ´Üå ÆÜµÜ‘ÜÓ´íÜÃÜÜå ‹¼åïÜ ‘åíÜì ôÜåíÜÜÍÜÜíÜÃÜÜÃÜÜå è ÷ÜåíÜÜå ¡å‰†å. ´ÜåÏÜ±Üå ÆÜÜå´ÜÜÃÜÜØ 236

ÝíÜœÜÜÓÆÜµÜÜåÃÜå ¡÷åÓƒÜËÜÓÃÜÜØ ÆÜÜåóÜ±Ü †ÃÜå ¹âóÜ±Ü³Üß ¹âÓ ÓÜƒÑÜÜØ ÷´ÜÜØ! †Ü³Üß, ´Üå†Üå †åíÜß ‹ÏÜå¹ ÓÜƒÜ´ÜÜ ÷´ÜÜ ‘å ÆÜµÜôíÜÜíÜêÜØËÜÃÜ ÏÜÜüå íÜÜœÜ‘Üå ÆÜâÓ´Üß ôÜØƒÑÜÜÏÜÜØ ÄÜÂÜ÷‘Üå ËÜÃÜå. Õ÷¹ß `ÃÜíÜ¢íÜÃÜ' ÆÜµÜå ŸÑÜÜÓå µÜ±Ü íÜóÜÚ ÆÜâÓÜØ ‘ÑÜÜÛ ´ÑÜÜÓå 17-8-1924ÃÜÜ †Ø‘ÏÜÜØ ÄÜÜØÁÜß¢†å ÃÜÜÇÁÑÜàØ ÷´ÜàØ": Õ÷¹ß `ÃÜíÜ¢íÜÃÜ' ÷èà ôÜàÁÜß ôíÜÜíÜêÜØËÜß ÃÜ³Üß ³ÜÑÜàØ. ‘Üå‰ ÆÜ±Ü ÆÜµÜÃÜå ƒÜÜåüÏÜÜØ œÜêÜÜíÜíÜàØ †å ÆÜÂ¡ÃÜß ÀÝóü³Üß ‡œ“íÜÜ ¡åÄÜ ÃÜ³Üß †åÏÜ ÏÜÇ †å‘ íÜÜÓ ¡÷åÓ ‘ÑÜàÛ “å. Õ÷¹ß `ÃÜíÜ¢íÜÃÜ' ‘åíÜì ôÜåíÜÜÍÜÜíÜÃÜÜ³Üß ÆÜÂÄÜü ‘ÓíÜÜÏÜÜØ †ÜíÜå “å †åüêÜå ¹Óå‘ íÜÜœÜ‘å †åÃÜå ÆÜÜå´ÜÜÃÜàØ ÆÜµÜ ÏÜÜÃÜß ôíÜÜíÜêÜØËÜß ËÜÃÜÜíÜíÜÜÃÜß ‘ÜåÝïÜïÜ ‘ÓíÜß ¡å‰†å. †´ÑÜÜÓå ´ÜåÃÜß 2700 ÃÜ‘êÜÜå íÜåœÜÜÑÜ “å. ôíÜÜíÜêÜØËÜß ³ÜíÜÜ ÏÜÜüå ´ÜåÃÜß †Üå“ÜÏÜÜØ †Üå“ß 3000 ÃÜ‘êÜÜå íÜåœÜÜíÜß ¡å‰†å. íÜÜœÜ‘Üå †Ü ƒÜÜåü ÆÜâÓß ‘ÓíÜÜ ÆÜÂÑÜ´ÃÜ ‘ÓïÜå †åíÜß ÷àØ †ÜïÜÜ ÓÜƒÜàØ “àØ. (ÄÜÜØÁÜß¢ÃÜÜå †šÜÓ¹å÷": ÄÜÂØ³Ü 25, 1972, ÆÜä. 10)

ÄÜÜØÁÜß¢ Õ÷¹ÃÜÜ ÑÜàíÜÜÃÜÃÜå `ÑÜØÄÜ ‡ÞÃ²ÑÜÜ' ÏÜÉ´Ü ÏÜÜå‘êÜíÜÜÃÜß ôÆÜóü ÃÜÜ ÆÜÜ²å “å! ´Üå†Üå ÄÜÓßËÜ ÝíÜ¾Ü³ÜßÚÃÜå ÆÜ±Ü ÝÃÜ:ïÜàê‘ ÃÜ‘êÜ ÏÜÜå‘êÜíÜÜÏÜÜØ ÏÜÜÃÜ´ÜÜ ÃÜ³Üß. ÷æ¹ÓÜËÜÜ¹ÃÜÜ ÝÏÜÓ”Ü ‘ÜÝôÜÏÜ†êÜß ÃÜÜÏÜÃÜÜ ÝíÜ¾Ü³ÜßÚÃÜå ÆÜ÷åêÜß †åÝÆÜÂêÜ, 1926 †ÜôÜÆÜÜôÜÃÜÜ ‘ÜÄÜìÏÜÜØ ÄÜÜØÁÜß¢ ôÜÜÉôÜÜÉ êÜƒÜå “å": ´ÜÏÜÜÓÜå ÆÜµÜ ÏÜëÑÜÜå. ÷íÜå ÏÜÜÓß ´ÜÝËÜÑÜ´Ü ÝËÜêÜ‘àêÜ ôÜÜÓß ³Ü´Üß ¡ÑÜ “å. `ÑÜØÄÜ ‡ÞÃ²ÑÜÜ' ÏÜÉ´Ü ÏÜÜå‘êÜíÜÜÃÜàØ [†ÜçøüÜåËÜÓ 2014] ÃÜíÜ¢íÜÃÜÃÜÜå †šÜÓ¹å÷

ÏÜàï‘åêÜ “å. ƒÜÓåƒÜÓ ´ÜÜå ‘Üå‰ íÜÜœÜÃÜÜêÜÑÜÏÜÜØ è‰ÃÜå †å ´ÜÏÜÜÓå íÜÜØœÜß êÜåíÜàØ ¡å‰†å. ÄÜÓßËÜ ÝíÜ¾Ü³ÜßÚ†Üå ´ÜÜå ÷¡ÓÜåÃÜß ôÜØƒÑÜÜÏÜÜØ “å. †å ËÜÁÜÜÃÜå ÏÜÉ´Ü ÃÜ‘êÜÜå ÏÜÜå‘êÜíÜß †å ÏÜÜÓÜ ÄÜ¡ ËÜ÷ÜÓÃÜàØ ‘ÜÏÜ “å. (ÄÜÜØÁÜß¢ÃÜÜå †šÜÓ¹å÷": ÄÜÂØ³Ü 30, 1973, ÆÜä. 212)

‘Üå‰ ôÜØô³ÜÜ ‘å ôÜØÄÜ«ÃÜÃÜå ÆÜ±Ü ôÜÜíÜ ÏÜÉ´Ü ´ÜÜå ÃÜ÷Î è, ÆÜÓØ´Üà †²ÁÜàØ êÜíÜÜèÏÜ ÍÜÓå ´ÜÜå ÆÜÝµÜ‘Ü ÏÜÜå‘êÜíÜÜ, ÄÜÜØÁÜß¢ ´ÜæÑÜÜÓß ËÜ´ÜÜíÜå “å. `†ÜØÁÜÂ ²×ÜÏÜåÝü‘ †çÃ² ÝêÜüÓÓß ôÜÜåôÜÜÑÜüß', ÆÜÜå. †Üç. èÏÜïÜå¹ÆÜàÓÃÜÜ ÏÜÜÃÜ¹ ÏÜØµÜß ‘å. íÜÇ‘üåïÜÃÜÃÜå ÆÜØ¹ÓÏÜß †åÝÆÜÂêÜ, 1926ÃÜÜ ÓÜåè ôÜ´ÑÜÜÄÜÂ÷ †ÜñÜÏÜ, ôÜÜËÜÓÏÜ´Üß³Üß êÜƒÜåêÜÜ ÆÜµÜÏÜÜØ ÄÜÜØÁÜß¢ ‘÷å “å": ´ÜÏÜÜÓÜå ÆÜµÜ ÏÜëÑÜÜå. Ý¹êÜÄÜßÓ “àØ ‘å `ÑÜØÄÜ ‡ÞÃ²ÑÜÜ' íÜÄÜÓ êÜíÜÜèÏÜå ´ÜÏÜÃÜå ÏÜÜå‘êÜß ïÜ‘ÜÑÜ ´ÜåÏÜ ÃÜ³Üß. ÆÜ±Ü ¡å ´ÜÏÜå †²ÁÜàØ êÜíÜÜèÏÜ †åüêÜå †°ß éÝÆÜÑÜÜ ÏÜÜå‘êÜïÜÜå ´ÜÜå ´ÜÏÜÜÓß ôÜÜåôÜÜÑÜüßÃÜå †å‘ ÃÜ‘êÜ ÏÜÜå‘êÜíÜÜ ÷àØ ÏÜçÃÜåèÓÃÜå ‘÷ßïÜ. (ÄÜÜØÁÜß¢ÃÜÜå †šÜÓ¹å÷": ÄÜÂØ³Ü 30, 1973, ÆÜä. 287)

†Ü ´ÜÜå íÜÜœÜ‘ÜåÃÜå ôÜÜíÜ ÏÜÉ´ÜÏÜÜØ ÆÜÝµÜ‘Ü ÃÜ ÏÜÜå‘êÜíÜÜÃÜß íÜÜ´Ü ³Ü‰, ÆÜÓØ´Üà ÄÜÜØÁÜß¢ÃÜÜØ ÝíÜœÜÜÓÆÜµÜÜå ÏÜåìíÜíÜÜ ÏÜÜüå êÜíÜÜèÏÜéÆÜå ÃÜÜ±ÜÜØ è ÏÜÜå‘êÜíÜÜØ èéÓß ÃÜ³Üß! ‘Üå‰ ÏÜÜ±ÜôÜ êÜíÜÜèÏÜ ÆÜåüå ôÜâ´ÜÓÃÜß †ÜØüß†Üå ÏÜÜå‘êÜÜíÜß ïÜ‘å †åíÜß ÑÜÜåèÃÜÜ, ÄÜÜØÁÜß¢†å Óèâ ‘Óß ÷´Üß. ¡å‘å †åÃÜß ôÜÜ³Üå ´ÜåÏÜ±Üå ÃÜÜÃÜ‘²ß Éâ¹²ß (*) ¹ÜåÑÜÜÚ íÜÄÜÓ ‘åüêÜß‘ ïÜÓ´ÜÜå êÜÜÄÜà ÆÜÜ²ß ÷´Üß! ÏÜâìå ´ÜÜå †å‘ ÄÜÂÜ÷‘ÃÜÜ ÆÜÂðÃÜ †ÃÜå ôÜâœÜÃÜÃÜÜ èíÜÜËÜÏÜÜØ ËÜÜÓÏÜß ÏÜÜœÜÚ, 1926ÃÜÜ ÓÜåè ÄÜÜØÁÜß¢†å †ÜñÜÏÜ, ôÜÜËÜÓÏÜ´Üß³Üß ´ÜåÏÜÃÜå †å‘ ÆÜµÜ êÜƒÑÜÜå ÷´ÜÜå. †Ü èíÜÜËÜ êÜÄÜÍÜÄÜ †å è ôíÜéÆÜÏÜÜØ `êÜíÜÜèÏÜ ÆÜåüå ôÜâ´ÜÓ' †åíÜÜ ÏÜ³ÜÜìÜ ÷å«ì `ÃÜíÜ¢íÜÃÜ'(21-3-1926)ÏÜÜØ ÆÜÂÝôÜ½ ³ÜÑÜÜå ÷´ÜÜå. èåÏÜÜØ ÄÜÜØÁÜß¢ †Ü ÏÜàèËÜ êÜƒÜå “å": `ÑÜØÄÜ ‡ÞÃ²ÑÜÜ'ÃÜàØ êÜíÜÜèÏÜ ´ÜÏÜÜÓå ÷Ü³Üå ‘ÜØ´ÜåêÜÜ ôÜâ´ÜÓÃÜàØ ÏÜÜå‘êÜíÜÜÃÜß ´ÜÏÜÜÓß ôÜâœÜÃÜÜ ÃÜíÜßÃÜ ´ÜÜå “å è. †Ü ËÜÜËÜ´ÜÏÜÜØ ‘ïÜÜå ÝÃÜÑÜÏÜ ‘ÓíÜÜÏÜÜØ †ÜíÑÜÜå ÃÜ³Üß ÃÜíÜ¢íÜÃÜÃÜÜå †šÜÓ¹å÷ [†ÜçøüÜåËÜÓ 2014]

†ÃÜå `ÑÜØÄÜ ‡ÞÃ²ÑÜÜ' †ÜçÝÉôÜÏÜÜØ êÜíÜÜèÏÜ ÆÜåüå ôÜâ´ÜÓ êÜåíÜÜÃÜÜå ‘ïÜÜå ÆÜÂËÜØÁÜ ÃÜ³Üß. ÆÜ±Ü ¡å ´ÜÏÜå 50,000 íÜÜÓ, ôÜàØ¹Ó íÜì¹ÜÓ 20 ÃÜØËÜÓÃÜàØ ôÜâ´ÜÓ ÏÜÃÜå ÏÜÜå‘êÜïÜÜå ´ÜÜå `ÑÜØÄÜ ‡ÞÃ²ÑÜÜ'ÃÜÜ íÑÜíÜô³ÜÜÆÜ‘ÃÜå ´Üå êÜíÜÜèÏÜ ÆÜåüå ôíÜß‘ÜÓíÜÜÃÜß ÝíÜÃÜØ´Üß ‘ÓßïÜ, †åüêÜå ‘å, †ÜñÜÏÜ ´ÜåÃÜå ƒÜÓß¹ß êÜåïÜå †ÃÜå `ÑÜØÄÜ ‡ÞÃ²ÑÜÜ' †ÜçÝÉôÜÏÜÜØ ´Üå èÏÜå ‘ÓïÜå. 50,000 íÜÜÓ ôÜâ´ÜÓ Õ‘ÏÜ´Ü ‘Ó´ÜÜØ íÜÁÜÜÓå “å, †Üå“àØ ÃÜ³Üß, ÆÜ±Ü ËÜÓÜËÜÓ ÆÜÜØœÜ è éÝÆÜÑÜÜÃÜàØ ôÜâ´ÜÓ ÃÜ’ß ‘ÓßÃÜå êÜåíÜàØ ËÜÃÜß ïÜ‘å †åÏÜ ÃÜ³Üß. ´ÜåÃÜß ÆÜÓßšÜÜ ‘ÓÜíÜíÜß ¡å‰†å, ´ÜåÃÜß ‘ôÜÜåüß ‘Ü°íÜß ¡å‰†å ´ÑÜÜÓ ÆÜ“ß è ´Üå ôíÜß‘ÜÓÜÑÜ. ¡å ôÜâ´ÜÓ ÏÜÜå‘êÜíÜÜÃÜÜå ÝÃÜÿÜÑÜ ‘ÓÜå ´ÜÜå 500 íÜÜÓÃÜß †ÜØüß†Üå ‘ÓßÃÜå ÏÜÜå‘êÜïÜÜå, ‘ÜÓ±Ü ‘å ¡å ÄÜ±ÜíÜÜÏÜÜØ †ÃÜå ‘ôÜÜåüß ‘ÓíÜÜÏÜÜØ ÏÜàï‘åêÜß †ÜíÜïÜå ´ÜÜå êÜíÜÜèÏÜ ÆÜåüå ´Üå ôíÜß‘ÜÓíÜÜÏÜÜØ ÃÜ †ÜíÜå, ÆÜ±Ü ´ÜÏÜÜÓß ‡œ“Ü ÷ïÜå ´ÜÜå ´ÜÏÜÜÓå ƒÜœÜåÚ ´Üå ÆÜÜ“àØ ÏÜÜå‘êÜíÜÜÏÜÜØ †ÜíÜïÜå. (ÄÜÜØÁÜß¢ÃÜÜå †šÜÓ¹å÷": ÄÜÂØ³Ü 30, 1973, ÆÜä. 306)

†Ü è Óß´Üå ‘Üå‰ íÜÜœÜ‘ ‘åüêÜÜ‘ ‘êÜÜ‘ÜåÃÜÜ ñÜÏÜ ËÜÜ¹ èå ôÜâ´ÜÓ ´ÜæÑÜÜÓ ‘Óå †åÃÜß ÏÜ÷åÃÜ´ÜÃÜÜ ËÜ¹êÜÜÏÜÜØ, ÄÜÜØÁÜß¢ ÝíÜœÜÜÓÆÜµÜ ÏÜÜå‘êÜßÃÜå †å íÑÜÞø´ÜÃÜß ÍÜÜíÜÃÜÜÃÜß ‘¹Ó ‘Óå “å. †ÜÓ. ²ß. ôÜàËÜÂú±ÑÜÏÜÖ (íÜåôü ñÜßÓØÄÜÆÜ©ÃÜÏÜÖ ÓÜå², †çøôüåÃïÜÃÜ, ôÜÜêÜåÏÜ) ÃÜÜÏÜÃÜÜ †å‘ ÍÜÜ‰ÃÜå µÜß¢ ÏÜå, 1926ÃÜÜ ÓÜåè ÆÜÜ«íÜåêÜÜ ÆÜµÜÏÜÜØ ÄÜÜØÁÜß¢ êÜƒÜå “å": ´ÜÏÜÜÓàØ ÆÜÜåôü‘Ü²Ú ÏÜëÑÜàØ “å. ´ÜÏÜå ‘ÜØ´ÜíÜÜ ÏÜÜüå ‘åüêÜÜå ôÜÏÜÑÜ †ÜÆÜïÜÜå ´Üå ÏÜ÷¶íÜÃÜàØ ÃÜ³Üß. †åÃÜß ÆÜÜ“ì ´ÜÏÜÜÓß èå ÍÜÜíÜÃÜÜ “å ‘å ´ÜÏÜÜÓß ÏÜ÷åÃÜ´ÜÃÜÜ ËÜ¹êÜÜÏÜÜØ ´ÜÏÜÃÜå `ÑÜØÄÜ ‡ÞÃ²ÑÜÜ' ÏÜìïÜå, †å ÏÜÃÜå ÄÜÏÜå “å. †åüêÜå ´ÜÏÜå 50,000 íÜÜÓ ôÜâ´ÜÓ ÏÜÜå‘êÜïÜÜå ‘å ´ÜÓ´Ü ÷àØ ´ÜÏÜÃÜå `ÑÜØÄÜ ‡ÞÃ²ÑÜÜ' ÏÜÜå‘êÜíÜÜ ÏÜÜØ²ßïÜ. ôÜâ´ÜÓ ´ÜÏÜå `ÑÜØÄÜ ‡ÞÃ²ÑÜÜ'ÃÜÜ êÜíÜÜèÏÜ ´ÜÓß‘å ÏÜÜå‘êÜïÜÜå, ´ÜåÏÜ “´ÜÜØ †å ÓÜóü×ßÑÜ ÝÏÜêÜ‘´Ü ÄÜ±ÜÜïÜå. ‘åÏÜ ‘å ÏÜÜÓÜå ÝíÜœÜÜÓ †åíÜÜå ÷´ÜÜå ‘å †å ôÜâ´ÜÓ, œÜÓƒÜÜ ôÜØ™ÜÃÜå ‘å ôÜ´ÑÜÜÄÜÂ÷ †ÜñÜÏÜÃÜå †ÜÆÜß ¹åíÜàØ †ÃÜå ËÜ¹êÜÜÏÜÜØ ´ÜÏÜÜÓß íÜ´Üß `ÑÜØÄÜ ‡ÞÃ²ÑÜÜ'ÃÜàØ êÜíÜÜèÏÜ †åÏÜÃÜß ÆÜÜôÜå³Üß êÜåíÜàØ. †åüêÜå †ÜÏÜÜØ ´ÜÏÜÜÓàØ 237

†Ø´Ü:‘Ó±Ü ²ØƒÜå †åíÜàØ ‘ïÜàØ ÃÜ³Üß, ‘åÏÜ ‘å ‘åüêÜÜÑÜå ‘êÜÜ‘ ÏÜèâÓß ‘ÑÜÜÚ ÆÜ“ß è ´ÜÏÜÃÜå †å‘ íÜóÜÚ ÏÜÜüå `ÑÜØÄÜ ‡ÞÃ²ÑÜÜ' ÏÜìíÜÜÃÜàØ “å. (ÄÜÜØÁÜß¢ÃÜÜå †šÜÓ¹å÷": ÄÜÂØ³Ü 30, 1973, ÆÜä. 397)

ÄÜÜØÁÜß¢ÃÜß ÃÜíÜ´ÜÓ êÜíÜÜèÏÜ–ÑÜÜåèÃÜÜ ÝíÜïÜå †ÜÆÜ±Üå ‘ÓåêÜÜ †Ü œÜœÜÜÚ-‘ÜØ´Ü±Ü ÆÜ“ß †ÜüêÜÜ ÝíÜœÜÜÓ-´ÜÜÓ ‘Ü°ß ïÜ‘ÜÑÜ":

†ÜÃÜß ôÜÜÏÜå ôÜâ´ÜÓÃÜÜ ôíÜéÆÜå ïÜàê‘ ôíÜß‘ÜÓßÃÜå ôÜÜÏÜÝÑÜ‘-ôíÜÜíÜêÜØËÜÃÜ ôÜÜÁÜ´ÜÜ ÄÜÜØÁÜß¢, íÜÜœÜ‘ÃÜß ñÜÏÜôíÜß‘äÝ´Ü ‘ÓßÃÜå ´ÜåÃÜå ôÜÜœÜÜ ôíÜÓÜèÃÜÜ ôÜÃÏÜÜÃÜÆÜâ±ÜÚ ôÜÜ³Üß¹ÜÓ ´ÜÓß‘å ô³ÜÜÆÜå “å

1. †ÜœÜÜÓÝíÜœÜÜÓ ôÜÜ³Üå ÆÜÂœÜÜÓ-ÆÜÂôÜÜÓ †ÜíÜïÑÜ‘ “å. 2. ÆÜÂœÜÜÓ‘ÜÑÜÚ ÏÜÜüå ÆÜÝµÜ‘Ü†ÜåÃÜàØ ÆÜÂ‘ÜïÜÃÜ ‘ÓßÃÜå èÃÜôÜÏÜâ÷ ôÜÜ³Üå ôÜØíÜÜ¹ ôÜÜÁÜß ïÜ‘ÜÑÜ “å. 3. ÆÜµÜ‘ÜÓ´íÜÃÜÜå ÷å´Üà ôÜåíÜÜÍÜÜíÜÃÜÜÃÜÜå ÷ÜåíÜÜå ¡å‰†å. 4. ÆÜÝµÜ‘Ü†Üå ³Ü‘ß ³Ü´ÜàØ ÆÜÂœÜÜÓ‘ÜÑÜÚ ôíÜÜíÜêÜØËÜß ÷ÜåíÜàØ ¡å‰†å. 5. ÏÜÉ´ÜÏÜÜØ ÏÜìåêÜß ÆÜÝµÜ‘Ü†ÜåÃÜàØ †Ýô´Ü´íÜ “åíÜüå ÆÜô´Üß´íÜÏÜÜØ ÆÜÝÓ±ÜÏÜå “å! 6. íÜÜœÜ‘ÜåÃÜå ÆÜÝµÜ‘Ü†Üå ÏÜÉ´ÜÏÜÜØ ÃÜ †ÜÆÜíÜß. íÜÜœÜ‘Üå†å ÆÜÝµÜ‘Ü†ÜåÃÜå ÏÜÉ´ÜÏÜÜØ ÏÜåìíÜíÜÜÃÜß íÜäÝ¶Ü ÃÜ ÓÜƒÜíÜß. 7. ÄÜÜØÁÜß¢ ÆÜÝµÜ‘ÜÃÜÜ êÜíÜÜèÏÜ ÆÜåüå ÃÜÜ±ÜÜØ è ÃÜ÷Î, ôÜâ´ÜÓ ÆÜ±Ü ôíÜß‘ÜÓíÜÜÃÜß íÑÜíÜô³ÜÜ ¥ÍÜß ‘ÓßÃÜå, íÑÜÞø´ÜÃÜàØ ñÜÏÜÄÜÜæÓíÜ †ÃÜå ´ÜåÃÜß ÍÜÜíÜÃÜÜÃÜß ‘¹Ó ‘Óå “å. 8. ÄÜÜØÁÜß¢ ÆÜÝµÜ‘ÜÃÜÜ œÜÜ÷ÃÜÜÓÃÜå íÜÜØœÜÃÜÜÓ ËÜÃÜÜíÜíÜÜÃÜß ôÜÜ³Üå ôÜÜ³Üå ‘ÜØ´ÜÃÜÜÓ †ÃÜå ƒÜÓß¹ÃÜÜÓ ÆÜ±Ü ËÜÃÜÜíÜå “å. †ÜÏÜ, íÑÜÞø´Ü ôÜâ´ÜÓÃÜÜ ´ÜÜØ´Ü±Üå ôÜÜÏÜÝÑÜ‘-ÆÜÂÜÞÆ´Ü †ÃÜå †å Óß´Üå ÁÜßÓå ÁÜßÓå ¹åïÜ ôíÜÓÜè-ÆÜÂÜÞÆ´ÜÃÜß Ý¹ïÜÜÏÜÜØ †ÜÄÜì íÜÁÜå “å. 9. ÄÜÜØÁÜß¢ èåÏÜ ÝíÜœÜÜÓÆÜµÜÃÜß ôÜÜÏÜÄÜÂßÃÜß ÄÜà±ÜíÜ¶ÜÜ ôÜÜ³Üå ‘ïÜß ËÜÜØÁÜ“Üå² ÃÜ³Üß ‘Ó´ÜÜ, †åÏÜ íÑÜÞø´Ü†å êÜíÜÜèÏÜ ôíÜéÆÜå ÏÜÜå‘êÜåêÜÜ ÓÜóü×ßÑÜ ÝÏÜêÜ‘´Ü ôÜÏÜÜÃÜ ôÜâ´ÜÓÃÜß ÄÜà±ÜíÜ¶ÜÜ ôÜÜ³Üå ÆÜ±Ü ‘Üå‰ ôÜÏÜÜÁÜÜÃÜ ÃÜ³Üß ‘Ó´ÜÜ! 10. ÄÜÜØÁÜß¢ êÜíÜÜèÏÜ ÆÜåüå ¹ì¹ÜÓ, íÜì¹ÜÓ †ÃÜå †ÜØüßËÜ½ ôÜâ´ÜÓÃÜå ôíÜß‘ÜÓíÜÜÃÜß íÑÜíÜô³ÜÜ ‘ÓíÜÜ ´Ü´ÆÜÓ “å. †Ü è Óß´Üå ´Üå†Üå ÄÜà±ÜíÜ¶ÜÜÏÜÜØ ¥±ÜÜ ¥´ÜÓåêÜÜ, †ôíÜß‘ä´Ü ôÜâ´ÜÓÃÜå íÜÜœÜ‘ÃÜß ‡œ“Ü †ÃÜå ƒÜœÜåÚ ÆÜÓ´Ü ÏÜÜå‘êÜíÜÜ ÆÜ±Ü ´ÜæÑÜÜÓ “å.

÷ÜêÜÃÜÜ ÆÜµÜ‘ÜÓ´íÜÃÜß œÜÜêÜ-œÜÜêÜÜ‘ß³Üß †ƒÜËÜÜÓÜåÃÜÜ íÜÜœÜ‘Üå ÑÜÜœÜ‘ÜåÏÜÜØ ÉåÓíÜÜ‰ ÄÜÑÜÜ “å. ƒÜÜÃÜÄÜß ËÜ¡ÓíÜÜ¹ÃÜÜ ÏÜÜÝìÑÜÜÏÜÜØ ÉôÜÜÑÜåêÜÜ †ÃÜå ¡÷åÓ ÆÜÂœÜÜÓíÜÜ¹ÃÜÜ ÄÜÜÝìÑÜÜÏÜÜØ ÍÜÎôÜÜÑÜåêÜÜ íÜÜœÜ‘Üå ôíÜÜ³ÜÚÍÜÜíÜå ‘âÆÜÃÜ-‘´ÜÓ±Ü-‘ÏÜÚ ‘Óå “å. ´Üå†Üå íÜÜôÜ±Ü‘ÆÜ²ÜØ ÁÜÜåíÜÜÃÜÜ ôÜÜËÜà-ÆÜÜ‹²Ó, íÜÜì-´íÜœÜÜ œÜÏÜ‘ÜíÜíÜÜÃÜÜØ ËÜå ËÜàØ¹ ïÜçÏÆÜâ-‘ÞÃ²ïÜÃÜÓ-†Üç‡êÜ-˜ßÏÜ, †²ÁÜÜå ²”ÃÜ ‘ÆÜ-Ó‘ÜËÜß-ÆÑÜÜêÜÜ-‘üÜåÓÜ, ³ÜÜå²Ü ÝêÜüÓÃÜß ²ÜåêÜ-´ÜËÜ‘²ß, «Ø²ÜØ ÆÜß±ÜÜØ †ÃÜå ÄÜÓÏÜ ÏÜôÜÜêÜÜ, †³ÜÜ±ÜÜØ †ÃÜå œÑÜíÜÃÜÆÜÂÜïÜ, èìËÜÜüêÜß (íÜÜçüÓËÜÜçüêÜ) †ÃÜå ¹Ø´ÜêÜâÄÜ¹ß (üâ³ÜÆÜçôü) èåíÜß †êÆÜ¢íÜß œÜßèíÜô´Üà†Üå ÏÜåìíÜíÜÜ ÏÜÜüå ÏÜÜÇ™ÜåÓÜå ôÜÏÜÑÜ íÜå²ÉßÃÜå, êÜÜØËÜß ‘´ÜÜÓÜåÏÜÜØ ÝËÜœÜÜÓÜ ËÜÃÜßÃÜå ¥ÍÜÜ Ó÷ß ¡ÑÜ “å. †ÜÃÜß ôÜÜÏÜå ôÜâ´ÜÓÃÜÜ ôíÜéÆÜå ïÜàê‘ ôíÜß‘ÜÓßÃÜå ôÜÜÏÜÝÑÜ‘-ôíÜÜíÜêÜØËÜÃÜ ôÜÜÁÜ´ÜÜ ÄÜÜØÁÜß¢, íÜÜœÜ‘ÃÜß ñÜÏÜ-ôíÜß‘äÝ´Ü ‘ÓßÃÜå ´ÜåÃÜå ôÜÜœÜÜ ôíÜÓÜèÃÜÜ ôÜÃÏÜÜÃÜÆÜâ±ÜÚ ôÜÜ³Üß¹ÜÓ ´ÜÓß‘å ô³ÜÜÆÜå “å. E-mail"":ashwinkumar.phd@gmail.com 

ôÜÜÍÜÜÓ ôÜØ¹ÍÜÚôÜâÝœÜ : 1. ÄÜÜØÁÜß, ÏÜÜå÷ÃÜ¹ÜôÜ ‘ÓÏÜœÜØ¹ (1972) ÄÜÜØÁÜß¢ÃÜÜå †šÜÓ¹å÷": ÄÜÂØ³Ü 25, †ÏÜ¹ÜíÜÜ¹, ÃÜíÜ¢íÜÃÜ ÆÜÂ‘ÜïÜÃÜ ÏÜØÝ¹Ó 2. ÄÜÜØÁÜß, ÏÜÜå÷ÃÜ¹ÜôÜ ‘ÓÏÜœÜØ¹ (1973) ÄÜÜØÁÜß¢ÃÜÜå †šÜÓ¹å÷":

238

ÄÜÂØ³Ü 30, †ÏÜ¹ÜíÜÜ¹, ÃÜíÜ¢íÜÃÜ ÆÜÂ‘ÜïÜÃÜ ÏÜØÝ¹Ó 3. ÄÜÜØÁÜß, ÏÜÜå÷ÃÜ¹ÜôÜ ‘ÓÏÜœÜØ¹ (1979) ÄÜÜØÁÜß¢ÃÜÜå †šÜÓ¹å÷": ÄÜÂØ³Ü 54, †ÏÜ¹ÜíÜÜ¹, ÃÜíÜ¢íÜÃÜ ÆÜÂ‘ÜïÜÃÜ ÏÜØÝ¹Ó [†ÜçøüÜåËÜÓ 2014] ÃÜíÜ¢íÜÃÜÃÜÜå †šÜÓ¹å÷

ÑÜàíÜÜÆÜå°ßÃÜå ÆÜ²‘ÜÓ ”ßêÜíÜÜÏÜÜØ ÆÜÂÜå´ôÜÜ÷‘ : ôÜ¹ÖÝÍÜ: ôÜØÄÜ:

ÆÜàô´Ü‘ ÆÜÝÓœÜÑÜ

ÝíÜÏÜêÜÜ «‘ÜÓ ÏÜÃÜàÍÜÜ‰ ÓÜ¡ÓÜÏÜ ÆÜØœÜÜåìß-¹ïÜÚ‘ (1914:2001). ‡Ý´Ü÷ÜôÜ, ôÜÜÝ÷´ÑÜ, ÝïÜšÜ±Ü, ÁÜÏÜÚ, ôÜÏÜÜè‘ÜÓ±Ü, ÓÜè‘ÜÓ±Ü, ‘äÝóÜ †ÃÜå ÆÜïÜàÆÜÜêÜÃÜ. . . †ÃÜå‘ ÝíÜóÜÑÜ-šÜåµÜÃÜÜ ôÜØÝÏÜêÜÃÜ³Üß ËÜÃÜåêÜÜ íÑÜÝø´Ü´íÜ †ÃÜå †ÝÍÜíÑÜÝø´ÜÃÜàØ †åíÜàØ ÏÜå™ÜÁÜÃÜàóÜ, èåÃÜß ÄÜÜØÁÜßÝíÜœÜÜÓÃÜÜ ´Ü¶íÜ³Üß êÜ‰ÃÜå ÄÜÜØÁÜß¢ÃÜÜå íÜÜÓôÜÜå ¡ìíÜíÜÜÃÜÜ ´ÜØµÜ ôÜàÁÜß ÷èàÑÜå ƒÜÜåü ôÜÜêÜå “å. ¹ßÆÜÝÃÜíÜÜÚ±Ü, ”åÓ ´ÜÜå ÆÜßÁÜÜØ “å ¡±Üß ¡±Üß, ôÜÜç˜åÝüôÜ †ÃÜå ‘àÓàšÜåµÜÃÜÜ †å ÏÜ÷ÜÃÜ ôÜèÚ‘ÃÜß ÆÜÜå´ÜÜÃÜß ô³ÜÜÝÆÜ´Ü-ôÜØœÜÜÝêÜ´Ü ÝïÜšÜ±Ü ôÜØô³ÜÜ†ÜåÃÜß ÓœÜÃÜÜ, ÝíÜ‘ÜôÜ †ÃÜå ÝíÜô´ÜÜÓÃÜÜå †ÜêÜåƒÜ †ÜÆÜ´ÜàØ ÆÜàô´Ü‘ †åüêÜå ôÜ¹ÖÝÍÜ: ôÜØÄÜ:. 1989ÏÜÜØ ´ÜåÃÜß ôÜàÁÜÜÓåêÜß †ÜíÜäÝ¶ÜÃÜå †ÁÑÜÜ´ÏÜ †ÃÜå ‘ÏÜÚïÜßêÜ´ÜÜÃÜÜå ôÜàÍÜÄÜ ôÜÏÜÃíÜÑÜ ôÜÜÁÜ´ÜÜØ ÝíÜÏÜêÜÜ´ÜÜ‰ÃÜß ÆÜÂô´ÜÜíÜÃÜÜ ôÜÜØÆÜ²ß †ÃÜå ´ÜåÃÜÜ ‹ÆÜôÜØ÷ÜÓéÆÜå ´ÜåÏÜ±Üå êÜƒÑÜàØ, `ÄÜàèÓÜ´ÜÃÜÜØ ÝíÜ¾ÜêÜÑÜÜåÏÜ÷ÜÝíÜ¾ÜêÜÑÜÜåÏÜÜØ †Ü ÄÜÂØ³ÜÃÜàØ †ÁÑÜÑÜÃÜ-ÏÜÃÜÃÜ †ÄÜ´ÑÜÆÜâíÜÚ‘ ‘ÓíÜÜÏÜÜØ †ÜíÜå ´ÜÜå ÑÜàíÜÜÆÜå°ßÃÜå †åÏÜÃÜß ôÜÜÏÜå ÁÜôÜÏÜôÜ´ÜÜ †ÜíÜß ¥ÍÜåêÜÜ †ÃÜå‘ ÆÜ²‘ÜÓÜåÃÜß ¡±Ü ³ÜïÜå. . . ôÜÏÜÜè-ÆÜÝÓíÜ´ÜÚÃÜ ‘Üèå ÆÜÂåÓ±ÜÜ ÏÜìïÜå.' ¹ïÜÚ‘ ïÜ´ÜÜË¹ßÃÜå ÷ÜÇ‘ÜÓÜå ¹å´Üß †å ÆÜÂô´ÜÜíÜÃÜÜ. . .

ñÜß

ÏÜÃÜàÍÜÜ‰ ÆÜØœÜÜåìß".".". ÍÜÜÄÑÜïÜÜìß ´ÜÜå †åíÜÜ ‘å ÃÜÜÃÜÆÜ±ÜÏÜÜØ †åÏÜÃÜå ÏÜëÑÜÜ ñÜß ÃÜÜÃÜÜÍÜÜ‰ ÍÜ©. ñÜß ÏÜÃÜàÍÜÜ‰ ÏÜÜüå ñÜß ÃÜÜÃÜÜÍÜÜ‰ ``†ÜÓÜÁÑÜ¹åíÜ''. †åÏÜÃÜå ÷Ü³Üå ™Ü²Ü´ÜÜ ÄÜÑÜÜ. ôÜÜ³Üå ôÜÜ³Üå ¡´Ü™Ü²´ÜÓ ÆÜ±Ü ‘Ó´ÜÜ ÄÜÑÜÜ. ôíÜ´ÜØµÜ´ÜÜ †åÏÜÃÜÜ òÜÜôÜÆÜÂòÜÜôÜÏÜÜØ ôÜàÄÜØÁÜÃÜß èåÏÜ èÃÏÜÝôÜ½ Ó÷ß ÷ÜåíÜß ¡å‰†å. ÃÜ÷Î ´ÜÜå ôÜÜåì íÜóÜÚÃÜß ŒÏÜÓå

ôÜ¹ÖÝÍÜ": ôÜØÄÜ": êÜå. ÏÜÃÜàÍÜÜ‰ ÆÜØœÜÜåìß `¹ïÜÚ‘', ÆÜÂ‘ÜïÜ‘": ôÜíÜÜåÚ¹ÑÜ ôÜ÷‘ÜÓß ÆÜÂ‘ÜïÜ‘ ôÜØ™Ü ÝêÜ. êÜÜå‘ÍÜÜÓ´Üß, ôÜ±ÜÜåôÜÓÜ, ÆÜÂ³ÜÏÜ †ÜíÜäÝ¶ÜÃÜàØ ÆÜàÃÜÏÜàÚº±Ü íÜóÜÚ": 2005, ÆÜåÆÜÓ ËÜç‘ ËÜÜ‡ÞÃ²ØÄÜ, ÆÜäó«"; 284, _164

ÃÜíÜ¢íÜÃÜÃÜÜå †šÜÓ¹å÷ [†ÜçøüÜåËÜÓ 2014]

ôíÜÜ´ÜØµÑÜ-ôÜØÄÜÂÜÏÜÏÜÜØ ‘â¹ß ÆÜ²íÜÜÃÜß ÆÜÂåÓ±ÜÜ ‘åÏÜ ‘ÓßÃÜå ¡ÄÜß ÷ÜåÑÜ? †å‘ ´ÜÓÉ ñÜß ÃÜÜÃÜÜÍÜÜ‰ ôÜÜ³Üå ¹ÝšÜ±ÜÜÏÜâ„´ÜÏÜÜØ ÄÜä÷ÆÜÝ´Ü ´ÜÓß‘å ‘ÜÏÜ ‘Ó´ÜÜ ÓûÜ. ËÜß¢ ´ÜÓÉ ÏÜ÷Ü´ÏÜÜ ÄÜÜØÁÜßÃÜÜ ¢íÜÃÜ, ¹ïÜÚÃÜ, ‘ÜÑÜÚïÜæêÜßÃÜàØ †ÁÑÜÑÜÃÜ ÏÜÃÜÃÜ ÝÃÜÓßšÜ±Ü ÆÜ±Ü ‘Ó´ÜÜ ÓûÜ. ¹ÝšÜ±ÜÜÏÜâ„´ÜÏÜÜØ³Üß ôíÜ´ÜØµÜ ³ÜíÜàØ †ÃÜå ñÜß ÃÜÜÃÜÜÍÜÜ‰ †ÜØËÜêÜÜ ÄÜÑÜÜ ´ÑÜÜÓå ÏÜ÷Ü´ÏÜÜ¢ÃÜÜ †Ü¹åïÜÃÜå íÜïÜ ³Ü‰ÃÜå ÆÜÜ“Ü ÃÜÜÃÜÜÍÜÜ‰ ôÜÜ³Üå ‘ÜÏÜ ‘ÓíÜÜØ èíÜàØ †Ü ËÜÁÜàØ ñÜß ÏÜÃÜàÍÜÜ‰ÃÜÜ ¢íÜÃÜôÜ¶íÜÃÜÜå ÆÜÝÓœÜÑÜ †ÜÆÜå “å. `ôÜÞ¹ÖÍÜ: ôÜØÄÜ:' †ÜÏÜ ´ÜÜå †ÜØËÜêÜÜ, ôÜ±ÜÜåôÜÓÜ, ÏÜ±ÜÜÓ †ÃÜå ÏÜÜ‡ÁÜÜÓ ôÜØô³ÜÜ†ÜåÃÜÜ èÃÏÜ, ÝíÜ‘ÜôÜ †ÃÜå ‡Ý´Ü÷ÜôÜÃÜß ÏÜØÄÜêÜ ÄÜÜ³ÜÜ “å. ôÜÜ³Üå ôÜÜ³Üå ñÜß ÏÜÃÜàÍÜÜ‰ÃÜß ¥ÄÜ´Üß èíÜÜÃÜß³Üß ÏÜÜØ²ßÃÜå †ÜèÃÜß ÆÜÝÓÆÜøíÜ †íÜô³ÜÜ ôÜàÁÜßÃÜÜ œÜæ´ÜÝôÜ‘ ´ÜåÏÜ è ôÜÜÏÜÜÝè‘ ÝíÜ‘ÜôÜÃÜß ù¾ ÄÜÜ³ÜÜ ÆÜ±Ü “å. ÆÜÜå´ÜÜÃÜàØ ôÜíÜÚôíÜ ¥²åêÜßÃÜå ‹“ÓåêÜß ôÜØô³ÜÜ†Üå ÝíÜïÜåÃÜàØ ÆÜÂÜÏÜÜÝ±Ü‘ ÆÜÂÜØèêÜ ÝÃÜíÜå¹ÃÜ “å. †å‘ ÆÜÂ¤ÜÜíÜÜÃÜ ‘êÜÏÜÃÜÜ ‘ôÜËÜßÃÜå ÷Ü³Üå êÜƒÜÜÑÜåêÜàØ ÝÃÜíÜå¹ÃÜ ÷Üå‰, ‹¶ÜÏÜ ôÜÜÝ÷´ÑÜÃÜàØ ÆÜÂÝ´ÜÝÃÜÝÁÜ´íÜ ‘Óå †åüêÜàØ ´Üå ôÜïÜø´Ü “å, ôÜÏÜ³ÜÚ “å. †å‘ †ÝÍÜ¡´Ü ÝïÜšÜÜÝíÜ¹ÃÜß ˜ÜÃ´ÜÀÝóü†å ÝïÜšÜ±Ü †ØÄÜå íÑÜø´Ü ‘ÓåêÜß †ÏÜâêÑÜ ÕœÜ´ÜÃÜ-‘Ý±Ü‘Ü†Üå †åÏÜÜØ ÆÜ³ÜÓÜÑÜåêÜß “å. †ÃÜå‘ †ÏÜä´Ü´ÜàóÜÜÓ ÝœÜ¶ÜÃÜå ÍÜÎèíÜß ¹å “å. 239

``ÄÜÜÏÜ²ÜÏÜÜØ ÝÃÜïÜÜì'' †ÃÜå ``ÄÜÜÏÜ²ÜÃÜß ÝÃÜïÜÜì'' †ØÄÜå ËÜß¡ ÆÜÂ‘Ó±ÜÏÜÜØ êÜƒÜåêÜ ÏÜà¼Ü†Üå ÏÜÜæÝêÜ‘ †ÝÍÜíÑÜÞø´Ü†Üå ÄÜ±ÜÜÑÜ. †ÏÜå ``ïÜÎÄÜ²ÜØ ÏÜÜØ²´ÜÜØ ïÜßƒÜíÜß†å “ß†å'' †Ü íÜÜøÑÜÏÜÜØ ÄÜÂÜÏÜèÃÜÜåÃÜå ‘åíÜÜ †Ü´ÏÜÝíÜòÜÜôÜÃÜß †ÜíÜïÑÜ‘´ÜÜ “å †åÃÜÜå †³ÜÚÄÜ„ÍÜ´Ü ÝÃÜ¹åÚïÜ “å. ÝïÜšÜ±ÜÏÜÜØ ``†ÃÜàËÜØÁÜ'' ÷ÜåíÜÜå ¡å‰†å †å íÜÜ´Ü ôÜÏÜ¡íÜ´ÜÜØ ÆÜÜÃÜÜØ 29, 30 ËÜàÝÃÜÑÜÜ¹ß ´ÜÜêÜßÏÜÃÜàØ ÷Ü¹Ú íÜæ¤ÜÜÝÃÜ‘ Óß´Üå ÝíÜïÜ¹ ‘ÓíÜÜÏÜÜØ †ÜíÑÜàØ “å. ôÜÜœÜÜ ÝïÜšÜ‘ ³ÜíÜÜ ÏÜ³ÜÃÜÜÓÜ ÏÜÃÜàÍÜÜ‰ ñÜß ‡ôÏÜÜ‰êÜÍÜÜ‰ ÆÜÜôÜå ´ÜÓíÜ²Ü ¡ÑÜ “å. †ÜåÝêÜÑÜÜ ‡ôÏÜÜ‰êÜÍÜÜ‰ †ÃÜå ÏÜÜ´ÜäÏÜâ„´Ü ƒÜ¹ß¡ËÜ÷åÃÜ ÆÜÜôÜå Ó÷ßÃÜå ƒÜå´Üß ïÜßƒÜå “å. ÆÜÜå´ÜÜÃÜß ¹ïÜÚ‘-ïÜæêÜßÏÜÜØ ´Üå†Üå µÜß¡ ÆÜÂ‘Ó±ÜÏÜÜØ êÜƒÜå “å ‘å `` ƒÜå´Üß †å ÁÜØÁÜÜå ÃÜ³Üß, ÆÜ±Ü †å‘ ôÜØÆÜâ±ÜÚ ¢íÜÃÜ “å. ƒÜå´ÜßÏÜÜØ ÆÜìå ÆÜìå ÍÜÄÜíÜÜÃÜÃÜß êÜßêÜÜ ƒÜå²â´Ü ¡å‰ ïÜ‘å “å. †åÃÜàØ ÝœÜ¶Ü ôÜà‘ÜåÏÜì,íÑÜÜÆÜ‘ †ÃÜå ôÜÏÜ´ÜÜåêÜ ËÜÃÜß ¡ÑÜ “å.'' †Ü íÜÜøÑÜ íÜÜØœÜ´ÜÜØ íÜÜØœÜ´ÜÜ ôÜÃÜ 1953³Üß 1963 ôÜàÁÜß ÍÜâ¹ÜÃÜ ÝÃÜÝÏÜ¶Üå ‘ÓåêÜß ÆÜ¹ÑÜÜµÜÜ†Üå, ´ÜåÏÜÜØ ³ÜÑÜåêÜÜ ÄÜÂÜÏÜèÃÜÜåÃÜÜØ ÆÜÜíÜÃÜ ¹ïÜÚÃÜ ´Ü³ÜÜ †åÏÜÃÜÜÏÜÜØ ÆÜ²åêÜß ‹¹Ü¶Ü ‹¹ÜÓ´ÜÜÃÜÜå ³ÜÑÜåêÜÜå ôÜØôÆÜïÜÚ ÝœÜ¶ÜÏÜÜØ ´ÜÜ¡å ³ÜÑÜÜå. ñÜß ‡ôÏÜÜ‰êÜÍÜÜ‰ ´Ü³ÜÜ ƒÜ¹ß¡ËÜ÷åÃÜÃÜå †ØèÝêÜ †ÜÆÜ´ÜÜØ ÏÜÃÜàÍÜÜ‰ êÜƒÜå “å ``ËÜåÏÜÜØ³Üß ‘ÜåÃÜÜØ íÜƒÜÜ±Ü ‘ÓíÜÜØ? œÜØºÃÜÜØ ‘å œÜÜØ¹ÃÜßÃÜÜ? ôÜ¹ÖÝÍÜ: ôÜØÄÜ:'' “Üå ÃÜå êÜƒÜÜ´ÜàØ ! ”åÓ ´ÜÜå ÆÜßÁÜÜØ “å ¡±Üß ¡±ÜßÃÜÜå ¢íÜÃÜÓÝôÜ‘ ÏÜÜÃÜíÜÆÜÂåÏÜß ôÜÜÝ÷Þ´ÑÜ‘ ¢íÜ ôÜØô³ÜÜ†ÜåÃÜÜ ‡Ý´Ü÷ÜôÜíÜ±ÜÚÃÜÏÜÜØ ÆÜ±Ü ”ì÷ìå è ÃÜå? êÜÜå‘ÍÜÜÓ´ÜßÃÜÜ ÆÜÄÜÓ±Ü †ÃÜå ÄÜÂÜÏÜôÜåíÜÜ ÝíÜÍÜÜÄÜÃÜß ïÜé†Ü´ÜÃÜÜå ‹êêÜåƒÜ ‘Ó´ÜÜØ ñÜß ÏÜÃÜàÍÜÜ‰ ÆÜÂ‘Ó±Ü–4ÏÜÜØ êÜƒÜå “å ‘å ``ÏÜÜ±ÜôÜ ÏÜìå ´ÜÜå †ÃÜå ´ÑÜÜÓå ‘ÜÏÜ ïÜé ³ÜÜÑÜ'' ôÜØô³ÜÜÃÜå ``ÆÜÜÑÜÜÃÜÜ ÏÜÜ±ÜôÜÜå'' ‘åíÜß Óß´Üå ÏÜëÑÜÜ, ñÜß ËÜÜêÜàÍÜÜ‰ íÜæ¾ èåíÜÜ ``ôÜÏÜ´ÜÜåêÜ'' ôÜÜ³ÜßÃÜÜØ ôÜ÷ÑÜÜåÄÜôÜƒÑÜ ‘åíÜß Óß´Üå ÏÜì´ÜÜØ ÓûÜØ †åÃÜàØ ÍÜÜíÜÍÜßÃÜàØ íÜ±ÜÚÃÜ ‘Ó´ÜÜØ ÏÜÃÜàÍÜÜ‰ ³ÜÜ‘´ÜÜ è ÃÜ³Üß. êÜƒÜå “å, ``‘ÜÑÜÚ‘ÓÜå³Üß 240

†ÏÜå ¥èìÜ ¹åƒÜÜÑÜÜ “ß†å.'' ÃÜÜÃÜÜÏÜÜåüÜ ËÜÁÜÜ ‘ÜÑÜÚ‘ÓÜåÃÜàØ ‘ä´Ü¤Ü´ÜÜÍÜÑÜàÛ íÜ±ÜÚÃÜ íÜÜØœÜ´ÜÜØ ù¹ÑÜ ÍÜÓÜ‰ †ÜíÜå “å. ÄÜÂÜÏÜß±Ü èÃÜ´ÜÜÏÜÜØ ñÜß ÏÜÃÜàÍÜÜ‰ †ÆÜÜÓ ñÜ½Ü ÁÜÓÜíÜå “å. ÄÜÜÏÜÜåÏÜÜØ †ÄÜÝ±Ü´Ü Ó´ÃÜÜå ÆÜ²ÒÜØ “å. ÁÜâì ƒÜØƒÜåÓßÃÜå †åÏÜÃÜå ËÜ÷ÜÓ ‘Ü°íÜÜÃÜß è íÜÜÓ “å †åíÜàØ ´ÜåÏÜÃÜå êÜÜÄÜå “å. †å‘ «å‘Ü±Üå êÜƒÜå “å. ``™ÜôÜß†å ´ÜÜå œÜ‘œÜ‘Üü éÆÜ ÃÜß‘ìß †ÜíÜå.'' ÓÜè‘ÜÓ±ÜÃÜå †ÜÆÜ½ÏÜÚ ÏÜÜÃÜÃÜÜÓÜ ÏÜÃÜàÍÜÜ‰ 1930, '32ÏÜÜØ †ÃÜå ÆÜ“ß 1942ÏÜÜØ èåêÜÏÜÜØ ÄÜÑÜÜ “å. ÆÜÜå´Üå èåíÜàØ ÏÜÜÃÑÜàØ ´Üå ‘ûàØ †ÃÜå ´Üå è ‘ÑÜàÛ †åíÜàØ ÆÜ±Ü üÜØ‘å “å. 1942ÏÜÜØ ÍÜÜØÄÜÉÜå² †ØÄÜå †¡å² ÄÜÜØÁÜßÝíÜœÜÜÓ‘ ñÜß Ý‘ïÜÜåÓêÜÜêÜ ÏÜïÜéíÜÜìÜ èåíÜÜ ÏÜÃÜßóÜß ¡å²å ³ÜÑÜåêÜÜ ÝíÜœÜÜÓ-ÍÜå¹ÃÜå íÑÜø´Ü ‘Ó´ÜÜØ ´Üå†Üå ƒÜœÜ‘ÜÑÜÜ ÃÜ³Üß. ÝïÜšÜ‘ ÏÜÃÜàÍÜÜ‰ÃÜàØ †Ü †Ü´ÏÜËÜì è †åÏÜÃÜß ÝïÜšÜ±Ü-ôÜØô³ÜÜÃÜàØ ôÜÜœÜàØ ËÜì ÓûàØ ÷ïÜå. ÄÜÜØÁÜß †ÃÜå ÏÜÜøôÜÚÃÜÜ ÝíÜœÜÜÓÜåÃÜàØ §²àØ †ÁÑÜÑÜÃÜ ‘ÓßÃÜå ÏÜÃÜàÍÜÜ‰†å ÄÜÜØÁÜßÝíÜœÜÜÓÃÜå †å‘ †ÆÜâíÜÚ †ÜÑÜÜÏÜ ËÜšÑÜÜå “å †åíÜàØ ÏÜÜÓàØ ÏÜÜÃÜíÜàØ “å. ôíÜ´ÜØµÜ´ÜÜ †ÜíÑÜÜ ÆÜ“ß ÍÜÜíÜÃÜÄÜÓÏÜÜØ èíÜÜËÜ¹ÜÓ ÓÜè´ÜØµÜ ÝÃÜÏÜÜÚÑÜàØ †åÃÜÜ ÏÜØµÜßÏÜØ²ìÏÜÜØ ¹ôÜ †«íÜÜÝ²ÑÜÜØ ÏÜÜüå ÏÜÃÜàÍÜÜ‰ ÏÜØµÜß ´ÜÓß‘å ÓûÜ. †åüêÜÜ †êÆÜ‘ÜìÏÜÜØ ÆÜ±Ü ÓÜŸÑÜÃÜÜ ÃÜÜÄÜÝÓ‘Üå ÏÜÜüå ÍÜÜíÜÃÜÄÜÓÏÜÜØ ÏÜ÷ÜÓÜ¡ ôÜÝ÷´Ü ´ÜåÏÜÃÜÜ ÏÜØµÜßÏÜØ²ìå èå ÆÜÜÑÜÜÃÜÜØ ‘ÜÏÜÜå ‘ÑÜÜÛ ´ÜåÃÜàØ íÜ±ÜÚÃÜ íÜÜØœÜ´ÜÜ ÃÜ´ÜÏÜô´Ü‘ ³ÜíÜÜÑÜ “å. ÏÜ÷ÜÓÜ¡ ‘÷å ``èåÃÜÜ ÓÜ¡ íÜåÆÜÜÓß, †åÃÜß ÆÜÂ¡ ÝÍÜƒÜÜÓß''. †ÜèÃÜß ÆÜÝÓÞô³ÜÝ´ÜÏÜÜØ ÍÜÜÓ´Ü ôÜÓ‘ÜÓÃÜàØ íÑÜÜÆÜÜÓß íÜêÜ±Ü †ÃÜå †åÃÜÜØ ¹àóÆÜÝÓ±ÜÜÏÜÜå ¡±Üå ´Üå íÜœÜÃÜÜåÃÜàØ ÆÜÂ´ÑÜšÜ ÍÜÜóÑÜ è ÃÜÜ ÷ÜåÑÜ! †ÜÄÜì è´ÜÜØ ôÜÜæÓÜóü× ÓÜŸÑÜ ‘åíÜß Óß´Üå ËÜÃÑÜàØ †åÃÜàØ ÓÜåÏÜ÷óÜÚ‘ íÜ±ÜÚÃÜ †ÜíÜå “å. ñÜß °åËÜÓÍÜÜ‰ÃÜÜ ïÜÜ±ÜÜ ïÜÜôÜÃÜÃÜàØ íÜ±ÜÚÃÜ †ÜíÜå “å. †ÝÍÜ¡´Ü †Õ÷ôÜ‘ íÜ÷ßíÜüß ïÜæêÜßÃÜàØ ÆÜÓÏÜ ÓÜåœÜ‘ ÝÃÜéÆÜ±Ü †ÜíÜå “å. ``ËÜØÁÜÜÓ±Ü ‘å íÑÜíÜô³ÜÜ´ÜØµÜ ´ÜÜå †å‘ íÜÜÕèµÜ “å. íÜÄÜÜ²ÃÜÜÓÃÜß ÓàÝœÜ †ÃÜå †ÜÝÍÜ¡´ÑÜ ÆÜÓ ôÜØÄÜß´ÜÃÜß ÄÜà±ÜíÜ¶ÜÜ ÝÃÜÍÜÚÓ ³Ü´Üß [†ÜçøüÜåËÜÓ 2014] ÃÜíÜ¢íÜÃÜÃÜÜå †šÜÓ¹å÷

÷ÜåÑÜ “å. ÄÜÂÜÏÜÆÜÂ¹åïÜÃÜÜ ÆêÜÜÕÃÜÄÜ ‘ÝÏÜïÜÃÜ èåíÜß ôÜÜæÓÜóü× ÓœÜÃÜÜ´ÏÜ‘ ôÜÝÏÜÝ´ÜÃÜß ÓœÜÃÜÜ ³ÜÜÑÜ “å. †åÃÜÜ ôÜ÷ÑÜÜåÄÜ³Üß èÏÜßÃÜ¹ÜÓß ÃÜÜËÜâ¹ßÃÜÜå ‘ÜÑÜ¹Üå ³ÜÜÑÜ “å. ``ƒÜå²å ´ÜåÃÜß èÏÜßÃÜ, ƒÜå²å ´Üå ƒÜå²â´Ü'' èåíÜÜØ ôÜâµÜÜå èÃÜÝè÷ÖíÜÜ ÆÜÓ ÏÜàƒÜÝÓ´Ü ³ÜÜÑÜ “å. ñÜß ÏÜÃÜàÍÜÜ‰ †ÃÜå ´ÜåÏÜÃÜß ôÜØô³ÜÜ ÃÜíÜÜ ÃÜíÜÜ ÆÜÂÑÜÜåÄÜÜå ‘ÓíÜÜÏÜÜØ ÏÜïÜÄÜâêÜ “å. ÃÜíÜÜ †ÍÑÜÜôÜ˜ÏÜÜå ÓœÜÜÑÜ “å. ôÜÏÜÜè-ÆÜÝÓíÜ´ÜÚÃÜÏÜÜØ ‘åìíÜ±ÜßÃÜàØ èå ÆÜÓÏÜ ÆÜÝíÜµÜ ô³ÜÜÃÜ “å †åÃÜß ôÜàÓšÜÜ ‘Üèå ‘åìíÜ±ÜßÃÜå ÓÜè‘ÜÓ±Ü³Üß ÏÜàø´Ü ÓÜƒÜíÜÜÃÜß ÃÜßÝ´Ü ™Ü²ÜÑÜ “å. ÝïÜšÜ‘Üå œÜâØü±Üß üÜ±Üå ‘Üå‰ ÆÜ±Ü ÆÜšÜÃÜÜå ¡÷åÓ ÆÜÂœÜÜÓ ÃÜ ‘Óå ´ÜåíÜÜ ÝÃÜ±ÜÚÑÜÜå ‘ÓÜÑÜ “å †ÃÜå 1953ÏÜÜØ ``†Õ‘œÜÃÜ ËÜÂÜú±ÜÃÜß †ÏÜâêÑÜ ÍÜåü'' †³ÜÜÚ´ÜÖ êÜÜå‘ÍÜÜÓ´ÜßÃÜß ïÜé†Ü´Ü ‘ÓíÜÜÏÜÜØ †ÜíÜå “å, †ÃÜå ÄÜÂÜÏÜÝíÜ¾ÜÆÜß«ÃÜß ô³ÜÜÆÜÃÜÜ ³ÜÜÑÜ “å. †ÜÆÜ±Üå ñÜß ÃÜÜÃÜÜÍÜÜ‰ ÍÜ© ôÜÜ³Üå ÏÜÃÜàÍÜÜ‰ÃÜå ²åÃÏÜÜ‘Ú è´ÜÜ ¡å‰†å “ß†å. ´ÑÜÜØ³Üß ÆÜÜ“Ü ÉÑÜÜÚ ÆÜ“ß ÏÜÃÜàÍÜÜ‰ÃÜß íÜ÷ßíÜüß ïÜæêÜß ´Ü³ÜÜ ÝïÜšÜ±Ü-ôÜØô³ÜÜ†ÜåÃÜÜ ÝïÜšÜÜ¹ÜÃÜÏÜÜØ †ÜôÜÆÜÜôÜÃÜÜ ÄÜÂÜÏÜß±Ü ôÜÏÜÜèÃÜÜå ôÜÝ˜ÑÜ ôÜ÷ÑÜÜåÄÜ êÜåíÜÜÃÜß ÃÜíÜß ÍÜÜ´Ü ¥ÆÜôÜíÜÜ ÏÜÜØ²å “å. ÝïÜšÜ±Ü †ÜÆÜíÜàØ †å ‘åíÜì ÝïÜšÜ‘Üå ‘å íÜÜêÜß†ÜåÃÜß è èíÜÜËÜ¹ÜÓß ÃÜ³Üß. ÆÜ±Ü ôÜÏÜÜè †ÜƒÜÜÃÜàØ ¹ÜÝÑÜ´íÜ “å †åíÜß íÜÜ´Ü ÓÜóü×ßÑÜ ÝïÜšÜ±Ü ÆÜÝÓóÜ¹ÏÜÜØ †å‘ ¹ÜÑÜ‘Ü ÆÜ“ß ñÜß ÏÜÃÜàÍÜÜ‰ †Ü †ÃÜàÍÜíÜÃÜå †ÜÁÜÜÓå Óèâ ‘Óå “å. ÍÜâ¹ÜÃÜ †ÜØ¹ÜåêÜÃÜÃÜß †ÃÜå èå. ÆÜß. †ÜØ¹ÜåêÜÃÜÃÜß ÏÜÃÜàÍÜÜ‰†å ‘ÓåêÜß ôÜÏÜßšÜÜ †´ÑÜØ´Ü ÝíÜœÜÜÓÆÜÂíÜ´ÜÚ‘ “å, ÏÜâêÜÄÜÜÏÜß ÕœÜ´ÜÃÜÃÜå ÆÜÂåÓå †åíÜß êÜÜšÜÝ±Ü‘ “å. ôÜÃÜ 1961ÏÜÜØ ñÜß ÃÜÜÃÜÜÍÜÜ‰ ÍÜ©ÃÜÜå ¹å÷ÝíÜêÜÑÜ ³ÜÜÑÜ “å †ÃÜå ËÜÁÜß èíÜÜËÜ¹ÜÓß ÏÜÃÜàÍÜÜ‰ †ÃÜå †åÏÜÃÜÜ ôÜÜ³Üß¹ÜÓÜå ÆÜÓ †ÜíÜå “å. ‡”ÓÜÑÜêÜÃÜÜ ÆÜÂíÜÜôÜÃÜàØ íÜ±ÜÚÃÜ ÷ÜåÑÜ ‘å ²åÃÏÜÜ‘ÚÃÜÜ ÆÜÂíÜÜôÜÃÜàØ ÷ÜåÑÜ, ÏÜÃÜàÍÜÜ‰ÃÜß ‘êÜÏÜ íÜÜœÜ‘ ôÜÜÏÜå ÀïÑÜÝœÜµÜ ƒÜ²àØ ‘Óß ¹å “å. ÆÜ“ß †ÜÆÜ±ÜÃÜå ¡åíÜÜ ÏÜìå “å ÏÜÃÜàÍÜÜ‰ÃÜÜå ÁÜÜÓÜôÜÍÜÜÏÜÜØ ÆÜÂíÜåïÜ. ‡ÝÃ¹ÓÜËÜ÷åÃÜÃÜÜ ïÜÜôÜÃÜÏÜÜØ ÃÜíÜ¢íÜÃÜÃÜÜå †šÜÓ¹å÷ [†ÜçøüÜåËÜÓ 2014]

ÆÜÜå‘ì ‹¼ÜÏÜíÜÜ¹ÃÜÜå ³Ü´ÜÜå èÑÜèÑÜ‘ÜÓ †åÏÜÃÜå ¹à:ƒÜß ËÜÃÜÜíÜå “å. ÍÜÜÓ´ÜÃÜàØ ÓÜè‘ÜÓ±Ü †å‘ èËËÜÓ íÜìÜØ‘ êÜå “å. ÏÜåÝ‘†åÝíÜÝêÜÑÜÃÜ ÓÜèÃÜßÝ´ÜÃÜàØ ÆÜä³Ü’Ó±Ü ´ÜÜå ¹Ü¹ ÏÜÜÄÜß êÜå “å. ³ÜÜå²ÜØ íÜÜøÑÜÜåÏÜÜØ ÝÃÜÄÜâ° ôÜ´ÑÜÜåÃÜå ôÜâÝœÜ´Ü ‘ÓíÜÜÃÜß †ÜÄÜíÜß ïÜæêÜß êÜåƒÜ‘ ÆÜÜôÜå “å è “å. ÄÜàèÓÜ´Ü ÁÜÜÓÜôÜÍÜÜÃÜàØ ÝíÜôÜèÚÃÜ ³ÜÜÑÜ “å †ÃÜå ôÜÜç˜åÝüôÜÃÜÜ ôÜèÚÃÜÏÜÜØ ¹ïÜÚÃÜ ÆÜÜå´ÜÜÃÜß ¡´ÜÃÜå ƒÜâØÆÜÜíÜß ¹å “å. ÓÜè‘ÜÓ±ÜÏÜÜØ ÆÜÂíÜåïÜ ‘ÑÜÜÚ ÆÜ“ß ÆÜÜå´Üå ôÜØô³ÜÜÃÜÜ †íÜæ´ÜÝÃÜ‘ ‘ÜÑÜÚ‘Ó ËÜÃÜå “å. †ÜØËÜêÜÜ, êÜÜå‘ÍÜÜÓ´Üß, ÏÜ±ÜÜÓ ‘å ÏÜÜ‡ÁÜÜÓÃÜß ôÜØô³ÜÜ†ÜåÃÜå èéÓß †Ü„³Ü‘ ôÜ÷ÜÑÜ ÏÜì´Üß è Ó÷å “å. ôÜØô³ÜÜÏÜÜØ ôíÜ´ÜØµÜ´ÜÜ †ÃÜå íÑÜíÜô³ÜÜÃÜÜå ôÜàÏÜåì ïÜÜåÁÜíÜÜÃÜàØ ‘ÜæïÜêÜ íÜ÷ßíÜü‘´ÜÜÚ ‘åìíÜå “å. ÃÜíÜÜ-ÃÜíÜÜ †ƒÜ´ÜÓÜ œÜÜêÜ´ÜÜ è ÷ÜåÑÜ “å. ôÜØ‘Ó ‘ÆÜÜôÜÃÜÜ ÆÜÂÑÜÜåÄÜÜå ÷ÜåÑÜ ‘å ™ÜŒ-ôÜØïÜÜåÁÜÃÜÃÜÜ ÆÜÂÑÜÜåÄÜÜå ÷ÜåÑÜ, ôÜØô³ÜÜÃÜÜ ÝïÜšÜ‘Üå “ÜµÜÜå †å‘ ôÜØ‘àêÜ ÆÜÝÓíÜÜÓÃÜß èåÏÜ ÏÜØ²ß ÆÜ²å “å. ÆÜàô´Ü‘ÃÜÜØ ÆÜÜÃÜÜØ 275-276ÏÜÜØ êÜƒÜÜÑÜåêÜÜØ íÜ±ÜÚÃÜÜå íÜÜØœÜßÃÜå íÜÜ÷-íÜÜ÷ ïÜË¹Üå ÝœÜ¶ÜÏÜÜØ ¥ÏÜüÒÜ íÜÄÜÓ Ó÷å´ÜÜ ÃÜ³Üß. †åÃÜÜ ‘Ó´ÜÜØ ÆÜ±Ü ÏÜÜåüÜå ÍÜÄÜßÓ³Ü ÆÜàÓàóÜÜ³ÜÚ ôÜØô³ÜÜ †Ü¹Óå “å †ÃÜå 1400 ÉâüÃÜß êÜÜØËÜß ÆÜ÷Üåìß ‘çÃÜÜêÜ †ÃÜå ôÜÜ´Üå‘ ´ÜìÜíÜ²ÜØ ËÜÜØÁÜíÜÜÃÜÜå ôÜÝ÷ÑÜÜÓÜå ÆÜàÓàóÜÜ³ÜÚ ³ÜÜÑÜ “å. èå. ÆÜß.ÃÜÜ íÑÜÞø´Ü´íÜ ´Ü³ÜÜ †ÜØ¹ÜåêÜÃÜ †ØÄÜå ÆÜÜÃÜÜØ 285³Üß 297 ôÜàÁÜß ËÜ÷à è ÝÃÜƒÜÜêÜôÜ ÍÜÜíÜå êÜƒÜåêÜÜØ íÜ±ÜÚÃÜ †ÜíÜå “å. ‘üÜå‘üß †ÜíÜå “å. ñÜß èÑÜÆÜÂ‘ÜïÜ †ÃÜå ÏÜÜåÓÜÓ¢ÍÜÜ‰ ôÜÝ÷´Ü ÷¡ÓÜåÃÜå †ü‘ÜÑÜ´ÜÏÜÜØ êÜåíÜÜÑÜ “å. ÏÜÃÜàÍÜÜ‰ †å‘ †æÝ´Ü÷ÜÝôÜ‘ ÆÜµÜ ÄÜàèÓÜ´ÜÃÜÜ ÓÜŸÑÜÆÜÜêÜÃÜå êÜƒÜßÃÜå ôíÜÜ´ÜØµÑÜ-ôÜæÝÃÜ‘ÃÜàØ ´ÜÜÏÜÂÆÜµÜ ÆÜÜ“àØ ÏÜÜå‘êÜÜíÜå “å. ôÜÜç˜åÝüôÜÃÜÜå êÜåƒÜ‘ †ÃÑÜ ïÜàØ ‘ÓíÜÜÃÜÜå ÷´ÜÜå? ôÜ´ÑÜ ¢íÜå ´ÑÜÜÓå è †åÃÜå èØÆÜ íÜìå. ñÜß ÝíÜÃÜÜåËÜÜ¢ ÆÜÜôÜå è‰ÃÜå †ÜÆÜåêÜÜå ÆÜµÜ ÆÜ±Ü ËÜ÷à è ÏÜ÷¶íÜÃÜÜå ÄÜ±ÜÜÑÜ. ÝíÜÃÜÜåËÜÜ¢ ÆÜµÜ ´ÜÜå íÜÜØœÜå “å ÆÜ±Ü ´Üå è ÓÜµÜå †å‘ íÜóÜÚÃÜÜ ÏÜÜæÃÜÃÜÜå ôÜØ‘êÆÜ ™ÜÜåÝóÜ´Ü ‘Óå “å! 241

ÝïÜšÜÜÝíÜ¹ ´ÜåÏÜ è ÓÜèÃÜßÝ´Ü¤Ü ³ÜÑÜåêÜÜ †å‘ ÆÜÓÏÜ ÆÜàÓàóÜÜ³ÜßÚ íÑÜÞø´ÜÃÜß ´Üå íÜÜ±Üß “å. †Ü ÄÜÂØ³ÜÏÜÜØ ÆÜÜå´ÜÜÃÜß ¥±ÜÆÜÜå, ÃÜËÜìÜ‰†Üå ‘å ÝÃÜóÉì´ÜÜ†Üå †ØÄÜå “±ÜÜíÜü ‘Ó´ÜÜ ÏÜÃÜàÍÜÜ‰ ÆÜ±Ü †ÜÆÜ±ÜÃÜå ¡åíÜÜ ÏÜìå “å. ÆÜâ±ÜÜÚ÷àÝ´Ü ÆÜÂ‘Ó±ÜÏÜÜØ ÝïÜšÜ±ÜšÜåµÜå è ÃÜ÷Î, ÆÜ±Ü ôÜØÆÜâ±ÜÚ ôÜÏÜÜè¢íÜÃÜÏÜÜØ íÜ´ÜÜÚ´ÜÜØ †ÇÁÜÜ±ÜÜå ´ÜÓÉ †åÏÜÃÜå †ÜØÄÜìß œÜÎÁÜß “å. ÓÜŸÑÜÃÜå ÆÜÜå´ÜÜÃÜàØ ôÜØ´ÜÜÃÜ ¡±ÜßÃÜå ´ÜåÃÜÜØ ‘ÜÑÜÜåÚ ÆÜÓ ÃÜæÝ´Ü‘ †Ø‘àïÜ ÓÜƒÜíÜÜÃÜß èíÜÜËÜ¹ÜÓß ÍÜÜÓ´ÜßÑÜ ôÜÏÜÜè ËÜÃÜ´Üß ´íÜÓÜ†å ‹ÆÜÜ²ß êÜå ´ÜÜå è ´ÜÓ±ÜÜåÆÜÜÑÜ è²ß ïÜ‘å †åíÜß †ÜÄÜÜ÷ß ÆÜ±Ü ‘Óß “å. ÄÜàèÓÜ´ÜßÍÜÜóÜß ÃÜÜÄÜÝÓ‘Üå ôÜ¹ÖÝÍÜ: ôÜØÄÜ: ÄÜÂØ³ÜÃÜå †ÜíÜ‘ÜÓ †ÜÆÜïÜå †åÏÜÜØ ÏÜÃÜå ‘ïÜß ïÜØ‘Ü ÃÜ³Üß. ÆÜ±Ü ÄÜàèÓÜ´ÜÃÜÜØ ÝíÜ¾ÜêÜÑÜÜå–ÏÜ÷ÜÝíÜ¾ÜêÜÑÜÜåÏÜÜØ †Ü ÄÜÂØ³ÜÃÜàØ †ÁÑÜÑÜÃÜ–ÏÜÃÜÃÜ †ÄÜ´ÑÜÆÜâíÜÚ‘ ‘ÓíÜÜÏÜÜØ †ÜíÜå ´ÜÜå ÑÜàíÜÜÆÜå°ßÃÜå †åÏÜÃÜß ôÜÜÏÜå ÁÜôÜÏÜôÜ´ÜÜ †ÜíÜß ¥ÍÜåêÜÜ †ÃÜå‘ ÆÜ²‘ÜÓÜåÃÜß ¡±Ü ³ÜïÜå. ôÜíÜÜåÚ¹ÑÜ, ôÜÏÜÃíÜÑÜß, íÜæ¤ÜÜÝÃÜ‘ ÀÝóü ôÜÜØÆÜ²ïÜå †ÃÜå †Ü´ÏÜÜåôÜÄÜÚ ‘ÓßÃÜå ôÜÏÜÜè-ÆÜÝÓíÜ´ÜÚÃÜ ‘Üèå ÆÜÂåÓ±ÜÜ ÏÜìïÜå.

èÃÜ´ÜÜ ÆÜšÜÃÜß ô³ÜÜÆÜÃÜÜ, èÃÜ´ÜÜ ÆÜšÜÃÜÜå ÝíÜèÑÜ ´Ü³ÜÜ èÃÜ´ÜÜ ôÜÓ‘ÜÓÃÜÜ †êÆÜÜÑÜàóÜß íÜ÷ßíÜü †ØÄÜåÃÜàØ êÜƒÜÜ±Ü ÆÜ±Ü †Ý´ÜïÜÑÜ ôÜœÜÜåü êÜÜÄÜå “å. 1978ÏÜÜØ ÏÜÜ‡ÁÜÜÓÏÜÜØ †ÝíÜÝÁÜôÜÓÃÜÜ êÜÜå‘ÝïÜšÜ±ÜÃÜÜå ÃÜíÜÜå ÆÜÂÑÜÜåÄÜ ïÜé ³ÜÜÑÜ “å †ÃÜå ´Üå ÷¢ÑÜå œÜÜêÜå “å. “åêêÜÜØ µÜ±Ü-œÜÜÓ ÆÜÂ‘Ó±ÜÜåÏÜÜØ êÜåƒÜ‘å ‘ÜÑÜÚ‘´ÜÜÚ†ÜåÃÜÜå ÏÜÃÜÜå¤Ü ôÜØôÏÜÓ±ÜÜå †ÜêÜåƒÑÜÜØ “å. †å‘†å‘ íÑÜÞø´ÜÃÜàØ ïÜË¹ÝœÜµÜ †¹ÖÍÜà´Ü “å. íÑÜÞø´Ü†Üå †ÜØƒÜÜå ôÜÜÏÜå ´ÜÓíÜÓß ¥«å “å. ¡±Üå Óô´ÜÜÏÜÜØ øÑÜÜØ‘ ÍÜåüÜå ³ÜÜÑÜ ´ÜÜå †ÜÆÜ±Üå †åÏÜÃÜå †ÜåìƒÜß ïÜ‘ßïÜàØ †åíÜß êÜÜÄÜ±Üß ³Ü‰ †ÜíÜå “å. ôÜØô³ÜÜÏÜÜØ ËÜ÷åÃÜÜåÃÜÜ ÏÜ÷ÜÏÜâêÜÜ ÑÜÜåÄÜ¹ÜÃÜÃÜå ´ÜÜå ÏÜÃÜàÍÜÜ‰ ÍÜâêÜå è øÑÜÜØ³Üß? ñÜß †èíÜÜìßËÜ÷åÃÜ³Üß ÏÜÜØ²ßÃÜå, ÆÜÜå´ÜÜÃÜß ôÜ÷ÁÜ„ÏÜ±Üß ñÜß ÝíÜèÑÜÜËÜ÷åÃÜ³Üß ÏÜÜØ²ßÃÜå, ËÜÁÜÜ ‘ÜÑÜÚ‘ÓÜåÃÜÜ ‘àüàØËÜÏÜÜØ èå ËÜ÷åÃÜÜå Ó÷ß “å †åÏÜÃÜàØ ‘ä´Ü¤ÜÍÜÜíÜå ôÏÜÓ±Ü ‘ÓåêÜàØ ¡åíÜÜ ÏÜìå “å. ôÜÞ¹ÖÍÜ: ôÜØÄÜ:ÃÜàØ †ÁÑÜÑÜÃÜ ÏÜÜÓå ÏÜÜüå ÝïÜšÜÜÆÜÂ¹ ÃÜßíÜ²ÒàØ “å. †ÜÏÜ ÆÜ±Ü ñÜ½åÑÜ ÏÜÃÜàÍÜÜ‰ÃÜÜØ êÜƒÜÜ±ÜÜå ‘å íÜø´ÜíÑÜÜå ÏÜÃÜÃÜßÑÜ è ÷ÜåÑÜ “å. ¢íÜÃÜÏÜÏÜßÚÃÜß íÜÜ±Üß ÷ÜåíÜÜ ‹ÆÜÓÜØ´Ü †ÜÆÜ‘åìíÜ±ÜßÃÜå ËÜìå ‡Ý´Ü÷ÜôÜÝíÜ¹,

28 ÏÜÜœÜÚ, 1989 †ËÜàÚ¹ÜœÜêÜ 

ÃÜíÜ¢íÜÃÜÃÜÜØ ‘åìíÜ±ÜßÝíÜóÜÑÜ‘ ÆÜàô´Ü‘ÜåÃÜß ÑÜÜ¹ß ‘åìíÜ±ÜßÃÜÜå ‘ÜåÑÜ²Üå ÄÜÜØÁÜß¢ ƒÜÓß ‘åìíÜ±Üß ÄÜÜØÁÜß¢ ÆÜÜÑÜÜÃÜß ‘åìíÜ±Üß ÄÜÜØÁÜß¢ †Ü´ÏÜÓœÜÃÜÜ †³ÜíÜÜ †ÜñÜÏÜß ‘åìíÜ±Üß èà ÄÜ´ÜÓÜÏÜ ¹íÜå ¢íÜÃÜÃÜàØ ÆÜÓÜå° ÆÜÂÍÜà¹ÜôÜ ÄÜÜØÁÜß ËÜàÝÃÜÑÜÜ¹ß ÝïÜšÜ±Ü (ÃÜ‡´ÜÜêÜßÏÜ)ÃÜß †æÝ´Ü÷ÜÝôÜ‘ †ÃÜå íÜæœÜÜÝÓ‘ ÝíÜ‘ÜôÜÑÜÜµÜÜ œÜØº‘ÜØ´Ü ‹ÆÜÜÁÑÜÜÑÜ ÏÜ÷Ü´ÏÜÜ ÄÜÜØÁÜßÃÜß ‘åìíÜ±ÜßÃÜß ÝÉêÜôÜâÉß ²Üç. ÏÜÝ±ÜÍÜÜ‰ ÆÜüåêÜ ÄÜÜØÁÜß¢ÃÜàØ ÝïÜšÜ±Ü¹ïÜÚÃÜ (†åÏÜÃÜÜ è ïÜË¹ÜåÏÜÜØ) ôÜØ. ÏÜ. ¡å. ÆÜüåêÜ 242

_80.00 _60.00 _50.00 _125.00 _150.00 _35.00 _60.00 _60.00

[†ÜçøüÜåËÜÓ 2014] ÃÜíÜ¢íÜÃÜÃÜÜå †šÜÓ¹å÷

ÄÜÜØÁÜß¢ÃÜÜ ÃÜå´Üä´íÜÃÜß ôÜØïÜÜåÁÜÃÜÜ´ÏÜ‘ †ÃÜå ôÜíÜÚôÜÏÜÜíÜåïÜ‘ Óèâ†Ü´Ü ‘Ó´ÜàØ ÆÜàô´Ü‘ : Gandhi's outstanding Leadership

ÆÜàô´Ü‘ ÆÜÝÓœÜÑÜ ‘åÑÜâÓ ‘Üåü‘

ÝíÜòÜÍÜÓÏÜÜØ ƒÑÜÜ´ÜÃÜÜÏÜ ÃÜå´Üä´íÜÃÜß íÜÜ´Ü †ÜíÜå ´ÑÜÜÓå †ÃÜå‘ ÃÜÜÏÜ ÑÜÜ¹ †ÜíÜå. †Ü †ÃÜå‘ ÃÜÜÏÜÏÜÜØ³Üß ÝíÜÓÜåÁÜß†Üå†å ÆÜ±Ü èåÃÜÜå †Ü¹Ó ‘ÓíÜÜå ÆÜ²å †åíÜÜ ÃÜå´Üä´íÜÃÜß íÜÜ´Ü ÃÜß‘ìå ´ÑÜÜÓå †ÜØÄÜìßÃÜÜ íÜå°å ÄÜ±Üß ïÜ‘ÜÑÜ †åüêÜÜØ ÃÜÜÏÜ ÏÜìß †ÜíÜå. èåÏÜÜØ †å‘ ÃÜÜÏÜ ôÜ÷èÆÜ±Üå ÆÜÂ³ÜÏÜ ÆÜØÝø´ÜÏÜÜØ ô³ÜÜÃÜ ÆÜÜÏÜå. ôÜ´ÑÜÃÜÜ ÆÜÂÑÜÜåÄÜÜåÃÜÜ ÃÜÜÏÜå èåÏÜÃÜß †Ü´ÏÜ‘³ÜÜ ËÜÜåêÜå “å †ÃÜå `†ÜØ´ÜÓÓÜóü×ßÑÜ †Õ÷ôÜÜ Ý¹ÃÜ' ´ÜÓß‘å èåÏÜÃÜÜå èÃÏÜÝ¹íÜôÜ ¥èíÜíÜÜÏÜÜØ †ÜíÜå “å, †åíÜÜ †å ÍÜÜÓ´ÜßÑÜ ÝíÜòÜÃÜÜÄÜÝÓ‘ ÄÜÜØÁÜß¢ÃÜÜ ÃÜå´Üä´íÜÃÜÜå †ÜËÜÜ¹ ÆÜÝÓœÜÑÜ ‘ÓÜíÜ´ÜÜ ÆÜàô´Ü‘ Gandhi's Outstanding Leadership (êÜå. ÆÜÜô‘êÜ †åêÜÃÜ ÃÜÜ”Óå³Ü, ÆÜâíÜÚ ÓÜè¹â´Ü †ÃÜå ôÜíÜÜÚå¹ÑÜ ‡ÃüÓÃÜçïÜÃÜêÜ ü×ôü-ËÜýÄÜêÜàÓàÃÜÜ ô³ÜÜÆÜ‘)ÃÜÜå ÄÜàèÓÜ´Üß †ÃÜàíÜÜ¹ ÃÜíÜ¢íÜÃÜ †ÜÄÜÜÏÜß Ý¹íÜôÜÜåÏÜÜØ ÆÜÂ‘ÜÝïÜ´Ü ‘Óß ÓûàØ “å, †å ÆÜ÷åêÜÜØ ´ÜåÃÜÜå ôÜØÝšÜÆ´Ü ÆÜÝÓœÜÑÜ. . .

†ÜÆÜ±ÜÜÏÜÜØ³Üß

ÏÜÜåüÜ ÍÜÜÄÜÃÜÜ êÜÜå‘Üå ÆÜÂíÜÜ÷ÃÜß Ý¹ïÜÜÏÜÜØ è †ÜÄÜì ÁÜÆÜíÜÜÃÜàØ ÆÜôÜØ¹ ‘Óß†å “ß†å. ÆÜ±Ü ôÜÜÏÜÜ ÆÜÂíÜÜ÷å ´ÜÓíÜÜÃÜàØ ôÜÜ÷ôÜ êÜß²Ó è ‘Óß ïÜ‘å “å. ôÜÜ÷ôÜ ‘ÓßÃÜå ôÜÏÜÜèÃÜå ÃÜíÜÜå ÓÜ÷ ¹åƒÜÜ²å ´ÜåÃÜå è ôÜÜœÜÜå ÃÜå´ÜÜ ‘÷åíÜÜÑÜ “å. ´Üå è ôÜÜœÜàØ ÃÜå´Üä´íÜ “å. †å †³ÜÚÏÜÜØ ÄÜÜØÁÜß¢ ƒÜÓÜ †³ÜÚÏÜÜØ êÜß²Ó ÷´ÜÜ.

Gandhi's Outstanding Leadership by Pascal Alan Nazareth Published by Sarvodaya International Trust in 2006, 2nd Edition : 2009, Hard Cover with Flap

Pages : 206 (11+195)

ÃÜíÜ¢íÜÃÜÃÜÜå †šÜÓ¹å÷ [†ÜçøüÜåËÜÓ 2014]

ÄÜÜØÁÜß¢†å ôÜ´ÑÜ †ÃÜå †Õ÷ôÜÜÃÜÜå †å‘ ÃÜíÜÜå è ÏÜÜÄÜÚ ¹àÝÃÜÑÜÜÃÜå ¹åƒÜÜ²ÒÜå ÷´ÜÜå ´ÜåÏÜ è éÝ°œÜàô´Ü ÍÜÜÓ´ÜßÑÜ ôÜÏÜÜèÏÜÜØ ÆÜÂíÜ´ÜÚ´Üß †ÃÜå‘ ËÜâÓÜ‰†Üå ¹âÓ ‘ÓíÜÜ `ôÜÜÏÜÜ ÆÜÂíÜÜ÷å' ´ÜÓíÜÜÃÜàØ ôÜÜ÷ôÜ ‘ÑÜàÛ ÷´ÜàØ. †ØÄÜÂå¡å ôÜÜÏÜåÃÜß êÜ²Ü‰ÏÜÜØ ´ÜåÏÜÃÜÜ ÃÜå´Üä´íÜå ÍÜÜÓ´ÜßÑÜÜåÃÜå èåüêÜÜ †ÜØ¹ÜåÝêÜ´Ü ‘ÑÜÜÚ ÷´ÜÜ, ´ÜåüêÜß è ÆÜÂåÓ±ÜÜ ÝíÜòÜÃÜÜ †ÃÑÜ ¹åïÜÜåÃÜÜ ÃÜå´ÜÜ†ÜåÃÜå ÆÜ±Ü †ÜÆÜß ÷´Üß. †´ÑÜÜÓå ¹àÝÃÜÑÜÜÏÜÜØ ôÜÜæ³Üß íÜÁÜà ƒÜÜåü ¹ß™ÜÚÀÝóü ÁÜÓÜíÜ´ÜÜ †ôÜÓ‘ÜÓ‘ ÃÜå´Üä´íÜÃÜß “å. †Ü ´Ü‘ÃÜÜå êÜÜÍÜ êÜ‰ÃÜå “åêêÜÜØ ‘åüêÜÜØ‘ íÜóÜÜåÚ³Üß êÜß²ÓÝïÜÆÜ (ÃÜå´Üä´íÜ) ÆÜÓ ÷¡ÓÜå ÆÜàô´Ü‘Üå ÆÜÂ‘ÜÝïÜ´Ü ³Ü‰ ÓûÜØ “å. êÜß²Ó ËÜÃÜíÜÜ ÏÜÜüå ÆÜÂåÓ±ÜÜÃÜàØ ”Ó±ÜàØ íÜ÷ÜíÜ´ÜÜØ ÆÜàô´Ü‘Üå ôÜÜæ³Üß íÜÁÜà íÜåœÜÜ‰ ÓûÜØ “å (íÜØœÜÜ‰ ÓûÜØ “å ‘å ÃÜ÷Î, †å ´ÜÜå ÓÜÏÜ ¡±Üå). †ÃÜå ËÜÁÜÜ íÜ÷å´Üß ÄÜØÄÜÜÏÜÜØ ÷Ü³Ü ÁÜÜå‰ ÓûÜ “å. †´ÑÜÜÓå ÃÜÜÃÜßÏÜÜåüß ôÜÉì´ÜÜ ÏÜåìíÜÃÜÜÓ ¹Óå‘ íÑÜÞø´ÜÃÜå êÜß²Ó ÏÜÜÃÜíÜÜÏÜÜØ †ÜíÜå “å, ÆÜ±Ü ÑÜåÃÜ ‘åÃÜ ÆÜÂ‘ÜÓå±Ü ‘å ôÜÏÜÑÜ-ôÜØ¡åÄÜÜåÃÜÜå ôÜÜ³Ü ÏÜì´ÜÜØ ÃÜôÜßËÜ¡åÄÜå ôÜÉì´ÜÜ ÏÜåìíÜÃÜÜÓ ¹Óå‘ íÑÜÞø´ÜÃÜå êÜß²Ó ‘÷ß ïÜ‘ÜÑÜ ‘å ‘åÏÜ, †å †ØÄÜå íÑÜÜÆÜ‘ ÀÝóü†å ÝíÜœÜÜÓíÜàØ èéÓß “å. ´ÜÜå è ÃÜ’ß ³Ü‰ ïÜ‘å ‘å íÑÜÞø´Ü ƒÜÓåƒÜÓ êÜß²Ó “å ‘å ÏÜÜµÜ ÏÜçÃÜåèÓ? ‘àïÜì êÜß²ÓÏÜÜØ ‘ÑÜÜ ÄÜà±Ü 243

÷ÜåÑÜ “å? ´ÜåÃÜß ‹ÆÜêÜÞËÁÜ†Üå ïÜàØ ÷ÜåÑÜ “å? ¡å †Ü ÆÜÂðÃÜÜåÃÜÜå èíÜÜËÜ ÏÜåìíÜíÜÜå ÷ÜåÑÜ ´ÜÜå ÍÜÜÓ´ÜÃÜÜ ÝÃÜíÜä¶Ü ÓÜè¹â´Ü ÆÜÜô‘êÜ †åêÜÃÜ ÃÜÜ”Óå³ÜÃÜàØ ËÜåôü ôÜåêÜÓ †ØÄÜÂå¢ ÆÜàô´Ü‘ Gandhi's Outstanding Leadership1 íÜÜØœÜíÜàØ ÓûàØ. íÜóÜÚ 2006ÏÜÜØ ÆÜÂ‘ÜÝïÜ´Ü ³ÜÑÜåêÜÜ †Ü ÆÜàô´Ü‘ÃÜÜå †ÜïÜÑÜ ÝïÜšÜ‘ÜåÃÜå ÄÜÜØÁÜß¢ÃÜÜØ ‘ÜÑÜÜåÚÃÜÜå ÆÜÝÓœÜÑÜ ‘ÓÜíÜíÜÜÃÜÜå “å, èå³Üß ´Üå†Üå †ÜÄÜÜÏÜß ÆÜå°ßÃÜå ÄÜÜØÁÜßÏÜâêÑÜÜå ôÜÏÜ¡íÜß ïÜ‘å. †êÜËÜ¶Ü, †Ü ÆÜàô´Ü‘ÃÜÜå íÑÜÜÆÜ íÜÜêÜß†Üå †ÃÜå ÏÜÜåüß ŒÏÜÓÃÜÜ ÝíÜ¾Ü³ÜßÚ-ÝíÜ¾Ü„³ÜÃÜß†Üå ôÜàÁÜß ÝíÜô´ÜÓå ´ÜÜå ´ÜåÏÜÜØ †åÏÜÃÜå è êÜÜÍÜ “å. ÆÜàô´Ü‘ µÜ±Ü ÍÜÜÄÜÏÜÜØ íÜ÷ÇœÜÜÑÜåêÜàØ “å. ÆÜÂ³ÜÏÜ ÍÜÜÄÜÏÜÜØ ÄÜÜØÁÜß¢ÃÜÜ ÃÜå´Üä´íÜÃÜÜ ÄÜà±ÜÜåÃÜàØ ÝíÜíÜåœÜÃÜ, ´ÜåÏÜÃÜÜ ¢íÜÃÜÃÜß ÝíÜÝíÜÁÜ ™ÜüÃÜÜ†Üå ôÜÜ³Üå ‘ÓíÜÜÏÜÜØ †ÜíÑÜàØ “å. ËÜß¡ ÍÜÜÄÜÏÜÜØ ´ÜåÏÜÃÜÜ ÃÜå´Üä´íÜÃÜß ‹ÆÜêÜÞËÁÜ†Üå ¹ïÜÜÚíÜíÜÜÏÜÜØ †ÜíÜß “å. èåÏÜ ‘å, ÍÜÜÓ´ÜÏÜÜØ³Üß ôÜÜÏÜØ´ÜíÜÜ¹ÃÜÜå †Ø´Ü †ÃÜå ÄÜÂÜÏÜß±Ü ‹¾ÜåÄÜÜåÃÜÜå ÆÜàÃÜÓà½ÜÓ. µÜß¡ ÍÜÜÄÜÏÜÜØ ÝíÜÝíÜÁÜ šÜåµÜÃÜÜ ÏÜ÷ÜÃÜàÍÜÜíÜÜå ÆÜÓ ÄÜÜØÁÜß¢ÃÜÜ ÃÜå´Üä´íÜÃÜÜå ÆÜÂÍÜÜíÜ ¹ïÜÜÚíÜíÜÜÏÜÜØ †ÜíÑÜÜå “å ´ÜåÏÜ è ÄÜÜØÁÜß¢ ÆÜÓ êÜƒÜÜÑÜåêÜÜØ ÃÜÜü‘Üå, ÝÉêÏÜÜå, ôÜØÄÜß´ÜÓœÜÃÜÜ†Üå íÜÄÜåÓåÃÜß ÑÜÜ¹ß †ÜÆÜíÜÜÏÜÜØ †ÜíÜß “å. ÃÜåÆÜÜåÝêÜÑÜÃÜå ÊÜØôÜÃÜß ËÜÜÄÜ²ÜåÓ ÆÜÜå´ÜÜÃÜÜ ÷Ü³ÜÏÜÜØ êÜåíÜÜ †ÜÄÜåíÜÜÃÜß êÜßÁÜß ÷´Üß. êÜçÝÃÜÃÜå ÓÝïÜÑÜÜÏÜÜØ ÓÜ¡ïÜÜ÷ßÃÜÜå ÃÜÜïÜ ‘ÓíÜÜ ˜ÜØÝ´Ü ‘Óß ÷´Üß. ÃÜåÆÜÜåÝêÜÑÜÃÜ ‘å êÜçÝÃÜÃÜ, ÷Üå œÜß ÝÏÜÃ÷ ‘å ŸÑÜÜçèÚ íÜÜçÕïÜÄüÃÜ èåíÜÜ ÏÜÜåüÜ ÍÜÜÄÜÃÜÜ ÓÜè‘ßÑÜ ÃÜå´ÜÜ†Üå†å ´ÜåÏÜÃÜß ÆÜÜôÜå Ó÷åêÜÜ èÃÜôÜÏÜ³ÜÚÃÜÃÜÜå ‹ÆÜÑÜÜåÄÜ ôÜ¶ÜÜ ÏÜåìíÜíÜÜ †ÃÜå ôÜ¶ÜÜ ‹³ÜêÜÜíÜíÜÜ ‘ÑÜÜÚå ÷´ÜÜå. Õ÷ôÜÜÃÜÜå ÏÜÜÄÜÚ †ƒÜ´ÑÜÜÓ ‘ÑÜÜåÚ ÷´ÜÜå. †Ü ÀÝóü†å ÄÜÜØÁÜß¢ÃÜàØ ÃÜå´Üä´íÜ ÝíÜÝïÜóü ÷´ÜàØ. êÜÜƒÜÜå ÍÜÜÓ´ÜßÑÜÜå ´ÜåÏÜÃÜÜ †å‘ †íÜÜèå †ØÄÜÂå¡å ôÜÜÏÜå †ôÜ÷‘ÜÓÃÜàØ †ÜØ¹ÜåêÜÃÜ ‘Ó´ÜÜ ÷´ÜÜ ´ÑÜÜÓå ÆÜ±Ü ´ÜåÏÜ±Üå íÑÜÜÆÜ‘ ôÜÜÏÜÜÝè‘ Ý÷´ÜÃÜå 1 †Ü ÆÜàô´Ü‘ Ý÷Ã¹ßÏÜÜØ ÄÜÜØÁÜß ‘Ü †ÃÜÃÑÜ ÃÜå´Üä´íÜ ÃÜÜÏÜå ÆÜÂ‘ÜÝïÜ´Ü ³ÜÑÜåêÜàØ “å.

244

ÁÑÜÜÃÜÏÜÜØ ÓÜƒÑÜàØ ÷´ÜàØ. ÏÜÜÃÜíÜ‡Ý´Ü÷ÜôÜÏÜÜØ ´Üå†Üå ÆÜÂ³ÜÏÜ ÃÜå´ÜÜ ÷´ÜÜ, èåÏÜ±Üå ôÜ¶ÜÜÁÜÜÓß íÜÄÜÚ ôÜÜÏÜå êÜ²íÜÜ ÏÜÜüå ôÜ´ÑÜ †ÃÜå †Õ÷ôÜÜÃÜÜå ÏÜÜÄÜÚ †ÆÜÃÜÜíÑÜÜå ÷´ÜÜå. ÆÜÂ³ÜÏÜ ÍÜÜÄÜÏÜÜØ êÜåƒÜ‘å ÄÜÜØÁÜß¢ÃÜÜ ÃÜå´Üä´íÜÃÜÜ ÄÜà±ÜÜåÃÜÜå ÆÜÝÓœÜÑÜ †ÜÆÜ´ÜÜØ ´ÜåÏÜÃÜß ¹ß™ÜÚÀÝóü, ôÜÜ÷ôÜ †ÃÜå œÜÜÝÓµÑÜ, íÑÜâ÷Ü´ÏÜ‘ ‘ÜæïÜêÑÜ, ÏÜçÃÜåèÏÜåÃü ‘àïÜì´ÜÜ, †Ü´ÏÜÝíÜòÜÜôÜ, íÑÜÜÆÜ‘ ÀÝóü‘Üå±Ü, À° ôÜØ‘êÆÜ †ÃÜå ¢íÜÃÜÏÜÜØ ÝíÜÝíÜÁÜ †íÜô³ÜÜÏÜÜØ ƒÜßêÜåêÜÜ ÃÜå´Üä´íÜÃÜÜ ÄÜà±ÜÜå ‹¹Ü÷Ó±Ü ôÜÜ³Üå íÜ±ÜÚíÑÜÜ “å. ´ÜåÏÜÃÜÜ ÃÜå´Üä´íÜÃÜàØ ôÜÜæ³Üß ÏÜ÷¶íÜÆÜâ±ÜÚ ÆÜÜôÜàØ ¹ß™ÜÚÀÝóü ÷´Üß. ´Üå†Üå ÏÜÜÃÜ´ÜÜ ÷´ÜÜ ‘å, ``‘Üå‰ ÆÜ±Ü ôÜÏÜôÑÜÜÃÜàØ ô³ÜÜÑÜß ôÜÏÜÜÁÜÜÃÜ Õ÷ôÜÜ ÃÜ³Üß''. Õ÷ôÜÜ³Üß ‘ÜÏÜœÜêÜÜ‹ ÏÜÜÄÜÚ ÏÜìß ¡ÑÜ “å, ÆÜ±Ü ô³ÜÜÑÜß ÏÜÜÄÜÚ ÃÜ÷Î. ‡”ÓÜÑÜêÜ-ÆÜåêÜåôüÜ‡ÃÜ èåíÜÜ ™Ü±ÜÜ ÝíÜíÜÜ¹ Õ÷ôÜÜÃÜÜ ÏÜÜÄÜåÚ ÷èà ÆÜ±Ü ‹‘åêÜÜÑÜÜ ÃÜ³Üß ´Üå †ÜÆÜ±Üå ¡å‰ ÓûÜ “ß†å. ÄÜÜØÁÜß¢ÃÜÜ ÃÜå´Üä´íÜÃÜß ôÜÜæ³Üß ÏÜÜåüß ÝôÜÝ½ †å ÷´Üß ‘å, ´ÜåÏÜÃÜå ‘Üå‰ íÑÜÞø´ÜÄÜ´Ü ÝôÜÝ½ ÷ÜØôÜêÜ ‘ÓíÜÜÏÜÜØ ÓôÜ ÃÜ÷Üå´ÜÜå. ´ÜåÏÜ±Üå ÆÜÜå´ÜÜÃÜß ´ÜÏÜÜÏÜ šÜÏÜ´ÜÜÃÜÜå ‹ÆÜÑÜÜåÄÜ ôíÜô³Ü ôÜÏÜÜèÃÜàØ ÝÃÜÏÜÜÚ±Ü ‘ÓíÜÜ ÏÜÜüå ‘ÑÜÜåÚ ÷´ÜÜå. ´ÜåÏÜÃÜÜ ÃÜå´Üä´íÜÃÜÜ ËÜìå ÍÜÜÓ´ÜßÑÜÜå †å‘´ÜÜØ´Ü±Üå ËÜØÁÜÜÑÜÜ ÷´ÜÜ. ´ÜåÏÜÃÜÜÏÜÜØ ÓÜóü×ßÑÜ ÍÜÜíÜÃÜÜÃÜå ¡ÄÜÂ´Ü ‘Óß ÷´Üß. ´ÜåÏÜÃÜÜ ÃÜå´Üä´íÜÃÜß ôÜÜæ³Üß ÏÜÜåüß ÉìñÜàÝ´Ü †å ÷´Üß ‘å, ´ÜåÏÜ±Üå ôÜÏÜÜèÏÜÜØ ôÜÜæ³Üß ïÜÜåÝóÜ´Ü †ÃÜå ‘œÜ²ÜÑÜåêÜÜ íÜÄÜÚÃÜÜ ‹´³ÜÜÃÜ ÏÜÜüå ÆÜÂÑÜ´ÃÜÜå ‘ÑÜÜÚ ÷´ÜÜ. ÍÜÜÓ´ÜßÑÜ ôÜÏÜÜè ÏÜÜüå ‘êÜØ‘ ôÜÏÜÜÃÜ †ôÆÜäïÑÜ´ÜÜ èåíÜß ‘àÆÜÂ³ÜÜÃÜå ¹âÓ ‘ÓíÜÜ ôÜÜÏÜÜ ÆÜÂíÜÜ÷å ´ÜÓíÜÜÃÜàØ ôÜÜ÷ôÜ ´ÜåÏÜ±Üå ¹åƒÜÜ²ÒàØ ÷´ÜàØ. ´ÜåÏÜÃÜß †ÜíÜß è †å‘ †ÃÑÜ ÝôÜÝ½ ÍÜÜÓ´ÜßÑÜ ÏÜÝ÷êÜÜ†ÜåÏÜÜØ †Ü´ÏÜÝíÜòÜÜôÜÃÜÜå ôÜØœÜÜÓ ‘ÓíÜÜÃÜß ÷´Üß. ôÜ¹ß†Üå³Üß ™ÜÓÃÜß œÜÜÓ ¹ßíÜÜêÜÜåÏÜÜØ Ó÷ßÃÜå ¹ËÜÜ‰ ÄÜÑÜåêÜß ÍÜÜÓ´ÜßÑÜ ôµÜß†ÜåÃÜå ´ÜåÏÜ±Üå ÆÜÜå´ÜÜÃÜÜ ÏÜÜüå, ‘àüàØËÜ ÏÜÜüå †ÃÜå ÓÜóü× ÏÜÜüå †Ü´ÏÜÝíÜòÜÜôÜ ôÜÜ³Üå †ÜÄÜì íÜÁÜíÜÜÃÜß ÆÜÂåÓ±ÜÜ †ÜÆÜß ÷´Üß. ´ÜåÏÜ±Üå †Ü”Ü¹ßÃÜÜ †ÜØ¹ÜåêÜÃÜÏÜÜØ ôµÜß†ÜåÃÜå ¡å²ßÃÜå ÍÜÜÓ´ÜßÑÜÜåÃÜå ôµÜßïÜÞø´ÜÃÜÜå ÆÜÝÓœÜÑÜ [†ÜçøüÜåËÜÓ 2014] ÃÜíÜ¢íÜÃÜÃÜÜå †šÜÓ¹å÷

ôÜÉì´ÜÜ ÏÜåìíÜß ÷´Üß. ´ÜåÏÜ±Üå ôÜÏÜÜèÃÜß ÃÜËÜìÜ‰ ¹âÓ ‘ÓíÜÜÃÜÜå ÆÜÂÑÜÜôÜ ‘ÓíÜÜÃÜß ôÜÜ³Üå ôÜÜ³Üå ÆÜÜå´ÜÜÃÜß †Ø¹Ó Ó÷åêÜß ÃÜËÜìÜ‰†Üå ÆÜÓ ÝíÜèÑÜ ÏÜåìíÜíÜÜÃÜÜ ÆÜÂÑÜÜôÜÜå œÜÜêÜà ÓÜƒÑÜÜ ÷´ÜÜ. ´ÜåÏÜ±Üå ÍÜÜÓÆÜâíÜÚ‘ ‘ûàØ ÷´ÜàØ":

‘ÓÜíÑÜÜå ÷´ÜÜå. ÄÜÜØÁÜß¢†å ‘ûàØ ÷´ÜàØ": ŸÑÜÜØ ôÜàÁÜß ÏÜÝ÷êÜÜ†Üå ¡÷åÓ ¢íÜÃÜÏÜÜØ ÃÜ÷Î ÆÜÂíÜåïÜå, ´ÑÜÜØ ôÜàÁÜß †ÜÆÜ±ÜÃÜå ôíÜÓÜŸÑÜ ÏÜìíÜÜÃÜß ôÜØÍÜÜíÜÃÜÜ ÃÜ³Üß †ÃÜå ÏÜÝ÷êÜÜ†ÜåÃÜß ÍÜÜÄÜß¹ÜÓß ÝíÜÃÜÜÃÜàØ ôíÜÓÜŸÑÜ ÏÜìß ¡ÑÜ ´ÜÜåÆÜ±Ü ÏÜÜÓå ÏÜÃÜ ´Üå ôíÜÓÜŸÑÜÃÜÜå ‘Üå‰ †³ÜÚ ÃÜ³Üß.

´ÜÏÜå ¹àÝÃÜÑÜÜÃÜå ËÜ¹êÜíÜÜ ‡œ“´ÜÜ ÷Üå, ´ÜÜå ´ÜåÃÜß ïÜé†Ü´Ü ôÜÜæÆÜÂ³ÜÏÜ †ÜÆÜ±ÜÜ ÆÜÜå´ÜÜÃÜÜÏÜÜØ ÆÜÝÓíÜ´ÜÚÃÜ ‘ÓßÃÜå ³ÜíÜß ¡å‰†å.

ÄÜÜØÁÜß¢ÃÜå ÏÜÃÜ ôíÜÓÜŸÑÜÃÜÜå †³ÜÚ ÏÜÜµÜ ôíÜÜ´ÜØµÑÜ ÏÜåìíÜíÜÜ ÆÜâÓ´ÜÜå ÃÜ÷Üå´ÜÜå. †å³Üß †ÜÄÜì íÜÁÜßÃÜå ¹åïÜíÜÜôÜß†ÜåÏÜÜØ ôÜœœÜÜ‰, ôÜÍÑÜ´ÜÜ †ÃÜå ôíÜ¹åïÜÜÝÍÜÏÜÜÃÜÃÜß ÍÜÜíÜÃÜÜ èÃÏÜÜíÜíÜÜÃÜÜå ÆÜ±Ü ÷´ÜÜå. ‘Üå‰ ÆÜ±Ü ÃÜå´Üä´íÜ ‘åüêÜàØ †ôÜÓ‘ÜÓ‘ “å ´ÜåÃÜÜå †å‘ ÏÜÜÆÜ¹Ø² èÃÜôÜÜÏÜÜÃÑÜÏÜÜØ ´ÜåÃÜÜå ÆÜÂÍÜÜíÜ “å. ÄÜÜØÁÜß¢ÃÜÜ ÃÜå´Üää´íÜÃÜÜå ÆÜÂÍÜÜíÜ ÝíÜÝíÜÁÜ šÜåµÜÜåÃÜÜ ÏÜ÷ÜÃÜàÍÜÜíÜÜå³Üß êÜ‰ÃÜå ÝíÜòÜÏÜÜØ ¡Ý´ÜíÜÜ¹ßÝíÜÓÜåÁÜß †ÃÜå ôÜÓÏÜàƒÜ´ÑÜÜÓÝíÜÓÜåÁÜß èÃÜ†ÜØ¹ÜåêÜÃÜ ÆÜÓ ÆÜ²ÒÜå “å. ÆÜàô´Ü‘ÃÜÜ µÜß¡ ÍÜÜÄÜÏÜÜØ ÓÜåÏÜÜØ ÓÜåêÜÜØ, ÓíÜßÃºÃÜÜ³Ü üÜÄÜÜåÓ, ÏÜßÓÜØËÜ÷åÃÜ, ÝíÜÃÜÜåËÜÜ ÍÜÜíÜå, ÏÜÜ„üÃÜ êÑÜà³ÜÓ Õ‘ÄÜ èåíÜÜ ÏÜ÷ÜÃÜàÍÜÜíÜÜå, ŸÑÜÜçèÚ ËÜÃÜÜÚ² ïÜÜç †ÃÜå ¹êÜÜ‰ êÜÜÏÜÜ èåíÜÜ ÃÜÜåËÜåêÜ ÆÜàÓô‘ÜÓ ÝíÜèå´ÜÜ†Üå ´Ü³ÜÜ ÓÜóü×ßÑÜ ôÜàÓšÜÜ †ÃÜå †ÜØ´ÜÓÓÜóü×ßÑÜ Ó±ÜÃÜßÝ´Ü†Üå ÆÜÓ ÄÜÜØÁÜß¢ÃÜÜ ÃÜå´Üä´íÜÃÜÜ ÆÜÂÍÜÜíÜ ÝíÜïÜå è±ÜÜíÜíÜÜÏÜÜØ †ÜíÑÜàØ “å. ¹êÜÜ‰ êÜÜÏÜÜÃÜå 1989ÏÜÜØ ÃÜÜåËÜåêÜ ÆÜàÓô‘ÜÓ ÏÜëÑÜÜå ÷´ÜÜå. †Ü ÆÜàÓô‘ÜÓÃÜÜå ôíÜß‘ÜÓ ‘Ó´ÜÜØ ÍÜÜóÜ±ÜÏÜÜØ ´ÜåÏÜ±Üå ‘ûàØ ÷´ÜàØ":

ÆÜàô´Ü‘ÃÜÜ †ØÝ´ÜÏÜ ÆÜÂ‘Ó±ÜÏÜÜØ êÜåƒÜ‘ ‘÷å “å ‘å, †ÜÆÜ±Üß ËÜÁÜÜÃÜß †Ø¹Ó ÃÜå´Üä´íÜÃÜß šÜÏÜ´ÜÜ “å è, ÆÜ±Ü ´ÜåÃÜå ÝïÜô´ÜËÜ½ Óß´Üå ÆÜÂÑÜ´ÃÜÜå ‘ÓßÃÜå ÝíÜ‘ôÜÜíÜíÜß ¡å‰†å. ÓÜèÏÜÜå÷ÃÜ ÄÜÜØÁÜß ´ÜåÏÜÃÜÜ ¹Ü¹ÜÃÜå `‘àïÜì ƒÜêÜÜôÜß' ÄÜ±ÜÜíÜå “å. ¢íÜÃÜéÆÜß ÃÜ¹ß ÁÜÜåÁÜ †ÃÜå ÃÜÜÃÜß ÁÜÜÓÜ†Üå ôíÜéÆÜå íÜ÷å “å, èåÃÜå ÆÜÜÓ ‘ÓíÜÜ ‘àïÜì ƒÜêÜÜôÜßÃÜß èéÓ “å †ÃÜå ƒÜÓåƒÜÓ ÄÜÜØÁÜß ‘àïÜì ƒÜêÜÜôÜß “å. ÏÜ÷Ü´ÏÜÜ ÄÜÜØÁÜßÃÜÜ ¢íÜÃÜ ÆÜÓ ôÜÇ‘²Üå ÆÜàô´Ü‘Üå ÍÜÜÓ´ÜßÑÜ †ÃÜå ÝíÜ¹åïÜß êÜåƒÜ‘Üå ¿ÜÓÜ êÜƒÜÜÑÜÜØ “å †ÃÜå êÜƒÜÜ‰ ÓûÜØ “å. †Ü ÆÜàô´Ü‘ÜåÏÜÜØ ÏÜàƒÑÜ´íÜå ´ÜåÏÜÃÜÜ ¢íÜÃÜÃÜß ÏÜàƒÑÜ ™ÜüÃÜÜ†ÜåÃÜàØ íÜ±ÜÚÃÜ ÷ÜåÑÜ “å †ÃÜå ÍÜÜÓ´ÜÃÜß ôíÜ´ÜØµÜ´ÜÜ ÏÜÜüåÃÜÜ †ÜØ¹ÜåêÜÃÜ ÆÜÓ ÆÜÂ‘ÜïÜ ÆÜÜ²íÜÜÏÜÜØ †ÜíÜå “å. ÆÜ±Ü ´ÜåÏÜÃÜÜ †´ÑÜØ´Ü ÆÜÂÍÜÜíÜïÜÜìß ÃÜå´Üä´íÜ ÆÜÓ ËÜ÷à †Üå“Üå ÝíÜœÜÜÓ ‘ÓíÜÜÏÜÜØ †ÜíÑÜÜå “å. ÆÜÜô‘êÜ †åêÜÃÜ ÃÜÜ”Óå³ÜÃÜàØ †Ü ÆÜàô´Ü‘ ´ÜåÃÜå ÑÜ³ÜÜ³ÜÚÆÜ±Üå Óèâ ‘Óå “å. ÆÜàô´Ü‘³Üß †ÜÆÜ±ÜÜ ÆÜâíÜÚ ÓÜóü×ÆÜÝ´Ü †å ÆÜß èå †Ë¹àêÜ ‘êÜÜÏÜ †´ÑÜØ´Ü ÆÜÂÍÜÜÝíÜ´Ü ³ÜÑÜÜ ÷´ÜÜ. ËÜÓÜ‘ †ÜåËÜÜÏÜÜ†å ÆÜàô´Ü‘ÃÜå ¹Ü¹ ÏÜÜØÄÜß êÜå ´ÜåíÜàØ †ÃÜå ÄÜÜØÁÜß¢ÃÜå ôÜÏÜèíÜÜ ÏÜÜüå ‹ÆÜÑÜÜåÄÜß ÄÜ±ÜÜíÑÜàØ ÷´ÜàØ. ÆÜÂÝôÜ½ ÝÉêÏÜ ÝÃÜ¹åÚïÜ‘ ïÑÜÜÏÜ ËÜåÃÜåÄÜêÜå ÆÜàô´Ü‘ÃÜß ÆÜÂïÜØôÜÜ ‘Ó´ÜÜØ êÜƒÑÜàØ ÷´ÜàØ":

÷àØ †Ü ÆÜàÓô‘ÜÓÃÜå ÏÜ÷Ü´ÏÜÜ ÄÜÜØÁÜß ÆÜÂ´ÑÜå ñÜ½ÜØèÝêÜ ôíÜéÆÜå ÄÜÂ÷±Ü ‘ÓàØ “àØ. ´ÜåÏÜ±Üå ÆÜÝÓíÜ´ÜÚÃÜ ÏÜÜüå †ØÝ÷ôÜÜ´ÏÜ‘ ‘ÜÑÜÜåÚÃÜß †ÜÁÜàÝÃÜ‘ ÆÜÓØÆÜÓÜÃÜÜå ÆÜÜÑÜÜå ÃÜÜØƒÑÜÜå “å. ÏÜÃÜå ´ÜåÏÜÃÜÜ ¢íÜÃÜÏÜÜØ³Üß ÆÜÂåÓ±ÜÜ ÏÜìß “å.

ÄÜÜØÁÜß¢ÃÜå ïÜÜ ÏÜÜüå †Ü¹ïÜÚ ÃÜÜÑÜ‘ ÏÜÜÃÜíÜÜÏÜÜØ †ÜíÜå “å? ´ÜåÏÜÃÜß †Ü´ÏÜ‘³ÜÜÏÜÜØ è±ÜÜíÑÜÜ ÆÜÂÏÜÜ±Üå ´ÜÜå †å ËÜÁÜß ÃÜËÜìÜ‰†Üå ÷´Üß, èå ÏÜÜÓÜÏÜÜØ, ´ÜÏÜÜÓÜÏÜÜØ †ÃÜå ôÜÜÏÜÜÃÑÜ ÏÜÜ±ÜôÜÏÜÜØ ÷ÜåÑÜ “å. ÆÜ±Ü ´ÜåÏÜ±Üå †å ´ÜÏÜÜÏÜ ÃÜËÜìÜ‰†Üå ¹âÓ ‘ÓíÜÜ ¡´Ü ôÜÜ³Üå ôÜØ™ÜóÜÚ ‘ÑÜÜåÚ ÷´ÜÜå †ÃÜå ´ÜåÏÜÜØ

ÄÜÜØÁÜß¢ÃÜÜ ÝíÜœÜÜÓÜå ´Ü³ÜÜ ÍÜÜÓ´Ü †ÃÜå ÝíÜòÜÏÜÜØ ´ÜåÏÜÃÜÜ ÆÜÂÍÜÜíÜÃÜå †ÜØ‘íÜÜÏÜÜØ †Ü ÆÜàô´Ü‘ ôÜÜåÃÜÜÃÜß ƒÜÜ±Ü ôÜÏÜÜÃÜ “å. E-mail":keyurkotak@gmail.com 

ÃÜíÜ¢íÜÃÜÃÜÜå †šÜÓ¹å÷ [†ÜçøüÜåËÜÓ 2014]

245

ÆÜàÃÜ: ÆÜÝÓœÜÑÜ, ôÜØÝšÜÆ´Ü ÆÜÝÓœÜÑÜ ôÜØ‘ÝêÜ´Ü †å‘ íÜÜÓ íÜÜØœÜåêÜàØ ÆÜàô´Ü‘ ÉÓß ÉÓß íÜÜØœÜíÜÜÃÜàØ ÏÜÃÜ ³ÜÜÑÜ “å ´ÜÜå øÑÜÜÓå‘ †åíÜß èéÝÓÑÜÜ´Ü ¥ÍÜß ³ÜÜÑÜ “å. ¹Óå‘ íÜƒÜ´Üå †å íÜÜœÜÃÜÏÜÜØ³Üß ÃÜíÜß êÜÜÄÜ±Üß †ÃÜàÍÜíÜÜÑÜ “å, ÃÜíÜÜØ †³ÜÚ™ÜüÃÜÜå ´ÜÜÓíÜÜÑÜ “å, ÃÜíÜß ôÜÏÜè±Ü ‘åìíÜÜÑÜ “å, ÝíÜœÜÜÓÜå íÜÁÜà ‹ÃÃÜ´Ü ³ÜÜÑÜ “å. üâØ‘ÏÜÜØ, †å‘ íÜÜÓ íÜÜØœÜåêÜàØ ÆÜàô´Ü‘ ÉÓß íÜÜÓ ÷Ü³ÜÏÜÜØ êÜåíÜàØ íÜÜœÜ‘ ÏÜÜüå êÜÜÍÜ¹ÜÑÜß è ÆÜàÓíÜÜÓ ³ÜÜÑÜ “å. ÆÜ±Ü ÁÜÜÓÜå ‘å, ‘Üå‰ ÆÜàô´Ü‘ ÆÜ÷åêÜß íÜÜÓ íÜÜØœÜíÜÜÃÜàØ ÆÜ±Ü ËÜÜ‘ß Ó÷ß ÄÜÑÜàØ ÷ÜåÑÜ ´ÜÜå? ÏÜÄÜèÏÜÜØ ‘å ‘ÜÄÜì ‹ÆÜÓ ÃÜÜÇÁÜß ÓÜƒÜíÜÜ “´ÜÜØ †ÃÜå ™Ü±Üß ‡œ“Ü “´ÜÜØ ÓÜåèËÜÓÜåèÃÜß íÑÜô´Ü´ÜÜÃÜå ‘ÜÓ±Üå íÜÜØœÜíÜÜ ÏÜÜüå ÷Ü³Ü ÆÜÓ ÃÜ êÜ‰ ïÜ‘ÜÑÜàØ ÷ÜåÑÜ ´ÜÜå? †å íÜ±ÜíÜØœÜÜÑÜåêÜÜØ ÆÜàô´Ü‘ÜåÃÜå íÜÜØœÜíÜÜ ÏÜÜüå ÆÜâÃÜ: ÑÜÜ¹ †ÆÜÜíÜíÜÜ `ÆÜàÃÜ: ÆÜÝÓœÜÑÜ, ôÜØÝšÜÆ´Ü ÆÜÝÓœÜÑÜ' ÝíÜÍÜÜÄÜ ïÜé ‘ÑÜÜåÚ “å. èåÏÜÜØ †Ü íÜƒÜ´Üå †ÜÆÜ íÜÜØœÜïÜÜå". . . ¢ÓíÜíÜÜÃÜß ´ÜÜ‘Ü´Ü ÷ÜåÑÜ ´ÜÜå è íÜÜØœÜíÜÜ èåíÜß œÜÜåÆÜ²ß : ´ÑÜÜÓå ‘ÓßïÜàØ ïÜàØ?

†ÃÜàíÜÜ¹ : ÃÜÓ÷ÝÓ ÆÜÓßƒÜ-ÆÜÜØ²àÓØÄÜ ÝíÜ¬êÜ íÜìÜÏÜå

¢íÜÃÜ, ôÜÏÜÜè, ÁÜÏÜÚ, ÝíÜ‘ÜôÜ, ÁÜÃÜ, †³ÜÚ´ÜØµÜ, ÏÜÜÃÜíÜ´ÜÜ, ÓÜå¢, ¹ÜÃÜ, ôÜåíÜÜ, ÝÃÜôÜËÜ´Ü èåíÜß ‘å †Ü ÆÜÂ‘ÜÓÃÜß ‘Üå‰ ÆÜ±Ü ËÜÜËÜ´ÜÏÜÜØ ÆÜÜå´ÜÜÃÜß §œÜß ôÜÏÜè±Ü ‘å ÏÜÜÃÜíÜßÑÜ †ÜœÜÜÓÝíÜœÜÜÓÃÜÜå ÉÜØ‘Üå ‘å †üêÜ ÝíÜòÜÜôÜ ÁÜÓÜíÜ´Üß ‘Üå‰ ÆÜ±Ü íÑÜÝø´Ü ´ÑÜÜÓå ‘ÓßïÜàØ ïÜàØ? íÜÜØœÜå ´ÜÜå ´ÜåÃÜå ÆÜÜå´ÜÜÃÜÜ ÆÜÄÜ ÃÜßœÜå³Üß èÏÜßÃÜ ôÜÓ‘ß ÄÜÑÜÜÃÜÜå ‘å ÏÜÜ³Üå †ÜÍÜ ´Üâüß ÆÜ²ÒÜÃÜÜå †÷åôÜÜôÜ ³ÜÑÜÜ íÜÄÜÓ ÃÜÜ Ó÷å! ´ÜÏÜå ÆÜÓÜÆÜâíÜÚ³Üß œÜÜêÑÜÜ †ÜíÜ´ÜÜ ÏÜ÷ÜÃÜ ÝôÜ½ÜØ´ÜÜå †ÃÜå ñÜåó« ÆÜÓØÆÜÓÜ†ÜåÃÜÜ ÆÜÜÑÜÜ ÆÜÓ ÃÜíÜÜ ÝíÜœÜÜÓÜå †ÃÜå ôÜíÜÚÏÜÜÃÑÜ †ÜœÜÓ±ÜÃÜÜå èå ÏÜ÷åêÜ ËÜÃÜÜíÑÜÜå ÷ÜåÑÜ ´Üå ôÜ™Üìß ÏÜÜÃÑÜ´ÜÜ†Üå, ÝôÜ½ÜØ´ÜÜå †ÃÜå ÝÃÜÑÜÏÜÜåÃÜÜ ÏÜâìÏÜÜØ è ™ÜÜ ‘Óå †åíÜß †Ü œÜÜåÆÜ²ß “å. üÜçêôüÜçÑÜå ´ÜåÓ ¹ÜÑÜ‘Ü ÆÜ÷åêÜÜØ êÜƒÜåêÜÜ †ÃÜå 1928ÏÜÜØ ÃÜÓ÷ÝÓ ÆÜÓßƒÜ ¿ÜÓÜ †ÃÜâÝ¹´Ü †Ü ÆÜàô´Ü‘ÃÜß ÆÜÂô´ÜÜíÜÃÜÜÏÜÜØ è ‘Ü‘ÜôÜÜ÷åËÜ ‘ÜêÜåêÜ‘Óå ´ÜåÃÜß ôÉÜåü‘´ÜÜ-¹Ü÷‘´ÜÜ †ÃÜå ÝíÜÁíÜØôÜ‘´ÜÜÃÜÜå ÆÜÝÓœÜÑÜ †ÜÆÜ´ÜÜØ êÜƒÑÜàØ “å : . . .†å ËÜ÷à ƒÜÓÜËÜ œÜÜåÆÜ²ß “å. †å †ÜÆÜ±ÜÃÜå ¡ÄÜÂ´Ü ‘Óå “å, †ôíÜô³Ü ‘Óå “å, ÁÜÏÜÚÍÜßÓà ‘Óå “å. †Ü œÜÜåÆÜ²ß íÜÜØœÑÜÜ ÆÜ“ß †åïÜ†ÜÓÜÏÜ †ÃÜå ÏÜÜåèïÜÜåƒÜÃÜÜ ¹âÁÜÏÜÜØ ÆÜÿÜÜ¶ÜÜÆÜÃÜÜå ƒÜÜÓÜå ‘ÜØ‘ÓÜå ÆÜ²å “å. ŸÑÜÜÓå ÆÜÜå´ÜÜÃÜàØ ¢íÜÃÜ ôÜàÁÜÜÓß†å ´ÑÜÜÓå è †Ü ÏÜÃÜÜåíÑÜ³ÜÜ †Üå“ß ³ÜÜÑÜ. ÏÜÜ±ÜôÜÜ‰ÃÜå è ôÜÜíÜ ÄÜâØÄÜìÜíÜß ÏÜÜÓß†å ´ÜÜå ´ÜÜå ôÜíÜÜêÜ è ÃÜ³Üß. . . †Üèå êÜÄÜÍÜÄÜ †å‘ôÜÜå µÜßôÜ íÜóÜÚ ÆÜ“ß ÆÜ±Ü †Ü œÜÜåÆÜ²ßÃÜß ÁÜÜÓ †Üå“ß ÃÜ³Üß ³Ü‰. †³ÜÚïÜÜôµÜÃÜÜ éÆÜ‘²Ü †ÃÜå ÆÜ²‘ÜÓß ÃÜÜ ïÜ‘ÜÑÜ ´ÜåíÜÜ è±ÜÜ´ÜÜ ÝôÜ½ÜØ´ÜÜåÃÜß üÜçêôüÜçÑÜå ‘ÓåêÜß “±ÜÜíÜü †ÃÜå ´ÜåÃÜÜ ‘ÜÓ±Üå ôÜÏÜÜèÃÜÜ †å‘ ÏÜÜåüÜ íÜÄÜÚÃÜå ¹Üå”èÏÜÜØ ÏÜâ‘ß ÓÜƒÜíÜÜÃÜàØ †ÃÜØ´Ü ‘Üì³Üß œÜÜêÜ´ÜàØ ‘ÜíÜ´ÜÓàØ †ÜÆÜ±ÜÃÜå †Ü ÆÜàô´Ü‘ íÜÜØœÜßÃÜå ôÜàÆÜåÓå ôÜÏÜ¡ÑÜ “å. †ÃÜå †å ôÜÏÜ¡ÑÜ ´Üå ôÜÜ³Üå è ³ÜÜÑÜ “å ‘å †ÜÆÜ±Üå ÆÜ±Ü †Ü ‘ÜíÜ´ÜÓÜÃÜÜ Ý÷ôôÜå¹ÜÓ “ß†å.

246

[ÆÜÂ±ÜíÜ †ÁÑÜÜÓà ÝêÜÝƒÜ´Ü ¹ß™ÜÚ ÆÜÝÓœÜÑÜ(†ÜçøüÜå."–"Ý²ôÜå. 2013)ÏÜÜØ³Üß ôÜØÆÜÜÝ¹´Ü] [ÆÜåÆÜÓËÜç‘ ËÜÜ‡ÞÃ²ØÄÜ, ôÜÜ‡” : 4.5×7, ÆÜÜÃÜÜ : 318+10, _ 75] [†ÜçøüÜåËÜÓ 2014] ÃÜíÜ¢íÜÃÜÃÜÜå †šÜÓ¹å÷

ÄÜÜØÁÜßÝíÜœÜÜÓÃÜÜå ÏÜÁÜà‘ÜåóÜ : ÄÜÜØÁÜß¢ÃÜÜå ôÜØô‘ÜÓíÜÜÓôÜÜå

ôÜØÆÜÜ¹‘ : ÆÜß. ÆÜÂ‘ÜïÜ íÜåÄÜ²

ÄÜÜØÁÜßÝíÜœÜÜÓÃÜÜ ÏÜ÷ÜÆÜÂíÜÜ÷ÃÜàØ ¹Üå÷ÃÜ ‘ÓßÃÜå †åÃÜå †ÃÜå‘ÝíÜÁÜ éÆÜå †Ü‘ÜÓËÜ½ ‘ÓíÜÜÃÜÜ ÆÜÂÑÜÜôÜÜå ´ÜÜå †ÃÜå‘ ³ÜÑÜÜ “å; ³Ü´ÜÜ ÓûÜ “å, ³Ü´ÜÜ Ó÷åïÜå. †åÏÜÜØ ÆÜß. ÆÜÂ‘ÜïÜ íÜåÄÜ² ¿ÜÓÜ †ÆÜÜÓ ÝÃÜó«ÜÆÜâíÜÚ‘ ´ÜæÑÜÜÓ ³ÜÑÜåêÜÜå ÄÜÂØ³Ü ÄÜÜØÁÜß¢ÃÜÜå ôÜØô‘ÜÓíÜÜÓôÜÜå †å‘ ÃÜÜåƒÜß ÍÜÜ´Ü ÆÜÜ²ÃÜÜÓÜå †ÃÜÜåƒÜÜå ÄÜÂØ³Ü ËÜÃÜß Ó÷å “å. ÆÜàô´Ü‘ÃÜÜ ÆÜÂ‘ÜïÜ‘ßÑÜ ÝÃÜíÜå¹ÃÜÏÜÜØ ‘÷åíÜÜÑÜàØ “å ´ÜåÏÜ: `ÁÜÏÜÚ †ÃÜå †ÁÑÜÜ´ÏÜ, ÓÜè‘ÜÓ±Ü †ÃÜå †³ÜÚ‘ÜÓ±Ü, íÑÜÞø´Ü †ÃÜå ôÜÏÜÜè.".". †åÏÜ †ÃÜå‘ ÝíÜóÜÑÜÜåÃÜå ôÆÜïÜÚ´ÜÜ †Ü ÆÜàô´Ü‘ÏÜÜØ ÄÜÜØÁÜß¢ÃÜÜ ÝíÜœÜÜÓÜåÏÜÜØ œÜÜêÜ´ÜàØ Ó÷å´ÜàØ †ÝíÜÓ´Ü †Ü´ÏÜÝÃÜÓßšÜ±Ü †ÃÜàÍÜíÜÜÑÜ “å.' ÄÜÜØÁÜß¢ÃÜÜå †šÜÓ¹å÷ÃÜÜ 81 ÍÜÜÄÜ; ÏÜ÷Ü¹åíÜÍÜÜ‰ÃÜß ²ÜÑÜÓßÃÜÜ 23 ÍÜÜÄÜ.".". †ÃÜå †åÏÜ ÄÜàèÓÜ´Üß, †ØÄÜÂå¢ ÍÜÜóÜÜÃÜÜ ÄÜÜØÁÜß¢ÃÜÜ †ÃÜå ÄÜÜØÁÜßÝíÜóÜÑÜ‘ †ÃÜå‘ ÄÜÂØ³ÜÜå; ÄÜÜØÁÜß¢ÃÜÜ ÆÜµÜÜå, ÏÜàêÜÜ‘Ü´ÜÜå, ÍÜÜóÜ±ÜÜå, †ƒÜËÜÜÓß êÜåƒÜÜåÃÜÜå †ÍÑÜÜôÜ ‘ÓßÃÜå ÷¡ÓÜå ÆÜäó«ÜåÏÜÜØ³Üß ´ÜÜÓíÜß-ôÜÜÓíÜß, †‘ÜÓÜÝ¹ ˜ÏÜå †åÃÜå ÄÜÜå«íÜß, †åÃÜÜ ôÜØ¹ÍÜÜåÚÃÜß ôÜàÓåƒÜ ÏÜÜÝ÷´Üß †ÜÆÜß ÏÜÁÜÏÜÜƒÜß †ôÜØƒÑÜ ÆÜàóÆÜÜå œÜâôÜßÃÜå èåÏÜ ÏÜÁÜ †å‘µÜ ‘Óå ´ÜåÏÜ ôÜØÆÜÜ¹‘å †Ü ÏÜÁÜà‘ÜåóÜ ´ÜæÑÜÜÓ ‘ÑÜÜåÚ “å. [ÓÏÜ±Üß‘ ôÜÜåÏÜåòÜÓ ÝêÜÝƒÜ´Ü ¹ß™ÜÚ ÆÜÝÓœÜÑÜ(†ÜçøüÜå."–"Ý²ôÜå. 2013)ÏÜÜØ³Üß ôÜØÆÜÜÝ¹´Ü] [ÆÜÜ‘àØ ÆÜâ«àØ, ôÜÜ‡” 5.5×8.5, ÆÜÜÃÜÜØ 752 (743+9), _ 450/-]

ôÜÓ¹ÜÓ ÆÜüåêÜÃÜÜ íÑÜÞø´Ü´íÜÃÜÜå ôÜØÆÜâ±ÜÚ ÝœÜ´ÜÜÓ †ÜÆÜ´ÜàØ ÆÜàô´Ü‘": ôÜÓ¹ÜÓ íÜêêÜÍÜÍÜÜ‰ÃÜÜØ ÍÜÜóÜ±ÜÜå [1918³Üß 1947]

ôÜØ. ÃÜÓ÷ÝÓ ¿ÜÓ‘Ü¹ÜôÜ ÆÜÓßƒÜ, ‹¶ÜÏÜœÜØ¹ ¹ßÆÜœÜØ¹ ïÜÜ÷

ôÜÓ¹ÜÓ ÆÜüåêÜÃÜÜ íÑÜÞø´Ü´íÜÃÜÜ †ÃÜå‘ ÃÜÜÃÜÜÏÜÜåüÜ ÄÜà±ÜÜåÃÜÜå ÆÜÝÓœÜÑÜ ÏÜåìíÜíÜÜÃÜàØ †å‘ÏÜÜµÜ ôÜÜÁÜÃÜ †åÏÜÃÜÜØ ÍÜÜóÜ±ÜÜå “å. †åÏÜÃÜàØ ´Üåè, †åÏÜÃÜß ÝÃÜÍÜÚÑÜ´ÜÜ, †åÏÜÃÜàØ ïÜâÓ, †åÏÜÃÜß †ƒÜâü ÁÜßÓè, †ÃÑÜÜÑÜ ÝíÜïÜå ËÜÜìß ÏÜâ‘å †åíÜß œÜß² †ÃÜå ÄÜàèÓÜ´ÜÃÜÜ ƒÜå²â´Ü-íÜÄÜÚÃÜå ü©ÜÓ ‘ÓíÜÜÃÜß ÃÜå ´ÜåèôíÜß ËÜÃÜÜíÜíÜÜÃÜß †åÏÜÃÜß ´ÜÜêÜÜíÜåêÜß †å ËÜÁÜÜØ ÃÜå †åíÜÜØ è ËÜß¡Ø †åÏÜÃÜÜ œÜÜÝÓµÑÜÃÜÜØ êÜšÜ±ÜÜå †åÏÜÃÜÜØ ÍÜÜóÜ±ÜÜåÏÜÜØ ËÜÓÜËÜÓ ÆÜÂÝ´ÜÕËÜÝËÜ´Ü ³ÜÜÑÜ “å. †åÏÜÃÜß íÜÜ±Üß ¿ÜÓÜ ÄÜàèÓÜ´Üß ÍÜÜóÜÜÃÜàØ èå ´Üåè †ÃÜå èå ôÜÜÏÜ³ÑÜÚ ÆÜÂÄÜü ³ÜÑÜàØ “å ´ÜåíÜàØ ËÜßèå ÍÜÜÄÑÜå è ³ÜÑÜàØ ÷ïÜå. ù¹ÑÜÏÜÜØ ôÜÜÇôÜÓÜ ¥´ÜÓß ¡ÑÜ †åíÜÜ é° ÆÜÂÑÜÜåÄÜÜåíÜÜìß èàôôÜÜ¹ÜÓ ´ÜìÆÜ¹ß ÍÜÜóÜÜ †ÃÜå ïÜæêÜßÃÜÜå †å‘ ÃÜíÜÜå è ÆÜÂ‘ÜÓ †Ü ÆÜàô´Ü‘ ¿ÜÓÜ ôÜØÄÜä÷ß´Ü ôíÜéÆÜÏÜÜØ Óèâ ³ÜÜÑÜ “å †ÃÜå ´Üå †ÜÆÜ±ÜÜ ôÜÜÝ÷´ÑÜÏÜÜØ †å‘ ÃÜíÜß è ÍÜÜ´Ü ÆÜÜ²å “å. [ÆÜàô´Ü‘ÏÜÜØ³Üß]

[ÉÜåÓ ‘êÜÓ üÜ‡üêÜ, ôÜÜ‡” 6.5x9.5, ÆÜåÆÜÓ ËÜç‘ ËÜÜ‡ÞÃ²ØÄÜ, ÆÜÜÃÜÜØ 495, _ 400]

ÃÜíÜ¢íÜÃÜÃÜÜå †šÜÓ¹å÷ [†ÜçøüÜåËÜÓ 2014]

247

ÄÜÜØÁÜß¢ÃÜß Ý¹ÃÜíÜÜÓß : 100 íÜóÜÚ ÆÜ÷åêÜÜØ œÜØ¹àêÜÜêÜ ÍÜÄÜàÍÜÜ‰ ¹êÜÜêÜ 1906³Üß œÜÜêÜ´Üß êÜ²´ÜÃÜÜå †Ø´Ü †ÜíÜ´ÜÜØ ¹ÝšÜ±Ü †ÜÝÊ‘Ü³Üß ÝíÜ¹ÜÑÜ êÜåíÜÜÃÜÜå íÜƒÜ´Ü ³Ü‰ ÓûÜå ÷´ÜÜå. ÏÜÄÜÃÜêÜÜêÜ ÄÜÜØÁÜßÃÜß †ÜÄÜåíÜÜÃÜß ÷å«ìÃÜß ÏÜØ²ìßÃÜå Õ÷¹àô´ÜÜÃÜ ÆÜÓ´Ü ÉÓíÜÜ ÏÜÜüå ÝíÜ¹ÜÑÜ †ÜÆÜíÜÜÏÜÜØ †ÜíÜß ÆÜ±Ü ‘åüêÜÜ‘ ÓÜè‘ßÑÜ-ôÜÜÏÜÜÝè‘ ÏÜåìÜíÜ²ÜÏÜÜØ ÷ÜèÓß †ÜÆÜíÜÜÃÜÜ ‘ÜÓ±Üå ÄÜÜØÁÜßÍÜÜ‰ êÜØ²ÃÜ ³Ü‰ÃÜå ÍÜÜÓ´Ü ÆÜÓ´Ü ÉÓíÜÜÃÜÜ ÷´ÜÜ. 1914ÏÜÜØ è ‡ÝÃ²ÑÜÃÜ ÃÜçïÜÃÜêÜ ‘ÜýÄÜÂåôÜÃÜÜ ÆÜÂÏÜàƒÜ ËÜÃÜåêÜÜ ÍÜâÆÜåÃºÃÜÜ³Ü ËÜôÜàÃÜÜ ÆÜÂÏÜàƒÜô³ÜÜÃÜå †ÃÜå ôÜÓÜåÝèÃÜß ÃÜÜÑÜ²à, êÜÜêÜÜ êÜèÆÜ´ÜÓÜÑÜ, ÏÜ÷ÏÜ¹†êÜß ”ß±ÜÜ ôÜÝ÷´ÜÃÜÜ ÏÜ÷ÜÃÜàÍÜÜíÜÜåÃÜß ‹ÆÜÝô³ÜÝ´Ü ÁÜÓÜíÜ´ÜÜ ÆÜÂôÜØÄÜÏÜÜØ ÍÜÜÄÜ êÜåíÜÜÃÜå ôÜÜÓà è ´Üå†Üå ‘ô´ÜâÓËÜÜ †ÃÜå ‘çêÜÃÜËÜå‘ ôÜÜ³Üå êÜØ²ÃÜ ÆÜ÷ÜÇœÑÜÜ. †åíÜÜÏÜÜØ ÏÜÁÜ¹ÝÓÑÜå è ´ÜåÏÜÃÜå ôÜÏÜÜœÜÜÓ ÏÜëÑÜÜ ‘å (ÆÜ÷åêÜàØ) ÝíÜòÜÑÜà½ ÉÜüß ÃÜß‘ëÑÜàØ “å. êÜØ²ÃÜ ÆÜ÷ÜÇœÑÜÜ ÆÜ“ß ´ÜåÏÜ±Üå ´ÜåÏÜÜØ ™ÜíÜÜÑÜåêÜÜ ôÜæÝÃÜ‘ÜåÃÜß ôÜåíÜÜïÜàñÜâóÜÜ ‘ÓíÜÜ ÏÜÜüå Õ÷¹ß†ÜåÃÜàØ †å‘ ôíÜÑÜØôÜåíÜ‘ ¹ì ¥ÍÜàØ ‘ÓíÜÜÃÜß ¹ÓƒÜÜô´Ü ÏÜâ‘ß. Õ÷¹ß ôíÜÑÜØôÜåíÜ‘ ôÜÝÏÜÝ´ÜÃÜß ô³ÜÜÆÜÃÜÜ ³Ü‰. ÄÜÜØÁÜßÍÜÜ‰ ´ÜåÃÜÜ †ÁÑÜšÜÆÜ¹å ÝÃÜÏÜÜÑÜÜ. ´ÜåÏÜ±Üå ™ÜÜÑÜêÜ ôÜæÝÃÜ‘ÜåÃÜß ôÜÜÓíÜÜÓ ïÜßƒÜíÜÜ ÏÜÜüåÃÜÜ íÜÄÜÜÚå ÍÜÓíÜÜÑÜ ïÜé ‘ÑÜÜÚ. †Õ÷ôÜÜÃÜÜ ÏÜÜÄÜÚå †ØÄÜÂå¡å ôÜÜÏÜå êÜ²ÃÜÜÓ íÑÜÝø´Ü ÝíÜòÜÑÜà½ÏÜÜØ †ØÄÜÂåè ôÜæÝÃÜ‘ÜåÃÜß ôÜåíÜÜïÜàñÜâóÜÜ ‘Óå †å ™ÜüÃÜÜ è ™Ü±ÜÜ êÜÜå‘Üå ÏÜÜüå †œÜÓèÍÜÓß ÷´Üß ÆÜ±Ü †å è ƒÜÓÜå ôÜ´ÑÜÜÄÜÂ÷ “å, †åÏÜ ÄÜÜØÁÜß¢ ÆÜÜå´ÜÜÃÜÜ †ÜœÜÓ±Ü ¿ÜÓÜ ôÜÏÜ¡íÜß ÓûÜ ÷´ÜÜ. †ØÄÜÂåè ôÜÜÏÜÂÜŸÑÜÃÜß ÝËÜÃÜïÜÓ´Üß ôÜåíÜÜ ËÜ¡íÜíÜÜÃÜÜå ÝÃÜ±ÜÚÑÜ ¡÷åÓ ‘Ó´ÜÜ †å‘ ÆÜÝÓÆÜµÜÏÜÜØ ôÜÜæÆÜÂ³ÜÏÜ ôÜ÷ß ‘ÓÃÜÜÓÜÏÜÜØ ÆÜ±Ü ÆÜÜå´Üå è ÷´ÜÜ. (`†Ü ´ÜÏÜÜÓàØ ‘ÜÑÜÚ ´ÜÏÜÜÓÜ †Õ÷ôÜÜÃÜÜ ÝôÜ½ÜØ´Ü³Üß ÝíÜÓà½ ÃÜ³Üß'"—"†åÏÜ ´ÜÜÓ ‘ÓßÃÜå ÆÜâ“´ÜÜ ÝÏÜµÜ ÆÜÜåêÜÜ‘ †ÜÄÜì ÄÜÜØÁÜß¢†å ÆÜÜå´ÜÜÃÜÜ ÝíÜœÜÜÓÜå Óèâ ‘ÑÜÜÚ ÷´ÜÜ. ´Üå ÝíÜÄÜ´ÜÜå ÄÜÜØÁÜß¢†å †Ü´ÏÜ‘³ÜÜÏÜÜØ ÆÜ±Ü ôÜÏÜÜíÜß “å. èà†Üå †ÜíÜÓ±Ü : 4)

†ÜçÄÜôü – 1914 1–3 Óô´ÜÜÏÜÜØ 41 êÜØ²ÃÜ ÆÜ÷ÜÇœÑÜÜ. 5 êÜØ²ÃÜ, ôÜÓÜåÝèÃÜß ÃÜÜ‡²à ÏÜìíÜÜ †ÜíÑÜÜØ, ÆÜÂ³ÜÏÜ ÏÜàêÜÜ‘Ü´Ü. íÜß. íÜß. ÝÄÜÝÓ ÏÜìíÜÜ †ÜíÑÜÜ.2 6,73 êÜØ²ÃÜ 8 êÜØ²ÃÜ, ÄÜÜØÁÜß¢, ‘ô´ÜâÓËÜÜ †ÃÜå ‘çêÜÃÜËÜå‘ÃÜÜ ÏÜÜÃÜÏÜÜØ ÏÜåìÜíÜ²Üå, ô³Üì ÝôÜÝôÜêÜ ÷ÜçüåêÜ, ÆÜÂ. ÍÜâÆÜåÃºÃÜÜ³Ü ËÜôÜà, ÷ÜèÓ—êÜÜêÜÜ êÜèÆÜ´ÜÓÜÑÜ, ôÜÓÜåÝèÃÜß ÃÜÜ‡²à, ÏÜ÷ÏÜ¹ †êÜß ”ß±ÜÜ, íÜß. íÜß. ÝÄÜÝÓ íÜÄÜåÓå. 9,11,12 [êÜØ²ÃÜ] 15-23 '' 25 '' 27–31 ''

10 êÜØ²ÃÜ, ‘çêÜÃÜËÜå‘ èå†Üå èÏÜÚÃÜ ÷´ÜÜ †ÃÜå èåÏÜ±Üå ÝËÜÂÝüïÜ ÃÜÜÄÜÝÓ‘ ÆÜ¹ ÏÜåìíÜíÜÜ ¹. †Ü.ÏÜÜØ †Ó¢ ‘Óß ÷´Üß ´ÜåÏÜ±Üå ïÜàØ ‘ÓíÜàØ ~ †ØÄÜå ôÜÓ‘ÜÓÃÜå ÆÜµÜ êÜƒÑÜÜå. 13 êÜØ²ÃÜ 14 êÜØ²ÃÜ, ÄÜÜØÁÜß¢ ´Ü³ÜÜ ËÜß¡Ø èåÏÜÜØ ÷´ÜÜØ, ‘ô´ÜâÓËÜÜ, ôÜÓÜåÝèÃÜß ÃÜÜ‡²à, ²Üç. ¢íÜÓÜè ÏÜ÷å´ÜÜ íÜÄÜåÓå"—"‘àêÜ 53 è±Üå, êÜ²Ü‰ †ØÄÜå èå ‘ÜÏÜ ôÜÜÇÆÜíÜÜÏÜÜØ †ÜíÜå ´Üå ‘ÓíÜÜ ‡œ“Ü ¹ïÜÜÚíÜ´ÜÜå ÆÜµÜ ÃÜÜÑÜËÜ Õ÷¹ß íÜ¢ÓÃÜå êÜƒÑÜÜå. 24 êÜØ²ÃÜ, ´ÜÜ. 10ÏÜßÃÜÜ ÆÜµÜÃÜÜ †ÃÜàôÜØÁÜÜÃÜÏÜÜØ íÜÁÜà ÏÜÜÝ÷´Üß ÏÜÜå‘êÜß. 26 êÜØ²ÃÜ, ~‘ ÆÜµÜÏÜÜØ êÜƒÑÜàØ"—"ÏÜ´ÜêÜËÜ"–"`÷ÏÜ±ÜÜØ ´ÜÜå ™ÜíÜÜÑÜåêÜÜØÃÜß ôÜÜÓíÜÜÓ ïÜßƒÜíÜ´ÜÜ íÜÄÜÜåÚÏÜÜØ ¡Œ “àØ.'4

1 ÄÜÂåü ÝËÜÂüÃÜå èÏÜÚÃÜß ôÜÜÏÜå ÑÜà½ ¡÷åÓ ‘ÑÜàÛ. 2 ~‘Ü¹ Ý¹íÜôÜÃÜÜå ÉÓ‘ ÷ÜåíÜÜÃÜÜå ôÜØÍÜíÜ “å. 3 ÏÜÄÜÃÜêÜÜêÜ ÄÜÜØÁÜß íÜÄÜåÓå ²ÓËÜÃÜ³Üß ÏÜàØËÜ‰ èíÜÜ ÃÜß‘ìÖÑÜÜ.



ôÜÆüåÏËÜÓ"–"†ÜçøüÜåËÜÓ"–"ÃÜíÜåÏËÜÓ, 1914ÃÜß Ý¹ÃÜíÜÜÓß †ÜÄÜÜÏÜß ÏÜÜôÜ (ÃÜíÜåÏËÜÓ)ÃÜÜ †Ø‘ÏÜÜØ ÆÜÂ‘ÜÝïÜ´Ü ³ÜïÜå. –ôÜØ.



248

[†ÜçøüÜåËÜÓ 2014] ÃÜíÜ¢íÜÃÜÃÜÜå †šÜÓ¹å÷

`ÃÜíÜ¢íÜÃÜÃÜÜå †šÜÓ¹å÷'ÃÜÜ œÜÜ÷‘Üå-íÜÜœÜ‘Üå-ÄÜÂÜ÷‘ÜåÃÜå `ÃÜíÜ¢íÜÃÜÃÜÜå †šÜÓ¹å÷'ÃÜÜ ÏÜå †ÃÜå èâÃÜ-èàêÜÜ‰ 2014ÃÜÜ †Ø‘ÏÜÜØ êÜíÜÜèÏÜ †ØÄÜåÃÜß ¡÷åÓÜ´Ü ÆÜ“ß íÜÜœÜ‘Üå ´ÜÓÉ³Üß êÜíÜÜèÏÜ †ÜíÜíÜÜØ-ÍÜÓÜíÜÜØ ïÜé ³Ü‰ ÄÜÑÜÜØ “å. ¡å ‘Üå‰ íÜÜœÜ‘ÃÜå †Ü ËÜØÃÜå †Ø‘ÜåÃÜß ÝíÜÄÜ´Ü (†ÃÜà˜ÏÜå ÆÜÜÃÜÜØ ÃÜØ. 149 †ÃÜå 214)‘Üå‰‘ ‘ÜÓ±ÜôÜÓ ÁÑÜÜÃÜå ÃÜ œÜ°ß ÷ÜåÑÜ ´ÜÜå è±ÜÜíÜíÜÜÃÜàØ ‘å †Ü †Ø‘ †åüêÜå ‘å, †ÜçÄÜôü ÏÜÜôÜÃÜÜ †Ø‘³Üß ôÜÜÏÜÝÑÜ‘ÃÜàØ êÜíÜÜèÏÜ ´ÜåÃÜß ÆÜ²´ÜÓ Õ‘ÏÜ´Ü ´ÜÜå ÃÜ÷Î, ÆÜ±Ü †åÃÜÜ³Üß †Üå“àØ, ôÜÜæèÃÑÜ ÏÜâêÑÜ ÓÜƒÜíÜÜ ÃÜíÜ¢íÜÃÜ ü×ôü ¿ÜÓÜ ÃÜ’ß ³ÜÑÜàØ “å. †Ü ÏÜâêÑÜ é. 150/- ÆÜÂÝ´Ü íÜóÜÚ “å. íÜÜÝóÜÚ‘ êÜíÜÜèÏÜÃÜß ÏÜà¹´Ü †åÝÆÜÂêÜ³Üß ÏÜÜœÜÚ Ó÷åïÜå. ÃÜíÜÜ ÄÜÂÜ÷‘ÜåÃÜå íÜóÜÚ 2014ÃÜÜ †åÝÆÜÂêÜ³Üß ÆÜÂ‘ÜÝïÜ´Ü ³ÜÑÜåêÜÜØ ´ÜÏÜÜÏÜ †Ø‘Üå †å‘ôÜÜ³Üå ÏÜÜå‘êÜß †ÜÆÜíÜÜÏÜÜØ †ÜíÜïÜå. èå†ÜåÃÜå †Ü ôÜÜÏÜÝÑÜ‘ †´ÑÜÜÓ ôÜàÁÜß ÝíÜÃÜÜ ÏÜâêÑÜå ÏÜìß ÓûàØ ÷´ÜàØ †åÏÜÜØ³Üß ÏÜÜµÜ êÜíÜÜèÏÜ ÍÜÓÃÜÜÓ íÑÜÝø´Ü-ôÜØô³ÜÜÃÜå è †Ü †Ø‘ ÏÜÜå‘êÜíÜÜÏÜÜØ †ÜíÑÜÜå “å. èå íÜÜœÜ‘ÜåÃÜÜ ÏÜåêÜ †Ü‰²ß ‹ÆÜêÜËÁÜ “å ´Üå ôÜÜæÃÜå †Ü †Ø‘ (ÆÜß²ß†åÉ ÉÜ‡êÜ) ÏÜåêÜ ¿ÜÓÜ ÏÜÜå‘êÜß †ÜÆÜíÜÜÏÜÜØ †ÜíÑÜÜå “å. †å ÏÜÜüå êÜíÜÜèÏÜ ÍÜÓíÜàØ èéÓß ÃÜ³Üß. ‘åüêÜÜ‘ íÜÜœÜ‘Üå `ÃÜíÜ¢íÜÃÜÃÜÜå †šÜÓ¹å÷' ÆÜÜå´ÜÜÃÜÜ ÝÏÜµÜ-ÆÜÝÓíÜÜÓèÃÜ-ïÜàÍÜåœ“‘ÃÜå ÍÜåüéÆÜå ÏÜÜå‘êÜß ÓûÜ “å. †ÜÆÜ ÆÜ±Ü ¡å †åÏÜ ‘ÓíÜÜ ‡œ“´ÜÜ ÷Üå ´ÜÜå ´ÜåÏÜÃÜàØ ÃÜÜÏÜ-ôÜÓÃÜÜÏÜàØ-ÉÜåÃÜ-ÏÜåêÜ †Ü‰²ß ÃÜíÜ¢íÜÃÜÃÜÜ ôÜÓÃÜÜÏÜå ÏÜÜå‘êÜßÃÜå ÃÜßœÜåÃÜÜÏÜÜØ³Üß †ÜÆÜÃÜå †ÃÜà‘âì Óß´Üå ÍÜåüéÆÜå êÜíÜÜèÏÜ ÍÜÓß ïÜ‘Üå “Üå":

ÃÜíÜ¢íÜÃÜ ü×ôü/Navajivan TrustÃÜÜ ÃÜÜÏÜå ÏÜÃÜß†Üç²ÚÓ †³ÜíÜÜ œÜå‘ ÏÜÜå‘êÜÜíÜß ïÜ‘ÜÑÜ “å. éËÜé êÜíÜÜèÏÜ ÍÜÓß ïÜ‘ÜÑÜ “å. ÃÜíÜ¢íÜÃÜÃÜÜ ËÜý‘ †å‘Ü‹ÃüÏÜÜØ ÆÜ±Ü ÝÃÜÁÜÜÚÝÓ´Ü Ó‘ÏÜÃÜÜå œÜå‘ †³ÜíÜÜ Ó‘ÏÜ èÏÜÜ ‘ÓÜíÜß ïÜ‘ÜÑÜ “å. ´ÜåÃÜß ÝíÜÄÜ´Ü †Ü ÆÜÂÏÜÜ±Üå “å": ÃÜíÜ¢íÜÃÜ ü×ôü/Navajivan Trust ËÜý‘": ôüåü ËÜý‘ †ÜçÉ ‡ÝÃ²ÑÜÜ ËÜÂÜÃœÜ": †ÜñÜÏÜ ÓÜå² ‘ÓÃü †å‘Ü‹Ãü †å‘Ü‹Ãü ÃÜØËÜÓ": 10295506832 ËÜÂÜÃœÜ ‘Üå²": 2628 †Ü‰†åÉ†åôÜ ‘Üå²": SBIN0002628 †åÏÜ†Ü‰ôÜß†ÜÓ ‘Üå²": 380002006 ôÜÓÃÜÜÏÜàØ": †åôÜ.ËÜß.†Ü‰ †ÜñÜÏÜ ÓÜå², ÄÜâèÓÜ´Ü ÝíÜ¾ÜÆÜß« ‘çÏÆÜôÜ, ÆÜÜåôü ÃÜíÜ¢íÜÃÜ, †ÏÜ¹ÜíÜÜ¹"–"380014, ÄÜàèÓÜ´Ü ÓÜŸÑÜ, ÍÜÜÓ´Ü



ÃÜíÜ¢íÜÃÜÃÜÜå †šÜÓ¹å÷ [†ÜçøüÜåËÜÓ 2014]

249

ËÜý‘ †å‘Ü‹ÃüÏÜÜØ êÜíÜÜèÏÜÃÜß Ó‘ÏÜ èÏÜÜ ‘ÓÜíÑÜÜ ÆÜ“ß 27540635 (†ç‘ôüåÃïÜÃÜ 218 †³ÜíÜÜ 224) ÃÜØËÜÓ ÆÜÓ ÉÜåÃÜ ‘ÓßÃÜå ¡±Ü ‘ÓíÜß. †Ü ‹ÆÜÓÜØ´Ü èåÏÜÃÜÜ ÃÜÜÏÜå êÜíÜÜèÏÜ †³ÜíÜÜ ÍÜåüéÆÜå †Ü ôÜÜÏÜÝÑÜ‘ ÏÜåìíÜíÜÜ-ÏÜÜå‘êÜíÜÜ ‡œ“Üå “Üå, ´ÜåÏÜÃÜß ôÜØÆÜâ±ÜÚ ÝíÜÄÜ´Ü Ó‘ÏÜ ÍÜÑÜÜÚÃÜß ÝôêÜÆÜ ôÜÜ³Üå ÃÜíÜ¢íÜÃÜ ü×ôüÃÜÜ ôÜÓÃÜÜÏÜÜ ÆÜÓ ÏÜÜå‘êÜß †ÜÆÜíÜÜ ÃÜÏÜÂ ÝíÜÃÜØ´Üß. èå³Üß ‘ÓßÃÜå ïÜøÑÜ †åüêÜàØ íÜ÷åêÜÜ †Ø‘ ´ÜåÏÜÃÜÜ ôÜÓÃÜÜÏÜå ÆÜ÷ÜÇœÜß ïÜ‘å. `ÃÜíÜ¢íÜÃÜÃÜÜå †šÜÓ¹å÷'ÃÜÜ ´ÜÏÜÜÏÜ †Ø‘Üå ÃÜíÜ¢íÜÃÜ ü×ôüÃÜß íÜåËÜôÜÜ‡ü http://www.navajivantrust.org ÆÜÓ ÆÜß²ß†åÉ éÆÜå †ÃÜå †ÜçÃÜêÜÜ‡ÃÜ íÜÜØœÜß ïÜ‘ÜÑÜ “å. ÆÜß²ß†åÉ ²Ü‹ÃÜêÜÜå² ÆÜ±Ü ‘Óß ïÜ‘ÜÑÜ “å. êÜíÜÜèÏÜ ÍÜÓÃÜÜÓ ôÜÜæ íÜÜœÜ‘ÝÏÜµÜÜåÃÜå ÆÜÜå´ÜÜÃÜàØ ÆÜâÓàØ ÃÜÜÏÜ-ôÜÓÃÜÜÏÜàØ, ÉÜåÃÜ ÃÜØËÜÓ †ÃÜå ÝÆÜÃÜ‘Üå² ÃÜÜÇÁÜÜíÜíÜÜ ÃÜÏÜÂ ÝíÜÃÜØ´Üß, èå³Üß ÆÜÜåôü ¿ÜÓÜ †Ø‘ ÏÜåìíÜíÜÜÏÜÜØ †ÃÜå ÆÜÂôÜØÄÜÜåÆÜÜ¶Ü ‘àÝÓÑÜÓ ¿ÜÓÜ ÏÜÜå‘êÜÜ´ÜÜ †ÜÏÜØµÜ±Ü ÏÜåìíÜíÜÜÏÜÜØ ôÜÓì´ÜÜ Ó÷å. ÏÜåêÜ ¿ÜÓÜ ôÜÜÏÜÝÑÜ‘ ÏÜåìíÜÃÜÜÓÜ ôÜÜæ íÜÜœÜ‘ÜåÃÜå ÷ÜêÜÃÜß èåÏÜ è ôÜÜçÈü ‘ÜçÆÜß ÏÜìíÜÜÃÜàØ œÜÜêÜà Ó÷åïÜå.

íÑÜíÜô³ÜÜÆÜ‘, ÃÜíÜ¢íÜÃÜ ü×ôü

ÄÜÜØÁÜß †ÃÜå ‘ìÜ ÝíÜïÜåóÜÜØ‘ “âü‘ Õ‘ÏÜ´Ü _ 15/-

ÆÜàô´Ü‘ ÆÜÝÓœÜÑÜ ÝíÜïÜåóÜÜØ‘ “âü‘ Õ‘ÏÜ´Ü _ 40/-

ôíÜÓÜè ÝíÜïÜåóÜÜØ‘ “âü‘ Õ‘ÏÜ´Ü _ 25/-

ÃÜÜÇÁÜ : ÃÜíÜ¢íÜÃÜÃÜß íÜåËÜôÜÜ‰ü ÆÜÓ³Üß ÆÜàô´Ü‘Üå †ÃÜå ‰ËÜà‘ÃÜß †ÜçÃÜêÜÜ‰ÃÜ ƒÜÓß¹ß ‘Óß ïÜ‘ÜÑÜ †å ôÜÝ÷´ÜÃÜß ‘åüêÜß‘ ôÜàÝíÜÁÜÜ ÝíÜ‘ôÜÜíÜíÜÜÃÜàØ ‘ÜÑÜÚ œÜÜêÜà “å, ÏÜÜüå øÑÜÜÓå‘ ÕêÜ‘ ÃÜÜ ƒÜâêÜå †åÏÜ ËÜÃÜß ïÜ‘å. †åíÜÜ ôÜØ¡åÄÜÜåÏÜÜØ †å‘Ü¹ ËÜå Ý¹íÜôÜ ÆÜ“ß ÉÓß ÆÜÂÑÜ´ÃÜ ‘ÓíÜÜ ÝíÜÃÜØ´Üß. . .

250

[†ÜçøüÜåËÜÓ 2014] ÃÜíÜ¢íÜÃÜÃÜÜå †šÜÓ¹å÷

ÃÜíÜ¢íÜÃÜÃÜÜ ôÜåíÜ‘ÜåÃÜå èÃÏÜÝ¹ÃÜÃÜß ïÜàÍÜåœ“Ü ôÜÆüåÏËÜÓ 2014 ÃÜíÜ¢íÜÃÜÃÜÜ ôÜåíÜ‘Üå íÜÄÜÓ ÃÜíÜ¢íÜÃÜÃÜß ÝíÜ‘ÜôÜíÜÜ´ÜÜÚ †ÁÜâÓß “å. ´ÜåÏÜÃÜß ÝÃÜó«Ü †ÃÜå ÏÜ÷åÃÜ´ÜÃÜå ‘ÜÓ±Üå è ÃÜíÜ¢íÜÃÜ ÃÜíÜ ¹ÜÑÜ‘Ü ‹ÆÜÓÜØ´Ü³Üß ÆÜÜå´ÜÜÃÜÜå ÁÜÏÜÚ ËÜ¡íÜß ÓûàØ “å.

ñÜß œÜØºÕôÜ÷ Ý¹. ÄÜÜåÝ÷êÜ

ñÜß †Ýè´ÜÍÜÜ‰ ÏÜ. ÝÏÜôµÜß

ñÜß ‹ÏÜåïÜÍÜÜ‰ ÝïÜ. ÓÜ±ÜÜ

ñÜß ÑÜ¤ÜåïÜÍÜÜ‰ è. ÝµÜíÜå¹ß

†åôüåü ÝíÜÍÜÜÄÜ • 04-09-1952

Ý÷ôÜÜËÜ ÝíÜÍÜÜÄÜ • 08-09-'52

ÆêÜåüÏÜåÕ‘ÄÜ ÝíÜÍÜÜÄÜ • 09-09-'63

ÆÜÂ‘ÜïÜÃÜ ÝíÜÍÜÜÄÜ • 11-09-'64

ÝÃÜíÜäÝ¶ÜÃÜß ïÜàÍÜåœ“Ü ñÜß œÜØºÕôÜ÷ ÃÜíÜ¢íÜÃÜÏÜÜØ 33 íÜóÜÚ ôÜåíÜÜ †ÜÆÜßÃÜå ´ÜÜ. 03-09-'14ÃÜÜ ÓÜåè íÜÑÜÝÃÜíÜä¶Ü ³ÜÑÜÜ “å. ´ÜåÏÜ±Üå ÆÜÂÜÓØÍÜÏÜÜØ ÃÜíÜ¢íÜÃÜ ËêÜÜåøôÜÏÜÜØ ôÜàÓšÜÜ ‘ÏÜÚœÜÜÓß ´ÜÓß‘å †ÃÜå 1990³Üß ÃÜíÜ¢íÜÃÜ ÆÜÂåôÜÃÜÜ ²×Ü‡íÜÓ ´ÜÓß‘å ÉÓè ËÜ¡íÜß. ÃÜíÜ¢íÜÃÜÃÜß ÷Ó´Üß ÉÓ´Üß ÆÜàô´Ü‘ÜåÃÜß ¹à‘ÜÃÜÃÜÜ †ÓôÜÜÏÜÜØ ´ÜåÏÜÃÜß ‘ÜÏÜÄÜßÓß ÝíÜïÜåóÜ ÃÜÜÇÁÜÆÜÜµÜ Ó÷ß. ÆÜâíÜÚ ÏÜåÃÜåÕèÄÜ ü×ôüß Ýè´ÜåÃº ¹åôÜÜ‰ (1938-2011)ÃÜÜ ²×Ü‡íÜÓ ´ÜÓß‘å ÝíÜòÜôÜÃÜßÑÜ ‘ÜÏÜÄÜßÓß ÝÃÜÍÜÜíÜß ¡±Üß. ÃÜíÜ¢íÜÃÜ ÆÜÝÓíÜÜÓ íÜ´Üß ñÜß œÜØºÕôÜ÷ÃÜå ôíÜô³Ü †ÃÜå ¹ß™ÜÚÜÑÜà ¢íÜÃÜ ÏÜÜüå ƒÜâËÜ ƒÜâËÜ ïÜàÍÜåœ“Ü.

ñÜß †Ýè´ÜÍÜÜ‰ ÃÜíÜ¢íÜÃÜÏÜÜØ 44 íÜóÜÚ ôÜåíÜÜ †ÜÆÜßÃÜå ´ÜÜ. 07-09-'14ÃÜÜ ÓÜåè íÜÑÜÝÃÜíÜä¶Ü ³ÜÑÜÜ “å. 18 íÜóÜÚÃÜß ŒÏÜÓå ÃÜíÜ¢íÜÃÜÏÜÜØ Ý÷ôÜÜËÜ ÝíÜÍÜÜÄÜÏÜÜØ ¡å²Ü‰ ÃÜÜÃÜÜÏÜÜØ ÃÜÜÃÜÜ ‘ÜÏÜ³Üß ïÜé ‘ÓßÃÜå ´ÜËÜ’ÜíÜÜÓ ËÜ°´Üß ÆÜÜÏÜ´ÜÜ íÜóÜÚ 2000³Üß ÏÜàƒÑÜ Ý÷ôÜÜËÜÃÜßïÜ †ÝÁÜ‘ÜÓß ´ÜÓß‘å ‘ÜÑÜÚÓ´Ü “å. ôÜØô³ÜÜÃÜß èéÝÓÑÜÜ´ÜÃÜå ÁÑÜÜÃÜÏÜÜØ ÓÜƒÜßÃÜå ´ÜåÏÜÃÜß ôÜåíÜÜ œÜÜêÜà ÓÜƒÜíÜÜÏÜÜØ †ÜíÜß “å. ÃÜíÜ¢íÜÃÜ ÆÜÝÓíÜÜÓ íÜ´Üß ñÜß †Ýè´ÜÍÜÜ‰ÃÜå ôíÜô³Ü, ôÜÝ˜ÑÜ †ÃÜå ¹ß™ÜÚÜÑÜà ¢íÜÃÜ ÏÜÜüå ƒÜâËÜ ƒÜâËÜ ïÜàÍÜåœ“Ü.

ñÜß ÝËÜÍÜÜóÜÍÜÜ‰ ‘ä. ÓÜÏÜüå‘¢ †ÜçÉôÜåü ÝíÜÍÜÜÄÜ • 26-09-'59

ÃÜíÜ¢íÜÃÜÃÜÜ ÆÜâíÜÚ ü×ôüß ÆÜÂôÜÃÃÜíÜ¹ÃÜ ÏÜ÷å´ÜÜÃÜå ñÜ½ÜØèêÜß ÃÜíÜ¢íÜÃÜ ü×ôüÃÜÜ ÆÜâíÜÚ ü×ôüß ÆÜÂôÜÃÃÜíÜ¹ÃÜ ÏÜ÷å´ÜÜÃÜàØ ´ÜÜ. 19-8-2014ÃÜÜ ÓÜåè †íÜôÜÜÃÜ ³ÜÑÜàØ. ´Üå†Üå 2003³Üß 2010 ôÜàÁÜß ÃÜíÜ¢íÜÃÜÏÜÜØ ü×ôüß ÆÜ¹å ÷´ÜÜ. ÍÜÜíÜÃÜÄÜÓÃÜß ÝÏÜêÜÏÜÜØ ÃÜÜå‘Óß³Üß ´Üå†Üå†å ‘ÜÓ‘ß¹ßÚÃÜß ïÜé†Ü´Ü ‘Óß ÷´Üß. ôíÜÜ´ÜØµÑÜ œÜìíÜì ¹ÓÝÏÜÑÜÜÃÜ ÍÜÜíÜÃÜÄÜÓÏÜÜØ ÆÜÝµÜ‘Ü œÜêÜÜíÜß ÷´Üß. †Ü”Ü¹ß ËÜÜ¹ ÏÜèâÓ ‘ÜÑÜ¹Ü †ÃÜå ÏÜèâÓ ‘êÑÜÜ±ÜÃÜÜ šÜåµÜå †ÍÑÜÜôÜ ‘Óß èà¹ÜØ-èà¹ÜØ ‘ÜÏÜ¹ÜÓ ÏÜØ²ìÜåÏÜÜØ ÝíÜÝíÜÁÜ ÷Üå¼Ü†Üå ÆÜÓ Ó÷ß ‘ÜÏÜ¹ÜÓ ‘êÑÜÜ±Ü ÆÜÂíÜäÝ¶Ü†ÜåÏÜÜØ ôÜÝ˜ÑÜ ÑÜÜåÄÜ¹ÜÃÜ †ÜÆÑÜàØ ÷´ÜàØ. ‘ÜýÄÜÂåôÜ ÆÜšÜÏÜÜØ ¡å²Ü‰ ôÜÝ˜ÑÜ ÓÜè‘ÜÓ±ÜÏÜÜØ ÆÜÂíÜåïÑÜÜ ËÜÜ¹ ÆÜšÜÏÜÜØ ‹œœÜ ÷Üå¼Ü†Üå ÆÜÓ Ó÷ß ‘ÜÏÜÄÜßÓß ËÜ¡íÜß ÷´Üß. ´Üå†Üå ÍÜÜíÜÃÜÄÜÓÃÜÜ ôÜÜØôÜ¹ ´ÜÓß‘å µÜ±Ü ÏÜà¼´Ü ÏÜÜüå œÜâØüÜ‰ †ÜíÑÜÜ ÷´ÜÜ †ÃÜå ôÜÉì´ÜÜÆÜâíÜÚ‘ ÄÜàèÓÜ´ÜÃÜàØ ÆÜÂÝ´ÜÝÃÜÝÁÜ´íÜ ‘ÑÜàÛ ÷´ÜàØ. ÓÜè‘ÜÓ±Ü ‹ÆÜÓÜØ´Ü ÄÜàèÓÜ´Ü ÓÜŸÑÜ ƒÜÜ¹ß †ÃÜå ÄÜÂÜÏÜÜå¾ÜåÄÜ ËÜÜç²Ú, ÄÜÜØÁÜßôÏÜäÝ´Ü ü×ôü, ôÜÓ¹ÜÓ ôÏÜäÝ´Ü ü×ôü, ôÜÜåÏÜÃÜÜ³Ü ü×ôü †ÃÜå ËÜß¡Ø †ÃÜå‘ ü×ôüÜå-ôÜØô³ÜÜ†ÜåÏÜÜØ ‹œœÜ ÷Üå¼Ü†Üå ÆÜÓ Ó÷ß ôÜåíÜÜ †ÃÜå ôÜÜÏÜÜÝè‘ šÜåµÜå ôÜ´Ü´Ü ôÜÝ˜ÑÜ ÓûÜ ÷´ÜÜ. ´ÜÜ. 8-3-2003³Üß ´Üå†Üå ÃÜíÜ¢íÜÃÜ ü×ôüÃÜÜ ü×ôüßÏÜØ²ìÏÜÜØ ¡å²ÜÑÜÜ ÷´ÜÜ. ´ÜåÏÜÃÜß ÓÜ÷ËÜÓß ÷å«ì œÜÜêÜ´ÜÜ ÄÜÜØÁÜßôÏÜäÝ´Ü ü×ôü †ÃÜå ôÜÓ¹ÜÓ ôÏÜäÝ´Ü ü×ôüå ÃÜíÜ¢íÜÃÜ ôÜÜ³Üå ÏÜìß ÍÜÜíÜÃÜÄÜÓ ÝèêêÜÜÏÜÜØ ôíÜ´ÜØµÜ Óß´Üå ÄÜÜØÁÜßÝíÜœÜÜÓÃÜß ÆÜÓßšÜÜ†ÜåÃÜàØ ïÜÜìÜ, ÏÜ÷ÜïÜÜìÜ†ÜåÏÜÜØ †ÜÑÜÜåèÃÜ ‘Óß ÄÜÜØÁÜßÝíÜœÜÜÓÃÜÜ ÆÜÂœÜÜÓÃÜß ‘ÜÏÜÄÜßÓß ËÜ¡íÜß ÷´Üß. ÃÜíÜ¢íÜÃÜÃÜÜ ÝíÜ‘ÜôÜ ÏÜÜüå ³Ü´Üß ‘ÜÏÜÄÜßÓßÏÜÜØ ´Üå†ÜåÃÜÜå ôÜÜ³Ü ôÜ÷‘ÜÓ ÷ØÏÜåïÜÜ ÓûÜå. íÜÁÜ´Üß ŒÏÜÓ †ÃÜå ôíÜÜô³ÑÜÃÜÜ ‘ÜÓ±ÜÜåôÜÓ ´Üå†Üå†å ´ÜÜ. 19-10-2010³Üß ÃÜíÜ¢íÜÃÜ ü×ôüÏÜÜØ³Üß ü×ôüß ´ÜÓß‘å ÓÜ¢ÃÜÜÏÜàØ †ÜÆÑÜàØ ÷´ÜàØ ÆÜÓØ´Üà ´ÜåÏÜÃÜß ïÜàÍÜåœ“Ü†Üå ÃÜíÜ¢íÜÃÜ ôÜÜ³Üå ÷ØÏÜåïÜÜ Ó÷ß ÷´Üß. ÃÜíÜ¢íÜÃÜ ü×ôüÃÜÜ ü×ôüßÄÜ±Ü, ôüÜÉ ´ÜåÏÜè ôÜåíÜ‘ ÍÜÜ‰-ËÜ÷åÃÜÜå ´ÜÓÉ³Üß ôíÜ. ÆÜÂôÜÃÃÜíÜ¹ÃÜÍÜÜ‰ÃÜå ù¹ÑÜÆÜâíÜÚ‘ÃÜß ñÜ½ÜØèÝêÜ ôÜÜ³Üå ÷ÝÓ ‚. 251

252