με τα έθιμα του . . . νερού
ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΝΕΑΣ ΚΑΛΛΙΣΤΗΣ ΤΑΞΕΙΣ Β΄-Ε΄-ΣΤ΄ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2014-2015 ΣΤΑ ΠΛΑΙΣΙΑ ΤΗΣ ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΗΣ ΜΑΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ “ΥΔΡΟΛΟΓΗΜΑΤΑ”
ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ
Σε πολλά μέρη της Ελλάδας, την Πρωτοχρονιά το πρωί, νύκτα ακόμη, σηκωνόταν ο νοικοκύρης του σπιτιού κρυφά και πήγαινε στη βρύση του χωριού. Αφού πλεκόταν, έπαιρνε μια πέτρα μικρή και την έπλενε καλά στη βρύση. Μετά έκοβε ένα κλωνάρι από κάποιο οπωροφόρο δέντρο και το έβρεχε κι αυτό. Στη συνέχεια, γύριζε στο σπίτι και έβρεχε όλους στο κεφάλι, χτυπώντας τους με το βρεγμένο κλωνάρι και την πέτρα λέγοντας: «σιδεροκέφαλοι, χρόνια πολλά».
ΔΕΥΤΕΡΑ
ΤΡΙΤΗ
ΤΕΤΑΡΤΗ
ΠΕΜΠΤΗ
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ
ΣΑΒΒΑΤΟ
ΚΥΡΙΑΚΗ
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
2Ο
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ
Την 1η Φεβρουαρίου που γιορτάζει ο προστάτης των αμπελιών Άγιος Τρύφωνας οι αμπελουργοί του Έβρου κάνουν αρτοκλασία και αγιασμό. Με το αγιασμένο νερό ραντίζουν τα αμπέλια τους για καρποφορία. ΔΕΥΤΕΡΑ
ΤΡΙΤΗ
ΤΕΤΑΡΤΗ
ΠΕΜΠΤΗ
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ
ΣΑΒΒΑΤΟ
ΚΥΡΙΑΚΗ
1 2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
ΜΑΡΤΙΟΣ
Παλιά που δεν είχαν βρύσες έπαιρναν νερό από τη γη. Έψαχναν να το βρουν χτυπώντας το έδαφος με έναν χοντρό, σιδερένιο σωλήνα με τρύπες. Όταν κάποιος έβρισκε το πολύτιμο νερό από την χαρά του έψηνε αρνιά ή κατσίκια και έκανε γλέντι με καλεσμένους όλο το χωριό. ΔΕΥΤΕΡΑ
ΤΡΙΤΗ
ΤΕΤΑΡΤΗ
ΠΕΜΠΤΗ
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ
ΣΑΒΒΑΤΟ
ΚΥΡΙΑΚΗ
1 2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
ΑΠΡΙΛΙΟΣ
Στη Θράκη το βρόχινο νερό της πρωταπριλιάς θεωρείται από πολλούς ότι έχει θεραπευτικές ικανότητες και γι' αυτό το μαζεύουν σε μπουκάλι και το δίνουν σε αρρώστους να το πιουν για να γίνουν καλά. Το αποκαλούν χορταστικό νερό. ΔΕΥΤΕΡΑ
ΤΡΙΤΗ
ΤΕΤΑΡΤΗ
ΠΕΜΠΤΗ
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ
ΣΑΒΒΑΤΟ
ΚΥΡΙΑΚΗ
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
ΜΑΪΟΣ
Την πρωτομαγιά στολίζουν τη βρύση με λουλούδια και κρατούν το αρωματισμένο από αυτά νερό για να ζυμώσουν με αυτό το πρώτο ψωμί με το στάρι της πρώτης σοδειάς ΔΕΥΤΕΡΑ
ΤΡΙΤΗ
ΤΕΤΑΡΤΗ
ΠΕΜΠΤΗ
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ
ΣΑΒΒΑΤΟ
ΚΥΡΙΑΚΗ
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
ΙΟΥΝΙΟΣ
Στις 24 Ιουνίου, το βράδυ του Αϊ-Γιαννιού, άναβαν φωτιές στην πλατεία του χωριού. Οι ελεύθερες κοπέλες έπαιρναν λίγη στάχτη από τη φωτιά και έκρυβαν τα δαχτυλίδια τους. Όποια έβρισκε πρώτη το δαχτυλίδι της πίστευαν ότι θα αρραβωνιαστεί εκείνο το χρόνο. Επίσης πήγαιναν σε μία βρύση έναν τενεκέ που τον στόλιζαν με κλαδιά από κορομηλιά και τον γέμιζαν με νερό και με λουλούδια. Μετά έβαζαν μέσα τα δαχτυλίδια και τα βραχιόλια τους. Όταν μετά από λίγο τα έβγαζαν η κάθε μία έπαιρνε το δικό της και αν έπαιρνε κίτρινο χρώμα θα αρραβωνιαζόταν, ενώ αν μαύριζε η χρονιά γι αυτήν θα ήταν δύσκολη.
ΔΕΥΤΕΡΑ
ΤΡΙΤΗ
ΤΕΤΑΡΤΗ
ΠΕΜΠΤΗ
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ
ΣΑΒΒΑΤΟ
ΚΥΡΙΑΚΗ
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
ΙΟΥΛΙΟΣ
Σε πολλά χωριά του Έβρου για την εξουδετέρωση της ανομβρίας ντύνουν ένα φτωχό κορίτσι με λουλούδια και χλωρά κλαδιά και το γυρίζουν στο χωριό κατατρέχοντας το και τραγουδούν: “Περπερούνα περπατεί, για νερό παρακαλεί. Κύριε ρίξε μια βροχή, μια βροχή καματερή” ΔΕΥΤΕΡΑ
ΤΡΙΤΗ
ΤΕΤΑΡΤΗ
ΠΕΜΠΤΗ
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ
ΣΑΒΒΑΤΟ
ΚΥΡΙΑΚΗ
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ
Σε πολλά μέρη της Ελλάδας μετά την τελετή του γάμου και το καθιερωμένο γλέντι με όλους τους συγγενείς, συνήθιζαν να πηγαίνουν κατά τα ξημερώματα στη βρύση του χωριού. Εκεί η νύφη έπαιρνε νερό και έδινε να πιουν όλοι οι καλεσμένοι. ΔΕΥΤΕΡΑ
ΤΡΙΤΗ
ΤΕΤΑΡΤΗ
ΠΕΜΠΤΗ
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ
ΣΑΒΒΑΤΟ
ΚΥΡΙΑΚΗ
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ
Για την καλή τύχη του σπιτιού - επιχείρησης και την απομάκρυνση κακών δαιμονίων, καλείται ιερωμένος για να τελέσει αγιασμό, ιδιαίτερα κατά τα εγκαίνια επιχείρησης και την αρχή νέας οικογένειας. Αντίστοιχα, στην αρχή της νέας σχολικής χρονιάς τελείται αγιασμός στα σχολεία στην Ελλάδα.
ΔΕΥΤΕΡΑ
ΤΡΙΤΗ
ΤΕΤΑΡΤΗ
ΠΕΜΠΤΗ
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ
ΣΑΒΒΑΤΟ
ΚΥΡΙΑΚΗ
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ
Η βάπτιση του μωρού είναι επιβεβλημένη σε όλο τον Χριστιανικό κόσμο και αποτελεί σημαντικό γεγονός για την οικογένεια. Η κολυμπήθρα συμβολίζει την λύτρωση από το προπατορικό αμάρτημα και η τρίτη φορά που μπαίνει στο νερό συμβολίζει την τριήμερη ταφή και ανάσταση του Χριστού. Σύμφωνα με την παράδοση, το πρώτο μπάνιο του μωρού μετά την βάπτιση πρέπει να γίνει τρεις ημέρες μετά. Το δε νερό πρέπει να το αδειάσουμε στη θάλασσα ή σε μία γλάστρα. ΔΕΥΤΕΡΑ
ΤΡΙΤΗ
ΤΕΤΑΡΤΗ
ΠΕΜΠΤΗ
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ
ΣΑΒΒΑΤΟ
ΚΥΡΙΑΚΗ
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ
Στον Πόντο όταν κάποιος ματιαζόταν, έπαιρναντρία σπυριά αλάτι. τα γυρνούσαν τρεις φορές γύρω από το κεφάλι του ματιασμένου και τα έριχναν σε νερό λέγοντας: « ‘Αμον ντο λύεται το άλας, να λύεται και το οματίαγμαν» (Όπως λιώνει το αλάτι, να λιώσει και το κακό το μάτι) ΔΕΥΤΕΡΑ
ΤΡΙΤΗ
ΤΕΤΑΡΤΗ
ΠΕΜΠΤΗ
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ
ΣΑΒΒΑΤΟ
ΚΥΡΙΑΚΗ
1 2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ
Πρωί πρωί την ημέρα των Χριστουγέννων οι κοπέλες της επαρχίας έτρεχαν στην πιο κοντινή βρύση της επαρχίας για να "κλέψουν το άκραντο νερό", δηλαδή το αμίλητο νερό. Λέγεται έτσι το νερό γιατί σε όλη τη διαδρομή οι κοπέλες δε βγάζουν λέξη. Όταν φτάνουν στη βρύση λένε: "Όπως τρέχει το νερό σου βρυσούλα μου. έτσι να τρέχει και το βιο μου", δηλαδή η περιουσία μου, η ζωή μου.
ΔΕΥΤΕΡΑ
ΤΡΙΤΗ
ΤΕΤΑΡΤΗ
ΠΕΜΠΤΗ
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ
ΣΑΒΒΑΤΟ
ΚΥΡΙΑΚΗ
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
Οι μικροί δημιουργοί: Γεωργαντά Ιωάννα Σιδερά Μαρία Καραγκιοζίδης Νικόλαος Σιδερά Δήμητρα Θεοδωρογλάκη Παρασκευή Θεοδωρογλάκη Νικολέττα Μετγιάζη Αναστασία Φερεσιάδης Γιώργος Τσολάκη Νικολέττα
(τάξεις Β΄ - Ε΄ - ΣΤ΄ )