31 ZIMA 2015 ISSN 1898-1968
NOWIN Y
RZEMIEŚLNICZE MAGAZYN DOLNOŚLĄSKIEJ IZBY RZEMIEŚLNICZEJ
PROFESOR MAJA KOMOROWSKA HONOROWY MISTRZ 2015
NOWELIZACJA USTAWY O RZEMIOŚLE
JUBILEUSZ 70-LECIA NOWINY RZEMIEŚLNICZE NR 31 DOLNOŚLĄSKIEJ IZBY RZEMIEŚLNICZEJ
1
Na niezwykły czas Świąt Bożego Narodzenia w imieniu Zarządu Dolnośląskiej Izby Rzemieślniczej pragnę złożyć życzenia pokoju i radości, niech spotkaniom przy wigilijnym stole towarzyszy śpiew kolęd i atmosfera wzajemnej życzliwości, oby w tych wyjątkowych momentach myśli były wolne od codziennych zmartwień i problemów. Nowy 2016 Rok niech będzie bogaty w pomyślne wydarzenia i pozwoli wielokrotnie doświadczyć ludzkiej serdeczności oraz szczęśliwie zrealizować wszystkie plany i marzenia tak w życiu prywatnym jak i zawodowym. Zbigniew Ładziński
SPIS TREŚCI Wydarzenia Wydarzenia
Edukacja
Projekty
Edukacja
Ekspert radzi
Projekty
Ekspert radzi
NOW I N Y
NOW I N Y R Z E M I E Ś L N I C Z E R ZEMIEŚLNICZE
MAGAZYN DOLNOŚLĄSKIEJ IZBY RZEMIEŚLNICZEJ Redakcja zastrzega sobie prawo do skracania i adiustowania nadesłanych tekstów. Autorzy, przekazując do redakcji teksty i zdjęcia, przenoszą na wydawcę prawo do publikacji w wydawnictwach redakcji. Adres redakcji: Dolnośląska Izba Rzemieślnicza we Wrocławiu
pl. Solny 13, 50-061 Wrocław tel. 71 344 86 91, fax 71 343 38 32, www.izba.wroc.pl
Zespół redakcyjny: T. Lis-Pieńkowska, A. Wilk, K. Piłat, E. Komenda Skład, łamanie i opracowanie graficzne: Druk: Nakład:
Dział Projektów, Promocji i Współpracy Międzynarodowej Agnieszka Wilk
Szanowni Państwo, Szanowni Państwo, Drodzy Czytelnicy! Drodzy Czytelnicy! Z najserdeczniejszymi życzeniami świątecznymi polecamy uwadze Państwa najnowszy kwartalik Nowin Rzemieślniczych. W tym wydaniu przedstawiamy Państwu obszerną relację z Jubileuszu Izby. Wszyscy wciąż jesteśmy pod wrażeniem tej wspaniałej uroczystości, która podkreśliła nasze zasługi dla Dolnego Śląska i Polski, ale ma też swój wymiar praktyczny – jest formą promocji naszej branży, jej wizerunku, marki. Młodzi ludzie, zastanawiając się nad wyborem swojej drogi zawodowej, mogą zobaczyć, że rzemiosło to piękna tradycja, sprawna organizacja, sieć ludzi współpracujących i dzielących się swoim doświadczeniem i sercem. Piszemy o ludziach zasłużonych i wyróżnionych, a także o wspaniałych darczyńcach. Jak co roku czeka nas podniosła uroczystość nadania Tytułu Honorowego Mistrza, w tym roku Pani profesor Mai Komorowskiej. Przybliżamy więc sylwetkę tej wspaniałej postaci, którą uhonorujemy 14 grudnia. Pani Maja Komorowska to mistrzyni sceny i ekranu, mistrzyni niezapomnianych kreacji, których materią jest ciało, gest, mimika, postawa, ruch, głos. Materia zdawałoby się ulotna, ale wykreowane i utrwalone na taśmie filmowej światy trwać będą tak długo, jak długo ludzie będą się oddawać artystycznej iluzji kina. Wróżymy, że nie krócej niż dzieła średniowiecznych iluminatorów, pozłotników, których kontynuatorów mamy okazję podziwiać także dziś we Wrocławiu. W listopadzie tego roku przeprowadziliśmy egzamin mistrzowski dla sześciu pozłotników i jednego czeladnika. W tym wydaniu przedstawiamy ten piękny unikatowy zawód oraz jego reprezentantów zrzeszonych w naszej Izbie. Jak zawsze na naszych łamach przedstawiamy najważniejsze wydarzenia z życia cechów. Tym razem z okazji jubileuszu swoje dokonania przedstawi cech z Wałbrzycha. Zaprezentuje się także obchodzący jubileusz 70-lecia zasłużony Cech Rzemiosł Odzieżowo -Włókienniczych we Wrocławiu. Jak co roku o tej porze pojawia się podsumowanie sesji egzaminacyjnej dokonane przez Wydział Oświaty. Piszemy również o zakończonym projekcie Nauka Rzemiosła w Europie oraz pierwszym w Polsce szkoleniu dla sektora MŚP w ramach projektu „Cradle to Cradle”. Relacjonujemy także kolejne wydarzenia związane ze współpracą z naszymi niemieckimi przyjaciółmi z Drezna i Lipska. W niniejszym numerze znajdziemy również istotne informacje związane z nowelizacją Ustawy o rzemiośle. Życzę miłej lektury i na zakończenie pragnę serdecznie podziękować wszystkim Pracownikom Izby za zaangażowanie i wkład pracy włożony w organizację naszego Jubileuszu.
multi24expert sc ul. Waryńskiego 10, 58-500 Jelenia Góra 2000 egz.
Zbigniew Ładziński Prezes Izby
NOWINY RZEMIEŚLNICZE NR 29
3
4
NOWINY RZEMIEŚLNICZE NR 31
Wydarzenia
70 - LECIE DOLNOŚLĄSKIEJ IZBY RZEMIEŚLNICZEJ WE WROCŁAWIU
Fot. Zarząd Dolnośląskiej Izby Rzemieślniczej -przemawia Prezes Z. Ładziński
23 października 2015 dolnośląskie rzemiosło świętowało 70 rocznicę powstania we Wrocławiu Izby Rzemieślniczej. Było to również uczczenia70 lat istnienia na Dolnym Śląsku polskiego rzemiosła, które od pierwszych dni po zakończeniu II wojny światowej wnosiło i nadal to czyni znaczący wkład w rozwój regionu, we wszystkich jego aspektach życia gospodarczego i społecznego. Obchody rozpoczęto uroczystą mszą świętą w Kościele pw. Najświętszego Imienia Jezus zwanym popularnie uniwersyteckim, celebrowaną przez Jego Eminencję Księdza Biskupa Marka Mendyka, biskupa pomocniczego diecezji legnickiej, asystowali ksiądz prałat dr Józef Stec, proboszcz parafii Matki Bożej Miłosierdzia w Jeleniej Górze oraz ksiądz Infułat Adam Drwięga, duszpasterz rzemiosła dolnośląskiego. Przepiękne barokowe wnętrze kościoła wypełniło się szczelnie przedstawicielami rzemiosła dolnośląskiego. Wielu z nich przybyło w tradycyjnych strojach starszyzny cechowej, czarnych bądź
purpurowych togach z białymi kryzami, w biretach z insygniami władzy cechowej. Przybyli także zaproszeni goście, delegacje izb rzemieślniczych z całej Polski, przedstawiciele zaprzyjaźnionych organizacji samorządu gospodarczego, instytucji i urzędów, samorządowcy, przedstawiciele świata nauki i kultury, goście z zagranicy reprezentujący izby i organizacje, z którymi dolnośląska Izba współpracuje. Władze województwa reprezentował Wicemarszałek Andrzej Kosiór. Pani Senator Alicja Chybicka przybyła ubrana w strój starszyzny cechowej, który otrzymała od Izby przed kilku laty
wraz z tytułem Mistrza Honorowego. Obecni byli również poprzedni prezesi Izby, seniorzy Jan Worsztynowicz i Jan Zioberski, a także prezes Związku Rzemiosła Polskiego pan Jerzy Bartnik. Niezwykłym momentem było wprowadzenie sztandarów przy dźwiękach hejnalistów w strojach łowieckich. Licznie przybyłe poczty sztandarowe cechowe i szkolne zajęły miejsca w obu nawach wzdłuż kościoła, sztandar Izby ustawiono najbliżej ołtarza. Zgromadzonych powitał Prezes Izby pan Zbigniew Ładziński i poprosił o odprawienie nabożeństwa w intencji świętujących swój jubileusz rzemieślników, ich NOWINY RZEMIEŚLNICZE NR 31
5
Wydarzenia
Fot. Uroczysta msza -przedstawiciele Dolnośląskiej Izby Rzemieślniczej i ZRP
rodzin i współpracowników. Nabożeństwo miało podniosły i niezwykle uroczysty przebieg. Niecodziennymi elementami nabożeństwa było odczytanie „pierwszego czytania” przez Starszego Dolnośląskiego Cechu Piekarzy i Cukierników pana Stanisława Kibało, wygłoszenie intencji modlitewnych kolejno przez wszystkich członków Zarządu oraz Przewodniczącego Komisji Rewizyjnej a także procesja z darami do ołtarza przedstawicieli cechów. Nie tylko piękna muzyka organowa, ale i Ave Maria odśpiewane przez Macieja Wróblewskiego, który swym niezwykle donośnym głosem poruszył wszystkich zgromadzonych, nadało nabożeństwu niecodzienny nastrój. Po zakończeniu nabożeństwa uformował się orszak składający się z pocztów sztandarowych, duchowieństwa, przedstawicieli organów Izby i cechów oraz zaproszonych gości. Wszyscy przemaszerowali od drzwi świątyni przez plac Uniwersytecki w kierunku wejścia do głównego gmachu uniwersytetu, mijając po drodze uroczą fontannę z Szermierzem spoglądającym z góry na szacowne grono. Cesarskimi Schodami, prowadzącymi na najbardziej reprezentacyjne pierwsze piętro Uniwersytetu, udali się wszyscy na miejsce głównej uroczystości. Przed wyjściem do Auli Leopoldina można było na specjalnym stoisku obsługiwanym przez panie Alę i Krystynę, na co dzień pracujące w Wydziale Oświaty, 6
NOWINY RZEMIEŚLNICZE NR 31
zaopatrzyć się w specjalne jubileuszowe wydanie kwartalnika „Nowiny Rzemieślnicze” a także wpisać się do Księgi Pamiątkowej. Aula Leopoldina to najpiękniejsza sala Uniwersytetu Wrocławskiego - bogato zdobiona rzeźbami, malowidłami i obrazami - jednocześnie najpiękniejsze barokowe wnętrze na Dolnym Śląsku. Odbywają się tu najważniejsze uroczystości uniwersyteckie, ale nie tylko, wręczane są doktoraty honoris causa, przyjmowani goście najwyższego formatu, w tym przybywające do Wrocławia głowy państw.
W jesienny, słoneczny, ostatni piątek października swoje święto obchodzili tutaj dolnośląscy rzemieślnicy. W rektorskich ławach zasiadł Zarząd Izby, podwyższenie na froncie sali wypełniły sztandary, w akademickich ławach, które pomieścić mogą ponad 350 osób, zasiedli przybyli z całego Dolnego Śląska i wielu miejsc w Polsce, a także z zagranicy, szacowni goście i bohaterowie jubileuszu. Honorowe miejsca zajęli najważniejsi goście, wśród nich Jego Eminencja Ksiądz Kardynał Henryk Gulbinowicz, Przewodnicząca Sejmiku Województwa Dolnośląskiego obecnie Senator RP pani Barbara Zdro-
Fot. Poczty Sztandarowe Dolnośłąskiej Izby Rzemieślniczej
Wydarzenia jewska, Wicemarszałek Województwa Dolnośląskiego pan Andrzej Kosiór, Wiceprezydent Wrocławia pan Maciej Bluj, przedstawiciele Misji Pokojowej ONZ, prorektor Wyższej Szkoły Bankowej i wielu innych, których nie sposób w tej krótkiej relacji wymienić. Uroczystość rozpoczęło wprowadzenie sztandarów i odśpiewanie Hymnu. Zgromadzonych gości witali Prezes Izby Zbigniew Ładziński oraz Wiceprezesi Marian Fornalski, Zygmunt Rzucidło i Janusz Molenda. W swoim wystąpieniu Prezes Izby mówił o początkach działalności rzemiosła w trudnych latach powojennych, o zasługach rzemiosła dla odbudowy i rozwoju dolnośląskich miast, wspominał osoby, które szczególnie się zasłużyły, mówił również o misji i zadaniach Izby, sukcesach i troskach oraz stojących przed rzemiosłem wyzwaniach w przyszłości. Głos zabrali również przedstawiciele władz regionalnych i lokalnych: pani Barbara Zdrojewska, Andrzej Kosiór, Maciej Bluj. Szczególnie ciepło przyjęte zostało wystąpienie przemawiającej w szatach Mistrza Honorowego pani Senator Prof. Alicji Chybickiej. Do zgromadzonych zwrócili się również Jerzy Bartnik – prezes Związku Rzemiosła Polskiego oraz Jorgen Ditrich – Prezes izby Rzemieślniczej w Dreźnie. Odczytany został list Prezydenta RP Jarosława Dudy, który swym patronatem objął obchody jubileuszu. Po wystąpieniach gospodarzy i gości, prowadzący całą galę, artysta teatralny pan Tadeusz Wnuk, czarując swym głębokim, pięknym głosem zapowiedział dwa utwory muzyczne wykonane przez pana Macieja Wróblewskiego, którego można było już usłyszeć w kościele, oraz panią Monikę Phanhauser. Było to można powiedzieć wprowadzenie do dłuższego koncertu przewidzianego na koniec uroczystości. Jako ciekawostkę warto dodać, że pani Monika nie jest profesjonalną piosenkarką, jakkolwiek zadziwia profesjonalizmem i wspaniałym mocnym głosem, mimo że sama jest kobietą filigranową a na co dzień pracuje jako lekarz – chirurg. Jej hobby to muzyka, śpiewa w zespole Sygid Band stworzonym i kierowanym przez biznesmena dr Macieja Sygita, który akompaniował
Fot. Przemawia Prof. Alicja Chybicka - Honorowy Mistrz
Fot. Przemawia Wiceprezydent Maciej Bluj
Fot.od lewej: M.Sygid M. Phanhauser i Maciej Wróblewski
Fot. Uczestnicy Jubileuszu-Alua Leopoldina
NOWINY RZEMIEŚLNICZE NR 31
7
Wydarzenia pani Monice na fortepianie. Artystów usłyszeliśmy ponownie na zakończenie uroczystości, publiczność nagrodziła ich gromkimi oklaskami, zaś prezes Izby wręczył kwiaty.
państwowe z Kancelarii Prezydenta, ale już wiadomo, że są dostarczone do Wojewody Dolnośląskiego i uroczystość dekoracji osób, którym je przyznano, odbędzie się niebawem.
Najważniejszymi momentami na każdej uroczystości jubileuszowej są podziękowania dla tych, którym zawdzięczamy to, że święto to obchodzimy. To ważne, aby pracę na rzecz sukcesu instytucji docenić, wyróżnić i nagrodzić. Również w jubileuszu Izby uhonorowanie zasłużonych odznaczeniami było szczególnie ważnym punktem programu uroczystości. Niestety, nie dotarły na czas odznaczenia
Niezwykłym medalem został uhonorowany sztandar Dolnośląskiej Izby Rzemieślniczej. Odznaczenia dokonał uczestnik 11 misji pokojowych ONZ pan płk dr Jerzy Banach w asyście Komandora Aleksandra Podolskiego i płk Ryszarda Wożniaka. Głos zabrał Weteran Pokojowych Misji ONZ, zasłużony Mistrz Rzemiosła Polskiego Pan Jarosław Wikiera.
Fot. Nadanie Prezesowi Z. Ładzińskiemu tytułu „Hetmana Rzemiosła”
Fot:Od lewej. J. Bartnik, Z.Ładziński , S. Siemionko, S. Furtak
8
NOWINY RZEMIEŚLNICZE NR 31 28
Następnie miało miejsce uroczyste wręczanie odznaczeń rzemieślniczych, w tym najwyższego odznaczenia, jakim jest Szabla Kilińskiego, której kawalerami tego dnia zostali dwaj niezwykle zasłużeni rzemieślnicy z branży piekarniczo – cukierniczej: pan Sergiusz Siemionko i Stanisław Furtak. Ich kunszt zawodowy mogli później docenić wszyscy uczestnicy uroczystości, delektując się wspaniałymi tortami z ich pracowni cukierniczych, które nie tylko smakowały wybornie, ale i prezentowały się wspaniale w Oratorium Marianum, gdzie wznoszono na koniec toast za pomyślność rzemiosła dolnośląskiego w następnych latach. Platynowe i Złote Medale im. Kilińskiego zostały przyznane zarówno rzemieślnikom, jak i osobom, które z rzemiosłem współpracują, wspierają je i zasłużyły sobie na wdzięczność naszego środowiska. Niezwykle miłym akcentem było wyróżnienie Honorową Odznaką za zasługi dla miasta Wrocławia Dolnośląskiej Izby Rzemieślniczej i zasłużonych wrocławskich rzemieślników: panów Jana Borkowskiego Podstarszego Cechu Rzemiosł Skórzanych, Ludomira Domańskiego Starszego Bractwa Rzemiosł Artystycznych, Ryszarda Mazura kowala artysty, mistrza rzemiosł artystycznych oraz pani Wandy Fok Starszej Cechu Rzemiosł Odzieżowo – Włókienniczych. Odznakę tę nadaje Towarzystwo Miłośników Wrocławia za upowszechnianie wiedzy o tradycjach Wrocławia jako historycznej stolicy Śląska, za krzewienie w społeczeństwie szacunku do dziedzictwa i ochrony dóbr kultury oraz umacnianie między mieszkańcami Wrocławia więzi obywatelskich, rozbudzanie wśród nich zainteresowania życiem, wyglądem, rozwojem miasta. Odznaki wręczył Prezes Towarzystwa Pan Zbigniew Magdziarz. Prezes Dolnośląskiej Izby Rzemieślniczej pan Zbigniew Ładziński otrzymał Złotą Odznakę nadaną przez Naczelną Radę Zrzeszenia Prywatnego Handlu i Usług, wręczoną przez prezesa ZPHiU we Wrocławiu pana Mirosława Posłusznego. Ale największą niespodzianką dla Prezesa Izby i
Wydarzenia Szablą Kilińskiego - za wybitne zasługi dla rozwoju rzemiosła polskiego i propagowanie jego osiągnięć w kraju i zagranicą , za inicjatywę, zaangażowanie i ofiarną działalność w organach statutowych rzemiosła zostali wyróżnieni : Pan Stanisław Furtak – mistrz w zawodzie piekarz i cukiernik, Członek Cechu Rzemiosł Różnych w Jaworze Pan Sergiusz Siemionko-mistrz w zawodzie cukiernik, członek Dolnośląskiego Cechu Piekarzy i Cukierników we Wrocławiu Platynowym Medal im. Jana Kilińskiego „Za zasługi dla rzemiosła” 1. Jego Ekscelencja Ks. Biskup dr Marek Mendyk Biskup Pomocniczy Diecezji Legnickiej 2. Ks. Prałat dr Józef Stec – Proboszcz Parafii Matki Bożej Miłosierdzia w Jeleniej Górze - Cieplicach 3. Pan Jarosław Wikiera – Przewodniczący Krajowej Rady Kongregacji Przemysłowo – Handlowej w Warszawie 4. Pan Jan Zioberski – Honorowy Prezes Izby Złoty Medal im. Jana Kilińskiego „Za zasługi dla rzemiosła” Pani Małgorzata Łagocka - Okręgowy Inspektor Pracy Pan Marek Pasztetnik - Prezes Zarządu Zachodniej Izby Gospodarczej we Wrocławiu Pan dr Michał Kuszyk - długoletni Wiceprezes Związku Pracodawców Polska Miedź, Platynowym Medal im. Jana Kilińskiego „Za zasługi dla rzemiosła” Pan Tadeusz Kolańczyk – członek Zarządu Izby, Starszy Cechu Różnych w Głogowie Pani Lucyna Kolbusz – członek Cechu Rzemiosł Odzieżowo-Włókienniczych we Wrocławiu Pan Józef Matuszewski - członek Cechu Rzemiosł Różnych w Legnicy Pan Józef Paprocki - członek Cechu Rzemiosł Budowlanych we Wrocławiu Pan Henryk Płóciennik - Straszy Cechu Rzemiosł Różnych w Trzebnicy w latach – 1984-1996 Pan Zygmunt Rzucidło – Wiceprezes Izby Pan Jerzy Witczak - członek Cechu Rzemiosł Różnych we Wrocławiu Złotym Medalem im. Jana Kilińskiego „Za zasługi dla rzemiosła” Pan Zdzisław Wieczorek członek Cechu Rzemiosł Różnych we Wrocławiu Pan Kurczyna Marian – członek Cechu Rzemiosł Różnych i Małej Przedsiębiorczości w Ząbkowicach Śląskich Pan Stanisław Deptuch członek Cechu Rzemiosł Różnych w Jaworze Honorową Odznaką za zasługi dla miasta Wrocławia, nadawaną przez Towarzystwo Miłośników Wrocławia za upowszechnianie wiedzy o tradycjach Wrocławia jako historycznej stolicy Śląska, za krzewienie w społeczeństwie szacunku do dziedzictwa i ochrony dóbr kultury oraz umacnianie między mieszkańcami Wrocławia więzi obywatelskich, rozbudzanie wśród nich zainteresowania życiem, wyglądem, rozwojem miasta zostali wyróżnieni: 1. 2. 3. 4.
Pan Jan Borkowski – Podstraszy Cechu Rzemiosł Skórzanych we Wrocławiu Pan Ludomir Domański - Starszy Cechu Rzemiosł Artystycznych weWrocławiu Pani Wanda Fok – Starszy Cechu Rzemiosł Odzieżowo-Włókienniczych we Wrocławiu Pan Ryszard Mazur - kowal artysta, mistrz rzemiosł artystycznych
Odznaki wręczył Prezes Towarzystwa Pan Zbigniew Magdziarz. Dolnośląska Izba Rzemieślnicza we Wrocławiu otrzymała wyróżnienie Diament Wrocławia. Prezydium Naczelnej Rady Zrzeszenia Handlu i Usług uhonorowało Prezesa Izby Zbigniewa Ładzińskiego. „Złotą Odznaką Naczelnej Rady ZHiU” którą wręczył Pan Mirosław Posłuszny – Prezes Zrzeszenia Handlu i Usług we Wrocławiu.
NOWINY RZEMIEŚLNICZE NR 31
9
Wydarzenia
PODZIĘKOWANIE W imieniu małych pacjentów Kliniki Transplantacji Szpiku, Onkologii i Hematologii Dziecięcej we Wrocławiu, podopiecznych fundacji ”Na ratunek dzieciom z chorobą nowotworową” serdecznie dziękujemy za dokonane wpłat będących darem Waszych Serc. Słowa wdzięczności kierujemy do:
wielu innych osób był niezapisany w scenariuszu uroczystości punkt programu - a mianowicie nadanie Prezesowi tytułu „Hetmana Rzemiosła”, któremu towarzyszyło odzianie go w staropolski szlachecki strój hetmański wykonany z niezwykłym pietyzmem na wzór noszonego przez króla Stefana Batorego. Wraz ze strojem prezes otrzymał także buławę hetmańską. Bez wątpienia Prezes jako Hetman prezentował się dostojnie i walecznie zarazem. Po kilkuminutowym koncercie i wyprowadzeniu sztandarów, gratulacjom i życzeniom nie było końca. Część przybyłych na uroczystość osób przekazywała okolicznościowe upominki i pamiątki. Bardzo wielu przychyliło się do apelu Izby, aby w zamian za kwiaty i upominki dokonać wpłaty na konto Fundacji Na Ratunek wspierającej leczenie dzieci z chorobą nowotworową szpiku kostnego. Wszystkim darczyńcom jeszcze raz serdecznie dziękujemy. Ostatnim akcentem uroczystości było spotkanie towarzyskie przy lampce wina w Oratorium Marianum, drugim po Auli Leopoldina przepięknym wnętrzu uniwersyteckim - bogato dekorowanej, pełnej pozłoceń sali muzycznej. Następnie wszyscy udali się na wrocławski Rynek do znanej restauracji, specjalizującej się w daniach kuchni polskiej a tam już wspomnienia, plany na przyszłość, rozmowy i dyskusje w gronie rzemieślniczej braci trwały do późnego wieczoru. Tekst Teresa Lis-Pieńkowska 10
NOWINY RZEMIEŚLNICZE NR 29
Stowarzyszenia Przedsiębiorców i Kupców Świdnickich w Świdnicy Pomorskiej Izby Rzemiosła i Przedsiębiorczości w Gdańsku Częstochowskiej Izby Rzemiosła i Przedsiębiorczości w Częstochowie Firmy Dofama Thies sp. z o.o. w Kamiennej Górze Dolnośląskiej Izby Turystyki we Wrocławiu Pana Stanisława Modelskiego Pana Andrzeja Rosiaka Cechu Elektryków we Wrocławiu Cechu Rzemiosł Różnych w Trzebnicy Cechu Rzemiosł Różnych i Małej Przedsiębiorczości w Bolesławcu Cechu Rzemiosł Różnych i Małej Przedsiębiorczości w Zgorzelcu Dolnośląskiego Cechu Optyków we Wrocławiu Dolnośląskiego Cechu Piekarzy i Cukierników we Wrocławiu Cechu Rzemiosł Różnych we Wrocławiu Cechu Rzemiosł Różnych i Małej Przedsiębiorczości w Wałbrzychu Cechu Rzemiosł Różnych w Głogowie Cechu Rzemieślników i Przedsiębiorców w Oławie Cechu Rzemiosł Różnych oraz Małej i Średniej Przedsiębiorczości w Oleśnicy Cechu Rzemiosł Różnych i Małej Przedsiębiorczości w Świdnicy Cechu Rzemiosł Różnych i Małej Przedsiębiorczości w Dzierżoniowie Cechu Rzemiosł Odzieżowych i Włókienniczych we Wrocławiu Cechu Rzemiosł Różnych w Miliczu Cechu Rzemiosł Różnych w Jaworze Cechu Rzemiosł Różnych i Przedsiębiorczości w Lubaniu Cechu Rzemiosł Różnych Małej i Średniej Przedsiębiorczości w Kamiennej Górze
HONOROWY MISTRZ MAJA KOMOROWSKA
Maja Komorowska Fot.Michał Mutor
Maja Komorowska (Maria Tyszkiewicz) urodziła się 23 grudnia 1937 w Warszawie. Jest aktorką teatralną i filmową, pedagogiem, Profesorem Akademii Teatralnej im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie, z którą jest związana od 1983 roku. W 1960 roku ukończyła Wydział Aktorski (Oddział Lalkarski) krakowskiej PWST. W roku 1963 zdała eksternistyczny egzamin aktorski. Debiutowała w 1960 r. w Teatrze Groteska w Krakowie, gdzie pracowała w sezonie 1960/61. W sezonach 1961/62 do 1967/68 należała do zespołu Teatru 13 Rzędów w Opolu, przekształconego w 1962 w Teatr Laboratorium (od 1965 roku we Wrocławiu), pod kierunkiem Jerzego Grotowskiego. Po siedmiu latach pracy w jego teatrze weszła do zespołu wrocławskiego Teatru Współczesnego, w którym występowała w sezonach 1968/69 i 1969/70, a później w sezonie 1970/71 i 1971/72 w Teatrze Polskim we Wrocławiu. Od 1972 jest w zespole Teatru Współczesnego w Warszawie. Pracowała z wieloma wybitny-
mi reżyserami teatralnymi: Erwinem Axerem, Maciejem Englertem, Jerzym Grotowskim, Jerzym Jarockim, Helmutem Kajzarem, Jerzym Krasowskim, Krystyną Skuszanką, Bohdanem Korzeniewskim, Krystianem Lupą, Krzysztofem Warlikowskim oraz filmowymi: Krzysztofem Kieślowskim, Tadeuszem Konwickim, Andrzejem Wajdą, Krzysztofem Zanussim, Edwardem Żebrowskim i innymi. Grała w filmach polskich i zagranicznych. Stworzyła ponad 30 znaczących ról w spektaklach teatru telewizji. Bardzo ważne dla Niej są spotkania z publicznością w wielu miastach Polski i zagranicy, na których m.in czyta wiersze wybitnych poetów. Uczestniczy w nich od wielu lat. Aktualnie gra w spektaklach: Mimo wszystko J.Murrella w reżyserii Waldemara Śmigasiewicza w Teatrze Współczesnym oraz w Szczęśliwych dniach Becketta w reżyserii Antoniego Libery gościnnie w Teatrze Dramatycznym. Otrzymała wiele nagród polskich i zagranicznych za wybitne kreacje aktorskie, m.in. Krzyż Wielki Orderu Odrodzenia Polski – styczeń 2011 na Wawelu oraz francuskie insygnia
Wydarzenia
Komandora Orderu Sztuk i Literatury (listopad 2011) – przyznane przez Ambasadę Francji. Zaangażowana w sprawy społeczne, w czasach stanu wojennego pracowała w Prymasowskiej Radzie Społecznej oraz w Komitecie Pomocy Internowanym i ich Rodzinom, później w S.O.S z Jackiem Kuroniem. Dziś jest członkiem Rady Hospicjum Onkologicznego. W 1993 roku Wydawnictwo Tenten wydało książkę autorstwa Mai Komorowskiej zatytułowaną „31 dni maja”. Jest także bohaterką książki Barbary Osterloff „Pejzaż. Rozmowy z Mają Komorowską” Oficyny Wydawniczej Errata (2004). Ostatnia książka to „Pytania, które się nie kończą” Maja Komorowska, Tadeusz Sobolewski, wydana w 2014 roku przez Mazowieckie Centrum Kultury we współpracy z „Czułym Barbarzyńcą”. Komorowska za sprawą swej charyzmatycznej osobowości i aktorskiej perfekcji szybko została uznana za artystkę wybitną i moralny autorytet środowiska aktorskiego. Nie ulega wątpliwości, że Maja Komorowska jest gwiazdą, ale jest to gwiazdorstwo szczególne, jedyne w swoim rodzaju. Najdalsze od ostentacji, rozkapryszenia aktorskiego, samozadowolenia. Jeśli można w tym przypadku mówić o gwieździe, to jest Maja Komorowska gwiazdą miłości i współodpowiedzialności. Kochającą swoje krajobrazy, swoich bliskich, swoich kolegów - mówił o niej wybitny poeta i eseista, Artur Międzyrzecki. Tekst:Katarzyna Lis NOWINY RZEMIEŚLNICZE NR 31
11
Wydarzenia - Poznaj swój Cech CECH RZEMIOSŁ ODZIEŻOWO-WŁÓKIENNICZYCH WE WROCŁAWIU
Historia Cechu Krawieckiego i Rzemiosł Odzieżowo-Włókienniczych we Wrocławiu. Jubileusz 70-lecia- 02.12.1945 Zaledwie pół roku po zakończeniu najstraszniejszej z wojen, dokładnie 2-go grudnia 1945 roku, zawiązany został Cech Krawców we Wrocławiu. Aktu tego dokonał Karol Lazar, ówczesny prezes Izby Rzemieślniczej, działającej w naszym mieście od 6 sierpnia 1945 r. Na spotkaniu założycielskim było zaledwie siedemnastu krawców – pierwszymi krawcami w powojennym Wrocławiu byli: Michał Stolarski oraz Franciszek Juszczak mistrz krawiectwa męskiego, późniejszy wiceprezes, a następnie prezes Izby zRzemieślniczej. W lipcu 1946 roku liczba członków liczyła 150 osób. Pierwszym starszym Cechu został Franciszek Juszczak. 14 września 1946 roku poświęcono - dziś już historyczny - sztandar Cechu Krawców. Cech Krawców aktualnie działający jako Cech Rzemiosł Odzieżowo-Włókienniczych w latach świetności liczył 2 tysiące członków. Przez dziesięciolecia gromadził wokół siebie rzesze rzemieślników, bardzo oddanych Miastu i Ojczyźnie. Do 2001 roku starszym Cechu był Zygmunt Matelski a podstarszym Maksymilian Świerkocki. Mijały kolejne lata i jubileusze. Przełom 1989/90 to początek polityczno-gospodarczej transformacji kraju. Zmiana przepisów i warunków, w jakich przyszło funkcjonować teraz rzemiosłu, niekorzystnie wpłynęła na działalność ćechu. Liczba członków bardzo szybko malała. Odnotowywano coraz mniejsze wpływy ze składek członkowskich, bez których trudno sobie wyobrazić sprawne funkcjonowanie Cechu. W 1997 roku wskutek katastrofalnej powodzi zniszczeniu ulega aż 18 spośród skupionych w Cechu zakładów. Na przekór jednak tym trudnościom Cech przetrwał i pozostał nadal aktywny zawodowo i społecznie. Wciąż posiada osobowość prawną i chociaż zrzesza niewiele zakładów, nadal prowadzi aktywną działalność statutową. 20 września 1998 r dzięki środkom własnym i darczyńcom powstaje nowy sztandar cechowy. Aktualnie Cech Rzemiosł Odzieżowo Włókienniczych zrzesza 8 zakładów, a Starszym Cechu od 2001 roku jest Wanda Fok - mistrz krawiectwa męskiego i damskiego. Są to zakłady rzemieślnicze, które mimo trudnej sytuacji przetrwały. Zakłady te prowadzą najwyższej klasy fachowcy i mistrzowie w swojej sztuce rzemieślniczej: Wanda Fok, Danuta Rodak, Joanna Gąska, Lucyna Kolbusz, Marlena Tarkowska, Agnieszka Herzog, Antoni Wielądek, Maksymilian Świerkocki. Tekst i fotografie: Wanda Fok
Starszy Cechu Wanda Fok
Fot.historyczny sztandar Cechu Krawców
Fot. Członkowie Cechu- uroczystość z okazji powstania nowego sztandaru
Adres siedziby: ul. Kaszubska 4, 50-214 Wrocław tel. 602-638-911
Zachęcamy i zapraszamy chętne osoby do zapisania się do Cechu Odzieżowego, mamy w tym zakresie duże osiągnięcia i tradycje. 12
NOWINY RZEMIEŚLNICZE NR 29
Wydarzenia 70 LAT HISTORII WAŁBRZYSKIEGO CECHU
na I planie Bp I. Dec, Z. Ładziński, A. Kosiór, J. Molenda, T. Sowa, B. Kubacka/ fot. M. Pszczółkowski
tworzyli i tworzą historię Cechu. Tak doniosły moment w dziejach Cechu był okazją do wręczenia podziękowań, gratulacji, medali i odznaczeń rzemieślniczych oraz wyrażenia słów uznania rzemieślnikom, seniorom, działaczom, instytucjom i sympatykom zasłużonym dla wałbrzyskiego Cechu. Wiele gratulacji, podziękowań i życzeń trafiło także na ręce Starszego Cechu Pana Janusza Molendy za determinację w działaniu na przestrzeni tych wielu lat, w ciągu których atmosfera i klimat nie zawsze, trzeba przyznać, sprzyjały rzemiosłu czy prywatnej inicjatywie. Z a całokształt działalności Cechu Związek Rzemiosła Polskiego w Warszawie przyznał organizacji
„Przetrwaliśmy 70 lat – ten okres to różne, czasami trudne losy kraju, różne warunki polityczne i gospodarcze, różni ludzie. W tym czasie Cech ewaluował, rósł w siłę, ale też przeżywał ciężkie chwile. Historia Cechu jest dowodem, że ciężka praca, konsekwencja oraz wytrwałość wpisane są w charakter rzemieślników” Starszy Cechu Rzemiosł Różnych i Małej Przedsiębiorczości w Wałbrzychu Pan Janusz Molenda rozpoczął uroczyste obchody 70-lecia działalności cechów rzemieślniczych w powojennym Wałbrzychu. Jubileuszowa Gala pod Patronatem Honorowym Pani Izabeli Katarzyny Mrzygłockiej – Posła na Sejm RP oraz Pana Romana Szełemeja – Prezydenta Wałbrzycha odbyła się 9 października br. w Zamku Książ. Uroczystości rozpoczęła msza św. odprawiona w Kaplicy Zamkowej. Liturgii przewodniczył Biskup Diecezji Świdnickiej Ignacy Dec. Dalszą część jubileuszowych obchodów zorganizowano w przepięknych wnętrzach Sali Maksymiliana w Zamku Książ. Okolicznościową akademię uświetniło swoją obecnością wielu gości, m.in. Senator RP Pan Wiesław Kilian, Poseł na Sejm RP Pani Izabela Katarzyna Mrzygłocka, Biskup Świdnicki Ignacy Dec, Wicemarszałek Województwa Dolnośląskiego Pan Andrzej Kosiór, Dolnośląski Kurator Oświaty Pani Beata Pawłowicz, władze Miasta Wałbrzycha i gmin powiatu wałbrzyskie-
Platynowy Medal im. Jana Kilińskiego. Dziękujemy wszystkim uczestnikom uroczystości za włączenie się w obchody Jubileuszu 70-lecia Cechu oraz przekazane gratulacje, życzenia i upominki. Tekst.Małgorzata Lucińska Janusz Molenda fot. M. Pszczółkowski od lewej M. Lucińska, J. Molenda fot. M. Pszczółkowski
go, przedstawiciele organizacji oraz instytucji wojewódzkich i lokalnych, reprezentanci zaprzyjaźnionych organizacji gospodarczych. W Sali Maksymiliana licznie zgromadziła się także starszyzna i kierownictwo dolnośląskich cechów, którym przewodniczył Prezes Dolnośląskiej Izby Rzemieślniczej we Wrocławiu Pan Zbigniew Ładziński. Nie zabrakło wałbrzyskich rzemieślników, emerytowanych rzemieślników i Honorowych Członków Cechu, którzy NOWINY RZEMIEŚLNICZE NR 31
13
Wydarzenia
ŚWIĘTO MISTRZA W NIEMCZECH
Święto Mistrza Lipsk W tegorocznym Święcie Mistrza” w Lipsku, które odbyło się 10 października wzięło udział 242 Mistrzynie i Mistrzów. W uroczystości uczestniczyło 1200 osób – rodziny, współpracownicy, przedstawiciele organizacji rzemieślniczych i politycy. Tegoroczni absolwenci musieli dołożyć wszelkich starań, żeby otrzymać stopień mistrzowski. Wymagało to ciężkiej pracy i poświęcenia. Wysiłek został nagrodzony, a duma i radość z sukcesu wypełniła Wielką Salę Gewandhaus Lipskiej Izby Rzemieślniczej. Gośćmi specjalnymi byli Prezes Dolnośląskiej Izby Rzemieślniczej we Wrocławiu Zbigniew Ładziński oraz prezes Andrzej Borkowski i wiceprezes Józef Waszek i z partnerskiej Izby Rzemieślniczej w Bielsku-Białej.
Fot. Przedstawiciele Izb -zdjęcie pamiątkowe
Tekst: Natalia Marshall
Święto Mistrza Drezno
Tekst:A. Wilk
14
NOWINY RZEMIEŚLNICZE NR 31
Fot. Przedstawiciele Izb -zdjęcie pamiątkowe
Wydarzenia PREZYDENT ŚWIATOWEGO STOWARZYSZENIA ŻOŁNIERZY POKOJU WE FRANCJI GOŚCIEM DOLNOŚLĄSKIEJ IZBY RZEMIEŚLNICZEJ W dniu 23 listopada 2015 r odbyło się uroczyste spotkanie i rozmowy mające na celu nawiązanie współpracy w przyszłości pomiędzy: Dolnośląską Izbą Rzemieślniczą we Wrocławiu reprezentowaną przez prezesa Izby Zbigniewa Ładzińskiego i wiceprezesów Zbigniewa Rzucidłę, Janusza Molendę i Mariana Fornalskiego, - Światowym Stowarzyszeniem Żołnierzy Pokoju we Francji reprezentowanym przez prezydenta Pana Pułkownika Laurenta Attar-Bayrou (NOTRE AMI DE LYON AISP/SPIA) - Unią Wojnowych Weteranów Słowackiej Republiki reprezentowaną przez Pana Pawła Marko, Pana Jozefa Kristofa, Pana Jozefem Kubika, - SPIA w Polsce reprezentowaną przez wice prezydenta Pana Pułkownika dr Jerzego Banacha - Kongregacją Przemysłowo Handlową Ogólnopolskiej Izby Gospodarczej reprezentowaną przez Przewodniczącego Krajowej Rady Pana Jarosława Wikierę. Zwieńczeniem uroczystości było odznaczenie Prezydent Laurent Attar-Bayrou Złotym Medalem Im. Jana Kilińskiego. Nie zabrakło także niespodzianek Prezes Zbigniew Ładziński został odznaczony medalem za działalność na rzecz pokoju od Międzynarodowego Stowarzyszenia Żołnierzy Pokoju we Francji, natomiast od Kongregacji Przemysłowo Handlowej Rzemiosła jak i Żołnierzy Pokoju, został wyróżniony szablą oficerską Generała Sikorskiego za służbę dla Ojczyzny i Narodu. Tekst: Jarosław Wikiera
NOWINY RZEMIEŚLNICZE NR 31
15
Edukacja
„SESJA EGZAMINACYJNA 2015 ”
od lewej Przedstawiciele Oświaty,Zarządu Izby Rzemieślniczej, Komisji Egzaminacyjnej oraz uczniowie odbierający dyplomy/ Fot. A. Wilk
Zakończyła się sesja egzaminacyjna w 2015 roku. Do 31 października przeprowadzono 255 egzaminów (w 2014r. – 300) w 32 zawodach. Tytuł czeladnika uzyskało 1386 uczniów(w 2014 r.– 1570), tytuł mistrza 127 osób(w 2014 – 127). Do egzaminów czeladniczych przystąpiło 1183 młodocianych pracowników, co stanowi 85,4% egzaminowanych, pozostali z tzw. wolnego naboru. Egzamin sprawdzający przyuczenie do zawodu zdało 50 osób. Uroczyste rozdanie świadectw czeladniczych w Izbie odbyło się 30 października. Najpopularniejszymi zawodami wciąż są fryzjer - 368 czeladników i 16 mistrzów oraz mechanik pojazdów
samochodowych – 327 czeladników i 12 mistrzów. Łącznie te dwa zawody to 50,1% wszystkich zdających czeladników i 22,8% mistrzów. Wśród zawodów, które mieściły się w liczbie kandydatów od 50 do 100, wymienić można cukiernika, ślusarza, stolarza, piekarza i murarza – tynkarza. Najwięcej egzaminów przeprowadzono we Wrocławiu 164, Bolesławcu 15, Dzierżoniowie i Jeleniej Górze po 13. Najczęściej problemy na egzaminie adeptom sprawiały: rysunek zawodowy i rachunkowość zawodowa, przyszli
Prezes Izby Marian Fornalski wręcza świadectwo czeladnicze w Zawodzie Cukiernik Panu Sz. Siemionko Fot. A. Wilk
16
NOWINY RZEMIEŚLNICZE NR 31
fryzjerzy natomiast będą musieli „popracować” jeszcze nad strzyżeniem męskim. Przeprowadzono egzamin poprawkowy dla fryzjerów. Osoby z ocenami niedostatecznymi mogły też poprawiać wynik na egzaminach w normalnym trybie. Łącznie w tej sesji było 70 „poprawkowiczów”. Do egzaminu przystąpiło wielu kandydatów pracujących za granicą, przeważnie w Niemczech, ale także w Norwegii. Potwierdza to, że polskie tytuły rzemieślnicze znajdują uznanie w Europie. Z satysfakcją możemy stwierdzić, że model kształcenia rzemieślniczego znajduje uznanie w polityce edukacyjnej państwa, ponieważ w znowelizowanym Rozporządzeniu o praktycznej nauce zawodu z 2015 roku wprowadzono pojęcie kształcenia dualnego i rozszerzono jego zakres. Istota tego kształcenia polega na tym, że odbywa się ono w realnych warunkach, czyli w firmach. Dualnie kształcimy od dziesiątków lat. Ponownie docenia się wagę kształcenia zawodowego i jego dostosowanie do potrzeb rynku pracy. Nasi absolwenci mają szansę skutecznie odnaleźć się na tym rynku ze względu na swoje przygotowanie oraz coraz lepszą koniunkturę. Życzymy powodzenia młodym czeladnikom i zapraszamy za kilka lat na egzamin mistrzowski. Tekst: Krzysztof Piłat
Edukacja NIE KAZDE ZŁOTO JEST CIEZKIE, UNIKATOWY ZAWÓD POZŁOTNIK
Sanktuarium Matki Pokoju w Stoczku Klasztornym
Dolnośląska Izba Rzemieślnicza jako jedyna w kraju posiada komisję egzaminacyjną w zawodzie pozłotnik i przeprowadza w tym zawodzie egzaminy. W listopadzie tytuły mistrza uzyskało 7 osób i jedna osoba tytuł czeladnika. Z HISTORII POZŁOTNICTWA Sposób wykonywania cienkich listków ze złota i srebra znany jest ludziom już od 50 wieków. Z Indii, gdzie wynaleziono tę technologię, sztuka klepania złotych listków została przekazana na Bliski Wschód do Egiptu, Grecji i Rzymu. Kowalność złota, przy jego innych oczywistych zaletach, zwiększała możliwość zastosowań w wielu dziedzinach sztuki i rzemiosła. Już w roku 2500 p.n.e. potrafiono wyklepać płatki do grubości 0,001mm. Było to możliwe tylko przy zastosowaniu techniki bicia złotych blaszek pomiędzy płatkami dobrze wyprawionego, gładkiego pergaminu, papieru lub błon zwierzęcych. Umiejętność klepania złotych płatków nie była w Europie starożytnej , czy później w średniowieczu, powszechnie znana. Rzemiosło to było unikalne, wykonywane w niewielu ośrodkach miejskich. Do wczesnego powstania takiej
niezwykłej technologii z pewnością przyczyniła się cena złota, Wartość kruszcu była zapewne głównym powodem poszukiwania metod i technik pozwalających na uzyskanie jak najcieńszej złotej blaszki, co z kolei pozwalało nadać wygląd złotolity przedmiotom wykonanym z innych materiałów. Jego symbolika była rozbudowana i obok znaczeń solarnych, boskich, złoto przydawało złoconym przedmiotom czy obrazom wartości, splendoru i blasku. Wiele z tych znaczeń znalazło zastosowanie w sztuce związanej z nową dynamicznie się rozwijającą religią chrześcijańską . Wraz z ekspansją chrześcijaństwa w średniowieczu potrzeba było złotych płatków także tam, gdzie do tej pory tej technologii nie znano. Za przykładem Konstantynopola, Rawenny, Rzymu złoto pojawia się także w kościołach Europy Zachodniej i Wschodniej. Złoto i srebro płatkowe stosowano na nimbach, tłach ikon i miniatur, elementach stroju malowanych postaci,
ramach i ornamentach. Złocono, techniką przyklejania cienkich płatków, wyroby rzemiosła i sztuki, zarówno kościelne jak i świeckie, na dworach możnowładców ówczesnej Europy. Rzemiosło bicia złotych i srebrnych płatków w Europie Średniowiecznej przekazywano początkowo drogami kościelnymi przez rzemieślników zakonników. Złoto było potrzebne malarzom iluminatorom w księgach niezbędnych w liturgii i w wystroju świątyni. Pierwsze informacje o istnieniu rzemieślników bijących złoto w Europie Środkowej pochodzą z XIV w. W roku 1348 powstało w Pradze malarskie Bractwo św. Łukasza , zrzeszające obok wielu rzemieślników artystów także auripercussores jak zwano po łacinie bijących złoto. Wrocławski Cech malarzy, stolarzy , rzeźbiarzy i goldszlegerów (klepaczy złota) powstał w roku 1386. W Krakowie pierwszy zapis dotyczący klepiącego złoto (goltsloer) pochodzi z roku 1393. W średniowieczu w Królestwie Polskim i na Śląsku warsztaty klepaczy złota działają wyłącznie w Krakowie i we Wrocławiu. O innych miastach nic nie wiadomo. W każdym z tych przypadków NOWINY RZEMIEŚLNICZE NR 31
17
Edukacja eskryba zapisał inaczej nazwę zawodu. Widać że była ona nowa i nieznana. W dokumentach krakowskich do połowy XVI w. rzemiosło to zapisane jest na wiele sposobów. Z niemiecka: goltsleger, goltslaer, goltslaher, goltsloer, gultsloer, goltsloher, goltschloer., goltschlaher. A więc golt , gult – złoto + szlagen, slaen – bić , klepać, uderzać. Z tego źródła wywodzi się nazwa polska używana w tekstach do początku XX w., goldszlager, goldszleger, goldśleger. W nowszych polskich opracowaniach na określenie goldszlegerów pojawia się nazwa złotarz. Jednak Linde opisując hasło złotarz ma na myśli wszystkich robiących przy złocie rzemieślników i podaje tego wyraźne przykłady. Złotarze w jego „Słowniku” to złotnicy, Goldarbeiter, Goldschmied, klepacze złota, Goldschlager, tkacze złota, Goldsticker i pozłacarze, wyzłacarze, Vergolder. Ograniczenie tej nazwy do klepaczy złota i jednocześnie przypisywanie klepaczom funkcji pozłotników jest błędne. Wielu polskich historyków błędnie uważa klepaczy złota także za pozłotników, nazywając ich złotarzami. Nie znalazłem jednak dowodów by goldszlegerzy cokolwiek złocili. Klepaczy złota było niewielu, wyłącznie w wielkich miastach. Istnieją natomiast liczne zapiski świadczące o zapłacie za wykonane złocenia lub srebrzenia przez malarzy lub snycerzy. Często znani artyści zatrudniają innych malarzy do prostych prac w tym złoceń. Kwerenda po danych biograficznych zamieszczonych w Słowniku Malarzy Polskich pokazuje że okresie XV i XVI w. można znaleźć dowody zapłaty za prace pozłotnicze wykonane przez znanych malarzy na terenie całego kraju. Z czasem z rzemieślników malarzy, specjalizujących się w złoceniach nazywano wyzłacarzami, pozłacarzami, (inauratores, deauratores), pozłotnikami a także czasami wydaje się że błędnie złotnikami czy złotarzami. Tak narodził się w Polsce zawód pozłotnika. Pierwszy zapis statutowy cechu malarzy mówiący o nauce złocenia jako procesie nauki rzemiosła odrębnym od nauki malowania pochodzi z roku 1638. ...Chłopiec który chciałby się 18
NOWINY RZEMIEŚLNICZE NR 31
Pierwsze zapiski i rysunki związane z zawodem
kunsztu malarskiego uczyć powinien podług przywileju lat 6 a w złoceniu 4 lata trwać... To pierwszy bezpośredni dowód na istnienie zawodu pozłotnika, jako odrębnego kunsztu.Malarze byli klientami klepaczy złota. Zawody te wiążą wykonujących je rzemieślników ze sobą . Malarze poświadczają za przyjmujących prawa miejskie klepaczy złota, trzymają sobie wzajemnie dzieci do chrztu, sprzedają nieruchomości, wreszcie to malarze najczęściej są winni klepaczom złota pieniądze. Bezpośrednich dowodów sprzedaży wyklepanych płatków metalu jest niewiele. Tekst: Ludomir Domański W ESEJU RYSZARDA SAWICKIEGO „WAGA ZŁOTA” CZYTAMY: „Moneta zrobiona ze złota była tyle warta ile ważyła. Waga kruszcu, jego ilość decydowała o jakości monety. Ciężkie złoto było zawsze cenniejsze niż złoto lekkie. Należy powiedzieć nawet więcej: nie było złota lekkiego. Lekkie złoto? Ależ to oznaka fałszerstwa, powiedziałby każdy, kto cenił sobie i monetę i monstrancję. A jednak było i lekkie złoto. Artyści zdobiący księgi nie używali innego złota niż takie właśnie: lekkie. Tak samo i ci, którzy z płatków złota robili aureole nad głowami świętych albo układali je delikatnie na desce, by uczynić niebo lub rozświetlić powietrze za gotyckimi oknami. Złote płaty były cieńsze od
płatków śniegu, lżejsze od ptasich piór. Trzeba je było brać delikatnie w palce, bo zgniecione złoto znikało w porach ludzkiej skóry. A drobne fragmenty takich płatków można było umieścić w kielichu i wypić razem z szlachetnym trunkiem. Nie każde złoto jest ciężkie. Złoto introligatorów, iluminatorów i malarzy nie miało prawie wagi. Miało jednak jedną zasadniczą właściwość sobie tylko przynależną: świeciło. Blask złota nie zależy od jego wagi. Złote lśnienie na grzbiecie księgi lub na starym obrazie jest takie samo bez względu na to jaką ma wagę kruszec. Złote światło nie musi pochodzić od złotego cielca. Może pochodzić od ulotnego płatka, który zniszczyć potrafi podmuch wiatru lub oddech nieostrożnego człowieka. Tkwi w nim praca i myśl ludzka. To one są cenne. To one decydują o wartości pozłocenia i blasku bijącego z pozłoconej litery. Lub z obrazu, który lśni w ciemnym nawet wnętrzu tak, jakby wydobywało się zeń pozaziemskie światło. Lekkie złoto, pozbawione naturalnego ciężaru, cenne jest bo świeci. I ta zdolność złota do lśnienia, do wychwytywania z powietrza nawet najsłabszych promieni, które rozsiewa czy to gasnące słońce czy płomień świecy, świadczy o tym co w złocie najszlachetniejsze. W pełni słońca złoto wydaje się świecić za mocno, trzeba półmroku by blask jego był naprawdę piękny. Nic tak nie świeci jak złoto, zwłaszcza gdy znajdzie się w odpowiednim świetle. Nic nie ma tak przyjaznego, łagodnego i dobrego blaAtelier Pana L. Domańskiego/ Fot. P. Domański
Edukacja sku. Złoto jest cenne bo świeci. Złoto ważyć powinno tyle ile waży jego blask. Nie więcej i nie mniej.” Pan Ludomir Domański jest współpracującym z Izbą mistrzem pozłotnictwa artystycznego i przewodniczącym izbowej komisji egzaminacyjnej w zawodzie pozłotnik. Mistrz Ludomir Domański jest wybitnym ekspertem w branży pozłotnictwa. Przekazuje swoją wiedzę młodym adeptom tej sztuki jako wykładowca w Wyższej Szkole Rzemiosł Artystycznych i Zarządzania we Wrocławiu. Pełni funkcję Starszego Bractwa Rzemiosła Artystycznego we Wrocławiu. Jest też właścicielem Pracowni Pozłotniczej Ramy – Domański, która została założona w 1978 roku. Od tamtych czasów pracownia zdobyła sobie wielka renomę w unikalnym i rzadkim rzemiośle pozłotniczym. Podstawowa specjalizacja to wykonywanie ram do obrazów i luster, oprawa obrazów i konserwacja zabytkowych ram i złoceń. Wykonuje również stylowe repliki ram zabytkowych, unikalnych, złoconych, srebrzonych i malowanych przy pomocy antycznych metod i technik, w oparciu o wzory stare lub opracowane w Pracowni - zawsze z dbałością o jakość i styl pracy. Pracownia Mistrza Ludomira Domańskiego na najwyższym artystycznym poziomie wykonuje złocenia w każdym materiale i technice, we wnętrzach mieszkań i rezydencji, na meblach, pojazdach, na kamiennych nagrobkach i rzeźbach, na wykuwanych, blaszanych i odlewanych w metalu ornamentach budowlanych, na gipsowych ornamentach i fasadach budowli.
Fot. P. L.Domański.P. Ukleja/ Egzamin na pozłotnika 2015- część praktyczn a
Fot. P. L. Domański podczas pracy
Fot. praca P. L. Domański
Na podstawie: 1.
Salon Artystów Rzemiosła
http://www.salonartystowrzemiosla.pl/galeria_mistrzow/pozlotnictwo/mistrz_ludomir_domanski (dostęp: 24.11.2015) 2. Ramy – Domański 3. http://www.ramy.com.pl/ index.php?option=com_content&task=view&id=54&Itemid=8 (dostęp: 24.11.2015) opracował: Krzysztof Piłat
Fot. P. L.Domański/ Egzamin na pozłotnika 2015- część praktyczna
NOWINY RZEMIEŚLNICZE NR 31
19
Projekty PROJEKT „NAUKA RZEMIOSŁA W EUROPIE” DOBIEGŁ KONCA W okresie od kwietnia do bieżącego roku Dolnośląska Izba Rzemieślnicza zorganizowała staże dla 40 osób. Stażyści odbywali praktyki zawodwe w Niemczech. Miejsca pracy były organizowane przez partnerów DIR tj. Izbę Rzemieślniczą w Dreźnie, Izbę Rzemieślniczą w Brunszwiku i Begegnuns Zentrum St. Marienthal w Ostritz.
Fot. Drezno wspólne zajęcia po zakończeniu praktyk
Uczestnikami projektu byli uczniowie w wieku 16-20 lat kształcący się w systemie dualnym w zawodach: piekarz, cukiernik, mechanik pojazdów samochodowych, fryzjer, murarz , kucharz , fryzjer. Celem głównym projektu było podniesienie kwalifikacji zawodowych uczestników, nabycie umiejętności poruszania się na europejskim rynku pracy, pogłębienie znajomości języka, w tym języka specjalistycznego, poznanie kultury, historii obyczajów Niemiec. Odbycie stażu zagranicznego przez uczestników ma być ważnym atutem przy poszukiwaniu pracy po ukończeniu szkoły. Wzrosną ich możliwości zatrudnienia zarówno na europejskim jak i lokalnym rynku pracy.
Fot. Młodzież zwiedza Drezno z Opiekunem stażu
Każdy uczestnik po odbyciu praktyki zagranicznej otrzymał dokument potwierdzający kwalifikacje zawodowe - Europass Mobilność. Dokument ten jest dwujęzyczny: w języku polskim i w języku niemieckim. Tekst: Agnieszka Wilk
Fot. Praktykant w zakładzie Fryzjerskim - Brunszwik
20
NOWINY RZEMIEŚLNICZE NR 31
Projekty pilotazowy program SZKOLENIowy „C2C - Cradle to cradle” UCZESTNICY SZKOLENIA
Drugi dzień szkolenia Przedstawicielka Epea Przedstawia koncepcję C2C/ Fot. A. Wilk
W Dolnośląskiej Izbie Rzemieślniczej we Wrocławiu w dniach 19-20.11.2015 r. odbyło się pierwsze, pilotażowe szkolenie programu Cradle to Cradle® (C2C -Od Kołyski do Kołyski). W szkoleniu udział wzięli przedstawiciele Małych i Średnich Przedsiębiorstw z terenu Dolnego Śląska reprezentujących różne branże działalności gospodarczej, m.in. cukierniczą, kosmetyczną, ceramiczną, metalurgiczną oraz budowlaną. W pierwszym dniu szkolenia uczestnicy, pod czujnym okiem polskich i niemieckich trenerów reprezentujących EPEA (European Environmental Encouragement Agency), zapoznali się z genezą i podstawami teoretycznymi idei Cradle to Cradle® oraz metodologią jej implementacji w przedsiębiorstwie, a także płynącymi z tego faktu korzyściami środowiskowymi, społecznymi oraz finansowymi. W drugim dniu szkolenia przedstawiciele MiŚP uczestniczyli w warsztatach, których celem było opracowanie możliwości zastosowania Cradle to Cradle® w ich własnych przedsiębiorstwach. Szkolenie zakończył wykład przedstawicielki Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
w Gdańsku omawiający możliwości pozyskania środków finansowych na wdrożenie programów środowiskowych (w tym C2C) w MiŚP. Całemu szkoleniu towarzyszyło duże zaangażowanie ze strony uczestników oraz żywa dyskusja. Wszyscy zainteresowani stwierdzili, że
Janusz Molenda - CERMOL S.C Sergiusz Siemionko, Szymon SiemionkoCukiernia Carolin&Simon Jan Zwolan- Zakład Usług Budowlanych i instalacyjnych Józef Koziura- Zakład Usług Remontowo -Budowlanych Bogdan Rudnicki- Frma Usługi Budowlane EKOPROF-POL Wiesław Golański- Zakład Ogólnobudowlany GOBUD Jerzy Olszowy- JUREK Usługi Ogólnobudowlane Iwona Janas- Prokostal Artur Janas- Metal Ładziński Bożena Kibało- Piekarnia i Cukiernia Stanisław Kibało Karolina Skrzypczak, Januasz Cieślak -Janusz Cieślak Anna Skarba-TANNELIS M.Jaźwierski Paulina Gądek- JANTAR Centrum Handlu Robert Wurszt- Przedsiębiorstwo WIKTORIA SP. Z O.O
konieczne jest zwiększenie świadomości producentów (MiŚP) i konsumentów oraz wdrażanie i stosowanie programów środowiskowych przynoszących społeczeństwu i jednocześnie środowisku naturalnemu niezaprzeczalnych korzyści, np. idei Cradle to Cradle®. Tekst: Łukasz Wilk slajd: cykl C2C
NOWINY RZEMIEŚLNICZE NR 31
21
Ekspert radzi
NOWELIZACJA USTAWY O RZEMIOŚLE Dnia 5 grudnia 2015 r. wchodzą w życie zmiany w ustawie o rzemiośle wprowadzone ustawą z dnia 25 września 2015 r. o zmianie ustawy o rzemiośle (Dz. U.2015.1782). Wdrażane w ustawie zmiany dostosowują rozwiązania prawne do obecnych warunków ekonomiczno-społecznych, uwzględniają potrzeby środowiska rzemieślniczego i są niezbędne dla jego należytego działania. Wyżej wymieniony akt prawny jest regulacją mającą istotne znaczenie dla funkcjonowania gospodarki, w której rzemieślnicy jako mali i średni przedsiębiorcy odgrywają niepodważalną rolę, będąc zarówno podatnikami, jak i pracodawcami. Celem niniejszej publikacji jest zasygnalizowanie kierunku wchodzących w życie zmian. M. Kieszkowska
NOWA DEFINICJA RZEMIOSŁA I RZEMIEŚLNIKA Wprowadzane nowelizacją zmiany polegają m.in. na przyjęciu definicji rzemiosła dostosowanej do obecnego ustawodawstwa o swobodzie działalności gospodarczej i uwzględniającej - przy zachowaniu specyfiki rzemiosła opartego na szczególnych osobistych kwalifikacjach osób wykonujących rzemiosło oraz ich pracy własnej rozwój działalności rzemieślniczej wykraczający poza granice określone dla małych przedsiębiorców oraz formę indywidualnej działalności gospodarczej. Nowelizacja wprowadza legalną definicję rzemieślnika uwzględniającą proponowaną definicję rzemiosła. Rozszerzono pojęcie rzemieślnika o średniego przedsiębiorcę, a także umożliwiono członkostwo w samorządzie rzemieślniczym osobom prawnym i członkom rodzin rzemieślników, co dotychczas było niedopuszczalne.
na poziomie 50 pracowników, podczas gdy w nowym stanie prawnym dopuszczono aż pięciokrotny wzrost zatrudnienia. PROBLEMATYKA ZAWODU KUCHARZA Nowa regulacja przywraca zawodowi kucharza rangę profesji rzemieślniczej. Do tej pory kucharze nie mogli przynależeć do rzemiosła i uzyskać odpowiednich tytułów potwierdzających kwalifikacje zawodowe. Teraz będą oni mogli uzyskać tytuł
czeladnika lub mistrza. UJEDNOLICENIE OPŁAT ZA EGZAMINY I ZWOLNIENIE OD OPŁAT Nowelizacja wprowadza uproszczenie zasad odpłatności za egzaminy mistrzowskie, czeladnicze i sprawdzające polegające na ustanowieniu jednolitych stawek opłat oraz zniesienie możliwości częściowego zwolnienia z opłat, przyjmując dopuszczalność wyłącznie zwolnienia całkowitego.
ZWIĘKSZENIE LIMITU ZATRUDNIENIA Zapisy ustawowe przewidują rozszerzenie definicji »rzemiosła« poprzez włączenie w jego zakres nie tylko działalności mikro- i małych przedsiębiorców, ale również średnich przedsiębiorców (czyli zatrudniających między 50 a 249 pracowników). Dotychczasowa ustawa przewidywała górną granicę 22
NOWINY RZEMIEŚLNICZE NR 31
Fot. Deposithphotos
Ekspert radzi DUALNY SYSTEM KSZTAŁCENIA Ustawa nowelizująca wprowadziła pojęcie kształcenia dualnego, tj. zakładającego równoległą naukę teoretyczną w szkole i praktyczną naukę u pracodawcy. Jest to przeniesienie na grunt polski znanych i sprawdzonych rozwiązań znanych na terenie Unii Europejskiej. Dzięki systemowi dualnemu profil kształcenia zawodowego odpowiada na potrzeby rynku pracy i prowadzi do zmniejszenia bezrobocia wśród ludzi młodych. ROZSZERZENIE CZŁONKOSTWA W CECHACH
ka wspierającego, którym może być osoba prawna wykonująca działalność gospodarczą.
5 cechów. Teraz dolna granica zostanie znacznie podwyższona – do założenia cechu koniecznych będzie 30 osób, a do założenia izby rzemieślniczej– 20 cechów.
PROWADZENIE SZKÓŁ ZAWODOWYCH
Stan prawny na dzień 1 grudnia 2015 r. Podstawa prawna : ustawa z dnia 25.09.2015 r. o zmianie ustawy o rzemiośle (Dz.U.2015.1782)
Ustawa wprost stanowi, że do zadań samorządu gospodarczego rzemiosła należy prowadzenie odpowiednich szkół, co daje podstawę do tworzenia przez rzemiosło szkół zawodowych.
Źródła : Uzasadnienie projektu ustawy nowelizującej ustawę o rzemiośle.
ZMIANA ZASAD TWORZENIA IZB I CECHÓW CZŁONEK WSPIERAJĄCY
Radca prawny
Przed nowelizacją cech mógł zostać założony już przez 10 osób, natomiast do utworzenia izby wystarczyło ledwie
Magdalena Kieszkowska
Szanowni Państwo, TU
RE
MO Ż
NA
EB
YĆ
TW MIEJ KL OJĄ SCE
AM
Ę
Biuro Promocji:
NOWINY RZEMIEŚLNICZE NR 31
23
DOLNOŚLĄSKA IZBA RZEMIEŚLNICZA WE WROCŁAWIU
organizuje :
KURS PEDAGOGICZNY DLA INSTRUKTORÓW PRAKTYCZNEJ NAUKI ZAWODU CEL : zdobycie uprawnień pedagogicznych instruktora praktycznej nauki zawodu ADRESACI: pracodawcy zamierzający zatrudniać pracowników młodocianych w celu nauki zawodu
UWAGA !!!
Istnieje możliwość 100% dofinansowania ze środków Krajowego Funduszu Szkoleniowego. Wnioski składa się w Powiatowych Urzędach Pracy. Dofinansowanie adresowane jest zarówno do pracodawców, jak i pracowników w wieku 45+
TERMIN SZKOLENIA : Styczeń 2016
MIEJSCE SZKOLENIA : Dolnośląska Izba Rzemieślnicza we Wrocławiu
KOSZT SZKOLENIA : 945 zł/ osoba *
* możliwość rozłożenia płatności na raty
ZAPRASZAMY
KONTAKT: Dolnośląska Izba Rzemieślnicza we Wrocławiu Plac Solny 13, 50-061 Wrocław Tel. 71 34 48 691 wew. 43; 59; 25 NOWINY RZEMIEŚLNICZE NR 28 24mail: oswiata@izba.wroc.pl
PROFIL WYKŁADOWCÓW : Kadra Uniwersytetu Wrocławskiego oraz Ośrodka Szkolenia Państwowej Inspekcji Pracy
rachunek bankowy: Bank Polskiej Spółdzielczości S.A. w Warszawie II oddział Wrocław 23 1930 1190 2013 1300 0185 0002