Παύλειος Λόγος τεύχος 86 by ΠΑΥΛΕΙΟΣ ΛΟΓΟΣ

ΤΕΥΧΟΣ 86 ΙΟΥΛΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2010

λειτουργεί η

ΚΑΤΑΚΟΜΒΗ

ΤΟΥ Ι. ΝΑΟΥ

ΑΓΙΟΥ ΛΟΥΚΑ

ΑΡΧΙΕΠ. ΣΥΜΦΕΡΟΥΠΟΛΕΩΣ ΤΟΥ ΙΑΤΡΟΥ

ΚΑΘΕ ΤΡΙΤΗ ΑΠΟΓΕΥΜΑ ΤΕΛΕΙΤΑΙ ΕΣΠΕΡΙΝΟΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΚΛΗΣΗ

ά κ ι μ ο ν ο κ ν ι ώ ο ι σ ε τ α γ σ ύ ρ ε χ ενισ ιση των έχ ν υ σ τη

ΟΣΟΙ ΕΠΙΘΥΜΟΥΝ ΝΑ ΒΟΗΘΗΣΟΥΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΣ ΤΙΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΟΥΝ ΜΕ ΤΑ ΤΗΛΕΦΩΝΑ: 23310 20951, 6945384355 ΑΡΙΘΜΟΣ ΤΡΑΠΕΖΙΚΩΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΩΝ: ΑΣΠΙΣ BANK 731-05-000-3607 ΠΕΙΡΑΙΩΣ: 5243-033886-401

Ο ΧΑΛΑΣΜΟΣ ΤΗΣ ΝΑΟΥΣΑΣ του Σεβ. Μητροπολίτου Βεροίας κ. Παντελεήμονος

σελ 16

ΔΙMHNIAIO OPΘOΔOΞO ΠEPIOΔIKO

ΠΟΙΜΑΝΤΟΡΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ ΚΟΙΜΗΣΕΩΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ

σελ 4

IEPAΣ MHTPOΠOΛEΩΣ BEPOIAΣ , NAOYΣHΣ KAI KAMΠANIAΣ

«ΠΑΝΗΓΥΡΙΖΕΤΩΣΑΝ ΟΙ ΘΕΟΦΟΝΕΣ»

σελ 6

σελ 20 σελ 9

σελ 10

ETOΣ ΙΖ΄ TEYXOΣ 86 ΙΟΥΛ. - ΑΥΓ. 2010

ΠΟΙΜΑΝΤΟΡΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ ΝΕΑΣ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

ΑΝΘΗ ΕΥΛΑΒΕΙΑΣ του Αρχιμ. Ιουστίνου Μπαρδάκα

ΕΚΔΟΤΗΣ - ΙΔΙΟΚΤΗΤΗΣ

Σεβασμιώτατος Mητροπολίτης Bεροίας κ. Παντελεήμων ΣΥΝΤΑΞΗ: Αρχιμ. Αρσένιος Χαλδαιόπουλος, Διακ. Λουκάς Σταμέλος,

σελ 24

Η ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΜΑΘΗΤΗ του Αρχιμ. Θεοφίλου Λεμοντζή

MIKPEΣ EIΔHΣEIΣ

HΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΣEΛIΔOΠOIHΣH, KAΛΛITEXNIKH EΠIMEΛEIA και ΔΙΟΡΘΩΣΕΙΣ: Mον. Γεράσιμος Mπεκές. ΑΠΟΧΡΩΜΑΤΙΣΜΟΙ: Νίκος Μεταξόπουλος. EKTYΠΩΣH TYΠOΓPAΦEIO: «TYPE PRESS» Nέα Nικομήδεια ΔΙΕΚΠΕΡΑΙΩΣΗ: Μον. Αντώνιος Σισμανίδης

σελ 14

ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΗ ΠΡΑΞΗ ΑΓΙΟΚΑΤΑΤΑΞΕΩΣ ΝΕΟΜΑΡΤΥΡΩΝ ΝΑΟΥΣΗΣ

σελ 30

ΚΩΔΙΚΟΣ 2638

ΤΥΠΟΣ ΚΑΙ ΟΥΣΙΑ του π. Νεκταρίου Σαββίδη

APΘPA MΠOPOYN NA AΠOΣTEΛ Λ O N TA I Σ T H Ν Τ Α Χ Υ Δ Ρ Ο Μ Ι Κ Η ΔIEYΘYNΣH TOY ΠEPIOΔIKOY: ΠEPIOΔIKO «ΠAYΛEIOΣ ΛOΓOΣ» ΓPAΦEIO TYΠOY IEPAΣ MHTPO ΠOΛEΩΣ BEPOIAΣ, T.Θ. 241, 591 00 BEPOIA THΛ 23310 72317, ΦAΞ 23310 25275, E-mail: gerbekes@yahoo.gr XEIPOΓPAΦA AΣXETΩΣ ΔHMOΣIEYΣHΣ TOYΣ ΔEN EΠIΣTPE ΦONTAI

EΞΩΦYΛΛO Οι Νεομάρτυρες της Νάουσας, σύγχρονη φορητή εικόνα. ΟΠΙΣΘΟΦYΛΛO Η Αφίσσα του Γραφείου Νεότητας για τη νέα Κατηχητική χρονιά

ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΔΙΑΝΕΜΕΤΑΙ ΔΩΡΕΑΝ. ΟΣΟΙ ΕΠΙΘΥΜΟΥΝ ΝΑ ΤΟ ΛΑΜΒΑΝΟΥΝ ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΑ ΝΑ ΑΠΟΣΤΕΛΛΟΥΝ ΤΑ ΕΞΟΔΑ ΤΑΧΥΔΡΟΜΕΙΟΥ: 20ΕΥΡΩ ΕΤΗΣΙΩΣ ΓΙΑ ΕΛΛΑΔΑ & ΚΥΠΡΟ, 40ΕΥΡΩ ΕΤΗΣΙΩΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΥΠΟΛΟΙΠΕΣ ΧΩΡΕΣ ΣYNΔPOMEΣ KAI EMBAΣMATA ΔIEYΘYNΣH TOY ΠEPIOΔIKOY web:

ΣTH

www.imverias.gr

�

Ποιμαντορική Εγκύκλιος ΚΟΙΜΗΣΕΩΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ «Ἐν τῇ γεννήσει σου σύλληψις ἄσπορος, ἐν τῇ κοιμήσει σου νέκρωσις ἄφθορος· θαῦμα ἐν θαύματι διπλοῦν συνέδραμε, Θεοτόκε».

ορτή τῆς Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου καί ὁ ἱερός ὑμνογράφος μᾶς παρουσιάζει γλαφυρά τό διπλό θαῦμα πού συνδέεται μέ τό πρόσωπο τῆς Παναγίας Παρθένου. «Σύλληψις ἄσπορος … νέκρωσις ἄφθορος». Καί στό διπλό αὐτό θαῦμα προστίθεται ἕνα ἀκόμη: τό θαῦμα πού ζοῦμε ὅλοι ὅσοι προστρέχουμε στή χάρη της καί ζητοῦμε τή βοήθειά της, τό θαῦμα πού αἰσθανόμαστε ὅλοι ἐμεῖς, τά πιστά της τέκνα, πού κατακλύζουμε σήμερα τούς ἱερούς μας ναούς. Εἶναι τό θαῦμα τῆς ἀενάου παρουσίας τῆς ὑπεραγίας Θεοτόκου στή ζωή μας καί στήν πορεία τοῦ κόσμου. Εἶναι τό θαῦμα τό ὁποῖο εὔγλωττα καί πάλι διακηρύσσει ὁ ὑμνογράφος: «ἐν τῇ Κοιμήσει τόν κόσμον οὐ κατέλιπες, Θεοτόκε». Ὅ,τι σχετίζεται μέ τήν ἱερή μορφή της τῆς Παναγίας μας εἶναι ἕνα θαῦμα, ἀδελφοί μου. Ἕνα θαῦμα πού ἐγγίζει καί ἐπηρεάζει καί τή δική μας ζωή. Γιατί ἀπό τό θαῦμα τῆς γεννήσεώς της, πού λύει τά δεσμά τῆς ἀτεκνίας τῶν γονέων της, ἕως τό θαῦμα τῆς συλλήψεως καί γεννήσεως τοῦ Υἱοῦ της, πού ἀποκαλύπτει «τό σεσιγημένον τοῖς ἀνθρώποις» μυστήριο τῆς θείας οἰκονομίας, καί ἀπό ἐκεῖ μέχρι τό θαῦμα τῆς κοιμήσεως καί τῆς εἰς οὐρανούς μεταβάσεώς της, πού μᾶς ἐνισχύει τή βεβαιότητα ὅτι γιά τούς ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ πιστεύοντες δέν ὑπάρχει θάνατος ἀλλά κοίμηση, δέν ὑπάρχει ἀπώλεια ἀλλά μετάβαση «ἐπί τά θυμηδέστερα», τά θαύματα τῆς Παναγίας μας ἀφοροῦν καί τή δική μας ζωή. Γιατί δέν ὑπάρχει κανένας πιστός πού τιμᾶ σήμερα τήν ἔνδοξο Κοίμηση

Παύλειος Λόγος

τῆς Παναγίας μας καί δέν αἰσθάνεται τήν παρουσία της στήν ψυχή του. Δέν ὑπάρχει κανένας πιστός πού ἀσπάζεται τήν ἱερή εἰκόνα της καί δέν νιώθει τή χάρη της νά τόν πλημμυρίζει. Δέν ὑπάρχει κανένας πιστός πού νά στρέφει τά μάτια του δακρυσμένα πρός τήν σεπτή μορφή της αἰτούμενος τή μεσιτεία της καί νά μήν ἀπομακρύνεται ἀνακουφισμένος ὅτι θά λάβει τό δώρημα «πρός τό συμφέρον τῆς αἰτήσεως». Καί ὅλα αὐτά τά θαύματα τῆς Παναγίας πού ζοῦμε, ἀδελφοί μου, ἀποδεικνύουν τήν ἀλήθεια τοῦ θαύματος στό ὁποῖο ἀναφέρεται ὁ ἱερός ὑμνογράφος, στό θαῦμα τῆς ἀφθόρου νεκρώσεως τῆς ὑπεραγίας Θεοτόκου. Ἔπρεπε ὡς ἄνθρωπος νά ἀποδώσει ἡ Παναγία τό κοινό χρέος, σχολιάζουν οἱ Πατέρες. Ἔπρεπε νά ἐγκαταλείψει τή γῆ, στήν ὁποία ἦταν, ὅπως ὅλοι οἱ ἄνθρωποι, πάροικος καί παρεπίδημος. Ἔπρεπε νά μεταβεῖ στήν ἐπουράνιο Ἱερουσαλήμ, γιατί αὐτή ἀποτελοῦσε γιά τήν Παρθένο πάντοτε τή μένουσα πόλη. Ἔπρεπε ὡς πλατυτέρα τῶν οὐρανῶν νά λάβει τή θέση της στούς οὐρανούς, κοντά στόν Υἱό της. Ἀλλά αὐτά τά πρέπει δέν ἦταν δυνατόν στήν περίπτωση τῆς Παναγίας μας νά πραγματοποιηθοῦν μέσω τῆς φθορᾶς τοῦ θανάτου, γιατί ἄν καί ἄνθρωπος ἦταν Μητέρα τοῦ Θεοῦ Λόγου, ἄν καί φθαρτή ὡς πρός τή φύση, δάνεισε τήν ἀνθρώπινη σάρκα στόν αἰώνιο Θεό. Γι᾽ αὐτό καί στήν περίπτωσή της νικῶνται τῆς φύσεως οἱ ὅροι καί παραμένει «ἀεί ζῶσα», δείχοντας μέ τή ζωή της καί σέ ὅλους ἐμᾶς, τά πιστά τέκνα της, τόν τρόπο μέ τόν ὁποῖο μποροῦμε νά ἐπιτύχουμε καί ἐμεῖς αὐτό πού ἐπέτυχε

καί Ἐκείνη, αὐτό πού καί μέ τή δική της συμβολή στήν ἐκπλήρωση τοῦ θείου σχεδίου μᾶς χάρισε ὁ Υἱός: τή δυνατότητα νά νικήσουμε τή φθορά τῆς φύσεως καί νά ζήσουμε τήν αἰώνια ζωή. Καί ὁ τρόπος μέσω τοῦ ὁποίου τό ἐπέτυχε ἡ Παναγία εἶναι ἡ ὑπακοή στό θέλημα τοῦ Θεοῦ καί ἡ ταπείνωση. Αὐτές οἱ δύο ἀρετές, οἱ ὁποῖες ἀποτελοῦν τό ἀσφαλές θεμέλιο καί ὅλων τῶν ἄλλων ἀρετῶν, ἀποτελοῦσαν τόν πνευματικό θησαυρό της. Καί αὐτές καλεῖ καί ἐμᾶς, πού τιμοῦμε σήμερα τήν ἔνδοξη Κοίμησή της, νά τίς οἰκειωθοῦμε, ἔστω καί ἄν ἡ προσπάθεια νά τίς ἀποκτήσουμε δέν συμβαδίζει μέ τίς ἐπιδιώξεις τοῦ σύγχρονου ἀνθρώπου, πού θέτει ἄλλους στόχους, ἐφήμερους καί ὑλικούς, καί λησμονεῖ τόν ἀληθινό στόχο τῆς αἰωνίου ζωῆς. Γι᾽ αὐτό, ἀδελφοί μου, στά αἰτήματα πού ὁ καθένας μας ἐμπιστεύεται σήμερα στήν ἀγάπη τῆς ὑπεραγίας Θεοτόκου, ἄς προσθέσουμε ἕνα ἀκόμη αἴτημα, νά ἀξιώσει καί ἐμᾶς μέ τίς πρεσβεῖες της τῆς βασιλείας τοῦ Υἱοῦ της. Καί νά εἴμαστε βέβαοι ὅτι, ἐάν τῆς τό ζητοῦμε μέ θέρμη, ἡ Παναγία θά μᾶς τό ἐκπληρώσει. Διάπυρος πρός τήν ἐν πρεσβείαις ἀκοίμητον Θεοτόκον εὐχέτης † Ὁ Μητροπολίτης Βεροίας, Ναούσης καί Καμπανίας Παντελεήμων

Παύλειος Λόγος

«Π α ν η γ υ ρ ι ζ έ τ ω σ α ν ο ἱ θ ε ό φ ρ ο ν ε ς»! ΟΜΙΛΙΑ ΤΗΣ Α.Θ.Π. ΤΟΥ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΟΥ κ.κ. ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΥ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΗ Θ. ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΣΤΗΝ Ι. ΜΟΝΗ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΣΟΥΜΕΛΑ ΣΤΟΝ ΠΟΝΤΟ (15/8/2010)

ὲ τὰ λόγια αὐτά, Ἱερώτατοι ἀδελφοὶ Ἀρχιερεῖς, Εὐλαβέστατοι λοιποὶ κληρικοί, Ἐξοχώτατοι κύριοι βουλευταὶ καὶ κ. Πρέσβυ, Ἐντιμολογιώτατοι Ἄρχοντες τοῦ Θρόνου, καὶ εὐλογημένα τέκνα τῆς Ἐκκλησίας, ὁ Ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Μελῳδὸς μᾶς παρακινεῖ νὰ πανηγυρίσουμε τὴν πάνσεπτον Κοίμησιν καὶ ἱερὰν εἰς οὐρανοὺς Μετάστασιν τῆς Παναγίας Θεομήτορος! «Πανηγυριζέτωσαν οἱ θεόφρονες»! Ὅσοι πιστεύουν εἰς τὸν Χριστόν, ὅσοι προσκυνοῦν τὴν πανύμνητον Δέσποιναν Μαρίαν ὡς ἀληθῆ Θεοτόκον, ὅσοι αἰσθάνονται τέκνα της, κατὰ τὴν υἱοθεσίαν ποὺ μᾶς χαρίζει ὁ Υἱός της, ἄς πανηγυρίζουν σήμερον! Διότι αὐτή, ἡ ὁποία «ἐν τῇ Γεννήσει τὴν παρθενίαν ἐφύλαξε», κατὰ τὴν σημερινὴν Κοίμησίν της δὲν ἐγκατέλειψε τὸν κόσμον, ἀλλ’ ὡς Κυρία τοῦ κόσμου καὶ Παντάνασσα, Παντοβασίλισσα -ὅπως θὰ ἔλεγαν οἱ Τριγλιανοί-, φέρει ἐνώπιον τοῦ Θρόνου τοῦ Υἱοῦ της ὅλον τὸν κόσμον, δεομένη ἀπαύστως ὑπὲρ ὅλων τῶν ἀνθρώπων. Ἐκείνη ποὺ εἶναι ὁ «κόσμος» τοῦ κόσμου, δηλαδὴ τὸ στολίδι καὶ ἡ εὐπρέπεια ὅλης τῆς Δημιουργίας, γίνεται μεσίτρια τοῦ κόσμου πρὸς τὸν Οἰκτίρμονα Θεόν, καὶ μεταβιβάζει τὸν πόνον τοῦ κόσμου, τὴν ἀγωνίαν τοῦ κόσμου, τὸν φόβον τοῦ κόσμου, τὴν ἀνάγκην τοῦ κόσμου, ἀλλὰ καὶ τὴν ἐλπίδα καὶ τὸν πόθον τοῦ κόσμου εἰς

Παύλειος Λόγος

τὸν Σωτῆρα τοῦ κόσμου, ὁ Ὁποῖος τὴν τιμᾷ ὡς Μητέρα Του καὶ ἐπακούει εὐχαρίστως τῶν μητρικῶν πρεσβειῶν καὶ ἱκεσιῶν της! «Πανηγυριζέτωσαν, λοιπόν, οἱ θεόφρονες», διότι ἡ Παναγία εἶναι γιὰ πάντα δική μας! «Τεμέτερον Παναΐαν τρανέσσαν»! Ἀλλά, ἀγαπητοὶ παρόντες καὶ ὅσοι εἶσθε μαζί μας νοερῶς ἢ τηλεοπτικῶς αὐτὴν τὴν στιγμήν, αὐτὸ τὸ «πανηγυριζέτωσαν οἱ θεόφρονες», τοῦ ἱεροῦ ὑμνογράφου ἐφέτος προσλαμβάνει διὰ τὴν Μητέρα Ἐκκλησίαν τῆς Κωνσταντινουπόλεως καὶ τὰ ἀνὰ τὸν κόσμον εὐσεβῆ τέκνα της νέας διαστάσεις! Μετὰ

ἀπὸ ὀγδόντα ὀκτὼ ἔτη ληθάργου καὶ σιωπῆς, «ἀητὲντς ἐπαραπέτανεν ψηλὰ σὰ ἐπουράνε» καὶ ἰδοὺ ὅτι, κατόπιν τῆς ἀδείας τῶν ἐντίμων τοπικῶν ἀρχῶν τῆς Τουρκίας, τὰς ὁποίας καὶ διὰ τοῦτο καὶ ἐπαινοῦμεν καὶ εὐγνωμόνως εὐχαριστοῦμεν, ἐδῶ, εἰς τὸ ὄρος Μελᾶ, εἰς τὸ παλλάδιον τῆς Θεομητορικῆς εὐλαβείας τοῦ Πόντου, τῆς Καππαδοκίας, ὅλης τῆς Μικρᾶς Ἀσίας, τῆς Νοτίου Ρωσσίας, τῆς Οὐκρανίας καὶ τῶν Παραδουναβίων Χωρῶν, εἰς τὴν πανίερον Πατριαρχικὴν ἡμῶν καὶ Σταυροπηγιακὴν Μονὴν τῆς

Ὑπεραγίας Θεοτόκου τῆς Σουμελιώτισσας, ἔστω καὶ χωρὶς «λαλίαν» ἀπὸ τὰ τέως «τρανταπέντε σήμαντρα καὶ τὰ δεκαοχτὼ καμπάνας» τοῦ ᾄσματος, ἀκούσθηκε καὶ πάλιν γλυκύτατον τὸ «Πεποικιλμένη τῇ θείᾳ δόξῃ ἡ ἱερὰ καὶ εὐπρεπής, Παρθένε, μνήμη σου»! Ἀκούσθηκε ξανὰ τὸ παρήγορον «ἐν τῇ Γεννήσει τὴν παρθενίαν ἐφύλαξας, ἐν τῇ Κοιμήσει τὸν κόσμον οὐ κατέλιπες, Θεοτόκε»! Τελεῖται καὶ πάλιν ἡ Θεία Λειτουργία, καὶ μάλιστα Πατριαρχική, τοῦ Θεοῦ ἐπιφυλάξαντος εἰς τὴν ἡμετέραν Μετριότητα τὴν μεγάλην συγκίνησιν καὶ χαράν, τὴν μεγάλην αὐτὴν εὐλογίαν, τὴν ὁποίαν μόνον εἰς τὰ ὄνειρά της εἶδε μακρὰ σειρὰ ἐκ τῶν ἀοιδίμων σεβασμίων προκατόχων μας Οἰκουμενικῶν Πατριαρχῶν! «Ἴδετε, λαοὶ καὶ θαυμάσατε! Τὸ ὄρος γὰρ τὸ ἅγιον καὶ ἐμφανέστατον Θεοῦ», τὸ Ποντιακὸν Θεομητοροσκέπαστον ὄρος Μελᾶ, καὶ πάλιν, ὅπως καὶ κατὰ τοὺς παλαιοὺς χρόνους τῆς ἀνθήσεως ἐδῶ τῆς χριστιανικῆς εὐσεβείας καὶ τοῦ Μοναχισμοῦ, «ἐφ’ ὕπερθεν αἴρεται, οὐρανὸς ἐπίγειος, ἐν ἐπουρανίῳ, καὶ ἀφθάρτῳ χθονὶ οἰκιζόμενος»! (Δ΄ ᾠδὴ Α΄ Κανόνος). Ἡνώθη καὶ πάλιν, μετὰ ἀπὸ ἐννέα περίπου δεκαετίας, ἡ ἁγιοτόκος καὶ ἁγιοτρόφος γῆ τοῦ Πόντου μὲ τὸν οὐρανόν! Ἄγγελοι καὶ Ἀρχάγγελοι, Ὅσιοι καὶ Μάρτυρες καὶ Ἱεράρχαι, πνεύματα δικαίων τετελειωμένα, ψυχαὶ εὐσεβῶς κεκοιμημένων πατέρων μας ἀναρίθμητοι, συμπροσεύχονται σήμερον μαζί μας, ᾄδοντες ἐν εὐφροσύνῃ ἐξαίσιον ὕμνον πρὸς τὴν Ἀρχοντοδέσποιναν τοῦ Πόντου, τῆς Σουμελᾶ τὴν Παναγίαν! Πανηγυρίζουν μὲ ἔξαλλον χαρὰν οἱ Ἅγιοι Κτήτορες τῆς

Μονῆς Βαρνάβας καὶ Σωφρόνιος, ὁ Ὅσιος Χριστοφόρος, οἱ γείτονες Τίμιος Πρόδρομος τοῦ Βαζελῶνος, Ἅγιος Γεώργιος Περιστερεώτας ἀπὸ τὸ Πυργὶ καὶ Ἅγιος Εὐγένιος τῆς Τραπεζοῦντος! Σκιρτοῦν ἀπὸ ἀγαλλίασιν αἱ μακάριαι ψυχαὶ τῶν ἀοιδίμων Μεγάλων Κομνηνῶν, Ἰωάννου τοῦ Β΄, Ἀλεξίων Β΄ καὶ Γ΄, Βασιλείου καὶ Μανουὴλ τοῦ Γ΄, ὡς καὶ τῶν Σκαρλάτου, Στεφάνου καὶ Ἰωάννου Ὑψηλάντου, τῶν μακαριστῶν Ἡγεμόνων τῶν Παραδουναβίων Χωρῶν, καὶ συμψάλλουν μαζί μας «ᾠδὴν τὴν ἐξόδιον» εἰς τὴν Θεομήτορα! Μαζί των, πιστεύομεν ὅτι θὰ αἰσθάνωνται χαρὰν καὶ ἱκανοποίησιν καὶ αἱ ψυχαὶ τῶν Ὀθωμανῶν Σουλτάνων Βαγιαζὴτ τοῦ Β΄, Σελὴμ τοῦ Α΄ καὶ τοῦ Β΄, Μουρὰτ τοῦ Γ΄, Ἰμπραὴμ τοῦ Α΄, Μεχμὲτ τοῦ Δ΄, Σουλεϊμὰν τοῦ Β΄, Μουσταφᾶ τοῦ Β΄ καὶ Ἀχμὲτ τοῦ Γ΄, οἱ ὁποῖοι ἐπίσης ἠγάπησαν, ὑπεστήριξαν, ἐνίσχυσαν ποικιλοτρόπως καὶ ἐτίμησαν τὴν Μονὴν καὶ τοὺς Μοναχοὺς αὐτῆς, καὶ ἀνενέωσαν τὰ προνόμια τῶν Χριστιανῶν προκατόχων των, διότι κάποιο θαῦμα τοὺς εἶχε κάμει ἡ Παναγία, κάποιαν εὐεργεσίαν της εἶχον δεχθῆ καὶ αὐτοί! Ἔγινε, λοιπόν, καὶ πάλιν ἡ Παναγία Σουμελᾶ κοινὸν σημεῖον ἀναφορᾶς ὅλων μας, καὶ μαζί μας σήμερα, ἐκτὸς ἀπὸ τὰ πλήθη τῶν ἐξ Ἑλλάδος, Ρωσσίας, Οὐκρανίας καὶ ἄλλων χωρῶν προσκυνητῶν, εὑρίσκονται ἐδῶ τόσον ὁ Θεοφιλέστατος Ἐπίσκοπος Ποντὸλσκ κ. Τύχων, κομιστὴς τῆς πρὸς τὴν Μονήν μας μεγάλης εὐλαβείας τῶν Ρώσσων ἀδελφῶν μας, ὅσον καὶ ὁ προτελευταῖος ἡγούμενος τῆς ἐν Βερμίῳ ἀναδενδράδος τῆς Σουμελᾶ Ἱερώτατος Μητροπολίτης Δράμας κ. Παῦλος, ἐντεῦθεν ἕλκων τὴν καταγωγήν, ὡς καὶ οἱ συμπροσευχόμενοι Ἱερώτατοι Μητροπολῖται Ἡλιουπόλεως κ. Θεόδωρος, Νεαπόλεως καὶ Σταυρουπόλεως κ. Βαρνάβας καὶ Μεσσηνίας κ. Χρυσόστομος, τῶν ὁποίων τὴν παρουσίαν, ὡς καὶ τῶν Ἐξοχωτάτων κυρίων Βουλευτῶν ἐξ Ἑλλάδος καὶ ἐκ Ρωσσίας, τοῦ κυρίου Πρέσβεως τῆς Ἑλλάδος ἐν Ἀγκύρᾳ καὶ πάντων τῶν λοιπῶν προσελθόντων προσκυνητῶν, χαιρετίζομεν μὲ πολλὴν ἀγάπην καὶ ἐγκαρδιότητα. Ἀπὸ τὸν ἱερὸν καὶ ἱστορικὸν αὐτὸν χῶρον ἀπευθύνομεν θερμὸν ἑόρτιον χαιρετισμὸν καὶ τὴν Πατριαρχικὴν ἡμῶν εὐλογίαν πρὸς τοὺς συμπανηγυρίζοντας τὴν στιγμὴν αὐτὴν ἐν Βερμίῳ εὐσεβεῖς Χριστιανοὺς καὶ ἀσπαζόμεθα τὸν ἀδελφὸν ἅγιον Βεροίας. Τοὺς εὐχόμεθα, τοῦ χρόνου ὅλοι μαζὶ ἐδῶ! Χαιρετίζομεν ἐπίσης μὲ πολλὴν τιμὴν τὴν παρουσίαν τῶν ἐκπροσώπων τῆς ἐντίμου Τουρκικῆς Κυβερνήσεως καὶ τῶν τοπικῶν ἀρχῶν. Διαβεβαιούμεθα καὶ αὐτοὺς καὶ ὅλον τὸν ἐπιτόπιον πληθυσμὸν ὅτι οἱ Χριστιανοὶ συνερρεύσαμεν ἐδῶ σήμερον ὡς ἄγγελοι εἰρήνης καὶ φιλίας, μὲ τὰ καλλίτερα δι’ αὐτοὺς αἰσθήματα. Ἡ Παναγία, ἄλλωστε, μᾶς ἑνώνει ὅλους, ἐὰν λάβωμεν ὑπ’ ὄψιν

ὅτι πάρα πολλὰ θαύματα καὶ θεραπείας ποικίλων ἀσθενειῶν ἔκανε ἀδιακρίτως ἡ Σουμελιώτισσα καὶ εἰς Χριστιανοὺς καὶ εἰς Μουσουλμάνους, καὶ εἰς Ρωμηοὺς, καὶ εἰς Τούρκους! καὶ εἰς Ρώσσους, καὶ εἰς Γεωργιανούς, καὶ εἰς Ρουμάνους! Εἶναι δροσοπηγὴ θείων χαρίτων ἡ πανύμνητος Θεοτόκος καὶ ξεδιψᾶ ἀδιακρίτως ὅλους τοὺς προστρέχοντας εἰς αὐτήν! Ἀλλὰ καὶ τὸ Κοράνιον τὴν τιμᾷ ὡς Προφήτιδα καὶ τῆς ἀφιερώνει σελίδας ὁλοκλήρους μὲ ὡραίους λόγους εὐλαβείας καὶ μὲ ἀρκετὰ στοιχεῖα ἀπὸ τὸν βίον της, γνωστὰ εἰς ἡμᾶς ἀπὸ τὴν ἱερὰν Παράδοσιν τῆς Ἐκκλησίας. Ὅταν πρὸ ἐτῶν εἰς τὴν Ἀδελαΐδα τῆς Αὐστραλίας κάποιοι κατεσκεύασαν μίαν βλάσφημον εἰκόνα διὰ νὰ ἐμπαίξουν τὴν Παναγίαν, πρῶτος ὁ μουσουλμάνος θρησκευτικὸς λειτουργὸς τῆς πόλεως ἔσπευσε, μαζὶ μὲ τὸν ἐκεῖ Ἐπίσκοπόν μας (Ἀριανζοῦ Ἰωσήφ), νὰ διαμαρτυρηθῇ ἐντόνως διὰ τὴν ἐνέργειαν ἐκείνην καὶ νὰ ἀπαιτήσῃ σεβασμὸν πρὸς τὴν πάνσεπτον Παρθένον Μαρίαν. Ἄς εἶναι ἡ Παναγία ἡ Σουμελιώτισσα, ἡ Ἀθηνιώτισσα Παναγία, ἡ Παναγία τοῦ Εὐαγγελιστοῦ Λουκᾶ, ἡ Κυρία τοῦ Πόντου, ἐγγυήτρια καλλιτέρων ἡμερῶν διὰ τοὺς δύο λαούς, οἱ ὁποῖοι συναντῶνται σήμερον εἰς τὸ ἐδῶ ἑορτάζον πανίερον σέβασμά της! «Ἐκεῖ ἀτὲν προσκύναναν Χριστιανοὶ καὶ Τοῦρκοι». Τὸ προσκύνημά μας αὐτὸ ἄς εἶναι μία ἐπὶ πλέον γέφυρα ἐπικοινωνίας καὶ ἐμπιστοσύνης ἀνάμεσα εἰς τοὺς δύο λαοὺς. Ἀδελφοὶ καὶ τέκνα ἐν Κυρίῳ, παιδιὰ τῆς Παναγίας, σεῖς ὅλοι ποὺ συρρεύσατε σήμερα «σοῦ Μελᾶ», σ᾿ αὐτὸ τὸ μέγα μοναστῆρι ποὺ «ἔχτισαν καλόγεροι, λαὸς καὶ βασιλιάδες»! Σήμερα ζοῦμε ἕνα κορυφαῖο θρησκευτικὸ καί ἱστορικὸ γεγονός. Σήμερα σταματοῦν «τὰ δάκρε τὴ Παναΐας» καθὼς ὑποδέχεται ἐδῶ πολυάριθμα τὰ παιδιά της «ἐκ δυσμῶν, καὶ βορρᾶ, καὶ θαλάσσης, καὶ ἑῴας» (ᾨδὴ η΄ Κανόνος τοῦ Ἁγίου Πάσχα).

Σήμερα ὁ Πόντος γίνεται πραγματικὰ Εὔξεινος καθὼς δέχεται καραβάνια ὁλόκληρα προσκυνητῶν ποὺ γεμίζουν τοὺς δρόμους καὶ τὰ δρομάκια καὶ τὲς ἀνωφέρειες καὶ τὲς πλαγιὲς τῶν βουνῶν ποὺ ὁδηγοῦν στὸν ἱερό βράχο ὅπου ἡ Παναγία ἡ Σουμελιώτισσα θρονιασμένη ἐκεῖ ψηλά- ἐδῶ ψηλά, στάζει τὸ ἱερὸ δάκρυ γύρω ἀπὸ προσευχὲς καὶ λιβανωτά- ὅπως ἔγραφε ὁ νοσταλγὸς πρὸ 90 ἀκριβῶς ἐτῶν. Ὅλα αὐτὰ τὰ 88 χρόνια ἡ ἀκοίμητος κανδήλα τὴς μνήμης καὶ τῆς εὐλαβείας πρὸς τὴν Σουμελιώτισσα ἔκαιε καὶ ἐφώτιζε καὶ καθοδηγοῦσε τὴν πορεία ὅλων τῶν Ποντίων, ὅλων τῶν Ρωμηῶν, ὅλων τῶν Ὀρθοδόξων, ποὺ ἔλεγαν στὴν προσευχή τους: «Σουμελά μας Παναγία, τὴν εἰκόνα σου ἐγώ, τὴ σεπτὴ καὶ τὴν ἁγία, ἔρθα γιὰ νὰ προσκυνῶ». Χρόνια πολλά, ἀδελφοί, τέκνα ἐν Κυρίῳ καὶ λοιποὶ παριστάμενοι! Ἄξιον τὸ προσκύνημά μας! Ἐπιστρέφοντες εἰς τὰ ἴδια ἄς κρατήσουμε σὰν ἀναμμένη πασχαλινὴ λαμπάδα τὴν ἀκαταίσχυντη Θεομητορικὴ ἐλπίδα τοῦ Σουμελιώτικου Δεκαπενταυγούστου, ν’ ἀνθήσῃ πλουσίως μέσα μας καὶ «νὰ φέρῃ κι ἄλλο»! Ἀμήν.

Παύλειος Λόγος

Εγκύκλιος ΝΕΑΣ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

άθε ἀρχή εἶναι ἀναμφισβήτητα ἀφορμή χαρᾶς ἀλλά καί ἀφετηρία νέων προσπαθειῶν καί νέων κόπων. Ὅμως γιά σᾶς τούς νέους καί τά παιδιά, πού δημιουργεῖτε τή ζωή σας καί κτίζετε τό μέλλον σας, ἡ προσπάθεια καί ὁ κόπος πού καλεῖσθε νά καταβάλλετε ἔχουν ἄλλη βαρύτητα καί ἄλλη σημασία. Καί στή σημασία αὐτή κάποιο ρόλο διαδραματίζουν καί οἱ γενικότερες συνθῆκες. Τούς τελευταίους μῆνες γίνεται στήν πατρίδα μας καί στόν κόσμο εὐρεία συζήτηση γιά τήν κρίση· καί πολλοί θεωροῦν ὅτι ἡ κρίση εἶναι ἕνα οἰκονομικό μέγεθος. Ἄλλοι πάλι, ἐκτιμῶντας την σφαιρικότερα, θεωροῦν ὅτι ὁ οἰκονομικός παράγων, πού ἀσφαλῶς ἐπηρεάζει πολλούς τομεῖς τῆς ζωῆς ὅλων μας, εἶναι ἡ μία μόνο διάσταση τῆς κρίσεως, ἡ ὁποία εἶναι κατ᾽ ἐξοχήν πνευματική κρίση, εἶναι κρίση ἀξιῶν.

Ὅποια ἑρμηνεία καί ἐάν δώσει κανείς σέ αὐτή τήν κρίση πού ἀποτελεῖ μία πραγματικότητα, ὑπάρχει καί ἡ θετική της πλευρά, τήν ὁποία καλούμεθα ὅλοι, καλεῖσθε καί σεῖς, ἀγαπητά μου παιδιά, νά ἀξιοποιήσετε. Καλούμεθα ὅλοι νά συνειδητοποιήσουμε ὅτι εἶναι ἀνάγκη νά ἐργασθοῦμε μέ μεγαλύτερο ζῆλο καί περισσότερο σύστημα· ὅτι εἶναι ἀνάγκη νά ἐγκαταλείψουμε τή θεωρία τῆς «ἥσσονος προσπαθείας» καί τοῦ «μείζονος κέρδους», τή θεωρία δηλαδή νά ἐπιτύχουμε τό μεγαλύτερο ὄφελος μέ τόν μικρότερο κόπο· ὅτι εἶναι ἀνάγκη νά κοπιάσουμε, ἐάν θέλουμε νά προοδεύσουμε, γιατί τίποτε δέν μᾶς χαρίζεται στή ζωή. Ἡ ἀρχή τῆς καινούργιας σχολικῆς χρονιᾶς σᾶς δίνει τήν εὐκαιρία νά κάνετε μιά καινούργια ἀρχή. Νά ἀντιμετωπίσετε τό σχολεῖο σας, τή μόρφωσή σας ὄχι ὡς μία ἀναγκαιό τητα, πού πρέπει νά περάσετε ὅσο πιό εὔκολα καί ἄκοπα γίνεται, ἀλλά ὡς μία πρόκληση νά κερδίσετε μέσα ἀπό αὐτή τήν ἐκπαιδευτική διαδικασία ὅσα

περισσότερα μπορεῖτε· γιατί αὐτά πού θά κερδίσετε, δέν τά κερδίζετε οὔτε γιά τούς γονεῖς οὔτε γιά τούς δασκάλους καί τούς καθηγητές σας, ἀλλά γιά σᾶς τούς ἴδιους, γιά τό δικό σας καλό καί γιά τό δικό σας μέλλον. Οἱ δάσκαλοι καί οἱ καθηγητές σας εἶναι πρόθυμοι νά σᾶς ὑποστηρίξουν στήν προσπάθειά σας· καί ἀποτελεῖ, ἀναμφίβολα, καί γι᾽ αὐτούς μία εὐχά ριστη πρόκληση νά ἔχουν μαθητές πού ζητοῦν νά μάθουν περισσότερα, πού εἶναι διατεθειμένοι νά ἐργασθοῦν, πού ἀντιμετωπίζουν μέ ὑπευθυνότητα τή μόρφωσή τους. Σ᾽ αὐτή τήν προσπάθεια θά εἴμαστε καί ἐμεῖς συμπαραστάτες σας καί θά σᾶς συνοδεύουμε, ὅπως κάθε χρόνο, μέ τήν εὐχή καί τήν προσευχή, ὁ Θεός νά σᾶς ἐνισχύει καί νά σᾶς στηρίζει πάντοτε. Καλή καί εὐλογημένη χρονιά.

Παύλειος Λόγος

Η Προσωπικότητα τοῦ Μαθητή ΚΑΙ Η ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΩΝ ΗΘΙΚΩΝ ΑΡΧΩΝ ΚΑΙ ΑΞΙΩΝ ΤΟΥ

άν η αγωγή είναι το σύνολο των σκόπιμων και συστηματικών ενεργημάτων από τον παιδαγωγό πάνω στον παιδαγωγούμενο που συντελούν στην ωρίμανση και τελείωσή του ως ψυχοσωματικής ολότητας, τότε κατανοούμε ότι ο σκοπός του σχολείου δεν είναι μόνο η μετάδοση γνώσεων αλλά και η ολόπλευρη ανάπτυξη της προσωπικότητάς του μέσα από την υιοθέτηση στάσεων αρχών και αξιών ώστε να μπορέσει ο σημερινός μαθητής και αυριανός ενήλικας να γίνει ένα ενεργό μέλος της κοινωνίας. Οι ψυχολόγοι έχουν διαμορφώσει σειρά από διαφορετικές προσεγγίσεις στη μελέτη της προσωπικότητας , άλλες αντιθετικές μεταξύ τους και άλλες συμπληρωματικές. Είναι η προσωπικότητα αποτέλεσμα της επίδρασης του περιβάλλοντος ή οφείλεται στην κληρονομικότητα; Η κοινή παραδεκτή άποψη μεταξύ των ψυχολόγων είναι ότι η προσωπικότητα του παιδιού , η μαθησιακή του ικανότητα, τα κίνητρα, η κοινωνική του συμπεριφορά και οι στάσεις του απέναντι στο σχολείο διαμορφώνονται κάτω από την επίδραση ενός συνδυασμού αλληλεξαρτώμενων παραγόντων που ξεκινούν από τη γέννηση του παιδιού (ή και πιο πριν ακόμη) και συνεχίζουν να επενεργούν σε όλο το διάστημα της ζωής του. Επίσης

Παύλειος Λόγος

του Αρχιμ. Θεοφίλου Λεμοντζή, Αρχιερατικού Επιτρόπου Καμπανίας οι ηθικές αρχές και οι αξίες αποτελούν επίκτητες δομές, τις οποίες τα μικρά παιδιά μαθαίνουν αρχικά από τους γονείς και αργότερα απ τους δασκάλους, τις ομάδες των συνομηλίκων, τα μέσα μαζικής επικοινωνίας και την κοινωνία γενικότερα. Η ιδέα ότι η προσωπικότητα του παιδιού επηρεάζει τη μάθησή του δεν είναι νέα για τους εκπαιδευτικούς. Η εμπειρία της τάξης δείχνει ότι δεν κα-

θορίζουν μόνο οι γνωστικές μεταβλητές την πρόοδο αλλά και οι ατομικές στάσεις, τα κίνητρα και μια ευρεία κλίμακα συγκινησιακών αντιδράσεων όπως ο ενθουσιασμός η συναισθηματική συμμετοχή, το άγχος. Εργασία του σχολείου είναι να επιτύχει ώστε τα παιδιά να αγαπούν τη γνώση και τη μόρφωση και την αλήθεια, διότι η αλήθεια και η γνώση είναι αυτή

που απελευθερώνουν τον άνθρωπο όπως είπε και ο Χριστός. Να γίνουν άνθρωποι ελεύθεροι και δημοκρατικοί, κριτικοί και υπεύθυνοι, ευσυνείδητοι και ίσιοι, δίκαιοι και ειρηνοποιοί, άνθρωποι επίγνωσης, αγάπης, ανθρωπιάς και αξιοπρέπειας, άνθρωποι που θα ενδιαφέρονται για το συνάνθρωπο τους. Στη σημερινή μας κοινωνία τα παιδιά αντιμετωπίζουν όλο και δυσκολότερα προβλήματα όταν πρέπει να πάρουν ηθικές αποφάσεις, γιατί βομβαρδίζονται συνεχώς από τα μέσα μαζικής επικοινωνίας με υλιστικές ιδέες, με κάθε είδους τηλεοπτικά σκουπίδια, αλλά και γιατί έχουν αποδυναμωθεί οι ηθικές επιταγές που προέκυπταν από την ηθική αγωγή (για να μην αναφέρουμε τη γενική έκπτωση του κύρους των γονιών και του σχολείου). Είναι ελάχιστες οι εκπομπές των Μ.Μ.Ε. που προσφέρουν παιδεία και αγωγή. Η πλειοψηφία των εκπομπών αναπαράγει την παρακμή της ελληνικής κοινωνίας της οποίας είμαστε μάρτυρες καθημερινά ιδίως στις μέρες μας. Μετά από όλα αυτά, αντί να αναρωτιόμαστε γιατί έχουν χαλαρώσει τα ηθικά κριτήρια των νέων, ίσως θα πρέπει να θαυμάζουμε πως κρατούν ακόμη τόσο καλά. Ζούμε σε μια εποχή όπου οι βανδαλισμοί, η χρήση ναρκωτικών ουσιών και μια σειρά άλλων αντικοινωνικών και αυτοκαταστροφικών δραστηριοτήτων μας ανησυχούν όλο και πιο πολύ. Συχνά οι επικρίσεις στρέφονται εναντίον των σχολείων. Αυτές οι επικρίσεις είναι

συνήθως άδικες αλλά και το σχολείο θα πρέπει να τις αντιμετωπίσει χρησιμοποιώντας όλες τις πτυχές του αναλυτικού προγράμματος στην προώθηση της ηθικής ανάπτυξης των παιδιών ώστε να ωριμάσουν και να αναπτύξουν την προσωπικότητά τους. Η διδασκαλία της ηθικής συμπεριφοράς δεν πρέπει να περιορίζεται μόνο στο μάθημα των θρησκευτικών αλλά και σε κάθε μάθημα όποτε δίδεται η ευκαιρία ο δάσκαλος μπορεί να ανακινήσει θέματα ηθικής φύσεως και να τα συζητήσει με τα παιδιά. Πολλά παιδιά συναντούν συνειδησιακά προβλήματα όταν το μοντέλο της κοινωνικής συμπεριφοράς που διδάσκει στη μια κοινωνική ομάδα που ανήκουν διαφέρει σημαντικά από αυτό που διδάσκεται σε άλλη της οποίας επίσης είναι μέλη. Κοινωνικές ομάδες εκτός από το σχολείο είναι καταρχήν η οικογένεια, οι ομάδες των συνομηλίκων αλλά και άλλες ομάδες που μπορεί να συμμετέχουν τα παιδιά όπως οι αθλητικές. Μια σύγκρουση σχολείου - σπιτιού όχι μόνο γεμίζει το παιδί με σύγχυση και αγανάκτηση αλλά μπορεί να εμποδίσει και τη μάθησή του. Όταν τα παιδιά προέρχονται από ένα σπιτικό που τους διδάσκει διαφορετικές αρχές από αυτές που μαθαίνουν στο σχολείο, τότε επακολουθεί μια σχεδόν αναπόφευκτη διανοητική και συναισθηματική σύγκρουση. Η οικογένεια έχει θεωρηθεί ως υπεύθυνη για έναν μεγάλο αριθμό προβλημάτων και ειδικά όταν η σχέση γονιού - παιδιού χαρακτηρίζεται από υπερβολική ψυχρότητα, απαιτητικότητα, επικριτικότητα ή αστάθεια. Εάν το παιδί δεν λάβει ένα γενναιόδωρο ποσό αγάπης από τους γονείς θα δυσκολευτεί να αγαπήσει και να φροντίσει τους άλλους. Η πρωινή καθυστέρηση, οι αδικαιολόγητες απουσίες, οι κακές σχέσεις με τα άλλα παιδιά μπορεί να οφείλονται σε προβλήματα του σπιτιού. Έχουμε ποτέ σκεφτεί ότι το παιδί που αρνείται να έρθει στο σχολείο και επιμένει να κάθεται στο σπίτι του, ίσως να φοβάται μια ακόμη κακοποίηση της μητέρας του από τον πατέρα του; Κατά τον ίδιο τρόπο επίσης η ομάδα των συνομηλίκων μπορεί να προβάλλει ένα διαφορετικό σύστημα αξιών που καλούνται τα μέλη της να ακολουθήσουν. Παράδειγμα η χρήση των ναρκωτικών ουσιών ή ο εθισμός στο κάπνισμα αποτελούν ακριβώς προσπάθεια του παιδιού να ενταχθεί μέσα σε μια κοινωνική ομάδα και να γίνει αποδεκτός από αυτήν. Όταν δεν έχει γίνει αποδεκτός από την οικογένεια και το σχολείο αυτόματα στρέφεται σε ομάδες που θα του αναπληρώσουν αυτά τα κενά. Η έλλειψη αυτοεκτίμησης ακριβώς οδηγεί το παιδί να δείξει στους συνομηλίκους του ότι και αυτό μπορεί να καταφέρει ό,τι και αυτοί. Η καταστροφή είναι αναπόφευκτη. Ορισμένες φορές στο εσωτερικό ενός πολιτισμού ξεχωρίζουν ορισμένες υποκουλτούρες όπως διάφορες θρησκευτικές ομάδες οι σέκτες (καταστροφικές λατρείες), οι οποίες μπορεί να οδηγήσουν τα παιδιά στην υιοθέτηση ηθικών προτύπων ξένων από αυτά που διδάσκονται στην οικογένεια τους και το σχολείο. Όλοι είχαμε συγκλονιστεί τη δεκαετία του 1990 όταν κάποιοι έφηβοι ήταν μέλη σατανιστικών ομάδων με πολλά εγκλήματα του κοινού ποινικού δικαίου στο ενεργητικό τους. Λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω ο εκπαιδευτικός πρέπει να λειτουργεί ως ερευνητής, να είναι ευαίσθητος στη ατομική προσωπικότητα του κάθε παιδιού στην τάξη και έτοιμος να αντιληφθεί την αλληλεπίδραση ανάμεσα στην προσωπικότητα και τους άλλους παράγοντες. Πολλές φορές γεννάται το ερώτημα τι μέτρα θα πάρουμε απέναντι σε παιδιά που παραβαίνουν ηθικούς κανόνες όπως η κλεψιά ή αντιγραφή στις εξετάσεις. Πρέπει πρώτα να ψάξουμε τους αφανείς αιτιολογικούς παράγοντες που ωθούν τα παιδιά. Παιδιά προερχόμενα από ασθενή οικονομικά περιβάλλοντα, που εκτίθενται στη διαρκή διαφήμιση είναι πιθανό να σκεφθούν μερικές στιγμής να κλέψουν κάτι. Εάν η ηθική καθοδήγηση που έχουν λάβει από τους γονείς είναι ελλιπής ίσως το πράξουν. Βέβαια και ένα παιδί που προέρχεται από Παύλειος Λόγος

εύπορο περιβάλλον μπορεί να υποπέσει στο συγκεκριμένο παράπτωμα ακριβώς λόγω του ότι θέλει να βιώσει την περιπέτεια ή για να γίνει αποδεκτός από την ομάδα των συνομηλίκων και να ηρωοποιηθεί. Όσον αφορά την αντιγραφή και πάλι το ερώτημα είναι γιατί αντιγράφει το παιδί. Ένας βασικός λόγος είναι ο φόβος τον συνεπειών μπροστά σε μια ενδεχόμενη αποτυχία. Συνέπεια που μπορεί να είναι ένας κακός βαθμός ή μια ενδεχόμενη ταπείνωση από το δάσκαλο ο οποίος διαβάζει τους βαθμούς μεγαλόφωνα στην τάξη. Τι οδυνηρό πράγμα αυτό για ένα παιδί!. Μια από τις σημαντικές διαστάσεις λοιπόν του εκπαιδευτικού έργου είναι ο τρόπος αντίδρασής του απέναντι στην αποτυχία ή την επιτυχία του παιδιού. Οι περισσότεροι εκπαιδευτικοί δεν δυσκολεύονται να αναγνωρίσουν και να επιβραβεύσουν την επιτυχία [αν και μερικές φορές παραμελείται το γεγονός ότι η επιτυχία θα πρέπει να κρίνεται σε σχέση με το μάθημα ή με τα συνήθη στάνταρ επίδοσης άλλων παιδιών στην ίδια ηλικία], υπάρχουν όμως κάποια προβλήματα σχετικά μη την αποτυχία. Το να κάνει κάποιος λάθη δεν αποτελεί ένδειξη αποτυχίας αλλά αναπόσπαστο και ουσιαστικό μέρος της μαθησιακής διαδικασίας. Προσπαθώντας να βρουν που έκαναν λάθος τα παιδιά διδάσκονται από τα λάθη αυτά και αναπτύσσουν στρατηγικές αντιμετώπισης τους στο μέλλον. Η βραδυμάθεια δεν σημαίνει αποτυχία αλλά ένδειξη ότι το παιδί χρειάζεται ιδιαίτερη βοήθεια. Τα παιδιά που βαθμολογούνται συνεχώς με κακούς βαθμούς, οι δάσκαλοι τα εκθέτουν συνεχώς μπροστά στους συμμαθητές τους θα έχει ως αποτέλεσμα ή να φορτώνουν την αποτυχία τους στους άλλους ή να αισθάνονται ότι φταίνε τα ίδια .Όμως το αποτέλεσμα θα είναι το ίδιο το παιδί θα συνηθίσει στη αποτυχία και θα καταφεύγει στην αντιγραφή. Ο δάσκαλος θα πρέπει να αναγνωρίσει ότι και τα λάθη βοηθούν τη μάθηση. Το καλύτερο πράγμα είναι ο δάσκαλος να παίρνει κατά μέρος το παιδί και να προσπαθεί να βρει την αιτία , αντί να τον κατσαδιάζει μπροστά σε ολόκληρη την τάξη και να συζητήσει μαζί του. Με αυτό τον τρόπο βοηθούμε το παιδί στη διαμόρφωση μιας θετικής αυτοεικόνας διότι η εικόνα που έχει ένα παιδί για τον εαυτό του είναι ουσιαστικά προϊόν μαθήσεως και προκύπτει από τις περιγραφές που δίνουν οι άλλοι. Η εικόνα αυτή μπορεί να είναι ή να μην είναι δίκαιη. Το θέμα πάντως είναι ότι το παιδί την παίρνει έτοιμη σε ένα μεγάλο βαθμό από τους άλλους , την εσωτερικεύει και τη χρησιμοποιεί για τον αυτοπροσδιορισμό του. Αν το παιδί ακούει

Παύλειος Λόγος

πολύ συχνά ότι είναι κακό θα καταλήξει να βλέπει τον εαυτό του κακό. Αν το παιδί ακούει πολύ συχνά ότι είναι καλό θα καταλήξει να βλέπει τον καυτό του καλό. Είναι η λεγόμενη αυτοεκπληρούμενη προφητεία σύμφωνα με τη οποία όταν προσδιορίζουμε μια κατάσταση ως πραγματική αυτή είναι πραγματική στα αποτελέσματα της. Έτσι διαπράττουμε το λάθος να θεωρούμε τη σημερινή κατάσταση του παιδιού σαν κάτι μόνιμο και αντιδρώντας ανάλογα απέναντί του να μονιμοποιήσουμε έτσι τα προβλήματα της συμπεριφοράς και της προσωπικότητας. Αν πιστεύουμε ότι ένα παιδί είναι παραβατικό ή κακός μαθητής και ό,τι και να κάνει δεν μπορεί να αλλάξει την κατάσταση του, τότε υποσυνείδητα το παιδί θα κάνει το παν να μη μας διαψεύσει. Επικριτικές φράσεις του τύπου «δεν περίμενα τίποτα άλλο από εσένα» ή «είναι γνωστή η συμπεριφορά σου από παλιά» πρέπει να αποφεύγονται. Αντίθετα αν του φερόμαστε πιστεύοντας ότι μπορεί να αλλάξει την εικόνα του, αυτό του δίνει την ώθηση να ενεργήσει προς αυτή την κατεύθυνση. Πόσες φορές επικρίναμε τις πράξεις τους αλλά ποτέ δεν τους επαινέσαμε για τη βελτίωση της συμπεριφοράς τους!. Ενθαρρυντικές λοιπόν και όχι κολακευτικές φράσεις βοηθούν πολύ. Όσον αφορά την επιθετική και βίαιη συμπεριφορά, αυτή οφείλεται τις περισσότερες φορές από το γεγονός ότι μπορεί να προέρχονται από περιβάλλοντα όπου η επιθετική και σκληρή συμπεριφορά είναι η μόνη αποτελεσματική μέθοδος επιβολής. Αρχή μας θα πρέπει να είναι η διάγνωση των κινήτρων και η θεραπεία της συμπεριφοράς και όχι η τιμωρία, διότι η ποινή έχει ένα πρόσκαιρο χαρακτήρα και αποτέλεσμα και δεν θεραπεύει τα βαθύτερα αίτια. Ασφαλώς και η ποινή επιβάλλεται διότι το παιδί θα πρέπει να κατανοήσει ότι ζει σε μια οργανωμένη κοινωνία και ότι πρέπει να σέβεται τους κανόνες της ώστε να υπάρχει ομαλότητα όμως πρέπει να έχει θεραπευτικό χαρακτήρα. Έτσι πριν την επιβολή της ποινής πρέπει να γνωστοποιείται στο παιδί ο λόγος για τον οποίο επιβάλλεται. Η ποινή δεν είναι εκδίκηση αλλά θεραπεία. Άλλωστε η Ορθόδοξη Πνευματική μας παράδοση επιμένει ιδιαίτερα στο γεγονός ότι η ανθρώπινη φύση είναι ασθενής και ως εκ τούτου χρήζει θεραπείας και όχι τιμωρίας. Γι’ αυτό και η Εκκλησία έχει θεωρηθεί με έναν συμβολικό τρόπο ως το Νοσοκομείο στο οποίο θεραπεύονται οι ασθενείς οι οποίοι είμαστε όλοι μας. Όλοι οι άνθρωποι είναι καλοί. Απλώς μερικοί δεν βρέθηκαν ανάμεσα σε ανθρώπους οι οποίοι θα τους συμβού-

λευαν ποιο είναι το ορθό και το σωστό. Πρέπει να δείχνουμε συμπόνια και ενδιαφέρον στα παιδιά. Δεν είναι δυνατόν να διδάξουμε συμπόνια και ενδιαφέρον και εάν τα εγκαταλείψουμε στη μοίρα τους τη στιγμή που μας χρειάζονται. Μερικοί υποστηρίζουν ότι αρμόδιες είναι κοινωνικές υπηρεσίες, όμως είναι δύσκολο για τα παιδιά να δημιουργήσουν σχέσεις με ξένους ενώ οι δάσκαλοι αποτελούν πιο οικεία πρόσωπα για αυτά και είναι πιο κατάλληλοι να τα υποδείξουν τα λάθη τους. Όσον αφορά τον έλεγχο της συμπεριφοράς έχει διαπιστωθεί ότι ο έπαινος λειτουργεί με ένα καταλυτικό τρόπο στην επανάληψη της συμπεριφοράς. Η πράξη που επιβραβεύεται τείνει να επαναλαμβάνεται, αντίθετα αυτή που αγνοείται τείνει να λησμονείται. Η ποινή μπορεί να έχει αντίθετα αποτελέσματα από αυτά που αναμένουμε διότι πολλές φορές μπορεί να έχει ενισχυτικό χαρακτήρα και αντί να αποτρέπει μια κατάσταση να την επιτείνει. Έτσι μετά από μια ωριαία αποβολή ο μαθητής μπορεί να ηρωοποιηθεί από τους συμμαθητές του. Για αυτό το λόγο όσο δεν γνωρίζει ο δάσκαλος την κατάσταση του παιδιού και τις αιτίες που κρύβονται πίσω από αυτή, οι συμβουλευτικές του προσπάθειες δεν θα καρποφορήσουν. Απέναντι σε καταστάσεις άσχημες, όταν η κριτική δεν είναι σωστή οδηγεί σε διαφορετικά αποτελέσματα από αυτά που αναμέναμε. Συνέπειες είναι η έλλειψη εμπιστοσύνης, η μνησικακία, ψυχικά τραύματα, εκδικητικότητα. Απέναντι σε καταστάσεις που μας θλίβουν αντί να κάνουμε μια άσκοπη επίδειξη κύρους που μπορεί να προκαλέσει την αποστροφή των παιδιών, περιγράφουμε την δυσάρεστη πράξη, εκφράζουμε πως νιώθουμε για αυτήν αποφεύγοντας να κάνουμε χαρακτηρισμούς προσώπων. Αποφεύγουμε υποτιμητικά και προσβλητικά λόγια για πράξεις και αδυναμίες τους. Σεβόμαστε και ανεχόμαστε τα συναισθήματα και τις ευαισθησίες των άλλων, έστω και αν δεν συμφωνούμε. Άλλο ανέχομαι και υπομένω και άλλο επικροτώ. Διακρίνουμε το δυσάρεστο και το Ενοχλητικό από το βλαβερό και επικίνδυνο. Δεν δημιουργούμε μεγάλα ζητήματα για μικρά και αντιμετωπίσιμα περιστατικά. Όταν κάποιος βρίσκεται σε συναισθηματική ταραχή είναι ανώφελο να επεμβαίνουμε με τα όπλα της λογικής. Η σιωπηλή αγάπη και η συμπαράσταση με συμπάθεια και καλοσύνη βοηθούν πολύ. Η ανάπτυξη των ηθικών αξιών της προσωπικότητας του παιδιού δεν έχει μόνο αποτρεπτική διάσταση αλλά και προτρεπτικό χαρακτήρα καθώς το ωθεί σε μια συμπεριφορά κοινω-

νικά παραδεκτή. Είναι η ενεργετική διάσταση της Χριστιανικής αγάπης, όπως ο Απόστολος Παύλος αναφέρει: «Χαίρετε μετά χαιρόντων και κλαίετε μετά κλαιόντων». Έχουμε τη γνώμη ότι το άτομο έχει οξυμένο ηθικό κριτήριο όταν σέβεται το συμμαθητή του και έχει αναπτύξει δύο στάσεις που είναι η συμπάθεια και η συναισθηματική συμμετοχή. Είναι ακριβώς το περιεχόμενο της ανιδιοτελούς αγάπης η οποία λέει ότι η αγάπη προς το Θεό είναι το αποτέλεσμα της αγάπης προς τον πλησίον. Και ως πλησίον θεωρούνται άπαντες οι άνθρωποι ανεξαρτήτου φυλής, χρώματος, θρησκείας και ιδεολογικών πεποιθήσεων. Όλοι οι άνθρωποι είμαστε αδέλφια Συμπάσχω με κάποιον όταν λυπούμαι για την συμφορά του, ενώ συμμετέχω συναισθηματικά σημαίνει νιώθω πραγματικά τις συγκινήσεις που αισθάνεται κι αυτός. Το να νιώσουν τα συναισθήματα των άλλων και μετά να τα εφαρμόσουν στον εαυτό τους είναι για πολλά παιδιά ένα ουσιαστικό βήμα για να αναπτύξουν αυτή την ευαισθησία και απέναντι στους άλλους , το οποίο αποτελεί και αναπόσπαστο τμήμα της ηθικής ανάπτυξης. Σε αντίθετη περίπτωση το παιδί ωθείται σε μια απαράδεκτη συμπεριφορά απέναντι στους συμμαθητές του όπως είναι η καταδυνάστευση. Διαστάσεις αυτού του τρο-

μακτικού φαινομένου είναι ο χλευασμός και ειρωνεία, η απόρριψη, η κακοποίηση και η επιθετική συμπεριφορά. Πολλές φορές λέμε στα παιδιά τι δεν πρέπει να κάνουν. Αυτό τα οδηγεί σε μια εύλογη απορία διότι δεν τους γνωστοποιούμε τι πρέπει να κάνουν. Θα πρέπει λοιπόν να τους γνωστοποιούμε τους σχολικούς κανόνες οι οποίοι πρέπει να είναι σαφείς, κατανοητοί, λογικοί και θα πρέπει να ισχύουν για όλους. Είναι δύσκολο να διδάξουμε την ευγένεια όταν το προσωπικό ενός σχολείου επιμένει ποτέ να μην επιδεικνύει αυτή την αρετή όταν έχει να κάνει με μαθητές. Είναι δύσκολο να διδάξουμε την καταστροφή που επιφέρει το κάπνισμα, καπνίζοντας όταν το λέμε ένα τσιγάρο. Ο δάσκαλος θα πρέπει να εξηγήσει ότι και κατά την ενήλικη ζωή τους θα κληθούν να εφαρμόσουν κανόνες διότι ζούμε σε οργανωμένες κοινωνίες. Τα παιδιά θα μας ακούσουν και θα εφαρμόσουν τους κανόνες που τους γνωστοποιούμε όταν τα σεβόμαστε. Ο σεβασμός που κερδίζεται έχει πιο μεγάλη αξία από αυτόν που παραχωρείται εξαιτίας της θέσης του και μόνο. Οι καλοί δάσκαλοι κερδίζουν το σεβασμό επειδή και αυτοί οι ίδιοι σέβονται τα παιδιά. Και δεν σέβεται κάποιος τα παιδιά όταν σχολιάζει προσβλητικά τις εργασίες τους, αρνείται να ακούσει τις εύλογες εξηγήσεις τους, χρησιμο-

ποιεί ταπεινωτικούς χαρακτηρισμούς. Η ταπείνωση του παιδιού δεν είναι μόνο τραυματική για το ίδιο αλλά μπορεί να ενθαρρύνει μια ακόμη πιο πολύ δύστροπη συμπεριφορά στο μέλλον, καθώς το παιδί θα προσπαθεί να αποκαταστήσει τον εαυτό του στα μάτια της ομάδας επιτιθέμενο στο δάσκαλο. Οι νέοι έχουν ανάγκη από ελευθερία, ασφάλεια, εμπιστοσύνη και κατανόηση από σεβασμό και εκτίμηση της οντότητας τους. Έχουν ερωτήματα και απορίες και θέλουν απαντήσεις και εξηγήσεις. Όταν σε όλα τα παραπάνω δεν βρουν ανταπόκριση και συμπαράσταση, τότε ο κατάλογος των προβληματικών και παθολογικών συμπτωμάτων και εκδηλώσεων μεγαλώνει. Το κυριότερο από όλα όμως είναι ότι σφόδρα επιθυμούν να αγαπούν και να τους αγαπούν. Οι προσπάθειες ενός δάσκαλου για το χτίσιμο προσωπικοτήτων θα πέσουν στο κενό αν δεν αγαπά τα παιδιά. Και η αγάπη είναι ένα περίεργο αλλά και τόσο ευλογημένο συναίσθημα που ακόμη και όταν δεν λέγεται, γίνεται αντιληπτό.

Παύλειος Λόγος

Ἀριθμ.Πρωτ. 749 Τούς τεκμήρια ἔκτακτα τῆς εἰς Χριστόν πίστεως αὐτῶν παρεχομένους καί ὑπέρ ταύτης μαρτυρικῶς τελειουμένους, ὕμνοις καί ἐγκωμίοις ἐσαεί μετά πάσης εὐλαβείας σεμνύνειν καί γεραίρειν ἡ Ἁγία τοῦ Χριστοῦ οἶδεν Ἐκκλησία, καί ἅμα τήν τούτων ἐπικαλεῖσθαι μεσιτείαν πρός τόν φιλάνθρωπον Θεόν ὑπέρ ἀφέσεως ἁμαρτιῶν, ἰάσεως ἀσθενῶν καί ἁπαξαπλῶς ὠφελείας ψυχικῆς τοῦ Χριστωνύμου πληρώματος. Ἐπειδή τοίνυν τοιαῦτα ἔκτακτα τεκμήρια τῆς εἰς Χριστόν πίστεως αὐτῶν παρέσχον καί πάντες οἱ ἐν Nαούσῃ μαρτυρικῶς τελειωθέντες κατά τό ἔτος 1822, ἡ Μετριότης ἡμῶν μετά τῶν περί ἡμᾶς Ἱερωτάτων Μητροπολιτῶν καί ὑπερτίμων, τῶν ἐν Ἁγίῳ Πνεύματι ἀγαπητῶν ἡμῖν ἀδελφῶν καί συλλειτουργῶν, ὑπ᾿ ὄψιν λαβόντες, τήν μαρτυρικήν τούτων τελευτήν, καθ᾿ ἅ ὑπέβαλε τῇ Ἐκκλησίᾳ διά τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τῆς Ἁγιωτάτης Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος ὁ ἐπιτόπιος Ἱεράρχης Ἱερώτατος Μητροπολίτης Βεροίας, Ναούσης καί Καμπανίας κύριος Παντελεήμων, τῶν πιστῶν αὐτοῦ πεποιθότων ἀεί καί πιστευόντων περί τῆς ἁγιότητος αὐτῶν, καί περί τῆς κοινῆς δέ πάντων ἐπιθυμίας καί παρακλήσεως περί κατατάξεως αὐτῶν ἐν τῇ τῶν Ἁγίων χορείᾳ, ἔγνωμεν, τῷ κοινῷ τῆς Ἐκκλησίας ἔθει κατακολουθοῦντες, τήν προσήκουσαν τοῖς Νεομάρτυσι τούτοις ἀπονέμειν τιμήν. Διό καί θεσπίζομεν Συνοδικῶς καί διοριζόμεθα καί ἐν Ἁγίῳ διακελευόμεθα Πνεύματι, ὅπως ἀπό τοῦ νῦν καί εἰς τό ἑξῆς εἰς αἰῶνα τόν ἅπαντα οἱ εἰρημένοι ἐν Ναούσῃ μαρτυρικῶς τελειωθέντες, συναριθμῶνται τοῖς μάρτυσι καί Ἁγίοις τῆς Ἐκκλησίας, τιμώμενοι παρά τῶν πιστῶν καί ὕμνοις ἐγκωμίων γεραιρόμενοι κατ᾿ ἔτος τῇ Κυριακῇ τοῦ Ἀντίπασχα (τοῦ Θωμᾶ). Εἰς ἔνδειξιν δέ τούτου καί βεβαίωσιν ἐγένετο καί ἡ παροῦσα Πατριαρχική ἡμῶν καί Συνοδική Πρᾶξις, καταστρωθεῖσα μέν καί ὑπογραφεῖσα ἐν τῷδε τῷ Ἱερῷ Κώδικι τῆς καθ᾿ ἡμᾶς Ἁγίας τοῦ Χριστοῦ Μεγάλης Ἐκκλησίας, ἐν ἴσῳ δέ καί ἀπαραλλάκτῳ ἀποσταλεῖσα τῷ Μακαριωτάτῳ Ἀρχιεπισκόπῳ Ἀθηνῶν καί πάσης Ἑλλάδος κ. Ἱερωνύμῳ πρός διαβίβασιν τῷ Ἱερωτάτῳ 14

Παύλειος Λόγος

Μητροπολίτῃ Βεροίας, Ναούσης καί Καμπανίας κυρίῳ Παντελεήμονι, πρός ἐπ᾿ ἐκκλησίας ἀνάγνωσιν καί κατάθεσιν εἶτα ἐν τοῖς Ἀρχείοις τῆς κατ᾿ αὐτόν Ἱερᾶς Μητροπόλεως. Ἐν ἔτει σωτηρίῳ ‚βι’ , κατά μῆνα Ἰούλιον (η´ ) Ἐπινεμήσεως Γ’

Παύλειος Λόγος

Ο ΧΑΛ

της Νάου

τοῦ Σεβ. Μητροπολίτου Βεροίας κ. Παντελεήμονος 16

Παύλειος Λόγος

ΛΑΣΜΟΣ

υσας, 1822

Μαρτυρίες, άπόψεις, γνῶμες ξένων ἀνταποκριτῶν και περιηγητῶν τῆς ἐποχῆς.

Ἱερά Μητρόπολη Βεροίας, Ναούσης καί Καμπανίας ἔχει ἀφιερώσει τό τρέχον ἔτος στούς νεομάρτυρες τῆς Ναούσης. Σέ ἐκείνους τούς 2000 περίπου ἄνδρες, γυναῖκες καί νέους, οἱ ὁποῖοι συνελήφθησαν ἀπό τούς Τούρκους στή μεγάλη καταστροφή τοῦ 1822, ὁδηγήθηκαν ἐνώπιον τοῦ κριτοῦ, εἴτε στό πρόχειρο δικαστήριο πού στήθηκε στό Κιόσκι τῆς Νάουσας, εἴτε στή Θεσσαλονίκη, ὁμολόγησαν Χριστό καί, ἐπειδή δέν δέχθηκαν νά ἀρνηθοῦν τήν πίστη καί τήν ἀγάπη τους σέ Αὐτόν, ὑπέστησαν τόν μαρτυρικό θάνατο, ὁ ὁποῖος σέ πολλές περιπτώσεις συνοδεύθηκε ἀπό μακρά καί ἐπώδυνα βασανιστήρια. Ἡ Νάουσα τιμοῦσε πάντοτε καί τιμᾶ, καί δικαιολογημένα, ὡς ἐθνομάρτυρες ὅλους ἐκείνους, οἱ ὁποῖοι θυσιάσθηκαν στόν μεγάλο χαλασμό πολεμῶντας, ἀλλά καί ὅλους αὐτούς, οἱ ὁποῖοι προτίμησαν τόν θάνατο ἀπό τήν ὑποδούλωση καί τήν ἀτίμωση στά χέρια τῶν Τούρκων, καί ἔπεσαν σάν τίς ἡρωικές ἐκεῖνες γυναῖκες στά νερά τῆς Ἀράπιτσας, γράφοντας τή δική τους χρυσή σελίδα ἱστορίας. Δέν εἶχε ἀποδώσει ὅμως ἡ Ἐκκλησία μέχρι σήμερα τήν ὀφειλόμενη τιμή στούς νεομάρτυρες της· σέ αὐτούς πού ὁ μαρτυρικός τους θάνατος, ἀποτέλεσμα τῆς ἐμμονῆς τους στήν πίστη τοῦ Χριστοῦ, τούς κατέτασσε αὐτοδί-

Παύλειος Λόγος

καια μεταξύ τῶν ἁγίων τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας. Καί αὐτούς τιμοῦμε ἰδιαιτέρως κατά τή διάρκεια τοῦ τρέχοντος ἔτους. Αὐτούς τούς νεομάρτυρες γιά τούς ὁποίους οἱ αὐτόπτες μάρτυρες καί οἱ σύγχρονοί τους ἱστορικοί βοοῦν συγκλονισμένοι ἀπό τήν ἀγριότητα τῶν δημίων καί τή δική τους γενναιότητα. Οἱ μαρτυρίες τους κυκλοφόρησαν ἀμέσως σχεδόν μετά τά τραγικά γεγονότα σέ ὅλη τήν Εὐρώπη καί συγκίνησαν βαθειά. Ἄμεση εἶναι ἡ μαρτυρία τοῦ φιλέλληνος Γάλλου ἱστορικοῦ Πουκεβίλ, πού

Παύλειος Λόγος

δημοσιεύθηκε τό 1824 στό Παρίσι καί περιγράφει τό μαρτύριο τῶν Ναουσαίων νεομαρτύρων. «Τεσσάρων νέων, ἀφοῦ ἀπέκοψαν τάς χεῖρας ἔστησαν αὐτούς ἐπί σωροῦ πτωμάτων καί τούς προέτρεπον εἰς ἐξωμοσίαν. Ἀρνουμένων δέ ἐκείνων ἔκοψαν ἀλληλοδιαδόχως τάς ρίνας, τά ὦτα, τά χείλη, καί τελευταίως ἐξορύξαντες τούς ὀφθαλμούς των ἀφῆκαν αὐτούς ἡμιθανεῖς». Στή συνέχεια ἀναφέρεται στή γυναίκα τοῦ ὁπλαρχηγοῦ Καρατάσου πού μαρτύρησε «δεόμενη ὑπέρ τῶν δημίων της καί ἐπικαλούμενη τή βοήθεια τῆς Παναγίας», καί πιστοποιεῖ ὅτι οἱ Τοῦρκοι «δολοφόνησαν τή γυναίκα τοῦ Καρατάσου καί τοῦ Ζαφειράκη, ἐπειδή δέν δέχθηκαν νά ἀλλαξοπιστήσουν». Ἡ μία μαρτύρησε μέσα σέ ἕνα τσουβάλι μέ φίδια. Τή δεύτερη τήν ἔκτισαν μέσα σέ ἕνα τοῖχο! Συγκλονιστική εἶναι ἡ μαρτυρία μιᾶς ἡλικιωμένης γυναίκας ἀπό τόν Πολύγυρο, πού περιλαμβάνεται στό βιβλίο «Οἱ Ἑλληνίδες πρός τίς Γαλλίδες», τό ὁποῖο δημοσιεύθηκε τό 1826 στό Παρίσι. Ἡ γυναίκα αὐτή εἶχε συλληφθεῖ μαζί μέ τήν κόρη της καί εἶχε φυλακισθεῖ μαζί μέ ἑκατό Ναουσαῖες γυναῖκες

στή Θεσσαλονίκη. Τούς ζητήθηκε νά ἀρνηθοῦν τήν πίστη τους στόν Χριστό καί, ἐπειδή ὅλες ἀρνήθηκαν νά συμφωνήσουν, ὁδηγήθηκαν στά βασανιστήρια καί στό μαρτύριο. Ἡ ἴδια ἀφέθηκε τελικά ἐλεύθερη ἐξαιτίας κάποιου τυχαίου γεγονότος, ἔζησε ὅμως ἀπό κοντά ὄχι μόνο τό μαρτύριο τῆς ἴδιας τῆς κόρης της ἀλλά καί τά φρικτά βασανιστήρια πού ὑπέμεινε ἡ Μαρία Καρατάσου μέσα στόν σάκκο μέ τά φίδια, στόν ὁποῖο τήν εἶχαν βάλει οἱ δήμιοι τοῦ Λουμπούτ πασᾶ τῆς Θεσσαλονίκης, γιά νά τῆς προσφέρουν ἕνα σκληρό καί ἐπώδυνο μαρτύριο. Τά φίδια ὅμως τήν νάρκωσαν μέ τό δηλητήριό τους καί ἔτσι οἱ τελευταῖες στιγμές τοῦ μαρτυρίου της ἦταν λιγότερο ὀδυνηρές ἀπό ὅ,τι σχεδίαζαν οἱ βασανιστές της. «Κατάκοιτη», σημειώνει ἡ ἡλικιωμένη γυναίκα ἀπό τόν Πολύγυρο, «γράφω αὐτή τήν ἀφήγηση πού θά διαβαστεῖ στήν Εὐρώπη». Καί πράγματι ἡ ἀφήγησή της καί διαβάστηκε καί συγκλόνισε καί συνεχίζει νά συγκλονίζει. «Μέ αὐτά τά ἀποτρόπαια θεάματα» τῶν βασανιστηρίων, στά ὁποῖα ὑπέβαλαν οἱ Τοῦρκοι τούς μάρτυρες, «σκόπευαν», γράφει ὁ Βασίλειος Νικολαΐδης, Ἕλληνας ἀπό τήν Κωνσταντινούπολη πού τόν συνέλαβαν οἱ Τοῦρκοι στή Χίο καί κατόρθωσε νά διαφύγει καί νά φθάσει στή Γαλλία, «νά κλονίσουν τήν πίστη τῶν ἑτοιμοθανάτων». Ἀλλά δέν τό κατόρθωναν· γιατί ἡ πίστη τους στόν Χριστό ἦταν τόσο ἰσχυρή πού δέν τόν ἀπαρνοῦντο οὔτε μπροστά στόν θάνατο. Καί συνεχίζει: «ἐάν μετριοῦνταν ὅλα τά θύματα, τό χριστιανικό μαρτυρολόγιο θά πλουτιζόταν μέ χιλιάδες ὀνόματα». Ἐντυπωσιασμένος ἀπό τή δύναμη τῆς ψυχῆς καί τῆς πίστεώς τους περιγράφει τίς στιγμές τῶν νεομαρτύρων τῆς Ναούσης ἐνώπιον τῶν Τούρκων δικαστῶν τους ὁ James Baker στό βιβλίο του «Ἡ Τουρκία στήν Εὐρώπη» πού δημοσιεύ-

θηκε τό 1876. «Τούς φώναζαν ἕναν-ἕναν. Τούς ρωτοῦσαν τό ὄνομά τους καί στή συνέχεια ἀκο¬λουθοῦσε ἡ ἴδια πάντα ἐρώτηση: «Γκιαούρη, πιστεύεις στόν θεό καί στόν προφήτη γιά νά σώσεις τήν ψυχή σου;» Ἡ ἀπάντηση ὅλων ἦταν μία: «Ὄχι, ἐφέντιμ». Σύμφωνα μέ τή μαρτυρία αὐτοῦ τοῦ μάρτυρος ὑπῆρξε ἕνας νεαρός ἄνδρας, τόσο σωματώδης, τόσο εὐγενής, τόσο ὄμορφος, πού σταμάτησαν. Κατόπιν διστακτικά τοῦ τέθηκε τό μοιραῖο ἐρώτημα, καί ἀπάντησε ἀποφασιστικά. «Ὄχι». «Γύρνα πίσω, γκιαούρη, καί σκέψου καλύτερα τίς συνέπειες τῆς ἀρνήσεώς σου γιά μία ὥρα ἀκόμη». Πάλι τόν ἔσυραν ἐμπρός στόν κριτή, καί πάλι ἡ ἴδια ἀπάντηση. Ἀκόμη ἀπρόθυμοι, νά πάρουν μία τόσο τέλεια ὕπαρξη, τοῦ προσέφεραν μία τρίτη καί τελευταία εὐκαιρία γιά μεταμέλεια. Τί λές τώρα, νεαρέ γκιαούρη; Θά δεχθεῖς τούς ὅρους γιά νά ζήσεις; Μέ τή βοήθεια τοῦ Θεοῦ ποτέ, ἀπάντησε. Καί ἐδέχθη τό ἀποτέλεσμα. «Ἀληθινά», σημειώνει ὁ Baker, «αὐτοί ἦταν χριστιανοί μάρτυρες. Καί ἡ φυλή τους θά πρέπει νά εἶναι ἱκανή μεγάλων κατορθωμάτων». Αὐτά τά μεγάλα κατορθώματα τῶν χριστιανῶν μαρτύρων τῆς Νάουσας τό 1822 περιγράφουν καί οἱ νεώτεροι ἱστορικοί, ἀπό τόν Φιλιππίδη, τόν Πλαταρίδη καί τόν Στουγιαννάκη μέχρι τόν σύγχρονο ἱστορικό τῆς Ἠμαθίας Γ. Χιονίδη πού γράφει τό 1992 στό βιβλίο του «Ἡ Νάουσα, ἡ ἐπανάσταση καί ὁ χαλασμός της τό 1822» γιά ὅσα συνέβησαν. «Δέν ἦταν μόνο σύγκρουση Ἑλλήνων καί Τούρκων ἀλλά καί χριστιανικῆς καί μουσουλμανικῆς θρησκείας. Ἐπαναστάτησε ὁ Ἑλληνισμός ἀλλά καί ἡ Ὀρθοδοξία μετά ἀπό τόσες πράξεις μισαλλοδοξίας καί ἀναγκαστικοῦ ἐξισλαμισμοῦ». Οἱ γυναῖκες πού μαρτύρησαν «προτίμησαν τόν ἡρω-

ικό θάνατο παρά νά ἀτιμασθοῦν ἤ νά ἀλλαξοπιστήσουν». Καί καταλήγει σέ ἄλλο ἔργο του μέ τά λόγια τοῦ Τσάμη Καρατάσου, 40 χρόνια μετά τή μεγάλη καταστροφή. «Τοιουτοτρόπως ἡ Νάουσα ὑπῆρξε ἐκ τῶν ἁγιαστηρίων ἐκείνων τά ὁποῖα ἐβράχησαν μέ ἑκατόμβας ἐχθρῶν διά τήν ἐθνικήν σωτηρίαν ἀλλά ἐβαπτίσθη συνάμα εἰς δάκρυα μαρτύρων καί αἰχμαλωσίας». Γλαφυρά περιγράφει τά γεγονότα καί ἡ Θάλεια Σαμαρᾶ στό βιβλίο της «Καί ἀλέκτωρ δέν ἐλάλησε», τό ὁποῖο δημοσιεύθηκε τό 1971. «Πρῶτες ὁδηγήθηκαν οἱ γυναῖκες καί τά παιδιά

τῶν ἀρχηγῶν. Οἱ ἐρωτήσεις κοινές γιά ὅλους. Ποιός εἶσαι. Τί δουλειά κάνεις. Ἄν ἔχεις χρυσάφι νά δηλώσεις. Ἄν θέλεις νά ἀλλάξεις τήν πίστη σου, νά γίνεις μωαμεθανός, γιά νά σοῦ χαρίσουν τή ζωή. Ἀρνοῦνται ὅλοι. Χριστιανός γεννήθηκα, χριστιανός θά πεθάνω. Οὔτε ἕνας ἐξωμότης». Ὅλοι αὐτοί οἱ Ναουσαῖοι νεομάρτυρες ἔλαβαν τό χάρισμα τοῦ μαρτυρίου καί τίμησαν τόν θεσμό τῆς Ἐκκλησίας μέ τό αἷμα τους. Ἡ Ἐκκλησία τούς συναρίθμησε στούς ἁγίους της.

Παύλειος Λόγος

ΑΝΘΗ ΕΥΛΑΒΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΚΟΙΜΗΣΗ ΤΟΥ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΠΡ. ΦΛΩΡΙΝΗΣ ΠΡΕΣΠΩΝ ΚΑΙ ΕΟΡΔΑΙΑΣ ΚΥΡΟΥ ΑΥΓΟΥΣΤΙΝΟΥ (ΚΑΝΤΙΩΤΟΥ)

νωρίζουμε καλά πώς ὅταν ἐπιθυμεῖς νά μιλήσεις γιά πρόσωπο πολυαγαπημένο καί πολυτίμητο, ὁ πειρασμός τῆς ὑπερβολῆς καραδοκεῖ. Πολλές φορές ἡ καρδιά μεθυσμένη ἀπό τήν ἀγάπη μεγεθύνει τό ἀγαπώμενο πρόσωπο καί τό προβάλλει στολισμένο μέ ἀρετές πού οὔτε κἄν ὑπάρχουν. Θαρρῶ ὅμως πώς αὐτή ἡ τάση στήν ὑπερβολή δέν μπορεῖ νά βρεῖ θέση ὅταν ὁ ἀγαπώμενος εἶναι ὁ Γέροντας Μητροπολίτης Αὐγουστῖνος. Γιατί ὁ π. Αὐγουστῖνος ἦταν ἔτσι και ἀλλιῶς πολυτάλαντος καί πολυενάρετος. Δέν ἦταν ἄνθρωπος τῶν κοινῶν μέτρων ὁ π. Αὐγουστῖνος. Εἶχε πάνω του, ἀπό τήν γέννησή του μέχρι καί τή θανή του ἕνα κάλλος ἀχειροποίητο, μιά πολύτιμη σφραγίδα, πού ἐμεῖς στήν Ἐκκλησία μας τήν ὁρίζουμε καί τήν ὀνομάζουμε Ἅγιο Πνεῦμα. Πνευματοφόρος ἦταν ὁ Γέροντας Αὐγουστῖνος. Ἄνδρας χαριτωμένος μέ τίς ἄκτιστες δωρεές τοῦ Παρακλήτου πού καινουργοῦν τό φθαρέν ἀπό τήν ἁμαρτία καί λαμπρύνουν τά ἐσώτατα σκότη, τά φυσικά καί τά ἐπίκτητα. Καί ἄν νομίσουν κάποιοι πώς τή Χάρη αὐτή τήν ἀπέκτησε ἄκοπα, πλανῶνται «πλάνην οἰκτράν». Ἔδωσε αἷμα γιά νά λάβει Πνεῦμα ὁ Γέροντας Αὐγουστῖνος. Φέροντας ὡς

Παύλειος Λόγος

τοῦ Ἀρχιμ. Ἰουστίνου Μπαρδάκα πολύτιμη παρακαταθήκη τήν κολυβαδική ρίζα του - ἦταν πνευματικό τέκνο τοῦ ἐν ὁσίοις Γέροντος Φιλοθέου Ζερβάκου - ὅπου καί ἄν ἔζησε καί ὅπως καί ἄν ἔζησε, ἔζησε σάν ἀσκητής, σκληρός ἀσκητής, ἀσκητής τῶν μέτρων τῶν ἀρχαίων πατέρων. Ἐλάχιστα εὔφραινε τό στόμα του μέ τροφή καί στά βλέφαρά του πολύ μικρή ἀνάπαυση ἔδινε. Ἦταν βιαστής ὁ Γέροντας Αὐγουστῖνος. Βίαζε συνεχόμενα καί καθημερινά τήν ὕπαρξή του, ἀκόμα καί στά γεράματά του, γιατί γνώριζε πώς «ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν βιάζεται καί βιασταί ἁρπάζουσιν αὐτήν». Βίαζε τόν ἑαυτό του ἐπίσης γιατί πίστευε πώς ἡ ἄσκηση ὁδηγεῖ στήν κάθαρση τῆς ψυχῆς, καί ἡ κάθαρση ἀνοίγει τό δρόμο γιά τήν μέθεξη τοῦ Θεοῦ μέ τόν ἄνθρωπο. Ἀσκοῦσε βία στόν ἑαυτό του, τέλος, γιατί γνώριζε καλά πώς ὁ τρόπος ζωῆς πού ἐπέλεξε ἀπαιτοῦσε πρῶτα τήν προσωπική κάθαρση. Αὐτή ἡ βία πού ἀσκοῦσε στόν ἑαυτό του τόν παρουσίαζε πολλές φορές στά μάτια τῶν πολλῶν σάν ἄνθρωπο ἀκραῖο, αὐστηρό, ὑπερβολικό, γιά κάποιους καί φανατικό. Εἶναι γνωστά τά «παράσημα» πού κατά καιρούς φίλοι καί ἐχθροί τοῦ «χάρισαν». Τόν ὀνόμασαν «τρελό», «γραφικό», σκοταδιστή» «ἀκραῖο», «χομεϊνί», «ταλιμπάν» καί ἄλλα πολλά. Ὁ ἴδιος, ἄν καί ὡς ἄνθρωπος πικραινόταν, ποτέ δέν ἔστρεψε τήν σκέψη του, τόν λόγο του καί τήν καρδιά του ἐναντίον τους. Εἶχε ἀνεξι-

κακία θαυμαστή. Μία συγγνώμη ἦταν ἰκανή νά σβήσει τόνους λάσπης πού εἶχε δεχθεῖ. Ἀγάπησε μέ πάθος ὁ Γέροντας Αὐγουστῖνος τόν Χριστό. Φρονῶ πώς λίγοι ἄνθρωποι ἀγάπησαν τόσο πολύ τόν Χριστό καί τοῦ χαρίστηκαν τόσο ὅσο ὁ Γέροντας Αὐγουστῖνος. Καί μαζί μέ τόν Χριστό ἀγάπησε μέ πάθος τό σῶμα Του, τήν Ἐκκλησία. Πόνεσε ὁ π. Αὐγουστῖνος τήν Ἐκκλησία. Καί γι’ αὐτό ἀγωνίσθηκε γιά τήν Ἐκκλησία. Τό πολυσυζητημένο σύνθημά του γιά μιά «ἐλευθέρα καί ζῶσα Ἐκκλησία» ἐκφράζει αὐτόν ἀκριβῶς τόν πόνο του καί τήν ἀγωνία του γιά τήν Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ. Τόνιζε ὁ π. Αὐγουστῖνος ὅτι τά μέλη τῆς Ἐκκλησίας πρέπει νά διατηροῦν ἀνόθευτη καί ἀκαινοτόμητη τήν δογματική πίστη καί νά ἐφαρμόζουν αὐτή τή δογματική πίστη στήν καθημερινή ζωή τους. Τό ζεῦγος Ὀρθοδοξία καί ὀρθοπραξία ἦταν ἀπό τίς βασικότερες ἐκκλησιολογικές διδαχές του καί ἀγωνίστηκε μέ σθένος γιά τή διατήρηση καί διαφύλαξη αὐτοῦ τοῦ ἱεροῦ ζεύγους. Ἔχουν μείνει στήν ἱστορία οἱ ἀγῶνες του ὑπέρ τῆς Ὀρθοδόξου πίστεως. Δέν θά ἦταν ὑπερβολή ἄν υἱοθετούσαμε καί ἐμεῖς τή ρήση τοῦ νεοφανοῦς ὁσίου Γεωργίου τῆς Σίψας ὅτι ὁ π. Αὐγουστῖνος γιά ὅλους αὐτούς τούς ἀγῶνες ἀξίζει νά χαρακτηριστεῖ ὁμολογητής. Αὐτό ὅμως πού πρέπει ἰδιαιτέρως νά σημειώσουμε εἶναι ὅτι ποτέ οἱ ἀγῶνες του δέν προ-

κάλεσαν τή δημιουργία σχίσματος ἤ ἀποσχίσεως ἀπό τό σῶμα τῆς Ἐκκλησίας. Ὁ π. Αὐγουστῖνος ἀγωνίστηκε μέσα στήν Ἐκκλησία, διαμαρτυρήθηκε μέσα στήν Ἐκκλησία, πάλεψε μέσα στήν Ἐκκλησία, γιατί γνώριζε πολύ καλά τήν πατερική ἀλήθεια ὅτι «ἔξω ἀπό τήν Ἐκκλησία δέν ὑπάρχει σωτηρία». Παράλληλα τρεῖς ἁγίες μορφές ἀγάπησε δυνατά ὁ Γέροντας Αὐγουστῖνος: Τόν Ἀπόστολο τῶν ἐθνῶν Παῦλο, τόν χρυσορρήμονα ἅγιο Ἰωάννη καί τόν φωτιστή τοῦ Γένους πατρο-Κοσμᾶ τόν Αἰτωλό. Μᾶλλον τούς ἀγάπησε ἰδιαίτερα, γιατί καί οἱ τρεῖς ἀγάπησαν τήν σπορά τοῦ λόγου τοῦ Θεοῦ, τή διδαχή, ὅπως καί ὁ π. Αὐγουστῖνος. Καί τούς τρεῖς τούς μιμήθηκε μέ ζῆλο θαυμαστό. Ὄργωσε ὁλόκληρη σχεδόν τήν Ἐλλάδα κηρύττοντας «Ἰησοῦν Χριστόν

καί τοῦτον ἐσταυρωμένον». Ἄν γιά κάτι διακρίθηκε ἰδιαίτερα ὁ Γέροντας Αὐγουστῖνος ἦταν γιά τό κήρυγμα. Τό κήρυγμα ἦταν ἡ ζωή του. Ἀπό τόν Ἀπόστολο Παῦλο πῆρε τήν ἱεραποστολική φλόγα, ἀπό τόν ἱερό Χρυσόστομο τήν παρρησία στόν ἔλεγχο καί ἀπό τόν πατρο-Κοσμᾶ τήν ἀμεσότητα στό ὕφος καί στή γλῶσσα τοῦ κηρύγματος. Ἦταν σαγηνευτικός ὅταν κήρυττε ὁ π. Αὐγουστῖνος. Ἔνυττε ὁ λόγος του τήν καρδιά, ὁδηγοῦσε σέ κατάνυξη καί μετάνοια, παραμυθοῦσε καί ἀνέπαυε ἀλλά καί ἤλεγχε δημιουργώντας ἐσωτερικές καί ἐξωτερικές τρικυμίες. Χιλιάδες ψυχές μποροῦν νά μαρτυρήσουν ὅτι ὁδηγήθηκαν στήν μετάνοια καί στήν Ἐκκλησία ἀπό μιά διδαχή τοῦ π. Αὐγουστίνου. Κοντά σ’αὐτό τό ἅγιο εἰκονοστάσι

τῶν τριῶν ἁγίων ὁ π. Αὐγουστῖνος τοποθέτησε καί τίς εἰκόνες τῶν ἡρώων τῆς γαλανόλευκης πατρίδος, ὅπως συνήθιζε νά ὀνομάζει τήν πατρίδα μας Ἑλλάδα. Κυρίως αὐτῶν πού ἔπεσαν μαχόμενοι «γιά τοῦ Χριστοῦ τήν πίστη τήν ἁγία καί τῆς πατρίδος τήν ἐλευθερία». Γιά τόν Γέροντα Αὐγουστῖνο Χριστός καί Ἑλλάδα, Ἐκκλησία καί πατρίδα, ἦταν ἀξίες ἄρρηκτα συνδεδεμένες. Τήν σχέση τους τήν παρομοίαζε σάν τό νῦχι μέ τό κρέας. Πῶς μποροῦν νά ξεχαστοῦν οἱ λόγοι πού ἀπηύθυνε στούς νεοχειροτονούμενους κληρικούς: «θά φορέσεις σέ λίγο τό ράσο, αὐτό τό ράσο πού φόρεσε ὁ Διάκος στήν Ἀλαμάνα, αὐτό τό ράσο πού φόρεσε ὁ Παπαφλέσας στό Μανιάκι, αὐτό τό ράσο πού φόρεσε ὁ Παλαιῶν Πατρῶν Γερμανός στή Λαύρα, αὐτό τό ράσο Παύλειος Λόγος

πού φόρεσε ὁ Γρηγόριος ὁ Ε’ στήν πύλη τοῦ Πατριαρχείου, αὐτό τό ράσο πού φόρεσε ὁ Χρυσόστομος Σμύρνης, ὅταν ἔβαψε μέ τό αἷμα του τά καλντερίμια τῆς Σμύρνης, αὐτό τό ράσο παιδί μου ποτέ νά μήν τό ἀτιμάσεις, ποτέ νά μην τό ντροπιάσεις, ἀλλά ἄν χρειαστεῖ ἀκόμα καί μέ τό αἷμα σου νά τό ὑπερασπιστεῖς». Καί πῶς μποροῦν νά λησμονηθοῦν τά λόγια του ὅτι «δυό ἄστρα δέν θά σβήσουν ποτέ ἀπό τό οὐράνιο στερέωμα: Ὁ Χριστός καί ἡ Ἑλλάδα, εἰς πεῖσμα τῶν ἀθέων καί τῶν ἀπίστων» καί ἡ ἐπωδός τῶν κηρυγμάτων του ὅτι «ἡ Μακεδονία, ἡ χώρα τοῦ Μεγάλου Ἀλεξάνδρου, ἡ χώρα τοῦ ἁγίου Δημητρίου, ἦταν, εἶναι καί θά εἶναι πάντοτε ἑλληνική». Γιά τίς θέσεις του αὐτές πολλές φορές ὁ Γέροντας ἀπειλήθηκε φτάνοντας στό χεῖλος τοῦ θανάτου, ἄν καί πάντοτε ζοῦσε μέ τό ἀπόκριμα τοῦ θανάτου. Τό μαρτύριο τόν ἕλκυε. Θυμᾶμαι, νέος διάκονός του, σέ μιά τέτοια περιπέτεια, μέ πόσο θερμά λόγια μοῦ μίλησε γιά τό μαρτύριο καταλήγοντας: «χίλιες ζωές παιδί μου καί ἄν ἔχουμε ἀξίζει νά τίς θυσιάσουμε γιά τόν Χριστό μας καί τήν Ἑλλάδα». Ἕνα ἀκόμη στοιχεῖο πού κυριολεκτικά χαρακτήριζε τή ζωή τοῦ Γέροντος Αὐγουστίνου ἦταν ἡ πλήρης ἀφιλοχρηματία του. Δέν γνωρίζω ἄν ὑπάρχουν πολλοί ἄνθρωποι πού νά μήν ἔπιασαν ποτέ χρήματα στά χέρια, πού νά μήν εἶχαν ποτέ καταθέσεις στίς τράπεζες, πού νά μήν σαγηνεύτηκαν ἀπό τίς ὑλικές περιουσίες, πού ἡ μόνη τους περιουσία νά εἶναι κάποια βιβλία, ἕνα τριμμένο ράσο καί κάποιες τρύπιες ἀρβύλες. Ἐάν ὑπάρχουν σίγουρα ἕνας ἀπό αὐτούς ἦταν καί ὁ π. Αὐγουστῖνος. Ὁ π. Αὐγουστῖνος ἔζησε ὡς πένης καί ἐκοιμήθη ὡς πένης. Τά χρήματα τοῦ μισθοῦ του ἀμέσως ἔδινε ἐντολή καί μοιράζονταν στά πολλά ἱδρύματα πού ἵδρυσε. Δέν ἄφηνε τίποτα στό πορτοφόλι του, γιατί ἁπλούστατα ποτέ δέν εἶχε πορτοφόλι. Παρ’ ὅλη ὅμως τήν προσωπική πτωχεία του ἐπιτέλεσε σπουδαῖο φιλανθρωπικό ἔργο χάρη στό δίλεπτο τῆς χήρας, ὅπως ὁ ἴδιος ἔλεγε, ἀλλά καί στόν πλοῦτο κάποιων πού βλέποντας τήν ἀφιλαργυρία του τοῦ ἐμπιστεύθηκαν μεγάλα ποσά. Εἶχε χάρισμα ὁ π.

Παύλειος Λόγος

Αὐγουστῖνος νά ἀδειάζει τά πορτοφόλια τῶν ἀνθρώπων μέ ἕνα καί μόνο λόγο του. Γι’ αὐτό ὅπου καί ἄν πέρασε ἄφησε πίσω του δεκάδες εὐαγῆ ἱδρύματα. Ἔχοντας στήν πλάτη φορτωμένη μιά τέτοια βαριά παρακαταθήκη βίου, ἦλθε ὁ πατήρ Αὐγουστῖνος ὡς ἄγγελος ἀπεσταλμένος ἀπό τήν Ἐκκλησία στήν ἀκριτική Μητρόπολή μας καί ἐγκατεστάθη ὡς πατέρας, ἐπίσκοπος καί Μητροπολίτης μας τόν Ἰούλιο τοῦ 1967. Ἡ ἡλικία του, ἦταν τότε 60 ἐτῶν, ἀλλά καί ἡ κόπωσή του

μᾶλλον δέν εὐνοοῦσαν τήν ἐπιτέλεση σπουδαίου ποιμαντικοῦ ἔργου. Συνέβη ὅμως ἀκριβῶς τό ἀντίθετο. Ὁ π. Αὐγουστῖνος πάντα ἤξερε νά ἐκπλήσσει. Αὐτό ἔκανε καί ὡς ἐπίσκοπος. Μιά ἁπλή ἀναφορά τῆς προσφορᾶς του στά 33 χρόνια τῆς ποιμαντορίας του ἀρκεῖ γιά νά φανερώσει τό σπουδαῖο ποιμαντικό ἔργο πού ἐπιτέλεσε: ὄργωσε κυριολεκτικά τίς πόλεις καί τά χωριά λειτουργώντας καί κηρύττοντας ἀνελλιπῶς κάθε Κυριακή καί ἑορτή, τέλεσε 373 χειροτονίες πρεσβυτέρων καί διακόνων, οἰκοδόμησε 85 ναούς, ἵδρυσε 16 εὐαγῆ ἱδρύματα (γηροκομεῖα, οἰκοτροφεῖα, ἐκκλησιαστική σχολή, κατασκηνώσεις, ραδιοφωνικό σταθμό, ἀστεροσκοπεῖο) 2

ἱερές Μονές, 18 ἐφημεριακούς οἴκους, 46 ἐνοριακά κέντρα, 5 ὑπερμεγέθεις σταυρούς, τό πρωτοποριακό γιά τήν ἐποχή του ἔργο τόν Συνοικισμό τῶν Ἀθιγγάνων. Πρωτοστάτησε σέ πολλούς κοινωνικούς ἀγῶνες (στή μή λειτουργία καζίνο στή Φλώρινα, στήν παραμονή τῆς Παιδαγωγικῆς Ἀκαδημίας, στή δημιουργία θέσεων ἐργασίας, στήν προστασία τοῦ περιβάλλοντος ἀπό τούς ρύπους τῶν ἐργοστασίων τῆς ΔΕΗ, στή συμπαράσταση τῶν ἀπολυμένων ἀπό τήν ΑΕΒΑΛ). Ἀγωνίστηκε γιά τά δίκαια τῆς Μακεδονίας, τῆς Κύπρου καί τῆς Βορείου Ἠπείρου ἀρθρογραφώντας, κηρύττοντας, συμμετέχοντας στά μεγάλα συλλαλητήρια τῆς Θεσσαλονίκης καί ὀργανώνοντας τοπικά στή Φλώρινα, ἐνημερώνοντας τόν λαό γιά τήν ἱστορική ἀλήθεια. Ἦταν μεγάλος ἐπίσκοπος ὁ Μητροπολίτης Αὐγουστῖνος. Τόσο μεγάλος πού ὅταν κατανόησε τήν ἀνθρώπινη ἀδυναμία νά στέκει ἐμπόδιο στήν ἐπιτέλεση τοῦ ἐπισκοπικοῦ ἔργου του, παραιτήθηκε ἀπό τόν ἐπισκοπικό θρόνο παραμένοντας στήν ἀγαπημένη του Φλώρινα μέχρι τήν ἡμέρα τῆς κοιμήσεώς του, τό πρωΐ τοῦ Σαββάτου τῆς 28ης Αὐγούστου, ἡμέρα πού ἐκοιμήθησαν ὁ ἅγιός του Αὐγουστῖνος ἐπίσκοπος Ἰππῶνος καί ὁ συντοπίτης του Ἰωσήφ ὁ Ἡσυχαστής, ἐνῶ στόν ἱερό Ἄθωνα ἑορταζόταν ἡ Κοίμηση τῆς Θεοτόκου . Πράγματι, ἦταν ἕνας ἀληθινός ἐπίσκοπος. Καί νά σήμερα, τιμιώτατε πάτερ καί ἐπίσκοπέ μας Αὐγουστῖνε, πού στέκεσαι ἄπνους ἐνώπιόν μας ἀναμένοντας τόν τελευταῖο ἀσπασμό τῶν παιδιῶν σου, τά ὁποῖα σέ λίγο σάν τούς υἱούς τοῦ Ἰακώβ θά σέ ὁδηγήσουν στή γῆ τῆς δικῆς σου ἐπαγγελίας, στή Φλωρινιώτικη Μακεδονική γῆ, μέσα στήν ὁποία θά ἐναποθέσουν τό τίμιό σου σῶμα μέχρι τήν κοινή Ἀνάσταση. Ἐσίγησε τό πνευματοφόρο στόμα σου, αὐτό τό στόμα πού ὁδήγησε στήν μετάνοια χιλιάδες ψυχές καί ἤλεγξε τό κακό ὅπου καί ἄν τό συνάντησε, καί ἔπαυσε νά χτυπάει ἡ καρδιά πού μία καί πλέον ἑκατονταετία σκιρτοῦσε γιά τόν Χριστό. Ἐκοιμήθη ὁ Γέρων Αὐγουστῖνος. Ὁ θρῦλος τῆς Ὀρθοδοξίας καί τῆς Ρωμιοσύνης ἔφυγε γιά τά οὐράνια,

ἀνεπαύθη μετά τῶν πατέρων του, γιά νά εὐφραίνεται μέ τόν Κύριό Του πού τόσο πιστά ὑπηρέτησε. Θεωρώντας Σε γαλήνιο καί ἱλαρό, τιμιώτατε πατέρα μας, ἔχοντας στήν μορφή σου ἔκτυπη τή Χάρη τοῦ ἁγίου Πνεύματος, ἐπίτρεψέ μου, στόν ἔσχατο τῶν υἱῶν σου, νά σοῦ προφέρει ὕστατους λόγους μακαρισμῶν, βαθιᾶς εὐγνωμοσύνης, ἀλλά καί εἰλικρινοῦς ἐκζήτησης συγχωρήσεως. Σέ μακαρίζομε ἄνθρωπε τοῦ Θεοῦ, γιατί περπάτησες τήν στενή καί τεθλιμμένη ὁδό τοῦ Κυρίου μέ πιστότητα καί συνέπεια. Σέ μακαρίζομε φίλε τοῦ Χριστοῦ, γιατί δέν ἀγάπησες τίποτε περισσότερο στόν βῖο σου ἀπό τόν Νυμφῖο Ἰησοῦ. Σέ μακαρίζομε τίμιο σκεῦος τοῦ ἁγίου Πνεύματος, γιατί ἀφιέρωσες τήν ὕπαρξή σου στήν διακονία τῆς Ἐκκλησίας. Σέ μακαρίζομε ἀσκητά ἐπίσκοπε, γιατί τήν παρακαταθήκη πού ἔλαβες τήν ἡμερα τῆς χειροτονίας σου ἀνόθευτη τήν διατήρησες καί ἀνόθευτη θά τήν προσφέρεις στόν δικαιοκρίτη Κύριο. Σέ μακαρίζομε σεμνέ ἱερουργέ, γιατί διακόνησες τό φρικτό θυσιαστήριο μέ καθαρότητα καί φόβο.

Σέ μακαρίζομε ἀκαινοτόμητε διδάσκαλε, γιατί δέν νόθευσες τόν λόγο τοῦ Θεοῦ καί ἀνόθευτο τόν πρόσφερες στά τέκνα σου. Σέ μακαρίζομε γνήσιε πατέρα, γιατί πολλές φορές θυσιάστηκες γιά τά πνευματικά παιδιά σου. Σέ μακαρίζομε μάρτυρα τῆς συνειδήσεως, γιατί πολλές φορές σταυρώθηκες γιά τήν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ. Σέ μακαρίζομε ὁσία ψυχή, γιατί σήμερα πορεύεσαι τήν μακαρία ὁδό σου χαίρων. Σέ μακαρίζομε Γέροντα Αὐγουστῖνε καί σέ εὐχαριστοῦμε. Σέ εὐχαριστοῦμε γιά ὅλα ὅσα μᾶς πρόσφερες. Σέ εὐχαριστοῦμε γιατί ἀνέχτηκες τήν ἀδυναμία μας, φώτισες τά σκότη μας, ὁδήγησες τή ζωή μας, παρηγόρησες τήν πίκρα μας, στήριξες τήν πίστη μας, μᾶς ἑδραίωσες στήν Ἐκκλησία, μᾶς ὁδήγησες στόν Χριστό. Σέ μακαρίζουμε, σέ εὐχαριστοῦμε καί σοῦ ζητοῦμε νά μᾶς συγχωρέσεις γιατί πάμπολλες φορές σέ πικράναμε, σέ κατηγορήσαμε, σέ συκοφαντήσαμε, σέ ἀδικήσαμε, σοῦ φερθήκαμε ἀχάριστα, δέν σέ κατανοήσαμε, διαρρήξαμε τήν ἑνότητα καί συνεχίζουμε νά παραμένουμε διηρημένοι. Ναι, σεπτέ Ποιμένα, Πατέρα καί

Γέροντά μας, αὐτή τήν ὕστατη ὥρα γονυπετεῖς σοῦ ζητοῦμε νά μᾶς συγχωρέσεις. Ὕψωσε τά χέρια σου σάν τόν Μωυσῆ καί συγχώρησέ μας, συγχώρησέ μας καί εὐλόγησέ μας. Εὐλόγησε τόν νουνεχῆ εἰρηνοποιό διάδοχό σου καί σεμνό ἐπίσκοπό μας, τούς κληρικούς πού ἔθεσες τά χέρια σου στήν κεφαλή τους, τά μοναχικά καί ἱεραποστολικά τάγματα, τίς τίμιες συζυγίες καί τίς ἡρωικές οἰκογένειες, τό γῆρας καί τήν νεότητα, τούς ἄρχοντες καί τόν λαό. Εὐλόγησε τήν ἀκριτική Μητρόπολή μας, τούς τόπους πού περπάτησαν τά πόδια σου, τίς πόλεις καί τά χωριά μας μαζί μέ τίς λίμνες τούς ποταμούς καί τά βουνά μας. Εὐλόγησε τήν Μακεδονία μας, τήν ὁποία τόσο ἀγάπησες καί γιά τήν ὁποία τόσο ἀγωνίστηκες. Εὐλόγησέ μας Γέροντα κι αὐτή ἡ εὐλογία σου ἄς μᾶς συντροφεύει σέ ὅλον τόν βῖο, μέχρι τήν ἔσχατη ὥρα μας ἀλλά καί μετά ἀπό αὐτήν, τότε πού θά ξανασμίξουμε ἐνώπιον τοῦ Κριτοῦ στήν κοινή Ἀνάσταση. Εὐλόγησέ μας καί εὔχου γιά ἐμᾶς . Καλό ταξίδι παλικάρι τοῦ Χριστοῦ. Καλή Ἀνάσταση σεπτέ μας Γέροντα, Πατέρα καί Ἐπίσκοπε Αὐγουστῖνε.

Παύλειος Λόγος

μικρές

ΕΙΔΗΣΕΙΣ

Χειροτονίες και χειροθεσίες

Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης μας κ. Παντελεήμων την 1η Ιουλίου λειτούργησε στον πανηγυρίζοντα Ι. Ναό Αγίων Αναργύρων Βεροίας και τέλεσε την εις Διάκονο χειροτονία του π. Καλλίνικου Λιμνιώτη του οποίου η κουρά έγινε λίγες ημέρες νωρίτερα στην Ι. Μονή Παναγίας Δοβρά. Επίσης, κατά το Αρχιερατικό συλλείτουργο της εορτής του Αγίου Παντελέημονος στον Ι. Ναό Αγίου Αντωνίου, τέλεσε την εις Πρεσβύτερο χειροτονία του Διακόνου π. Παύλου Παπαδόπουλου, τον οποίο στη συνέχεια προχείρισε Αρχιμανδρίτη, καθώς και την εις Διάκονο χειροτονία του μοναχού π. Προδρόμου Γκιρτζαλιώτη. Και οι δύο νεοχειροτονηθέντες τυγχάνουν

Από την χειροτονία του π. Καλλίνικου Λιμνιώτη αδελφοί της Ιεράς Μονής Παναγίας Δοβρά. Στις 31 Αυγούστου το πρωἰ ο Σεβασμιώτατος λειτούργησε στην Ιερά Μονή Καλλίπετρας στη Ράχη και τέλεσε την κουρά (μεγαλοσχημία) του Καθηγουμένου της Μονής Αρχιμ. π. Παλαμά Κυριλλίδη.

Από την χειροτονία του π. Παύλου Παπαδόπουλου

Από την χειροτονία του π. Προδρόμου Γκιρτζαλιώτη

Παύλειος Λόγος

Επέτειος 100 χρόνων στο Δάσκιο

ορταστικές εκδηλώσεις, που κορυφώθηκαν την Πρωτομαγιά που μας πέρασε, διοργανώθηκαν στο Δάσκιο Ημαθίας με την ευκαιρία συμπληρώσεως 100 χρόνων από την ανέγερση της Εκκλησίας του χωριού. Την πανηγυρική θεία Λειτουργία τέλεσε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης μας κ. Παντελεήμων ο οποίος κήρυξε και τον θείο Λόγο. Μετά το τέλος της Λειτουργίας ακολούθησαν πολιτιστικἐς εκδηλώσεις στο προαύλιο του Σχολείου και γεύμα στο οποίο μετείχε όλο το χωριό.

Εγκαίνια Ι. Παρεκκλησίου Αγ. Βαρβάρας

Από τον εορτασμό της επετείου 100 χρόνων από την ανέγερση της Εκκλησίας στο Δάσκιο Ημαθίας

τις 19 Μαΐου το πρωί ο Σεβσμιώτατος Μητροπολίτης μας κ. Παντελεήμων τέλεσε τα εγκαίνια του ιερού Πρεκκλησίου Αγ. Βαρβάρας Βεροίας (Ενορίας Αγ. Αναργύρων) έπειτα από την ανακαίνισή του. Στη συνέχεια τέλεσε αρχιερατική θ. Λειτουργία κατά την οποία μετείχε μεγάλος αριθμός πιστών.

Επίσκεψη του Σεβασμιωτάτου στη Λευκωσία

Από τα εγκαίνια του ιερού Παρεκκλησίου Αγίας Βαρβάρας Βεροίας

ατόπιν προσκλήσεως του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Κύπρου κ. Χρυσοστόμου ο Σεβ. Μητροπολίτης μας κ. Παντελεήμων μετέβη στη Λευκωσία από 25 έως 27 Μαΐου μεταφέροντας τεμάχιο ιερών Λειψάνων του Αγίου Δημητρίου. Τον Σεβασμιώτατο υπεδέχθη ο Πανιερώτατος Μητροπολίτης Ταμασού και Ορεινής κ. Ησαΐας και ο Πρωτοσύγκελλος της Ι. Αρχιεπισκοπής π. Ιερώνυμος. Οργανώθηκαν λατρευτικές και άλλες εορταστικές εκδηλώσεις για την επέτειο 40 χρόνων από την ανέγερση του Ι. Ναού Αγ. Δημητρίου.

Από την υποδοχή τεμαχίου ιερού Λειψάνου του Αγίου Δημητρίου στην Λευκωσία

Παύλειος Λόγος

Η Πανήγυρις του Αγ. Λουκά στην Ι.Μ. Παναγίας Δοβρά

τις 29 Μαΐου τελέστηκε με λαμπρότητα η ιερά πανήγυρις του υπό ανέγερση Ιερού Ναού Αγίου Λουκά Συμφερουπόλεως στην Ιερά Μονή Παναγίας Δοβρά. Στον Εσπερινό χοροστάτησε ο Σεβ. Μητροπολίτης Κασσανδρείας κ. Νικόδημος ενώ στο αρχιερατικό συλλείτουργο προεξήρχε ο Σεβ. Μητροπολίτης Σεβαστείας κ. Δημήτριος. Έλαβαν μέρος οι Σεβ. Μητροπολίτες Καστορίας κ. Σεραφείμ, Εδέσσης κ. Ιωήλ, Βεροίας κ. Παντελεήμων ενώ το εσπέρας μετείχε ο Σεβ. Κιλκισίου κ. Εμμανουήλ.

Από την λιτανεία της εορτής του Αγίου Λουκά στην Ι. Μ. Παναγίας Δοβρά

Υποδοχή Ι. Λειψάνου στην Γερμανία

ο διήμερο 2 και 3 Ιουνίου ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης μας κ. Παντελεήμων μετέβη στο Έσλινγκεν της Γερμανίας, κατόπιν προσκλήσεως του Εφημερίου της Ενορίας π. Μιχαήλ Νεονάκη και αδείας του Σεβ. Μητροπολίτου Γερμανίας κ. Αυγουστίνου, μεταφέροντας τεμάχιο ιερού Λειψάνου του Αγ. Αποστόλου Παύλου το οποίο υπεδέχθη κλήρος και λαός από το Έσλινγκεν και άλλες γειτονικές πόλεις. Με την ευκαιρία της τοπικής εορτής της Παναγίας Σουμελά πραγματοποιήθηκε αρχιερατικό συλλείτουργο στο οποίο μετείχε και ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Αριανζού κ. Βαρθολομαίος.

Από την υποδοχή των ι. Λειψάνων του Αγ. Αποστόλου Παύλου στο Έσλινγκεν της Γερμανίας

Πανήγυρις Αγ. Αναργύρων στην Έδεσσα

ην παραμονή της εορτής των Αγίων Αναργύρων ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης μας κ. Παντελεήμων μετέβη στην Έδεσσα, κατόπιν προσκλήσεως του επιχώριου Μητροπολίτου κ. Ιωήλ, για να λάβει μέρος στο πολυαρχιερατικό συλλείτουργο στον πανηγυρίζοντα μητροπολιτικό ιερό Ναό. Από τον πολυαρχιερατικό Εσπερινό της εορτής των Αγ. Αναργύρων στην Έδεσσα

Παύλειος Λόγος

Ορκωμοσία νέων Αστυφυλάκων

τις 2 Ιουλίου τελέστηκε στις εγκαταστάσεις της Σχολής, στο Πανόραμα Βέροιας, παρόντος του Σεβασμιώτατου Μητροπολίτου μας κ. Παντελεήμονος, η τελετή αποφοίτησης - ορκωμοσίας είκοσι έξι (26) νέων Υπαστυνόμων Β΄ του Τμήματος Επαγγελματικής Μετεκπαίδευσης Ανθυπαστυνόμων (Τ.Ε.Μ.Α.) Εκπαιδευτικού Έτους 2009-2010.

Συνήλθε το «Κοινό των Ποντίων»

Από την τελετή ορκωμοσίας των νέων Αστυφυλάκων

υνήλθε στις 11 Ιουλίου στις εγκαταστάσεις της Παναγίας Σουμελά στο Βέρμιο στην ανά τριετία καθιερωμένη συνεδρίαση το «Κοινό των Ποντίων». Μετείχαν εκπρόσωποι Ποντιακών Σωματείων καθώς και ο Σεβ. Μητροπολίτης Δράμας κ. Παύλος. Τους συνέδρους χαιρέτισε ο Σεβ. Μητροπολίτης μας κ. Παντελεήμων. Ακολούθησαν αρχιερεσίες.

Τα Ονομαστήρια του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου μας

ην Τρίτη 27 Ιουλίου εορτάστηκε στη Βέροια η μνήμη του Μεγαλομάρτυρος Αγίου Παντελεήμονος, κατά την οποία ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης μας άγει τα ονομαστήριά του. Το απόγευμα της Δευτέρας τελέστηκε αρχιερατικός Εσπερινός στο Καθολικό της Ιεράς Μονής Παναγίας Δοβρά χοροστατούντος του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ελασσώνος κ. Βασιλείου, ενώ τον θείο Λόγο κήρυξε ο Πανοσιολ. Αρχιμανδρίτης κ. Βαρθολομαίος Σαμαράς, Υπογραμματεύων της Αγίας και Ιεράς Συνόδου του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Το πρωί της εορτής τελέστηκε πολυαρχιερατικό συλλείτουργο στον Ιερό Ναό Αγίου Αντωνίου του Νέου, Πολιούχου Βεροίας, προεξάρχοντος του Ποιμενάρχου μας κ. Παντελεήμονος, ενώ έλαβαν μέρος οι Σεβ. Μητροπολίτες Ελλασώνος κ. Βασίλειος, Καστορίας κ. Σεραφείμ, Εδέσσης κ. Ιωήλ, Κοζάνης κ. Παύλος, Κιλκισίου κ. Εμμανουήλ καθώς επίσης και ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Θερμών κ. Δημήτριος, ενώ παρέστη συμπροσευχόμενος και ο Σεβ. Σταυροπηγίου κ. Αλέξανδρος.

Από την έναρξη εργασιών του «Κοινού των Ποντίων»

Από το αρχιερατικό συλλείτουργο της εορτής ονομαστηρίων του Σεβασμιωτάτου

Παύλειος Λόγος

Επίσκεψη του Σεβασμιωτάτου στη Μοσχα

πό 1 έως 3 Αυγούστου ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης μας κ. Παντελεήμων μετέβη στη Μόσχα με στενούς συνεργάτες του και είχε συνάντηση με τον Μητροπολίτη Βαρσανούφιο, Διευθυντή του ιδιαιτέρου Πατριαρχικού Γραφείου για εκκλησιαστικά θέματα. Στο πλαίσιο της επισκέψεώς του προσκύνησε το ιερό λείψανο της Αγίας Ματρώνας της θαυματουργού

Η Πανήγυρις του Αγ. Σπυρίδωνος στην Κέρκυρα

Από τη συνάντηση του Σεβασμιωτάτου με τον Μητροπολίτη Βαρσανούφιο

ε την ευκαιρία της εορτής της θαυματουργικής διασώσεως, από τον Άγιο Σπυρίδωνα, της Νήσου Κέρκυρας, ο Σεβ. Μητροπολίτης μας κ. Παντελεήμων μετέβη εκεί κατόπιν προσκλήσεως του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Κερκύρας κ. Νεκταρίου. Ο Μακαριώατος Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερώνυμος λάμπρυνε με την παρουσία του τις εκδηλώσεις ενώ μετείχαν ακόμη οι Σεβ. Μητροπολίτες Διδυμοτείχου κ. Δαμασκηνός, Θηβών και Λεβαδείας κ. Γεώργιος και Κανώπου κ. Σπυρίδων. Από το αρχιερατικό συλλείτουργο στην Κέρκυρα

Θυρανοίξια Ι. Παρεκκλησίου Περιβλέπτου

ο εσπέρας της 13ης Αυγούστου ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης μας κ. Παντελεήμων χοροστάτησε στον εσπερινό στο ιερό Παρεκκλήσιο Παναγίας Περιβλέπτου (Ενορίας Αγ. Αναργύρων Βεροίας) το οποίο ανακαινίστηκε πρόσφατα και την επομένη ημέρα τέλεσε την τελετή εκπλύσεως της Αγίας Τραπέζης και στη συνέχεια θ. Λειτουργία.

Από την αρχιερατική θ. Λειτουργία στο ιερό Παρεκκλήσιο Παναγίας Περιβλέπτου

Παύλειος Λόγος

Η Πανήγυρις της Παναγίας Σουμελά

ο ιήμερο 14 και 15 Αυγούστου ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης μας τέλεσε στην Παναγία Σουμελά στο όρος Βέρμιο την πανήγυρη της εορτής της Κοιμήσεως της Θεοτόκου. Στις λατρευτικές και εορταστικές εκδηλώσεις έλαβαν ακόμη μέρος οι Θεοφιλέτατοι Επίσκοποι Θερμών κ. Δημήτριος και Αριανζού κ. Βαρθολομαίος ο οποίος διακονεί στην Ιερά Μητρόπολη Γερμανίας.

Ευλαβικό Προσκύνημα στους Αγίους Τόπους

Από την Λιτανεία της εορτής της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στην Παναγία Σουμελά

τους Αγίους Τόπους και το όρος Σινά μετέβη ομάδα προσκυνητών της Ιεράς Μητροπόλεως από 22 έως και 31 Αυγούστου προκειμένου να μετέχουν των ιερών Ακολουθιών για την εορτή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στη Γεθσημανή. Παράλληλα πραγματοποιήθηκε προσκύνημα σε όλα τα Πανάγια Προσκυνήματα του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων ενώ τελέστηκε ιερά Αγρυπνία στον Πανίερο Ναό της Αναστάσεως του Κυρίου. Πραγματοποιήθηκε επίσης επίσκεψη στην Ι. Μ. Αγ. Γεωργίου στο Παλαιό Κάιρο.

Εορταστικές εκδηλώσεις στην Ι.Μ. Ξάνθης

Οι προσκυνητές μπροστά από την Δρυ του Μαμβρή (Χεβρώνα)

ατόπιν προσκλήσεως του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ξάνθης κ. Παντελεήμονος, ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης μας μετέβη κατά το διήμερο 28 και 29 Αυγούστου στην Ξάνθη για να λάβει μέρος στις εορταστικές εκδηλώσεις προς τιμήν του προστάτου και Πολιούχου της Ξάνθης Τιμίου Προδρόμου. Στο αρχιερατικό συλλείτουργο προεξήρχε ο Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος κ. Ιερώνυμος ενώ έλαβαν μέρος εκτός των προαναφερθέντων και οι Σεβ. Μητροπολίτες Νικαίας κ. Αλέξιος, Ελασσώνος κ. Βασίλειος και Ιλίου κ. Αθηναγόρας. Από το αρχιερατικό συλλείτουργο στην Ιερά Μητρόπολη Ξάνθης

Παύλειος Λόγος

τύπος & ουσία τοῦ Πρωτ/ρου Νεκταρίου Σαββίδη

άθε φορά που εορτάζουμε την Κοίμηση της Θεοτόκου είναι σαν να έχουμε Πάσχα· το Πάσχα του καλοκαιριού. Διάβαση ένδοξη «εκ του θανάτου εις την ζωήν». «Πώς η πηγή της ζωής πηγαίνει προς την ζωή, περνώντας από τον θάνατο!», αναφωνεί ο άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός. Ο θάνατος της «ζωαρχικής Μητρός» του Κυρίου υπερβαίνει την έννοια του θανάτου, ώστε δεν ονομάζεται καν θάνατος, αλλά «κοίμησις» και «θεία μετάστασις» και εκδημία ή ενδημία προς τον Κύριο.Το σώμα της Παναγίας, όπως και το σώμα του Υιού Της, δεν υπέστη φθορά στον τάφο, δηλαδή δεν αλλοιώθηκε, δεν διαλύθηκε από τα υλικά στοιχεία που το συνέθεταν. Εξάλλου μετά την ανάσταση του Χριστού τα σώματα πολλών αγίων Του δεν φθείρονται και γίνονται μερικώς άφθαρτα λείψανα· πόσο μάλλον ήταν λογικό να μην φθαρεί και το «θεοδόχον σκήνωμα» της Μητέρας του Θεού. Κοντά στο θρόνο του Υιού της αδιαλείπτως μεσιτεύει. Ο σύγχρονος άνθρωπος θα πρέπει να αξιοποιήσει την μεσιτεία της Θεοτόκου, η οποία είναι σωστική. Σε κάθε θλίψη και πρόβλημά του να μην ξεχνά ότι υπάρχει «η των θλιβομένων βοηθός,

η προστάτις, η αντιλήπτωρ, η παραμυθία των ολιγοψυχούντων» στην οποία μπορεί να προστρέχει και να βρίσκει παρηγοριά, άμεση λύση και απάντηση. ************* Με ιερό δέος και ρίγος ο απανταχού της γης ελληνισμός παρακολούθησε τον 15Αύγουστο την Θ. Λειτουργία που τέλεσε στην ιστορική και αυτοκρατορική μονή της Παναγίας Σουμελά στην Τραπεζούντα του Πόντου ο Παναγιώτατος Οικουμενικός Πατριάρχης μας κ. Βαρθολομαίος. Μετά από 88 χρόνια λήθαργου, σιωπής και ερημιάς επέτρεψε ο Θεός να χτυπήσει η καμπάνα στο ιστορικό μοναστήρι και ήχος της να αντιλαλήσει στα αγιασμένα βουνά του μαρτυρικού πόντου και να ξυπνήσει τις ιερές μνήμες του γένους μας. « Εις το όρος Μελά, εις το παλλάδιον της Θεομητορικής ευλαβείας του Πόντου… εις την πανίερον Πατριαρχικήν ημών και Σταυροπηγιακήν Μονήν της Υπεραγίας Θεοτόκου της Σουμελιώτισσας,… ακούσθηκε και πάλιν γλυκύτατον το «Πεποικιλμένη τη θεία δόξη»!...». Με δάκρυα στα μάτια ο κ. Βαρθολομαίος, συνέχισε : «Παιδιά της Παναγίας σεις που συρεύσατε σήμερα στη Σουμελά, σ αυτό το μέγα μοναστήρι που έχτισαν καλόγεροι, λαός και βασιλιάδες. Σήμερα ζούμε

ένα κορυφαίο θρησκευτικό και ιστορικό γεγονός. Σήμερα σταματούν «τα δάκρε τσι Παναΐας» καθώς υποδέχεται εδώ πολυάριθμα τα παιδιά της «εκ δυσμών, και βορρά, και θαλάσσης, και εώας». «Σήμερα ο Πόντος γίνεται πραγματικά Εύξεινος καθώς δέχεται καραβάνια ολόκληρα προσκυνητών που γεμίζουν τους δρόμους και τα δρομάκια και τες ανωφέρειες και τες πλαγιές των βουνών που οδηγούν στον ιερό βράχο όπου η Παναγία η Σουμελιώτισσα θρονιασμένη εδώ ψηλά, στάζει το ιερό δάκρυ γύρω από προσευχές και λιβανωτά, όπως έγραφε ο νοσταλγός ακριβώς πριν από 90 χρόνια». ************ Σοφά λόγια αγίων που όλους μας ωφελούν: Εύκολα μην πιστεύετε σε ό, τι ακούτε, γιατί είναι και μερικοί που τα λένε όπως εκείνοι τα καταλαβαίνουν. Πήγε μια φορά ένας στον Χατζηεφεντή και του λέει: « Να έχω την ευχή σου, Χατζηεφεντή, εκατό φίδια μα-

ζεύτηκαν εκεί επάνω». «Εκατό φίδια; Πού βρέθηκαν;», απόρησε ο Άγιος Αρσένιος. «Ε, αν δεν ήταν εκατό, πενήντα θα ήταν σίγουρα». «Πενήντα φίδια!». «Είκοσι πέντε πάντως θα ήταν!». «Είκοσι πέντε φίδια άκουσες να μαζεύτηκαν ποτέ;», του λέει πάλι ο Άγιος. Μετά του λέει ότι ήταν δέκα οπωσδήποτε. «Καλά», του λέει ο Άγιος, «συνέδριο είχαν και μαζεύτηκαν δέκα φίδια;» «Πάψε. Δεν είναι δυνατόν!» . «Πέντε θα ήταν», λέει τότε εκείνος. «Πέντε;». «Ε, δύο θα ήταν». Ύστερα τον ρωτάει ο Άγιος Αρσένιος: «Τα είδες;». «Όχι, λέει, τα άκουσα να κάνουν μέσα στα κλαδιά » σσσς…». Μπορεί δηλαδή να ήταν και καμιά σαύρα! ... Εγώ από όσα ακούω ποτέ δεν βγάζω συμπεράσματα, χωρίς να εξετάσω. Άλλος μπορεί να λέει κάτι, για να κατηγορήσει, άλλος να το λέει απλά και άλλος σκόπιμα.

στο Βιβλιοπωλείο της Ι. Μητροπόλεως «ΠΑΥΛΕΙΟΣ ΛΟΓΟΣ»

θα βρείτε:

ΒΙΒΛΙΑ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΕΚΔΟΤΙΚΩΝ ΟΙΚΩΝ CD ΒΥΖΑΝΤΙΝΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ & ΔΙΑΦΟΡΑ DVD ΕΙΚΟΝΕΣ - ΜΟΣΧΟΘΥΜΙΑΜΑ -ΕΙΔΗ ΔΩΡΩΝ ΠΑΙΔΙΚΑ ΒΙΒΛΙΑ ΙΕΡΑ ΣΚΕΥΗ - ΑΜΦΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΛΑ ΑΛΛΑ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ 29, ΒΕΡΟΙΑ ΤΗΛ 23310 20951 * email: pavlioslogos@yahoo.gr

ΕΦΗΜ ΕΦΗΜ

Ι∆ΕΣ ΕΙΡ∆ΕΣ ΕΡ

ΠΕΡΙΟ ΠΕΡΙΟ

ΠΛΗΡΩΜΕΝΟ ΠΛΗΡΩΜΕΝΟ ΤΕΛΟΣ ΤΕΛΟΣ

Ταχ. Γραφείο Ταχ. Γραφείο ΒΕΡΟΙΑΣ ΒΕΡΟΙΑΣ

αριθµ. κωδ. αριθµ. κωδ. 2638 2638

ΚΑ ∆ΙΑ ∆ΙΚ