Larissanet.gr - επιχειρείν - Οκτώβριος 2020

Page 1

επιχειρείν Οκτώβριος 2020 - www.larissanet.gr

ΕΙΔΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ LARISSANET

Νίκος Παπαθανάσης

Ιουλία Τσέτη

Μετασχηματισμός του επιχειρηματικού περιβάλλοντος

Οι άξονες για την επανεκκίνηση της οικονομίας

Λεωνίδας Μπακούρας

145 εκ. € επενδύσεις από την ΕΔΑ ΘΕΣΣ έως το 2024

ΚΩΣΤΑΣ ΑΓΟΡΑΣΤΟΣ

180 ΕΚ. ΕΥΡΩ ΓιΑ ΤΗ ΣΤΗΡΙΞΗ ΤΟΠΙΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ






editorial

E

Του Χρήστου Μπεχλιβάνου bechlivanos@larissanet.gr

editorial

Ανάπτυξη στον καιρό του κορωνοϊού

Η πανδημία ανέκοψε την αναπτυξιακή τροχιά της χώρας στην αρχή του 2019 και δημιούργησε ένα νέο αχαρτογράφητο επιχειρηματικό και οικονομικό περιβάλλον για όλους. Η βιώσιμη ανάπτυξη και η ψηφιακή οικονομία ήρθαν στο επίκεντρο της νέας πραγματικότητας που διαμορφώνεται στην εποχή του Covid – 19, ενώ οι προκλήσεις δεν αφήνουν κανένα περιθώριο εφησυχασμού για την παραγωγική βάση και την εγχώρια οικονομία. Η larissanet εστιάζοντας στις μεγάλες προκλήσεις του μέλλοντος για την πραγματική οικονομία στην ειδική έκδοση «επιχειρείν», φιλοξενεί απόψεις από τον πολιτικό, οικονομικό, επιχειρηματικό και ακαδημαϊκό χώρο, οι οποίες δίνουν το στίγμα της επόμενης μέρας για να κερδηθεί το στοίχημα της ανάπτυξης. Στην ανάγκη να προσελκύσουμε σημαντικές επενδύσεις με αναπτυξιακό πρόσημο και καινοτομικό χαρακτήρα εστιάζει στο άρθρο του ο αναπληρωτής υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων Νίκος Παπαθανάσης και επισημαίνει την ανάγκη μετασχηματισμού του επιχειρηματικού περιβάλλοντος. Γενναία μέτρα για την ουσιαστική στήριξη της πραγματικής οικονομίας ζητάει ο τομεάρχης Ανάπτυξης και Επενδύσεων του ΣΥΡΙΖΑ, Αλέξης Χαρίτσης, υπενθυμίζοντας και το αναξιοποίητο μαξιλάρι ασφαλείας των 37 δισ. που διασφάλισε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ για τέτοιες περιπτώσεις. Το στίγμα της ελληνικής οικονομίας μετά την κρίση της πανδημίας δίνει ο πρώην υπουργός Οικονομικών Φίλιππος Σαχινίδης, ενώ ο επιχειρηματικός κόσμος παρουσιάζει τους άξονες για την επανεκκίνηση της οικονομίας, όπως καινοτομία, εξωστρέφεια, βιοποικιλότητα, έρευνα, εκπαίδευση, επανακατάρτιση, αναβάθμιση δεξιοτήτων και ανάταση του αγροτικού τομέα. Σημαντικός είναι και ο ρόλος της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, πρώτου και δεύτερου βαθμού, στην Ανάπτυξη. Επανασχεδιασμό του παραγωγικού μοντέλου ζητάει ο δήμαρχος Λαρισαίων Απόστολος Καλογιάννης, βασικό αναπτυξιακό πυλώνα χαρακτηρίζει την Αυτοδιοίκηση ο πρόεδρος της ΠΕΔ Θεσσαλίας, δήμαρχος Κιλελέρ, Αθανάσιος Νασιακόπουλος, ενώ ο περιφερειάρχης Θεσσαλίας Κώστας Αγοραστός αναλύει το σχέδιο της Περιφέρειας για την ενίσχυση τόσο των επιχειρήσεων, όσο και των εργαζομένων. Στην επόμενη μέρα για την ανάπτυξη και τις επενδύσεις επικεντρώνεται ο πρόεδρος του ΣΘΕΒ, Αχιλλέας Νταβέλης, να τονωθεί η ρευστότητα των επιχειρήσεων ζητάει ο πρόεδρος του Επιμελητηρίου Λάρισας Σωτήρης Γιαννακόπουλος, ενώ απαραίτητη θεωρεί τη μεταρρύθμιση του επιχειρηματικού και επενδυτικού περιβάλλοντος ο πρόεδρος του ΤΕΕ ΚΔ Θεσσαλίας Νίκος Παπαγεωργίου. Προτάσεις για την επανεκκίνηση της οικονομίας καταθέτει ο πρόεδρος του ΟΕΕ, Παράρτημα Θεσσαλίας, Ηλίας Κοτσιμπογεώργος και μια επιχειρηματική προοπτική και για τους αγρότες διεκδικεί ο πρόεδρος του Πανελλήνιου Συνδέσμου Αγροτικών Φωτοβολταϊκών Κώστας Σπανούλης. Μαζί με τη δοκιμασία της ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας επέρχονται ραγδαίες τεχνολογικές εξελίξεις με την «ψηφιακή επανάσταση», τα δίκτυα νέας γενιάς και τις νέες τάσεις στην επιχειρηματικότητα. Η επίπτωση στην παγκόσμια οικονομία της πανδημίας του Covid - 19 προκάλεσε με διαφορά την μεγαλύτερη ύφεση μεταπολεμικά επισημαίνει ο Καθηγητής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας Χρήστος Κόλλιας και αναλύει πώς ο Covid - 19 μπορεί να λειτουργήσει ως επιταχυντής και ως αναπτυξιακή ευκαιρία για την ελληνική οικονομία. Σε αυτή την προσπάθεια δεν περισσεύει κανείς. Ας αδράξουμε τις ευκαιρίες…

Ειδική έκδοση της larissanet ISSN: 2654-0398

Ιδιοκτήτης - Εκδότης – Διευθυντής: Χρήστος Μπεχλιβάνος Υπεύθυνη διαφήμισης: Σπυριδούλα Μέμτσα Σχεδιασμός: Aτελιέ larissanet ΕΚΤΥΠΩΣΗ: ΙΝΤΕΡΤΥΠ Γραφεία: Παπακυριαζή 53, TK 41222, Λάρισα T: 2410 670 588 • 2410 256 381 U: www.larissanet.gr • Ε: info@larissanet.gr

04

επιχειρείν 2020

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Άρθρα: Νίκος Παπαθανάσης, Κώστας Σκρέκας, Αλέξης Χαρίτσης, Κώστας Αγοραστός, Απόστολος Καλογιάννης, Αθανάσιος Νασιακόπουλος, Νίκος Γάτσας, Φίλιππος Σαχινίδης, Αχιλλέας Νταβέλης, Ιουλία Τσέτη, Δημήτρης Βάρδας, Αλκιβιάδης Αλεξάνδρου, Ιωάννα – Αλεξάνδρα Σαΐτη, Γιώργος Τσαπρούνης, Στέλιος Λουμάκης, Δημήτρης Βέργαδος, Σωτήρης Γιαννακόπουλος, Νίκος Παπαγεωργίου, Ηλίας Κοτσιμπογεώργος, Χρήστος Γιακουβής, Γιάννης Μητσός, Όλγα Τσιούρβα, Χρήστος Κόλλιας, Χρύσα Πάτσα, Χρήστος Μπραζιώτης, Ειρήνη Παπαϊωάννου, Γιάννης Λάγγας, Τάσος Γούσιος, Κώστας Σπανούλης, Κώστας Καραντινινής.

Συνεντεύξεις – Παρουσιάσεις: Λεωνίδας Μπακούρας - ΕΔΑ ΘΕΣΣ, ΠΕΔ Θεσσαλίας, Δήμος Ελασσόνας, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, Κωνσταντίνα Μακρυπλίδη, Puerta, Αγροτικός Συνεταιρισμός Ζαγοράς Πηλίου – Zagorin, ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΛΟΓΟΙ ENERGY, Ξένες Γλώσσες Φανή Καράτζου, Easy Education, Χρήστος Καρατζιόλης, Μαξιμιάδης Υαλοτεχνική. Φωτογραφίες: Eurokinissi, larissanet. *Τα ενυπόγραφα άρθρα δεν απηχούν απαραίτητα τις απόψεις της larissanet.


επιστολή

E

Η Αυτοδιοίκηση αποτελεί τον βασικό αναπτυξιακό πυλώνα Η Τοπική Αυτοδιοίκηση σύµφωνα µε το άρθρο 102 του συντάγµατος, είναι ο πιο κοντινός θεσµός προς τον πολίτη. «Η ∆ιοίκηση των τοπικών υποθέσεων ανήκει στους οργανισµούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης πρώτου και δευτέρου βαθµού». Η πραγµατικότητα είναι ότι η συγκεκριµένη διάταξη του συντάγµατος εφαρµόζεται στην πράξη σε µέγιστο βαθµό σε όλα τα µήκη και πλάτη της χώρας µας µε αποτέλεσµα να δηµιουργεί µια ιδιαίτερη σχέση µεταξύ ∆ηµοτών και ∆ηµοτικών αρχών. Μία σχέση που συνήθως είναι αρµονική και βασίζεται στην αµεσότητα, στην κατανόηση και στη γνώση της τοπικής πραγµατικότητας. Οι ∆ημοτικές αρχές πρέπει πάντα να είναι κοντά στα προβλήματα των δημοτών, για να δίνουν άμεσες λύσεις, να «εκμεταλλεύονται» με τον καλύτερο δυνατό τρόπο το θεσμικό πλαίσιο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, να χαράζουν πολιτικές και να δίνουν νέες αναπτυξιακές κατευθύνσεις. Από την πρώτη ημέρα της ανάληψης των καθηκόντων μου ως Προέδρου της Π.Ε.∆. Θεσσαλίας, έθεσα το μείζον ζήτημα της ιεράρχησης των αναπτυξιακών διαδικασιών με στόχο την ορθολογική ανάπτυξη της Θεσσαλίας σε όλους τους τομείς. Η επιλογή των αναπτυξιακών στόχων προϋποθέτει συνεργασίες μεταξύ όλων των εμπλεκομένων θεσμοθετημένων φορέων με διαδικασίες διαλόγου, ανταλλαγής γνώσεων, διαβούλευσης και φυσικά με τη συμμετοχή των άμεσα ενδιαφερόμενων δηλαδή των τοπικών κοινωνιών. Αναμφισβήτητα η Αυτοδιοίκηση αποτελεί τον βασικό αναπτυξιακό πυλώνα στη χώρα μας. Προϋπόθεση όμως είναι να έχει τη δυνατότητα να εφαρμόζει τις τοπικές αναπτυξιακές πολιτικές της, χωρίς περιορισμούς και εμπλοκές από την Κεντρική ∆ιοίκηση. Είναι αυτονόητο ότι οι αναπτυξιακές επιλογές της Τοπικής Αυτοδιοίκησης θα πρέπει να αποτελούν μέρος μιας εθνικής αναπτυξιακής στρατηγικής σε βασικούς τουλάχιστον άξονες, όπως είναι η παιδεία η υγεία, η πολιτική προστασία και η διαφάνεια. Επιβάλλεται λοιπόν ο καθορισμός των ορίων μεταξύ κράτους και Αυτοδιοίκησης ή εάν θέλετε επιβάλλεται ο επαναπροσδιορισμός των σχέσεων μεταξύ κράτους, Αυτοδιοίκησης και τοπικών κοινωνιών. ∆υστυχώς τα τελευταία χρόνια η Τ.Α διαδραματίζει το ρόλο της σε ένα περιβάλλον απόλυτης κρίσης, οικονομικού, κοινωνικού χαρακτήρα και πλήρους απαξίωσης βασικών ανθρώπινων αξιών. Η κρίση στη χώρα μας γιγαντώθηκε δημιουργώντας τεράστια κοινωνικοοικονομικά προβλήματα ενώ την ίδια στιγμή το κράτος μας δείχνει τις αδυναμίες του, ανήμπορο να αντιδράσει αποτελεσματικά και να εμπνεύσει με όραμα και ελπίδα τους Έλληνες πολίτες.

Του Αθανάσιου Νασιακόπουλου

Πρόεδρος της ΠΕ∆ Θεσσαλίας - ∆ήμαρχος Κιλελέρ

Η Τ.Α έχει υποστεί τις συνέπειες αυτής της κρίσης σε μέγιστο βαθμό αλλά είμαι απόλυτα πεπεισμένος ότι είναι αυτή που μπορεί να εγγυηθεί τη διατήρηση της κοινωνικής συνοχής, αλληλεγγύης αλλά και να αποτελέσει το εργαλείο για την παραγωγική και αναπτυξιακή πορεία στον τόπο μας. Η γενικευμένη οικονομική κρίση, η εισβολή της πανδημίας COVID-19 στη χώρα μας, το τεράστιο ζήτημα της μετανάστευσης, οι καταστροφικές πλημύρες, είναι μερικά από τα τεράστια προβλήματα των τελευταίων χρόνων που έθεσαν σε σκληρή δοκιμασία τις αντοχές και την ετοιμότητα τόσο του κεντρικού κράτους όσο και της Τ.Α. Ως Πρόεδρος της Π.Ε.∆. Θεσσαλίας δηλώνω απερίφραστα ότι η Τ.Α έχει τη δυνατότητα να αντιμετωπίσει σε μεγάλο βαθμό όλες τις προκλήσεις και να δώσει τις απαντήσεις που χρειάζονται στους σκληρά δοκιμαζόμενους συμπολίτες μας. Πιστεύουμε ακράδαντα ότι το κράτος οφείλει να εμπιστευτεί τους πολίτες και να στηρίξει τις προσπάθειες που καταβάλουν όλοι οι φορείς της Τ.Α. στο πλαίσιο ενός κεντρικού σχεδιασμού. Καλώ όλους φορείς και πολίτες να συντονίσουμε τις προσπάθειές μας, να εντοπίσουμε τις αναπτυξιακές μας δυνατότητες, να ομαδοποιήσουμε τα προβλήματά μας, να χαράξουμε στρατηγικές και να προσπαθήσουμε για την εύρεση αποτελεσματικών λύσεων. Σε αυτή την προσπάθεια να είστε βέβαιοι ότι δεν περισσεύει κανένας.

επιχειρείν 2020

05


άρθρο

E

Επανασχεδιασμός του παραγωγικού μοντέλου Η συζήτηση για την οικονομία και την ανάπτυξη, είτε σε εθνικό, είτε σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, εν μέσω πανδημίας και με εξαιρετικά επισφαλές οικονομικό περιβάλλον, ίσως φαντάζει άκαιρη. Προέχει η αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης με όσο το δυνατόν λιγότερες απώλειες για την οικονομία, την ανάπτυξη και εν τέλει λιγότερο επώδυνες συνέπειες για την κοινωνία. Είναι πασιφανές ότι η κρίση του Covid 19 προκαλεί και θα συνεχίζει να προκαλεί νέα οικονομική αιμορραγία στο ταλαιπωρημένο σώμα της ελληνικής κοινωνίας, αφού μετά από δεκαετή μνημονιακή περίοδο, προστίθενται και οι επιπτώσεις που προκαλεί η πανδημία, όχι μόνο στην Ελλάδα ή την Ευρώπη αλλά σε όλο τον κόσμο. Όσο όμως κι αν η «ματιά» μας επικεντρώνεται στην προστασία της δημόσιας υγείας, είναι πια προφανές πως οι οικονομικές επιπτώσεις που φέρνει η κρίση του covid είναι ισχυρές και δύσκολα αντιμετωπίσιμες. Απαιτούν γρήγορη προσαρμογή στα νέα δεδομένα, άμεσες λύσεις ανακούφισης των επιχειρήσεων που έχουν πληγεί, προστασία της εργασίας. Η δημοτική αρχή του Δήμου Λαρισαίων τόσο την μνημονιακή περίοδο όσο και στην υγειονομική κρίση και στο μέτρο των αρμοδιοτήτων και των δυνατοτήτων, προχώρησε στη λήψη αποφάσεων που είχαν ως στόχο την στήριξη της τοπικής οικονομίας και της επιχειρηματικότητας. Ενδεικτικά αναφέρω την μείωση των δημοτικών τελών κατά 20% για τους επαγγελματίες και τις επιχειρήσεις, που αποφασίσαμε στα τέλη του 2017 και την στήριξη των επαγγελματιών μέσα στην περίοδο της υγειονομικής κρίσης, με απαλλαγή δημοτικών τελών, τις μειώσεις για τα τέλη κατάληψης κοινόχρηστου χώρου κ.α. Φυσικά οι ανάγκες είναι πολύ μεγαλύτερες. Η Πολιτεία οφείλει με τα εργαλεία που διαθέτει να στηρίξει όσο μπορεί περισσότερο τους ανθρώπους της αγοράς. Είναι βέβαιο, ότι η επάνοδος σε μια κανονικότητα, θα είναι αργόσυρτη ακόμα και μετά την λήξη της υγειονομικής κρίσης. Ταυτόχρονα είναι ορατή η ανάγκη επανασχεδιασμού του παραγωγικού μοντέλου. Μιλώντας ωστόσο για ένα νέο παραγωγικό μοντέλο είναι κρίσιμο και κομβικό να διασφαλίσουμε όλοι μας, στο βαθμό και στο μέτρο που μας αναλογεί ότι δεν θα επιτρέψουμε να επαναληφθούν οι παθογένειες και οι στρεβλώσεις που κυριάρχησαν στο παρελθόν οδηγώντας την χώρα και την κοινωνία στα γνωστά επώδυνα αποτελέσματα. Κι επειδή στις ημέρες της κρίσης όλοι αναζητούν την ανάπτυξη, θα πρέπει να συζητήσουμε αρκετά για τους όρους, τις προϋποθέσεις αλλά και να απαντήσουμε στο ερώτημα: τι ανάπτυξη θέλουμε; Η απάντηση δεν μπορεί παρά να είναι ανάπτυξη που θα συνδυάζει την οικονομική μεγέθυνση με δίκαιη κατανομή βαρών και ωφελειών, κοινωνική αλληλεγγύη, περιβαλλοντική βιωσιμότητα και υπέρβαση των περιφερειακών και τοπικών ανισοτήτων. Ιδιαίτερα δε στο κομμάτι της περιβαλλοντικής βιωσιμότητας, είναι κομβικό να κινηθούμε σε μια καινούρια αναπτυξιακή λογική, η οποία σέβεται την επάρκεια των φυσικών πόρων και οδηγεί τις κοινωνικές ανάγκες σε δρόμους περιβαλλοντικής ισορροπίας. Εξάλλου, οι πρόσφατες καταστροφές από τον Ιανό στην περιφέρεια Θεσσαλίας, υπογραμμίζουν την αναγκαιότητα της περιβαλλοντικής βιωσιμότητας. Αναμφίβολα, η τοπική αυτοδιοίκηση συγκαταλέγεται στους φορείς που έχουν μεγάλη ευθύνη σ’ αυτές τις συνθήκες, να ανοίξει δρόμους

06

επιχειρείν 2020

Γράφει ο Απόστολος Καλογιάννης Δήμαρχος Λαρισαίων Μέλος Δ.Σ. ΚΕΔΕ

που θα συμβάλει στο να έρθουν καλύτερες μέρες για όλους. Αποτελεί πεποίθησή μου, ότι η Λάρισα μετά την λήξη της υγειονομικής κρίσης θα βγει «τραυματισμένη», αλλά διατηρώντας παράλληλα τη δυναμική της. Η περιοχή μας δεν είναι εξαρτημένη από τον τουρισμό, με αποτέλεσμα να μην καταγράψει τις μεγάλες απώλειες εισοδήματος που σημειώνονται σε περιοχές που στηρίζονται στην τουριστική κίνηση. Η κεντροβαρής της θέση και ο μητροπολιτικός χαρακτήρας της πόλης για την ευρύτερη περιοχή της Κεντρικής Ελλάδας θα συνεχίσουν να αποτελούν ισχυρά πλεονεκτήματα. Την ίδια ώρα ο σχεδιασμός του Δήμου για μια πιο ανθρώπινη και ελκυστική πόλη, συνεχίζεται να υλοποιείται, αφού επι της ουσίας, η πανδημία ελάχιστα επηρέασε τον σχεδιασμός μας για την συνέχιση των μεγάλων παρεμβάσεων και αλλαγών που συντελούνται στην πόλη. Τα όποια ζητήματα προκάλεσε η πανδημία αφορούν σε καθυστερήσεις που σημειώθηκαν στην έναρξη υλοποίησης κάποιων έργων. Ο σχεδιασμός μας υλοποιείται και συνεχίζουμε σταθερά στο δρόμο που έχουμε χαράξει. Παράλληλα ωστόσο, η ανάπτυξη στην Λάρισα συνδέεται άρρηκτα και με την πορεία του αγροτοδιατροφικού τομέα. Ο συγκεκριμένος τομέας ακόμα και την περίοδο της βαθιάς κρίσης, συνέχισε να αναδεικνύει τη δυναμική του με εξωστρεφείς επιχειρήσεις να παρουσιάζουν σημαντικά βήματα σταθερότητας και εξέλιξης, παρά το δυσμενές οικονομικό περιβάλλον. Χρειάζεται μεγαλύτερη προσπάθεια. Εξωστρεφής, δυναμικός και ελπιδοφόρος ο αγροτοδιατροφικός τομέας μπορεί να αποτελέσει – όπως όλες οι πολιτικές δυνάμεις συμφωνούν την ατμομηχανή της ανάπτυξης όχι μόνο για την περιοχή της Λάρισας και της Θεσσαλίας αλλά και για ολόκληρη τη χώρα. Εν κατακλείδι, η Τοπική Αυτοδιοίκηση και συγκεκριμένα ο Δήμος Λαρισαίων, να εργαστεί ώστε να δημιουργηθούν νέες σοβαρές υποδομές οι οποίες θα διαμορφώνουν ελκυστικό περιβάλλον για ιδιωτικές επενδύσεις ή για συνέργειες του δημοτικού και του ιδιωτικού τομέα. Όλα αυτά διαμορφώνουν τις προϋποθέσεις η Λάρισα να γίνει πρώτος περιφερειακός πόλος ανάπτυξης αξιοποιώντας όλα τα συνθετικά της πλεονεκτήματα, την κεντροβαρή της θέση, το πληθυσμιακό της μέγεθος, τον οικονομικό της δυναμισμό και τους ανθρώπους της.


παρουσίαση

E

O Δήμος Ελασσόνας σχεδιάζει το αναπτυξιακό του πρόγραμμα 2021-2025 Αξιοποιώντας τα χρηµατοδοτικά εργαλεία των Υπουργείων Εσωτερικών, Περιβάλλοντος, Αγροτικής Ανάπτυξης και της Περιφέρειας Θεσσαλίας, ο ∆ήµος Ελασσόνας σχεδιάζει το αναπτυξιακό του πρόγραµµα 2021-2025 µε έµφαση στην αναβάθµιση των υποδοµών, την ενεργειακή αυτονοµία, την κατασκευή νέων έργων και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων του. Ο δήμαρχος Ελασσόνας Ν. Γάτσας δήλωσε: «Ο ∆ήμος Ελασσόνας έχει πλέον έναν σαφή και μακροπρόθεσμο σχεδιασμό που υπηρετεί το όραμα των δημοτών μας για έναν δυναμικό και εξωστρεφή δήμο. Ξεκινώντας από την παραγωγική βάση του ∆ήμου μας που είναι κατά κύριο λόγο αγροτική, προσφέρουμε στη βελτίωση των υποδομών οδοποιίας και άρδευσης, στην ποιότητα και την επάρκεια του νερού, στην αξιοποίηση του ενεργειακού δυναμικού και της ακίνητης περιουσίας του ∆ήμου, στον πολιτισμό, τον αθλητισμό και την παιδεία, στον τουριστικό ανασχεδιασμό και τον ψηφιακό μετασχηματισμό της λειτουργίας του δήμου. Μέσα σε ένα χρόνο προχωρήσαμε περισσότερες από 30 μελέτες για την ένταξη των έργων στα προγράμματα ΕΣΠΑ και Π∆Ε. Σας παρουσιάζουμε τα έργα προς χρηματοδότηση, τα οποία μαζί με τα αυτοχρηματοδοτούμενα έργα και όσα βρίσκονται σε στάδιο υλοποίησης, θα αναβαθμίσουν αναπτυξιακά το ∆ήμο Ελασσόνας». Ο κατάλογος περιλαμβάνει έργα που έχουν ήδη ενταχθεί στο πρόγραμμα ΦΙΛΟ∆ΗΜΟΣ ΙΙ και όσα έχουν δρομολογηθεί προς ένταξη στα προγράμματα «Αντώνης Τρίτσης», «Πράσινο Ταμείο», «ΠΕΠ Θεσσαλίας», «ΠΑΑ» και «ΥΜΕΠΕΡΑΑ»: ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ 1) Αποκατάσταση - Βελτίωση (ασφαλτόστρωση) αγροτικής οδοποιίας στις δημοτικές ενότητες Βερδικούσιας, Λιβαδίου, Σαρανταπόρου, Τσαριτσάνης ∆ΙΑΧΕΙΡΙΣΗ Υ∆ΑΤΩΝ 2) Αναβάθμιση του αρδευτικού δικτύου των δημοτικών ενοτήτων Ελασσόνας, Ποταμιάς και Βερδικούσιας (εγκατάσταση συστημάτων ελέγχου, επέκταση δικτύων) 3) Εκπόνηση μελετών φραγμάτων Κεφαλοβρύσου, Βερδικούσιας, Φαρμάκης με χρηματοδότηση της κατασκευής από Υπουργείο Ανάπτυξης, Αγροτικής Ανάπτυξης,

Περιφέρεια Θεσσαλίας (αντίστοιχα) Υ∆ΡΕΥΣΗ - ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΗ 4) Μεταφορά νερού στις κοινότητες της δημοτικής ενότητας Ποταμιάς 5) Επέκταση – εκσυγχρονισμός εγκατάστασης βιολογικού Ελασσόνας (μελέτη-κατασκευή) 6) Αναβάθμιση εξοπλισμού ύδρευσης (αντλιοστασίων) σε συνδυασμό με την τοποθέτηση Φ/Β συστημάτων 7) Κατασκευή νέου δικτύου αποχέτευσης Βερδικούσιας και σύνδεση με ΕΕΛ ΕΝΕΡΓΕΙΑ 8) Εγκατάσταση συστήματος παραγωγής ενέργειας σε δημοτικές εκτάσεις 9) Ενεργειακή αναβάθμιση δημοτικών κτιρίων Λιβαδίου (Κιόσκι), Γιαννωτών και Καλλιθέας (πρώην ∆ημαρχείο) 10) Ενεργειακή αναβάθμιση δημοτικών ξενώνων Βερδικούσιας, Καρυάς, Λιβαδίου 11) Ενεργειακή αναβάθμιση παιδικού σταθμού Ελασσόνας 12) Προμήθεια εξοπλισμού σύνδεσης δημοτικών κτηρίων με το δίκτυο του φυσικού αερίου 13) Παρεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας στο Γυμνάσιο-Λύκειο Καλλιθέας του ∆ήμου Ελασσόνας και το κτίριο του 3ου ∆ημοτικού Σχολείου και 3ου Νηπιαγωγείου Ελασσόνας 14) Εγκατάσταση 30 σημείων ηλεκτροκίνησης σε συνδυασμό με την προμήθεια 7 ηλεκτρικών οχημάτων ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ – Ο∆ΙΚΗ ΑΣΦΑΛΕΙΑ 15) Αναβάθμιση των πλατειών Καλυβίων, ∆ομενίκου και «Μουσών» 16) Αρχιτεκτονικός διαγωνισμός προσχεδίων – Μελέτη ανάπλασης Ελασσονίτη ποταμού εντός σχεδίου πόλης Ελασσόνας 17) Κατασκευή καταφυγίου αδέσποτων ζώων συντροφιάς 18) ∆ιαμόρφωση ισόπεδων κόμβων Ελασσόνας 19) Απόκτηση ελεύθερων κοινόχρηστων χώρων (απαλλοτρι-

ώσεις) 20) Προμήθεια και τοποθέτηση στεγάστρων στάσεων λεωφορείων ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ - ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ 21) Καταγραφή, αξιολόγηση και ανάδειξη του πολιτιστικού αποθέματος του ∆ήμου ανάδειξη ιστορικών λιθόκτιστων γεφυριών 22) Επανάχρηση του παλιού 1ου ∆ημοτικού Σχολείου Ελασσόνας και μετατροπή του σε μουσειακό χώρο 23) Αρχιτεκτονική αναβάθμιση δημοτικής βιβλιοθήκης Ελασσόνας 24) Συντήρηση-ανακατασκευή Αθλητικών Εγκαταστάσεων ∆ήμου Ελασσόνας 25) Αναβάθμιση γηπέδων σε δημοτικές αθλητικές εγκαταστάσεις και σχολικές αυλές ΥΠΟ∆ΟΜΕΣ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ 26) Ανέγερση νέων σχολικών κτηρίων - 1ο και 4ο Νηπιαγωγεία Ελασσόνας 27) Νέος Παιδικός Σταθμός Βλαχογιαννίου (χρηματοδότηση ΕΕΤΑΑ) 27) Κατασκευή ραμπών και χώρων υγιεινής για την πρόσβαση και την εξυπηρέτηση ΑΜΕΑ σε σχολικές μονάδες 28) Πυροπροστασία και αντικεραυνική προστασία σχολικών μονάδων ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ 29) Σχεδιασμός περιπατητικών –ποδηλατικών διαδρομών στην παρολύμπια περιοχή 30) Κατασκευή τεσσάρων (4) καταφυγίων στις Γ-∆ ζώνες του Ολύμπου 31) Βελτίωση οδοποιίας προς πίστα απογείωσης αεροπτεριστών θέση «Τουρτοφωλιά» ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ 32) Ανάπλαση - Ενοποίηση χώρων ενδιαφέροντος ιστορικού οικισμού Λιβαδίου 33) Κινητές μονάδες συλλογής αποβλήτων – Αναβάθμιση εξοπλισμού καθαριότητας (νέα απορριμματοφόρα, αναρροφητικά σάρωθρα, φορτηγά συλλογής) ΨΗΦΙΑΚΟΣ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ 34) Νέες ψηφιακές υπηρεσίες (smart city) 35) Επαγγελματικός, τουριστικός και πολιτιστικός ψηφιακός οδηγός 36) Σχέδιο ανάπτυξης διοικητικής ικανότητας και ψηφιακού μετασχηματισμού.

επιχειρείν 2020

07


άρθρο

E

180 εκ. ευρώ από την Περιφέρεια Θεσσαλίας για στήριξη τοπικών επιχειρήσεων και εργαζομένων Η ζώσα πραγματικότητα απέδειξε ότι στο εξής θα ζούμε με συνεχείς κρίσεις, είτε τύπου πανδημιών όπως ο κορωνοϊός, είτε από ακραία καιρικά φαινόμενα, είτε οικονομικές, είτε εθνικές. Η κοινωνία σήμερα βρίσκεται σε αναστάτωση, έχει χαθεί η εμπιστοσύνη, η φυσική ισορροπία. Ζούμε σε μια εποχή που καλούμαστε να υπηρετήσουμε με νέους τρόπους και νέες διαδικασίες. Μια εποχή που χρειάζεται μέτρο, αυτοσυγκράτηση και δράση. Με ταχύτητα, ρυθμό, αυτοματοποίηση και απλοποίηση διαδικασιών, συνεργασία και ανταγωνισμό προσφοράς. Όλοι χρειάζεται να έχουμε στο μυαλό μας τον άνθρωπο και τις ανάγκες του. Και να σταθούμε δίπλα στους ανθρώπους που επιχειρούν και δημιουργούν θέσεις εργασίας με τις δυνάμεις που διαθέτουμε. Όλα τα έργα της Περιφέρειας Θεσσαλίας, αγροτικά, περιβαλλοντικά, ενεργειακές αναβαθμίσεις, αντιπλημμυρικά, πολιτιστικά, κοινωνικά, αθλητικά, είναι έργα που έχουν στο επίκεντρό τους τον άνθρωπο και τις ανάγκες του, δημιουργούν θέσεις εργασίας και φέρνουν χρήμα στην πραγματική, τοπική οικονομία. Όλοι μαζί δημιουργούμε ένα πλέγμα ενεργειών που δημιουργούν συνθήκες ασφάλειας και βιώσιμης ανάπτυξης για τους πολλούς. Γιατί η ανάπτυξη είναι το ισχυρότερο μέσο προώθησης της Δημοκρατίας. Με το Σχέδιο 80+50+30+20 εκατομμύρια ευρώ, η Περιφέρεια Θεσσαλίας στηρίζει με ενεργητικές πολιτικές, τοπικές επιχειρήσεις και εργαζομένους, από τις επιπτώσεις της πανδημίας του κορωνοϊού. Πρόκειται για ένα σχέδιο «άμεσης δράσης», που ανταποκρίνεται στις πραγματικές ανάγκες των επιχειρηματιών και των ελεύθερων επαγγελματιών, που είδαν το εισόδημα τους να συρρικνώνεται λόγω του COVID-19, αλλά και των εργαζομένων που απώλεσαν εισόδημα λόγω της αναστολής λειτουργίας των επιχειρήσεων. - Επιχορηγούμε με 80 εκατ. ευρώ τα επενδυτικά σχέδια υφισταμένων και νέων επιχειρήσεων, μέσω των προγραμμάτων Επανεπενδύω και Επενδύω στη Θεσσαλία, εντάσσουμε όλες τις θετικά αξιολογημένες προτάσεις και αυξάνουμε τον προϋπολογισμό προκειμένου να ανταποκριθούμε στο έντονο επενδυτικό ενδιαφέρον. Είναι ένα θετικό, αισιόδοξο μήνυμα, σε μια δύσκολη περίοδο για την οικονομία και την κοινωνία. Συνολικά τα δύο προγράμματα οδηγούν σε 583 νέες επενδύσεις στη Θεσσαλία, συνολικής επένδυσης 96 εκατομμυρίων ευρώ. Πρόκειται για νέες επενδύσεις που στηρίζουν τον παραγωγικό ιστό της Περιφέρειας. Δίνουμε τη δυνατότητα να λειτουργήσουν και να δημιουργήσουν νέες θέσεις εργασίας μικρές και μικρομεσαίες επιχειρήσεις. - Στηρίζουμε με 50 εκατ. ευρώ τους εργαζομένους σε επιχειρήσεις που βρίσκονται σε αναστολή λειτουργίας, λόγω της πανδημίας του covid-19 - Με το πρόγραμμα ΑΝΑΣΑ ενισχύουμε με 30 εκατ. ευρώ το κεφάλαιο κίνησης πολύ μικρών και μικρών επιχειρήσεων και

08

επιχειρείν 2020

Γράφει ο Κώστας Αγοραστός Περιφερειάρχης Θεσσαλίας

Επενδύουμε 20 εκατ. ευρώ μέσω του ΕΣΠΑ Θεσσαλίας 2014-2020 για να χτίσουμε ένα ανθεκτικό δημόσιο σύστημα υγείας, ικανό να αντέξει την πίεση της πανδημίας

στηρίζουμε θέσεις εργασίας. Η μη επιστρεπτέα επιχορήγηση ύψους 5.000 έως 50.000 ευρώ, αφορά επιχειρήσεις που αντιμετωπίζουν πρόβλημα ρευστότητας και υφίστανται σημαντικές ζημιές λόγω των επιπτώσεων από τα μέτρα για τον περιορισμό της έξαρσης της νόσου Covid-19. Ο εξαιρετικός χαρακτήρας της έξαρσης της νόσου σημαίνει ότι οι εν λόγω ζημίες δεν θα μπορούσαν να είχαν προβλεφθεί, είναι σημαντικής κλίμακας και ως εκ τούτου δημιουργούν για τις επιχειρήσεις συνθήκες που διαφέρουν σημαντικά από τις συνθήκες της αγοράς στις οποίες λειτουργούν κανονικά. Ακόμη και υγιείς επιχειρήσεις, ο οποίες είναι καλά προετοιμασμένες για τους εγγενείς κινδύνους της συνήθους επιχειρηματικής δραστηριότητας αντιμετωπίζουν δυσκολίες οι οποίες θέτουν σε κίνδυνο τη βιωσιμότητα τους. - Χωρίς το αγαθό της δημόσιας υγείας όλα τελούν υπό αίρεση και αμφισβήτηση. Για αυτό επενδύουμε 20 εκατ. ευρώ μέσω του ΕΣΠΑ Θεσσαλίας 2014-2020 για να χτίσουμε ένα ανθεκτικό δημόσιο σύστημα υγείας, ικανό να αντέξει την πίεση της πανδημίας. Χρηματοδοτούμε την πρόσληψη υγειονομικού προσωπικού καλύπτοντας το μισθοδοτικό και ασφαλιστικό κόστος 250 νέων εργαζομένων για τα επόμενα 2 χρόνια και την προμήθεια σύγχρονου ιατροτεχνολογικού εξοπλισμού. Στην τηλεδιάσκεψη που είχαμε οι Περιφερειάρχες της χώρας με τον Πρωθυπουργό, ζήτησα να εκδοθεί άμεσα Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου ώστε να επιταχυνθούν οι διαδικασίες και να έρθουν στα Νοσοκομεία και τα Κέντρα Υγείας προσωπικό και μηχανήματα που θα αποτελέσουν παρακαταθήκη για ένα βιώσιμο σύστημα υγείας και στην μετα- covid εποχή.



άρθρο

E

Μετασχηματισμός του επιχειρηματικού περιβάλλοντος Η Ελλάδα δεν παρουσιάζει πλέον την επιχειρηματικά αρνητική εικόνα των τελευταίων ετών. Στο τιμόνι της βρίσκεται μία κυβέρνηση που όχι μόνο πιστεύει στην ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας αλλά και αναλαμβάνει πρωτόγνωρες - για τα ελληνικά δεδομένα - πρωτοβουλίες ώστε να τη διευκολύνει και να την ενισχύσει.

Του Νίκου Παπαθανάση

Αναπληρωτή υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων

Κεντρικός μας στόχος είναι η επιτάχυνση και η γρήγορη ωρίμανση των επενδυτικών σχεδίων και η διευκόλυνση της υγιούς επιχειρηματικότητας στο πλαίσιο της αναπτυξιακής προοπτικής

10

επιχειρείν 2020

Οι παρεμβάσεις που έχουν γίνει σε κεντρικούς άξονες περιλαμβάνουν την περαιτέρω μείωση της γραφειοκρατίας, την ψηφιοποίηση διαδικασιών, την ταχύτερη απονομή δικαιοσύνης και την αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού. Είμαστε αποφασισμένοι να αξιοποιήσουμε όλα τα μεγάλα συγκριτικά πλεονεκτήματα της Ελλάδας ώστε να προσελκύσουμε σημαντικές επενδύσεις με αναπτυξιακό πρόσημο και καινοτομικό χαρακτήρα. Όραμά μας είναι μία ανοιχτή, εξωστρεφής οικονομία που θα συνδυάζει την ανάπτυξη και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας με τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των πολιτών και την προστασία του περιβάλλοντος. Η ελληνική οικονομία, παρά το δυσμενές διεθνές περιβάλλον, βρίσκεται σε φάση ανάταξης. Η Βιομηχανία και η Μεταποίηση ως πυλώνες ανάπτυξης της οικονομίας της χώρας θα στηριχθούν άμεσα και δυναμικά. Θέλουμε να επιτύχουμε την βασική μας επιδίωξη που είναι η αύξηση της συμμετοχής της βιομηχανίας στο ΑΕΠ της χώρας από το 9,5% που είναι σήμερα στο 12% την επόμενη 3ετία και στο 15% μακροπρόθεσμα. Στόχος μας είναι δημιουργία μιας σύγχρονης, διεθνώς ανταγωνιστικής βιομηχανίας, που θα αποτελέσει βασικό μοχλό οικονομικής ανάπτυξης και βιώσιμης απασχόλησης. Σημαντικό ρόλο σε αυτή τη διαδικασία θα έχει η Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα και στην ίδια κατεύθυνση, πρόθεσή μας είναι να αξιοποιηθούν κέρδη από τα κρατικά ομόλογα, τα SMPs και ANFAs. Τα σημαντικότερα, όμως, κεφάλαια είναι αυτά που αναμένονται στη χώρα από το Ταμείο Ανάκαμψης. ότι εκτός από τα 32 δισ. € του Ταμείου Ανάκαμψης, προετοιμαζόμαστε να διαχειριστούμε επιπλέον 40 δισ. € του ΕΣΠΑ ‘21 -’27. Δημιουργούμε τους

μηχανισμούς έτσι ώστε πολύ γρήγορα να απορροφηθούν εμπροσθοβαρώς τα απαιτούμενα χρήματα. Σχετικά με το Ταμείο Ανάκαμψης, έως τις 31 Δεκεμβρίου 2022 θα πρέπει να έχει δεσμευτεί το 70% των χρημάτων του Ταμείου και στη συνέχεια το 100% των χρημάτων μέχρι τις 31/12/2023. Συνολικά, οι εκταμιεύσεις θα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί έως το 2026. Δουλεύουμε εντατικά προς αυτή την κατεύθυνση και ο στόχος μας είναι να μην υπάρχει ούτε η παραμικρή απώλεια πόρων. Οι επιχειρήσεις που θα μπορέσουν να πετύχουν στην μετα-Covid-19 εποχή θα είναι αυτές που ήδη έχουν αρχίσει να μελετούν και να προσαρμόζονται στις αλλαγές που ορίζει το νέο περιβάλλον και κυρίως αυτές που έχουν ήδη αντιληφθεί τις αλλαγές αυτές ως ευκαιρία ανάπτυξης και καινοτομίας. Αυτό, άλλωστε, σημαίνει και μετασχηματισμός του επιχειρηματικού περιβάλλοντος. Σε κάθε περίπτωση, η χώρα μας τον τελευταίο, δύσκολο χρόνο, επέδειξε καλά αντανακλαστικά και η οικονομία μπήκε σε τροχιά ανάπτυξης. Εν μέσω της υγειονομικής κρίσης, που παρέσυρε και την ελληνική οικονομία σε ύφεση, καταφέραμε να σταθούμε στα πόδια μας και να βγούμε με μεγάλη επιτυχία τρεις φορές στις αγορές. Τα ιστορικά χαμηλά επιτόκια που πετύχαμε με την έκδοση 10ετούς ομολόγου και τη δημοπρασία εντόκων γραμματίων αποδεικνύουν την σαφή στήριξη των επενδυτών. Ομοίως, η εμπιστοσύνη των διεθνών αγορών στη σημερινή διαχείριση αλλά και στις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας επιβεβαιώνεται και από την προ ημερών έκδοση 15ετούς ομολόγου, με ιστορικά χαμηλό επιτόκιο δανεισμού. Αντλήθηκαν από τις αγορές 2 δισ. ευρώ με κόστος κάτω από το 1.2%. Το κόστος


E δανεισμού μειώθηκε κατά περισσότερο από ένα τρίτο ενώ ο χρονικός ορίζοντας της έκδοσης φτάνει μέχρι το 2035, πέραν δηλαδή της περιόδου που καλυπτόταν η βιωσιμότητα του Ελληνικού Δημοσίου Χρέους από τις αποφάσεις του Eurogroup τα προηγούμενα χρόνια. Επίσης, η ανταγωνιστική θέση της Ελλάδας κατά το 2020 παρουσίασε σημαντική άνοδο κατά 9 μονάδες και πλέον η χώρα βρίσκεται στην 49η θέση μεταξύ 63 οικονομιών, από την 58η την οποία κατείχε το 2019. Για να κερδίσουμε την εμπιστοσύνη των επενδυτών, έπρεπε να θέσουμε τις κατάλληλες προϋποθέσεις που θα δημιουργούσαν ένα ευνοϊκό για επενδύσεις περιβάλλον. Προχωρήσαμε σε φορολογικές ελαφρύνσεις των επιχειρήσεων και απλουστεύσαμε σημαντικά και επιταχύναμε την αδειοδότηση των επενδύσεων. Απεγκλωβίσαμε εμβληματικές στρατηγικές επενδύσεις όπως το Ελληνικό και η Κασσιόπη και συνεχίζουμε. Τρανή απόδειξη του φιλεπενδυτικού κλίματος που έχει δημιουργηθεί στη χώρα μας είναι η κολοσσιαία επένδυση της Microsoft. Αυτή η επένδυση δεν είναι η μόνη στον τομέα των νέων τεχνολογιών

και του cloud. Και άλλες μεγάλες εταιρείες και πολυεθνικές εμπιστεύονται την Ελλάδα και έχουν προχωρήσει σε εμβληματικές επενδυτικές κινήσεις. Ενδεικτικά αναφέρω τη Cisco, την Pfizer, την TeamViewer, την P&I, την Beat, τη Sparkle, τη Lamda Hellix. Στο πλαίσιο της στήριξης και της ενίσχυσης της επιχειρηματικότητας θα πρέπει να αναφερθούμε στα πολύ σημαντικά μέτρα που έχουμε λάβει και τα οποία είναι σε εξέλιξη. -Η Επιστρεπτέα Προκαταβολή. Βάσει αυτής έχουν ήδη χρηματοδοτηθεί 120.000 επιχειρήσεις κυρίως μικρές και πολύ μικρές ενώ 174.027 υπέβαλαν αίτηση για τον 3ο κύκλο της. Η συνολική στήριξη του προγράμματος αναμένεται να ξεπεράσει τα 4,1 δισ. ευρώ, συμπεριλαμβανομένου και του 4ου κύκλου που θα ακολουθήσει τον Νοέμβριο. -ΤΕΠΙΧ II. Μέχρι τα μέσα Οκτωβρίου είχαν εκταμιευθεί δάνεια συνολικού ύψους 1,6 δισ. ευρώ τα οποία απευθύνονταν σε περισσότερες από 11.000 επιχειρήσεις. Στον 2ο κύκλο, ενισχύεται ο προϋπολογισμός του προγράμματος. -Ταμείο Εγγυοδοσίας. Μέχρι πρόσφατα

είχαν διατεθεί δάνεια συνολικού ύψους 2,7 δισ. € σε περισσότερες από 5.000 επιχειρήσεις. Ο δεύτερος κύκλος είναι σε εξέλιξη. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι το 75%- 90% των νέων δανείων του 2ου κύκλου απευθύνεται κατ’ απόλυτη προτεραιότητα σε μεσαίες μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις που έχουν πληγεί από τις οικονομικές επιπτώσεις της πανδημίας. Συνολικά, με τους δύο κύκλους ΤΕΠΙΧ ΙΙ, τους δύο κύκλους του Ταμείου Εγγυοδοσίας και τους 4 κύκλους της Επιστρεπτέας Προκαταβολή η ένεση ρευστότητας στην αγορά αναμένεται να ξεπεράσει τα 11 δισ. ευρώ, μέσα σε διάστημα περίπου 7 μηνών. Παράλληλα, οργανώνουμε τις διαδικασίες υπαγωγής στον Αναπτυξιακό Νόμο με τέτοιο τρόπο ώστε να μειώσουμε κατά 80% τον απαιτούμενο γραφειοκρατικό χρόνο ο οποίος δημιουργεί καθυστερήσεις. Είναι σαφές ότι κεντρικός μας στόχος είναι η επιτάχυνση και η γρήγορη ωρίμανση των επενδυτικών σχεδίων και η διευκόλυνση της υγιούς επιχειρηματικότητας στο πλαίσιο της αναπτυξιακής προοπτικής. Αυτή είναι η εντολή που έχουμε από τον Πρωθυπουργό και αυτήν θα κάνουμε πράξη.


άρθρο

E

Η ύφεση δεν αντιμετωπίζεται με τα ημίμετρα της κυβέρνησης Απαιτείται τώρα ουσιαστική στήριξη της πραγματικής οικονομίας Οι επιπτώσεις της πανδημίας στη ζωή μας είναι κάτι που βιώνουμε ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ και τη μετάθεση των υποχρεώσεων των επιχειρήσεων όλοι στην καθημερινότητά μας, στον τρόπο που εργαζόμαστε και για λίγους μήνες. Ούτε με τα μόλις 4,6 δισ. που διοχέτευσε η κυβέρζούμε. Η πρωτοφανής αυτή κρίση όμως έχει αλλάξει και τον τρόπο νηση όλο αυτό το διάστημα στην οικονομία, σύμφωνα με επίσημα που σκεφτόμαστε για τις συλλογικές μας ανάγκες ως κοινωνία. Η στοιχεία του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους. Αλλά με ουσιαστικά αναγκαιότητα της κρατικής παρέμβασης στην οικονομία, των δημο- μέτρα στήριξης της πραγματικής οικονομίας, ένα γενναίο πρόγραμμα σίων επενδύσεων και του κοινωνικού κράτους ως προϋπόθεση για δημόσιων επενδύσεων και ολοκληρωμένο αναπτυξιακό σχέδιο με την ανάπτυξη και την ανθεκτικότητα των κοινωνιών, κανόνες για όλους. γίνεται πλέον αντιληπτή σε διεθνές επίπεδο. Αυτό που προέχει, είναι να ενισχύσουμε την Η κυβέρνηση της ΝΔ κινείται εξαρχής στην οικονομία ώστε να αμβλυνθεί το μέγεθος και η διαντίθετη κατεύθυνση. Αντί να στηρίξει έγκαιρα την άρκεια της ύφεσης, να ανακάμψουμε γρηγορότερα οικονομία με γενναία μέτρα, όπως αυτά που πρότεινε και να διασφαλισθεί η κοινωνική συνοχή. Ο ΣΥΡΙΖΑ ο ΣΥΡΙΖΑ από την αρχή της κρίσης με το συγκεκριμέαπό την πρώτη στιγμή με το «Μένουμε Όρθιοι» νο, κοστολογημένο πρόγραμμα «Μένουμε Όρθιοι», αλλά και στη Θεσσαλονίκη πριν λίγες εβδομάδες, επέλεξε να κινηθεί χωρίς σχέδιο, με τη λογική του έχει καταθέσει πολύ συγκεκριμένες προτάσεις σε «βλέποντας και κάνοντας» και αποσπασματικά αυτή την κατεύθυνση, συνολικού ύψους 11,5 δισ., μέτρα - ασπιρίνες. έχοντας αντιστοιχίσει τις διαθέσιμες εγχώριες και Αλέξης Χαρίτσης Άφησε εν μέσω πανδημίας αναξιοποίητο το ευρωπαϊκές χρηματοδοτικές πηγές με τις ανάγκες Βουλευτής Μεσσηνίας μαξιλάρι ασφαλείας των 37 δισ. που διασφάλισε η της ελληνικής κοινωνίας. - Τομεάρχης Ανάπτυξης και κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ ακριβώς για τέτοιες περιστάΤα μέτρα αυτά περιλαμβάνουν την μην επιστρεΕπενδύσεων του ΣΥΡΙΖΑ πτέα ενίσχυση προς τις επιχειρήσεις, στήριξη της σεις. Το ίδιο έκανε και με το ΕΣΠΑ, από το οποίο στην - π. Υπουργός Εσωτερικών εργασίας με κάλυψη του μισθολογικού κόστους αρχή της κρίσης είχε στη διάθεσή της 7,5 δισ. για να προσλάβει προσωπικό στην παιδεία, την υγεία και τις στο 40% και του ασφαλιστικού κόστους στο 100% και μεταφορές, να εξοπλίσει νοσοκομεία και σχολεία, να ένα σημαντικό πρόγραμμα ενίσχυσης των αυτοααγοράσει συρμούς και λεωφορεία, να στηρίξει τις πασχολούμενων, των ελεύθερων επαγγελματιών, επιχειρήσεις με μη επιστρεπτέα ενίσχυση και τους εργαζόμενους με των αγροτών, των ανθρώπων του πολιτισμού και των ευάλωτων κάλυψη μισθών και ασφαλιστικών εισφορών. Και ενώ θα μπορούσε συμπολιτών μας. να χρηματοδοτήσει αυτές τις δράσεις χωρίς κανένα κόστος για τα Την ίδια στιγμή το τραπεζικό σύστημα πρέπει να αναλάβει το ρόλο δημόσια ταμεία, άφησε αθωράκιστο το Εθνικό Σύστημα Υγείας, άνοιξε του χρηματοδότη ειδικά προς τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Είναι τα σχολεία με περισσότερους μαθητές ανά τάξη και χωρίς καθηγητές, χαρακτηριστικό ότι ενώ οι ελληνικές τράπεζες έχουν λάβει 37 δισ. δημιούργησε χάος στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς. Εγκατέλειψε τις από την ΕΚΤ ως παροχή ρευστότητας με αρνητικά επιτόκια Αντί όμως επιχειρήσεις, τους εργαζόμενους και την κοινωνία στην τύχη τους, τα χρήματα αυτά να φτάσουν στις επιχειρήσεις, μέσα στο 2020 και εν βυθίζοντας την χώρα μας στην ανασφάλεια και την απόγνωση. μέσω πανδημίας έχουμε μείωση των δανείων προς τις μικρομεσαίες Κι αυτό δεν είναι αφήγημα του ΣΥΡΙΖΑ. Μέσα από μια σειρά από επιχειρήσεις. συναντήσεις, επαφές και συσκέψεις εργασίας με παραγωγικούς φοΜεσοπρόθεσμα, ζητούμενο είναι ο μετασχηματισμός του αναπτυξιρείς και εκπροσώπους επιχειρήσεων και εργαζομένων, αποτυπώνεται ακού μοντέλου σε ένα νέο παραγωγικό πρότυπο που θα αξιοποιεί τα η πραγματικότητα: καθώς οι ανάγκες συνεχώς συσσωρεύονται, τα στρατηγικά πλεονεκτήματα της χώρας και θα αντιμετωπίζει τις δομικές μέτρα της κυβέρνησης κρίνονται ανεπαρκή από όλους. παθογένειες που μας έφεραν έως εδώ. Που θα αξιοποιεί το υψηλά Παρά την επιμονή της κυβέρνησης να παρουσιάζει μια εικόνα μορφωμένο και καταρτισμένο ανθρώπινο δυναμικό της χώρας και επίπλαστης κανονικότητας, τα στοιχεία επιβεβαιώνουν την κρισι- θα αντιλαμβάνεται την εργασία ως βασικό μοχλό ανάπτυξης. Που θα μότητα της κατάστασης. Ύφεση ρεκόρ 15,2 % για το 2ο τρίμηνο του διαπνέεται οριζόντια από τις αρχές τις κλιματικής προσαρμογής και 2020, ανεργία 16,8% τον Ιούλιο, χωρίς να συνυπολογίζονται σε αυτό της δίκαιης πράσινης μετάβασης. το ποσοστό οι εργαζόμενοι σε αναστολή, κατάρρευση του τζίρου των Το Ταμείο Ανάκαμψης σε συνδυασμό με τους ευρωπαϊκούς πόρους επιχειρήσεων, με την Εθνική Τράπεζα να προβλέπει ότι μέσα στο 2020 αποτελούν ιστορική ευκαιρία σε αυτή την κατεύθυνση. Είναι κρίσιμο ο τζίρος τους θα έχει μειωθεί κατά 50 δισ. Ενώ σύμφωνα με μελέτη αυτοί οι πόροι να μην αναλωθούν σε έργα χαμηλής υπεραξίας ούτε της ΓΣΕΒΕΕ μία στις τρεις μικρομεσαίες επιχειρήσεις σύντομα δεν να ωφελήσουν συγκεκριμένες ομάδες συμφερόντων αλλά να διαθα μπορεί να καλύψει τις υποχρεώσεις της. χυθούν στο σύνολο της κοινωνίας, να ενισχύσουν κομβικούς τομείς Στον ΣΥΡΙΖΑ επιμένουμε ότι η ύφεση αυτή δεν είναι μονόδρομος. της οικονομίας μας και να υπηρετήσουν την μετάβαση στην επόμενη Δεν αντιμετωπίζεται βέβαια με αποτυχημένα προγράμματα όπως το μέρα. Και αυτό είναι υπόθεση όλων μας.

12

επιχειρείν 2020



άρθρο

E

Η ελληνική οικονομία μετά την κρίση πανδημίας Η συζήτηση για τη μελλοντική πορεία της ελληνικής οικονομίας, πριν την εκδήλωση της κρίσης πανδημίας, επικεντρώνονταν γύρω από το ερώτημα ποιες πολιτικές μπορούν να εξασφαλίσουν μέσο ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης κοντά στο 2,5%-3%. Με αυτό το ρυθμό ανάπτυξης τίθεται υπό έλεγχο η δυναμική του δημόσιου χρέους, δημιουργούνται νέες θέσεις εργασίας ώστε να μειωθεί η ανεργία, δίνεται η ευκαιρία σε όσους είχαν φύγει στο εξωτερικό να επιστρέψουν στην Ελλάδα και διασφαλίζονται πόροι για να στηριχτούν όσοι χτυπήθηκαν από την κρίση. Ο στόχος αυτός κρίνονταν ως ιδιαίτερα φιλόδοξος. Οι περισσότεροι διεθνείς οργανισμοί εκτιμούσαν ότι ο μέσος ετήσιος ρυθμός ανάπτυξης θα κινείται μεταξύ 1%-1,25%. Η απαισιόδοξη αυτή εκτίμηση λάμβανε υπόψη τη δεκαετή αποεπένδυση, το δημογραφικό πρόβλημα, τη φυγή στο εξωτερικό πολλών εργαζομένων υψηλής παραγωγικότητας καθώς και το χαμηλό ποσοστό συμμετοχής στο εργατικό δυναμικό. Η κρίση πανδημίας άλλαξε το πλαίσιο της συζήτησης για την επόμενη ημέρα της οικονομίας. Η κυβέρνηση ορθά έδωσε προτεραιότητα στην αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης προκειμένου να προστατευτεί η υγεία των πολιτών. Τα ζητήματα της οικονομίας παρέμειναν στο επίκεντρο της δημόσιας συζήτησης αλλά εκ των πραγμάτων η έμφαση μετατοπίστηκε στα άμεσα ζητήματα της προστασίας θέσεων εργασίας, στήριξης όσων βρέθηκαν σε διαθεσιμότητα ή άνεργοι και ενίσχυσης των επιχειρήσεων. Με βάση τα προαναφερθέντα δυο είναι τα κρίσιμα ερωτήματα για την επόμενη ημέρα της οικονομίας. Πότε η χώρα θα ανακτήσει τις απώλειες από την κρίση πανδημίας σε ΑΕΠ και θέσεις εργασίας. Αν υπάρχει προοπτική για γρήγορη επανεκκίνηση και αναδιάρθρωση της οικονομίας. Η κυβέρνηση αρχικά είχε υποστηρίξει ότι με τα μέτρα που ανακοίνωσε η ύφεση το 2020 θα έφτανε στο 4,7%. Εκ των υστέρων και χωρίς να εξηγήσει τι άλλαξε -αν δηλαδή τα μέτρα που πήρε τελικά δεν ήταν επαρκή ή τα κατάλληλααναθεώρησε την εκτίμησή της στο προσχέδιο του προϋπολογισμού στο 8,2%. Ενώ για το 2021 εκτιμά ανάπτυξη 7,5%. Αυτό σημαίνει ότι -κατά την εκτίμηση της- την επόμενη χρονιά θα καλυφθεί σχεδόν το σύνολο των απωλειών του 2020. Είναι μια εκτίμηση που στηρίζεται σε δύο υποθέσεις. Η πρώτη υπόθεση είναι ότι η κρίση πανδημίας δεν θα επηρεάσει προς το χειρότερο την επίδοση του τελευταίου τριμήνου του 2020 και οι επιπτώσεις της θα εξαλειφθούν μέχρι το τέλος της Άνοιξης του 2021. Η δεύτερη υπόθεση είναι ότι η χώρα θα απορροφήσει έγκαιρα κατ’ ελάχιστο 4,5 δις από το Ταμείο Ανάκαμψης με αποτέλεσμα ο ρυθμός ανάπτυξης το 2021 να ενισχυθεί επιπρόσθετα κατά 2% από αυτό και μόνο. Σε συνθήκες υψηλής αβεβαιότητας όπως οι παρούσες η πραγματοποίηση αξιόπιστων εκτιμήσεων είναι ένα δύσκολο εγχείρημα. Για αυτό οι αποκλίσεις μεταξύ προβλέψεων και πραγματοποιήσεων μπορεί να ξεφύγουν περισσότερο από ότι συνήθως. Όμως οι δυο υποθέσεις στις οποίες εδράζεται η πρόβλεψη της κυβέρνησης για αύξηση του ΑΕΠ κατά 7,5%, με βάση την πορεία την πανδημίας αλλά και την εμπειρία από την εκταμίευση πόρων των πολυετών δημοσιονομικών πλαισίων δύσκολα θα επιβεβαιωθούν. Επιπρόσθετα, το πρόβλημα των κόκκινων δανείων δεν έχει αντιμετωπιστεί με αποτέλεσμα οι τράπεζες να μην έχουν την δυνατότητα να συνεισφέρουν στο βαθμό που είναι αναγκαίο στη χρηματοδότηση της οικονομίας. Ένα πιο ρεαλιστικό σενάριο είναι αυτό που εκτιμά ότι πλησιάζοντας προς το τέλος του 2022 η χώρα θα επιστρέψει εκεί που ήταν το 2019. Σε ότι αφορά την ανεργία η κυβέρνηση προβλέπει να κορυφώνεται το 2020 στο 18,6% και από το 2021 να αρχίζει η αποκλιμάκωση. Η απόφαση της ΕΕ να προχωρήσει στη δημιουργία του Ταμείου Ανάκαμψης και το ποσό των επιχορηγήσεων που δικαιούται η Ελλάδα δημιουργεί μια δυνατότητα για αναδιάρθρωση της οικονομίας, την τόνωση της ανθεκτικότητας

14

επιχειρείν 2020

Γράφει ο Φίλιππος Σαχινίδης Πρώην Υπουργός Οικονομικών

της και την ενίσχυση της δυναμικής της. Αυτό όμως προϋποθέτει ότι η χώρα θα καταφέρει να απορροφήσει το σύνολο των επιχορηγήσεων και να τις αξιοποιήσει σε επενδυτικά σχέδια με το μεγαλύτερο πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα. Επιπρόσθετα, να προχωρήσει όλες τις αναγκαίες διαρθρωτικές αλλαγές στην δημόσια διοίκηση, παιδεία, υγεία, κοινωνική ασφάλιση, δικαιοσύνη, ανεξάρτητες αρχές. Στόχος η επίτευξη της πλήρους απασχόλησης και η μείωση των ανισοτήτων. Αυτή είναι η μεγάλη πρόκληση για την κυβέρνηση αλλά και για τα κόμματα της αντιπολίτευσης και τους κοινωνικούς εταίρους. Η ορθή αξιοποίηση των επιχορηγήσεων προϋποθέτει ουσιαστικό δημόσιο διάλογο. Το Κίνημα Αλλαγής έχει καταθέσει τις προτάσεις του για το πώς πρέπει να αξιοποιηθούν οι επιχορηγήσεις. Οι πόροι του Ταμείου Ανάκαμψης πρέπει να κατευθυνθούν σε δράσεις συμβατές με τις κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ (μετάβαση στην πράσινη οικονομία, ψηφιοποίηση) και να ενισχύουν την εξωστρέφεια και ανθεκτικότητα της οικονομίας. Το Κίνημα Αλλαγής προτείνει μερική κατανομή των πόρων προς βιώσιμες και ανταγωνιστικές επιχειρήσεις και προγράμματα στήριξης εργαζομένων σε τομείς της οικονομίας που χτυπήθηκαν από την κρίση. Ο κύριος όγκος όμως των πόρων πρέπει να κατευθυνθεί σε υποδομές που έμειναν πίσω εξαιτίας των περικοπών στα χρόνια της δημοσιονομικής προσαρμογής. Επενδύσεις για την ηλεκτρονική διακυβέρνηση και πλήρη ψηφιοποίηση του κράτους, υποδομές ευρυζωνικότητας, προετοιμασία για τις αλλαγές που φέρνει η τεχνητή νοημοσύνη. Χρηματοδότηση δράσεων σε τομείς αιχμής για την μεταποίηση με υψηλή προστιθέμενη αξία. Ενίσχυση ΑΠΕ. Στήριξη περιοχών που θα επηρεαστούν από την απολιγνιτοποίηση. Ανακύκλωση απορριμμάτων. Αύξηση της χρηματοδότησης του ΕΣΥ. Επενδύσεις στην παιδεία με ιδιαίτερη έμφαση στο ψηφιακό σχολείο, τις ψηφιακές υποδομές των ΑΕΙ την συνεχιζόμενη επαγγελματική κατάρτιση και την παροχή πλήρους προσχολικής εκπαίδευσης. Τέλος να εκσυγχρονισθούν αεροδρόμια, λιμάνια, σιδηροδρομικό δίκτυο και να ολοκληρωθούν οι μεγάλοι οδικοί άξονες. Η χώρα μετά από μια χαμένη δεκαετία έχει μια ευκαιρία την οποία δεν πρέπει να χάσει. Με αυτή θα αντιμετωπίσουμε τα μεγάλα κοινωνικά προβλήματα που μας κληροδότησε η προηγούμενη κρίση. Τώρα που είναι σε έξαρση τα εθνικά θέματα μια ισχυρή οικονομία είναι προϋπόθεση για να υπερασπιστούμε με επιτυχία τα συμφέροντα μας. Ο κίνδυνος είναι να επιλεγούν από την κυβέρνηση δράσεις με πελατειακά κριτήρια και να χαθεί η ευκαιρία για σταθερή ανάκαμψη και ευημερία.



E

Η ΕΔΑ ΘΕΣΣ επιδεικνύει τη δυναμική της σε Θεσσαλία και Θεσσαλονίκη Καταλυτικό ρόλο διαδραματίζει η ΕΔΑ ΘΕΣΣ στην πορεία προς την ανάκαμψη της τοπικής και εθνικής οικονομίας. Με πολυετή παρουσία στη Θεσσαλία και τη Θεσσαλονίκη, προσαρμόζει την επιχειρησιακή της λειτουργία σε κάθε συγκυρία και αποτελεί βασικό πυλώνα ανάπτυξης της εθνικής οικονομίας. Τα εύρωστα αποτελέσματα που διαρκώς επιτυγχάνει δεν είναι τυχαίο γεγονός, αλλά συνισταμένη της αφοσίωσης στους στρατηγικούς στόχους, της ετοιμότητας της διοίκησης, της εμπειρίας των στελεχών της, της τεχνογνωσίας και των σύγχρονων υποδομών της.

Λεωνίδας Μπακούρας: Το εγκεκριμένο 5ετές Πρόγραμμα Ανάπτυξης περιλαμβάνει συνολικές επενδύσεις ύψους 145 εκ. € από τις οποίες 54 εκ. € αφορούν την ανάπτυξη του δικτύου διανομής στην Περιφέρεια Θεσσαλίας

16

επιχειρείν 2020

Το πρώτο 6μηνο του 2020, η ΕΔΑ ΘΕΣΣ «έτρεξε» με υψηλές ταχύτητες καταγράφοντας ισχυρές επιδόσεις σε όλους τους τομείς. Επιδόσεις μάλιστα, που γίνονται ακόμη πιο εντυπωσιακές αν ληφθεί υπόψη η μεγάλη πτώση της οικονομικής δραστηριότητας που επέφεραν η πανδημία του κορωνοϊού και τα περιοριστικά μέτρα για την αντιμετώπισή της. Συγκεκριμένα, το α΄ εξάμηνο σημειώθηκε μεγάλη ανάπτυξη της αγοράς με 8.293 νέες συνδέσεις, διανεμήθηκαν 277,9 εκατ. κυβικά φυσικού αερίου αυξημένοι κατά 4,4% από το εξάμηνο του 2019 και υλοποιήθηκαν € 12 εκατ. επενδύσεις για τη ανάπτυξη του δικτύου και τη σύνδεση των νεών καταναλωτών. Επίσης, σε ότι αφορά τα καθαρά κέρδη της Εταιρείας, μετά τους φόρους, διαμορφώθηκαν στα 17 εκ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση 8,3% σε σχέση με το πρώτο εξάμηνο του 2019. Σύμφωνα με τον Γενικό Διευθυντή της

ΕΔΑ ΘΕΣΣ, κ. Λεωνίδα Μπακούρα, οι στέρεες βάσεις για την ανάπτυξη της Εταιρείας σε συνδυασμό με το αποτελεσματικό μοντέλο διοίκησης και τις καινοτόμες δράσεις της αποτελούν τα συστατικά για τη συνέχιση της επιτυχημένης πορείας και την υλοποίηση των προγραμματισμένων επενδύσεων. Το εγκεκριμένο 5ετές Πρόγραμμα Ανάπτυξης περιλαμβάνει συνολικές επενδύσεις ύψους 145 εκ. € από τις οποίες 54 εκ. € αφορούν την ανάπτυξη του δικτύου διανομής στην Περιφέρεια Θεσσαλίας. Επίσης, η συνολική αύξηση του ποσοστού διείσδυσης στον πληθυσμό προβλέπεται να ανέλθει στο 74% στις περιοχές της Αδείας ενώ οι συμβάσεις σύνδεσης θα ξεπεράσουν τις 450 χιλιάδες. Για την Περιφέρεια Θεσσαλίας συγκεκριμένα, ο κ. Λ. Μπακούρας, επισημαίνει την ευρεία χρήση του φυσικού αερίου, καθώς η διείσδυση του ανέρχεται στο 65% του πληθυσμού. Για το 2020, εντάσσονται στο δίκτυο διανομής φυσικού αερίου το Μου-


συνέντευξη

E

O Γενικός ∆ιευθυντής της Ε∆Α ΘΕΣΣ, κ. Λεωνίδας Μπακούρας

ζάκι, η Πύλη, το Συκούριο, ο Αμπελώνας, ενώ λόγω της ιδιαίτερα υψηλής ζήτησης εντός του τρέχοντος έτους πρόκειται να εγκατασταθεί και 2ος σταθμός CNG στην Ελασσόνα και στον Τύρναβο. Παράλληλα, στο αναπτυξιακό πρόγραμμα της Ε∆Α ΘΕΣΣ, περιλαμβάνονται επενδύσεις σε καινοτόμες τεχνολογίες για την ολοκλήρωση του ψηφιακού της μετασχηματισμού. Το ψηφιακό άλμα της Εταιρείας με τη χρήση νέων τεχνολογικά εφαρμογών και την αξιοποίηση πολλών δυνατοτήτων συνέβαλε στην άμεση προσαρμογή των λειτουργιών της στις απαιτήσεις των νέων συνθηκών. Η αναπτυξιακή στρατηγική της Ε∆Α ΘΕΣΣ έχει ως απώτερο σκοπό τη βελτίωση της επιχειρησιακής απόδοσης, μέσω της δημιουργίας ενός σύγχρονου μοντέλου εφαρμογών αξιοποιώντας προηγμένη τεχνολογία για την παροχή ποιοτικών υπηρεσιών. Στο πλαίσιο αυτό, περιλαμβάνεται ο πλήρης εκσυγχρο-

νισμός των Πληροφοριακών Συστημάτων της Εταιρείας σε επίπεδο Λογισμικού και Υποδομών και η εγκατάσταση ευφυών Συστημάτων Μέτρησης στους τελικούς καταναλωτές, εστιάζοντας στην ασφάλεια, την αποδοτικότητα του δικτύου διανομής και την προστασία του περιβάλλοντος. Όπως δηλώνει σχετικά ο Γενικός ∆ιευθυντής, κ. Λεωνίδας Μπακούρας, «το επενδυτικό πλάνο της Εταιρείας αφορά την επέκταση των δικτύων, τον εκσυγχρονισμό των λειτουργιών της και τη βελτιστοποίηση της ποιότητας των υπηρεσιών της, με στόχο να φτάσει το φυσικό αέριο σε κάθε σπίτι, επιχείρηση και βιομηχανία της Θεσσαλονίκης και της Θεσσαλίας. Ήδη καλύπτεται με δίκτυο το μεγαλύτερο μέρος των περιοχών της Αδείας και ο προγραμματισμός μας είναι έως το 2024, να ενταχθεί το σύνολο τους. Οι ισχυρές επιδόσεις μας, επιβεβαιώνουν στο ακέραιο την ευόδωση του αναπτυξιακού μας προγράμματος εντός του χρονοδιαγράμμα-

τος που έχουμε ανακοινώσει». Λαμβάνοντας διαρκώς πρωτοβουλίες και με γνώμονα την αειφόρο ανάπτυξη, η θέση της Ε∆Α ΘΕΣΣ στον ενεργειακό κλάδο της χώρας αναγνωρίζεται πλέον διεθνώς, ως μέλος ισχυρών Ευρωπαϊκών φορέων, όπως του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Βιωσιμότητας GD4S. Μαζί με τους σημαντικότερους ενεργειακούς ομίλους της Ευρώπης, μεριμνά ώστε να προωθηθούν από κοινού πολιτικές προς όφελος των Ευρωπαίων καταναλωτών, της οικονομίας και του περιβάλλοντος. Παρά τις προκλήσεις που επέφερε η κρίση και ιδιαίτερα το δεύτερο κύμα της πανδημίας, οι προτεραιότητες της Εταιρείας παραμένουν αναλλοίωτες. Με ευθύνη και συνέπεια, εγγυάται την απρόσκοπτη λειτουργία του δικτύου διανομής και εξασφαλίζει τη δημιουργία αξίας για τους μετόχους, τους καταναλωτές, τις συνεργαζόμενες επιχειρήσεις, τις τοπικές κοινωνίες, το περιβάλλον και τους ανθρώπους της.

επιχειρείν 2020

17


άρθρο

E

Καινοτομία, εξωστρέφεια, βιοποικιλότητα, έρευνα & νέο παραγωγικό μοντέλο, οι άξονες για την επανεκκίνηση της οικονομίας! Η σοβαρή παγκόσμια υγειονομική κρίση της πανδημίας του SARS – CoV-2 που βιώνει όλος ο πλανήτης από τις αρχές του 2020, αποτελεί εκτός από κρίσιμο πρόβλημα, μία ευκαιρία για τις οικονομίες των χωρών, αλλά και για κάθε άνθρωπο ξεχωριστά. Όσο και εάν ακούγεται παράδοξο, η πανδημία ήρθε να μας αφυπνίσει και να μας διδάξει, πόσο σημαντική είναι όχι μόνο η υγεία και η διατήρησή της, αλλά πόσο αλληλένδετοι τελικά είναι όλοι οι τομείς μεταξύ τους, οικονομία, βιομηχανία, υγεία, αγορά εργασίας, περιβάλλον. Για την ακρίβεια, αποδεικνύεται περίτρανα, ότι η υγεία, είναι οικονομία. Παράλληλα, η πανδημία μας δίδαξε την ανάγκη να αποκτήσουν οι χώρες αυτάρκεια και επάρκεια σε πρώτες ύλες. Διότι σύμφωνα με τους επιστήμονες, φαίνεται ότι στο μέλλον μας περιμένουν πολλές ακόμη υγειονομικές κρίσεις. Η έκτακτη και επείγουσα αυτή ανάγκη, δείχνει ήδη τον δρόμο, για να αποκτήσουμε ένα νέο παραγωγικό μοντέλο, και ταυτόχρονα, να επικεντρωθούμε στη Γη μας, να την καλλιεργήσουμε και φυσικά να προστατέψουμε την ελληνική βιοποικιλότητα, δίνοντας έμφαση στις καλλιέργειες φαρμακευτικών φυτών. Η διαφύλαξη του φυσικού πλούτου του πλανήτη και του οικοσυστήματός μας, αποτελεί χρέος προς την κοινωνία και τις επόμενες γενιές. Ωστόσο, η βιοποικιλότητα μειώνεται με ανησυχητικούς ρυθμούς, πράγμα που συνεπάγεται, σύμφωνα με τους επιστήμονες, την εξαφάνιση 200 ειδών κάθε μέρα. Παράλληλα, με την προστασία της βιοποικιλότητας, προλαμβάνονται σε μεγάλο βαθμό και τα λοιμώδη νοσήματα. Διατηρώντας τη βιοποικιλότητα του πλανήτη μας, αυξάνουμε την πιθανότητα εύρεσης αποτελεσματικών φαρμάκων για την αντιμετώπιση ασθενειών. Τα βιοδραστικά και βιοενεργά συστατικά των φυτών, μπορούν να προσδώσουν λειτουργικά τρόφιμα και συμπληρώματα διατροφής, προσφέροντάς μας, μία καλύτερη ποιότητα ζωής. Ένα τέτοιο ισχυρό παράδειγμα, αποτελεί η Κρητική διατροφή, η οποία είναι

18

επιχειρείν 2020

ξακουστή σε όλο τον κόσμο. Στην λογική αυτή, η InterMed, δημιούργησε τις κάψουλες OLIVOMED με δραστικό συστατικό από τα πολύτιμα φύλα της ελιάς που αποτελεί κέντρο αναφοράς της ελληνικής βιοποικιλότητας. Ένα σκεύασμα πλούσιο σε πολυφαινόλες, με ισχυρές καρδιοπροστατευτικές ιδιότητες που προστατεύουν τα λιπίδια του αίματος από το οξειδωτικό στρες και κατά συνέπεια από τη δημιουργία αθηρωματικής πλάκας. Στόχος μας είναι, στην UniHerbo, στη νέα βιομηχανική μας μονάδα- που θα αρχίσει την λειτουργία της στο τέλος του 2020 στα Οινόφυτα- να συνεχίσουμε να δημιουργούμε καινοτόμα προϊόντα με καθετοποίηση παρα-

αυτό που έχει αξία, είναι η αλλαγή κουλτούρας από όλους μας. Με ρεαλισμό, γνώση, αίσθημα ευθύνης και τεχνογνωσία, οφείλουμε να προετοιμαστούμε δυναμικά για την επόμενη καλή ημέρα της Ελλάδας. Σήμερα, το μερίδιο της βιομηχανίας στην Ελλάδα, ανέρχεται στο 9,5% του Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος, όταν ο μέσος ευρωπαϊκός όρος είναι 15%. Το ποσοστό αυτό πρέπει να αυξηθεί, όπως πρέπει να αυξηθούν και οι εξαγωγές και οι επενδύσεις. Και ακόμη, η ενίσχυση της παραγωγικότητας, αλλά και η στενότερη διασύνδεση της παραγωγής με την τεχνολογία και την καινοτομία, αποτελούν βασικά κριτήρια για την επανεκκίνηση της ελληνικής οικονομίας. Η ανάπτυξη και η ανταγωνιστικότητα θα έρθουν όταν θα είμαστε προετοιμασμένοι, όταν αποφαΓράφει η Ιουλία Τσέτη* σίσουμε να ενδυναμώσουμε τα φαρμακοποιός, πρόεδρος & διευθύνουσα πανεπιστήμια, την ακαδημαϊκή Σύμβουλος του Ομίλου Φαρμακευτικών κοινότητα και τη νέα γενιά και να Επιχειρήσεων Τσέτη, μέλος του ΔΣ του ΣΕΒ. συνδέσουμε την έρευνα με την παραγωγή. Όταν ενισχύσουμε ακόμη περισσότερο το θαύμα της γωγής πρώτων υλών, που θα προκύπτουν από ψηφιοποίησης (Ψηφιακός μετασχηματισμός εκχυλίσεις φαρμακευτικών φυτών, δένδρων & 4η Βιομηχανική Επανάσταση) σε όλη τη χώρα, τόσο στο δημόσιο, όσο και στον ιδιωτικό και βιοκαλλιέργειες. Σκευάσματα που θα βελτιώνουν την ποιό- τομέα. Όταν αποδεχθούμε ότι οι τεχνολογίες τητα ζωής και θα λειτουργούν προληπτικά και αιχμής είναι πολύτιμος συνοδοιπόρος μας και η προστασία του περιβάλλοντος, μία στάση ευεργετικά για την υγεία μας. Η UniHerbo επίσης, θα λειτουργεί και ως ζωής, την οποία οφείλουμε να σεβόμαστε και Ινστιτούτο Μελέτης φαρμακευτικών φυτών να ακολουθούμε όλοι. Εμείς στον Όμιλο Φαρμακευτικών Επιχειγια νέους επιστήμονες. Η επόμενη ημέρα για την Ελλάδα, μετά από ρήσεων Τσέτη, έχουμε εντάξει δυναμικά στην 10 και πλέον χρόνια οικονομικής ύφεσης, Στρατηγική Εταιρικής μας Υπευθυνότητας, την αλλά και μετά την εμπειρία της πανδημίας προστασία του Περιβάλλοντος με ενέργειες του COVID-19, δείχνουν τον δρόμο για την που σέβονται το οικοσύστημά μας. Παράλληλα επανεκκίνηση της ελληνικής οικονομίας. Η οι δύο βιομηχανίες μας αποτελούν από το 2016 χώρα μας, πρέπει να γίνει ώριμη, δυνατή και υπερήφανα μέλη του UN Global Compact, του Οικουμενικού Συμφώνου των Ηνωμένων ανεξάρτητη. Εκτός από τους πόρους του Ταμείου Ανά- Εθνών, έχοντας ενστερνιστεί στην λειτουργία καμψης και τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις, τους, τις Αρχές του Συμφώνου.


Σύμβουλοι για μια απλουστευμένη ζωή, ουσιαστικοί σύμβουλοι για πάντα • Φορολογικές Υπηρεσίες • Λογιστικές υπηρεσίες • Φορολογία ακινήτων • Προγράμματα ΕΣΠΑ - Αναπτυξιακός • ΟΣ∆Ε – Προγράμματα Νέων Αγροτών και Αγροπεριβαλλοντικά

Ηλίας Κοτσιμπογεώργος - Οικονομολόγος

Ευαγγελία Κοτσιμπογεώργου - Οικονομολόγος

∆ημήτριος Κοτσιμπογεώργος - Γεωπόνος

Και συνεργάτες

Μανδηλαρά 20 Λάρισα. | Τηλ. 2410549929 2410611066 Email: info@kotsibo.gr | www.geoikonomiki.gr Facebook: Γεωοικονομική Ε.Π.Ε


#

1

REAL ESTATE

∆ΙΚΤΥΟ ΠΑΓΚΟΣΜΙΩΣ


# 1 ΚΤΗΜΑΤΟΜΕΣΙΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ # 1 ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ

# 1 REAL ESTATE FRANCHISE

ΟΙ 3 ΠΙΟ ΣΗΜΑΝΤΙΚΕΣ ΠΡΩΤΙΕΣ ΑΝΗΚΟΥΝ ΣΤΗΝ

ΕΣΕΙΣ ΓΙΑΤΙ ΝΑ ΕΠΙΛΕΞΕΤΕ ΚΑΤΙ ΛΙΓΟΤΕΡΟ;

ΛΑ ΡΙ ΣΑ

Α ΘΗΝ Α

Κ Α Ρ∆ Ι Τ ΣΑ

Τ ΡΙ Κ Α ΛΑ


άρθρο

E

Το άλλοθι της αποβιομηχάνισης και η δυναμική της ελληνικής οικονομίας Με αφορμή τον Covid-19 και την νέα περιπέτεια που ζει η χώρα μας, αμφισβητούνται έστω και όψιμα οι έως σήμερα στρατηγικές επιλογές δεκαετιών εις βάρος της βιομηχανίας και γεωργίας. Το 1990 στο πλαίσιο μελέτης με θέμα τις «Επιπτώσεις της Ενιαίας Αγοράς» της τότε ΕΟΚ στη βιομηχανία, πραγματοποιήσαμε με τον συνάδελφό μου τον Νίκο Βαρσακέλη μια εκτεταμένη έρευνα. Αυτή εκπονήθηκε υπό την αιγίδα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Η ίδια μελέτη έγινε σε όλα τα τότε κράτημέλη. Χρησιμοποιήθηκε η ίδια μέθοδος, η οποία διανθίστηκε ανά περίπτωση. Η μελέτη δημοσιεύθηκε στο περιοδικό European Economy, το 1990. Τότε προσδιορίσαμε τους 45 κλάδους της εγχώριας βιομηχανίας που φαίνονταν ότι θα αντιμετώπιζαν προβλήματα μετά το 1992, λόγω του ανοίγματος της Ενιαίας Αγοράς από κάθε εμπόδιο. Αυτοί αντιπροσώπευαν το 56,6 % της συνολικής βιομηχανικής παραγωγής και 61,5% της συνολικής απασχόλησης των εταιριών που απασχολούσαν περισσότερα από 20 άτομα. Από τους 45 κλάδους, μόνο οι 8 (που αντιπροσώπευαν το 15,8% της παραγωγής) έδειχναν ότι δε θα αντιμετώπιζαν προβλήματα. Επίσης, υποστηρίξαμε ότι το άνοιγμα της Ενιαίας Αγοράς θα έδιωχνε ξένες επενδύσεις από τη χώρα. Οι μεταγενέστερες εξελίξεις επιβεβαίωσαν δυστυχώς όλες εκείνες τις προβλέψεις των αρχών της δεκαετίας του 1990. Αν οι τότε κυβερνήσεις αξιοποιούσαν τέτοιες μελέτες, μπορούσαν κάλλιστα να προλάβουν την κατάρρευση τμήματος της βιομηχανίας μας, όπως άλλωστε έκαναν οι υπόλοιπες χώρες της Ένωσης. Αντί αυτού, ενισχύθηκε από τις κυβερνήσεις μια εν πολλοίς κρατικοδίαιτη βιομηχανία ή με ακατάλληλη εξειδίκευση, η οποία κατέρρευσε σαν χάρτινος πύργος λόγω της Ενιαίας Αγοράς όπως και εξαιτίας της παγκοσμιοποίησης. Από την άλλη, η Τοπική Αυτοδιοίκηση κατ’ επανάληψη έδειξε το αντιαναπτυξιακό της προφίλ, συμβάλλοντας στην αποβιομηχάνιση της χώρας. Τέλος, δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις όπου ομάδες εργαζομένων (βλ. εργοστάσιο της Pirelli)

22

επιχειρείν 2020

έπαιξαν τον ίδιο ρόλο, με τις κυβερνήσεις να είναι απλοί θεατές. Κρατήθηκε όμως στα πόδια της γερά ένα τμήμα της βιομηχανίας, που διαπρέπει στην εγχώρια και τις διεθνείς αγορές παρά τα προβλήματα που προκάλεσε η κρίση της πρόσφατης δεκαετίας. Το εύκολο άλλοθι βέβαια βρέθηκε ως προς την ερμηνεία της αποβιομηχάνισης της χώρας: H παγκοσμιοποίηση, η Ενιαία

Tου Δημήτρη Μάρδα

Καθηγητή Τμήματος Οικονομικών Επιστημών του ΑΠΘ π. Αν. Υπουργού Οικονομικών και Υφ/γού Εξωτερικών (ΣΥΡΙΖΑ)

Αγορά της ΕΕ και το ευρώ φέρονται ως οι αιτίες. Αγνοούν βέβαια οι υποστηριχτές τέτοιων θέσεων ότι άνω των 150 κρατών του πλανήτη συμμετέχουν στη διαδικασία της παγκοσμιοποίησης, ενώ η Ενιαία Αγορά και το ευρώ αφορά όλα και κάποια κράτη-μέλη της ΕΕ αντίστοιχα, που δεν καταγράφουν

φυσικά τις δυσμενείς εξελίξεις της Ελλάδας σε βιομηχανία και γεωργία. Παρόμοιες χώρες της ΕΕ του μεγέθους ή μικρότερου της Ελλάδας (Βέλγιο, Ιρλανδία, Πορτογαλία κ.ά.) ώθησαν την ενδυνάμωση όπως και εξωστρέφεια της βιομηχανίας τους, αξιοποιώντας τα κοινοτικά κονδύλια όταν εμείς κτίζαμε με αυτά κυρίως δρόμους, γεφύρια, πάρκα, ωραία κτήρια και πλατείες, σκορπώντας από την άλλη εκατομμύρια σε μελέτες που ουδέποτε εφαρμόστηκαν. Και ο λογαριασμός ήρθε φέτος μέσω του Κορωνοϊού. Από την άλλη ως προς τον τουρισμό, η απέχθεια του κράτους προς προσανατολισμούς πιο πολύπλοκους αλλά ιδιαίτερα προσοδοφόρους είναι εμφανής. Οι παραδοσιακές αντιλήψεις και η πεπατημένη ήταν τα κυρίαρχα εργαλεία ανάδειξής του. Έτσι, πολιτικές πιο σύνθετες, πιο δύσκολες, αλλά με άλλη προοπτική αποφεύγονται και ως εκ τούτου, δεν εφαρμόζονται. Τόσο η οικονομική θεωρία όσο και η ίδια η ζωή με τα παραδείγματα που δίνει οδηγούν σε ένα συμπέρασμα: Αν πράγματι θέλουμε να αναπτύξουμε τη βιομηχανία, τότε μπορούμε. Υπάρχουν τρόποι, αρκεί να απαλλαγούμε αρχικά από παραδοσιακές αντιλήψεις και να θεωρήσουμε ότι είναι εφικτή η παραγωγή νέων προϊόντων όπως και η εισαγωγή νέων μεθόδων παραγωγής. (βλ. αναλυτικότερα στο http://www.capital. gr/me-apopsi/3293032/i-ependutikistratigiki-kai-to-dunamiko-sugkritikopleonektima-tis-xoras). Επίσης, καιρός είναι να απαλλαγούμε από συμβατικές λύσεις, αξιοποιώντας το άφθονο ανθρώπινο κεφάλαιο της χώρας. Αυτή η προσπάθεια (π.χ. start up που οδηγούν όμως στην ανάπτυξη παραγωγής αγαθών και υπηρεσιών εντός της χώρας) αρκεί να συνοδεύεται από τον παραγκωνισμό των διάφορων καταστροφικών συνδρόμων και υπερβολών που καταρρακώνουν κάθε προσπάθεια ανάπτυξης της βιομηχανίας, όπως και της γεωργίας.


εκδήλωση

E

Το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας στη Βραδιά του Ερευνητή Το Πανεπιστήµιο Θεσσαλίας συµµετέχει και φέτος στη γιορτή της επιστήµης, γνωστή τα τελευταία χρόνια και ως Βραδιά του Ερευνητή. Τι είναι η Βραδιά του Ερευνητή, µε λίγα λόγια; Είναι µια σειρά δρώµενων που προωθεί την έρευνα και διοχετεύει τα αποτελέσµατα και τα πορίσµατά της, µε σκοπό να φέρει την κοινωνία κοντά στην επιστήµη και τους επιστήµονες πιο κοντά στην κοινωνία.

Η

πρόταση, την οποία κατέθεσε το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας και συγκεκριμένα η ομάδα του εργαστηρίου Φυσιολογίας Ζωικών Οργανισμών με ∆ιευθυντή τον κ. Κουρέτα ∆ημήτριο, από κοινού με άλλα πέντε ελληνικά ιδρύματα, κατατάχθηκε ανάμεσα στις καλύτερες προτάσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Πολύ σημαντικό επίσης είναι, πως αποτελεί την μοναδική πρόταση στην Ελλάδα, η οποία έλαβε χρηματοδότηση για το 2020. Παρόλο, που η αρχική σκέψη της ομάδας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας εμφορούνταν από το γεγονός, πως το 2020 είναι η παγκόσμια και πανευρωπαϊκή χρονιά για την αντιμετώπιση του πόνου, αποφασίστηκε να δοθεί βάση σε διάφορα επιστημονικά και κοινωνικοπολιτισμικά στοιχεία της πανδημίας του Covid-19. Έτσι η ομάδα αποσκοπεί

στο να δώσει πολλαπλές ερμηνείες και οπτικές σε αυτό το ζήτημα, το οποίο άλλαξε τα δεδομένα της υφηλίου. Πως όμως θα παρουσιαστεί το έργο των ερευνητών στον καιρό της πανδημίας; Το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας για την φετινή βραδιά του ερευνητή θα υλοποιήσει μια σειρά ηλεκτρονικών παρουσιάσεων – συνεντεύξεων, οι οποίες θα παρουσιάζονται καθημερινά από τις 22 Νοεμβρίου μέχρι τις 26 Νοεμβρίου. Έτσι, όλες οι ερευνητικές ομάδες, που υπό κανονικές συνθήκες θα είχαν φυσική παρουσία την ημέρα της Βραδιάς του Ερευνητή, θα κινηματογραφηθούν και το αποτέλεσμα θα παρουσιασθεί υπό την μορφή διαδικτυακής έκθεσης, μέσα από την ιστοσελίδα, το κανάλι στο YouTube και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης της σύμπραξης. Οι ερευνητικές ομάδες που θα συμμετέχουν στην φετινή

Βραδιά του Ερευνητή είναι: το Εργαστήριο Φυσιολογίας Ζωικών Οργανισμών του Τμήματος Βιοχημείας και Βιοτεχνολογίας, η Πνευμονολογική Κλινική του Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομείου Λάρισας, το Εργαστήριο Φαρμακολογίας του Τμήματος Ιατρικής, το Εργαστήριο Εμβιομηχανικής του Τμήματος Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού και η Πολιτισμική Πρωτοβουλία «Η Κληρονομιά της Γεύσης – The Heritage of Taste”. Την ημέρα της Βραδιάς του Ερευνητή στις 27 Νοεμβρίου 2020 θα οργανωθεί μια διαδικτυακή συζήτηση, στην οποία η κα. Άννα ∆ιαμαντοπούλου και ο κ. Κουρέτας ∆ημήτριος θα συνομιλήσουν και θα τοποθετηθούν για σειρά ζητημάτων που αφορούν την έρευνα, την επιστημονική κοινότητα, τους κλάδους που αυτή επηρεάζει και την σύνδεσή της με την κοινωνία.

επιχειρείν 2020

23


συνέντευξη

E

Ανάταση του αγροτικού τομέα, με στόχο την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας Η ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας είναι σήμερα στο προσκήνιο όσο ποτέ άλλοτε και είναι άμεσα συνυφασμένη με την ανάταση της αγροτικής οικονομίας.

Σ

Αλκιβιάδης Αλεξάνδρου

Γενικός Διευθυντής Αγροτικής Τραπεζικής της Τράπεζας Πειραιώς

24

επιχειρείν 2020

ε μια εποχή που όλα αλλάζουν, ο αγροτικός κόσμος καλείται να ενεργοποιηθεί και να δώσει τον καλύτερο εαυτό του. Μέσα από τη συνένωση, τον εκσυγχρονισμό των καλλιεργειών, τη διατήρηση των εδαφικών πόρων και την αξιοποίηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, ο αγροτικός κόσμος θα δρέψει αύριο τους καρπούς του. Θα γίνει ανταγωνιστικός σε ένα διεθνές περιβάλλον που αυξάνει τις απαιτήσεις του και θα καρπωθεί την υπεραξία των προϊόντων που παράγει. Η Τράπεζα Πειραιώς, ως η κατεξοχήν Τράπεζα του αγροτικού τομέα, βρίσκεται δίπλα στον αγροτικό κόσμο. Στηρίζει τις προσπάθειες των αγροτών, των κτηνοτρόφων, των Συνεταιρισμών, των Ομάδων Παραγωγών, των αγροδιατροφικών επιχειρήσεων. «Ο αγροδιατροφικός τομέας αποτελεί κεντρικό πυλώνα της Εμπορικής Τραπεζικής της Τράπεζας Πειραιώς, η οποία είναι και ο μεγαλύτερος στρατηγικός χρηματοδότης του τομέα αυτού, γεγονός που αποτυπώνεται ξεκάθαρα και στην Agenda 2023», επισημαίνει με συνέντευξή του στη «larissanet», ο γενικός διευθυντής Αγροτικής Τραπεζικής της Τράπεζας Πειραιώς, κ. Αλκιβιάδης Αλεξάνδρου. • Σε αυτή τη νέα εποχή, τι καλείται να πράξει ο αγροτικός τομέας; Τα δεδομένα, που έχουμε μέχρι σήμερα απαιτούν εγρήγορση. Αν θέλουμε να ανεβούμε στο τρένο της ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας, ο αγροτικός τομέας οφείλει να αναλάβει ρυθμιστικό ρόλο και κυρίως να είναι έτοιμος, δηλαδή να εκσυγχρονιστεί, να γίνει πιο ανταγωνιστικός. Μιλάμε για μια σύγχρονη γεωργία, οικονομικά βιώσιμη και περιβαλλοντικά ασφαλή, όπως απαιτεί η διεθνής κοινότητα των καταναλωτών και όπως αποτυπώνεται στην Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία. Ουσιαστικά, ο αγροτικός κόσμος πρέπει να δει το μέλλον μέσα από συνεργατικά σχήματα για να έχει ισχυρή διαπραγματευτική ικανότητα, να προχωρήσει σε στοχευμένο μάρκετινγκ και εν τέλει να κερδίσει σε οικονομία κλίμακας. Να προσαρμοστεί στη σύγχρονη τεχνολογία και να υιοθετήσει λύσεις, όπως την ευφυή γεωργία, την ορθολογική χρήση γεωργικών εισροών, την ορθολογική επιλογή μηχανημάτων, τη χρηστή χρήση κεφαλαίου, την πλήρη αξιοποίηση της καλλιεργήσιμης γης. Παράλληλα, να διατηρήσει τους εδαφικούς πόρους και να αξιοποιήσει τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. • Πώς στηρίζει η Τράπεζα Πειραιώς τον αγροδιατροφικό τομέα; Ο αγροδιατροφικός τομέας αποτελεί κεντρικό πυλώνα της Εμπορικής Τραπεζικής της Τράπεζας

Πειραιώς, η οποία είναι και ο μεγαλύτερος στρατηγικός χρηματοδότης του τομέα αυτού, γεγονός που αποτυπώνεται ξεκάθαρα και στην Agenda 2023. Κυρίαρχες πολιτικές της Αγροτικής Τραπεζικής της Τράπεζας Πειραιώς για το τρέχον έτος είναι τα Σχέδια Βελτίωσης, οι ΑΠΕ και η στήριξη των Ομάδων Παραγωγών. Επιπλέον, από το 2013 η Τράπεζα υλοποιεί και διαρκώς αναπτύσσει το καινοτόμο πρόγραμμα Συμβολαιακής Τραπεζικής, μέσα από το οποίο ενισχύονται συνεργασίες και συνέργειες μεταξύ όλων των εμπλεκόμενων μερών της αλυσίδας αξίας του τομέα αυτού. Η στήριξή μας επεκτάθηκε πρόσφατα και στην ενίσχυση της εξωστρέφειας των επιχειρήσεων του αγροδιατροφικού τομέα στις διεθνείς αγορές μέσα από το πρόγραμμα της Εξαγωγικής Συμβολαιακής. • Ποια είναι η συμβολή σας στα Σχέδια Βελτίωσης; Προσφέρουμε ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο χρηματοδοτικής στήριξης, με βάση τις ανάγκες κάθε αγρότη ξεχωριστά.Εξετάζουμε εξατομικευμένα κάθε περίπτωση χρηματοδότησης και προτείνουμε τον καταλληλότερο συνδυασμό λύσεων, ανάλογα με τις ανάγκες του επενδυτικού σχεδίου. Στόχος μας είναι η εύρεση λύσης χρηματοδότησης που ταιριάζει καλύτερα στις ανάγκες κάθε πελάτη μας. Και τον σκοπό αυτό εξυπηρετεί το ολοκληρωμένο πλαίσιο προϊόντων μας, που περιλαμβάνει δάνειο έναντι επιχορήγησης, επενδυτικό δάνειο, εγγυητική επιστολή για προεξόφληση μέρους της επιχορήγησης, καθώς και δάνειο για φωτοβολταϊκά. • Αναφερθήκατε στα συνεργατικά σχήματα. Πώς τα ενισχύετε; Η συνεργασία αποτελεί δύναμη και παράγοντα ανάπτυξης. Τα σύγχρονα συνεργατικά σχήματα, όπως είναι οι Ομάδες Παραγωγών, διευκολύνουν την οργάνωση της παραγωγής και εμπορίας αγροτικών προϊόντων, διαθέτουν πρόσβαση στηναγορά και παίζουν σημαντικό ρόλο στην αγροτική οικονομία. Η Τράπεζα είναι δίπλα στις Ομάδες Παραγωγών με αναπτυξιακή προοπτική. Οι ενωσιακές προσπάθειες αποτελούν αδιάσπαστο στοιχείο της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, της στρατηγικής «από το αγρόκτημα στο πιάτο». Πρέπει να ληφθούν σοβαρά υπόψη οι προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την ΚΑΠ της περιόδου 2021-2027, που ορίζουν μεταξύ άλλων ότι τουλάχιστον το 40 % του συνολικού προϋπολογισμού της κοινής γεωργικής πολιτικής θα συμβάλει στη δράση για το κλίμα, καθώς και την απαραίτητη υιοθέτηση των υπηρεσιών ψηφιακής γεωργίας από τους αγρότες και τους αγροτικούς Συνεταιρισμούς.


1985 - 2020

ΧΡΟΝΙΑ Αναπτύσσουμε Σχέσεις Εμπιστοσύνης

ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ

ΒΕΘ

ΛΑΡΙΣΑ - ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ - ΑΘΗΝΑ www.alphamarketing.gr


άρθρο

E

Νέα εποχή μετά την κρίση λόγω κορωνοϊού «Οι κρίσεις γεννούν ευκαιρίες που μπορούν να εξελιχθούν σε εν δυνάμει επιτυχημένα επιχειρηματικά μοντέλα. Συγκεκριμένα, οι ψηφιακές τεχνολογίες έγιναν πιο επίκαιρες από ποτέ, αναδεικνύοντας επιτακτικά την ανάγκη για τον ψηφιακό μετασχηματισμό τόσο των επιχειρήσεων όσο και της δημόσιας διοίκησης» Η πανδημία του Covid-19 έφερε αντιμέτωπες τις επιχειρήσεις με πρωτόγνωρες καταστάσεις διαχείρισης κρίσεων, τόσο στη διατήρηση της εφοδιαστικής αλυσίδας όσο και σε επικοινωνιακό επίπεδο. Οι διοικήσεις κλήθηκαν -και καλούνται καθημερινά- να λάβουν γρήγορες αποφάσεις υπό συνθήκες πίεσης, με ελλιπή στοιχεία και σε ένα αβέβαιο περιβάλλον. Είναι φανερό ότι κάποιοι κλάδοι επηρεάστηκαν αρνητικά, ενώ άλλοι αναπτύχθηκαν ταχύτατα. Η παγκόσμια οικονομική αγορά δοκιμάζεται, τα σενάρια για δεύτερο κύμα του Covid-19 είναι στο προσκήνιο και η αγορά φοβάται για νέα lockdown. Οι απειλές, το ρίσκο, η αβεβαιότητα είναι οι λέξεις που κυριαρχούν στο δημόσιο διάλογο και στις προσωπικές συζητήσεις. Αλλά οι κρίσεις γεννούν ευκαιρίες που μπορούν να εξελιχθούν σε εν δυνάμει επιτυχημένα επιχειρηματικά μοντέλα. Συγκεκριμένα, οι ψηφιακές τεχνολογίες έγιναν πιο επίκαιρες από ποτέ, αναδεικνύοντας επιτακτικά την ανάγκη για τον ψηφιακό μετασχηματισμό τόσο των επιχειρήσεων όσο και της δημόσιας διοίκησης. Οι εταιρείες θα πρέπει να εντάσσουν πλέον στον στρατηγικό σχεδιασμό τους την εκπαίδευση των ανθρώπων τους σε ψηφιακά εργαλεία και τη δημιουργία υποδομών, ώστε να αξιοποιούν σε μέγιστο βαθμό τα οφέλη της τεχνολογίας, στοχεύοντας σε ακόμη πιο προηγμένες εφαρμογές, όπως τεχνητή νοημοσύνη κλπ. Επιπροσθέτως, η νέα εποχή σηματοδοτείται από την ανάγκη αυτοματισμών στην παραγωγική διαδικασία, ώστε να ενισχυθεί η ανταγωνιστικότητα, να αυξηθεί η παραγωγικότητα, να μειωθεί ο χρόνος προετοιμασίας και παράδοσης των εμπορευμάτων. Αυτά σε συνδυασμό με καινοτομία θα συντελέσουν σε ευέλικτες δομές διατήρησης της εφοδιαστικής αλυσίδας, ειδικά σε έκτακτες συνθήκες, όπως αυτή του Covid- 19, που επιτάσσει ετοιμότητα σε πρώτες και βοηθητικές ύλες. Ένας άλλος παράγοντας που πρέπει να λάβουμε υπ’ όψιν για την επόμενη μέρα είναι οι νέες καταναλωτικές συνήθειες και συμπεριφορές. Η πανδημία αλλάζει ριζικά τις καταναλωτικές συμπεριφορές. Η κρίση του COVID-19 έχει αναδείξει νέες τάσεις καταναλωτικής συμπεριφοράς, σύμφωνα με πολλές νέες έρευνες, όπως αυτή της ΕΥ, Future Consumer Index, η οποία παρακολουθεί την καταναλωτική διάθεση και συμπεριφορά στις ΗΠΑ, τον Καναδά, το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Γαλλία και τη Γερμανία. Γενικότερα, όμως, η κρίση έκανε τους καταναλωτές να στρα-

26

επιχειρείν 2020

Γράφει η Ιωάννα Αλεξάνδρα Σαΐτη Επιχειρηματίας

φούν σε αποθεματοποίηση βασικών ειδών διατροφής, ενώ επίσης έφερε στο προσκήνιο τη σημασία του ευ ζην. Οι εταιρείες για να αναπτυχθούν και να προσελκύσουν τους νέους, ενημερωμένους καταναλωτές (πχ millennials), πρέπει να επενδύσουν στην έρευνα και ανάπτυξη, ώστε να παράγονται τρόφιμα και προϊόντα υψηλής διαθρεπτικής αξίας, και σε πιο εξελιγμένο επίπεδο με ισχυρισμούς υγείας (health claims) και χαμηλό ενεργειακό αποτύπωμα. Η κρίση που προκάλεσε η πανδημία ανέδειξε την υποχρέωση για εταιρική διαφάνεια και ακεραιότητα, όπως επίσης για ασφάλεια συστημάτων. Οι εταιρείες καλούνται να διασφαλίσουν περισσότερο από ποτέ τη θεσμοθέτηση και αυστηρή τήρηση διαδικασιών και εσωτερικού ελέγχου, με απόλυτη προτεραιότητα την ασφάλεια των εργαζομένων, ανταποδίδοντας το όφελος στην κοινωνία. Επίσης, ο νόμος της φύσης δείχνει ότι επιβιώνουν τα είδη που προσαρμόζονται πιο γρήγορα στο περιβάλλον τους και αυτό είναι κάτι που πρέπει οι εταιρείες να αντιγράψουν. Οι απαιτούμενες προϋποθέσεις για την κοινή σύμπλευση των επιχειρήσεων και τη στήριξη ενός κοινού οράματος, σε ένα υγιές επιχειρηματικό περιβάλλον, συνδέονται με μια σειρά από αναγκαίες παρεμβάσεις και δράσεις, όπως είναι η εξυγίανση και ο εκσυγχρονισμός του θεσμικού πλαισίου, η στήριξη της καινοτομίας και της έρευνας, αλλά και η σωστή εκπαίδευση και η ανάπτυξη νέων δεξιοτήτων και κατάλληλα προσαρμοσμένων στις σύγχρονες απαιτήσεις της αγοράς επαγγελματικών ειδικοτήτων στον κλάδο. Δυστυχώς υπάρχουν πολλές περιπτώσεις εταιρειών που ενώ είχαν ικανούς και ευφυείς ηγέτες, έμειναν στάσιμες γιατί δεν προσαρμόστηκαν. Αυτή είναι πλέον η μεγαλύτερη πρόκληση των εταιρειών. Να προσαρμόζονται άμεσα στο περιβάλλον με γρήγορα αντανακλαστικά, αλλά πάντα με σεβασμό στον άνθρωπο και στις ηθικές αξίες.


Furniture with personality

Ηρώων Πολυτεχνείου 165, Λάρισα Ι Τ. 2413019452 Ι afentoulisco@gmail.com Ι www.afentoulis.com.gr


E

άρθρο

Προσαρμογή στην «ψηφιακή επανάσταση» Η οικονομική κρίση της τελευταίας δεκαετίας και η μείωση της οικονομικής δραστηριότητας λόγω COVID δοκίμασε και συνεχίζει να δοκιμάζει περαιτέρω τις αντοχές της κοινωνίας και της οικονομίας. Από τις πιο σημαντικές κινήσεις που πρέπει να κάνουμε για να μπορέσουμε να ανταπεξέλθουμε στη νέα αυτή πραγματικότητα είναι να αξιοποιήσουμε τις ψηφιακές τεχνολογίες. Ή, για να είμαι πιο ακριβής, να καταφέρουμε να προσαρμοστούμε στα δεδομένα που δημιουργεί σε παγκόσμιο επίπεδο η αποκαλούμενη «Ψηφιακή Επανάσταση», ή αλλιώς η «Τέταρτη Βιομηχανική Επανάσταση». Οι ψηφιακές τεχνολογίες και ειδικά τα δίκτυα νέας γενιάς μπορούν να παίξουν καταλυτικό ρόλο στην ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας. Μπορούν να συνεισφέρουν στην ανάκαμψη των ελληνικών επιχειρήσεων και να αναζωογονήσουν πολλούς κλάδους. Αυτή τη στιγμή, η Ελλάδα έχει μία χρυσή ευκαιρία. Υπάρχουν 3 μεγάλοι όμιλοι που επενδύουν εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ ο καθένας για την ανάπτυξη τηλεπικοινωνιακών υποδομών νέας γενιάς και δικτύων οπτικών ινών υπερ-υψηλών ταχυτήτων, ένα έργο εξαιρετικά σημαντικό για τον ψηφιακό μετασχηματισμό της χώρας. Σύμφωνα με τον σχεδιασμό των 3 τηλεπικοινωνιακών ομίλων της χώρας, μέσα στην επόμενη διετία πάνω από το 70% του πληθυσμού θα έχει τη δυνατότητα να αποκτήσει μία σύνδεση στο Διαδίκτυο με ταχύτητα τουλάχιστον 100 Mbps. Πρακτικά, η Ελλάδα θα έχει καταφέρει να πετύχει στην ώρα της έναν από τους βασικούς άξονες της Ψηφιακής Ατζέντας 2020. Η WIND, όντας ένας από τους μεγαλύτερους τηλεπικοινωνιακούς παρόχους στην Ελλάδα, δεσμεύεται να διαδραματίσει κεντρικό ρόλο σε αυτόν τον ψηφιακό μετασχηματισμό. Πάρα την πανδημία του κορονοϊού στη WIND συνεχίζουμε απρόσκοπτα τα επενδυτικά μας πλάνα για την ανάπτυξη των δικτύων νέας γενιάς που φέρνουν υψηλές ταχύτητες internet σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Και αυτό διότι η επέκταση των δικτύων οπτικής ίνας αποτελεί μονόδρομο για την υποστήριξη του ψηφιακού μετασχηματισμού πολλών επιχειρήσεων και των νέων συνηθειών που έφερε η πανδημία σε εργασία και εκπαίδευση. Για τον σκοπό αυτό υλοποιούμε ήδη ένα μεγάλο πενταετές επεν-

28

επιχειρείν 2020

Γράφει ο Γεώργιος Τσαπρούνης

Ανώτερος διευθυντής εταιρικών σχέσεων WIND Ελλάς

δυτικό έργο ύψους 500 εκατ. ευρώ για επενδύσεις σε δικτυακές υποδομές και τεχνολογίες νέας γενιάς στην κινητή και στη σταθερή. Στο πλαίσιο αυτό σήμερα περίπου 300 χιλιάδες γραμμές (νοικοκυριά) είναι ήδη ενεργές σε δίκτυα υπερ-υψηλών ταχυτήτων και είναι ήδη σε εξέλιξη έργα για 170 χιλιάδες επιπλέον γραμμές. Και η πόλη της Λάρισας έχει υιοθετήσει από πολύ νωρίς τον ψηφιακό δρόμο, καθώς σημαντικά έργα δικτύων νέας γενιάς έχουν ήδη ολοκληρωθεί και άλλα βρίσκονται σε εξέλιξη με την πλήρη συμμετοχή και στήριξη της δημοτικής αρχής Ταυτόχρονα ετοιμαζόμαστε με ταχείς ρυθμούς να υποδεχτούμε το 5G, μια επαναστατική τεχνολογία, με ξεκάθαρο αναπτυξιακό χαρακτήρα και ένα οικοσύστημα που θα αλληλοεπιδρά σε κάθε μορφή οικονομικής και κοινωνικής δραστηριότητας. Είναι εξαιρετικά σημαντικό η κατανομή ιδιωτικών και δημοσίων επενδύσεων να κατευθυνθούν σε σημαντικό ποσοστό στον ψηφιακό μετασχηματισμό. Σε αυτό το πλαίσιο μπορούν να συμβάλουν οι 3 μεγάλοι τηλεπικοινωνιακοί όμιλοι της χώρας καθώς έχουν πρόσβαση σε γνώση, εμπειρία σε μεγάλα έργα και εξαιρετικούς Έλληνες μηχανικούς. Εξάλλου και ο ίδιος ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης χαρακτήρισε την Εθνική Ψηφιακή Στρατηγική ως μεγάλη εκκρεμότητα της χώρας που έγινε αναγκαιότητα και επεσήμανε την απόλυτη δέσμευσή της πολιτείας αυτή τη φορά ότι η χώρα δεν θα χάσει το τρένο της πληροφορικής. Σε αυτό το τρένο θα είμαστε κι εμείς στη WIND.


συνέντευξη

E

Διευθύνουσα Σύμβουλος Aegean College:

«Εκπαιδευτικές υπηρεσίες πολύ υψηλής ποιότητας» H CEO του Aegean College, Κωνσταντίνα Μακρυπλίδη μίλησε για τη δυναμική του Ομίλου στη Θεσσαλία και για την επόμενη μέρα της εκπαίδευσης υπό το πρίσμα των νέων συνθηκών που διαμορφώνει η πανδημία Covid-19. Τονίζει ότι το Κολλέγιο έχει επενδύσει στις νέες τεχνολογίες και είναι εις θέση να προσφέρει εκπαιδευτικές υπηρεσίες πολύ υψηλής ποιότητας με μαθήματα δια ζώσης και διαδικτυακά τηρώντας όλα τα μέτρα ασφαλείας που προβλέπει ο ΕΟΔΥ και άλλες αρμόδιες αρχές για την ανάσχεση της πανδημίας. Ειδικά για τη Λάρισα, οι φοιτητές του Aegean College έχουν στη διάθεσή τους τις αρτιότερες εκπαιδευτικές εγκαταστάσεις στη Θεσσαλία, παραμένοντας online με τα συνεργαζόμενα βρετανικά Πανεπιστήμια. Αναλυτικά η συνέντευξη έχει ως εξής: Ποιες είναι νέες συνθήκες που δημιούργησε η πανδημία του κορωνοϊού στην εκπαίδευση και πώς αντέδρασε το δικό σας εκπαιδευτικό ίδρυμα; Το lockdown του περασμένου Μαρτίου ανάγκασε όλα τα εκπαιδευτικά ιδρύματα της χώρας, δημόσια και ιδιωτικά, να κλείσουν τις πόρτες τους και να αναζητήσουν λύσεις για να συνεχίσουν τη λειτουργία τους. Η αλήθεια είναι ότι πολλά σχολεία, πανεπιστήμια, επαγγελματικές σχολές και Κολλέγια δεν κατάφεραν να ανταπεξέλθουν ή τουλάχιστον δεν μπόρεσαν να το κάνουν εγκαίρως. Στο Aegean College, αναγκαστήκαμε να κλείσουμε τις πόρτες μας, αλλά ανοίξαμε άμεσα τις οθόνες μας. Και εννοώ ότι οι φοιτητές μας είχαν διαδικτυακή υποστήριξη λίγες μόνο ώρες μετά το lockdown, εκμεταλλεύτηκαν την πλατφόρμα e-college και συνέχισαν τις σπουδές τους χωρίς να χάσουν ούτε μια διδακτική ώρα μέχρι το τέλος του ακαδημαϊκού εξαμήνου. Σε ορισμένες περιπτώσεις επιδείξαμε ταχύτερη αντίδραση ακόμα και σε σύγκριση με τα συνεργαζόμενα πανεπιστήμια της Βρετανίας. Όπως καταλαβαίνετε κατά το χρονικό διάστημα που μεσολάβησε μέχρι το δεύτερο κύμα της πανδημίας, που διανύουμε, δεν μείναμε με σταυρωμένα χέρια: βελτιστοποιήσαμε τις διαδικασίες μας, αναζητήσαμε ακόμα πιο εξεζητημένες τεχνολογικές λύσεις στην εξ αποστάσεως διδασκαλία και αυτή τη στιγμή ως οργανισμός -ακαδημαϊκό προσωπικό, διοικητικό προσωπικό και φοιτητές- είμαστε εις θέση να συνεχίσουμε απρόσκοπτα το έργο μας. Τι αλλαγές πιστεύετε ότι θα επιφέρει η πανδημία του κορωνοϊού στην εκπαίδευση; Κακά τα ψέμματα: τίποτα δεν μπορεί υποκαταστήσει την άμεση επαφή δασκάλου-μαθητή, καθηγητή-φοιτητή στην περίπτωσή μας. Κι αυτή τη σχέση εμείς συνεχίζουμε να καλλιεργούμε στο Κολλέγιό μας, στην Αθήνα, τον Πειραιά και τη Λάρισα, τηρώντας όλα τα προβλεπόμενα μέτρα υγειονομικής ασφάλειας. Μέλημά μας αυτή την περίοδο είναι πρωτίστως η υγεία των φοιτητών μας και των ανθρώπων του Κολλεγίου. Παρόλα αυτά, ο κορωνοϊός δεν θα μας καταδικάσει σε στασιμότητα. Η εκπαίδευση στην Ελλάδα και διεθνώς θα στραφεί αναγκαστικά στην εξ αποστάσεως διδασκαλία, σύγχρονη και ασύγχρονη. Το στοίχημα για όλους μας είναι αυτή η μετάβαση να διαθέτει υψηλά ποιοτικά χαρακτηριστικά, να μην διεκπεραιωθεί πρόχειρα και βιαστικά. Το e-learning δεν ανακαλύφθηκε τους τελευταίους μήνες. Εμείς ως

Κωνσταντίνα Μακρυπλίδη CEO του Aegean College

Εκπαιδευτικός Οργανισμός ΟΜΗΡΟΣ έχουμε εμπειρία και τεχνογνωσία στο e-learning από τη δεκαετία του 1990 ακόμα. Πλέον όλοι διαθέτουμε τα εργαλεία, τις τεχνολογίες - εμείς ως εκπαιδευτικός οργανισμός και την ευελιξία- να ενσωματώσουμε την εξ αποστάσεως διδασκαλία στα προγράμματά μας σύμφωνα με τις οδηγίες των ελληνικών αρμοδίων αρχών, αλλά και των βρετανικών Πανεπιστημίων. Οι νέοι άνθρωποι που επιθυμούν να σπουδάσουν στη Βρετανία έχουν τη δυνατότητα να μείνουν στον τόπο τους και να σπουδάσουν σε υψηλό επίπεδο παραμένοντας ασφαλείς. Για να ξεφύγουμε λίγο από τα της πανδημίας, ποια είναι κατά τη γνώμη σας η προοπτική για την ελληνική εκπαίδευση; Ως οργανισμός θεωρούμε ότι η Ελλάδα διαθέτει όλες τις προδιαγραφές για να εξελιχθεί σε διεθνές εκπαιδευτικό κέντρο, περιφερειακής εμβέλειας. Στο Aegean College ήδη εργαζόμαστε προς αυτή την κατεύθυνση ώστε να είμαστε έτοιμοι για το ενδεχόμενο προσέλκυσης αλλοδαπών φοιτητών στην Ελλάδα. Σημειώστε ότι τα πτυχία που απονέμονται στους φοιτητές μας δεν είναι «ελληνικά». Είναι Πτυχία που απονέμουν τα συνεργαζόμενα ευρωπαϊκά Πανεπιστήμια, είναι απόλυτα αναγνωρισμένα στην Ελλάδα και στο εξωτερικό και αποτελούν το επιστέγασμα μιας πολύ αυστηρής διαδικασίας ελέγχων και αξιολογήσεων της εκπαιδευτικής διαδικασίας από φορείς του εξωτερικού. Πιστεύουμε ότι η ιδιωτική εκπαίδευση μπορεί να εξελιχθεί σε σημαντικό πυλώνα ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας και προς αυτή την κατεύθυνση πρέπει να κινηθεί το αρμόδιο υπουργείο. Πώς βλέπετε την παρουσίας σας στη Λάρισα; Η Λάρισα αποτελεί κεντρική πόλη στην Ελλάδα, αλλά και στη Θεσσαλία, μια περιφέρεια με σημαντική παραγωγική δραστηριότητα. Το Aegean College Λάρισας προσφέρει στην τοπική κοινωνία και οικονομία τη δυνατότητα να συνδέσουν τη δυναμική της περιοχής με εκπαιδευτικές υπηρεσίες υψηλών προδιαγραφών. Μετά από τρία χρόνια παρουσίας εδώ, νοιώθουμε κομμάτι της πόλης, βλέπουμε τους νέους να γεμίζουν το κτήριό μας στην οδό Πατρόκλου 14 και αυτό είναι κάτι που μας κάνει υπερήφανους.

επιχειρείν 2020

29


άρθρο

E

Η επόμενη μέρα της οικονομίας – Ανάπτυξη και Επενδύσεις Έχουν περάσει ήδη δώδεκα χρόνια από την έναρξη της τελευταίας χρηματοοικονομικής κρίσης, που στιγμάτισε την παγκόσμια οικονομία και μια νέα διεθνής κρίση, υγειονομικού χαρακτήρα, δοκιμάζει τις αντοχές της κοινωνίας και της οικονομίας. Η κρίση του COVID-19, όπως διαφαίνεται, πλέον αλλάζει τα δεδομένα. Στο πλαίσιο της εθνικής ανασυγκρότησης που σηματοδοτεί η πλανητική κρίση του covid-19 για την οικονομία και την ανάπτυξη δύο είναι οι σημαντικοί παράμετροι που συνθέτουν την τελική εξίσωση. Η εθνική παραγωγή σε βιομηχανικό – μεταποιητικό και πρωτογενές επίπεδο και οι μέγιστες δυνατές επιχειρηματικές συνέργειες. Για την επόμενη μέρα της οικονομίας, απαιτείται ένα σχέδιο παραγωγικής ανασυγκρότησης με επίκεντρο τη Βιομηχανία. Μπορεί να ξεκινήσει άμεσα με τη βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος και την άρση των στρεβλώσεων που αποτρέπουν, εδώ και πολλά χρόνια, την υγιή ανάπτυξη. Με τους επιπρόσθετους πόρους που θα εξασφαλιστούν από το πρόγραμμα Next Generation EU, με χρηματοδοτική ισχύ 750 δις. ευρώ, η Ελλάδα θα πρέπει να εξετάσει τη μελλοντική στρατηγική της με αναφορά αφενός στις παγκόσμιες τάσεις και αφετέρου στην ευρωπαϊκή στρατηγική ώστε να επωφεληθεί από τα χρηματοδοτικά εργαλεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης αλλά και τις μεγάλες δυνατότητες της ευρωπαϊκή αγοράς. Η διαχρονική έλλειψη χρηματοδοτικών εργαλείων και κινήτρων καθώς και το κόστος του χρήματος είναι επίσης σημαντικός ανασταλτικός παράγων στην ανάπτυξη της βιομηχανίας. Η χώρα χρειάζεται ένα επενδυτικό σοκ, επενδύσεις σε ολόκληρο τον παραγωγικό ιστό και όχι μόνο στις Ξένες Άμεσες Επενδύσεις, αλλά κυρίως επενδύσεις στις ΜμΕ που αποτελούν την πλειονότητα του επιχειρηματικού συνόλου. Οι τρεις άξονες μετασχηματισμού της ευρωπαϊκής βιομηχανίας, που στηρίζουν ολόκληρο τον παραγωγικό ιστό της οικονομίας, αλλά κυρίως τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (ΜμΕ) και κάνουν την παραγωγική δομή βιώσιμη και ανταγωνιστική, είναι οι εξής: (α) Η ψηφιακή μετάβαση, η οποία δίνει στη βιομηχανία και στις ΜμΕ τη δυνατότητα να ανταποκρίνονται έγκαιρα στις αλλαγές και να παρέχει στους εργαζομένους νέες ευκαιρίες, (β) Η ανταγωνιστικότητα στην παγκόσμια σκηνή, στην οποία η Ευρώπη με την Ενιαία Αγορά ως μοχλό μπορεί να καθιερώσει παγκόσμια πρότυπα και (γ) Η πράσινη μετάβαση και η νέα ενεργειακή στρατηγική, δεδομένου ότι η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία αποτελεί τη νέα αναπτυξιακή στρατηγική της Ευρώπης. Ο συγκεκριμένος και μετρήσιμος στόχος θα πρέπει να είναι η συμμετοχή της βιομηχανίας στο ΑΕΠ της χώρας από το 10-11% στο 15-16% σε μια δεκαετία. Η συγκυρία, παραδόξως δημιουργεί ένα μοναδικό παράθυρο ευκαιρίας: Οι γεωπολιτικές αλλαγές και ο κορωνοϊός δημιουργούν τη δυνα-

30

επιχειρείν 2020

Του Αχιλλέα Νταβέλη Πρόεδρος ΣΘΕΒ

τότητα να έρθουν πιο κοντά οι εφοδιαστικές αλυσίδες της Ευρώπης. Η τεχνολογία είναι πιο ευέλικτη από ποτέ ενώ υπάρχει και μια όλο και πιο κοινά αποδεκτή προτεραιότητα για πολιτικές, που δίνουν έμφαση στην οικονομική ανάπτυξη και στη διασφάλιση και δημιουργία θέσεων εργασίας. Παράλληλα, η ενίσχυση των επενδύσεων στις υποδομές, στον ψηφιακό μετασχηματισμό, στην πράσινη, κυκλική οικονομία και στην αναβάθμιση των δεξιοτήτων του ανθρώπινου δυναμικού είναι - πέρα από απαραίτητη - πλέον εφικτή, ιδιαίτερα υπό το φως των πρόσφατων αποφάσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη στήριξη των οικονομιών της Ευρώπης, αλλά και του νέου ΕΣΠΑ για την περίοδο 2021-2027. Ο κοινός στόχος μας ώθησε να εργαστούμε συλλογικά και αποτελεσματικά. Φαίνεται να αναδεικνύεται ένα πιο ελπιδοφόρο μοντέλο εποικοδομητικής σύγκρισης και διαλόγου, τόσο στην πολιτική, όσο και στην κοινωνία. Στην εθνική αυτή προσπάθεια για επανεκκίνηση της οικονομίας επιβάλλεται η συμμετοχή όλων των παραγόντων και των φορέων της επιχειρηματικής και πολιτικής κοινότητας. Στη δύσκολη οικονομική πολιτική και κοινωνική συγκυρία που βιώνει η χώρα μας, η Διοίκηση και η Υπηρεσία του ΣΘΕΒ ως τον κατεξοχήν επιχειρηματικό φορέα της Θεσσαλίας, βρίσκεται πάντα κοντά στις επιχειρήσεις μέλη του, αφουγκράζοντας τις αγωνίες και τα προβλήματα της επόμενης ημέρας. Ως τώρα έχουμε δείξει ότι με την απαραίτητη πειθαρχία μπορούμε να αντιμετωπίσουμε την απειλή της πανδημίας αλλά πρέπει να αποδείξουμε πως θα είμαστε έτοιμοι να σταθούμε όρθιοι στα πόδια μας και στο ύψος των περιστάσεων, με το «σχέδιο της επόμενης ημέρας». Είναι η ευκαιρία μας να προσεγγίσουμε και να λύσουμε ζητήματα, που για χρόνια καθιστούσαν τη χώρα μας ουραγό, ώστε να επιτευχθεί η μετάβαση σε ένα διαφορετικό παραγωγικό πρότυπο συναφές με την ανάπτυξη των επενδύσεων και η μετάβαση της οικονομίας στην 4η βιομηχανική επανάσταση.



άρθρο

E

Πρωτίστως να τονωθεί η ρευστότητα των επιχειρήσεων Το 2020 αναμφίβολα καταγράφεται ως το πλέον δύσκολο έτος για την ελληνική κοινωνία και οικονομία. Ειδικότερα για τον επιχειρηματικό κόσμο, οι απώλειες που προκλήθηκαν λόγω της πανδημίας είναι τεράστιες και σε πολλές περιπτώσεις προκάλεσαν ανεπανόρθωτη ζημιά. Η σκληρή πραγματικότητα στην οικονομία επιβεβαιώνεται από την αμείλικτη αλήθεια των αριθμών, που επιβεβαιώνουν το βάθος της ετήσιας ύφεσης σε ποσοστά κοντά στο 10% και το μέγεθος των απωλειών των επιχειρήσεων στο 25 με 30%. Οι εξαγωγές βαίνουν μειούμενες, ενώ η καταναλωτική συμπεριφορά καταγράφει λιγότερες πωλήσεις 31 δισ. ευρώ. Επιπλέον δε θα πρέπει να ξεχνάμε, ότι οι επιχειρήσεις προέρχονται από μία δεκαετή ύφεση χωρίς προηγούμενο, κατά τη διάρκεια της οποίας πλήρωσαν πολύ υψηλό τίμημα, υψηλότερο σίγουρα από αυτό που θα μπορούσαν και τους αναλογούσε. Το φθινόπωρο που διανύουμε θα είναι από τα κρισιμότερα των τελευταίων ετών, μετά τη σχεδόν ανύπαρκτη τουριστική σεζόν. Αναλυτές προεξοφλούν ένα δυσκολότερο οικονομικά χειμώνα, με αύξηση της ανεργίας, και περαιτέρω μείωση της κατανάλωσης και των εισοδημάτων το τελευταίο τρίμηνο του έτους. Η πανδημία, δυστυχώς, αποτελεί ρυθμιστή της οικονομίας και για ένα διάστημα, θέλουμε να πιστεύουμε όχι απαγορευτικό για την επιβίωσή μας, θα συνεχίσει να αποτελεί. Ένα πιθανό νέο lock down θα έχει καταστροφικές συνέπειες και ειδικά για τις επιχειρήσεις κάποιων κλάδων, όπως η εστίαση και ο τουρισμός (ο όποιος τουρισμός απέμεινε, εσωτερικός ή εξωτερικός). Η αγωνία, η αβεβαιότητα, η ανασφάλεια, η κόπωση και οι πολλές υποχρεώσεις χαρακτηρίζουν την καθημερινότητά μας ως επιχειρηματίες. Μπροστά σ΄αυτό το εξαιρετικά δύσκολο οικονομικό περιβάλλον η επιχειρηματικότητα με όσες δυνάμεις της έχουν απομείνει προσπαθεί να επιβιώσει. Θα μπορούσαμε να πούμε, ότι αυτή τη στιγμή, πλην κάποιων εξαιρέσεων, κινούμαστε σε ένα σκηνικό μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας. Το μόνο βέβαιο είναι ότι δε θα εξέλθουμε αλώβητοι από αυτή τη νέα κρίση. Αλλά για να εξέλθουμε, χρειαζόμαστε την ουσιαστική στήριξη της πολιτείας, η οποία στήριξη αποτελεί επένδυση στο μέλλον της ελληνικής οικονομίας, καθώς οικονομία χωρίς υγιείς επιχειρήσεις δε μπορεί να υπάρξει. Σίγουρα έχουν γίνει σοβαρές και φιλότιμες προσπάθειες προς αυτή την κατεύθυνση, οι οποίες πρέπει να ενταθούν με γνώμονα την επιβίωση όλων των επιχειρήσεων, καθώς σίγουρα υπήρξαν και παραλήψεις, αλλά και αδικίες. Πρωτίστως θα πρέπει να τονωθεί η ρευστότητα των επιχειρήσεων. Η επιστρεπτέα προκαταβολή, κυρίως, αλλά και τα υπόλοιπα χηματοδοτικά εργαλεία που έβγαλε απ’ το οπλοστάσιό της η κυβέρνηση βοήθησαν, αλλά χρειαζόμαστε κι άλλα. Η επιτάχυνση της λειτουργίας του θεσμού των μικροπιστώσεων θα μπορούσε να

32

επιχειρείν 2020

Γράφει ο Σωτήρης Γιαννακόπουλος

Πρόεδρος Επιμελητηρίου Λάρισας

Πέρα από τις όποιες δράσεις στήριξης οφείλουμε πολιτεία και επιχειρηματική κοινότητα να συνδιαμορφώσουμε ένα νέο πιο παραγωγικό μοντέλο οικονομίας

συνεισφέρει στην επανεκκίνηση πολλών πολύ μικρών επιχειρήσεων, που σήμερα είναι αποκλεισμένες από το τραπεζικό σύστημα. Το πρόγραμμα «ΑΝΑΣΑ» της περιφέρειας Θεσσαλίας, σε ότι αφορά σε περιφερειακό επίπεδο, είναι στη σωστή κατεύθυνση, ωστόσο θεωρούμε ότι θα έπρεπε να έχει υπερδιπλάσιο προϋπολογισμό και να ενταχθούν όλοι οι ΚΑΔ, ούτως ώστε να ωφεληθεί σχεδόν το σύνολο των επιχειρήσεων της Θεσσαλίας. Αλλά η ρευστότητα, πέρα από την άμεση χρηματοδότηση, μπορεί να ενισχυθεί και έμεσα, όπως με φοροελαφρύνσεις και ρυθμίσεις οφειλών. Η κατάργηση λόγου χάριν του τέλους επιτηδεύματος ή η επαναφορά των 120 δόσεων – χωρίς αστερίσκους- για όλες τις οφειλές προς το δημόσιο και τα ασφαλιστικά ταμεία, θα δώσουν τις αναγκαίες ανάσες σε επιχειρήσεις που αυτή τη στιγμή δε μπορούν να είναι συνεπείς εξαιτίας των επιπτώσεων της πανδημίας. Θέλουμε να πιστεύουμε ότι υπάρχει βούληση για ουσιαστική στήριξη της επιχειρηματικής κοινότητας, η οποία προσφέρει ανάπτυξη, θέσεις εργασίας και βελτίωση του βιοτικού επιπέδου του συνόλου της κοινωνίας. Πέρα, όμως από τις όποιες δράσεις στήριξης οφείλουμε πολιτεία και επιχειρηματική κοινότητα να συνδιαμορφώσουμε ένα νέο πιο παραγωγικό μοντέλο οικονομίας. Είναι κάτι που χρόνια λέμε, αλλά δυστυχώς ακόμα δεν έγινε. Σίγουρα δεν είναι εύκολο, αλλά μπορεί να επιτευχθεί, όπως έγινε και σε άλλες χώρες. Εν αναμονή της εύρεσης του εμβολίου του Covid 19 με σωστές, συντονισμένες και στοχευμένες κινήσεις μπορούμε να καταφέρουμε να αποτρέψουμε τα χειρότερα για τις επιχειρήσεις, ώστε σε δεύτερο χρόνο να επανέλθουμε σε ρυθμούς ανάκαμψης και ανάπτυξης.



άρθρο

E

Μεταρρύθμιση του επιχειρηματικού και επενδυτικού περιβάλλοντος Την τελευταία δεκαετία οι δείκτες επιχειρηματικότητας σε ολόκληρη την Ελλάδα και συνακολούθως στη Θεσσαλία, επιδεινώνονται διαρκώς. Σύμφωνα τον ΟΟΣΑ θα πρέπει να έχουμε έναν ρυθμό ανάπτυξης 2% ετησίως για να επιστρέψουμε, σε 15 χρόνια, στην οικονομία του 2007, ενώ αν η Αττική πετύχει ρυθμούς ανάπτυξης 3%, τότε χρειαζόμαστε μόνο 8 χρόνια. Αυτό φυσικά δεν σημαίνει πως πρέπει να δώσουμε βάρος μόνο στην Αττική. Η ανάγκη για ισόρροπη βιώσιμη ανάπτυξη σε όλη την επικράτεια είναι το ζητούμενο της επόμενης δεκαετίας για την Ελλάδα, όντας στο 9ο υψηλότερο επίπεδο, όσον αφορά τις περιφερειακές ανισότητες του κατά κεφαλήν ακαθάριστου εθνικού προϊόντος. Στην πρόσφατη ανασκόπηση του ΟΟΣΑ, «Περιφερειακή Πολιτική για την Ελλάδα μετά το 2020», διαβάζουμε πως οι πόροι από τα Ευρωπαϊκά ταμεία αντιπροσωπεύουν το 80% του προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων την περασμένη δεκαετία, κάτι που υποδεικνύει πως όλα τα επίπεδα διακυβέρνησης πρέπει να ευθυγραμμιστούν και να συμμετέχουν ενεργά στους στόχους της οικονομίας εφαρμόζοντας πολιτικές προσαρμοσμένες σε τοπικό επίπεδο, κάτι που δυστυχώς δεν βλέπουμε έντονα από τους Δήμους. Πολλές μεταρρυθμίσεις έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια αλλά χρειαζόμαστε ακόμα περισσότερες. Το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος, παρουσίασε και έπεισε την Κυβέρνηση για την αναγκαιότητα του Ενιαίου Ψηφιακού Χάρτη, ενός εργαλείου που θα προωθήσει και θα απλοποιήσει την επιχειρηματικότητα οριζόντια. Όπως αναφέρει και ο Πρόεδρος του ΤΕΕ, Στασινός Γιώργος, ο Ενιαίος Ψηφιακός Χάρτης θα περιέχει όλες τις θεσμικές γραμμές και γεωχωρικά δ εδομένα για την αδειοδότηση οποιασδήποτε επένδυσης και δραστηριότητας. Οποιοσδήποτε πολίτης, μηχανικός, επενδυτής θα μπορεί με ένα «κλικ» να ενημερωθεί έγκυρα και ολοκληρωμένα – με ισχύ διοικητικής πράξης – για το τι μπορεί και τι δεν μπορεί να κάνει, με τι όρους και με τι προϋποθέσεις. Η μεταρρύθμιση αυτή συμβάλλει στην Εθνική Ψηφιακή Στρατηγική και ενισχύει την ψηφιακή υποδομή σε όλες τις περιοχές της Ελλάδος. Επίσης συμβάλει στην μείωση του χρόνου έκδοσης άδειας δόμησης και επομένως και έναρξης της επένδυσης, που σε κάποιες περιπτώσεις ανέρχεται και στους 30 μήνες. Σαν Τεχνικό Επιμελητήριο λοιπόν, συμβάλουμε στην μεταρρύθμιση του επιχειρηματικού και επενδυτικού περιβάλλοντος. Σημείο κλειδί για την ανάπτυξη της Θεσσαλίας είναι ο πρωτογενής τομέας. Γι’ αυτό και είναι ύψιστης σημασίας η μεταφορά του άνω ρου του Αχελώου προς την Θεσσαλική πεδιάδα. Η στήριξη του αγροτικού τομέα και η διασύνδεση του Πανεπιστημίου για έρευνα και καινοτομία πάνω σε αυτόν τον τομέα είναι επίσης κάτι που πρέπει να μας απασχολήσει την ερχόμενη δεκαετία. Η ολοκλήρωση επίσης του Ε-65 είναι στρατηγικής σημασίας για την χώρα μας και για την Θεσσαλία. Με τον Ε-65, η σύνδεση ανατολικής και δυτικής Ελλάδας, η διασύνδεση με το λιμάνι της

34

επιχειρείν 2020

Γράφει ο Νίκος Παπαγεωργίου Πρόεδρος ΤΕΕ ΚΔ Θεσσαλίας

Ηγουμενίτσας μέσω της Εγνατίας Οδού και η μείωση των αποστάσεων για την Δυτική Θεσσαλία με έναν σύγχρονο και ασφαλή αυτοκινητόδρομο θα συμβάλουν στην ανάπτυξη της περιοχής μας. Η ανάδειξη των τοπικών ιδιαίτερων χαρακτηριστικών των περιοχών μας πρέπει επίσης να είναι στην ατζέντα 2021-2027. Και κάθε περιοχή, κάθε Δήμος, έχει ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που οφείλει να αναδείξει. Από το Α’ αρχαίο θέατρο Λάρισας, έως τα Μετέωρα και από τα παράλια της ΠΕ Λάρισας μέχρι την Λίμνη Πλαστήρα, η Θεσσαλία μπορεί να διεκδικήσει μεγαλύτερο μερίδιο στην προσέλκυση επενδύσεων και στον τουρισμό. Γι’ αυτό όμως πρέπει οι Δήμοι να κινηθούν στην σωστή κατεύθυνση, έτσι ώστε στρατηγικά να κερδίσουν την ερχόμενη Προγραμματική Περίοδο. Η προσέλκυση στρατηγικών επενδύσεων για κάθε περιοχή θα πρέπει να αποτελέσει φάρο στην επόμενη περίοδο. Γιατί έτσι θα δημιουργήσουμε θέσεις εργασίας και ταυτόχρονα θα προσθέσουμε υπεραξία στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της κάθε περιοχής. Είναι ανήκουστο Δήμοι μας, να μην έχουν Πολεοδομικό σχέδιο και από την άλλη να θέλουν ανάπτυξη. Τέλος, χρειάζεται ένα γενναίο σχέδιο Δημοσίων Επενδύσεων τ οπικού χαρακτήρα, τροποποιώντας το υπάρχον μοντέλο ανάπτυξης. Μικρά, μεσαία και μεγάλα έργα υποδομών ανά Δήμο θα έδιναν από την μία, ώθηση στην τοπική οικονομία παρέχοντας νέες θέσεις εργασίας, από την άλλη θα προσέδιδαν ένα βελτιωμένο, από άποψη υποδομών, καλύτερο περιβάλλον για τους πολίτες. Για παράδειγμα αν κάθε Δήμος βελτίωνε την τοπική οδοποιία του, (ασφαλτοστρώσεις, πεζοδρόμια, κτλ.) θα βελτιωνόταν η ασφάλεια και προσβασιμότητα των πολιτών, αλλά θα δημιουργούνταν και νέες θέσεις εργασίας πάνω σε αυτόν τον τομέα. Στην ίδια λογική, έργα υποδομών μεσαίας και μεγάλης κλίμακας θα μεταμόρφωναν τόσο την οικονομία, όσο και το τοπίο των περιοχών μας. Και τέτοιες δημόσιες επενδύσεις θα έμεναν ανεπηρέαστες από την πανδημία, σε αντίθεση με επενδύσεις στον Τουρισμό.



άρθρο

E

Προτάσεις για την επανεκκίνηση της οικονομίας Διανύουμε το τελευταίο τρίμηνο του 2020 και την πιο σημαντική περίοδο της «covid-εποχής». Η συνεχιζόμενη αγωνία και η αβεβαιότητα για το μέλλον γκρεμίζουν σιγά σιγά τις προσδοκίες για την επόμενη ημέρα, που είχαν δημιουργηθεί από την επιτυχημένη διαχείριση της επιδημίας του κορονοϊού στο 2ο τρίμηνο, για την οποία εισπράξαμε ως Ελλάδα αρκετά επαινετικά σχόλια από τον πολιτικό και δημοσιογραφικό κόσμο της υφηλίου. Θα πρέπει να κοιτάξουμε βέβαια τη θετική πλευρά της κατάστασης, δηλαδή τα μηνύματα που λάβαμε κατά τη διάρκεια της επιδημίας σχετικά με την οικονομία. Καταλάβαμε ότι ο βασικός παράγοντας για μια σύγχρονη οικονομία είναι η ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ και η ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ. Παρατηρούμε από τα έως τώρα δεδομένα πόσο μεγάλη επιβάρυνση είχε το κλείσιμο των επιχειρήσεων στο Α.Ε.Π. και κατ’ επέκταση στην αύξηση του δείκτη της ανεργίας, με φυσικό επακόλουθο τη μεγάλη μείωση των εσόδων του κράτους. Ένα δεύτερο μήνυμα αφορά τον άλλο βασικό τομέα, στον οποίο βασίζεται η οικονομία μας, δηλαδή τον τουρισμό. Μειώθηκαν οι τουρίστες από το εξωτερικό, μειώθηκαν γεωμετρικά και τα έσοδα της οικονομίας μας. Το τρίτο μήνυμα αφορά τη δυσλειτουργία του Κράτους και της ελλιπής επικοινωνίας των υπηρεσιών μεταξύ τους, είτε αφορούν το στενό είτε το ευρύτερο ελληνικό δημόσιο. Ένα άλλο μήνυμα αφορά το απαρχαιωμένο σύστημα δημόσιας διοίκησης που έχουμε, το οποίο στηρίζεται σε διαδικασίες, οργανογράμματα και ελέγχους της δεκαετίας του ’70 και του ’80 χωρίς τις περισσότερες φορές να έχει υιοθετηθεί η σύγχρονη τεχνολογία που αρμόζει στους καιρούς που ζούμε. Και, τέλος, έχουμε καταλάβει όλοι πλέον πόσο αναγκαία είναι η ηλεκτρονική διακυβέρνηση και πόσο σημαντικό είναι να αναπληρωθεί άμεσα όλος αυτός ο χαμένος χρόνος της στασιμότητας της τελευταίας δεκαετίας. Σύμφωνα με τα παραπάνω, αν θέλουμε να μιλάμε για ανάπτυξη στην μετά «covid-εποχή», θα χρειαστεί να αλλάξουμε το οικονομικό μας μοντέλο και σίγουρα τον τρόπο λειτουργείας σε βασικούς παραγωγικούς τομείς της οικονομίας μας. Είναι η ευκαιρία μετά από πολλά χρόνια να κάνουμε ουσιαστική - καθολική επανεκκίνηση στην Οικονομία μας. Για τον λόγο αυτό οι προτάσεις μας για την επόμενη ημέρα είναι οι εξής: 1. Να γίνει επανακαθορισμός των αξόνων της οικονομικής ανάπτυξης της χώρας. Να επανακαθορισθεί το μοντέλο που θέλει τον τουρισμό ελληνικό πρωταθλητή στο ΑΕΠ της χώρας και να στηριχθούν παράλληλα η μεταποίηση (βιομηχανική, βιοτεχνική, οικοτεχνική) και η πρωτογενής παραγωγή, ώστε να επιτευχθεί διασπορά του κινδύνου, σε περίπτωση που πλήττεται κάποιος από τους παραπάνω τομείς. Εξάλλου, ο τουρισμός δεδομένων των γεωπολιτικών προβλημάτων, αλλά και της πανδημίας είναι πλέον πιο ευάλωτος από τους τομείς της μεταποίησης και της παραγωγής. 2. Δημιουργία προϋποθέσεων ζήτησης για τα Ελληνικά προϊόντα στην εσωτερική αγορά, διαφημίζοντας στον τελικό καταναλωτή την σημασία του να καταναλώνεις με γνώμονα την εντοπιότητα και δίνοντας κίνητρα σε ενδιάμεσες επιχειρήσεις μεταπώλησης, ώστε να προωθούν πρώτα τα Ελληνικά προϊόντα και μετά τα εισαγόμενα. 3. Δημιουργία προϋποθέσεων ζήτησης για τα Ελληνικά προϊόντα στην εξωτερική αγορά. Να επωφεληθούμε από την ελληνική επιτυχία στην αντιμετώπιση του κορονοϊού και τη θετική επικοινωνία, που έχει στην παρούσα το brand name Ελλάδα στο εξωτερικό και να προωθήσουμε συστηματικά το «made in Greece», συνδυάζοντάς το με την ποιότητα, τις σύγχρονες μεθόδους παραγωγής και την περιβαλλοντική συνείδηση είτε αφορά υπηρεσίες είτε προϊόντα μεταποίησης. 4. Μείωση της φορολογίας εισοδήματος σε όλες τις οντότητες. Άμεση

36

επιχειρείν 2020

Γράφει ο Ηλίας Κοτσιμπογεώργος

Πρόεδρος του Περιφερειακού τμήματος Θεσσαλίας του Οικονομικού Επιμελητηρίου της Ελλάδας

κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης και του τέλους επιτηδεύματος. Μείωση των συντελεστών Φ.Π.Α. σε 4,%, 8% και 18% αντίστοιχα. Μετάταξη της διαμονής στα ξενοδοχεία στον χαμηλό συντελεστή (4%) και της οικοδομής στον ενδιάμεσο συντελεστή Φ.Π.Α. του 8%. 5. Μείωση της προκαταβολής φόρου από τον συντελεστή του 95% στο 50% για όλες τις οντότητες. 6. Μείωση των ασφαλιστικών εισφορών εργοδότη και εργαζομένου. 7. Μείωση του ενεργειακού κόστους, ώστε να βελτιωθεί η ανταγωνιστικότητα των ελληνικών επιχειρήσεων σε εσωτερικό και εξωτερικό. 8. Να αξιοποιηθούν και να αποπερατωθούν άμεσα όλες οι δημόσιες επενδύσεις όπως: α) η μερική εκτροπή του Αχελώου και το φράγμα της Μεσοχώρας, που έχει στοιχίσει περίπου 500.000.000 ευρώ στους Έλληνες και Ευρωπαίους φορολογούμενους, βρίσκεται στο 95% της κατασκευής του και παραμένει ανενεργό, ενώ θα μπορούσε να προσφέρει αρκετά οφέλη για το περιβάλλον και την οικονομία. β) ολοκλήρωση του οδικού δικτύου Ε54 της σύνδεσης δλδ Θεσσαλίας και Ηπείρου η οποία θα συμβάλλει στην άρση της συγκοινωνιακής απομόνωσης της Κεντρικής Ελλάδος και θα αναβαθμίσει τη σύνδεση της Δυτικής Μακεδονίας και της Ηπείρου, εξυπηρετώντας ταυτόχρονα τη μετακίνηση προς τις γείτονες χώρες, ενισχύοντας τον τουρισμό και την διακίνηση των εμπορευμάτων. γ) Να αξιοποιηθούν όλα τα λιμάνια και τα αλιευτικά καταφυγία της χώρας με σκοπό την ανάπτυξη του θαλάσσιου τουρισμού (αθλητικού θαλάσσιου τουρισμού, ιστιοπλοΐας, σκαφών αναψυχής). 9. Αποτελεσματική, γρήγορη και άμεση δικαιοσύνη. Πρέπει να αναθεωρηθεί ο τρόπος λειτουργίας της δικαιοσύνης. Ενώ η τεχνολογία έχει κάνει άλματα, οι σχετικές διαδικασίες έχουν παραμείνει πίσω. 10. Άμεση ολοκλήρωση της κτηματογράφησης. Είμαστε στο 12ο έτος από τη β’ φάση της κτηματογράφησης και δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμη ούτε το 50% του έργου, με αποτέλεσμα την τεράστια γραφειοκρατία στη μεταβίβαση των ακινήτων. 11. Να επιταχυνθεί η ηλεκτρονική διακυβέρνηση, ένα πολύ σημαντικό έργο που πρέπει να συνεχιστεί χωρίς όρια και προϋποθέσεις. Ίσως πρέπει να πάρουμε μαθήματα από χώρες, όπως η Εσθονία, που έχει κάνει τεράστια βήματα στο θέμα αυτό. 12. Τέλος, θα πρέπει να αλλάξει η νοοτροπία των υπηρεσιών του Ελληνικού δημοσίου, ν’ αλλάξει ο τρόπος λειτουργίας του, βάζοντας ως βασικό στόχο την εξυπηρέτηση των πολιτών και των επιχειρήσεων.



άρθρο

E

Η επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση στην μετά COVID εποχή «Κυρίαρχο στοίχημα που θα πρέπει να κερδηθεί στην ελληνική κοινωνία είναι να εμπνεύσουμε τους νέους ανθρώπους να επιλέξουν την εκπαίδευσή τους σε τεχνικά επαγγέλματα με μεγάλη ζήτηση και τεχνολογική πρωτοπορία και να εγείρουμε σε αυτούς θετικές προσδοκίες για την επαγγελματική τους αποκατάσταση και εξέλιξη». Οι προκλήσεις που καλείται να αντιμετωπίσει η επαγγελματική κατάρτιση στην μετά covid εποχή έρχονται να συναντήσουν αφενός τα πάγια προβλήματα του εκσυγχρονισμού της ελληνικής οικονομίας και αφετέρου την αναπόφευκτη ανάγκη επιτάχυνσης της ψηφιοποίησης της βιομηχανικής παραγωγής και των υπηρεσιών. Είναι διαπιστωμένη η ανεπάρκεια των ψηφιακών υποδομών των ελληνικών επιχειρήσεων, καθώς και των αντίστοιχων δεξιοτήτων των εργαζομένων σε αυτές. Η Ελλάδα κατατάσσεται 27η από τις 28 χώρες της ΕΕ στον δείκτη ψηφιακής οικονομίας και κοινωνίας (DESI) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το 2020. Όπως είναι αναμενόμενο, τα διαρθρωτικά προβλήματα της οικονομίας έχουν άμεσες παρενέργειες στην ελληνική κοινωνία. Η χώρα καλείται να αντιμετωπίσει τεράστια κοινωνικά ζητήματα όπως η ανεργία κυρίως των νέων, το χαμηλό επίπεδο αμοιβών των εργαζομένων του ιδιωτικού τομέα και η διαρροή των νέων επιστημόνων στο εξωτερικό. Η παγκόσμια εξάπλωση του COVID-19 έχει επιφέρει σημαντικές αλλαγές στον τρόπο ζωής των πολιτών και κατ’ επέκταση της παγκόσμιας οικονομίας. Παραδοσιακές μορφές οικονομίας, κυρίως οι υπηρεσίες, πλήττονται εκ βάθρων, όπως το εμπόριο, η εκπαίδευση, η εστίαση κα, ενώ νέες αναδύονται με ταχύτητα, παρασύροντας σε αλλαγές και την βιομηχανική παραγωγή. Ο άμεσος ψηφιακός μετασχηματισμός παραδοσιακών κλάδων είναι πλέον αναπόφευκτος. Το ηλεκτρονικό εμπόριο, η τηλεκπαίδευση, η τηλεργασία αλλά και οι εφαρμογές της τεχνητής νοημοσύνης, των δικτύων, των big data κ.ά., στη βιομηχανία 4.0, μπορούν να εφαρμοστούν αφενός με νέες επενδύσεις, αλλά επιπρόσθετα με την κατάρτιση εργαζομένων και ανέργων σε προηγμένες ψηφιακές δεξιότητες, ώστε αυτοί να ανταποκριθούν στις σύγχρονες εργασιακές απαιτήσεις. Είναι επίσης διαπιστωμένες οι ανάγκες κατάρτισης σε επαγγέλματα με μεγάλη ζήτηση σε όλους τους κλάδους της οικονομίας, όπως σε ηλεκτροσυγκολλητές, χειριστές μηχανημάτων, τεχνικούς κινητών τηλεφώνων, χειριστές συστημάτων βιομηχανικού αυτοματισμού, παραϊατρικά επαγγέλματα, στελέχη εφοδιαστικής αλυσίδας κ.ά. Η ελληνική πολιτεία καλείται να αντιμετωπίσει με ολιστική παρέμβαση το ζήτημα της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης στην μετά COVID εποχή, λαμβάνοντας υπόψη τα νέα δεδομένα, με παρεμβάσεις τόσο στην δευτεροβάθμια εκπαίδευση (ΕΠΑΛ), στην μεταδευτεροβάθμια (ΙΕΚ), καθώς και στην συνεχιζόμενη επαγγελματική κατάρτιση (ΚΔΒΜ). Κυρίαρχο στοίχημα που θα πρέπει να κερδηθεί στην ελληνική κοινωνία είναι να εμπνεύσουμε τους νέους ανθρώπους να επιλέξουν την εκπαίδευσή τους σε τεχνικά επαγγέλματα με μεγάλη ζήτηση και τεχνολογική πρωτοπορία και να εγείρουμε σε αυτούς θετικές προσδοκίες για την επαγγελματική τους αποκατάσταση και εξέλιξη. Το κοινωνικό μοντέλο που κατευθύνει τους νέους μας υποχρεωτικά στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, που στη συνέχεια δεν οδηγεί με βεβαιότητα στην επαγγελματική τους αποκατάσταση, είναι εν πολλοίς διαχρονικά υπαίτιο για τα υψηλά ποσοστά ανεργίας. Για την επιτυχία του εγχειρήματος αυτού, κρίνεται κρίσιμο να διδαχθεί το μάθημα του επαγγελματικού προσανατολισμού από το γυμνάσιο και να αποκτηθούν βιώματα των μαθητών με επισκέψεις στους χώρους εργασίας και με συζητήσεις με τους εργαζόμενους. Η δε επιλογή των ειδικοτήτων που θα διδάσκονται στα Επαγγελματικά Λύκεια θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τις ανάγκες της τοπικής αγοράς εργασίας μετά από συνεργασία με τους τοπικούς

38

επιχειρείν 2020

Γράφει ο Χρήστος Γιακουβής

Διευθύνων σύμβουλος «Δυναμική Εκπαιδευτικός Οργανισμός»

επαγγελματικούς φορείς και επιχειρήσεις. Τα εκπαιδευτικά προγράμματα θα πρέπει να περιλαμβάνουν ενότητες σε εξειδικευμένες ψηφιακές δεξιότητες για το κάθε επάγγελμα καθώς και on the job training, όπου οι επιχειρήσεις μετατρέπονται σε χώρους μάθησης. Η μεταδευτεροβάθμια εκπαίδευση οφείλει και αυτή με τη σειρά της να προσφέρει εξειδικευμένη γνώση και δεξιότητες σε επαγγέλματα για τα οποία υπάρχει διαπιστωμένη ζήτηση στην τοπική κοινωνία και να δίνει εξειδίκευση με βάση την εξέλιξη του κάθε επαγγελματικού προφίλ. Σημαντικό ρόλο θα πρέπει στη βαθμίδα αυτή της εκπαίδευσης θα μπορούν να διαδραματίσουν και τα ΑΕΙ της χώρας μέσα από διετή προγράμματα που δύναται να προσφέρουν στους αποφοίτους των ΕΠΑΛ. Κύριος πυλώνας του εκπαιδευτικού μας συστήματος είναι και η συνεχιζόμενη επαγγελματική κατάρτιση, μέσα από την οποία άνεργοι και εργαζόμενοι όλων των βαθμίδων της εκπαίδευσης εφοδιάζονται με γνώσεις και δεξιότητες ώστε να καταστούν ανταγωνιστικοί στην αγορά εργασίας, διασφαλίζοντας την απασχολισιμότητά τους και υποβοηθώντας την κινητικότητά τους. Τα προσφερόμενα προγράμματα κατάρτισης, οφείλουν να σχεδιάζονται ώστε να ανταποκρίνονται στις ιδιαίτερες ανάγκες μιας συγκεκριμένης αγοράς εργασίας. Για τον λόγο αυτό θα πρέπει να σχεδιάζονται και να υλοποιούνται από κοινού με τις επιχειρήσεις στις οποίες θα απασχοληθούν οι καταρτιζόμενοι και να ενσωματώνουν καινοτομίες του επαγγέλματος. Θα πρέπει επίσης να περιλαμβάνουν εκπαιδευτικές ενότητες σε οριζόντιες δεξιότητες, όπως ομαδικό και οργανωτικό πνεύμα, ευελιξία, κριτική ικανότητα κλπ. Η ολοκλήρωση του συστήματος επιτυγχάνεται με την πιστοποίηση των γνώσεων και των δεξιοτήτων των συμμετεχόντων μέσα από ένα αξιόπιστο σύστημα πιστοποίησης προσώπων που οφείλει να αναπτύξει η χώρα. Αποτελεί πλέον κοινή συνείδηση ότι μπορούμε να ανταποκριθούμε στις νέες απαιτήσεις της μετά COVID εποχής, μόνο μέσα από ένα ολοκληρωμένο σύστημα επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης, το οποίο θα ξεκινάει από την δευτεροβάθμια εκπαίδευση προσφέροντας επαγγελματική διέξοδο και ικανοποίηση των φιλοδοξιών των νέων μας, και που στη συνέχεια θα είναι σε θέση να επικαιροποιεί γνώσεις και δεξιότητες παρακολουθώντας τις νέες εξειδικευμένες τεχνολογικές εξελίξεις και την ενσωμάτωσή τους στις επιχειρήσεις. Το κλειδί της επιτυχίας αναμφίβολα είναι η συνεργασία μεταξύ των αρμοδίων Υπουργείων, με τις επιχειρήσεις, τους επιχειρηματικούς φορείς, τα κέντρα δια βίου μάθησης, καθώς και με φορείς παραγωγής της γνώσης όπως τα Πανεπιστήμια και τα ερευνητικά ιδρύματα.



E

‘Puerta, Διαχεiριση Πολυκατοικιων’: Σύγχρονες και αξιόπιστες λύσεις σε ό,τι σας απασχολεί… Αναμφίβολα η «Διαχείριση Πολυκατοικίας» έχει αποκτήσει κομβικό ρόλο, καθώς επηρεάζει άμεσα την καθημερινότητα πολλών συμπολιτών που η ζωή τους έφερε να μοιράζονται κοινόχρηστους χώρους και μια σειρά από αναγκαίες υπηρεσίες οι οποίες έχουν σχέση είτε με την κατοικία, είτε με τον επαγγελματικό χώρο τους. Σ’ αυτόν ακριβώς τον ευρύτερο τομέα διακρίνεται η εταιρεία «Puerta, Διαχείριση Πολυκατοικιών» με μια σειρά από καινοτομίες που διευκολύνουν, παρέχοντας συνάμα όλα τα απαραίτητα εχέγγυα ασφάλειας και αξιοπιστίας. Άλλωστε, ο Λευτέρης Φουρκιώτης, Ιδιοκτήτης – Διευθυντής της «Puerta, Διαχείριση Πολυκατοικιών», έχει ήδη καταγράψει μια ξεχωριστή πορεία στον συγκεκριμένο χώρο, καθώς διαθέτει εμπειρία που φτάνει τα 12 έτη. Πλέον, μέσα από την «Puerta» - που σημαίνει «πόρτα» στα ισπανικά – ανοίγεται ένα μπουκέτο υπηρεσιών δυναμικό και συνεχώς προσαρμοζόμενο στις σύγχρονες, απαιτητικές συνθήκες. Μπαίνοντας στον κόσμο της «Puerta, Διαχείριση Πολυκατοικιών» ο ενδιαφερόμενος μπορεί να βρει τρεις βασικές δράσεις: Διαχείριση, Απεντόμωση, Καθαριότητα. Αναλυτικά: Απεντόμωση Λόγω της επικαιρότητας και των αναγκαίων παρεμβάσεων που επιτάσσει το δεύτερο κύμα της πανδημίας του κορωνοϊού η «Puerta, Απεντόμωση» στοχεύει στην πρόληψη με σκοπό τον περιορισμό και την ασφάλεια. Γι’ αυτόν τον λόγο έχει όλη την απαραίτητη τεχνογνωσία για τον προληπτικό ψεκασμό χώρων και αντικειμένων ώστε να αποφευχθεί κάθε είδους μετάδοση που μπορεί να αποτελέσει απειλή για τη Δημόσια Υγεία. Οι χώροι στους οποίους η «Puerta» μπορεί να δράσει είναι οι εξής: Νοσοκομεία, Ιατρεία,

40

επιχειρείν 2020

Κατοικίες, Επαγγελματικοί Χώροι, Σχολεία, Δημόσιες Υπηρεσίες, Ξενοδοχεία, Φαρμακεία, Αποθήκες, Καταστήματα Τροφίμων, Παιδικοί Σταθμοί, Πολυκατοικίες. Η εκτέλεσης της συγκεκριμένης εφαρμογής γίνεται με ψεκαστήρες χαμηλής πίεσης και με φορητούς εκνεφωτές. Παράλληλα, από την «Puerta Απεντόμωση» παρέχονται οι παρακάτω υπηρεσίες: Απεντόμωση: Εκτελεί εφαρμογή με ψεκασμό ή Jel, η οποία έχει σκοπό την καταπολέμηση όλων των εντόμων. Μυοκτονία: Τοποθετεί παγίδες ή κόλλες με σκοπό την εξόντωση κάθε είδους τρωκτικών που υπάρχουν στο χώρο. Φιδοαπώθηση: Τοποθετεί σκευάσματα που στοχεύουν στην αποτροπή κάθε είδους ερπετών. Μικροβιοκτονία: Εκτελεί ψεκασμό με σκοπό την εξόντωση των μικροβίων και την πλήρη αποστείρωση του χώρου. Ο Λευτέρης Φουρκιώτης επισημαίνει την υποχρέωση, βάσει του νόμου, των καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος να εκτελούν απολύμανση κάθε 90 ημέρες – δηλαδή 3 μήνες – και να ενημερώνεται ο Φάκελος Αυτοελέγχου της επιχείρησης, τον οποίο οι Υγειονομικές Υπηρεσίες σε κάθε έλεγχο επιθεωρούν. Αυτήν, ακριβώς, την υπηρεσία μπορεί να παρέχει με αξιοπιστία η «Puerta». Διαχείριση Πολυκατοικιών Καθώς κατά την τρέχουσα χρονική περίοδο πραγματοποιούνται οι γενικές συνελεύσεις στις

Info: Puerta, Διαχείριση Πολυκατοικιών Μανδηλαρά 21, Λάρισα Τ.Κ. 41 223 Τηλ. 2410 730070 www.puerta.gr info@puerta.gr


παρουσίαση

πολυκατοικίες αναδεικνύεται η αναγκαιότητα για αξιόπιστες λύσεις σε όλα τα επίπεδα. Ένα από τα σημαντικότερα πλεονεκτήματα που παρέχει η «Puerta Διαχείριση» είναι αυτό του διακανονισμού - με τον πλέον συμφέροντα τρόπο - παλαιότερων οφειλών, καθώς η διατήρησή τους μόνο προβλήματα δημιουργεί συνολικά στην πολυκατοικία και ειδικά στους οφειλέτες. Αναλυτικά, η εταιρεία από την ώρα που θα παραλάβει την διαχείριση της πολυκατοικίας αναλαμβάνει: Την έκδοση των κοινοχρήστων μέσα στο τελευταίο πενθήμερο του μήνα και οι δαπάνες που περιλαμβάνουν αφορούν έξοδα για τον μήνα που πέρασε. Την διανομή των κοινοχρήστων σε όλα τα διαμερίσματα ή στον χώρο που επιθυμεί ο πελάτης, όπως και η αποστολή τους στο προσωπικό email. Την είσπραξη των κοινοχρήστων από τα διαμερίσματα ή από τον χώρο που επιθυμεί ο πελάτης σύμφωνα με τις προγραμματισμένες ημερομηνίες είσπραξης ακόμη και με κατάθεση σε τράπεζα (e-banking). Σε ότι αφορά εξειδικευμένες εργασίες που άπτονται της Διαχείρισης Πολυκατοικιών παρέχονται τα εξής: Επίβλεψη: H «Puerta» επισκέπτεται την πολυκατοικία μία φορά την εβδομάδα για επίβλεψη ζημιών και είσπραξη κοινοχρή-

στων κατόπιν προγραμματισμού. Αυτό δεν σημαίνει πως αν προκύψει ανάγκη δεν θα επισκεφθεί και πάλι την πολυκατοικία. Η εταιρεία είναι ο διαχειριστής, κάνει διαχείριση κοινοχρήστων και οφείλει να επισκέπτεται την πολυκατοικία όσες φορές αυτό κρίνεται αναγκαίο με σκοπό να δίνει λύση σε κάθε πρόβλημα που προκύπτει. Εργασίες και Βλάβες: Η «Puerta» επισκευάζει τις μικροζημιές (π.χ λάμπες). Μεγαλύτερες εργασίες τις αναθέτει σε εξωτερικά συνεργεία συνεργαζόμενα με την εταιρεία. Για εργασίες, των οποίων το κόστος είναι άνω των 300 ευρώ καλείται Γενική Συνέλευση ώστε να αποφασίσουν οι ενοικιαστές και οι ιδιοκτήτες για την εκτέλεσή τους. Θέρμανση: Η «Puerta Διαχείριση» καταγράφει και φωτογραφίζει τους μετρητές θέρμανσης (πετρέλαιο ή φυσικό αέριο) πάντα την τελευταία ημέρα του μήνα. Διατηρεί ψηφιακό αρχείο των φωτογραφιών και το ανεβάζει στο My Puerta με σκοπό να το βλέπουν όλοι. Σκοπός της να εξαλειφθούν οι αμφιβολίες των διαμενόντων σχετικά με τις μονάδες κατανάλωσης θέρμανσης και τη διαχείριση κοινοχρήστων. my.puerta.gr: Πλέον η εταιρεία παρέχει τη δυνατότητα ηλεκτρονικής ενημέρωσης των πελατών, στην οποία περιλαμβάνονται

E

όλες οι πληροφορίες που μπορούν να τους ενδιαφέρουν και έχουν άμεση σχέση με τα κοινόχρηστα. Το μόνο που χρειάζεται είναι να μπουν στο https://my.puerta.gr και να κάνουν την εγγραφή τους. Καθαριότητα Καθαριότητα Πολυκατοικιών: Εκτελεί την μηνιαία συντήρηση καθαριότητας σε πολυκατοικίες και κοινόχρηστους χώρους. Καθαριότητα Επαγγελματικών Χώρων: Εκτελεί την μηνιαία συντήρηση καθαριότητας σε επαγγελματικούς χώρους και χώρους εργασίας. Αρχικοί Καθαρισμοί: Αναλαμβάνει αρχικούς καθαρισμούς κατοικιών και επαγγελματικών χώρων γενικώς. Καθώς δίνεται έμφαση στην λεπτομέρεια, η «Puerta» ανάλογα με τις απαιτήσεις που υπάρχουν μπορεί και προχωρά σε εβδομαδιαίο καθαρισμό ή και περισσότερες φορές ανά εβδομάδα – ανάλογα με αυτό που θέλουν οι πελάτες - των κοινόχρηστων και κοινόκτητων χώρων (Κλιμακοστάσιο, Κεντρική Είσοδος, Ανελκυστήρας, Τζάμια και Σοβατεπιά). Παράλληλα, στον πίνακα ανακοινώσεων της πολυκατοικίας υπάρχει λεπτομερής κατάσταση των εργασιών καθαριότητας που έχουν γίνει ώστε ο πελάτης, όποτε εκείνος επιθυμεί, να έχει την δυνατότητα ελέγχου της ποιότητας σε ότι αφορά την καθαρισμό των χώρων.

επιχειρείν 2020

41


άρθρο

E

Η επανακατάρτιση και η αναβάθμιση δεξιοτήτων ενισχύει την ανθεκτικότητα του ανθρωπίνου δυναμικού αλλά και των επιχειρήσεων Είτε μιλάμε για τη φύση, είτε για την τεχνολογία, η προσαρμοστικότητα αποτελεί ένα από τα πλέον σημαντικά χαρακτηριστικά που κάνουν τη διαφορά μεταξύ επιτυχίας και αποτυχίας. Στην οικονομία, με την τεχνολογική εξέλιξη και τις αναγκαίες προσαρμογές στις επιταγές της εποχής, από την κλιματική αλλαγή μέχρι τη γήρανση του πληθυσμού, η προσαρμοστικότητα μπορεί να κάνει τη διαφορά ως καθοριστικός παράγοντας της ανθεκτικότητας (εργαζομένων και επιχειρήσεων). Ο ψηφιακός μετασχηματισμός και η πράσινη μετάβαση δημιουργούν την ανάγκη προσαρμογής της παραγωγής και μεταβάλλουν τον καταμερισμό των καθηκόντων μεταξύ ανθρώπου και μηχανών: Η αυτοματοποίηση μέρους των καθηκόντων της θέσης εργασίας στρέφει το ανθρώπινο δυναμικό σε δραστηριότητες υψηλότερης προστιθέμενης αξίας με απαιτήσεις ήπιων ή οριζόντιων δεξιοτήτων (δημιουργικότητα, κριτική σκέψη, ανάληψη πρωτοβουλιών, τεκμηρίωση, συναισθηματική νοημοσύνη, κλπ), και ψηφιακών δεξιοτήτων. Κάποιες ειδικότητες και θέσεις εκλείπουν, άλλες αλλάζουν περιεχόμενο, και άλλες δημιουργούνται εκ νέου. Έτσι, μαζί με τον τεχνολογικό μετασχηματισμό και την αναγκαία πράσινη μετάβαση, μεταβάλλεται και το μίγμα των δεξιοτήτων για εργαζόμενους και επιχειρήσεις που είναι απαραίτητα για την οικονομία, την απασχόληση και την εξωστρεφή παραγωγή. Κι αυτό γιατί ούτε οι επιχειρήσεις μπορούν να λειτουργήσουν ανταγωνιστικά χωρίς εργαζόμενους που καλύπτουν τις ανάγκες τους, ούτε οι εργαζόμενοι μπορούν να είναι παραγωγικοί αν δεν διαθέτουν τα εφόδια που χρειάζονται οι εργοδότες τους. Η πρόκληση είναι πολύ μεγάλη: Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, 21 εκ. περίπου εργαζόμενοι, σε φθίνοντα επαγγέλματα, θα χρειαστούν επανακατάρτιση μέσα στη δεκαετία προκειμένου να μεταπηδήσουν σε διαφορετική επαγγελματική κατηγορία. Αντίστοιχα, 94 εκ. εργαζόμενοι (σχεδόν το 40% του σημερινού εργατικού δυναμικού) θα πρέπει να αναβαθμίσουν τις δεξιότητές τους, λόγω αυτοματοποίησης. Την ίδια στιγμή, το 36% των επιχειρήσεων αντιμετωπίζει δυσκολίες στην πλήρωση των κενών θέσεων εργασίας, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό επί του συνόλου των εξωστρεφών επιχειρήσεων αυξάνεται στο 46%. Για τις επιχειρήσεις, εκεί βρίσκεται και η λύση, και όχι σε απολύσεις. Σύμφωνα με έρευνα του ΣΕΒ, το 84% των επιχειρήσεων προκρίνει την επανακατάρτιση του ανθρώπινου δυναμικού ως βασικό εργαλείο αντιμετώπισης των ενώ μόλις το 3,4% αναφέρει τις απολύσεις, δηλαδή την αντικατάσταση των εργαζομένων, ως προτιμότερη λύση. Προκειμένου να ανταπεξέλθουν και να προσαρμοστούν, το κλειδί βρίσκεται στη διαρκή επανακατάρτιση και αναβάθμιση των δεξιοτήτων σε όσο το δυνατόν ευρύτερο φάσμα της παραγωγικής διαδικασίας. Για αυτό άλλωστε, στην Ευρώπη, η οικοδόμηση ενός σύγχρονου, ευέλικτου και αποτελεσματικού συστήματος μάθησης ενηλίκων είναι μέρος και του αναπτυξιακού σχεδιασμού. Και στην Ελλάδα, η παροχή προς το ανθρώπινο δυναμικό ποιοτικών και προσιτών ευκαιριών επανακατάρτισης (reskilling) και αναβάθμισης των δεξιοτήτων του (upskilling), αποτελεί κομβικής σημασίας προϋπόθεση για την επιτυχή μετάβαση

42

επιχειρείν 2020

Του Γιάννη Μητσού

Senior Advisor, Tομέας ΜΜΕ, Θέσεων και Ενημέρωσης ΣΕΒ

σε ένα σύγχρονο, διατηρήσιμο και εξωστρεφές παραγωγικό μοντέλο. Το αναμενόμενο νομοσχέδιο για την Τεχνική Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση και τη ΣΕΚ καλείται να απαντήσει στα ερωτήματα που δημιουργούνται γιατί, όπως έδειξε και μελέτη του ΟΟΣΑ, υπάρχει επείγουσα ανάγκη για επανακατάρτιση και αναβάθμιση δεξιοτήτων. Είναι ζήτημα ποσότητας, ποιότητας και πρόσβασης ώστε να καλύπτει όσο το δυνατόν περισσότερους, να αντιμετωπίζει τον αποκλεισμό και να ενισχύει την ευελιξία και την πληροφόρηση. Παράλληλα, είναι πολύ σημαντικό να ευθυγραμμιστούν τα προγράμματα κατάρτισης με τις δεξιότητες που ζητούνται στην αγορά εργασίας και να διασφαλιστεί η επάρκεια χρηματοδότησης. Ο ΣΕΒ προτείνει τη θεσμοθέτηση ενός ενιαίου και εξωστρεφούς συστήματος παροχής υπηρεσιών ΣΕΚ, το οποίο θα διακρίνεται από τα ακόλουθα χαρακτηριστικά: Συνεργασία, συντονισμό και αποτελεσματικότητα όλων των εμπλεκόμενων φορέων, κυβερνητικών, κοινωνικών εταίρων και επιχειρήσεων Σύνδεση των προγραμμάτων σπουδών παραγωγής και αναβάθμισης δεξιοτήτων, και επανακατάρτισης, με τις ανάγκες της αγοράς εργασίας Χρήση σύγχρονων εκπαιδευτικών μεθόδων και τεχνικών που αξιοποιούν ψηφιακά μέσα και προωθούν τη μάθηση με βάση την εργασία (πρακτική άσκηση, μαθητεία κλπ.), Επιλογή και εκπαίδευση κατάλληλων εκπαιδευτών που διαθέτουν επαγγελματική εμπειρία, Διασφάλιση της ποιότητας των εισροών και των εκροών της ΣΕΚ μέσω της υιοθέτησης διεθνώς αναγνωρισμένων προτύπων ποιότητας και πιστοποιήσεων που επιτρέπουν στις επιχειρήσεις που παράγουν αγαθά και υπηρεσίες στην Ελλάδα να απασχολούν ανθρώπινο δυναμικό με πιστοποιημένες γνώσεις και δεξιότητες όπως απαιτεί η ένταξη σε διεθνείς αλυσίδες αξίας, Διαρκής αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας του συστήματος παροχής υπηρεσιών κατάρτισης.


ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΟΣ ΖΑΓΟΡΑΣ ΠΗΛΙΟΥ - ΖΑGORIN

100+ Χρόνια

Συνεταιριστικής Παράδοσης και Δημιουργίας

Σ

το μεγαλύτερο κεφαλοχώρι του Πηλίου, τη Ζαγορά, ιδρύθηκε το 1916 ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Ζαγοράς Πηλίου, από 199 κατοίκους της περιοχής που εκπροσωπούσαν όλες τις κοινωνικές τάξεις. Η εκπόνηση του εμπορικού σήματος «ZAGORIN», 70 χρόνια μετά την ίδρυση του Συνεταιρισμού, έκανε πασίγνωστη την Οργάνωση και έδωσε ταυτότητα στα προϊόντα. Έπειτα από 80 χρόνια λειτουργίας τα μήλα του Συνεταιρισμού ήταν τα πρώτα στην Ευρωπαϊκή Ένωση που κατοχυρώθηκαν με Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης. Ο Συνεταιρισμός σήμερα, διακινεί το σύνολο των παραγόμενων προϊόντων από το 99% των καλλιεργητών της Δημοτικής

Ενότητας Ζαγοράς. Εξυπηρετεί συνολικά 800 περίπου μέλη. Τα Π.Ο.Π. μήλα Ζαγοράς Πηλίου με το εμπορικό σήμα ZAGORIN, χαρακτηρίζουν τη περιοχή σε όλη τη χώρα και στο εξωτερικό. Το κύριο προϊόν της Οργάνωσης είναι τα μήλα, εκ των οποίων η κύρια ποικιλία είναι η starking delicious. Παράλληλα καλλιεργούνται και διακινούνται μήλα των ποικιλιών golden delicious, φιρίκια, royal gala, fuji, reinette du Canada, και jonagold. Διακινεί επίσης κάστανα, αχλάδια, κεράσια, ακτινίδια και άλλα προϊόντα από δενδρώδεις καλλιέργειες της περιοχής. Όλα τα προϊόντα καλλιεργούνται υποχρεωτικά με τη μέθοδο της ολοκληρωμένης διαχείρισης ή εναλλακτικά της

βιολογικής διαχείρισης της παραγωγής. Ο Συνεταιρισμός ακολουθεί όλα τα σύγχρονα πρότυπα πιστοποίησης όπως το AGRO 2, το GLOBALGAP/G.R.A.S.P. και το ISO 22000 αλλά και ιδιωτικά πρότυπα που έχουν δημιουργήσει αλυσίδες του αγροδιατροφικού τομέα. Όλα τα μήλα και τα παραγόμενα προϊόντα επιφέρουν αυτοκόλλητο γνησιότητας με το εμπορικό σήμα. Ειδικό αυτοκόλλητο επικολλάται στα βιολογικής καλλιέργειας προϊόντα. Η ευρεία δραστηριότητά του σε κοινωνικό και οργανωτικό επίπεδο όπως και τα αποτελέσματά της, επέφερε 100 χρόνια μετά την ίδρυση της Οργάνωσης, τη καταχώρηση στον εθνικό κατάλογο άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς της Ελλάδας.




Στην κορυφή των Ξένων Γλωσσών και της Ρομποτικής Πρωτοπορία, Ποιότητα, Αφοσίωση και Απεριόριστη αγάπη για το παιδί και τον άνθρωπο. Περισσότερα από 42 χρόνια, η κυρία Φανή Καράτζου στα 3 Κέντρα Ξένων Γλωσσών που διευθύνει, έχει συνδέσει το όνομά της με τις ξένες γλώσσες. Οι μαθητές μαθαίνουν όχι απλά να μιλούν σωστά μια ξένη γλώσσα αλλά πρωτίστως να σκέφτονται στη γλώσσα που διδάσκονται, αυθόρμητα και με ευχέρεια, χωρίς μετάφραση, με απευθείας έκφραση των νοημάτων τους σ' αυτή πετυχαίνοντας να «μιλούν την ξένη γλώσσα σαν τη μητρική τους». Ένα βιογραφικό που διαρκώς εμπλουτίζεται Απόφοιτος σχολείου της Αμερικής με μετεκπαίδευση με υποτροφία του Βρετανικού Συμβουλίου στο Πανεπιστήμιο του Cambridge πάνω στην «Οργάνωση Σχολικών Προγραμμάτων», στο Πανεπιστήμιο του Reading πάνω στην «Επικοινωνιακή Μέθοδο» του γλωσσολόγου Noam Chomsky, με ειδίκευση στη «Διοίκηση Σχολείων» στο International House του Λονδίνου και από το 2018, πρόεδρος της Ομοσπονδίας Συλλόγων Φροντιστών Ξενόγλωσσης Εκπαίδευσης Ελλάδος, η κυρία Φανή Καράτζου διαμορφώνει το κατάλληλο περιβάλλον ώστε να αναπτύσσονται οι δεξιότητες των σπουδαστών, όχι απλά μαθαίνοντας μια ξένη γλώσσα αλλά καθιστώντας την μια βιωματική εμπειρία. Με ενθουσιασμό και πάθος σε ό,τι αναλαμβάνει Με προσωποποιημένη εκπαίδευση, επιλογή του καταλληλότερου εκπαιδευτικού προσωπικού το οποίο εκπαιδεύει η ίδια,

νικών δεξιοτήτων. Μέσα από τη θεατρική Λέσχη παρουσιάζει έργα ξένων συγγραφέων στο πρωτότυπο, που επιβεβαιώνουν την επικοινωνιακή μέθοδο και την άνεση στην επικοινωνία που τους εξασφαλίζει.

εκπαιδευτές υψηλών προδιαγραφών και τα πιο σύγχρονα και πλουσιότερα εκπαιδευτικά προγράμματα, υλοποιεί το όραμά της: εκπαίδευση συνδυασμένη με ένα άνοιγμα στον κόσμο. Κέντρο του ενδιαφέροντος «ο σπουδαστής» Γνωρίζοντας τις ανάγκες της εποχής και τα νέα δεδομένα, φροντίζει με αφοσίωση και ευθύνη, να καταρτίσει περισσότερους από 3.500 μαθητές πτυχιούχους ξένων γλωσσών με όλα τα εφόδια που τους είναι απαραίτητα για το διεθνοποιημένο σήμερα κόσμο. Χάρη στη διαμεσολάβηση του εξουσιοδοτημένου κέντρου U.C.A.S που λειτουργεί η ίδια, φοιτητές προπτυχιακών και μεταπτυχιακών τμημάτων εισάγονται σε Αγγλικά και Ευρωπαϊκά Πανεπιστήμια έχοντας εξασφαλίσει τα σημαντικότερα εφόδια: τις πιστοποιήσεις GMAT, IELTS, GRE. Σεμινάρια-ΗμερίδεςΕκπαιδευτικές εκδρομέςΠολιτιστικές Εκδηλώσεις-Θέατρο Κάθε χρόνο διοργανώνει πληθώρα εκδηλώσεων που προάγουν την ανάπτυξη όλων των συναισθηματικών, ατομικών και κοινω-

Ρομποτική για παιδιά! Η καλλιέργεια των δεξιοτήτων κάθε παιδιού, αποτελεί πρωταρχικό σκοπό στα Κέντρα Ξένων Γλωσσών Φανή Καράτζου. Τα τελευταία χρόνια λειτουργούν στο σχολείο, μαθήματα Ρομποτικής τα οποία εστιάζουν στην ανάπτυξη των δεξιοτήτων των παιδιών, χαρίζοντάς τους την ικανότητα να χειρίζονται και να επιλύουν προβλήματα με λογική, αναλυτική και κριτική σκέψη. e-learning σε ζωντανή σύνδεση με μια οργανωμένη τάξη Στα Κέντρα Ξένων Γλωσσών Φανής Καράτζου το μάθημα του e-learning είναι ζωντανό και οι καθηγητές συμμετέχουν ταυτόχρονα με τους σπουδαστές σε μία κανονική τάξη με την ιδιαίτερη εκπαιδευτική μέθοδο, την οργάνωση και την εμπειρία που διαθέτουν. Έτσι, όπου κι αν βρίσκεται ο μαθητής, παρακολουθεί και συμμετέχει στο μάθημα στον χρόνο και στο πρόγραμμα της δομημένης τάξης του σχολειού αυτού. Η αναγνώριση είναι συνεχής Εκατοντάδες μαθητές που έχουν κάνει καριέρα ή σπουδές στο εξωτερικό ομολογούν ότι διακρίνονται για την ποιότητα του λόγου τους στις Ξένες Γλώσσες και ότι έχουν μάθει να σκέφτονται στη γλώσσα που έχουν διδαχθεί. Και αυτό είναι η μεγαλύτερη ηθική ικανοποίηση και δικαίωση!

Βελλή 16 (πλ. Νομαρχίας), τηλ.: 2410 253856 & 2410 530550 | Εθν. Αντίστασης 44 & Μήλου 10, Νεράιδα, τηλ: 2410 611295 Ζωσιμάδων 16, Ηπειρώτικα, τηλ.: 2410 620614, Λάρισα



άρθρο

E

«Επιχειρείν» στον καιρό της πανδημίας στη χώρα μας και ο ρόλος του ΟΑΕΔ ​​​​Ο ΟΑΕΔ, ο Οργανισμός Απασχόλησης Εργατικού Δυναμικού, εξακολουθεί να είναι μία από τις πιο «δημοφιλής» δημόσιες υπηρεσίες της χώρας μας και στην παρούσα χρονική στιγμή, όπως και τα προηγούμενα χρόνια της οικονομικής ύφεσης. Η ανεργία στην εποχή της πανδημίας είναι από τα πλέον σημαντικότερα προβλήματα όχι μόνο της χώρας μας αλλά και ένα ζήτημα που δοκιμάζει και τις πιο ισχυρές οικονομίες του πλανήτη. Θέλοντας να κάνουμε μια σύντομη παρουσίαση του ΟΑΕΔ, θα μπορούσαμε να αναφέρουμε ότι ο Οργανισμός “επιχειρεί” σε τρεις κυρίως άξονες και διαχειρίζεται ως αρμόδια δημόσια αρχή: 1) τις ενεργητικές πολιτικές απασχόλησης για την ανάσχεση της ανεργίας. 2) τις παθητικές πολιτικές απασχόλησης που αφορούν σε μέτρα ασφάλισης της ανεργίας και άλλων επιδομάτων και παροχών κοινωνικής προστασίας. 3) τις ενεργητικές πολιτικές για την επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση. 1) Ενεργητικές πολιτικές απασχόλησης - Προγράμματα Απασχόλησης του ΟΑΕΔ Το τελευταίο διάστημα με τον Διοικητή του ΟΑΕΔ, Σπυρίδωνα Πρωτοψάλτη στη διακυβέρνηση του Οργανισμού, δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στη βελτίωση των όρων και των προϋποθέσεων των προγραμμάτων απασχόλησης αλλά και στην εξαγγελία και εφαρμογή νέων προγραμμάτων, ώστε οι επιχειρήσεις να μπορέσουν να επωφεληθούν και να ενισχυθούν με εργατικό δυναμικό. Το ενδιαφέρον των επιχειρήσεων της χώρας αλλά και της Θεσσαλίας για τα προγράμματα απασχόλησης του Οργανισμού μας είναι ιδιαίτερα αυξημένο. Οι επιχειρήσεις αναζητούν χρηματοδοτικά εργαλεία και ο ΟΑΕΔ είναι ο Οργανισμός που διαθέτει την εμπειρία ετών και την τεχνογνωσία για να διαχειριστεί τα προγράμματα στήριξης των επιχειρήσεων. Το παράδειγμα του προγράμματος απασχόλησης για πρόσληψη ανέργων 30 ετών και άνω είναι ενδεικτικό της μεγάλης ζήτησης. Λόγω αυτής της μεγάλης ζήτησης οι αιτήσεις του αναφερόμενου προγράμματος ανεστάλησαν καθώς έως την 05/10/2020 είχαν υποβληθεί περισσότερες από 14.500 αιτήσεις για τις 8.300 νέες επιδοτούμενες θέσεις εργασίας του προγράμματος που ξεκίνησε στις 15 Ιουλίου και επιχορηγεί επιχειρήσεις με το 75% του μισθού και των ασφαλιστικών εισφορών (έως τα 750 € μηνιαία) για 12 μήνες, με δυνατότητα επέκτασης για επιπλέον 9 μήνες ή 12 μήνες για τους μακροχρόνια ανέργους. Ιδιαίτερα τις επιχειρήσεις της περιοχής μας αφορά το πρόγραμμα απόκτησης επαγγελματικής εμπειρίας με 100% επιδότηση για 3.000 ανέργους 18-30 ετών στις Περιφέρειες Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, Βορείου Αιγαίου, Θεσσαλίας και Στερεάς Ελλάδας για το οποίο οι αιτήσεις ξεκίνησαν τη Δευτέρα 19 Οκτωβρίου 2020. Προτρέπονται οι επιχειρήσεις να αναζητούν τα προγράμματα απασχόλησης που μπορούν να αξιοποιήσουν και να δημιουργήσουν όφελος για την επιχείρησή τους στην ιστοσελίδα του ΟΑΕΔ www.oaed.gr. Θεωρώντας ότι η γνώση είναι μεγάλη δύναμη και ιδιαίτερα σε αυτούς τους καιρούς που οι καταστάσεις στο παγκόσμιο γίγνεσθαι προκαλούν τεράστιες αλλαγές στο χώρο της εργασίας το να κάνουμε γνωστά τα προγράμματα απασχόλησης σε επιχειρήσεις και ενδιαφερόμενους πολίτες είναι κύριο μέλημα του Οργανισμού. Προσπαθούμε να βρισκόμαστε σε στενή επαφή και συνεργασία με τους κοινωνικούς εταίρους και να αφουγκραζόμαστε τις ανάγκες των επιχειρήσεων και των πολιτών ώστε να σχεδιάζουμε και να υλοποιήσουμε όσο το δυνατόν πιο ελκυστικά προγράμματα απασχόλησης. 2) Παθητικές πολιτικές απασχόλησης Ο Οργανισμός στοχεύει με τα Επιδόματα και τις Παροχές να συνδράμει

48

επιχειρείν 2020

Γράφει η Όλγα Τσιούρβα Περιφερειακή Διευθύντρια ΟΑΕΔ Θεσσαλίας

τους πολίτες που χάνουν τη δουλειά τους και τους πολίτες που χρήζουν στήριξης σε σχέση με την εργασία τους και τη φύση αυτής. Ενδεικτικά αναφέρονται τα παρακάτω: Επίδομα Ανεργίας: Το βασικό μηνιαίο επίδομα ανεργίας ανέρχεται στα 399,25 ευρώ για διάστημα από 80 έως 300 μέρες, συν τις ενισχύσεις εορτών. Επίδομα Μακροχρόνιας Ανεργίας: Όσοι έχουν εξαντλήσει το 12μηνο επίδομα ανεργίας, δικαιούνται για άλλους 12 μήνες το μηνιαίο επίδομα μακροχρόνια ανέργων που ανέρχεται στα 200 ευρώ. Ισχύουν εισοδηματικά κριτήρια. Ειδικό Εποχικό Βοήθημα: Το ύψος του ειδικού εποχικού βοηθήματος κυμαίνεται από 508 έως 1.016 ευρώ και καταβάλλεται εφάπαξ στο τρίμηνο Σεπτεμβρίου-Νοεμβρίου κάθε έτους. Ειδική Παροχή Προστασίας Μητρότητας: Οι εργαζόμενες του ιδιωτικού τομέα μετά τη λήξη της λοχείας δικαιούνται ειδική παροχή για 6 μήνες ίση με το κατώτατο μισθό και ασφαλίζονται στους κλάδους κύριας και επικουρικής ασφάλισης και ασθένειας. Και πάλι προτρέπουμε τους πολίτες να ενημερώνονται από την ιστοσελίδα του ΟΑΕΔ: www.oaed.gr 3) Επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση στον ΟΑΕΔ Παράλειψη θα ήταν να μην αναφερθεί ο ρόλος των Επαγγελματικών Σχολών του ΟΑΕΔ στο αφιέρωμα με θέμα το “επιχειρείν”. Οι περισσότεροι επαγγελματίες της πόλης μας οι οποίοι δραστηριοποιούνται σε τεχνικά επαγγέλματα είναι απόφοιτοι των Επαγγελματικών Σχολών του ΟΑΕΔ. Πίσω από πολλά επιτυχημένα κομμωτήρια αλλά και συνεργεία αυτοκινήτων υπάρχουν απόφοιτοι που διαφημίζουν το έργο των σχολείων μας. Το πρόγραμμα σπουδών αλλά και οι ειδικότητες προσπαθούν να ακολουθούν τις τάσεις και τις ανάγκες του επιχειρηματικού κόσμου. Ειδικά για το τρέχον σχολικό έτος 2020-2021 ο αριθμός των φοιτούντων σπουδαστών έχει αυξηθεί εντυπωσιακά και στις ΕΠΑΣ Μαθητείας αλλά και στα ΙΕΚ του ΟΑΕΔ αποδεικνύοντας τη σοβαρή δουλειά που γίνεται στις εκπαιδευτικές δομές του ΟΑΕΔ. Επίσης, τα ΚΕΚ του ΟΑΕΔ υλοποιούν ποικίλα και ενδιαφέροντα προγράμματα κατάρτισης. Παραμένοντας πάντα ανοιχτοί σε προτάσεις και συνεργασίες από τον επιχειρηματικό κόσμο εντείνουμε τις προσπάθειες του Οργανισμού για την στήριξη των επιχειρήσεων και την αύξηση των θέσεων εργασίας με στόχο την αντιμετώπιση της ανεργίας και την ανακούφιση μεγάλης μερίδας πολιτών.



άρθρο

E

Ο Covid-19 ως επιταχυντής και η αναπτυξιακή ευκαιρία για την ελληνική οικονομία Η επίπτωση στην παγκόσμια οικονομία της πανδημίας του Covid-19 προκάλεσε με διαφορά την μεγαλύτερη ύφεση μεταπολεμικά. Οι πιο πρόσφατες εκτιμήσεις του ΔΝΤ που ανακοινώθηκαν τον Οκτώβριο, εκτιμούν ότι η συρρίκνωση του παγκόσμιου ΑΕΠ το 2020 θα είναι της τάξεως του -4,4%. Οριακά μεγαλύτερη η εκτίμηση του ΟΟΣΑ (-4.5%). Όλες οι επί του παρόντος προβλέψεις υπολογίζουν μία σημαντική ανάκαμψη για το 2021: στο 5,2% την τοποθετεί το ΔΝΤ, στο 5% ο ΟΟΣΑ. Εντούτοις, αυτές οι θετικές προβλέψεις τελούν υπό το καθεστώς μεγάλης αβεβαιότητας καθώς εξαρτώνται σχεδόν απόλυτα από τις εξελίξεις στο υγειονομικό μέτωπο της αντιμετώπισης του κορωνοϊού, η επιδημιολογική εξέλιξη του οποίου για τους επόμενους μήνες ήδη προοιωνίζεται δυσοίωνη με την συνεπαγόμενη δυσμενή επίπτωση στην οικονομική δραστηριότητα. Ως εκ τούτου, η προς τα χείρω αναθεώρηση των οικονομικών εκτιμήσεων για το 2020 και συνακόλουθα για το 2021 είναι ένα σενάριο που δεν μπορεί να αποκλεισθεί. Τουναντίον. Φαίνεται να ενισχύεται. Δυστυχώς η πανδημία βρήκε την ελληνική οικονομία στο στάδιο της ανάκαμψης μετά από την βαθιά και κυρίως χρονικά παρατεταμένη ύφεση που της κόστισε περί το ένα τέταρτο του ΑΕΠ της. Στις κοινωνικές και οικονομικές πληγές της τελευταίας κρίσης, προστίθενται οι επώδυνες επιπτώσεις της πανδημίας. Η εκτίμηση του ΔΝΤ είναι ότι το ελληνικό ΑΕΠ θα μειωθεί κατά -9,5% το 2020. Πιο αισιόδοξη η εκτίμηση του προσχεδίου του Προϋπολογισμού που τοποθετεί την συρρίκνωση του ΑΕΠ στο -8,2% δεδομένης πάντοτε της αβεβαιότητας γύρω από την επιδημιολογική εξέλιξη του προβλήματος που θα επηρεάσει και το μέγεθος της ανάκαμψης που προβλέπεται για το 2021. Στο 4,1% την υπολογίζει το ΔΝΤ. Αισθητά πιο αισιόδοξη η εκτίμηση στο προσχέδιο του Προϋπολογισμού που την εκτιμά στο 7,5% στο οποίο συνυπολογίζεται η κατά δύο ποσοστιαίες μονάδες θετική επίδραση των πόρων που θα εισρεύσουν στην ελληνική οικονομία από το Ταμείο Ανάκαμψης και το React EU. Η πρωτοφανής για τα μεταπολεμικά δεδομένα ύφεση των ευρωπαϊκών οικονομίων, οδήγησε, έστω και με τους γνωστούς βραδείς ρυθμούς και α ργ όσυρτες διαδικασίες, στην υιοθέτηση συντονισμένης συλλογικής αντίδρασης από μέρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το πρόγραμμα Next Generation EU αθροίζει στα €750 δισεκατομμύρια με την μορφή δανείων και επιδοτήσεων προς τις εθνικές οικονομίες για να αντιμετωπίσουν τις επαχθείς επιπτώσεις της πανδημίας. Αν σε αυτούς τους πόρους προσθέσουμε τον Ευρωπαϊκό προϋπολογισμό της περιόδου 2021-27, τότε στα αμέσως επόμενα χρόνια είναι διαθέσιμα περί τα €1,8 τρισεκατομμύρια που θα επενδυθούν για την στήριξη και την αναπτυξιακή ανάταξη των οικονομιών. Επιπροσθέτως θα πρέπει να συνυπολογισθεί η ένεση ρευστότητας των €1,350 δισεκατομμυρίων του Pandemic Emergency Purchase Program της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Πιθανόν είναι πρόωρο να αποφανθούμε μετά βεβαιότητας κατά πόσο αυτά τα εργαλεία θα αποδειχθούν επαρκή για την αντιμετώπιση της οικονομικής καθίζησης των ευρωπαϊκών οικονομιών. Όμως, πέρα από το ύψος των κονδυλίων με τα οποία θα στηριχθούν οι οικονομίες, η σπουδαιότητα

50

επιχειρείν 2020

Γράφει ο Χρήστος Κόλλιας

Καθηγητής στο Τμήμα Οικονομικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας

της απόφασης για την δημιουργία του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (Recovery and Resilience Facility) των €672,5 δισεκατομμυρίων, που θα λάβει την μορφή δανείων (€360 δισ.) αλλά και επιδοτήσεων (€312,5 δισ.), έγκειται στο γεγονός ότι για πρώτη φορά στην ιστορία της η ίδια η Ευρωπαϊκή Ένωση θα δανεισθεί από τις αγορές για να χρηματοδοτήσει τις εθνικές οικονομίες δημιουργώντας έτσι «κοινό ευρωπαϊκό χρέος» ή, καθ’ υπερβολή, «ομοσπονδιακό χρέος». Υπό μία έννοια, ο δανεισμός αυτός έχει τα χαρακτηριστικά ενός ευρωομολόγου. Κυρίως όμως δημιουργεί προηγούμενο το οποίο θα μπορούσε εν δυνάμει να αποτελεί ένα πρώτο, έστω και διστακτικό βήμα, στην κατεύθυνση κάποιας μορφής δημοσιονομικής ολοκλήρωσης. Υπό αυτό το πρίσμα, ο Covid-19 μπορεί να αποδειχθεί ένας θετικός επιταχυντής των διαδικασιών του δοκιμαζόμενου και πολλαπλά αμφισβητούμενου τα τελευταία χρόνια εγχειρήματος της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Η ελληνική οικονομία έχει πολλά να επωφεληθεί από τα συγκεκριμένα κονδύλια καθώς τα επόμενα χρόνια αναμένεται να εισρεύσουν πόροι που αναλογούν σχεδόν στο ένα τρίτο του σημερινού ΑΕΠ. Αποτελούν μία μοναδική ευκαιρία να σχεδιασθεί και να υλοποιηθεί ένα αναπτυξιακό πρόγραμμα μακροχρόνιου ορίζοντα η πολύτιμη χρηματοδότηση του οποίου από τα ευρωπαϊκά κονδύλια μπορεί να συμβάλει αποφασιστικά στην κατεύθυνση ενός φιλόδοξου μετασχηματισμού της εθνικής παραγωγικής βάσης. Η κοινή ευρωπαϊκή αντιμετώπιση των οικονομικών συνεπειών της πανδημίας δημιουργεί μία ιστορική αναπτυξιακή ευκαιρία για την Ελλάδα και την επί πολλά έτη ασθμαίνουσα εθνική οικονομία. Όμως, η αξιοποίηση των εν λόγω χρηματοδοτικών εργαλείων, προϋποθέτει στρατηγικό σχεδιασμό και στόχευση με άρτια χωρίς γραφειοκρατικές αγκυλώσεις αποτελεσματική διαχείριση τους. Πέρα όμως από την αναπτυξιακή διάσταση, υπάρχει ένας επιπρόσθετος, ακόμα πιο σημαντικός λόγος για τον οποία πρέπει να αδράξουμε την ευκαιρία που μας δίνεται με αυτούς τους ευρωπαϊκούς πόρους. Η αποτελεσματική αντιμετώπιση των εντεινόμενων γεωπολιτικών προκλήσεων και απειλών με τις οποίες βρίσκεται αντιμέτωπη η χώρα, αναγκαστικά περνά μέσα από την ταχεία οικονομική ενδυνάμωση της Ελλάδας.


άρθρο

E

Ψηφιακό Επιχειρείν Τους τελευταίους μήνες πολύ περισσότερο από το προηγούμενο διάστημα αναδείχτηκαν οι δυνατότητες της ψηφιακής τεχνολογίας στον χώρο της επιχειρηματικότητας, επιταχύνοντας τον ψηφιακό μετασχηματισμό επιχειρήσεων αλλά και κλασσικών διαπροσωπικών διεργασιών όπως η εκπαίδευση και οι δια ζώσης συναντήσεις. Οι άξονες του ψηφιακού επιχειρείν όπως διαγράφονται μπορούμε να πούμε ότι είναι οι ακόλουθοι: Το ηλεκτρονικό εμπόριο (τόσο σε επίπεδο B2C όσο και σε επίπεδο Β2Β) όπου περνάει πλέον σε μία φάση ωριμότητας, με συνθετότερες πλέον υλοποιήσεις, οι οποίες συμπεριλαμβάνουν εκτός των δεδομένων πλέων ηλεκτρονικών πληρωμών, λειτουργίες όπως: η γεφύρωση με τα μηχανογραφικά συστήματα των επιχειρήσεων, η αμφίδρομη παροχή αλλά και υποδοχή XML Feeds προϊόντων από και προς τρίτα συστήματα, η ενσωμάτωση αυτοματισμών όπως η σύνδεση με τα συστήματα των Courier και η διασύνδεση με marketplaces, κοινωνικά δίκτυα και online συστήματα για την υλοποίηση σύνθετων προωθητικών εκστρατειών. Το Ψηφιακό marketing και remarketing όπου πλέον οι προωθητικές ενέργειες σχεδιάζονται ανάλογα με το στόχο τους (πώληση προϊόντων, πρόκληση επισκεψιμότητας ιστοχώρου, προώθηση υπηρεσιών κλπ) και επιτρέπουν ακριβή στόχευση κοινού, παρακολούθηση και βελτιστοποίηση της απόδοσής τους. Οι προωθητικές καμπάνιες «τρέχουν» στα κοινωνικά δίκτυα με κυρίαρχα στην Ελλάδα το Facebook και το Instagram, σε όλο το δίκτυο αναζήτησης αλλά και προβολής της Google, σε ενημερωτικούς ιστοτόπους μεγάλης επισκεψιμότητας, ενώ αρχίζουν να εμφανίζονται και νέου τύπου προωθητικές καμπάνιες σε ευρείας χρήσης εφαρμογές όπως το Viber. Οι διαδικτυακοί τόποι των επιχειρήσεων (ιστοσελίδες). Εάν και η ύπαρξη της εταιρικής ιστοσελίδας δεν προσφέρει άμεση πώληση προϊόντων όπως ένα ηλεκτρονικό κατάστημα, είναι πλέον απαραίτητη για κάθε σχεδόν επιχείρηση, καθώς αποτελεί τον κύριο τρόπο προβολής του προφίλ και δραστηριότητας μίας επιχείρησης. Και στο επίπεδο των ιστοσελίδων επέρχεται μία ωριμότητα στα χαρακτηριστικά τους, καθώς πλέον ενσωματώνουν αλληλεπιδραστικές λειτουργίες και ηλεκτρονικές υπηρεσίες, τείνουν να έχουν ουσιαστικές για τον επισκέπτη πληροφορίες και ανασχεδιάζονται ώστε να προσαρμόζεται η εμφάνισή τους σε κινητές συσκευές. Οι τεχνολογίες τηλεδιάσκεψης που μετασχηματίζουν κλασσικές διαπροσωπικές διεργασίες. Εάν και οι τεχνολογίες αυτές χρησιμοποιούταν εδώ και χρόνια από μεγαλύτερες επιχειρήσεις, το τελευταίο διάστημα έχει εκτοξευθεί η χρήση τους καθώς δίνουν διέξοδο επικοινωνίας, χωρίς την ανάγκη της δια ζώσης παρουσίας. Με χρήση webinars και συστημάτων όπως το zoom οι συναντήσεις γίνονται σε μεγάλο βαθμό πλέον με videoconference, ενώ ακόμα και συνέδρια διοργανώνονται πλέον ψηφιακά. Εάν και η ανάγκη για κατά πρόσωπο επικοινωνία ποτέ δεν θα εκλείψει, η χρήση των τεχνολογιών αυτών αναμένεται να γίνεται πλέον όλο και ποιο συστηματικά. Τηλε-εκπαίδευση. Ο χώρος της εκπαίδευσης μετασχηματίζεται με την ευρεία πλέον χρήση της ασύγχρονης αλλά και σύγχρονης εκπαίδευσης από απόσταση (εικονικών τάξεων). Οι τεχνολογίες αυτές που

Γράφει η Χρύσα Πάτσα

Ηλεκτρολόγος Μηχανικός & Μηχανικός Η/Υ, MSc, MBA Διευθύντρια της ITBIZ Digital Agency

έως σήμερα στην Ελλάδα είχαν δευτερεύουσα αξιοποίηση, αρχίζουν πλέον να αναπτύσσονται και εφαρμόζονται με ταχείς ρυθμούς. Ο χώρος της τηλε-εκπαίδευσης είναι ακόμα στο στάδιο της ανάπτυξης στην Ελλάδα, ενώ μεγάλη πρόκληση είναι η ανάπτυξη υψηλής ποιότητας ψηφιακού εκπαιδευτικού υλικού για ευρεία γκάμα εκπαιδευτικών αντικειμένων. Η εξέλιξη σε αυτόν τον χώρο θα δώσει νέες δυνατότητες για ευέλικτη εκπαίδευση του προσωπικού των επιχειρήσεων αλλά κάθε επαγγελματία. Ηλεκτρονικές Συναλλαγές και Υπηρεσίες. Η ευρεία χρήση του e-banking και των ηλεκτρονικών πληρωμών, σε συνδυασμό με την ανάπτυξη διαδικτυακών εφαρμογών και mobile applications αναπτύσσει όλο και περισσότερο τις ηλεκτρονικές υπηρεσίες. Χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι η ηλεκτρονική παραγγελιοληψία φαγητού e-delivery, η ηλεκτρονική αγορά εισιτηρίων καθώς και εφαρμογές e-booking διαμονής, εκδρομών και υπηρεσιών. Ακόμα και στο δημόσιο γίνεται σημαντική προσπάθεια για ψηφιακή διάθεση υπηρεσιών με την επιτάχυνση του E-government. Η προσθήκη του «e-» μπροστά από μία λέξη υποδηλώνει ακριβώς τον ψηφιακό μετασχηματισμό της συγκεκριμένης υπηρεσίας. Τέλος, η ανάπτυξη και επέκταση των δικτύων οπτικών ινών και η επερχόμενη ανάπτυξη του δικτύου 5G από τους τηλεπικοινωνιακούς παρόχους, δίνουν τη δυνατότητα για όλο και υψηλότερες ταχύτητες σύνδεσης με το Internet. Η εξέλιξη αυτή αναμένεται να δώσει έδαφος για την ανάπτυξη και νέων ψηφιακών υπηρεσιών στο κοντινό μέλλον. Οι εξελίξεις αυτές και η επιτάχυνση της εφαρμογής των ψηφιακών τεχνολογιών δημιουργούν την ανάγκη για προσαρμογή των επιχειρήσεων στο νέο ψηφιακό περιβάλλον, καθώς αυτό αποτελεί μονόδρομο αλλά και ευκαιρία για την υποστήριξη και ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας. Σε κάθε όμως περίπτωση, καθώς προχωράμε σε μία ωριμότερη ψηφιακά περίοδο, πρέπει να γίνει κατανοητό ότι για να αποδώσει μία επένδυση σε ψηφιακές τεχνολογίες απαιτείται σοβαρός σχεδιασμός, υλοποίηση και υποστήριξη. Ο ψηφιακός ανταγωνισμός εντείνεται και απαιτείται πλέον μεγαλύτερη προσπάθεια για να μετατραπούν οι δυνατότητες της ψηφιακής τεχνολογίας σε πραγματικές ευκαιρίες ανάπτυξης.

επιχειρείν 2020

51


άρθρο

E

Η εταιρική κοινωνική ευθύνη σηματωρός μιας ηγεσίας υψηλού επιπέδου Ο Αμερικανός συγγραφέας και διανοητής Simon Sinek, πιο γνωστός ίσως από την παρουσία του στις εκδηλώσεις TEDx, συνοψίζει τον ρόλο της υπεύθυνης ηγεσίας στη σημερινή εποχή στον ευρηματικό τίτλο του βιβλίου του Leaders Eat Last, αντλώντας έμπνευση από το παράδειγμα των Αμερικανών πεζοναυτών, όπου κατά τη διαδικασία του γεύματος οι αξιωματικοί, συμβολικά, στέκονται τελευταίοι στην ουρά και τρώνε, αφού έχει σερβιριστεί και ο τελευταίος στρατιώτης. Μια υπεύθυνη ηγεσία είναι για τον Sinek εκείνη που νοιάζεται, που με τη συμπεριφορά της δείχνει ότι το πρώτο της μέλημα είναι η ασφάλεια και η φροντίδα των ανθρώπων της – τόσο εντός όσο και εκτός της ομάδας ευθύνης της. Ίσως, σε κάποιους να φαντάζει υπερβολική μια τέτοια συμπεριφορά, αλλά έτσι κτίζεται μια ομάδα που καλείται να ανταποκριθεί σε συνθήκες μάχης. Το πλαίσιο σήμερα είναι σαφές: σε μια εποχή γεμάτη με αβεβαιότητες, κινδύνους και ρίσκα, ένας οργανισμός για να επιβιώσει και να εξελιχθεί χρειάζεται υπεύθυνη διοίκηση και ηγεσία. Ηγεσία που αγκαλιάζει τους ανθρώπους του οργανισμού, το οικοσύστημα που κτίζεται γύρω από αυτόν, αλλά και που δείχνει προς όλες τις κατευθύνσεις ότι η ασφάλεια και η φροντίδα είναι συνώνυμο της δράσης της. Οι πρωτόγνωρες συνθήκες απαιτούν υπεύθυνες ηγεσίες Σήμερα οι επιχειρήσεις καλούνται να ανταποκριθούν στις πρωτόγνωρες συνθήκες, που διαμορφώνονται από τις μεγαπροκλήσεις της εποχής μας: αυτές της τεχνολογικής, ψηφιακής εξέλιξης –που αλλάζει δραστικά τον κόσμο της παραγωγής και εργασίας–, της κλιματικής αλλαγής, της παγκοσμιοποίησης και της δημογραφικής γήρανσης για τις ανεπτυγμένες χώρες. Η επιχειρηματική επιβίωση δεν ήταν και δεν είναι υποχρεωτική. Σε αυτό το πλαίσιο, η σύγχρονη επιχείρηση οφείλει να λειτουργήσει με μακροπρόθεσμη οπτική, διαχειριζόμενη, συγχρόνως, μια καθημερινότητα που γίνεται όλο και πιο περίπλοκη και απρόβλεπτη. Ποτέ στο παρελθόν όσο σήμερα η βιωσιμότητα, οι αρχές και αξίες της βιώσιμης ανάπτυξης, δεν είχαν μεγαλύτερη αξία για έναν οργανισμό. Γιατί δεν είναι το βραχυπρόθεσμο κέρδος που κινητοποιεί σε βάθος χρόνου την επιχείρηση. Είναι το όραμα, η ηγεσία που χαρακτηρίζεται από τη διάθεση για διαρκή εκπαίδευση και ανάπτυξη των δεξιοτήτων και των ικανοτήτων των ανθρώπων της, την ευθύνη για το περιβάλλον και την κοινότητα. Αυτές είναι μερικές από τις προϋποθέσεις που εξασφαλίζουν στις επιχειρήσεις την «άδεια» λειτουργίας, την αποδοχή από το ευρύτερο κοινωνικό σύνολο. Η κρίση του κορονοϊού αλλάζει την ατζέντα Η κρίση της πανδημίας που βιώνουμε και η οποία βρίσκεται ακόμη σε εξέλιξη αλλάζει την ατζέντα με τρόπο βίαιο και βαθιά

52

επιχειρείν 2020

Του Δημήτρη Βέργαδου

Χημ. Μηχανικού ΕΜΠ, Δ/ντή Τομέα ΜΜΕ, Θέσεων και Ενημέρωσης ΣΕΒ

Με εδραία την πεποίθηση πως «οι επιχειρήσεις δεν μπορούν να ευημερούν σε κοινωνίες που αποτυγχάνουν» και επιβεβαιώνοντας ότι αποτελούν το πιο ζωντανό κομμάτι του κοινωνικού ιστού, που αφουγκράζεται τις αλλαγές και απαιτήσεις των καιρών

επιδραστικό. Πρώτη προτεραιότητα για την οργανωμένη επιχειρηματικότητα ήταν και παραμένει η διασφάλιση της υγείας και της ασφάλειας του ανθρώπινου δυναμικού της, και μάλιστα με την ευρεία έννοια. Μέσα στην κρίση, ιδιαίτερα στην πρώτη περίοδο του lockdown, η διασφάλιση της λειτουργίας της εφοδιαστικής αλυσίδας αποτέλεσε πρώτιστο καθήκον και ευθύνη για τους κλάδους τροφίμων, φαρμάκου, logistics και εφοδιασμού. Επίσης, ένα ισχυρό κύμα αλληλεγγύης ξεδιπλώθηκε στη χώρα μας, με την αθρόα προσφορά υγειονομικού υλικού εκατοντάδων εκατομμύριων από τις οργανωμένες επιχειρήσεις. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η συνεχιζόμενη κρίση της πανδημίας θα δοκιμάσει τις επιχειρήσεις και την κοινωνία μας. Θέτοντας ψηλά τον πήχη της υπεύθυνης προσφοράς και λειτουργίας. Με εμπροσθοφυλακή έναν ικανό πυρήνα οργανισμών, η υπεύθυνη επιχειρηματικότητα θα ανταποκριθεί στις προκλήσεις. Με εδραία την πεποίθηση πως «οι επιχειρήσεις δεν μπορούν να ευημερούν σε κοινωνίες που αποτυγχάνουν» και επιβεβαιώνοντας ότι αποτελούν το πιο ζωντανό κομμάτι του κοινωνικού ιστού, που αφουγκράζεται τις αλλαγές και απαιτήσεις των καιρών.


άρθρο

E

Διαμεσολάβηση και επιχειρηματικότητα Ένας θεσμός που έχει υιοθετηθεί εδώ και πολλά χρόνια στα δικαιικά συστήματα του εξωτερικού με ιδιαίτερα μεγάλη επιτυχία Τ ο επιχειρείν στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια, λόγω της επελθούσας οικονομικής κρίσης, παρότι διήλθε μέσα από πολύ δύσκολες και αντίξοες συνθήκες κατάφερε να διασωθεί και να συνδράμει στην εθνική προσπάθεια αντιστροφής της οικονομικής κατάστασης. Η προσφάτως όμως ενσκύψασα υγειονομική κρίση, λόγω της διάδοσης του κορονοϊού COVID 19, και η ένεκα αυτής οικονομική ύφεση, καθιστά επιτακτική την ανάπτυξη και την χρησιμοποίηση των εργαλείων εκείνων, που θα βοηθήσουν τις επιχειρήσεις να επιλύσουν τάχιστα τα προβλήματα, που τις εμποδίζουν στην ανάπτυξη της εμπορικής τους δραστηριότητας. Αποτελεί κοινό τόπο ότι η δυστοκία της δικαιοσύνης στη γρήγορη επίλυση των επιχειρηματικών διαφόρων συνιστά σημαντικό τροχοπέδη στην ανάπτυξη του επιχειρείν. Είναι δε πανθομολογούμενη η άποψη ότι παρά τις επανειλημμένες διαχρονικά νομοθετικές πρωτοβουλίες των κυβερνήσεων έως σήμερα, δεν επετεύχθη η πολυπόθητη επιτάχυνση των δικαστικών λειτουργιών, με αποτέλεσμα το γεγονός αυτό να συνιστά ανατρεπτικό παράγοντα και στην προσέλκυση ξένων επενδύσεων. Η Πολιτεία αναγνωρίζοντας εν τέλει τα εγγενή προβλήματ α στην βελτίωση των ρυθμών απονομής του δικαίου, αλλά κ α ι την αναγκαιότητα να επιτευχθεί η γρήγορη επίλυση των δ ι αφόρων θέσπισε τη διαμεσολάβηση, η οποία αποτελεί ένα θεσμό που έχει υιοθετηθεί εδώ και πολλά χρόνια στα δικαιικά συστήματα του εξωτερικού με ιδιαίτερα μεγάλη επιτυχία. Ουσιαστικά η διαμεσολάβηση είναι μία διαρθρωμένη διαδικασία διαπραγμάτευσης, στην οποία προσέρχονται τα διάδικα μέρη με τον δικηγόρο τους και με τη συνδρομή ενός τρίτου προσώπου, (διαμεσολαβητή) που έχει εξειδικευμένες γνώσεις και πιστοποιημένη κατάρτιση, επιδιώκεται η άμβλυνση των αντιθέσεων με τελικό στόχο την επίτευξη κοινής συμφωνίας. Η ανάπτυξη ενός διαλόγου που θα επιχειρήσει με τη βοήθεια των ειδικών την επίλυση μιας αστικής ή εμπορικής διαφοράς αποτελεί για τον επιχειρηματικό κόσμο ένα ιδιαίτερα χρήσιμο εργαλείο στην απαλοιφή χρονίων δικαστικών διενέξεων, που φρενάρουν την ανάπτυξη τους. Και τούτο, διότι μία συνθετική διαδικασία, που εξασφαλίζει την αμεροληψία με την παρουσίας ενός τρίτου προσώπου, του διαμεσολαβητή, και την εμπιστευτικότητα, μέσω θεσπισμένων περιορισμών γνωστοποίησης των διαμειφθέντων στις συναντήσεις, παρέχει πολλά και σημαντικά οφέλη. Καταρχήν, στον οικονομικό τομέα, καθώς η επίλυση μιας διαφοράς με τη διαδικασία της διαμεσολάβησης είναι σαφώς πιο οικονομική από μία πολύχρονη δικαστική διαμάχη, όπου τα έξοδα των αλλεπάλληλων δικαστηρίων συνήθως είναι πολλαπλάσια.

Γράφει ο Χρήστος Μπραζιώτης

Πρόεδρος ΔΣ Ινστιτούτου Κατάρτισης Διαμεσολαβητών Λάρισας

Επιπλέον στην διατήρηση συνεργατικών σχημάτων, καθώς, ενώ οι αντιδικίες έχουν συγκρουσιακό χαρακτήρα και δημιουργούν τεταμένη ατμόσφαιρα ανάμεσα στα διάδικα μέρη, η διαμεσολάβηση αντιθέτως, ως συναινετική και συνθετική διαδικασία, αμβλύνει την ένταση και εξασφαλίζει τη δυνατότητα ακόμα και για μελλοντική συνεργασία ανάμεσα στα αντιπαρατίθεμενα μέρη. Η διατήρηση της συνεργασίας ή η αποφυγή ενός επιχειρηματικού «πολέμου» αποτελεί σημαντικό όφελος. Δεν θα πρέπει να αγνοείται ότι μέσω αυτής επιτυγχάνεται και η επίλυση ενδοεταιρικών διαφορών και κατά συνέπεια η απαλλαγή μιας επιχείρησης από επικίνδυνες περιπέτειες. Εξάλλου η εύκαμπτη διαδικασία της διαμεσολάβησης συνδυαζόμενη με την πρακτικότητα και την αποτελεσματικότητα που διέπει το εμπορικό πνεύμα κατατείνει πολλές φορές σε λύσεις, οι οποίες περιέχουν πιο έντονα τ ο στοιχείο του εμπορικού στίγματος παρά του νομοτεχνικά ορθού κανόνα. Επίσης η διαμεσολάβηση είναι πολύ ταχύτερη σαν διαδικασία και το αποτέλεσμα της άμεσο σε σχέση με τη χρονοβόρα ολοκλήρωση μιας δίκης. Τέλος πρέπει να επισημανθεί ότι η διαδικασία ενώπιον του διαμεσολαβητή είναι απόλυτα εμπιστευτική, δεν τηρούνται πρακτικά και δεν μπορεί ο διαμεσολαβητής να κ α ταθέσει ως μάρτυρας σε τυχόν μελλοντικό δικαστήριο για όσα διεμείφθησαν ενώπιον του, γεγονός που εξασφαλίζει την άκρως σημαντική για τις επιχειρήσεις στεγανοποίηση των επιχειρηματικών πληροφοριών τους. Όλα τα ανωτέρω μας οδηγούν στο συμπέρασμα ότι η προσφυγή στα δικαστήρια δεν φαντάζει πλέον ως η μόνη λύση, αλλά ως η τελευταία επιλογή, όταν αυτό είναι πραγματικά αναγκαίο. Η Λάρισα έχει την αγαθή συγκυρία να έχει εξαιρετικούς δ ι αμεσολαβητές, περίπου 100, οι οποίοι όχι μόνο έχουν περάσει το βασικό στάδιο εκπαίδευσης, αλλά πολλοί από αυτούς έχουν συνεχίσει την επιμόρφωση παρακολουθώντας διαρκώς προγράμματα μετεκπαίδευσης από το Ινστιτούτο Κατάρτισης Διαμεσολαβητών Λάρισας.

επιχειρείν 2020

53


άρθρο

E

Τουρισμός 2020 Δυο αταίριαστες πλέον έννοιες σε παγκόσμιο επίπεδο, δυο έννοιες που τον Οκτώβριο της προηγούμενης χρονιάς θεωρούσαμε ότι κρύβουν μέσα τους το κλειδί της οικονομικής ανάκαμψης, στη χώρα μας τουλάχιστον.

Γράφει η Ειρήνη Παπαϊωάννου

Πρόεδρος Ένωσης Ξενοδόχων Ν. Λάρισας

Ας προσπαθήσουμε όλοι μαζί με συνέργειες και συνεργασίες να μπορέσουμε να διατηρήσουμε όσα με πολύ κόπο δημιουργήθηκαν όλα τα τελευταία χρόνια και ας δώσουμε αυτή τη νότα αισιοδοξίας που λείπει από την καθημερινότητά μας

54

επιχειρείν 2020

Οκτώβριος του 2020 και η προσγείωση ήταν καταστροφική μια και έχει παρασύρει αρκετές επιχειρήσεις του τουρισμού τουλάχιστον σε κώμα, μόλις το 60% των ξενοδοχείων άνοιξαν φέτος και σε αυτά σύμφωνα με την έρευνα του ΙΤΕΠ διαπιστώθηκε ότι, η μέση ποσοστιαία πληρότητα με αναγωγή στο σύνολο του ξενοδοχειακού δυναμικού της χώρας για τους μήνες Ιούλιο, Αύγουστο και Σεπτέμβριο ανήλθε σε ποσοστό μόλις 23,1%. «H “μαύρη τρύπα” της ρευστότητας απειλεί να καταπιεί κόπους και θυσίες μιας ζωής», τόνισε ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξενοδόχων Γρηγόρης Τάσιος στη διάρκεια της Γενικής Συνέλευσης πρόσθεσε: «Ή θα κάνουμε μια τολμηρή παράκαμψη με by pass, με ενίσχυση δηλαδή της ρευστότητας ή θα πέσουμε μέσα στη μαύρη τρύπα και θα μας καταπιεί. Δεν υπάρχει άλλο ενδεχόμενο από αυτά τα δύο. Κι αυτό πρέπει να το έχει καλά στο μυαλό της η κυβέρνηση και κυρίως οι συναρμόδιοι υπουργοί γιατί είναι η δική τους πολιτική βούληση και οι δικές τους αποφάσεις που θα καθορίσουν αν ζούμε τον επίλογο του ελληνικού ξενοδοχείου ή τον πρόλογο νέων επιτυχιών για το ξενοδοχείο και τον τουρισμό». Αυτά σε ότι αφορά τη μεγάλη εικόνα του τουρισμού πανελλαδικά. Σε ότι αφορά την ΠΕ της Λάρισας, αν εξαιρέσουμε κάποια καταλύματα στα παράλια που κινήθηκαν με Έλληνες που επέλεξαν φέτος να μη ταξιδέψουν στο εξωτερικό και παρουσίασαν κάποια θετικά αποτελέσματα, η εικόνα στην πόλη της

Λάρισας ήταν επιεικώς αποκαρδιωτική. Η Λάρισα όπως είναι γνωστό επιλέγεται για διαμονή κυρίως από επισκέπτες με σκοπό εμπορικές συναλλαγές και συμμετοχή σε πολιτιστικές, αθλητικές και συνεδριακές εκδηλώσεις ή για κοινωνικές υποχρεώσεις. Τίποτε από όλα αυτά δεν επιτρεπόταν φέτος με αποτέλεσμα οι πληρότητες να κινούνται σε μονοψήφια μεγέθη παρόλο που κάποιες μονάδες με σημαντικό αριθμό κλινών άργησαν να λειτουργήσουν. Είναι προφανής μετά από όλα αυτά η ανάγκη στήριξης του κλάδου, όχι μόνο με τη μορφή οικονομικών επιδοτήσεων που είναι κάτι που χρειάζεται για την επιβίωση, αλλά και με άμεσες ενέργειες που μπορούν να φέρουν μια μικρή ανάπτυξη. Τέτοιες ενέργειες μπορούν να είναι οι διοργανώσεις αθλητικών εκδηλώσεων, υπάρχουν οι υποδομές και για την τήρηση αυστηρών υγειονομικών πρωτοκόλλων, πολιτιστικών γεγονότων σε ανοιχτούς χώρους, η εκτεταμένη πεζοδρόμηση επιτρέπει τη συμμετοχή του κόσμου χωρίς να υπάρχουν συνθήκες συγχρωτισμού, αλλά και η προτροπή για διοργάνωση ξεναγήσεων και περιπάτων στη γύρω φύση αξιοποιώντας το φυσικό τοπίο που σχηματίζεται από τον Όλυμπο, τον Κίσαβο και τον Πηνειό. Ας προσπαθήσουμε όλοι μαζί με συνέργειες και συνεργασίες να μπορέσουμε να διατηρήσουμε όσα με πολύ κόπο δημιουργήθηκαν όλα τα τελευταία χρόνια και ας δώσουμε αυτή τη νότα αισιοδοξίας που λείπει από την καθημερινότητά μας.


ΞΕΝΕΣ ΓΛΩΣΣΕΣ

ΣΕΙΣΟΠΟΥΛΟΥ - ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ αγγλικά • γαλλικά • γερμανικά • ιταλικά

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΕΤΟΥΣ 2019- 2020 MICHIGAN PROFICIENCY (C2) ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΗΣ ΣΤΑΥΡΟΣ ΚΟΥΛΙΟΥΜΠΑ ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΚΟΥΤΣΟΚΕΡΑΣ ΓΙΩΡΓΟΣ ΛΑΔΕΡΗ ΣΤΕΦΗ ΜΠΑΚΑΛΗΣ ΒΑΙΟΣ ΜΠΑΚΑΛΟΠΟΥΛΟΣ ΒΑΣΙΛΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ ΕΥΜΟΡΦΙΑ ΟΡΦΑΝΑΚΗΣ ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΑΠΑΛΕΞΙΟΥ ΈΦΗ ΦΑΝΑΚΙΔΗΣ ΠΑΥΛΟΣ ΠΕΙΟΥ ΡΑΦΑΗΛΙΑ-ΜΑΡΙΑ LRN C2 ΠΛΑΔΑΣ ΓΙΑΝΝΗΣ ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ ΘΑΝΟΣ ΓΑΛΑΤΣΙΔΑ ΒΑΓΙΑ ΓΚΑΡΕΛΙΑΣ ΕΥΘΥΜΙΟΣ ΓΚΟΥΛΟΒΑΓΚΑΣ ΘΑΝΑΣΗΣ ΚΑΡΑΚΑΣΗ ΌΛΓΑ ΛΟΥΤΣΟΥ ΑΝΤΩΝΙΑ ΜΠΟΖΙΚΗ ΜΕΛΙΝΑ ΣΑΚΕΛΛΑΡΗ ΜΑΡΙΑ ΣΤΕΡΓΙΟΥ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ ΖΙΟΥΤΖΙΟΥΛΗΣ ΣΟΛΩΝ ΛΑΟΥΜΗ ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΛΙΤΣΙΟΥ ΔΑΦΝΗ ΜΗΛΙΩΝΗ ΦΩΤΕΙΝΗ ΜΙΧΟΛΙΤΣΗΣ ΒΑΣΙΛΗΣ ΣΑΡΑΚΑΤΣΙΑΝΟΣ ΓΙΑΝΝΗΣ ΣΙΔΗΡΟΠΟΥΛΟΥ ΒΑΣΙΛΙΚΗ Cambridge B1 ΚΟΡΔΑΜΠΑΛΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ

CAMBRIDGE F.C. (B2) ΑΝΤΩΝΙΟΥ ΗΛΙΑΣ (Διάκριση) Α’ ΚΟΥΤΣΟΥΚΕΡΑ ΔΗΜΗΤΡΑ (Διάκριση) Α’ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΑΠΟΣΤΟΛΗΣ (Διάκριση) Α’ ΤΑΒΛΑΡΙΔΗ ΒΑΣΙΛΙΚΗ (Διάκριση) Α’ ΦΑΡΜΑΚΑ ΈΦΗ (Διάκριση) Α’ ΓΚΙΝΤΣΙΔΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ (Έπαινος) Β΄ ΚΑΡΑΜΙΧΟΣ ΤΑΣΟΣ (Έπαινος) Β΄ ΚΑΤΣΑΡΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥΛΑ (Έπαινος) Β΄ ΛΙΑΣΚΑ ΧΡΙΣΤΙΝΑ (Έπαινος) Β΄ ΜΑΡΚΑΚΗΣ ΑΝΤΩΝΗΣ (Έπαινος) Β΄ ΜΠΕΛΛΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ (Έπαινος) Β΄ ΤΣΙΒΟΥ ΔΕΣΠΟΙΝΑ (Έπαινος) Β΄ ΜΑΡΓΑΡΙΤΗΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣ (Έπαινος) C’ MICHIGAN ECCE (B2) ΑΓΓΕΛΗ ΑΝΝΑ ΑΛΕΞΙΟΥ ΧΡΗΣΤΟΣ ΑΝΤΩΝΙΟΥ ΙΩΑΝΝΑ ΑΝΤΩΝΙΟΥ ΡΑΦΑΗΛ ΓΙΑΝΝΑΚΑΚΗ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΓΚΑΝΤΗΣ ΘΟΔΩΡΗΣ ΓΚΑΡΑΒΕΛΗ ΦΕΝΙΑ ΓΚΑΡΕΛΗΣ ΓΙΩΡΓΟΣ ΓΚΛΙΑΟΣ ΑΠΟΣΤΟΛΗΣ

ΓΡΗΓΟΡΙΑΔΗ ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΔΕΔΟΥΣΗ ΜΥΡΤΩ ΔΕΛΛΗ ΜΑΙΡΑ ΖΗΣΟΠΟΥΛΟΥ ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΚΑΡΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΚΩΣΤΑΚΗ ΣΟΦΙΑ ΛΙΑΣΚΑ ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΛΙΩΡΑ ΕΛΕΝΗ ΜΩΡΑΙΤΗ ΦΡΟΣΩ ΝΤΑΙΑΚΗ ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΠΑΠΑΚΩΣΤΑ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΣΤΑΜΟΥ ΑΝΝΑ ΤΣΑΚΑΛΙΔΗΣ ΓΙΑΝΝΗΣ ΤΣΑΚΑΛΙΔΟΥ ΕΜΜΑΝΟΥΕΛΑ ΤΣΙΝΤΖΑ ΡΑΦΑΗΛΙΑ ΦΙΚΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΙΑ ΙΟΛΗ TOEIC (B2) ΓΑΤΣΟΥΛΗ ΕΛΕΝΗ ΜΗΛΙΩΝΗ ΦΩΤΕΙΝΗ ΤΖΑΝΕΤΑ ΙΩΑΝΝΑ ABLE (B2) ΣΤΑΜΟΥ ΑΝΝΑ ESB (B2) ΑΝΤΩΝΙΟΥ ΗΛΙΑΣ ΑΝΤΩΝΙΟΥ ΡΑΦΑΗΛ ΑΠΟΣΤΟΛΙΔΗΣ ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΗ ΜΑΡΚΕΛΛΑ ΒΟΥΛΤΣΙΔΗ ΜΑΡΙΑ ΓΙΑΝΝΑΚΑΚΗ ΦΡΕΙΔΕΡΙΚΗ ΓΚΑΡΑΒΕΛΗ ΦΕΝΙΑ

ΖΑΡΖΟΣ ΑΝΤΩΝΗΣ ΖΑΦΕΙΡΗΣ ΝΙΚΟΣ ΖΗΝΤΡΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΑΛΟΓΗΡΟΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΟΡΔΑΜΠΑΛΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ, ΛΟΥΚΑΝΙΚΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΝΤΑΛΑΜΠΥΡΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΝΤΑΛΑΜΠΥΡΑΣ ΑΧΙΛΛΕΑΣ ΝΤΑΤΣΙ ΑΙΜΙΛΙΟΣ ΣΑΛΑΙ ΑΓΓΕΛΟΣ ΣΙΔΕΡΗΣ ΘΑΝΑΣΗΣ ΣΠΑΝΟΣ ΓΙΩΡΓΟΣ ΤΑΤΣΗ ΡΑΦΑΗΛΙΑ ΤΣΑΔΗΜΑΣ ΘΩΜΑΣ ΤΣΑΝΤΖΑΛΗ ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΤΣΙΝΤΖΑ ΡΑΦΑΗΛΙΑ LRN (B2) ΚΑΡΑΜΙΧΟΥ ΡΟΖΑ ΚΑΣΤΩΡΗ ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΚΟΥΤΣΩΝΑ ΕΥΤΥΧΙΑ ΜΕΤΣΕ ΜΑΡΙΑΝΝΑ ΝΤΑΤΣΙ ΑΙΜΙΛΙΟΣ ΠΑΛΙΟΥΡΑΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ ΝΙΚΟΣ ΠΙΤΣΑΡΗΣ ΒΑΣΙΛΗΣ ΤΣΙΑΡΑΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΧΑΤΖΗΛΙΑΔΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ TOEIC (B1) ΔΗΜΟΤΣΙΟΥ ΕΥΓΕΝΙΑ ΠΑΛΙΟΥΡΑΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΛΙΤΣΙΟΥ ΔΑΦΝΗ IELTS ΚΑΨΑΛΗ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ (7,0)

Tαχύρυθμα μαθητικά & ενηλίκων Β2 / C2 ΕΚΠΤΩΣΗ ΕΩΣ 50%

54

χρόνια πρωτοπόροι στην ξενόγλωσση εκπαίδευση

100% επιτυχία

Τηρούμε τις αποστάσεις ασφαλείας, μένουμε υγιείς

• ΚΕΝΤΡΙΚΟ: Φαρσάλων 103 & ∆ιγενή 1, Λάρισα - Τηλ. 2410 236994 • ΑΝΘΟΥΠΟΛΗ: Αχιλλέως 52 – 54, Λάρισα – Τηλ. 2410 615663 • ΑΒΕΡΩΦ: Φαρσάλων 154 & Λεμεσού (πλατεία), Λάρισα - Τηλ. 2410 661590 www.sisopoulou.com e-mail: info@sisopoulou.com


άρθρο

E

Ψηφιακές τεχνολογίες & νέες τάσεις στην επιχειρηματικότητα Από τη δεκαετία του 1970, οπότε και ξεκίνησαν οι μεγάλες τεχνολογικές εξελίξεις, παρατηρείται μία ολοένα και αυξανόμενη ταχύτητα ανάπτυξης νέων τεχνολογικών επιτευγμάτων. Ωστόσο από το 2020 εκτιμάται ότι έχουμε εισέρθει σε μία νέα εποχή εκθετικής εξέλιξης η οποία δεν θα θυμίζει σε τίποτα την ανάπτυξη των τελευταίων δεκαετιών. Η εκθετική εξέλιξη που χαρακτηρίζει αυτή τη «νέα ψηφιακή εποχή» εκτιμάται ότι θα διατηρηθεί για δεκαετίες και συνεχώς θα εντείνεται.

Προκειμένου οι επιχειρήσεις ανεξαρτήτως μεγέθους και κλάδου πραγματικά να «ωριμάσουν» ψηφιακά δεν επαρκεί απλά να ψηφιοποιήσουν μερικές τους λειτουργίες, αλλά θα πρέπει να συνδυάζουν επιτυχώς «ψηφιακές δεξιότητες» με νέες «ψηφιακές συμπεριφορές και νοοτροπίες»

56

επιχειρείν 2020

H νέα ψηφιακή εποχή επανακαθορίζει τις βασικές έννοιες της οικονομικής επιστήμης, την προσφορά και τη ζήτηση, αλλάζοντας ριζικά τον τρόπο με τον οποίο η προσφορά συνδέεται και καλύπτει τη ζήτηση. Στη νέα ψηφιακή εποχή, οι άνθρωποι και τα αντικείμενα συνδέονται με τ ρ όπους που επιτρέπουν στα δυαδικά ψηφία (bits) να αντικαθιστούν τα άτομα και την ψηφιακή πληροφορία να αντικαθιστά τα αντικείμενα με φυσική υπόσταση. Οι επιχειρήσεις αναγκάζονται να επαναπροσδ ι ορίσουν το πως δημιουργούν αξία για τους πελάτες τους αλλά και πως λαμβάνουν την αξία από αυτούς, επανασχεδιάζοντας τα επιχειρηματικά τους μοντέλα, ορίζοντας ξανά την ανταγωνιστική τους θέση, αναδιοργανώνοντας τον τρόπο λ ε ιτουργίας τους και αναπροσαρμόζοντας τη θέση τους στα οικοσυστήματα εντός των οποίων δραστηριοποιούνται. Τα τεχνολογικά επιτεύγματα και οι νέες ψηφιακές τεχνολογίες επηρεάζουν όλο και περισσότερο το πώς συνδεόμαστε μεταξύ μας (η τεχνολογία είναι αδιαχώριστη από τις προσωπικές, καταναλωτικές, επιχειρηματικές, εργατικές, κυβερνητικές και εκπαιδευτικές δραστηριότητές μας), μειώνοντας τα εμπόδια, δημιουργώντας νέας γενιάς επιχειρηματικών μοντέλων και καινοτομιών. Επίσης αλλάζουν/μετατρέπουν τον τρόπο με τον οποίο οι επιχειρήσεις και οι εργαζόμενοι συνεργάζονται. Τέλος μεταβάλλουν την ίδια τη φύση της κατανάλωσης και του ανταγωνισμού, ενώ οδηγούν σε μια σημαντική μετατόπιση της «ισορροπίας» μεταξύ επιχειρήσεων και καταναλωτών. Πλέον οι καταναλωτές είναι οι κυρίαρχοι στην σχέση τους με τις επιχειρήσεις. Ο ψηφιακός μετασχηματισμός των επιχειρήσεων πλέον αποτελεί ζήτημα επιβίωσης γιατί οι επιχειρήσεις τροποποιώντας τ α επιχειρηματικά τους μοντέλα, μπορούν να

Γράφει ο Γιάννης Λάγγας Ιδρυτής ITBox

αξιοποιήσουν τα δεδομένα και τις πλατφόρμες ενισχύοντας με αυτόν τον τρόπο τη διασύνδεση μεταξύ προσφοράς και ζήτησης (χωρίς απαραίτητα να πρέπει να κατέχουν τα μέσα παραγωγής). Οι επιχειρήσεις πρέπει να μάθουν να βλέπουν να σκέφτονται και να κάνουν τα πράγματα διαφορετικά. Κάτι τέτοιο, μπορεί να ακούγεται απλό, αλλά δεν είναι καθόλου εύκολο. Προκειμένου οι επιχειρήσεις ανεξαρτήτως μεγέθους και κλάδου πραγματικά να «ωριμάσουν» ψηφιακά δεν επαρκεί απλά να ψηφιοποιήσουν μερικές τους λειτουργίες, αλλά θα πρέπει να συνδυάζουν επιτυχώς «ψηφιακές δεξιότητες» με νέες «ψηφιακές συμπεριφορές και νοοτροπίες». Ο ι ψηφιακές τεχνολογίες ως επιταχυντές τ η ς καινοτομίας, μπορούν να βελτιώσουν την αποδοτικότητα, να ενισχύσουν/δημιουργήσουν νέα προϊόντα και υπηρεσίες, να επιτρέψουν νέα επιχειρηματικά μοντέλα και να επεκτείνουν τα παραδοσιακά όρια μεταξύ των επαγγελματικών κλάδων. Στο μέλλον κάθε επιτυχημένη επιχείρηση θα πρέπει να είναι πρώτα μια «ψηφιακή» επιχείρηση. Η πανδημία του COVID-19 με το απαραίτητο Social Distancing το οποίο έχει γίνει μέρος της ζωής των πολιτών και τα περιοριστικά μέτρα τα οποία δυσκολεύουν τις μετακινήσεις και την επισκεψιμότητα σε φυσικά καταστήματα, έχουν ως αποτέλεσμα την επιτάχυνση των διαδικασιών για τον ψηφιακό μετασχηματισμό των επιχειρήσεων.


παρουσίαση

E

Easy Education: 12ετή εμπειρία στη διδασκαλία πληροφορικής και Αγγλικών Αναντίρρητα η παραγωγικότητά µας είναι ένα από τα βασικότερα κριτήρια για την επιτυχία. Τόσο στον επιχειρηµατικό στίβο, αλλά και σε όλες τις φάσεις ζωής µας (µαθητικό, φοιτητικό, εργασιακό βίο) θα κληθούµε να αξιοποιήσουµε καταρχάς βασικές ψηφιακές δεξιότητες αλλά και την χρήση της Αγγλικής γλώσσας. Με γνώμονα τα παραπάνω τα κέντρα ∆ια Βίου Μάθησης Easy Education, με 12ετή εμπειρία στη διδασκαλία της πληροφορικής και των Αγγλικών έχει σχεδιάσει και υλοποιεί εξ αποστάσεως μαθήματα για τις εν λόγω δεξιότητες τα οποία οδηγούν και στην απόκτηση αναγνωρισμένων πιστοποιητικών αποδεκτά από τον ιδιωτικό και τον δημόσιο τομέα (μοριοδότηση) με διεθνή αναγνώριση. Περισσότεροι από 6.000 μαθητές ανά την Ελλάδα έχουν επιλέξει και ολοκληρώσει εξ αποστάσεως επιμορφώσεις της Easy Education αξιοποιώντας με ασφάλεια τις δεξιότητες και εν τέλει τα οφέλη της δια βίου μάθησης χωρίς ιδιαίτερο κόπο. Επίλεξε ένα από τα παρακάτω ή και τις δύο επιμορφώσεις ταυτόχρονα ενεργοποιώντας την τιμολογιακή πολιτική επιβράβευσης των μαθητών μας με εκπτώσεις στα δίδακτρα έως και 40%. • ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ Απόκτησε τις γνώσεις και το αναγνωρισμένο πιστοποιητικό εξ αποστάσεως στο δικό σου χρόνο και τόπο. Ολοκλήρωσε το εξ αποστάσεως πρόγραμμα με εγγύηση επιστροφής χρημάτων σε περίπτωση αποτυχίας. Η πιστοποίηση στην Πληροφορική εξ αποστάσεως χωρίζεται σε δύο διακριτά επίπεδα και ειδικότερα: Α) Standard Diploma - 3 ενότητες: word, excel, internet (2 μήνες) Β) Full Standard Diploma - 6 ενότητες : windows, word, excel, internet, power point, access (3 μήνες) *ΕΓΓΥΗΣΗ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗΣ ΧΡΗΜΑΤΩΝ Η βάση για την κρίση επιτυχίας στις εξετάσεις είναι 70%. Σε περίπτωση αποτυχίας στην πρώτη εξέταση ο υποψήφιος έχει δυνατότητα δωρεάν επανεξέτασης και εάν στην επαναληπτική εξέταση συγκεντρώσει 56% μέχρι 69% έχει δυνατότητα να λάβει τα χρήματά του πίσω. Μάθε περισσότερα στο 23111 10186: • ΑΓΓΛΙΚΑ ∆ωρεάν συμμετοχή σε επίσημες εξετάσεις Αγγλικών σε όλη την Ελλάδα: Το πτυχίο στα Αγγλικά [TOEIC] αναγνωρίζεται στις προκηρύξεις ΑΣΕΠ. Το Κέντρο ∆ια Βίου Μάθησης, Easy Education, στο πλαίσιο της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης, σε συνεργασία με την Ελληνοαμερικανική Ένωση, παρέχει το δικαίωμα για δωρεάν εξ’ αποστάσεως προετοιμασία και για δωρεάν άμεση συμμετοχή σε εξετάσεις Αγγλικής Γλώσσας* με σκοπό να συμβάλλει καταλυτικά στην επιμόρφωση και πιστοποίηση όσο το δυνατόν περισσότερων ενδιαφερόμενων.

∆ήλωσε συμμετοχή άμεσα στο 231111 0186 και απόκτησε αναγνωρισμένο πιστοποιητικό από Ελληνικό ∆ημόσιο, Α.Σ.Ε.Π., ιδιωτικό τομέα σε Ελλάδα και εξωτερικό, καθώς και σε ελληνικά και ξένα πανεπιστήμια. Η παραπάνω δράση δωρεάν προετοιμασίας συμμετοχής στις εξετάσεις αφορά όσους έχουν ήδη γνωστικό υπόβαθρο της Αγγλικής Γλώσσας και θέλουν να δοκιμάσουν εάν μπορούν να επιτύχουν στις εξετάσεις αποκτώντας ένα επίσημο και αναγνωρισμένο πιστοποιητικό. Πρόγραμμα εκμάθησης αγγλικών εξ αποστάσεως προς απόκτηση του αναγνωρισμένου πιστοποιητικού (TIE): Το πρόγραμμα οδηγεί στην απόκτηση βεβαίωσης παρακολούθησης και δυνατότητα συμμετοχής σε εξετάσεις προς απόκτηση πιστοποιητικού (TIE) αναγνωρισμένου ∆ΙΕΘΝΩΣ, από το ΕΛΛΗΝΙΚΟ ∆ΗΜΟΣΙΟ καθώς και από τον ιδιωτικό τομέα. Υλοποιήστε το πρόγραμμα Κατάρτισης Γρήγορα, Εύκολα και με την άνεση του προσωπικού σας χώρου μέσα σε 60 ώρες! Επίσης, οργανώνονται και διεξάγονται οι εξετάσεις Αγγλικών Εξ αποστάσεως από το σπίτι σας! Για περισσότερες πληροφορίες απευθυνθείτε στο τηλεφωνικό κέντρο της Easy Education 23111 10186 (Καθημερινά ∆ευτέρα έως Παρασκευή - 10.00-17.00). www.easy-education.gr Υπ. Σπουδών Μουρτζίλας Γ. Νικόλαος

επιχειρείν 2020

57


συνέντευξη

E

Πώς διαμορφώθηκαν οι τιμές των ενοικίων κατά τη διάρκεια της πανδημίας του κορωνοϊού «Οι τιμές των ενοικίων, και συγκεκριμένα των οικιστικών, δεν μειώθηκαν, παρατηρήθηκε μάλιστα άνοδος της τάξεως των 15-20% στα μισθώματα» τονίζει ο σύμβουλος ακινήτων της Keller Williams Χρήστος Καρατζιόλης και εξηγεί ότι «η άνοδος αυτή υπήρξε τόσο στα φοιτητικά διαμερίσματα, όσο και σε μεγαλύτερα οικογενειακά ακίνητα.

Α

Χρήστος Καρατζιόλης Σύμβουλος ακινήτων της Keller Williams

58

επιχειρείν 2020

ξίζει να σημειωθεί, ότι οι πρωτοετείς φοιτητές και ειδικά αυτοί που προέρχονται από νομούς εκτός Θεσσαλίας, δεν πτοήθηκαν από την κατάσταση με τον κορωνοϊό, αλλά συνέχισαν να ενοικιάζουν ακίνητα στην πόλη μας. Αντιθέτως, παρατηρήθηκε το φαινόμενο ότι κάποιοι φοιτητές παλαιότερων ετών προτίμησαν να ξενοικιάσουν τα ακίνητά τους επιστρέφοντας στους τόπους καταγωγής τους, επιλέγοντας να παρακολουθούν τα μαθήματά τους μέσω διαδικτύου». «Η αύξηση τιμών οφείλεται κατά τη γνώμη μου στο γεγονός ότι υπάρχει περιορισμένος αριθμός ακινήτων προς ενοικίαση και η ζήτηση συνεχίζει να είναι αρκετά μεγάλη. Άλλος ένας παράγοντας που αύξησε τη ζήτηση για φοιτητικά ακίνητα είναι το γεγονός ότι η Λάρισα αποτελεί πόλο έλξης για πολλές ιδιωτικές σχολές και κολέγια ενώ προσφάτως άνοιξε νέο τμήμα της Ιατρικής Σχολής στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο. Επίσης, δεν μπορούμε να παραβλέψουμε το γεγονός ότι πολλές ιδιωτικές κλινικές έχουν επενδύσει στην πόλη μας, οι εργαζόμενοι των οποίων πολλές φορές αναζητούν ακίνητα προς ενοικίαση» προσθέτει ο Χρήστος Καρατζιόλης. Αναλυτικά η συνέντευξη έχει ως εξής: • Πώς κινήθηκαν αντιστοίχως οι τιμές πώλησης οικιστικών ακινήτων; Παρατηρούμε ότι δεδομένης της αύξησης τιμών των ενοικίων, πολλοί στρέφονται προς την αγορά ακινήτου. Αρκετοί αγοραστές μάλιστα απευθύνονται σε τράπεζες για κάποιο στεγαστικό δάνειο για να καλυφθεί μέρος του ποσού αγοράς. Υπάρχει λοιπόν έντονη αύξηση της ζήτησης για όλων των τύπων οικιστικών ακινήτων. Ειδικά όσον αφορά τα επενδυτικά ακίνητα, όλο και περισσότεροι αντιλαμβάνονται ότι αξίζει να τοποθετήσουν τα χρήματά τους εκεί, λαμβάνοντας μεγαλύτερη απόδοση. Βλέπουμε ακόμα ότι υπάρχει μεγάλη ζήτηση από οικογένειες για διαμερίσματα 2 ή 3 υπνοδωματίων τόσο για παλαιότερα διαμερίσματα που χρήζουν ανακαίνισης, όσο και για σχετικά πιο καινούρια. Εναλλακτικά, σε κάποιες περιοχές όπως στην Τούμπα και το Αβέρωφ, όπου υπάρχει οικιστική ανάπτυξη, κάποιοι αγοραστές επιλέγουν να αγοράσουν οικόπεδο σε συμφέρουσα τιμή και να χτίσουν δικιά τους μονοκατοικία, η οποία κοστίζει

περίπου όσο ένα μεγάλο διαμέρισμα στο κέντρο της πόλης. Επίσης, θα ήθελα να τονίσω ότι μετά τη λήξη των μέτρων του κορωνοϊού, παρατηρήθηκε το φαινόμενο μεγάλη μερίδα του κόσμου να θέλει να αγοράσει κάποιο ακίνητο άμεσα, ανησυχώντας ότι ενδεχομένως θα υπάρξει νέο κύμα μέτρων που θα καθυστερήσει τις αγοραπωλησίες. Συμπεραίνουμε λοιπόν, ότι οι αγοραστές έχουν έντονο κίνητρο να ολοκληρωθεί γρήγορα η αγοραπωλησία. • Πώς πιστεύετε ότι θα κινηθούν οι τιμές των ενοικίων και των πωλήσεων ακινήτων στο προσεχές διάστημα; Οι τιμές πώλησης και ενοικίασης θα εξαρτηθούν από πιθανά μέτρα σχετικά με τον κορωνοϊό. Αν π.χ. υπάρξουν νέα lockdown, ειδικά όσον αφορά στην αγορά της Λάρισας, η οποία στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό στον τοπικό παράγοντα και κυρίως στα καταστήματα εστίασης, πολλές επιχειρήσεις ίσως έχουν πρόβλημα βιωσιμότητας, γεγονός που θα επηρεάσει σαφώς και τον τομέα των ακινήτων. Οι μετρήσεις πάντως προ κορωνοϊού έδειχναν ανοδική τάση τιμών με παράλληλη αύξηση νεόδμητων ακινήτων και διαφαινόταν ότι σταδιακά θα φτάναμε σε επίπεδα τιμών προ κρίσης. Ενδεχομένως όμως, σε περίπτωση που λήξει σύντομα η παρούσα κατάσταση πανδημίας, να επανέλθουμε σε προηγούμενα επίπεδα. • Πώς ανταπεξέρχεστε εσείς ως επαγγελματίας Σύμβουλος Ακίνητης Περιουσίας στα νέα δεδομένα; Λαμβάνουμε όλα τα απαραίτητα υγειονομικά μέτρα όπως χρήση μάσκας, αντισηπτικού και τηρούμε τις κατάλληλες αποστάσεις. Επίσης, η εταιρεία μου, Keller Williams One, παρέχει νέα συστήματα και μοντέλα για την καλύτερη και ασφαλέστερη εξυπηρέτηση των πελατών όπως εικονικές παρουσιάσεις ακινήτων και εκπαίδευση μέσω διαδικτύου. Σε προσωπικό επίπεδο, έχοντας πλέον 11ετή πείρα στον χώρο του Real Estate, συνεχίζω ακόμα και υπό τις νέες συνθήκες να βρίσκομαι σε συνεχή επαφή με τους πελάτες μου, ανταλλάσσοντας απόψεις και πληροφορίες και προσπαθώντας πάντα να εξυπηρετήσω και να συμβουλεύσω τους ανθρώπους με επαγγελματισμό και με κύριο γνώμονα την κάλυψη κάθε κτηματομεσιτικής τους ανάγκης.


παρουσίαση

E

Μαξιμιάδης Υαλοτεχνική: Μοναδικές δημιουργίες σε γυαλί με ξεχωριστή αισθητική Οι ειδικοί στο γυαλί και στον καθρέπτη εγγυώνται μοναδικό αποτέλεσμα για τον χώρο σας. Η εταιρεία δραστηριοποιείται από το 1991. Με υψηλή τεχνογνωσία δίνει εξειδικευμένες λύσεις στις επιθυμίες σας. Αν προτιμάτε γυαλί ή καθρέπτη εμπιστευτείτε τους κορυφαίους του είδους, την Υαλοτεχνική Μαξιμιάδη. Η εταιρεία δραστηριοποιείται στο χώρο των τζαμιών και των κρυστάλλων από το 1991 και εδρεύει στο 6ο χιλιόμετρο Λάρισας – Νίκαιας σε ιδιόκτητες εγκαταστάσεις. Ότι κι αν επιλέξετε σε γυαλί εμπιστευτείτε την λαρισινή εταιρεία η οποία εξειδικεύεται στην κατασκευή και επεξεργασία όλων των ειδών υαλοπινάκων, από τζάμια εξαιρετικής ποιότητας, των μεγαλύτερων εταιριών του κόσμου. Επιπλέον διαθέτει πλήρη γκάμα καμπινών μπάνιου και καθρεπτών. Το εξειδικευμένο προσωπικό θα σας δώσει λειτουργικές λύσεις και σε προσιτές τιμές. Στις εγκαταστάσεις της Υαλοτεχνικής Μαξιμιάδη λειτουργεί εκθεσιακός χώρος, όπου μπορείτε να δείτε πολλές από τις κατασκευές καθώς και όλα τα είδη των υαλοπινάκων. Το ανθρώπινο δυναμικό της εταιρείας είναι πλήρως καταρτισμένο και με πολυετή εμπειρία στο χώρο. Η πληθώρα υπηρεσιών της Υαλοτεχνικής Μαξιμιάδης περιλαμβάνει ειδικές κατασκευές, triplex, γυάλινες βιτρίνες

καταστημάτων, συρόμενες πόρτες, κάγκελα, στέγαστρα, σκάλες, κάγκελα μπαλκονιού, πτυσσόμενα κρύσταλλα, γυάλινες πόρτες, πόρτες τύπου φυσαρμόνικα και όλα τα απαραίτητα εξαρτήματα για την στήριξη αυτών. Επίσης κατασκευάζει και επιφάνειες από πλεξιγκλάς για κάθε χρήση. Οι μοναδικές δημιουργίες της Υαλοτεχνικής Μαξιμιάδη δίνουν φινέτσα και ποιότητα στο τελικό αποτέλεσμα, όπως για παράδειγμα σε μία νεόδμητη οικοδομή με εντυπωσιακές διάφανες επιφάνειες που περικλείουν τις βεράντες (φωτ.). Η πολυετής και ανοδική πορεία της εται-

ρείας βασίζεται στην άψογη οργάνωση κάθε τμήματος παραγωγής, στα τελευταίας τεχνολογίας μηχανήματα που διαθέτει, καθώς και στο έμπειρο εξειδικευμένο προσωπικό της. Η εταιρεία εγγυάται υψηλής ποιότητας εργασίες και υλικά με χαμηλό κόστος, αντοχή στο χρόνο και έγκαιρη παράδοση των έργων. Οι ειδικοί της εταιρείας θα σας δώσουν απαντήσεις για κατασκευαστικά και διακοσμητικά θέματα. Ο υπεύθυνος της εταιρείας κ. Σταύρος Μαξιμιάδης εξηγεί πως «η Υαλοτεχνική Μαξιμιάδης παρέχει υπηρεσίες που διακρίνονται από την πλήρη τεχνογνωσία του υαλοπίνακα, την ταχύτητα και την αξιοπιστία» και προσθέτει: «Εκτός από τις υπηρεσίες και τα προϊόντα της εταιρείας μπορείτε να λάβετε συμβουλές διαμόρφωσης εσωτερικών και εξωτερικών χώρων, ώστε να καλύψετε με τον καλύτερο τρόπο τις ανάγκες σας . Στο επίκεντρό της δουλειάς μας είναι ο πελάτης. Θέλουμε να ικανοποιήσουμε τις ανάγκες του δίνοντας τις ενδεδειγμένες λύσεις για τον χώρο του. Η Υαλοτεχνική Μαξιμιάδης, με βασικό γνώμονα το σεβασμό στον πελάτη και την ανταπόκριση στις επιθυμίες του, δημιουργεί καθημερινά μοναδικά προϊόντα υψηλών προδιαγραφών».

επιχειρείν 2020

59


άρθρο

E

Πέντε μύθοι για το Marketing Μια έννοια που πάνω της έχουν πέσει τα τελευταία χρόνια τα φώτα της δημοσιότητας είναι αυτή του Marketing. Όπως για όλες τις star έτσι και γι’ αυτήν ακούγονται και λέγονται πολλά, αλήθειες και μύθοι. Έχοντας διάθεση να υπερασπιστούμε τον κλάδο που υπηρετούμε αποκαλύπτουμε τους μύθους που έχουν καλλιεργηθεί γύρω από την επιστήμη – εργαλείο για την ανάπτυξη οργανισμών, φορέων και επιχειρήσεων. Το Marketing είναι διαφήμιση Ακούγεται πάρα πολύ συχνά και είναι ίσως ο μεγαλύτερος μύθος, μια και περιγράφει μόνο την κορυφή του παγόβουνου που είναι οι ενέργειες προβολής και δημοσιότητας. Είναι χρήσιμο να ξεκαθαριστεί ότι διαφήμιση είναι οι ενέργειες που έχουν να κάνουν με τη δημιουργία και προσαρμογή του μηνύματος, την επιλογή της κατάλληλης περιόδου για προβολή και την πληρωμένη δέσμευση χώρου και χρόνου σε διαφημιστικά μέσα, ΜΜΕ παραδοσιακά και ηλεκτρονικά, περιλαμβάνονται στην κατηγορία αυτή και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και αναζήτησης πληροφοριών (social media & search engines όπως η google) και σε μέσα εξωτερικής διαφήμισης (outdoor), όπως σε χώρους συνάθροισης πολλών ατόμων, αεροδρόμια, αθλητικές εγκαταστάσεις, στάσεις λεωφορείων, ΤΑΧΙ κλπ. Για να φτάσει όμως κανείς στη δημιουργία του μηνύματος και την επιλογή του κατάλληλου χρονικού διαστήματος προβολής προηγείται ένας μεγάλος όγκος δουλειάς στην οποία εμπλέκεται το Marketing. Έρευνα αγοράς και ανταγωνισμού, προσδιορισμός χαρακτηριστικών του προϊόντος που προσδίδουν οφέλη στον καταναλωτή, διερεύνηση της κατάλληλης τιμής, επιλογή των αποδοτικών καναλιών διάθεσης και προσδιορισμός των αποτελεσματικών προωθητικών ενεργειών και ενεργειών δημοσίων σχέσεων, πέρα από τη διαφήμιση, είναι μερικές μόνο από τις λειτουργίες του που προηγούνται από τη διαφημιστική ιδέα που θα προσαρμοστεί στα διάφορα διαφημιστικά μέσα που έχουν επιλεγεί με βάση την έρευνα αγοράς και καταναλωτικής συμπεριφοράς που έχει πραγματοποιηθεί. Αυτό που ακολουθεί είναι η έρευνα ικανοποίησης από την αγορά και χρήση του προϊόντος ή της υπηρεσίας, τα ευρήματα της οποίας χρησιμοποιούνται για την βελτίωση της «εμπειρίας από τη χρήση». Το Marketing είναι υπόθεση μόνο μεγάλων επιχειρήσεων Σίγουρα οι μεγάλες επιχειρήσεις είναι αυτές που εντάσσουν το Marketing στις διαδικασίες που αποτελούν προτεραιότητα μαζί με τις ενέργειες πωλήσεων. Ο λόγος είναι προφανής, το κόστος διαφημιστικών ενεργειών αποτελεί σημαντικό κέντρο κόστους για κάθε προϊόν ή υπηρεσία που προωθείται στην αγορά και θα πρέπει να είναι διασφαλισμένος ο μεγαλύτερος βαθμός αποτελεσματικής διείσδυσης στους καταναλωτές, γεγονός που σε μεγάλο βαθμό εξασφαλίζεται από το Στρατηγικό Σχεδιασμό Marketing. Το μεγαλύτερο κόστος στη διαδικασία εφαρμογής ολοκληρωμένου Marketing προκύπτει σχεδόν πάντοτε από το κόστος αγοράς

60

επιχειρείν 2020

Γράφει ο Τάσος Γούσιος

διαφημιστικών μέσων. Ο σχεδιασμός ως διαδικασία ανέρχεται σε μονοψήφιο ποσοστό της συνολικής επένδυσης στο Marketing, βοηθά όμως στην εξοικονόμηση πόρων από τις ενέργειες προβολής και προώθησης. Υπό την έννοια αυτή είναι εφικτό σε κάθε επιχείρηση όσο μικρή κι αν είναι να έχει στη διάθεσή της ένα Marketing Plan, το οποίο θα αποτελεί τον οδικό χάρτη ανάπτυξης των προϊόντων και υπηρεσιών, ειδικά στις μέρες μας που όλη η πληροφόρηση για την έρευνα αγοράς και ανταγωνισμού είναι στη διάθεσή μας με «το πάτημα ενός κουμπιού». Το Marketing δεν έχει εφαρμογή στην πράξη Το Marketing είναι εμπειρική επιστήμη και τέχνη που απαιτεί ταλέντο και δημιουργικότητα. Ως εμπειρική επιστήμη βασίζεται στην παρατήρηση και το πείραμα και όχι στην παραδοχή αξιωμάτων και ορισμών όπως τα Μαθηματικά. Στην εφαρμογή του βασίζεται στην Ψυχολογία για την ερμηνεία και κατανόηση της λειτουργίας του καταναλωτή για την αγορά κάποιου προϊόντος ή υπηρεσίας, στην Κοινωνιολογία για την αποκρυπτογράφηση των τάσεων της αγοράς και τη δυνατότητα τμηματοποίησής της σε ομάδες με κοινά χαρακτηριστικά και στα Μαθηματικά για μοντελοποίηση των ευρημάτων και δημιουργία προβλέψεων για την πορεία του στην αγορά. Ταλέντο και δημιουργικότητα απαιτούνται για τη δημιουργία και εφαρμογή της διαφημιστικής ιδέας. Την εφαρμογή των διαδικασιών Marketing τη συναντάμε στην καθημερινότητά μας και πέρα από τις προφανείς περιπτώσεις των διαφημιστικών μηνυμάτων και ενεργειών στις οποίες είμαστε «εκτεθειμένοι». Η χειρόγραφη επισήμανση πάνω στο τελάρο με τα πορτοκάλια «ζουμερά πορτοκάλια για χυμό» και το χαρτόνι κολλημένο στη βιτρίνα που γράφει «δωρεάν κατ’ οίκον παράδοση» στο μανάβικο της γειτονιάς μας είναι ακριβώς αποτέλεσμα διεργασίας Marketing στο μυαλό του μανάβη που έχει επιλέξει το κοινό του,



E

Ο ικανοποιημένος πελάτης θα έπρεπε να είναι το προσδοκώμενο αποτέλεσμα όλων των ενεργειών Marketing, ιδιαίτερα σε εποχές όπως αυτή της πανδημίας, επειδή όπως είπε και ο Kottler «η καλύτερη διαφήμιση γίνεται από ευχαριστημένους πελάτες»

62

επιχειρείν 2020

τους κατοίκους της γειτονιάς, έχει τονίσει τα οφέλη για τον καταναλωτή, πορτοκάλια για χυμό, έχει προσδιορίσει την τιμή με βάση το πόσο πουλάνε τα σούπερ μάρκετ γύρω του, έχει επιλέξει τα κανάλια διανομής, αγορά και παραλαβή από το μανάβικο ή παράδοση στο σπίτι και προωθεί τα πορτοκάλια με το χειρόγραφο «δημιουργικό» του πάνω στο τελάρο. Το Marketing εφαρμόζεται παντού και από όλους και κοστίζει ελάχιστα. Το Marketing ξεπεράστηκε ζήτω το Digital Marketing Είναι μια φράση που ακούγεται ολοένα και περισσότερο και κάποιες φορές μάλιστα ακόμη και από ανθρώπους του κλάδου της επικοινωνίας. Περιέχει μεγάλη δόση αλήθειας. Είναι γεγονός ότι σε όλες τις φάσεις της λειτουργίας του Marketing χρησιμοποιούνται πλέον ψηφιακά εργαλεία και βοηθήματα. Η επεξεργασία των ευρημάτων ερευνών γίνεται με SPSS, η αναζήτηση δευτερογενών στοιχείων μέσω του διαδικτύου, η έρευνα του ανταγωνισμού, ειδικότερη και γενικότερη στο παγκόσμιο περιβάλλον μέσω μελέτης των ιστοσελίδων του, η έμπνευση για τη δημιουργία των μηνυμάτων αναζητείται στο Pinterest, κανάλια διανομής αποτελούν πλέον τα e shops και η προβολή και προώθηση από τα social media και τους influencers κερδίζει μερίδιο σε σχέση με τα παραδοσιακά μέσα. Όμως το όραμα και η αποστολή, η τμηματοποίηση της αγοράς, η SWOT και PEST ανάλυση, η ερμηνεία αξιολόγηση των ευρημάτων των ερευνών, για να αναφέρουμε κάποιες σημαντικές λειτουργίες, γίνονται με τον παραδοσιακό τρόπο, χωρίς τη χρήση κάποιου αυτοματοποιημένου λογισμικού και ακολουθούν τις αρχές που κωδικοποιήθηκαν και καταγράφηκαν από τη δεκαετία του ‘60 όταν ο Philip Kottler συνέγραφε για πρώτη φορά το “Marketing Management” που αποτελεί ακόμη και σήμερα τη

βίβλο κάθε marketier. E-marketing μπορεί να κάνει ο καθένας με ένα σεμινάριο λίγων ωρών Κράτησα το καλύτερο για το τέλος. Είναι αδύνατο όταν ανοίγω καθημερινά τη σελίδα κοινωνικού δικτύου στο οποίο έχω παρουσία, να μην «αναδυθούν» μπροστά μου πληρωμένες ή μη αναρτήσεις που υπόσχονται εκμάθηση διαχείρισης της προβολής στο διαδίκτυο σε λίγες μόνο ώρες. Και δεν λένε ψέματα, πράγματι κάποιος που έχει σπουδάσει Marketing ή γνωρίζει καλά τη λειτουργία του, έχοντας σπουδάσει σε επιστήμες που έχουν να κάνουν με Διοίκηση Επιχειρήσεων ή ακόμη έχει αφιερώσει πολύ χρόνο στην επιμόρφωσή του πάνω στον τομέα αυτό, γνωρίζει άριστα να φωτογραφίζει ή έχει το ταλέντο να επιλέγει φωτογραφίες από φωτοθήκες και να τις επεξεργάζεται με τα αντίστοιχα λογισμικά και είναι άριστος κειμενογράφος, για να περιγράψω κάποιες μόλις από τις προϋποθέσεις, ΝΑΙ αυτός μπορεί να μάθει σε λίγες ώρες να πατά τα κουμπάκια που απαιτούνται για την ανάρτηση μιας «χορηγούμενης» στο facebook & Instagram ή για τη δημιουργία καμπάνιας στη google και στο youtube. Αυτοί είναι κάποιοι από τους μύθους που ακούγονται για το Marketing, ωστόσο κλείνοντας να επισημάνουμε και μια μεγάλη αλήθεια. Ο ικανοποιημένος πελάτης θα έπρεπε να είναι το προσδοκώμενο αποτέλεσμα όλων των ενεργειών Marketing, ιδιαίτερα σε εποχές όπως αυτή της πανδημίας, επειδή όπως είπε και ο Kottler «η καλύτερη διαφήμιση γίνεται από ευχαριστημένους πελάτες». *Ο Τάσος Γούσιος ξεκίνησε τις σπουδές στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, στο τμήμα Μαθηματικών με εξειδίκευση στην επιχειρησιακή έρευνα και ακολούθησε μεταπτυχιακές σπουδές σε Μάρκετινγκ, Τηλεοπτικές παραγωγές και στον Τουρισμό αποκτώντας τους τίτλους «MSc στο Σχεδιασμό και Ανάπτυξη Τουρισμού και Πολιτισμού» και «MΒΑ στη Διοίκηση Τουριστικών Επιχειρήσεων». Ξεκίνησε την επιχειρηματική του δραστηριότητα το 1981 συμμετέχοντας σε δημιουργικό γραφείο επικοινωνίας και το 1985 ίδρυσε την επιχείρηση Alpha Marketing με αντικείμενο την παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών Μάρκετινγκ και Επικοινωνίας και εξειδίκευση μεταξύ άλλων στους κλάδους του Τουρισμού, της Εκπαίδευσης και γενικότερα των Υπηρεσιών. Σε Ακαδημαϊκό επίπεδο συμμετέχει ως συνεργάτης στο Εργαστήριο Τουριστικού Σχεδιασμού Έρευνας και Πολιτικής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Είναι μέλος του Ελληνικού Ινστιτούτου Μάρκετινγκ (Ειμ) της ΕΕΔΕ, ιδρυτικό μέλος του Ινστιτούτου Επιχειρηματικού Μέλλοντος (BFI, Business Future Institute) και Πρόεδρος της Ένωσης Επιχειρήσεων Διαφήμισης και Επικοινωνίας Κεντρικής Ελλάδας (ΕΕΔΕΚΕ).


Ελληνικός καφές στη χόβολη, σιροπιαστά γλυκά και άλλες νοστιμιές. Κάθε μέρα, ανακαλύπτουμε και μια νέα συνταγή που μας έκανε εντύπωση ή θυμόμαστε κάποια που νοσταλγήσαμε να γευτούμε. Ρωτήστε μας για τα προϊόντα ημέρας!

2416 007 628 Βενιζέλου 157

@koutalakilarissa


άρθρο

E

Σε δοκιμασία και πάλι η αγορά των ΑΠΕ Το 2020 δίχως αμφιβολία θα καταγραφεί ως ένα από τα πλέον κρίσιμα έτη για την αγορά της ενέργειας, αφού υπό τις συνθήκες της πανδημίας του COVID-19 αλλά και επ’ ευκαιρία αυτής ξεδιπλώνονται μια σειρά από τεκτονικές μεταβολές με ιδιαίτερα επιθετικό μάλιστα πρόσημο. Ξεκινώντας από τις θεσμοθετημένες από το παρελθόν αλλαγές, η μάλλον δύσκολα. Βασικό στοιχείο του νέου μοντέλου αγοράς (Target δρομολογημένη εκκίνηση του Target Model την 1/11/20 στην χονδρε- M odel) είναι η ποινολόγηση των αποκλίσεων στις προημερήσιες μπορική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας συνιστά ουσιαστικά επαναχάραξη προβλέψεις έγχυσης σε σχέση με τον πραγματικό χρόνο. Βεβαίως του χάρτη ισορροπίας των συμμετεχόντων σε αυτήν παραγωγών, εμπό- η ύπαρξη μιας ώριμης, με επαρκή ρευστότητα, ανταγωνιστικής και ρων και προμηθευτών. Η πλαισίωση αλλά ταυτόχρονα αποδυνάμωση συνεχούς ενδοημερήσιας αγοράς ταυτόχρονα με επαρκείς επιλογές της παραδοσιακής προημερήσιας αγοράς, με επιπλέον αγορές όπως ε κπροσώπησης μέσω ΦοΣΕ, δύναται να αμβλύνει σημαντικά το αυτή των διμερών συμβολαίων, της ενδοημερήσιας αλλά και της εξι- πρόβλημα. Η οριστική λύση στην στοχαστικότητα των ΑΠΕ, ωστόσο, σορρόπησης αναμένεται μεν να μειώσει τις οριακές τιμές στην πρώτη, θα έρθει μόνο μέσα από την αποθήκευση, η οποία όμως χρειάζεται ωστόσο το κόστος εξισορρόπησης σε μια ρηχή αγορά όπως η Ελληνική ακόμη χρόνο ώστε να καταστεί οικονομικά ανταγωνιστική σε όρους παραμένει το μεγάλο ζητούμενο για όσους δεν είναι πάροχοι τέτοιων διασυνδεδεμένου συστήματος. Δυστυχώς οι προκλήσεις για τις ΑΠΕ δεν σταματούν εκεί. Εσχάτως υπηρεσιών. Οπότε πλην των ηλεκτροπαραγωγών από φυσικό αέριο που κατά κανόνα θα καλύψουν την ανάγκη υπηρεσιών εξισορρόπησης και μάλιστα αίφνης επεκτείνονται, για δεύτερη φορά στην ιστορία τους άρα και θα τις προσθέσουν στα διατιθέμενα προϊόντα τους, οι υπόλοιποι, στην Ελλάδα, στο μείζον ζήτημα της ρυθμιστικής σταθερότητας του των καταναλωτών συμπεριλαμβανομένων, μάλλον πρέπει να κρατήσουν επενδυτικού περιβάλλοντος. Η πρόθεση του Υπουργείου Ενέργειας προς το παρόν μικρό καλάθι για τις προσδοκώμενες ωφέλειες τους, για επιβολή έκτακτης εισφοράς σε υφιστάμενα έργα ώστε να καλυφθούν τα ελλείμματα του ΕΛΑΠΕ, δηλητηριάζει καίρια τουλάχιστον μέχρι οι ίδιες οι αγορές να καταγράψουν το επενδυτικό κλίμα και συνολικά την αξιοπιστία της επαρκή στατιστικά δεδομένα. χώρας. Πολύ περισσότερο μάλιστα όταν τα προβλήΣε αυτή τη συγκυρία, οι προμηθευτές λόγω και της ματα στον λογαριασμό προέκυψαν από την περυσινή πανδημίας του COVID-19 εισέρχονται θωρακισμένοι με μείωση του ΕΤΜΕΑΡ κατά 200 εκατ. ευρώ ετησίως και σημαντική πρόσθετη κερδοφορία στα αποτελέσματα μάλιστα αναδρομικά από 1/1/19 που αποφάσισε το ίδιο τους. Η πτώση του κόστους των ορυκτών καυσίμων το Υπουργείο τον Αύγουστο του 2019, αφαιμάζοντας τον και κατά συνέπεια και των χονδρεμπορικών τιμών του μέχρι σήμερα κατά 400 εκατ. ευρώ χάριν απόσβεσης ρεύματος ένεκα της διεθνούς κρίσης του κορονωϊού, μέρους της αύξησης των τιμολογίων της ΔΕΗ. Όπως τους έχει αυξήσει σε ετήσια βάση το περιθώριο κέρδους κατά 1-1.5 δισεκ. ευρώ, παρά την πτώση της ζήτησης φάνηκε μάλιστα από τα θεαματικά οικονομικά απο(6.7% το διάστημα Μαρτ-Αυγ), επί συνόλου 6-7 διεσκ. τελέσματα της ΔΕΗ, η επιχείρηση δεν τα χρειάστηκε ε υρώ που αριθμεί στο σύνολο της η λιανική αγορά τα 140 εκατ. ευρώ ετησίως από το ΕΤΜΕΑΡ που της Γράφει ο Στέλιος ηλεκτρικής ενέργειας. Ταυτόχρονα οι ανησυχίες για αντιστοιχούσαν με βάση το μερίδιο της στην λιανική. Λουμάκης ενδεχόμενο πάγωμα πληρωμών και επισφάλειες από Ο ΕΛΑΠΕ τον Ιούλιο του 2019 ήταν σωρευτικά πλεοΠρόεδρος Συνδέσμου πλευράς καταναλωτών δεν επιβεβαιώθηκαν, οπότε τα νασματικός κατά 178 εκατ. ευρώ αλλά και σε τρέχοντες Παραγωγών πρόσθετα κέρδη τους λογιστικοποιούνται. Εξ’ ου και όρους. Με την συντελεσθείσα μείωση του ΕΤΜΕΑΡ Ενέργειας η θεαματική ανάκαμψη της ΔΕΗ σε συνέχεια και των ωστόσο έχει βυθιστεί σε έλλειμμα σήμερα της τάξης με Φωτοβολταϊκά περυσινών αυξήσεων βεβαίως στα τιμολόγια της. Η των 280 εκατ. ευρώ. Η επωδός μάλιστα του Υπουργείου επιχείρηση δημοσίευσε κέρδη EBITDA Α’ 6μήνου 2020 πως δήθεν η πανδημία του COVID-19 ευθύνεται για στα 457.3 εκατ. ευρώ από 9.3 εκατ. ευρώ το αντίστοιχο την κρίση αυτή, όχι μόνο δεν στέκει στους αριθμούς, περυσινό διάστημα, ενώ για το 2019 ανακοίνωσε 798.9 εκατ. ευρώ από αλλά μάλλον περισσότερο προκαλεί τον κοινό νου. Συμπερασματικά, 184.4 εκατ. ευρώ το 2018. σύμφωνα και με τεχνικές αναλύσεις του συνδέσμου μας, η κρίση Οι συμβατικοί παραγωγοί από την πλευρά τους έχουν μάλλον να στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας εξαιτίας του κορωνοϊού ευθύνεται κ ερδίσουν, όπως προαναφέρθηκε, συνολικά από το νέο μοντέλο για περίπου 100 εκατ. ευρώ. Το πρόβλημα όμως στον ΕΛΑΠΕ είναι αγοράς, αφού θα εμπλουτίσουν το προϊοντικό τους χαρτοφυλάκιο με εξαιρετικά μεγαλύτερο και ίσως με την έναρξη του Target Model, η ακριβότερες της προημερήσιας αγοράς υπηρεσίες εξισορρόπησης, οποία ως παραδοχή πριν την μείωση του ΕΤΜΕΑΡ θα έπρεπε να έχει λόγω και του «νευρικού» χαρακτήρα των αγορών ηλεκτρισμού που ληφθεί υπόψη, γίνει ακόμη χειρότερο. Δυστυχώς ο ΔΑΠΕΕΠ που συντάσσει το μηνιαίο δελτίο παρακολούστερούνται υποδομών αποθήκευσης. Δεν πρέπει εδώ επιπλέον να παραγνωρίζεται και το γεγονός πως οι συμβατικοί θερμικοί παραγωγοί θησης του ΕΛΑΠΕ βάσει του οποίου λαμβάνονται αποφάσεις από την είναι ταυτόχρονα και προμηθευτές, δηλαδή διαθέτουν είτε απευθείας Πολιτεία, ακόμη και σήμερα δεν έχει συμπεριλάβει προβλέψεις υπό ε ίτε μέσω ενδοομιλικών εταιρικών σχημάτων καθετοποίηση και συνθήκες Target Model, ενώ ο χρονικός του ορίζοντας από 2ετία στο πρόσβαση την λιανική. Με τον τρόπο αυτό ο ενδιάμεσος σταθμός παρελθόν έχει ευτελιστεί μόλις σε 3μηνο. Η δυσκολία που επικαλείται της χονδρεμπορικής αγοράς υπό την οποιαδήποτε μορφή ή/και τιμές ο διαχειριστής στο να προβλέψει τις χρηματοροές του λογαριασμού της καθίσταται οικονομικά μάλλον αδιάφορος για αυτούς. Για τις υπό το νέο μοντέλο αγοράς δεν δύνανται να αποτελέσουν δικαιολογία. καθετοποιημένες αυτές επιχειρήσεις μακροοικονομικά ουσία έχει το Το Target Model λειτουργεί σε μια σειρά από χώρες εντός ΕΕ ήδη για αρχικό και το τελικό σημείο της διαδρομής του ηλεκτρικού ρεύματος χρόνια, οπότε με βάση την εμπειρία και τα στατιστικά στοιχεία τους θα ως προϊόντος τους, ήτοι το κόστος παραγωγής του και η τελική λιανική μπορούσαν να τεθούν για το δελτίο κάποιες ικανοποιητικά ασφαλείς τιμή πώλησης του στον καταναλωτή. παραδοχές. Δυστυχώς το ότι δεν επιχειρήθηκε καν κάτι τέτοιο, παρότι Στον αντίποδα σε ότι αφορά τις ΑΠΕ τα πράγματα προοιωνίζονται υπήρξε άπλετος χρόνος προετοιμασίας, εκθέτει τον διαχειριστή.

64

επιχειρείν 2020


άρθρο

E

Οι επενδύσεις σε αγροπεριβαλλοντικές υποδομές θωρακίζουν το μέλλον της ελληνικής γεωργίας Η κλιματική κρίση, ο κίνδυνος της απερήμωσης και η δραματική ταπείνωση του υδροφόρου ορίζοντα που οδηγεί στο φαινόμενο της υφαλμύρωσης καθιστούν επείγουσα την ανάγκη εφαρμογής ενός εθνικού σχεδίου ανασυγκρότησης των αγροπεριβαλλοντικών υποδομών, που θα συμβάλει στην προστασία και τον εξορθολογισμό της χρήσης φυσικών πόρων όπως του νερού, στη μείωση του κόστους παραγωγής και σε πολλές περιπτώσεις στην προστασία από τα πλημμυρικά φαινόμενα. Οι αγροτικές υποδομές σε πολλές περιοχές της χώρας μετρούν ήδη 6 και 7 δεκαετίες ζωής. Έχοντας πλήρη συνείδηση της εικόνας που επικρατεί στον πρωτογενή τομέα, ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έθεσε από την πρώτη στιγμή της νέας διακυβέρνησης ψηλά στην ατζέντα το θέμα της ορθολογικής αξιοποίησης των υδάτινων πόρων με τρόπο που θα διασφαλίζει τόσο την προστασία του περιβάλλοντος όσο και την εξυπηρέτηση των αναγκών των Ελλήνων αγροτών. Στον πρωτογενή τομέα καταναλώνεται το 81% της συνολικής κατανάλωσης νερού σε όλη τη χώρα, έναντι 38% κατά μέσο όρο στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Αξιοποιούμε μόλις το 11% της ετήσιας βροχόπτωσης, ενώ στην άρδευση χρησιμοποιούμε σε ποσοστό άνω του 60% υπόγεια υδατικά αποθέματα. Η εικόνα στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες είναι η ακριβώς αντίστροφη. Για παράδειγμα στην Ισπανία, μια χώρα με παρόμοια κλιματικά χαρακτηριστικά, το 77% του νερού προς άρδευση προέρχεται από τα επιφανειακά ύδατα και μόλις το 23% από τα υπόγεια. Από την πρώτη στιγμή που αναλάβαμε την ευθύνη του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, σε στενή συνεργασία με την Τοπική Αυτοδιοίκηση και τους παραγωγικούς φορείς του πρωτογενούς τομέα, θέσαμε ως μια από τις βασικές προτεραιότητες της αγροτικής πολιτικής την ανασυγκρότηση των αγροπεριβαλλοντικών υποδομών. Μικρά φράγματα, λιμνοδεξαμενές, ταμιευτήρες, κλειστά αρδευτικά δίκτυα, ψηφιακές εφαρμογές για την εξ αποστάσεως διαχείριση της ροής του νερού και ελέγχου της ποιότητας του, αποτελούν τα εργαλεία που θα διασφαλίσουν τη μετάβαση του ελληνικού αγροτικού τομέα σε μία νέα περίοδο που θα διακρίνεται για την παραγωγή εξαιρετικά ποιοτικών προϊόντων, με τη γενικευμένη εφαρμογή των πρακτικών γεωργίας ακριβείας και την ορθολογική χρήση του νερού και άλλων εισροών όπως είναι τα φυτοφάρμακα και τα λιπάσματα. Αυτά τα εργαλεία θα ενισχύσουν ραγδαία την ανταγωνιστικότητα των Ελλήνων αγροτών και ταυτόχρονα την ανθεκτικότητα τους απέναντι στα ακραία φαινόμενα της κλιματικής κρίσης. Θα συμβάλλουν καθοριστικά στην αποκλιμάκωση του κόστους παραγωγής, που στη χώρα μας παρουσιάζει ανοδική τάση, μειώνοντας τα κόστη ενέργειας και άρδευσης. Ειδικότερα για το κόστος ενέργειας επισημαίνεται ότι ανέρχεται στα διπλάσια επίπεδα (ως ποσοστού του κόστους παραγωγής) σε σύγκριση με τις άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σημαντικές επενδύσεις σε αγροπεριβαλλοντικές υποδομές θα πραγματοποιηθούν στην Περιφέρεια Θεσσαλίας. Αποτελούν τη μόνη ρεαλιστική και αποτελεσματική επιλογή που μπορεί να απενεργοποιήσει την «οικολογική βόμβα» του Θεσσαλικού κάμπου που τροφοδοτείται από την υπεράντληση των υπόγειων υδατικών αποθεμάτων, την υφαλμύρωση και την υποβάθμιση της ποιότητας των εδαφών. Ο σχεδιασμός περιλαμβάνει ταμιευτήρες, έργα βελτίωσης αρδευτικών δικτύων, εκσυγχρονισμού γεωτρήσεων, κατασκευής υπόγειων αγωγών και εγκατάστασης συστημάτων εξοικονόμησης ενέργειας και νερού. Για την υλοποίηση αυτών των σημαντικών

Γράφει o Κώστας Σκρέκας

Υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων

έργων εξετάζουμε τη δυνατότητα χρηματοδότησής τους από το ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάκαμψης. Η αντιμετώπιση του υδατικού ελλείμματος του Θεσσαλικού κάμπου απαιτεί ριζοσπαστικές λύσεις. Λύσεις που θα εγγυώνται το αύριο της γεωργικής παραγωγής, χωρίς όμως να αποβαίνουν εις βάρος του περιβάλλοντος. Αυτή την επιλογή προωθεί η Κυβέρνησή μας εντός του πλαισίου που έχει θέσει ο Πρωθυπουργός. Διερευνούμε επίσης τις βέλτιστες λύσεις για τη μερική αξιοποίηση των πλημμυρικών νερών του Αχελώου, ώστε να υδροδοτηθεί ο κάμπος με τρόπο που δεν θα διακινδυνεύει την προστασία της βιοποικιλότητας και της οικολογικής ισορροπίας της ευρύτερης περιοχής. Δυστυχώς, η υπόθεση του Αχελώου έχει γίνει εδώ και χρόνια ένα πολύπλοκο κουβάρι που θέλει πολύ χρόνο και τους κατάλληλους χειρισμούς για να ξεμπλέξει. Ως Κυβέρνηση διαθέτουμε την πολιτική βούληση να προχωρήσουμε τις αναγκαίες παρεμβάσεις ώστε να δώσουμε μια νέα πνοή στον πρωτογενή τομέα. Στην περίοδο της πανδημίας του κορωνοϊού, που τώρα διανύουμε, αποδείχθηκε ότι μια χώρα για να καταφέρει να αντέξει σε περιόδους κρίσεων, χρειάζεται μια ισχυρή παραγωγική βάση, δηλαδή ισχυρό αγροτικό τομέα και μεταποίηση αγροτικών προϊόντων. Θέτουμε τον πρωτογενή τομέα στο επίκεντρο του παραγωγικού μετασχηματισμού της ελληνικής οικονομίας, του νέου «πράσινου» και ψηφιακού παραγωγικού μοντέλου που θέλουμε να δημιουργήσουμε στη χώρα. Η αναβάθμιση του αγροτικού τομέα είναι απαραίτητη προϋπόθεση για να κρατήσουμε την ελληνική ύπαιθρο ζωντανή και να σταματήσουμε οριστικά το φαινόμενο της εγκατάλειψης, της ερήμωσης των χωριών μας. Με σύγχρονες υποδομές που θα βελτιώσουν την ανταγωνιστικότητα της αγροτικής παραγωγής και την ανθεκτικότητά της απέναντι στην κλιματική αλλαγή. Με αγροτικά προϊόντα ποιοτικά και ασφαλή, που θα κατέχουν ηγετική θέση στις αγορές και θα διασφαλίζουν υψηλά εισοδήματα για τους Έλληνες αγρότες. Με ένα ανοιχτό και προσβάσιμο σε όλους σύστημα γεωργικών συμβούλων, αλλά και μια νέα μεταρρύθμιση στην εκπαίδευση και την κατάρτιση των αγροτών μας. Με αυτά τα «υλικά» οικοδομούμε τη γεωργία του μέλλοντος που θα αποτελεί πηγή ανάπτυξης και ευημερίας για όλους τους Έλληνες αγρότες.

επιχειρείν 2020

65


άρθρο

E

Μια επιχειρηματική προοπτική και για τους αγρότες Σήµερα η αδυναµία κατασκευής αγροτικών φωτοβολταϊκών λόγω κατάληψης των δικτύων του ∆Ε∆∆ΗΕ πλήττει µια επιχειρηµατική δραστηριότητα και προοπτική για τους αγρότες.

Γράφει ο Κώστας Σπανούλης Πρόεδρος Πανελλήνιου Συνδέσμου Αγροτικών Φωτοβολταϊκών

Στην Ελλάδα που ο αγροτικός πληθυσμός αγγίζει το 8%, παράγει μόλις το 1% της ηλεκτρικής ενέργειας από Α.Π.Ε., σε αντίθεση με τη Γερμανία όπου το 16% της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από Α.Π.Ε. παράγεται από αγρότες, ενώ μόλις το 1% του πληθυσμού της είναι αγρότες! (βλ. γράφημα). Βάσει των Ν. 4254/2014 (netmetering), Ν. 4602/2019 (Φ/Β Σταθμοί έως 500 kW) και Ν. 4643/2019 (25% αυτοπαραγωγή-75% πώληση ηλ. Ενέργειας), δίνεται στους αγρότες η δυνατότητα εγκατάστασης Φ/Β Μονάδων, συμβάλλοντας έτσι στον Εθνικό Σχεδιασμό για τη Κλιματική Αλλαγή (ΕΣΕΚ) όπου έως το 2032, το 35% της καταναλισκόμενης ενέργειας της χώρας θα παράγεται από ΑΠΕ (έναντι του 18% που είναι σήμερα). ∆υστυχώς όμως, μέχρι σήμερα, πόσο μάλλον μελλοντικά, κανένας αγρότης δεν δύναται να κατασκευάσει Φ/Β Σταθμό καθώς δεν έχει πρόσβαση σε ανοικτό δίκτυο λόγω κατάληψης από μεγάλα έργα λίγων εταιρειών, πολλές εξ’ αυτών ούτε καν ελληνικών συμφερόντων και εικονικών ενεργειακών κοινοτήτων. Επειδή: • Τα δίκτυα δεν φύτρωσαν στην ύπαιθρο αλλά κατασκευάστηκαν από τους αγρότες, μέσω του αγροτικού εξηλεκτρισμού ή με ιδίαν συμμετοχή, συνδέοντας ακόμη και τις κεντρικές γραμμές μεταξύ των χωριών. • Οι αγρότες μόνο για τις αγροτικές τους δραστηριότητες καταναλώνουν το 14% της ετήσιας καταναλισκόμενης ενέργειας της χώρας. • Είναι επιτακτική ανάγκη να παραμείνει ο αγροτικός κόσμος στην ύπαιθρο συνεχίζοντας να παράγει αγροτικά προϊόντα αξίας πάνω από 5 δις ευρώ. • Η αγροτική δραστηριότητα μειώνει την ανεργία, στηρίζει τον δευτερογενή τομέα έχοντας επίδραση σε πάνω από 100 επαγγέλματα, κρατά τις επαρχιακές πόλεις ζωντανές, δημιουργεί αλυσίδα αξίας και εθνικό προϊόν. • Η παραμονή του αγροτικού κόσμου στις επαρχιακές πόλεις είναι

66

επιχειρείν 2020

υψίστης σημασίας ακόμη και για εθνικούς λόγους. Είναι επιτακτική ανάγκη, να δοθεί ουσιαστικά και πρακτικά στους κατ’ επάγγελμα αγρότες δυνατότητα κατασκευής Φ/Β Σταθμών ως δευτερεύουσα αγροτική δραστηριότητα με τα επιπλέον έσοδα που προκύπτουν να συμβάλλουν στη συνέχιση της φυτικής, ζωικής, αλιευτικής παραγωγής και στην εξόφληση των υποχρεώσεων έναντι του κράτους δίνοντας παράλληλα κίνητρα εγκατάστασης νέων αγροτών. Λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω, προτείνουμε: Να οριστεί και να δοθεί ποσοστό επί του συνόλου των MW που έχουν το δικαίωμα να κατασκευαστούν (35% των ΑΠΕ έως 2032) στους κατ’ επάγγελμα αγρότες για νέες φωτοβολταϊκές μονάδες έως 500 kW, βάσει του νόμου 4602/2019, άρθρο 72 πίνακας 30, καθώς και για φωτοβολταϊκές μονάδες αυτοπαραγωγής (άρθρο 62 Ν. 4643/2019). Το ποσοστό να αφορά σε έργα με σταθερή τιμή πώλησης. Εξάλλου με τον Ν. 3851/2010 δόθηκε ποσόστωση για 730 MW αγροτικών Φ/Β έως το 2020 με 18μηνη περίοδο κατασκευής. Να δοθεί η δυνατότητα εγκατάστασης στο ίδιο αγροτεμάχιο και κυρίως σε γη χαμηλής παραγωγικότητας δύο και πλέον φωτοβολταϊκών μονάδων ισχύος έως 500 kW εκάστη από επάγγελμα αγρότες έως τη πλήρη κάλυψη του αγροτεμαχίου δημιουργώντας με τον τρόπο αυτό υποδομές σε οικονομικά ασθενείς περιοχές. Αντίστοιχα, στα αγροτεμάχια υψηλής παραγωγικότητας μέχρι την επίτευξη συνολικής ισχύος 1 MW. Την τροποποίηση του νόμου 3874/2010 (Μητρώο Αγροτών και Αγροτικών Εκμεταλλεύσεων) και ειδικότερα των παραγράφων ∆«Αγροτική εκμετάλλευση» και «Αγροτική δραστηριότητα», του άρθρου 2 και του άρθρου 9 ως προς τα εξής: • ∆ιαχείριση μονάδων ΑΠΕ των κατ’ επάγγελμα αγροτών συνολικής ισχύος έως 500kW βάσει του νόμου 4602/2019, συμπεριλαμβανομένωνκαιτων υφιστάμενων αγροτικών φωτοβολταϊκών ισχύος έως 100kw • Εισόδημα από την πώληση Ηλεκτρικής Ενέργειας φωτοβολταϊκών σταθμών αγροτών, ισχύος έως 500 kW. • ∆ιαχείριση φωτοβολταϊκών μονάδων αυτοπαραγωγής κατ’ επάγγελμα αγροτών net-metering βάσει νόμου 4643/2019 • Εισόδημα από την πώληση του 75% της παραχθείσας ηλεκτρικής Ηλεκτρικής Ενέργειας, από φωτοβολταϊκούς σταθμούς αυτοπαραγωγής. Πολλά έργα σε πολλούς και όχι όλα τα έργα σε λίγους.



E

Η ελληνική γεωργία και αγροδιατροφή μετά την πανδημία Η πανδηµία της Covid-19 είχε άµεσες, παράπλευρες, βραχυχρόνιες και µακροχρόνιες επιπτώσεις στο σύστηµα αγροδιατροφής, τοπικά και σε παγκόσµιο επίπεδο. Κάποιες από τις επιπτώσεις τις πανδηµίας στην αγροδιατροφή µπορεί να µείνουν µαζί µας για πολύ µεγάλο διάστηµα –ίσως και για πάντα.

Η πανδημία ενίσχυσε την αντίληψή μας για τον σημαντικό ρόλο της παραγωγής και διανομής τροφίμων στο περιβάλλον, στο κλίμα και στην οικονομική ανάπτυξη και συνέβαλε σημαντικά στη διαμόρφωση της νέας κοινής αγροτικής πολιτικής (ΚΑΠ). Όπως κάθε κρίση, μαζί με την καταστροφή, η πανδημία δίνει μια ευκαιρία για την ελληνική γεωργία και διατροφή. Θα ήταν χρήσιμο, αυτή την φορά, αυτή η κρίση να μην αφεθεί να πάει χαμένη. Δύο ήταν οι μεγάλοι επικείμενοι κίνδυνοι που εκφράστηκαν όταν ξέσπασε η πανδημία Covid-19: η ασφάλεια τροφίμων και η επισιτιστική επάρκεια. Τα περιοριστικά μέτρα που έλαβαν οι περισσότερες κυβερνήσεις του πλανήτη δημιούργησαν εμπλοκές και καθυστερήσεις στις παγκόσμιες εφοδιαστικές αλυσίδες τροφίμων, στις μεταφορές και στη μετακίνηση εργατικού προσωπικού. Σε σημαντικό βαθμό επηρεάστηκε και θα συνεχίσει να αλλάζει η δομή της ζήτησης, ενώ δεν επηρεάστηκε παρά ελάχιστα η συνολική προσφορά των τροφίμων. Σε πολλά κέντρα αποφάσεων πολιτικής η σφραγίδα της πανδημίας στην αγροτική πολιτική ίσως μείνει ανεξίτηλη, κυρίως επειδή επιβεβαίωσε την επιλογή προς την αειφόρο ανάπτυξη. Μια τέτοια πολιτική είναι και η στρατηγική «Απ’ το Αγρόκτημα στο Πιάτο» (ΑΑΣΠ) της Ε.Ε.. Κατά πόσο όλα αυτά θα επηρεάσουν την παραγωγή και διανομή τροφίμων και το αγροτικό εισόδημα, είναι κάτι που δεν το γνωρίζουμε με ακρίβεια ακόμη. Καθώς η πανδημία είναι πάρα πολύ πρόσφατη και τα οικονομικά στοιχεία ελάχιστα, επιχειρούμε μια ανάλυση των επιπτώσεων της πανδημίας στην ελληνική αγροδιατροφή, εξετάζοντας πώς εξελίχθηκε ο συγκεκριμένος τομέας μέσα από την οικονομική κρίση της δεκαετίας 2008-2017. Παρά το ότι οι δύο κρίσεις δεν είναι κατ’ αρχήν όμοιες, είναι και οι δυο εξωγενείς και επηρέασαν κατά ένα μεγάλο βαθμό το εισόδημα και άρα τη ζήτηση. Έτσι τα μαθήματα από την οικονομική κρίση μπορούν να χρησιμοποιηθούν και ως διδάγματα για την τρέχουσα κρίση της πανδημίας η οποία, την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές, δεν έχει περάσει ακόμη.

68

επιχειρείν 2020

Γράφει ο Κώστας Καραντινινής

Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Γεωπονικών Επιστημών Σουηδίας (SLU)

Ασφάλεια και εξασφάλιση τροφίμων Η πανδημία λειτούργησε ως μεγεθυντικός φακός για να ξανακοιτάξουμε με προσοχή τον τρόπο που παράγονται, μεταποιούνται και καταναλώνονται τα τρόφιμα παγκοσμίως. Πώς αυτές οι μέθοδοι και τα συστήματα παραγωγής επιβαρύνουν το περιβάλλον, αλλάζουν το κλίμα ενώ ταυτόχρονα φτάνουν καθημερινά και μπαίνουν στο σπίτι, στο πιάτο και στο σώμα κάθε κατοίκου του πλανήτη. Ή μάλλον, πιο σωστά, σχεδόν κάθε μέρα και σχεδόν κάθε ανθρώπου, διότι 690 εκατομμύρια άνθρωποι (8,9% του παγκόσμιου πληθυσμού) πηγαίνουν να κοιμηθούν νηστικοί κάθε βράδυ, 9 εκατομμύρια άνθρωποι πεθαίνουν κάθε χρόνο από πείνα και το ένα τρίτο από αυτούς τους θανάτους είναι θάνατοι παιδιών. Η γεωργία και οι γεωργοί κατάφεραν μέσα στις 10 χιλιετίες που υπάρχει αγροτική παραγωγή να παράγουν αρκετά τρόφιμα για να θρέψουν τον πλανήτη. Το σύστημα αγροδιατροφής και το ευρύτερο παγκόσμιο οικονομικό σύστημα, όμως, δεν καταφέρνει πάντα να διανέμει την παραγόμενη τροφή σε όσους την έχουν ανάγκη, ενώ ένα τρίτο της παραγωγής τροφίμων χάνεται σε κάποιο στάδιο από το χωράφι έως το πιάτο. Ταυτόχρονα η γεωργία είναι υπεύθυνη για την έκλυση του 10% των αερίων του θερμοκηπίου και σε μεγάλο βαθμό για την επιβάρυνση των υπόγειων και επιφανειακών υδάτων με νιτρικά και άλλες βλαβερές για τον άνθρωπο, τα ζώα και τα φυτά ουσίες. Η πανδημία μας ώθησε να ξανακοιτάξουμε τον ρόλο της γεωργίας, το πόσο απαραίτητη είναι για τη ζωή στον πλανήτη και πώς


άρθρο

μπορεί να συνεχίσει να είναι, ενώ ταυτόχρονα μπορεί να βελτιώσει το περιβάλλον, το κλίμα και να συμβάλει στην αειφόρο ανάπτυξη. Το σύστημα διατροφής είναι πιθανόν συνυπεύθυνο για την εμφάνιση της Covid-19, οπότε μια αναμόρφωσή του είναι μέρος της λύσης. Παρότι όλοι συγκλίνουν στο ότι η αφετηρία της εξάπλωσης του κορωνοϊού που προκάλεσε την πανδημία Covid-19, ήταν μια «υγρή» αγορά τροφίμων στην Κίνα, οι υπεύθυνες αρχές (Π.Ο.Υ., E.F.S.A.) γρήγορα καθησύχασαν τους αρμόδιους εθνικούς φορείς και τους πολίτες, ότι δεν υπάρχει θέμα μετάδοσης του ιού μέσω της κατανάλωσης τροφής. Παραμένει όμως ζητούμενο κατά πόσο το σύστημα παραγωγής, διανομής και κατανάλωσης τροφίμων, οι μέθοδοι και οι εισροές που χρησιμοποιούνται, είναι συνυπεύθυνα για τη δημιουργία πανδημιών σαν αυτή της Covid-19 και άλλων παλαιότερα (π.χ. ο ιός SARS το 2003, ο MERS το 2012). Αν και δεν έχει επιβεβαιωθεί επίσημα, και ο νέος κορωνοϊός είναι πιθανόν να προέρχεται από ζώα, μάλλον άγρια. Tο 60% των ασθενειών παγκοσμίως έχουν ζωική προέλευση, το 75% από τις νεοεμφανιζόμενες ασθένειες έχουν μεταπηδήσει από ζώα σε ανθρώπους, οι περισσότερες από αυτές έμμεσα μέσω του συστήματος διατροφής (UNEP, 2020). Για τον λόγο αυτό οι μεγάλοι παγκόσμιοι οργανισμοί (FAO-OIE-WHO) υιοθετούν μια ολιστική προσέγγιση και καλούν για ένα παγκόσμιο σύστημα «μίας υγείας» (one health) που συνδυάζει τις επιστήμες της ιατρικής, της κτηνιατρικής και της περιβαντολλοντολογίας. Ένα αειφόρο σύστημα αγροδιατροφής είναι μέρος αυτής της ολιστικής προσέγγισης. Η επάρκεια τροφίμων όμως παραμένει ζητούμενο. Το Παγκόσμιο Πρόγραμμα Τροφίμων των Ηνωμένων Εθνών κρούει έντονα τον κώδωνα του κινδύνου για επικείμενη επέκταση της ασιτίας και τον κίνδυνο θανάτων σε 55 χώρες και σε ένα σύνολο 265 εκατ. ανθρώπων στην Αφρική και στην Ασία. Στις ανεπτυγμένες χώρες παρατηρήθηκαν τοπικά προβλήματα επισιτισμού σε ευπαθείς ομάδες που επηρεάστηκαν κυρίως λόγω οικονομικής αδυναμίας και προσέφυγαν σε τράπεζες τροφίμων. Ως ένα βαθμό τα προβλήματα επάρκειας μετριάστηκαν καθώς οι

E

κυβερνήσεις των περισσότερων χωρών έθεσαν την ασφάλεια και την επάρκεια των τροφίμων σε ύψιστη προτεραιότητα και πήραν μέτρα που θα επέτρεπαν την απρόσκοπτη και ασφαλή μεταφορά τροφίμων. Μετά από κάποιους δισταγμούς, η Ε.Ε. ανακοίνωσε τον Απρίλιο έκτακτα μέτρα αποθήκευσης πλεονασμάτων και αντίστοιχα κονδύλια -καθώς και «πράσινους διαδρόμους»- για τη διευκόλυνση των μεταφορών στα ενδοκοινοτικά σύνορα. Ζήτηση και εφοδιαστική αλυσίδα τροφίμων Τέσσερις σημαντικές αλλαγές γίνονται σταδιακά εμφανείς στην αγροδιατροφή που έχουν επιπτώσεις περισσότερο στη δομή παρά στον όγκο της ζήτησης: οι καταναλωτικές προτιμήσεις, το εισόδημα, οι διακοπές στις εφοδιαστικές αλυσίδες και η αβεβαιότητα. Η πρωτογενής παραγωγή στη γεωργία επηρεάστηκε λιγότερο σε σχέση με άλλους τομείς της οικονομικής δραστηριότητας, όπως η υγεία, ο τουρισμός, η εστίαση, οι μεταφορές, πάνω στους οποίους η πανδημία, και κυρίως τα μέτρα περιορισμού που πάρθηκαν για τον περιορισμό της παγκοσμίως, είχαν συγκλονιστικές επιπτώσεις. Δεν πρέπει να εκπλήσσει το γεγονός αυτό, αφού από τη φύση της η αγροτική παραγωγή είναι ανελαστική σε τέτοιου είδους εξωγενή σοκ, που άλλωστε επηρέασαν περισσότερο τη ζήτηση και τα κανάλια διανομής, παρά την πρωτογενή παραγωγή. Οι εξαιρέσεις σ’ αυτό αφορούσαν σε ελλείψεις στη συλλογή κάποιων προϊόντων εντάσεως εργασίας, όπως τα φρούτα και λαχανικά, όπου τα εργατικά χέρια είναι συνήθως αλλοδαποί, η μετακίνηση των οποίων περιορίστηκε λόγω των μέτρων. Τέτοια προϊόντα ήταν οι φράουλες, τα ροδάκινα, κ.ά. Στην Ελλάδα, κάποιοι κλάδοι, όπως τα καλλωπιστικά άνθη και η προβατοτροφία, επηρεάστηκαν λόγω κατάρρευσης της εποχικής ζήτησης κατά την περίοδο του Πάσχα. Η μείωση του εισοδήματος των καταναλωτών που επέφερε η πανδημία θα έχει σοβαρότερες επιπτώσεις στο μέλλον. Χαμηλότερο εισόδημα σημαίνει στροφή προς φθηνότερο τρόφιμο, κυρίως κατανάλωση στο σπίτι και λιγότερο εκτός. Επίσης παρατηρείται μια αύξηση της κατανάλωσης τροφίμων που θεωρούνται ότι ενισχύουν το ανοσοποιητικό σύστημα. Η μεγάλη αλλαγή στην κατανάλωση τροφίμων

επιχειρείν 2020

69


E έγινε εμφανέστερη κατά τη διάρκεια της πανδημίας με το κλείσιμο ουσιαστικά όλων των HORECA (ξενοδοχεία, εστιατόρια, catering), γενικά των χώρων φαγητού «έξω» με εξαίρεση κατά ένα μέρος των «ντελίβερι». Αυτό ίσως δεν έχει μεγάλες επιπτώσεις στη συνολική κατανάλωση θερμίδων, πρωτεϊνών και άλλων θρεπτικών συστατικών απαραίτητων για τη ζωή, αλλάζει όμως σημαντικά τη διάρθρωση της κατανάλωσης τροφής. Για παράδειγμα, παρατηρήθηκε παγκόσμια σημαντική μείωση στην κατανάλωση πατάτας, κάποιων γαλακτοκομικών, των ψαριών, όπως και των αλκοολούχων. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Αμπελουργίας και Οίνου (OIV) προβλέπει «μεταπολεμικές» συνθήκες μετά την πανδημία και το κλείσιμο της HORECA που αναμένεται να επιφέρει μείωση έως και 35% σε όγκο και έως 50% σε αξία της κατανάλωσης κρασιού στην Ευρώπη. Οι εξαιρετικές συνθήκες που προκλήθηκαν στις διεθνείς αγορές προκάλεσαν επίσης μεταβολές στις εξαγωγές, κάποιες από τις οποίες ήταν θετικές για την Ελλάδα, τουλάχιστον το πρώτο τετράμηνο 2020. Μειώθηκαν και τα δύο σκέλη του εμπορικού ισοζυγίου, με τις εξαγωγές να υποχωρούν λιγότερο από τις εισαγωγές, ώστε το εμπορικό ισοζύγιο (εκτός πετρελαιοειδών) σε σχέση με το αντίστοιχο ισοζύγιο Μαΐου του 2019 να εμφανίζει μείωση κατά -12,7%, ενώ στο πεντάμηνο Ιανουάριος-Μάϊος εμφανίζεται λιγότερο βελτιωμένο (μείωση μόνο κατά -1,7%) (Πίνακας 1). Στη βελτίωση αυτή συνέβαλαν σημαντικά οι εξαγωγές ποτών, καπνού και λαδιών, ενώ οι εξαγωγές τροφίμων αυξήθηκαν οριακά το πρώτο τρίμηνο και σταθεροποιήθηκαν τον Απρίλιο-Μάιο. Ειδικά το διάστημα Ιανουαρίου-Απριλίου 2020, οι εξαγωγές κάποιων φρούτων και λαχανικών σημείωσαν σημαντική αύξηση. Τα ακτινίδια για παράδειγμα σημείωσαν ρεκόρ με αύξηση σε όγκο +25,8% και τα εσπεριδοειδή κατά +10%, τα αγγούρια +11%, ενώ οι εξαγωγές μήλων μειώθηκαν κατά -5%, όπως και φράουλας, σε σχέση με πέρυσι (ΥΠΑΑΤ). Είναι νωρίς να αποτιμηθούν κατά πόσο αυτές οι τάσεις είναι αποτέλεσμα της Covid-19. Οι μεταβολές αυτές δείχνουν μάλλον τις αβεβαιότητες της εφοδιαστικής αλυσίδας, όπου κάποιοι ανταγωνιστές, ίσως από τη Βόρεια Αφρική, την Τουρκία, την Ιταλία και άλλες χώρες, δεν μπόρεσαν να ανταποκριθούν στη ζήτηση την οποία κάλυψαν πολύ αποτελεσματικά οι Έλληνες εξαγωγείς, δείχνοντας έτσι αξιόλογη ευελιξία. Αυτό, σε συνδυασμό με την μείωση εξαγωγών μετά το πρώτο τρίμηνο, θα πρέπει να μελετηθούν προσεκτικά.

Ο τουρισμός παραμένει ο μέγας άγνωστος καθώς είναι πολύ νωρίς να γίνουν εκτιμήσεις. Οι διεθνείς αεροπορικές αφίξεις τον Ιανουάριο-Φεβρουάριο 2020 ήταν αυξημένες κατά 2,5% σε σχέση με το αντίστοιχο δίμηνο το 2019 (ΙΝΣΕΤΕ). Οι πτήσεις απαγορεύτηκαν στη συνέχεια. Σταδιακά οι διεθνείς πτήσεις στο αεροδρόμιο Αθηνών επιτράπηκαν από ορισμένες χώρες από την 15η Ιουνίου 2020 και για τα υπόλοιπα αεροδρόμια από 1η Ιουλίου. Η κατανομή των εσόδων από τουρισμό ανά τρίμηνο είναι: Q1: 4%, Q2: 26%, Q3: 59%, Q4:11% (IΝΣΕΤΕ). Ένα μέρος του πρώτου και σχεδόν ολόκληρο το δεύτερο τρίμηνο έχουν ουσιαστικά χαθεί, και δεν μπορεί να τα αντισταθμίσει η μικρή αύξηση των δύο πρώτων μηνών του έτους. Δυστυχώς, την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές, και οι πρώτες ενδείξεις για το τρίτο τρίμηνο δεν είναι ιδιαίτερα αισιόδοξες.

70

επιχειρείν 2020

άρθρο

Μία πρώτη εκτίμηση της συνεισφοράς του τουρισμού στην κατανάλωση τροφίμων μας δίνει ένα ποσοστό 6% (αν δεχτούμε ότι μια μονάδα ζήτησης είναι ένας άνθρωπος για ένα έτος και αν υποθέσουμε 30 εκατ. τουρίστες με 8 διανυκτερεύσεις κατά μέσο όρο). Επίσης αυτό το 6% της αύξησης του αριθμού καταναλωτών, και κατ’ επέκταση της συνολικής ζήτησης, δεν καλύπτεται απαραίτητα εξ ολοκλήρου από ελληνικά τρόφιμα, αφού ένα μέρος είναι εισαγόμενα καθώς η ελληνική παραγωγή και το σύστημα διανομής (logistics) δεν επαρκεί για την τροφοδοσία της τουριστικής ζήτησης σε τρόφιμα (ΙΝΣΕΤΕ). Άρα μια μείωση των τουριστικών αφίξεων δεν θα πρέπει να επηρεάσει την συνολική κατανάλωση ελληνικών τροφίμων πέρα από αυτό το 6% της συνολικής. Βέβαια θα πρέπει να λάβει κανείς υπόψη ότι οι υπολογισμοί αυτοί βασίζονται σε μέσους όρους και δεν λαμβάνουν υπόψη την διάρθρωση της συγκεκριμένης ζήτησης ποιοτικά, γεωγραφικά, και εποχιακά. Είναι προφανές ότι υπάρχει ένας αριθμός επιχειρήσεων αγροδιατροφής που εξαρτώνται άμεσα από τον τουρισμό και θα επηρεαστούν δραματικά έστω και από μια μέτρια μείωση του τουρισμού. Η αγροτική οικονομία της κρίσης Η πανδημία COVID-19 βρήκε την ελληνική γεωργία να ανακάμπτει από την χρηματοοικονομική κρίση του 2008-18 και να βρίσκεται περίπου στο σημείο που την συνάντησε η κρίση το 2008. Η πρωτογενής παραγωγή επηρεάστηκε ελάχιστα από την κρίση, ενώ η διατροφή, δηλαδή τα μετά την πρωτογενή παραγωγή τμήματα της αλυσίδας (μεταποίηση, διανομή, εστίαση) επηρεάστηκαν σημαντικά. Στην περίοδο της κρίσης η ελληνική γεωργία επέδειξε αξιοσημείωτη σταθερότητα σε σχέση με την υπόλοιπη οικονομία της χώρας. Eνώ το προϊόν και η αξία της πρωτογενούς γεωργικής παραγωγής μειώθηκε, αυτό έγινε σε πολύ μικρότερο βαθμό από ό,τι η οικονομία στο σύνολό της. Κυρίως λόγω της πτώσης του συνολικού ΑΕΠ, η συμμετοχή της προστιθέμενης αξίας της γεωργίας (χωρίς τη δασοκομία, αλιεία και θήρα), στην εθνική εγχώρια προστιθέμενη αξία αυξήθηκε κατά σχεδόν μία ποσοστιαία μονάδα μεταξύ 2008-2019, από 2,82% σε 3,6% (είχε φτάσει το 3,82% το 2015) (Διάγραμμα 1). Αντίθετα, η συμμετοχή της διατροφής (μεταποίηση, διανομή, εστίαση), μειώθηκε μετά το 2010 αρχικά ενώ δείχνει σημεία ανάκαμψης (4,6% το 2017, από 6,1% το 2010). Το ίδιο συνέβη και με το σύνολο της αγροδιατροφής, που το 2017 βρέθηκε στο επίπεδο του 2008 (8,4%). Η διαφορετική συμπεριφορά αυτών των τμημάτων της αγροδιατροφικής αλυσίδας απαιτεί προσεκτικότερη ανάλυση όπως θα δούμε παρακάτω.

Η μετά την πρωτογενή παραγωγή διατροφή υπέφερε σημαντικά κατά τη διάρκεια της κρίσης, επιδεικνύοντας μια μείωση -37% (από


Τσίπουρο Τυρνάβου

το Συνεταιριστικό με ή χωρίς

η επιλογή είναι δική σας!

ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ ΟΙΝΟΠΟΙΗΤΙΚΟΣ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΟΣ ΤΥΡΝΑΒΟΥ

www.tirnavoswinery.gr


E €11,7 δισ. σε €7,4 δισ.) στην περίοδο 2008-17 (Διάγραμμα 2). Η μεγαλύτερη μείωση παρατηρήθηκε στην εστίαση, που μειώθηκε κατά -75% (από €2,1 δισ. σε €0,5 δισ.), ενώ η διανομή μειώθηκε κατά -41% και η μεταποίηση κατά -11%. Αυτό οφείλεται κυρίως στις αντίστοιχες εισοδηματικές ελαστικότητες ζήτησης των τομέων αυτών, με την πρωτογενή παραγωγή να παρουσιάζει τη χαμηλότερη ελαστικότητα –άρα και σταθερότητα. Οι γεωργικές εισροές είναι επίσης ανελαστικές και επέδειξαν, όπως και η γεωργική παραγωγή, μια αξιοσημείωτη σταθερότητα, μειούμενες μόνο κατά -3,5% κατά την περίοδο 2008-19. Κάποια στοιχεία του κόστους μειώθηκαν σημαντικά, όπως οι μισθοί (-39%) και οι αποσβέσεις (-17%), ενώ αυξήθηκαν σημαντικά οι φόροι (+180%), το κόστος ενέργειας (+13.5%) και oi ζωοτροφές (+4.4%). Να σημειωθεί ότι αυτά τα τρία αποτελούν και τα σημαντικότερα στοιχεία κόστους: η ενέργεια συμβάλει στο κόστος πρωτογενούς παραγωγής με 14,3%, οι ζωοτροφές με 25% και οι φόροι 6.7% (οι αποσβέσεις 14.3%). Το κόστος τριών πολύ σημαντικών εισροών της γεωργικής παραγωγής, οι σπόροι, τα λιπάσματα και τα φυτοφάρμακα (ΣΛΦ) μειώθηκαν ελάχιστα (-1,4%), ενώ και αυτά αποτελούν το 10% του κόστους. Συνοπτικά, το κόστος των τριών κατηγοριών εισροών (ΣΛΦ, ενέργεια και ζωοτροφές) που αποτελούν το 49,5% του συνολικού κόστους αγροτικής παραγωγής, αυξήθηκε κατά 5,6% την περίοδο 2008-2017.

Η χρηματοδότηση της γεωργίας είναι μια σημαντική παράμετρος για την ανάπτυξη της οικονομίας και για την ευημερία των αγροτών. Η Ελλάδα μετά τη χρηματοοικονομική κρίση αντιμετώπισε -και ως ένα βαθμό συνεχίζει να αντιμετωπίζει- προβλήματα ρευστότητας. Κατά συνέπεια τα επιτόκια είναι ιδιαίτερα υψηλά σε σχέση με το σύνολο της Ε.Ε. Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕ), τα επιτόκια για τη γεωργία στην Ελλάδα κυμαίνονται από 4-8,5%, είναι υψηλότερα στη γεωργία από τους άλλους τομείς και είναι από τα υψηλότερα στην Ε.Ε. Αυτό έχει σαν συνέπεια το κόστος των τόκων να είναι υψηλό. Στην Ελλάδα οι τόκοι είναι 1,8% του συνολικού κόστους με 1,5% στην Ε.Ε., ακόμη και όταν το συνολικό κόστος στην Ελλάδα είναι κατά 30% χαμηλότερο από τον μέσο όρο της Ε.Ε. Η ΕΤΕ στην έκθεσή της διαπιστώνει σημαντικό χρηματοδοτικό κενό στη γεωργία (ζήτηση-προσφορά δανείων) μεταξύ €4,5 και €14,3 δισ., που οφείλεται στην αβεβαιότητα, στις πολύ υψηλές απαιτήσεις για υποθήκες και στα υψηλά επιτόκια. Οι νέοι αγρότες είναι δυστυχώς αυτοί που αντιμετωπίζουν το μεγαλύτερο πρόβλημα. Στην έκθεση της ΕΤΕ τονίζεται ιδιαίτερα η έλλειψη ανταγωνισμού, αφού μία τράπεζα κατέχει το 85% της αγροτικής τραπεζικής αγοράς.

72

επιχειρείν 2020

άρθρο

Η ανελαστικότητα των συντελεστών κόστους μπορεί να είναι απόρροια πολλών παραγόντων, ένας εκ των οποίων είναι ίσως η ολιγοπωλιακή διάρθρωση της αγοράς εισροών και η εξάρτηση των αγροτών από το σύστημα διανομής εισροών, ή και των δύο, που δεν είναι ασύνδετα μεταξύ τους. Οι παραγωγοί, κυρίως λόγω έ λλειψης ρευστότητας, προμηθεύονται τις εισροές με πίστωση από τους διανομείς-γεωπόνους ή από τους αγοραστές του προϊόντος τους. Σε αυτές τις περιπτώσεις ο παραγωγός δεν έχει μεγάλη δύναμη στη διαμόρφωση της τιμής. Η περίπτωση της προμήθειας «έναντι» εισροών από τους αγοραστές του τελικού προϊόντος αποτελεί μια άτυπη μορφή συμβολαιακής παραγωγής. Η συμβολαιακή γεωργία με τη μεσολάβηση τράπεζας που χορηγεί την πίστωση είναι περισσότερο διαφανής, αλλά έχει επίσης κάποιο κόστος, ένα μέρος του οποίου είναι οι τόκοι που δεν είναι αμελητέοι, αλλά υπάρχει και σημαντικό συναλλακτικό κόστος που συνήθως δεν υπολογίζεται. Η διάρθρωση και η πορεία της ελληνικής αγροδιατροφής, συγκρινόμενη με αυτή της Ε.Ε. είναι αξιοσημείωτα διαφορετική, λαμβάνοντας υπόψη και τις διαφορετικότητες μεταξύ των 27 χωρών (Διάγραμμα 3). Στο σύνολο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η πρωτογενής και η δευτερογενής διατροφική αλυσίδα και οι εισροές αυξήθηκαν σημαντικά. Επειδή η προστιθέμενη αξία (μεταποίηση, διανομή, εστίαση) στην Ελλάδα είναι χαμηλή, η συμμετοχή της πρωτογενούς παραγωγής στο σύνολο της αγροδιατροφής είναι πολύ υψηλή στην Ελλάδα (50,6%), σε σχέση με το σύνολο της Ε.Ε. (23,9%). Επίσης, αν δούμε το επιχειρηματικό εισόδημα της γεωργίας (αφού αφαιρεθούν όλα τα κόστη) αυτό παρέμεινε σχετικά σταθερό στην Ελλάδα (βελτιώθηκε ελάχιστα, +1%) το 2017, ενώ στην Ε.Ε. αυξήθηκε κατά +19%. Οι επιδοτήσεις ΚΑΠ που ανέρχονται στα €2,353 δισ. το 2017, αποτελούν το 45,5% του επιχειρηματικού εισοδήματος (46,75% στο σύνολο της ΕΕ).

Τα στοιχεία αυτά δείχνουν ότι η πρωτογενής παραγωγή και οι εισροές παρουσιάζονται σημαντικά ανελαστικές κατά την περίοδο της κρίσης, ενώ η μεταποίηση, διανομή και εστίαση επέδειξαν σημαντική ελαστικότητα και επηρεάστηκαν αρνητικά και σε σημαντικό βαθμό από την κρίση. Θα μπορούσαμε με σχετική ασφάλεια να προβλέψουμε ότι κάτι αντίστοιχο θα πρέπει να περιμένουμε και από την παρούσα κρίση μετά την πανδημία, εάν αυτή, όπως όλα δείχνουν, επηρεάσει αρνητικά το εισόδημα και τη ζήτηση και δεν έχει άλλες συνέπειες στην παραγωγή και διανομή που δεν μπορούμε να προβλέψουμε αυτή τη στιγμή.



E Τα κλάσματα της γεωργίας Τα συνολικά ποσά δεν βοηθούν πολύ στην ολοκληρωμένη αντίληψη της εικόνας ενός κλάδου ή μιας χώρας αν δεν ιδωθούν σε προοπτική και σύγκριση με άλλες χώρες. Η σύγκριση κάποιων μέσων όρων και κλασμάτων ανά εκμετάλλευση ή ανά εκτάριο για τη γεωργία στην Ελλάδα σε σχέση με το σύνολο της Ε.Ε. θα ήταν χρήσιμη. Στον Πίνακα 2 γίνεται προσπάθεια να αντιπαρατεθούν οι μέσοι όροι ανά εκτάριο και ανά εκμετάλλευση για την Ελλάδα και για το σύνολο της ΕΕ-27. Είναι σημαντικό ότι στην Ελλάδα η μέση εκμετάλλευση έχει περίπου την μισή έκταση (7,68 εκτ.) από τον μέσο όρο της ΕΕ-27 (14,76 εκτ.). Βέβαια, τα κλάσματα αυτά, όπως όλοι οι μέσοι όροι, είναι απλοποιητικά και δεν λαμβάνουν υπόψη εθνικές, κλαδικές, ούτε και διαχρονικές ιδιαιτερότητες, μπορούν όμως να μας βοηθήσουν να δούμε τη μεγάλη συγκριτική εικόνα και θα συμβάλουν ίσως στην κατάρριψη κάποιων αστικών και επαρχιακών μύθων. Σε κάθε περίπτωση για να γίνουν συγκρίσεις σε βάθος θα πρέπει να γίνουν κοιτώντας κάθε χώρα, κάθε κλάδο, ξεχωριστά.

Όταν εντάχθηκε η Ελλάδα στην τότε ΕΟΚ το 1981, στη γεωργία απασχολούνταν το 30% του εργατικού δυναμικού της χώρας και η γεωργική παραγωγή αποτελούσε το 25% του ΑΕΠ. Σήμερα η γεωργία απασχολεί το 12% του εργατικού δυναμικού και συμβάλει κατά 3,6% στην εθνική προστιθέμενη αξία. Αυτό είναι υψηλότερο από τον μέσο όρο της Ε.Ε. όπου στη γεωργία απασχολούνται μόνο το 4% και η συμμετοχή στο ΑΕΠ είναι 1,5%. Η μέση αγροτική εκμετάλλευση στην Ελλάδα αντιστοιχεί στη μισή έκταση από ό,τι στην Ε.Ε. Η μικρότερη έκταση ανά εκμετάλλευση προκαλεί και τις εξής διαφορές: Το επιχειρηματικό εισόδημα ανά εκμετάλλευση είναι τα 3/4 αυτού της Ε.Ε., ενώ ανά εκτάριο στην Ελλάδα είναι διπλάσιο από της Ε.Ε. Το συνολικό κόστος παραγωγής ανά εκτάριο στην Ελλάδα είναι 75% της Ε.Ε., ενώ το κόστος ανά εκμετάλλευση είναι περίπου το 1/3 της Ε.Ε. Η προστιθέμενη αξία της πρωτογενούς παραγωγής ανά εκτάριο είναι κατά 5% μεγαλύτερη από της Ε.Ε., ενώ είναι περίπου η μισή της Ε.Ε. ανά εκμετάλλευση. Η προστιθέμενη αξία διατροφής (μεταποίηση, διανομή και εστίαση) ανά εκτάριο είναι

74

επιχειρείν 2020

άρθρο

το 1/3 της Ε.Ε., και περίπου το 1/6 ανά εκμετάλλευση. Το τελευταίο έχει μεγαλύτερη σημασία αν λάβουμε υπόψη ότι στην Ε.Ε. η μισή σχεδόν παραγωγή (49%) διακινείται μέσω συνεταιρισμών, άρα και ένα αντίστοιχο ποσοστό της προστιθέμενης αξίας επιστρέφει στους ιδιοκτήτες-παραγωγούς, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό στην Ελλάδα είναι μόλις 8%. Το αγροτικό εισόδημα στην Ελλάδα εξακολουθεί να είναι συγκρίσιμο με της υπόλοιπης οικονομίας (87%) ενώ είναι μόνο 45% στην Ε.Ε. Η διαφορά αυτή οφείλεται περισσότερο στο χαμηλό μη-αγροτικό εισόδημα στην Ελλάδα σε σχέση με την Ε.Ε. Το αγροτικό εισόδημα στην Ελλάδα εξακολουθεί να είναι χαμηλότερο από αυτό της Ε.Ε., αλλά σε σχέση με το μη-αγροτικό εισόδημα της χώρας είναι συγκριτικά καλύτερα, ειδικά κατά την διάρκεια της κρίσης, όπου το μη-αγροτικό εισόδημα μειώθηκε, ενώ το αγροτικό παρέμεινε σχετικά σταθερό. Μια σύγκριση επίσης είναι σημαντική να τονιστεί, καθώς η συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων γεωργών ασκεί τη γεωργία χωρίς ιδιαίτερες συστηματικές γνώσεις, με μόνο εφόδιο την πρακτική εμπειρία. Μόλις 5,5% των Ελλήνων γεωργών έχουν παρακολουθήσει κάποια βασική εκπαίδευση (20,2% στην Ε.Ε.), ενώ ελάχιστοι έχουν πλήρη γεωργική εκπαίδευση. Επιδοτήσεις και ΚΑΠ Οι ενισχύσεις της ΚΑΠ άγγιξαν για πρώτη φορά τον Έλληνα γεωργό το 1981 και συνεχίζουν αδιάλειπτα μέχρι σήμερα. Με συντηρητικούς υπολογισμούς και αναγωγές τιμών, το σύνολο των ενισχύσεων στον αγροτικό τομέα στα 38 χρόνια συμμετοχής στην Ευρωπαϊκή Ένωση αθροιστικά ξεπερνάει τα €150 δισ., δηλαδή πάνω από το 80% ενός ετήσιου ΑΕΠ της χώρας (κάποιες εκτιμήσεις το ανεβάζουν πάνω από €180 δισ., δηλαδή ένα ολόκληρο ετήσιο ΑΕΠ). Το 2019 το σύνολο των ενισχύσεων για τη γεωργία ήταν €2,7 δισ., ή το 55,6% των ευρωπαϊκών πληρωμών στη χώρα (€4,9 δισ.). Από αυτά τα €2,1 δισ. (76,9%) είναι άμεσες ενισχύσεις που πληρώνονται ανά εκτάριο ή ζωική μονάδα στους παραγωγούς και άλλες ενισχύσεις ανά προϊόν (€69,6 εκατ.), ενώ τα υπόλοιπα είναι επενδύσεις για την αγροτική ανάπτυξη (€562 εκατ.). Αν υπολογίσουμε ότι η συνολική συμμετοχή της Ελλάδας στον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό ήταν €1,67 δισ. το 2018, ενώ οι συνολικές πληρωμές από την Ε.Ε. προς τη χώρα ανήλθαν στα €4,87 δισ. αυτό ανάγει την εθνική συμμετοχή για τη χρηματοδότηση των άμεσων πληρωμών της ΚΑΠ στα €723 εκατ., το οποίο αντιστοιχεί σε 67 ευρώ ετησίως (ή 18 λεπτά την ημέρα) ανά κάτοικο. Το υπόλοιπο 65% των ενισχύσεων της ελληνικής γεωργίας προέρχεται από εισφορές των Ευρωπαίων εταίρων. Οι άμεσες ενισχύσεις της ΚΑΠ αναλογούν σε €3.340 ανά δικαιούχο (632.540 δικαιούχοι). Το ποσό αυτό αντιστοιχεί περίπου στο μισό (45,6%) του συνολικού επιχειρηματικού εισοδήματος της γεωργίας. Η κατανομή όμως, των ενισχύσεων δεν είναι ομοιόμορφη. Μια προσεκτική ανάγνωση του Διαγράμματος 4 δείχνει ότι το 38,4% του συνόλου των άμεσων ενισχύσεων το επωφελείται το 6,6% των δικαιούχων με άμεση ενίσχυση άνω των €10.000 ετησίως. Την ίδια ώρα, το 47% των δικαιούχων με κάτω από €1.250 ενίσχυση ετησίως λαμβάνουν μόλις το 9,5% των ενισχύσεων. Αυτό δεν πρέπει να εκπλήσσει, αφού οι άμεσες ενισχύσεις βασίζονται στην έκταση ή στο ζωικό κεφάλαιο που έχει ο κάθε δικαιούχος και στα ιστορικά δικαιώματα που έχει κατοχυρώσει ο κάθε παραγωγός με βάση την παραγωγή του 2000-2002. Παρ’ όλα αυτά, η κατανομή των ενισχύσεων δεν είναι η χειρότερη στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Οι αντίστοιχοι συντελεστές Gini που μετρούν την απόκλιση από την ομοιόμορφη κατανομή είναι 0,75 για την Ε.Ε. και 0,59 για την Ελλάδα (όταν ο συντελεστής Gini είναι 1 δείχνει απόλυτη ανισοκατανομή ενώ το μηδέν δείχνει άριστα ισόμορφη κατανομή). Το ίδιο ισχύει και στην κατανομή της


ΦΥΤΩΡΙΑ

ΔΑΜΑΣΙΩΤΗΣ • καρυδιές Καλιφόρνιας

• µηχανική συγκοµιδή υπέρπυκνων

καλλιεργειών αµυγδαλιάς και ελιάς

• τεχνική υποστήριξη

(κλάδεµα, συγκοµιδή)

Φυτώρια

ΔΑΜΑΣΙΩΤΗΣ

Μανουσάκη 79 – Λάρισα, Τοποθεσία: Ιπποκράτης (Πέρα Μαχαλάς) Τηλ: 2410537587 • fax: 2410537931 • mob. 6993118474 & 6977537534 E-mail: contact@damasiotis.eu • Web: http://www.el-damasiotis.com


E αγροτικής γης, όπου οι συντελεστές Gini είναι 0,72 και 0,81 στην Ελλάδα και στην Ε.Ε. αντίστοιχα.

Το πρόβλημα της κατανομής των ενισχύσεων και της σύγκλισής τους, είναι ένα θέμα που απασχολεί την Ε.Ε. και ήδη έχει δρομολογηθεί η διαδικασία «εσωτερικής» σύγκλισης, όπου κάθε χώρα θα πρέπει να διαμορφώσει πολιτικές που θα οδηγήσουν σε μια πιο ομoιόμορφη κατανομή του 70% των ενισχύσεων μέχρι το τέλος της προγραμματικής περιόδου ΚΑΠ 2014-2020. Η Ελλάδα επέλεξε τη σταδιακή εσωτερική σύγκλιση. Εξωτερική Σύγκλιση Ακόμη σημαντικότερη όμως θα είναι η υπό συζήτηση «εξωτερική» σύγκλιση όπου οι μέσες ενισχύσεις μεταξύ των χωρών θα πρέπει να γίνουν περισσότερο ομοιόμορφες σε μέσους όρους μεταξύ των χωρών. Σήμερα, οι άμεσες ενισχύσεις ανά εκτάριο κυμαίνονται μεταξύ €129-€668/εκτ. με την Ελλάδα με €552/εκτ. να βρίσκεται σημαντικά πάνω από τα €264/εκτ. του ευρωπαϊκού μέσου όρου (αν υπολογιστεί με βάση τις επιλέξιμες γαίες που δεν περιλαμβάνουν βοσκοτόπους). Η πρόσφατη συμφωνία της 21ης Ιουλίου 2020, επιβάλει μέχρι το τέλος της νέας περιόδου στις χώρες των οποίων οι ανά εκτάριο πληρωμές βρίσκονται κάτω από το 90% του ευρωπαϊκού μέσου όρου να καλύψουν το 50% της διαφοράς σταδιακά σε έξι διαδοχικά βήματα, από το 2022 έως το 2027. Σε κανένα κράτος-μέλος oι ανά εκτάριο πληρωμές δεν θα πρέπει να είναι κάτω από τα €215/εκτ. το 2027. Η διαφορά αυτή θα χρηματοδοτηθεί αναλογικά από όλα τα κράτη-μέλη, δηλαδή με αντίστοιχη μείωση αυτών που βρίσκονται πάνω από τον μέσο όρο, άρα και της Ελλάδας. Το αίτημα να τεθεί μια ανώτατη «οροφή» €100 χιλ. ανά δικαιούχο που θα έκοβε την «ουρά» της κατανομής των πληρωμών θεωρήθηκε ότι ίσως βελτίωνε κάπως την άνιση κατανομή των πληρωμών. Αυτό θα είχε σημαντικές επιπτώσεις σε κάποιες χώρες, ειδικά της Κεντρικής Ευρώπης, που έχουν σημαντικό αριθμό δικαιούχων με πολύ υψηλές πληρωμές. Όμως, στην Σύνοδο Κορυφής της 21ης Ιουλίου 2020 οι χώρες αυτές κατάφεραν ώστε η «οροφή» να περάσει τελικά ως προαιρετικό μέτρο για την κάθε χώρα. Θα είναι ενδιαφέρον να παρα-

76

επιχειρείν 2020

κολουθήσουμε το πώς θα χειριστεί η Ελλάδα το θέμα της «οροφής», καθώς θα έχει περισσότερο συμβολικό χαρακτήρα που θα συμβάλει μάλλον ελάχιστα στην εσωτερική σύγκλιση. Με τον προϋπολογισμό της ΚΑΠ να τείνει συνεχώς μειούμενος, ο κίνδυνος της μείωσης των άμεσων πληρωμών για την Ελλάδα είναι ορατός, όσο η εξωτερική σύγκλιση υπολογίζεται με όρους πληρωμών ανά εκτάριο. Σύγκλιση με άλλους όρους, όπως συμμετοχής στο εισόδημα, ή περιβαλλοντολογικούς, θα είχε διαφορετική βάση συζήτησης και επιπτώσεις. Όπως διαφορετικές επιπτώσεις έχουν τα αποτελέσματα της εκάστοτε διαπραγμάτευσης, ή εξαιρετικές συγκυρίες, όπως η πανδημία Covid-19. Όπως φαίνεται, μέχρι το τέλος της προγραμματικής περιόδου 2021-27, ο κίνδυνος της εξωτερικής σύγκλισης και για την Ελλάδα μάλλον έχει απομακρυνθεί, αφού έχει επιλεγεί μια μετριοπαθής σταδιακή μερική σύγκλιση. Επίσης, όπως βλέπουμε και παρακάτω, στην τελευταία διαπραγμάτευση της 21ης Ιουλίου 2020, η Ελλάδα εξασφάλισε ένα επιπλέον «δώρο» €300 εκατ. για την επταετία 202127, που θα την βοηθήσει να απορροφήσει μέρος του κόστους που θα δημιουργήσει η (μερική έστω) εξωτερική σύγκλιση. Απ’ το Αγρόκτημα – στο Πιάτο ... ώς το Συμβούλιο Κορυφής Η κοινή αγροτική πολιτική (ΚΑΠ) καταλαμβάνει το 1/3 του προϋπολογισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώ στο ξεκίνημα της ΕΟΚ πριν από 60 χρόνια, η ΚΑΠ ξεπερνούσε τα 2/3. Η γεωργία μέσα από τον επταετή προγραμματισμό της ΚΑΠ στο ίδιας διάρκειας Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο (ΠΔΠ), έχει τεθεί στην αιχμή του δόρατος για την αειφόρο ανάπτυξη της ΕΕ. Η εμπειρία της Covid-19 ενσωματώθηκε στην Πράσινη Συμφωνία της Ε.Ε. και ειδικά στη στρατηγική «Απ’ το Αγρόκτημα στο Πιάτο» (ΑΑΣΠ) που αφορά στην αγροδιατροφή. Η ΑΑΣΠ συνιστά σημαντικό πυλώνα της «Πράσινης Συμφωνίας» που αφορά στην πορεία προς την επίτευξη των 17 στόχων αειφόρου ανάπτυξης (SDG) των Ηνωμένων Εθνών, που μαζί με τον «Νόμο του Κλίματος» και τη «Στρατηγική για τη Βιοποικιλότητα» αποτελούν τις κύριες στρατηγικές ανάπτυξης της Ε.Ε. Η στρατηγική ΑΑΣΠ, όπως ανακοινώθηκε τον Μάιο, προτείνει σημαντικές αλλαγές στην αγροτική παραγωγή μέχρι το 2030: Μείωση των χημικών λιπασμάτων κατά -20%, κάποιων ζιζανιοκτόνων κατά -50% και των κτηνιατρικών αντιβιοτικών κατά -50%, ενώ απαιτεί 25% της καλλιεργήσιμης γης να διατεθεί σε οργανικές μεθόδους παραγωγής (σήμερα το ποσοστό αυτό είναι 9%). Μετά το σοκ του Brexit, ο προϋπολογισμός της ΚΑΠ είχε αρχικά προγραμματιστεί να μειωθεί κατά 6% σε σχέση με την προηγούμενη περίοδο 2014-20. Η στρατηγική ΑΑΣΠ, όμως όπως αρχικά ανακοινώθηκε την 20ή Μαΐου 2020 πρόσθετε μια γενναιόδωρη αύξηση των επιδοτήσεων της ΚΑΠ που θα αυξάνονταν κατά +7% σε σχέση με τις αρχικές προτάσεις της Επιτροπής, ανεβάζοντας τον προϋπολογισμό από τα €365 δισ. της αρχικής πρότασης του 2018, στα €391.4 δισ. (σε τρέχουσες τιμές). Σε αυτό περιλαμβάνονταν ένα έξτρα μπόνους ύψους €16,5 δισ. για το ταμείο αγροτικής ανάπτυξης της ΚΑΠ, από το κονδύλιο των €750 δισ. για τη «νέα γενιά». Από την 20ή Μαΐου έως την 21η Ιουλίου, όμως, μεσολάβησαν δύο μήνες και τέσσερα μερόνυχτα διαπραγματεύσεων, μέχρι το ανώτατο όργανο της Ε.Ε., το Συμβούλιο Κορυφής των 27 κρατών-μελών, να ανακοινώσει την επίτευξη συμφωνίας για το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο (ΠΔΠ) 2021-27. Αν και είναι νωρίς να αποκωδικοποιήσουμε πλήρως την περίπλοκη συμφωνία της 21ης Ιουλίου, φαίνεται και διά γυμνού οφθαλμού ότι υποχωρεί προσωρινά η φιλόδοξη πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την ΑΑΣΠ. Στο μήκους 68 σελίδων κείμενο των συμπερασμάτων του Συμβουλίου δεν αναφέρεται πουθενά η φράση «Απ’ το Αγρόκτημα στο Πιάτο» που εδώ και ένα χρόνο είχε γίνει με διάφορους τρόπους η σημαία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την αειφόρο ανάπτυξη.


άρθρο

Με τη συμφωνία της 21ης Ιουλίου 2020, το ΠΔΠ 2021-27 διαμορφώνεται στα €1,074 τρισ. με ένα επιπρόσθετο €750 δισ. για το ταμείο ανάκαμψης (πρώην «νέας γενιάς»), δηλαδή συνολικά €1,824 τρισ. Μέσα σε αυτό ο προϋπολογισμός της ΚΑΠ διαμορφώνεται στα €343,9 δισ. σε σταθερές (2018) τιμές (ή €385,6 δισ. σε τρέχουσες τιμές, με έναν αποπληθωριστή 2%). Ανάλογα με το σημείο εκκίνησης που επιλέγει κανείς και την αξία χρήματος (σταθερές ή τρέχουσες τιμές), οι πρώτες εκτιμήσεις είναι ότι ο προϋπολογισμός ΚΑΠ 2021-27, έτσι όπως διαμορφώνεται στις 21/7/2020, είναι σίγουρα καλύτερος από την πρόταση του 2018, αλλά όχι όσο αναμενόταν στην πρόταση του Μαΐου 2020: Είναι κατά -1,2% μικρότερος από την πρόταση 20/5/2020, όμως κατά +6% υψηλότερος από την πρόταση του 2018 και τελικά καταλήγει περίπου κατά +1% αυξημένος σε τρέχουσες τιμές, σε σχέση με τον προηγούμενο προϋπολογισμό ΚΑΠ 2014-20, ενώ σε σταθερές τιμές φαίνεται μειωμένος κατά -6,4%. Έτσι και ο προϋπολογισμός ΚΑΠ 2021-27 για την Ελλάδα αναμένεται να είναι στα ίδια περίπου επίπεδα, σε τρέχουσες τιμές, σε σχέση με τον προηγούμενο 2014-20. Αυτά είναι πρώτες εκτιμήσεις, ενώ τα επιμέρους ακριβή ποσά ανά χώρα θα υπολογιστούν αργότερα, ίσως μέσα στο φθινόπωρο του 2020. Επίσης, όλα τα ποσά της συμφωνίας του Συμβουλίου Κορυφής βρίσκονται υπό την αίρεση της τελικής έγκρισης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (ΕΚ), που αναμένεται τον Οκτώβριο του 2020. Θα πρέπει μάλλον να αναμένουμε προσαρμογές, καθώς ήδη εκφράστηκαν έντονες διαφωνίες για την συμφωνία της 21ης Ιουλίου από μεγάλες ομάδες του ΕΚ. Δεν πρέπει επίσης να διαφεύγει της προσοχής ότι το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πέτυχαν μια ντε-φάκτο διετή παράταση της εφαρμογής των νέων επιδοτήσεων της νέας ΚΑΠ (δηλαδή εφαρμογή της νέας ΚΑΠ μετά το 2022), σε αντιδιαστολή με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία επ’ ουδενί δεν ήθελε παράταση πέραν του έτους. Στα επιμέρους των διαπραγματεύσεων του προϋπολογισμού, στο Συμβούλιο Κορυφής της 21ης Ιουλίου 2020 έλαβαν χώρα αρκετές «καραμπόλες» μεταξύ κονδυλίων και προσγειώθηκαν έως και εξαφανίστηκαν κάποια αρχικά υπεραισιόδοξα προγράμματα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Κάποια από αυτά επιρρεάζουν άμεσα ή έμμεσα την αγροδιατροφή. Κύριο πλήγμα ήταν το πρόγραμμα ανασυγκρότησης που από την υπόσχεση του Μάϊου για €16,5 δισ. προς την γεωργία, αυτή μειώνεται στο μισό. Ο θλιβερός ακρωτηριασμός του ερευνητικού προγράμματος HORIZON κατά -60% και του προγράμματος για τη «δίκαια μετάβαση» κατά -66% σίγουρα θα επηρεάσουν και επενδύσεις που έμμεσα ή άμεσα θα έχουν σχέση με την αγροδιατροφή. Ενδεικτικά των σαρωτικών περικοπών που επήλθαν στην συμφωνία της 21ης Ιουλίου είναι η πλήρης εξαφάνιση του προγράμματος υγείας, ενώ ακόμη μαίνεται η πανδημία του Covid-19. Μηδενίστηκαν επίσης τα προγράμματα «διάσωσης» (€26 δισ.) που στόχευαν στην παροχή ρευστότητας σε επιχειρήσεις που επλήγησαν σοβαρά από την πανδημία. Όπως αναφέραμε παραπάνω, με τη μερική σταδιακή προσαρμογή 2022-27, ο σκόπελος της εξωτερικής σύγκλισης παρακάμφθηκε προς το παρόν. Στο πενταήμερο «παζάρι» της 17ης- 21ης Ιουλίου, 15 χώρες εξασφάλισαν (ή όπως λέγεται στην ευρωπαϊκή αργκό: «περιχαράκωσαν» ή «ring fenced») συνολικά €5,4 δισ. ως αντάλλαγμα για την σύγκλιση και για άλλα διαρθρωτικά «χάντικαπς». Μία από τις 15 χώρες είναι και η Ελλάδα, που «περιχαράκωσε» €300 εκατ. Το αγκάθι «εξωτερική σύγκλιση» όμως παραμένει και μάλλον η Ελλάδα και οι άλλες χώρες με υψηλές ανά εκτάριο πληρωμές θα το ξαναβρούν μπροστά τους στην επόμενη προγραμματική περίοδο. Π αρά το «δώρο» των €300 εκ., στον 2ο πυλώνα που αφορά στην αγροτική ανάπτυξη, η Ελλάδα θα χρειαστεί να συμβάλει με περισσότερους εθνικούς πόρους, αφού αυξάνονται τα ποσοστά

E

εθνικής συμμετοχής για κάποια προγράμματα. Δεν πρέπει να μας διαφεύγει ότι ενώ ο 1ος πυλώνας των άμεσων πληρωμών είναι 100% χρηματοδοτούμενος από ευρωπαϊκούς πόρους, ο 2ος χρειάζεται εθνική συμμετοχή. Σε σχέση με την προηγούμενη προγραμματική περίοδο θα αυξηθεί η εθνική συμμετοχή για κάποιες κατηγορίες του ΠΑΑ: για απομακρυσμένες περιοχές και νησιά του Αιγαίου από 15% σε 20%, για τις ανεπτυγμένες περιφέρειες από 47% σε 57%, για περιοχές με φυσικούς ή τοπικούς περιορισμούς από 25% σε 35% και για αγρο-περιβαντολλογικά μέτρα θα υπάρξει μείωση, από 25% σε 20%. Η ελάχιστα ευνοϊκότερη μεταχείριση των αγρο-περιβαντολλογικών προγραμμάτων ίσως αντισταθμίσει κάπως τη διαφορά. Όμως, οι αυξήσεις στην εθνική συμμετοχή θα επιφορτίσουν τον εθνικό προϋπολογισμό και ίσως θέσουν σε δυσμενή θέση περιοχές που χρειάζονται περισσότερο τα κονδύλια της αγροτικής ανάπτυξης. Αυτό θα πρέπει να ιδωθεί και σε σχέση με την επικείμενη ανάγκη δανεισμού στον οποίο θα πρέπει να προστρέξει η χώρα για τα €12,5 δισ. που φαίνεται να εξασφάλισε την 21η Ιουλίου, μαζί με τα €19 δισ. της επιχορήγησης από το Ταμείο Ανάκαμψης. Τι απέμεινε τελικά από την αειφόρο ανάπτυξη, την πράσινη συμφωνία, τις στρατηγικές ΑΑΣΠ, το περιβάλλον και την βιοποικιλότητα; Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής έσπευσε το πρωί της 21ης Ιουλίου να διαβεβαιώσει πως «η ανάκαμψη της Ευρώπης θα είναι πράσινη». Σε μια πρώτη ανάγνωση της συμφωνίας όμως, όλα αυτά φαίνεται πως μπαίνουν προσωρινά ως δεύτερη προτεραιότητα. Τι επιπτώσεις θα έχει αυτό για την αγροδιατροφή; Η πανδημία Covid-19 φάνηκε στην αρχή να ενσωματώνεται και να σφραγίζει τις στρατηγικές για την αειφορία, τη βελτίωση του περιβάλλοντος και την αναστροφή της κλιματικής αλλαγής. Όμως οι δραματικές άμεσες επιπτώσεις στις οικονομίες των 27 και η αναμενόμενη ύφεση που φαίνεται ότι θα αγγίξει το -8,75% στην Ευρωζώνη, ξύπνησαν έντονα το ένστικτο της αυτοσυντήρησης στους 27 ηγέτες, που έσπευσαν να εξασφαλίσουν όσα περισσότερα και άμεσα μπορούσε ο καθένας για τη χώρα του και για την πολιτική του επιβίωση. Σε τέτοιες συγκυρίες, το στίγμα δημόσιων αγαθών, όπως το περιβάλλον και το κλίμα, ή ακόμη και οι 9 εκατ. θάνατοι από πείνα ετησίως, χάνονται προσωρινά από τα πολιτικά ραντάρ. Τα προβλήματα αυτά όμως παραμένουν και οξύνονται, συχνά δε με γεωμετρική πρόοδο. Αυτό είναι κάτι που έχει γίνει ευρέως κατανοητό, για αυτό τον λόγο οι στρατηγικές αυτές δεν θα αργήσουν πολύ να επανέλθουν και να ενταχθούν ξανά ως προτεραιότητες της ευρωπαϊκής πολιτικής. Ήδη κάποιες από αυτές τις στρατηγικές που αφορούν στην ΚΑΠ, αποτελούν νομική δέσμευση των χωρών-μελών, όπως είναι η μείωση βλαβερών ζιζανιοκτόνων και κτηνιατρικών φαρμάκων. Δεν πρέπει να μας διαφεύγει επίσης ότι 30% των κονδυλίων του ταμείου ανάκαμψης είναι «περιχαρακωμένα» για περιβαντολλογικές δράσεις, αλλιώς οι χώρες-μέλη δεν θα μπορέσουν να εκταμιεύσουν τα ποσά. Παρ’ όλα αυτά η Ε.Ε. ανακοίνωσε ότι ξεκινά διαδικασία επαναπροσδιορισμού των στόχων για την μείωση αερίων θερμοκηπίου, που είχε τον υπεραισιόδοξο στόχο της ουδετερότητας στις εκπομπές άνθρακα μέχρι το 2030. Ο στόχος αυτός φαίνεται ότι θα αλλάξει. Οι αρχές της στρατηγικής ΑΑΣΠ και της βιοποικιλότητας παραμένουν στην εργαλειοθήκη της Ε.Ε. και αναμένεται να έχουν κομβικές επιπτώσεις όταν εφαρμοστούν στην ευρωπαϊκή γεωργία. Η τελική μορφή της ΑΑΣΠ και η ενσωμάτωσή της στη νέα ΚΑΠ που αναμένεται να συμφωνηθεί μέχρι τέλους του έτους δεν θα είναι εύκολη, όπως δεν είναι συνήθως η τελική συμφωνία για την ΚΑΠ. Η στη συνέχεια εφαρμογή της από τα κράτη-μέλη είναι επίσης μεγάλο ζητούμενο, καθώς το νέο πλαίσιο δίνει ευρύτερες δυνατότητες στο κάθε κράτος-μέλος και αυτό θα διαφοροποιήσει τα αποτελέσματα, τα κόστη και τα οφέλη μεταξύ

επιχειρείν 2020

77


άρθρο

E

των κρατών-μελών. Η Ελλάδα δεν σκοράρει ψηλά στην εφαρμογή αειφόρο ανάπτυξη είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με ένα αειφόρο της ΚΑΠ, έχοντας στο παρελθόν επιβαρυνθεί με σημαντικές ποινές για σύστημα αγροδιατροφής. Στις Βρυξέλλες, η εμπειρία της Covid-19 καθυστερήσεις και κακή διαχείριση των κονδυλίων. H διοίκηση της ενσωματώθηκε αμέσως στη στρατηγική για την αγροδιατροφή, για ΚΑΠ και της αγροδιατροφής είναι ένα μεγάλο ζήτημα που δεν του το κλίμα και για τη βιοποικιλότητα. Παρότι η Σύνοδος Κορυφής της έχει δοθεί μέχρι σήμερα η απαραίτητη προσοχή. Επίσης με δεδομέ- 21 Ιουλίου 2020 που συνεδρίασε και αποφάσισε υπό το φάσμα μιας νη τη διάρθρωση της αγοράς εισροών, ένα μεγάλο θέμα είναι κατά δραματικής επερχόμενης ύφεσης, έδειξε μια υποχώρηση, οι βασικές πόσο η μείωση των ποσοτήτων των εισροών όπως απαιτεί η ΑΑΣΠ, αρχές των στρατηγικών για την αειφορία φαίνεται να είναι ακόμα ζωντανές στους θεσμούς της Ε.Ε., στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και από θα αντιστοιχεί και σε μείωση ή σε αύξηση του κόστους παραγωγής. Η γνώση, η καινοτομία και η εκπαίδευση μπαίνουν σε μεγαλύτερη ό,τι διαφάνηκε και στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Αυτό ίσως αποτελέσει προτεραιότητα. Στην κάθε φάση σχεδιασμού και εφαρμογής της η ΚΑΠ ένα λάκτισμα προς τις 27 ευρωπαϊκές πρωτεύουσες και στην Αθήνα, έχει άμεσες και βραχυπρόθεσμες επιπτώσεις στην αγροδιατροφή της για να κάνουν το ίδιο στο μέλλον. Η χώρα πρέπει να ξεκινήσει άμεσα τη σύνταξη μιας εθνικής στρακάθε χώρας καθώς και της Ευρώπης στο σύνολό της. Οι στρατηγικές τηγικής για την αγροδιατροφή, οριζόντια ανά προϊόν, αλλά και γεωΑΑΣΠ, βιοποικιλότητα και περιβάλλον, έχουν και μακροπρόθεσμες γραφικά, θέτοντας την αγροδιατροφή στην προπομπή μιας πορείας επιπτώσεις, καθώς ενσωματώνουν αφενός όλη την αλυσίδα αξίας «απ’ προς την αειφόρο ανάπτυξη, όπως έπραξε η το αγρόκτημα ως το πιάτο» και αφ’ ετέρου, δηΕ.Ε. με την ΑΑΣΠ. Η μείωση των συνθετικών λιμόσια αγαθά, όπως το περιβάλλον, το κλίμα, τη πασμάτων, φυτοφαρμάκων και αντιβιοτικών καβιοποικιλότητα και την περιφερειακή ανάπτυξη. θώς και η αύξηση της οικολογικής γεωργίας θα Επίσης οι στρατηγικές αυτές βασίζονται σε μεπαράξουν ένα εθνικό κοινό αγαθό ωφελώντας γάλο βαθμό στην ποσοτικοποίηση και μέτρηση κατ’ αρχήν το περιβάλλον, τη βιοποικιλότητα και των αποτελεσμάτων και επιπτώσεων στην υγεία, H πανδημία την ελληνική φύση. Για τη συμβολή της στο κοινό στην ασφάλεια, στο περιβάλλον, στο κλίμα. Για αγαθό του περιβάλλοντος και της φύσης, καθώς λειτούργησε ως την εφαρμογή και για τη μέτρηση, απαιτούνται και στην οικονομική ανάπτυξη της περιφέρειας μεγεθυντικός τ εχνολογικές και επιστημονικές εφαρμογές και της χώρας, η γεωργία και η αγροδιατροφή που διαρκώς εξελίσσονται. Η καινοτομία και η φακός για να αποτελούν εθνική υπόθεση, όχι μόνο της γεωρσύνδεση της παραγωγής με την επιστημονική ξανακοιτάξουμε με γίας και των γεωργών. Είναι εθνική υπόθεση η γνώση και τεχνολογία είναι περισσότερο απαγεωργία κυρίως γι’ αυτό: επειδή απέδειξε ότι προσοχή τον τρόπο ραίτητες από ποτέ. Το ΑΣΓΚ (Αγροτικό Σύστημα μπορεί να κρατήσει σταθερό το εισόδημα και που παράγονται, Γνώσης και Καινοτομίας) ή ΑΚΙS (Agricultural την απασχόληση στην ελληνική περιφέρεια. Knowledge and Innovation System) είναι αυτό μεταποιούνται και Για να το επιτύχει όμως αυτό η χώρα, απαιτείται που αναπτύσσεται και χρηματοδοτείται από άμεσα μια συντονισμένη εθνική στρατηγική. καταναλώνονται τα την ΕΕ για την σύνδεση της παραγωγής με την Επειδή αφορά ένα κοινό εθνικό αγαθό, η στρατρόφιμα παγκοσμίως επιστημονική γνώση και τεχνολογία. Το σύστητηγική αυτή δεν μπορεί να ξεκινά μόνο από τα μα ΑΣΓΚ μαζί με ένα ολοκληρωμένο σύστημα γραφεία της πλατείας Βάθη. Χρειάζεται και ένας καλά εκπαιδευμένων, καλά ενημερωμένων, άλλος φορέας-θεσμός που να ενσωματώσει και ανεξάρτητων αγροτικών συμβούλων, είναι όλους τους εταίρους της αγροδιατροφής. Εκτός απολύτως απαραίτητα για την αγροδιατροφή α πό τους αγρότες πρέπει να συμμετέχουν της νέας εποχής. και οι εταίροι της μεταποίησης, της διανομής, της εστίασης και του Η μεγάλη ευκαιρία της πανδημίας (που δεν πρέπει να πάει χαμένη) τουρισμού, καθώς και όλο το σύστημα των αγροτικών εισροών, Επιχειρήσαμε να ψηλαφίσουμε τις επιπτώσεις της Covid-19 στην ακόμη και οι τελικοί καταναλωτές. Απαραίτητος παράγοντας είναι ελληνική αγροδιατροφή, κυρίως αναλύοντας την εμπειρία από την η επιστημονική κοινότητα και κυρίως ένας «μεσολαβητής» που θα οικονομική κρίση 2008-2017 και αξιολογώντας τον νέο προϋπολογι- μεταδίδει τη γνώση και θα συμβουλεύει τους γεωργούς και τους υπόσμό της ΚΑΠ 2021-27. Θα πρέπει να είμαστε πολύ επιφυλακτικοί στις λοιπους εταίρους καθώς και ένας λειτουργικός, μοντέρνος διοικητικός αξιολογήσεις καθώς τα στοιχεία είναι νωπά και η πανδημία ακόμα σε μηχανισμός για την εφαρμογή και τον έλεγχο. εξέλιξη, παρ’ όλα αυτά μπορούμε να τολμήσουμε μερικές διαπιστώΤα κλάσματα της ελληνικής γεωργίας μπορούν να βελτιωθούν σεις. Συνοπτικά, η πρωτογενής παραγωγή στην Ελλάδα δεν αναμέ- είτε αυξάνοντας τον αριθμητή (μεγαλύτερη προστιθέμενη αξία), νεται να επηρεαστεί από την πανδημία, όπως λίγο επηρεάστηκε από είτε μικραίνοντας τον παρονομαστή (λιγότεροι δικαιούχοι). Στον την οικονομική κρίση της προηγούμενης δεκαετίας. Η μεταποίηση παρονομαστή, είναι προφανές ότι δεν μπορούν να συμβάλουν, ούτε όμως, η διανομή και η εστίαση θα επηρεαστούν αρνητικά και ίσως και να επιβιώσουν όλες ανεξαιρέτως οι μικρές εκμεταλλεύσεις, άρα πολύ σημαντικά –ειδικά η εστίαση. Η κατάρρευση του τουρισμού θα ο παρονομαστής θα συνεχίσει να μειώνεται. Το μικρό μέγεθος όμως έχει ίσως κάποιες επιπτώσεις σε συγκεκριμένες μονάδες παραγωγής μπορεί να αντιμετωπιστεί με συλλογικές δράσεις, με γνώση και με και μεταποίησης, αλλά στο σύνολο δεν θα επηρεάσει σημαντικά την διαρκή ενημέρωση, με την επιχειρηματικότητα, την καινοτομία και αγροδιατροφή. Η νέα ΚΑΠ θα έχει στο μέλλον κομβικές επιπτώσεις με τη διαρκή συστηματική προσαρμογή στις ανάγκες της αγοράς, στη γεωργία και στην αγροδιατροφή. της τεχνολογίας και των επιστημονικών εφαρμογών. Ο αριθμητής Η πανδημία συνέβαλε στο να κατανοήσουμε βαθύτερα τον ρόλο του κλάσματος, η προστιθέμενη αξία της αγροδιατροφής, έχει μεγάλα της αγροδιατροφής, όχι μόνο στην Covid-19 αλλά και σε μελλούμενες περιθώρια βελτίωσης και η κατανομή του θα πρέπει να γίνει με κριτήπανδημίες, και μας βοήθησε να αντιληφθούμε τη σημασία της παρα- ρια ανάπτυξης και αντίστοιχης συμβολής στους εθνικούς στρατηγικούς γωγής, μεταποίησης, διανομής και κατανάλωσης τροφίμων ευρύτερα. στόχους. Στον αριθμητή, όχι μόνο αριθμητικά αλλά και ποιοτικά, θα Στις περισσότερες πρωτεύουσες του κόσμου, με κάποιες -δυστυχώς πρέπει να στοχεύσει η εθνική στρατηγική για την αγροδιατροφή. σημαντικές- εξαιρέσεις, έγινε αντιληπτό ότι η στρατηγική προς την *To άρθρο του Κώστα Καραντινινή δημοσιεύθηκε στο διαΝΕΟσις

78

επιχειρείν 2020


ασφάλειες αστικής ευθύνης επιχείρησης υγείας κατοικίας οχήματος και σκάφους

∆ΙΚΤΥΟ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΩΝ ∆ΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΤΩΝ ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΓΡΑΦΕΙΟ ΛΑΡΙΣΑΣ ΜΑΝ∆ΗΛΑΡΑ 18, 4ος όροφος, 41221 Λάρισα Τηλ. 2410 250560, fax 2410 250588 www.net-insuranse.gr info@net-insuranse.gr ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟΙ ΠΡΑΚΤΟΡΕΣ ΑΝΤΩΝΟΥΛΗΣ ΜΙΧΑΗΛ mob. 6980605505 ΒΑΣΙΛΑ ΣΤΑΜΑΤΙΑ 6977459510 ΓΡEΚΑ ΘΕΑΝΩ 698 439 2309 Κ ΑΡΑΒΑΓΙΟΠΟΥΛΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ 6948083217 ΝΤΑΝIΚΑΣ ΜΙΧΑHΛ 693 676 9456 ΠΙΑΧΑ ΑΘΑΝΑΣΙΑ 6938706976 ΣΤΑΜΠΟΥΛΙ∆ΗΣ ΙΣΑΑΚ 6932645148

ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΗΜΑ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΜΑΝΑΤΙ∆ΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΟΣ ΠΕΡΑΝ 22, ΤΚ 56123 ΑΜΠΕΛΟΚΗΠΟΙ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Τηλ. 2311 207094 Fax: 2311242474 Mob. 6949001915 Giorg.amanatidis@gmail.com ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΗΜΑ ΑΡΤΑΣ ΝΟΥΛΑΣ ΧΑΡΗΣ ∆ΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΠΩΛΗΣΕΩΝ ΙΩΑΝΝΗ ΠΑΠΑΒΑΣΙΛΕΙΟΥ 6, ΤΡΙΓΩΝΟ ΑΡΤΑΣ (ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΠΙΑΤΣΑ ΤΑΞΙ), ΤΚ 47100, ΑΡΤΑ

Τηλ & fax: 2681028888 Mob. 6946867047 & 6983473750 Noulas.xaris.netinsuranse@ gmail.com ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΗΜΑ ΑΛΜΥΡΟΥ & ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ ΚΟΝΤΟΥΡΗ ΕΥΤΥΧΙΑ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟΣ ΠΡΑΚΤΟΡΑΣ ΙΑΣΟΝΟΣ 7, ΑΛΜΥΡΟΣ ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ Τηλ. 2422023423 Mob. 6947915197 Eutuxia_91@hotmail.com ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΗΜΑ ΑΛΕΞΑΝ∆ΡΟΥΠΟΛΗΣ NET-INSURANCE ΕΒΡΟΥ

ΑΡΧΟΝΤΙ∆ΗΣ ΦΩΤΙΟΣ ΚΑΙ ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ ΑΒΑΝΤΟΣ 39 68100 ΑΛΕΞΑΝ∆ΡΟΥΠΟΛΗ Τηλ. 2551115655 Μοb. 694 166 5707 arxon2018@gmail.com ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΗΜΑ ΧΑΝΙΩΝ NET-INSURANCE ΚΡΗΤΗΣ ΖΑΧΑΡΙΑΚΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΜΑΞΙΜΟΥ ΜΑΡΓΟΥΝΙΟΥ 2 & ΙΩΝΙΑΣ 73136 ΧΑΝΙΑ Τηλ. 28210 99874 Fax: 28210 99876 Μοb. 698 880 8455 iazachariakis@net-insurance.gr

ΓΡΑΦΕΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΓΙΟΥΓΛΗΣ ΠΕΤΡΟΣ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟΣ ΠΡΑΚΤΟΡΑΣ ΧΡ. ΚΑΤΣΑΡΗ 40 Α, 45221, ΙΩΑΝΝΙΝΑ Τηλ. 2651070950 Fax: 2651075949 Mob. 6977745003 pgiouglis@gmail.com ΓΡΑΦΕΙΟ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ (∆/νση Επιθεώρησης ∆υτ. Μακεδονίας), Νταούτη Γιαννούλα, Επιθεωρητής Ανάπτυξης, ΓΡΑΜΜΟΥ 65, 52100, ΚΑΣΤΟΡΙΑ Τηλ. 2467083510 Fax: 2467083512 Μοb. 6977990871 ntaoutii-@hotmail.com


2010 2020 10 χρόνια στην κορυφή Σας ευχαριστούµε, συνεχίζουµε



WORLD TRADE CENTER New York - USA

TOUR EQHO TOWER Paris - FRANCE

Για κάθε νέο αρχιτεκτονικό concept, η Exalco απαντάει µε καινοτόµες λύσεις που απογειώνουν τον σχεδιασµό, προσφέροντας άψογη λειτουργικότητα και αισθητική.

Ε.Β.Ε.Α.2020 ΒΡΑΒΕΙΟ ΕΞΑΓΩΓΙΚΗΣ ∆ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ & ∆ΙΕΘΝΟΥΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣ

∆ιαθέτοντας εξειδικευµένες σειρές προηγµένων συστηµάτων αλουµινίου, σήµερα υπογράφει πολλά από τα πιο σπουδαία και απαιτητικά έργα στην Ελλάδα και το εξωτερικό.

EYE OF QATAR Doha - QATAR


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.