Ja Jestem Zmartwychwstaniem Dwutygodnik parafii Zmartwychwstania Pańskiego Poznań–Wilda www.jajestemzmartwychwstaniem.pl nr 19 (288) 22 listopada 2015 r.
JEZUS CHRYSTUS KRÓL WSZECHŚWIATA Nie dajmy sobie wmówić, że dziś rządzi zło, nienawiść, agresja czy terror. Jezus Chrystus jest Królem Wszechświata. I to Jemu służmy i wiarę w Niego wyznawajmy – myślą, słowem i czynem.
Liturgia słowa Ewangelia św. Jana (J 18, 33-37) Królestwo moje nie jest z tego świata. Gdyby królestwo moje było z tego świata, słudzy moi biliby się, abym nie został wydany Żydom. Teraz zaś królestwo moje nie jest stąd.
W tym numerze polecamy: Relacje z wydarzeń i akcji parafialnych – str. 4-6, Seans w kinie parafialnym – str. 7, Streszczenie papieskiej katechezy o przebaczeniu oraz zachętę do propagowania Bożego Miłosierdzia – str. 11-12.
List do parafian Moi Drodzy, jak niektórzy z Was zapewne wiedzą, nasza parafia stara się być obecna w Internecie. Mamy oficjalną stronę, swoją stronę ma także gazeta parafialna. Wiem, że podobnie funkcjonuje Galilea, Campanelli, Ruch Światło – Życie czy też parafialna świetlica. Mamy również swoje konto (otwarte dla wszystkich) na Facebooku. Kiedy piszę ten list, to na facebookowym profilu (www.facebook.com/groups/361288037235701/) zapisanych jest 314 osób. Otóż pewnego dnia znalazłem tam wpis pani Haliny. Pozwalam go sobie przytoczyć w całości. Piszę dopiero teraz, ponieważ nie będąc w grupie [facebookowej – przyp. red.], nie mogłam nic zamieścić, a chciałam to napisać od razu jak przyszłam wczoraj z kościoła. Byłam na mszy św. o g.12,30 (wyjątkowo) i mszę św. wzbogacił swoim śpiewem nasz chór „Zmartwychwstanie”. Było tak pięknie. Chciałam chociaż tą drogą podziękować Pani Beacie za trud i poświęcenie, a także wszystkim chórzystom za piękny śpiew. Niektórzy lubią zespoły dziecięce, młodzieżowe czy inne, a dla mnie najpiękniej śpiewa nasz chór. Dziękujemy. Dzisiaj w Kościele obchodzimy uroczystość Chrystusa Króla, ale 22 listopada to także wspomnienie świętej Cecylii, która jest patronką śpiewu kościelnego. Myślę, że nasza parafia ma szczególne powody, aby dziękować świętej C Cecylii. Zespołów nam nie brakuje: Załoga Pana Boga, Angelus, Campanelli i Chór Zmartwychwstanie. To właśnie temu ostatniemu był poświęcony ów serdeczny wpis pani Haliny. Chór Zmartwychwstanie prezentuje wysoki poziom (o czym nie trzeba przecież nikogo przekonywać), co jest zapewne rezultatem systematycznej pracy (gdyby ktoś chciał dołączyć do chóru, to wystarczy, że zjawi się w poniedziałek lub w piątek w salce katechetycznej na próbie, około godziny 18.30). I jakkolwiek nie jest tak liczny jak drzewiej, a wieść gminna niesie, że w najlepszych czasach liczył około 150 śpiewaków i śpiewaczek, to stanowi zgrany zespół. Powoli zaczynają myśleć o 95. rocznicy swojego istnienia (w 2018 r.), co będzie zapewne dobrą okazją i do spotkań (i wspominania przeszłości), jak i kolejnego wspaniałego koncertu. Szanowni Państwo, serdecznie Wam dziękuję za Waszą obecność w parafii, a parafian (zwłaszcza tych śpiewających) zachęcam do włączenie się w prace Chóru Zmartwychwstanie. Jak zawsze z sympatią (chociaż nieśpiewający) o. Adam CR
Strona 2
Rozważanie nad Ewangelią Wspólnoty GALILEA
A więc jesteś królem? J 18, 37 Piłat zatem powiedział do Niego: „A więc jesteś królem?” Odpowiedział Jezus: „Tak, jestem królem...”
Zadaję sobie pytanie: Czy Chrystus jest moim Królem? Czy powierzam Mu całe moje życie, zarówno ważne sprawy, jak i te codzienne, mało istotne? Słowa Ewangelii oraz pytania, które się nasuwają, mają dzisiaj w uroczystość Chrystusa Króla duże znaczenie. Król jest osobą szczególną, będącą w centrum, wokół której toczy się całe życie. Oczy wszystkich są skierowane na Króla. On decyduje o wszystkim, kieruje całym królestwem, dba i troszczy się o swoich poddanych, jest autorytetem dla wiernych. Jeżeli jest monarchą troskliwym i sprawiedliwym, to wielu chce go naśladować. Gdy zabraknie króla, w jego królestwie zaczyna rządzić chaos, panoszy się anarchia. Jego miejsce próbują zająć osoby, które nie troszczą się o poddanych, ważne stają się sprawy istotne dla prywatnych interesów. Wtedy zostaje zachwiana równowaga. Poddanym źle się żyje, zaczynają kręcić się w kółko, często nie wiedzą, co mają ze sobą zrobić. Utraciwszy stabilizację i bezpieczeństwo, tracą swoją praworządność i orientację, podążają za fałszywymi ideami, obietnicami. Taka kolej rzeczy powoduje, że gubią szczęście, jakim się cieszyli, gdy prawdziwy Król nimi się opiekował. Idealną sytuacją byłoby, gdy 100% naszego życia oddać w panowanie Jezusowi, prawdziwemu naszemu Królowi. Należy dążyć do takiej sytuacji, ale jesteśmy ludźmi i zawsze jakaś część naszych spraw pozostanie w człowieczym władaniu. Gdy pozwoliłem Jezusowi, Królowi, zapanować nad swoim życiem, poczułem dumę, ulgę, radość, satysfakcję. Staram się oddawać coraz więcej obszarów swego życia Jezusowi, bo widzę, że tam, gdzie zapanował, panuje radość i harmonia. Dlatego mogę powiedzieć: Jezus jest moim Królem i pragnę, aby zapanował nad całym moim życiem. Bo tam, gdzie Jezus jest na pierwszym miejscu, tam wszystkie inne sprawy są na swoim miejscu. | ADAM KOŁODZIEJ
Z życia parafii
Myśli o miłosierdziu Współczucie może dotyczyć radosnych stanów człowieka, miłosierdzie natomiast dotyczy przede wszystkim ludzkiej biedy. ks. Józef Tischner „Drogi i bezdroża miłosierdzia”, str. 26
Minęło W sobotę 7 listopada Załoga Pana Boga zaprosiła parafian na wieczornicę patriotyczną. Więcej na str. 4. W kursie ewangelizacyjnym dla kobiet Samarytanka, który odbył się w miniony weekend w naszej parafii, wzięło udział prawie 40 uczestniczek z kilku miast Polski. W sobotę 21 listopada do naszej parafii została przypisana V wspólnota Drogi Neokatechumenalnej z parafii Najświętszego Zbawiciela w Poznaniu. Informacje finansowe: taca z niedzieli 8 listopada 5 440 zł, ta z niedzieli 15 listopad, przeznaczona na organizację Światowych Dni Młodzieży w Krakowie – 3 830 zł. Wszystkim ofiarodawcom składamy serdeczne podziękowania. Bóg zapłać!
Nadejdzie Dziś, po mszy św. o godz. 12.30 koncert Chóru Parafialnego Zmartwychwstanie. Zapraszamy. We wtorek, 24 listopada, o godz. 16.30 zapraszamy do Sali Portretowej na kolejną projekcję filmu w kinie parafialnym (wstęp wolny). Więcej informacji na str. 7. W sobotę, 28 listopada, wspólnota Braci Zewnętrznych uczestniczyć będzie w Regionalnym Dniu Skupienia prowadzonym przez o. Tadeusza Gajdę. 22-11-2015
Do końca miesiąca, w dni powszednie o godz. 17.45, a w niedziele o godz. 18.15, odmawiamy różaniec za zmarłych. Wypominki można przekazywać pani Irenie w kancelarii parafialnej. W niedzielę, 29 listopada, rozpoczyna się adwent. Przypominamy, że od 30 listopada liturgia codzienna będzie sprawowana w kaplicy Matki Bożej Łaskawej. Wraz z adwentem zaczynają się rekolekcje adwentowe – odnowienie misji sprzed roku. Dokładny program na str. 10. Wraz z początkiem adwentu zapraszamy na roraty – na godz. 6.00 w dni powszednie. W każdy wtorek mszą św. o godz. 18.30 swoje spotkanie rozpoczyna Dom Zmartwychwstania Wspólnoty Chrystusa Zmartwychwstałego Galilea. Po mszy św. spotkanie w mieszkaniu animatora, w czasie którego uwielbiamy Boga wspólną, radosną modlitwą, czytamy Słowo Boże i dzielimy się naszym doświadczeniem wiary oraz radościami i troskami życia. Spotkania są otwarte. Również w każdy wtorek o godz. 18.30 odprawiamy mszę św., modląc się w intencji Duszpasterstwa Trzeźwości. Po Eucharystii spotkanie grupy wsparcia osób współuzależnionych w salce obok kancelarii parafialnej. Każdego 13. dnia miesiąca o godz. 18:30 msza św. w intencji Ojca świętego, kapłanów, ojczyzny i Radia Maryja.
W każdy czwartek od godz. 15 do godz. 21 zapraszamy na adorację Najświętszego Sakramentu. Na zakończenie adoracji, o godz. 20.45 odmawiamy kompletę. Od godziny 19.30 możliwość spowiedzi świętej. Każdego 25. dnia miesiąca msza św. o godz. 18.30 (jeśli przypada w dni powszednie) lub o 11 (jeśli przypada w niedziele i uroczystości) w intencji Duchowej Adopcji Dziecka Poczętego.
Kalendarz liturgiczny 22 XI – niedziela, Jezusa Chrystusa Króla Wszechświata Dn 7, 13-14; Ap 1, 5-8; J 18, 33b-37 23 XI – poniedziałek Dn 1, 1-6. 8-20; Łk 21, 1-4 24 XI – wtorek, św. MM. Andrzeja Dung-Lac, pr. i tow. Dn 2, 31-45; Łk 21, 5-11 25 XI – środa Dn 5,1-6. 13-14. 16-17. 23-28; Łk 21, 12-19 26 XI – czwartek Dn 6, 12-28; Łk 21, 20-28 27 XI – piątek Dn 7, 2-14; Łk 21, 29-33 28 XI – sobota Dn 7, 15-27; Łk 21, 34-36 29 XI – I niedziela Adwentu Jr 33, 14-16; 1 Tes 3, 12-4, 2; Łk 21, 25-28. 34-36 30 XI – poniedziałek, św. Andrzeja Apostoła Iz 49, 1-6; Rz 10, 9-18; Mt 4, 18-22 1 XII – wtorek Iz 11, 1-10; Łk 10, 21-24 2 XII –środa Iz 25, 6-10a; Mt 15, 29-37 3 XII – czwartek, św. Franciszka Ksawerego, pr. Iz 26, 1-6; Mt 7, 21. 24-27 4 XII – piątek Iz 29, 17-24; Mt 9, 27-31 5 XII – sobota Iz 30, 19-21. 23-26; Mt 9, 35 – 10, 1. 5. 6-8 6 XII – II niedziela Adwentu Ba 5, 1-9; Flp 1, 4-6. 8-11; Łk 3, 1-6 Strona 3
Z życia parafii
Szczególnie obchodzona rocznica Listopad to wyjątkowy miesiąc, pełen refleksji, melancholii, modlitwy za naszych bliskich zmarłych i za tych, którzy są nam znani tylko z podręczników historii, bo swe życie poświęcili w obronie najważniejszych wartości: Boga, Ojczyzny, niepodległości i wolności. W sobotni wieczór 7 listopada, po Mszy św. zostaliśmy zaproszeni do szczególnej zadumy. Załoga Pana Boga przygotowała „Wieczór Patriotyczny”. Był on oczywiście związany z 97. rocznicą odzyskania przez Polskę niepodległości. W klimat święta narodowego wprowadził nas zaśpiewany wspólnie hymn państwowy. Następnie wysłuchaliśmy pięknych recytacji poezji Czesława Janczarskiego, Wandy Chotomskiej, Ryszarda Przymusa i Antoniego Słomińskiego. Wszystkie wiersze budziły w słuchaczach niezwykłe emocje. Mali wykonawcy poprosili również zebranych o włączenie się w śpiew piosenek powstańczych („Pałacyk Michla”), żołnierskich („Rozkwitają pąki białych róż”) i patriotycznych („Piechota”, „Przybyli ułani”). Na koniec udaliśmy się pod Dąb Pamięci dedykowany kapitanowi Władysławowi Rudnickiemu. Tam zapaliliśmy znicze, złożyliśmy kwiaty i odmówiliśmy modlitwę za zmarłych. Myślę, że należy podziękować dzieciom z Załogi Pana Boga, zwłaszcza że – jak podkreślił ksiądz proboszcz – to najmłodsza grupa duszpasterska w naszej parafii. Sami wpadli na ten pomysł, z pomocą animatorek ułożyli scenariusz, a dzięki rodzicom nauczyli się tekstów. O pomoc techniczną poprosili p. Hieronima i ministrantów. Szkoda tylko, że tak mało parafian zdecydowało się poświęcić pół godziny sobotniego wieczoru, aby razem się wzruszyć. Następna okazja za rok! |
Włącz i słuchaj!
Audycje o słudze Bożym Bogdanie Jańskim autorstwa ks. proboszcza Adama Błyszcza i redaktor Marii Łączkowskiej z udziałem interesujących gości.
Piątki, godz. 12.40. Słuchaj również online na www.radioemaus.pl.
MONIKA
Fot. M. Świderska, J. Migdał
KONDOLENCJE Pani Wandzie Sternie oraz Jej Najbliższym wyrazy współczucia z zapewnieniem modlitwy z powodu śmierci Męża, śp. Mieczysława składa ksiądz proboszcz razem ze współpracownikami
Strona 4
Z życia parafii
Zrób coś dobrego
ZAPRASZAMY NA SPOTKANIE
Z POLSKIMI AUDYTORAMI SYNODU W ramach Laboratorium wiary serdecznie zapraszamy 16 grudnia na godz. 19 do kaplicy Matki Bożej Łaskawej na spotkanie z państwem Pulikowskimi.
Wspomóż Polaków na Kresach! Tym razem proponujemy naszym Czytelnikom akcję współorganizowaną przez młodzież V Liceum Ogólnokształcącego im. Klaudyny Potockiej. Zapraszamy wszystkich parafian do wsparcia artykułami chemicznymi naszych rodaków na Kresach. Dary można składać w dniach od 4 do 10 grudnia w kościele przy ołtarzu św. Teresy. Zbiórkę przeprowadzają kibice Lecha Poznań. W zbiórce biorą udział również zaprzyjaźnione kluby, takie jak Cracovia Kraków i Arka Gdynia, dlatego akcja nazywa się TRIADA KRESOM.
Państwo Jadwiga i Jacek Pulikowscy, małżeństwo z prawie 40-letnim stażem, w tym roku zostali mianowani przez papieża Franciszka na audytorów Synodu Biskupów, który przebiegał pod hasłem: „Powołanie i misja rodziny w Kościele i świecie współczesnym”. 16 grudnia będzie okazja wysłuchać ich relacji. Jadwiga Pulikowska, dr biochemii, diecezjalna doradczyni życia rodzinnego archidiecezji poznańskiej, wykładowca na Podyplomowym Studium Rodziny Wydziału Teologicznego UAM w Poznaniu, nauczyciel NPR. Autorka dwóch książek i wielu artykułów i wypowiedzi o rodzinie. Szczęśliwa żona i matka. Jacek Pulikowski, doc. dr inż., nauczyciel akademicki na Politechnice Poznańskiej, wykładowca na Podyplomowym Studium Rodziny Wydziału Teologicznego UAM w Poznaniu. Prezes Stowarzyszenia Rodzin Katolickich Archidiecezji Poznańskiej, doradca małżeński w Archidiecezjalnej Poradni Rodzinnej w Poznaniu, nauczyciel NPR. Autor wielu książek, artykułów i wypowiedzi o rodzinie. Szczęśliwy mąż i ojciec. | (RED)
Co jest najbardziej potrzebne i pożądane? 1) Proszek do prania (w kartonach, w foliowych opakowaniach, waga nie ma znaczenia, towar deficytowy) 2) Mydło w kostkach (tylko w kostkach, unikamy mydła w płynie) 3) Pasta do zębów, szczoteczki do zębów 4) Płyny: do naczyń, do płukania, do podłóg, mleczko do czyszczenia – butelki max. 2 litry 5) Szampony – butelki max. 1 litr 6) Zmywaki kuchenne i ścierki 7) Worki na odpady 8) Kostki zapachowe do WC. Ważne: unikamy wszelkich „psikających płynów”. Podana wyżej lista zawiera najpotrzebniejsze przedmioty do skompletowania paczek, a także usprawnia ich pakowania oraz transport, dlatego prosimy trzymać się tej listy. | 22-11-2015
Parafia Zmartwychwstania Pańskiego ul. Dąbrówki 4, 61-501 Poznań tel. 0 61 833-34-62 Strona internetowa: www.poznancr.pl, e-mail: wildacr@interia.pl konto bankowe: PKO Bank Polski S.A. III oddział Poznań 44 1020 4027 0000 1902 0313 5498 Biuro parafialne czynne: od poniedziałku do piątku w godz. od 10 do 12, w poniedziałki, środy i piątki (z wyłączeniem pierwszego piątku miesiąca) od godz. 16 do 17.30. Jeśli w nagłych wypadkach potrzebny jest ksiądz, prosimy dzwonić: 61 833 35 60 lub 61 833 34 62 Strona 5
Z życia parafii
Akcja MYDŁO w szczegółach Wspólnymi siłami tyle przekazaliśmy misjonarzom:
1 253 kostek mydła
130 kg mydła
W połowie października dowiedzieliśmy się o zbiórce mydła dla misji w Kamerunie. Akcja została ogłoszona przez Fundację Pomocy Humanitarnej „Redemptoris Missio”. Uczniowie, nauczyciele i pracownicy V Licem Ogólnokształcącego oraz Szkoły Podstawowej nr 5, a także nasi parafianie chętnie odpowiedzieli na apel. Przez niespełna dwa tygodnie udało się zebrać 697 kostek w liceum, 556 w parafii oraz dwa duże kartony w szkole podstawowej czyli razem ok. 130 kilogramów. Wszyscy, którzy brali udział w akcji, musieli wydać na zakup tego towaru ok. 2 700 zł. W Kamerunie kostka mydła jest czterokrotnie droższa. W przeliczeniu na zapłatę za dniówkę mieszkańca tego kraju to 3 lata jego pracy! Łącznie fundacji udało się zebrać ok. 7 ton mydła. Poprzez centrum misyjne we Wrocławiu trafi ono do portu morskiego w Gdyni i zostanie załadowane w kontenerze na statek. Za około dwa miesiące dotrze do kameruńskiego portu Douala, nad Zatoką Gwinejską.
2 700 zł równowartość darów
Tam zostanie przekazane misjonarzom, którzy będą je rozdawać w swoich parafiach w Kamerunie i sąsiedniej Republice Śrokowoafrykańskiej. Dziękujemy wszystkim uczestnikom akcji i zachęcamy do wzięcia udziału w kolejnych! |(M)
Warsztaty zdrowia Zapraszamy na kolejne Warsztaty Zdrowia. Wspólnie z Ziko Apteką proponujemy temat:
Bóle stawów – przyczyny oraz sposoby leczenia
Zapraszamy we wtorek, 1 grudnia, na godzinę 15.30 do kaplicy. Po spotkaniu kawa, herbata i coś słodkiego. Wspólnota Nie Jesteś Sam, Ewa Czerwińska
Strona 6
Z życia parafii
KINO PARAFIALNE 24.10.2015, godz.16.30 Zapraszamy na emisję kolejnego filmu w ramach kina parafialnego: „Droga życia” w reżyserii Emilio Esteveza
Film opowiada o ojcu, który dowiaduje się o śmierci swojego syna w Pirenejach. Daniel rozstaje się z ojcem w konflikcie, bowiem wbrew planom rodzica porzuca studia. Na polu golfowym ojca dopada tragiczna wiadomość o śmierci syna. Zrozpaczony jedzie do Francji po jego szczątki. Na miejscu postanawia wraz z prochami syna ruszyć na 800 km szlak Świętego Jakuba do Camino de Santiago Compostela. W samotnej „drodze” zaczynają mu towarzyszyć inni pielgrzymi: kobieta, która dokonała aborcji, ale oficjalnie idzie by rzucić palenie, pozornie szukający natchnienia pisarz i Holender, który oficjalnie chce zrzucić parę kilo. Każdy z nich ma swoją dramatyczną historię i każdy chce pokonać wewnętrzne demony. Film Esteveza jest bardzo osobistą historią. W 2003 r. jego 19-letni syn przebył część trasy Camino wraz z dziadkiem. W trakcie pielgrzymki zakochał się w kobiecie, którą później poślubił. Ten osobisty rys widać na ekranie. Film dotyka również bardziej uniwersalnych tematów, które są nierozłączne z wiarą. Trudno nie zauważyć, że tak naprawdę głównym bohaterem tej pięknej i skromnej opowieści jest właśnie szlak do Camino de Santiago Compostela, ze wszystkimi swoimi niespo-
dziankami i atrakcjami. Poszczególne jego przystanki wpływają na stan duchowy bohaterów, kształtując ich percepcję aż do zaskakującego i nietuzinkowego finału. Film ciągnie znakomita i subtelna kreacja Martina Sheena, który doświadczył głębokiego nawrócenia po burzliwej młodości w Hollywood. Martin jest w rzeczywistości ojcem reżysera i filmowego syna Daniela, a nazwisko przyjął po legendarnym amerykańskim duchownym Fultonie J. Sheenie. W życiu prywatnym jest przykładem wiernego, od ponad 30 lat małżonka, co na realia Hollywood jest niemal skandalem, angażuje się w pomoc biednym, a w życiu publicznym stara się szerzyć wiarę w Boga. „Droga życia” jest tego najlepszym przykładem. | W imieniu Komisji Nowej Ewangelizacji i Kultury Ewa Czerwińska
To trzeba zobaczyć! Zapraszamy: wtorek, 24 października, godz. 16.30, Sala Portretowa wejście od ul. Zmartwychwstańców.
„Ja Jestem Zmartwychwstaniem” – dwutygodnik parafii Zmartwychwstania Pańskiego w Poznaniu. Ukazuje się od 1989 r. Redaguje zespół: o. Adam P. Błyszcz, Romana Zygmunt, Agnieszka Kubczak, Danuta i Hieronim Piotrowie, Małgorzata Świderska, Leszek Zygmunt. Projekt graficzny i skład: Romana Zygmunt. Współpraca: Janusz Marczewski, Emilia Mrowińska, Tomasz Szymczak (Rzym). Adres redakcji: ul. Dąbrówki 4, 61-501 Poznań www.jajestemzmartwychwstaniem.pl Teksty i listy prosimy przekazywać mailowo: blysch@libero.it lub redakcja@jajestemzmartwychwstaniem.pl albo osobiście członkom redakcji. Druk: EUROPRINT, ul. Pamiątkowa 19, tel./faks 0 61 833 73 85 Redakcja zastrzega sobie prawo do opracowania i skracania nadesłanych materiałów. 22-11-2015
Strona 7
Wiara 18 listopada minęło dokładnie 70 lat, kiedy młodzież akademicka w Poznaniu, odmawiała poniższą modlitwę, w związku z IX rocznicą akademickich Ślubowań Jasnogórskich, odnowionych w obecności ks. kard. dr. Augusta Hlonda, Prymasa Polski. Przypominamy te słowa z okazji Uroczystości Chrystusa Króla Wszechświata.
Uroczystość Chrystusa Króla Wszechświata
Panie nasz i Ojcze miłosierdzia, któryś wszystko z miłości stworzył i w nieskończonej dobroci wspierasz każdego człowieka łaską swą najświętszą, racz Polskę, Ojczyznę naszą, odrodzić - Sprawiedliwy, bo na Twoim świętym prawie oparty, w Chrystusie, Synu Twoim, a nas uczyń tej wiel- wolny od krzywd i wyzysku ustrój społeczny – pomóż nam wprowadzić, o Panie! kiej sprawy narzędziem. Daj nam taki żar modlitwy i taką głębię - Miłość Ojczyzny powszechną, czynną, ofiarną – rozchrześcijańskiego życia, abyśmy wyjednali sobie, pal w nas, Panie! Wszechmogący Boże, wszelkie potrzebne dla nas - Naród nasz ku jedności i zgodzie – nakłoń, o Panie! i Ojczyzny naszej pomoce i dary. A, że to zgadza - Niezłomną wolę ku poznawaniu naszych wad narosię z wolą Twoją przenajświętszą, przeto Cię dowych i skutecznemu ich zwalczaniu – daj nam, o Panie! o nie gorąco błagamy. - Światło wiary żywej, która niechybnie poprowadzi - Postępowaniu naszemu, tak osobistemu, jak i zbionas drogą Twoją, ogień Twej miłości, która stanie się rowemu, aby mu stale towarzyszyły roztropność siłą sprawczą wszelkiego naszego działania – zapal i wytrwałość – błogosław, o Panie! - Życie nasze kulturalne, obyczajowe – i Chrystusow nas Panie! - Miłość rodzinną i głębokie zrozumienie woli Twojej, wym i polskim – uczyń, o Panie! - Wszystkie dziedziny życia naktóra ku uświęceniu naszemu rodu spod obcych i wrogich nam życie rodzinne ustanowiła – powpływów – wyzwól, o Panie! mnóż w nas, o Panie! - Państwo nasze i wojsko, które - Czynną miłość bliźniego we Przed Tronem Twoim Boże jest jego wielkości i mocy ostoją wszelkich przejawach współżyProsząc serce klęka – opieką Twoją otaczaj, o Panie! cia z ludźmi, oraz głęboki szacuUczyń z pustyni mej duszy - Katolickie prawodawstwo nek dla ich dusz nieśmiertelŹródło tryskające wiarą żywą i katolickie rządy na całym nych- wzbudź w nas, o Panie! Unoszoną na skrzydłach nadziei świecie – utwierdzaj, o Panie! - Najgłębszą, istotną i nieprzeŻe kiedyś usłyszę Twój głos - Ducha Chrystusowego, ład, mijającą jednością w świętym, A słowa te Panie pokój i męstwo we wszystkich rzymsko-katolickim Kościele Po godzinach spopielałych narodach – umocnij, o Panie! Twoim – połącz nas, Panie! Użyczą mi chłodnego cienia Błagamy Cię, Ojcze, - Narodowi naszemu, który był Przy studni wypełnionej uczyń nas dziećmi Twymi; i jest przedmurzem chrześcijańWodą żywą na wieczność rozpłomień w sercach nastwa i jego tarczą obronną, aby Jak TWOJA OBIETNICA szych ogień Twojej miłości stał się mocą zwycięską i czołoi racz wysłuchać korne prośwym hufcem, walczącym o ideaKróluj nam Chryste by, które zanosimy do Ciebie, ły Chrystusowe – przeznaczone Z Niebieskiego Tronu w imię Pana naszego, Jezusa mu przez Ciebie drogi powołania Wsłuchany w tę pieśń o miłości Chrystusa, za przyczyną Jego – ukaż, o Panie! Szczerej, prawdziwej Przenajświętszej Matki, Marii - Wodzów i apostołów odrodzeJak tylko miłość być może Królowej Korony Polskiej. | nia duchowego, tych którzy PolByś zawsze nieustannie skę a z nią inne narody rzuca JANUSZ MARCZEWSKI Aż po życia kres pod stopy Twoje – powołaj, Królował w mojej codzienności o Panie!
Pieśń o miłości
DANUTA PIOTR Strona 8
Kazanie katechetyczne
Sześć prawd wiary Dusza ludzka jest nieśmiertelna I. Kończymy dzisiejszej niedzieli cykl kazań katechetycznych poświęconych sześciu prawdom wiary. Nie analizowaliśmy ich chronologicznie, stąd dzisiaj, na zakończenie, ta prawda, która zajmuje piąte miejsce: Dusza ludzka jest nieśmiertelna.
my jej oczywistą oczywistość (żeby zacytować klasyka) gołym okiem. Wtedy kiedy uczestniczymy w liturgii pogrzebu naszego bliźniego i wtedy, kiedy rano patrzymy w lustro. Nasze ciało obumiera. Natomiast ta druga deklaracja – dusza ludzka jest nieśmiertelna – takiej siły oczywistości nie posiada! Z drugiej strony, być może byłoby dobrze przyjąć i taką ewentualność, że stwierdzenie, iż dusza ludzka jest nieśmiertelna, jest swoistym oknem, przez które oglądamy człowieka, dowiadujemy się, kim człowiek jest. Swoisty zarys chrześcijańskiej antropologii. Spróbujmy zatem dzisiaj nieco zastanowić się nad tym, kim jest człowiek.
Na pierwszy rzut oka wydaje się, że to taka deklaracja, która nie wzbudza większych emocji czy konII. trowersji. Więcej, wydaje się, że jeCzłowiek jest równocześnie istotą cielesną i duchową, można steśmy zgodni co do tego, że dusza powiedzieć, że jest ucieleśnionym duchem lub uduchowionym ciałem. ludzka jest nieśmiertelna. Wystarczy I jako taki jest chciany, myślany, wymarzony przez Boga. Ciało nie jest chociażby zajść w listopadzie do więzieniem duszy, jak chcieli starożytni Grecy. Ciało i dusza zostały naszych kościołów i wysłuchać całej stworzone przez Boga, z pewną jednak różnicą. Ciało, stworzone przez tej litanii imion i nazwisk zmarłych, Boga, przychodzi do nas za pośrednictwem rodziców. Dusza natomiast, za których się modlimy. Gdybyśmy jak wierzy Kościół, „jest bezpośrednio stworzona przez Boga – nie jest nie wierzyli w nieśmiertelona »produktem” rodziność duszy, nasza obecność ców«” (KKK 366). na tych wypominkach byłaDobrym wytłumaby bezsensowna. czeniem tego stanowiska Ale baczniejsze Kościoła są słowa o. Jacka przyjrzenie się tej prawdzie Salija OP, który w krótkim o nieśmiertelności duszy tekście noszącym tytuł budzi pewną wątpliwość. „Skąd się wzięła dusza” piMówi się o nieśmiertelności sze tak: „nie można sobie duszy, a nie wspomina się wyobrażać, że Pan Bóg ani słowem o ciele. Zostało stwarza gdzieś tam »u siepominięte. Jakby nie było bie« duszę, którą następnie istotne. Jakby się nie liczyło. »wtyka« w ludzką zygotę, Wrócimy do tego na końcu. rozpoczynającą swój rozwój Póki co pamiętajmy, że mów łonie matki. Stwórcza wimy o prawdach wiary, moc Boża działa wewnątrz a zatem o takich rzeczywitego, co jest zadatkiem na stościach, które poznajemy ciało ludzkie. To nie jest tak, zmysłem wiary. Co innego że Bóg »składa« człowieka powiedzieć: ciało ludzkie z dwóch elementów, z duszy jest śmiertelne, a co innego i ciała. Raczej trzeba powiepowiedzieć: dusza ludzka dzieć, że w pewnym mojest nieśmiertelna. Ta mencie – w wyniku miłości pierwsza deklaracja jest rodziców, która dzieje się niejako na wyciągnięcie Grobowiec kard. Włodzimierza Czackiego (1834-88) w przestrzeni stwórczej ręki. Oczywista. Dostrzegaw rzymskim kościele tytularnym św. Pudencjany mocy Boga – pojawia się 22-11-2015
Strona 9
Kazanie katechetyczne nowy człowiek: i nie ma nawet chwili, w której by dusza istniała przed zaistnieniem ciała albo ciało czekało na przyjście duszy. Pan Bóg stwarza ludzką duszę nie gdzieś w zaświatach, ale jako Wszechobecny, który jest przecież również we wnętrzu procesów biologicznych, przygotowujących powstanie ludzkiego ciała”.1 Odnoszę wrażenie, że z takiego ujęcia trzeba wyciągnąć dwie konsekwencje doktrynalne. Pierwsza, stanowczo trzeba powiedzieć, że nie do pogodzenia z chrześcijaństwem jest jakakolwiek doktryna mówiąca o preegzystencji dusz, o reinkarnacji czy też innej wędrówce dusz. To z chrześcijaństwem nie ma nic wspólnego. Wspominam o tym bardzo wyraźnie, gdyż nie brakuje wśród chrześcijan (albo takich, którzy się za takowych podają) zwolenników reinkarnacji czy też preegzystencji. Druga natomiast, dotyczy sporu wokół teorii ewolucji. Jak wiemy, Kościół długi czas sprzeciwiał się teorii Darwina. Narosło przy tym bardzo wiele kontrowersji, czasami w ogóle niepotrzebnych. Dopiero w 1950 r. papież Pius XII (przez bardzo wielu uważany za najwybitniejszego intelektualistę katolickiego pierwszej połowy XX w.) w swojej encyklice Humani generis stwierdził, że uczeni i teologowie mogą prowadzić badania nad pochodzeniem ludzkiego ciała z przyjęciem hipotezy, że nasze ciało pochodzi od organizmów wcześniej istniejących. Natomiast pochodzenie duszy znajduje swoje bezpośrednie źródło w Bogu. Innymi słowy, współczesny Kościół dopuszcza taką myśl, że nasze ciało mogło powstać w wyniku ewolucji z innych organizmów, istot żywych, uprzednich wobec homo sapiens. Dusza natomiast – i to jest właśnie ów akt wiary – nie jest owocem ewolucji i nie stoi u jej źródeł zwierzęcy psychizm. Została bezpośrednio stworzona przez Boga. Ktoś oczywiście może powiedzieć, że mamy bardzo wiele wspólnego z psychiką zwierząt –
zwłaszcza tych ewolucyjnie nam najbliższych. Nie brakuje przykładów takiej uczuciowości ze strony zwierząt, które sprawiają, że my sami pozostajemy wzruszeni i onieśmieleni. To prawda. Ale to być może oznacza jedno – dusza ludzka jest czymś więcej niż sumą zachowań psychicznych, których część dzielimy ze zwierzętami. Dusza bowiem „oznacza to wszystko, co w człowieku jest najbardziej wewnętrzne i najwartościowsze; to, co sprawia, że człowiek jest w sposób najbardziej szczególny obrazem Boga: »dusza« oznacza zasadę duchową w człowieku”. (KKK 363) III. Wróćmy na koniec do wspomnianej przeze mnie na początku swoistej dysproporcji między śmiertelnością ciała a nieśmiertelnością duszy. Zastanawiamy się w związku z tym nad relacją między duszą a ciałem. Przede wszystkim podkreślić trzeba raz jeszcze, że mimo pozornej nieistotności ciała (ono znika po naszej śmierci – tak jakby się w ogóle nie liczyło, jakby nie miało żadnej wartości) w chrześcijaństwie prawowiernym, ortodoksyjnym, w takim chrześcijaństwie, które chce dochować wierności przesłaniu biblijnemu nie ma miejsca na żadną pogardę wobec ciała. Ono przeznaczone jest do zmartwychwstania! Chrześcijanin „powinien uważać swoje ciało, przez Boga stworzone i mające być wskrzeszone w dniu ostatecznym, za dobre i godne szacunku”.2 Ten szacunek bierze się i z tej świadomości, że Syn Boży, Logos, Odwieczne Słowo, przyjął to ciało wraz z duszą ludzką i stał się jednym z nas. Naszym bratem w człowieczeństwie. Na koniec myślę, że dręczy nas i takie pytanie: co dzieje się z duszą w oczekiwaniu na zmartwychwstanie ciała. Sądzę jednak, że poszukiwanie odpowiedzi na to pytanie byłoby czystą abstrakcją i raczej spekulacją niosącą nas poza obszar Kościoła. Lepiej w nim pozostać, składając wyznanie wiary w nieśmiertelność duszy i oczekując zmartwychwstania ciała. Amen. KS. ADAM BŁYSZCZ
PROGRAM REKOLEKCJI ADWENTOWYCH 2015 ROK 28 listopada – sobota Godz. 18.30 – msza św. z nauką ogólną 29 listopada – I niedziela adwentu Godz. 7, 8, 9.30, 11, 12.30 (uroczyste przywitanie misjonarzy w parafii) 14, 19 – msza św. z nauką ogólną 30 listopada, 1 grudnia, 2 grudnia i 3 grudnia (poniedziałek, wtorek, środa, czwartek) – całość liturgii w kaplicy Matki Bożej Łaskawej Godz. 6, 8 i 18.30 – msza święta z konferencją 1 grudnia (wtorek) – w kościele o godz. 10 msza św. z sakramentem chorych dla osób chorych i w podeszłym wieku 3 grudnia (czwartek) – msza św. w Schronie Kultury Europa
1
Jacek Salij OP, Szukającym drogi, Poznań 1993, str. 50. Strona 10
2
Sobór Watykański II, Gaudium et spes 14
Wiara
Z katechezy Papieża
Czy przebaczanie jest potrzebne?
B
ez przebaczenia się nie da – ten temat poruszył Ojciec Święty Franciszek podczas audiencji ogólnej w dniu 4 listopada na placu św. Piotra w Rzymie. W trakcie cośrodowej katechezy Papież przypomniał nam, że przebaczenie jest wielkim darem, którego uczymy się w środowisku rodzinnym i bez którego nie może trwać żadna miłość. Stan niewybaczenia bardzo komplikuje nam życie duchowe i utrudnia funkcjonowanie w innych sferach życia. Czasem ranimy słownie kochane osoby nawet kilka razy dziennie. Ale ile razy mamy komuś wybaczać? Kiedyś Jezus został właśnie o to zapytany: „»Panie, ile razy mam przebaczyć, jeśli mój brat wykroczy przeciwko mnie? Czy aż siedem razy?«. Jezus mu odrzekł: »Nie mówię ci, że aż siedem razy, lecz aż siedemdziesiąt siedem razy«” (Mt 18, 21-22). Co to oznacza? Wybaczyć siedem razy to wybaczyć doskonale, to znaczy: zawsze, ciągle, nieustannie, ale przede wszystkim do końca, całkowicie, w pełni – tak, aby po zranieniu, a następnie właśnie takim wybaczeniu, nie pozostał żaden uraz, by nic nie zostało w pamięci. Wybaczyć całkowicie to zapomnieć, to nigdy do czegoś nie wracać. Jezus uczy nas przebaczenia w ewangeliach, zwłaszcza w słowach modlitwy Ojcze Nasz – „Przebacz nam nasze winy, jako i my odpuszczamy naszym winowajcom”. Codziennie popełniamy różne niegodziwości wobec innych osób, ranimy bliskich, sprawiamy komuś przykrość i bez przebaczenia nie dałoby się dobrze żyć, zwłaszcza w rodzinie. Ważne jest, aby przebaczyć lub poprosić o przebaczenie jak 22-11-2015
najprędzej, gdyż wtedy rany szybko się goją, nie jątrzą się. Dobrze żyć wedle zasady, że godzimy się przed skończeniem dnia, by nie odkładać tego na dzień następny – wtedy rodzina stanie się domem odpornym na wstrząsy. Jeśli nauczymy się tak postępować w kręgu rodziny, to będziemy tak czynić również w innych środowiskach. Ktoś może powiedzieć, że to nie takie proste, że to tak nie działa, ale przecież otrzymujemy przebaczenie od Boga, w związku z czym sami posiadamy zdolność przebaczania innym. Przebaczenia ma wielką moc – nie tylko scala rodziny, ale także czyni je zdolnymi, by mogły pomóc społeczeństwu, aby się stało mniej okrutne i złe. Kościół jest przy rodzinach i pomaga im w budowaniu mocnego i solidnego domu na skale, o której mówił Jezus. Rodziny chrześcijańskie, w których członkowie potrafią sobie nawzajem wybaczać, stają się świadectwem odradzającej mocy przebaczenia Bożego i tym samym mogą zrobić bardzo dużo dobrego dla społeczeństwa. Czy ty chętnie wybaczasz gdy ktoś cię znieważy, zrani twoją dumę? Czy łatwo prosisz innych o wybaczenie? Czy zastanawiałeś się nad tym, że jeśli chcesz, aby Bóg ci wybaczył, to sam musisz wybaczyć swoim winowajcom? | EWA KOŁODZIEJ
Wspólnota Galilea
W przededniu Roku Miłosierdzia Kończy się miesiąc poświęcony pamięci i modlitwie za zmarłych. Za parę dni rozpocznie się Rok Miłosierdzia ogłoszony przez papieża Franciszka. Oba tematy – śmierci i miłosierdzia – poruszone zostały w wywiadzie przeprowadzonym przez redaktora Marcina Żyłę z Tygodnika Powszechnego (z dn. 1.11.2015 r.) z ks. prof. Wacławem Hryniewiczem, teologiem. Ksiądz profesor odpowiada w nim na pytania: czy zmarli o nas pamiętają i wstawiają się za nami, dlaczego uciekamy od myśli o śmierci, czy w ogóle można umierać inaczej niż w samotności, jaki w ogóle może być nasz kontakt ze światem umarłych i czy on w ogóle istnieje? Te i inne wątpliwości ks. Hryniewicz rozwiewa w prosty i przystępny sposób, podpierając się przykładem jednego z Apostołów, Tomasza, który nie uwierzył w zmartwychwstanie Jezusa, choć żył przy nim i doświadczał Jego cudów. Ks. Hryniewicz nie nazywa go jednak niedowiarkiem; mówi, że on tylko „nie dowierzał”. Nazywa go wręcz patronem sceptyków naszej współczesności. >>> Strona 11
Polecamy Na kolejne pytanie, czy Jezus, konając na krzyżu, nie zwątpił („Boże mój, Boże, czemuś mnie opuścił?”), tłumaczy: „Przeszedł przez mękę i krzyż po to, aby stać się największym ostrzeżeniem przed zadawaniem cierpienia innym. Tajemnica Krzyża to pełen miłosierdzia sąd nad światem, który zabija Niewinnego”. To przejście do ukazania Miłosierdzia Bożego jest przejmujące i daje nadzieję zbawienia wszystkim grzesznikom. Odwołuje się do pokładów Boskiej i ludzkiej miłości, wierząc, że spotkamy się wszyscy – bez wyjątku – razem po drugiej stronie. Wiara w Boże Miłosierdzie dla wszystkich ludzi, którą ksiądz profesor głosi od wielu lat, nie jest tak powszechna we współczesnym nauczaniu Kościoła. Nadal w podświadomości wielu tkwi obraz Boga karzącego w Dniu Sądu Ostatecznego. Ks. Hryniewicz zaznacza jednak, że Boga nie można traktować instrumentalnie – On owszem, przebacza, ale też stawia wymagania. I na zakończenie jeszcze jeden cytat: „Jestem przekonany, że świadectw nadziei jest w Piśmie św. więcej, niż tych o wiecznej Gehennie. Szkoda, że w kościelnych pouczeniach tak wiele jest moralizatorstwa, brakuje dobra, miłosierdzia i przebaczenia...". Piękne, proste słowa w stylu papieża Franciszka. Nic dodać, nic ująć. | BARBARA SOBOLEWSKA
PS Polecam również broszurę ks. prof. Hryniewicza pt. „Blask Miłosierdzia” – na tematy poruszane na Synodzie dotyczącym rodziny (Biblioteka Tygodnika Powszechnego, Kraków 2015).
fot. Krzysztof Styszyński
Do teatru zaprasza
Strona 12
Emilia Mrowińska Tym razem w imieniu Fundacji Sceny na Piętrze i Austriackiego Ośrodka Kultury zapraszam na spektakl „Curie Meitner Lamarr Unteliber”. Jest to historia trzech wybitnych kobiet, które odniosły sukces: Maria Skłodowska-Curie – podwójna noblistka, Lise Meitner – austriacka specjalistka z dziedziny fizyki atomowej oraz Hedy Lamarr – naukowiec i zarazem aktorka w Hollywood. Program przeplatany muzyką zaprezentuje Anita Zieher, która wciela się we wszystkie trzy postacie. Niestety większość spektaklu jest w języku niemieckim, stąd wstęp tylko za zaproszeniami (7 grudnia o godz. 19.00). Natomiast 14 grudnia o godz. 19.00 w Scenie na Piętrze będzie wystawiany spektakl „Nim spadnie śnieg”. Zapowiada się wieczór poetycko-muzyczny, w którym gospodarz Romuald Grząślewicz podejmie zaproszonych gości: Dorotę Żmijewską – poznańską wokalistkę, Wiesława Komasę – aktora teatralnego i filmowego oraz towarzyszącego im akordeonistę – Jarosława Buczkowskiego. Coraz krótsze grudniowe dni są doskonałym czasem na snucie barwnych wspomnień i opowieści. Usłyszymy autorskie piosenki Doroty Żmijewskiej i urywki pięknej poezji, wybrane przez Wiesława Komasę. Jeszcze tylko kilka słów o trzech gościach tego przedstawienia. Wiesław Komasa – aktor teatralny, filmowy, telewizyjny i dubbingowy, także reżyser teatralny, lektor i recytator. Znany doskonale poznańskiej publiczności z Teatru Nowego, ale także z ról w filmach i serialach (np. w „Ranczo” jako Marek Karat, w „Lekarzach”, w „Na dobre i na złe’’ i „ Ojciec Mateusz”). Dorota Żmijewska – artystka estradowa, mieszkająca w Poznaniu. Od wczesnej młodości komponuje muzykę i pisze teksty do swoich piosenek. Gra również na fortepianie. Jarosław Buczkowski – akordeonista, kompozytor i aranżer. Współpracował z m.in. z: Katarzyną Groniec, Zenonem Laskowikiem, Piotrem Kałużnym, Jarosławem Wasikiem i innymi. Założyciel i leader formacji: Jarek Buczkowski Project, Milonga 5tet, The Other Sound. Kasa Estrady (ul. Masztalarska 8) czynna jest w poniedziałki, środy, czwartki od 15 do 18, wtorki i piątki w godz. 10-13 i na godzinę przed spektaklem. Ceny biletów – 70, 55 i 40 zł. |
Cmentarze
Poznańskie nekropolie Wraz z końcem listopada kończymy nasz cykl prezentujący poznańskie nekropolie. Zapraszamy na ostatni spacer.
tyjskiej jest miejscem spoczynku m.in. 48 uczestników tzw. Wielkiej Ucieczki, wśród nich Polaków. Kiedyś (w latach 70., 80.) bardzo często zaglądały tu wycieczki, dzieci i młodzież z okolicznych szkół przyjeżdżali porządkować zaniedbane groby, później Cytadela popadła jakby w zapomnienie, a dziś to miejsce chyba na nowo odżywa. Kwatery żołnierzy brytyjskich odznaczają się chyba najbardziej pod względem wypielęgnowania i zagospodarowania terenu cmentarza. Warto tu zajrzeć przy okazji spaceru po rekreacyjnej części Cytadeli. | (Fot. i tekst MŚ) Fot M. Świderska
CMENTARZE NA CYTADELI Na terenie parku Cytadela, tj. dawnego Fortu Winiary, znajdują się następujące cmentarze: Cmentarz Garnizonowy, wojenny Cmentarz Bohaterów Radzieckich, wojenny Cmentarz Wspólnoty Brytyjskiej, Cmentarz Bohaterów Polskich oraz relikty dawnego cmentarza tzw. starogarnizonowego, niemieckiego Cmentarza Honorowego (Ehrenfriedhof) oraz kwatera prawosławna tzw. Cmentarz Prawosławny. Na Cmentarzu Garnizonowym, liczącym ponad 1 500 grobów, znajdują się mogiły wojskowych, a wśród nich powstańców styczniowych, wielkopolskich, żołnierzy z lat 1918-1920, generałów, kawalerów Virtuti Militari. Ofiary terroru hitlerowskiego i sowieckiego oraz cytadelowcy znajdują się na Cmentarzu Bohaterów Polskich. Są też tutaj zbiorowe mogiły z pomnikami nagrobnymi jeńców rosyjskich i francuskich. Cmentarz Wspólnoty Bry-
22-11-2015
CMENTARZ PRAWOSŁAWNY Prawosławny Cmentarz Garnizonowy znajduje się na południowych stokach Cytadeli. Powstał w latach 20. ub.w., podczas pierwszej wojny światowej. W tych czasach w Poznaniu pojawiło się wielu jeńców, którzy pochodzili z Kresów Wschodnich, często były to osoby wyznania prawosławnego i to dla nich utworzono miejsce pochówku na obrzeżach cmentarza garnizonowego. Ten niewielki cmentarz został bardzo mocno zniszczony podczas bitwy o Cytadelę w 1945 roku. Po zniszczeniach tylko niewielką część nagrobków odbudowano. Drewniana cerkiew św. Mikołaja ocalała cudem. Nie obyło się jednak bez uszkodzeń ściany szczytowej i drobnych uszkodzeń ikon. Szczęśliwym trafem w składzie jednostek polskich, towarzyszących armii czerwonej, znalazł się prawosławny oficer, późniejszy proboszcz w Torzymiu i Zielonej Górze, o. Piotr Marczak. Pomógł on w zdobyciu materiałów i naprawie uszkodzeń. Strona 13
Cmentarze Będąc na Cytadeli warto odwiedzić prawosławny cmentarz, gdzie czas się zatrzymał, a historia mimo upływu lat jest wiecznie żywa... | (AK)
CMENTARZ GÓRCZYŃSKI PARAFII P.W. MATKI BOSKIEJ BOLESNEJ
Wśród mogił wyróżnia się mauzoleum rodziny Suwalskich (ok. 1916 r.) – właścicieli cegielni w Żabikowie i nieruchomości w Poznaniu. Również na tym cmentarzu spoczywa św. Krzysztof Wilkus, znany naszym parafianom wieloletni organista katedry poznańskiej. | (Fot. i tekst RZ, na podstawie danych Poznan.pl)
CMENTARZ PARAFIALNY NA SMOCHOWICACH Jest to cmentarz parafialny parafii p.w. Imienia Maryi (drugiej parafii księży zmartwychwstańców w Poznaniu), położony przy ul. Braniewska-Lubowska (wejście od Braniewskiej i Jelitkowskiej). Cmentarz założył w 1934 r. proboszcz tej parafii ks. Jakub Kukliński, gdy parafia otrzymała grunty od parafian: Katarzyny i Stanisława Jaskułów oraz Walentynęyi Stanisława Piechockich. Znajduje się tu grób Józefa Kostrzewskiego przewodniczącego budowy pierwszego kościoła w Krzyżownikach, muzeologa archeologa, twórcy polskiej szkoły archeologicznej, profesora Uniwersytetu Poznańskiego. | (Fot. i tekst za Poznan.pl)
Nieduży cmentarz, położony na Grunwaldzie, przy ul. Piotra Ściegiennego, istnieje od 1910 roku. Na głównej alejce prowadzącej przez środek cmentarza znajduje się kwatera, w której przewidziano miejsce dla duchowieństwa. Stąd bardzo wiele tu grobów duchownych. Na cmentarzu górczyńskim złożono również bezimienne prochy więźniów pomordowanych przez hitlerowców.
KALENDARZ PARAFIALNY AD 2016 Z IKONAMI
Idealny na prezent W tym roku prezentujemy ikony autorstwa uczestników warsztatów organizowanych przy naszym kościele i prowadzonych przez Aleksandrę Michalską, absolwentkę specjalizacji z ikonopisania na ASP w Sofii. Jak zwykle w kalendarzu znajduje się parafialny informator na cały przyszły rok. Koszt kalendarza – 15 zł. Dochód przeznaczony na cele parafii.
Polecamy nasz kalendarz jako upominek – nie tylko dla parafian! Strona 14
Kącik zdrowia
Gdy trawienie to utrapienie Jak działa przewód pokarmowy? Przewód pokarmowy to zespół narządów, które mają tak przetworzyć składniki pokarmowe z pożywienia, by organizm wykorzystał je do budowy i odnowy własnych tkanek oraz jako substraty energetyczne, konieczne do podtrzymania funkcji życiowych. Celem trawienia jest rozłożenie wielkocząsteczkowych składników pokarmowych (białka, węglowodany i tłuszcze) na proste składniki, które mogą zostać wchłonięte. Proces trawienia odbywa się poza naszą wolą i jest regulowany przez złożone procesy hormonalne, chemiczne i mechaniczne. Układ pokarmowy jest niezwykle złożoną strukturą o różnorakich funkcjach. Podstawowe jego zadania to trawienie i wchłanianie składników pokarmowych, ale bierze on również udział w procesach hormonalnych i odpornościowych. W żołądku produkowane są grelina i leptyna. Grelina zwana jest hormonem głodu. Jej produkcja uzależniona jest np. od pory dnia, poziomu cukru i insuliny we krwi, aktywności fizycznej. Aktywność fizyczna obniża produkcję greliny, natomiast niski poziom cukru we krwi wpływa na wzrost jej produkcji, co jest daje sygnał naszemu mózgowi, że jesteśmy głodni. Antagonistycznie do greliny działa leptyna, hormon produkowany w tkance tłuszczowej i zwany hormonem sytości. Układ pokarmowy można podzielić na przewód pokarmowy oraz gruczoły dodatkowe. W skład przewodu pokarmowego wchodzą: jama ustna, gardło, przełyk, żołądek, jelito cienkie i jelito grube zakończone odbytem. Do gruczołów przewodu pokarmowego zaliczamy ślinianki, trzustkę i wątrobę. W jamie ustnej odbywa się już wstępny etap trawienia cukrów. Gardło jest wspólnym odcinkiem dla układu pokarmowego i oddechowego, gdzie jedna z chrząstek krtani – nagłośnia, zamyka się w trakcie odruchu połykania i zamyka dostęp do dróg oddechowych, zabezpieczając je przed przedostawaniem się tam pokarmu. Przełyk to przewód długości 25-30 cm, którego jedynie transportuje treści pokarmowe do żołądka, ale nie trawi ani nie wchłania pokarmu. Pokarm trafia do żołądka: grubego, umięśnionego worka, który może znacznie zwiększać swoją objętość. Od wewnątrz wyścielony jest błoną śluzową, w której 22-11-2015
znajdują się struktury odpowiedzialne za wydzielanie soku trawiennego oraz śluzu. Ściany żołądka złożone są z mięśni gładkich, ułożonych warstwowo, co umożliwia dokładne wymieszanie pokarmu. Pokarm znajduje się w żołądku tak długo, aż jego konsystencja będzie praktycznie płynna. Powstaje tzw. miazga lub papka pokarmowa, co zajmuje ok. 3-4 godzin. Kolejnym odcinkiem przewodu pokarmowego jest jelito cienkie złożone z dwunastnicy, jelita czczego i krętego. W dwunastnicy znajdują się ujścia dróg żółciowych z wątroby oraz trzustkowych z trzustki. Sok dwunastniczy zawiera enzymy trawiące białka, tłuszcze i węglowodany. Żółć produkowana w wątrobie umożliwia rozdrobnienie tłuszczy oraz aktywuje lipazę trzustkową, dzięki której trawione są tłuszcze. Wątroba zaś poza produkcją żółci odpowiada za szereg innych procesów, m.in. syntezę cholesterolu i trójglicerydów czy przetwarzanie zmagazynowanych węglowodanów w glukozę. Jelito cienkie ma przeciętną długość 4-5 m i jest najdłuższym odcinkiem przewodu pokarmowego. Jego podstawową funkcją jest wchłanianie składników pokarmowych. Jelito pozostaje w ciągłym, fizjologicznym stanie falowych skurczy, tzw. odcinkowych (segmentowych), oraz perystaltycznych. Umożliwiają one przesuwanie pokarmu w stronę odbytnicy i wpływają na jego wchłanianie. Końcowym odcinkiem przewodu pokarmowego jest jelito grube, łączące jelito cienkie z odbytem. Dochodzi tu do formowania kału, a także do ostatecznego wchłaniania soli mineralnych, wody i elektrolitów. Bytują tu dobroczynne bakterie symbiotyczne, produkujące witaminę K i niektóre witaminy z grupy B.
Gdy jednak nie działa… Na każdym z odcinków przewodu pokarmowego może dochodzić do różnego rodzaju dysfunkcji, które prowadzą do wystąpienia uciążliwych dolegliwości. Najpowszechniejszą dolegliwością ze strony przełyku jest zgaga. Jej przyczyną jest nadprodukcja kwasu solnego w żołądku i zarzucanie treści pokarmowej do przełyku. Przełyk wysłany jest delikatną śluzówką, która nie jest odporna na działanie kwaśnej treści żołądkowej, Strona 15
Kącik zdrowia stąd pojawia się uczucie pieczenia za mostkiem, palenia przełyku, a w poważniejszych przypadkach skurcze i owrzodzenia śluzówki. Możemy sobie pomóc, spożywając często małe porcje jedzenia, przygotowanego z ograniczoną ilością tłuszczu. Nie powinniśmy jeść bezpośrednio przed położeniem się spać, gdyż pozycja horyzontalna ułatwia dostawanie się treści żołądkowej do przełyku. Znaczną ulgę przyniesie również stosowanie leków blokujących wydzielanie kwasu żołądkowego, leków zobojętniających i wywarów ziołowych, działających powlekająco na śluzówkę żołądka. Najczęstszą dolegliwością pojawiającą się w żołądku są wrzody żołądka, tj. ubytki powstałe w śluzówce, która nie chroni odpowiednio wnętrza żołądka przed działaniem kwasu, w wyniku czego dochodzi do powstania trudno gojącej się rany, zwanej wrzodem. Nieleczone mogą być bardzo groźne. Czynnikiem sprzyjającym powstawaniu wrzodów żołądka jest zakażenie bakterią Helicobacter pylori, która bytuje w naszej śluzówce, uszkadzając ją. W przypadku stwierdzenia takiego zakażenia przeprowadza się zwykle 3-tygodniowe leczenie antybiotykami, chemioterapeutykami i blokerami pompy protonowej. Wątroba produkuje żółć, służącą do emulgowania tłuszczy pokarmowych. Nadmierne spożycie tłustych pokarmów, obfitujących w nasycone kwasy tłuszczowe i cholesterol, zaburza prawidłowy skład żółci, w której powinny dominować kwasy żółciowe. Jeśli proporcja odwraca się, wytrącają się złogi cholesterolowe, które dają początek kamieniom. W takim przypadku chory odczuwa dotkliwy ból, pojawiający się po posiłku. Trzustka produkuje sok trzustkowy, który ma odczyn silnie zasadowy. Jego funkcją, oprócz trawienia aminokwasów i tłuszczy, jest zobojętnienie kwaśnej treści pokarmowej z żołądka i przygotowanie do wchłaniania składników pokarmowych do krwi. Większość enzymów produkowanych w trzustce występuje w postaci tzw.
proenzymów, które są nieaktywne. Do ich uaktywnienia dochodzi dopiero w świetle jelita. Jeśli enzymy trzustkowe uaktywnione zostają wcześniej, dochodzi do ostrego zapalenia trzustki, które często ma gwałtowny przebieg. Głównymi przyczynami tego stanu jest nadużywanie alkoholu, kamica żółciowa, uraz lub stosowanie niektórych leków. Najważniejszą kwestią higieny naszego przewodu pokarmowego jest stosowanie odpowiedniej, zróżnicowanej diety. Częste, małe posiłki spożywane o stałych porach są dla naszego przewodu pokarmowego najkorzystniejsze. Mała porcja pokarmowa bez trudu zostanie przetworzona i odpowiednio wchłonięta. Regularność posiłków przyzwyczaja nasz organizm do zwiększonej produkcji soków trawiennych w odpowiednich porach, przez co nie jest on obciążany tym zadaniem przez cały czas. Oczywiście sam zapach, smak i pojawienie się pokarmu w przewodzie pokarmowym jest bodźcem do rozpoczęcia procesu trawienia, ale regularność posiłków jest dla nas bardzo korzystna. Tłuste, duże posiłki, spożywane tylko raz dziennie, do tego przed spaniem, to najgorsze z możliwych rozwiązań. Duże porcje tłustych pokarmów długo zalegają w przewodzie pokarmowym, nie mogą być odpowiednio przetworzone, strawione i wchłonięte. Niestrawione składniki pokarmowe są pożywką dla bakterii jelitowych, które prowadzą fermentację. Jest to przyczyną masywnych i bolesnych wzdęć pojawiających się po posiłku. Należy również wspomnieć o ilości spożywanych płynów. Pamiętajmy, że nasz przewód pokarmowy produkuje 6-8 litrów różnych soków trawiennych, których ważnym składnikiem jest woda. Przy niedostatecznym jej spożyciu najbardziej odczuwalnymi dolegliwościami są zaparcia. Dbajmy o nasz przewód pokarmowy, zachowując odpowiednią dietę, higienę spożywanych posiłków, niewielkie objętości porcji pokarmowych, regularność posiłków, odpowiednią ilość spożywanych płynów i wysiłek fizyczny, który ma niebanalny wpływ na motorykę naszego przewodu pokarmowego. Zdrowy tryb życia jest dla nas korzystny zawsze, pomaga zachować zdrowie oraz lepiej radzić sobie z dolegliwościami, które nas spotykają. Mgr farm. Anna Kołodziejczak
Podziel się żywnością! 6 grudnia, w pierwszą niedzielę Miesiąca, zbiórka żywności dla potrzebujących, którymi opiekuje się parafialny zespół Caritas. Prosimy o przynoszenie trwałych produktów. Przypominamy, że w tym roku jesteśmy zdani wyłącznie na pomoc parafian. Za wszelką pomoc Bóg zapłać! Strona 16
ul. Wierzbięcice 36/2 pl. Wiosny Ludów 2/24
(Kupiec Poznański)
ul. Św. Marcin 58/64 ul. Dąbrowskiego 47 ul. Głogowska 83