DİNLERDE TEMEL AHLAK İLKELERİ
İLKELER ÇIKAralım “Ey Peygamber! Mümin kadınlar ne zaman sana gelip Allah’tan başka hiçbir şeye ilahlık yakıştırmayacaklarını, hırsızlık yapmayacaklarını, zina etmeyeceklerini, çocuklarını öldürmeyeceklerini, iftira atmayacaklarını ve (bildireceğin) hiçbir hakikate karşı çıkmayacaklarını (taahhüt ederek) sana bağlılıklarını bildirirlerse onların bağlılık taahhütlerini kabul et ve Allah’tan onların (geçmiş) günahlarını affetmesini dile; çünkü Allah çok bağışlayıcıdır, rahmet kaynağıdır.” (Mümtehine süresi, 12. ayet.)
Yukarıdaki ayeti okuyarak ahlaki ilkeler çıkaralım. İslam dini Müslümanlara helal rızık kazanmak için çalışmayı emretmiştir. İslam’a göre bir Müslüman, eş ve çocuklarına alın teri dökerek kazandığı helal rızkı yedirmelidir. Başkalarının hakkından sakınmalıdır. İslam’da kul hakkı Allah tarafından affedilmeyen günahlardandır. Kul hakkının önemini Hz. Peygamber bir hadisinde şöyle ifade etmektedir: “Kimin üzerinde kardeşine ait namus veya başka bir şeye ait hak varsa paranın geçmediği (hesaplaşmanın olacağı ) gün gelmeden önce daha burada iken helalleşsin. Aksi takdirde o gün, salih bir ameli varsa o zulmü nispetinde kendisinden alınır. Eğer sevapları yoksa hak sahibinin günahları alınır, BİLGİ KUTUSU ona yüklenir.”38 Hırsızlık yapmamak bir Hristiyan’ın ebedi mutluluğa ulaşması için uyması gereken Tanrı buyruklarındandır.39 İncil’e göre hırsızlık yapmak doğru bir davranış değildir ve yasaktır. Yahudilikte de hırsızlık yapmak yasaklanmıştır. Yahudilikteki On Emir’den biri de çalmamaktır.40 Tevrat’ta insanların mallarına göz dikmek, onları haksız yere almak günah sayılmış ve bu suçu işleyenlere karşı sert cezalar öngörülmüştür.41
“Çalmayacaksınız, hile yapmayacaksınız.” (Kitab-ı Mukaddes, Levililer, 19/ 11.)
“Hırsız, çaldığının karşılığını kesinlikle ödemelidir. Hiçbir şeyi yoksa hırsızlık yaptığı için köle olarak satılacaktır.” (Kitab-ı Mukaddes, Çıkış 22/ 4.)
Hinduizm ve Budizmde de hırsızlık yapmak yasaklanmıştır. Budizmin beş ilkesinden biri de başkasına ait olan bir malı çalmamaktır. Bu dinlerde hırsızlık yapmak insanın iyiliğe ve doğruluğa ulaşmasını engelleyen bir davranış olarak görülmüştür. Arzularına uyarak başkalarının mallarına göz koyan kişiler manen kirlenmiş sayılmışlardır.
KONUŞALIM Hırsızlığın tüm dinlerde yasaklanmasının nedenleri neler olabilir? Arkadaşlarınızla konuşunuz. 38 Buhari, Mezalim, 23. 39 Matta,19/18, 19. 40 Kitab-ı Mukaddes, Çıkış, 20/15. 41 Kitab-ı Mukaddes, Çıkış, 22/1, 9.
159