Ιππικό - Τεθωρακισμένα Νο 97

ΤΡΙΜΗNΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ ΑΠΟΣΤΡΑΤΩΝ ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΩΝ ΙΠΠΙΚΟΥ - ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΩΝ • ΤΕΥΧΟΣ 97 ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2017 • ΒΕΡΑΝΖΕΡΟΥ 30, Τ.Κ. 104 32

Ο Α/ΓΕΣ Αντιστράτηγος κ. Αλκιβιάδης Στεφανής στην κατάθεση στεφάνου

Δόξα και Τιμή στου πεσόντες του Έπους του 1940 Οι εν ενεργεία και έφεδροι συνάδελφοι, καθώς και κοινωνικοί φορείς απέδωσαν την αρμόζουσα τιμή στους ηρωϊκώς πεσόντες της Μεραρχίας Ιππικού κατά το έπος του 1940. Λεπτομέρειες στις σελίδες 4-8 και φωτορεπορτάζ στο οπισθόφυλλο

ΙΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ Γραφείο: Βερανζέρου 30 ΤΚ 104 32 Αθήνα Τηλέφωνο και Fax: 210 5226351 Δικτυακή τοποθεσία: http://www.saith.gr e-mail: info@saith.gr Tεύχος Νο 97 Οκτώβριος - Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2017 Ιδιοκτήτης: Σύνδεσμος Αποστράτων Αξιωματικών Ιππικού Τεθωρακισμένων Εκδότης - Διευθυντής: Υποστράτηγος ε.α. Χρ. Παπαδογεωργόπουλος Συντακτική Επιτροπή: Πρόεδρος Αντιστράτηγος ε. α. Ευστάθιος Κολιοκώτσης Μέλη: Αντιστράτηγος ε.α. Ε. Γεωργαντάς

Περιεχόμενα τεύχους 97 Προσκυνηματική εκδήλωση στο Μνημείο Ιππικού στο Μέτσοβο στις 22 Οκτωβρίου

Δασεία και... παύλα

Δημοσιογραφική Επιμέλεια: Έφεδρος Ίλαρχος Λιβέριος Πετρίδης

Σελ. 4-8 Σελ. 9-11

Το νέο "γεωπολιτικό μπλόκ" για την ασφάλεια του Ελληνισμού

Σελ. 12-13

Στρατιωτική Θητεία: "Ο ασθενής νοσεί σοβαρά" Σελ. 14 Γιατί ηττήθηκαν οι Κούρδοι στο Ιράκ

Σελ. 15-16

"Μέγα το της θαλάσσης κράτος", τόσο επίκαιρο όσο ποτέ

Σελ. 17-18

Περιπλέκονται τα πράγματα

Σελ. 19

Η "φινλανδοποίηση της Ελλάδας από την... Αλβανία! Σελ. 20-21| Χέμινγουεϊ: Η φρίκη της εκκένωσης της Θράκης

Σελ. 24-25

Τα Νέα του Όπλου

Σελ. 28-29

Τα νέα του Συνδέσμου

Σελ. 30-31

Ο τραπεζικός λογαριασμός του Συνδέσμου είναι: ΙΒΑΝ GR310171832000 και 6832-130556-296 ΤΡΑΠΕΖΑ ΠΕΙΡΑΙΩΣ Με την ευκαιρία απευθύνομε έκκληση στα μέλη μας και τους αποδέκτες του περιοδικού μας να αποστέλλουν την ετήσια συνδρομή τους των 20 ΕΥΡΩ, διότι η συνέχιση εκδόσεως του περιοδικού μας κινδυνεύει. Ευχαριστούμε Το Διοικητικό Συμβούλιο

Αντιστράτηγος ε.α. Μπαλτζώης Ιωάννης

Επισκεφθείτε την ιστοσελίδα μας στο διαδίκτυο για να είστε πάντα ενημερωμένοι για τα τεκταινόμενα στο Όπλο μας, στην διεύθυνση: http://www.saith.gr

Στους Αναγνώστες μας Αναφερόμενοι στον άξονα Τουρκίας-Ιράν-Ρωσίας, σημειώνονται ορισμένες ανατροπές, οι οποίες, αν και έχουν την εξήγησή τους, θα επηρεάσουν και τα ελληνικά πράγματα. Η Ελλάδα και η Τουρκία, μετά το 1923 και κυρίως μετά την είσοδο των δυο χωρών στο ΝΑΤΟ, το 1952, αποτελούν για τη Δύση ένα ενιαίο στατικό σύνολο. Για την ακρίβεια αποτελούσαν μέχρι το 1990, οπότε τελείωσε και ο Ψυχρός Πόλεμος. Τώρα η κατάσταση αυτή διαφοροποιείται, γιατί υπάρχει μια κινητικότητα στην περιοχή ΜεσοποταμίαςΙράκ-Συρίας, η οποία θα οδηγήσει σε αναδιάταξη ισορροπιών και επαναχάραξη συνόρων, εξέλιξη που θα επηρεάσει το «στατικό» του ενιαίου συνόλου Ελλάδα-Τουρκία. Κι αυτό γιατί η επαναχάραξη των συνόρων στην προαναφερθείσα περιοχή δεν θα επηρεάσει μόνο το Ιράκ και τη Συρία, αλλά και την ίδια την Τουρκία. Ο λόγος; Η ανάδειξη του κουρδικού ζητήματος και η δημιουργία ομόσπονδων κουρδικών κρατών σε Ιράκ, Συρία, Τουρκία και Ιράν, με προοπτική αυτά κάποια στιγμή να ενωθούν για να αποτελέσουν το ενιαίο Κουρδιστάν. Οι εξελίξεις έχουν λάβει αυτήν την κατεύθυνση για δυο βασικούς λόγους. Ο ένας είναι το γεγονός ότι κυρίως οι εξελίξεις στον τομέα της τεχνολογίας, σε συνδυασμό με τον αγώνα των Κούρδων σε όλες τις χώρες που κατοικούν, μας δίνουν το δικαίωμα να πούμε ότι έχουν ωριμάσει οι ιστορικογεωπολιτικές συνθήκες για να κερδίσει αυτός ο ιστορικός λαός τα βασικά του δικαιώματα, που του στέρησαν τα τέσσερα «εθνικά» κράτη στα οποία κατοικούν. Ο άλλος λόγος σχετίζεται με τους σχεδιασμούς και τα συμφέροντα τη Δύσης –κυρίως των ΗΠΑ και του Ισραήλ– στην περιοχή. Οι πολιτικές και οι συμμαχίες που επιδιώκουν αυτές οι δυο χώρες οδηγούν τα πράγματα στην κατεύθυνση που προαναφέραμε. Συνοψίζοντας, οι ΗΠΑ, το Ισραήλ, η Σαουδική Αραβία, τα ΗΑΕ, η Ιορδανία και η Αίγυπτος υποστηρίζουν την επαναχάραξη των συνόρων και την ίδρυση κουρδικών κρατών. Από την άλλη πλευρά, βασικά τα τέσσερα «εθνικά» κράτη που θίγονται από την δημιουργία κουρδικών κρατών (Ιράκ, Συρία, Τουρκία, Ιράν) προσπαθούν να συνάψουν συμφωνίες με μεγάλες δυνάμεις αλλά και να συνασπιστούν, παρά τις τεράστιες διαφορές και αντιπαλότητες που έχουν μεταξύ τους, για να αποτρέψουν ένα τέτοιο ενδεχόμενο, εκτρέποντας το ρου των εξελίξεων που καθορίζονται βασικά από τις ΗΠΑ.

Άρα έχει δημιουργηθεί ένα δεύτερο μέτωπο, στο οποίο εκτός από τις τέσσερις πρωτογενώς θιγόμενες χώρες, συμμετέχουν ενεργώς η Ρωσία και παρασκηνιακά η Κίνα. Να σημειωθεί ότι η Σαουδική Αραβία καταβάλει προσπάθειες, με τη βοήθεια των ΗΠΑ, να προσεταιριστεί τους Άραβες σιίτες του Ιράκ, προβάλλοντας την εθνική συγγένεια, για να αποδυναμωθεί η επιρροή που ασκεί το Ιράν μέσω του σιιτισμού. Και ακριβώς εδώ είναι το ζήτημα που αφορά και την Ελλάδα. Η Τουρκία, αποστασιοποιούμενη από τη Δύση, δημιουργεί ένα ρήγμα και μια κατάσταση ρευστότητας στο «ενιαίο στατικό σύνολο» που αποτελεί με την Ελλάδα για τη Δύση και το ΝΑΤΟ. Κατά την άποψή μας, και παρατηρώντας τη διαμόρφωση των νέων ισορροπιών στην περιοχή τα τελευταία τριάντα χρόνια, αλλά και την τάση των εξελίξεων, καταλήγουμε στην εκτίμηση ότι η Δύση δεν πρόκειται να επιτρέψει την αποσκίρτηση της Τουρκίας από το Δυτικό σύστημα ασφάλειας. Απλώς θα προσπαθήσει να υποστηρίξει την ίδρυση του κουρδικού κράτους, που επεκτείνει την «εμβέλεια» της Δύσης μέχρι τον Περσικό Κόλπο, και ταυτόχρονα να κρατήσει την Τουρκία στο πλευρό της, γιατί θα συνεχιστεί η προσπάθεια γεωπολιτικής περικύκλωσης της Ρωσίας, στην οποία η Τουρκία ως «οικόπεδο» παίζει και θα παίξει σημαντικό ρόλο. Γιατί τα αναφέρουμε όλα αυτά τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο; Πρώτον, γιατί αποτελούν ένα καλό «παράθυρο» για να παρακολουθεί και να αναλύει γενικώς τις εξελίξεις η Ελλάδα. Και δεύτερον, για να μπορούμε να κατανοήσουμε το νόημα της επίσκεψης του Ιρανού αρχηγού ΓΕΕΘΑ, με συνοδεία δέκα ανώτατων αξιωματικών, στην Τουρκία, όπου έγινε δεκτός ακόμα και από τον πρόεδρο Ερντογάν.. Κλείνοντας το σημείωμα αυτό, παρέλκει να αναφέρουμε ότι όσο απομακρύνεται η Τουρκία από τη Δύση, τόσο αυξάνεται η γεωπολιτική σημασία της Ελλάδας. Ελπίζω οι στρατηγικοί και οι στρατιωτικοί σύμβουλοι της πολιτικής και της στρατιωτικής ηγεσίας να τους το επισημάνουν. Το Διοικητικό Συμβούλιο

ΜΝΗΜΕΙΟ ΙΠΠΙΚΟΥ

Προσκυνηματική εκδήλωση στο Μνημείο Ιππικού στο Μέτσοβο στις 22 Οκτωβρίου 2017 Πραγματοποιήθηκε και φέτος η προσκυνηματική εκδήλωση του Συνδέσμου μας στο Μνημείο Ιππικού στο Μέτσοβο, σε συνεργασία με την ΓΕΣ/ΔΙΤ, την Κυριακή 22 Οκτωβρίου 2017 και ώρα 12:00. Όπως είχε προγραμματισθεί ,το πρωΐ του Σαββάτου 21 Οκτ.2017, αναχωρήσαμε με λεωφορείο του ΚΕΤΘ, από την Αθήνα, 45 μέλη και φίλοι του συνδέσμου.Μέσω της ΙOΝΙΑΣ ΟΔΟΥ φθάσαμε στην Άρτα και ξεναγηθήκαμε στο ιστορικό Βυζαντινό ναό Παναγίας Παρηγορήτισσας του 13ου αιώνα και στο Μουσείο της πόλης από το Μέλος του ΔΣ του Συνδέσμου Αντγο ε.α. Μπαλτζώη Ιωάννη και στη συνέχεια επισκεφθήκαμε το ιστορικό Γεφύρη της Άρτας. Φθάσαμε στο Μέτσοβο το απόγευμα. Την Κυριακή 22 Οκτ.2017 και ώρα 12:00 άρχισε η τελετή, στο επιβλητικό μας Μνημείο με επιμνημόσυνη δέηση υπέρ των πεσόντων Αξιωματικών και Οπλιτών των Σχηματισμών και Μονάδων του Ιππικού που έπεσαν μαχόμενοι ηρωϊκώς κατά τον Ελληνοϊταλικό πόλεμο του 1940-41. Ακολούθησαν ομιλίες, από τον Πρόεδρο του ΣΑΑΙΤΘ Υποστράτηγο ε.α. κ. Παπαδογεωργόπουλο Χρήστο και από τον Διευθυντή της Διευθύνσεως Ιππικού –Τεθωρακισμένων του ΓΕΣ Υποστράτηγο κ. Παπαδόπουλο Βασίλειο , οι οποίοι αναφέρθηκαν στο ιστορικό και στους αγώνες της Μεραρχίας αλλά και των Μονάδων Ιππικού κατά την παραπάνω περίοδο. Χαιρετισμό απηύθυνε ο Αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Στρατού Αντιστράτηγος κ. Στεφανής Αλκιβιάδης. Η δράση του Ιππικού κατά το έπος του 40 συνέβαλε αποφασιστικά στη συντριβή της Μεραρχίας Αλπινιστών «ΤΖΟΥΛΙΑ» των Ιταλών. Στη συνέχεια κατατέθηκαν δάφνινα στεφάνια στη μνήμη των πεσόντων από τους: α. Αρχηγό ΓΕΣ Αντιστράτηγο κ. Στεφανή Αλκιβιάδη β. Αντιπεριφερειάρχη Ιωαννίνων κ. Μητροκώστα Παναγιώτα

β. Ο Αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Στρατού Αντιστράτηγος κ. Στεφανής Αλκιβιάδης γ. Η Αντιπεριφερειάρχης Ηπείρου κ. Μητροκώστα Παναγιώτα δ. Ο Δήμαρχος Μετσόβου κ. Τζαφέας Κων/νος ε. Ο Διοικητής 1ης Στρατιάς Αντιστράτηγος κ. Ζερβάκης Δημόκριτος στ. Ο Διοικητής ΑΣΔΥΣ Αντιστράτηγος κ. Βασιλειάδης Κων/νος ζ. Ο Δντης Δ΄ΚΛ./ΓΕΣ Υποστράτηγος κ. Σταματιάδης Γεώργιος η. Ο Δκτής ΣΣΕ Υποστράτηγος κ. Λαλούσης Χαράλαμπος θ. Ο Υποδιοικητής ΣΕΘΑ Υποστράτηγος κ. Λέτσιος Γεώργιος ι. Ο Διοικητής ΧΧ ΤΘΜ Υποστράτηγος κ. Ρώσσης Σπυρίδων ια. Ο Επιτελής ΓΕΕΘΑ Ταξίαρχος κ. Χατζηγεωργίου Αντώνιος ιβ. Ο Δκτης 8ης Μ/Π ΤΑΞ Ταξίαρχος κ. Ανδριόπουλος Νκόλαος ιγ. Ο Επιτελής ΓΕΕΘΑ Ταξίαρχος κ. Κοσμάς Μόσχος ιδ. Ο Διοικητής ΚΕΤΘ Ταξίαρχος κ. Σιγουλάκης Δημήτριος ιε. Ο Διοικητής XXV ΤΘΤ Ταξίαρχος κ. Σαμαράς Αστέριος ιστ. Ο Διοικητής ΧΧΙ ΤΘΤ Ταξίαρχος κ. Καμπουρίδης Λάζαρος ιζ. Ο Διοικητής Σχολής ΤΘ Συνταγματάρχης (ΤΘ) κ. Σίμος Ανδρέας ιη. Ο Πρόεδρος του Τοπικού Παραρτήματος ΕΑΑΣ Ιωαννίνων Αντιστάτηγος ε.α. κ. Κωστούλας Δημήτριος

γ. Πρόεδρο του ΣΑΑΙΤΘ Υποστράτηγο ε.α. κ. Παπαδογεωργόπουλο Χρήστο.

ιθ. Ο εκπρόσωπος του Αστ. Διευθυντή Ιωαννίνων Αστυνόμος Α΄ κ.Μάντζιος Δημήτριος

δ. Πρόεδρο ΤΠ ΕΑΑΣ Ιωαννίνων Αντιστράτηγο ε.α. κ. Κωστούλα Δημήτριο.

κ. Ο Διοικητής του ΑΤ Μετσόβου κα. Ο Διοικητής της Τροχαίας Μετσόβου

Τηρήθηκε ενός λεπτού σιγή στη μνήμη των ηρωϊκώς πεσόντων Ιππέων και στο τέλος όλοι μαζί ψάλλαμε τον ΕΘΝΙΚΟ ΥΜΝΟ.

κβ. Ο Διοικητής του Πυροσβεστικού Κλιμακίου Μετσόβου

Την όλη τελετή τίμησαν με την παρουσία τους :

κε. Πολλά μέλη και φίλοι του Συνδέσμου, κάτοικοι του Μετσόβου καθώς και ο Ταξίαρχος(ΤΘ) ε.α. και μέλος του συνδέσμου μας, κ. Τζαβέλλας Λάμπρος υιός του ήρωα

α. Ο Πανοσιολογιώτατος Αρχιμανδρίτης π. Σεραφείμ εκπρόσωπος του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ιωαννί4

νων

κγ. Ο Γυμνασιάρχης Μετσόβου με Μαθητές του Γυμνασίου κδ. 34 Νέοι Ανθυπίλαρχοι Τάξεως 2017

• IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ • Οκτώβριος - Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2017

ΜΝΗΜΕΙΟ ΙΠΠΙΚΟΥ

Ιλάρχου Τζαβέλλα Κωνσταντίνου ο οποίος έπεσε μαχόμενος κατά το έπος του 40. Μετά την τελετή ακολούθησε το καθιερωμένο γεύμα στη ΛΑΦ Ιωαννίνων και το απόγευμα κάναμε τη βόλτα μας στην όμορφη πόλη των Ιωαννίνων. Το πρωΐ της επομένης αναχωρήσαμε για την Αθήνα, με στάση στην Ιερά πόλη του Μεσολογγίου όπου ξεναγηθήκαμε στην καταπληκτική Πινακοθήκη και στον κήπο των Ηρώων. Ο Σύνδεσμός μας, πιστός στην παράδοση , για άλλη μία χρονιά, πραγματοποίησε την παραπάνω τελετή , ως ελάχιστο φόρο τιμής και ευγνωμοσύνης στη μνήμη των ηρώων Ιππέων μας, οποίοι αγωνίστικαν και έπεσαν μαχόμενοι, για την ελευθερία της Πατρίδος μας κατά την εποποιΐα του 4041. ΑΙΩΝΙΑ ΤΟΥΣ Η ΜΝΗΜΗ

Επάνω: Πανοραμική άποψη από το χώρο της εκδήλωσης. Στη μέση νέοι Ανθυπίλαρχοι της Τάξεως 2017 και μαθήτριες του Γυμνασίου του Μετσόβου. Κάτω: Ο γυιος του ήρωα Ιλάρχου Τζαβέλα Κωνσταντίνου, Ταξιάρχος ε.α. Τζαβέλας Λάμπρος (δεξιά) και ο εγγονός του Κωνσταντίνος (αριστερά).

• Οκτώβριος - Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2017 • IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ

5

ΜΝΗΜΕΙΟ ΙΠΠΙΚΟΥ

Ομιλία Προέδρου στον χώρο του Μνημείου Ιππικού Οκτώβριος 2017 ΠΡΟΣΦΩΝΗΣΕΙΣ Σε λίγες μέρες θα εορταστεί και εφέτος σε όλη την Ελληνική επικράτεια η μεγάλη μας εθνική εορτή της 28ης Οκτωβρίου 1940. Μία ακόμη μεγάλη ημέρα του Έθνους μας, μία επέτειος, ένας θρύλος, μία μνήμη, ένα χρέος ! Ένα έπος που έχει γραφτεί στις ένδοξες σελίδες, όχι μόνο της ελληνικής, αλλά και της παγκόσμιας ιστορίας, αφού, όταν σχεδόν ολόκληρη η Ευρώπη είχε υποταγεί στον Χίτλερ, η Ελλάδα μόνη στην Ευρώπη, δέχτηκε επίθεση από τη φασιστική Ιταλία, την οποία και ενίκησε. Η 28η Οκτωβρίου 1940 είναι ένα από τα γεγονότα της Ελληνικής ιστορίας, τα οποία ανθίστανται στη δοκιμασία του χρόνου και στη μοιραία λήθη, που προκαλεί ο χρόνος, παρά το γεγονός ότι έχουν περάσει από τότε 77 ολόκληρα χρόνια και τους λαούς – μαζί και τον ελληνικό – συνέχουν άλλες αγωνίες και απασχολούν πολυποίκιλα προβλήματα. Έτσι το 1940 διατηρεί ακόμη το θρύλο, τη δόξα του και όταν την εποποϊα αυτή την φέρνουμε στη μνήμη μας αισθανόμαστε ότι τη ζούμε για άλλη μια φορά. Όσοι κατέχουν το βαθύτερο νόημα της Ιστορίας γνωρίζουν ότι το «ΟΧΙ» του 1940 στο φασισμό από τον κυ6

βερνήτη της Ελλάδος Ιωάννη Μεταξά, ήταν η συνειδητή έκφραση πεποιθήσεων, ριζωμένων από μακρούς αιώνες στα σπλάχνα της φυλής μας.

Δεν αναφέρεται στην ιστορία των εθνών πιο λακωνικό, πιο εύγλωτο, αλλά και πιο πειστικό παγκόσμιο κήρυγμα από τις δύο συλλαβές ΟΧΙ.

δέσμου και τους εκλεκτούς προσκεκλημένους μας, είμαστε σήμερα εδώ για να αποτίσουμε φόρο τιμής και ευγνωμοσύνης στους πεσόντες Αξιωματικούς και Οπλίτες της Μεραρχίας Ιππικού, οι οποίοι στα πλαίσια της αποστολής τους το 1940 αντιμετώπισαν επιτυχώς την επίλεκτη Μεραρχία Αλπινιστών «Τζούλια» και έτρεψαν τους εισβολείς σε φυγή εντός του Αλβανικού εδάφους.

Ένα όχι, που το στήριξε ο Ελληνικός λαός με πρωτοφανή προθυμία και αυταπάρνηση, απλά και αυτονόητα, σαν φυσιολογική εκδήλωση της Ελληνικής ψυχής, όπως αυτή διαπλάστηκε ανάμεσα στους αιώνες, γιατί τα μεγάλα κεφάλαια της ελληνικής Ιστορίας αρχίζουν και τελειώνουν με ένα μεγάλο ΟΧΙ.

Το ιστορικό της επιτυχίας αυτής έχει ως εξής : Με την κήρυξη του Ελληνοϊταλικού πολέμου την 28η Οκτωβρίου 1940, η Μεραρχία Ιππικού με Διοικητή το Υποστράτηγο Στανωτά Γεώργιο από τη Θεσσαλονίκη προωθήθηκε στην Καλαμπάκα με τελικό προορισμό την περιοχή της Πίνδου.

Γιαυτό και πρέπει να μην λησμονούμε αυτούς που ρίχτηκαν πρόθυμοι στο πανηγύρι του πολέμου, με ασυγκράτητο ενθουσιασμό, αλλά και πίστη στη νίκη.

Άμεσα και ταχύτατα συγκεντρώθηκαν 5.000 επίτακτα άλογα και συγκροτήθηκαν οι υπόλοιπες μονάδες της Μεραρχίας. Ως τομέας ενεργείας ορίστηκε η περιοχή του Μετσόβου. Αποστολή του Σχηματισμού ήταν να καλύψει τον άξονα Ιωάννινα-Καλαμπάκα, ο οποίος κινδύνευε σοβαρά να αποκοπεί εξαιτίας της διεισδύσεως της 3ης Μεραρχίας Αλπινιστών «ΤΖΟΥΛΙΑ», από την άνω κοιλάδα του Αώου και την κοιλάδα του Ζαγορίτικου και να αποκαταστήσει σύνδεσμο με την σκληρά δοκιμαζόμενη VIII Μεραρχία

Η μοίρα επέλεξε τη μικρή μας Πατρίδα για θέατρο των μεγαλύτερων αγώνων του πολιτισμού.

Δεν ανέκοψαν την ορμή τους, ούτε ο χειμώνας, ούτε η δύναμη του αντιπάλου, ούτε τα σύγχρονα μέσα τους, ούτε και ο θάνατος. Εμείς λοιπόν το Διοικητικό Συμβούλιο του Συνδέσμου Αποστράτων Αξιωματικών Ιππικού-Τεθωρακισμένων με τα μέλη μας, τους φίλους του Συν-

• IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ • Οκτώβριος - Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2017

ΜΝΗΜΕΙΟ ΙΠΠΙΚΟΥ

και το Β’ ΣΣ. Την 1η Νοεμβρίου η Διοίκηση της Μεραρχίας Ιππικού βρισκόταν στο Μέτσοβο. Η είσοδος της Μεραρχίας Ιππικού στον αγώνα, είχε ως αποτέλεσμα να αρχίσει να συμπιέζεται αποτελεσματικά ο θύλακας που είχε δημιουργηθεί από την ιταλική διείσδυση στον τομέα της Πίνδου. Το βράδυ της 3ης Νοεμβρίου η Ταξιαρχία Ιππικού της Μεραρχίας ανακατέλαβε τη Σαμαρίνα και την επομένη η Μεραρχία Ιππικού με τα Συντάγματά της ανακατέλαβε τη Βωβούσα. Στις 8 Νοεμβρίου η Ταξιαρχία Ιππικού κατέλαβε το Δίστρατο. Εκεί συνέλαβε αριθμό Ιταλών και ορεινό χειρουργείο της «Τζούλια», όπου νοσηλεύονταν 30 Στρατιώτες. Μία ώρα μετά την Ταξιαρχία Ιππικού, έφτασαν στο Δίστρατο και τα πρώτα τμήματα της Μεραρχίας Ιππικού, που είχε διεξαγάγει σκληρούς αγώνες μεταξύ Βωβούσας και Δίστρατου. Στη συνέχεια η Μεραρχία Ιππικού στράφηκε προς Ελεύθερο-Κόνιτσα, ώστε να διευκολύνει την ενέργεια του Β’ ΣΣ προς την κατεύθυνση αυτή. Έπειτα από επτάωρο σκληρό αγώνα κατόρθωσαν να διαλύσουν τις ιταλικές δυνάμεις, συλλαμβάνοντας αιχμαλώτους 15 αξιωματικούς και 700 οπλίτες και κυριεύοντας πολλά υλικά, 100 ημιόνους και 5 όλμους. Η άλλοτε επίλεκτη Ιταλική Μεραρχία «Τζούλια» περιήλθε σε τραγική κατά-

σταση, γεγονός που ήταν αποτέλεσμα των αγώνων και των επιτυχιών της Μεραρχίας Ιππικού. . Στις 11 Νοεμβρίου το Ιταλικό 9ο Σύνταγμα Αλπινιστών διατάχτηκε να κρατήσει τον αυχένα Χρηστοβασίλη ώστε να καλύψει την υποχώρηση ιταλικών τμημάτων προς την Κόνιτσα. Εκεί δέχτηκε σφοδρή επίθεση τμημάτων της Μεραρχίας Ιππικού. Ύστερα από πολύωρο αγώνα οι Ιταλοί ανατράπηκαν και καταδιώχτηκαν προς την Κόνιτσα, αφήνοντας πλήθος υλικών στο δρόμο προς την πόλη. Στις 16 Νοεμβρίου, με την απελευθέρωση της Κόνιτσας, τελείωσε και τυπικά η Μάχη της Πίνδου, μία από τις πιο αποφασιστικές και δραματικές του Ελληνοϊταλικού πολέμου. Αν η επίλεκτη Μεραρχία Αλπινιστών κατόρθωνε να καταλάβει το Μέτσοβο, οι ελληνικές δυνάμεις του μετώπου της Ηπείρου θα χωρίζονταν από κείνες της Θεσσαλίας και της Μακεδονίας. Η Μεραρχία Ιππικού, με Διοικητή το Στρατηγό Γεώργιο Στανωτά, συνέβαλε τα μέγιστα στην εξάλειψη αυτού του κινδύνου και δικαίωσε τις προσδοκίες του Γενικού Στρατηγείου. Οι αγώνες της Μεραρχίας Ιππικού δεν σταμάτησαν εκεί. Στις 21 Νοεμβρίου τα πρώτα τμήματά της διέσχισαν την ελληνοαλβανική μεθόριο, διαβαίνοντας τον χείμαρο Σαραντάπορο εντός της Βορείου Ηπείρου. Στις 3 Δεκεμβρίου μετά από σφοδρές

συγκρούσεις με εχθρικές δυνάμεις, ο σχηματισμός εισήλθε στην Πρεμετή. Οι νίκες ακολουθούν η μία την άλλη, οι καμπάνες ηχούν χαρμόσυνα και η Ευρώπη παρακολουθεί με κομμένη την ανάσα την αντίσταση ενός μικρού αλλά γενναίου , περήφανου λαού που αντιστέκεται θαρραλέα για την Ελευθερία, την Ειρήνη, τη δικαιοσύνη, τη Δημοκρατία. Στο σημείο αυτό θα αναφερθούμε σε δηλώσεις που έγιναν από θεσμικούς φορείς, που επισημαίνουν το μέγεθος της δράσεως και των επιτυχιών της Μεραρχίας Ιππικού : Συγκεκριμένα Το «Ιστορικόν Πολεμικών Επιχειρήσεων 1940-1941»1 που συντάχθηκε μετά τον πόλεμο, αναφέρει : «...είναι όλως επιβεβλημένη η έξαρσις αφ ενός μεν του Επιτελείου του Β’ ΣΣ δια τας επιτυχεστάτας αυτού προσπαθείας, αφ ετέρου δε η αναγνώρισις του ομαδικού έργου το οποίον απέδωσε το Όπλον του Ιππικού, το οποίον ως είδομεν απετέλεσε τον κύριο παράγοντα θριάμβου της Πίνδου. Όλαι λοιπόν αι υποβληθείσαι Εκθέσεις των Μεγάλων Μονάδων είναι ομόφωνοι εις το να εξάρουν την συμβολήν των Μονάδων του Ιππικού, παραδεχόμεναι οτι η χρησιμοποίησις αυτού ως ταχέως μεταφερομένου Πεζικού επέτυχεν τα μέγιστα, αντικαταστήσασα εν πολλοίς τας εις άλλα στρατεύματα εισαχθείσας ταχείας Συνέχεια στην επόμενη σελίδα

• Οκτώβριος - Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2017 • IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ

7

ΜΝΗΜΕΙΟ ΙΠΠΙΚΟΥ μηχανοκινήτους Μονάδας. Η εκ του εγγύτερον όμως εξέτασις του ζητήματος και η τακτική έρευνα όλων των εκδοθεισών διαταγών, μας πείθει οτι η μεγαλυτέρα συμβολή του όπλου του Ιππικού προήλθεν απο την γενικήν αναζωπύρωσιν του επιθετικού πνεύματος. Η ηρωική νεολαία του Ιππικού, ώρμησεν ακάθεκτος προς τα εμπρός ανατρέπουσα τους ορμητικούς χιονοδρόμους της Τζούλια, εμπεομένη μόνον απο τας επιθετικάς παραδόσεις του όπλου της...». Ο Στρατηγος Στανωτάς, Διοικητής της Μεραρχίας Ιππικού, έγραψε σχετικά σε άρθρο της εφημερίδας ΒΡΑΔΥΝΗ στις 3 Νοεμβρίου 1961 : «Το γενικόν συμπέρασμα εκ των αγώνων της Μεραρχίας είναι ότι, τα οργανικά τμήματα αυτής, ως και τα διατεθέντα τοιαύτα προς ενίσχυσιν, ευτυχήσαντα να μετάσχουν αρχικώς εις την μάχην της Πίνδου, εν τη κατευθύνσει Μέτσοβον-βωβούσα-Ελεύθερον-Κόνιτσα, εδημιούργησαν δια της αφθάστου αυτοθυσίας των και των ηρωικών των πράξεων, μετά των άλλων Μονάδων, την βάσιν του Αλβανικού έπους που κατέπληξεν όλον τον κόσμον... Το θαύμα τούτον, διότι περί θαύματος πρόκειται, οφείλεται εις τον πατριωτισμόν των Ελλήνων, διοικούντων και διοικουμένων, διότι οι μέν διοικούντες προπαρασκεύασαν και κατήυθηναν τον ελληνικόν λαόν εις τας πρωτοφανείς και μεγαλειώδεις νίκας, οι δε διοικούμενοι διότι δια της αυτοθυσίας, της υπερανθρώπου αντοχής, του πατριωτισμού των, των ηρωικών πράξεών των, της αμέσου προσελεύσεως υπό τας σημαίας, και της εν συνεχεία πρωτοφανούς προελάσεώς των από νίκης εις νίκην, συνέτριψαν τον εχθρόν. Και συνεχίζει ο Διοικητής της Μεραρχίας Ιππικού.

8

ντίον των Ιταλών εισβολέων και να καταγράψουμε την προσφορά και τον ηρωισμό των Ιππέων, οι οποίοι συνέβαλαν στις επιτυχίες των Ελληνικών Όπλων. Έχοντας την ικανότητα ταχείας προσαρμογής, τα στελέχη του Ιππικού κατά τη μετάπτωση του Όπλου σε Τεθωρακισμένα, μεταβίβασαν τα χαρακτηριστικά προσόντα και ιδιότητες του Εφίππου όπλου στο Μηχανοκίνητο και εμφύσησαν το έφιππο δόγμα που συνίσταται στην τριλογία: "Ταχύτητα, τόλμη, αιφνιδιασμός".

- Στην παρούσα Δημοτοκή Αρχή, για την αρίστη συνεργασία και αμέριστη βοήθεια, που μας παρείχαν, σε ότι τους ζητήσαμε και για την οργάνωση της παρούσης τελετής και τον εν γένει καλοπισμό και διαφύλαξη του Μνημείου.

Στις δύσκολες στιγμές που περνάει αυτή την ώρα η Πατρίδα μας, που οι αξίες και τα ιδανικά ευτελίζονται, το Μνημείο Ιππικού στέκει αγέρωχο, επιβλητικό και μεγαλοπρεπές, ακτινοβολεί αισιοδοξία και εθνική υπερηφάνεια, χαλυβδώνει τις ψυχές μας και μας θυμίζει ότι, η ελευθερία και η ανεξαρτησία ενός έθνους-κράτους δεν χαρίζεται, αλλά κατακτάται με αγώνες και ανθρώπινες θυσίες, απέναντι σ’ εκείνους που την επιβουλεύονται.

Στουςμαθητές και μαθήτριες των σχολείων του Μετσόβου για τη σημερινή τους παρουσία στην εκδήλωσή μας, με τις καλύτερες ευχές μας για καλή πρόοδο και πίστη στα εθνικά ιδεώδη της πατρίδας μας.

Εκλεκτοί Προσκεκλημένοι, Κυρίες και Κύριοι

Τελειώνοντας θα σας θυμίσω μια φράση ενός κορυφαίου αειμνήστου πολιτικού επίκαιρη όσο ποτέ.

Ούτω οι ιππείς της Μεραρχίας μου εφάνησαν αντάξιοι των προγόνων ιππέων του Μεγάλου Αλεξάνδρου».

Το Μνημείο αυτό θα διατηρεί άσβεστη τη μνήμη σ’ αυτούς που έδωσαν το αίμα τους για την ελευθερία της Πατρίδος μας και για να παραδειγματίζονται και διδάσκονται οι νέες γενεές για τα ιδανικά και τις αξίες με τις οποίες πρέπει να διαπνέονται. Δόξα και τιμή στους ήρωες ιππείς που έπεσαν υπέρ πατρίδος. ΑΙΩΝΙΑ ΤΟΥΣ Η ΜΝΗΜΗ.

Με την σύντομη αυτή αναφορά μας προσπαθήσαμε να τονίσουμε την αξία της νίκης του Ελληνικού Στρατού ενα-

Κλείνοντας την αναφορά μας αυτή θα θέλαμε να απευθύνουμε θερμές ευχαριστίες :

• IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ • Οκτώβριος - Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2017

- Στο Διοικητή της ιστορικής VIII Μεραρχίας και κατ’ επέκταση στο Γενικό Επιτελείο Στρατού, για τις πάσης φύσεως διευκολύνσεις και την άψογη οργάνωση της παρούσης τελετής.

- Απευθύνουμε επίσης θερμές ευχαριστίες στους προσκεκλημένους μας, τα μέλη και τους φίλους μας και σε όλους τους παρευρισκομένους που μας τίμησαν με την παρουσία τους.

«Τα ιστορικά γεγονότα μας διδάσκουν ότι η αγάπη για την Πατρίδα δεν είναι αρκετό να εκδηλώνεται μόνο στα πεδία των μαχών. Πρέπει να εκδηλώνεται και στην καθημερινή μας προσφορά ως υπεύθυνων πολιτών. Για να μην χάνουμε στην Ειρήνη, ότι κερδίζουμε στον Πόλεμο». Σας Ευχαριστώ

ΑΡΘΡΟ

Ελληνική Γλώσσα

Δασεία και … παύλα Γράφει ο Αντιστράτηγος ε.α Ευδόξιος Γούρμος Από την εποχή της καθιέρωσης του μονοτονικού η προσωπική μου θεώρηση ήταν μάλλον θετική (τουλάχιστον στα βασικά, με ελάχιστες επιφυλάξεις). Η αποδοχή της κατάληξης «-ης» αντί «-εως», καθώς και η κατάργηση του τονισμού στις μονοσύλλαβες λέξεις, η απάλειψη των ιδιαιτεροτήτων της υποτακτικής και η κατάργηση της υπογεγραμμένης δεν έβλαψαν. Η μετατροπή της κατάληξης «-ως» των επιρρημάτων σε «-α» πέρασε στα περισσότερα απ’ αυτά, αν και συνεχίζουμε να λέμε «αμέσως», «αμιγώς», «ανελλιπώς», «ανιδιοτελώς», «ασφαλώς», «ατελώς», «βραδέως», «διακαώς» «διαρκώς» «ενστικτωδώς» «εντελώς» «επειγόντως» «επιμελώς» «παρεμπιπτόντως» «προφανώς», «σαφώς» «ταχέως» κ.ά., ή να χρησιμοποιούμε αδιακρίτως και τους δύο τύπους πχ. «ανεξαρτήτως» «ανεξάρτητα», «βεβαίως» «βέβαια», «κυρίως» «κύρια», «σπανίως» «σπάνια», κλπ. Είναι λοιπόν όλα καλά με την συγκεκριμένη μεταρρύθμιση; Θα πω σχεδόν ναι, με ένα μικρό όχι (το οποίο στην πραγματικότητα είναι τεράστιο). Κύριοι Πνευματικοί Ταγοί της χώρας, κάποιοι στο παρελθόν στη βιασύνη τους να καθιερώσουν το μονοτονικό δεν έδωσαν ιδιαίτερη σημασία στην άρρηκτη σχέση ενός συμβόλου στη διαμόρφωση σημαντικού αριθμού σύνθετων λέξεων της γλώσσας. Πρόκειται για το πνεύμα «δασεία». Πριν αναφέρω συγκεκριμένα παραδείγματα ας ρίξουμε μια ματιά που ακριβώς έβαζαν δασεία οι αρχαίοι Έλληνες, αλλά και οι νεώτεροι, πριν καθιερωθεί το μονοτονικό. Δασεία λοιπόν έπαιρναν όλα τα άρθρα «ἡ, ὁ, αἱ, οἱ», όλα τα ύψιλον «ὑ», όλα τα ρο «ῥ» (μόνο στην αρχαία), και τα υπόλοιπα φωνήεντα «ἁ, ἑ, ἡ, ἱ, ὁ, ὡ» και οι δίφθογγοι «αἱ, εἱ, εὑ, οἱ, υἱ», σε ένα μι-

κρό αριθμό λέξεων [περίπου 250, στις οποίες περιλαμβάνονται και κάποιες αντωνυμίες, επιρρήματα, προθέσεις και σύνδεσμοι που όμως, (όπως και τα άρθρα) δεν συμμετέχουν στην διαμόρφωση συνθέτων λέξεων] Ερώτημα : Γιατί η παρούσα άρχουσα πνευματική γενιά δεν φαίνεται να ανησυχεί για το σοβαρό αυτό κενό; Είναι όντως σοβαρό κενό; Το έχει διερευνήσει; Το έχει αξιολογήσει; Μήπως η μέχρι τώρα αρκετά επιτυχημένη εφαρμογή του μονοτονικού έχει αποκοιμίσει εκείνους οι οποίοι λόγω της στενής τους σχέσης με το αντικείμενο θα έπρεπε να ανησυχήσουν; Να εξηγήσω λοιπόν γιατί κατά την άποψη μου είναι τόσο σημαντική η επανένταξη της δασείας στο ήδη εφαρμοσμένο μονοτονικό σύστημα. Η παρούσα απερχόμενη γενιά (60 ετών και άνω) και η εν τη πράξει άρχουσα γενιά (40 - 60) έχουν διδαχθεί την γλώσσα με το πολυτονικό σύστημα και γνωρίζουν οι περισσότεροι το λόγο που δημιουργείται μετατροπή του συμφώνου του πρώτου συνθετικού από «π» σε «φ» και από «τ» σε «θ» προ δασυνόμενης λέξης. Η γνώση αυτή τους κάνει να μην αντιλαμβάνονται τη σοβαρή αποδόμηση που αργά αλλά σταθερά δημιουργείται στη γλωσσική συνοχή των νεωτέρων. Δεν έχουν συνειδητοποιήσει ότι οι γενιές που ακο-

λουθούν, έχοντας πλήρως απογαλακτισθεί από την έννοια της δασείας, δεν θα αντισταθούν στην απλούστευση των συνθέτων λέξεων που σχηματίζονται με δασυνόμενες λέξεις. Θα βρεθούν λοιπόν τότε οι γνωστοί κατ’ επάγγελμα διαχρονικοί (ακούσιοι ή εκούσιοι) αποδομητές της γλώσσας για να επιβάλουν στον ελληνικό λαό να λέει: «αντέλληνας» «αντυπίλαρχος» «απαίμαξη» «απαίρεση» «απαλάτωση» «απεαυτού» «απελληνίζω» «απ’ ετέρου» «απηνίασε» «απιερώνω» «αποκατηλώνω» «αποπλίζω» «απορίζω» «απύπνιση» «αυτάδεια» «αυταίρετο» «αυτόρμητος» «αυτύπαρκτος» «απότου» «επάμιλλος» «επάπαξ» «επαρμόζω» «επέλκυση» «έπεση» «επευρίσκω» «έπηβος» «επίδρωση» «επημερίδα» «επησυχάζω» «έπιππος» «έποδος» «εποπλιστής» «επορία» «επορμώ» «καταγιάζω» «καταιρώ» «κατεδρικός» «κάτειρξη» «κατέκαστα» «κατεστώς» «κατημερινά» «κατίσταμαι» «κάτοδος» «κατομιλώ» «κατορίζω» «κατ’ υπερβολή» «μετερμηνεύω» «μετόριος» «πρωτυπουργός» «υπάλμυρος» «ύπαλος» «υπιστάμενος» «υπυπουργός» και ευάριθμες άλλες. (τοποθετήστε τα «θ» και «φ» εκεί που αντιστοιχούν για την ορθή τους εκφορά, αλλά Συνέχεια στην επόμενη σελίδα

• Οκτώβριος - Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2017 • IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ

9

ΑΡΘΡΟ και για να αντιληφθείτε ποιες ακριβώς είναι μερικές από αυτές).

σημασία σε τέτοιες «ασήμαντες» λεπτομέρειες και το καταργήσαμε.

Επειδή κάποιοι όλα αυτά ίσως τα χαρακτηρίσουν υπερβολικά και προς επίρρωση των προαναφερθέντων, θα παραθέσω μία πρόσφατη ακουστική μου εμπειρία από ραδιοφωνική εκπομπή.

Η αντίστοιχη απάντηση του εγγονού σας στο δικό του παιδί (μετά από 15 με 20 χρόνια) θα είναι πιθανότατα :

Ακροατής νεαρής ηλικίας επικοινωνεί τηλεφωνικά στον αέρα με τον δημοσιογράφο της εκπομπής και με απόλυτο ύφος (χαρακτηριστικό είτε ημιμαθών, είτε εμπαθών ατόμων) επιπλήττει τον δημοσιογράφο διότι στην εκφορά του λόγου του χρησιμοποίησε τη λέξη «δεκαπενθήμερο» αντί για το σωστό κατ’ αυτόν «δεκαπενταήμερο». Όταν έκλεισε ο ακροατής, ο δημοσιογράφος με απολογητικό ύφος και με εμφανή αμηχανία στο λόγο του, σχολίασε την παρέμβαση ως εξής : - Σεβαστή η άποψη του ακροατή, έχω όμως την εντύπωση ότι το σωστό είναι «δεκαπενθήμερο». Θα το διερευνήσω όμως και θα απαντήσω στην επόμενη εκπομπή μου. Γιατί αναφέρω αυτό το γεγονός ? Για να ψέξω τον ακροατή για την ακούσια ή «εκούσια» ημιμάθειά του ? Όχι βέβαια, δεν είναι αυτός το πρόβλημα. Είναι ο δημοσιογράφος που όφειλε να έχει την ανάλογη κατάρτιση και να απαντήσει αμέσως και κατηγορηματικά στον ακροατή ότι είναι το σωστό και για ποιο λόγο. Ο κάθε επαγγελματίας δημοσιογράφος και ιδιαίτερα εκείνοι που επικοινωνούν ζωντανά με ακροατήριο, δεν επιτρέπεται να έχουν κενά σε βασικά στοιχεία της δομής της γλώσσας. Είναι υποχρεωμένοι να τα γνωρίζουν διότι αυτό απαιτεί η φύση του επαγγέλματός τους. Πως όμως θα τα γνωρίζουν αν δεν τα διδάσκονται πλέον. Παρεμπιπτόντως όλοι έχετε αντιληφθεί ότι τα παιδιά στα σχολεία πηγαίνουν πλέον «πενταήμερες» και όχι «πενθήμερες» εκδρομές. Ας το προσεγγίσουμε όμως και από μια άλλη σκοπιά. Πως άραγε ο κάθε σημερινός εγγονός σας θα εξηγεί αργότερα στα δικά του παιδιά που θα μαθαίνουν κάποια ή κάποιες ξένες γλώσσες, τον λόγο που οι ξένοι γράφουν : την «Αρμονία» Harmony, Harmonie, Harmonía, Гармония, 10

- Δεν ξέρω παιδί μου, ρώτα το δάσκαλό σου, αυτός κάτι θα ξέρει. τον «Αιματοκρίτη» Haematocrit, Hématocrite, Hämatokrit, Hematocrito, Гематокрит, την «Ελλάδα» Hellas, Геллас το «Εξάεδρο» Hexahedron, Hexahèdre, Hexaedro, Гексаэдр την «Ημικρανία» Ηemicrania, Ηémicrânie, Hemikranie, Гемикрания τον «Ήρωα» Hero, Héros, Héroe, Heroj, Герой την «Ιστορία» History, Histoire, Historie, Historia τον «Όμηρο» Homer, Homère, Homero, Гомер το «Υδραυλικός» Hydraulic, Hydraulique, Hydraulisch, Hidráulico, Гидравлический την «Υπεργλυκαιμία» Ηyperglycemia, Hyperglykämie, Hiperglicemia, Гипергликемия και χιλιάδες άλλες λέξεις που απαιτούν πάνω από 100 σελίδες για να τις αναφέρω; Η απάντηση, αν τη δίναμε εμείς σήμερα, θα ήταν : - Ξέρεις παιδί μου, εμείς στη γλώσσα μας παλαιότερα, μεταξύ άλλων, είχαμε και ένα σύμβολο που το έλεγαν δασεία, το οποίο στην ουσία αντιπροσώπευε ένα γράμμα (κάτι σαν το Λατινικό “h”) και προσέδιδε στο αρχικό φωνήεν μία εντονότερη προφορά. Οι ξένοι σεβόμενοι την ακρίβεια και την ιστορικότητα της Ελληνικής Γλώσσας το διατήρησαν σε χιλιάδες λέξεις τους που αποτελούν είτε αυτούσια δάνεια από την Ελληνική, είτε δική τους γλωσσοπλασία με σύζευξη Ελληνικών λέξεων. Εμείς στον τόπο μας που είμαστε «ευρυμαθείς» και «υπεράνω» δεν δίνουμε και πολύ

• IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ • Οκτώβριος - Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2017

Τι πρέπει λοιπόν να κάνουμε; Προλαβαίνουμε να κάνουμε κάτι; Αξίζει τον κόπο να κάνουμε κάτι; Η προσωπική μου άποψη και πολλών άλλων υποθέτω είναι κατηγορηματικά «ναι». Να επανέλθει το ταχύτερο δυνατό η δασεία. Μία λογική προσέγγιση επαναφοράς της (μεταξύ άλλων) θα ήταν η εξής: - Δεν εξυπηρετεί και δεν απαιτείται η επαναφορά της δασείας σε άρθρα, αντωνυμίες, επιρρήματα, προθέσεις και συνδέσμους.

- Επαναφορά της δασείας σε όλες τις λέξεις που αρχίζουν από το γράμμα «ὑ» - Το δασυνόμενο «ῥ» δεν προσθέτει σήμερα τίποτε το ουσιαστικό και δεν χρειάζεται. (Nα σημειώσω εδώ ότι η ξένη επιστημονική γραμματεία εξακολουθεί να σέβεται τόσο τη δασεία στο γράμμα «ῥ» όσο και τον διπλασιασμό του στο μέσο των σύνθετων λέξεων) (Acanthorrhexis, Aporrhinosis, Aporrhoea, Hématorrhée, Proktorrhagie, Tracheorrhaphy, κλπ.)

- Επαναφορά της δασείας στα αριθμητικά «ενα» «εξη» «επτά» «εκατό» και στα παράγωγά τους.

- Επαναφορά της δασείας σε όσες λέξεις το δικαιούνται (περίπου 250), των φωνηέντων «α» «ε» «η» «ι» «ο» & «ω» και των διφθόγγων «αι» «ει» «ευ» καθώς και στα παράγωγά τους (Είναι το μόνο σημείο που και στη δική μας εποχή αλλά και σήμερα μπορεί να αγχώσει τους μαθητές και τους λοιπούς χρήστες του γραπτού λόγου). Στην ουσία και με τα σημερινά δεδομένα η δυσκολία είναι επιφανειακή. Τι γινόταν παλιά;

ΑΡΘΡΟ Με έναν απλό εμπειρικό τρόπο διαπιστώναμε αμέσως εάν μια λέξη είναι δασυνόμενη. Τη συνδυάζαμε με μία εκ των προθέσεων «από» «αντί» «επί» «κατά» «μετά» «υπό» και εφόσον το αποτέλεσμα δημιουργούσε μετατροπή των «π» ή «τ» σε «φ» ή «θ» τότε η λέξη δασυνόταν, π.χ. η λέξη «ορισμός» δίνει «αφορισμός» «καθορισμός» , η λέξη «ευρίσκω» δίνει «εφευρίσκω», η λέξη «άγιος» δίνει «καθαγιάζω», η λέξη «ιερός» δίνει «καθιερώνω», η λέξη «αρπάζω» δίνει «υφαρπάζω», η λέξη «ημέρα» δίνει «εφήμερος» «καθημερινά» κοκ. Ο πρακτικός αυτός κανόνας (ο οποίος ασφαλώς ισχύει και σήμερα) καλύπτει περισσότερες από τις μισές δασυνόμενες λέξεις. Άλλη διευκολυντική μέθοδος υπήρξε η αποστήθιση ποιημάτων με τις δασυνόμενες λέξεις ανά φωνήεν (Τά βρίσκουμε και σήμερα εύκολα στο διαδίκτυο) Όλα αυτά αποτελούν ιστορία, θεωρητικά όμως ισχύουν ακόμη και σήμερα. Αν επαναφέρουμε τη δασεία, θα έχουμε ακριβώς τις ίδιες δυσχέρειες του παρελθόντος; Απολύτως καμία. Στην πράξη σήμερα, με την αποθήκευση της μεταρρύθμισης στις ορθογραφικές δεξαμενές του διαδικτύου το θέμα λύεται τάχιστα και δια παντός και δεν υπάρχει πλέον πρόβλημα. Για όποιους διατηρούν κάποιες επιφυλάξεις να επισημάνω ότι εδώ και αρκετά χρόνια και πολύ περισσότερο στο μέλλον, κανένας, το τονίζω κανένας, δεν πρόκειται να εργάζεται χειρόγραφα για οποιαδήποτε υποχρέωση, και αν κάποιοι παραδοσιακοί το κάνουν, στο τελικό στάδιο θα καθαρογράφουν την εργασία τους στο διαδίκτυο το οποίο (έχοντας ενσωματώσει την ανάλογη μεταρρύθμιση) θα δασύνει αυτόματα τις προβλεπόμενες λέξεις. Η τεχνολογία έχει έλθει με ιλιγγιώδη ταχύτητα και τα έλυσε σχεδόν όλα, χωρίς όμως ακόμη να είναι σε θέση να επηρεάσει ορισμένα μυαλά αγκιστρωμένα σε ιδεοληψίες και διαχωριστικές γραμμές. Τώρα λοιπόν που ΕΞΕΛΕΙΠΑΝ ΟΙ ΧΡΗΣΤΙΚΕΣ ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ, τι και ποιος

εμποδίζει την πολιτική και πνευματική ηγεσία να επανεξετάσει το θέμα? Δεν χρειάζεται πλέον ούτε να καταφεύγουμε σε εμπειρικές πρακτικές ούτε να αποστηθίζουμε ποιήματα. Το μόνο που λείπει είναι η βούληση και ο ειλικρινής σεβασμός σ’ αυτόν τον ανεκτίμητο θησαυρό που λέγεται Ελληνική Γλώσσα. Ανατρέχω στα λεξικά της Αγγλικής γλώσσας, της Γαλλικής, της Γερμανικής, της Ισπανικής, της Ρωσικής, και πολλών άλλων γλωσσών της Ευρώπης, και με θλίψη διαπιστώνω ότι σχεδόν όλες (με ελάχιστες εξαιρέσεις) διατηρούν με ευλάβεια το δασυνόμενο χαρακτήρα των αμέτρητων λέξεων με Ελληνική προέλευση, ενώ η μάνα γλώσσα «ελαφρά τη καρδία» τον έχει αποβάλει. Έχουμε μια τεράστια ευκαιρία να αποκαταστήσουμε αυτή την ιστορική αδικία στο μοναδικό από τα καταργηθέντα σημεία στίξεως που συμμετέχει ενεργά στη διάπλαση τόσο του γλωσσικού μας οργάνου (γραπτά και προφορικά), όσο και δεκάδων άλλων γλωσσών παγκοσμίως. Ας βρεθεί ένας φιλόλογος, σημαντικός ή ασήμαντος (απ΄ αυτούς που είναι υπέρμαχοι της περαιτέρω απλούστευσης της γλώσσας), να μού αποδείξει σε τι χρησιμεύει και που αποσκοπεί η διατήρηση του διπλασιασμού του «ρ» στις σύνθετες λέξεις, πχ. αμφίρροπος, αντίρρηση, απορρίπτω, διαρρήκτης, ταχύρρυθμος, απορρυπαντικό, διαρροή, και εκατοντάδες άλλες. Και πόσο δυσκολεύεται ένας μαθητής ή ένας λογοτέχνης να κατανοήσει γιατί άλλες σύνθετες με ενδιάμεσο «ρ» πρέπει να γράφονται με ένα «ρ», π.χ. αναρωτιέμαι, αφισορύπανση, ελληνορωσικός, εμποροράφτης, εσώρουχο, εύρυθμος, κ.α. Η βασική εξήγηση είναι ότι διατηρήσαμε τον διπλασιασμό του «ρ» από

σεβασμό στην αρχαία κληρονομιά. Ένα διπλασιασμό του «ρ», παντελώς άχρηστο και χωρίς να παρεμβαίνει κατ’ ελάχιστο στη διαμόρφωση της καθομιλουμένης, τον διατηρήσαμε για ιστορικούς λόγους . Εκατοντάδες άλλες ορθογραφικές εξαιρέσεις (για την οικονομία του άρθρου δεν τις αναλύω) δυσκολεύουν αφάνταστα αυτούς που ασχολούνται με το γραπτό λόγο καθ’ οιονδήποτε τρόπο, τις διατηρήσαμε και αυτές για ιστορικούς λόγους . ΟΛΑ ΑΥΤΑ ΔΕΝ ΜΑΣ ΔΥΣΚΟΛΕΥΟΥΝ ΚΑΙ ΜΑΣ ΔΥΣΚΟΛΕΥΕΙ Η ΔΑΣΕΙΑ; Ας είμαστε ρεαλιστές και ας αποδεχθούμε την εξέλιξη. Κανένας κανόνας και καμιά εξαίρεση δεν αποτελούν πλέον εμπόδιο στην ορθή χρησιμοποίηση του γραπτού λόγου και κατ’ επέκταση και του προφορικού. Όπως προανέφερα τα ορθογραφικά προγράμματα του διαδικτύου επιλύουν κάθε δυσκολία αυτόματα και χωρίς καν να ερωτηθούν. Δικαιολογίες για τη μη αποκατάσταση αδικιών σε βάρος του γλωσσικού μας εργαλείου δεν ευσταθούν πλέον και όσοι αντιδρούν το κάνουν με τετριμμένα επιχειρήματα (ιδεολογικά ή τεχνικής φύσεως) που έχουν ξεπερασθεί από τη σαρωτική επέλαση της καλπάζουσας τεχνολογίας. Κε Γιατρομανωλάκη, κε Ζουράρι, κε Μπαμπινιώτη, κε Ράμφο, κα Φλέσσα, κε Χαραλαμπάκη, και λοιποί ευάριθμοι λειτουργοί (επώνυμοι και ανώνυμοι) της ελληνικής γλώσσας, καθώς και κάποιοι άλλοι αξιόλογοι που δεν εισακούονται ανάλογα θεωρούμενοι ως ακραίοι (Κ. Πλεύρης, Α. Τζιροπούλου-Ευσταθίου) Όλα όσα παρέθεσα τα γνωρίζετε άριστα, και πολύ καλλίτερα από εμένα. Οι περισσότεροι από εσάς είστε εραστές του πολυτονικού, όπως και άλλες σημαντικές προσωπικότητες του πρόσφατου παρελθόντος (Ελύτης, Καστοριάδης, Βρεττάκος, Σαμαράκης, Χόρν, κα.) Έχετε την θέληση, τη δύναμη, την αποφασιστικότητα, την υπευθυνότητα και την απαιτούμενη επιμονή να απαιτήσετε από τη Νομοθετική εξουσία την Συνέχεια στην επόμενη σελίδα

• Οκτώβριος - Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2017 • IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ

11

ΕΘΝΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ

Το νέο «γεωπολιτικό μπλόκ» για την ασφάλεια του Ελληνισμού Γράφει ο Δημήτρης Τσαϊλάς Υποναύαρχος ΠΝ ε.α. Την τελευταία χρονιά, έχει παρατηρηθεί μια αξιοσημείωτη βελτίωση στην πολιτική και οικονομική σχέση με κράτη της νοτιοανατολικής λεκάνης της Μεσογείου όπως το Ισραήλ και την Αίγυπτο, αλλά το σημαντικότερο είναι η στρατηγική προσέγγιση που έχει επιτευχθεί, καθώς και σε στρατιωτικό επιχειρησιακό επίπεδο έχουμε καλλιεργήσει μια προσεκτική ισορροπία στη γεωστρατηγική εικόνα της περιοχής της Νοτιοανατολικής Μεσογείου με ασκήσεις των ενόπλων δυνάμεων όλως των χωρών. Εν μέρει είναι το αποτέλεσμα ενός προσεκτικού σχεδιασμού, αλλά κυρίως η τάση αυτή οφείλεται στις πε-

Συνέχεια από την προηγούμενη σελίδα

μικρή, αλλά και τόσο σημαντική αναθεώρηση για την επαναφορά της δασείας στο γραπτό λόγο; (Στον προφορικό λόγο δεν εξέλειπε ποτέ, όσο και αν κάποιοι προσπαθούν με υπερβάλλοντα ζήλο να το επιβάλουν) . Μήπως είναι φοβερά δύσκολο να γίνει; Το μόνο που απαιτείται είναι μία λέξη από τον αρμόδιο υπεύθυνο και το πάτημα ενός πλήκτρου που θα ενεργοποιήσει τη διορθωτική παρέμβαση στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές. Πριν φτάσουμε όμως στο τελευταίο αυτό στάδιο, απαιτείται μια οργανωμένη εκστρατεία ενημέρωσης για την αναγκαιότητα επανόρθωσης αυτού του σημαντικού λάθους που προέκυψε με την απλοποίηση του 1982. Εάν με βάση την επιστημονική σας κατάρτιση, τις γνώσεις και την εμπειρία σας δεν την θεωρείτε σημαντική, τότε έκανα λάθος που έθεσα τον προβληματισμό. Εάν όμως αξίζει τον κόπο, που αξίζει, τότε κοπιάστε με κάθε τρόπο να το πε12

ριφερειακές εξελίξεις που οδήγησαν τον Ελληνισμό να πιστέψει ότι το Ισραήλ και η Αίγυπτος έχουν τη δυνατότητα να προωθήσουν τα συμφέροντά μας. Γεωγραφικά, το νέο στρατηγικό τόξο εκτείνεται στο Νότο από την Αίγυπτο και κατευθύνεται προς βορειοδυτικά στην Ελλάδα μέσω Κύπρου και Κρήτης, των δύο νήσων του Ελληνισμού που οι αναλυτές τα αποκαλούν αβύθιστα αεροπλανοφόρα. Παράγοντες γεωπολιτικής προσέγγισης του Ελληνισμού Η επιδείνωση των ισραηλινο-τουρκικών σχέσεων από το 2009, ιδίως μετά την υπόθεση της επίθεσης στο τουρκικό πλοίο "Μαβί Μαρμαρά" τον Μάιο του 2010, επιτάχυνε η διαδικασία καλλιεργώντας στενές σχέσεις ανάμεσα στην Ελλάδα, τη Κύπρο και το Ισραήλ.

Παρά το ότι υπάρχουν σαφείς γεωπολιτικές διαφορές στη σχετική σημασία της Τουρκίας όσον αφορά τον Ελληνισμό (Ελλάδα και Κύπρο), το Ισραήλ βλέπει ξεκάθαρα τον Ελληνισμό ως μια σημαντική εξισορρόπηση στη ζημιά που προκαλείται από τη συνεχιζόμενη υποτίμηση των σχέσεών τους με την Άγκυρα. Παρ’ όλα αυτά, το Ισραήλ δεν θα εγκαταλείψει την προσπάθεια του να αποκαταστήσει τις σχέσεις με την Τουρκία και να συνεχίσει να είναι ένας σημαντικός παίκτης στο άμεσο περιβάλλον της γειτονικής χώρας. Τα αποτελέσματα των δραστηριοτήτων της Τουρκίας στο εσωτερικό των μουσουλμανικών πληθυσμών είναι εξαιρετικά αρνητικά, από την πλευρά του Ισραήλ και δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι η Τουρκία θα διαδραματίσει κεντρικό ρόλο στη διαμόρφωση του

Δασεία και … παύλα

πλήθος από λέξεις που δηλώνονταν με ξένες λέξεις, ὀπως :

τύχετε. Αν το καταφέρετε μια μικρή γωνιά της ιστορίας θα σας ανταμείψει1.

(αβοκάτος) δικηγόρος, (αμπασαδόρος) πρεσβευτής, (αμιράλης) ναύαρχος, (μινίστρος) υπουργός, (κόνσολας) πρόξενος, (νοτάριος) συμβολαιογράφος, (ζαπτιές) χωροφύλακας, (σολντάτος) στρατιώτης, (κοντράτο) συμβόλαιο, (κοντραμπάντο) λαθρεμπόριο, (σπετσαρία) φαρμακείο, (καζάρμα) στρατόπεδο, (ρετσέτα) συνταγή, (ντοτόρος) γιατρός, (ζαϊρέδες) εφόδια, (μεϊντάνι) αγορά, (γρανάτα) χειροβομβίδα, (ντοβλέτι) κράτος, (ντάπια) οχυρό, (τζελάτης) δήμιος, (μπούσι) λεωφορείο, (γαζέττα) εφημερίδα κ.ο.κ.

Κλείνοντας, θεωρώ χρήσιμο να μνημονεύσω δύο αποφθέγματα με διττή στόχευση : “ ΠΑΝΤ’ ΕΣΤΙΝ ΕΞΕΥΡΕΙΝ, ΑΝ ΜΗ ΤΟΝ ΠΟΝΟΝ ΦΕΥΓΗ ΤΙΣ ” (Όλα γίνονται, αν δεν αποφεύγει κανείς να κοπιάσει - Δημοσθένης, 384 322 bC) “ ΕΙ ΘΕΟΙ ΔΙΑΛΕΓΟΝΤΑΙ, ΤΗΝ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΓΛΩΤΤΗ ΧΡΩΝΤΑΙ ” (Εάν μιλάνε οι θεοί, χρησιμοποιούν τη γλώσσα των Ελλήνων - Cicero,106 - 79 bC) ΥΓ.1. (Απόσπασμα από διαδικτυακό κείμενο του κου Μπαμπινιώτη). Ας μην ξεχνάμε αυτό που κατάφερε στην ελληνική γλώσσα μια φούχτα λογίων με επικεφαλής τον Αδαμάντιο Κοραή και τους λογίους που ακολούθησαν. Πέτυχαν να εκφραστούν ελληνικά ένα

• IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ • Οκτώβριος - Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2017

*Η άποψη μου είναι ότι αυτό που εισηγούμαι είναι απείρως πιο εφικτό, σε αντιπαραβολή με ότι κατάφεραν ο Αδ. Κοραής και οι συν αυτώ. ΥΓ.2. Ο Ισίδωρος Σκυλίτσης το 1886 είχε προτείνει την απάλειψη της ψιλής και της βαρείας, όχι όμως και της δασείας διότι γνώριζε την σημασία της ύπαρξης της).

ΕΘΝΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ μία πλευρά, και την Τουρκία από την άλλη. Επιπλέον, οι στενές σχέσεις μεταξύ της Τουρκίας με το Κατάρ και τη Χαμάς, δείχνει ενόχληση του Ισραήλ. Οπότε οι στρατιωτικές ασκήσεις έχουν σκοπό να ενισχυθεί η ετοιμότητα των δυνάμεων του για μια απροσδόκητη κλιμάκωση. Επίλογος

μελλοντικού καθεστώτος στη Συρία. Η Τουρκία είναι επίσης οικονομικά σημαντική για το Ισραήλ, όχι μόνο λόγω των εκτεταμένων εμπορικών τους σχέσεων, αλλά και επειδή είναι μια γέφυρα για το πετρέλαιο που ρέει προς το Ισραήλ από την Κεντρική Ασία και αποτελεί ένα σημαντικό δυνητικό πελάτη φυσικού αερίου. Επίσης οι σχέσεις Ρωσίας με την Τουρκία, είναι ένας ακόμη σημαντικός παράγοντας που χρήζει εξέτασης καθώς η Τουρκία μπορεί να σταθεί εμπόδιο στο δρόμο της Ρωσίας, αφού δεν επιθυμείται περαιτέρω επιρροή αυτής κοντά στο Ισραήλ. Παρά τις σημαντικές σχέσεις του Ισραήλ με τη Ρωσία, το Ισραήλ θα ήθελε να δει την επιρροή της Ρωσίας στην περιοχή να περιορίζεται. Ως εκ τούτου, είναι σαφώς δύσκολο να εξισορροπηθεί η ανάγκη για βελτίωση των σχέσεών αφενός με την Τουρκία, και η ανάγκη για διατήρηση και ανάπτυξη των σχέσεων με την Ελλάδα, τη Κύπρο και την Αίγυπτο, η οποία επίσης βρίσκεται σε κρίση με την Τουρκία, από την άλλη πλευρά. Αλλά αυτό είναι ακριβώς το κριτήριο της δυναμικής των εξωτερικών σχέσεων, των οποίων στόχος είναι να δημιουργηθεί η βέλτιστη στρατηγική σχέση. Κοινές ασκήσεις των Ενόπλων Δυνάμεων με το βλέμμα στραμμένο στην ασφάλεια της περιοχής Οι Ισραηλινές Ένοπλες Δυνάμεις

ολοκλήρωσαν εφέτος μια μεγάλη στρατιωτική άσκηση στο νησί της Κύπρου, και μια μικρότερης κλίμακας εκπαιδευτική άσκηση στην Κρήτη. Η επιλογή του χώρου κοινών ασκήσεων έγινε καθώς η τοπογραφική περιγραφή της Κύπρου είναι παρόμοια με εκείνη των βουνών του Λιβάνου, και σε γενικές γραμμές, η κατάρτιση των ασκουμένων σε άγνωστο έδαφος και ιδιαίτερα όταν προσομοιάζει με περιοχές ενδιαφέροντος πέρα από τα σύνορα, όπου τα στρατεύματα μπορούν και πρέπει να λειτουργούν, είναι πολύ σημαντικό γεγονός. Επίσης έγιναν Ναυτικές ασκήσεις με το Ισραηλινό Ναυτικό και με το Αιγυπτιακό Ναυτικό. Όλες αυτές οι ασκήσεις προφανώς δημιουργούν ένταση με την Τουρκία καθώς διαγράφεται ένα νέο γεωπολιτικό μπλοκ στην Ανατολική Μεσόγειο, εν μέρει για τον Ελληνισμό, αντίβαρο στην Τουρκία. Αυτή η κοινή δράση εκφράζει την επιθυμία τις «τετραμερούς συμμαχίας» να στείλουμε μηνύματα αυτή τη στιγμή σε χώρες και σε μη κρατικές οργανώσεις στην περιοχή. Το πρώτο μήνυμα αφορά στην προσπάθεια για την αξιοποίηση του δυναμικού των αποθεμάτων φυσικού αερίου στη Μεσόγειο, το οποίο αποτελεί ύψιστη προτεραιότητα για όλες τις χώρες που συμμετέχουν και είναι μια πηγή έντασης ανάμεσα στον Ελληνισμό από τη

Από καθαρά στρατιωτικής απόψεως, οι ασκήσεις τονίζουν τη σημασία της πιο εντατικής εκπαίδευσης, όμως φαίνεται η επιχειρησιακή σκέψη για την οικοδόμηση της κοινής δύναμης με στόχο την αντιμετώπιση ξένων στρατευμάτων επί του εδάφους, ως ένα σημαντικό εργαλείο για την επίτευξη μιας αποφασιστικής νίκης σε πιθανή έναρξη εχθροπραξιών. Οι ειδικές επιχειρήσεις και η εκπαίδευση καταδρομέων θα μπορούσε να υποστηρίξει την κύρια προσπάθεια σε κάποια εκστρατεία. Ως εκ τούτου, είναι εξαιρετικά σημαντική η συνεργασία μας για την προώθηση και αναβάθμιση της κατάρτισης στις κύριες χερσαίες δυνάμεις του Κυπριακού μαζί με τον Ισραηλινό Στρατό για την ανάπτυξη μοντέλων για κοινές εκπαιδευτικές ασκήσεις. Από την αρχή μιας πιθανής σύγκρουσης μέχρι το τέλος, η πολιτικοστρατιωτική ηγεσία θα πρέπει να έχει σταθερά κατά νου τις δύο πρωταρχικές έννοιες της στρατηγικής που ξεχωρίζουν στο έργο του Κλαούζεβιτς, δηλαδή την ορθολογικότητα και την αλληλεπίδραση. Οι δράσεις που οι πολιτικοί και οι στρατιωτικοί ηγέτες έχουν αναπτύξει για να εκτελέσουν στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Μεσογείου, διαφαίνεται ότι παρέχουν τους επιθυμητούς πολιτικούς στόχους σε κόστος και κίνδυνο ισόμετρο με την αξία του οφέλους. Όμως πρέπει να ήμαστε προετοιμασμένοι για ριζοσπαστικές μορφές αλληλεπίδρασης, όπως τις ασύμμετρες απειλές. Τέλος εφαρμόζοντας τη στρατηγική και την επιχειρησιακή πρακτική κανένας δεν ισχυρίζεται ότι είναι εύκολη εργασία. Παρόλα αυτά, οι διαμορφούμενες συνεργασίες παρέχουν το σημείο εκκίνησης για όλους μας στην αναζήτηση ενός ασφαλούς μέλλοντος.

• Οκτώβριος - Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2017 • IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ

13

ΕΘΝΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ

Στρατιωτική Θητεία: «Ο ασθενής νοσεί σοβαρά» Γράφει ο Γιάννης Νικήτας* Ένας από τους βασικούς συντελεστές της Μαχητικής Ισχύος ενός στρατεύματος είναι το προσωπικό του και το επίπεδο εκπαιδεύσεως αυτού. Να υπενθυμίσουμε ότι εκτός από τον αριθμό των διαθέσιμων-χρηστικών (και όχι απλά των υπαρχόντων) οπλικών συστημάτων και τις επιχειρησιακές δυνατότητες αυτών (τεχνολογία), άλλοι συντελεστές είναι το δόγμα, το φρόνημα-ηθικό, η πειθαρχία, η εμπειρία καθώς και οι τακτικές που εφαρμόζονται στο πεδίο! Τις τελευταίες εβδομάδες έχουν δει το φως τις δημοσιότητας αρκετές αναφορές περί νέας μείωσης της θητείας, δηλαδή από τους εννιά στους έξι μήνες. Πρόκειται για άλλη μια λαϊκίστικη ενέργεια που είναι ξεκάθαρα σε βάρος της Εθνικής Άμυνας αφού αποδυναμώνει περαιτέρω τις οροφές προσωπικού ιδιαίτερα των Σχηματισμών του Ελληνικού Στρατού! Δυστυχώς οι οροφές προσωπικού του Ελληνικού Στρατού βρίσκονται σε εξαιρετικά οριακό επίπεδο από πλευράς επάνδρωσης και στελέχωσης κάτι που επιδρά αρνητικά στην επιχειρησιακή ετοιμότητα των Μονάδων του Έβρου (Δ’ΣΣ) και Νήσων (ΑΣΔΕΝ). Πρώτα απ’ όλα οφείλουμε να τονίσουμε πως θητεία των εννιά μηνών συνεπάγεται πρακτικά θητεία των περίπου 7 μηνών εάν αφαιρέσουμε τη χρονική περίοδο που ο στρατεύσιμος βρίσκεται στο Κέντρο Εκπαίδευσης Νεοσυλλέκτων καθώς και το διάστημα που θα λάβει τις απαραίτητες άδειες. Συνεπώς, ο στρατεύσιμος σε 6-7 μήνες δεν προλαβαίνει να ολοκληρώσει καν ένα βασικό κύκλο εκπαίδευσεως που χωρίζεται σε δύο εκπαιδευτικά εξάμηνα. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να δίνεται το κύριο βάρος στο επαγγελματικό προσωπικό (ΕΜΘ-ΕΠΟΠ) και οι στρατεύσιμοι οπλίτες οι οποί οι μετά την απόλυση τους θα αποτελέσουν τον κορμό της Εφεδρείας να καλύπτουν πρωτίστως λειτουργικές ανάγκες Μονάδων, που σε κάποιο βαθμό φαίνεται… «πάρεργο» και να μην κάνουν ουσιαστική και εντατική εκπαίδευση που θα οδηγήσει και σε εκπαιδευμένη εφεδρεία. Αν λάβουμε υπόψη ότι αυτό που λείπει σήμερα από την εκπαίδευση είναι η ένταση και ο ρεαλι14

σμός το πρόβλημα μεγαλώνει. Η διάρκεια της στρατιωτικής θητείας δεν είναι δυνατόν να μειωθεί και άλλο δεδομένης της απειλής από την Τουρκία και της συνεχιζόμενης αναθεωρητικής της πολιτικής! Η επάνδρωση των Μονάδων του ΕΣ αλλά και των λοιπών Κλάδων των ΕΔ ποτέ δεν «συνήλθε» μετά την χωρίς καμία σχετική μελέτη τον Αύγουστο 2009 με Υπουργό τον κ. Μειμαράκη. Φαίνεται δυστυχώς ότι οι εκάστοτε στρατιωτικές ηγεσίες συνηγορούν στις αποφάσεις της πολιτικής ηγεσίας περί μειώσεων της θητείας ενώ γνωρίζουν ποια είναι η πραγματική κατάσταση. Η γνωστή κλισέ έκφραση των Γενικών Επιτελείων έπειτα από κάθε μείωση θητείας πως «δεν επηρεάζεται το αξιόμαχο» προφανώς και δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Έχουμε πολλά στοιχεία για να αποδείξουμε αυτό αλλά δεν μπορούν να δημοσιευτούν. Το αξιόμαχο προφανώς και επηρεάζεται αλλά επειδή πραγματικές επιχειρήσεις δεν γίνονται αυτό δεν μπορεί να αποδειχθεί πως είναι λάθος. Βέβαια, όλες οι αδυναμίες κάποια στιγμή βγαίνουν στην επιφάνεια όσο και εάν προσπαθούμε να τις κρύψουμε. Εκτός και εάν είσαι τόσο σίγουροι οι πολιτικοί ταγοί και ιθύνοντας ευελπιστώντας πως μια «σημειακή κρίση» σε συγκεκριμένο τόπο και χρόνο δεν μπορεί να επεκταθεί σε ευρύτερη σύρραξη υψηλής έντασης και ειδικά σήμερα σε συνθήκες περιφερειακής και διεθνούς αστάθειας. Η Νέα Δομή Δυνάμεων που τόσο ευαγγελίζονται ορισμένοι προκειμένου να εξοικονομηθεί προσωπικό και πόροι προς τους κύριους σχηματισμούς του Ε.Σ όπως αυτοί που αναφέραμε λί-

• IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ • Οκτώβριος - Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2017

γο έχει αλλάξει τα πράγματα. Ελάχιστα στρατόπεδα έχουν κλείσει ενώ εξακολουθούν να υφίστανται Κέντρα Εκπαίδευσης Νεοσυλλέκτων σε περιοχές της Πελοποννήσου ή της Δυτικής Μακεδονίας αντί οι στρατεύσιμοι να παρουσιάζονται κατευθείαν στον σχηματισμό που θα υπηρετήσουν και αμέσως μετά να τοποθετούνται ανάλογα με το Όπλο και Σώμα σε Μονάδα Εκστρατείας. Ένας από τους μεγαλύτερους μύθους που καλλιεργήθηκε τα προηγούμενα έτη είναι πως οι Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις μπορούν να στηριχθούν σε έναν αμιγώς επαγγελματικό Στρατό. Μύθος που βασίστηκε σε μοντέλα Στρατών κρατών της Κεντρικής Ευρώπης που δεν αντιμετωπίζουν συμβατικής φύσεως απειλή λόγω πτώσης του Συμφώνου της Βαρσοβίας αλλά καλούνται να επιχειρήσουν σε αποστολές ειρηνευτικής δύναμης του ΝΑΤΟ ή ακόμα και σε αστυνομικά καθήκοντα. Επομένως, φθάνοντας στο 2017 βλέπουμε έναν «γερασμένο» Στρατό όπου ο μέσος όρος ηλικίας είναι τα 40+ χρόνια. Έναν στρατό που «τίναξε στον αέρα» τους προϋπολογισμούς του ΥΕΘΑ με τόσους επαγγελματίες οπλίτες τους οποίους μάλιστα ενώ τους είχε ως συμβασιούχους πενταετούς υποχρέωσης, τους μονιμοποίησε για ψηφοθηρικούς λόγους. Ένας πλήρως επαγγελματικός στρατός δεν μπορεί να υλοποιηθεί κυρίως για δύο λόγους, αφενός επειδή είναι πολύ δαπανηρός και αφετέρου διότι ούτε και αποδοτικό από επιχειρησιακής απόψεως είναι. Με εξαίρεση πολύ τεχνικά αντικείμενα στα σύγχρονα οπλικά συστήματα που απαιτούν μεγάλο βαθμό εξειδίκευση είναι απαράδεκτο να συ-

ΔΙΕΘΝΗ ΘΕΜΑΤΑ ναντάμε επαγγελματίες οπλίτες ως καμαρότους σε πλοία του Στόλου ή σε μονάδες Πεζικού όντας απλοί τυφεκιοφόροι. Και για να τεκμηριώσουμε την παραπάνω άποψη μας περί μη αποδοτικότητας όταν ένας επαγγελματίας οπλίτης μονιμοποιείται και ηλικιακά μεγαλώνει μαθηματικά φθίνει και η απόδοση του ως «μαχητή». Έχει τις ίδιες φυσικές αντοχές ένας επαγγελματίας οπλίτης των 35 ή 40 ετών και τις ίδιες ένας εικοσάχρονος; Ανακεφαλαιώνοντας, άποψη μας είναι πως η θητεία δεν μπορεί να μειωθεί περαιτέρω, εφόσον λόγω της τουρκικής απειλής δεν μπορεί και να …. Αυξηθεί! Δεν αποτελούν λύση οι μεγάλες ιδέες περί «αξιοποίησης» της Εθνοφυλακής ενώ και ο θεσμός των Οπλιτών Βραχείας Ανακατάταξης (ΟΒΑ) παρά την ενεργεία δεν αποδίδει. Εδώ θα λέγαμε ότι θα μπορούσαν να δίνονται ουσιαστικά ίνητρα όπως μια αμοιβή και μοριοδότηση για θέσεις στα Σώματα Ασφαλείας. Ομοίως, μια από τις μεγαλύτερες παθογένειες του Ε.Σ είναι η έλλειψη ηγητόρων μικρών κλιμακίων. Η λύση είναι η επέκταση του θεσμού των Δόκιμων Εφέδρων Αξιωματικών και των εφέδρων λοχιών με μεγαλύτερη διάρκεια τουλάχιστον 18 μηνών καθώς και η ποιοτικότερη παρεχόμενη εκπαίδευση. Κρίνεται σκόπιμο τέλος με την ευκαιρία της δημοσίευσης αυτού του άρθρου είναι η αξιοποίηση της εφεδρείας στην οποία βασίζεται ο ΕΣ. Δυστυχώς, οι στρατεύσιμοι μετά την απόλυση τους «χάνουν τις δεξιότητες» τους. Χαρακτηριστικό παράδειγμα οι ασκήσεις ΠΑΡΜΕΝΙΩΝ στις οποίες η κλήση εφέδρων δεν ξεπερνά τις μερικές εκατοντάδες άτομα. Εκτιμάται ότι το σύστημα επιστράτευσης χρήζει αναθεώρησης, ενώ η εκπαίδευση της εφεδρείας φαντάζει ως κάτι το ιδιαίτερο ενώ είναι κάτι το απολύτως αυτονόητο και αναγκαίο. Ο Ε.Σ όπως προ ειπώθηκε είναι ένας Στρατός που βασίζεται στην επιστράτευση του. Πρακτικά αυτό συνεπάγεται πως οι σχηματισμοί του (Μεραρχίες, Ταξιαρχίες) συμπληρώσουν την πολεμική τους σύνθεση μέσω της επιστράτευσης. Φυσικά όλα ξεκινούν από το σύνολο της πολιτικής ηγεσίας και του πολιτικού κόσμου γενικότερα που αντιμετωπίζουν με έλλειψη υπευθυνότητας τα θέματα Εθνικής Άμυνας και Ασφάλειας. Εξάλλου όπως είχε πει κατά το πρόσφατο παρελθόν κυβερνητικός αξιωματούχος σε ανώτατο επιτελικό αξιωματικό του Π.Ν: «Τι ανησυχείτε κύριε Ναύαρχε; Μήπως θα γίνει πόλεμος;» *Ο κ. Γιάννης Νικήτας είναι διαπιστευμένος στρατιωτικός συντάκτης του ΥΠΕΘΑ και ιδιοκτήτης της νεοσύστατης ιστοσελίδας για θέματα άμυνας και ασφάλειας www. defencereview.gr

Γιατί ηττήθηκαν οι Κούρδοι του Ιράκ Γράφει ο Δρ. Σπύρος Πλακούδας*

Οι εδαφικές απώλειες των Κούρδων μετά το δημοψήφισμα Ο Τυχοδιωκτισμός του Μπαρζανί Ενώ προ ημερών οι «επαϊοντες» έριζαν περί της επιτυχίας (ή μη) της επίσκεψης του πρωθυπουργού στις ΗΠΑ, στο μακρινό Ιρακινό Κουρδιστάν ο «τζόγος» του Μπαρζανί με το αποσχιστικό δημοψήφισμα αποτύγχανε παταγωδώς. Γιατί όμως; Εν συντομία, επειδή ο Μπαρζανί εξέλαβε ως δεδομένη την δίχως όρους υποστήριξη των ΗΠΑ προς αυτόν εν μέσω της σαφούς αντι-Ιρανικής στροφής του Τραμπ και υποτίμησε τις υπόλοιπες μεταβλητές της εξίσωσης: τον Αμπάντι, τον Ταλαμπανί και τον Σολεϊμανί. Η ήττα του ΙΣΙΣ αποτελεί την μοναδική σταθερά στην κατά τ’ άλλα εντελώς ανερμάτιστη στρατηγική του Τραμπ περί της Μέσης Ανατολής. Ως εκ τούτου, η Ουάσινγκτον αντιτέθηκε σφοδρότατα στο τυχοδιωκτικό δημοψήφισμα του Μπαρζανί επειδή υπονόμευε τη συνοχή της πολυσυλλεκτικής συμμαχίας εναντίον του ΙΣΙΣ. Συν τοις άλλοις, οι ΗΠΑ ανέκαθεν εκφράζονταν υπέρ της εδαφικής ακεραιότητας του Ιράκ και της ομοσπονδιοποίησής του στη βάση αμοιβαίας συμφωνίας – όχι μονομερών ενεργειών. Ουδόλως τυχαίως οι ΗΠΑ εναντιώνονταν πάντα στην εξαγωγή του μαύρου χρυσού από τις διαφιλονικούμενες πετρελαιοπηγές του Κιρκούκ μέσω της Άγκυρας – του επιτήδειου ουδέτερου. Γιατί, όμως, αυτή η εμμονή με τη συνοχή του Ιράκ ενώ η Βαγδάτη έχει περιέλθει στη σφαίρα επιρροής του Ιράν; Η απάντηση είναι ακριβώς η ίδια με την περίπτωση της Τουρκίας: οι ΗΠΑ έχουν «επενδύσει» ακριβά στις δύο Συνέχεια στην επόμενη σελίδα

• Οκτώβριος - Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2017 • IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ

15

ΔΙΕΘΝΗ ΘΕΜΑΤΑ Συνέχεια από την προηγούμενη σελίδα

χώρες και δεν θα αφήσουν εύκολα την Άγκυρα ή τη Βαγδάτη στην αγκαλιά της Ρωσίας και του Ιράν αντίστοιχα. Ειδικά ενώ ο Αμπάντι αποτελεί τον μοναδικό φιλοδυτικό ηγέτη στην Βαγδάτη αυτή τη στιγμή. Οπότε η ανοχή προς τις δράσεις του «εκλεκτού» του Ιράν και των ΗΠΑ εναντίον των Ιρακινών Κούρδων ήταν μια αναγκαία «θυσία» στον βωμό της διατήρησης της όποιας επιρροής επί της Βαγδάτης. Ο Ταλαμπανί, ο υιός του αποθανόντος ιστορικού ηγέτη των Κούρδων, ουδέποτε απέκρυψε είτε την απέχθειά του προς τον Μπαρζανί είτε τη συμπάθειά του προς την Τεχεράνη. Οπότε, όταν ταξίδεψε μυστικά στη Σουλεϊμανίγια (την έδρα της φατρίας των Ταλαμπανί) ο στρατηγός Σολεϊμανί του Ιράν, η τύχη του Κιρκούκ κρίθηκε εν μία νυκτί. Ο «θρύλος» των πεδίων των μαχών της Συρίας και του Ιράκ προσεταιρίσθηκε τον Ταλμπανί και, ως εκ τούτου, οι πεσμεργκά του Ταλαμπανί υποχώρησαν από το Κιρκούκ (την περιοχή ευθύνης τους από το 2014) δίχως μία ντουφεκιά. Γιατί όμως οι πεσμεργκά του Μπαρζανί πολέμησαν φτωχά; Θα περίμενε κανείς μια αντίσταση μέχρις εσχάτων σε περιοχές όπου η Σιντζάρ ή το Μαχμούρ. Ο στρατός του Μπαρζανί αποδείχτηκε μια «χάρτινη τίγρης» εν τέλει. Όπως ακριβώς το 2014 οι πεσμεργκά του Μπαρζανί υποχώρησαν χωρίς μια τουφεκιά από τη Σιντζάρ και άφησαν στο έλεος των τζιχαντιστών του ΙΣΙΣ τους Γιεζίντι, έτσι ακριβώς έδρασαν το 2017 επειδή η αεροπορία των ΗΠΑ αρνήθηκε να τους επικουρήσει. Εξαιτίας του Μπαρζανί, οι Κούρδοι του Ιράκ ευρίσκονται στο χειρότερο σημείο από το 2003. Απομονωμένος από τη διεθνή κοινότητα και μη αποδεκτός από ένα μέρος των ίδιων των ομοφύλων του, ο Μπαρζανί υποχρεώθηκε να παραιτηθεί τη 1η Νοεμβρίου και να παραχωρήσει τον έλεγχο των δύο συνοριακών διαβάσεων με την Τουρκία στο Ιράκ – στερώντας, κατ’ αυτόν τον τρόπο, σημαντικές προσόδους για το Ιρακινό Κουρδιστάν. Οι Πιθανοί και ... Απίθανοι Νικητές Ποιοι λοιπόν συγκαταλέγονται ανάμεσα στους νικητές; Σίγουρα ο Αμπάντι που ισχυροποιεί την θέση του έναντι των υπολοίπων (φιλοιρανών) διεκδικητών της εξουσίας. Ομοίως ο Σολεϊμάνι και το Ιράν που εξουδετέρωσαν, σύμφωνα με την οπτική τους, την ανάδυση ενός «δεύτερου Ισρα-

16

ήλ» εντός του Ιράκ και εξασφάλισαν την συνοχή του «Σιιτικού Άξονα». Η Ρωσία αποτελεί έναν «απίθανο» νικητή της εν λόγω διένεξης. Υπογράφοντας συμφωνίες τόσο με το Ερμπίλ όσο με τη Βαγδάτη, η Μόσχα αποφεύγει (μέχρι στιγμής) να ταχθεί υπέρ μιας πλευράς και προσεταιρίζεται αμφότερες – πάντοτε εις βάρος των ΗΠΑ που υποφέρουν από μια «στρατηγική σύγχυση» ύστερα από την εκλογή του Τράμπ. Διόλου τυχαία, αρκετοί Συντηρητικοί βουλευτές στις ΗΠΑ κατηγορούν τον Τραμπ πως ξεπούλησε τους στενότερους συμμάχους των ΗΠΑ στο Ιράκ από το 1991 – τους Κούρδους. Η Τουρκία; Παρά τις πανηγυρισμούς στο προεδρικό μέγαρο της Άγκυρας, η Τουρκία εξέρχεται κατά παράδοξο τρόπο αποδυναμωμένη από την κρίση αυτή. Η ισχυροποίηση του Ιράκ, χάρη στο Ιράν, ΔΕΝ ωφελεί τα στρατηγικά συμφέροντα της Τουρκίας. Άλλωστε η Τουρκία χρησιμοποίησε στο παρελθόν το Ιρακινό Κουρδιστάν ως σφήνα στον «Σιιτικό Άξονα» και, ως εκ τούτου, η αποδυνάμωση της φιλικής προς την Τουρκία φατρίας των Μπαρζανί επ’ ουδενί λόγω δεν προάγει τα συμφέροντα της Τουρκίας. Με τις ευλογίες της Άγκυρας δεν εξαγόταν άραγε το πετρέλαιο του Κιρκούκ μέχρι πρότινος; Η Τουρκία πρέπει να ανησυχεί επίσης για έναν ακόμη λόγο: την ισχυροποίηση του PKK. Η εν λόγω διένεξη αύξησε κατακόρυφα τη δημοφιλία του PKK ανάμεσα στους Ιρακινούς Κούρδους· άλλωστε μόνο οι μαχητές του προέβαλαν αντίσταση για την τιμή των όπλων στο Κιρκούκ. Το 2014, το PKK διέσωσε τους Γιαζίντι από βέβαιο αφανισμό στα χέρια του ΙΣΙΣ. Το 2017, ο Μπαρζανί (διακηρυγμένος εχθρός του PKK) παραιτείται και η φιλικά διακείμενη προς αυτό φατρία των Ταλαμπανί συνομιλεί απευθείας με την Τεχεράνη και τη Βαγδάτη. Στη Συρία το PKK δημιούργησε ένα κρατίδιο υπό τις ευλογίες των ΗΠΑ ΚΑΙ της Ρωσίας και προ ημερών κατέλαβε αμαχητί τις μεγαλύτερες πετρελαιοπηγές της χώρας. Το άστρο του PKK ανατέλλει χάρη στα λάθη των αντιπάλων του Οι εξελίξεις στην Μέση Ανατολή προοιωνίζονται, αν μη τι άλλο, συναρπαστικές ... *Ο Δρ. Σπύρος Πλακούδας είναι Επίκουρος Καθηγητής στο American University in the Emirates και Αντιπρόεδρος του ΚΕΔΙΣΑ.

• IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ • Οκτώβριος - Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2017

ΕΘΝΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ

«Μέγα το της θαλάσσης κράτος», τόσο επίκαιρο όσο ποτέ

Γράφει ο Δημήτρης Τσαϊλάς Υποναύαρχος ΠΝ ε.α.

Γνωρίζουμε ότι η γεωπολιτική είναι η διαμόρφωση των διεθνών σχέσεων, βασιζόμενες στην αλληλεπίδραση μεταξύ γεωγραφίας και εθνικής ισχύος. Όμως οι περισσότερες γεωπολιτικές ερμηνείες, διακρίνουμε, ότι κυριαρχούνται από την ηπειρωτική οπτική. Στις μεν γερμανικές επιρροές γεωγράφων, αναγνωρίζεται η αξία της ηπειρωτικής διάστασης δίνοντας έμφαση σε αναλυτικές έννοιες, όπως, τον γεωγραφικό χώρο εκκίνησης, τον γεωγραφικό χώρο προορισμού και τη μεταξύ τους απόσταση. Υποστηρίζουν ότι τα σύνορα μεταξύ των κρατών δεν αποτελούν χαράξεις νομικής φύσεως, αλλά στρατηγικούς στόχους ύπαρξης σε έναν περιορισμένης έκτασης πλανήτη. Ότι τα σύνορα μπορούν να διαστέλλονται και να συστέλλονται ανάλογα με την ισχύ του κάθε κράτους. Επίσης, βασίζονται σε πολιτισμική διαίρεση της υδρογείου. Εμπεριέχουν την έννοια του ζωτικού χώρου και καταλήγουν στη διαίρεση του κόσμου ανάλογα με τον πολιτισμό. Από την άλλη πλευρά, οι αγγλοσαξονικές μελέτες δίνουν βαρύτητα στον αυστηρό και υπολογιστικό επιστημονικό χαρακτήρα της γεωπολιτικής ανάλυσης. Τα συμπεράσματα τους προκύπτουν από μια σύνθεση παραγόντων, τα οποία έχουν προέλθει από μια επιστημονική, ολοκληρωμένη και ενδελεχή μελέτη του φυσικού γεωγραφικού και ανθρωπογενούς χώρου. Βασίζονται στο θέμα της ασφάλειας. Εφαρμόζουν γεωγραφική διαίρε-

ση της υδρογείου. Η «περιοχή της καρδιάς» (Heartland) είναι η κεντρική και πιο σημαντική περιοχή της Ευρασίας, όποιος την κατέχει μπορεί να ελέγξει τον κόσμο, αναφέρει ο Mackinder. Επίσης, ότι η περίμετρος της Ευρασίας (Rimland) είναι πιο σημαντική μας αντιτείνει ο Spykman. Αυτή δε η θεωρεία απετέλεσε και τον προάγγελο της ευρωατλαντικής συμμαχίας (ήταν το δόγμα του ΝΑΤΟ στον ψυχρό πόλεμο). Διακρίνουμε λοιπόν, σαφέστατα, την ηπειρωτική αντίληψη, καθώς ασχολούνται με τα ηπειρωτικά σύνορα, τα εδάφη, τις εθνότητες και τις μειονότητες. Κύριο μέλημά τους ο πολιτικός χάρτης, ενώ ο θαλάσσιος χώρος αντιμετωπίζεται ως απλή προέκταση της ξηράς, με περιορισμένη αυτονομία. Παρά του ότι από την αυγή του πολιτισμού, οι θάλασσες προΐστανται σε μέγα μέρος της ανθρώπινης ιστορίας. Καθώς στις θάλασσες άνθισε το εμπόριο, η εξάπλωση των ιδεών, ακόμη και πόλεμοι που διαμόρφωσαν τον κόσμο όπως τον γνωρίζουμε. Αν μη τι άλλο, η ναυτική ιστορία, μας δίνει τα αποτελέσματα από τη μεγάλη ναυμαχία της Σαλαμίνας και της Ναυπάκτου για τον Ελληνισμό, όπως στο Τραφάλγκαρ, τη Μάχη του Ατλαντικού, και τις υποβρύχιες συγκρούσεις του Ψυχρού Πολέμου. Είναι επίσης έντονοι οι φόβοι για μεγάλες ναυτικές συγκρούσεις, ιδιαίτερα στον Αρκτικό Ωκεανό, την Ανατολική Μεσόγειο και τη Θάλασσα της Νότιας Κίνας. Πράγματι, όμως, Συνέχεια στην επόμενη σελίδα

Πεποίθηση μου είναι ότι τις περισσότερες φορές, η μοίρα της ανθρωπότητας κρίθηκε στη θάλασσα, αυτό θα συμβεί και στο μέλλον.

• Οκτώβριος - Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2017 • IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ

17

ΕΘΝΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ Συνέχεια από την προηγούμενη σελίδα

όταν κάποιος σκέφτεται τη γεωγραφία, συνήθως τη συνδέει με τα χαρακτηριστικά στην ξηρά και τις επιπτώσεις της στην ανθρωπότητα. Ωστόσο, οι θάλασσες έχουν διαδραματίσει πολύ μεγαλύτερο ρόλο, δεδομένου ότι είναι φυσικοί διάδρομοι επικοινωνίας (θαλάσσιες γραμμές μεταφοράς) και συνδέουν τις μακρινές χώρες και τους ανθρώπους μεταξύ τους. Οι διώρυγες και όπου οι θαλάσσιες περιοχές παρουσιάζουν εγγύτητα ξηράς (περάσματα), αποτελούν στρατηγικής άποψης, προσβάσεις γνωστές ως “σταθμοί ελέγχου” (check points) για τα έθνη που τα ελέγχουν και επωφελούνται. Όπως είναι τα Στενά Βοσπόρου και Δαρδανελλίων, οι διώρυγες του Σουέζ και του Γιβραλτάρ, για τη Θαλάσσια περιοχή της Μεσογείου που είναι και ζωτικός χώρος της πατρίδας μας. Αδιαφιλονίκητη άποψη και όχι διότι είναι μέρος της καριέρας μου στο Πολεμικό Ναυτικό, η ιστορία των θαλασσών του πλανήτη επηρεάζει την ανθρωπότητα, και μέρος της σύγχρονης γεωπολιτικής ανάλυσης που επηρεάζει τις εξωτερικές σχέσεις, την παγκόσμια οικονομία και την στρατιωτική στρατηγική. Πεποίθηση μου είναι ότι τις περισσότερες φορές, η μοίρα της ανθρωπότητας κρίθηκε στη θάλασσα, αυτό θα συμβεί και στο μέλλον. Χαρακτηριστική η φράση του Περικλή "Μέγα το της Θαλάσσης Κράτος" που διαβάζουμε στον Θουκυδίδη, και αποδίδει την ερμηνεία ότι η «θαλάσσια ισχύς» στηρίζεται σε συγκεκριμένα χαρακτηριστικά όπως η γεωγραφία,

18

το ανάπτυγμα της ακτογραμμής και το χαρακτήρα του λαού. Από την εποχή των Αρχαίων Ελλήνων και των Περσών που συγκρούσθηκαν, η θαλάσσια ισχύς έχει καθοριστεί ως παγκόσμια δύναμη. Η γεωγραφία των θαλασσών έχει διαμορφώσει τη μοίρα των εθνών, και η ναυτική ισχύς έχει μια πραγματική αίσθηση χάραξε τον κόσμο στον οποίο ζούμε σήμερα και θα διαμορφώσουν τον κόσμο στον οποίο θα ζούμε αύριο. Βασιζόμενη σε αυτή την αρχή η Ελλάδα διαθέτει τα παραδοσιακά συγκριτικά πλεονεκτήματα για την απόκτηση της θαλάσσιας ισχύος. Επιπλέον, ευνοείται από τις πρόσφατες τάσεις και εξελίξεις. Η διεθνοποίηση της θαλάσσιας δράσης και η εμπλοκή του ιδιωτικού τομέα προσδίδουν σημαντικό ρόλο στην ελληνική ιδιαιτερότητα, αφού οι Έλληνες κατέχουν επίσης τον πρώτο παγκοσμίως εμπορικό στόλο. Το πλεονέκτημα του Ελληνισμού, είναι ότι πρέπει να δούμε κυρίως την Ανατολική Μεσόγειο με μια στρατηγική αίσθηση αναπτύσσοντας την ουσία της ναυτικής δύναμης ως συνδετική δύναμη της ενότητας των θαλασσών στα παγκόσμια κοινά, καθώς υπάρχουν ιστορικές, πολιτιστικές, πολιτικές, οικονομικές και στρατιωτικές αιτίες για να σκεφτούμε για το καθένα ξεχωριστά αλλά και για όλα μαζί με στρατηγική άποψη στην περιοχή μας. Ο ελληνισμός βρίσκεται σε όλο και πιο περίπλοκο περιβάλλον ασφαλείας που περιγράφεται από την επίμονη διαταραχή, στο λειτουργικό περιβάλλον της Ανατολικής Μεσογείου. Οπότε καλούμαστε να αναπτύξουμε μια στρατηγική για τη διατήρηση του γεωπολιτι-

• IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ • Οκτώβριος - Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2017

κού ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος σε σχέση με τον Τούρκο αμφισβητία, αφού οι Τούρκοι δεν στέκονται στην αδράνεια, όταν πρόκειται για θαλάσσια ισχύ, καθώς έχουν αυξήσει τις επενδύσεις τους στη ναυτικές δυνατότητές τους. Υπάρχουν αντικειμενικοί λόγοι για τους οποίους η εθνική μας στρατηγική είναι σήμερα υποχρεωμένη να έχει προ οφθαλμών ένα ευρύτατο φάσμα πιθανών εξελίξεων και σεναρίων, εντελώς απλοϊκά πρέπει να γίνει απώτερος σκοπός της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής ο πλήρης έλεγχος των θαλάσσιων δρόμων της ευρύτερης νοτιοανατολικής Μεσογείου. Στο πλαίσιο αυτής της κατεύθυνσης είναι αναπόφευκτο πως θα υπάρξουν στιγμές έντασης από τους βασικότερους παίκτες στη περιοχή δράσης. Παρά την αναγκαιότητα, της μείωσης του ελλείμματος που δεν είναι το μόνο ή ακόμα και το πιο σημαντικό πράγμα σε σχέση πάντα με την εθνική μας ασφάλεια, δεν πρέπει να εγκαταλείψουμε τον σταθεροποιητικό ρόλο στο Αιγαίο, παραμελώντας τη στρατιωτική ισορροπία, καθώς και να αρνηθούμε την παραίτηση από εθνικές θέσεις που είναι πλήρως ταυτισμένες με την επιβίωση μας. Μόνο η θαλάσσια ισχύς θα συγκρατήσει τις επερχόμενες τεκτονικές ανακατατάξεις μεταξύ των εθνών της Μεσογείου. Κρίμα, αν παραμελήσουμε τη θαλάσσια ισχύ μας.

ΕΘΝΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ

Περιπλέκονται τα πράγματα! Έχει γραφτεί πολλές φορές κατά το παρελθόν, και μάλιστα προτού αυτό γίνει σε όλους γνωστό, ότι στη Μέση Ανατολή και ιδιαίτερα στη Μεσοποταμία το επόμενο διάστημα θα αλλάξουν όλα – από τις ισορροπίες μέχρι τα σύνορα. Τώρα βρισκόμαστε στο παρά πέντε της αλλαγής συνόρων στο Ιράκ και της μετατροπής της Συρίας σε ομοσπονδιακό κράτος. Καθοριστικοί παράγοντες επί του πεδίου αλλά και επί του διπλωματικού παρασκηνίου σε αυτή τη διαδικασία, που θα καθορίσει και το μέλλον της περιοχής ίσως για ολόκληρους αιώνες, είναι οι ΗΠΑ και η Ρωσία, ενώ ο παράγοντας που προσπαθούν όλοι να εκμεταλλευτούν, για να εξυπηρετήσουν ο καθένας τα δικά του στρατηγικά συμφέροντα, είναι ο κουρδικός. Επίσης, σημαντικό ρόλο –κυρίως στο παρασκήνιο– φέρεται να παίζει και το Ισραήλ, το οποίο, σύμφωνα με εκτιμήσεις κυρίως Τούρκων και Αράβων διπλωματών και όχι μόνον, επιδιώκει τον κατακερματισμό των μεγάλων κρατών της περιοχής και τη δημιουργία μικρών και «βολικών» στη διαχείριση κρατών, με τελικό στόχο τον έλεγχο των ενεργειακών και των υδάτινων πόρων και τη διασφάλιση της βιωσιμότητας και της ασφάλειας του Ισραήλ. Σε όλη αυτή τη διαδικασία η Τουρκία, που η ίδια γνωρίζει ότι είναι η τρίτη υποψήφια χώρα για ομοσπονδιοποίηση –σύμφωνα με το καλό σενάριο, γιατί το κακό μιλάει για διαμελισμό αλλά και έλεγχο της Κωνσταντινούπολης, της Σμύρνης, της Μερσίνας και άλλων πόλεων από τους Κούρδους που κατοικούν εκεί–, προσπαθεί να αποκτήσει γεωπολιτικά ερείσματα και να αλλάξει την πορεία των εξελίξεων αν όχι για να αποφύγει το πικρό ποτήρι, τουλάχιστον για να μικρύνει τη δόση... Στο πλαίσιο των προσπαθειών αυτών, η Τουρκία, που είναι στην κυριολεξία το κράτος που με παράκαμψη της κυβέρνησης της Βαγδάτης και υπογραφή απευθείας με την κυβέρνηση της Ερμπίλ συμφωνιών για την εξαγωγή των πετρελαίων του Κουρδιστάν μέσω του αγωγού Κιρκούκ-Τζεϊχάν, βοήθησε όσο κανένας άλλος την Αυτόνομη Διοίκηση του Κουρδιστάν και τον Μπαρζανί να ισχυροποιηθεί σε τέτοιο βαθμό που να επιδιώκει την ανεξαρτησία, αλλάζει ριζικά τη στρατηγική της και στρέφεται προς τη Ρωσία. Η στροφή αυτή είναι η άλλη μεγάλη ανατροπή που γίνεται, μετά την κυοφορούμενη αλλαγή συνόρων στην περιοχή. Η Τουρκία, με την υπογραφή της Συμφωνίας της Άγκυ-

ρας με την Αγγλία, το 1926, με την οποία ο Μουσταφά Κεμάλ εγκατέλειψε τις όποιες διεκδικήσεις είχε για το Κιρκούκ και τη Μοσούλη και δέχτηκε τα σημερινά σύνορα με το Ιράκ, τα οποία τώρα κληρονομεί το υπό ανεξαρτησία Κουρδιστάν, στην ουσία τέθηκε υπό την επιρροή της Αγγλίας. Μάλιστα, οι... κακές γλώσσες λένε ότι ο Κεμάλ εξ υπαρχής ήταν άνθρωπος των Άγγλων, ενώ ο ίδιος ο Ερντογάν, στο πλαίσιο της ρητορικής για την αμφισβήτηση της Συνθήκης της Λοζάνης, άφησε πρόσφατα να εννοηθεί ότι για να ικανοποιηθούν οι Δυτικοί, εκείνοι που την υπέγραψαν δέχτηκαν να υπάρχει μυστικός όρος για την αποϊσλαμοποίηση της νέας Τουρκίας, εξού και η εκκοσμίκευση, η κατάργηση του Χαλιφάτου και της οθωμανικής γραφής! Από της ίδρυσής της λοιπόν η Τουρκία αποτελούσε βασικό πυλώνα της πολιτικής της Δύσης για την αντιμετώπιση της ρωσικής απειλής, ρόλος που ενισχύθηκε με την είσοδό της στο ΝΑΤΟ, το 1952. Τώρα λοιπόν η Τουρκία δεν ανατρέπει μόνο τη δική της πολιτική απέναντι στον μέχρι χθες σύμμαχο και φίλο Μπαρζανί, αλλά και τη στρατηγική της επιλογή να είναι στραμμένη γεωπολιτικά προς τη Δύση. Μπορεί να ξεκίνησαν όλα ως απειλές και ως εκβιασμοί προς τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ, για να αποφύγει το πικρό ποτήρι του Κουρδικού, όμως τώρα που βλέπει ότι οι εκβιασμοί δεν πιάνουν, αρχίζει να κάνει συγκεκριμένα βήματα απομάκρυνσης από το ΝΑΤΟ και προσέγγισης προς τη Ρωσία. Η υπόθεση και η προοπτική της προμήθειας του πυραυλικού συστήματος S-400 αλλά και το πρόγραμμα ανάπτυξης αυτόνομης αμυντικής βιομηχανίας είναι εξαιρετικά σοβαρά ζητήματα που πρέπει να απασχολήσουν τη Δύση, τις Βρυξέλλες, την Ουάσινγκτον και την Αθήνα. Αν δε όλα αυτά που αναφέρουμε παραπάνω γίνουν πράξη, τότε θα πρέπει οι στρατηγιστές στην Αθήνα να αντιληφθούν ότι κάθε βήμα που κάνει η Άγκυρα προς τη Μόσχα, αυξάνει με γεωμετρική πρόοδο τη στρατηγική σημασία της Ελλάδας προς τη Δύση. Η Συντακτική Επιτροπή

• Οκτώβριος - Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2017 • IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ

19

ΕΘΝΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ

Η "φινλανδοποίηση" της Ελλάδας από την... Αλβανία! Γράφει ο Δημοσιογράφος Παντελής Σαββίδης

Όσο και αν φαίνεται παράξενο, και τηρουμένων των αναλογιών, υπάρχει ένας προβληματισμός γύρω από τη «φινλανδοποίηση» της Ελλάδας από την Αλβανία. Ως «φινλανδοποίηση» καταγράφηκε στο πολιτικό λεξιλόγιο η προσαρμογή, στα χρόνια της Σοβιετικής Ένωσης, της πολιτικής της Φινλανδίας προς τη Ρωσία χωρίς άσκηση ή απειλή βίας, απλώς με την αίσθηση της ρωσικής παρουσίας στην περιοχή. Ενώ μετά το 1989 τα πράγματα με την Αλβανία έδειχναν να εξελίσσονται διαφορετικά, και εκεί που επί κομμουνιστικής δικτατορίας οι Έλληνες της μειονότητας θεωρούνταν περιθωριακοί αναδείχθηκαν σε ελκυστικό είδος με τη μεταπολίτευση, η συνέχεια έφερε την Ελλάδα σε δύσκολη θέση. Οι προκαταλήψεις είναι βαθιές και η σύγχρονη αναφορά τους ίσως βρίσκεται στα χρόνια της δημιουργίας του αλβανικού κράτους για τα όρια του οποίου οι δύο λαοί διαφώνησαν και ήρθαν σε αντιπαράθεση. Ωστόσο, εκείνο που έχει σημασία είναι η αδυναμία της σύγχρονης Ελλάδας να διαχειριστεί, μετά το 1989, τους γείτονές της, παρόλο που γνώριζε ότι οι βαλκανικοί λαοί με την επικράτηση των κομμουνιστικών καθεστώτων δεν παρακολούθησαν τις Δυτικές αντιλήψεις στην εξέλιξη της έννοιας του κράτους έθνους. Η έννοια αυτή στη Δύση εξακολουθεί να υπάρχει, με σαφείς διαφοροποιήσεις όμως από αυτό που είχε ως περιεχόμενο, ακόμη και στα χρόνια του Ψυχρού Πολέμου. Την πρώτη κρυολουσία η ελληνική εξωτερική πολιτική πρέπει να την υπέστη κατά την επίσκεψη Μητσοτάκη στα Τίρανα, το 1991, όταν ξαφνικά και ενώ ο τότε Έλληνας πρωθυπουργός διεξήγε συνομιλίες με τον ομόλογό του, ο εκπρόσωπος της αλβανικής κυβέρνησης έθεσε στους δημοσιογράφους θέμα τσάμηδων. Πρόεδρος της χώρας ήταν ακόμη ο κομμουνιστής ηγέτης Ραμίζ Αλία, και 20

το γεγονός –για όσους είχαν γνώση του θέματος– προκάλεσε έκπληξη, διότι οι κομμουνιστές ήσαν καχύποπτοι απέναντι στους τσάμηδες τους οποίους θεωρούσαν συνεργάτες του φασισμού. Μπορεί –και είναι εύλογο– σε ατομικό επίπεδο οι τσάμηδες να εγείρουν οικονομικές αξιώσεις απέναντι στο ελληνικό κράτος, αλλά η αποδοχή και καλλιέργεια των αιτημάτων τους από τις εκάστοτε αλβανικές κυβερνήσεις αποσκοπούσε και αποσκοπεί στο να διευρύνει την ατζέντα των διαφορών. Η κυβέρνηση Μητσοτάκη, προφανώς και με παραγγελία των φιλελεύθερων ευρωπαϊκών και αμερικανικών κύκλων, βοήθησε τον Σαλί Μπερίσα στη διεκδίκηση της εξουσίας, αλλά το νέο αλβανικό πολιτικό αστέρι ταλαιπώρησε τα μέγιστα τις ελληνοαλβανικές σχέσεις. Λίγο-πολύ η πολιτική εξέλιξη κατέγραψε ήπιες ελληνοαλβανικές σχέσεις με κυβερνήσεις σοσιαλιστών και έντονες με κυβερνήσεις Μπερίσα, ώσπου ήρθε ο σοσιαλιστής Έντι Ράμα και ανέτρεψε τις ισορροπίες. Το χαρακτηριστικό του Ράμα –πέραν της φιλοδοξίας και εξουσιομανίας του– είναι ότι θέλει να πλουτίσει και έχει προσδεθεί στο άρμα Ερντογάν. Οι σχέσεις τους δεν είναι μόνο πολιτικές, αλλά έχουν και παρεξηγήσιμες διαστάσεις. Οι μέρες θα δείξουν αν το διαφαινόμενο τέλος του Ερντογάν θα συμπαρασύρει και τον Ράμα – κυρίως προσωπικά. Ωστόσο θα ήταν λάθος η μονοδιάστατη προσέγγιση των ελληνοαλβανικών σχέσεων ως αποτέλεσμα των προσωπικών επιλογών των ηγετών τους. Οι Αλβανοί, κυρίως από το Κοσσυφοπέδιο αλλά και από την αλβανική χώρα,

• IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ • Οκτώβριος - Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2017

έχουν καταφέρει να αναπτύξει ένα σημαντικό λόμπι στις ΗΠΑ το οποίο ενεργοποίησε τον αμερικανικό παράγοντα στο θέμα της απόσχισης του Κοσσυφοπεδίου. Μπορεί η διάλυση της Γιουγκοσλαβίας και η διαμόρφωση του σλοβενικού, του κροατικού, ακόμη και του βοσνιακού κράτους να εξυπηρετούσαν τον διεθνή παράγοντα, το Κοσσυφοπέδιο όμως δεν έδειχνε να προκαλεί ανάλογο ενδιαφέρον. Από γεωπολιτικής απόψεως δεν είναι σαφές γιατί η Δύση διακινδύνευσε έναν πόλεμο και τις σχέσεις της με τη Σερβία για την ανεξαρτησία του Κοσσυφοπεδίου. Η διακύβευση ήταν μεγάλη για να αποδοθεί στις καλές σχέσεις Ολμπράιτ-Θάτσι. Η άλλη παράμετρος που ευνόησε – και ως έναν βαθμό εξακολουθεί να ευνοεί– την αλβανική πολιτική ήταν και είναι η ετοιμότητά της να ρευστοποιήσει, ακόμη και με τρομοκρατικές ομάδες, τα βαλκάνια. Και αυτή η απειλή καλλιεργεί μια ανησυχία σε πιο σταθερές βαλκανικές δημοκρατίες, που δεν είναι διατεθειμένες να ακολουθήσουν σκληρή αντιπαράθεση. Μια τρίτη παράμετρος που ευνοεί τα Τίρανα απέναντι της Αθήνας είναι ότι σε μεγάλο μέρος της αλβανικής κοινωνίας υπάρχουν έντονες προκαταλήψεις κατά των Ελλήνων που όχι μόνο δεν αίρονται με ό,τι και αν κάνει η ελληνική πλευρά, αλλά ενεργοποιούνται και εύκολα. Είναι προσφιλής η τακτική των Αλβανών ηγετών να ενεργοποιούν τα ανθελληνικά αντανακλαστικά των πολιτών τους όταν έρχονται σε δύσκολη θέση στη Βουλή της χώρας τους, ακόμη και σε άσχετο με την Ελλάδα θέμα.

ΕΘΝΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ Ακόμη και η πληθώρα Αλβανών, εγκληματικών στοιχείων του κοινού ποινικού κώδικα που δρουν στον ελλαδικό χώρο, είναι παράμετρος που δρα στην φινλανδοποίηση της Ελλάδας. Είναι χαρακτηριστική η περίπτωση της δολοφονίας Ζαφειρόπουλου. Και οι ηθικοί και οι φυσικοί αυτουργοί ήσαν Αλβανοί. Αλλά δεν είναι μόνο αυτά τα αγοραία στοιχεία που «φινλανδοποιούν» την Ελλάδα. Η επίθεση Ράμα κατά της ελληνικής μειονότητας, κυρίως στη Χιμάρα, και η αδυναμία της ελληνικής κυβέρνησης να την υποστηρίξει, ενισχύει αυτήν την αντίληψη. Φαίνεται όμως πως υπάρχει και επεξεργασμένο αλβανικό σχέδιο για την άμυνα των Τιράνων σε περίπτωση επίκλησης των ευρωπαϊκών δεσμεύσεων της γειτονικής χώρας. Δεν είναι χωρίς βάση η αλβανική δήλωση πως η Ελλάδα δεν θα τολμήσει να θέσει εμπόδια στην ευρωπαϊκή πορεία των Τιράνων, μετά τις επιφυλάξεις των Αθηνών έναντι των Σκοπίων, λόγω της ονομασίας – δήλωση που αποκαλύπτει την προσπάθεια της γειτονικής χώρας να αναζητήσει ευρωπαϊκά ερείσματα και συμμάχους στη λογική ότι η Ελλάδα είναι προβληματική χώρα. Βεβαίως θα υπάρξει αντίδραση από ελληνικής πλευράς, αλλά το θέμα της «φινλανδοποίησης», με τους περιορισμούς και τις αναλογίες που αναφέραμε, αναδεικνύεται εκ των πραγμάτων. Φαίνεται, λοιπόν, πως η Αθήνα τα χρόνια μετά το 1989 αδράνησε να διαμορφώσει μια συνολική και συνεκτική βαλκανική πολιτική την οποία να υποστηρίξει με συνέπεια και, βεβαίως, με τις αναγκαίες προσαρμογές, προϊόντος του χρόνου. Οι έννοιες της ήπιας ή σκληρής ισχύος ή του συνδυασμού τους ήσαν άγνωστες, και πάντως δεν χρησιμοποιήθηκαν όταν και όπως έπρεπε. Παρόλο που οικονομικά η Ελλάδα είχε μια σημαντική παρουσία στη γειτονική χώρα και ένα μεγάλο μέρος Αλβανών κατάφερε να επιβιώσει λόγω της παρουσίας του στην Ελλάδα –αρκετοί, μάλιστα, και να πλουτίσουν–, το γεγονός έμεινε ανεκμετάλλευτο. Ο λεπτός τρόπος αξιοποίησης αυτής της αλβανικής παρουσίας δεν χρησιμοποιήθηκε. Αντιθέτως, είδαμε ακραίες καταστάσεις που επιδείνωσαν, αντί να αξιοποιήσουν τον παράγοντα αυτό. Η ήπια πολιτική προϋποθέτει και ενεργοποίηση στο ιδεολογικό πεδίο. Και εδώ, παρόλο που υπήρξαν, δεν αξιοποιήθηκαν ευκαιρίες είτε με τη δημιουργία δεξαμενών σκέψης είτε με την αξιοποίηση των υπαρχουσών, είτε με μέσα ενημέρωσης που θα δραστηριοποιούνταν στη γειτονική χώρα με σεβασμό στις ιδιαιτερότητές της, αλλά ταυτόχρονα της καλλιέργειας μιας συμπάθειας προς τον ελληνισμό. Το συμπέρασμα όλων αυτών είναι πως η πολιτική δεν μπορεί να ασκείται μόνο σε επίπεδο κρατών. Υπάρχουν πολλές παράμετροι που θα πρέπει να αξιοποιηθούν. Καιρός είναι για μια ριζική αναθεώρηση της ελληνικής βαλκανικής πολιτικής. Το χαρτί της ΕΕ είναι ισχυρό αλλά δεν φτάνει. Οι εξελίξεις θα είναι ραγδαίες και όποιος δεν καταφέρει να προσαρμοστεί θα διακινδυνέψει πολλά.

ΧΡΟΝΟΣ

Μέτρησα τα χρόνια μου και συνειδητοποίησα ότι… Εξοχο κείμενο από τον Mario de Andrade Ποιητή, συγγραφέα, δοκιμιογράφο και μουσικολόγο από τη Βραζιλία «Μέτρησα τα χρόνια μου και συνειδητοποίησα ότι, μου υπολείπεται λιγότερος χρόνος ζωής απ’ ότι έχω ζήσει έως τώρα… Αισθάνομαι όπως εκείνο το παιδάκι που κέρδισε μια σακούλα καραμέλες: τις πρώτες τις καταβρόχθισε με λαιμαργία αλλά όταν παρατήρησε ότι του απέμεναν λίγες, άρχισε να τις γεύεται με βαθιά απόλαυση.Δεν έχω πια χρόνο για ατέρμονες συγκεντρώσεις όπου συζητούνται καταστατικά, νόρμες, διαδικασίες και εσωτερικοί κανονισμοί, γνωρίζοντας ότι δε θα καταλήξει κανείς πουθενά. Δεν έχω πια χρόνο για να ανέχομαι παράλογους ανθρώπους που παρά τη χρονολογική τους ηλικία, δεν έχουν μεγαλώσει. Δεν έχω πια χρόνο για να λογομαχώ με μετριότητες. Δε θέλω να βρίσκομαι σε συγκεντρώσεις όπου παρελαύνουν παραφουσκωμένοι εγωισμοί.Δεν ανέχομαι τους χειριστικούς και τους καιροσκόπους. Με ενοχλεί ο φθόνος και όσοι προσπαθούν να υποτιμήσουν τους ικανότερους για να οικειοποιηθούν τη θέση τους, το ταλέντο τους και τα επιτεύγματα τους. Μισώ να είμαι μάρτυρας των ελαττωμάτων που γεννά η μάχη για ένα μεγαλοπρεπές αξίωμα. Οι άνθρωποι δεν συζητούν πια για το περιεχόμενο… μετά βίας για την επικεφαλίδα. Ο χρόνος μου είναι λίγος για να συζητώ για τους τίτλους, τις επικεφαλίδες. Θέλω την ουσία, η ψυχή μου βιάζεται… Μου μένουν λίγες καραμέλες στη σακούλα… Θέλω να ζήσω δίπλα σε πρόσωπα με ανθρώπινη υπόσταση. Που μπορούν να γελούν με τα λάθη τους.Που δεν επαίρονται για το θρίαμβό τους.Που δε θεωρούν τον εαυτό τους εκλεκτό, πριν από την ώρα τους.Που δεν αποφεύγουν τις ευθύνες τους. Που υπερασπίζονται την ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Και που το μόνο που επιθυμούν είναι να βαδίζουν μαζί με την αλήθεια και την ειλικρίνεια. Το ουσιώδες είναι αυτό που αξίζει τον κόπο στη ζωή. Θέλω να περιτριγυρίζομαι από πρόσωπα που ξέρουν να αγγίζουν την καρδιά των ανθρώπων… Άνθρωποι τους οποίους τα σκληρά χτυπήματα της ζωής τους δίδαξαν πως μεγαλώνει κανείς με απαλά αγγίγματα στην ψυχή. Ναι, βιάζομαι, αλλά μόνο για να ζήσω με την ένταση που μόνο η ωριμότητα μπορεί να σου χαρίσει. Σκοπεύω να μην πάει χαμένη καμιά από τις καραμέλες που μου απομένουν… Είμαι σίγουρος ότι ορισμένες θα είναι πιο νόστιμες απ’όσες έχω ήδη φάει. Σκοπός μου είναι να φτάσω ως το τέλος ικανοποιημένος και σε ειρήνη με τη συνείδησή μου και τους αγαπημένους μου…»

• Οκτώβριος - Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2017 • IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ

21

ΕΘΝΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ

Ο Λίβανος και τα "παιγνίδια" των εθνών ΑΝΗΣΥΧΙΑ ΓΙΑ ΓΕΝΙΚΕΥΣΗ ΤΗΣ ΣΥΓΚΡΟΥΣΗΣ ΣΤΗ ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ Γράφει ο Καθηγητής Πανεπιστημίου Μάριος Ευρυβιάδης Η κρίση στο Λίβανο -που προέκυψε πριν λίγες μέρες με το αιφνίδιο ταξίδι του πρωθυπουργού του Σαάτ Χαρίρι στη Σαουδική Αραβία κατόπιν πρόσκλησης του βασιλιά της, την από εκεί «ανακοίνωσή» του πως παραιτείται του αξιώματός του ως πρωθυπουργού λόγω απειλών κατά της ζωής του, και την παραμονή του εκεί ως «ελεύθερου πολιορκημένου» των Σαουδαράβων- μπορεί να εκτονωθεί με την «απελευθέρωση» και επιστροφή του στη Βηρυτό. Αν συμβεί κάτι τέτοιο, ο ίδιος και οι Σαουδάραβες θα προσποιούνται πως τίποτα από τα παραπάνω δεν συνέβη και πως η πολυήμερη «παραμονή» του Χαρίρι στη Σαουδική Αραβία ήταν μια «επίσκεψη ρουτίνας». Όμως είναι της πάσης γνωστό πως το επεισόδιο με τον Χαρίρι έχει βαθύτατα αίτια που ήλθαν στην επιφάνεια μετά την ήττα του Σουννιτικού στρατοπέδου- με πρωταγωνιστή την Σαουδική Αραβία, από το Σιιτικό στρατόπεδο- με πρωταγωνιστή το Ιράν, στον πόλεμο για την ανατροπή του αλαουίτη Άσσαντ της Συρίας (2011-2017). Η σύγκρουση της Σαουδικής Αραβίας και του Ιράν αποτελεί μόνο μια πτυχή της ευρύτερης σύγκρουσης στη Μέση Ανατολή. Η σύγκρουση αυτή είναι πολυσύνθετη και πολυεπίπεδη (θρησκευτική/στρατηγική) και η οποία συμπεριλαμβάνει όλα σχεδόν τα μεγάλα περιφερειακά κράτη της περιοχής- Ισραήλ, Τουρκία, Αίγυπτο- αλλά και τις μεγάλες δυνάμεις- ΗΠΑ, Ρωσία, Μεγάλη Βρετανία, Γαλλία, Κίνα. Και όλα αυτά συμβαίνουν λόγω της μείζονος στρατηγικής σημασίας του χώρου της Μέσης Ανατολής, όπου μεταπολεμικά και για τον έλεγχο των πετρελαίων, λαμβάνει χώρα το «Παγνίδι των Εθνών», όπως, τηρουμένων των αναλογιών, το περιέγραψε υπό μορφή απομνημονευμάτων ο βετεράνος πράκτορας της CIA Miles Copeland στο ομώνυμο έργο του «The Game of Nations: the Amorality of Power Politics», 1969. (Διαθέσιμο σε μορφή PDF στο διαδίκτυο). Η παρούσα κρίση με επίκεντρο τον Λίβανο, όπου τα τελευταία χρόνια επικρατεί μια σχετική εσωτερική σταθερότητα, προέκυψε από τα απόνερα της ήττας, σε περιφεριακό επίπεδο, του Σουννιτικού στρατοπέδου. Το Σουννιτικό στρατόπεδο αποτελούν οι Σαουδική Αραβία (τα Εμιράτα και το Κατάρ), η Τουρκία, οι ΗΠΑ και το Ισραήλ. Η συμμαχία Σαουδικής Αραβίας Ισραήλ αποτελεί κοινό μυστικό εδώ και χρόνια. Τα δυο κράτη τα ενώνουν πολλά αλλά κυρίως η εχθρότητα τους εναντίον του Σιιτικού Ιράν. Η άλλη μεγάλη περιφερειακή δύναμη, η Αίγυπτος, παραμένει αποστασιοποιημένη αλλά δεν φαίνεται να ενοχλείται με την παραμονή του Άσσαντ στη εξουσία. Η Αίγυπτος είναι πολέμιος του ισλαμικού φονταμενταλισμού που επικροτεί και υποστηρίζει το Σουννιτικό στρατόπεδο. Το άλλο στρατόπεδο, οι νικητές του πολέμου στη Συρία, αποτελούν το Ιράν, η Συρία, η Ρωσία και η σιιτική πολιτικό- στρατιωτική οργάνωση της Χιζπολλάχ του Λιβάνου. Η τελευταία αποτελεί μέρος της κυβέρνησης του Χαρίρι στο Λίβανο, είναι παραδοσιακή σύμμαχος του Ιράν και ορκισμέ22

νος εχθρός του Ισραήλ, με το οποίο πολέμησε τελευταία το 2006 στο Λίβανο για 34 μέρες. Είναι στο πλαίσιο μιας προσπάθειας περιορισμού των στρατηγικών της απωλειών που η Σαουδική Αραβία προσπαθεί να εκβιάσει την παραίτηση του Χαρίρι. Ο τελευταίος, που είναι και υπήκοος της Σαουδικής Αραβίας (και η οικογένεια του έχει επιχειρήσεις στη χώρα) είναι σουννίτης . Η προσπάθεια εκβιασμού της Ριάντ αποσκοπεί στην αποπομπή από την κυβέρνηση του Χαρίρι της οργάνωσης Χιζπολλάχ, συμμάχου του Ιράν. Στην προσπάθεια της αυτή η Ριάντ έχει ενεργό σύμμαχό της την Ιερουσαλήμ. Το εβραικό κράτος επένδυσε πολλά στην ήττα του Άσσαντ και την μή επέκταση της επιρροής του Ιράν στην περιοχή, αλλά απέτυχε και αυτό. Και τώρα επιδιώκει και αυτό την αποπομπή της Χιζπολλάχ από τον Χαρίρι, ως μέρος της αντι-Ιρανικής του πολιτικής. Ατυχώς και για τους Ισραηλινούς αλλά και για τους Σαουδάραβες, η προσπάθεια εκβιασμού του Χαρίρι φαίνεται να έχει τα αντίθετα αποτελέσματα. Έχει συσπειρώσει τους Λιβανέζους σε πρωτοφανή βαθμό. Οι τελευταίοι, που υπέφεραν μεγάλες απώλειες στον δεκαπενταετή εμφύλιο πόλεμο (1975-1990), αρνούνται να παίξουν το παιχνίδι Ριάντ- Ιερουσαλήμ και σε αυτό πρωταγωνιστεί και η «πέτρα του σκανδάλου», η Χιζπολλάχ. Η τελευταία όχι μόνο αρνείται πως επιβουλεύεται τη ζωή του Χαρίρι αλλά τον υποστηρίζει απόλυτα και απαιτεί, μαζί με τους υπόλοιπους Λιβανέζους, την άμεση επιστροφή του στο Λίβανο. Επιπλέον η Χιζπολλάχ αρνείται επίμονα να παρασυρθεί σε ένα ακόμη εμφύλιο πόλεμο, αλλά ούτε και σε περιφεριακό με το Ισραήλ. Διότι σε τελική ανάλυση αυτό επιδιώκουν Ριάντ και Ιερουσαλήμ. Η μεν πρώτη θέλει να σπρώξει τους Σαουδάραβες να οδηγήσουν τα πράγματα σε εμφύλιο στο Λίβανο, ενώ οι τελευταίοι θέλουν το Ισραήλ να κτυπήσει την Χιζπολλάχ. Θέλει δηλαδή ο ένας να του κάνει ο άλλος την «δουλειά» του. Σε στρατηγικό επίπεδο ο μεγάλος περιφερειακός κερδισμένος είναι το Ιράν (μαζί με τον Άσσαντ και τη Χιζπολλάχ) και σε παγκόσμιο επίπεδο η Ρωσία του Πούτιν. Αυτό αποτελεί το μεγάλο «μαράζι» του Σουννιτικού στρατοπέδου, συν ΗΠΑ και Ισραήλ. Και το τραγικό-κωμικό επισόδειο στο Λίβανο έρχεται να επιβεβαιώσει την αδυναμία τους να ποδηγετήσουν τα πράγματα στη Μέση Ανατολή, όπως τους παλιούς καλούς καιρούς της κυριαρχίας τους. Αν υπάρχει μια συνάφεια μεταξύ Ευρώπης και Μέσης Ανατολής είναι η κοινή προσπάθεια των Ατλαντιστών και των ενεργούμενων τους να δαιμονοποιήσουν τη Ρωσία στην Ευρώπη και το Ιράν στη Μέση Ανατολή. Οι παγκόσμιες όμως ισορροπίες έχουν αλλάξει. Και καμιά αρχιτεκτονική ειρήνης δεν μπορεί να οικοδομηθεί σε Ευρώπη και Μέση Ανατολή με την δαιμονοποίηση και την απομόνωση των δυο αυτών δυνάμεων. Το «παιγνίδι των εθνών» μπορεί να είναι της αρεσκείας κάποιων κρατών και των γνωστών «στρατηγών της πολυθρόνας», αλλά οι συνέπειες του έχουν τραγικά αποτελέσματα. Ο 20ος αιώνας υπήρξε ο πιο αιματηρός στην ιστορία της ανθρωπότητας. Δεν νομίζω πως η ανθρωπότητα μπορεί να επιβιώσει στον 21ο αιώνα με τα «μυαλά» που κουβαλά από τον 20ο.

• IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ • Οκτώβριος - Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2017

ΕΘΝΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ

Έλληνες και Εβραίοι Ο Ουίνστον Τσώρτσιλ στο βιβλίο του «Β΄ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ», πρίν αρχίσει να εξιστορεί την επίσκεψή του στην Αθήνα τα Χριστούγεννα του 1944, κάνει μία αναφορά- σύγκριση ανάμεσα στους Έλληνες και στους Εβραίους ως τις αρχαιότερες φυλές. Παραθέτω αυτούσια την περιγραφή του από το βιβλίο του. Η τοποθέτησή του είναι πολύ εύστοχη και ενδιαφέρουσα και συνάμα επίκαιρη και διαχρονική. "Οι Έλληνες ανταγωνίζονται τους Εβραίους για το ποιά από τις δύο φυλές είναι η πιο πολιτικοποιημένη στον κόσμο. Ανεξάρτητα από το πόσο άθλιες είναι οι συνθήκες της ζωής τους ή το πόσο κινδυνεύει η χώρα τους, αυτοί είναι πάντα χωρισμένοι σε πολλά κόμματα, με πολλούς αρχηγούς, οι οποίοι μάχονται μεταξύ τους με ένα απεγνωσμένο πάθος. Η παρατήρηση ότι όπου υπάρχουν τρείς Εβραίοι υπάρχουν δύο Πρωθυπουργοί και ένας αρχηγός της αντιπολίτευσης είναι πράγματι πολύ εύστοχη. Το ίδιο ισχύει και για την άλλη περίφημη αρχαία φυλή, που από τις απαρχές της ανθρώπινης σκέψης δίνει σκληρούς και διαρκείς αγώνες για την επιβίωσή της. Καμία άλλη φυλή δεν έχει αφήσει τόσο έντονα τα σημάδια της στον κόσμο όσο αυτές οι δύο. Η ικανότητά τους για επιβίωση είναι μοναδική, παρά τους ατελείωτους κινδύνους και

τα δεινά που έχουν υποστεί από εξωτερικούς εχθρούς και που μπορούν να συγκριθούν μόνο με τις δικές τους ακατάπαυστες διενέξεις, φιλονικίες και βίαιες αναταραχές. Παρά το πέρασμα αρκετών χιλιάδων ετών τα χαρακτηριστικά τους γνωρίσματα παραμένουν αναλλοίωτα, το ίδιο και οι δοκιμασίες τους ή το σφρίγος τους. Έχουν επιβιώσει παρ’ όλα όσα έχει κάνει ο κόσμος εναντίον τους και παρ’ όλα όσα έχουν κάνει στους εαυτούς τους, και καθένας από αυτούς ,από πολύ διαφορετικές απόψεις, μας έχει κληροδοτήσει την ευφυΐα και τη σοφία του. Καμία άλλη πόλη δεν υπήρξε τόσο σημαντική για την ανθρωπότητα όσο η Αθήνα και η Ιερουσαλήμ. Τα θρησκευτικά, φιλοσοφικά και καλλιτεχνικά τους μηνύματα υπήρξαν οι κύριοι φωτεινοί φάροι για τη σύγχρονη πίστη και το σύγχρονο πολιτισμό. Πέρασαν ολόκληροι αιώνες ξένης κυριαρχίας και απερίγραπτης και διαρκούς καταπίεσης και όμως παρέμειναν ζωντανές, δραστήριες κοινότητες και δυνάμεις στο σύγχρονο κόσμο, συνεχίζοντας τις εσωτερικές διενέξεις τους με μία ακόρεστη ένταση. Προσωπικά, ανέκαθεν υποστήριζα και τους δύο λαούς και πίστευα στην ακαταμάχητη δύναμή τους να επιβιώνουν από τους εσωτερικούς ανταγωνισμούς και τις παγκόσμιες παλίρροιες που απειλούσαν την ύπαρξή τους".

Γράφει ο Χαράλαμπος Μεντεσίδης Αντιστράτηγος ε.α.

• Οκτώβριος - Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2017 • IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ

23

ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ

Χέμινγουεϊ: Η φρίκη της εκκένωσης της Θράκης Ὁ Ἔρνεστ Χέμινγουεϊ, γεννήθηκε στὶς ΗΠΑ στὶς 21 Ιουλίου 1899* καὶ μόλις 20 περίπου χρονῶν, τὸ 1920, ἄρχισε νὰ ἐργάζεται ὡς δημοσιογράφος καὶ πολεμικὸς ἀνταποκριτὴς τῆς ἐφημερίδος Toronto Star Weekly τοῦ Τορόντο. Μέσω τῶν ἀνταποκρίσεών του, γνώρισε τὸ εὐρὺ κοινὸ τῆς ἐποχῆς, τὴν Μικρασιατικὴ Καταστροφή. Ἦταν παρῶν στὴν ἀνταλλαγή τῶν πληθυσμῶν στὴ Θράκη, ποὺ ἀκολούθησε τὴ συνθήκη τῶν Μουδανιῶν τὸ 1922. Μέσα ἀπὸ τὸ λογοτεχνικό του ταλέντο, ὁ συγγραφέας δίνει συγκλονιστικὲς περιγραφὲς μίας περιόδου ποὺ ἔχει σημαδέψει τὴν ψυχὴ τῶν Ἑλλήνων. «Ὁ ἄντρας σκεπάζει μὲ μία κουβέρτα τὴν ἐτοιμόγεννη γυναίκα του πάνω στὸν ἀραμπά γιὰ νὰ τὴν προφυλάξῃ ἀπὸ τὴ βροχή. Ἐκείνη εἶναι τὸ μόνο πρόσωπο ποὺ βγάζει κάποιους ἤχους [ἀπὸ τοὺς πόνους τῆς γέννας]. Ἡ μικρὴ κόρη τους, τὴν κοιτάζει μὲ τρόμο καὶ βάζει τὰ κλάματα. Καὶ ἡ πομπὴ προχωρᾶ… Δὲν ξέρω πόσο χρόνο θὰ πάρῃ αὐτὸ τὸ γράμμα νὰ φτάσῃ στὸ Τορόντο, ἀλλὰ ὅταν ἐσεῖς οἱ ἀναγνῶστες τῆς Στὰρ τὸ διαβάσετε, νὰ εἶστε σίγουροι ὅτι ἡ ἴδια τρομακτική, βάναυση πορεία ἑνὸς λαοῦ ποὺ ξεριζώθηκε ἀπὸ τὸν τόπο του, θὰ συνεχίζῃ νὰ τρεκλίζῃ, στὸν ἀτέλειωτο λασπωμένο δρόμο πρὸς τὴ Μακεδονία». (Toronto Star, 20 Ὀκτωβρίου 1922) Τὸν Ὀκτώβρη τοῦ 1922, ἂν καὶ ἄρρωστος ἀπὸ ἐλονοσία, ὁ Χέμινγουεϊ παρακολουθεῖ τὴν πορεία τῶν Ἑλλήνων προσφύγων: «Τὸ κυρίως σῶμα τῆς πομπῆς, ποὺ διασχίζει τὸν ποταμὸ Ἕβρο στὴν Ἀδριανούπολη, φτάνει τὰ τριάντα χιλιόμετρα. Τριάντα χιλιόμετρα μὲ κάρα ποὺ τὰ σέρνουν βόδια, ταύροι καὶ λασπωμένα βουβάλια, μὲ ἐξουθενωμένους, κατάκοπους ἄνδρες, γυναῖκες καὶ παιδιὰ νὰ περπατοῦν στὰ τυφλά…». Τὰ δημοσιογραφικά του ἄρθρα ἀναφέρονται κυρίως στὴ στρατιωτικὴ ἐκκένωση τῆς Κωνσταντινουπόλεως καὶ τῆς Ἀνατολικῆς Θράκης καὶ στὸ ἀντίστοιχο χρονικὸ τοῦ ἑλληνικοῦ ξεριζωμοῦ. Τὸ ἀντικειμενικὸ ρεπορτὰζ 24

Σκηνές προσφύγων στὴν Ἀνατολικὴ Θράκη, μετὰ τὴν Συνθήκη τῶν Μουδανιῶν -ἡ ψυχρὴ ἀποτύπωση ἑνὸς ἱστορικοῦ γεγονότος- ἐξελίσσεται σταδιακὰ σὲ ἀπόγνωση καὶ κραυγὴ διαμαρτυρίας γιὰ τὰ δεινὰ τῶν μετακινούμενων πληθυσμῶν. Ὁ δημοσιογράφος, καταδεικνύει, μεταξὺ ἄλλων, τὰ ὀλέθρια διπλωματικὰ καὶ στρατιωτικὰ σφάλματα τῆς ἑλληνικῆς κυβερνήσεως. Στὶς 3 Νοεμβρίου τοῦ 1922 ἀπὸ τὸ Μουρατλὶ σημειώνει τὸν τραγικὸ ἐπίλογο τῆς προδοσίας: «Καθῶς γράφω, ὁ ἑλληνικὸς στρατὸς ξεκινάει τὴν ἐκκένωση τῆς Ἀνατολικῆς Θράκης. Οἱ στρατιῶτες παρελαύνουν σκυθρωπά… Ἐγκατέλειψαν τὶς καμουφλαρισμένες θέσεις τῶν πολυβόλων, τὶς ὁχυρωμένες καὶ γεμάτες συρματόπλεγμα κορυφογραμμὲς, ἐκεῖ ὅπου εἶχαν σχεδιάσει νὰ δώσουν τὴν τελικὴ μάχη ἐναντίον τῶν Τούρκων. Αὐτό εἶναι τὸ τέλος τῆς σπουδαίας ἑλληνικῆς στρατιωτικής περιπέτειας.

«Ποιός θὰ θρέψῃ τόσο πληθυσμό; Κανένας δὲν τὸ ξέρει καὶ μέσα στὰ ἐπόμενα χρόνια ὁ χριστιανικὸς κόσμος θὰ ἀκούῃ μἰα σπαρακτικὴ κραυγὴ ποὺ ἐλπίζω νὰ φτάσῃ καὶ ὡς τὸν Καναδά: «Μὴν ξεχνᾶτε τοὺς Ἕλληνες!».

• IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ • Οκτώβριος - Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2017

Ἀκόμα καὶ στὴν ἐκκένωση, οἱ Ἕλληνες φαίνονται καλοὶ στρατιῶτες. Ἔχουν ἕναν ἀέρα θαρραλέας ἐπιμονῆς ποὺ θὰ σήμαινε δύσκολα ξεμπερδέματα γιὰ τὸν Τοῦρκο, ἂν ὁ στρατὸς τοῦ Κεμᾶλ ἔπρεπε νὰ πολεμήσῃ γιὰ τὴ Θράκη, ἀντὶ αὐτὴ νὰ τοῦ δοθῇ ὡς δῶρο στὰ Μουδανιά. Ὁ λοχαγὸς Οὐίταλ τοῦ ἰνδικοῦ ἱππικοῦ (…), μοῦ εἶπε τὴν ἐκ τῶν ἔσω ἱστορία τῆς ἴντριγκας ποὺ ὁδήγησε στὴν κατάρρευση τοῦ ἑλληνικοῦ στρατοῦ στὴ Μικρὰ Ἀσία: "Οἱ Ἕλληνες στρατιῶτες ἦταν πολεμιστὲς πρώτης κατηγορίας. Εἶχαν καλοὺς ἀξιωματικούς, οἱ ὁποῖοι εἶχαν ὑπηρετήσει μὲ τοὺς Βρετανοὺς καὶ τοὺς Γάλλους στὴ Θεσσαλονίκη καὶ ὑπερτερούσαν τοῦ κεμαλικοῦ στρατοῦ. Πιστεύω ὅτι θὰ καταλάμβαναν τὴν Ἄγκυρα καὶ θὰ ἔβαζαν τέλος στὸν πόλεμο, ἂν δὲν εἶχαν προδοθεῖ. Ὅταν ὸ Κωνσταντῖνος ἀνέλαβε τὴν ἐξουσία, ἔδιωξε ὅλους τοὺς ἀξιωματικοὺς τοὺ στρατοῦ, ἀπὸ τὸ πεδίο τῆς μάχης· ἀπὸ τὸν ἀρχιστράτηγο μέχρι τοὺς διοικητὲς τῶν διμοιριῶν. Ἀντικαταστάθηκαν μὲ νέους ἀξιωματικοὺς ποὺ ἦταν ὀπαδοὶ τοῦ Τῖνο, οἱ περισσότεροι ἐκ τῶν ὁποίων, εἶχαν περάσει τὸν πόλεμο στὴν Ἐλβετία ἢ τὴ Γερμανία καὶ δὲν εἶχαν ἀκούσει οὔτε πυροβολισμό. Αὐτὸ προκάλεσε τὴν πλήρη κατάρρευση τοῦ στρατοῦ καὶ ἦταν τὸ αἴτιο, τῆς ἑλληνικῆς ἦττας» ». Καὶ τελειώνει μὲ μία πρόταση ποὺ

ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ δὲν θὰ τὴν ἔγραφε ποτέ ἕνας ἁπλὸς δημοσιογράφος, ἂν δὲν εἶχε μέσα του το ταλέντο του μεγάλου νομπελίστα συγγραφέα: «Ὅλη μέρα περνάω ἀπὸ δίπλα τους· εἶναι βρώμικοι, κουρασμένοι, ἀξύριστοι, ἀνεμοδαρμένοι στρατιῶτες ποὺ βαδίζουν στὴν καφετιά, ἄγονη θρακικὴ ὕπαιθρο, χωρὶς μπάντες, χωρὶς ὀργανώσεις ἀρωγῆς· τίποτα, ἐκτὸς ἀπὸ ψεῖρες, βρώμικες κουβέρτες καὶ κουνούπια τὴ νύχτα. Εἶναι οἱ τελευταῖοι ἀπὸ τὴ δόξα ποὺ ἦταν κάποτε ἡ Ἑλλάδα. Αὐτό εἶναι τὸ τέλος τῆς δεύτερής τους πολιορκίας, τῆς Τροῖας.» (Toronto Star, 3 Νοεμβρίου 1922). Σὲ μία ἄλλη ἀνταπόκρισή του στὴ «Στὰρ», γράφει ὁ Χέμινγουεϊ: «Βρίσκομαι σὲ ἕνα ἄνετο τρένο, ἀλλὰ μὲ τὴ φρίκη τῆς ἐκκένωσης τῆς Θράκης, ὅλα μοῦ φαίνονται ἀπίστευτα. Ἔστειλα τηλεγράφημα στὴ «Στὰρ» ἀπὸ τὴν Ἀδριανούπολη. Δὲν χρειάζεται νὰ τὸ ἐπαναλάβῳ. Ἡ ἐκκένωση συνεχίζεται…. Ψιχάλιζε. Στὴν ἄκρη τοῦ λασπόδρομου ἔβλεπα τὴν ἀτέλειωτη πορεία τῆς ἀνθρωπότητας νὰ κινεῖται ἀργὰ στὴν Ἀδριανούπολη καὶ μετὰ νὰ χωρίζεται σ’ αὐτοὺς ποὺ πήγαιναν στὴ Δυτικὴ Θράκη καὶ τὴ Μακεδονία. Δὲ μποροῦσα νὰ βγάλῳ ἀπὸ τὸ νοῦ μου τοὺς ἄμοιρους ἀνθρώπους ποὺ βρίσκονταν στὴν πομπὴ γιατὶ εἶχα δεῖ τρομερὰ πράγματα σὲ μία μόνο μέρα. Ἡ ξενοδόχισσα προσπάθησε νὰ μὲ παρηγορήσῃ μὲ μία τρομερὴ τούρκικη παροιμία: ‘’Δὲ φταίει μόνο τὸ τσεκούρι, φταίει καὶ τὸ δέντρο’’..». (Toronto Star, 14 Νοέμβρη 1922) Ὁ Χέμινγουεϊ, ὡς πολεμικὸς ἀνταποκριτὴς, ξέρει ὅτι 1.250.000 Ἕλληνες διώχτηκαν ἀπὸ τὰ σπίτια τους μὲ τὴν ἀνταλλαγὴ τῶν πληθυσμῶν: «Ὅ,τι καὶ νὰ πῇ κανεῖς γιὰ τὸ πρόβλημα τῶν προσφύγων στὴν Ἑλλάδα, δὲν πρόκειται νὰ εἶναι ὑπερβολή. Ἕνα φτωχὸ κράτος, μὲ μόλις 4 ἑκατομμύρια πληθυσμὸ, πρέπει νὰ φροντίσῃ γιὰ ἄλλο ἕνα τρίτο τῶν κατοίκων. Καὶ τὰ σπίτια ποὺ ἄφησαν οἱ Μουσουλμάνοι ποὺ ἔφυγαν δὲν ἐπαρκοῦν σὲ τίποτα, χώρια ἡ διαφορὰ στὸ ἐπίπεδο κουλτούρας ποὺ εἶχαν συνηθίσει οἱ Ἕλληνες στὴν Κωνσταντινούπολη». Ὁ δημοσιογράφος, ἂν καὶ ἐπηρεάζεται ἀπὸ τὴν ἑλληνικὴ τραγωδία, διατηρεῖ οὐδετερότητα καὶ ὀρθή κρίση, ἀλλὰ ἡ δυστυχία στὰ γραπτά του λαμ-

Τά φορτωμένα κάρα τῶν προσφύγων, περνοῦν μέσα ἀπό τήν Ἀδριανούπολη. (Ἀρχές Ὀκτωβρίου 1922) βάνει καθολικὴ ἔκταση. Σὲ ἕνα ἀπὸ τελευταία του άρθρα από την Τουρκία στην Τορόντο Σταρ γράφει: «Ποιός θὰ θρέψῃ τόσο πληθυσμό; Κανένας δὲν τὸ ξέρει καὶ μέσα στὰ ἐπόμενα χρόνια ὁ χριστιανικὸς κόσμος θὰ ἀκούῃ μἰα σπαρακτικὴ κραυγὴ ποὺ ἐλπίζω νὰ φτάσῃ καὶ ὡς τὸν Καναδά: «Μὴν ξεχνᾶτε τοὺς Ἕλληνες!». Οἱ ἀνταποκρίσεις τοῦ νομπελίστα Ἔρνεστ Χέμινγουεϊ τὸ χρονικὸ διάστημα 1920 – 1922, ἔγιναν βιβλίο μὲ τίτλο «Μὲ ὑπογραφὴ Χέμινγουεϊ» καὶ ὑπότιτλο «1920 – 1922 Ἰταλία, Βαλκάνια, Μικρασιατικὴ καταστροφή» (Ἐκδόσεις Καστανιώτη) Εἶναι ὅμως τὸ δραματικὸ φινάλε του, ποὺ κάνει πολύτιμο τὸ βιβλίο γιὰ τὴν ἑλληνικὴ ἱστορικὴ μνήμη. Μέσα ἀπὸ εἴκοσι ἄρθρα ποὺ ξεκινοῦν μὲ τὴν περιγραφὴ τῆς Κωνσταντινουπόλεως, στὸν ἀπόηχο τῶν γεγονότων τῆς

Σμύρνης, ἀναφέρεται στὴν Πόλη ποὺ οὐσιαστικὰ πολιορκεῖται ἀπὸ τὰ στρατεύματα τοῦ Κεμᾶλ. Γράφει γιὰ τὸν τρόμο τῶν κατοίκων, ποὺ ὁπλίζονται γιὰ νὰ ἀντιμετωπίσουν τὴν ἀπειλή, ἀλλὰ καὶ γιὰ τὸν ἐφησυχασμό τους, ὅταν ἐμφανίζεται ὁ βρετανικὸς στόλος. Γράφει γιὰ τὰ καραβάνια τῶν προσφύγων καὶ γιὰ τὴν ἀποχώρηση τοῦ ἑλληνικοῦ στρατοῦ ἀπὸ τὴ Θράκη… * Ὁ Ἔρνεστ Χέμινγουεϊ, στὶς 2 Ιουλίου 1961, ἔδωσε τέλος στὴ ζωή του, στὸ Ketchum τοῦ Ἀϊντάχο τῶν ΗΠΑ. Οἱ πληροφορίες εἶναι ἀπὸ http://omogeneia.ana-mpa.gr http://www.enet.gr http://www.tovima.gr http://www.ethnos.gr

• Οκτώβριος - Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2017 • IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ

25

ΤΑ ΝΕΑ ΤΟΥ ΟΠΛΟΥ

Τιμητική βράβευση του Αλκιβιάδη Στεφανή από αμερικανικό πανεπιστήμιο

Αλκιβιάδης Στεφανής: Ο Αρχηγός ΓΕΣ, έλαβε τιμητική διάκριση από αμερικανικό πανεπιστήμιο, από το οποίο έχει λάβει το πτυχίου του!

Ο Αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Στρατού,

Στην τελετή παρέστησαν και τίμησαν με την

την Τρίτη 19 Σεπτεμβρίου 2017, στο πλαίσιο παρουσία τους τον Αρχηγό ΓΕΣ, ο Διοικητής της επίσκεψής του στις ΗΠΑ, τιμήθηκε από

των Δυνάμεων των ΗΠΑ στην Ευρώπη (U.S.

το Πανεπιστήμιο της Ουάσινγκτον (National Army Europe) Στρατηγός Frederick Benjamin Defense University - NDU), διότι ως διακεκρι- Hodges, ο Έλληνας Πρόξενος στην Ουάσιν-

μένος απόφοιτός του (Τάξη 2009), ανεδείχθη γκτον κ. Δημήτριος Αγγελεσόπουλος, ο Ακόστη θέση του Αρχηγού του Γενικού Επιτελείου λουθος Άμυνας της Ελλάδας στην Ουάσινγκτον Στρατού.

H τελετή πραγματοποιήθηκε την πρώτη μέ-

Συνταγματάρχης Παναγιώτης Καβιδόπουλος, ο Στρατιωτικός Ακόλουθος των ΗΠΑ στην Αθήνα Συνταγματάρχης Scott Miller, ο πρώην Διοικητής του ODC στην Αθήνα Συνταγμα-

ρα του Συνεδρίου που διοργανώνει το NDU και τάρχης T.J. Moffatt, 10 συμμαθητές της Τάξης στο οποίο συμμετέχει ο Αρχηγός ΓΕΣ. Με τη NDU 2009 από Γερμανία, Ισραήλ, Νέα Γουινέα,

βράβευση αυτή, λαμβάνει θέση στην Αίθουσα Η.Α.Ε., Ιορδανία, Νιγηρία, Πολωνία και ΗΠΑ, το Τιμών (Hall of Fame) του Πανεπιστημίου. σύνολο του διδακτικού και ερευνητικού προσωπικού του Πανεπιστημίου και πλήθος κόσμου 26

• IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ • Οκτώβριος - Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2017

ΤΑ ΝΕΑ ΤΟΥ ΟΠΛΟΥ

Σχολή Ευελπίδων: Τάξη 2021 - Τάξη Επίλαρχου Κωνσταντίνου Τζαβέλα! Την Δευτέρα 11 Σεπ 17 πραγματοποιήθηκε στις εγκαταστάσεις της Σχολής στη Βάρη η κατάταξη των πρωτοετών Ευελπίδων. Είναι η τάξη που θα αποφοιτήσει το 2021 και θα φέρει ένα "βαρύ' όνομα από την στρατιωτική ιστορία της χώρας: Τάξη Επίλαρχου Κωνστναντίνου Τζαβέλα! Από το 2000 έχει καθιερωθεί να δίδεται στην Ιη Τάξη που εισέρχεται στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων η ονομασία ενός Εθνικού ΄Ηρωα. Για την τάξη του 2021 η Σχολή σε συνεργασία με τη Διεύθυνση Ιστορίας Στρατού, επέλεξε να δοθεί το όνομα του Επιλάρχου Τζαβέλα Κωνσταντίνου. Ποιος ήταν ο ήρωας Κωνσταντίνος Τζαβέλας Ήταν απόγονος της ένδοξης οικογένειας των Τζαβελαίων από το Σούλι και γεννήθηκε το 1908 στην Κέρκυρα. Αποφοίτησε από την Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων το 1927 και ήταν Ίλαρχος κατά τον Ελληνοϊταλικό πόλεμο του 1940. Συμμετείχε και διακρίθηκε στις επιχειρήσεις του Έπους του 1940 και συνεχίζοντας την μακραίωνη παράδοση της οικογένείας του, έπεσε μαχόμενος στις 2 Δεκέμβρη του ίδιου έτους, στη μάχη της Πρεμετής με το 3ο Σύνταγμα Ιππικού, δίνοντας έτσι και αυτός το αίμα του για την πολυπόθητη ελευθερία της Πατρίδας. Έπεσε παλληκαρίσια φωνάζοντας: "Εμπρός παιδιά για την πατρίδα...", στις 2.30 μ.μ., στις 2 Δεκεμβρίου 1940, ημέρα Δευτέρα, στην νικητήρια μάχη της Πρεμετής, τρωθείς στο στήθος από δυο ριπές πολυβόλου, επιχειρώντας με δύο άνδρες να εκπορθήσει τον άη Θανάση, όπου είχαν συγκεντρωθεί ιταλικές δυνάμεις. Και τάφηκε στα Μπαντελόνια, κοντά στην Πρεμετή, σ΄ έναν χωμάτινο τάφο, μ' έναν ξύλινο σταυρό επάνω. Συγκλονίζει μέρος της τελευταίας επιστολής του Επίλάρχου προς τον πατέρα του Λάμπρο Τζαβέλα, καθώς και η

απάντηση του πατέρα του. Οι επιστολές που ακολουθούν, είναι αποκαλυπτικές: Έγραφε λοιπόν, στις 15 Νοεμβρίου του 1940, ο ίλαρχος Κώστας Τζαβέλλας στον πατέρα του, αξιωματικό σε πολεμική διαθεσιμότητα Λάμπρο Τζαβέλλα, μεταξύ των άλλων: «… Μετά 7ωρον μάχην, καθ’ην κατέλαβον δυο οχυρωμένα υψώματα 700 μ., όρθιος, ακάλυπτος και ασκεπής, με το πιστόλι στα χέρια, ωδήγησα τους άνδρες μου στη Δόξα και στη Νίκη. Ευρίσκομαι επί Αλβανικού εδάφους, όπου είχα την τιμήν και την ικανοποίησιν να πατήσω πρώτος από το Σύνταγμά μου. Εδέχθην τα συγχαρητήρια των προϊσταμένων μου και να είσαι περήφανος πατέρα γιατί ο γυιός σου αψηφώντας τον θάνατο, επολέμησε σαν Τζαβέλλας». Απαντώντας ο στρατηγός-πατέρας στο ηρωικό μονάκριβο παιδί του, στις 5-12-1940, γράφει: «Οι Τζαβελαίοι πολεμούν και πίπτουν! Για την τιμή, για την δόξα, για την Πατρίδα. Για σένα δεν υπάρχουν γονείς, σύζυγος, τέκνα, αδελφή. Υπάρχει μόνο ο Κώστας Τζαβέλλας, ο άξιος και τιμημένος γυιός μου. Είναι ο 6ος κατά σειράν απόγονος της ιστορικής και ενδόξου οικογενείας μας, της οποίας οι δυο τελευταίοι θείοι σου Ταγματάρχαι έπεσαν τιμημένα στο

Καλέ Γκρότο, αριθμούντες τον 175ο και τον 176° των πεσόντων για την Πατρίδα Τζαβελαίων.Ως αρχηγός της ενδόξου οικογενείας μας και ως Ανώτατος Αξιωματικός σε συγχαίρω για το κατόρθωμά σου! Είμαι υπερήφανος για Σένα, τον άξιον υιόν μου, τον αντάξιον απογόνον ενδόξων προγόνων μας. Εύγε σου». Ο γυιός του στρατηγού δεν πήρε ποτέ αυτό το γράμμα, γιατί έπεσε μαχόμενος στο πεδίο της τιμής. Πηγή:http://www.armyvoice.gr/

• Οκτώβριος - Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2017 • IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ

27

ΤΑ ΝΕΑ ΤΟΥ ΟΠΛΟΥ

Μνημείο Ιππικού στο Στρατηγείο της 1ης Στρατιάς Ένα ιδιαίτερα καλαίσθητο μνημείο κοσμεί τον χώρο μπροστά από το κτήριο του Στρατηγείου της 1ης Στρατιάς, στο στρατόπεδο «Στγου Νικολάου Πλαστήρα» στη Λάρισα. Το μνημείο είναι ιδιαίτερα καλαίσθητο, είναι σχήματος τετραέδρου μακρόστενου οβελίσκου και σύμφωνα με τα αναγραφόμενα επ’ αυτού «ΤΟ ΜΝΗΜΕΙΟΝ ΕΣΤΗΘΗ ΑΝΑΛΩΜΑΣΙ ΤΩΝ ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΟΠΛΙΤΩΝ ΤΗΣ Ι ΤΑΞΙΑΡΧΙΑΣ ΙΠΠΙΚΟΥ ΚΑΙ ΤΩΝ ΔΗΜΩΝ ΚΑΙ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΩΝ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥΣ 1912-1922 ΥΠΕΡ ΠΑΤΡΙΔΟΣ ΘΑΝΟΝΤΩΝ ΓΕΝΝΑΙΩΝ ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΟΠΛΙΤΩΝ ΤΩΝ 1ου & 3ου ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΩΝ ΙΠΠΙΚΟΥ ΕΝ ΕΤΕΙ ΧΙΛΙΟΣΤΩ ΕΝΕΑΚΟΣΙΟΣΤΩ ΤΡΙΑΚΟΣΤΩ ΤΡΙΤΩ» Την εποχή εκείνη η Λάρισα και το συγκεκριμένο στρατόπεδο, υπήρξε έδρα της Ι Ταξιαρχίας Ιππικού και του 1ου και 3ου Συντάγματος Ιππικού. Οι δε τότε συνάδελφοι μας επέλεξαν αυτό το λαμπρό τρόπο για τιμήσουν τους νεκρούς τους. Το μνημείο σεβάστηκε ο χρόνος, οι κατακτητές και οι ταραγμένες περίοδοι της νεοελληνικής ιστορίας. Μεταπολεμικά στον ίδιο χώρο λειτούργησε η Σχολή Ιππικού και γι’ αυτό το λόγο επί του μνημείου, στη πίσω πλευρά του, ανεγράφησαν, μεταγενέστερα, τα ονόματα των νεκρών αξιωματικών της Σχολής που έπεσαν κατά τις επιχειρήσεις των ετών 1947-1948. Το μνημείο συνεχίζει και σήμερα να στέκει εκεί, ξεχασμένο

από του συναδέλφους των Όπλου του Ιππικού – Τεθωρακισμένων αλλά και από την εν γένει ηγεσία γενικότερα. Κατά τις τελετές, έμπροσθεν του Στρατηγείου της 1ης Στρατιάς, πάντα κατατίθενται στέφανοι στο συμμετρικά, προς ανατολάς, ευρισκόμενο μνημείο και οι επίσημοι έχουν «πάντα πλάτη» το μνημείο του Ιππικού. Το μνημείο στέκει και σήμερα εκεί, ξεχασμένο σχεδόν, από τους συναδέλφους του Όπλου ΙππΤεθ. Καιρός είναι η ΔΙΤ/ΓΕΣ και ο Σύνδεσμός μας να το αναδείξουν με επισκέψεις, τελετές και ενημερωτικές ομιλίες.

Απονομή πτυχίων σε ΔΕΑ και Ορκομωσία οπλιτών στο ΚΕΤΘ

Γράφει ο Αντιστράτηγος ε.α. Χαράλαμπος Μεντεσίδης

Την Παρασκευή 13 Οκτωβρίου 2017 και ώρα Ο9:00 πραγματοποιήθηκε στη Σχολή Τεθωρακισμένων η τελετή απονομής των πτυχίων σε 11 ΔΕΑ (ΤΘ) παρουσία του Διευθυντού ΓΕΣ/ΔΙΤ Υποστρατήγου Παπαδοπούλου Βασιλείου και του Διοικητού της Σχολής Συνταγματάρχου (ΤΘ) Σίμου Ανδρέα. Εκ μέρους του ΔΣ του Συνδέσμου παρευρέθησαν ο Πρόεδρος Υποστράτηγος ε.α. Παπαδογεωργόπουλος Χρήστος, ο Γενικός Γραμματέας Αντιστράτηγος ε.α. Μεντεσίδης Χαράλαμπος και οι Έφεδροι Αξκοί Μπρατζολιάς Σπυρίδων, Σκιάνης Σταμάτιος και Παπαδημητρίου Χρήστος. Ακολούθως, στο Κέντρο Εκπαιδεύσεως Τεθωρακισμένων και ώρα 10:00, πραγματοποιήθηκε η τελετή ορκωμοσίας των Ν/Σ οπλιτών της 2017 Ε΄ ΕΣΣΟ, παρουσία του Αρχηγού ΓΕΕΘΑ Ναυάρχου Αποστολάκη Ευάγγελου ΠΝ του Αρχηγού ΓΕΣ Αντιστρατήγου Στεφανή Αλκιβιάδη του Διευθυντού ΓΕΣ/ΔΙΤ Υποστρατήγου Παπαδοπούλου Βασιλείου του Διευθυντού ΓΕΣ/ΔΔΒ , του Διοικητού του ΚΕΤΘ Ταξιάρχου Σιγουλάκη Δημητρίου, χοροστατούντως του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Κηφισίας-Αμαρουσίου και Ωρωπού κ.κ. Κυρίλλου Από τον Σύνδεσμό μας παρεβρέθησαν ο Πρόεδρος Υπο28

στράτηγος ε.α. Παπαδογεωργόπουλος Χρήστος , ο Γενικός Γραμματέας Αντιστράτηγος ε.α. Μεντεσίδης Χαράλαμπος , τα Μέλη μας Αντιστάτηγοι ε.α. Καλεντερίδης Κωνσταντίνος και Αναγνωστόπουλος Θεμιστοκλής ,Ταξίαρχος ε.α. Θεοδώρου Επαμεινώνδας, Ιλαρχος ε.α. Ποττάκης Γεώργιος καθώς και οι Έφεδροι Αξκοί Μπρατζολιάς Σπυρίδων, Σκιάνης Σταμάτιος και Παπαδημητρίου Χρήστος. Μετά την τελετή της ορκομωσίας το ΔΣ του Συνδέσμου, επισκέφθηκε τον Διευθυντή του Όπλου μας, στο γραφείο του παρουσία και του Διοικητού του ΚΕΤΘ, όπου συζητήθηκαν οι τελευταίες λεπτομέρειες για την τελετή του Μνημείου Ιππικού στο Μέτσοβο.

• IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ • Οκτώβριος - Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2017

ΤΑ ΝΕΑ ΤΟΥ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ

Επίσκεψη Δ.Σ. ΣΑΑΙΤΘ στη ΣΣΕ Γράφει ο Αντιστράτηγος ε.α. Χαράλαμπος Μεντεσίδης Το ΔΣ του Συνδέσμου μας πραγματοποίησε στις 12 Οκτωβρίου 2017 και ώρα 10:00, εθιμοτυπική επίσκεψη στην ΣΣΕ , κατόπιν προσκλήσεως του Διοικητού της Υποστρατήγου (ΤΘ) Λαλούση Χαραλάμπους. Η υποδοχή ήταν πολύ εγκάρδια και φιλική και πραγματοποιήθηκε στην αίθουσα Τιμών της Σχολής. Εκεί είχαμε μια πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση, με τον Διοικητή της Σχολής, γύρω από την λειτουργία της και κυρίως γύρω από την στρατιωτική και ακαδημαϊκή εκπαίδευση των Ευελπίδων. Ακολούθως μέσα στο αμφιθέατρο της Σχολής μας έγινε η ενημέρωση η οποία περιελάμβανε την ιστορία της Σχολής, τις δραστηριότητες, την ζωή και την εκπαίδευση των Ευελπίδων. Στο τέλος της ενημερώσεως ο Πρόεδρος του Συνδέσμου αφού ευχαρίστησε τον Διοικητή της Σχολής για την πρόσκληση, του ευχήθηκε δύναμη και κάθε επιτυχία στο δύσκολο και συνάμα εξαίρετο έργο που έχει αναλάβει, για την διαπαιδαγώγηση και εκπαίδευση των ηγητόρων του Στρατού μας. Ο Διοικητής της Σχολής αφού ευχαρίστησε τον Πρόεδρο για την επίσκεψή μας, αναφέρθηκε στο σπουδαίο έργο που επιτελεί ο Σύν-

δεσμος και εξέφρασε την επιθυμία να έρθει στην τελετή που θα πραγματοποιηθεί στο Μνημείο Ιππικού στο Μέτσοβο. Επακολούθησε συζήτηση και ανταλλαγή αναμνηστικών. Στην επίσκεψη συμμετείχαν ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Υπτγος ε.α. Παπαδογεωργόπουλος Χρήστος, ο Γενικός Γραμματέας Αντγος ε.α. Μεντεσίδης Χαράλαμπος, ο Αντγος ε.α. Μπαλζτώης Ιωάννης Μέλος του ΔΣ, ο Αντγος ε.α. Γεωργαντάς Ευάγγελος Μέλος της Εξελεγκτικής Επιτροπής και οι Αντγοι ε.α. Αγγελόπουλος Γεώργιος και Κυριάκος Δημήτριος Μέλη του Συνδέσμου.

Κοπή Βασιλόπιτας στο ΚΕΤΘ Αγαπητά μέλη του Συνδέσμου

Θα διατεθεί λεωφορείο που θα ξεκινήσει από τη ΛΑΕΔ Ρηγίλλης, με μία στάση στη Λέσχη Αποστράτων Αξιωματικών στη πλατεία Αγίου Γεωργίου Παπάγου. Παρακαλούμε οι επιθυμούντες να χρησιμοποιήσουν το λεωφορείο να το δηλώσουν εγκαίρως, διότι η διάθεσή του θα γίνει εφόσον συμπληρωθεί ικανοποιητικός αριθμός επιβαινόντων, λόγω οικονομι-

Σας γνωρίζουμε ότι την 28η Ιανουαρίου 2018 ημέρα Κυριακή θα πραγματοποιηθεί επίσκεψη των μελών του Συνδέσμου στο ΚΕΤΘ κατά την οποία θα εφαρμοσθεί σχετικό πρόγραμμα, το οποίο θα περιλαμβάνει παράθεση καφέ, ενημέρωση από τον Διευθυντή ΔΙΤ/ΓΕΣ και κοπή της βασιλόπιτας. Οι επιθυμούντες δύνανται να συνοδεύονται και από τις συζύγους τους. Παρακαλούμε να δηλώσετε την συμμετοχή σας μέχρι 18 Ιανουαρίου 2018 στο γραφείο του Συνδέσμου (2105226351 και 6942482481) ή σε οποιοδήποτε μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου. Θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητος δηλώσεων, λόγω του περιορισμένου χώρου της Λέσχης του ΚΕΤΘ.

κών δυσκολιών. Αναχώρηση λεωφορείου από ΛΑΕΔ 09.30 Ω. Όσοι επιβιβαστούν στη Λέσχη Παπάγου να ευρίσκονται εκεί 09.45 Ω. Συνάδελφοι που θα χρησιμοποιήσουν ΙΧ όχημα για την μετάβασή τους να ευρίσκονται στο ΚΕΤΘ την 10.45Ω. Με την ευκαιρία σας ευχόμαστε ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ ΚΑΙ ΕΥΤΥΧΙΣΜΕΝΟ ΤΟΝ ΚΑΙΝΟΥΡΓΙΟ ΧΡΟΝΟ

• Οκτώβριος - Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2017 • IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ

29

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

Μόνιμοι και Έφεδροι συνάδελφοι στα χρόνια που πέρασαν

ΔΕΑ 105 ΕΣΣΟ 1. Ηρακλέους, 2. Κωνσταντίνου Παναγιώτης, 3. Αχιλλέως Ανδρέας, 4. Κωνσταντίνου Κώστας, 5. Κακουλλής Στέλιος, 6. Σπηλιώτης Σταύρος: Παντρεμένος με Κύπρια δήλωσε μονιμότητα και υπηρέτησε στην Εθνική Φρουρά από όπου αφυπηρέτησε με το βαθμό του Ταξίαρχου. Ζει μεταξύ Κύπρου και Πελλοπονήσου.

Στο μέσον ο Έφεδρος Ανθυπίλαρχος κ. Αφεντάκης Κωνσταντίνος κρατώντας το κύπελο της σκοπευτικής του ομάδας, που επρώτευσε σε αντίστοιχους σκοπευτικούς στρατιωτικούς αγώνες. Από τότε διακρίνονταν και για τις αθλητικές του ικανότητες, αφού και σήμερα συμμετέχει στους Μαραθώνιους που γίνονται στο μακρινό Τορόντο του Καναδά όπου ζει κα δραστηριοποιείται με επιτυχία σε επιχειρήσεις.

30

• IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ • Οκτώβριος - Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2017

ΑΦΙΕΡΩΜΑ 1η Διοιήκηση Μάχης Λιτόχωρο 1974.

1. Αντωνίου Λάμπρος 2. Πιεράκος Δημήτριος 3. Αγγελόπουλος άγγελος 5. Μεταλληνός Φώτιος 9. Λαδόπουλος Κων. 12. Ζαφειράκος Γ. 13. Μήτσαινας Αλ. 14. Γρυλλάκης Νικ. 15. Βελισσαρούλης Β. 16. Πυρόπουλος Χρ. 19. Ευσταθόπουλος Γ.

Πρόκληση Τακτικής Γενικής Συνελεύσεως του Συνδέσμου Το Διοικητικό Συμβούλιο του Συνδέσμου προσκαλεί, σύμφωνα με το καταστατικό του (Άρθρο 8, παρ. 2) τα Τακτικά μέλη του σε Τακτική Γενική Συνέλευση την 14η Μαρτίου 2018 ημέρα Τετάρτη και ώρα 18.00 στη Λέσχη Αξιωματικών Ενόπλων Δυνάμεων (ΛΑΕΔ) στη Ρηγίλλης. Θέματα Ημερησίας Διατάξεως α. Εκλογή Εφορευτικής Επιτροπής Γενικής Συνελεύσεως και Αρχιαιρεσιών. β. Απολογισμός έργου και πεπραγμένων του Δ.Σ κατά το παρελθόν έτος 2017. γ. Οικονομικός απολογισμός και Έκθεση Εξελεγκτικής Επιτροπής για το έτος 2017.

δ. Προϋπολογισμός έτους 2018. ε. Αρχαιρεσίες για την ανάδειξη νέου Δ.Σ. ζ. Διάφορα άλλα θέματα. Τα μέλη μας μπορούν να συνοδεύονται από τις συζύγους τους, στις οποίες θα παρατίθεται τέϊον κατά τη διάρκεια της Γενικής Συνελεύσεως σε ξεχωριστή αίθουσα. Το Δ.Σ του Συνδέσμου θα νοιώσει ιδιαίτερη χαρά εάν υπάρξει η μεγαλύτερη δυνατή συμμετοχή των μελών μας στην κορυφαία αυτή εκδήλωση του Συνδέσμου, να υπάρξει απαρτία και να αποφευχθεί η επανάληψη της Γ.Σ. την επόμενη εβδομάδα. λαρχος Παπαγεωργίου Κωνσταντίνος

Νέα Μέλη Τακτικά

Αρωγά

Στρατηγός ε.α. Ζιαζιάς Κωνσταντίνος, Αντιστράτηγος ε.α Βούλγαρης Γεώργιος, Αντιστράτηγος ε.α. Κυριάκος Δυμήτριος, Αντιστράτηγος ε.α. Δοκμετζόγλου Βασίλειος, Αντιστράτηγος ε.α. Δαγκόπουλος Θεόδωρος, Υποστράτηγος ε.α. Υφαντής Γεώργιος, Ταξίαρχος ε.α. Καραντίνος Ηλίας, Ταξίαρχος ε.α. Φερεντίνος Γεώργιος, Έφεδρος Υπίλαρ-

Κυρία Λαζαρίδη Λίτσα, Κυρία Γρυλλάκη Αικατερίνη, Κυρία κορκολή Άννη

ΠΕΝΘΗ Απεβίωσαν οι κάτωθι συνάδελφοι μέλη του Συνδέσμου

χος Καραχάλιος Αλέξης, Εφ. Υπίλαρχος Παρθένιος Ηλίας,

Αντιστράτηγος ε.α Λαζαρίδης Νικόλαος, Αντιστράτηγος ε.α.

Εφ. Ανθυπίλαρχος Κοντοστόλης Εμμανουήλ, Εφ. Ανθυπί-

Γρυλλάκης Νικόλαος, Υποστράτηγος ε.α. Κορκολής Μιχαήλ

• Οκτώβριος - Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2017 • IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ

31

Τιμή και Δόξα στους ήρωες του '40