18
fréttir
Helgin 20.-22. desember 2013
Bitcoin BólAn virðist ver A Að springA og verð hefur lækk Að um helming á einni viku
Spáir því að bitcoin seljist á 10 dollara eftir áramót Mark T. Williams er kennari við Boston-háskóla og sérfræðingur í fjármálamörkuðum. Hann skrifaði grein um bitcoin sem vakti mikla athygli á vefnum og hélt fund um þennan rafeyri á Skype fyrir félaga sína í Reykjavík. Fréttatíminn fylgdist með.
Mark T. Williams.
B
itcoin er bara bóla. Snemma á næsta ári verður verðið, sem var um 1200 dollarar fyrir nokkrum dögum, komið undir 10 dollara. Þessu spáir Mark T. Williams, sérfræðingur í fjármálamörkuðum og áhættustjórnun við Boston University School of Management í Bandaríkjunum. Hann skrifaði grein á vef Business Insiders á þriðjudag sem vakti talsverða athygli á netinu en þar hvatti hann þátttakendur í bitcoin-æðinu til þess að innleysa hagnað sinn hið fyrsta fyrsta því endalokin væru í nánd fyrir bitcoin. Blaðamaður Fréttatímans var viðstaddur Skype-fund um Bitcoin sem Mark hélt fyrir félaga sína hjá hugbúnaðarfyrirtækinu Gangverk í Reykjavík á miðvikudaginn en Fréttatíminn fjallaði ítarlega um bitcoin í síðustu viku. „Það er ekki rétt að tala um rafrænan gjaldmiðil í þessu sambandi. Bitcoin er frekar rafrænn varningur,“ segir Mark. Hann er sér f róður um eignabólur og hefur meðal annars gefið út bók um þá lærdóma sem draga megi af falli Lehman-banka og hættuna á að kerfisáhætta verði fjármálakerfi heimsins að falli. Mark telur að það ástand sem skapast hefur á bitcoin-markaðnum síðustu vikur og mánuði beri öll einkenni þess að um eignabólu sé að ræða. Undirliggjandi sé að nýir fjárfestar streymi á markaðinn af því að þeir hafi heyrt af gríðarlegum hagnaði þeirra sem á undan fóru, þetta veki öfund og löngun til að ná í sneið af hagnaðinum. Slíkar sögur eru á hverju strái. Fyrir nokkrum misserum stóð verðið í þremur dollurum og var í 100 dollurum fyrr á þessu ári en náði 1200 dollurum áður en það fór að hríðfalla í síðustu viku og stendur nú í um 600 dollurum. Þetta sé ágætt dæmi um það sem kallað hefur verið „meira-fífls
Það eru komnir hraðbankar þar sem hægt er að hlaða inneign inn í android-síma en nú er framtíð fyrsta rafræna gjaldmiðilsins í mikilli óvissu og verðið fellur hratt.
kenningin“ (e. Greater fool theory) þar sem kaupendur flykkjast á markaðinn og kaupa vöru á fráleitu verði í trausti þess að einhver annar verði tilbúinn til að greiða enn hærra verð. Hann bendir á að bitcoin hafi aldrei gengið í gegnum svartsýnismarkað (e. bear market) þar sem gjaldmiðillinn hafi sannað gildi sitt við erfiðar efnahagslegar aðstæður. Mark telur engar líkur á að bitcoin gæti staðist slíkt próf. „Verið á eftir að halda áfram að falla,“ segir Mark og spáir því að á fyrri hluta næsta árs verði það komið undir 10 dollara. Hann bendir á viðbrögð kínverskra stjórnvalda sem nýlega stigu harkaleg skref til að koma í veg fyrir að bitcoin sé notað í viðskiptum. Fyrst bannaði kínverski seðlabankinn bönkum landsins að skipta bitcoin fyrir annan gjaldmiðil og síðar hefur greiðslumiðlunarfyrir-
tækjum verið bannað að eiga viðskipti með bitcoin. Bitcoin hefur átt talsverðum vinsældum að fagna í Kína og Mark segir ákveðið réttlæti í því að Kínverjar sem ýttu í upphafi undir bitcoin bóluna taki að sér að sprengja bóluna. Aðrar ríkisstjórnir muni áreiðanlega fylgja í kjölfarið fljótlega. Mark segist hins vegar hafa trú á því að hugmyndin um rafrænan gjaldmiðil geti fyrr eða síðar orðið að veruleika þótt bitcoin fatist flugið. Ein mistökin sem aðstandendur bitcoin hafi gert hafi verið að búa ekki til formlegt fyrirtæki sem taki á sig lagalega og viðskiptalega ábyrgð. „Það voru tölvunördar sem bjuggu bitcoin til í sýndarveruleikanum en ætluðust til að þetta yrði nothæfur gjaldmiðill í raunheimi,“ skrifar Mark í greininni á Business Insider. Stofnendurnir séu ágætir í hugmyndafræði
frjálshyggjunnar en skilji illa hvernig efnahagslíf heimsins virkar. Til þess að rafeyrir geti virkað og þjónað tilgangi í viðskiptum þurfi að búa raunveruleg efnahagsstefna og peningastefna að baki. „Það að gefa sér að gjaldmiðill sé búinn til af tölvu án miðstýringar og seðlabankakerfis er fáránlegt og efnahagslega hættulegt,“ segir hann. Til þess að gjaldmiðill nái að ávinna sér traust í viðskiptum manna þurfi að vera til staðar trú á því að baki hans standi fjármálakerfi með fjármálaeftirlit og seðlabanka sem starfi á grundvelli peningastefnu sem haldi aftur af verðbólgu og tryggi stöðugt verðlag. Bitcoin falli á því prófi en aðrir rafrænir gjaldmiðlar nái kannski að standast það í framtíðinni. Pétur Gunnarsson petur@frettatiminn.is
Atvinnuleysi orð sigmundAr ollu óttA
Um 6,5 milljarðar eru til í atvinnuleysistryggingasjóði
JÓL Í ELDHÚSIÐ
DUALIT brauðrist
DUALIT hraðsuðuketill
GENSE kvörn
• 2 brauðsneiðar • Sérstaklega víð rauf f. brauð • Hægt að rista beyglu / pítu
• 1.5L hraðsuðuketill • Snúrulaus • Sía innan á stút
• Malar salt og pipar • Keramikkvörn - píanólakk • Þrír litir: svart, hvítt, rautt
Kr. 32.944,-
Kr. 18.900,-
Kr. 6.262,-
Veit á vandaða lausn
Verið velkomin í verslun okkar að Síðumúla 16. Opið mán - fös 8.30 - 17.00 Síðumúli 16 • 108 Reykjavík • Sími 580 3900 • www.fastus.is
FASTUS_E_46.12.13
e
instaklingar á atvinnuleysisbótum höfðu samband við ASÍ og verkalýðsfélögin eftir að hafa hlustað á forsætisráðherra í tíufréttum RÚV á þriðjudagskvöld. Fólkið hélt að Atvinnuleysistryggingasjóður væri tómur og hætt yrði að greiða atvinnuleysisbætur. ASÍ gaf frá sér yfirlýsingu af þessu tilefni og vísar þar til eftirfarandi orða Sigmundar Davíðs Gunnlaugssonar þegar rætt var um desemberuppbót atvinnulausra: „Til þess að það sé hægt þurfa að vera til peningar í sjóðnum. Það var ekki núna. Raunar er sjóðurinn þegar kominn í töluverðan mínus þannig að ráðherra hafði ekki fjármuni til að greiða út.“ Ráðherrann bætti því við að hins vegar hefði tekist að finna fé til að greiða út desemberuppbótina. „Margir atvinnuleitendu r ha fa skilið orð forsætisráðherra þannig að greiðsla atvinnuleysisbóta á
nýju ári sé í uppnámi enda fullyrti Sigmundur Davíð að engir peningar væru til í Atvinnuleysistryggingasjóði,“ segir ASÍ. „Í tilefni af framangreindum orðum forsætisráðherra er rétt að fram komi að Vinnumálastofnun áætlar að eignir Atvinnuleysistryggingasjóðs um næstu áramót verði á bilinu 6,3 til 6,5 milljarðar króna. Þar til viðbótar er rétt að árétta að greiðslur atvinnuleysisbóta byggja á lögum um það efni og eru allar breytingar háðar lagabreytingum, en ekki stöðu Atvinnuleysistryggingasjóðs.“ Orð Sigmundar Davíðs í fréttum RÚV á þriðjudagskvöld ollu ótta hjá sumum atvinnulausum sem töldu að bótagreiðslum yrði hætt.