Letra është zbulim i Kinezëve. Dorëshkrimet më të vjetra në letër të ruajtura deri më tani janë të shekullit të katërt p.e.s. Në Evropë letrën e kanë sjellë Arabët në shekullin e nëntë në Spanjë.
LETËR E PUNUAR ME DORË
Lënda e parë për prodhimin e letrës po kështu është me origjinë bimore: kore e brendshme e drurit, liri, mani,kallami. Fijet bimore janë imtësuar në copëza të vogla dhe është bërë përzierje qulli, të cilës i është shtuar gips, xhelatinë dhe ngjitës. Nga kjo përzierje në mënyrë mekanike janë derdhur, shtypur dhe tharë blloqet e letrës, të cilat pastaj janë prerë në fletë më të vogla. Fletët e shkruara i kanë qepur ose ngjitur, ua kanë vënë kapakët dhe kështu kanë bërë libra. Për shkak të përparësive dhe çmimit të ulët, përdorimi i letrës shpejt është përhapur nëpër Evropë dhe letra është bërë materiali i vetëm për shkrim në Kontinentin e Vjetër. Pas zbulimit të shtypshkronjës, në "erën e Gutenbergut", shtypja e librave bëhej në një proces më të shpejtë dhe më të lirë, ndërsa libri përfundimisht e ka fituar pamjen që e ka edhe sot.
Pyetje P Py yet etjje e
18
1. Prej se varej forma e dorëshkrimit në të kaluarën? 2. Për cilat materiale të shkrimit janë përdorur lëndët e para me origjinë bimore? 3. Shpjegoje rëndësinë e zëvendësimit të papirusit me pergament?
Aktivitete A Ak kttiivviitete kti tete te te Ndahuni në grupe nga disa nxënës. Gjatë kohës së orës ose në shtëpi çdo grup le të shkruajë tekst të caktuar në material të ndryshëm: fletë bime, lëvore druri, pëlhurë ose pllaka gline. Përshkruaje procesin e prodhimit të kodeksit pergament.
Hulumto Hulu Hu lu umt m o më shumë shu humë më http://en.wikipedia. org/wiki/Wax_tablet http://en.wikipedia. org/wiki/Papyrus