e Pijpendraaier Ledenblad van het Cornelis Vreeswijk Genootschap
De Cornelis van‌ Franc Weerwind
Visans Hus Nieuw onderkomen Vreeswijkmuseum Stockholm
Havenfestival 2012 Traditie in IJmuiden
Cornelisdagen De muziek van Cornelis is nog springlevend Jaargang 4 - Nummer 3
20-10-2012
Sid Jansson Cornelisdagen 2012
luisterlied INHOUD
Pagina 2: Het Luisterlied Pagina 3: Van de voorzitter Pagina 4: De Cornelis van‌ Franc Weerwind
Als Luisterlied deze keer een nummer van de LP Tio vackra visor och Personliga Person uit 1968. In feite is het lied nog veel ouder, het stamt uit de periode toen Vreeswijk nog niet bekend was en slechts voor de directe kennissenkring zijn liedjes schreef. In de film Cornelis kunnen we zien hoe hij zijn eerste vrouw Ingalill met dit gedicht het hof maakt. Later in de film komt het nog eens terug, in de tijd dat hun huwelijk zwaar onder druk staat, Cornelis in de gevangenis zit en de bewuste LP aan het opnemen is. Deze vertaling door Tonny Vreeswijk is dezelfde die ook in de ondertiteling van de film wordt gebruikt.
Pagina 5:
Zwavelstok (Tomtebloss) tekst en muziek: C. Vreeswijk vertaling: Tonny Vreeswijk, 2012
De Cornelis van‌ Wiebe van der Hout Pagina 6: Cornelisdagen 2012 Pagina 7: Cornelisdagen 2012 (vervolg) Pagina 8: Nieuwer nieuws uit Zweden Pagina 9: Nieuwer nieuws uit Zweden (vervolg) Pagina 10: Havenfestival 2012 Pagina 11: Havenfestival 2012 (vervolg) Pagina 12: Billboard
Mijn liefste is als een zwavelstok, als een zwavelstok licht ontvlambaar. Als zij ontvlamt, brandt zij tot de nok. Mijn liefste is als een zwavelstok, als een zwavelstok licht ontvlambaar. Als een kolenvuur brandt mijn liefstes gloed, maar geen enkele gloed is bestendig. Koud is de as, nog kouder het roet. Zo heet, zo heet is mijn liefstes gloed, maar geen enkele gloed is bestendig. Mijn liefste is als een hordenloop, die niemand van ons kan winnen. Voor niemand gloort overwinningshoop. Mijn liefstes liefde is een hordenloop, die niemand van ons kan winnen. Ja, de liefde is als een zwavelstok, ze richt haar gloed zo behendig. Gloeit ze rood op, val ik als een blok. Mijn ziel, ik ben als een zwavelstok, maar geen enkele gloed is bestendig.
Eindredactie: Hans Westin Vormgeving: Design No19 Foto omslag: Jurjen Oostenveld
Te luisteren en lezen op YouTube: http://www.youtube.com/watch?v=MOSuH7_Uopg&feature=youtu.be -2-
Van de voorzitter
Beste liefhebbers van Cornelis Vreeswijk, De zomer is voorbij. En wat voor zomer was het! In het vorige nummer beloofde ik u dat de film Cornelis met Nederlandse ondertiteling op acht augustus, de 75e geboortedag van Cornelis, vertoond zou worden in Paviljoen Zuidpier in IJmuiden. Dat kon niet doorgaan, omdat de distributiemaatschappij geen publieke gratis vertoning van de film kon toestaan. Een maandje later, op negen september, hebben we de film met muzikale omlijsting alsnog kunnen zien tijdens de Vreeswijkdag in het Witte Theater in IJmuiden. Er was haring en Ikea had een hele partij Zweedse gehaktballetjes met lingonjam gedoneerd. Het IJmuidense ensemble Plug-In trad op en verder konden we luisteren naar Tonny Vreeswijk en het duo Jurjen Oostenveld en Karin Kalmér. Alleen het weer werkte niet mee om voor een groot aantal bezoekers te zorgen. We hadden op slecht weer gehoopt, maar het werd de op een na warmste dag van de hele zomer. Een dergelijke dag hadden we op 26 augustus bij het Havenfestival moeten hebben, maar daar leek het helaas wel herfst met onweer, storm en doordringende kou. Maar de optredens mochten er zijn. Elders in de Pijpendraaier vindt u een verslag. De DVD van de film met korting voor CVG-leden is gretig afgenomen. Samen met de 2 euro korting op de
toegangsprijs voor de Vreeswijkdag en 5 euro bij het Cornelisgala op 12 november in de Stadsschouwburg van IJmuiden hebben we daarmee een aardig kortingenpakket aan onze betalende leden kunnen aanbieden, nog een reden om 2012 als een geslaagd CVG-jaar te beschouwen. De komende bijeenkomst op 12 november heb ik in het vorige nummer van de Pijpendraaier al uitvoerig geïntroduceerd. Het hoofdprogramma vindt u op de billboard van deze Pijpendraaier en u krijgt dus vijf euro korting. Het volledige programma kunt u t.z.t. op de website lezen. Met de nieuwe website gaat het voorspoedig. Het ziet er inderdaad naar uit dat die al heel snel gerealiseerd wordt. Dat biedt vele nieuwe mogelijkheden en kan toch gezien worden als een van de verworvenheden van dit jubileumjaar. Wij zijn inmiddels begonnen met een ‘offensief’ dat we de Zweedse connectie noemen. Meer contact met de Zweedse kant van Cornelis dus. We zijn met een delegatie op bezoek geweest bij de Zweedse ambassadeur en dat was een bijzonder inspirerende bijeenkomst. Van beide kanten zien we een nauwere samenwerking wel zitten, en de ambassadeur zal hoogstwaarschijnlijk ons gala bezoeken. Bij die Zweedse connectie hoort natuurlijk ook de relatie met Sällskapet in Zweden, die nauwer is aangeknoopt en waarover ik in deze
Pijpendraaier iets geschreven heb. Verder hebben we een buitengewoon plezierig overleg gehad met de Zweeds-Nederlandse Vereniging. Die was al vertegenwoordigd op de Vreeswijkdag in IJmuiden op 9 september, maar zal ook met een stand aanwezig zijn op het Cornelis Vreeswijk Gala op 12 november. In Zweedse klederdracht. Ik heb nu al een paar keer in hun blad Sverige Kuriren iets geschreven over het CVG. Tenslotte gaat het CVG binnenkort ook langs bij de Zweedse Zeemanskerk in hun dependance in Amsterdam, in café Dwaze Zaken. Zoals u weet zijn we al een hele tijd bezig met de zogenoemde Bellmanband, een oude bandrecorder-tape waarop Cornelis Bellmanliederen zingt in zijn eigen Nederlandse vertaling. Unieke opnames die nog nooit op vinyl of CD zijn uitgebracht. Alleen op de hommage-cd uit 2002 en in de documentaire ‘Cornelis leeft’ van Hans Polak uit 2004 is er mondjesmaat wat van te horen. Ons bestuur is lang naar die band op zoek geweest om hem digitaal ‘op te poetsen’ en op CD te zetten. Ik bespaar u de details van dit detectivewerk, maar inmiddels hebben we eindelijk toegang tot de band gekregen. Alles wijst erop dat deze heel bijzondere CD binnenkort zal kunnen verschijnen.
Marlies Philippa
e Cornelis van... Vanaf dit nummer begint de Pijpendraaier een nieuwe serie: de Cornelis van... Hierin zullen verschillende mensen bij hun eigen verhaal met of over Cornelis Vreeswijk stilstaan; dat kunnen muzikanten zijn die Vreeswijk vertolken, maar ook dichters die zich door hem laten inspireren of zomaar leden van het CVG die een bijzondere band met de zanger hebben. Tot ons genoegen kunnen we hierbij de serie opstarten met een bijdrage van onze beschermheer Franc Weerwind, burgemeester van Velsen. Als tweede in de serie neemt onze nieuwste medewerker, Wiebe van der Hout, de gelegenheid om zichzelf even voor te stellen. -3-
e Cornelis van... Een eigenzinnige IJmuidenaar Op de site van het Cornelis Vreeswijk Genootschap staat de biografie van de troubadour uit IJmuiden. Ik lees over iemand die in 1964 een choquerende plaat maakt die in Zweden als zeer vrijpostig en onwelvoeglijk wordt ervaren. Cornelis zingt over hoeren en zwervers, en andere minder fraaie kanten van de Zweedse maatschappij. Ook kerk en politici spaart hij niet. Ik vroeg me eerlijk gezegd toch even af wat ik ervan gevonden zou hebben als hij nu op deze manier in IJmuiden van zich had laten horen.
Franc Weerwind
Zwerver Uit zijn biografie komt een beeld van Cornelis Vreeswijk naar voren als iemand die zelf ook onaangepaste kanten in zich heeft, een soort zwerversmentaliteit. Hij wordt geboren in IJmuiden en gaat op twaalfjarige leeftijd naar Zweden. Hij komt als volwassen man, als minstreel, een paar keer naar Nederland – de ene keer met succes en de andere keer zonder. Maar hij krijgt hier geen vaste grond onder de voeten en steeds keert hij weer terug naar het hoge noorden. Als hij op zijn vijftigste overlijdt, is hij praktisch failliet. Intussen is in de laatste jaren van zijn leven wel zijn roem in Zweden tot grote hoogte gestegen en die erkenning is er na zijn dood doorgegaan. Taalkunstenaar Cornelis Vreeswijk heeft prachtige teksten geschreven, zowel liederen als gedichten. Ze zijn heel divers van aard: gevoelig, romantisch, bijtend, satirisch en grappig. En soms gewoon vrolijk, waarbij de liedteksten steeds passen bij de verschillende soorten muziek die hij speelt, variërend van volkswijsjes tot blues en samba. Veel van zijn teksten bestonden tot voor kort alleen in het Zweeds, maar momenteel worden er steeds meer door vertaling toegankelijk gemaakt voor een Nederlands publiek. Zijn werk mag tot de literatuur gerekend worden. Hij is een IJmuidense literator.
danken aan een andere eigenzinnige plaatsgenoot: John van Dijk. John kwam in 1990 op 26-jarige leeftijd in de gemeenteraad van Velsen. Hij was een geweldige fan van Cornelis en hij heeft ervoor gezorgd dat er in 2003 een bronzen beeld van hem werd onthuld bij de Zuidpier aan het IJmuider Strand. John heeft dat zelf niet meer meegemaakt; hij overleed in 2001, ook nog jong. Hij had als raadslid een heerlijke frisse kijk op het gewone en het politieke leven.
Spiegel Eigenzinnige burgers zijn waardevol voor ons als gemeente, evenals Foto: Reinder Weidijk scherpzinnige dichters. Elke ambtenaar, inclusief de burgemeester, handelt met de beste bedoelingen. Wij denken dat wat wij doen goed is voor Velsen. Dat doen we vanuit onze positie en met de kennis die we hebben. Maar wij weten niet alles en we zien niet alles. Het is goed dat er kritische mensen zijn die ons een spiegel voorhouden en zeggen: ‘En dit is er ook, weet dat het bestaat!’ Hoeren en zwervers horen ook bij een samenleving, als u begrijpt wat ik bedoel. We moeten als gemeentebestuur zorgen voor onze inwoners, maar hebben ook de plicht om mensen vrij te laten, om hun leven te laten leven zoals zij willen. Om ze, om met een citaat van Vreeswijk te eindigen, ‘zomaar op het gras te laten lopen’ – ook als dat verboden is. Daarom is het goed dat we in Velsen een Cornelis Vreeswijk Genootschap hebben, een bronzen borstbeeld van deze dichter en zanger, en een fietstocht langs verschillende karakteristieke punten in IJmuiden die een rol hebben gespeeld in het leven van Cornelis Vreeswijk. En nu komt er, 25 jaar na zijn dood, een Cornelis Vreeswijk Gala – in de Stadsschouwburg van Velsen. Ik spreek de hoop uit dat het een memorabele avond wordt.
Franc M. Weerwind Burgemeester Gemeente Velsen Beschermheer van het Cornelis Vreeswijk Genootschap
John en Cornelis Cornelis Vreeswijk is een eigenzinnige IJmuidenaar – dat moge duidelijk zijn. Zijn roem in Velsen is vooral te
-4-
e Cornelis van... Tja, wat heb ik met Cornelis Vreeswijk... Dat is mij door de redactie van de Pijpendraaier gevraagd. Eigenlijk niks. Alles wat hij is, ben ik niet, en omgekeerd.
Wiebe van der Hout
Zijn ouders gingen van Nederland naar het verre Zweden, de mijne van Friesland naar Gelderland. Ik keerde terug, hij bleef. Hij was een buikige bohémien, ik ben een magere middenklasseburger. Christen probeer ik te zijn, hij gehoorzaamde God noch gebod, al haalde hij wel met een vers het Zweedse kerkliedboek. Ik leef als monogame minnaar, hij was een vrouwenverslinder. Cornelis zoop en rookte, ik kom nooit verder dan één wijntje en raakte nooit een sigaret aan. Ik ben een stukjesschrijver en luisteraar, hij werd een dichter en muzikant. Moet ik nog doorgaan? Vreeswijk kwam begin jaren zeventig op mijn pad via de cassetterecorder in de Renault 16 van mijn toenmalige zwager.Het weinige dat aan deze man deugde was dat hij een bandje draaide met daarop de LP 'Cornelis Vreeswijk'. Met nummers die later – toen ik gevorderd luisteraar was – eigenlijk bij zijn mindere bleken te horen. Zwager verdween door een scheiding, Cornelis bleef. Ik leerde vooral de melancholieke teksten waarderen: 'Epistel 81' (de Friese versie van Piter Wilkens!), 'Grimas voor de maan', 'Voor een stervende zanger' (zie onderaan dit artikel) en 'Leg twijgen op mijn graf'.
grote drie van de Zweedse lied- en dichttraditie. Zijn verzameld werk omvat drie kloeke delen. Om de breedte, het belang en – vooral – de diepte van zijn oeuvre te kunnen bevatten, zal ik toch eens de Zweedse taal moeten leren... Wie weet?
Piter Wilkens zorgde er met zijn Friese ver- en hertalingen voor dat ook mijn vrouw en onze zoon kennismaakten met Cornelis' erfgoed. Volgens Hans Westin – Zweedse Nederlander in Fryslân – staan de creaties van Wilkens dichter bij het niveau van het Zweedse werk dan de Nederlandse omzettingen door Vreeswijk zelf. De Andersons, die ik voor De Pijpendraaier mocht interviewen, laten zien dat Cornelis op actuele en originele wijze hernieuwd in het Nederlands kan worden gebracht. Verder ben ik erg benieuwd naar de biografie van Rutger Vahl. Na enige tijd 'slapend' lid te zijn geweest van het Cornelis Vreeswijk Genootschap ben ik inmiddels wat actiever. In het jaar dat hij 75 jaar zou zijn geworden, 25 jaar niet meer onder ons is en het genootschap 12,5 jaar is, kan ik alleen maar zeggen: Leve Cornelis!
Wiebe van der Hout
Toen wij een jaar of zeven geleden Zwedengangers werden – mijn hertrouwde zus kocht een vakantiehuis in Värmland – viel mij op dat in elke supermarkt en platenzaak, zoveel jaren na zijn dood, nog altijd schijfjes van Cornelis Vreeswijk staan. Ik leerde ook dat zijn Zweedse oeuvre vele malen groter en beter is dan zijn Nederlandstalige. Bij ons eerste bezoek aan Stockholm bezocht ik tegenover de grote kerk meteen het aan Cornelis gewijde museum, dat nu verhuisd is. Ik kocht er een instrumentale hommage van een Deens jazztrio met allemaal muziek van de troubadour.
Voor een stervende zanger De dood wordt in de borst gedragen als een schoon juweel, als een diamant in een kwal. Of – waarom niet? als een goed bewaard geheim! De eigenaar heeft, op de dag dat je hem tegenkomt, jou gevonden
Bijzonder vind ik dat hij met een veelheid aan muziekstijlen – ballades, blues, spotliedjes, protestsongs, jazz, latin en zelfs rock – niet in een hokje te plaatsen is. In Nederland was hij een artiest, maar in Zweden een kunstenaar, zo ontdekte ik ook. Een van de
En dan zal daar niets worden opgeëist, maar wel ontvangen!
(Oorspronkelijke titel: För en döende sångare – vertaling Hans Westin)
-5-
Cornelisdagen 2012
Rikard Wolff
Het is vandaag de derde keer dat ik het fenomeen Cornelisdagen ga meemaken. Drie jaar geleden maakte ik kennis met dit evenement. Ik had toen niet verwacht dat ik zo snel weer naar Stockholm zou afreizen voor een bezoek aan dit festival. Cornelisdagen (geen meervoud, maar Zweeds voor “De Cornelisdag”) is wat mij betreft hét bewijs dat de muziek van Cornelis Vreeswijk nog altijd springlevend is. Een middag en een avond lang voeren diverse artiesten zijn werk op hun eigen wijze uit voor een gemêleerd publiek. Bejaarde echtparen, twintigers, jonge ouders met een baby met hoofdtelefoon en veel vijftigplussers schuifelen allemaal gemoedelijk langs elkaar terwijl men gezellig luistert naar muziek. Het is inmiddels ook een fijne traditie geworden om de ochtend voor het festival Cornelisparken te bezoeken en naar het graf van Cornelis te gaan. Het is prachtig weer. Op het moment dat ons bescheiden reisgezelschap bij het graf staat, komt er een mevrouw aangelopen die wat rommel bij de steen weghaalt en de bloemen fatsoeneert. We herkennen haar: dit is Ann-Christin Wennerström, de muze van Cornelis. Erg leuk om haar te ontmoeten en even te spreken.
Ann-Christin Wennerström
Vervolgens wandelen we naar het Etablissement Mosebacke, waar het festival al aardig op gang is gekomen. Helaas zijn de plaatsen aan de picknicktafels met uitzicht op de stad allemaal al bezet. We gaan dus maar gewoon op de houten bankjes zitten. Het duurt nog even voordat de eerste artiesten zullen optreden - ondertussen vermaken rondwandelende troubadours het publiek. Tja, dan kan ik het natuurlijk ook niet laten... Ik heb mijn gitaar bij me en ga ook rondlopen en liedjes van Cornelis zingen. In het Nederlands. De reacties zijn wisselend. Door -6-
sommigen word ik niet-begrijpend aangekeken. Anderen slaan het lachend gade en een enkeling zingt in het Zweeds met me mee. Als Ann Christin dan ineens weer verschijnt wordt het helemaal leuk. Na Cecilia Lind vraagt zij of ik Marjolijn voor haar wil zingen en spelen. Natuurlijk wil ik dat, ik ben vereerd. Ondertussen gaat het festival echt van start. Elk half uur meldt zich een andere band of artiest. Natuurlijk is niet alles naar mijn zin, maar wat een variëteit! In Nederland lijkt de muziek van Cornelis voornamelijk te worden uitgevoerd door mannen met een
Ewert Ljusberg
Sid Jansson
gitaar. Hier wordt het bewijs geleverd dat de muziek van Cornelis zich leent voor een rijkdom aan interpretaties. Tussen 14:00 en 17:00 geniet ik vooral van Ewert Ljusberg en het Trio Claes Janson. De kleine, onvermoeibare Sid Jansson babbelt de boel zoals ieder jaar breedsprakig aan elkaar. Dan is het tijd om de Cornelisprijs uit te reiken. Dit jaar gaat de prijs naar Tommy Kรถrberg. Het is prima hoor, maar ik kwam eigenlijk voor de muziek. Terwijl de zon nog steeds erg zijn best doet, betreden diverse artiesten met elk een eigen geluid het podium. Na een indrukwekkend optreden van Rikard
Wolff is de beurt aan Jack Vreeswijk. Het publiek is razend enthousiast. Jack zet een mooi optreden neer, samen met meestergitarist Love Tholin. Na zijn optreden heeft Jack nog even tijd voor een praatje met de Nederlandse delegatie. Hij verzekert ons dat hij op 12 november naar IJmuiden komt om tijdens het Gala op te treden. Vandaag moet hij op tijd weg, maar in IJmuiden heeft hij ook nog wel tijd voor een biertje. Dat is een mooi vooruitzicht. En terwijl het festival verder gaat, concluderen wij dat het wel mooi is geweest zo. Ik ben niet erg -7-
gecharmeerd van Nina Ramsby dus daar hoef ik niet voor te blijven en Lasse Tennander zal me waarschijnlijk ook niet meer verrassen. We laten het hierbij en wandelen door de stad naar ons hotel. Natuurlijk is het altijd indrukwekkend om ook het einde van het festival mee te maken. Maar die kans komt vanzelf weer. Want het zou zomaar kunnen dat ik hier volgend jaar weer ben.
Jurjen Oostenveld
Nieuwer nieuws uit Zweden
In het vorige nummer van de Pijpendraaier heb ik onder de kop Nieuws uit Zweden het een en ander verteld over onze (oudere) zustervereniging Cornelis Vreeswijk Sällskapet, onder meer over het Cornelismuseum. Ik meldde toen het volgende: “Inmiddels is het museum dus gesloten en zijn de administratie en de collectie ervan verhuisd naar Bellmanhuset in Gröna Lund, een locatie die zij voortaan zullen delen met Taubesällskapet en Bellmansällskapet”. Dat blijkt niet helemaal te kloppen, alleen de administratie is verhuisd naar Bellmanhuset. De collectie is momenteel helemaal niet te zien. Die zal naar Visans Hus gaan, het ‘Huis van het Lied’, een muziekmuseum voor de drie verenigingen dat nog in aanbouw is op Djurgården tussen Blå Porten en Gröna Lund. De bedoeling is, dat het in de loop van 2013 geopend wordt. Tijdens mijn bezoek aan Stockholm begin augustus heb ik de locatie van het toekomstige Visans Hus gezien en heb ik ook Bellmanhuset bezocht, een krakkemikkig houten huis uit de achttiende eeuw bij de achteruitgang van Gröna Lund. Slechts in een enkele kamer is er elektriciteit, bijvoorbeeld in het knusse kantoortje van Sällskapet, waar de gordijntjes zijn opgehangen, zoals ze op oude foto’s te zien waren. In de Bellmankamer zijn muren en plafond volgeschilderd met Bellmanmotieven. Bij het licht van een zaklantaarn heb ik me mogen vergapen aan de prachtige taferelen. Het was prachtig weer toen ik in Stockholm was. Sällskapet had hotel Columbus aan Tjärhovsgatan voor me geregeld, een achttiende-eeuws gebouw met brede stenen trappen en een heerlijke binnenhof, al waren de kersen die ik er van de boom plukte nogal zuur. Het gebouw was oorspronkelijk een brouwerij. De achterkant grenst aan het Katarinakerkhof, waar Cornelis begraven ligt. In mijn kamer hoorde
ik ieder kwartier de klok van de Katarinakerk en vanuit mijn raam zou ik uitzicht hebben gehad op Cornelis’graf, als er geen boom tussen had gestaan. In hetzelfde hotel logeerden ook Love “Thulle” Tholin, die sinds 1998 de vaste gitarist is van Jack Vreeswijk, en Sid Jansson, de oude troubadour met zijn karakteristieke kledij en hoed, die nog een tijdlang manager van Cornelis is geweest en die elk jaar op Cornelisdagen op Mosebacke de artiesten presenteert. Tijdens het ontbijt op zes augustus had ik een gesprek met hem. Hij vertelde hoe verlegen Cornelis was en dat die verlegenheid verdween zodra hij op de planken stond. -8-
Op vier augustus maakte ik met enkele (bestuurs)leden van Sällskapet een boottocht naar Drottningholm, onder het genot van een kostelijke maaltijd: haringhapjes met snaps en bier als voorgerecht en ‘stoombootbief’ als hoofdgerecht, waarbij ik uiteraard moest denken aan de Ångbåtsblues. Een ideale gelegenheid om elkaar te leren kennen en om ‘zaken’ te doen. Want dat moest natuurlijk ook gebeuren. De Zweedse en de Nederlandse vereniging gaan nauwer met elkaar samenwerken. We zullen elkaar attent maken op onze activiteiten en proberen tot uitwisselingen te komen. U hoort er later meer van.
Het hotel ligt vlak bij het Cornelispark. Daar ben ik op vijf augustus dan ook naartoe gegaan voordat de Cornelisdag begon. Ik kwam er via een pittoresk straatje met kleurrijke houten huisjes dat vernoemd is naar de stadsbeul Mäster Mikael uit de zeventiende eeuw. In het parkje werden foto’s gemaakt van een bruid die zich bevallig vleide tegen het Cornelismonument. Het is een leuk beeldje, maar kleiner dan ik me had voorgesteld. Mosebacke ligt er niet ver vandaan. Daar vierde het Zweedse gezelschap de 75e geboortedag van Cornelis op grootse wijze. Er was geen toegangskaart meer te krijgen. Op het festivalterrein waren als voorprogramma verscheidene troubadours te horen, waaronder onze eigen Jurjen Oostenveld die Vreeswijk in het Nederlands zong. Het beeldverslag op www.cornelisvreeswijk.se, de Zweedse zustersite, opent zowaar met een foto van hem. Voor het jubileumprogramma had Sällskapet dit jaar bijna uitsluitend eerdere winnaars van de Cornelisprijs uitgenodigd. Een van hen was de 77jarige, bijna blinde Sven-Bertil Taube die de liederen van zijn vader Evert
Taube grandioos vertolkte. O, wat was die man (Sven-Bertil dus) knap in zijn jonge jaren en wat had hij een welluidende stem. Hij was de eerste Zweed die het waagde om naakt in een film op te treden en hij is een keer uitgeroepen tot de meest sexy man van Zweden. Een andere prijswinnaar was Jack Vreeswijk die uiterlijk steeds meer op zijn vader gaat lijken en die muzikaal gezien steeds beter wordt met een heel eigen stijl. Het enthousiasme van het publiek steeg tot grote hoogten. Dat belooft nog iets voor ons eigen gala op 12 november!
Jack Vreeswijk en Marlies Philippa
-9-
De Cornelisprijs wordt ieder jaar op Cornelisdagen uitgereikt. Dit keer ging de prijs van een half miljoen Zweedse kronen naar de 64-jarige zanger, musicalster en toneelspeler Tommy Körberg. Tussen de bedrijven door had ik nog een gesprekje met Silas Bäckström, die steeds het gezicht is geweest van Sällskapet en die pas sinds kort het voorzitterschap heeft opgegeven, wat hem nog steeds niet gemakkelijk valt. Hij had een nauwe band met Cornelis en is lang zijn manager geweest. We spraken erover hoe bijzonder het was, dat Cornelis na een periode waarin de belangstelling voor hem en zijn werk was weggevallen, in de laatste jaren van zijn leven nog een nieuwe bloei mocht beleven. En dat tijdgenoten, zoals Fred Åkerström, nu bijna vergeten zijn, terwijl Cornelis een onverminderde populariteit geniet. Ook hadden we het over de teksten van Cornelis, dat de meeste van zijn Zweedse teksten prachtig zijn, maar dat er toch ook een aantal onder druk van geldgebrek tot stand zijn gekomen en daardoor minder van kwaliteit zijn. Voor sommige van de Nederlandse teksten geldt dat in nog meerdere mate. “Jullie hebben een poëet nodig om de goede Zweedse teksten te vertalen”, zei hij. “Die hebben we,” antwoordde ik.
Marlies Philippa
Havenfestival ijmuiden 2012
Het laatste weekeinde van augustus wordt traditiegetrouw het Havenfestival IJmuiden gehouden. Op de zondag brengt het CVG een muziekprogramma in het teken van Cornelis Vreeswijk, ook dat begint al een beetje traditie te worden: dit jaar was de vierde keer. Net als vorig jaar vond het CVG programma plaats in de fraaie oude Spiegeltent. Helaas waren de weergoden ons niet gunstig gezind, harde wind en felle regenbuien maakten het moeilijk te geloven dat er toch echt augustus op de kalender stond. In combinatie met het relatief vroege tijdstip van twaalf uur ’s middags zorgde dit ervoor dat de opkomst wat tegenviel. De thuisblijvers hadden zeker ongelijk, want onze artiesten brachten een geweldig programma, dat vakkundig werd gepresenteerd door onze vrouwelijke spreekstalmeester Louise de Koning, die zich voor de gelegenheid in een heus matrozenpak had gehuld.
Karin Kalmér en Jurjen Oostenveld
We hadden ons natuurlijk erg verheugd op het al lang tevoren geplande optreden van het duo Simone en Peter, winnaars van de competitie van de Cornelis Vreeswijk Show op het Havenfestival 2011 (zie Pijpendraaier 2-2011). Maar helaas bereikte ons deze zomer het droeve bericht dat Peter Schrama, de mannelijke helft van het duo, na een lang ziekbed is overleden. We hebben hem herdacht met een minuut eerbiedige stilte. Daarna kon de muziek losbarsten, want ‘the show must go on!’.
Karin Kalmér
- 10 -
Het begon met de première van een nieuw duo: Karin Kalmér en Jurjen Oostenveld. Karin is een goede bekende, die al schitterde op het Havenfestival 2009. We waren haar eigenlijk een klein beetje uit het oog verloren, maar gelukkig reageerde ze enthousiast op een mailtje waarin we haar vroegen om weer eens voor ons te komen zingen. Haar muzikale partner Jurjen is altijd wel te porren om werk van Cornelis te vertolken, of het nu met KOORnelis is, met de Cornelis Band of zoals nu met Karin.
Het duo opende sterk met Cecilia Lind, gelijktijdig gezongen in het Zweeds (Karin) en het Nederlands (Jurjen) en dat is niet makkelijk, gelooft u me. Er volgde nog veel meer mooi werk, waaronder Daarom noem ik je “m’n liefste” in een lied, waarmee Karin pas kennismaakte na haar verhuizing van Zweden naar Nederland. Zoals u waarschijnlijk weet gaat het om een bewerking die Cornelis Vreeswijk maakte van een lied van de Amerikaanse singer-songwriter Jim Groce (1943-1973) wiens werk hij alleen in het Nederlands heeft vertaald.
Louise de Koning
Daarna was het de beurt aan B.J. Baartmans. B.J. (Bart Jan) is een artiest uit Brabant die al heel lang meedraait, oorspronkelijk met Engelstalig werk in het Americana genre, maar de laatste jaren ook steeds vaker in het Nederlands. In een half uur werden een aantal mooie nummers gespeeld, waaronder Niet te koop – over de romantiek van het muzikantenleven zonder een cent op zak; Kind in mij – geïnspireerd door zijn grootmoeder met al haar herinneringen en een bewerking van
Nobody knows you when you’re down and out, een klassiek
bluesnummer uit 1923 dat in ontelbare versies bekend is. In het Nederlands werd het: Niemand kent
je als je ten onder gaat.
Onze Cornelis was uiteraard ook vertegenwoordigd: met Jurjen als tweede gitarist werd een prima vertolking gebracht van Ik wil het niet pikken, een lied dat de bezoekers van Baartmans’ optredens nog wel vaker zullen gaan horen. We kunnen weer terugkijken op een geslaagd Havenfestival, dat alleen nog maar het begin was van een druk muzikaal najaar in het teken van Cornelis Vreeswijk.
Bart-Jan Baartmans
Wim Boswinkel
Disclaimer:
Colofon: - De Pijpendraaier is het ledenblad van het Cornelis Vreeswijk Genootschap (CVG). - Het CVG stelt zich ten doel om: * de herinnering aan Cornelis Vreeswijk in Nederland levend te houden * het vertolken van de liederen van Cornelis Vreeswijk in het Nederlands te stimuleren * in Nederland het bestaan en de ontwikkeling van een troubadourtraditie te bevorderen - Het CVG doet dit door: * informatie beschikbaar te stellen * dit ledenblad te publiceren * muziekbijeenkomsten te organiseren * het vertalen van het werk van Cornelis Vreeswijk uit het Zweeds te stimuleren - De Pijpendraaier verschijnt jaarlijks in februari, juni, september en december. - De kopijsluiting per nummer is op de eerste van de maand waarin het nummer verschijnt. - Kopij sturen naar: pijpendraaier@cornelisvreeswijk.nl - 11 -
De Pijpendraaier wordt samengesteld voor verspreiding onder de leden van het Cornelis Vreeswijk Genootschap (CVG). Omdat delen van de inhoud auteursrechtelijk beschermd kunnen zijn, is het uitdrukkelijk niet de opzet van de CVG dat deze inhoud buiten de kring en de bijeenkomsten van het Genootschap verspreid of gebruikt zal worden. Het CVG neemt geen verantwoordelijkheid voor zulke verspreiding, door leden of door derden.
Billboard
Lekker uitwaaien? Fietstocht Cornelis Vreeswijk in IJmuiden www.cornelisvreeswijk.nl/fietstocht
Bestel de CD op http://www.deandersons.nl/cd/
- 12 -