Περιοδικό "Ιππικό Τεθωρακισμένα" Τεύχος Νο 100 Ιουλ. - Σεπ. 2018

Page 1

ΤΡΙΜΗNΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ ΑΠΟΣΤΡΑΤΩΝ ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΩΝ ΙΠΠΙΚΟΥ - ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΩΝ • ΤΕΥΧΟΣ 100 • ΙΟΥΛΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2018 • ΒΕΡΑΝΖΕΡΟΥ 30, Τ.Κ. 104 32

20 έως 22 Οκτωβρίου 2018

Προσκυνηματική επίσκεψη στο Μέτσοβο Τριήμερη προσκυνηματική επίσκεψη στο Μνημείο Ιππικού στο Μέτσοβο - Ιωάννινα από 20 έως 22 Οκτωβρίου 2018, για τέλεση επιμνημόσυνης δέησης, ομιλίες και κατάθεση στεφάνων, για απόδοση τιμής και ευγνωμοσύνης στους ηρωϊκώς πεσόντες της Μεραρχίας Ιππικού κατά το έπος του 1940. Λεπτομέρειες στο οπισθόφυλλο.

Μαύρη κηλίδα στην ιστορία μας η επέτειος της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο

ΚΑΝΕΝΑΣ ΔΕΝ ΞΕΧΝΑ ΤΙΠΟΤΕ ΔΕΝ ΞΕΧΝΙΕΤΑΙ


ΙΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ Γραφείο: Βερανζέρου 30 ΤΚ 104 32 Αθήνα Τηλέφωνο και Fax: 210 5226351 Δικτυακή τοποθεσία: http://www.saith.gr e-mail: info@saith.gr Tεύχος Νο 100 Ιούλιος - Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2018 Ιδιοκτήτης: Σύνδεσμος Αποστράτων Αξιωματικών Ιππικού Τεθωρακισμένων

Περιεχόμενα τεύχους 100 Το Μακεδονικό και η συμφωνία των Πρεσπών

Σελ. 4-6

Ζάεφ: Τα 10 σημεία της Συμφωνίας των Πρεσπών υπέρ της "Β. Μακεδονίας"

Σελ. 7

Αντί να διεκδικούμε μας... διεκδικούνε

Σελ. 8

Ελληνοαλβανικές διαπραγματεύσεις

Σελ. 9-10

Πιθανές επιπτώσεις σε Θράκη και Κύπρο εάν η κυβέρνηση αναγνωρίσει το Κόσσοβο

Σελ. 11

Τι πέτυχε η Τουρκία με την εισβολή στην Κύπρο Σελ. 12-13 Οι Ελληνοτουρκικές σχέσεις και το σύνδρομο της εξάρτησης

Σελ. 14-15

Οι Αμερικανοί βάζουν στην μέγγενη τον Ερντογάν

Σελ. 17-18

Σύστημα προστασίας ΤΘ ανέπτυξε η Γερμανία

Σελ. 25-26

Τα Νέα του Όπλου

Σελ. 30-31

Εκδότης - Διευθυντής: Υποστράτηγος ε.α. Χρ. Παπαδογεωργόπουλος Συντακτική Επιτροπή: Πρόεδρος Αντιστράτηγος ε. α. Σεραφείμ Παπαποστόλου Μέλη: Αντιστράτηγος ε.α. Κυριάκος Δημήτριος

Ο τραπεζικός λογαριασμός του Συνδέσμου είναι: ΙΒΑΝ GR310171832000 και 6832-130556-296 ΤΡΑΠΕΖΑ ΠΕΙΡΑΙΩΣ Με την ευκαιρία απευθύνομε έκκληση στα μέλη μας και τους αποδέκτες του περιοδικού μας να αποστέλλουν την ετήσια συνδρομή τους των 20 ΕΥΡΩ, διότι η συνέχιση εκδόσεως του περιοδικού μας κινδυνεύει. Ευχαριστούμε Το Διοικητικό Συμβούλιο

Αντιστράτηγος ε.α. Μπαλτζώης Ιωάννης Επιμέλεια Έκδοσης: Έφεδρος Ίλαρχος Λιβέριος Πετρίδης

Επισκεφθείτε την ιστοσελίδα μας στο διαδίκτυο για να είστε πάντα ενημερωμένοι για τα τεκταινόμενα στο Όπλο μας, στην διεύθυνση: http://www.saith.gr


Στους Αναγνώστες μας Ανέκαθεν η Αλβανία θεωρούσε τις ΗΠΑ και την Τουρκία ως τους σημαντικότερους στρατηγικούς εταίρους που εγγυώνται για την σταθερότητα και την προάσπιση των αλβανικών συμφερόντων στην ευρύτερη περιοχή της βαλκανικής χερσονήσου. Το σπουδαιότερο όμως αντάλλαγμα που αποκομίζει η Αλβανία, σύμφωνα πάντα με Αλβανούς αναλυτές, μέσω της στενής έως και υποτακτικής σχέσης από τις προαναφερθείσες χώρες είναι η αναχαίτιση των συμφερόντων του άξονα Αθήνας- Βελιγραδίου-Μόσχας στην Αλβανία όσο και σε χώρες με μεγάλο αλβανικό πληθυσμό όπως είναι το Κόσοβο και τα Σκόπια. Τα ΜΜΕ στην Αλβανία χρησιμοποιούν την προπαγάνδα ώστε να επηρεάζεται η κοινή γνώμη μέσω της ρητορικής μίσους προς την Ελλάδα ή και τους Έλληνες. Αρωγός σε αυτή την προσπάθεια είναι και οι Αλβανοί πολιτικοί, καιροσκόποι ως επί το πλείστον, που για λόγους εντυπωσιασμού δυναμιτίζουν τις ελληνοαλβανικές σχέσεις με διάφορες δηλώσεις. Θα μπορούσε να πει κανείς ότι οι Αλβανοί πολιτικοί ‘λατρεύουν να μισούν ‘ τους Έλληνες. Εν αντιθέσει, φροντίζουν να ικανοποιούν τα συμφέροντα του Ερντογάν στην Αλβανία σαν να ήταν βιλαέτι της Τουρκίας. Η εξομάλυνση των ελληνοαλβανικών σχέσεων θα εξαρτηθεί από τα συμφέροντα κυρίως της Τουρκίας. Κάθε φορά που η Ελλάδα προσπαθούσε να βελτιώσει τις σχέσεις της με την Αλβανία, όπως συνέβη με την υπογραφή της Συμφωνίας για την ΑΟΖ το 2009, η Τουρκία με διάφορες μεθοδεύσεις επενέβαινε δημιουργώντας ρήξη ανάμεσα στις δύο χώρες. Το γεγονός ότι ο Αλβανός Πρωθυπουργός Έντι Ράμα, που θεωρείται μαριονέτα του Ερντογάν από τους πολιτικούς του αντιπάλους, προσπαθεί με τόσο ζήλο να κλείσει όλα τα ζητήματα με την Ελλάδα σε χρόνο ρεκόρ και η Τουρκία να παρατηρεί σιωπηλά είναι αρκετά καχύποπτη κίνηση. Τα ταξίδια του Αλβανού πρωθυπουργού προς την Τουρκία είναι αρκετά συχνά γεγονός που δείχνει τη στενή σχέση του Σουλτάνου με τον Ράμα. Προφανώς, η καινούρια Συμφωνία για την ΑΟΖ , η οποία έχει κάποιες διαφοροποιήσεις με την προηγούμενη, θα μπορούσε να δημιουργήσει θέματα και η Τουρκία να τα χρησιμοποιήσει προς

όφελός της ως προς τις διεκδικήσεις της στο Αιγαίο. Εκτός από το θέμα της ΑΟΖ, οι Αλβανοί, σύμφωνα με μη επιβεβαιωμένες πληροφορίες από τον Τύπο, απαιτούν και επανακαθορισμό των χερσαίων συνόρων. Αυτό, απ’ ό,τι φημολογείται, προέκυψε μετά από την ανεύρεση πετρελαϊκών κοιτασμάτων στο αλβανικό έδαφος, πλησίον των ελληνοαλβανικών συνόρων. Οι έρευνες μάλιστα που έγιναν στην ελληνική πλευρά, δείχνουν ότι υπάρχουν

κοιτάσμα-

τα και στο ελληνικό έδαφος. Ας μας απαντήσει

η

Κυβέρνη-

ση, τι ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα σε ό,τι αφορά τις διεκδικήσεις της Αλβανικής

πλευράς.

Θέ-

λουμε να πιστεύουμε πως κάποιες επίσημες αναφορές σε αλλαγές συνόρων, ήταν όντως ατυχή λεκτικά ολισθήματα που πηγάζουν από ελλιπή γνώση σχετικά με την έννοια της ΑΟΖ και πως δεν θα προκύψει εκχώρηση σπιθαμής εθνικού χερσαίου χώρου, η οποία θα προκαλούσε πραγματική έκρηξη σε ένα ήδη ιδιαίτερα βεβαρυμένο για την κυβέρνηση περιβάλλον. Η ελληνική κυβέρνηση θα πρέπει να είναι αρκετά προσεκτική στις διαπραγματεύσεις της με την Αλβανία. Δεν συντρέχει λόγος βιασύνης ώστε να κλείσουν συμφωνίες αν αυτές δεν προασπίζουν τα συμφέροντα της Ελλάδας. Η Αλβανία είναι η χώρα που προσπαθεί απεγνωσμένα να γίνει μέλος της ΕΕ και όχι η Ελλάδα. Δυστυχώς, η τουρκόφιλη Αλβανία θα πρέπει να αναθεωρήσει τις σχέσεις της με όμορα μέλη της ΕΕ και να μην στηρίζεται σε χώρες με απολυταρχικά χαρακτηριστικά και ιμπεριαλιστικές βλέψεις. Η ιστορία μας έχει διδάξει ότι οι δικτάτορες έχουν άσχημη κατάληξη. Η ευρωπαϊκή προοπτική της Αλβανίας περνά από την Ελλάδα και όχι από την Τουρκία. Κλείνοντας, αξίζει να σημειωθεί ότι για την Τουρκία, η Αλβανία και κατ’ επέκταση το Κόσοβο, είναι πιόνια που θα χρησιμοποιήσει ώστε να ικανοποιήσει τα δικά της συμφέροντα και γι'αυτό προωθεί και στηρίζει το μουσουλμανικό στοιχείο στην Αλβανία. Το Διοικητικό Συμβούλιο


ΕΘΝΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ

Το Μακεδονικό και η συμφωνία των Πρεσπών Γράφει ο Χόχολης Παναγιώτης Αντιστράτηγος ε.α. Τίτο - Μακεδονικό Το Μακεδονικό Ζήτημα, είναι μια βασική παράμετρος του όλου Ανατολικού Ζητήματος, στο οποίο τόσο στο παρελθόν, όσο και σήμερα έχουν εμπλακεί και συνεχίζουν να εμπλέκονται, όλες οι Μεγάλες Δυνάμεις, για εξυπηρέτηση των γεωστρατηγικών και γεωπολιτικών επιδιώξεών τους στην περιοχή. Δίχως φραγμούς και αναστολές, αρνούνται και στραγγαλίζουν το κάθε Ελληνικό αίσθημα δικαίου, την Ελληνική αξιοπρέπεια, τις Ελληνικές ιστορικές παραδόσεις, αλλά και αυτήν ταύτην την ασφάλεια της Ελλάδος, από τους κάθε μορφής κινδύνους, οι οποίοι, ως εκ τούτου ελλοχεύουν. Στο Μακεδονικό ενεπλάκησαν όλα τα Κομμουνιστικά Κόμματα, συμπεριλαμβανομένου και του ΚΚΕ, κατευθυνόμενα και χειραγωγούμενα από την Γ΄ Διεθνή (Κομιντέρν), όπου σε συνέδριο στη Μόσχα το 1924, ετάχθησαν υπέρ της "Αυτονόμησης της Μακεδονίας και Θράκης". Το μόνο Κομμουνιστικό Κόμμα, το οποίο κάθετα αντέδρασε και διεφώνησε, ήταν της τότε Γιουγκοσλαβίας, το οποίο αποφάνθηκε ότι: "ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟ ΕΘΝΟΣ ΥΠΑΡΧΕΙ ΜΟΝΟ ΣΤΑ ΜΥΑΛΑ ΤΩΝ ΚΟΜΙΤΑΤΖΗΔΩΝ ΤΗΣ ΕΜΕΟ". Τότε το 1924, ο Τίτο, ήταν μαθητής της Κομουνιστικής ιδεολογίας στη Μόσχα, όταν δε το 1937 ανέλαβε Γενικός Γραμματέας του ΚΚΓ, τάχθηκε σε εντελώς διαφορετική θέση, με αυτή των πρώην συντρόφων του, περί "Μακεδονίας και Μακεδονικού Έθνους". Ο Τίτο την περίοδο του ανταρτοπολέμου 1942-1944, με την βοήθεια των

4

Συμμάχων, τους οποίους εξαπάτησε, για τις προθέσεις του, γίνεται πανίσχυρος και διαφεντεύει τα Βαλκάνια, διαθέτοντας πολλές χιλιάδες Παρτιζάνων. Μόνιμος πονοκέφαλός του είναι η “αντιδραστική” Σερβία και οι αντίπαλες αντάρτικες Δυνάμεις του Μιχαήλοβιτς. Αποφασίζει να διαμελίσει την Σερβία. Προς τούτο έπρεπε να κατασκευαστεί και κατασκευάστηκε ένα “Μακεδονικό Έθνος” η “Δημοκρατία της Μακεδονίας”, αποκόπτοντας από την Σερβία το νότιο τμήμα της. Παράλληλα, η μετέπειτα ονομασθείσα "Λαϊκή Δημοκρατία της Μακεδονίας" με την προέλαση των παρτιζάνικων Μεραρχιών του, να προσαυξηθεί, με εδάφη από τις γειτονικές χώρες Ελλάδα, Βουλγαρία και Αλβανία. Όργανα του Τίτο κατακλύζουν την Μακεδονία και Νότια Σερβία. Το 1943 ο Τίτο στέλνει στη Νότια Σερβία, τον Μαυροβούνιο, έμπιστο ηγέτη των Παρτιζάνων Σβετοζάρ Βουκμάνοβιτς, με το ψευδώνυμο ΤΕΜΠΟ για να συγκροτήσει Κοινό Βαλκανικό Στρατηγείο, στο οποίο θα υπαγόταν όλες οι κομμουνιστικές Δυνάμεις Αλβανίας, Βουλγαρίας και Ελλάδας και θα τελούσαν υπό την ηγεσία του ΤΙΤΟ, μέσω ΤΕΜΠΟ. Ήδη, ο ΤΕΜΠΟ, για την υλοποίηση των σχεδίων του ΤΙΤΟ το 1944 έχει συγκροτήσει, δύο παρτιζάνικες Μεραρχίες, από σλαβόφωνους κυρίως και ενώ οι Έλληνες αλληλοσφάζονταν, στα Δεκεμβριανά, ετοιμάζεται να εισβάλλει στην Ελλάδα και να καταλάβει την Θεσσαλονίκη που είναι το μεγάλο όνειρο του κακού δαίμονα του Ελληνισμού, του Τίτο. Ένας άλλος, όργανο του ΤΙΤΟ, είναι ο Ηλίας Δημάκης, από το χωριό Μελάς, υποδηματοποιός. Ο Τίτο τον έχρησε Συνταγματάρχη και του έδωσε το όνομα Γκότσεφ, προς τιμήν του αρχικομιτατζή Γκότσεφ Ντέλτσεφ, πρωταγωνιστή της ψευδοεπανάστα-

• IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ • Ιούλιος - Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2018

σης του Ίλιντεν, 20 Ιουλίου 1903, την οποία ο θρασύς κομιτατζής Ζάεφ, την πρότεινε-σέρβιρε, στους αφελείς Έλληνες, ως λύση στην ονοματολογία των Σκοπίων. Ο Δημάκης (Γκότσεφ), έλαβε εντολή από τον Τίτο, να προσχωρήσει στον ΕΛΑΣ, να συγκροτήσει εντός αυτού σλαβομακεδονικά τάγματα και εκ του αφανούς να προσπαθήσει να προσαρτήσει την Ελληνική Μακεδονία στην Γιουγκοσλαβία, εξαπατώντας το ΕΑΜ/ΕΛΑΣ, θεωρώντας τότε 1944 και αυτός (Τίτο), όπως ο Ζάεφ σήμερα, αφελείς τους Έλληνες. Οι Έλληνες της Μακεδονίας ζουν την πιο σκληρή, απάνθρωπη και βάρβαρη κατοχή, την περίοδο 1941-1944, από τους κατακτητές Γερμανούς, Βουλγάρους, Ιταλούς και κυρίως από τους κομιτατζήδες, Κάλτσεφ, Γκότσε (Δημάκης), Τέμπο, ΣΝΟΦ κλπ. Για να πολεμήσουν τους κατακτητές, απλοί πολίτες και στρατιωτικοί, κατατάσσονται στα ένοπλα αντάρτικα τμήματα του ΕΛΑΣ. (Η κομμουνιστική παγίδευση, δεν είχε ακόμη αποκαλυφθεί και το κομμουνιστικό προσωπείο δεν είχε ακόμη πέσει). Τις Μονάδες του ΕΛΑΣ Δυτ. Μακεδονίας επανδρώνουν τότε, ο Συνταγματάρχης Ιππικού Δημάρατος, Διοικητής ΙΧ Μεραρχίας ΕΛΑΣ, Επίλαρχος Λαζαρίδης Δκτής 28 ΣΠ ΕΛΑΣ και Ίλαρχος Καρατάσος Στρατής Δκτής 27 ΣΠ ΕΛΑΣ, την προσφορά των οποίων, για την διάσωση της Μακεδονίας, από τις σλαβικές παρτιζάνικες ορδές του Τίτο, αναγνώρισε η Πατρίδα. Σημαντικό ρόλο, στην υπόθεση διάσωσης της Μακεδονίας, την περίοδο αυτή, είχαν πάρα πολλοί, μεταξύ των οποίων και ο Καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου Αλέξανδρος Σβώλος, από το Μοναστήρι, ο οποίος ήταν αλλεργικός σε κάθε ιδέα συνεργασίας με τους Σλάβους στη Μακεδονία και


ΕΘΝΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ σματα, των Σκοπιανών, για ποιό Μακεδονικό έθνος μιλάμε; Κανείς εκ των γύρωθε γειτόνων τους δεν τους είχε και έχει αναγνωρίσει, στην ουσία αλλά τύποις, ως Μακεδόνες, αφελώς δε φερόμενοι, τους αναγνωρίσαμε , εμείς, στις 17 Ιουνίου 2018, στις Πρέσπες.

Ο Τίτο την περίοδο του ανταρτοπολέμου 1942-1944, με την βοήθεια των Συμμάχων, τους οποίους εξαπάτησε, για τις προθέσεις του, γίνεται πανίσχυρος και διαφεντεύει τα Βαλκάνια, διαθέτοντας πολλές χιλιάδες Παρτιζάνων. ο στρατηγός Νεόκοσμος Γρηγοριάδης από την Έδεσσα. Το ΚΚΕ, έκανε το ολέθριο λάθος να επιτρέψει μέσα στις τάξεις του ΕΛΑΣ να ιδρυθούν σλαβομακεδονικά τάγματα, με πολιτικό επίτροπο τον Γκότσεφ, ο οποίος γίνεται απαιτητικός και αναιδής και θέτει εις την ΙΧ Μεραρχία ΕΛΑΣ, εξευτελιστικούς όρους. Η ΙΧ Μεραρχία ΕΛΑΣ, αντιδρά και κυκλώνει τα σλαβομακεδονικά τάγματα του Γκότσεφ, στην περιοχή Αγίας Παρασκευής Φλωρίνης. Δυστυχώς το ΕΑΜ Φλωρίνης, όχι μόνο αφελώς, αλλά και προδοτικώς φερόμενο, απαγορεύει την επίθεση και εξόντωση των ταγμάτων του Γκότσεφ, τον ίδιο δε τον διευκολύνει, να διαφύγει στην Γιουγκοσλαβία, όπου γίνεται δεκτός, ως ήρωας. Η κλειστή προδοτική ηγεσία του ΚΚΕ, υπό τον Τζήμα, ο οποίος είναι εκπρόσωπος του ΚΚΕ, παρά τον Τίτο, προετοιμάζει την κάθοδο Τέμπο, Γκότσεφ με αναπεπταμένη την κόκκινη σημαία της ¨Λαϊκής Δημοκρατίας της Μακεδονίας¨, να εισέλθουν στη Θεσσαλονίκη, τον Δεκέμβριο του 1944. Ο κίνδυνος εθνικού διαμελισμού της Ελλάδας, συνένωσε τον Ελληνισμό, πάνω από τις πολιτικές και καθεστωτικές του διαφορές και υπήρξε άμεση σωτήρια αντίδραση και η Θεσσαλονίκη σώθηκε, από τις παρτιζάνικες ορδές του Τίτο. Ο "κόκκινος" Συνταγματάρχης Ευριπίδης

Μπακιρτζής, Διοικητής της Ομάδας Μεραρχιών του ΕΛΑΣ Μακεδονίας, καθώς και άλλα στελέχη του ΕΛΑΣ, αντέδρασαν άμεσα και έφραξαν τον δρόμο προς Θεσσαλονίκη στις παρτιζάνικες συμμορίες του Τίτο. Ποίοι οι Σκοπιανοί Σε προηγούμενο άρθρο μας αναφερθήκαμε στην μπαμπεσιά, στην υπουλότητα, στον καιροσκοπισμό και στην απάτη των Σκοπιανών κατά την περίοδο του Μακεδονικού Αγώνα (1903-1908) όπου ένα από τα τόσα πολλά θύματά τους, της προδοσίας και απάτης τους, υπήρξε ο Εθνομάρτυρας Καπετάν Άγρας (Τέλλος Αγαπηνός). Την περίοδο της Κατοχής 1941-1944, άλλαξαν τόσες μορφές και θέσεις παρουσιαζόμενοι οπωσδήποτε ως κομιτατζήδες, άλλοτε όμως ως βούλγαροι, άλλοτε ως Σέρβοι, άλλοτε ως Γιουγκοσλάβοι, άλλοτε ως κομμουνιστές, άλλοτε ως Μακεδόνες. Καιροσκοπικά έλεγαν, εάν νικήσει η Γερμανία είναι σύμμαχος, προστάτης μας ο "Τάκτο" πατέρας μας (ο Βόρις της Βουλγαρίας), εάν νικήσουν οι Σύμμαχοι, έχουμε τον "Ντένο" παππού μας (τον Στάλιν Ρωσίας), οι οποίοι κατά περίπτωση θα μας προστατεύσουν και εμείς ελεύθερα θα σφάζουμε τους Έλληνες. Μετά τα τόσα ανεμομαζέματα και ανεμοσκορπί-

Για ποια Μακεδονική γλώσσα κόπτονται και αυθαδιάζουν οι θρασείς Σκοπιανοί; Για ένα καθαρά σλαβικό ιδίωμα, το οποίο μπορούσε να αποκαλεσθεί Βουλγαροσερβικό ή καλύτερα Σερβοβουλγαρικό. Από τα τόσα πολλά σλαβικά ιδιώματα, που μιλούσαν στην περιοχή, των Σκοπίων, ευρέως, επέλεξαν αυτό, της περιοχής Μοναστηρίου-Περλεπέ και γύρωθε, το πέρασαν μέσα από τα σκοτεινά χαλκεία των Σκοπίων, ράβοντας και ξηλώνοντας κατά το σκόπιμο και επιθυμητό τους και αυτό το μόρφωμα, το εξάμβλωμα, το σερβίρουν ως Μακεδονική Γλώσσα. Έπρεπε να ντρέπονται και να κοκκινίζουν και αυτοί που το σερβίρουν (Σκοπιανοί) και αυτοί κυρίως που τους ακούνε και διαπραγματεύονται μαζί τους (Έλληνες). Ο Μέγας Αλέξανδρος μιλούσε Ελληνικά και όχι Σερβοβουλγάρικα και την ελληνική ιστορία της Μακεδονίας, στα πέρατα του κόσμου την έγγραψε με το ξίφος του και όχι με αστερίσκους, παραπομπές, σημειώσεις και υποσημειώσεις και άλλες γελοιότητες, τις οποίες μετά από καιρό, ήδη έχουν αρχίσει, οι Σκοπιανοί να τις γράφουν στα παλιά παπούτσια τους. Οι Σκοπιανοί θα παραμένουν κυρίαρχοι σε κάθε τι Μακεδονικό και οι Έλληνες εκτός του Μακεδονικού Νυμφώνα, με ότι αυτό συνεπάγεται. Αγώνες, αίμα , θυσίες, όνειρα για την Μακεδονία μας, έγιναν επί ματαίω; Ποιος έχει το δικαίωμα να τα διαγράψει με μια υπογραφή του; Οι διχασμένοι Έλληνες της Κατοχής 1941-1944, έπραξαν στο ακέραιο το εθνικό χρέος τους, για τη Μακεδονία. Οι σημερινοί Έλληνες, είναι τόσο πιο διχασμένοι και πολωμένοι και παραΣυνέχεια στην επόμενη σελίδα

• Ιούλιος - Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2018 • IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ

5


ΕΘΝΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ Συνέχεια από την προηγούμενη σελίδα

βλέπουν το επιβαλλόμενο εθνικό τους χρέος, ξεπουλώντας τη Μακεδονία στους Νεοκομιτατζήδες –Σκοπιανούς, έναντι ποίου ανταλλάγματος; Εάν βέβαια υπάρχει. ΟΔΥΝΗΡΕΣ ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΕΙΣ α. Η χρόνια υφέρπουσα διαμάχη μεταξύ ΝΑΤΟ-ΕΕ και Ρωσίας, στο παρελθόν, είχε ως αποτέλεσμα την διάλυση της Γιουγκοσλαβίας, την ανακήρυξη του Κοσσόβου ως ανεξαρτήτου κλπ. Σήμερα η διαμάχη, αφορά στα Σκόπια, των οποίων την είσοδο επιδιώκουν, σε ΝΑΤΟ και ΕΕ. Όλες οι Ελληνικές κυβερνήσεις, κάτω από τις αφόρητες πιέσεις, μη διαβλέπουσες μια αξιοπρεπή λύση, για τα Σκόπια, άφηναν το θέμα να διαιωνίζεται. Εκτιμούμε ότι η διαιώνιση ήταν η καλύτερη χειρότερη λύση, από αυτή της υποταγής και της εκχώρησης στους Σκοπιανούς το Όνομα Μακεδονία, το Μακεδονικό Έθνος, Μακεδονική γλώσσα κλπ.. Ως εκ τούτου στις Πρέσπες την 17 Ιουνίου 2018, δεν ήταν ¨τραπέζι γάμου¨ , αλλά νεκρώσιμη ακολουθία. β. Ας μην έχουμε την ψευδαίσθηση, ότι τα Σκόπια εισερχόμενα στο ΝΑ-

ΤΟ, θα είναι άγγελος Ειρήνης. Οι κα-

Της

Συντακτικής

Επιτροπής

κοί δαίμονες της Ειρήνης, για την Ελλάδα, εκπορεύονται από το ΝΑΤΟ, όπως Τουρκία, Αλβανία. γ. Ο πολιτικός ερμαφροδιτισμός, όπου οι αριστεροί, έχουν γίνει αθεράπευτα Νατοϊκοί, βλάπτει την Ελλάδα, όπου σε κάθε περίπτωση πρέπει να εφαρμόζεται, το αγγλικό αξίωμα ¨Right or wrong is my country¨ (Δίκαιο ή άδικο είναι η πατρίδα μου). 4. Απόφθεγμα Ιωάννη Πετρόφ (Μόσχα 1903) "Εάν σε εγκαταλείψωμεν, ώ ιερά πατρίς του Αλεξάνδρου, το εθνικόν σάβανόν σου, θα καλύψη και το πτώμα της Ελλάδος". ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Εμείς οι Μακεδόνες : Ν.Ι. Μέρτζος Μακεδονία του Αιγαίου και Γιουγκοσλάβοι: Δημητρίου Διον. Ζάγκλη Υποστρατήγου ε.α. Η Γλώσσα της Μακεδονίας : Γ. Μπαμπινιώτη Το ΚΚΕ και η Μακεδονία : Δημ. Ζαφειρόπουλου Συνταγματάρχη Πεζικού.

Το δημοψήφισμα στην ΠΓΔΜ για τη συμφωνία με την Ελλάδα επί του ονοματολογικού πλησιάζει και η κυβέρνηση Ζάεφ προσπαθεί με κάθε τρόπο να προβάλει τα οφέλη της. Σε αυτό το πλαίσιο, ενόψει του δημοψηφίσματος της 30ης Σεπτεμβρίου, η κυβέρνηση των Σκοπίων εστιάζει σε 10 σημεία της Συμφωνίας των Πρεσπών, που εκτιμά ότι αποτελούν διπλωματική νίκη της χώρας, ενώ διαδοχικές σχετικές αναρτήσεις έχει κάνει τα τελευταία 24ωρα στα social media ο Ζόραν Ζάεφ. Ο αναγνώστης μπορεί να βγάλει τα συμπεράσματά του κατά πόσον η συγκεκριμένη Συμφωνία είναι επωφελής για την Ελλάδα. Συγκεκριμένα, στο κείμενο που αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα της κυβέρνησης της ΠΓΔΜ αναφέρεται για τη Συμφωνία των Πρεσπών: 1. Συμφωνία για το μέλλον Η Συμφωνία είναι ιστορικά η καλύτερη και πιο δίκαιη ευκαιρία για τους πολίτες της «Μακεδονίας». Αποτελεί ένα στοίχημα για το «μακεδονικό» μέλλον, που ανοίγει τον δρόμο για την ένταξη της χώρας μας στο ΝΑΤΟ και την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την ΕΕ. Γινόμαστε μέλη των οικογενειών του ΝΑΤΟ και της ΕΕ που απολαμβάνουν ισχυρότερη οικονομική ανάπτυξη. Με τη συμφωνία φέρνουμε καλύτερο επίπεδο ζωής για όλους τους πολίτες και προστατεύουμε την πλούσια ιστορική και πολιτιστική κληρονομιά για την οποία έγινε διάσημο το «μακεδονικό» έθνος. 2. Προστατεύεται η «μακεδονική» ταυτότητα

Ο Μέγας Αλέξανδρος μιλούσε Ελληνικά και όχι Σερβοβουλγάρικα και την ελληνική ιστορία της Μακεδονίας, στα πέρατα του κόσμου την έγγραψε με το ξίφος του και όχι με αστερίσκους, παραπομπές, σημειώσεις και υποσημειώσεις και άλλες γελοιότητες, τις οποίες μετά από καιρό, ήδη έχουν αρχίσει, οι Σκοπιανοί να τις γράφουν στα παλιά παπούτσια τους. 6

• IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ • Ιούλιος - Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2018

Η συμφωνία εγγυάται το δικαίωμα να επιλέγουμε ως «Μακεδόνες». Οχι άλλες διαμάχες. Σύμφωνα με το άρθρο 7, η «μακεδονική» ταυτότητα περιγράφει τα εδάφη μας, τη γλώσ-


ΕΘΝΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ

Ζάεφ: Τα 10 σημεία της Συμφωνίας των Πρεσπών υπέρ της «Βόρειας Μακεδονίας»

Ο Ζόραν Ζάεφ με τον Αλέξη Τσίπρα σα, τους ανθρώπους, όλα τα χαρακτηριστικά, με τη δική τους ιστορία, πολιτισμό και κληρονομιά. 3. Προστατεύεται η «μακεδονική» γλώσσα Σύμφωνα με το άρθρο 1 η επίσημη γλώσσα της χώρας μας είναι η «μακεδονική», που μεταφράζεται σε όλες τις γλώσσες, χωρίς υποσημειώσεις για περαιτέρω εξηγήσεις. Η «μακεδονική» γλώσσα επιβεβαιώνεται, η ταυτότητα προστατεύεται. 4. Η υπηκοότητα είναι «μακεδονική», τώρα και στο μέλλον Σύμφωνα με το άρθρο 1, η υπηκοότητά μας είναι: Μακεδονική/ Πολίτες της Βόρειας Μακεδονίας. 5. Δεν αλλάζουν ύμνος, σημαία και εθνόσημο Τα σύμβολα δεν ήταν μέρος της διαπραγματευτικής διαδικασίας. 6. Το ΜΚ και MKD παραμένουν οι διεθνώς αναγνωρισμένοι κωδικοί Οι κωδικοί της χώρας παραμένουν ΜΚ και MKD, όπως έχουν επίσημα καθοριστεί από τον Διεθνή Οργανισμό Τυποποίησης. 7. Λάβαμε πρόσκληση ένταξης στο ΝΑΤΟ, θα γίνουμε το 30ο μέλος Η πρόσκληση καθυστερούσε από το 2008. Με τη Συμφωνία απομακρύνθηκε το τελευταίο εμπόδιο για να ενταχθούμε στο ΝΑΤΟ, κάτι που εγγυάται την ασφάλεια και

την οικονομική ανάπτυξη. 8. Ξεκινούν οι ενταξιακές συζητήσεις με την ΕΕ Είμαστε υποψήφιοι από το 2005 και από το 2009 έχουμε λάβει συστάσεις από την Κομισιόν. Για πρώτη φορά πήραμε ημερομηνία για την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων, ως αποτέλεσμα της συμφωνίας με την Ελλάδα. 9. Η συμφωνία εγγυάται τη φιλία και συνεργασία «Μακεδονίας»- Ελλάδας Ενισχύει την πολιτιστική συνεργασία μεταξύ «Μακεδονίας» και Ελλάδας στις τέχνες, τον χορό, τον κινηματογράφο, τη μουσική, το θέατρο και τον αθλητισμό. Διευκολύνει τις μετακινήσεις με τον εκσυγχρονισμό και τη δημιουργία νέων συνοριακών περασμάτων. Ενισχύει τη συνεργασία των δύο χωρών στη μάχη ενάντια στο οργανωμένο έγκλημα, την τρομοκρατία και το οικονομικό έγκλημα. 20. Οχι πλέον FYROM Με την εφαρμογή της Συμφωνίας θα πάψει η αναφορά σε FYROM για τη χώρα μας, που θα καταχωρηθεί στα Ηνωμένα Εθνη με την ονομασία Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας, μεταφρασμένη σε όλες τις γλώσσες.

• Ιούλιος - Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2018 • IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ

7


ΕΘΝΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ

Αντί να διεκδικούμε, μας... διεκδικούνε! Γράφει ο Σαράντος Ι. Καργάκος , Ιστορικός-Συγγραφέας Τό υπουργείο Εξωτερικών, πού κανονικά θά έπρεπε νά είναι η Μεγάλη Σχολή της Παγκόσμιας Διπλωματίας, πετυχαίνει πάντα νά κερδίζει χρόνο υπέρ του... αντιπάλου Λυπᾶμαι, ἀλλά δύσκολα μπορῶ νά πῶ κάτι καλό γιά τήν ἐξωτερική μας πολιτική. Κι ὅμως ἔχουμε τή μεγαλύτερη σέ βάθος χρόνου διπλωματική πεῖρα. Ἄν ἡ Αὐτοκρατορία τῆς ΚΠόλεως διατηρήθηκε ἐπί 1.000 καί πλέον χρόνια, τοῦτο τό ὀφείλει, περισσότερο καί ἀπό τή στρατιωτική καί οἰκονομική της ἰσχύ, στήν ἄριστα ὀργανωμένη διπλωματία της, ἡ ὁποία διά τῶν Φαναριωτῶν μεταβιβάστηκε στήν Ὀθωμανική Αὐτοκρατορία. Ξένος ἱστορικός ἔχει γράψει ὅτι οἱ Ἕλληνες, μέσω τῶν Φαναριωτῶν, κυβερνοῦσαν τόν κόσμο, ἀφοῦ αὐτοί μέ τούς περίφημους «δραγομάνους» συντόνιζαν τήν ἐξωτερική πολιτική τῆς Πύλης. Φαναριῶτες ἐπίσης διαμόρφωσαν τήν ἐξωτερική πολιτική τῆς Ἑλλάδος κατά τήν Ἐπανάσταση καί τά μετέπειτα χρόνια, τουλάχιστον μέχρι τίς ἀρχές τοῦ 20οῦ αἰῶνα. Μπορεῖ νά λέγονται καί νά γράφονται εἰς βάρος τους πολλά, πού ἀρκετά εἶναι σωστά, ἀλλά δέν πρέπει νά ξεχνᾶμε ὅτι αὐτοί θεμελίωσαν ἀπό τό τίποτα ἑλληνικό κράτος –ὅσο μικρό– πού μέσα σέ 90 χρόνια εἶχε τριπλασιασθεῖ. Σήμερα κινδυνεύει νά ἀκρωτηριασθεῖ! Βέβαια ὑπάρχει καί ὁ Ἰω. Καποδίστριας, ὁ ὁποῖος κατοχύρωσε διπλωματικά τήν ἀνεξαρτησία τῆς Ἑλλάδος καί ἔδιωξε στρατιωτικά ἀπό τά ἐπιδικασθέντα σέ μας ἐδάφη Αἰγύπτιους καί Τούρκους. Ὁ Καποδίστριας ὅμως γαλουχήθηκε πολιτικά-διπλωματικά μέ τή βενετσιάνικη καί ρωσσική διπλωματική παράδοση πού εἶναι ἐν πολλοῖς συνέχεια τῆς βυζαντινῆς. Οὔτε πρέπει νά παραβλέπεται ὅτι ἡ Ἐπανάσταση ἄρχισε μέ τόν Ἀλέξανδρο Ὑψηλάντη καί τελείωσε (μάχη τῆς Πέτρας, 12 Σεπτεμβρίου 1829) μέ τόν Δημήτριο Ὑψηλάντη. Οἱ δύο ἀδελφοί ἦσαν γόνοι μιᾶς ἀπό τίς ἐπιφανέστερες φαναριωτικές οἰκογένειες. Σήμερα, τί ἀπομένει ἀπό τήν πολυαίωνη αὐτή παράδοση; Τό ὑπουργεῖο Ἐξωτερικῶν, πού κανονικά θά ἔπρεπε νά εἶναι ἡ Μεγάλη Σχολή τῆς Παγκόσμιας Διπλωματίας, διευθυνόμενο κατά κανόνα ἀπό ἀπροσδιόνυσους, ἀκατάρτιστους διπλωματικά καί ἱστορικά ἰσχυρούς κομματικούς παράγοντες, πετυχαίνει πάντα νά κερδίζει χρόνο ὑπέρ τοῦ... ἀντιπάλου! Αὐτό ἐπάθαμε μέ τήν ἄρση τοῦ ἐμπολέμου μέ τήν Ἀλβανία, μέ τήν ἐνδιάμεση συμφωνία μέ τούς Σκοπιανούς καί τίς ποκίλες συμφωνίες μέ τήν Τουρκία. Ὁ κ. πρωθυπουργός καί ὁ κ. ὑπουργός Ἐθνικῆς Ἄμυνας διακηρύσσουν ὅτι ἡ Ὕμια εἶναι ἑλληνική. Καθώς καί οἱ δύο εἶναι φιλοτάξιδοι, γιατί δέν πᾶνε νά τήν ἐπισκεφθοῦν; Τούς

8

διαβεβαιῶ ὅτι θά βροῦν πολύ ὡραία κάππαρη! Ὁ νῦν ὑπουργός ἐπί τῶν Ἐξωτερικῶν ἐφαρμόζει μία προσωπική, αὐστηρά συγκεντρωτική διπλωματία, θέτοντας σέ ἀχρηστεία ἀξιόλογα στελέχη, χωρίς νά ἐνημερώνει –μυστικά ἐννοεῖται– τήν ἀξιωματική καί ὑπαξιωματική ἀντοπολίτευση ἀλλά καί κάποια σημαντικά κυβερνητικά στελέχη. Περισσότερα ξέρουν γιά τήν ἐξωτερική μας πολιτική κάποιοι δημοσιογράφοι παρά οἱ διπλωμάτες μας. Δέν μιλῶ γιά τή Βουλή πού εἶναι τό βουβό πρόσωπο στό θέατρο τῆς διπλωματίας. Μοιραῖα στό διπλωματικό στίβο κυριαρχοῦν –καί ὄχι μόνο τώρα– ἄνθρωποι κατά κανόνα συμβιβαστικοί καί παρά τόν θρυλούμενο ρεαλισμό τους ἀνεδαφικοί στίς ἀντιλήψεις τους καί ἀνίκανοι νά συλλάβουν τήν ὠμή πραγματικότητα, ὅπως αὐτή διαμορφώνεται στή γειτονιά μας καί στό διεθνές πεδίο. Γι’ αὐτό καί δέν προλαβαίνουμε τά γεγονότα· μᾶς προλαμβάνουν καί τρέχουμε πίσω ἀπό τίς ἐξελίξεις, ὅπως ὁ σκύλος τρέχει πίσω ἀπό τήν οὐρά του! Στίς προτάσεις γιά μία πιό τολμηρή ἐξωτερική πολιτική, ὅπως π.χ. προχώρηση πέρα ἀπό τό εὐτελιστικό «δέν διεκδικοῦμε τίποτα» στό περισσότερο προωθημένο «διεκδικοῦμε» καί μάλιστα πολλά, τό ὑπουργεῖο Ἐξωτερικῶν ἀπαντᾶ σάν κάποιους παλαιούς καλόγηρους μέ ἱερουργικού χαρακτῆρα ἀπαντήσεις περί αἰωνίου κολάσεως κ.λπ. Λές καί ἡ διεκδίκηση τῶν δικαιωμάτων μας εἶναι ἁμαρτία! Ἔτσι βράζουμε στό ζουμί μας. Ἔχω μιλήσει μέ πολλούς ὑψηλά ἀνεβασμένους διπλωμάτες καί παραδέχομαι ὅτι κατέχουν τούς καθιερωμένους κανόνες τῆς διπλωματικῆς ἐπικοινωνίας, ὅταν διαθέτουν τήν οὐδέτερη κάπως φωνή, ὅτι ἀποφεύγουν ἐπιτυχῶς τή διατύπωση ἀστήριχτων συμπερασμάτων, ὅτι ξέρουν νά μιλοῦν μέ καλά «τετορνευμένη» διφορούμενη γλῶσσα καί νά διατυπώνουν προτάσεις σέ τρίτο πρόσωπο. Ἕνα ὅμως δέν βρῆκα, τήν τόλμη! Ἕνας παλιός διπλωμάτης κάποτε μοῦ εἶπε: πρῶτα μᾶς πλένουν καλά τόν ἐγκέφαλο καί μετά τόν παγώνουν. Τά θνήσκοντα Σκόπια καί ἡ διαλυόμενη κάποτε Ἀλβανία εἶχαν κι ἔχουν πιό τολμηρή διπλωματία. Γι’ αὐτό μᾶς κερδίζουν στά παιχνίδια τῆς διεθνοῦς πολιτικῆς. Ὅλα αὐτά ὡς προειδοποίηση γιά νά μήν ξαναπατήσουμε κάποια καινούργια νάρκη τῶν Σκοπιανῶν.

• IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ • Ιούλιος - Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2018


ΕΘΝΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ

Ελληνοαλβανικές Διαπραγματεύσεις INTERNATIONAL HELLENIC ASSOCIATION-IHA (USA) Σύμφωνα με πληροφορίες από τον Τύπο αλλά και πρόσφατες δηλώσεις του Πρωθυπουργού, στις επόμενες ημέρες οι συνομιλίες για κλείσιμο των εκκρεμοτήτων αναφορικά με τις Ελληνοαλβανικές σχέσεις θα ενταθούν, εισερχόμενες στην τελική ευθεία και θα επισημοποιηθούν με την συνάντηση των δύο πρωθυπουργών. Αν και στην παρούσα περίπτωση τηρείται ουσιαστικά η διαδικασία της μυστικής διπλωματίας –γεγονός απαράδεκτο για σημαντικά εθνικά ζητήματα, τα βασικά θέματα που φαίνεται να βρίσκονται στο τραπέζι των ελληνοαλβανικών διαπραγματεύσεων είναι οι θαλάσσιες ζώνες με τον προσδιορισμό της ΑΟΖ στο Ιόνιο και την Αδριατική, η άρση του εμπόλεμου, καθώς και η κατάργηση «αλυτρωτικών όρων», δηλαδή ο συμψηφισμός των αλυτρωτικών διεκδικήσεων της Αλβανικής πλευράς μέσω της ανακίνησης του ανύπαρκτου ζητήματος των Αλβανοτσάμηδων, με την κατάργηση του όρου «Βόρειος Ήπειρος». Σαν ενεργοί πολίτες εκφράζουμε την έντονη ανησυχία μας διότι σε όλα αυτά τα ζητήματα που θίγονται στις διαπραγματεύσεις, ενυπάρχουν κίνδυνοι για εκχώρηση εθνικών δικαιωμάτων σαν κατάληξη των διαπραγματεύσεων με την μορφή Συμφωνίας ή με άλλου είδους Συνθήκη. Ιδιαίτερα μάλιστα, όταν οι συζητήσεις γίνονται υπό καθεστώς αδιαφάνειας και έλλειψης ενημέρωσης του Ελληνικού λαού. Με αυτή την μεθόδευση, ένα άλλο μείζον εθνικό ζήτημα κινδυνεύει να διχάσει πάλι τον Ελληνικό λαό και να διασπάσει την αρραγή ενότητα του που είναι απολύτως απαραίτητη για τις ιδιαίτερα κρίσιμες στιγμές που βιώνουμε. Ως εκ τούτου, ζητάμε από το Υπουργείο Εξωτερικών και την Κυβέρνηση να αποσαφηνίσει ποιές είναι οι θέσεις των δύο πλευρών στις διαπραγματεύσεις, όπως επίσης να εξηγήσει για-

Η ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΟΦΕΙΛΕΙ ΝΑ ΕΞΗΓΗΣΕΙ ΑΜΕΣΩΣ ΣΤΟΝ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΛΑΟ ΤΙΣ ΘΕΣΕΙΣ ΤΗΣ ΣΤΙΣ ΕΛΛΗΝΟΑΛΒΑΝΙΚΕΣ ΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΣΕΙΣ τί επείγεται να τις κλείσει άμεσα, σε συνθήκες όχι ιδιαίτερα ευνοϊκές, όταν η άλλη πλευρά δεν δείχνει να έχει παρόμοιο κίνητρο. Στο θέμα της ΑΟΖ, από τα δημοσιοποιηθέντα από τους Αλβανούς στοιχεία διαπιστώνεται ότι η Ελλάδα δέχεται την κατάργηση της Συμφωνίας Καραμανλή-Μπερίσα και περιορίζει τις αξιώσεις της προς όφελος της Αλβανίας. Η εκκολαπτόμενη συμφωνία, όπως παρουσιάζουν ορισμένες πληροφορίες, θα παραχωρήσει στην Αλβανία μεγαλύτερη θαλάσσια έκταση από αυτή που της έδινε η προηγούμενη συμφωνία (Καραμανλή-Μπερίσα) με «αντάλλαγμα» την επέκταση των χωρικών υδάτων σε ορισμένα σημεία έως τα 12 ν.μ., κάτι όμως που αποτελεί αποκλειστικό κυριαρχικό δικαίωμα της χώρας και δεν υπόκειται σε έγκριση από τρίτους. Επειδή ακούγεται ότι στην περίπτωση της διακήρυξης ΑΟΖ αρκεί μια κυβερνητική πράξη, δηλαδή δεν θα χρειαστεί έγκριση από την Βουλή, η κυβέρνηση έχει την υποχρέωση να πληροφορήσει εγκαιρα τον Ελληνικό λαό πριν κλείσει η συμφωνία, με ποιό σκεπτικό γίνονται οι σχεδιαζόμενες παραχωρήσεις, και τι κερδίζει η χώρα από αυτές. Θα πρέπει να τονιστεί ότι μεταξύ των όρων που έχει θέσει η Αλβανική πλευρά μέσω του Αλβανικού Συνταγματικού Δικαστηρίου, είναι η μη αποδοχή της μέσης γραμμής

και η μειωμένη επήρεια των νησιών στην οριοθέτηση της ΑΟΖ, ακόμη και των Οθωνών αλλά και της ίδιας της Κέρκυρας. Οι απαιτήσεις αυτές αντίκεινται σε βασικές αρχές και προβλέψεις της Σύμβασης για το Δίκαιο της Θάλασσας, και τυχόν αποδοχή τους από την Ελληνική πλευρά πρόκειται να δημιουργήσει ένα δυσμενέστατο προηγούμενο για την περίπτωση του Καστελόριζου και το σύνολο των ελληνικών δικαιωμάτων στο Αιγαίο και στη νοτιοανατολική Μεσόγειο μεταξύ Ελλάδας και Κυπριακής Δημοκρατίας. Εκτός από το θέμα της ΑΟΖ, οι Αλβανοί, σύμφωνα με μη επιβεβαιωμένες πληροφορίες από τον Τύπο, απαιτούν και επανακαθορισμό των χερσαίων συνόρων. Αυτό, απ’ ό,τι φημολογείται, προέκυψε μετά από την ανεύρεση πετρελαϊκών κοιτασμάτων στο αλβανικό έδαφος, πλησίον των ελληνοαλβανικών συνόρων. Οι έρευνες μάλιστα που έγιναν στην ελληνική πλευρά, δείχνουν ότι υπάρχουν κοιτάσματα και στο ελληνικό έδαφος. Ας μας απαντήσει η Κυβέρνηση, τι ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα σε ό,τι αφορά τις διεκδικήσεις της Αλβανικής πλευράς. Θέλουμε να πιστεύουμε πως κάποιες επίσημες αναφορές σε αλλαγές συνόρων, ήταν όντως ατυχή λεκτικά ολισθήματα που πηγάζουν

Συνέχεια στην επόμενη σελίδα

• Ιούλιος - Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2018 • IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ

9


ΕΘΝΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ Συνέχεια από την προηγούμενη σελίδα

από ελλιπή γνώση σχετικά με την έννοια της ΑΟΖ και πως δεν θα προκύψει εκχώρηση σπιθαμής εθνικού χερσαίου χώρου, η οποία θα προκαλούσε πραγματική έκρηξη σε ένα ήδη ιδιαίτερα βεβαρυμένο για την κυβέρνηση περιβάλλον. Αναφορικά με την άρση του εμπολέμου, η κατάσταση είναι ακόμη πιο θολή. Αν και το μόνο που γνωρίζουμε ως τώρα είναι η δήλωση του Ν. Κοτζιά ότι το Εμπόλεμο με την γειτονική χώρα αποτελεί ιστορικό αναχρονισμό, καθώς και η πρόσφατη αναφορά του Πρωθυπουργού στη συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε μετά τη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ, ότι ‘στο ζήτημα του εμπολέμου και των συνόρων… βρισκόμαστε πολύ κοντά στο να βρεθεί μια κάποια διευθέτηση’, οι επιπτώσεις από την επιδιωκόμενη άρση του εξακολουθούν να είναι απρόβλεπτες. Αξιοσημείωτο είναι ότι και τα Τίρανα δεν έχουν προχωρήσει σε νομοθετική ρύθμιση ακύρωσης της απόφασης του «αλβανικού εμπολέμου» του 1939. Αν και ο Υπουργός Εξωτερικών ξεκαθάρισε ότι οι περιουσίες των μεσεγγυήσεων ιδιοκτησιών του αλβανικού κράτους και Αλβανών ιδιωτών προ του πολέμου –που μόλις τελειώσει το εμπόλεμο μπορεί να επιστραφούν, δεν έχουν σχέση με τις περιουσίες των Τσάμηδων, αυτό δεν είναι απαραίτητα καθησυχαστικό. Κύκλοι στην γειτονική χώρα υποστηρίζουν ότι σε μια σειρά περιπτώσεων που αναφέρονται σε πολλές πόλεις της Ελλάδας, συμπεριλαμβανομένων και εμβληματικών κτηρίων στην Θεσσαλονίκη, πρόκειται περί αλβανικών περιουσιών, και απαιτούν αποζημίωση για τις χαμένες περιουσίες τους. Κατ’ αυτούς, μόνο στη Θεσσαλονίκη οι αποζημιώσεις που αναλογούν στους Αλβανούς είναι 35 εκατομμύρια και δεν είναι τα μόνα, καθώς ισχυρίζονται ότι οι περιουσίες τους εκτείνονται σε ολόκληρη σχεδόν την έκταση της Ελλάδας. Την ίδια στιγμή, δεν βλέπουμε πουθενά να γίνεται λόγος για τις ελληνικές περιουσίες ανά την Αλβανία που έχουν κατασχεθεί, ούτε για τις ελληνικές κατοικίες που κατεδαφίζονται εν έτει 2018. Ούτε επίσης γίνεται λόγος για τα τεράστια Βορειο-Ηπειρωτικά κληροδοτήματα για τη δι10

ατήρηση του Ελληνισμού σε περιοχές μη

κατοίκους της περιοχής «Ηπειρώτες». Επί-

αναγνωρισμένες από την αλβανική κυβέρ-

σης, το Πρωτόκολλο προβλέπει ουσια-

νηση ως μειονοτικές, όπως η Κορυτσά, η

στικά αυτοδιοίκηση της περιοχής, όπου η

Μοσχόπολη και η Χιμάρα. Οι Αλβανικές

εκπαίδευση, η εκκλησιαστική διαχείρηση

κυβερνήσεις όχι μόνο δεν επέτρεψαν να

και η αστυνόμευση υπάγονται αποκλει-

χρησιμοποιηθούν τα κληροδοτήματα αυτά για την προώθηση της Ελληνικής παιδείας αλλά και δήμευσαν ελληνικές κοινοτικές περιουσίες. Αν και είναι αυτονόητα επιθυμητό να υπάρχουν σχέσεις ειρήνης, φιλίας και συνεργασίας με όλους τους γείτονες, συνεπώς και με την Αλβανία, επιβάλλεται να ξεκαθαριστεί ότι η άρση του εμπολέμου δεν θα γίνει με τρόπο που θα ανοίγει ο ασκός του Αιόλου, παρέχοντας νομικό πάτημα να οδηγηθεί η χώρα μας σε Διεθνή Δικαστήρια για την προβολή διεκδικήσεων σε ελληνικά εδάφη και για την αναγνώριση Αλβανικής μειονότητας στην Ελλάδα. Τέλος, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το πιο επίμαχο ζήτημα είναι η κατοχύρωση των δικαιωμάτων της Ελληνικής μειονότητας στην Βόρειο Ήπειρο, σύμφωνα με τις επιταγές του Διεθνούς Δικαίου και τις δεσμεύσεις που απορρέουν από τις διεθνείς συνθήκες. Ως γνωστό, με το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, το 1947 πραγματοποιήθηκε στο Παρίσι η διάσκεψη για την

στικά στην αρμοδιότητα των Ορθοδόξων Χριστιανών, δηλ. τους Έλληνες. Αφού λοιπόν η Αλβανία έχει αναγνωρίσει με την υπογραφή της τον χαρακτηρισμό «Ηπειρώτες» για τους Έλληνες της περιοχής, γιατί κάποιοι θεωρούν ότι ο όρος «Βόρειος Ήπειρος» είναι αναχρονισμός και γιατί επιζητείται η απόρριψή του; Γιατί στην περίπτωση των Σκοπίων ο γεωγραφικός προσδιορισμός δεν είναι απειλή για την Ελλάδα, ενώ στην περίπτωση της Β.Ηπείρου θεωρείται απειλητικός ο όρος για την Αλβανία και επομένως απορριπτέος; Η Β. Ήπειρος είναι κομμάτι της Αλβανίας σύμφωνα με διεθνείς συνθήκες και δεν πρόκειται να ζητηθεί αλλαγή συνόρων στην νέα συμφωνία, αναφέρει ο κ. Κοτζιάς σε πρόσφατη δήλωση. Αυτό όμως αποτελεί συνειδητή διαστρέβλωση του γεγονότος ότι το δικαίωμα για έννομη διεκδίκηση των όσων προδιαγράφει το Πρωτόκολλο της Κέρκυρας, δηλαδή το καθεστώς Αυτονομίας, δεν συνεπάγεται αλλαγή συνόρων.

ειρήνη με στόχο την οριστική χάραξη των

Η συμφωνία της Ελλάδας με τα Σκόπια

συνόρων στην Ευρώπη. Δύο θέματα εί-

δεν αφήνει περιθώρια αισιοδοξίας για μια

χαν παραμείνει εκκρεμή σ’ εκείνη την δι-

ανάλογη συμφωνία με την Αλβανία, και γι’

άσκεψη: Η επανένωση των δύο Γερμα-

αυτό καλούμε μαζί με τα Βορειοηπειρωτι-

νιών και το θέμα της Β. Ηπείρου. Το πρώ-

κά σωματεία που έχουν εκφράσει τις ίδιες

το λύθηκε από τα πράγματα, το δεύτερο

σοβαρές ανησυχίες, όλους τους Βορειοη-

μένει εκκρεμές. Υπενθυμίζουμε για όσους

πειρώτες και όλους τους Έλληνες, να είναι

εσκεμμένα ή όχι παραβλέπουν, ότι η Αλβανία έχει υπογράψει στις 17 Μαΐου 1914 το Πρωτόκολλο της Κέρκυρας, με αντισυμβαλλόμενη όχι την Ελλάδα, αλλά την κυβέρνηση της Αυτονόμου Ηπείρου μετά από ένοπλη σύγκρουση τριών μηνών. Το Πρωτόκολλο υπεγράφη και από τις Μεγάλες Δυνάμεις της εποχής, στις οποίες περιλαμβάνονταν η Ιταλία και η Αυστρουγγαρία, οι δύο προστάτιδες του νέου αλβανι-

σε ετοιμότητα για αγωνιστικές κινητοποιήσεις, ζητώντας από την Ελληνική Κυβέρνηση να θέσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, έστω και την ύστατη ώρα, τις πρόνοιες που αναφέρει το Πρωτόκολλο της Κέρκυρας και να εξασφαλίσει τις συνθήκες για την πλήρη εφαρμογή τους. O

Διεθνής

Ελληνικός

Σύνδεσμος

κού κράτους. Με τη διεθνή αυτή συμφωνία

(International Hellenic Association) εί-

η Αλβανία αναγνώριζε τον ελληνικό χαρα-

ναι ένας υπερκομματικός, μη κερδοσκο-

κτήρα του πληθυσμού των νοτίων Νομών,

πικός οργανισμός, με μέλη 3000 Έλληνες

δηλαδή των περιοχών Αργυροκάστρου και

και φιλέλληνες ακαδημαϊκούς ανά τον κό-

Κορυτσάς, και δεχόταν να ονομάζει τους

σμο και έδρα στις ΗΠΑ.

• IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ • Ιούλιος - Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2018


ΕΘΝΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ

Πιθανές επιπτώσεις σε Θράκη και Κύπρο εάν η κυβέρνηση αναγνωρίσει το Κόσοβο Γράφει η Κωνσταντίνα Χριστοδουλίδου Εδώ και αρκετό καιρό φημολογείται πως η ελληνική ηγεσία κατευθύνεται προς την αναγνώριση του Κοσσυφοπεδίου (βλ. Sputnik: «Ξαφνική επιπλοκή: Η Αμερική πιέζει την Ελλάδα σε μια ισχυρή κίνηση κατά της Σερβίας να αναγνωρίσει το Κοσσυφοπέδιο…»). Κάτι τέτοιο βέβαια δε θα ήταν καθόλου προς όφελος των εθνικών μας συμφερόντων, αλλά αντίθετα θα ήταν αρκετά επικίνδυνο για την ακεραιότητα του ελληνικού κράτους. Για να αντιληφθούμε όμως τις επιπτώσεις που θα είχε μία τέτοια κίνηση από την ελληνική πλευρά στα εθνικά ζητήματα, θα πρέπει να εξετάσουμε τα πράγματα από την αρχή. Το πρόβλημα του Κοσόβου ξεκινάει στα τέλη του 17ου αιώνα με τη μετακίνηση μεγάλου μέρους του Αλβανικού πληθυσμού προς αυτήν την περιοχή. Οι Αλβανοί καταλάμβαναν τα σπίτια που άφηναν πίσω τους οι Σέρβοι, οι οποίοι εγκατέλειπαν την περιοχή εξαιτίας της τουρκικής καταδυνάστευσης. Καθώς περνούσαν τα χρόνια η εχθρότητα μεταξύ των Σέρβων και των Αλβανών στην περιοχή ενισχυόταν. Ώσπου φτάνοντας στην περίοδο των δύο Παγκόσμιων Πολέμων, οι Αλβανοί ως σύμμαχοι των Τούρκων κατέσφαξαν μεγάλο μέρος του άμαχου πληθυσμού του Σερβικού λαού οδηγώντας μέχρι και στην αφάνιση ολόκληρων χωριών. Μεταξύ του 19411942 απελάθηκαν 420.000 Σέρβοι και το 1945 με την απελευθέρωση της Γιουγκοσλαβίας το κομμουνιστικό καθεστώς απαγόρεψε στους Σέρβους να επιστρέψουν. Έτσι, ενώ το 1926 οι Σέρβοι του Κοσόβου αποτελούσαν το 61% του πληθυσμού, το 1945 αποτέλεσαν για πρώτη φορά τη μειονότητα στην περιοχή. Επιπλέον από τη δεκαετία του 1970 οι Αλβανοί της περιοχής εφάρμοσαν πολιτική πληθυσμιακής έκρηξης με κάθε οικογένεια να έχει τουλάχιστον δέκα παιδιά. Σήμερα στην περιοχή του Κοσόβου κατοικούν 1,7 εκατομμύρια

Αλβανοί και 150.000 περίπου Σέρβοι. Από το 2006 άρχισαν οι συνομιλίες μεταξύ Σέρβων και Αλβανών, για την εξεύρεση οριστικής λύσης στο Κοσσυφοπέδιο. Έπειτα από 14 συναντήσεις, οι οποίες δεν είχαν άλλο σκοπό παρά να περάσει ο απαιτούμενος χρόνος, ανακοινώθηκε η απόφαση περί ελεγχόμενης ανεξαρτησίας. Το Μάρτιο του 2007, κατατέθηκε στα Ηνωμένα Έθνη σχέδιό για μία «υπό επιτήρηση ανεξαρτησία» της επαρχίας και τον Φεβρουάριο του 2008 οι Αλβανοί του Κοσσυφοπεδίου ανακήρυξαν τη μονομερή ανεξαρτησία τους, παρόλο που αυτή η σερβική επαρχία βρισκόταν υπό τη διακυβέρνηση των Ηνωμένων Εθνών από το 1999. Αυτή η παράνομη πράξη, δυστυχώς, αναγνωρίστηκε από την κυβέρνηση Μπους και ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες, μεταξύ των οποίων η Βρετανία, η Γαλλία και η Γερμανία. Άλλες χώρες της Ευρώπης, μεταξύ τους η Κύπρος, η Ελλάδα, η Σλοβακία, η Ρουμανία και η Ισπανία ανέβαλαν την αναγνώριση, όπως και οι περισσότερες από τις επιφανέστερες παγκόσμιες και περιφερειακές δυνάμεις, μεταξύ των οποίων η Βραζιλία, η Κίνα, η Αίγυπτος, η Ινδία, η Ρωσία και η Νότια Αφρική. Η Θράκη και η Κύπρος είναι οι βασικοί λόγοι για τους οποίους οι Ελληνικές Κυβερνήσεις δεν έχουν προχωρήσει μέχρι σήμερα στην αναγνώριση του Κοσόβου ως ανεξάρτητο κράτος. Η αναγνώριση του Κοσόβου από την Ελλάδα, θα δημιουργούσε τεράστιες επιπλοκές στην νευραλγική περιοχή των Βαλκανίων και κυρίως στην ευαίσθητη περιοχή της Θράκης. Το παράδειγμα του Κοσόβου, δηλαδή η αυτοδιάθεση, η ανεξαρτητοποίηση και τελικά η απόσχιση των μειονοτήτων από τα Εθνι-

κά κράτη, δημιουργεί προϋποθέσεις επαναχάραξης των συνόρων των Βαλκανίων, κάτι που εδώ και χρόνια προωθεί η τουρκική ηγεσία, μέσω του προξενείου Κομοτηνής, για την Ελληνική Θράκη. Όπως ακριβώς το κράτος του Κοσόβου δημιουργήθηκε με πρόσχημα την υπεράσπιση των δικαιωμάτων της αλβανικής μειονότητας από το Σερβικό κράτος, είναι πολύ πιθανό μεσοπρόθεσμα να τεθεί και θέμα δημιουργίας «κράτους» της Δυτικής Θράκης, προκειμένου να προστατευτούν τα δικαιώματα της μουσουλμανικής μειονότητας. Το σχέδιο αυτό το βλέπουμε ήδη να υλοποιείται μέσα από το έργο του Τουρκικού Προξενείου Κομοτηνής για την εκλογή μόνο μουσουλμάνων Βουλευτών στο Νομό Ροδόπης, με αποτέλεσμα να μην εκπροσωπούνται στο Ελληνικό Κοινοβούλιο οι Χριστιανοί κάτοικοι. Στόχοι της Τουρκίας στη Θράκη είναι: η δημιουργία θρακικού ζητήματος, η Τουρκοποίηση του μουσουλμανικού πληθυσμού, αίτημα για συνδιοίκηση, ανεξαρτητοποίηση ή αυτονομία (κατά το πρότυπο του Κοσόβου) και τελικά προσάρτηση στην «μητέρα Πατρίδα» (Τουρκία). Αυτό θα γίνει ειρηνικά μέσω δημοψηφισμάτων. Παράλληλα, η κρίσιμη μάζα για την εθνοτική αλλοίωση του πληθυσμού της Θράκης θα συγκροτηθεί από τουρκογενείς έλληνες πολίτες, που θα έχουν αποκτήσει γη και ακίνητα ενώ οι ηγέτες τους, θα είναι μέλη του Ελληνικού Κοινοβουλίου, Δήμαρχοι και εκλεγμένοι εκπρόσωποι στα Δημοτικά και περιφερειακά Συμβούλια. Επίσης, στην περίπτωση που η Ελληνική Κυβέρνηση αναγνωρίσει το κράτος του Κόσσοβου, θα υπάρξουν επιπτώσεις και στο κυπριακό. Και αυτό διότι, θα ερμηνευθεί ως «ακούσια» επιλογή της Αθήνας να αναγνωρίσει το νομικώς απαράδεκτο κατοχικό τουρκοκυπριακό μόρφωμα στο 36.2% της εδαφικής Επικρατείας της Κυπριακής Δημοκρατίας και φυσικά, θα αξιοποιηθεί νομικά, διπλωματικά, πολιτικά και στρατιωτικά, από την Άγκυρα. Πηγή: Μαύρο Κουτί

• Ιούλιος - Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2018 • IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ

11


ΕΘΝΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ

Η απελευθέρωση των δύο και ο φόβος Ερντογάν για αμερικανική παγίδα με ελληνικό χρώμα Γράφει Ειδικός Συνεργάτης Η απελευθέρωση των δύο Ελλήνων στρατιωτικών είναι μία σαφής ένδειξη ότι αυτή την περίοδο της ασφυκτικής πίεσης που δέχεται από τους Αμερικανούς, ο Ερντογάν επιδιώκει να διατηρεί χαμηλά τη θερμοκρασία στο ελληνοτουρκικό μέτωπο. Ο χρόνιος πειρασμός του νεοοθωμανού ηγέτη για μία εύκολη νίκη στο Αιγαίο εξισορροπείται από σοβαρούς λόγους που τον αποτρέπουν από το να διακινδυνεύσει ένα θερμό επεισόδιο, το οποίο θα μπορούσε να ξεφύγει από τον έλεγχο και να μετεξελιχθεί σε σύρραξη με την Ελλάδα. Δεν είναι μόνο η στρατιωτική εμπλοκή στη Συρία, η οποία οπωσδήποτε είναι αντικίνητρο για το άνοιγμα ενός δεύτερου μετώπου. Ούτε μόνο ότι το συνεχιζόμενο κύμα διώξεων στις τουρκικές ένοπλες δυνάμεις έχει πλήξει καίρια όχι μόνο το ηθικό, αλλά και το αξιόμαχό τους. Υπάρχουν και άλλοι παράγοντες που λειτουργούν απαγορευτικά. Ο Ερντογάν θεωρεί πως παρά τις μαζικές εκκαθαρίσεις δεν μπορεί να εμπιστεύεται το σώμα των αξιωματικών, ακόμα και όσους ο ίδιος έχει ορίσει σε ηγετικές θέσεις. Επειδή σε περίπτωση πολεμικής εμπλοκής με την Ελλάδα οι στρατηγοί εκ των πραγμάτων θα αποκτήσουν μεγάλα περιθώρια αυτονομίας κινήσεων, φοβάται ότι μπορούν να τα χρησιμοποιήσουν για να τον ανατρέψουν. Δεν έχει ξεχάσει την υπόθεση «Βαριοπούλα» πριν μία δεκαετία. Υπενθυμίζουμε πως τότε το κεμαλικό «βαθύ κράτος» είχε συνωμοτήσει για να προκαλέσει ένα θερμό επεισόδιο με την Ελλάδα, το οποίο θα χρησιμοποιούσε για να ανατρέψει τη νεοοθωμανική κυβέρνηση. Ο φόβος αυτός του Ερντογάν συνδέεται με την εδραιωμένη πεποίθησή του πως οι Αμερικανοί έχουν σκοπό να τον εξαλείψουν. Όταν καταγγέλλει τον Γκιουλέν ως υποκινητή του πραξικοπήματος εννοεί τη CIA. Είναι ενδεικτικό ότι οι δικές του δημοσιογραφικές φωνές το λένε ρητά. Έχουν επανειλημμένως διατυπώσει τη θεωρία πως η Ουάσιγκτον μεθοδεύει μία θερμή ελληνοτουρκική κρίση για να επέμβει κατά τρόπο που να δημιουργήσει συνθήκες ανατροπής του. Δεν υπάρχουν αποχρώσες ενδείξεις ότι το σενάριο αυτό πατάει στην πραγματικότητα, αλλά αυτό που έχει σημασία είναι ότι ο Ερντογάν το πιστεύει, ή τουλάχιστον το θεωρεί πολύ πιθανό. Αμερικανική παγίδα με ελληνικό χρώμα

12

Το γεγονός ότι ο Ερντογάν πιστεύει σ’ αυτή τη θεωρία τον απέτρεψε από το να υποκύψει στον πειρασμό να προκαλέσει θερμό επεισόδιο με σκοπό εκλογικά κέρδη πριν στηθούν οι κάλπες του περασμένου Ιουνίου. Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις ότι το ενδεχόμενο οι Τούρκοι να προχωρούσαν σε στρατιωτική ενέργεια κατάληψης ελληνικού εδάφους συγκέντρωνε αμελητέες πιθανότητες. Οι πιθανότητες αυξάνονταν σημαντικά στο σενάριο τουρκικής πρόκλησης χαμηλής έντασης, η οποία να μην δικαιολογεί γενικευμένη ελληνική στρατιωτική αντίδραση. Ο Ερντογάν ήθελε να αποφύγει ενέργειες, οι οποίες θα μπορούσαν να μετεξελιχθούν σε ελληνοτουρκική σύρραξη. Οι ελληνικές ένοπλες δυνάμεις, παρότι αποδυναμωμένες λόγω Μνημονίων, διαθέτουν ακόμα την ικανότητα να προκαλέσουν καταστροφικά πλήγματα στην Τουρκία ανεξαρτήτως της έκβασης ενός πολέμου. Με δεδομένους και τους λόγους που προαναφέραμε, ο νεοοθωμανός ηγέτης δεν είχε κανένα λόγο να μπει σε τέτοια περιπέτεια, ειδικά όταν η εκλογή του ήταν πάρα πολύ πιθανή. Αυτό δεν τον εμπόδιζε, βεβαίως, να χρησιμοποιεί την απειλή χρήσης στρατιωτικής βίας ως πολιτικό όπλο, όπως έκαναν και οι κεμαλικοί προκάτοχοί του. Ο φόβος του Ερντογάν ότι οι Αμερικανοί όχι απλώς θα σπεύσουν να εκμεταλλευθούν μία ελληνοτουρκική στρατιωτική εμπλοκή για να τον ανατρέψουν, αλλά και μπορεί να την μεθοδεύσουν, έμοιαζε παράδοξος, αλλά πρέπει να ενταχθεί στο πλαίσιο των τεταμένων αμερικανοτουρκικών σχέσεων. Σήμερα πλέον, που ο Λευκός Οίκος έχει επιβάλει κυρώσεις στην Τουρκία και καλλιεργεί κλίμα υπονόμευσης της οικονομίας της, ο Ερντογάν είναι πεπεισμένος ότι η Ουάσιγκτον τον έχει προγράψει. Με άλλα λόγια, ο εν λόγω φόβος του έχει αποκτήσει στη θεώρησή του αυξημένη αξιοπιστία και ως εκ τούτου είναι πολύ πιο έντονος. Είναι ακριβώς σ’ αυτό το πλαίσιο που λαμβάνει χώρα η απελευθέρωση των δύο Ελλήνων στρατιωτικών. Είναι κίνηση που εκ των πραγμάτων εκτονώνει την ένταση στο ελληνοτουρκικό μέτωπο, χωρίς να τραυματίζει το κύρος του Τούρκου προέδρου. Πολύ περισσότερο εάν είναι ακριβείς οι πληροφορίες ελληνικών διπλωματικών πηγών ότι σε μυστικές επαφές μεταξύ των δύο κυβερνήσεων η Αθήνα πρόσφερε ως αντάλλαγμα για την απελευθέρωση τη συνταξιοδότηση των δύο νόμιμων μουφτήδων στη Θράκη.

• IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ • Ιούλιος - Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2018


ΕΘΝΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ

Τι πέτυχε η Τουρκία με την εισβολή στην Κύπρο Γράφει ο Χρήστος Ιακώβου Δντης του Κυπριακού Κέντρου Μελετών

Το 1956, μεσούντος του ελληνικού ένοπλου αγώνα για την Ένωση της Κύπρου με τη Ελλάδα, ο τότε πρωθυπουργός της Τουρκίας Ατνάν Μεντερές απεφάσισε να προσλάβει ως μόνιμο σύμβουλο του τουρκικού κράτους τον καθηγητή του Συνταγματικού Δικαίου και βουλευτή του Λαϊκού Ρεπουμπλικανικού Κόμματος, Νιχάτ Ερίμ, και να του αναθέσει τη σύνταξη ενός στρατηγικού σχεδίου επί του οποίου θα στηριχθούν οι μακροχρόνιες επιδιώξεις της Τουρκίας στο Κυπριακό Ζήτημα. Ο Νιχάτ Ερίμ παρέδωσε στα τέλη του 1956 δύο εκθέσεις (24 Νοεμβρίου και 22 Δεκεμβρίου) στον πρωθυπουργό Μεντερές. Εκείνες οι εκθέσεις του Νιχάτ Ερίμ απετέλεσαν το βασικό στρατηγικό σχέδιο βάσει του οποίου υλοποιήθηκε η τουρκική πολιτική επί του κυπριακού. Το σχέδιο εκείνο έγινε αποδεκτό από όλες ανεξάρτητα τις τουρκικές κυβερνήσεις, αφού άλλωστε ήταν κρατική πολιτική, οι οποίες το ακολούθησαν με αποτελεσματικότητα, συνοχή, ενεργητικότητα και σταθερή προσήλωση στους στρατηγικούς στόχους. Οι βασικοί πυλώνες των εκθέσεων ήταν: Πρώτος, οι Τουρκικές διεκδικήσεις επί της Κύπρου δεν θα πρέπει να στηρίζονται σε νομικά επιχειρήματα αλλά σε πολιτικούς λόγους. Όμως, προκειμένου να μη δημιουργείται πρόβλημα στις σχέσεις Βρετανίας – Τουρκίας – Ελλάδας, αν παραχωρηθεί αυτοδιοίκηση στο νησί, η καλύτερη λύση είναι η μέση λύση, δηλαδή αυτή της διχοτόμησης. Δεύτερος, θα πρέπει η Τουρκία να επιμένει διεθνώς ότι στην Κύπρο υπάρχουν δύο διαφορετικές κοινότητες, η κάθε μια από τις οποίες έχει το δικαίωμα της ξεχωριστής αυτοδιάθεσης. Το μέλλον των δύο ξεχωριστών λαών, είτε ανεξαρτησία είτε ένωση με την μητέρα-πατρίδα είτε συνέχιση της Βρετανικής κυριαρχίας, θα

πρέπει να αποφασισθεί κατόπιν δημοψηφίσματος ξεχωριστά σε κάθε μια εκ των δύο. Τρίτος, η αρχή της αυτοδιάθεσης θα πρέπει εφαρμοσθεί αφού πρώτα μετακινηθεί ο Ελληνικός πληθυσμός, έτσι ώστε να υπάγεται στη διοίκηση της αρεσκείας του. Τέτοια μετακίνηση δεν θα συνιστά αδικαιολόγητη ταλαιπωρία αλλά θα βοηθήσει να μην καταπατηθούν τα δικαιώματα της Τουρκικής κοινότητας που σήμερα είναι μειοψηφική, επιπλέον θα ικανοποιηθεί η ασφάλεια της Τουρκίας και θα αποφευχθεί μια μελλοντική ελληνοτουρκική κρίση. Τέταρτος, η Τουρκία θα πρέπει να προσδιορίσει την προσφορότερη γι’ αυτήν μορφή διχοτόμησης λαμβάνοντας υπ’ όψη τα οικονομικά και στρατιωτικά της συμφέροντα καθώς και τα συμφέροντα των Τουρκοκυπρίων. Στην ασφάλεια της περιοχής που θα παραχωρηθεί στους Ρωμιούς της νήσου θα πρέπει να συμμετέχει αναγκαστικά και η Τουρκία γιατί το θέμα σχετίζεται με την ασφάλεια της καθώς και την πολιτική της στη Μέση Ανατολή. Η Ελλάδα δεν μπορεί να ζητήσει το ίδιο δικαίωμα για την Τουρκική περιοχή διότι το νησί απέχει από την Τουρκία 45 ν.μ. ενώ από την Ελλάδα 600 ν.μ. Πέμπτος, θα πρέπει να επιδιωχθεί η ελεύθερη μετάβαση Τούρκων προς την Κύπρο. Αφού η Τουρκία λάβει τα μέτρα της, το σύνολο του Τουρκικού πληθυσμού μπορεί να αυξηθεί στον αριθμό

που ανερχόταν επί Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Τότε μόνο δεν θα ανησυχεί για την έκβαση του δημοψηφίσματος που θα γίνει είτε για τον καθορισμό του συνόλου της νήσου είτε της διχοτόμησης. Με τη δημιουργία του ανεξάρτητου Κυπριακού Κράτους, η Τουρκία, μέσω του συντάγματος, κατόρθωσε να μετατρέψει και να νομιμοποιήσει την τουρκική μειονότητα ως κοινότητα και να την εξισώσει με την ελληνική πλειονότητα μέσω του βέτο του αντιπροέδρου. Επιπλέον μέσω της συνθήκης εγγύησης και της συνθήκης συμμαχίας πέτυχε να αποκλείσει την Ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα, η ίδια να καταστεί μια από τις εγγυήτριες δυνάμεις της Κυπριακής Δημοκρατίας, να διαθέτει μόνιμα στο νησί στρατιωτικό απόσπασμα, να συμμετέχει μέσω του τριμερούς στρατηγείου στο σχεδιασμό και διεξαγωγή της άμυνας της Κύπρου και να εξασφαλίσει τα λεγόμενα «επεμβατικά δικαιώματα» των εγγυητριών δυνάμεων. Το 1974 η Τουρκία υλοποίησε τον τρίτο πυλώνα των εκθέσεων Νιχάτ Ερίμ, δηλαδή με τη χρήση βίας επέβαλε γεωγραφικό διαχωρισμό με την ταυτόχρονη μετακίνηση των πληθυσμών. Έκτοτε, η Τουρκία ακολουθεί συστηματικά την εξής καταναγκαστική στρατηγική: α) ισχυροποιεί τη θέση της δημιουργώντας νομικά ερείσματα, (πχ. προ-

Συνέχεια στην επόμενη σελίδα

• Ιούλιος - Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2018 • IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ

13


ΕΘΝΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ Συνέχεια από την προηγούμενη σελίδα

σπάθεια νομιμοποίησης της παρουσίας της στην Κύπρο, είτε με την αναγνώριση του ψευδοκράτους είτε με τη δημιουργία τουρκοκυπριακού κρατιδίου στο βορρά, το οποίο θέλει να ελέγχει και μετά τη λύση μέσω του ελέγχου της τουρκοκυπριακής πολιτικής ελίτ) β) Αποδυναμώνει την Κυπριακή Δημοκρατία υποσκάπτοντας τα νομικά της ερείσματα (πχ. η διαρκής αμφισβήτηση που θέτει η Άγκυρα τόσο κατά την νομιμότητας της Κυπριακής Δημοκρατίας όσο και κατά των επιλογών της να ασκήσει κατά καιρούς το νόμιμο δικαίωμα της για την άμυνα της χώρας), γ) Εξαναγκάζει την Κύπρο σε υποχωρήσεις υπό την απειλή πολέμου (πχ. η κρίση στο θέμα των S300, όπου κατάφερε να επιβάλει την βούληση της στην τελική απόφαση της Κυπριακής Δημοκρατίας με την απειλή χρήσης βίας) και δ) μέσω του ψυχολογικού πολέμου έχει καταφέρει να επιβάλει την αντίληψη στην ελληνική πλευρά ότι το κόστος από ένα πόλεμο θα είναι μικρό για την Τουρκία επειδή ο αμυνόμενος δεν είναι σε θέση να προβάλει ουσιαστική αντίσταση (πχ. Ελλάδα και Κύπρος που απέτυχαν μετά το 1974 να δημιουργήσουν ένα ισχυρό δόγμα αποτρεπτικής στρατηγικής έναντι της τουρκικής επιθετικότητας). Συνεπώς, τα χαρακτηριστικά της τουρκικής στρατηγικής στο Κυπριακό είναι η ενεργός υποστήριξη των στόχων και η μη συρρίκνωσή τους, η συνοχή σε βάθος χρόνου και κατ΄ επέκτασιν η αποτελεσματικότητα. Με δεδομένη αυτή την πραγματικότητα, η Τουρκία καθιστά σαφές προς τους διεθνείς διαμεσολαβητές ότι υπάρχουν κάποια όρια μέσα στα οποία μπορεί να κάνει κάποιες «υποχωρήσεις», αφού διαπραγματεύεται από θέση ισχύος. Αυτό για τους διεθνείς μεσολαβητές είναι μία πραγματικότητα, η οποία υπαγορεύει υποβολή σαφώς πιο ευνοϊκών σχεδίων για την Τουρκία και ταυτοχρόνως για την τουρκική στρατηγική αποτελεί την υλοποίηση του πέμπτου πυλώνα της έκθεσης του Νιχάτ Ερίμ, δηλαδή λύση εντός της οποίας το σύστημα ασφαλείας της Κύπρου να ελέγχεται από την Τουρκία. 14

Γράφει ο Κώστας Γρίβας διεθνολόγος-Καθηγητής Η πρωτοφανής διπλωματική κρίση μεταξύ Ελλάδας και Ρωσίας αποτελεί το τελευταίο στάδιο σε έναν ατέρμονα κατήφορο, στον οποίο οι ελληνικές ηγετικές ελίτ έχουν επιλέξει να θέσουν τις ελληνορωσικές σχέσεις τα τελευταία χρόνια. Θα ήταν μάλλον ιδιαίτερα μετριοπαθές να λέγαμε ότι οι σχέσεις των δύο χωρών σήμερα είναι πολύ χειρότερες από ό,τι τις πιο πολωμένες μέρες του Ψυχρού Πολέμου. Tόσο ο Ανδρέας Παπανδρέου όσο και ο Κωνσταντίνος Καραμανλής πριν από αυτόν, είχαν επιλέξει να διατηρούν μια καλή σχέση με την τότε Σοβιετική Ένωση και τις κομμουνιστικές χώρες των Βαλκανίων ως αντιστάθμισμα και αντίβαρο στην επιρροή της Δύσης στην Ελλάδα. Αντιθέτως, οι σημερινές πολιτικές ελίτ δείχνουν να έχουν επιλέξει μια πολιτική μηδενισμού των ελληνορωσικών σχέσεων και απόλυτης ταύτισης με τα πιο μισαλλόδοξα αντιρωσικά στοιχεία στη Δύση. Παρεμπιπτόντως, στα στοιχεία αυτά περιλαμβάνονται και φιλοναζιστικά πολιτικά σχήματα, τα οποία επιδιώκουν να νομιμοποιήσουν το ναζισμό με μια ιστορική ανάγνωση της Ρωσίας ως διαρκή απειλή για την Ευρώπη. Αυτή η δαιμονοποίηση της Ρωσίας εμφανίζει εμμέσως πλην σαφώς τους Ναζί ως πρώιμους και παρεξηγημένους υπερασπιστές της Ευρώπης, παρ’ όλες τις όποιες «υπερβολές» τους. Και, εν πάση περιπτώσει, αν αυτή η πολιτική της απόλυτης εχθρότητας με τη Ρωσία και της άνευ όρων ταύτισης με τη Δύση, βασιζόταν σε κάποια στοιχειωδώς ρεαλιστική ανάγνωση του διεθνούς περιβάλλοντος, θα μπορούσαμε ίσως να τη συζητήσουμε. Όμως, κάτι τέτοιο δεν φαίνεται να συμβαίνει. Στην πραγματικότητα, σε έναν κόσμο έντονων ζυμώσεων και αλλαγών, οι απόλυτες ταυτίσεις με τον έναν ή τον άλλον διεθνή παράγοντα δεν είναι απλώς λάθος. Είναι εγκληματικό λάθος. Δεν βρισκόμαστε στα πρόθυρα του B’ Παγκοσμίου Πολέμου ώστε να επιλέξουμε στρατόπεδο.

• IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ • Ιούλιος - Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2018

Nέο πολυπολικό σύστημα Είμαστε στην αρχή της δημιουργίας ενός νέου πολυπολικού παγκόσμιου συστήματος, όπου οι σχέσεις μεταξύ των δρώντων είναι ακόμη ρευστές και ασαφείς και θα παραμείνουν έτσι για μεγάλο χρονικό διάστημα. Δεν υπάρχει μια συγκροτημένη και ενιαία «Δύση» για να ταυτιστείς μαζί της, ούτε η Ρωσία αντιμετωπίζεται ως ξεκάθαρα εχθρική από τις ΗΠΑ και από τα ισχυρότερα ευρωπαϊκά κράτη. Οι πρόσφατες δηλώσεις Τραμπ, ο οποίος υποστήριξε ότι τόσο η Κίνα όσο και η Ρωσία, αλλά και η ΕΕ είναι διαφορετικού τύπου «εχθροί»-ανταγωνιστές των ΗΠΑ, εκφράζουν αυτήν την πραγματικότητα. Επιπροσθέτως, ο πρόεδρος Τραμπ και το κομμάτι του αμερικανικού κατεστημένου που τον στηρίζει, φαίνεται πως, δειλά δειλά, προωθούν μια προσπάθεια επανεκκίνησης των ρωσοαμερικανικών σχέσεων, έτσι ώστε να αποφευχθεί το ενδεχόμενο δημιουργίας ενός συμπαγούς σινορωσικού συμπλόκου που θα διεκδικούσε τον ρόλο του παγκόσμιου ηγεμόνα σε βάθος χρόνου. Τέλος, πολλές μεγάλες και μεσαίες ευρωπαϊκές χώρες, δείχνουν να αναζητούν μια επανεκκίνηση των σχέσεών τους με τη Μόσχα γιατί, πολύ απλά, δεν θέλουν και δεν χρειάζονται μια ξεκάθαρα ανταγωνιστική σχέση μαζί της. Δεν υπάρχει, λοιπόν, μια ξεκάθαρη δυτική πολιτική, ούτε καν μια ξεκάθαρη αμερικανική πολιτική, έναντι της Ρωσίας, με την οποία μια δουλοπρεπής Ελλάδα θα μπορούσε να ταυτιστεί και να ησυχάσει. Η αυτοκρατορική Τουρκία και το προληπτικό πλήγμα Στο μεταξύ, η Τουρκία του Ερντογάν διεκδικεί, ολοένα και πιο επιθετικά, κυρίαρχη θέση στο ευρασιατικό σύστημα. Θεωρεί την Ελλάδα και την Κυπριακή Δημοκρατία ως δύο ενοχλητικά αγκάθια στο πλευρό της, τα οποία θα πρέπει να βγάλει δια της δραστικής απομείωσης της εθνικής τους κυριαρχίας. Έτσι ώστε να μπορέσει να ασχοληθεί με αυτό που πραγματικά την απασχολεί, δηλαδή τον προσδιορισμό των σχέσεών της με τη Ρωσία, την Κίνα, την Ινδία, το Ιράν, τις ΗΠΑ και τους άλλους μεγάλους «παίκτες» του διεθνούς συστήματος, ως ομόλογος εταίρος.


ΕΘΝΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ

Οι ελληνορωσικές σχέσεις και το σύνδρομο της εξάρτησης λου άνετα μέσα σε αυτόν.

Και έναντι αυτής της νέας αυτοκρατορικής Τουρκίας, η Ελλάδα βρίσκεται μόνη της, με την ΕΕ να προσφέρει αραιά και που κάποια φοβισμένη λεκτική «στήριξη» και πέραν τούτου ουδέν. Όσον αφορά δε τις ΗΠΑ, αυτές δείχνουν να είναι εγκλωβισμένες στην τεράστια γεωπολιτική επένδυση που έχουν κάνει στην Τουρκία, παρόλα τα χαστούκια που δέχονται από τον Ερντογάν. Σ’ αυτόν το νέο κόσμο, η Ελλάδα οφείλει να σταθεί στα πόδια της, να κινηθεί αυτόνομα, αυτόφωτα και ανεξάρτητα, έτσι ώστε να επιβιώσει. Αντ’ αυτού, δείχνει να έχει επιλέξει την ταύτιση με μια φαντασιακά ενιαία αντιρωσική «Δύση», που δεν υπάρχει στην πραγματικότητα. Κατ’ αυτόν τον τρόπο έχει δαιμονοποιήσει κάθε έννοια ανεξάρτητης, πολυπαραγοντικής και εθνικά επωφελούς εξωτερικής πολιτικής. Γιατί ο πραγματικός στόχος αυτής της εκστρατείας δεν είναι η Ρωσία. Ο πραγματικός στόχος είναι να καταστεί αδύνατη και αδιανόητη η άσκηση ανεξάρτητης εθνικής πολιτικής, που θα προωθεί τα εθνικά συμφέροντα και όχι τα (μικρο) συμφέροντα του δυτικού παράγοντα. Δεν μιλάμε, δηλαδή, για μια καλή ή κακή πολιτική από πλευράς της Ελλάδας, αλλά για άρνηση πολιτικής. Η αδυναμία των ελληνικών ελίτ Κατά την άποψη του γράφοντος, η κατάσταση αυτή αποτελεί εκδήλωση ενός οργανικού στοιχείου της διαχρονικής γεωπολιτικής ταυτότητας του νεότερου ελλαδικού κράτους. Όπως, έχουμε υπο-

Έτσι, καταφεύγουν σε έναν ξεκάθαρο και κατανοητό κόσμο, που αποτελεί καρικατούρα του διπολικού διεθνούς συστήματος του Ψυχρού Πολέμου, επιλέγοντας την απόλυτη ταύτιση με τον έναν πόλο και την πλήρη άρνηση σχέσεων με τον άλλον. Το πρόβλημα είναι ότι αυτός ο κόσμος δεν υπάρχει παρά μόνο στο μυαλό τους. Με δυο λόγια, λοιπόν, θα μπορούσαμε να πούμε ότι το σύστημα άσκησης εξωτερικής πολιτικής της χώρα λειτουργεί στον λάθος ιστορικό χρόνο. στηρίξει και σε προηγούμενα άρθρα μας το ελλαδικό κράτος δημιουργήθηκε ως κράτος-απόφυση των δυτικών δυνάμεων, έχοντας ως πρωταρχικό ρόλο να λειτουργεί ως φράγμα ενάντια στη Ρωσία, όταν κατέστη αναπόφευκτη η ανεξαρτησία ενός κομματιού των ελληνικών εδαφών μετά την Επανάσταση του 1821 και φάνηκε ότι η Οθωμανική Αυτοκρατορία δεν μπορούσε να παίζει πια αυτόν τον ρόλο μόνη της. Έκτοτε, μέχρι και σήμερα, οι ελληνικές ηγετικές ελίτ έχουν εκπαιδευτεί από τα γεννοφάσκια τους να λειτουργούν σε αυτό το απλοϊκό και απόλυτο διπολικό σχήμα. Δύση-Ρωσία, Καλοί-Κακοί. Στα χρόνια του Ψυχρού Πολέμου και όταν στην ηγεσία της χώρας βρίσκονταν ηγέτες υψηλού πολιτικού αναστήματος, προέκυπταν αντισταθμιστικές σχέσεις με τη Μόσχα, έτσι ώστε να εξυπηρετούνται τα εθνικά συμφέροντα. Αυτό, όμως, λειτουργούσε στο πλαίσιο ενός ξεκαθαρισμένου διεθνούς διπολικού συστήματος και χωρίς να θίγεται ο στρατηγικός προσανατολισμός της χώρας. Σήμερα, όμως, αυτό το ξεκάθαρο διεθνές σύστημα δεν υφίσταται πλέον. Υπάρχουν ασάφεια, ζυμώσεις, μεικτά στοιχεία ανταγωνισμού – συνεργιών μεταξύ των μεγάλων δυνάμεων, πόλωση και διαλυτικά στοιχεία μέσα στο εσωτερικό της «Δύσης» και πολλά άλλα. Όμως, αυτός είναι ένας υπερβολικά πολύπλοκος κόσμος για να γίνει αντιληπτός από τις εκπαιδευμένες να λειτουργούν σε απλά και κατανοητά διπολικά σχήματα ελληνικές ελίτ και δεν αισθάνονται καθό-

Η γεροντική άνοια Έχει εγκλωβιστεί σε ένα παρελθόν, που ίσως δεν υπήρξε και ποτέ, και, αδυνατώντας να κατανοήσει τον πολύπλοκο σημερινό κόσμο, καταφεύγει σε μια υπεραπλουστευμένη καρικατούρα του παλαιού διπολικού κόσμου, μέσα στον οποίον νοιώθει άνετα. Το αποτέλεσμα είναι να ταυτίζεται ολοκληρωτικά και απόλυτα με τον δυτικό παράγοντα, τον οποίο είχε μάθει να υπηρετεί και να νοιώθει ότι ασκεί την ορθή εξωτερική πολιτική. Θα μπορούσαμε, ίσως, να παρομοιάσουμε το ελληνικό σύστημα εξουσίας με έναν γηραλέο άνθρωπο, ο οποίος αντιμετωπίζει προβλήματα άνοιας, δεν αντιλαμβάνεται πια τον κόσμο γύρω του και καταφεύγει φαντασιακά στην παιδική του ηλικία για να βρει καταφύγιο στις απλότητα των σχέσεων εκείνης της εποχής. Βέβαια, κάποιος μπορεί θεωρήσει ότι τα λεγόμενα του γράφοντος είναι υπερβολικά ή και εντελώς εκτός πραγματικότητας. Όμως, το γεγονός παραμένει ότι η ελληνική κυβέρνηση δείχνει να έχει επιλέξει μια πολιτική απόλυτης ταύτισης με τη «Δύση» και μια εξίσου απόλυτη εχθρότητα έναντι της Ρωσίας, τη στιγμή που τόσο οι ΗΠΑ όσο και πολλές δυτικοευρωπαϊκές χώρες εξετάζουν δυνατότητες επανεκκίνησης των σχέσεων τους με τη Μόσχα. Είναι εμφανές ότι η πολιτική των Αθηνών δεν ταυτίζεται με το γεωπολιτικό χρόνο και αυτό είναι πολύ επικίνδυνο.

• Ιούλιος - Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2018 • IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ

15


ΕΘΝΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ

Η κρίση στις σχέσεις Ρωσίας και Ελλάδας είναι πιο σοβαρή απ’ ότι φαίνεται: Ο τουρκικός ρόλος Γράφει ο Μιχάλης Ιγναντίου Την ίδια ώρα που οι σχέσεις της Ουάσιγκτον και της Άγκυρας βρίσκονται στο ναδίρ και η τουρκική οικονομία οδεύει στα τάρταρα, μία άλλη διεθνής κρίση υποβόσκει, για τη δημιουργία της οποίας θα μπορούσαν να έχουν ανάμειξη και άλλες χώρες, με πρώτη την Τουρκία. Η Ελλάδα και η Ρωσία ανταλλάσσουν εδώ και εβδομάδες πυρά, και χθες ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς μίλησε για πρώτη φορά για το ενδεχόμενο η Μόσχα να εκτελεί έργο για την Τουρκία εναντίον της Αθήνας. Η παράγραφος της ανακοίνωσης του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών, που προκάλεσε αίσθηση, είναι η εξής: “Η Ρωσία, αυτή τη στιγμή, δείχνει ως να μη μπορεί να αντιληφθεί τις θέσεις αρχών της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής. Από τότε που πολεμά ως σύντροφος εν όπλοις της Τουρκίας και της παρέχει σειρά διευκολύνσεων στον τομέα της ασφάλειας, δείχνει να απομακρύνεται σταθερά από θέσεις που αρμόζουν στο επίπεδο φιλίας και συνεργασίας που χαρακτήριζε τις σχέσεις ΕλλάδαςΡωσίας εδώ και 190 χρόνια. Δείχνει να μην αντιλαμβάνεται ότι η Ελλάδα έχει δικά της συμφέροντα και κριτήρια στη διεθνή πολιτική». Η κατηγορία εναντίον της Ρωσίας, και η αναφορά στη σχέση της με την Τουρκία, η οποία είναι πλέον στρατηγική, συζητήθηκε και στο εξωτερικό, καθώς -χωρίς ίσως να το περίμενε η Ελλάδαειπώθηκε μία μεγάλη αλήθεια, που την έκρυβαν μέχρι τώρα οι Αμερικανοί και οι σύμμαχοι του ΝΑΤΟ: ότι η Μόσχα και η ΄Άγκυρα, μαζί με την Τεχεράνη έχουν συμμαχήσει στο πρότυπο -όσο και να προκαλεί ρίγος- του αλήστου μνήμης Συμφώνου της Βαρσοβίας, και ενώ η 16

Τουρκία παραμένει ακόμα και σήμερα ένας δύσκολος σύμμαχος και στο ΝΑΤΟ. Στις αρχές Ιουλίου, στις Βρυξέλλες, τέθηκε αθόρυβα το θέμα της πιθανής απώλειας μυστικών της Δυτικής Συμμαχίας από τη Ρωσία με τη βοήθεια της Τουρκίας, αλλά η αμερικανική πλευρά, που καιγόταν για την υπόθεση του Πάστορα Άντριου Μπράνσον, απέρριψε κάθε ιδέα για συζήτησή του. Τώρα, ακόμα και οι αφελείς της αμερικανικής γραφειοκρατίας, άρχισαν να αντιλαμβάνονται ότι η Τουρκία είναι απλά μία εχθρική χώρα. Στη δημοσιογραφική μου καριέρα γνώρισα πολλούς γραφειοκράτες, που δεν ήθελαν να ακούσουν τα δικά μας επιχειρήματα για την Τουρκία. Με ικανοποίηση τους ακούω να τα επαναλαμβάνουν ως δικά τους πλέον. Όμως, προσωπικά δεν έχω την παραμικρή εμπιστοσύνη. Φοβάμαι πως αν ο Ερντογάν προδώσει τον Πούτιν, που είναι ένα πιθανό ενδεχόμενο, θα σπεύσουν να τον αγκαλιάσουν και από τη …χαρά τους να του χαρίσουν και την Κύπρο, όπως επιχείρησαν το 2004… Όλα είναι πιθανά. Όμως, για τώρα τουλάχιστον, και για όσο ο πρόεδρος της Τουρκίας τους ψήνει το ψάρι στα χείλη, οι Αμερικανοί θα τον πολεμήσουν και θα προσπαθήσουν να τον γονατίσουν ώστε παρακαλώντας να ζητά την εύνοια και τη βοήθειά τους.

• IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ • Ιούλιος - Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2018

Το θέμα είναι άλλο πλέον. Η Ελλάδα δέχεται επίθεση από τη Ρωσία του Πούτιν, ο οποίος στη φάση αυτή εξυπηρετεί τον Ταγίπ Ερντογάν, και οι σύμμαχοι της στην Ουάσιγκτον και στις Βρυξέλλες δεν πρόσφεραν ακόμα χείρα βοηθείας και φιλίας. Η Ελλάδα έχει ανάγκη αυτή τη βοήθεια και την υποστήριξη, διότι ο Πούτιν δεν είναι ένας νορμάλ ηγέτης. Στην άσκηση της πολιτικής δεν έχει κανένα απολύτως συναίσθημα. Βαδίζει στη βάση της εξυπηρέτησης των στρατηγικών και οικονομικών του συμφερόντων. Και τα συμφέροντα του πιστεύει ότι δεν εξυπηρετούνται από την Ελλάδα, η οποία με τη Συμφωνία των Πρεσπών, ψαλίδισε τα όνειρα του για τη ρωσική επικράτηση στα Βαλκάνια. Η Ρωσία, μόνο με την αμφιλεγόμενη Σερβία να την ακούει, και όχι πάντα, είναι εκτός του γεωστρατηγικού παιγνιδιού στη Βαλκανική. Η σημερινή Ρωσία είναι κάτι διαφορετικό από αυτή που ξέραμε στο παρελθόν. Είναι ένα εθνικιστικό-χριστιανικό κράτος του οποίου ηγείται ένας σκληρός αυταρχικός πολιτικός, ο οποίος πιστεύει με φανατισμό στη Μεγάλη Ορθόδοξη Ρωσία. Εγώ θα στοιχηματίσω, ότι δεν θα διστάσει να «σταυρώσει» και το Οικουμενικό Πατριαρχείο της Κωνσταντινούπολης, με τη βοήθεια του Ερντογάν, για να του πάρει τα σκήπτρα το Πατριαρχείο της Μόσχας.


ΕΘΝΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ Αυτή τη στιγμή, η Ρωσία θεωρεί την Ελλάδα μία εχθρική χώρα. Όλα αυτές οι κουβέντες για τον «ξανθό ηγέτη» και το «ξανθό γένος», που θα συντρίψουν την Τουρκία προς δόξα της Ορθοδοξίας, είναι κουραφέξαλα και κουβέντες του καφενέ.

Οι Αμερικανοί βάζουν στη μέγγενη τον Ερντογάν

Η σημερινή Ρωσία παίζει ξεκάθαρα το παιγνίδι της Τουρκίας σε όλα τα επίπεδα, και ο μόνος λόγος που στηρίζει ακόμα την Κύπρο στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, είναι το ρωσικό χρήμα που φυλάσσεται στις κυπριακές τράπεζες. Για το λόγο αυτό, και για όσο δεν βρίσκουν άλλο «παράδεισο», οι Ρώσοι θα συνεχίσουν να βοηθούν την Κύπρο. Είναι και υποχρεωμένοι και αναγκασμένοι. Η κρίση στις σχέσεις της Ρωσίας και της Ελλάδας είναι επικίνδυνη και δεν θα ξεπεραστεί εύκολα. Δεν πρόκειται για ένα απλό «καυγά», ούτε είναι επιχείρημα ότι όλα συμβαίνουν λόγω του «οξύθυμου» Κοτζιά. Είναι στρατηγική επιλογή της Μόσχας αυτή η σύγκρουση και έχει στόχο και την Ελλάδα, και το Φανάρι και το Άγιο Όρος. Ας μην είμαστε αφελείς. Σίγουρα, θα ήταν προτιμότερο να είχαν λυθεί αθόρυβα τα προβλήματα με τη Ρωσία, Όμως, στις πολλές οχλήσεις της Αθήνας για να σταματήσει ο υπόγειος πόλεμος των εθνικιστών, που στηρίζονταν από τη Μόσχα, οι Ρώσοι αγνόησαν τις ελληνικές εκκλήσεις. Και τότε δεν υπήρχε άλλη επιλογή για την Αθήνα. Η δημοσιοποίηση του θέματος ήταν αναγκαία. ΥΣΤΕΡΟΓΡΑΦΟ: Διαβάζω όλους αυτούς τους φιλοδυτικούς και νεοφιλελεύθερους αναλυτές, που για χρόνια βρίζουν τον Πούτιν και τη Ρωσία, να έχουν βγει εκτός εαυτού και να νοιάζονται ξαφνικά για τις καλές σχέσεις της Μόσχας με την Αθήνα. Δεν καταλαβαίνουν ότι γίνονται γελοίοι; Πηγή hellasjournal.com

Γράφει ο Σταύρος Λυγερός, Δημοσιογράφος Η επιβολή αμερικανικών κυρώσεων είναι μία σαφής ένδειξη ότι η Ουάσιγκτον διαβαίνει τον Ρουβίκωνα σε σχέση με τον Ερντογάν. Η άρνηση της Άγκυρας να απελευθερώσει τον πάστορα Μπράνσον είναι η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι. Οι Αμερικανοί κατάπιαν πολλές προκλήσεις στην προσπάθειά τους να επαναφέρουν την Τουρκία στο δυτικό μαντρί. Με την πάροδο του χρόνου, όμως, διαπίστωσαν ότι η υποχωρητική τακτική τους αντί να επιφέρει τουλάχιστον έναν συμβιβασμό με το νεοσουλτάνο, τον αποθράσυνε. Ούτε και τότε, όμως, πήγαν σε ρήξη. Προτίμησαν τις πλαγιοκοπήσεις, με σκοπό να τον πειθαναγκάσουν να κάνει βήματα πίσω. Σ’ αυτό το πλαίσιο εγγράφεται η παραπομπή στην αμερικανική Δικαιοσύνη του τραπεζίτη Αττίλα, ο οποίος, ενεργώντας για λογαριασμό της οικογένειας Ερντογάν, είχε σπάσει το εμπάργκο με το Ιράν. Επίσης, η παραπομπή των σωματοφυλάκων του Τούρκου προέδρου, οι οποίοι είχαν βιαιοπραγήσει εναντίον Αρμενίων διαδηλωτών στην Ουάσιγκτον κατά τη διάρκεια της εκεί επίσημης επίσκεψης. Στο ίδιο πλαίσιο εγγράφονται και οι κινήσεις υπονόμευσης της τουρκικής οικονο-

μίας που έχουν ως αποτέλεσμα τις μεγάλες απώλειες της τουρκικής λίρας έναντι του δολαρίου. Και βεβαίως στο ίδιο πλαίσιο εγγράφονται και οι πρωτοβουλίες του Κογκρέσου να εμποδίσουν την παράδοση των μαχητικών F-35 στην Τουρκία. Όταν μετά την κατάρριψη του ρωσικού μαχητικού ο Ερντογάν είχε διαπιστώσει την απροθυμία της Ουάσιγκτον να ακολουθήσει την Άγκυρα σε μία μετωπική αντιπαράθεση με τη Ρωσία στη Συρία, είχα εκφράσει την εκτίμηση ότι -λόγω και του Κουρδικού- οι αμερικανοτουρκικές σχέσεις εισέρχονται σε δύσκολη περίοδο. Όταν αργότερα ο Τούρκος πρόεδρος προσέγγισε τη Μόσχα, η συσσώρευση πυκνών νεφών προμήνυε καταιγίδα. Ο γεωπολιτικός εναγκαλισμός με τον Πούτιν και κυρίως το αποτυχημένο πραξικόπημα του Ιουλίου 2016 προκάλεσαν βαθύ ρήγμα, το οποίο -όπως είχα τότε προβλέψει- βαθαίνει αντί να γεφυρώνεται. Υπενθυμίζουμε ότι μέχρι ένα χρονικό σημείο, σχεδόν μέχρι το 2012, ο Ερντογάν ήταν ο εκλεκτός της Δύσης. Αυτό άλλαξε όταν άρχισε να ξεδιπλώνει τη δική του πολιτική ατζέντα και να εμφανίζει τάσεις γεωπολιτικής αυτονόμησης από τις ΗΠΑ. Το Κουρδικό έπαιξε βασικό ρόλο για να εκδηλώσει αυτές τις τάσεις. Η Ουάσιγκτον έχει ισχυρό λόγο που δεν θέλει να εγκαταλείψει το χαρτί των Κούρδων, παρά τις

Συνέχεια στην επόμενη σελίδα

• Ιούλιος - Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2018 • IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ

17


ΔΙΕΘΝΗ ΘΕΜΑΤΑ Συνέχεια από την προηγούμενη σελίδα

εκπτώσεις που τους τελευταίους μήνες έκανε για να τα βρει με την Άγκυρα. Το κουρδικό αγκάθι Ο πρώτος λόγος είναι ότι οι Κούρδοι έχουν αποδείξει πως είναι αξιόπιστη δύναμη. Ο δεύτερος είναι ότι έχουν όλες τις προϋποθέσεις για να λειτουργήσουν ως στρατηγικός εταίρος της υπερδύναμης στην περιοχή, εάν, βεβαίως κι αυτή από την πλευρά της υποστηρίξει τις βασικές εθνικές επιδιώξεις τους. Δεν είναι τυχαίο, βεβαίως, ότι το Ισραήλ έχει από νωρίς κάνει τη στρατηγική επιλογή του υπέρ της ίδρυσης κουρδικού κράτους. Η συμμαχία των Αμερικανών με το παρακλάδι του ΡΚΚ στη Συρία τροφοδότησε την καχυποψία του Ερντογάν για τις προθέσεις τους. Αυτός ήταν βασικός λόγος που τον εξώθησε να στραφεί προς τη Μόσχα. Η απόπειρα ανατροπής του τον Ιούλιο 2016 έπεισε τον Τούρκο πρόεδρο πως πίσω από τους πραξικοπηματίες ήταν οι ΗΠΑ. Όταν καταγγέλλει τον Γκιουλέν, στην πραγματικότητα δείχνει τη CIA. Οι συνεχείς τριβές και τα ουκ ολίγα επεισόδια που μεσολάβησαν από τότε είναι μία ισχυρή ένδειξη ότι το χάσμα τείνει να μετατραπεί σε ρήξη, παρότι επισήμως και οι δύο πλευρές δεν το ομολογούν. Οι Αμερικανοί δεν θέλουν να χάσουν την Τουρκία, την οποία θεωρούν πολύτιμο γεωπολιτικό οικόπεδο. Γι’ αυτό και παρά την κατά καιρούς επιθετική ρητορική του Τούρκου προέδρου, όπως προανέφερα, είχαν αποφύγει να ωθήσουν τα πράγματα σε ανοικτή ρήξη. Το ερώτημα που απασχολούσε το Στέητ Ντηπάρτμεντ είναι εάν οι κινήσεις του Ερντογάν για αυτονόμηση από τις ΗΠΑ και προσέγγιση με τη Ρωσία είναι συγκυριακές και έχουν στόχο την επίτευξη ενός συμβιβασμού, ή πρόκειται για στρατηγική επιλογή. Γεφυρώσιμο ή όχι το ρήγμα; Η εκτίμηση που κυριαρχούσε αρχικά στην Ουάσιγκτον ήταν πως το χάσμα μπορεί να γεφυρωθεί. Μία σημαντική προσπάθεια ήταν η αποστολή του τότε υπουργού Εξωτερικών Τίλερσον στην Άγκυρα. Στις συνομιλίες που είχε με τον Ερντογάν είχε προσφέρει κάποια ανταλλάγματα κυρίως σχετικά με τους Κούρδους στη Συρία, αλλά ο Τούρκος πρόε18

δρος ζητούσε την έκδοση του Γκιουλέν και τον τερματισμό της αμερικανικής έρευνας για το τουρκικό τραπεζικό σύστημα. Σημαντικός κρίκος στην αλυσίδα των αμερικανικών προσπαθειών ήταν η συνάντηση Τραμπ-Ερντογάν στο περιθώριο της τελευταίας συνόδου κορυφής του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες. Η Ουάσιγκτον υποστηρίζει πως ο Τούρκος πρόεδρος υποσχέθηκε την απελευθέρωση του πάστορα κι ότι αθέτησε τον λόγο του. Αυτή ήταν η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι και ελήφθη η απόφαση για επιβολή κυρώσεων. Η μέθοδος, άλλωστε, είναι η ίδια. Όπως έχει φανεί και στις περιπτώσεις της Ρωσίας και του Ιράν, η Ουάσιγκτον αρχίζει με την επιβολή κάποιων κυρώσεων και σταδιακά κλιμακώνει. Το τελευταίο διάστημα, άλλωστε, στην Ουάσιγκτον κερδίζει έδαφος η γραμμή για την ανάγκη να γίνουν κινήσεις με σκοπό το στρίμωγμα της Τουρκίας, έστω κι αν αυτό μπορεί να οδηγήσει σε ανοικτή ρήξη. Είναι ακριβώς μέσα σ’ αυτό το κλίμα που επιβλήθηκαν οι κυρώσεις. Υπενθυμίζουμε πως στις τουρκικές φυλακές υπάρχουν σήμερα 20 περίπου Αμερικανοί ουσιαστικά πολιτικοί κρατούμενοι. Μεταξύ αυτών είναι και τουρκικής καταγωγής υπάλληλοι του αμερικανικού προξενείου στην Κωνσταντινούπολη. Σε αναζήτηση διάδοχης κατάστασης Πριν τις τελευταίες εκλογές οι σχεδιαστές της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής αναζητούσαν διάδοχες προσωπικότητες και δυνάμεις, που -υπό προϋποθέσεις- θα μπορούσαν να προωθηθούν στο τιμόνι της Τουρκίας και οι οποίες ήταν πρόθυμες να αποκαταστήσουν τις αμερικανοτουρκικές σχέσεις στο παραδοσιακό πλαίσιό τους. Οι αναζητήσεις αυτές συνδέονταν και με τις πληροφορίες ότι η υγεία του Τούρκου προέδρου εμφανίζει σημάδια επιδείνωσης. Το αποτέλεσμα των εκλογών του περασμένου Ιουνίου, ωστόσο, έδειξε ότι αυτά τα σενάρια της αμερικανικής διπλωματίας ήταν αβάσιμα. Έδειξε ότι ο Ερντογάν παραμένει ο ηγέτης της Τουρκίας και μάλιστα με υπερεξουσίες, ως επικεφαλής ενός προσωποπαγούς καθεστώτος, το οποίο διαθέτει ισχυρή λαϊκή βάση στη

• IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ • Ιούλιος - Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2018

«βαθιά Τούρκία». Με άλλα λόγια, για το ορατό μέλλον η Τουρκία είναι άρρηκτα δεμένη με το νεοσουλτάνο της, γεγονός που επανέφερε ακόμα πιο επιτακτικά το δίλημμα για τους Αμερικανούς. Η επιβολή κυρώσεων εναντίον των υπουργών Δικαιοσύνης και Εσωτερικών της Τουρκίας με αφορμή την άρνηση απελευθέρωσης του πάστορα Μπράνσον είναι το πρώτο καθοριστικό βήμα προς τη ρήξη στις διμερείς σχέσεις. Η συνάντηση Πομπέο-Τσαβούσογλου στη Σιγγαπούρη έδειξε μία διάθεση να βρεθεί λύση. Ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών εμφανίσθηκε αισιόδοξος πως τις επόμενες ημέρες θα απελευθερωθεί και ο πάστορας Μπράνσον και άλλοι Αμερικανοί. Προς ρήξη Εάν ο Ερντογάν υποχωρήσει σ’ αυτό το ιδιότυπο μπραντεφέρ, πιθανότατα η Ουάσιγκτον δεν θα σταματήσει. Θα απαιτήσει πρόσθετα, με σκοπό να τον σύρει πίσω στο δυτικό μαντρί και μάλιστα με ταπεινωτικούς όρους. Στο αμερικανικό επιτελείο, άλλωστε, αρχίζει να επικρατεί πλέον η πεποίθηση πως ο Τούρκος πρόεδρος έχει ξεπεράσει τα όρια, πως δεν είναι αξιόπιστος και ως εκ τούτου δεν μπορούν να βρουν μαζί του έναν αξιόπιστο συμβιβασμό. Εάν, μάλιστα, υποχωρήσει στο ζήτημα του Μπράνσον θα επιβεβαιωθούν αυτοί που υποστήριζαν πως η μόνη γλώσσα που καταλαβαίνει ο Τούρκος πρόεδρος είναι η γλώσσα της ισχύος. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι η Ουάσιγκτον θα συνεχίσει την τακτική της μέγγενης που εγκαινίασε με τις κυρώσεις. Εκτός από τις κυρώσεις, άλλωστε, συνεχίζονται και οι πλαγιοκοπήσεις που έχουν φέρει την τουρκική οικονομία σε δυσχερή θέση. Όπως προανέφερα, από την πλευρά του ο Ερντογάν είναι πεπεισμένος πως πίσω από το πραξικόπημα του 2016 ήταν οι Αμερικανοί. Είναι πεπεισμένος πως τον έχουν προγράψει. Αυτός είναι ο λόγος που δεν τους έχει καμία εμπιστοσύνη και ως εκ τούτου είναι μάλλον απίθανο να επιστρέψει στο δυτικό μαντρί. Αυτό φάνηκε και από την αντίδρασή του στις αμερικανικές κυρώσεις. Επέβαλε συμμετρικές κυρώσεις εναντίον Αμερικανών υπουργών, σε μία προσπάθεια να δείξει


ΔΙΕΘΝΗ ΘΕΜΑΤΑ ότι μιλάει επί ίσοις όροις με την Ουάσιγκτον. Ενδεχομένως η κίνησή του αυτή να είναι μία εξισορρόπηση στο επίπεδο των εντυπώσεων της απελευθέρωσης του Μπράνσον και των άλλων Αμερικανών. Ίσως, όμως, και να είναι ένδειξη σκλήρυνσης και βήματος προς τη ρήξη. Ό,τι και από τα δύο να συμβαίνει, το πιθανότερο σενάριο για την εξέλιξη των αμερικανοτουρκικών σχέσεων είναι ότι ακόμα και η απελευθέρωση του Μπράνσον δεν πρόκειται να εξομαλύνει τις αμερικανοτουρκικές σχέσεις. Μπορεί προσωρινά να πέσουν οι τόνοι, αλλά δεν φαίνεται να έχουν θετική προοπτική, εκτός εάν ο Ερντογάν ουσιαστικά παραδοθεί. Το ενδεχόμενο αυτό, ωστόσο, για τους λόγους που προανέφερα, συγκεντρώνει ελάχιστες πιθανότητες. Γι’ αυτό και οι σχέσεις Ουάσιγκτον-Άγκυρας ή θα επιδεινωθούν περαιτέρω και με την κλιμάκωση των κυρώσεων θα οδηγηθούν σε ρήξη, ή θα συνεχίσουν για ένα διάστημα να πελαγοδρομούν μεταξύ φθοράς κι αφθαρσίας πριν διολισθήσουν προς τη ρήξη. Είναι προφανές πως από την εξέλιξη των σχέσεων Ουάσιγκτον-Άγκυρας το επόμενο διάστημα θα εξαρτηθεί σε καθοριστικό βαθμό και η διαμόρφωση των νέων γεωπολιτικών ισορροπιών στην Ανατολική Μεσόγειο. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι θα εξαρτηθεί και ο ρόλος της Ελλάδας. Έχω, άλλωστε, από την πρώτη στιγμή υπογραμμίσει ότι η ρήξη στις αμερικανοτουρκικές σχέσεις εκ των πραγμάτων θα μετατρέψει την Ελλάδα στο δυτικό σύστημα ασφαλείας, από χώρα δεύτερης γραμμής, που ήταν μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, σε χώρα πρώτης γραμμής.

Ο Σουλτάνος με τις Υπερεξουσίες!

Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν: « L' État, c'est moi » Γράφει ο Ιωάννης Αθαν. Μπαλτζώης*

Οι εκλογές στην Τουρκία με το νέο Σύνταγμα και την ανάληψη της προεδρίας από τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν αποτελούν την αρχή της νέας εποχής για την Τουρκία (της Νέας Τουρκίας), ένα νέο σύστημα διακυβέρνησης του ενός ανδρός (One Man Show). «Το Κράτος είμαι εγώ» (L'État, c'est moi ), διακήρυττε με αλαζονεία ο βασιλιάς της Γαλλίας, Λουδοβίκος XIV και κάπως έτσι θα σκέφτεται και ο Σουλτάνος Ερντογάν σήμερα. Ο «Βασιλιάς Ήλιος» της Γαλλίας που οι αριστοκράτες θεωρούσαν προνόμιο να τον βλέπουν να αφοδεύει, να ξυρίζεται ή να σπάει το αυγό του. Λειτουργούσε ο Λουδοβίκος XIV, ως ο απόλυτος μονάρχης και δεν του ξέφευγε τίποτα, από την εθνική θρησκεία μέχρι και τη συντήρηση των δέντρων!! Θέσπισε νέους νόμους, εξαπέλυσε πολέμους, όρισε νέα πλαίσια στην τέχνη και τη λογοτεχνία, όλα με σκοπό να προβληθεί ο ίδιος. «Το κυρίαρχο πάθος μου είναι σίγουρα η αγάπη μου για τη δόξα», παραδέχτηκε κάποτε. Εδώ οι απόψεις των δύο, ταυτίζονται πλήρως. Ο ΝΕΟΣ ΑΤΑΤΟΥΡΚ Ένας δημοφιλής στην Τουρκία χιουμοριστικός ιστότοπος, ο Zaytung, που δημο-

σιεύει «ειδήσεις» με επίγραμμα "Τίμιες, Αμερόληπτες, Ανήθικες Ειδήσεις", δημοσίευσε ένα άρθρο με τίτλο "Το προεδρικό σύστημα επηρεάζει την Φενέρμπαχτσε", την δημοφιλή ποδοσφαιρική ομάδα της Κωνσταντινούπολης, που οπαδός της είναι και ο πρόεδρος Ερντογάν. Το άρθρο ανέφερε ότι στο τελευταίο προεδρικό διάταγμα που υπογράφτηκε από τον Πρόεδρο Ερντογάν, υπαγορεύει και εντέλει την Φενερμπαχτσέ, ότι από τούδε η ομάδα θα έπρεπε να εμφανίζεται στο γήπεδο με έναν αμυντικό μέσο, αντί για δύο, ως μέχρι τούδε, με προφανή χιουμοριστική διάθεση και για να καταδείξει ότι ο πρόεδρος Ερντογάν έχει άποψη για τα πάντα και θα παρεμβαίνει με προεδρικά διατάγματα για τα πάντα, ακόμη και για θέματα τακτικής μιας ποδοσφαιρικής ομάδας. Ο Ερντογάν κυριαρχεί στην Τουρκία για περίπου 16 χρόνια, αλλά γι 'αυτόν, αυτό δεν αρκεί. Με τις διπλές εκλογές της 24ης Ιουνίου 2018 (προεδρικές και κοινοβουλευτικές), αφού κέρδισε την προεδρία και την κοινοβουλευτική πλειοψηφία με την συνεργασία του κόμματός του ΑΚΠ με το ακροδεξιό κόμμα ΜΗΡ, στην ουσία μετέτρεψε το κοινοβουλευτικό σύστημα της Τουρκίας σε ένα εκτελεστικό προεδρικό σύστημα, χωρίς σχεδόν καθόλου έλεγχο και ισορροπία. Ο Ερντογάν, είναι αναμφίβολα ο πιο δημοφιΣυνέχεια στην επόμενη σελίδα

• Ιούλιος - Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2018 • IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ

19


ΔΙΕΘΝΗ ΘΕΜΑΤΑ Συνέχεια από την προηγούμενη σελίδα

λής, αλλά ταυτόχρονα και ο πιο διχαστικός ηγέτης στη σύγχρονη τουρκική ιστορία. Έχει ήδη κυριαρχήσει στη χώρα περισσότερο και από τον Μουσταφά Κεμάλ , τον ιδρυτή της σύγχρονης, κοσμικής Τουρκίας, τον επονομαζόμενο Ατατούρκ (πατέρας των Τούρκων). Το 2023, όταν θα λήξει η προεδρική του θητεία, ο Ερντογάν θα έχει κυβερνήσει την Τουρκία για 21 χρόνια, σε σύγκριση με το 15 του Μουσταφά Κεμάλ, άρα θα γίνει ο νέος Ατατούρκ και μάλιστα πολύ καλύτερος του αρχικού. Και το 2023 ο Ερντογάν θα είναι ξανά υποψήφιος για μια άλλη πενταετή θητεία. Και ποιος αμφισβητεί ότι δεν θα κερδίσει ξανά, όταν μέχρι τώρα σε 14 εκλογικές αναμετρήσεις είναι ο απόλυτος κυρίαρχος και νικητής; Η ΝΕΑ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ Ο Ερντογάν, πραγματικός Σουλτάνος, είναι επικεφαλής της εκτελεστικής εξουσίας και διορίζει τα μέλη του υπουργικού συμβουλίου όπως επιθυμεί, ακόμη και με ανθρώπους εκτός βουλής. Έχει την αποκλειστική αρμοδιότητα έκδοσης προεδρικών διαταγμάτων, τα οποία έχουν ισχύ νόμου, ενώ ο ίδιος θα μπορεί να επιλέγει και να διορίζει την ηγεσία του δικαστικού σώματος. Η χώρα διοικείται πλέον από τον ίδιο, με την βοήθεια 16 υπουργείων, 9 επιτροπών και 4 ειδικών γραφείων που ιδρύονται με το νέο σύστημα. Ουσιαστικά καταργείται το Σύνταγμα, καθώς και η διάκριση των εξουσιών, ενώ δεν υπάρχει κανένας θεσμικός έλεγχος στις πράξεις και στις εξουσίες του υπερ-προέδρου. Το νέο υπουργικό συμβούλιο του Ερντογάν αποτελείται κυρίως από νεοφερμένους και όχι απαραίτητα πολιτικών προσώπων. Έτσι μεταξύ αυτών συμπεριλαμβάνονται τέσσερις επιχειρηματίες. Συγκεκριμένα, ένας ταξιδιωτικός πράκτορας, ως Υπουργός τουρισμού, ένας ιδιοκτήτης κολλεγίου ως υπουργός παιδείας, ένας επιχειρηματίας ως υπουργός εμπορίου και ένας ιδιοκτήτης νοσοκομείου ως υπουργός Υγείας, όλοι φίλοι και υποστηρικτές του προέδρου 20

Ερντογάν. Οι περισσότεροι άλλοι νέοι υπουργοί είναι βασικά τεχνοκράτες. Μόνο δύο βασικές θέσεις του υπουργικού συμβουλίου παρέμειναν αμετάβλητες. Ο υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου και ο υπουργός Εσωτερικών Σουλειμάν Σοϋλού διατήρησαν τα χαρτοφυλάκιά των, αφού είναι δύο άτομα, της απολύτου εμπιστοσύνης και του στενού περιβάλλοντος του Ερντογάν. Ο μεν Τσαβούσογλου ενεργούσε μέχρι τώρα περισσότερο ως «γραμματέας» και εντολοδόχος του προέδρου και όχι ως υπουργός χάραξης εξωτερικής πολιτικής και προφανώς έτσι θα συνεχίσει. Από την άλλη ο Σοϋλού, αντιπρόεδρος του ΑΚΠ, θεωρείται «γεράκι» στον πόλεμο κατά του Κουρδικού ΡΚΚ, καθώς και των Κούρδων της Συρίας (YPG). Μαζί με τον αρχηγό της Στρατοχωροφυλακής (Τζαντάρμα) στρατηγό Αρίφ Τσετίν, διεξήγαγαν μαζί τον Τουρκικό Στρατό, δύο στρατιωτικές επιχειρήσεις (την «Ασπίδα του Ευφράτη» το 2016 και «Κλάδος Ελαίας» το 2018) κατά των Κούρδων της Συρίας, με εισβολή, κατάληψη και κατοχή εδαφών στην Βόρεια Συρία. Οι επιχειρήσεις θεωρήθηκαν επιτυχείς, αφού κατελήφθησαν Συριακά εδάφη στην περιοχή της Γιαραμπλούς και στο Κουρδικό καντόνι του Αφρίν στα Βόρεια της Συρίας, με ελάχιστες απώλειες για την Τουρκία, για άλλους λόγους, παρά για την στρατιωτική δεξιότητα και ικανότητα των Τουρκικών Ε.Δ., πλην όμως δεν είναι του παρόντος. Έτσι η διατήρηση του Σοϋλού στην θέση του και την τοποθέτηση του πρώην Αρχηγού του γενικού Επιτελείου στρατηγού Χουλουσί Ακάρ ως Υπουργού Άμυνας, εκφράζει την θέληση και την συνέχεια της επιθετικής πολιτικής του Ερντογάν κατά των Κούρδων στην Συρία. ΟΙ ΕΞΟΥΣΙΕΣ ΕΡΝΤΟΓΑΝ Ο Ερντογάν, είναι τώρα αρχηγός κράτους, της κυβέρνησης και του κυβερνώντος κόμματος, ελέγχοντας και τις τρεις εξουσίες. Σε πρόσφατο άρθρο του στο Ισραηλινό Think Tank BESA, ο δημοσιογράφος Burak Bekdil από την Άγκυρα , αναφέρεται στις υπερεξουσίες του Ερντογάν αναλυτικά, προκαλώντας έκ-

• IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ • Ιούλιος - Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2018

πληξη για το πόσα πράγματα έχει αρμοδιότητα ο νέος πρόεδρος, δηλαδή ο Σουλτάνος Ερντογάν. Το νέο σύστημα παρέχει τρομακτικές υπερεξουσίες στον επικεφαλής του κράτους τις οποίες κανένας ηγέτης της Τουρκίας μέχρι σήμερα δεν διέθετε. Ούτε καν ο ιδρυτής της χώρας, ο Μουσταφά Κεμάλ. Στο σύστημα αυτό δεν υπάρχει πρωθυπουργός , ένας θεσμός που υπήρχε για πάνω από χίλια χρόνια στο σύστημα διακυβέρνησης της χώρας, από την εποχή των Σελτζούκων, στην εποχή των Οθωμανών και στην εποχή της Δημοκρατίας από το 1923 και ο ρόλος του υπουργικού συμβουλίου στη διακυβέρνηση της χώρας αλλάζει και υποβιβάζεται. Θα είναι επικεφαλής, εκτός από το υπουργικό συμβούλιο, σε πλήθος προεδρικών συμβουλίων που θα συστήνουν την πολιτική του κράτους για την επιστήμη, την τεχνολογία και την καινοτομία, την εκπαίδευση, την οικονομία, την ασφάλεια και την εξωτερική πολιτική, την δικαιοσύνη, · τον πολιτισμό και τις τέχνες, την υγεία και την ασφάλεια των τροφίμων , τις κοινωνικές πολιτικές, καθώς · και την τοπική διοίκηση. Θα είναι ακόμη υπεύθυνος για την εθνική κληρονομιά, τις Ένοπλες Δυνάμεις, την αμυντική βιομηχανία, τις θρησκευτικές υποθέσεις, το κυβερνητικό ταμείο πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων, το Εθνικό Συμβούλιο Ασφαλείας, το κρατικό συμβούλιο επιθεώρησης και τη διεύθυνση επικοινωνιών. Αλλά αυτό δεν αρκεί. Μπορεί να ακούγεται σαν αστείο, αλλά ο Τούρκος πρόεδρος θα έχει επίσης την εξουσία να καθορίζει τις τιμές των φαρμακευτικών προϊόντων, καθώς και τα πρόστιμα για τους αυτοκινητιστές που οδηγούν χωρίς χειμερινά ελαστικά σε χιονισμένους δρόμους. Θα έχει αρμοδιότητα να επιθεωρεί και να επιβάλει απαγορεύσεις πτήσεων και να καθορίσει συντελεστές για επιθεωρήσεις οχημάτων, να διορίζει τα μέλη των συμβουλίων οδικής ασφάλειας, να αποφασίζει για τα επενδυτικά κίνητρα και να καθορίζει τους τόπους των ζωνών ελεύθερου εμπορίου!! Επιπλέον, ο Ερντογάν θα έχει την αποκλειστική αρμοδιότητα να διορίζει


ΔΙΕΘΝΗ ΘΕΜΑΤΑ κίας, τελείως διαφορετική από την μεγάλη μάζα των σουνιτών μουσουλμάνων, που απεχθάνονται τον Ερντογάν και την πολιτική του, αλλά δεν μπορούν να κάνουν διαφορετικά. Και φυσικά το τρίτο μέρος αποτελούν οι Κούρδοι, που απέχουν από τα μεγαλοιδεατικά εθνικιστικά οράματα του Σουλτάνου, ακόμη αντέχουν, αντιστέκονται και έχουν το δικό τους όραμα: Την δημιουργία του Κουρδικού τους κράτους. Τρεις κόσμοι διαφορετικοί ιδεολογικά και το κυριότερο πολιτισμικά και κυρίαρχος όλων και παντοδύναμος ο Σουλτάνος Ερντογάν. Οι εκλογές αυτές αποκάλυψαν αυτό που χαρακτηρίζει σήμερα την Τουρκία. Μια ανομοιογενή τριχοτομημένη χώρα. Από την μια ο Σουλτάνος Ερντογάν, που κυριάρχησε σε ολόκληρη την κεντρική Τουρκία και στις λαϊκές μάζες των μουσουλμάνων και από την άλλη πλευρά η κοσμική ελίτ των μεγάλων πόλεων, των παραλίων της Δυτικής Τουρκίας,

τους προέδρους και τα μέλη της Διεύθυνσης Θρησκευτικών Υποθέσεων, του Συμβουλίου Ανώτατης Εκπαίδευσης, των πανεπιστημίων, του Εθνικού Πανεπιστημιακού Εξεταστικού Συμβουλίου, του κρατικού ραδιοτηλεοπτικού οργανισμού TRT, του Εθνικού Οργανισμού Πληροφοριών, του Κρατικού Επιθεωρητικού Συμβουλίου, των μελών της Αμυντικής Βιομηχανίας, τα όργανα κοινωνικής ασφάλισης, την υπηρεσία συνεργασίας και ανάπτυξης της Τουρκίας, το κρατικό στατιστικό ίδρυμα, τα συμβούλια επιθεώρησης των υπουργείων, την κρατική κατοικία, την κρατική υπηρεσία διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας, τον Τουρκικό Οργανισμό Ατομικής Ενέργειας , τους οργανισμούς περιφερειακής ανάπτυξης και το κρατικό ερευνητικό ίδρυμα TUBITAK. Όταν ο ιστότοπος αναφέρθηκε ακόμη και στο σύστημα και την ποδοσφαιρική τακτική της Φενέρμπαχτσέ, που καθορίστηκε με προεδρικό διάταγμα του Ερντογάν, πολλοί το θεώρησαν, ως ένα ακόμη χιουμοριστικό δημοσίευμα, στην πραγματικότητα είναι αυτό που συμβαίνει σήμερα στην Τουρκία και πόσο παντοδύναμος είναι ο Ερντογάν. ΕΠΙΛΟΓΟΣ Το Ερντογανικής έμπνευσης διοικητικό αυτό μοντέλο της Τουρκίας, δεν

μοιάζει καθόλου με τα συστήματα των ΗΠΑ και της Γαλλίας παρά το ότι ο ελεγχόμενος συστημικός Τουρκικός τύπος επιχειρεί να το προπαγανδίσει ως παρόμοιο με αυτά. Πρόκειται ξεκάθαρα για μια απολυταρχικού τύπου κρατική διακυβέρνηση, η οποία καλύπτεται από έναν εκλογικό δημοκρατικό μανδύα, σε μια αμφιλεγόμενη από πολλούς παρατηρητές εκλογική διαδικασία. Με δύο διαφορετικές ψηφοφορίες, η πρώτη τον Απρίλιο του 2017 και η δεύτερη τον Ιούνιο του 2018, οι Τούρκοι επέλεξαν να αλλάξουν ριζικά το υφιστάμενο καθεστώς, θεωρώντας ότι προχωρούν έτσι το δημοκρατικό σύστημα. Έχουν επιλέξει έναν ισχυρό και παντοδύναμο εκτελεστικό πρόεδρο και έναν γκροτέσκο σύστημα ενός ανδρός αρχή, πάνω από ένα κοινοβουλευτικό σύστημα με ελέγχους και ισορροπίες. Ειρωνικά θα λέγαμε ότι ψήφισαν δημοκρατικά υπέρ ενός αντιδημοκρατικού και απολυταρχικού καθεστώτος. Οι εκλογές αυτές αποκάλυψαν αυτό που χαρακτηρίζει σήμερα την Τουρκία. Μια ανομοιογενή τριχοτομημένη χώρα. Από την μια ο Σουλτάνος Ερντογάν, που κυριάρχησε σε ολόκληρη την κεντρική Τουρκία και στις λαϊκές μάζες των μουσουλμάνων και από την άλλη πλευρά η κοσμική ελίτ των μεγάλων πόλεων, των παραλίων της Δυτικής Τουρ-

Η ψηφοφορία στις 24 Ιουνίου έκανε την de facto εκτελεστική προεδρία του Ερντογάν σε εκτελεστική προεδρία de jure. Ο Ερντογάν είναι πολύ ευτυχισμένος, όπως και οι πιστοί οπαδοί του. Μία ερώτηση παραμένει, ωστόσο, αναπάντητη. Τι θα συμβεί μετά τον Ερντογάν; Ποιος θα κυβερνήσει την Τουρκία και πώς, με τέτοια υπερβολική εξουσία στα χέρια του; Ο ίδιος ο Ερντογάν δεν έχει καμία απάντηση σε αυτό. Ούτε και κανένας άλλος δεν μπορεί να απαντήσει, όσο ζει και κυβερνάει ο Ερντογάν. Αν του συμβεί κάτι, τότε τα γεγονότα και οι εξελίξεις για την Τουρκία θα είναι καταιγιστικές, επικίνδυνες και ενδεχομένως διασπαστικές. Ως τότε, ο Σουλτάνος Ερντογάν, ως σύγχρονος Λουδοβίκος XIV με έπαρση, αλαζονεία, έλλειψη του μέτρου και με νεοοθωμανικά εθνικιστικά οράματα και αντιλήψεις θα αναφωνεί σε κάθε ευκαιρία: « L'État, c'est moi » . *Ο Ιωάννης Αθ. Μπαλτζώης είναι Αντγος (ε.α.) και Γεωπολιτικός Αναλυτής, Δίπλωμα Tactical Intelligence School (U.S. Army), κάτοχος Μεταπτυχιακού (M.Sc.) στην Γεωπολιτική Ανάλυση-Γεωστρατηγική Σύνθεση του Εθνικού & Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Μέλος ΔΣ Ελληνικού Ινστιτούτου Στρατηγικών Μελετών (ΕΛΙΣΜΕ). Πηγές:https://twitter.com/zaytung/ following?lang=el, BESA Center Perspectives Paper No. 910, July 30, 2018

• Ιούλιος - Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2018 • IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ

21


ΔΙΕΘΝΗ ΘΕΜΑΤΑ

Οι σχέσεις της Τουρκίας με ΗΠΑ-Ρωσία και πώς επηρεάζουν την Ελλάδα Οι ώρες αυτές είναι από εκείνες τις στιγμές που η Ιστορία κρατά την ανάσα της, περιμένοντας τις εξελίξεις.

Γράφει ο Βασίλης Κοψαχείλης*

Η οικονομική κρίση στην Τουρκία σε συνδυασμό με το σκληρό παιχνίδι των υπερδυνάμεων, ΗΠΑ και Ρωσίας, γύρω από τη γεωστρατηγική της αξία, εγείρει φόβους ότι ενδεχομένως ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να αποτολμήσει να παίξει το τελευταίο του χαρτί, θέλοντας να δείξει σε όλους ότι η Τουρκία είναι το αφεντικό που κρατά τα κλειδιά της Ανατολικής Μεσογείου. Όσο και αν δεν μας αρέσει εδώ στην Ελλάδα να μας το λένε, στις διεθνείς σχέσεις το μέγεθος μετράει. Και η Τουρκία είναι ένα μέγεθος πολύ σημαντικό, που για τις υπερδυνάμεις ΗΠΑ και Ρωσία αξίζει την ανάληψη υψηλών ρίσκων και θυσιών προκειμένου να κερδηθεί. Και επειδή εμείς είμαστε ένα μικρό μέγεθος, ενδεχομένως αν συνεχίσουμε να καπνίζουμε τις δάφνες «αναβάθμισης του ρόλου μας» στην περιοχή, να βρεθούμε, ξαφνικά και ξανά, σε ρόλο Ιφιγένειας προκειμένου να ξεκλειδωθούν εξελίξεις στην Τουρκία και στην ευρύτερη περιοχή μας. ΗΠΑ και Τουρκία

Βλέπουμε, λοιπόν, ότι τα ανταγωνιστικά συμφέροντα ΗΠΑ και Ρωσίας στην περιοχή μας, συγκλίνουν στο να χρησιμοποιήσουν ανταγωνιστικά, αλλά πάντα ελεγχόμενα, την Τουρκία του Ερντογάν ως χρήσιμο «λαγό» ανακατέματος της τράπουλας και πρόκλησης αναταραχών που θα ξεκλειδώσουν εξελίξεις. 22

Από την ώρα που πρόεδρος των ΗΠΑ ανέλαβε ο Ντόναλντ Τραμπ, η Αμερικανική στρατηγική εξωτερικών και άμυνας δεν είναι μία αλλά δύο: η παραδοσιακή των αρμόδιων υπηρεσιών και αυτή του Ντόναλντ Τραμπ. Η παραδοσιακή Αμερικανική στρατηγική θεωρεί την Τουρκία πολύτιμη. Πολύτιμη ως σύμμαχο, πολύτιμη ως στρατηγική θέση, πολύτιμη εναντίον της Ρωσίας, πολύτιμη για τη Μέση Ανατολή, πολύτιμη ως πύλη ενεργειακών πόρων προς τα Δυτικά, πολύτιμη ως πρότυπο κοσμικού Μουσουλμανικού κράτους, πολύτιμη και χρήσιμη για πολλές άλλες δουλειές που στην παγκόσμια πολιτική γίνονται αλλά ποτέ δεν λέγονται. Η στρατηγική του Ντόναλντ Τραμπ την θεωρεί πολύτιμο «λαγό», έναν γεωπολιτι-

• IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ • Ιούλιος - Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2018

κό Ελβετικό σουγιά που θα του κάνει όλες τις δουλειές στην ευρύτερη περιοχή. Γνωρίζοντας και την ιδιοσυγκρασία του Τούρκου Προέδρου, ο πρόεδρος Τραμπ έχει χρήσει την Τουρκία κορυφαίο πολυεργαλείο ανακατέματος της περιοχής στη στρατηγική του. Παρά τις αντίθετες δηλώσεις των Αμερικανών διπλωματών, ο Λευκός Οίκος ενδιαφέρεται ελάχιστα για το αν τελικά θα περάσει Αζέρικο αέριο μέσω Τουρκίας στην Ευρώπη. Γιατί ξέρει καλά ότι μαζί με το Αζέρικο αέριο θα περάσει και το Ρωσικό… Και εδώ υπάρχει σύγκρουση συμφερόντων με τη στρατηγική του προέδρου Τραμπ που θέλει να πουλήσει το ακριβότερο αμερικανικό LNG στην Ευρώπη. Για να συμφέρει το αμερικανικό LNG θα πρέπει να γίνει πάρα πολύ ακριβό το Αζέρικο και το Ρωσικό αέριο στο νότο. Και αυτό συνήθως γίνεται με ένα τρόπο. Με μια γεωπολιτική κρίση που θα κάνει την Ανατολική Θράκη no – go – zone ενεργειακών συμφερόντων από την Ανατολή προς τη Δύση. Επίσης, ο Αμερικανός πρόεδρος δεν ενδιαφέρεται να κρατήσει τις ΗΠΑ εντός ΝΑΤΟ. Θεωρεί το ΝΑΤΟ αποκλειστικά Ευρωπαϊκή υπόθεση. Αντίθετα, ενδιαφέρεται να προχωρήσει σε διμερείς διακρατικές αμυντικές συμφωνίες με τα κράτη της Ευρώπης, με τις ΗΠΑ να είναι συμβαλλόμενο μέρος από θέση ισχύος και με απτά ανταλλάγματα για την Αμερικανική πολεμική βιομηχανία. Για να το καταφέρει αυτό, χωρίς οι ΗΠΑ να επωμιστούν το διπλωματικό κόστος της αποχώρησης από το ΝΑΤΟ, ενδεχομένως να χρησιμοποιήσει ως «λαγό» την Τουρκία για τη «βρώμικη» δουλειά. Και φαίνεται ότι με τα λεγόμενά του ο Ερντογάν τον εξυπηρετεί, άρα δεν έχει κανένα λόγο να κάνει πίσω ο πρόεδρος Τραμπ στην κόντρα του με τον Ερντογάν… για την ώρα τουλάχιστο! Ρωσία και Τουρκία Από το καλοκαίρι του 2016, μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα εναντίον του Ερντο-


ΔΙΕΘΝΗ ΘΕΜΑΤΑ καταφέρει να είναι το Ισραήλ, αλλά ως χρήσιμη Ιφιγένεια απέναντι στην ασταθή Τουρκία. Διότι, είτε από το βορρά είτε από το νότο, είμαστε μπλοκαρισμένοι και μόνο από τύχη δεν θα καούμε αν πάρουν τελικά σάρκα και οστά οι σχεδιασμοί…

Η οικονομική κρίση στην Τουρκία σε συνδυασμό με το σκληρό παιχνίδι των υπερδυνάμεων, ΗΠΑ και Ρωσίας, γύρω από τη γεωστρατηγική της αξία, εγείρει φόβους ότι ενδεχομένως ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να αποτολμήσει να παίξει το τελευταίο του χαρτί, θέλοντας να δείξει σε όλους ότι η Τουρκία είναι το αφεντικό που κρατά τα κλειδιά της Ανατολικής Μεσογείου. γάν, η Ρωσία έχει προσθέσει το πετράδι Τουρκία στο στέμμα της… Έκτοτε έχει συνδέσει σημαντικά γεωστρατηγικά της συμφέροντα, συμπεριλαμβανομένων των ενεργειακών, με την παραμονή του Ερντογάν στην εξουσία. Το τελευταίο πράγμα που θα ήθελε το Κρεμλίνο να δει θα ήταν μια στρατηγική ήττα του Ερντογάν που θα τελείωνε το όνειρο της Ρωσίας να εισχωρήσει ενεργειακά από το νότο στην Ευρώπη, καθώς και μέσω της Τουρκίας να ελέγξει για πρώτη φορά στην ιστορία της τον άξονα Στενά Βοσπόρου – Ερυθρά Θάλασσα, αφού οι συστοιχίες S-400 προορίζονται για το Βόσπορο και τη Σομαλία αντίστοιχα, που εσχάτως απέκτησε εκεί σημαντική στρατιωτική βάση η Τουρκία. Έτσι, αντίθετα από το Λευκό Οίκο, το Κρεμλίνο θα ήθελε τον απόλυτο έλεγχο και τη (Ρωσική) σταθερότητα στη Θράκη, ενώ θα έβλεπε πολύ θετικά μία έκρυθμη γεωπολιτικά κατάσταση στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο. Άρα, η Τουρκία του Ερντογάν θα μπορούσε να είναι χρήσιμο πολυεργαλείο και για την στρατηγική του Κρεμλίνου στην ευρύτερη περιοχή…

Τουρκία και περιφερειακή ασφάλεια Βλέπουμε, λοιπόν, ότι τα ανταγωνιστικά συμφέροντα ΗΠΑ και Ρωσίας στην περιοχή μας, συγκλίνουν στο να χρησιμοποιήσουν ανταγωνιστικά, αλλά πάντα ελεγχόμενα, την Τουρκία του Ερντογάν ως χρήσιμο «λαγό» ανακατέματος της τράπουλας και πρόκλησης αναταραχών που θα ξεκλειδώσουν εξελίξεις. Ανάλογα με το ποιος από τους δύο θα κερδίσει, ο Ερντογάν την επόμενη μέρα θα είναι πρόβλημα ή εξιλαστήριο θύμα και για τους δύο. Έτσι, ο Ερντογάν θα θυσιαστεί και η Τουρκία με νέα ηγεσία θα παραμείνει πολύτιμη γενικά στη σφαίρα επιρροής του κερδισμένου. ΗΠΑ και Ρωσία, η κάθε μία για τους δικούς της λόγους, έχουν κάθε συμφέρον να εξωθήσουν τον Ερντογάν στο λάθος… Η Ελλάδα ως Ιφιγένεια; Οι σχεδιασμοί τόσο του Λευκού Οίκου όσο και του Κρεμλίνου έχουν και την Ελλάδα στο κάδρο. Και δεν μας έχουν ως προστατευόμενους «παίκτες», όπως για παράδειγμα έχει

Και αυτό είναι μια απάντηση σε όσους βλέπουν αναβαθμισμένο ρόλο της Ελλάδας, τώρα που η Τουρκία είναι στα μαχαίρια με τη Δύση… και είναι και μια απάντηση σε όσους με επιμέλεια καλλιεργούν το αφήγημα της ΑΟΖ στην κατεστραμμένη γενικώς Ελληνική κοινωνία, παραμυθιάζοντάς τη ότι έτσι θα λυθούν τα ταμειακά μας προβλήματα και όχι μόνο… Λίγοι αντιλαμβάνονται ότι πίσω από το αφήγημα της ΑΟΖ (όχι φυσικά ως νομικής αξίας, αλλά ως τον παρουσιαζόμενο απόλυτο παράγοντα ισχύος μας) ότι κρύβεται η «μπανανόφλουδα» που πολλοί «φίλοι» περιμένουν να πατήσουμε για να προκαλέσουμε τον Ερντογάν να πατήσει και εκείνος την δική του «μπανανόφλουδα». Γι’ αυτό επιβάλλεται η στρατηγική μας να είναι κρυστάλλινη ως προς την ανάγνωση του πεδίου και τους στόχους μας. Γι’ αυτό επιβάλλεται να είμαστε πολύ προσεκτικοί και να μην προκαλούμε την τύχη μας πατώντας τα ευαίσθητα σημεία των υπερδυνάμεων (17Ν, Ρώσοι διπλωμάτες, κλπ) όσο και αν προκαλούμαστε από αυτές… Γι’ αυτό επιβάλλεται να είμαστε πολύ προσεκτικοί στη στρατιωτική μας στρατηγική και τακτική, γιατί ανεξάρτητα από το τι θα δείχνουν οι αλγόριθμοι ή οι πολιτικοί χρησμοί, εις οιωνός άριστος… και στη σύγχρονη εκδοχή του είναι το να κερδίζουμε τις μάχες χωρίς να χρειαστεί να πολεμήσουμε! Οι επόμενοι μήνες θα είναι ενδιαφέροντες. Από εμάς εξαρτάται αν θα είναι συναρπαστικοί ή τραυματικοί. Πάντως, την Τουρκία θα εξακολουθήσουμε να την έχουμε δίπλα μας… *Ο Βασίλης Κοψαχείλης είναι Διεθνολόγος.

• Ιούλιος - Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2018 • IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ

23


ΔΙΕΘΝΗ ΘΕΜΑΤΑ

Η πιο κρίσιμη φάση πριν από το τέλος του πολέμου στη Συρία Γράφει ο Σάββας Καλεντερίδης, μέλος του Συνδέσμου Στις 16 Ιουλίου 2018 συναντήθηκαν οι ηγέτες των ΗΠΑ και της Ρωσίας στο Ελσίνκι. Σύμφωνα με δημοσιεύματα Τούρκων αναλυτών, Τραμπ και Πούτιν εκτός των άλλων συζήτησαν και συμφώνησαν για την επόμενη μέρα στη Συρία. Αμέσως μετά το πέρας της συνάντησης, είδαμε αντιπροσωπεία των Κούρδων της Συρίας να επισκέπτεται τη Δαμασκό και να συμμετέχει σε συνομιλίες με αντιπροσωπεία του συριακού κράτους, επικεφαλής της οποίας ήταν ο υπαρχηγός του Γενικού Επιτελείου της Συρίας. Στις συνομιλίες εκείνες, που είναι αδιανόητο να έγιναν χωρίς την έγκριση –αν όχι την παρότρυνση– της Ρωσίας, οι Κούρδοι ζήτησαν αυτονομία και η συριακή πλευρά τούς πρότεινε μια συμφωνία δώδεκα σημείων. Η συμφωνία προβλέπει την αποχώρηση των κουρδικών στρατευμάτων από τις επαρχίες Ράκας και Ντερ εζ Ζορ και την παραχώρηση μερικής αυτονομίας στην περιοχή ανατολικά του Ευφράτη και κατά μήκος των συνόρων με την Τουρκία. Εάν τα παραπάνω αποτελούν μέρος της συμφωνίας Τραμπ-Πούτιν, για την επόμενη μέρα στη Συρία, για την Άγκυρα γεννάται ένα βασανιστικό ερώτημα: Τι αποφάσισαν οι δύο μεγάλοι για την επαρχία Ιντλίμπ, όπου η Τουρκία διαθέτει (με βάση τη συμφωνία της Αστάνας) για τη δημιουργία Ζωνών Αποκλιμάκωσης 12 παρατηρητήρια επανδρωμένα με στρατό, ειδικές δυνάμεις και πράκτορες της ΜΙΤ. Να σημειωθεί ότι, όπως φαίνεται στο χάρτη, στην ίδια επαρχία η Ρωσία έχει 10 παρατηρητήρια και το Ιράν 7.

στεί να αποχωρήσει από το Ιντλίμπ, θα χάσει μεγάλο μέρος του ζωτικού χώρου που είχε σχεδιάσει να αποκτήσει, για να είναι ένας από τους παράγοντες που θα καθορίσουν την επόμενη μέρα στη Συρία. Δεύτερον, αν η Τουρκία αναγκαστεί να αποχωρήσει από το Ιντλίμπ, ξέρει ότι θα έλθει η σειρά της ανακατάληψης του Αφρίν από το στρατό του Άσαντ. Μάλιστα, οι Κούρδοι πρότειναν στην κυβέρνηση Άσαντ να συμμετέχουν με αρκετές χιλιάδες στρατό στην επιχείρηση ανακατάληψης του Ιντλίμπ, υπό τον όρο η επιχείρηση να συνεχιστεί για την ανακατάληψη του Αφρίν. Τρίτον, αν η Τουρκία χάσει το Αφρίν, θα έλθει η σειρά της περιοχής Αλ Μπαμπ και Τζαραμπλούς, που έχει καταλάβει με την επιχείρηση «Ασπίδα του Ευφράτη».

Το ερώτημα αυτό γίνεται ακόμα πιο βασανιστικό, για τους παρακάτω λόγους:

Όμως, αν γίνουν όλα αυτά η Τουρκία θα έχει εξοβελιστεί από τη Συρία, ενώ την ίδια στιγμή Ρωσία και ΗΠΑ θα έχουν συμφωνήσει στη δημιουργία του δεύτερου αυτόνομου κουρδικού κράτους, και μάλιστα τη φορά αυτήν κατά μήκος των συνόρων της. Άλλωστε, γι’ αυτό η Τουρκία έχει χτίσει ένα τείχος 880 χλμ. Νομίζει ότι με το τείχος αυτό θα αναχαιτίσει τις εξελίξεις!

Πρώτον, γιατί αν η Τουρκία αναγκα-

Όμως τι πιθανότητες υπάρχουν να

24

• IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ • Ιούλιος - Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2018

συμβούν όλα αυτά και πόσο επικίνδυνα είναι για την ειρήνη στην περιοχή; Πρέπει να υπογραμμίσουμε ότι στις περιοχές Ιντλίμπ - Αφρίν - Αλ Μπαμπ, η Τουρκία έχει οδηγήσει περί τις 70.000 τζιχαντιστές και Τουρκομάνους – όλοι τους εκπαιδευμένοι και χρηματοδοτούμενοι το τελευταίο διάστημα από την Άγκυρα και την Ντόχα. Μάλιστα, υπό το πρίσμα των εξελίξεων, προσπαθεί να ανεβάσει τον αριθμό αυτό στις 100.000, για να αποτρέψει μια επιχείρηση ανακατάληψης των περιοχών αυτών από το στρατό της Συρίας. Ωστόσο ο Άσαντ φέρεται αποφασισμένος να προχωρήσει στην ανακατάληψη του Ιντλίμπ και των άλλων δύο περιοχών, όπως δήλωσε ο ίδιος, και όπως δήλωσε και ο εκπρόσωπος της Συρίας στον ΟΗΕ, Τζαφέρι: «Είναι δικαίωμα της Συρίας να ανακαταλάβει όλα τα εδάφη, του Ιντλίμπ συμπεριλαμβανομένου, που έχει καταλάβει η Τουρκία. Η συμφωνία για τη δημιουργία Ζωνών Αποκλιμάκωσης έχει συγκεκριμένη χρονική ισχύ. Αυτό το χρονικό όριο δεν μπορεί να επεκταθεί χωρίς τη συγκατάθεση της κυβέρνησης της Συρίας. Οι Οθωμανοί κατέλαβαν αυτά τα εδάφη επί τέσσερις αιώνες. Θέλουμε να τονίσουμε ότι εμείς τη φορά αυτή ξέρουμε πώς θα τους εκδιώξουμε από τα εδάφη μας».


ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ Επειδή πολλοί αναγνώστες μας θα αναρωτηθούν «πώς είναι δυνατόν να γίνουν όλα αυτά από τη στιγμή που υπάρχει ένα τόσο μεγάλο και ισχυρό πλέγμα συμφωνιών και σχέσεων μεταξύ της Ρωσίας και της Τουρκίας», να αναφέρουμε ότι ο ειδικός απεσταλμένος του προέδρου Πούτιν στη Συρία, Αλεξάντρ Λαβρεντίεφ, έκανε την εξής δήλωση για το θέμα: «Όταν έλθει η ώρα, θα επιμείνουμε όλα τα τουρκικά στρατεύματα να αποσυρθούν από τις περιοχές που ελέγχουν στη Συρία». Πριν κλείσουμε το άρθρο μας, να επισημάνουμε και ένα άλλο σχετικό και εξαιρετικής σημασίας ζήτημα. Πριν από λίγες μέρες ο πρόεδρος της Τουρκίας Ταγίπ Ερντογάν δήλωσε ότι στις σχέσεις με τη Ρωσία ρίχνει τη σκιά του το θέμα του Τελ Ριφάτ, που είναι ένα ξεχωριστό πρόβλημα». Τι είναι αυτό; Μια περιοχή εφαπτόμενη με την επαρχία Αφρίν, που την απελευθέρωσαν από το Ισλαμικό Κράτος με τη βοήθεια της ρωσικής πολεμικής αεροπορίας οι Κούρδοι του YPG, και συνεχίζουν να ελέγχουν από κοινού με τους Ρώσους και τους Σύριους, προς μεγάλη απογοήτευση της Τουρκίας, η οποία πιέζει τη Ρωσία να εκδιώξει τους Κούρδους από την περιοχή. Έχουμε να πούμε πολλά, γιατί εισερχόμαστε στην πιο κρίσιμη φάση πριν από το τέλος του πολέμου στη Συρία, και με την εκδήλωση της επιχείρησης απελευθέρωσης του Ιντλίμπ θα τεθούν σε δοκιμασία οι σχέσεις της Τουρκίας με τη Ρωσία, ενώ με τις ΗΠΑ έχουν φθάσει στο χειρότερο σημείο των σχέσεων των δυο χωρών. Απλώς να αναφέρουμε στους αναγνώστες μας ότι οι ΗΠΑ φέρονται να έχουν δώσει διορία στην Τουρκία για την απελευθέρωση του πάστορα Μπράνσον και των λοιπών κρατουμένων μέχρι την επόμενη Τετάρτη, με τη λίρα το πρωί της Παρασκευής να σημειώνει πτώση της τάξεως του 15% και την ισοτιμία να φθάνει το ένα δολάριο προς 6,44 λίρες Τουρκίας. Προσοχή λοιπόν, και τα μάτια αλλά και τα… αυτιά μας δεκατέσσερα. Οι σοβαρές εξελίξεις δεν είναι προ αλλά εντός των θυρών…

Σύστημα προστασίας τεθωρακισμένων ανέπτυξε η Γερμανία, το ζητάει η Τουρκία Της Συντακτικής Επιτροπής Με τα πεδία μαχών να πληθαίνουν, τον κίνδυνο νέων εστιών και αναζωπύρωσης παλιών να ενισχύεται, την Ευρώπη να ετοιμάζεται για τη δική της κούρσα εξοπλισμών και τη στρατιωτικοποίηση της πολιτικής και της διπλωματίας να κερδίζει έδαφος ανεβάζοντας διεθνώς το ρίσκο, τα νέα οπλικά συστήματα έρχονται επιτακτικά στο προσκήνιο καθώς οι μάχες αναδεικνύονται σε μοχλό πολιτικής επιρροής. Η έμμεση αλλά καταλυτική εμπλοκή μεγάλων και στρατιωτικά προηγμένων χωρών σε εσωτερικές αντιπαραθέσεις μικρότερων, όπως των ΗΠΑ και της Ρωσίας στη Συρία, του Ιράν στην Υεμένη και του Λιβάνου στο παλαιστινιακό έχει οδηγήσει σε μεγάλη διασπορά αντιαρματικών όπλων, ως τη βασική δύναμη αντιμετώπισης του τακτικού στρατού από το αντάρτικο. Οι απώλειες, όπως φάνηκε από στην επέμβαση της Τουρκίας στο Αφρίν της Συρίας, κατά των Κούρδων, είναι δυσανάλογα υψηλές, ιδιαίτερα σε υλικοτεχνική υποδομή, καθώς πολλά τεθωρακισμένα τέθηκαν εκτός μάχης από αντιαρματικά πυρά, επιβραδύνοντας την εξέλιξη της επέμβασης και περιορίζοντας δραστικά τη δύναμη πυρός στο έδαφος, γεγονός που άφησε ακάλυπτο

το πεζικό και οδήγησε σε αύξηση των απωλειών και σε ανθρώπινο δυναμικό Θέλοντας να αντιμετωπίσουν αυτό το πρόβλημα οι αμυντικές βιομηχανίες αναπτύσσουν συστήματα αυτοπροστασίας αρμάτων μάχης, με στόχο να βελτιώσουν την αντοχή τους, απέναντι στο τυχαίο αντάρτικο και να αυξήσουν τις πιθανότητες ολοκλήρωσης της αποστολής. Με δεδομένο ότι η πλειονότητα των τουρκικών αρμάτων μάχης είναι γερμανικής κατασκευής, τα ίδια δηλαδή με αυτά που διαθέτει η Ελλάδα, γνωστά ως Leopard 2, η επίσης γερμανική αμυντική βιομηχανία Rheimental -γνωστή από τις μίζες στην Ελλάδαανέπτυξε ένα νέο σύστημα εξουδετέρωσης αντιαρματικών βλημάτων για τανκς που λειτουργεί μόνο με ακτινοβολία. Ήδη η Τουρκία εκδήλωσε ενδιαφέρον. Το σύστημα είναι παραγωγής της ADS, θυγατρικής της Rheinmetall και έχει προσελκύσει διεθνές ενδιαφέρον, με πρώτην την Τουρκία. Το νέο σύστημα εντοπίζει με αισθητήρες βλήματα φορητών εκτοξευτήρων και στη συνέχεια τα εξουδετερώνει με ακτινοβολία από ενέργεια και πίεση. Αυτό που προσκρούει τελικά στο μόλις που αλ-

Συνέχεια στην επόμενη σελίδα

• Ιούλιος - Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2018 • IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ

25


ΔΙΕΘΝΗ ΘΕΜΑΤΑ Τον δεκάλογο των συμπερασμάτων της για την καταστροφική πυρκαγιά στο Μάτι έδωσε στη δημοσιότητα η ερευνητική ομάδα του Τμήματος Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών υπό τον καθηγητή Ευθύμη Λέκκα έπειτα από μια πρώτη ανάλυση των δεδομένων που συνέλεξε. Όπως επισημαίνεται, μεταξύ άλλων, η μη έγκαιρη προειδοποίηση, γεγονός που συνετέλεσε στον μεγάλο αριθμό των θυμάτων, οφείλεται στην ταχύτατη πλευρική εξάπλωση της πυρκαγιάς. Συνέχεια από την προηγούμενη σελίδα

λάζει τον χρωματισμό εξωτερικής επιφάνειας του οχήματος. Το γερμανικό σύστημα προστασίας είναι ακριβώς αυτό που χρειάζεται ο Τούρκος πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν, μετά την απώλεια τουλάχιστον δέκα τεθωρακισμένων τύπου Λέοπαρντ από επιθέσεις με μπαζούκα στις στρατιωτικές επιχειρήσεις στη βόρεια Συρία κατά Κούρδων παραστρατιωτικών. Σύμφωνα με την Rheinmetall η Άγκυρα ενδιαφέρεται για τον εκσυγχρονισμό περίπου 100 αρμάτων μάχης με συνολικό κόστος που υπολογίζεται περίπου στα 50 εκατομ. ευρώ. Λόγω ωστόσο των τεταμένων σχέσεων μεταξύ Άγκυρας και Βερολίνου δεν είναι σίγουρο ότι οι γερμανικές αρχές θα δώσουν τελικά πράσινο φως στην ADS για την πώληση του συστήματος στην Τουρκία. Ακόμα όμως κι αν η γερμανική Βουλή, που είναι υπεύθυνη για τις πωλήσεις πολεμικού υλικού, απορρίψει την Τουρκία ως πελάτη, στο πλαίσιο της χρήσης των όπλων κατά αμάχων, σκεπτικό βάσει του οποίου έχουν ήδη παγώσει προσωρινά οι πωλήσεις όπλων από το Βερολίνο στην Άγκυρα, η διεθνής ζήτηση για το νέο σύστημα προστασίας θεωρείται δεδομένη. Τα Leopard 2, συγκαταλέγονται μεταξύ των καλύτερων τεθωρακισμένων παγκοσμίως, ωστόσο 26

θεωρούνται γηερασμένα τεχνολογικά καθώς στερούνται τεχνολογικών βοηθημάτων. Όσο όμως βελτιώνεται ο εξοπλισμός τους, τόσο αυξάνεται το βάρος του, που φθάνει πλέον τους 70 τόνους. Για το λόγο αυτό η Bundeswehr ενδιαφέρεται για το νέο σύστημα, το οποίο εκτός από αποτελεσματικό είναι και σχετικά ελαφρύ. Το αμυντικό σύστημα της Rheinmetall καλείται να σπάσει τον φαύλο κύκλο των ολοένα και αποτελεσματικότερων βλημάτων και της συνεχούς αύξησης βάρους των τανκς λόγω της βελτιωμένης θωράκισης. Και δείχνει να το πετυχαίνει εξουδετερώνοντας επιτυχώς τα βλήματα. Προϋπόθεση για αυτό είναι οι γρήγοροι επεξεργαστές και οι αποδοτικοί αισθητήρες. Έχουμε και τα δύο, δηλώνει ο επικεφαλής μηχανολόγος της ADS. Υπάρχει ωστόσο ήδη ένα αμυντικό σύστημα στην αγορά με παρόμοια αποτελέσματα. Πρόκειται για το Trophy ισραηλινής κατασκευής. Βασίζεται ωστόσο σε εξουδετέρωση μέσω εκτόξευσης μικρών βλημάτων και όχι σε ακτινοβολία, όπως το γερμανικό σύστημα. Είναι όμως το σύστημα το οποίο δείχνει να προκρίνει το αμερικανικό Πεντάγωνο για βαριά τεθωρακισμένα. Στο μέλλον ωστόσο δεν αποκλείεται οι Αμερικανοί να ενδιαφερθούν και για την εναλλακτική γερμανική πρόταση για ελαφρότερα τεθωρακισμένα.

Αναλυτικότερα: 1. Πρόκειται για χαρακτηριστική περίπτωση πυρκαγιάς σε ζώνη μίξης δασών – οικισμών (wildland urban interface – WUI), όπου καταγράφεται η υψηλότερη πιθανότητα ανθρώπινων απωλειών στον ελληνικό χώρο και παγκοσμίως. Ειδικά στον ελληνικό χώρο τέτοιες περιπτώσεις είναι πολυάριθμες. 2. Οι ισχυροί δυτικοί άνεμοι, ταχύτητας κατά θέσεις και κατά διαστήματα ακόμα και άνω των 90 χιλ. την ώρα, διαδραμάτισαν πολύ σημαντικό ρόλο στη γρήγορη μετάδοση της πυρκαγιάς προς τα χαμηλότερα υψόμετρα (downslope spread). 3. Η ταχύτατη πλευρική εξάπλωση της πυρκαγιάς, αποτέλεσε πιθανότατα τον κύριο λόγο για τη μη έγκαιρη προειδοποίηση, γεγονός που συντέλεσε στο μεγάλο αριθμό των θυμάτων. 4. Παρατηρήθηκε ότι επηρεάστηκαν κυρίως κατοικίες και κτήρια υπερυψωμένα ή με ορόφους, με μικρότερες καταγεγραμμένες ζημιές στα ισόγεια και στα υπόγεια, τυπικό δείγμα πυρκαγιάς κόμης. 5. Με βάση μαρτυρίες που αναλύονται αυτή τη στιγμή συστηματικά, προκύπτει ότι ο πληθυσμός που βρισκόταν κοντά στην παραλία, πληροφορήθηκε για την πυρκαγιά από άτομα που εκκένωναν το δυτικότερο τμήμα του οικισμού Μάτι, το οποίο είχε ήδη πληγεί και όχι με τη μορφή έγκαιρης προειδοποίησης από κάποιο φορέα. Το γεγονός αυτό δείχνει ότι δόθηκε σχεδόν μηδενικός χρόνος προειδοποίησης και αντίδρασης. 6. Από την έρευνα πεδίου διαπιστώθηκαν αδυναμίες στην κατασκευή των οικιών με ευ-

• IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ • Ιούλιος - Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2018


ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ

Οι δέκα λόγοι της τραγωδίας σύμφωνα με τον καθηγητή Ευθύμη Λέκκα

αίσθητα σημεία στη στέγη, τα κουφώματα και άλλα μέρη, τα οποία συνετέλεσαν στην καταστροφή τους. Η βελτίωσή τους πιθανόν να είχε θετικά αποτελέσματα σε ό,τι αφορά στην τρωτότητά τους απέναντι σε πυρκαγιές. 7. Σημαντικός εκτιμάται ότι είναι ο ιδιαίτερος πολεοδομικός σχεδιασμός του οικισμού, ο οποίος ενέργησε ως «παγίδα» για τον πληθυσμό που προσπάθησε να εκκενώσει. Κάποια από τα σημαντικά χαρακτηριστικά του ήταν: οδοί μικρού πλάτους, πολυάριθμα αδιέξοδα, ιδιαίτερα επιμήκη οικοδομικά τε-

τράγωνα, χωρίς δυνατότητα πλευρικής διαφυγής. 8. Με βάση μαρτυρίες που αναλύονται αυτή τη στιγμή συστηματικά, στις επιπτώσεις συνέβαλε η κυκλοφοριακή συμφόρηση, λόγω πανικού αλλά και η μεγάλη συγκέντρωση πληθυσμού (κατοίκων αλλά και επισκεπτών / τουριστών που πιθανόν δεν γνώριζαν τη γεωγραφία της περιοχής). 9. Η μορφολογία της ακτογραμμής έκανε δυσχερή την πρόβαση στην παραλία στα περισσότερα σημεία (κρημνώδεις ακτές), περιορισμένες

Νέα Μέλη Αντιστράτηγος ε.α Παραπανήσιος Γεώργιος

Πένθη Απεβίωσαν τα μέλη του Συνδέσμου 1. Υποστράτηγος ε.α. Κόγκας Αντώνιος Τάξεως 1957

οι προσβάσιμες παραλίες, τα οποία σε συνδυασμό με τη χαμηλή ορατότητα και την αποπνιχτική ατμόσφαιρα συντέλεσαν στον εγκλωβισμό. 10. Πιθανή απρόσμενη συμπεριφορά της πυρκαγιάς λόγω αλλαγής στον τύπο της βλάστησης. Η πυρκαγιά ξεκίνησε από περιοχές που είχαν καεί στο παρελθόν και μετέβη σε περιοχή που δεν είχε καεί πρόσφατα με υψηλή συγκέντρωση καύσιμης ύλης και επομένως η συμπεριφορά της έγινε κατά πολύ πιο εκρηκτική.

2. Αντιστράτηγος ε.α Γκαμαλέτσος Λάμπρος, Τάξεως 1952, ο οποίος ήταν ιδρυτικό μέλος του Συνδέσμου και συμμετείχε ανελλιπώς σε όλες τις εκδηλώσεις του Συνδέσμου μας. Το Διοικητικό Συμβούλιο του Συνδέσμου εκφράζει τα θερμά του συλλυπητήρια στις οικογένειες των εκλιπόντων. Αιωνία τους η Μνήμη.

• Ιούλιος - Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2018 • IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ

27


ΤΑ ΝΕΑ ΤΟΥ ΟΠΛΟΥ

Ήταν ο συνταγματάρχης Ιωάννης Βάρσος Γράφει ο Έφεδρος Ανθυπίλαρχος +Λιαντίνης Δημήτρης (1966)*

Μέσα σε δυο τρεις μήνες θά ‘χα ακούσει καμιά εικοσαριά φορές εκείνο το «Δε μου λέτε, κ. ανθυπίλαρχε, κλπ.». Που μια φορά του στάθηκα.

«Έλαχε, λοιπόν, εκείνη την εποχή διοικητής στη Μονάδα ένας άντρακλας που ξέπλενε τα άπλυτα ολάκερης επαρχίας. Μάλαμα άνθρωπος. Ψηλός, καστανόξανθος, βαριοπάτητος, σέρπετος, με μια φωνή μπακίρι. Φορούσε πάντα το μαύρο μπερέ, ποτέ το πηλίκιο, με την κορόνα ριχτή στον αριστερό του κρόταφο, σα να σκαρφάλωνε ένας χρυσός κάβουρας στα μαλλιά του. Ποτέ δεν αγρίευαν τα χέρια του. Ποτέ δεν έχανες το μέταλλο της φωνής του. Κι αν πεις για δίκαιος; Από τη φυλή του Ροδάμανθυ και του Πολυζωίδη. Ο Παίδαρος! έτσι τον εφώναζαν τα φαντάρια. Ένα πρωινό είχα εκπαίδευση με τους οδηγούς στις ρεμίζες. Το αντικείμενο δεν το θυμάμαι πια. Ασφαλιστικές δικλείδες; υπέρυθρες; εδαφική ανοχή και αυτονομία; Υδροστατική εμπλοκή; Δε θυμάμαι λέω. Εκείνο που θυμάμαι ήταν το διαβολεμένο κρύο. Τσάταλο. Είχαμε μπει μέσα στ’ άρματα, είχαμε βάλει μπροστά τους βοηθητικούς κινητήρες, και ζεσταινόμασταν. Οπότε, ξαφνικά έπεσε σύρμα. - Ο στρατηγός από την ΧΧ Μεραρχία! Σε μισό μινούτο, όσο να φτάσει το τζιπ με το κόκκινο σημαιάκι στον Όρχο αρμάτων, είχαμε πηδήξει από τους πύργους και τις θυρίδες διαφυγής των αρμάτων. Κούμπωσα το χιτώνιο, σύναξα τους στρατιώτες, στάθηκα κόκαλο μπροστά στις ασημένιες κλάρες, βρόντηξα δυνατά την αρβύλα στη γη, έκαμα το σχήμα και ανάφερα: - Ανθυπίλαρχος τάδε! Ειδικότης εκπαιδευομένων οπλιτών τάδε! Αντικείμενο εκπαιδεύσεως τάδε! Ο στρατηγός στράφηκε στο διευθυντή του 3ου Γραφείου: - Δόστε μου, ίλαρχε, το πρόγραμμα εκπαιδεύσεως της Μονάδας, είπε. Ο ίλαρχος του τό ‘δωσε. Κοίταξε. 28

- Κάτι, κάτι πρέπει να εννοεί, κ. διοικητά. Ίσως κάποτε το εξηγήσουμε. Ο ίλαρχος της ίλης μου, ένας κοντακιανός ναξιώτης με μάτι αστρίτη κι ένα μουστακάκι ριχτό αλά Χίτλερ, σαν έβλεπε το διοικητή νά ‘ρχεται κατά τους χώρους της ίλης, μου φώναζε: - Καλώς τα δέχτηκες. Έρχεται το «Πλάγιασμα της βροχής».

- Ναι. Μπορώ να ιδώ το Σχέδιο μαθήματος που έχετε κάνει; μου λέει. - Βεβαίως, στρατηγέ. Χωρίς να σκεφτώ, και χωρίς να διστάξω ξεκουμπώνω το φαιοπράσινο χιτώνιο εκστρατείας, βγάζω από τον κόρφο μου ένα βιβλιαράκι, το ανοίγω, ξεφυλλίζω, βρίσκω και του δίνω το Σχέδιο μαθήματος που είχα συντάξει στο ειδικό έντυπο που μας έδινε το 3ο Γραφείο. - Καλώς! μου απαντά. Μου ξαναδίνει το Σχέδιο, χαιρετά, και φεύγει. Ο διοικητής μου μένει πίσω δύο βήματα, και μου λέει. - Μπορώ να ιδώ το βιβλίο που κρατάτε; το πήρε, διάβασε το εξώφυλλο, μού ‘ριξε μια ακαθόριστη ματιά, μου το ξανάδωσε, και βιάστηκε να προφτάξει το στρατηγό. Αμάν! τι παλούκι που πήδηξα! είπα μόλις συνήλθα. Ευτυχώς και ο στρατηγός δεν πρόσεξε το βιβλίο. Μιναρέ θα μου κατέβαζε στο δόξα πατρί, που λέει ο Παπαδιαμάντης μας. (Ένα μήνα φυλακή). Ήταν το Αντίδωρο του Σικελιανού σε μια έκδοση τσέπης. Γαλαξίας, αν δε γελώ τον αναγνώστη. Από κείνη την αυγινή, κάθε φορά που ο διοικητής της Μονάδας με συναντούσε κάπου μέσα στο στρατόπεδο, αντί για καλημέρα, μού ‘λεγε στερεότυπα: - Δε μου λέτε, κ. ανθυπίλαρχε, τι θέλει να ειπεί ο Σεφέρης εκεί που γράφει «Κατά το πλάγιασμα της βροχής»; Πλαγιάζει και η βροχή;

• IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ • Ιούλιος - Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2018

- Θέλει να το επιβάλει σύνθημα στη Μονάδα φαίνεται. - Μα τι διάβολο εννοεί κι ο Σεφέρης; άρχισε στο τέλος ν’ αναρωτιέται κι ο ίλαρχος. - Δύσκολο πράμα, συλλογιζόμουνα. Ένα χειμωνιάτικο πρωί, η ώρα τέσσερις, με την ομίχλη στους κάμπους της Θράκης, και με τις κάργιες έτοιμες για φτερό πάνω στις γυμνές λέυκες, έγινε συναγερμός στη Μονάδα. Ο ταχυδρόμος δεν ήρθε να με ειδοποιήσει. Είχα αλλάξει μια δυο μέρες προτύτερα σπίτι, και δεν ήξερε την καινούργια διεύθυνση. Πηγαίνοντας, λοιπόν, κανονικά στις εφτά βρήκα έρημη την Ε.Μ.Α. Τα είχαν σηκώσει όλα. Από τις ψήκτρες των ατομικών τυφεκίων ως τα οχήματα περισυλλογής Μ62. - Τι γίνεται; ρωτώ τον Αλφαμίτη στην πύλη. - Το γεναμένο, με ειρωνεύεται. - Πού είναι η Μονάδα; - Στο χώρο της διασποράς. Κάλυψη, απόκρυψη, παρατήρηση. Χάζευα σαστισμένος, όταν έφτασε ένα τζιπ Μ35. Το οδηγούσε ο υπίλαρχος Γ.Γ. Στο πίσω κάθισμα ο οδηγός και ο ασύρματος GRC4. - Έλα, μου φωνάζει, σάλταρε. Σε ζήτησε ο διοικητής. Ο συναγερμός πέτυχε. Η απουσία σου πινέζα στη σόλα της αρβύλας σου. Καλιγούλα. [...] Πήδηξα στο τζιπ. Πήραμε το δρόμο ανάδρομα σ’ ένα κατεβασμένο ρέμα. Είχε


ΤΑ ΝΕΑ ΤΟΥ ΟΠΛΟΥ βρέξει τη νύχτα και το νερό κατέβαινε και έσπαζε χτυπώντας στα φτερά του ξέσκεπου οχήματος. «Και πώς ανθοβολά το νερό στο τιμόνι», συλλογίστηκα. Σα φτάσαμε, χαιρέτησα έτοιμος να δώσω εξηγήσεις. Απάνω στο «ο αγγελιοφόρος της Επιλαρχίας δεν…», μ’ έκοψε.

Επίσκεψη Αρχηγού ΓΕΣ στην ΠΕ/ΧΧIV ΤΘΤ

- Δε μου λέτε, κ. ανθυπίλαρχε, άρχισε. Τι εννοεί ο Σεφέρης εκεί που γράφει «Κράτησα τη ζωή μου κατά το πλάγιασμα της βροχής»; Επιτέλους. Με είχε μπάσει στα στενά. - Κύριε διοικητά, άρχισα. Ο ποιητής εγνώριζε ότι οι αξιωματικοί απαγορεύεται από τον κανονισμό να χρησιμοποιούν εν στολή το αλεξιβρόχιον. Ήγουν την ομπρέλα. Με το πλάγιασμα της λοιπόν η βροχή τους χτυπά στα αδιάβροχα, και ποτέ στη σβερκαριά και το κεφάλι. Μα είναι, θαρώ, φανερό. Για να μη βρέχουνται, δηλαδής! - Λαμπρά. Αυτό θα ειπεί ερμηνεία. Από τη μεγάλη πνευματική σας αγρύπνια ήταν φυσικό ο συναγερμός να σας εύρει στον ύπνο. Ο κόσμος χάλασε γύρω, και σεις το όνειρό σας. Σαν το Σωκράτη στην Ποτείδαια. Που όλη τη νύχτα κοιμότανε όρθιος, με τα μάτια ολάνοιχτα. - Δικαιολογημένος, απόσωσε, γυρίζοντας στον υποδιοικητή. Και ο θίασος διαλύθηκε με κάποιον που απάγγειλε τον Πραματευτή του Γρυπάρη. Την άνοιξη του 1973, μόλις που είχα γυρίσει από την πικρή ξενιτιά, φίλος παλιός, ο υπίλαρχος Γ.Γ., πολίτης κι εκείνος, μου μήνυσε ένα πρωί ότι την προηγούμενη μέρα είχε γίνει η κηδεία του παλιού διοικητή μας της 23ης Ε.Μ.Α. στον Άβαντα. Το φέρετρό του ήταν σκεπασμένο με την ελληνική σημαία. Είχε αυτοκτονήσει με το υπηρεσιακό πιστόλι του στον τόπο της εξορίας του. Πολύ αργότερα, καθώς σκάλιζα κάποια χαρτιά, βρήκα που μαζί με πολλούς άλλους πολιτικούς εξόριστους από τη Χούντα, είχε στείλει κι αυτός συλλυπητήριο τηλεγράφημα στην οικογένεια του Σεφέρη για το θάνατο του ποιητή.

Την Τετάρτη 11 Ιουλίου 2018, ο Αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Στρατού, Αντιστράτηγος Αλκιβιάδης Στεφανής, πραγματοποίησε επίσκεψη στην Περιοχή Ευθύνης της XXIV Τεθωρακισμένης Ταξιαρχίας (ΧΧIV ΤΘΤ - «1ο ΣΥΝΤΑΓΜΑ ΙΠΠΙΚΟΥ – ΦΛΩΡΙΝΑ»). Αρχικά, επισκέφθηκε το πεδίο ασκήσεων «ΚΑΝΑΠΙΤΣΑ» Λιτοχώρου, όπου η Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων (ΣΣΕ) διεξάγει την θερινή της εκπαίδευση. Ο Αρχηγός περιηγήθηκε στις εγκαταστάσεις και πραγματοποίησε ομιλία προς τους εκπαιδευόμενους Ευέλπιδες. Στη συνέχεια, μετέβη στο Στρατόπεδο «ΑΝΘΥΠΟΛΟΧΑΓΟΥ (ΠΖ) ΜΠΑΛΑΝΙΚΑ ΝΙΚΟΛΑΟΥ», όπου επισκέφτηκε : - Το 592 Μηχανοποιημένο Τάγ-

μα Πεζικού (592 Μ/Π ΤΠ) - Σημείο Υποδοχής Οπλιτών (ΣΥΠΟ), όπου παρακολούθησε τη διαδικασία κατάταξης των νεοσύλλεκτων Οπλιτών Θητείας της 2018 Δ΄ ΕΣΣΟ και συνομίλησε μαζί τους. - Την 137 Αυτοκινούμενη Μοίρα Μέσου Πυροβολικού (137 Α/Κ ΜΜΠ), όπου πραγματοποιήθηκε επίδειξη των μέσων διαβιβάσεων και πυρός της Μονάδας. Διαπιστώθηκε το εξαίρετο ηθικό των Ευελπίδων και όλων των Στελεχών και η άριστη λειτουργία της διαδικασίας κατάταξης των νεοσύλλεκτων οπλιτών. Επίσης, διαπιστώθηκε για μία ακόμη φορά, το υψηλό επίπεδο επαγγελματισμού του προσωπικού, ο ιδιαίτερος ζήλος και το απαράμιλλο ενδιαφέρον κατά την εκτέλεση των καθηκόντων του.

Ήταν ο συνταγματάρχης Ιωάννης Βάρσος.»

* Ο Δημήτρης Λιαντίνης είναι ο γνωστός καθηγητής πανεπιστημίου, που έθεσε τέρμα στην ζωή του κατά περίεργο τρόπο πριν από μερικά χρόνια. (Πηγή φωτογραφίας: Δημήτρης Αλικάκος, «Λιαντίνης - Έζησα έρημος και ισχυρός»)

• Ιούλιος - Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2018 • IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ

29


ΤΑ ΝΕΑ ΤΟΥ ΟΠΛΟΥ

Οι ιππείς του 1940, ...“Ζούν και Βασιλεύουν” Γράφει ο Δημήτριου Κυριάκος Αντιστρατήγος ε.α. Ο κ. Αρχηγός του ΓΕΣ, αντιστράτηγος Αλκιβιάδης Στεφάνης, ενημέρωσε το νέο προεδρείο του ΣΑΑΙΤΘ κατά την πρώτη εθιμοτυπική επίσκεψη στο γραφείο του κ. Α/ΓΕΣ στις 10 Μαΐου 2018, για την παρουσία - εν ζωή - έφεδρων βετεράνων οπλιτών των τιμημένου όπλου του Ιππικού στην τελετή εγκαινίων ενός επιβλητικού μνημείου που κατασκευάστηκε από ιδιώτη προς τιμή των 603 (!!!) Αρκάδων Αξιωματικών και Οπλιτών που έπεσαν κατά τους αγώνες του έπους 1940-41. Ο κ. Α/ΓΕΣ στις 26 Απριλίου, τίμησε με τη παρουσία την τελετή εγκαινίων του μεγαλοπρεπούς μνημείου που κατασκευάστηκε σε χώρο που παρεχώρησε το ΓΕΣ και δεσπόζει στην άνω πλευρά του στρατοπέδου του 11ου Συντάγματος Πεζικού στη Τρίπολη. Το μνημείο σχεδιάστηκε και κατασκευάστηκε με πρωτοβουλία του καθηγητή της Πολυτεχνικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου, αρχιτέκτονα Αργύρη Πετρονώτη στη μνήμη του αδελφού Μιχαήλ Αποστολόπουλου ή Πετρονώτη που έπεσε μαχόμενος στις 30 Δεκεμβρίου 1940. Ο περιβάλλον χώρος και η ανάδειξη του χώρου του μνημείου υλοποιήθηκε με μέριμνα της IV Μεραρχίας και με πρωτοβουλία του μεράρχου της. Το αποτέλεσμα είναι άριστο, τόσο από πλευράς πρόσβασης στο μνημείο όσο και από πλευράς καλαισθησίας του χώρου και προτρέπουμε ανεπιφύλακτα την επίσκεψή του. Το προεδρείο και μέλη του Συνδέσμου μας επισκέφθηκαν στις 23 Μαΐου 2018, κατόπιν των σχετικών συνεννοήσεων την έδρα της IV Μεραρχίας Πεζικού «ΠΕΛΟΠΟΝΗΣΣΟΣ», συναντήθηκε με το Διοικητή της Υποστράτηγο (ΠΖ) Γεώργιο Μπουζάκη, ο οποίος οργάνωσε ειδική τελετή προς τιμήν από το Σύνδεσμό μας, δυο εφέδρων Οπλιτών του Ιππικού, του Εφέδρου Οπλίτη Κολιόπουλου Γεωργίου και του Έφεδρου Λοχία Αγγελόπουλου Ηλία, 103 και 104 ετών αντίστοιχα !!! Οι δύο βετεράνοι με πλήρη διαύγεια μας περιέγραψαν τις προσωπικές τους ιστορίες, προσκόμισαν στρατολογικά έγγραφα και φωτογραφίες. Η ζωή τους είναι η τυ30

Ο έφεδρος Λοχίας Αγγελόπουλος και ο Έφεδρος Δεκανέας Κολιόππουλος καταθέτουν στεφάνι στο μνημείο πεσόντων της IV Μεραρχίας , έξωθεν του Στρατηγείου, κατά την ειδική τελετή που διοργανώθηκε προς τιμή τους.

πική ζωή εκείνης της ηρωικής γενιάς που έγραψε το έπος του 1940-1041 που σήμερα οι μεταγενέστεροι οφείλουμε να κλίνουμε με σεβασμό το γόνυ. Ο Ηλίας Αγγελόπουλος γεννήθηκε στο χωρίο Παλλάδιο Αρκαδίας στις 27 Μαΐου 1914. Κατετάγη στο 2ο Σύνταγμα Ιππικού και υπηρέτησε ως υπαξιωματικός. Αρχικά ονομάστηκε δεκανέας, προήχθη, στη συνέχεια, σε Λοχία και απολύθηκε στις 5 Σεπτεμβρίου 1936, μετά από 16μηνη θητεία. Υπήρξε δάσκαλος το επάγγελμα. Νυμφεύτηκε το 1938 την Θεοδώρα Καλογεροπούλου και απέκτησε 4 τέκνα. Σήμερα ζει στο χωρίο που γεννήθηκε. Στον πόλεμο του 1940 κλήθηκε ως επί-

• IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ • Ιούλιος - Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2018

στρατος με τον βαθμό εφέδρου Λοχία Ιππικού. Κατετάγη στις 30 Οκτωβρίου στην Α Εφεδρεία Ιππικού στη Πεντέλη Αττικής και στη συνέχεια μετακινήθηκαν σιδηροδρομικά μαζί με τα άλογά τους στη Λάρισα. Τοποθετήθηκε στην Α’ Ομάδα Αναγνωρίσεως ως ομαδάρχης Όλμων. Η Μονάδα μετακινήθηκε ιππαστί από Λάρισα για Μετέωρα όπου και παρέμειναν για μια ημέρα στη περιοχή «Κάμπος Δεσπότη». Εκεί συναντήθηκε με τους επίσης στρατευμένους συγγενείς του, τον αδελφό του, γαμπρό και κουμπάρο. Όπου και αποχαιρετίστηκαν. Ο κουμπάρος του ζήτησε, σαν χάρη, να ιππεύσει το άλογο του, το οποίο όντας ατίθασο δεν τον άφησε. Το άλογο του ήταν και αυτό επιστρατευμένο,


ΤΑ ΝΕΑ ΤΟΥ ΟΠΛΟΥ Οκτωβρίου 1936 στο 5ο Σύνταγμα Ιππικού στο Γουδί. Στην συνέχεια, στις 8 Ιουνίου 1937, επειδή ήταν άριστος ιππέας, μετατέθηκε στην Ανακτορική Φρουρά και ανέλαβε τη φροντίδα των δύο αλόγων του βασιλιά Γεωργίου. Με τον αξιωματικό Μπέη Θεόδωρο επιτύγχαναν Υπερείδη εμποδίου 2,20 μέτρων. Απολύθηκε στις 20 Ιουλίου 1938, μετά από 20μηνη θητεία. Νυμφεύτηκε το 1939 τη Γεωργία Μητροπούλου και απέκτησε 6 τέκνα.

μια ολόλευκη φοράδα αρβανίτικη αλλά ιδιαίτερα δύστροπη. Έφθασαν στο μέτωπο νύκτα και κοιμήθηκαν πάνω σε αφάνες, χωρίς να βγάλουν τα άρβυλά τους. Διοικητής της Μονάδας ήταν ο Αντισυνταγματάρχης Ιππικού Ασημάκης Κωνσταντίνος με Υποδιοικητή τον Επίλαρχο Καλλίνσκη Ανδρέα, ο οποίος αν και σε πολεμική διαθεσιμότητα από 1924, λόγω προβλημάτων υγείας (βαρηκοΐα), είχε καταταχθεί εκ νέου εθελοντικά. Στις 17 Νοεμβρίου, η Α Ομάδα αναγνωρίσεως τέθηκε υπό τη διοίκηση της VIII Μεραρχίας, κατά τον αντεπιθετικό αγώνα που ανέλαβε η Μεραρχία. Η Α’ Ομάδα Αναγνωρίσεως συγκρότησε μαζί με ΙΙΙ/40 Τάγμα Πεζικού και Ουλαμό πυροβολικού, το Απόσπασμα Ασημάκη που κινήθηκε στο αριστερό της Μεραρχίας προς τη κατεύθυνση του χωριού Καστάνιανη. Σύμφωνα λοιπόν με τις μνήμες του κ. Αγγελόπουλου, συναντήθηκαν στο πρώτο χωριό (μάλλον τη Κεραμίτσα) μαζί με ένα τάγμα Πεζικού (προφανώς το ΙΙΙ/40) που πολεμούσε επί 4ημέρες, απώθησαν τους Ιταλούς και κατέλαβαν τα νοτιανατολικά υψώματα της Καστάνιανης, στις 21 Νοεμβρίου. Στις 23 Νοεμβρίου το Απόσπασμα τέθηκε υπό τη διοίκηση του συνταγματάρχου Θρασύβουλου Τσακαλώτου και κατέλαβε τα υψώματα της Καστάνιανης και του επόμενου χωριού της Βαλτίστας. Τελικά προσέγγισαν τη Κακαβιά ξημερώματα. Ο ίδιος έφτασε τελευ-

ταίος με τους όλμους, οι οποίοι εκινούντο στο τέλος της φάλαγγας. Κοιμήθηκαν για μια ακόμη φορά στο έδαφος. Το πρωί που μπήκαν στη Κακαβιά, το χωρίο συνέχισε να προσβάλλεται από το ιταλικό πυροβολικό, αλλά ευτυχώς οι περισσότερες οβίδες εισέρχονταν στο λασπώδες έδαφος χωρίς να «σκάζουν». Εκεί σκοτώθηκε ένας Δεκανέας. Σε κάθε σφύριγμα επερχόμενης οβίδας, αφίππευαν και προσπαθούσαν βιαστικά να προστατευτούν κάτω από τη κοιλιά του αλόγου. Κατά το πόλεμο σκοτώθηκε ο αδελφός του Χρήστος, το όνομα του οποίου, κοσμεί μαζί με τα ονόματα των υπόλοιπων Αρκάδων, το λαμπρό μνημείο στη Τρίπολη. Εξαιτίας του θανάτου του αδελφού του, η υπηρεσία τον μετέθεσε στο Κέντρο Ιππωνιών Λαρίσης, μεταφέροντας τον στη Β’ σειρά εφεδρείας. Όμως ο περήφανος Αρκάς ουδέποτε άφησε τη πολεμική του Μονάδα και έμεινε σ’ αυτή μέχρι τη κατάρρευση του μετώπου κα τη συνθηκολόγηση, τον Απρίλιο του 1941. Μετά τη διάλυση της Μονάδας του, κινήθηκε με φορτηγό όχημα μέχρι την Άρτα και στη συνέχεια έφτασε πεζός στην Αθήνα. Φιλοξενήθηκε λίγες μέρες από μια εξαδέλφη του και τελικά αναχώρησε και επέστρεψε στο χωριό του Ο Κολιόπουλος Γεώργιος γεννήθηκε στο χωριό Κουβέλια Αρκαδίας στις 20 Φεβρουαρίου 1915. Είναι απόφοιτος δημοτικού σχολείου. Κατετάγη στις 20

Στις 30 Οκτωβρίου 1940 κλήθηκε ως επίστρατός και κατετάγη στο 1ο Σύνταγμα Ιππικού. Ο βασιλιάς ενδιαφέρθηκε, προσωπικά, για τον Ιππέα Κολιόπουλο. Ρώτησε και έμαθε για την εκ νέου κατάταξή του, τον κάλεσε στα ανάκτορα και του προσέφερε το ένα άλογό του, τη φοράδα «Ριρή» για να μεταβεί μ’ αυτήν στο πόλεμο. Σύμφωνα τη μαρτυρία του κ. Κολιόπουλου, ο βασιλιάς του ανέφερε ότι επειδή από κάθε Έλληνα πολίτη επιστρατεύτηκε και το άλογο του, ήθελε και αυτός να συνεισφέρει το δικό του άλογο στον αγώνα και έτσι το προσέφερε στο Ιππέα Κολιόπουλο ο οποίος άλλωστε το είχε εκπαιδεύσει. Με το βαθμό του εκλεκτού δεκανέα πολέμησε φθάνοντας μέχρι και τους Αγίους σαράντα, ως Ομαδάρχης, διαθέτοντας αυτόματο όπλο, πολυβόλο τύπου Hotchkiss. Ειδικότερα στο χωρίο Φτέρη(;), σε μάχη που διεξήχθη με τους ιταλούς συνέβαλλε αποφασιστικά με την Ομάδα του, στη σύλληψη 60 αιχμαλώτων από τη διπλανή διμοιρία. Ο Ιππέας Κολιόπουλος ήταν μεταξύ αυτών που επιλέχθηκαν το 1941 και συγκρότησαν τη νεοσυσταθείσα – τότε - XIX Μηχανοκίνητη Μεραρχία. Συνεπώς είχε την τύχη να πολεμήσει υπηρετώντας στο 1ο Μηχανοκίνητο Σύνταγμα και εναντίον των Γερμανών στο τομέα της λίμνης Δοϊράνης. Επέβαινε ως ομαδάρχης επί μικρού ανοικτού αυτοκινήτου Austin (βρετανικής προέλευσης) με πολυβόλο Schwarzlose. Με τη λήξη του πολέμου επέστρεψε στο χωριό του. Η μοίρα όμως του επεφύλασσε να κληθεί στα Όπλα και τρίτη φορά. Έτσι κατετάγη εκ νέου στις 5 Νοεμβρίου 1947 στο Κέντρο Εκπαίδευσης Μηχανικού στο Ναύπλιο και μετατέθηκε σε Τάγμα Εθνοφυλακής Απολύθηκε στις 18 Ιουνίου 1948, από το 2ο Τάγμα Εθνοφυλακής. Πολέμησε στην Αράχωβα και στην Βλαχοκερασιά (Αρκαδίας;) όπου μάλιστα σκοτώθηκαν 3 άνδρες από την Ομάδα του.

• Ιούλιος - Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2018 • IΠΠΙΚΟ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ

31


Προσκυνηματική εκδήλωση στο Μνημείο Ιππικού στο Μέτσοβο Αγαπητά μέλη και φίλοι του Συνδέσμου Σας γνωρίζουμε ότι, το Διοικητικό Συμβούλιο του Συνδέσμου αποφάσισε την οργάνωση τριήμερης προσκυνηματικής επίσκεψης στο Μνημείο Ιππικού στο Μέτσοβο - Ιωάννινα από 20 έως 22 Οκτωβρίου 2018, για τέλεση επιμνημόσυνης δέησης, ομιλίες και κατάθεση στεφάνων, για απόδοση τιμής και ευγνωμοσύνης στους ηρωϊκώς πεσόντες της Μεραρχίας Ιππικού κατά το έπος του 1940. Η επίσκεψη και η τελετή στο μνημείο αποφασίσθηκε να πραγματοποιείται κάθε χρόνο και θα τελεί υπό την αιγίδα της Διευθύνσεως Ιππικού-Τεθωρακισμένων του ΓΕΣ. Η τελετή θα γίνει την Κυριακή 21 Οκτωβρίου και ώρα 12.00. Το ακριβές πρόγραμμα της τελετής και της επισκέψεως θα κοινοποιηθεί στους συμμετέχοντες εγκαίρως. Για την μετάβαση και επιστροφή των συμμετασχόντων θα διατεθεί κατάλληλο υπηρεσιακό λεωφορείο με μέριμνα της ΔΙΤ/ΓΕΣ, το οποίο θα αναχωρήσει από τη Λέσχη Αξιωματικών Παπάγου το πρωϊ του Σαββάτου 20 Οκτ. 2018 και ώρα 08.00 Οσοι επιθυμούν να συμμετάσχουν να το δηλώσουν μέχρι την Πέμτη 4 Οκτ. 2018 στο γραφείο του Συνδέσμου (τηλ.210-5226351, 6942-482481, 6946-379306) ή σε μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου. Στην εκδρομή μπορεί να συμμετέχουν και φιλικά πρόσωπα των μελών μας. Θα αποτελέσει μεγάλη μας χα-

ρά η συμμετοχή μελών μας της Βορείου Ελλάδος και σε περίπτωση ικανού αριθμού θα καταβληθεί προσπάθεια να διατεθεί και από εκεί λεωφορείο εφόσον υπάρχει επιθυμία. Η διαμονή θα γίνει στο Ξενοδοχείο ΑΣΤΕΡΙ στο Μέτσοβο. Το κόστος του ξενοδοχείου είναι 40€ το δίκλινο και 35€ το μονόκλινο συμπεριλαμβανομένου και του πρωϊνού. Δεν συμπεριλαμβάνονται το φαγητό, καφέδες, κλπ. Η επιβάρυνση κατ’ άτομο για τη χρήση του λεωφορείου είναι 15 Ευρώ, έτσι ώστε ο Σύνδεσμος να αντιμετωπίσει τα λοιπά έξοδα της εκδήλωσης. Το δρομολόγιο μετάβασης που θα ακολουθήσει το πούλμαν είναι :Λέσχη Παπάγου – Αττική οδός – Ολυμπία Οδός –.Γέφυρα Ρίου-Αντιρίου-Ιόνια Οδός-Γιάννενα-Μέτσοβο. Δρομολόγιο επιστροφής το αντίστροφο. Οι στάσεις για καφέ , φαγητό κλπ καθώς και ο χρόνος παραμονής σε κάθε χώρο επίσκεψης θα καθορίζονται ανάλογα με την διευκόλυνση των μελών και την πορεία του χρόνου. Για όσους επιθυμούν να επιβιβαστούν στη Λέσχη Αξιωματικών Ενόπλων Δυνάμεων στη Ρηγίλλης να το δηλώσουν και να βρίσκονται εκεί την 07.40 Ω. Παρακαλούμε η συμμετοχή να δηλωθεί έγκαιρα για να ρυθμισθούν οι λεπτομέρειες. Θα τηρηθεί σειρά προτερότητος δηλώσεων για το ΠΟΥΛΜΑΝ.


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.