Nieuws voor de verloskundigen Jaargang 1 • Nummer 2 • Winter 2014
NIDCAP speelt in op de behoeftes van het kind Bevallen met lachgas Informatieavonden
“Bij NIDCAP wordt het gedrag van het pasgeboren kind geobserveerd en geïnterpreteerd ”
Voorwoord
Beste verloskundige, U ontvangt het tweede nummer van ‘Nieuws voor de verloskundigen’ met informatie over de ontwikkelingen en bedrijfsvoering van ons Moeder en Kind Centrum. Het centrum draait inmiddels op volle toeren. Dit jaar zullen we ruim 2800 bevallingen hebben. Voor ons betekent het dat wij bevestigd worden in onze keuze voor het toegepaste‘family centered care” concept. Vanaf onze kant zullen wij er alles aan doen om professionele en verantwoorde zorg te leveren. Van verloskundigen en hun cliënten ontvangen we veel positieve reacties. Daar zijn we blij mee. We realiseren ons dat er ook altijd aandacht en verbeterpunten zullen zijn. Laat ons weten waar het beter of anders kan. We staan er voor open. Binnen de maatschap gynaecologie vinden enkele wisselingen plaats. In de komende tijd zullen er drie nieuwe gynaecologen de maatschap komen versterken. Deze worden al even kort genoemd in dit nummer. Verder besteden we in de nieuwsbrief aandacht aan de ontwikkelingsgerichte zorg voor de premature zuigeling. En u vindt een artikel over het gebruik van lachgas, de meest recente ontwikkeling in ons Geboortecentrum. Ik wens u allen succes in het werk. Vriendelijke groet, Rob Kievit algemeen directeur
Voor u ligt de tweede nieuwsbrief voor verloskundigen. Via deze nieuwsbrief willen wij u inlichten over de laatste ontwikkelingen binnen ons Moeder en Kind Centrum en in het bijzonder ons Geboortecentrum. De afgelopen maanden is er hard gewerkt om het aanbieden van lachgas als pijnbestrijding binnen ons Geboortecentrum te realiseren. We zijn blij te kunnen vertellen dat dit sinds midden november mogelijk is. U kunt, als u de scholing gevolgd hebt, uw cliënten ondersteunen met lachgas. In dit nummer vertellen een verloskundige, cliënt en kraamverzorgster over hun ervaringen met het lachgas.
“ Nooit eerder zijn er in Ikazia in een jaar zoveel baby’s geboren” Een andere mijlpaal dit jaar was de geboorte van de 2500e baby. Deze hebben wij op 17 november mogen verwelkomen. Nooit eerder zijn er in Ikazia in één jaar tijd zoveel baby’s geboren. Op dit record en het vertrouwen dat verloskundigen en ouders hiermee laten zien, zijn wij ontzettend trots. Graag wensen de medewerkers van het Moeder en Kind Centrum u vanaf deze plek een goed en gezond 2015 toe. We hopen ook in het nieuwe jaar op een prettige samenwerking! Sietske, Afke, Gijs en Evelien
NIDCAP speelt volledig in op de behoeftes van het kind Individuele ontwikkelingsgerichte zorg voor pasgeborenen: daar staat het ‘Newborn Individualized Development Care and Assessment Programme’ (NIDCAP) voor. In Ikazia hebben bijna alle medewerkers van het Moeder en Kind Centrum de basiscursus NIDCAP gevolgd. Esther Krabbe en Hilje Wolkenfelt volgen de opleiding tot NIDCAP-verpleegkundige. Zij zijn erg enthousiast. “De inzichten zijn waardevol voor iedereen die zorg verleent aan pasgeborenen. ” Bij NIDCAP wordt het gedrag van het pasgeboren kind geobserveerd en geïnterpreteerd. Op basis van de behoeftes van het kind wordt een individueel zorgplan gemaakt. Hier worden de ouders zeer nauw bij betrokken.
Doelen van NIDCAP • Het verminderen van stress bij het kind • De ontwikkeling stimuleren • De band tussen kind en ouders bevorderen In de opleiding observeren Esther en Hilje het gedrag van 25 pasgeborenen in Ikazia en het Sophia kinderziekenhuis. Beiden geven aan: “Het is een sport om goed op de signalen van het kind te letten. We denken vaak voor het kind, maar bij NIDCAP draait het om: Kijk goed naar het kind. Zoekt het contact? Dan nemen we daar de tijd en aandacht voor. Is het niet comfortabel tijdens de verzorging? Dan ondersteunt iemand door bijvoorbeeld zachtjes de handen op het hoofd en het lijfje of de beentjes te leggen. Of we leggen het kindje dicht bij moeder of vader. Slaapt het kind? Dan maken we het niet wakker voor een handeling die wel even kan wachten.
Hilje Wolkenfelt en Esther Krabbe
Het is geweldig om pasgeborenen ontspannen te zien. Een ontspannen kind ontwikkelt zich beter, leert NIDCAP.”
Huid-op-huid contact is van wezenlijk belang De kinderverpleegkundigen krijgen in de opleiding tips waar ook verloskundigen veel aan hebben. Voor de binding tussen ouder en kind zijn geborgenheid en huid-op-huid contact van wezenlijk belang. Het beste wat een kindje direct na de geboorte kan krijgen is dan ook het voelbare contact met de moeder of vader. Esther noemt nog een tip: “Bij premature baby’s is het raadzaam om de baby op de zij te verschonen. Dit is gunstiger voor de hartslag en dus fijner voor het kind.” En Hilje zegt: “Trek een pasgeborene nooit handschoentjes aan tegen bijvoorbeeld het krabben. Het kind heeft de handjes nodig om zich te troosten.”
“ We hopen dat NIDCAP steeds meer bekendheid krijgt. Iedereen moet dit weten.” NIDCAP heeft bijzondere meerwaarde. Onderzoek wijst uit dat kinderen die volgens de NICAP-methode zijn verzorgd een betere structuur van de hersenen hebben en beter functioneren. Zij liggen vaak minder lang in het ziekenhuis. Premature baby’s waarbij NIDCAP is toegepast groeien sneller. “We hopen dat NIDCAP steeds meer bekendheid krijgt. Iedereen moet dit weten.”
Werken met lachgas Een unieke manier van pijnbestrijding Het Ikazia Ziekenhuis biedt in het Geboortecentrum lachgas, een unieke manier van pijnbestrijding. Na een geslaagde testmeting, waarbij de installatie aan alle veiligheidseisen voldeed, kan nu veilig gebruik gemaakt worden van het lachgas. U kunt als verloskundige, na scholing, deze manier van pijnbestrijding aanbieden aan uw cliënten. Verloskundige Edith van Oosterom en cliënte Vera Ververs waren een van de eersten die van deze mogelijkheid gebruikt maakten. Tini van Rooijen begeleidde hen als kraamverzorgster. Zij vertellen over hun ervaringen. Edith van Oosterom zit al 30 jaar in het verloskundigenvak. Zij werkt vanuit haar praktijk Duna Lus in Numansdorp. Zij ziet lachgas echt als toegevoegde waarde en is blij dat het nu in de eerstelijn aangeboden kan worden. “We merken dat er steeds meer vraag naar pijnstilling is. Daarbij is de introductie van lachgas van toegevoegde waarde. Bij een ongecompliceerde bevalling, als warmte en massage niet meer helpen, is lachgas aanvullend op de continue ondersteuning.” “Een van de voordelen van pijnstilling met lachgas is dat het snel inzetbaar is, er is geen inwerktijd. Bij een tweede kind, als de bevalling opeens heel snel kan gaan, kan lachgas dankzij deze directe werking nog ingezet worden. Daarnaast zijn er geen schadelijke effecten en heeft het geen invloed op het verloop van de bevalling. Dat maakt lachgas een fijne aanvulling. ”
“ Een van de voordelen van pijnstilling met lachgas is dat het snel inzetbaar is, er is geen inwerktijd.”
Edith van Oosterom, verloskundige
“Bij het gebruik van lachgas speelt de vrouw zelf een belangrijk rol. Zij dient het gas zelf toe. Ze kan het inademen als zij het gevoel heeft dat dat nodig is. Die zelfcontrole is voor veel vrouwen prettig. Ik raad iedereen aan om de scholing te gaan doen voor je cliënten, want die zijn er zo blij mee!” De scholing voor verloskundigen wordt gegeven door een lachgastrainer geschoold in het EMC. Naast een theorietoets is er een praktijktoets. Deze toets heeft Edith meteen bij deze bevalling afgelegd.
Ikazia • Nieuws voor de verloskundigen • Jaargang 1 • Nummer 2 • Winter 2014
Vera Ververs is in Ikazia bevallen van haar zoontje Reno. De bevalling werd uiteindelijk medisch, maar in het eerste deel heeft zij veel gehad aan het lachgas. “De dag voor de bevalling belde mijn oma nog, ze had in de krant gelezen dat er in Ikazia lachgas was. Mijn uitgerekende datum was nog meer dan een week weg, ik had er niet opgerekend het zo snel te gaan gebruiken. Toen ik in het ziekenhuis kwam, was ik al zo ver dat lachgas nog de enige optie van pijnstilling was. En dat is heel positief uitgepakt.”
“ Je weet dat je pijn hebt, maar je voelt het niet.” “ De installatie moet voldoen aan strenge eisen.” Tini van Rooijen, kraamverzorgster
Tini van Rooijen werkt als kraamverzorgster in het Moeder en Kind Centrum. Een groot deel van haar diensten werkt ze in het eerstelijns Geboortecentrum. Daar was ook zij betrokken bij één van de eerste ‘lachgas bevallingen’ “Voorafgaand aan het gebruik van lachgas zijn er diverse metingen gedaan. De installatie moet voldoen aan strenge eisen. Het is belangrijk dat er geen gas ‘ontsnapt’. Daarnaast hebben alle kraamverzorgsters de scholing met een theorie- en een praktijktoets afgerond. De omgeving moet voor de mensen die daar hun werk doen veilig zijn. Ik ben er van overtuigd dat dat zo is. En werk dan ook met plezier met het lachgas.”
“Ik kreeg duidelijk uitleg van mijn verloskundige en de kraamverzorgster, maar om eerlijk te zijn heb ik dat niet allemaal onthouden. Bij de eerste teug raakte ik in paniek, ik voelde dat ik suffig werd. Edith heeft me toen gerustgesteld en gemotiveerd om het nog eens te proberen. Dat heb ik gedaan en uiteindelijk kon ik me er aan overgeven.” “Je weet dat je pijn hebt, maar je voelt het niet. De pijn verdwijnt naar de achtergrond. Ik heb door het lachgas wel wat gekke dingen gezegd, gelachen en grapjes gemaakt. Het is een beetje alsof je dronken bent. Alleen ben je nog wel alert, ik kreeg alles mee wat er om me heen gebeurde. Zodra je het kapje afzet en gewoon gaat ademen is het heel snel weg en ben je weer ‘normaal’. Het lachgas heeft mij echt geholpen.”
“Mevrouw Ververs had echt profijt van het lachgas. Haar reactie op het lachgas was een schoolvoorbeeld. Zo uit het boekje! Het inademen via het kapje en uitblazen via het kinmasker ging hartstikke goed. Wij leggen de werking van het gas vaak zo uit; de pijn gaat niet weg, maar jij gaat van de pijn weg. En dat kan een enorm verschil maken. Bij de meeste bevallingen gaat iemands grootste wens in vervulling. Het is keer op keer bijzonder om daar bij te zijn. Met lachgas kunnen wij er aan bijdragen om dat net een beetje makkelijker te maken.” Vera Ververs
Ikazia • Nieuws voor de verloskundigen • Jaargang 1 • Nummer 2 • Winter 2014
Onze gynaecologen
Contact Ikazia Ziekenhuis Montessoriweg 1
Dr. I.A.M. van der Avoort (Irene)
A.R. Hoogendoorn-Giebel (Sandra)
3083 AN Rotterdam Postbus 5009 3008 AA Rotterdam T 010 297 5000 I
www.ikazia.nl
E post@ikazia.nl Moeder en Kind Centrum Afdeling 7A, kraamsuites
S.M.A. Groenen (Saskia)
Dr. J.W. de Leeuw (Jan-Willem)
010 297 5271
Afdeling 7B, couveusesuites
010 297 5127
Afdeling 8A, kraamsuites
010 297 5281
Afdeling 8B, geboortesuites
010 297 7881
Afdeling 8B, DayCare
010 297 5976
Poli Gynaecologie en Verloskunde 010 297 5240 EVV, eerst verantwoordelijke verpleegkundigen MKC
A.D. van Heesewijk (Nienke)
B. Morrel (Beth)
Evelien de Jong en Gijs Pfeil
010 290 2001
Dienstdoende gynaecoloog dag
010 297 5793
Dienstdoende gynaecoloog avond/nacht via de portier
010 297 5000
Teamleiding MKC
En vanaf januari/februari 2015 Dhr. B. Torrenga (Bas), Dhr. J. Kaijser (Jeroen) & Mw. M.R. Douma (Marit)
Afke Keus
010 297 5275
Sietske van der Ent
010 297 5272
DayCare - 7 dagen per week bereikbaar van 07.15 -23.00 uur, - Fax nummer: 010 297 5808 - Spoedverwijzingen gaan via de dienstdoende gynaecoloog;
Informatieavonden Ikazia organiseert diverse informatieavonden. Zo kunnen (aanstaande) ouders kennismaken met het ziekenhuis. Inloopavond Moeder en Kind Centrum In Ikazia is in de oneven weken op dinsdagavond een inloopavond. De laatste inloopavond van 2014 is op dinsdag 16 december. De eerste inloopavond van 2015 is op dinsdag 13 januari en vervolgens in iedere oneven week op dinsdagavond. Tussen 17.30 en 19.30 is iedereen van harte welkom in de lounge op de 8e etage. Vooraf aanmelden is niet nodig.
- Stuitenspreekuur: per 1-1-2015 dinsdag 10.00-11.00 uur donderdag 10.00-11.00 uur Aanmelden inleiding bij 41 weken De verloskundige kan zelf de patiënt aanmelden voor inleiding bij 41 weken, tel: 010 290 2001 Aanmelden partus Dag maandag t/m vrijdag 07.15 – 15.45 uur 010 290 2001 Avond/nacht en in het weekend 010 297 5281 Patiënten melden zich vooraf aan voor een poli-
Informatieavond borstvoeding De lactatiekundigen informeren (aanstaande) moeders graag over het geven van borstvoeding. Ouders zijn in 2015 van harte welkom op: dinsdag 3 februari, dinsdag 7 april, dinsdag 2 juni, dinsdag 4 agustus, dinsdag 6 oktober en dinsdag 8 december.
klinische partus via de website: www.ikazia.nl Colofon Nieuws voor verloskundigen verschijnt drie keer per jaar en wordt per post verstuurd naar alle verloskundigen in de regio. En is digitaal te vinden op www.ikazia.nl/verwijzers.
De avond start om 19.30 uur in het restaurant van het Ikazia Ziekenhuis. Graag vooraf aanmelden via: www.ikazia.nl/infoavondborstvoeding. Kijk voor alle actuele data ook op www.ikazia.nl. U bent als verloskundige uiteraard welkom op één van deze avonden.
Redactionele bijdrage: Mies Blok Tekst/coördinatie: Afdeling Marketing en Communicatie Ikazia Vormgeving & drukwerk: Goos Communicatiemakers