VideoGraph 03 by Avkom Teknoloji

ı d e o

r a p h Temmuz-Ağustos-Eylül’04

HABERLER

Kullanıcılar İmaj

Calvus Medya

Element Productions

Film Center

Tıps&Trıcks Film, Video ve Medya Velocity’nin Doktoru -IIIShadow DV Yellow’da Kablolar Playout’unuzun Bilinmeyenleri EDIUS 1 Yaşında

28 30 32 33 34

Sektörden SOFARG’tan Yerel TV’lere Destek

2 4 5 8 9 10

Ajans Press Artık Dijital NAB 2004 İzlenimleri Flash TV Kasetsiz Yayında İHA’dan Avrupa’ya Yatırım VTV’de Yeni Teknoloji Haydi, Gösterin Kendinizi

Ürün Tanıtımı

18 19 20 23 25 27

MFS 2000 Yayıncıların Yeni Gözdesi Streamer: Internet TV XDCAM: Optik Disk Teknolojisi SACHTLER’den Kamera Sehpaları Jade Yellow Prezentasyonda Rahatlık ve Başarı

Teknoloji

38 41 42 44

Etkileşimli Medya Tasarımı Bit Pazarına Nur Yağdı Yeni Bir Codec: H264 AVC Senkron Bilgisi Üzerine

Rekla m İnde ks i Arka Kapak .. TURKDREAMERS Ön Kapak İçi ..... SHADOW MP Arka Kapak İçi .. DUMANKAYA 43 ............................... AVKOM

HABERLER

Ajans Press Artık Dijital Ajans Press, görüntülü ve sesli medya takibi sistemlerini tamamen yeniledi

irçok firma ile masaya oturan Ajans Press teknik ekibi ve yönetimi, Computorium ile anlaşmaya vararak Türkiye’deki ilk Dijital Medya Takip Sistemi’nin kurulumu için imzayı attı. Computorium tarafından geliştirilmekte olan Metus Digital Media Systems projesi kapsamında kurulacak en büyük sistem olma özelliğine sahip Ajans Press Projesi, aynı zamanda firmaya duyulan güvenin de bir göstergesi niteliğinde. Eylül ayı içerisinde Amsterdam şehrinde düzenlenecek olan IBC 2004 uluslararası yayıncılık fuarında yabancı müşterilerin beğenisine sunulacak olan Metus DMS için bu proje büyük önem arzediyor. Sistemin Türkiye’nin en köklü Medya Takip firmasının referansıyla dış pazara açılacak olması da ayrı bir güvence kaynağı. Tüm sistemi kontrol eden Metus Controller ünitesi ise, kayıtçıların sorunsuz olarak çalıştıklarını kontrol eden, yapılan kayıtların arşivini tutan, herhangi bir cihazda sorun olması durumunda yedek terminalleri devreye sokarak kaydın devamlılığını Sistem Özellikleri 25 adet TV kanalının yayınlarını kaydedecek olan Metus Ingester terminalleri 7 gün 24 saat aralıksız kayıt yapabilecek şekilde tasarlandılar. Bunların dışında ayrıca 3 terminal de yedek olarak bekletilecek, ana terminallerde bir sorun oluşması durumunda devreye girecekler.

2 V ıdeoG raph

Metus ekran görüntüsü

sağlayan özelliklere sahip. Sisteme Gigabit Ethernet ile bağlı olup, kısa periyotlarla her terminalin kayıt devamlılığını kontrol etmekte. İzleyici bilgisayarlarda bulunan Metus Audience yazılımı sayesinde kullanıcılar, kaydedilen görüntüleri tarayarak istediklerini izleyebilmekte, In – Out noktaları belirleyerek klipler oluşturabilmekte, bu kliplerle ilgili anahtar kelime, açıklama ve detay girişi yapabilmektedirler. Oluşturulan bu kliplerin hangi firmaya, sektöre, kişiye, veya markaya ait olduğunu belirtmek için ise merkezi bir Integrity listesi oluşturulmakta, ve izlenen klipler istenilen sayıda Integrity ile ilişkilendirilmektedir. Sistemin çıkış ayağı olan Metus Library işistasyonlarında ise daha önceden oluşturulan bu klipler arasında istenen kriterlere göre arama yapılabilir. Örneğin; TRT1’de yayınlanan ve Recep Tayyip Erdoğan ile ilişkilendirilmiş tüm

HABERLER Genel itibariyle düşünüldüğünde 28 Metus Ingester kayıt terminali, 5 Metus Library Management istasyonu, 2 Metus Controller kontrol ünitesi ve bir adet dosya sunucusundan oluşan bu dev sistem ile Ajans Press müşterilerine daha hızlı, daha kaliteli bir hizmet verebilecektir

klipleri arayıp bulduktan sonra, bir Bin (açıklama ) oluşturarak bu klipleri oraya kopyalayabilirsiniz. Daha sonra isterseniz klipler üzerinde ince ayar yapabilir, Metadata (açıklama) girebilir, sıralamalarını değiştirebilirsiniz. Tüm ayarlamaların yapılmasını müteakip play butonuna basılmasıyla, Metus Library klipleri peşi sıra oynatmaya ve video çıkışı vermeye başlayacaktır.

Metus Ingester kayıt terminallerindeki disk sistemleri Raid-1 bağlantı yapısına sahip olup, aynı özelliklerde 10 saat kapasiteli çift disk bulundurmaktadır. Disklerden herhangi birinde bir problem çıkması durumunda sistem kayda aralıksız olarak devam edebilmektedir. Arızalı disk ise sistem kapatılmasına gerek olmadan çıkartılıp değiştirilebilmektedir.

Bu aşamada Bin içerisindeki tüm klipler istenilen bir kayıt cihazına aktarılabileceği gibi, dosya olarak çıkışı da alınabilir. Sistemin önemli özelliklerinden biri olan Push fonksiyonu sayesinde kaydedilmiş olan dosyalar belirli zaman aralıklarıyla önceden set edilmiş bir network depolama sistemine kopyalanmaktadır.

Remivac firması tarafından sisteme entegre edilen Nexsan merkezi depolama ünitesindeki disk yapısı ise Raid-5 olup,

Metus Ingester terminalleri 7/24 aralıksız kayıt yapabiliyor

çok ümitli olduklarını, konularında Türkiye’nin lider firması olmaları sebebiyle bu geçişin ilk olarak kendileri tarafından gerçekleştirilmiş olmasının çok önemli olduğunu belirtti.

Bu sayede 10 günlük kayıt kapasitesine sahip olan terminaller bu dosyaları daha yüksek kapasiteye sahip bir merkeze kopyalayarak hem daha uzun bir arşiv süresine kavuşmakta, ve hem de son 10 günlük kaydın çift kopyası bulunmaktadır.

25 TV ve 20 radyo kanalına ait kayıtları 35 gün süre ile saklayabilmektedir. Bir IBM X-Server sunucusuna bağlı olan sistem Fibre-Channel veri iletişim altyapısına sahip olup, sunucuya FibreAdaptör üzerinden bağlıdır.

Türkiye’de geliştirilen bir ürün olması açısından sektör için son derece önemli olan Metus DMS’in ilk müşterisinin, Türkiye’nin en köklü medya takip firması olan Ajans Press olması sevindirici. Ülkemizdeki bu tip çalışmaların artması dileğiyle.

Ajans Press arşiv odasından bir görüntü

Genel itibariyle düşünüldüğünde 28 Metus Ingester kayıt terminali, 5 Metus Library Management istasyonu, 2 Metus Controller kontrol ünitesi ve bir adet dosya sunucusundan oluşan bu dev sistem ile Ajans Press müşterilerine daha hızlı, daha kaliteli bir hizmet verebilecektir. Ajans Press sürekli ilklere imza atıyor

Ajans Press proje koordinatörü Şahin Kadıoğlu dijital sisteme geçiş ile ilgili

Mevcut kayıtları izleyen yazılım

ıdeo

raph

HABERLER

NAB 2004 İzlenimleri

Sizlere fuar boyunca özellikle dikkatimi çeken yeni ürünlerden ve teknojilerden bahsetmek istiyorum.

AB’da oldukça büyük bir alan içerisinde özellikle Amerikan pazarına yönelik, fakat genelde sektördeki herkesi ilgilendirecek yeni yayıncılık teknolojileri tanıtılır. Pekçok firma bu fuarı yeni teknolojileri ilk kez görücüye çıkarmak için kullanır. Yayıncılık denince geniş kapsamda radyo, TV yayıncılığının dışında yeni medya denen interneti de düşünmek gerekiyor. Sizlere fuar boyunca özellikle dikkatimi çeken yeni ürünlerden ve teknojilerden bahsetmek istiyorum. Doğal olarak tamamının üzerinden geçmem mümkün değil. Kendi alanımla ilgili olarak görüntünün çıkış alanı olan kameralardan ve onunla bağlantılı kayıt formatlarından başlarsam; ilk olarak Sony XDCAM’i saymalıyım. Sony’nin bir yıl kadar önce duyurduğu bu ürün çalışır ve

NAB 200’te yeni çıkan ürünlere ilgi büyüktü

4 V ıdeoG raph

satışa hazır haliyle, görücüye çıkmıştı. XDCAM optik kayıt ortamına sahip bir kamera. Blue Laser teknolojisi ile kayıt yapan optik bir kayıtcısı var. Bu kayıtcı DVD büyüklüğüne sahip ve şeklen DVD’ye benzeyen optik medyaya kayıt yapıyor. XDCAM medyasına hem DVCAM formatında, hem de IMX formatında kayıt yapabiliyor. Bildiğimiz gibi DVCAM 25 Mbit bant genişliğine, IMX ise Mpeg-2 yapısında 50 Mbit bant genişliğine sahip bir format. Optik Medya 23.3 GB’lık bir

Canopus NAB’da yeni ürünü Edius HD ile vitrine çıktı kapasiteye sahip. Bu kapasiteye 85dk’ya kadar kayıt yapılabiliyor. Kayıt sırasında görüntü, proxy dediğimiz düşük çözünürlükte de kayıt ediliyor. Bu sayede çok hızlı bir şekilde, diskin tamamına bakmadan içindekileri inceleyebiliyorsunuz. Proxy şeklindeki görüntüler bilgisayar ortamına realtime’dan 50 kat hızlı bir şekilde aktarılabiliyor. Leitch/DPS, kurgu sistemi olarak yeni Altitude donanımı üzerinde; Velocity HD versiyonunu gösteriyordu.

Abdullah S. ŞEN Yazı İşleri Müdürü

asen@computorium.com

Rakamlarla NAB 2004 697,544 Toplam Görevli 22,320 ABD dışından katılan toplam görevli 130 Ülke 300+ Konferans 1,392 Katılımcı Firma 800,000 Ücret ödeyen ziyaretçi (net)

Yepyeni donanıma sahip bu kurgu sistemi, pek çok tabuyu direkt olarak yıkmaya aday. Leitch bu ürünün çıkacağını daha önceden duyurmuştu. Fuarda ise çalışır bir şekilde gösterdi. Kurgu sistemi iki kanal sıkıştırılmamış HD görüntü üzerine, iki kanal sıkıştırılmamış HD grafik bindirebiliyor. Ve tek kanal HD 3D DVE prosesörü sayesinde, çok yüksek kaliteli realtime DVE, chorma key efektleri yapabiliyor. Bu yeni prosesörün en önemli özelliği ise, ikincil seviye renk düzeltme (color correction) efektini realtime yapabilmesi. Yeni Velocity HD, sadece HD değil SD (standart definition)’da çalışabiliyor. Bu modda sistemin realtime video kanalı sayısı 6’ya çıkıyor. Canopus, NAB’de yeni ürünü Edius HD ile vitrine çıkmıştı. Normal Edius’un HD versiyonu olarak karşımıza çıkan sistem, realtime HD kurgu imkanı sunuyor. Sıkıştırmalı bir yapı ile

HABERLER

NAB 2004’e 130 ülke katıldı

dan oluşuyor. Bir işleyici kısım, diğeri ise tüp. İşleyici kısım, tüp içerisindeki hidrojeni alıp elektrik enerjisine çeviriyor ve kameranız çalışıyor. Dolayısı ile batarya şarjı devri kapanıyor. Bu tip sistemin şarj cihazı ise doğal olarak farklı. Tüplere hidrojen dolduran bir sistem. Bir tane sanayi tipi 25kg’lık Hidrojen tüpü alıyorsunuz ve sizin ufak kamerada kullanılan tüplerinizi, bu büyük

çalışan sistem bunun için kendine has bir algoritma kullanıyor. Bu algoritma, yazılım tabanlı ve bu sayede çok büyük bir esneklik sağlıyor.

Hidrojenle çalışan bir batarya fuarda en çok ilgi gören üründü

Edius HD; aynı projede hem SD klipler, hem de SD klipler kullanabiliyor. Seçilen çıkış yapısına göre, görüntü yüksek kaliteye doğru veya düşük kaliteye doğru biçimlenebiliyor.

tüpten dolduruyorsunuz. Doğal olarak bu tüp dolum işlemi, batarya şarjından çok daha kısa sürüyor ve tüpler bataryalardan çok daha uzun ömürlü. Cihaz, ne yazık ki bataryalardan daha hafif değil ve yine ne yazık ki batarya sisteminden daha ucuz değil.

Bana ilginç gelen bir gelişme ise, kamera bataryaları ile ilgili. Hidrojenle çalışan bir batarya herhalde sizlere de ilginç gelir. Bu batarya iki kısım-

tabanlı olması ve çok yaygınlaşması; görüntü sağlayan kameraların kayıt sistemlerinde de değişikliğe gidilmesi sonucunu doğuruyor. HardDisk ortamına kayıt yapan kameralar, artık çok yaygın. Bunun için Sony’nin kendi kameraları ile verdiği bir çözüm olduğu gibi, üçüncü parti firmaların hemen her kameraya uyacak şekilde geliştirdikleri hard disk kayıtçılar mevcut. Bu sayede kaset masrafından kurtulduğunuz gibi, aktarma süresi problemini de ortadan kaldırmış oluyorsunuz.

Son olarak bir eğilimden bahsetmek istiyorum. Kurgu sistemlerinin bilgisayar

NAB 2004’te ziyaretçi sayısı oldukça fazlaydı

Flash TV Kasetsiz Yayında Flash TV, Shadow MP Pro playout sistemleri ile yayın alt yapısını güçlendirdi.

ürkiye’nin en eski ulusal TV kanallarından Flash TV, yayın alt yapısını Computorium’un Shadow MP Pro playout sistemleri ile güçlendirdi. Modern teknolojiyi yakından takip etmesi ile tanınan FlashTV teknik kadrosu, yayın otomasyonunun bir parçası olarak, iki adet Shadow MP Pro ve bir adet Shadow Ingester sistemi ile makine parkurlarını güçlendirdiler. Full SDI olan sistemler toplam 200 saatten fazla yayın kalitesinde video kapasitesine sahipler. Yayında aktif olarak kullanılacak sistemler ilk aşamada reklamların, kliplerin ve tanıtımların yayınında kullanılacak. Aşamalı olarak, tüm yayının bu

sistemler üzerine geçirilmesi planlanıyor. Flash TV daha önce de yine Computorium’un, Fransa’da TV3 ve TV5 kanallarına da sattığı Stratus yayın otomasyon sistemini kullanmakta olup tüm reklam ve klipler bu sistem üzerinden giriyordu. Flash TV’nin yeni devreye soktuğu bu sistemler, yüksek hızlı bir ağ üzerinde birbirlerine bağlı olarak çalışmaktadırlar. Shadow Ingester ile yapılan kayıtlar Mpeg-2 kodlanmakta ve Shadow MP Pro sistemlerine aktarılmaktadır.

yeler kalana kadar değişikliklere izin vermektedir. Aynı ağ üzerinde yer alan kurgu sistemleri (Shadow Yellow – Velocity) kasete aktarım yerine, programları Mpeg-2 formatına çevirerek Shadow MP Pro sistemlerine atmakta ve oradan yayına çıkılmaktadır. Bu yapı, kasetsiz ortama geçişte Flash TV için iyi bir test olmaktadır.

Shadow MP Pro sistemlerinin her birinde, ayrı ayrı yayın akışına uygun listeler yapılmaktadır. Dinamik olarak gerçekleştirilen listeler, yayına sani-

Shadow MP Pro

ıdeo

raph

HABERLER

KKTC’de Değişim Kıbrıs Genç TV, Shadow MP Dijital Playout sistemi ile yayın otomasyonu için öncülük yaptı.

Yavuz APAYDIN

Ertan BİRİNCİ

Computorium IBC 2004 için hazırlıklara başladı

KTC’de yayın yapan TV kuruluşlarından Kanal T ve Kıbrıs TV, Computorium tarafından gerçekleştirilen Shadow DV Yellow ihracatı sayesinde, daha kaliteli kurgular yaparak yayınlarını güçlendirdiler. Daha önce Karakter Jeneratörlerini yenilemiş olan kanallar, ikinci adımda aldıkları DV Kurgu Sistemleri ile güçlendirmiş oldular. Kıbrıs’ta TV yayıncılığında oldukça sevilen bir isim olan Kıbrıs TV Genel Müdür Yardımcısı Sayın Mustafa Hamidi, yaptığı inceleme ve araştırmalar ile dijital sistemlere geçişte öncü oldu. Rakip oldukları halde başta diğer kanallara, ilişkili resmi kurumlara ve okullara bilgisine başvurduklarında yardımlarını esirgemediğini biliyoruz. Kanal T’nin Genel Müdürü Sayın Ersin

IBC 2004’te Bir Türk Firması

Tatar, Kıbrıs’a Türkiye’de kazandığı tecrübe ve birikimi taşımaya çalışmış. Oldukça zor şartlarda yapılan yayınlara rağmen, görüştüğümüz tüm TV kanalları, Kıbrıs’ta son referanduma rağmen halen bir belirsizlik olduğundan yakınıyorlar. Bu arada 7 yaşına giren Kıbrıs Genç TV, yeni devreye soktuğu DV Kurgu sistemini, Shadow MP Dijital Playout Sistemi ile tamamlayarak, Kıbrıs’ta kasetsiz yayın otomasyonu için öncülük yaptı. Genel Müdür Yavuz Apaydın’ın Computorium ile hazırladığı projeyi tereddütsüz onaylayan Yönetim Kurulu Başkanı Ertan Birinci, çok kısa zamanda hazırlanan bu proje kapsamındaki tüm eksiklikleri gidereceklerini ve tüm Kıbrıs’ta en kaliteli yayını Kıbrıs Genç TV’nin yapacağını belirtiyor. Kıbrıs Genç TV’nin Genel Yayın Yönetmenliğini Tüge Pirgalı yapıyor.

msterdam’da her yıl yapılmakta olan sektörün en önemli iki fuarından birisi olan IBC, bu sene 10 - 14 Eylül tarihlerinde yapılıyor. IBC 2002 Uluslararası Broadcast fuarına, ülkemizden ilk ve tek Türk firması olarak katılan Computorium, başarı ile ürünlerini uluslararası sektöre tanıtmış ve takiben, başta Fransa olmak üzere birçok satış gerçekleştirmişti. Computorium, bu sene yapılacak olan IBC 2004’de de yerini aldı ve hazırlıklara başladı. Diğer playout yazılım ve sistem üreticilerinin bulunduğu 8 no’lu salonda, 8.130 no’lu stand’da yer alacak olan Computorium, fuara Metus - Digital Media Systems ile katılacak. Halen ülkemizde Ulusal kanalların birçoğunda kullanılan Metus, Ajans Press’te medya takip için değişik modulleri ile tam kapasite 7/24 çalışmaktadır.

RoadShow 2004

Computorium RoadShow ekibi, sistem tanıtımı amacıyla Anadolu’yu gezmeye başladı.

omputorium, her yaz geleneksel hale getirdiği RoadShow’larını bu sene de sürdürüyor. Her bölgeye ya-

RoadShow’a ilgi büyüktü

6 V ıdeoG raph

pılan ziyaretler ile yerel TV kanallarını bilgilendiren Computorium RoadShow ekibi, ilk turunu Ege bölgesine gerçekleştirdi. 7-8-9 Haziran günlerinde yapılan ilk gezide 25’e yakın Yerel TV ve Prodüksiyon firmasına Shadow DV Kurgu, Shadow MP Playout, Jade Yellow KJ ve Jade Info Sistemleri tanıtıldı. İzmir’deki demo mekanımız sevgili Seçkin Öner’in firması Medyatek’in toplantı salonuydu. Medyatek ekibinin hazırlayarak sunduğu kahvaltı ile başlayan toplantıda, çok samimi bir ortam vardı. İzmir, Aydın, Manisa, Muğla ve Uşak’tan davet edilen Yerle TV yetki-

Ege Bölgesi toplantısı

lileri, ürünleri yakından inceleme ve tanıma fırsatı buldular. Derginin dağıtıma çıktığı bu günlerde 6-7-8-9 Temmuz 2004 günlerinde İç Anadolu ve Akdeniz bölgelerinde tanıtım toplantıları devam etmekteydi. Temm uz ve Ağustos ayları içinde yapılacak Doğu, Güneydoğu ve Karadeniz turları ile Computorium RoadShow 2004’ün tamamlanacağı bildirildi.

HABERLER

Tüm Türkiye’de Kalite Artıyor

Muhteşem Üçlü

lazığ Kanal 23, Diyarbakır Söz TV, Adıyaman Mercan TV, Düzce TV, Konya’da Kon TV, Sun TV ve Ün TV, Trabzon’da Trabzon TV’den sonra Akça TV, Kuzey TV, Sakarya’da SRT ve Aydın’da AY TV, Computorium’un muhteşem üçlüsü ile kaliteli yayın için kolları sıvayan kanallar oldu. Shadow DV Kurgu yanında Shadow MP playout sistemine de sahip olan kanallar, KJ tercihlerinde farklı seçimler yaptı. Ülkemizde, birçok yerel TV kanalının doğru seçimi olan Shadow DV Yellow, Shadow MP ve Jade KJ Sistemlerinden oluşan muhteşem üçlü, kanalların kalitesini oldukça yükseltiyor. Yayın otomasyon sistemine geçiş yapan yerel TV’ler, bölgelerinde yayın kalitesinin artışında öncü olmaktalar.

Trabzon / Uzungöl

eçen sayılarımızda da bahsettiğimiz gibi, Türkiye’nin her yanında süren DV atağı dalga dalga yayılarak devam ediyor. Özellikle Yerel TV’ler DV kamera, video ve kurgu sistemlerine doğru hızlı bir dönüş içindeler. Farklı markalarda tercih ettikleri video sistemlerini desteklerken, kullandıkları ortak ürün olarak, hepsi Shadow DV Yellow’u tercih ediyorlar.

gelen kalite sayesinde talebin arttığı genel bir kanaat halinde yerleşmiş. Tabii program jenerikleri ve tanıtımlardaki artan kalite, kanalların vitrinini değiştiriyor.

Hızlı ve kaliteli kurgular yaparak, müşterileri için ürettikleri reklamlara

Kayseri’de Erciyes TV, Balıkesir’de Karesi TV, Sakarya’da Kanal 54 çıtayı yükseltmek için DV Kurgu Sistemlerinin sayısını arttıran kanallar oldu. Amasya ART, DV Kurgu Sistemlerinde hazırladığı yayınına Info KJ Sistemi ile renk katarken, GRT Gaziantep kurduğu Info KJ Sistemine Shadow MP ile playout desteği verdi.

Şehzadeler diyarı Amasya’dan bir görüntü

Karadeniz Ereğli’de Demokrat TV ve Isparta Kanal 32, Shadow DV Yellow’da yapacakları kurguları, Shadow MP’den yayına vermek üzere yapılarını yeniledi.

Özellikle Sakarya SRT ve Aydın AYTV, aralarında 600 km mesafe olmasına rağmen, güzel bir dayanışma örneği göstererek, kuracakları sistem standartlarını haberleşerek belirlediler. Shadow DV Yellow DV Kurgu Sistemleri ile yaptıkları kurgular sayesinde hız kazandıklarını söyleyen SRT Teknik Müdürü Ufuk Duman, Sakarya SRT’nin projesini Computorium ile birlikte hazırlamış. Aydın AYTV Genel Müdürü Sayın Aslı Ulaş Aksu, yine Computorium’un sunduğu projeyi SRT’nin Yönetim Kurulu Başkanı Sayın Atilla Okumuş ile hergün konuştuklarını belirtti.

Bodrum’un gözde eğlence yerlerinden Halikarnas Disco, içinde bulunduğumuz turizm sezonunda Shadow DV Yellow Kurgu sistemi ile müşterilerine daha ilginç şovlar üretiyor.

Aydın Ay TV

ıdeo

raph

HABERLER

İHA’nın Avrupa

Yatırımları Devam Ediyor İhlas Haber Ajansı Avrupa’daki canlı yayın araçlarını, Betacam SX ve DVCAM Dijital ekipmanlarından oluşan yatırımları ile güçlendirdi.

aber kalitesiyle kendinden çok sözettiren İhlas Haber Ajansı, yayın kalitesini arttırmak amacıyla, yurt içinde olduğu gibi, yurtdışında da yatırımlarını arttırdı. İHA’nın yurtdışı firması olan IHA GmbH, var olan ekipmanlarına ilave olarak 2 adet canlı yayın aracı için gerekli olan cihazları temin ederek, Avrupa’da kullanılacak canlı yayın aracı sayısını ve görüntü kalitesini arttırdı.

SONY DNW-A25WSP

Kaliteden taviz vermeyen IHA GmbH, Betacam SX ve DVCAM Digital kalitesini aynı ortamda birleştirerek hem kendilerine hem de kiralamak isteyen müşterilerine SONY’nin üstün kalitesini sunmuş oluyor.

SONY SX ve DVCAM formatındaki “laptop” VTR’leri beraber kullanılabilir ve değişik formatlardaki kasetleri (Betacam SP, Betacam SX, DVCAM, DVCPRO, DV) birinden diğerine kolaylıkla aktarabilir, formatlar arası “cut” montaj yapabilirsiniz. Alınan ürünlerin içinde ayrıca, SONY’nin yeni çıkardığı rack tipi LCD monitörler de mevcut. IHA GmbH, rack tipi 4x4 inch ve 2x7 inch (16:9) LCD monitörleri kullanarak hem görüntü kalitesini arttırmış hem de canlı yayın araçları için önemli bir olan faktör olan “yerden tasarruf” etmiş oldular.

Kanal B Yayında Başkent Üniversitesi Radyo TV Stüdyoları, Kanal B olarak yayına girdi.

aşkent Üniversitesi Radyo TV Stüdyoları uydu yayınına başlıyor. Tamamen SONY DVCAM tabanlı format ile yayına başlayacak Başkent Üniversitesi (KANAL B) ulusal televizyon olmak amacıyla yola çıkıp, ilk etap cihazlarını teslim almaya başladı. Şu anda digital olarak uydudan logo basan BÜRTAŞ, yakın gelecekte Kablolu TV ve tüm Türkiye’ye ulaşabilmek için altyapısını kurmaya başladı. DSR-390P ve DSR-250P kameralardan ilk etapta 10 takım alınarak yayın içeriği hazırlanıyor. Yine DVCAM DSR-1600P ve multiformat J-30/SDI

8 V ıdeoG raph

VTR’ler yayın amaçlı, DRS-11’ler ise kurgu sistemlerinde kullanılacak. Kurgu sistemleri de digital hazırlandığı için hiç bir aşamada analog çevirime uğramadan ulusal yayın standartında digital yayın yapılmaya başlanıyor. DVCAM formatı Sony’nin hem dijital hem de ekonomik bir formatı olarak büyük bir talep görmekte. Yeni kurulmakta olan veya sistemlerini yenilemekte olan kurumlar, DVCAM üzerinde karar kılıyorlar. DVCAM ailesi geniş ürün yelpazesi ile hemen her alanda kullanıcıya uygun bir ürüne sahip. Ayrıca tüm yeni teknoloji ve ürünler DVCAM’e uyumlu olarak çıkarılıyor.

HABERLER

VTV’de Yeni Teknoloji VTV Harddisk sistemine geçerek, hem kaset maliyetini azaltmak hem de kurgulama işlemlerini hızlandırmak yolunda ilk hamlesini yaptı ve Sony DSR-DU1 Harddisk ünitesini sistemlerine adapte etti.

erel televizyonlarımız da artık digital teknolojinin avantajlarını kullanmaya başladılar. İlk olarak Antalya’da yayın yapan VTV, SONY DSR-390P kamera ve bu kamera birlikte kullanılabilen DSR-DU1 hard disk ünitesini alarak kullanmaya başladı. VTV, bu ilk ürünleri sistemine adapte ettikten sonra, kademeli olarak tüm altyapısın değiştirme düşüncesinde.

VTV teknik sorumlusu Sonalp ARABACI

Sonuç olarak yakın gelecekte kaset ihtiyacı minimuma inmiş, iş akışını geliştirerek performansını arttırmış ve başta bakım onarım olmak üzere genel masrafları azalmış bir yapıya kavuşmayı hedefliyor.

disk’i gibi görüp, aktarma yapmadan üzerinde kurgu yapılabilir. Avrupa’da bir çok televizyon ve haber ajansının kullanmakta olduğu Hard disk ünitesini ilk kullanan yerel televizyonumuz olması sebebiyle Antalya VTV’yi kutluyoruz. Öyle sanıyoruz ki kısa bir süre içerisinde kullanıcı sayısında ciddi bir artış olacak.

DSR-DU1 Harddisk’i tüm DVCAM kameralar ile kullanılabilir. 3 saate kadar DVCAM kalitesinde görüntü kaydedilen DSR-DU1 gerçek zamandan daha hızlı bir şekilde kurgu sisteminize görüntü aktarabilir. Hatta uyumlu kurgu sistemleri, DSR-DU1’i kendi Hard-

DSR-390P ve DSR-DU1

DSR-DU1 ile montaj

Moripek ve Light Photo’da Kalite Yükseldi A

Sony DSR-250P

rtık özel günleriniz, özel toplantılarınız SONY DVCAM kameralarla çekiliyor ve dijital kalitede montajlanıp size sunuluyor. Moripek Fotoğrafçılık ve Light Photo firmaları daha önce DV ve VHS cihazlar ile müşterilerine hizmet verirken, artık kalite standartlarını DVCAM olarak yükseltip, kaliteyi isteyen müşterilerine istedikleri kaliteyi sunmaya başladılar. DVCAM “master” serisi ürünleri ile TV

ve Prodüksiyon firmalarının ihtiyacını karşılarken, diğer ürünler ile de Video Fotoğraf işi yapan firmaların yeni digital formatı oluyor. Moripek Fotoğrafçılık 2 adet DSR-250P kamerayı bünyesine katarken, kalite farkından dolayı gördüğü ilgilden dolayı yeni DVCAM kameralar için hazırlık yapmaya başladı bile. Light Photo ise yeni DSR-250P kamerasına yakın zamanda Harddisk ünitesi DSR-DU1’i de eklemek istiyor.

ıdeo

raph

HABERLER

Haydi Gösterin Kendinizi

Medya ve broadcast sektörünün portalı, turkdreamers.com “gösterin kendinizi” sloganıyla test yayınına başladı

ideograph’da daha önce de genişçe yer verdiğimiz web sitesi, geçtiğimiz ay test yayınına başladı. Turkdreamers’da bulunan kırk kadar kategoride çalışan şahıslar ve firmalar yavaş yavaş “kendilerini göstermeye” başladılar bile… Önce, siteden haberdar olmayanlar için çok kısa bir açıklama: Turkdreamers.com, medya ve broadcast sektöründe yer alan firma ve şahısları aynı çatı altında buluşturmak üzere hazırlanmış bir portal. Computorium’un 10 yılın üzerindeki sektör tecrübesi ışığında ve epeyce uzun bir AR-GE çalışması sonucu tam sektörün ihtiyaçları doğrultusunda ve terzi usulu hazırlanan site, insan kaynaklarından eğitime, ikinci el pazarın-

Giriş sayfasından bir görüntü

10 V ı d e o G r a p h

dan forumlara kadar pek çok konuda sektöre fayda sağlayacak bölümleri içeriyor. Öyle ki, sektörü ilgilendiren herşeyi, herkesi, her bilgiyi portal içinde rahatlıkla bulabiliyor ve üreteciğiniz projeler için işinin ehli firma ve kişi-

Tukdreamers’ın kısa süredir yayında olmasına rağmen üye sayısı 50’yi aşmış durumda lere hızla ulaşabiliyorsunuz. Portalda, firmaların dışında Turkdreamers başlığı altında, freelance çalışanların yer aldığı ayrı bir bölüm var. Burada da bireysel çalışanlar veya firmalarında belli görevleri üstlenmiş olanlar, kendilerine ait bilgileri, yeteneklerini,

Şahıs meslek kategorisi sayfası

fiyat bilgilerini ve referanslarını üyeler ile paylaşıyor. Böylece yapacağınız projelerde size gerekli olan ekip ve ekipmanı masanızdan kalkmadan toparlıyor ve hemen işe koyulabiliyorsunuz. Turkdreamers.com’da şu an için daha önce planlandığı gibi, sadece sektörde çalışan firma ve şahısların tanıtıldığı insan kaynakları ve haberler bölümü aktif. Yazı hazırlandığı sırada 2. El ilan pazarı bölümünün test aşamaları sürüyordu. Bir değişiklik olmazsa ilanlar bölümünün Haziran Ayı sonunda faaliyete geçmesi planlanıyor. Henüz aktif reklam çalışmaları başlamamış olmasına karşın, siteye ilgi beklentilerin oldukça üzerinde. Sektördeki önemli bir boşlu-

Şahıs üyeler 10MB galeri alanına sahipler

HABERLER Sektördeki önemli bir boşluğu dolduran Turkdreamers.com sayesinde üyeler kendilerini ve firmalarını yaptıkları işleri detaylıca anlatabilecekler.

ğu dolduran site sayesinde üyeler; kendilerini, firmalarını, yaptıkları işleri detaylıca anlatabiliyorlar, üstelik resimleriyle, sesleriyle ve video görüntüleriyle birlikte.

iddia olduğunu düşünenler olacaktır. Biz de öyle düşündük ve siteyi enine boyuna inceledik.

bölümünü inceleme fırsatımız oldu. Böylece öğrendiğimiz bilgilerin doğruluğunu da test etmiş olduk.

Sitenin çok fazla tamamlanmamış bölümü olması çok önemli bir dezavantaj olmasına karşın, tamamlanmış bölümleri göresellik, yeterlilik ve kullanım kolaylığı olarak değerlendirdiğimizde, Emre Bey’in sözleri mantıklı geliyor. Yani bahsedilen %99’un arasında biz de bulunuyoruz.

Sitedeki diğer bölümler gibi burası da iyi hazırlanmıştı. Aldığımız bilgilere göre, planlarda son anda bir değişiklik olmazsa, bu satırları okuduğunuz sırada bu bölüm de tüm turkdreamers.com ziyaretçilerine açılmış olacak.

Site yöneticilerine sitedeki tamamlanmamış sayfaların durumunu sor-

İki türlü üyelik var; firmalar, şahıslar

Turkdreamers.com’un üyelerine verdiği en büyük hizmetlerden bir tanesi “Galeri” alanları. Üyeler bu galeri alanı sayesinde yaptıkları işlerden örnekleri sergileyebiliyorlar. Her üyenin kendi özel galerisi bulunuyor. Üyeler galerine video, audio, grafik ve doküman upload edebiliyor, neler yaptıklarını, neleri yapabildiklerini ve ne kadar yetenekli olduklarını herkese gösterebiliyorlar. Turkdreamers.com yöneticileri gelen geri dönüşlerden oldukça memnun. “Siteyi görenlerin %99’u siteyi çok beğeniyor.” diyor, müşteri temsilcisi Emre Şenay. Bunun çok abartılı bir

Turkdreamers’ın üyelerine verdiği en önemli hizmet geniş galeri alanları

Bu dergi elinizde ise ve turkdreamers.com’a henüz üye olmadıysanız, sizin de kendinizi gösterme vaktiniz gelmiş demektir. Bize sorarsanız hiç vakit kaybetmeden turkdreamers.com’u ziyaret edin ve gösterin kendinizi.

duk. Sitede gözüken tamamlanmamış bölümlerin tamamlanması için çok yoğun bir tempo ile çalıştıklarını, eklenecek bölümlerin de en az diğer bölümler kadar iyi olması için büyük bir titizlik içinde olduklarını öğrendik. Test yayını süresince eksik bölümleri tamamlayacaklarını ifade eden proje yöneticisi Arif Cemil Özcanlar, yaz dönemi sonunda turkdreamers.com’un tamamıyla bitmiş olmasını planladıklarını belirtti. Röportajlar esnasında beta testi aşamasında olan “İlanlar - 2. El Pazarı”

ıdeo

raph

KULLANICI GÖRÜŞLERİ

İmaj İmaj; film, müzik ve post prodüksiyon konularında başarılı çalışmaları olan bir firma

981 yılında kurulan İmaj, sektörün ilklerinden. Film, Müzik ve Post Prodüksiyon konularında oldukça başarılı çalışmaları olan İmaj, Warner/ Chappell Music’in Türkiye Distribütörlüğünü de yapmaktadır. Editing Bölümünde Rıfkı İlyasoğlu ile yaptığımız söyleşide, İmajı biraz daha yakından tanımaya çalıştık. Aldığımız bilgiler ile İmaj’ın teknolojiyi yakından takip ettiğini farkettik ve özellikle yurt dışına kaçan reklam prodüksiyonları için üzüldük. Sayın İlyasoğlu bize İmajı kısaca şöyle anlattı: İmaj Film Yapım Ltd. İmaj Şirketler Grubu’nun ilk firması olarak kurulmuş, reklam ve tanıtım filmleri hazırlama konusunda faaliyete geçmiştir. Geride kalan 23 yıl içerisinde İmaj Film, pek çok yerel ve ulusal ajanslarla çalışmış, 1500’ün üzerinde film çalışmasını tamamlamıştır. İmaj film, aynı zamanda kurucularından biri olan Yönetmen Cemal Karman idaresinde, iki asistan yönetmen ve 7’den fazla Prodüksiyon çalışanı ile faaliyetlerini sürdürmektedir. Bununla birlikte İmaj’ın geniş çalışma hacmi, pekçok ingiliz ve amerikan yönetmen ve profesyonel kameraman ile çalışma imkanı sağlamış. Bu ortaklık dünya reklam sektöründeki tüm gelişmeleri yakından takip edip İmaj Film’in başarısına katkı sağlamıştır.

12 V ı d e o G r a p h

1957 İstanbul doğumlu olan Rıfkı İlyasoğlu, 1976’da Üniversite öğrenciliği devam ederken, TRT İstanbul Televizyonu’nda Resim Kayıt ve Montaj Bölümü’nde çalışmaya başlamış. 1989 yılından bugüne kadar da İmaj’da reklam filmi montajcısı olarak çalışan İlyasoğlu, o yılları şöyle anlatıyor: “Montajcılığa 2 inç VTR’lerle asker asker denilen yani arada resim masası ve editör olmadan direk VTR’den VTR’ye çalışarak başladım. TRT’de ayrıca birçok naklen yayınlarda ve stüdyo çekimlerinde çeşitli görevlerle çalıştım. TRT İstanbul Televizyonu’nun Kuruçeşme Stüdyoları’nın yapımında görevli teknik ekipte ve yine ilk renkli naklen yayın arabalarında görevli teknik ekipte bulundum. İmaj’da da 15 yıldır hep en son teknoloji ürünü çeşitli cihazları kullandım ve kullanmaya devam ediyorum.” Bu söyleşi ile gördük ki; İmaj, High Definition teknolojiye hizmet vermek üzere bütün alt yapısını hazırlamış. İlyasoğlu’nun HD bölümü ile ilgili bize

Montaj bölümü

KULLANICI GÖRÜŞLERİ

“İmaj bir takımdır ve bu takımdaki oyuncuların zaman zaman performansları değişse bile en iyiler olduğu unutulmamalıdır.” Rıfkı İLYASOĞLU

Sertab Erener gibi isimler İmaj’ın stüdyo imkanlarından yararlanmışlardır.

Ekipmanlar arasında 2 adet HD kamera mevcut

söyledikleri ile bilgileniyoruz: “2 Adet HD kameramız tüm isteklere hizmet verebilecek lens çeşitleri ile sunulmaktadır. Bu kameralarla çekilen görüntüler gene HD Smoke, HD İnferno, HD Avid DS, HD Avid Nitris gibi cihazlarla montajlanıp, grafik çalışmaları yapılmaktadır.” Film hazır hale geldikten sonra, bunu direk olarak sinema filmine basmanın İmaj’da yapılabilen bir işlem olduğunu öğreniyoruz. High Definition dışında 2K olarak diskte getirilmiş görüntüler üzerinde de aynı işlemleri yapabildiklerini söylüyorlar. İmaj’ın kamera ve ses bölümü de montaj ve grafik bölümleri gibi en üst seviyede cihazlarla donatılmış. Müzik Podüksiyon Mevcut Onno Tunç Müzik Stüdyosu, bir orkestranın kayıt yapmasını sağlayabilecek büyüklükte ve özelliktedir. Pek çok müzisyen, İmaj’ın mevcut sanat ekipmanları sayesinde albüm çalışmalarını tamamlamışlardır. Uluslarası üne sahip The Brooklyn Essential ve Wax Poetic, yurtçapında ise Tarkan ve

Ekipman Kiralama İmaj Rental 1990 yılından beri Reklam ve Broadcast sektörüne kiralama hizmeti vermektedir. Konusunda uzman teknik ekibimizle yönetmenlik, kameramanlık, steadicam işlemleri, dijital sinematografi, montaj ve ses konularında destek veren İmaj, yüz-

İmaj’ın High Definition teknolojiye hizmet vermek üzere bütün alt yapısı hazır. lerce saatlik tebrübeleri ile herhangi bir prodüksiyonun altından rahatlıkla kalkabilecek kapasiteye sahiptir. Ekipmanlarımız ve uzman kadromuz Pavorotti ve Sting konserleri gibi

konser çekimleri de dahil olmak üzere uluslararası spor ve moda etkinliklerinin prodüksiyonu gerçekleştirmiştir. Altyazı IAI, CTM ve Titro firmalarının ürünleri olan 5 ayrı lazer altyazı sitemiyle Altyazı Departmanı hizmet vermektedir. Günlük kapasitesi 15 kopya olan bu sitemlerle okunması kolay, temiz ve sallantısız alyazılar üretilmektedir. DVD Üretimi Amerika dışında komple özellikli ilk DVD’yi üreten İmaj, bununla gurur duyuyor. Departmanlar arasındaki uyum sayesinde hazırlanacak DVD’nin post prodüksiyonundan, altyazı ve farklı dil seçenekleri eklenmesi de dahil olmak üzere, master kopyasının oluşturulup çoğaltılmaya gönderilmesine kadar tüm işlemler, titizlikle uygulanıp kullanıcıya sunulmakta.

Teknoloji İmaj’da hem çalışanlara hem de müşterilere kendilerinin dahi hayal edemeyeceği boyutta ve hızda sunulmaktadır.

ıdeo

raph

KULLANICI GÖRÜŞLERİ

Calvus Medya Calvus Medya, TV’de yayınlanan dizilerin yanısıra bir çok reklam filmi, müzik klibi ve tanıtım filmlerinede imzasını atıyor

alvus Medya iletişim, reklam ve danışmanlık hizmetlerini yürütmek amacıyla 1999 Yılında Nedim, Nesim ve Selahattin Şahin kardeşler tarafından kurulmuş. Üç kardeşin her biri uzun yıllarını medya sektöründe yapımcı, yönetmen ve idareci olarak çalışmışlar. Firmanın Teknik Müdürü ise, AÜ İletişim Bilimleri Fak. Sinema-TV Bölümü’nden 1989’da mezun olan ve görsel iletişim sektöründe15 yıldır çalışmakta olan Murat Özbey. Calvus Medya kuruluşunun ilk yılında, yapımcısı Yağmur Ajans olan ve ATV’de yayınlanan “Cinlerle Periler” adlı dizinin, bütün teknik ekip, ekipman, kurgu

Calvus Medya binası

14 V ı d e o G r a p h

ve dublajını üstlenmiş ve dizi sona erinceye kadar çalışmışlar. Çocuklar Duymasın, Sihirli Annem, Yıldızların Altında, Aşkım Aşkım, Cesur Kuşku, Azat dizileri de reji hariç kaset teslimi olarak Calvus Medya bünyesinde üretilmiş. Mint Prodüksiyon’un yapımcısı olduğu “Çocuklar Duymasın” üç ayrı kanal değiştirmesine rağmen, hala teknik ekip ve ekipman, kurgu ve miksaj

Türkiye’nin en çok izlenen dizileri Calvus Medya bünyesinde üretiliyor desteğini Calvus Medya’dan alıyor. Dizilerin yanı sıra bir çok reklam, müzik klibi ve tanıtım filmlerine de hizmet veren firmanın referansları arasında VakıfBank, Arko, İshakol Boya, Suzuki Motor, Fahri Kuz Optik gibi firmaların reklam filmleri yer alıyor. Yine şu sıralarda yeni bir dizi projesinin pilot çekimleri üzerinde çalışan Calvus Medya, Kanal D’de yayınlanan “Evim Evim Güzel Evim” programının da yapımcısı.

Teknik Yapım Calvus Medya bütün teknik imkanları bünyesinde barındıran 6 adet platoya; sektörel gelişmeleri ve yenilikleri günü gününe takip eden ve uygulamalarındaki başarı ile göz kamaştıran bir grafik tasarım ve animasyon atölyesine; görüntünün işlenerek biçimlendirildiği, adeta yeniden oluşturularak sunuma hazır hale getirildiği bir kurgu ve montaj bölümüne sahip. Calvus çatısı altına giren bir müşteri sadece reji grubuyla gelir ve tüm sorunları halledilmiş kasetiyle bu çatıdan mutlu bir şekilde ayrılır. Firmanın amacı, müşterinin sorunlarını hallederek mutlu bir şekilde ayrılmasını sağlamaktır. Montaj Suiti Bilgisayar tabanlı, 24 saat Harddisk (görüntü) kapasiteli, Sony dijital Betacam ve Analog Betacam VTR’li, dijital mixerli, içerisinde Velocity Quattrus ve Digital Fusion Full versiyonu olan tamamen Realtime çalışan Non-Linear bir montaj süiti mevcut. Dublaj Stüdyo Calvus Media, tamamen akustik ve ses izolasyonu yapılmış bilgisayar

KULLANICI GÖRÜŞLERİ

Çocuklar Duymasın, Sihirli Annem, Yıldızların Altında, Aşkım Aşkım, Cesur Kuşku ve Azat dizileri reji hariç kaset teslimi olarak Calvus Medya bünyesinde üretilmiştir

lar, 3700 m2 üzerinde alana kurulu ve yapılan işlerde TV dizileri önemli ağırlığa sahip. Genellikle sesli çekilen bu diziler, neredeyse çekildiği hafta yayınlanıyor.

Sihirli Annem dizisinin çekim aşaması

tabanlı çalışan (Akai DL 1500), 22 saat ses verisi kapasiteli Harddisk’i olan, Dijital mixerli sesle ilgili her türlü film, dizi, reklam ve tanıtım işlerini yapabilen son derece gelişmiş bir süite sahip. Kamera Tamamen Dijital Sony 707 modelinde Türkiye’de şu an olabilecek en gelişmiş kamera. Drama için tripotundan, monitörüne kadar tüm aksesuarları mevcut. Işık Bu stüdyolar kompleksinde her türlü dış ve plato çekimlerine yetecek kadar ışık ve ark, bunun yanında toplam 200 Kw ışık ve bu ışıkların aksesuarları da mevcut. Müşterilerilerine Dijital kamera, ışık seti, diğer gerekli ekipman ve ekibin tümünü karşılayabilen Calvus Medya, Reşitpaşa ve Çeliktepe’deki iki ayrı binasında 6 çekim platosuna sahip. Akustik ve ses izolasyonlu, sıcak-soğuk sessiz klimalı bu plato-

En küçük bir aksaklığın dahi korkunç sonuçlar doğurabileceği anlamına gelen riskleri, nasıl karşıladıklarını Sayın Murat Özbey şöyle açıklıyor: “Kurgu ve compositing işleri için sırtımızı Shadow Blaze ve Shadow Yellow’a dayamış durumdayız. İki ayrı kurgu suitimizden her hafta beş ayrı dizi çıkıyor. Dizileri yüksek kalitede on-line kurguluyoruz. Her dizi

Türkiye’nin en çok izlenen dizileri Calvus Medya bünyesinde üretiliyor ortalama 60 dakika, bazen 75 dakika olabiliyor ve en az 650-700 birleşim noktası var. Çoğu zaman bilgi disklerimizde sadece 10 saniyelik görüntü alanı kalıyor.

Üstelik 60 dakikaya yayılan timeline içinde bir çok compress ve uncompress klipleri, bazen 4 kanal üzerinde aynı anda kullanmak zorunda kalıyoruz. Velocity’li Shadow Sistemler, bizi şimdiye kadar bu gibi durumlarda hiç yarı yolda bırakmadı. Calvus Medya Grubu’nun 2004’teki öncelikli hedefi, aynı kararlılığı, tempoyu ve müşteri memnuniyetini koruyabilmek olduğu belirtiliyor. “Kendimizi geliştirmek zorundayız. Mevcut kurgu ve dublaj sistemlerimizi ve gelecekte edineceklerimizi fiber ağ üzerinden tek merkezli ve ortak paylaşıma açık bir yapıya sokmak için Computorium’un teknik elemanlarıyla birlikte yeni bir proje üzerinde çalışıyoruz” diye belirten Calvus Medya yetkilileri; “Böylece kaset aktarımlarından kaynaklanan zaman ve kalite kayıplarını en aza indirecek ve müşterilerimize çok daha tatminkâr hizmetler sunabileceğimizi düşünüyoruz.”

Örneğin “Sihirli Annem” dizisi, çekim sonrası yapım aşamasında gerçekten sınırları zorlayan bir yapıya sahip. Görsel efektlerin ve 3D animasyonların yoğunlukla kullanıldığı bu dizide bir bebek, üç çocuk ve bir köpek oyuncu da var. Bu durum, çekimlerin normalden en az beş kat daha fazla yer tutması anlamına geliyor.

Çocuklar Duymasın dizisinin çekim platosu

ıdeo

raph

KULLANICI GÖRÜŞLERİ

Element Productions Ankara’da yerleşik Element Productions eski bir firma olmasına rağmen, prodüksiyon çalışmalarında oldukça yeni bir şirket.

lement Productions, DV Storm 2 ile edius kullanarak firma tanıtımları, reklam filmleri hazırlıyor, fotoğraf çalışmaları yapıyor. Hastanelerde ameliyat filmleri çekiyor, kitap VCD’leri hazırlıyor. Mesela; yaşınız bayağı ilerlemiş, bu güne kadar iyi bir yaşam sürdüğünüze inanıyorsunuz, çeşitli başarılarınız, dolaplar dolusu plaketleriniz var ve evinizin bir köşesine oturmuş, çocuklarınızı ve torunlarınızı etrafınıza toplamışsınız ve onlara “ben gençken şunları yaptım” diyorsunuz, fotoğraflarınızı gösteriyorsunuz ve diyorsunuz ki “ben hayatımı anlatsam film olur.” O zaman Element Productions, hayatınızın filmini hazırlıyor. Bu düşünceden

yola çıkarak, fikirlerini sundukları Neşe Ersoy’un “Hanisin” adlı üçüncü şiir kitabını, içindeki VCD’yi de hazırlayarak yayımlamışlar. Bu VCD’ye şairin kısa bir yaşam öyküsünü, birinci ve ikinci kitabından birer adet şiirini, son kitaptan ise dört adet şiirini kendi sesinden çeşitli görüntüler ile kaydetmişler. Bu çalışmanın yapılmasındaki amaç, yaşam öyküsünün küçük bir uyarlamasının yanında, okuyucu ile şair arasında bir köprü kurmak olduğunu söyleyen

Element Productions, prodüksiyon çalışmalarında oldukça başarılı Element Productions’dan Ali Kılınçaslan şöyle devam ediyor: “Sizin de bildiğiniz gibi ülkemizde şiir okuyucusu çok sınırlı. Bu vesileyle, şiirleri görüntülerle destekleyip, şiire insanları biraz daha yakınlaştırabiliriz diye düşündük. Ayrıca böyle bir çalışmanın şiir dünyasında ilk olacağını da düşünüyoruz.”

Neşe Ersoy’un ‘Hanisin’ adlı şiir kitabının VCD’si, Element Production’un çalışmaları arısında yer alıyor.

16 V ı d e o G r a p h

Bu tür çalışmaları sürdürmeyi planlıyan firma, bahsedilen Kitap + VCD çalışmasının, başka bir şair için yurt dışına yönelik olanını İngilizce olarak hazırladıklarını belirtiyorlar. Ayrıca yurt dışından getirdikleri Copyright’ı Element Productions’a

ait olan müzik arşivini de müşterilerinin beğenisine sunuyor ve tanıtım filmlerine daha fazla ağırlık vereceklerini belirtiyorlar. Ali Kılınçaslan: “Bu gidişle DV Storm 2’nin bize yetmeyeceğini düşünüyoruz. Şimdiye kadar bu sistemi niye kullanmadık diye de kendimize kızıyor ve Dorcoteks’ten Cem Ayber’e teşekkürlerimizi sunuyoruz” diyerek bir tezde bulunuyor: “Bu güne kadar sessiz kalan Ankara, Element Productions ile birlikte sesini yükseltecek. Çünkü artık biz de Anadolu’da bir şeyler üretebiliriz diyoruz. İlginç konusu olduğuna inandığımız bir dizi film çalışmamız var. Bu dizi filmi Ankara’da Ankaralı sanatçılarla çekiyoruz. İleride bu tür çalışmalarımızı sürdürmeyi planlıyoruz.”

Projeler, oldukça kaliteli ve itina ile yapılıyor.

KULLANICI GÖRÜŞLERİ

Film Center Farklı sektörlerde hizmet veren reel sektör kuruluşlarının dışa dönük projelerine çözüm ortağı olabilmek hedefiyle çalışmalarına başlayan Film Center’ın FÜM ve Film Ofisi olarak iki markası mevcut

aktivitelerini TGRT ekranlarında ekoekstra, zirveye doğru ve SKY TÜRK televizonunda “İş ve Yaşam” programıyla hedef kitlelerine duyuruyor.

Film Center Başkanı İrfan ÇİÇEK

ürkiye ekonomisinde, farklı sektörlerde çalışmalarını devam ettiren şirketlere baktığımızda, içinde bulunduğumuz sektörün gerek ciro, gerek yatırım, gerekse kurumsallaşma açısından zayıf olduğu bir gerçek. Medya sektörü içinde yıllarını vermiş şirketlere baktığımızda, bunu rahatlıkla görmemiz mümkün. Örneğin, tekstil sektöründe bir yılını bile doldurmamış bir şirketin istihdamı, yatırımı, cirosu ve markasıyla gelişim süreci alabildiğince hızlı oluşabiliyor.

Ege Üniversitesi İletişim Fakültesi mezunu olan Film Center başkanı İrfan Çiçek, daha çok “toplumsal içeriği yoğun projeleri” şirket konsepti olarak belirlemiş. Sürekli bir değişim ve yenilik anlayışı içinde hareket eden Film Center, aynı zamanda Türkiyenin

Film Center Türkiye’nin ilk ticari taşıt programını ekranlara kazandırdı ilk ticari taşıt programını ekranlara kazandırmış. Film Center, yaş ortalaması 25 olan genç bir kadroyla, hizmetlerini devam ettiriyor. Hizmetlerindeki kaliteyi ve kapasiteyi artırmak hedefiyle yaklaşık 6 ay önce yeni kurgu ya-

tırımına karar veren Film Center, titiz sayılabilecek bir araştırma sürecinden sonra Velocity kurgu sisteminde karar kılmış. Çiçek, sistemi pratik, kullanımı kolay ve hiç yok denecek kadar sorunsuz olarak değerlendiriyor. Film Center’in, sistem alımına karar vermesinin önemli nedenlerinden biri de, sistemin distribütörü olan Computorium. “Genç, kurumsal bir yönetim anlayışı ve özgün yaklaşımıyla Computorium vizyonu, sektör adına örnek olmalı” diyor, Çiçek. Halen İrfan Çiçek’in yapımcılığını ve sunuculuğunu yaptığı, SKY TÜRK ekranlarında pazar günleri yayınlanan “İş ve Yaşam” programı mevsimsel tüketimin girişimci ekonomiye etkisini, uluslararası ölçekteki sorgulamalarıyla ekrana taşıyor. Toplam kalite anlayışıyla Film Center, sektöründe özgün projelere imza atmaya devam etmeyi hedefliyor.

Film Center, 14 kişilik genç bir ekiple projelerini gerçekleştiriyor. Çağı yakalamanın sanayileşme ve teknolojiyi yakından izlemekle mümkün olacağı vurgusuyla, Film Center Türkiye ekonomisine farklı sektörlerde hizmet veren reel sektör kuruluşlarının dışa dönük projelerine çözüm ortağı olabilmek hedefiyle çalışmalarına başladı. Şirketin FÜM ve Film Ofisi olarak iki markası mevcut. Film Center, Kitle iletişim araçlarıyla artık rutin gündem belirleyen reel sektörün çeşitli yatırımlarını, projelerini ve

Film Center, 14 kişilik geniş bir ekiple projelerini gerçekleştiriyor

ıdeo

raph

ÜRÜNLER

MFS 2000 Yayıncıların Yeni Gözdesi SONY’nin yeni ürünü olan MFS 2000 serisi üstün performanslı video mikseri artık hizmetinizde

ONY MFS-2000, MVS-8000/DVS9000 ailesi ile aynı teknolojiye sahip, yüksek performaslı, ekonomik bir dijital video mikser ve dijital efektördür. Canlı yayın araçları ve PostProdüksiyon stüdyolarına, yer sıkıntısı olan fakat güçlü bir efekt kapasitesine de ihtiyaç duyan mobil haber ünitelerine yönelik, giriş seviyesinde yeni bir üründür. SD ve HD format uygunluğu ile hem günümüze hem de geleceğe hitap eden bu yeni mikser serisi her biri ayrı bir operasyonel performans sağlayan 3 farklı kontrol panele sahip. MFS-2000, DFS serisi mikserler gibi Procesör ve kontrol panelinden oluşmakta. Ana prosesör 8 giriş /4 çıkış veya opsiyonel bir kart ile 16 giriş / 8 çıkış olarak konfigüre edilebilmekte. Kontrol paneller 1ME 12 düğmeli, 1,5 ME 12 düğmeli veya 1,5 ME 20 düğmeli olarak üç seçenekli. Tüm alternatifler çift Key ve çift DSK kullanmakta. Tüm Key fonksiyonları, Luminance, Linear, Kroma ve Patern Key yapabilmektedir. MFS-2000 Serisinin, bir çok ayrıcalıklı özelliğinin yanısıra opsiyonel olarak: 2 Kanal DME fonksiyonu ile mükemmel efektler 6 Kanal ve animasyon özellikli Frame memory 2 Kanal RGB “Color Corrector” gibi özellikleri de içeriyor.

MFS 2000 için 1,5 ME 20 düğmeli control panel

MFS-2000 canlı yayın kullanımları içinde hem seri hem de parallel Tally portları ve ekstra emniyet sağlayan hem kontrol panel hem de prosesör için Yedek Power Supply imkanı sunuyor. Ayrıca grafik kullanıcı arayüzü, dokunmatik ekranı ve gerçek ön izleme ile diğer stüdyo yapım uygulamalarında da rahatlıkla kullanılabilir. Ayrıca opsiyonel olarak harici cihazların, örneğin; VTR kontrolü de MFS-2000 üzerinde yapılabilmekte. MFS-2000, önceden komplex programlamalara gerek duyulan olağanüstü efekt paternlerini, kullanıcıya “preset” kolaylığında sunuyor. Ayrıca değişik “Efekt Uyarlayıcı” özelliği ile esnek ayarlamalar yapılabilmekte ve kontrol arayüzünce hafızaya alınabilmekte. Bu kullanışlı presetler sayesinde mükemmel görsel efektler, çok kolay bir şekilde kullanılabilmekte.

MFS-2000 Üretici Firma

SONY

Yetkili Satıcı

AVKOM Fiyatı Sorunuz

Sony MFS 2000

18 V ı d e o G r a p h

0 212 320 97 77 www.avkom.com

ÜRÜNLER

Streamer: Internet TV Shadow Streamer ile çok yüksek kaliteli VCD’ler üretebilir DivX kodlama yapabilirsiniz

ünümüzde TV yayıncılığı pek çok yeni uygulama ile karşılaşmaktadır. Görüntülerin klasik uydu veya kablo aracılığı ile TV setlerine aktarılması yanında, gelişen Internet yapısı değişik olanaklar sağlamaktadır. Internet başlangıçta dar bandıyla sınırlı imkanlara sahipken; son zamanlarda artan bant genişliği ile çok farklı ufuklar açmaktadır. Bunlardan biri de görüntülerin Internet üzerinden aktarılması; bir başka deyişle Internet TV’dir. Shadow Streamer, bu amaçla dizayn edilmiş mükemmel bir sistemdir. Sistem iki modda çalışabilmektedir. İlk modda, sisteme girilen canlı kaynak, realtime olarak internet ortamına veril-

mekte; ikinci modda ise diskte kayıtlı bulunan dosya, internet ortamına yine realtime olarak verilmektedir. Sistem standart olarak Composite, Svideo ve RCA, XLR Audio girişleri ile gelmektedir. Opsiyonel olarak component, SDI ve AES/EBU girişleri eklenebilmektedir. Sistem kodlama motoru olarak, Internet ortamında çok yaygın olarak kullanılan Microsoft Media 9, Microsoft Media 8, Real Media, Real Media Helix, Quicktime formatlarının yanısıra DV, Avi, DivX formatlarını desteklemektedir. Opsiyonel olarak Mpeg-1(VCD), Mpeg-2(DVD) formatları da desteklenmektedir.

Shadow Streamer ekran görüntüsü

Günümüz sistemlerinden beklentiler yüksektir. Sistemler pek çok işi bir arada yapmaları için dizayn edilmelidirler. Shadow Streamer, bu beklentilere fazlasıyla cevap verebilen bir sistemdir. Shadow Streamer ile ufak bir ufuk turu yaparsak; Internet’te canlı yayın yapabilir, yayın otomasyon sisteminiz için ise, Mpeg-2 kayıtlar yapabilirsiniz. Ayrıca, çok yüksek kalitede VCD’ler üretebilir, DivX kodlama da yapabilirsiniz. Kurgu sistemleriniz varsa onları meşgul etmeden de aktarmalar yapabilirsiniz.

Shadow Streamer ile farklı ufuklara açılın

Kısacası Shadow Streamer sizin; ister Internet için olsun, ister başka amaçlı olsun; tüm Stream ve kodlama ihtiyaçlarınızı karşılayabilecektir.

Shadow Streamer

Streamer Üretici Firma

COMPUTORIUM

Yetkili Satıcı

COMPUTORIUM Fiyatı 3495 $+KDV

0 212 320 88 20 www.computorium.com

ıdeo

raph

ÜRÜNLER

XDCAM: Optik Disk Teknolojisi G SONY ilk defa, kullanıcıya yeni bir format değil ama yeni bir “medya” sunuyor.

ünümüzde dijital devrimin hayatımızın bir parçası haline gelmesi üzerine SONY, medya olarak 20 yıldır “kaset” kullanılan broadcast dünyasına, yeni nesil bir non-linear medya formatı sunuyor. Bu medya formatı ile SONY, içerik oluşturuculara önemli bir katkı yaparak yüksek derecede iş akışı verimliliği sağlayacak. Bu verimliliği ortaya çıkarabilmek için SONY, son birkaç senedir Broadcast firmaları ile yakın işbirliği yapıyordu. Sony ilk defa olarak, kullanıcıya yeni bir format değil ama yeni bir “medya” sunuyor. Bu yeni medyaya dosya tabanlı ve non-linear olarak değişik formatlar (DVCAM ve MPEG IMX), metadata, proxy audio/video gibi veriler aynı anda kaydedilebilecek. Mevcut formatların kullanılması ve üstün kalite avantajlarının yanısıra, bu yeni konseptin broadcast dünyasına sunduğu bazı faydalarını şöyle özetleyebiliriz. Hız Normalden 60 kat daha hızlı iletime imkan sağlayan, düşük kalitedeki proxy audio/video‘nun metadata ağ işletimi ile non-linear kurgu işleminde büyük zaman tasarrufu sağlanır. Aynı zamanda SNMP protokolü ile sistemin uzaktan işletimi büyük bir avantajdır.

XDCAM Üretici Firma

SONY

Yetkili Satıcı

AVKOM Fiyatı Sorunuz

0 212 320 97 77 www.avkom.com

20 V ı d e o G r a p h

Maliyet Avantajı Optik diskler, hem düşük medya maliyeti olarak, hem de tekrar tekrar kullanılabilmeleri sayesinde toplam maliyetin düşmesini sağlar. İşletim açısından bakılınca, düşük bakım maliyetleri ve disk tabanlı ürünlerin yeni özellikleri ile iş verimliliği ve esnekliğin artması önemli avantajlardır.

SONY PDW-530P

Hata Azalması Maliyet avantajlarının yanısıra, iş akışı sırasında hata oluşma ihtimali de azalmıştır. Örneğin bir kameramanın, ilk defa kullanımda bile bir diskin içindeki bilgileri silme ihtimali yoktur. Entegrasyon Optik diskin, var olan medya sistemine adaptasyonu çok efektif bir şekilde olur. Optik disk, varolan altyapıda radikal değişiklikler gerektirmeden sisteme uyum sağlayabilir. Ayrıca Optik disk ürünleri, MXF teknolojisine sahip diğer ürünler ile uyumludur. Bilindiği gibi, MXF teknolojisi audio/video bilgilerinin konvansiyonel dosyalar olarak IP network’ü üzerinden ofis içi veya ofis dışı transferini sağlar. XDCAM Ürün Ailesi XDCAM ailesinde iki adet yüksek performanslı kamera ve VTR benzeri kontrolü olan ama aynı zamanda Optik Disk teknolojisinin tüm avantajlarını da kullanabilen 3 farklı tip VTR mevcuttur. Kameralardan PDW-510P modeli sadece DVCAM (25Mb/s) kayıt yaparken, diğeri PDW-530P hem DVCAM hem de IMX (50Mb/s) kayıt yapabilmekte. PDW1500 ve PDW-3000 studyo tipi VTR’lerdir. PDW-3000’de assemble –insert edit yapılabilmekte ve Analog Component Interface mevcuttur. Son olarak saha kullanımı için PDW-V1 ailenin tek portatif VTR’sidir.

ÜRÜNLER

Optik Disk Teknolojisi Hakkında Merak Ettikleriniz Optik disk kaseti ortadan kaldıracak mı? Hayır. Optik disk önümüzdeki yıllarda kaset ile beraber kullanılacak. Kasedin yerine geçmeyecek ama, DVCAM ve MPEG IMX kayıtta kasedi destekleyecek. Hangi uygulamalar için düşünüldü? Haber toplama, Prodüksiyon, Post-Prodüksiyon gibi tüm uygulamalar için kullanılabilir. Optik Disk ile tüketiciye yönelik Blu-Ray formatı arasında nasıl bir ilişki var? Her ikisi de 12 cm optik diskler ve mavi lazer teknolojisi kullanarak okur ve kaydeder. Ancak profesyonel optik disk, çok daha hızlı transfer, Profesyonel MPEG IMX ve DVCAM formatlarının kullanımı ve profesyonel seviyede güvenirlilik ile Blu-Ray’den oldukça farklıdır. DVD ile farkı nedir? Çok daha fazla kapasite (23 Gb’a karşılık 4.7 Gb) ve çok daha hızlı veri transferi. Ne tip Metadata’ları kullanabilirler? Proxy Audio/Video, EDL, Script gibi çeşitli

Metadata’ları kullanabilirler. Proxy Video nedir? MPEG4 formatında Optik Disk’e yüksek çözünürlüklü DVCAM veya MPEG IMX içerikli aynı anda kaydedilen düşük çüzünürlüklü Audio ve Video içeriğidir. Optik diskin depolama ömrü nekadardır? 20 C oda ısısı ve %40 nem oranı koşulları altında 30 yıldan fazladır. Diskin durumununun uygun olmadığını nasıl öğrenilebilir? SONY’nin optik ürünleri, optik diskin hata oranını sürekli kontrol eder ve belli bir seviyeyi aşınca uyarı verir. Optik diskte silinmeye karşı bir koruma var mı? Evet, üzerinde ve silmeye karşı koruma vardır. Tüketiciye yönelik diskler ile profesyonel diskler arasında ne fark var? Profesyonel diske yazma hızı 72 Mbps iken diğerinde 36 Mbps’dır. Bunun nedeni kayıt katmanı üzerinde farklı bir kimyasal kulla-

nılmasıdır. Profesyonel diskte, çift optik kafa için iki kat daha büyük “shutter” vardır. Bu yüzden profesyonel ürünlerde tüketiciye özel disk kullanamazsınız. Optik disk için formatlama gerekli mi? Yeni disklerde dosya sisteminin oluşturulması için gereklidir. Fakat bu işlem, bir kamerayı veya VTR’yi ayarlama esnasında, çok kısa bir sürede yapılır ve kullanıcı bunun farkında olmaz. Aynı disk üzerine hem DVCAM hem MPEG IMX formatları yazılabilir mi? Evet, bu mümkündür. Yazma ve hızı ve okuma hızı aynı mıdır? Profesyonel ürünlerde yazma hızı 72Mbps’dır. Fakat okuma hzıı 85 Mbps olabilir. Bu durumda 170Mbps (85x2) çift kafalı ürünler için maksimum okuma hızıdır. XDCAM ürünlerinde Garanti süresi ne kadardır? Garanti Süresi 7 senedir.

Kramer’den Yenilikler Kramer Pip-500 Yüksek performanslı bir prosesör olup, 5 farklı sinyali aynı ekranda gösterebilir. Giriş ve çıkışları Composite, SVideo veya Component olabilir. Menü ayarı ile resimlerin konum ve boyutlarını seçebilirsiniz. Cihaz ayrıca quad (dörtlü) gösterim formatı da verebilir. Cihazda yüksek kalite için 10 bit A/D D/A çevrim yapılmaktadır. Her resim için text yazılabildiği gibi, resimlere sınırda eklenebilir. Değişik formatlar aynı anda kullanılabilir. Mesela PAL Composite bir sinyal ve S-Video NTSC bir sinyal aynı anda kullanılıp, Component bir çıkış alınabilir.

PIP-500’ün kontrolü, ön panel düğmeleri ve kullanıcı dostu LCD ekran ile, veya RS-232 bağlantısı ile bilgisayardan yapılmaktadır. Cihazda ayrıca hareket dedektörü ile resimlerden birinde hareketi algılayıp alarm verme özelliği de mevcut. 19” standartlarında ve 2U yüksekliğinde olan PIP-500, kaynak izleme, tek ekranda video konferans, up-link odaları ve güvenlik uygulamaları gibi alanlarda kullanılabilir.

Kramer SP-11D

Broadcast kalitede ve kendi alanında eşi bulunmayan bir prosesördür. Yalnızca prosesör olarak değil, aynı zamanda TBC, format çevirici ve standart dönüştürücü olarak da kullanılabilir. Composite, S-Video, Component ve SDI sinyalleri kabul edip, aynı anda tüm formatlara çıkış verebilir. Çıkış sinyali istenilen standartta (PAL, NTSC vs) verilebilir ve harici bir referansa kitlenebilir (genlock). Aynı zamanda gerçek TBC olarak kullanılabilir. 10 bit dijital işleme ile yüksek düzeyde video kalitesi sağlar. Ön paneldeki düğmeler ile 7-segmanlı ekranı ile kontrol edilebilceği gibi, RS-232 ile bilgisayar kontrolü de kullanılabilir. 15 adet kaybolmayan (nonvolatile ) hafıza yeri ile makina ayarları kaydedilebilir. Prosesör özelliğinde ile kontrast, parlaklık, keskinlik ayarları ve RGB veya YUV olarak tam renk kontrolü vardır. Video gecikme, bağımsız yatay ve dikey Sync ve Subcarrier ayarlanabilir. Ekran bölücü özelliği ile, çıkış monitöründe “öncesi-sonrası” karşılaştırılma imkanı vardır.

PIP-500, beş farklı görüntüyü aynı ekranda verirken SP-11D TBC ve standart converter özellikli video prosesördür.

Kramer Üretici Firma

Kramer

Yetkili Satıcı

AVKOM Fiyatı Sorunuz

0 212 320 97 77 www.avkom.com

ıdeo

raph

ÜRÜNLER

ADVC 100 ADVC 100 ile Analog-Dijital çift yönlü çevirim oldukça kolay hale geliyor

ijital Video (DV) kurgu sistemleri son yıllarda önem kazanması, kurgu yazılımları, DV kameralar ve DV adaptörlerin satışında inanılmaz bir patlama yaşanmasına sebep oldu. Fakat hala çok büyük bir kitle analog video kameralara sahip ve pek çok DV kamera sahipleri, videolarını DV kameralarından PC’lerine aktardıkları görüntüleri VHS teyplere kaydetmekte. Peki bu kullanıcılar analog videolarını PC ortamında kurgulamak için ne yapmalı? İşte bu noktada Canopus’un ADVC-100 Converter’ı imdada yetişiyor. ADVC-100 hem analogtan

Analogdan dijitale çift yönlü çevirici

Dijital’e, hem de dijitalden analoga çevrim özelliğine sahip. Oldukça küçük ve kullanımı çok rahat. Üzerinde bulunan DIP anahtarları sayesinde de manual olarak ayarlama yapılabiliyor. Ünitenin hemen üzerinde bulunan gümüş renkli buton sayesinde ise analog mu yoksa dijital mi çevrim yapılacağı seçiliyor. Bunun yanında bu butona uzun süre basıldığında pek çok editörün ihtiyaç duyabileceği Color Bar çıkışı verebiliyor. Canopus’un kalitesi tartışılmaz Codec Chip’ini üzerinde barındıran ADVC100 VHS, Video 8, S-VHS ve Betacam aygıtlardan alınan analog video görüntüleri, sadece Firewire girişe sahip bir PC ortamına aktarıp, kurgulandıktan sonra tekrar bu cihazlara aktarılmasını sağlayan mükemmel bir cihazdır. Bir başka özelliği ise üzerindeki hem 4Pin’lik, hem de 6-Pin’lik Firewire bağlantıları sayesinde 4-Pin – 6-Pin çevrim yapma imkanı sağlıyor. Bazı diğer cihazlarda uzun kliplerin çevrimi sırasın-

da yaşanan ses ile görüntü arasındaki senkron kaybını “Locked audio Mode” özelliği sayesinde ortadan kaldırıyor. Bu özellik Adobe Premiere, Ulead Media Studio ve Apple iMovie ve Final Cut Pro programlarını kullanan Video editörlerine büyük kolaylık sağlıyor. Cihazın bir diğer avantajı ise, DV 48 kHz/16-bit 2 kanal ses ile 32 kHz/12bit 4 kanal ses çevrim yapabilmesi. Sonuç olarak yüksek performansının yanında cazip fiyatı kalitesi kanıtlanmış Canopus teknolojisine sahip ADVC-100 Analog-Dijital çift yönlü çevrim yapacak Video editörleri için en mükemmel çözüm gibi görünüyor.

ADVC-100 Üretici Firma

Canopus

Yetkili Satıcı

COMPUTORIUM Fiyatı 380 $+KDV

0212 320 88 20 www.computorium.com

Yeni Nesil Scan Converter S

SC-120EX Canopus’un ev ve profesyonel kullanım için tasarlanmış yeni nesil Scan Converter’ıdır. Harici bir USB bağlantı kutusuyla 1600x1200 VGA ekran çözünülürlüğüne yaklaşan boyutlarda PC ekran görüntüsünü video çıkış imkanı sağlar. Windows ME, 2000 Pro, XP Home & Pro’da sorunsuz olarak çalışır. Temel Özellikler: USB üzerinden güç besleme özelliği Yüksek çözünürlükte (1600x1200’e kadar) PC/TV Scan dönüşümü PC oyun görüntüleri ya da DVD görüntülerini DV formatında kayıt imkanı Canopus’un “Track and Zoom” teknolojisini kullanan Smart Commander

22 V ı d e o G r a p h

yazılımıyla çıkış ekranını bölümler halinde alabilme Resim İşleme özellikleri: Ekran pan/zoom/bölüm seçimi kontrolü Giriş seçeneği (ekran/line in (DV/ analog)) Parlaklık/kontrast/doyma ve keskinlik ayarları Titreşim filtresi seçeneği Color Bar çıkış verebilme Donanım: Giriş Formatları: PAL ve NTSC Composite RCA çıkış (1 adet) RGB girişi (1 adet) RGB çıkışı (1 adet) Desteklenen çözünürlük: 1600x1200

Control Yazılımı (Smart Commander): Ekran alan seçim özelliği ile mouse hareketine göre çıkış ekranın yönlendirilmesi Ekran görüntülerinin ve gelen Video sinyalini Capture özelliği Analog giriş sinyali kalite ayarları, ses ayarları, 3D Y/C ayrımı, 3D Noise Reduction ve TBC özelliği

SSC-120EX Üretici Firma

Canopus

Yetkili Satıcı

COMPUTORIUM Fiyatı 220 $+KDV

0 212 320 88 20 www.computorium.com

ÜRÜNLER

SACHTLER’den Kamera Sehpaları Sachtler ile düşüncelerinizi gerçekleştirmek çok daha kolay Dünya markası Sachtler’i her ortamda güvenle kullanabilirsiniz

ayanıklı ve kaliteli ürünleri ile bir dünya markası olan Sachtler, şimdi Türkiye’de yeni bir kan ile temsil ediliyor. Sachtler’in kamera destek ve ışıklandırma sistemleri olarak iki ana grupta üretimi vardır. Kamera destek grubu içinde 2 kg’dan 90 kg a kadar her türlü kafa, tripod, monopod, pedestal sistem ve aksesuarları, kamera dengeleme ve Crane sistemleri mevcuttur. Işıklandırma grubu içinde ise tepe ışığı, portatif ışık setleri, soğuk ve sıcak ışıklar, konstruksiyon için gerekli aparat ve bağlantı malzemeleri gibi değişik ürünler mevcuttur. Video 15 Plus Gelişen teknoloji ve yenilenen pazar şartlarına göre üretimini yönlen-

diren Sachtler, son olarak Video DV 15 olarak bilinen ürününü, Video 15 PLUS olarak yeniledi. Bu yenileme ile daha önce 5 kademe olan hidrolik frenleme adımları, 7 kademeye çıkarıldı. +90/ -75 derece tilt yapabilme, Sandwich Touch&Go sistemi ile kolay bağlanabilme, Video15 Plus’ın diğer özelikleri arasındadır. Çantası dahil set olarak 8-9 kg arası bir ağırlığı olan Video 15 PLUS ile, 7-15 kg arası kameralarda hiç sorunsuz çalışılabilir. Böylece kameraman sadece kendi işine konsantre olurken, performansını en üst dereceye çıkarır. Video DV 1 Teknolojinin gelişmesi ile artık profesyonel kameralar dahi en fazla 2 kg olabiliyor. Bu yeni durum, profesyonellerin de dusuk kapasiteli sehpalara olan ihtiyacını ortaya çıkardı. Ağırlığı 2 kg kadar olan DV kamaralar için üretilen yeni DV 1 daha once bu konuda ürünü bulunmayan Sachtler için önem verdiği bir pazar olacaktır.

Sachtler CamCrane DV

Sachtler Video 18 Plus Fluidhead

Çift kademeli veya ekonomik tek kademeli tripod versiyonu ile 2 değişik sistem olarak satışa sunulan DV 1, simdiden bir çok yerde tercih edilmeye başlandı bile.

Sachtler’in çeşitli tripod ürünleri

Kamera Sehpaları Üretici Firma

SACHTLER

Çözüm Ortağı

AVKOM Fiyatı Sorunuz

0 212 320 97 77 www.avkom.com

ıdeo

raph

ÜRÜNLER

Dorcoteks Video Depolama Çözümleri

UltraStor 2080’in Dorcoteks ürünleri arasında yer alan Velocity ve VelocityQ sistemleri ile tam uyumluluğu tespit edilmiştir

UltraStor 2080 Üretici Firma

Enhance Tech

Yetkili Satıcı

DORCOTEKS Fiyatı Sorunuz

0 312 447 77 05 www.dorcoteks.com.tr

24 V ı d e o G r a p h

ltraStor Serisi, Enhance Tech firmasının ödüllü ürün ailesidir. UltraStor Serisi değişik kullanıcı profillerine hitap eden 3 ana modelden oluşmaktadır. RS2080 ve RS3120 modelleri barındırdıkları PowerPC 750 işlemcisi ile hız sınırlarını zorlamakta, RS3160 modeli ise özellikle arşiv sistemlerinde ihtiyaç duyulan yüksek kapasite ihtiyacını karşlamaktadır. RS 2080 ile erişilen 210 MB/s üzerindeki hız, günümüzdeki sistemlerin ihtiyaçlarının bile üzerindedir. Teorik olarak bu hız gerçek zamanlı 10 adet sıkıştırmasız (YUV 20MB/s) video kanalını oynatmaya yeterlidir. RS 3160 ile de 3U’luk bir alana 4TB ve üzeri kapasite sığdırmak mümkün olmaktadır. Bu, yayın kalitesinde (6Mb MPEG2) 1500 saate yakın on-line video ve ses demektir. UltraStor’un tüm modelleri donanımsal olarak RAID 0, 1, 3 ve 5 desteği vermektedir. Bu sayede yüksek hızlarda çalışırken aynı zamanda da verileriniz -donanım arızasında bilekorunmaktadır. Modeller PC, Mac ve diğer sistemlerle %100 uyumludur. Bunun sebebi işletim sisteminin cihazı tek bir SCSI HDD olarak tanımasıdır. Cihaz bir (Dual Channel modellerde iki) adet SCSI ID kullanmaktadır. Hot Swap yapıları sayesinde sistemler 24 saat aralıksız çalışabilir. Sistem çalışır durumdayken disk, fanlar yada güç kaynakları sökülüp takılabilir. Daha yüksek kapasite gerektiren profesyonel uygulamalar ve sunucu çözümlerinde

ürünler kolayca bir arada kullanılabilmekte ve sadece tek bir sunucuda dahi yüzlerce Terabyte’lık depolama kapasitesine ulaşılabilmektedir. LEITCH / DPS tarafından yapılan testlerde DPS VelocityQ ile gerçek zamanlı olarak 4 kanal sıkıştırmasız (uncompressed-20MB/s) Video’yu sorunsuz olarak oynatabilen UltraStor 2080’in Dorcoteks ürünleri arasında yer alan Velocity ve VelocityQ sistemleri ile tam uyumluluğu tespit edilmiştir. Sistem ayrıca video disk olarak sisteme bağlı diskleri kullanan ve Dorcoteks’ten satın alabileceğiniz Canopus ürünleri ve de Windows yada Mac tabanlı diğer video kurgu sistemleri ile kullanılabilmektedir.

UltraStor 2080

Sistem Özellikleri 64 bit 400 MHz PowerPC işlemci 128MB - 1GB cache bellek RAID 0,1 (0+1), 3, 5 donanımsal destek 210+ MB/s rekor data transfer oranı U160 SCSI, 1 Gb Fibre ve 2 Gb Optik Fibre bağlantı arabirim seçenekleri Tüm arabirimlerde çift kanal denetleyici 2U genişliğinde Rack-mount yapı 8 sürücü kapasitesi Hot-swap sürücü kullanımı 960 GB, 1.28 TB, 1.6 TB ve 2 TB kapasite seçenekleri

ÜRÜNLER

Jade Yellow Jade Yellow; daha üst seviyelerde görüntü kalitesini arzulayanlar için, opsiyonel SDI çıkışı ile çözüm üretmektedir gereken Backround, Opasity, Softness, Edge gibi özellikleri ile Jade Yellow’da, KJ’ye çalışma anında da giriş ve çıkış efektleri, key frame verilebilir ve giriş çıkış hızları ayarlanabilir.

KJ hazırlama ekranı

rta seviye profesyonel KJ sistemleri arasında yer alan Jade Yellow, üzerinde bulundurduğu Composite, S-VHS ve Component giriş ve çıkışa sahiptir. Daha üst seviyelerde görüntü kalitesini arzulayanlar için, opsiyonel SDI çıkışı ile çözüm üretmektedir. Computorium tarafından üretilen, key out çıkışı ve Black Burst girişine de sahip olan Jade Yellow ile, 256 seviye transparanlığa sahip olan 16 milyon renk çalışabilirsiniz. Özellikle yerel TV’lerde kullanılan Amiga ve Genlock’lara, seneler önce üretimden kalktığı için destek verilememekte ve devrini tamamlamış olmaktadır. Hem logo jeneratörü, hem de aynı anda multilayer KJ olarak kullanabileceğiniz Jade Yellow, bölgesinde en çok izlenen TV olmak isteyen kanallara önerilebilir. Animasyonlu tga, bmp, jpg, jpeg gibi formatları destekleyen Jade Yellow, sequence dizisi halindeki animasyonlu logo ve KJ’leri başarıyla oynatabilmekte ve yüksek kalitede görüntü sağlamaktadır. Yayın anında logonuz ekranda dururken, aynı anda birkaç kanal alt yazı geçebilir ve bu yazılarda değişiklik yapabilirsiniz. Gerektiğinde KJ’ye bir zaman verebilir ve altyazıların istenilen saatte geçmesini de sağlayabilirsiniz. Bunların yanısıra her KJ’de olması

Computorium’un KJ Sistemleri arasında yer alan ve kısa zamanda ilgi gören Jade Yellow’un analog ve dijital saat seçenekleri, ekranınıza görsellik katacak ve sizi haber saatlerinde yalnız bırakmayacaktır. Kronemetre özelliği, ileri ve geri sayabilme, salise ve frame sayabilme özelliklerini de unutmamak gerekir. Link File yapısıyla, herhangi bir text dosyası üzerinden data okuyabilme özelliği, onu KJ sistemleri arasında ayrıcalıklı yapan diğer bir unsurdur. Multilayer çalışabilmesi yanında, mix özelliğiyle hangi KJ’nin üst seviyeye yerleşeceğine karar verebilir veya bunların seviyesini değiştirebilirsiniz. Kısaca Jade Yellow, yayındayken çalışmaya devam ederek yeni ekranlar üretebileceğiniz, aynı anda ekrana logo, saat, animasyon ve birkaç kanal Roll ve Crawl verebileceğiniz bir ürün.

Hem logo jeneratörü, hem de multilayer KJ olarak kullanabileceğiniz Jade Yellow, bölgesinde en çok izlenen TV kanalı olmak isteyenlere önerilebilir

Yazı özellikleri ekranı

Jade Yellow Üretici Firma

COMPUTORIUM Fiyatı 7610 $+KDV

Kampanya: 1500 $ x 6 taksit = 9000 $

0 212 320 88 20 www.computorium.com

Yazı key frame ekranı

ıdeo

raph

ÜRÜNLER

Profesyonel DVD Kaydedici B Güçlü kayıt, kodlama, kurgu ve tasarım yeteneklerini bir araya getiren BD-X200 profesyonel DVD kayıt cihazı, çeşitli menü özellikleriyle çalışmalarınızı kolaylaştırır.

BD-X200E Üretici Firma

JVC

Distribütör

NEFAN Fiyatı 4800 €+KDV

0212 288 41 39 www.nefan.com

26 V ı d e o G r a p h

D-X200, PC gereksinimi olmadan, doğrudan NLE veya analog kurgu setinize bağlanmaya hazır olarak gelir. Üzerinde barındırdığı RS422, IEEE 1394, USB ve Ethernet Port’ları ile hertürlü kullanım şekline uyumludur. BD-X200 aynı zamanda da alışık olunan VTR’ler gibi de işlev görebilme özelliğine sahip. Bir tuş ile kayda girebilir ve herhangi bir materyalinizin kopyasını DVD’ye anında çıkartabilirsiniz. Fakat özellikleri bu kadar değil. Esas etkileyici yönü DVD Authoring için sunduğu özellikler. Bölüm (Chapter) geçişleri BD-X200’de hiçbir DVD oynatıcı da görülmediği kadar yumuşaktır. Chapter’lar arasında geçiş yapılırken hiçbir ses veya görüntü beklemesi ya da hatası oluşmaz. 60 Dakikalık bir materyalin konvansiyonel DVD Authoring sistemleri ile oluşması 270 dakika alırken aynı işlem BD-X200 ile sadece 75 dakika almakta. Bu işlem sırasında BD-X200 oluşturacağınız bölümler için otomatik “Thumbnail” oluşturma özelliğine de sahip. BD-X200 DVD Authoring için kullanıldığında, hiçbir bilgisayara veya yazılıma gereksinim duymaz. Fakat bilgisayar kullanarak DVD Author yapmak isteyen kullanıcılar için de kutu içinde ayrı bir yazılım sunulmaktadır. Cihaz üzerindeki yazılım ile yapabileceğiniz tüm işlemleri bu yazılım yardımıyla bilgisayarınızdan yapabilirsiniz. Desteklenen Encoding opsiyonları aşağıdaki gibidir; Audio: Dolby AC3 (2 Kanal), LPCM, MPEG 1 Layer 2 Cihaz: 4:3 ve 16:9 formatlarını desteklemektedir. Video: VBR, 2.0Mb/s ile 9.0Mb/s arası MPEG2 IBP, Composite, Y/C veya 1394 (DV) Prodüksiyonların gereksinimi hale gelen DVD Authoring ve beraberinde müşterilerinizin DVD kopya istemeleri

JVC BD-X 200

BD-X200 sayesinden bir banta kopya çıkartmak kadar basitleştirildi. Arzu ettiğinizde BD-X200 A/B Roll veya Cut Kurgu setinize de RS422 bağlantısı aracılığı ile bağlanabilir ve aynı bir VTR gibi davranabilir. Böylece DVD’lerinizi analog kurgu setlerinizde de kullanabilirsiniz. NLE sistemlerinizde de rahatlıkla kullanabileceğiniz BD-X200, DV VTR gibi hareket ederek, yapacağınız işlere de DVD tabanlı görüntü ve seslerden de yararlanmanıza imkan tanır. Özellikle, arşivinizi kaset yerine DVD ortamına da aktarmanıza imkan tanıyan BD-X200, arşiv için oluşturacağınız DVD’lerinizi de anında analog veya NLE kurgu ortamında kullanma fırsatını da sağlamakta. Mevcut kaset tabanlı arşivlerde oluşan, bant yıpranmaları ve beraberinde gelen drop-out problemlerini yaşamadan, 10 yıl bekleme garantisi olan DVD formatını, arşivlerinizi oluşturmak için de rahatlıkla kullanabilirsiniz. Böylece geleceğe dayanıklı ve bir o kadar kullanımı kolay bir medya kullanmanın da avantajlarına sahip olacaksınız. Önemli Özellikleri Gerçek zamanlı DVD yaratımı PC gereksinimi olmaksızın hepsi bir arada çözüm Kullanıcı adı ve logo gibi ayarlanabilen özelliklerle tek seferde kolay hazırlık DVD bölümlerinin basit yaratımı NLE sistemlere uyumlu Profesyonel sıkıştırma motoru sayesinde üstün ses ve görüntü Dijital ve Analog giriş çıkışlar

ÜRÜNLER

Prezentasyonda Rahatlık ve Başarı Sağlıklı bir prezentasyon için üretilmiş olan Avervision DL doküman kamerasının size sağladığı rahatlık ile başarıyı yakalayacaksınız

üm PC, Mac ve Laptoplar ile uyumlu çalışan ve bütün fonksiyonlarına uzaktan kumandası ile ulaşabildiğiniz AverVision DL, 1024x768 çözünürlük ve üç çeşit görüntü efekti (renkli, siyah– beyaz ve negatif) ile artık tanıtımlarınıza renk katacak, farklılık getirecek. Mekanik kolu ile 16” yüksekliğe uzayabilen dijital objektif; 4x bölgesel zoom, pointer zoom, spot zoom ve bu görüntülerde yatay ve dikey hareket özellikleri ile ilgi çekiyor. 6,7 mm odak uzaklığı ile profesyonel bir performans sağlayan 1/3” CCD kalitesindeki objektif, aydınlatma lambasının desteği ile her ortamda net görüntü sağlamaktadır. 10-12 punto küçüklüğündeki yazıları algılayabilen ve freeze özelliğine sahip AverVision DL, herhangi bir software gerektirmemektedir. Composite, S–Video, RGB Video çıkışları destekleyen DL döküman kamerasının Overlay özelliği ile farklı materyalleri birleştirerek sunabilirsiniz. Uzaktan

kumandası ve ekranda menü gösterimi ile Avervision DL döküman kamerasının sunumlarınızda ve eğitimlerinizde size sağladığı rahatlık ile başarıyı yakalayacaksınız. Prezentasyon Özellikleri Pointer: Laser pointer gibidir. Sunumu izleyenlerin dikkatini ekrandaki anahtar noktalara çekmek için kullanılır. Spylight: Ekranda dikkat çekmek istediğiniz yerlerin dışında kalan yerlerin ışığını azaltarak ilgiyi göstermek istediğiniz yere toplayabilme imkanı verir. Spot: Göstermek istemediğiniz yerleri karartabilir ve göstermek istediğiniz yerleri renkli bir çerçeve içine alabilirsiniz. Zoom Özellikleri Alan Zoom: Ekranı 9 parçaya bölebilir ve bu parçalardan her birine istediğiniz anda zoom yapabilirsiniz. Pointer Zoom: Ekranda istediğiniz bir yere nokta zoomu yapabilirsiniz. Spot Zoom: Ekranda sadece ışıklandırılan kısmı zoom yapabilme özelliğine sahipsiniz.

Avervision DL Üretici Firma

AverMedia

Yetkili Satıcı

COMPUTORIUM Fiyatı 640 $+KDV

0212 320 88 20 www.computorium.com

AverFotoPlay D

show özelliği ile hepsini peş peşe gösterebilirsiniz.

Dijital fotoğraf makinenizdeki flash kartınızı çıkarıp, AverFotoPlay’e takıyorsunuz ve cihazın çıkışını TV’nize bağlıyorsunuz. Çektiğiniz fotoğrafları sıralı bir şekilde, veya hepsini aynı ekranda olmak üzere izleyebilir, slide

2400x1800 çözünürlüğü destekleyen bu ürün, tak-kullan özelliğine sahiptir ve yazılım gerektirmez. CompactFlash Type I/II ve SmartMedia kartları kabul eden AverFotoPlay, Composite ve S–Video çıkışlarını destekler. 2x dijital zoom ve zoom’da yatay – dikey hareket imkanı sunan AverFotoPlay, tüm fonksiyonları içeren uzaktan kumandası ile size rahat bir kullanım imkanı sunuyor.

ijital fotoğraf makinenizle çektiğiniz görüntüleri, makinenin kendi LCD ekranında seyredebilir, baskı yaptırabilir ya da bilgisayarınıza aktarıp oradan izleyebilirsiniz. AverMedia’nın AverFotoPlay ismini verdiği ürünü size daha pratik bir çözüm sunuyor.

AverFotoPlay Üretici Firma

AverMedia

Distribütör

COMPUTORIUM Fiyatı 90 $+KDV

0212 320 88 20 www.computorium.com

ıdeo

raph

TIPS & TRICKS

Film, Video ve Medya Ali DERELİ

Mimar-Restoratör CG Supervisor-TECHNOSYS

Film çekimleri başlangıçtaki zor süreçleri atlatınca sinema salonlarından evlere taşındı

ski çağlardan beri insanlar resimle iletişim kurma konusunda sınırları zorlamışlardır. Bunu yaparken bazen tek bir resim, bazen de birden çok resimden oluşan bir dizi kullanmışlardır. Ancak genellikle mağara duvarlarında kalan bu ilk denemeler ne yazık ki fazla yayılmamıştır. Medeniyetin ilerlemesi ile birlikte ki bunun sebebi ağırlıkla yerleşik yaşama geçiştir, insanların ihtiyaçları basit olayları anlatma çabasından öteye gitmeye başladı. Örneğin bir kralın tahta çıkışı, ya da bir savaşla ilgili anlaşmalar bir şekilde başka topluluklara ve geleceğe aktarılmalıydı. Böylece resimler zaman içinde ilk yazıyı oluşturdu. Baştaki tek bir resim, sonraları resim gruplarına ve son olarak da yazı olarak kullanılmaya başlanınca, resim gruplarından oluşan sayfalara dönüştü. Yazının bu günkü halini alması resimlerin önemini azaltmadı. Zaman zaman dini etkiler devreye girse de, resim çeşitli şekillerde varlığını sürdürdü.

28 V ı d e o G r a p h

Resimlerin birbiri arkasına gelerek hareket etmesiyle, farklı bir görsel algılama oluştuğunun farkına varılması, her ne kadar M.Ö. 1000 yıllara kadar uzansa da, bugünkü anlamda “film” kavramını oluşturmak için yeterli değildi. Bir başka yaklaşıma ihtiyaç vardı. Bu, bizim coğrafyamızdan çıktığını bildiğimiz “gölge oyunu”dur. İlk örnekleri M.Ö. 3000’lere dayandırılan bir eğlence ya da anlatım şekli. Geç örneklerinde, başlı başına bir senaryosu ve kahramaları olan “Karagöz ve Hacivat” gibi, bugünkü sinemanın

temel öğelerine rastlanır. Artık yarı şeffaf resimler bir çubuk yardımı ile canlanabiliyordu. Bunun sunulmasında ise temel öğe ışıktı. Işık ve resimlerin buluşması, farklı sunum şekillerini ortaya çıkardı. İlk örneklerinden biri 1437 yılında “Leon Battista Alberti” tarafından yapılmış bir kutudur. Önündeki bir göz deliğinden bakıldığında, arka tarafa konulan yarı saydam çizimler görülebiliyordu. Bunun biraz gelişmişi 1671 yılında “Athanasius Kircher”’in “Magic Lantern”‘inidir. Bu örnek ilk projeksiyon makinası olarak sayılabilir. Bu sistem sayesinde görüntüler daha fazla insana ve daha rahat bir şekilde ulaştırılmaya başlandı.

Magic Lantern

1800’lü yıllar, önce “fotoğraf”’ın bulunmasına, sonra ise bunun hareketli olarak kullanılmasına sahne oldu. “Eadweard Muybridge” ya da “hareketli görüntülerin babası” 1887’de 667 resimden oluşan ilk filmi hazırladı. Konusu “Daisy” isimli bir attı. Kullandığı alet ise, elle çalışan bir kutu içinde hareket eden bir mekanizma

TIPS & TRICKS

Spiral film diski

ile, o gün için oldukça düşük pozlama sürelerine sahip ardı ardına eklenmiş filmlerdi. Esnek olmayan bu yapı kolay bir çekim olanağı sağlamasa da yeni bir kapı açmıştı. Gerçi daha önce geliştirilen ve hareketli görüntüleri yansıtmaya yarayan “yaşamın dişlisi” yada “zoopraxiscope” isimli aletin patenti, 1867 yılında “William Lincoln” tarafından alınmıştı. Ancak bununla sunulabilecek görseller pekde fazla değildi. Ancak modern sinema için bir basamak olmuştu. Bunu takip eden yıllarda, önce “Thomas Edison” bu ilginç buluşla ilgilendi ve daha esnek çözümler geliştirdi. “Kinetoscope” isimli buluş, adını yunanca “kineto” yani “hareket” ve “scopos” yani “izlemek” kelimelerinden aldı. “Louis Lumiere” ilk kamerayı 1895’te yaptığında artık yeni bir çağ başlamıştı. Lumiere’in ikinci çözümü portable kamera, film işleme birimi ve projektördü. Adı ise

Zoopraxiscope

Cinematographe’dı. Lumiere kardeşler ilk film projelerini 1891’de Edison’un geliştirdiği Kinetoscope ile yapacaktı. En önemli sorunlardan birisi, gerekli ve yeterli özellikte ham film bulabilmekti. 1889’da ilk ticari “roll film” “George Eastman”’ın kurucusu olduğu “Eastman Kodak Motion Picture Film” tarafından piyasaya sürüldü. 1891’de Edison tarafından hazırlanan kamera ile iyi bir ikili oluşturdu. Auguste ve Louis Lumiere kardeşler ise 1904’te ilk ticari renkli filmi çıkardılar. Ancak gerçek anlamda kullanılması için daha yıllar vardı. 1889’da Edison tarafından kullanılan ilk film formatı 35mm idi. 18x24mm ebatlarındaki bu film, yanlarında 4’er adet delik bulunan film karelerinin ard arda dizilmesiyle oluşmuştu. Lumiere’inkinde farklı olarak karelerin kenarında 1’er delik vardı. Bu delikler mekanizma içinde film rulosunun hareketini sağlıyordu. 1920’lerde ses için karelerin yan tarafında bir alan bırakılmaya başlandı. 3⁄4inç x 1inç oranlarını korumak için bu sefer kareler arasındaki bant kalınlaştı. Bu oran aslında teknik olarak bir gereklilikten

“Imax” projeksiyon alanında getirdiği yenilikler ile bir dönüm noktasıdır dolayı değildir. “Golden cut” ya da “altın kesim” denilen ve temelde antik dönemlere dayanan, bir mükemmellik ve ergonomi arayışının matematiksel karşılığıdır. Bu sebeple 1900’lerde kullanılan ve günümüzde de karşılığı olan başka formatlar da vardır (70mm gibi). Bazı 35mm filmlerde yanlarda bulunan delikler 4 yerine 2 ya da 3’tür. “Techniscope” adı verilen bu teknik “widescreen” için düşünülmüştü. Aslında temelde ses izi için bırakılan alan yüzünden 3⁄4 oranı korunarak küçültülen ana bölüm, beraberinde kareler arasında kalın bantlar oluşmasına yol açmıştı. Gösterim sırasında görüntünün alt ve üstünde koyuluklar oluşuyordu. Bunu çözmek için alt ve üste bir

miktar alan siyah bırakılmaya başlandı. Bu sayede geniş ekran gösterimler başladı. Bu basit sorun ve onu gidermek için kullanılan yöntem sonraları benimsenip özellikle kullanılmaya başlandı. Başlangıçta film formatları; 35mm=1.378”, 17.5mm=0.689”, 16mm=0.63”, 9.5mm=0.374”, 8mm=0.315” boyutlarında idi. Günümüzde ise bunlardan 16 mm, 35 mm ve 70 mm ile bunların türevleri kalmıştır. Teknolojik gelişimler ile “süper 35 mm” ve “süper 16 mm” gibi görüntü alanı ve detayı arttırıcı formatlarda oluşmuştur. Devam Edecek

35 mm’lik filmler

ıdeo

raph

TIPS & TRICKS

Velocity’nin Doktoru Olabilirsiniz... lüm

III

Bö

Yeni bir “Velocity Doktoru” köşesinde daha sizlerle beraberiz. Bu bölümümüzde sizlere Velocity’nizle ilgili daha teknik bilgiler vermeye çalışacağız.

Velocity’de Diskimin kaç saat görüntü alabileceğini nasıl hesaplayabilirim? Kayıt kalitesi karşılaştırma tablosu aşağıda verilmiştir. Zaman

Kapladığı Alan

1 Saniye

5 MB

1 Dakika

300 mb

1 Saat

18 GB

2 Saat

36 GB

4 Saat

73 GB

8 Saat

146 GB

Not: Kayıt Kalitesi 5 mb/sn baz alınmıştır.

Velocity’ de görüntü veya resimlerin zoom şeklinde (görüntü taşmış bir şekilde) yada ufak göstermesinin sebebi ne olabilir? Bu sorunun cevabı görüntü veya resim dosyalarının 720 x 576 pixel ölçülerine sahip olmadığından dolayı resim veya görüntü dosyalarında bu pixel boyutunun üstünde ise zoomlu bir şekilde, altında ise ufak gösterir. Görüntünün pixel boyutunu Velocity’de görebilmek için Galery’de resmin veya görüntünün üzerini sağ tuş tıklayarak özelliklerinden görebiliriz.

28 V ı d e o G r a p h 30

Dual monitör bir sistemde Velocity kullanıyorum. Fakat yapmış olduğum Mpeg vb. dosyaları Media Player’da çalıştırdığım zaman sağ monitörde görüntüyü göremiyorum nedeni ne olabilir? Çift monitörlü sistemlerde sağ monitörün overlay desteği sol monitöre oranla daha zayıftır. Bundan dolayı yüksek çözünürlüklerde çalıştırılırken sağ monitörde Media Player

Kullanılan PCI slotun DMA yetersizliği varsa seste problemler olabilir vb. programlar çalıştırıldığı zaman oynatılan video görülememektedir. Çözümü ise çözünürlüğün düşürülmesidir. Velocity’de ses patlamaları ve ses bozuklluklarının sebebi ne olabilir? Kullanmış olduğunuz PCI slotun DMA yetersizliği varsa seste çatlama ve bozulma problemleri yaşanabilir. Bu sorunun çözümü ise öncelikle kul-

lanmış olduğunuz anakartın Velocity kartınızla uyumlu bir donanım olup olmadığını tespit etmeniz gerekir. (Uyumlu anakartların listesini http:// www2.leitch.com/custserv/doclib.nsf/ SearchSV linkinden arama kısmına ‘Velocity motherboard’ yazarak ulaşabilirsiniz.) Eğer anakartınız ile ilgili bir uyum sorununuz yoksa; bilgisayarın bios ayarından Advanced Setup Menüsüne -> Advanced Setup Menüsünden -> Chipset Feature Seçeneğine -> Chipset Feature Seçeneğinden Deleyed Transaction seçeneği enable olacak şekilde ayarlanır, aynı menüde Delayed Transaction Discard Timer seçeneği ayarıda 128 PCI Clock olacak şekilde ayarlanır. Velocity’de DV efekt veriyorum belli bir süreden sonra efektim kayboluyor sebep ne olabilir? Dv efektlerinizin belli bir süre sonra yaptığınız projenizde görememenizin sebebi DV efekti verdiğiniz görüntünüzün isminde türkçe karakterler kullanılmasıdır.

TIPS & TRICKS

Kullanılan DV efektleri gözüksebile Türkçe karakter ile kullanılan görüntülerde Time Line Database üzerinden görüntü ismini algılayamadığından dolayı DV efektlerinde bozulmalara sebep olabiliyor. Velocity programı açıldığı zaman sistem hata raporu çıkıyor ve Velocity programım kapanıyor bunun sebebi ne olabilir? Tecrübelerimize dayanarak bu sorunun genellikle virüs hatası olduğunu söyleyebiliriz. Virüsler temizlendikten sonra Velocity’i çalıştırabilirsiniz. Velocity 8.2 kullanıcsıyım. Video efektlerinin altında Audio efektlerinin olduğu menüden efektelere giriyorum, fakat dört tane efekt çıkıyor ve bunlarda sağlıklı bir şekilde çalışmıyor? Velocity audio efektleri sistem de bulunan directx efekterini kullanır. Sisteminizde directx ses efektleri yüklü olmadığı için Audio efektlerde, efektlere giremezsiniz. Çözüm olarakta directx efektleri kullanan bir ses yazılımı yüklediğinizde sorununuz kalmayacaktır. Velocity 8.2 kullacısıyım. Ses dosyası işlerken, ses seviyelerini devamlı değiştirmem gerekiyor. Bu işlemi sesi okuma esnasında yapmam mümkün mü?

Yalnız Vu-metre’nin sağ alt kısmında bulunan işaretin şekilde görüldüğü gibi seçili olması gerekmektedir. Velocity’de görüntüye Auto Fade veriyorum. Daha sonra aynı görüntüye Video effect vermek istediğimde sistem bir mesaj veriyor. Auto fade efektlerini kaldırıyor. Sebebi ne olabilir? Auto Fade efektlerini uyguladığınızda sistem DVE kanalını kullanır. Aynı zamanda Video efektlerde uygulamak istersek sistem Auto Fade efektlerini kaldırmak zorundadır. Fakat istersek Fade efektlerini Video efektlerdende uygulama imkanımız vardır. Bunun için DVE efektlere giriniz. Buradan “Transparancy” efektlerini seçin. “Preset” butonundan “Fade in Fade

Auto Fade efektini uyguladığınızda Velocity DVE kanalını kullanır

Daha sonra ses dosyasını okuma esnasında Audio kanalının Vu-metre’si üzerinden ayarlama imkanınız olacaktır.

Time Line’nın sol alt köşesinde Timeline Information seçeneği bulunmaktadır (00:17:28:05 şeklinde). Timeline Information seçeneği tıklanılarak Timeline Dulation kısmını istediğimiz süreye göre ayarlayıp Set As Default seçeneğini işaretledikten sonra bütün Time Line uzunluklarını bu şekilde olmasını sağlayabiliriz.

Out” seçtiğinizde sistem Fade efektlerini uygular. İstersek Key Frame’lerle oynayıp geçiş süresini ayarlayabilirsiniz. Sisteme tek parça olarak bir klip kaydettim. Fakat bu klibi kullanırken her seferinde editlemesi gerekiyor. Bunun kolay yöntemi var mıdır? Evet böyle bir yöntem vardır. Klibinizin üzerine galeri üzerindeyken çift tıklayın. Klibiniz trim penceresine taşınacaktır. Burada klibi oynatın. Klib oynarken içerisinde sol tarafta bulunan (index point.) “index” işaretleyici ile işaret anahtarı koyun. Daha sonra “split” butonu ile kullanmış olduğunuz klibi galeride sub klipler olarak parçalayabilirsiniz.

Evet mümkün. Öncelikle Vu-metre’nizin üzerinde sağ tıklayın. Karşınıza gelen menüden “VU Meter Options” kısmında bulunan işaret kutularında işlemek istediğimiz Audio kanallarını seçiniz.

Velocity’de yapmış olduğum projemin Time Line yeri sona kadar geldi ve uzatmakta zorluk çekiyorum kısa yoldan Time Line nasıl uzatabilirim?

Velocity’de SDI kartının çıkışından görüntü alıyorum fakat ses alamıyorum. Sebebi ne olabilir? SDI kartının çıkışından ses alabilmeniz için File menüsünden Preferences – General Settings – Audio Setings – Digital Audio Output – Mode – Enable SDI seçilerek SDI kartımızdan ses çıkışı alabiliriz. Bilgisayarımı açtığım zaman Velocity’de SDI kartımı göremiyorum. Sebebi ne olabilir? Sistem ilk açıldığında kısa bir süre sonra Velocity çalıştırılırsa SDI kartınız onda faaliyete geçmediğinden dolayı Velocity SDI opsiyonunu görmemektedir. Çözümü ise programın tekrar kapatılarak açılmasıdır. Animasyon yapmak için alfalı tga sequence dosyalarım var. Bu dosyaları Velocity’nin içine import ettiğimde alfa kanalını göremiyorum. Sebebi ne olabilir? Alfa kanallı dosyaları Velocity’nin içine import ederken, Import Settings’te bulunan alfa seçeneğinin işaretlenmesi gerekmektedir.

ıdeo

raph

TIPS & TRICKS

Shadow DV Yellow’da Kablo Bağlantıları

Setinizde problem varsa, bu problemi çözmeye kablo bağlantılarını kontrol ederek başlayabilirsiniz

ergün onlarca problemle karşılaşırız. O kadar yoğunluk arasında bu problemleri çözmek için saatlerimizi harcar, strese gireriz. Sonunda çözemez ve birilerinden yardım isteriz. Biz de sizlere sorunlarınızın çözümüne rehber olacağını düşündüğümüz bu yazıyı hazırladık. Shadow DV Yellow Montaj Setinizdeki analog ve DV video bağlantılarını, isterseniz arka panelden (rear panel), isterseniz ön panelden (StormBay) yapabilirsiniz. DV Bağlantı Kameranızın veya DV deckinizin DV çıkışına DV kablonun bir ucunu,

DV Storm2 Pro component çıkış modülü

DV Storm2 Pro

32 V ı d e o G r a p h

Stormbay’in DV girişine diğer ucunu takarak bağlantıyı sağlayabilirsiniz. Bu bağlantı ile hem giriş, hem de çıkışları sağlamış olursunuz. Eğer çalışırken, aynı anda hem Windows’ta hem de Edius veya Adobe’da çıkan sesi duymak istiyorsanız; DVStorm2 Pro Kartı üzerindeki Audio Out çıkışını, Ses kartı üzerindeki Line In girişine bağlantı yapabilir ve Ses kartı üzerindeki Audio Out’dan da hoparlöre girebilirsiniz. Kamera veya Deckten Analog Bağlantı Kamera veya Deckiniz’in bağlantı türüne göre, ön panelden bağlantıyı aşağıdaki şekillerde yapabilirsiniz. Ön panelden bağlantı yapabilmek için Capture seçeneğindeki DV StromRT Stormbay seçeneğini seçerek görüntülerinizi ön panelden capture edebilirsiniz.

StormBay

yıp, kamera veya VTR’nizin Composite çıkışından şekilde görüldüğü gibi bir bağlantı yapabiliriz. A/V Jack ile Bağlantı Kamera veya VTR ile Stormbay arasında A/V jack kablo ile bağlantıyı aşağıdaki şekilde yapabilirsiniz, Kamera veya VTR’niz için doğru A/V kablosunu kullandığınızdan emin olunuz, örneğin ses için Y-Kablosu kullanırsanız çalışmayacaktır.

S-Video Yolu ile Bağlantı Composite bağlantıdan daha kaliteli sonuçlar elde edersiniz. S-Video ile bağlantı yapmak için menüde yer alan “Capture Edit”ten S-Video seçeneğini ayarlamanız gerekmektedir.

Ses Bağlantısı Kamera veya VTR’nizin ses çıkışını StormBay ile bağlamak, kamera veya VTR’nizin hangi konnektörlere sahip olduğuna bağlıdır. RCA ile bağlantı: Stereo RCA kablolar ile StormBay’in ses giriş jackları ile kamera veya VTR’nizin ses çıkışlarını bağlayabilirsiniz.

Composite Bağlantı Kullanmış olduğunuz yazılım Edius veya Adobe Premiere olabilir. Her ikisinde de DVStormRT Stormbay seçeneğini seçerek burada Capture Edit’ten composite seçeneğini ayarla-

A/V Jack Yolu ile Bağlantı Kamera veya VTR’nizin ses çıkışını A/V kablosu yolu ile StormBay’in ses girişine bağlarsınız. Kamera veya VTRniz için doğru A/V kabloyu bağladığınızdan emin olunuz.

TIPS & TRICKS

Playout’unuzun Bilinmeyen Yönleri

Yayın esnasında oluşabilecek muhtemel sorunlara karşı önlem almak için aşağıdaki düzenlemelerin yapılması gerekmektedir

hadow MP ve MP Pro Playout Sistemleri’nizde, yayın akışı içerisinde oluşabilecek hatalara karşı hazırlıklı olmak ve yapabileceğiniz bazı ayarlamaları hatırlatmak istiyoruz.

Senkron kayması yaşıyorsanız: Oynatılan Mpeg dosyaları arasında bazı kliplerin 48 KHz, bazılarının 44.1 KHz olmasından kaynaklanmaktadır. Bunun önüne geçmek için, Playlist’te yer alan bütün dosyaların aynı KHz’de olması gerekmektedir.

Sistemde uzun bir süre donuk kare geliyorsa: Airbox içerisinde aynı playlistte MPEG1 ve MPEG2 dosyaları olabilir. Playlist’te aynı anda, aynı tür program dosyaları olması gerektiğini kesinlikle unutmayınız.

Eventlar’da kullanılan Stop Event’dan sonra, ekran siyah kareye düşüyorsa: Modüle Options içerisinde End In Black seçeneğindeki işareti kaldırmalısınız.

Klip Trim ederken, Trim ekranı Full Screen olarak gelmiyorsa: Yapacağınız ilk işlem Use Klip Trimmer seçeneğini işaretlemektir.

Airbox 3.9 versiyonunda playlist içerisindeki bir klibi silerken: “Silmek istediğinizden emin misiniz?” sorusuyla muhatap olmamak için, klibi Shift + Delete tuşuyla birlikte silmek gerekir.

Playout sisteminizde referans giriş gerekiyor ve görüntüde kayma meydana geliyorsa: Modüle Options Genlock kutucuğunu Enable etmek gerekir. Bu sizin görüntünüzü masaya kilitlemeye yarayacaktır.

Playout sisteminiz klipleri oynatmıyorsa: Shadow MP Playout sisteminde

oynatacağınız mpeg dosyaları, en fazla 10 Mbit/sec büyüklüğünde olmalıdır. Shadow MP Pro Playout sisteminde ise 50 Mbit/Sec’den büyük olmamalıdır.

Video klip üzerine logo eklemek için: Modules’ten logo kısmında ilgili decoderi seçmeniz gerekecektir. Oynatmak istediğiniz Mpeg2 klipleri, program stream halinde olmalıdır. Matrox kartlardan gelenler gibi, ses ve video bilgisi ayrı ayrı işlenen klipler için, mixer programı kullanılarak klipler program stream haline getirilmelidir. Seçilen logolar için in-out değerleri verilebilir.

Kısayol tuşlarının Disable olması için: Özellikle programın 3.9 versiyonunu kullananlar için geliştirilen bir kolaylık olarak, Settings içerisinde Disable/ misusable (critical) /shortcuts kutucuğunu işaretlemek gerekmektedir. Timer bilgileri, program minimize edildiğinde tekrar yerine gelmiyorsa veya Flicker meydana geliyorsa: Elegard Moonlight kurulmamış veya yanlış kurulmuş demektir. Bunun için programı kaldırıp tekrar kurmak ve bu arada Moonlight kurulumuna da dikkat etmek gerekir. Elegard Moonlight kurulumu Airbox 3.8 versiyonu için gereklidir. Airbox 3.9 versiyonunda elegard Moonlight otomatik olarak yüklenmektedir.

ıdeo

raph

TIPS & TRICKS

EDIUS 1 Yaşında Edius, OHCI desteğinin dışında MPEG Capture ve Edit özelliği ile Timeline üzerinden DVD Authoring imkanı sağlıyor.

HCI donanımları ile çalışabilen Editing yazılımları arasında, Adobe Premiere önemli bir yere sahip. Premiere’in Pro versiyonu çıktıktan sonra Canopus, kendi Editing yazılımı Edius’u yayınladı. Bu arada Pinnacle’ın, Premiere ile uzun süren beraberliği de “Liquid Edition” yazılımıyla sona erdi. Fakat Canopus hala Premiere ve Premiere Pro ile çalışabiliyor. Peki Edius bu çekişmede Premiere Pro ve Liquid Edition karşısında ne kadar şanslı? Edius 2.0 Versiyon ile gelen en büyük özellik OHCI desteği. Bir önceki versiyon (1.5) sadece Canopus ürünleri ile çalışabilmekteydi. Artık herhangi bir Firewire portu olan bir makinayla, bu bir laptop bile olabilir, Edius yardımıyla kurgu yapabilirsiniz. Hatta şaşırtıcı olarak Matrox RT.X100 Editing kartı üzerine yerleştirilmiş Firewire portu ile bile problemsiz olarak çalıştığı test edilmiştir. Edius, OHCI desteğinin dışında MPEG capture ve edit özelliği ile timeline üzerinden DVD Authoring imkanı sağlıyor. Edius 2.0 ile gelen en büyük özellik ise, farklı video uzantılarına sahip Videolar’ı belirli bir donanıma ihtiyaç duymadan mix edebilmesi. Eklenen MPEG Özelliği Aslında Edius’un DV Capture kapasitesi, 1.5 versiyonuna kadar OHCI destek

34 V ı d e o G r a p h

özelliği dışında pek bir değişikliğe uğramamıştı. Fakat, artık kullanıcılar in/out noktalarını Manual olarak girip, Timecode atlaması, Aspect Ratio değişikliği, Audio örnekleme oranındaki değişiklikler gibi referansları örnek alarak, Capture edilen görüntüyü bölebilme şansına sahipler. Tek geçişlik Capture kapasiteleri göz önüne alındığında Edius, Matrox Media Tools’a göre biraz daha eski moda görünebilir. Fakat DVRex-RT gibi kartlarda RS-232 portundan analog VCR Deckler’i veya Firewire portundan ise DV Deckler kontrol edilebilir. Edius’un OHCI kullanıcılarına kazandırdığı bir diğer ilgi çekici özelliği ise

Edius 2.0 Versiyon ile gelen en büyük özellik OHCI desteği. Mpeg Capture olanağı. Kullanım klavuzuna göre bu özellik, Mpeg Pro serisindeki tüm kartlar ve Amber ile çalışabiliyor. Fakat satış literatürüne göre ise; Storm 2, MVR-2200 ve DVRex-RT de, bu özelliği kullanabiliyor. Canopus’un verdiği bilgilere göre MpegPro, MVRD2200 ve Amber destekleniyor. Bunun yanında bilinen birşey ise, Edius’un Matrox RT.X100 veya Mpeg Capture özelliğine sahip olan herhangi bir donanım ile Adobe Premiere yardımı ile Mpeg2 Capture edilebildiği.

Kullanıcı dostu arabirimi oldukça etkileyici

Mpeg1 ve Mpeg 2 Capture eden (MVR ve EMR gibi) Canopus ürünleri için Edius, VCD ve DVD üretmek için oldukça uygun bir çözüm. Fakat bu ürünlerde sadece analog kaynaklardan Mpeg elde edilebiliyor. Kurguya Yakın Plan Canopus, geleneksel olarak karmaşık görsel efektlerin kullanıldığı kurgular yerine, basitçe kurgulanıp, mümkün olduğunca çabuk çıkış almayı sağlayan sistemler üzerine yoğunlaşmıştır. Buna rağmen oldukça esnek bir yapıya sahiptir. Bunun sonucunda Edius, Timeline’a istenildiği kadar Layer eklenip -Premiere Pro’dan önceki versiyonlarda bu olanak yoktu- geçişlerin sadece ilk iki kanal arasında değil, tüm kanallar arasında yapılmasını sağlıyor. Canopus’un bir başka akılcı özelliği ise; Matrox RT.X100’deki gibi efekt uygulanmış Uncompressed Video’nun, PCI Bus üzerinden ileri geri gitmesini

TIPS & TRICKS

Edius 2.0 klasik DV kurgusuna, Mpeg kurgulayabilme özelliği getiriyor. Edius’ta MPG, MPEG, M2P ve MP2 program Stream gibi pek çok MPEG formu, Timeline üzerinde kurgulanabilme şansına sahip.

engellemek. Sonuç olarak incelendiğinde 2.0 versiyonu efekt ve real-time layerlar özellikleri bakımından oldukça etkileyici. Edius 2.0 klasik DV kurgusuna, Mpeg kurgulayabilme özelliği getiriyor. Edius’ta MPG, MPEG, M2P ve MP2 program Stream gibi pekçok MPEG formu, Timeline üzerinde kurgulanabilme şansına sahip. Bizi en çok etkileyen ise MPEG-2 ve MPEG-1 dosyalarının timeline üzerinde DV dosyalarla aynı anda realtime olarak kurgulayabilmesi oldu. Bu özellik, Edius’u disk üretim platformunda üstün bir ürün haline getiriyor. Ayrıca MPEG audio, MP3, MPA ve M2A formatlarındaki ses dosyalarının da projelerde kullanılmasını sağlıyor. JVC GR-PD1 gibi, High Definition özelliklere sahip, MPEG (MPEG2-TS) kaydedebilen cihazları henüz desteklemese bile, Edius ileri jenerasyon video formatlarını desteklemesi bakımından potansiyel olarak kuvvetli bir ürün. Canopus’un Pinnacle ve Matrox donanımları karşısında zayıf kaldığı tek yön, efekt yelpazesi. Edius’un Aged Film gibi pekçok etkileyici efekte sahip olmasına rağmen, maalesef Matrox’un sahip olduğu geniş 3D efekt seçeneklerine sahip değil. Edius, OHCI desteğinin yanı sıra, hem Matrox, hem de Pinnacle

donanımlarına, haber kurguda belirgin bir üstünlük sağlıyor. Edius’un eksik kaldığı bir başka nokta ise, herhangi bir klipe hem key efekti, hem de geçiş efektlerini aynı anda uygulayamaması. Bu pek fazla ihtiyaç duyulan bir özellik olmayabilir, fakat Canopus Picture in Picture özelliğini bir key fonksiyonu olarak kabul ettiği için, aynı klip içinde örneğin güçlü bir efekt olan Xplode geçiş efekti uygulama şansınız kalmıyor. Edius 2.0 versiyonu bir önceki (v1.5) versiyondan farklı bir efekt yeniliği getirmiyor. Fakat yeni gelen Xplode-

Edius 2.0 klasik DV kurgusuna, MPEG kurgulayabilme özelliği getiriyor for-Edius opsiyonuyla, ekran kartı veya Host bir sisteme bağlı Render opsiyonuyla, animatif geçiş efektleri kullanılabilir. Chroma ve Luma Key efektleri de, çok rahat bir şekilde Real Time kullanılabiliyor. Edius, Picture in Picture efektleri 2D ve 3D olarak kullanılabiliyor ve 3D efektler yardımıyla klibe Border, Shadow verilebiliyor ve Keyframe özelliği verilerek görüntüye hareket kazandırılabiliyor. Video filtreleri içindeki mevcut Color Correction seçenekleri ile, Monochrome ve White Balance ayarı yapılabiliyor.

ve Emboss gibi pekçok video filtresi de Edius içinde mevcut. Buffer işlemi Xeon tabanlı 1 GB RAM belleğe sahip bir sistemde yapılan testler sonucunda, Edius’un sadece belirli kurgu kartları ile tandem olarak çalışıp, sağlıklı bir biçimde Playback Buffer özelliğini kullanabilmesi yazılımın bile eksiği olarak görülüyor. OHCI tabanlı kullanıldığında, Edius sadece 32 Frame’lik buffer kullanabilirken, Canopus firmasının açıklamasına Buraya Dikkat Eğer DVStorm gibi bir Canopus donanımı kullanıyorsanız açılış ekranında karşınıza çıkacak ikinci pencerede, List Of Preset kısmında belirtilen sekmeyi DVStormRT Output olarak seçmeyi unutmamak gerek. Yoksa program default olarak OHCI çıkışı kullanılabilir halde kabul edecektir.

Bunun yanında Pencil Sketch, Mosaic

ıdeo

raph

TIPS & TRICKS

video gürültü seviyesini sağlarsa, tüm buffer (160 frame) kapasitesini kullanabiliyor. Fakat 32 frame’lik standarta rağmen, Dual-Athlon bir sistemle yaptığımız testte, PinP ve birkaç video filtresi uygulanmış bir 3 kanal DV görüntüsü, yeterli Buffer oranını sağlayıp DV çıkış verebiliyor.

Edius ile Real-Time önizleme yapabildiğiniz her görüntüyü yine Real-Time olarak DV kameraya aktarabilirsiniz

Timeline’da oluşturulan görüntüleri DVD’ye yazmak için bir kaç adım kullanmak yeterli

4 kanal DV görüntüsü benzer şekilde kurgulandığında ise, buffer yetersiz kalmaya başlıyor. DV ve MPEG karışımı bir kurgu yapıldığında ise buffer 2 kanalda yetersiz kalıyor. 32 Frame’lik Buffer oranı her eklenen yeni kanal için 3 saniyelik Realtime çıkışa yeterlilik sağlıyor. Edius 2.0’ın Realtime yeterliliği ile gelen yeni bir özellik ise kısmi render (Partial Render) özelliği. Tüm Timeline’ı Render etme zorunluluğu olan Adobe Premiere’in tersine, Timeline üzerinde hangi kısmı render edip, hangi kısmı Render etmeyecekseniz, Edius bu yönden bir seçim olanağı sağlıyor. Playback yapıldıktan sonra, tüm kurgu Realtime olarak algılanıp turuncu renk ile işaretleniyor ve eğer tüm Buffer kullanılmış ise, Playback dururak kırmızı olarak işaretleniyor. Bu noktada Partial Render butonuna basıldığında kırmızı ile işaretlenmiş bölgeler Render’lanıyor ve mavi olarak işaretleniyor. Kurgulama biçimine göre, aslında Edius’un çok uygun bir kurgu düzeni var. Matrox RT.X100 üzerine kurulu bir Premiere Pro veya Pinnacle Liquid Edition, Realtime sınırları aşıldığında Playback’e görüntüyü keserek devam ederken, Edius donanım sınırlarına bağlı Realtime kapasitesini aştığında oynatmayı durduruyor. Bu anlamda Realtime olarak önizleme yapabildiğiniz her görüntüyü, Realtime DV çıkış alabiliyorsunuz.

Real-time Özelliği Edius’un 2.0 versiyonunu üstün kılan, en önemli özelliklerden biri OHCI desteği. Çok geniş bir kullanıcı kesmine hitab edebilen bu yazılım, isterseniz bir laptop’a, isterseniz de bir masaüstü bilgisayara yüklenebilir. Bu da editörlere, hareket halindeyken bile projeler üzerinde çalışmaya başlayıp, daha sonra Canopus donanımı yüklü bir masaüstü bilgisayarda çalışmaya devam edebilmelerini sağlıyor.

kaydedebilirler. Oysa ki real-time olarak DV teybe kayıt imkanı, Pinnacle Liquid Edition sahipleri için mümkün olan bir özellik değil.

OHCI portunu kullanarak, çıkış videolarını real-time olarak bir TV, ya da video monitörde izleyebilir veya DV bir teybe

Bu da, playback yapıldığında videonun drop atmadan oynatılabilmesi için sisteme zaman tanır.

36 V ı d e o G r a p h

Edius’un, ön plana çıkan gizli silahlarından birisi de; Playback buffer özelliği. Bu da belirli frame’leri playback başlamadan RAM belleğe yükleyerek, real-time yazılımın çıkış vermesine imkan tanır.

Böylece yüksek Buffer oranlarına sahip bir Canopus patentli donanım kullandığınızda, Realtime kapasitesinin tamamını kullanma imkanı kazanıyorsunuz. Title Özelliği Edius’un bir başka ilgi çekici özelliği de ek uygulamaları. Bir önceki versiyonda gelen Inscriber Title Express yerine, 2.0 versiyonunda Inscriber Title Motion 4.3 Bundle olarak geliyor. Bu da text ve kompozisyonlara şekil, Glow ve gölge gibi pek çok seçeneğinde hareket şansı tanıyor. Ayrıca Title Motion’ın üzerinde hazır halde gelen ayarlar, logo ekleyebilme seçeneği ve text stilleri sayesinde hem ev kullanıcılarına, hem de yarı profesyonel olarak otomatik şekillendirme yapılabilme olanağı sağlıyor. Title Motion’un en güzel özelliği ise, karmaşık Title animasyonları oluşturabilmesi. Roll ve Crawl özelliklerinin yanı sıra sofistike 3D animasyon motoru sayesinde, yazılarınızı in ve out vererek hareketlendirebiliyorsunuz. Pek çok hazır ayarların yanı sıra, kullanıcılar yazılara hareket ve boyut verebiliyorlar. Animasyon uygulandıktan sonra, hareket render edilip kaydediliyor. Böylece makinanın mevcut donanımına bağlı olarak bu animasyonlar Realtime oynatılabiliyor. Bu noktada Playback Buffer önem

Yazılımla birlikte gelen procoder yardımıyla DivX dahil tüm formatlara dönüşüm sağlanıyor

TIPS & TRICKS

Galeri yönetim penceresi

kazanıyor. Çünkü Title Motion animasyonları, sistem işlemcisini zorlamaya başlıyor. Dual Athlon makinada yapılan testlerde, yüksek Buffer isteği sadece Conopus donanımına sahip olunduğunda hafifleyebiliyor. Oldukça şaşırtıcıdır ki, özel dizayn Title kanallarına yerleştirilen bu animasyonlar, Canopus’un “TitleMixers” adını verdiği geçişlerle şekillendirilebiliyor. Kullanım kılavuzunda açıkça belli edilmemesine rağmen, Screenshotlardan bu özelliği keşfetme şansı bulduk. Dual Athlon PC’de birkaç saniyelik Realtime imkanı sağlamasına rağmen, bu özellik keşfedilmeye değer. Fakat Title Mixer özelliğinin belirli bir kayma özelliği yok. Bunun yerine, in ve out verilebilen geçiş efektleri, birleştirilerek süreklilik kazandırılıyor ama, tabii ki belirli bir kayma efekti seçilebilir. Tabii ki bunun yanında, Title Motion’ın ne Adobe Premiere’ın Title seçeneğinde, ne de Pinnacle’ın Title Deko RT’sinde olmayan inanılmaz özellikleri olan bu Title programı artık Edius ile beraber.

Divx olarak da çıkış alabilmenizi sağlıyor. Divx Pro’nun Full versiyonu Bundle olarak geldiği için, çoklu aktarım işlemlerinde kalite kaybı yaşamadan yüksek kalitede görüntü elde edilebiliyor. ProCoder Express ayarları adım adım sihirbaz, ya da Manual olarak yapılabiliyor. DVStorm gibi üzerinde MPEG modül olan belirli bir Canopus donanımı ile, donanım destekli Mpeg çıkış alabiliyorsunuz. Programın önemli özelliklerinden biri de; NTSC ve PAL arasında yüksek kalitede çift yönlü çevrim yapabilmesi. Fakat programı mükemmel kılan ana özellik ise, Timeline üzerinde oluşturulan projeyi VOB dosyası haline çevirip,

Uygulanış biçimine göre, aslında Edius’un çok uygun bir kurgu düzeni var herhangi bir DVD Authoring yazılımına ihtiyaç duymadan, direkt olarak DVD medyasına yazabilmesi. Hatta Marker ve Chapter noktaları verme imkanı bile sağlıyor. Premiere Pro ve Liquid Edition gibi menu oluşturma seçeneği olmasa da, NTSC-PAL dönüşümü ve yüksek hızı Edius’u üstün kılıyor. Sonuç Edius’un, çıkan her yeni versiyonunda eksikler giderilip fonksiyonelliği artıyor. Belki hala birkaç noktada

geliştirilmesi gerek. Başlangıçta, kullanım kılavuzu Index yetersiz gibi gözükse de, Index açıklamaları tatmin edici düzeyde. Aslında Premiere ve Liquid Edition yazılımları ile karşılaştırılmak için, yeni bir yazılım olmasına rağmen, Boris ve benzer 3D pluginleri desteklememesi eksiklik olarak göze çarpıyor. Bu eksiklik ise, Xplode Professional 4. 0, Photo Album 2.0 ve bundle olarak gelen Title Motion Pro ve ProCoder yazılımları ile giderilmiş. Boris firması Edius’a plugin desteği yapacağına açıklamasına rağmen henüz kaydedilmiş bir gelişme yok. Edius’ta garip bulduğumuz başlıca özellik; 3D Picture in Picture gibi key seçeneği kullanıldıktan sonra geçiş efekti eklenememesi. Oysa keyframe ve kontrol edilebilir geniş efekt seçenekleri, Color-Correction filtresi ile oldukça başarılı. Bu sınırlamalara rağmen OHCI desteği ile Edius, hem Premiere Pro, hem de standart versiyon Liquid Edition ile karşılaştırılabilecek nitelik kazanıyor. Umarız Canopus OHCI kullanıcılarına, daha yüksek buffer kullanım imkanı sağlar. Ne olursa olsun Windows işletim sistemi kullanan video editörlerine yeni bir soluk getiriyor. Computer Video - Haziran 2004 James MORRIS’ten çeviri

Ne yazık ki eski Premiere versiyonlarında olduğu gibi Premiere Pro, Title Motion programını Matrox RT.X100 donanımı ile artık Realtime olarak desteklemiyor. Bu da Edius’u Title seçeneklerinde bir adım öne geçiriyor. Seçim Olanakları Realtime DV çıkış avantajının yanında, Edius 2.0 neredeyse tüm formatlarda dosya çıkış imkanı sağlıyor. Edius DV, Wav, RGB, UYUV ve YUY2 formatlarında AVI ve Still-Image Sequence olarak çıkış alabilme imkanı tanırken, birlikte gelen PreCoder Express programı yardımıyla MPEG1 ve 2, Quicktime, Windows Media ve şaşırtıcı şekilde

ıdeo

raph

TEKNOLOJİ

Etkileşimli Medya Tasarımı

Burak DAĞDEVİREN

C.Eng., MSBE, MIEEE

Etkileşimli medya, sizin ürününüz ile kullanıcının etkileşim içerisine girmesi anlamına geliyor

eçtiğimiz 10 yıl içerisinde, CD yazıcıları ve CD üreticileri kendi sektörlerinde büyük bir yarışa başladılar. Bugün bu yarışın sonuçlarını görebiliyoruz, her evde bir CD yazıcı var. Bu gelişmelerin olacağını tahmin edebiliyorduk, fakat CD sektörünün DVD sektörünü de harekete geçireceği çok fazla kişinin aklına gelmemişti. Fakat, biliyoruz ki, her geçen yıl, kullandığımız yazılımların boyutları yükselmekte, beraberinde daha fazla RAM ihtiyacı ile daha güçlü grafik kartlarına ihtiyaç duyulmakta. Her yıl ortalama bir kullanıcının bilgisayarına 128 MB RAM eklemesi gerekiyor, eğer yeni yazılımları rahat ve sorunsuz çalıştırmak istiyorsa. Eskiden bir “Word” dosyası 5-10 Kb yer kaplarken, bugün en basit bir metin “Save” edildiğinde 30-40 Kb gerekmekte ve eğer metin içerisinde resim veya farklı bir eklenti yok ise. Durum böyle olunca, diyebiliriz ki her geçen yıl, yaptığımız aynı işin boyutu 1-10 MB artış gösteriyor. Durumun fark edilmesi ve ciddi bir dosya saklama veya arşiv sıkıntısının yaşanacağının anlaşılması, bilgisayar kullanıcılarını DVD-RAM teknolojisine doğru yöneltti. Sebebi, bir CD de 680 MB yerine 4.7 GB. DVD-RAM yazıcı sürülerinin evlere ve şirketlere girmeye başlaması ile, DVD Authoring yazılımlarının da mantar gibi çoğalmaya başladığını gördük. Bu durumda DVD bilgisayar sistemleri ile çalışanlar için, sadece güzel bir arşiv medyası olmaktan çıkıp,

38 V ı d e o G r a p h

Artan kapasite ihtiyacı; CD’den sonra DVD ihtiyacını doğurdu

ekonomik DVD çalışmaları da yapılarak para kazanılabilecek bir hal aldı. Bilgisayar sektörü bu şekilde ilerlerken, Televizyon Prodüksiyon sektörü de elbette geri kalmadı. Geçtiğimiz 10 yıl içerisinde farklı işletim sistemleri ve çekirdekler içeren bilgisayar teknolojilerinin yayıncılar tarafından da farklı amaçlarla kullanılmaya başladığını gördük. Yüksek maliyette alınabilen NLE sistemleri ile beraber, DVD yazıcılar standart olarak sağlanmaya başladı. Bu şekilde DVD formatı, kendini son derece başarılı bir şekilde TV Prodüksiyon sektörüne de yerleştirdi. Artık neredeyse her alınan NLE sisteminin

NLE Kurgu Sistemi

(Shadow DV Yellow)

TEKNOLOJİ Bilgisayar Sektörü çok hızlı bir şekilde gelişirken, Televizyon Prodüksiyon Sektörü de bu gelişimin gerisinde kalmadı. Ayrıca Hem yazılım hem de donanım alanında önemli gelişmelere sahne oldu

bir parçası DVD yazıcılar. Peki bu son mu? Elbette hayır. Blue Ray teknolojisi halen kullanımda. “Blue Ray” bir DVD yüzeyinde 27 GB kapasite sunmakta ve farklı firmalar tarafından bu kapasitenin de üstüne çıkılmak üzere olunduğunu da bu yazımızda duyurmuş olalım. Henüz NLE sisteminize gelmedi, fakat DVD’den sonra gelecek teknoloji, ya “blue ray” tabanlı bir DVD teknolojisi, ya da “blue ray”ın ta kendisi olacaktır. Bu noktada önemli bir terminoloji karmaşasına da bir çözüm sunmak isterim. Bilgisayar sistemlerinin yoğunlukla kullanılması ile birlikte, bu konu üzerinde eğitim almış, ya da almamış herkes bazı terimleri öğrenmek zorunda kaldı. Örnek KB, MB, GB, TB, KBPS, MBPS gibi. Fakat bu terimlerin telafuzunda ciddi hatalar yapıyoruz. İnsanımız içerisinde bir “sosyetiklik” geni olduğunu biliyoruz, bu gen bazı kelimeleri de gereksiz şekillere sokabiliyor. Bunun en harika örneği “Gigabyte”. Bunu nasıl okudunuz? “cigabayt” olarak mı? O zaman hatayı yaptınız. Madem 1. G “ci” olarak okunuyor,

Her yıl ortalama bir kullanıcının bilgisayarına 128MB RAM eklemesi gerekiyor

o zaman 2.G yi de neden “ci” olarak okumuyoruz? Yani, “cicabayt”. İş gittikçe komik bir hal almaya başladı. Giga’nın doğru okunması şu şekilde “gigabayt” g’leri g olarak görünüz “c” değil. Bunun sebebi ise, bu bayt miktarının keşfini yapan bilim adamında yatmakta. 1000 MB’ı bulan bilim adamı, bu kadar sıfırlı bir sayıya isim vermek istemiş, MB’da olduğu gibi, ve bu sırada yanında oyuncakları ile oynayan “bebeği”, “giga giga” diyerek oynarken, kendisinin de aklına bu notasyona “Giga” adını vermek gelmiştir. Zaten bebeklerinde “g”li bir dil kullandıklarını da biliriz “gigi gugu” şeklinde

Artık neredeyse her alınan NLE sistemlerinin bir parçası DVD yazıcılar bir örnek size hatırlatabilir. Bu nedenle Gigabyte’ın doğru okunuşu da “Gigabayt”dır, “Cigabayt” değil. Avrupa ve Amerika’da bu kısaltılarak “Gigs” de denir. Bilgisayar terminolojilerinin doğru okunmasını bir yana koyup, esas konumuzu incelersek, DVD’lerin artık birçok prodüksiyon firması tarafından müşterilere verildiğini de görebiliriz. İleride “düğün kaseti değil, düğün DVD’si olacak, hatta bu işler bugünden başladı bile! Peki firmanıza montaj için gelen müşteri neden DVD ister? DVD yi nasıl ister? Müşteri, gün geçtikçe ev ve ofis-

DVCAM ile yüksek kalitede görüntü ve ses kaydı yapabilirsiniz

lerde çoğalan DVD oynatıcılarda da yaptığı işi izleyebilmek, izlettirebilmek arzu içerisinde. Bu arzu yanlış da sayılmaz, DVD medyasının raf ömrü 10+ yıldır, elbette yüzeyine zarar gelmediği sürece. Peki DVD içeriği, yani sunum nasıl tercih ediliyor? Menü ve Chapter, bölüm, ister mi? Zaten menüsü ve beraberinde bölümleri olmayan bir DVD’nin, herkesi memnun edeceğini söylemek yanlış olabilir. Bu durumda menü ve bölüm yaratacaksınız. Menü nasıl oluşur ve aşamaları nelerdir? Bu konuya girmek istemiyorum, fakat bilmemiz gerek önemli bir nokta, özellikle menü ve giriş tasarımında, bir yerlerden görüntü ve ses almamız gerektiğidir. Etkileşimli medya demek, sizin ürününüz ile (bu durumda DVD içeriği), kullanıcının etkileşim içerisine girmesi anlamına geliyor. Kullanıcı menülere bakacak, farklı menüler arasında dolaşacak ve seçimlerini yapacak. Tüm bu işleri yaparken, bir arka plan, her bölüm için bir “Thumbnail” resim gibi detaylara ihtiyaç var. Peki ne kalitede, neyi, nereden, nasıl alalım? Devam Edecek

ıdeo

raph

TEKNOLOJİ

Hangi Servis Ne İşe Yarar? Windows servisleri kullanıcı müdahelesi gerekmeden, sistem açılışında otomatik olarak çalışabilen uygulamalardır.

indows servisleri genellikle ana uygulamaların yardımcısı olarak tasarlanırlar ve Windows’un tüm işletim sistemlerinde çalıştırılabilirler. Servis tanımını şu örnek ile canlandıralım; herhangi bir bilgisayarı Web sunucusu olarak yapılandırdığımızı düşünelim. Bilgisayar açıldığında, herhangi bir kullanıcı giriş (log on) yapmasa bile arka tarafta otomatik olarak başlayan bazı Windows servisleri (World Wide Web Publishing Service,...) sunuculuk yapabilmek için gerekli işlevleri yerine getirirler. Aşağıda bahsettiğimiz bu servislere Control Panel/Administrator Tools/Services bölümünden oluşabilirsiniz. Servis Açıklama Alerter: Sisteme yönelik alarm durumlarında kullanıcıyı uyarır. Application Layer Gateway Service: Internet Connection Sharing ve Internet Connection Firewall özellikleri için 3rd party firmaların ürünlerine destek verir. Application Management: Windows 2000 grup politikaları ile yazılım yük-

40 V ı d e o G r a p h

lenebilmesi ve silinebilmesi için gerekli desteği sağlar. Automatic Updates: Kritik Windows güncellemelerinin otomatik olarak yüklenmesini sağlar. Bu servisi durdurulduğunda işlem manuel olarak yapılabilmektedir. Background Intelligent Transfer Service: Network aktivitesi olmadığı zaman Windows Update servisinden dosya çeker. ClipBook: Uzak makinalarla kopyala/ yapıştır işlemlerinin gerçekleşmesini sağlar. COM+ Event System: Uzak makinaların bu makina üzerinde olup biten işlemlerden haberdar olmasını sağlar.

ClipBook servisi uzak makinalarla kopyala/yapıştır işlemlerinin gerçekleşmesini sağlar. COM+ System Application: COM+ tabanlı uygulamaların çalışmasını sağlar. Computer Browser: Bu makinanın Ağ Komşuları (Network Neighborhood) içinde “görülebilmesini” sağlar. Cryptographic Services: Üç görevi vardır: Windows System dosyalarının sayısal imzalarını kontrol eder ve düzeltir; Trusted Root sertifikalarının yüklenmesini ve silinmesini sağlar; otomatik sertifika yüklenmesi ile ilgili işlemleri yapar. DHCP Client: Network üzerinde bulunan bir DHCP sunucusundan IP parametrelerinin otomatik olarak alınmasını sağlar. Eğer DHCP server kullanılmıyorsa yani Static IP kullanılıyorsa bu servis durdurulabilir. Distributed Link Tracking Client: Makinadaki veya network üzerindeki makinalarla oluşturulan NTFS linklerini yönetir.

Local servis penceresi

Distributed Transaction Coordinator: Birden fazla kaynak arasında gerçekleştirilecek işlemlerin senkronize olarak yapılmasını sağlar. DNS Client: Verilen bir FQDN’in IP adresine dönüştürülmesini sağlar. Bu servisi durdurursanız hemen hemen hiç birşey düzgün çalışmaz. Error Reporting Service: Oluşan hataların Microsoft’a yollanmasını sağlayan servis. Event Log: Sistem veya diğer uygulamalar tarafından oluşturulan logların Event Viewer programı ile izlenebilmesini sağlar. Fast User Switching Compatibility: Birden fazla kullanıcının bu makinada aynı anda çalışabilmesi için gereken servistir. Fax: Fax yollamanızı ve almanızı sağlayan servistir. Help and Support: “Help and Support Center” programının çalışmasını sağlar. Human Interface Device Access: Klavye ve fare dışındaki Input cihazlarının çalışmasını, ayrıca klavye üzerindeki hotkey’lerin (yeni klavyelerde bulunan kısa yol tuşları) çalışmasını sağlar. IMAPI CD-Burning COM Service: Makinada bulunan CD yazıcıyı kullanmak için gerekli olan işlemleri gerçekleştirir. Devam Edecek

TEKNOLOJİ

Bit Pazarına Nur Yağdı Günümüzde teknolojinin hızla ilerlemesi ile analog hatlarda görüntülü iletişim devrimi başladı

Kemal BAYRAMOĞLU

TESAŞ Procurement Channel Sales Manager

raham Bell telefonu icat ettiğinden bu yana belki de en etkili iletişim devrimi gerçekleşiyor bugünlerde... Graham Bell bildiğimiz bakır kablo üzerinden insan sesini bir noktadan diğerine taşımayı başarmıştı. Şimdi aynı kablo üzerinden telefonda konuştuğunuz insanın sesini duymakla yetinmeyip, kendisini de görebileceksiniz. Üstelik, yeni bir telefon almaya, yeni bir hat almaya da gerek yok. Dahası, ekstra ücret ödemeden!.. Amerikan Vialta firması yeni bir teknoloji kullanmaksızın, sadece varolan teknolojiyi iyileştirerek analog hatlarda kabul edilebilir düzeyde hareketli ve tam renkli görüntü aktarmayı başardı. Kuşkusuz analog hatlardan görüntü iletişimi daha önce de denenmiş bir uygulamaydı ancak kurumsal pazarla sınırlıydı. Vialta akılcı bir pazarlama adımı atarak tüketici segmentini hedefledi ve bunda da çok başarılı oldu. İlk ürün pazara Beamer 80 adıyla sürüldü. Beamer 80, 3,5” ölçüsünde aktif matriks, 65K renk özellikli bir TFT LCD ekranla donatılmıştı ve üzerindeki optimize edilmiş 33.6 kpbs modem ile saniyede 15 kare hızında hareketli ve renkli görüntü aktarabiliyordu. BM-80 modelini, aynı teknik özelliklere ek olarak, bilinen 5 popüler bellek kartı formatını destekleyen BM-FX modeli izledi. Resim kaydedebilen ve aktarabilen BM-FX, ilaveten slayt

gösterisi de yapabilmekte. Son olarak, Scart soketine sahip tüm televizyonları monitör olarak kullanan BM-TV modeliyle seri tamamlandı. Her üç model de bildiğimiz analog telefon hatları üzerinden görüntülü telefon görüşmesi yaptırabiliyor. Görüntü hızı saniyede 15 kare ve renkli.

zaman daha pahalıdır ve çoğunlukla kısıtlı erişim imkanıyla pazara sunulur. Eski teknolojimiz ise çok yaygın, her yerde ve herkeste var. Beamer, eski teknolojimize yeni bir soluk kazandırmakla kalmayıp, teknolojide eski yeni ayrımının bazen çok yapay kalabileceğini de gösterdi.

Ses ve görüntü senkronizasyonu kusursuz. Dilenirse karşı tarafın görüntü alması engellenebiliyor ya da karşı taraf görüntü göndermeyi reddedebiliyor. Görüşme, esasında sesli bir görüşme olduğu için hiç bir ek ücret ödenmiyor.

Bu gelişmenin bir adım sonrası UMTS ile cep telefonlarında görüntülü iletişimin başlamasıdır. Bununla ilgili altyapı çalışmalırı Japonya ve bazı AB ülkelerinde tamamlanma aşamasında. Sonrasında ise sabit ve mobil telefonlar arasında görüntülü iletişim gelecek. Kısacası gelecek, “YüzYüze” iletişim üzerine kurulu olacak...

Kullanım için ek bir telefona da gereksinim duymuyor, evinizdeki mevcut telefonu kullanıyor, her zaman yaptığınız şekilde numarayı çevirerek arama yapıyorsunuz. Kuşkusuz sistemin çalışması için karşılıklı iki Beamer görüntülü telefon cihazına ihtiyaç var. Hangi model olduğu hiç önemli değil ve ses kalitesinde olumsuz hiç bir değişiklik yok.. Evinizde bir analog hat var. Bir de buna bağlı telefonunuz... Araya bir Beamer “YüzYüze” bağladığınızda diğer tüm Beamer sahipleriyle görüntülü telefon görüşmesi olanağına kavuşuyorsunuz. Evet, teknoloji ilerliyor. Ancak, varolan iletişim teknolojimizin daha pek çok yeniliği taşıyacak güçte olduğu gerçeği de Beamer görüntülü telefon cihazlarıyla bir kez daha kanıtlandı. Yeni teknolojiler her

ıdeo

raph

TEKNOLOJİ

Yeni Bir Codec: H264 AVC H264 formatı, makro blok olarak 16x16 Pixel’lik yapı kullanma özelliğine sahiptir.

ühendisler, uzun yıllardır “Kaliteden en az ödün vererek en fazla görüntüyü en düşük bant genişliğinde nasıl iletiriz’in” cevabını aramışlardır. Bizim de şu an yoğunlukla kullandığımız görüntü formatları, bu çabaların sonucu ortaya çıkmışlardır. VCD’de kullandığımız Mpeg-1, DVD’de ve yayıncılıkta kullandığımız Mpeg-2, yoğunlukla Internet’te kullandığımız Mpeg-4 ve Mpeg-4’ün varyansı DivX formatlarını bir çırpıda sayabiliriz. Son olarak tanıtılan Mpeg-4 formatından sonra, mühendisler daha az yer kaplayan ve daha kaliteli bir algoritma üzerinde çalışmalarını sürdürdüler. Ve bunun sonucu olarak yeni bir sıkıştırma algoritması ile karşımıza çıktılar. Bu algoritma Mpeg-4 temel alınarak ve bu yapı üzerinde değişiklikler yapılarak geliştirilmiş bir alogirtma ve mevcut kullandığımız Mpeg-4’den dikkate değer bir şekilde daha kaliteli. Bu çalışma Mpeg-4 kısım 10 olarak anılıyor ve resmi ismi ise AVC (Advanced Video Coding-Gelişmiş Video

MPEG-2 File size: 6,545 kb Bitrate:887.46 352x288

H.264, Main Profile File: 6,174 kb Bitrate: 837.15 720 x 480

42 V ı d e o G r a p h

Kodlama). Bu kodlama yapısı ITU grubunun H264 numaralı dokümanı ile tanıtıldığı için, aynı zamanda H264 ismi ile de tanımlanıyor. H264 formatı, makro blok olarak 16x16 Pixellik yapı kullanma özelliğine sahip. Bu sayede ufak veya büyük objelerin yer aldığı resimler daha iyi analiz edilebiliyor. Daha önceki algoritmalardan (yayıncılıkta yaygın kullanılan özellikle Mpeg-2) daha iyi hareket vektörü hesaplama yöntemi içeriyor. Bloklanmayı engelleyen yöntemler içeriyor. Renk çözünürlüğü

Görüntü iletimi ve dağıtımında bant genişliği sorunu hep olmuştur Mpeg-2’ye göre çok daha iyi (Mpeg2’ deki renk sorunlarını hatırlarsınız) ve en önemlisi 4 seviye pixel hareket tahmini ve enterpolasyonuna sahip. Tüm bu özelliklerinin sonucu olarak aynı bant genişliğinde Mpeg-2’den çok daha kaliteli bir sonuç sağlıyor. H264 ağ yapıları da göz önüne alınarak dizayn edildiğinden; iletim kolaylıkları da sağlıyor. H264 algoritması daha önceki algoritmalara göre iki kat daha yüksek bir kalite sunmaktadır. Yani aynı bant genişliğinde kalite çok daha iyi olmakta veya aynı kalite mevcut kullanılan bant genişliğinin yarısı kullanılarak sağlanabilmektedir. Bu ise özellikle iletimde

MPEG-2 File size: 6,545 kb Bitrate:887.46 352x288

H.264, Main Profile File: 6,174 kb Bitrate: 837.15 720 x 480

çok yüksek faydalar sağlayacaktır. Bu kalitenin doğal olarak bir bedeli olacaktır. Bu da kodlama ve çözme donanımlarının veya yazılımlarının karmaşıklığıdır. H264 iki kat kalite sağlamasının yanında kodlama için dört kat daha güçlü işlemciler gerektirmektedir. Ufak bir örnek vermek gerekirse; H264 ile kodlanmış broadcast kalitede bir görüntüyü PC ortamında oynatabilmek için çift 2.8 Ghz. işlemcili bir makineye gerek duyulacaktır. Kodlama işleminin PC ortamında broadcast kalitede realtime yapılabilmesi için daha güçlü işlemcileri beklemek gerecektir. H264 dizayn yapısının sonucu olarak pek çok uygulamada kendine yer bulacaktır. Video konferans uygulamalarından, Internet uygulamalarına ve yayıncılık uygulamalarına kadar önümüzdeki yılların standartı olacak gibi gözüküyor. Özellikle lisanslama sorunlarının çok daha az olması, yaygınlığın artmasında büyük etken olacaktır. Not: Görüntüler MainConcept firmasının web sayfasından alınmıştır.

TEKNOLOJİ

Senkron Bilgisi Üzerine Senkron bilgisi nedir? Nerelerde ve ne şekilde karşımıza çıkar? Senkron ile ilgili problemleri nasıl tespit ederiz? Çözüm yolları nelerdir?

on nokta olarak bir monitöre ulaşacak tüm video sinyalleri, analog veya dijital üzerlerinde senkron bilgisi taşırlar. Senkron bilgisi, resmin ekranda düzgün olarak konumlanması için gereklidir. Senkron bilgisi ile ilgili olan bir çok video problemi, bazen yanlış yorumlanır ve sinyalin başka parametrelerinde çözüm aranır. Bu yazıda, senkron problemlerini doğru tespit edebilmek ve doğru bir şekilde çözebilmek için senkron bilgisini (bundan sonra Sync olarak kullanılacak) işleyeceğiz. Sync Çeşitleri Video sinyalinde iki tip Sync bilgisi vardır: Yatay (Horizontal) Sync ve Dikey (Vertical) Sync. Composite bir sinyalin yatay sync bilgisi kısa, negatif yönlü ve monitörün her tarama satırı başında bulunur. Temel olarak, bu bilgi monitöre “Hazır ol! Yeni bir satır geliyor” demektedir. Yatay Sync, sinyalin ekranda gorulmeyen bölümünde (Blanking Area) bulunur. Dikey Sync bilgisi, yine negatif yönlü

ve her video alanının başında bulunur. Dikey Sync, yatay Sync’den daha karmaşık olup, monitöre “Hazır ol! Yeni bir alan geliyor” demektedir. Dikey sync bilgisi de sinyalin ekranda görülmeyen kısmında bulunur. Sync Konumları Composite Video: Yatay ve dikey Sync, Parlaklık ve Renk’ten oluşan tek bir sinyaldir. Dolayısıyla Sync bilgisi, bütün sinyalin bir bölümüdür. S-Video: İki tip sinyalden oluşur: Parlaklık ve Renk. Sync sinyali parlaklık sinyalinin bir parçasıdır. Konumu Composite Video da olduğu gibidir.

Senkron bilgisi resmin ekranda düzgün olarak konumlanması için gereklidir Component Video (YUV): Üç farklı sinyalden oluşur. Parlaklık sinyali ve iki adet Renk farkı sinyali (R-Y ve BY). Sync sinyali Parlaklık sinyalinin bir parçasıdır. Konumu Composite Video da olduğu gibidir. RGBS: Sync bilgisinin tipi ve konumu için değişik alternatifler vardır. En yay-

Composite Video Satırı

gın olan türünde, Analog bir Sync sinyali bulunmasıdır. Bu durumda, R,G,B ve Sync olarak 4 telli bir iletim gerekmektedir ve RGBS olarak adlandırılır. RGsB: Diğer popular bir format ise 3 tellidir ve Sync bilgisinin G sinyali ile beraber taşınmasıdır. Bu durumu da Sync eklenmiş G sinyalinin genliği değişir. RGB (veya RsGsBs): 3 telli başka bir format ise senkron bilgisinin her üç sinyal (R,G,B) üzerinde de taşınmasıdır. RGBHV: Bilgisayar Grafik kartlarından üretilen sinyaller genelde 5 tellidir (R,G,B, Yatay Sync- Dikey Sync). Bu durumda R,G,B analog olarak üretilirken, sync sinyalleri dijital olabilir (TTL). Negatif yönlü analog Sync sinyalinin aksine, bilgisayarlarca üretilmiş dijital Sync sinyalleri hem pozitif hem de negatif yönlü olabilir. Bazen aynı ortamda bir negatif-bir pozitif şeklinde de olabilir. Bu kullanılan grafik kartına ve istenen çözünürlüğe bağlı olarak değişebilir. Sync sinyalinin yönü eskiden monitöre istenen çözünürlüğü bildirirdi. Gunumuzde ise akıllı monitörler otomatik olarak çözünürlüğü ayrlamaktadır. SDI, DV, MPEG, vs.: Dijital formatlarda Sync sinyali bazen ayrı bir dijital sinyal olarak, ama çoğunlukla dijital sinyalin üzerin bindirilmis olarak hareket eder. Bu bindirilmiş sinyalden Sync sinyalini ayıklamak komplex devreler gerektirmektedir. Bazı Genel Problemler Composite, S-Video ve Component Video’da standart Sync sinyali yaklaşık 0,3V ve negatif yönlüdür. Bir çok alıcı ünite (VTR, Monitör vs) bu seviyedeki sinyelleri kabul edecek şekilde üretilmiştir. Hatta bazıları 0,2V veya 0,15V seviyelerinde bile sorunsuz olarak kitlenir. Bazı durumlarda ise, “Video Capture” kartları ve özel monitörler, 1V, 2V, 4V

44 V ı d e o G r a p h

TEKNOLOJİ

Dikey SYNC Sinyali

veya daha yüksek seviyede sinyal isterler. Bu tip alıcılarda özel Sync soketleri vardır. Eğer düşük seviyede Sync bilgisi ulaşırsa, resim bozulmaya başlar hatta tamamen kaybolabilir. Composite, S-Video ve Component Video’da genelde bu durum olmaz. Resim bozulur veya en kötü durumuda, ekranda kaymaya başlar ama kaybolmaz. Yüksek jenerasyonlu kopyalarda genel bir sorun, dikey Sync bilgisindeki zayıflamadır. Bazen de dikey Sync bilgisinin bulunduğu bölüme bilgi yerleştiren, Teletext, Time Code gibi prosesörlerden kaynaklanan bozulmalar da olabiliyor. Bu durumda resim ekranda titremeye başlar veya bayrak etkisi (ekranın üst tarafının dalgalanması) oluşur. Tüm bu problemlerin ana sebebi düzgün olmayan Analog Sync sinyalleridir. Dijital Sync dünyasında bu tip bozulmalar teorik olarak olmaz. Fakat bu tarafta da sinyal seviyesinden kaynaklanan problemler mevcuttur.

Çözüm Yolları Bir problemi çözmenin ilk adımı onu tanımlamaktır. Görüntü ekrandan kaybolduğu zaman, ilk etapta hemen sinyal yolları kontrol edilir. Fakat bunun Sync ile ilgili bir problem olabileceği de düşünülmelidir. Problemin Sync sinyali ile ilgili olduğu anlaşıldığında: Analog Sync sinyal seviyesi çok düşük ise, seviye ayarlı bir Video Amplifikatörü ile ayar yapılır ve standart seviyeye getirilir.

Video sinyalinde iki tip Sync bilgisi vardır: Yatay Sync ve Dikey Sync Analog Sync sinyali, dikey gözükmeyen kısımda bozulmuş ise, ya pahalı bir çözüm olan TBC kullanılmalıdır veya daha ekonomik olan ve dikey bölümdeki extra bilgileri temizleyen özel “Sync Stabilizers (düzenleyici)” üniteler veya yatay ve dikey gözükmeyen bölgeleri ve burst sinyali yenileyen “Black Burst Restorer (ye-

nileyici)” üniteler kullanılabilir. TTL Sync kullanıldığında, problemin ters yönlü Sync sinyalinden mi, yoksa analoğa hatalı çevrilmiş Sync bilgisinden mi kaynaklandığı araştırılmalıdır. Eğer yön problemi varsa G (yeşil renk) sinyaline Sync bindirici ünite ile bu problem çözülebilir. Bu tip cihazlarda ters yönlü Sync sinyali problemini çözebilecek ilave devreler mevcuttur. Herşey normal olsa bile, Sync üreten kaynak cihaz kendi Spec’lerine uygun bir sinyal üretirken, bu bilgiyi alan alıcı cihaz standart sync bilgisi kabul edebilir. Bu durumda her iki makinada da aynı standartlarda Sync dili kullanılıp kullnılmadığı, teknik özellikler bölümünden kontrol edilmelidir. Göndericinin RGB (Sync bilgisi her üç rengin içinde) gönderdiği, ama alıcın RGsB (Sync G’nin içinde) kabul ettiği durumlarda genel de mor renge kayan hatalı bir renk görünür. Bu Kırmızı ve Mavi’nin beklenenden daha yuksek seviyeli olmasından kaynaklanır. Bu durumda her iki renk sinyali için, ayrı ayrı Sync ayıklayıcı üniteler kullanılmalıdır. Bazen, bir resimde yavaşça kayan yatay çubuklar görülür. Bunun Sync problemi olduğu sanılır. Fakat genellikle değildir. Resim karasızlığı ve kayan çubuklar, genellikle topraklama ile ilgili sorunlardır. İki cihaz kablo ile bağlandığında, eğer farklı topraklama seviyeleri kullanıyorlarsa, bu sinyal ile beraber akan akımda potansiyel farkı etkisi yaratır ve yukarıda bahsedilen problemler ortaya çıkar. Çözüm, toprak izolasyonudur. Bu iş özel transformatörler ile (maalesef bu cihazlar sinyalin frekans cevabını bozabilir) veya opto-izolatör teknolojisini kullanan elektronik izolatörler ile çözülür.

Bir kaç yıl oncesine kadar, TTL standartları, 0 (sıfır) için 0 Volt, 1 (bir) için 5V olarak tanımlanmıştı. Fakat bilgisayarlar hızlandıkça, ısınma problemi de arttı. Yeni üretilen ürünlerde artık 1 (bir) TTL seviyesi için 3.3 veya daha düşük olarak tutuluyor. Sonuç olarak gönderici cihazın 1 kabul ettiğini, alıcı cihaz 0 kabul ettiği zaman, yukarıda belirtilen sıkıntılar dijital dünyada da yaşanıyor.

Ekran kayması problemi

Bayrak etkisi problemi

ıdeo

raph

SEKTÖREL

SOFARG’tan Yerel TV’lere Destek İstanbul Bilgi Üniversitesi SOFARG biriminin ürettiği sosyal reklamlar, yerel televizyonlara ulaşıyor

46 V ı d e o G r a p h

ilindiği gibi sosyal reklamlar; öncelikli olarak içinde yaşadığımız evrende oluşan çevresel ve sosyal sorunların çözümüne yönelik kamuoyu oluşturmak, sorunun varlığını ve önemini belirlemek, oluşturulan çözüm önerilerini geniş kitlelere aktarmak amacıyla yapılmış filmlerdir. İstanbul Bilgi Üniversitesi İletişim Fakültesi’nde geçtiğimiz 10 yıl içinde, bir çok ulusal ve yabancı STK ve bilim insanının danışmanlığında çalışarak, öncelikle sivil toplum kuruluşlarını, alanın profesyonellerini, öğrenci ve eğiticileri içine alan bir yapı içinde çok sayıda kampanya gerçekleştirmiş. Oluşturulan ve yürütülen bu dağıtım kampanyasının başkanlığını, İBÜ Rektör Yardımcısı Prof Dr Erol Katırcıoğlu üstlenmiş. Seçkideki tüm filmlerin yönetmenliğini Ethem Özgüven yapmış, tümü özgün olan müzikler Alper Maral ve Erden Özer Yalçınkaya tarafından bestelenmiş.

ler kanallara ulaştıktan sonra, yerel televizyonlara SOFARG tarafından, bu filmleri istedikleri kadar gösterme hakkı da kamu adına devredilmiş oluyor. Filmleri; http://ozguven.bilgi.edu.tr/ web sayfasından sosyal spotlar altından izleyebilirsiniz. Yerel TV’lere, istenildiği takdirde VideoGraph vasıtası ile iletilecek “Ethem Özgüven, SOSYAL REKLAMLAR 2004–En İyiler” CD’si içinde, çeşitli sosyal içerikli temalarını barındıran; süreleri 20 saniye ile 1 dakika arasında değişen 22 film bulunmaktadır. İBÜ SOFARG Birimi bu dağıtımı tamamladıktan sonra, Yerel TV’ler ile ulusal ve anlamlı sanatsal çalışmaları paylaşmayı sürdüreceğini belirtiyor. 2005’in başında yapılacak 2. dağıtım ise, son 20 yılda bu coğrafyada üretilen nitelikli kısa filmlerin çoğaltımını kapsayacak, 3. dağıtımda ise belgesellerin Yerel TV’lere ulaştırılacağı belirtiliyor.

Filmlerin çekim ve kurgu süreçlerinde, bazı avrupa ülkelerinden sanatçılar da olmak üzere, yüzün üzerinde seçkin bir sanatçı ekibi çalışmış. İBÜ Sosyal Reklam Üretim Biriminin, gelinen noktada şimdiki amacı, bu reklamları ülkemizin yerel televizyonlarına hiç bir maddi karşılık almadan ulaştırmaktır. Bu amaçla SOFARG, ürettiklerinin en iyilerini çeşitli formatlarda çoğaltarak dağıtılmak üzere hazırlamış ve ilk defa VideoGraph ile duyurmaktadır. Yerel Televizyonların kullandıkları yayın formatını VideoGraph vasıtası ile SOFARG’a iletmeleri, bu filmlere ulaşmaları için yeterli olacaktır. Film-

Videograph, dağıtımında destek olmaya çalıştığı, Yerel TV’lere yapılan bu güzel çalışmalar için, İBÜ SOFARG Birimine ve Öğr. Gör. Sayın Ethem Özgüven’e teşekkür ediyor. Yerel TV’ler, SOFARG’a ve Ethem Özgüven’e eozguven@bilgi.edu.tr veya sos@bilgi.edu.tr adreslerinden ulaşabilirler.

Ethem ÖZGÜVEN

İçerisine bir metreden daha uzun hiçbir paketin alınmadığı bir kargo treni ile arkadaşınıza 140 cm uzunluğundaki hediye kılıcı nasıl gönderirsiniz?

Hawai’den Cumartesi günü saat sabah 10’da tatil için Fiji adasına giden bir adam, 3 saatlik bir uçak yolculuğunun ardından kısa bir süre sonra tatil köyündeki oteline yerleşiyor. Dinlenmek

Karanlık bir piramidin içerisindesiniz ve hemen yanınızda bir mum, gaz lambası ve de şömine var. Sadece bir adet kibritiniz var. Önce neyi yakarsınız?

Analog video sinyalinin 4:2:2 örneklenmesinin (İlk değerin 4, diğerlerinin 2 olmasının) sebebi nedir ve bu rakamlar neyi ifade etmektedir?

Komik Fotoğraflar

Beyin Jimnastiği

MAGAZİN

için odasında iki saat kestirdikten sonra restorana indiğinde, yemekte Pazar gününün mönüsüyle karşılaşıyor. Otel görevlilerinin bir hatası olmadığına göre bu iş nasıl oluyor da oluyor?

Bir köpekbalığı 100 milyon damla deniz suyu içindeki bir damla kanı hissedebilir. Bir fare bir deveye oranla daha uzun süre susuzluğa dayanabilir. i harfinin üzerindeki noktaya Ingilizler “Dedikodu” derler. Eğer ağzımıza attığımız bir şeye tükürüğümüz değmezse onun tadını anlayamayız. Zürafa kulağını 53 santim uzunluğundaki dili ile temizler. Her insanın dilinin izi de parmak izi gibi farklıdır. Einstein 9 yaşına kadar düzgün konuşamamıştır. Ailesi onun özürlü olduğunu düşünmüştür.

İlginç Olaylar

Şaşırtıcı Gerçekler

Not: Cevaplar bir sonraki sayıda ve www.computorium.com’da yayınlanacaktır. Videograph Dergisi 2. Sayısındaki Soruların Cevapları 1) İlk televizyon 1927’de icad edildiğinde ekran görüntüsünün 1 karesini birim zaman içerisinde veri olarak iletebilecek bant genişliği sağlanamıyordu. Bu sebeple 1 karelik görüntü ikiye bölünerek gerekli veri iletimi de yarıya indirgenmiş oldu. 2) Paraları 2 adet 5’li guruba ayırıp bir gruptakilerin hepsi ters çevrildiğinde iki grup birbirine denk olur. 3) 28 günde 4) Aylin

80.000 $ Temizlik Exxon’a ait bir petrol tankeri Kanada açıklarında battıktan sonra, iki tane deniz ayısı 80.000 dolar harcanarak temizlenmiş ve büyük bir törenle denize bırakılmışlar. Tam 2 dakika sonra herkesin gözleri önünde bir mavi balina deniz ayılarını yemiş. Elektrik Şoku Amerika’da kadının biri evine gelir ve kocasını mutfakta titrerken görür. Belinden su kaynatıcıya doğru bir kablo gitmektedir. Kadın hemen kalın bir tahta parçası bulur ve adamın koluna vurarak onu elektrik şokundan ayırmaya çalışır. Adamın kolu iki yerinden kırılır. Sonradan anlaşılırki, kocası orada mutlu bir şekilde wallkman dinliyordur.

ıdeo

raph

Sektörden Web Siteleri Türkiye’de Sektörel Siteler

TÜRK DREAMERS PORTAL http://www.turkdreamers.com

2. EL BROADCAST ÜRÜNLER http://www.ikincielbroadcast.com 3D TURKEY http://members.lycos.co.uk/bsibar/ html2/ CG HABERLER VE SANATÇILAR http://www.cgchannel.com/ ULUSLARARASI İZMİR KISA FİLM FEST. http://www.izmirkisafilm.org/ ULUSLARARASI ANİMASYON FESTİVALİ http://www.iafistanbul.com/

Uluslararası Sektörel Basın TVB EUROPE http://www.tvbeurope.com/

CREATIVEPLANET COMMUNITIES http://www.uemedia.com/CPC/ DIGITAL VIDEO EDITING http://www.digitalvideoediting.com DIGITALMEDIANET http://www.digitalmedianet.com/ SPORTS TV PRODUCTION http://www.sportstvproduction.com/ DIGITAL PRODUCER http://www.digitalproducer.com

Uluslararası Broadcast Fuarları IBC – HOLLANDA 10-14.09.2004 http://www.ibc.org/

NAB – ABD 16-21.04.2005 http://www.nabshow.com/

Okuyucu Mektupları Dernek olarak derginize abone olmak ve dijital kayıt ve kurgu ekipmanları hakkında her türlü bilgiyi toplamak, bu konudaki yeniliklerden haberdar olmak arzusundayız. Bu konudaki yardımlarınız için şimdiden teşekkürler. İyi çalışmalar... Ekolojik Araştırmalar Derneği Mersin Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Grafik Bölümünde Öğretim Üyesi olarak çalışmaktayım. Derginizi inceleme fırsatı buldum ve çok beğendim. Derginizi edinmek isterim. İlgilerinize şimdiden teşekkür ederim. H. Arif Bağcıvan DEU Güzel Sanatlar Fakültesi Müzik Bilimleri Bölümü Müzik Teknolojisi Programı olarak 15 kişilik öğrenci ve öğretim elemanı kadromuzla derginizden ücretsiz olarak faydalanmak istiyoruz. Konuyla ilgili yanıtınızı beklemekteyiz. Teşekkürler... Öğr. Gör. Cihan IŞIKHAN Öncelikle Hayırlı olsun. Derginizi tesadüfen gördüm ve çok beğendim. Derginize abone olmak istiyorum. YILDIRIM CEYLAN

ıdeo

raph

İmtiyaz Sahibi

Computorium Gelişmiş Bilgisayar Sistemleri San. ve Tic. Ltd. Şti. Adına

Zafer İPEKÇİ Yazı İşleri Müdürü Abdullah S. ŞEN Yayın Yönetmeni R. Sedat ÇÖLOĞLU Sanat Yönetmeni A. Cemil ÖZCANLAR cozcanlar@videograph.com.tr Yönetici-Editör Tuğba ÖZ tuba@videograph.com.tr Sayfa Tasarımı Mehmet ÇİFCİ emcifci@videograph.com.tr Reklam Sorumlusu Emre ŞENAY esenay@videograph.com.tr Katkıda Bulunanlar Ali DERELİ Armağan DURGUT Bilsay İNCEDALCI Burak DAĞDEVİREN Burhan EKER Halil TANER Kemal BAYRAMOĞLU Osman YEL Selahattin ACAROĞLU Serkan KARAARSLAN Volkan ÖZER Reprodüksiyon: Bay Grafik Baskı: Altan Matbaacılık San. ve Tic. Ltd. Şti. Adres Piyale Paşa Bulvarı Memorial Center A Blok Kat:10 Pk 34270 Okmeydanı-İstanbul/TÜRKİYE Tel: + 90 (212) 320 88 20 Fax: + 90 (212) 320 88 27 Web: www.videograph.com.tr E-Mail: info@videograph.com.tr Abonelik İçin: abone@videograph.com.tr VideoGraph’ta yayınlanan her türlü yazı-görüntülü malzeme izin almak ve kaynak göstermek koşuluyla kullanılabilir. Yayınlanan ilanların ve yazarların yazılarının tüm hukuki sorumluluğu firma ile kişilere aittir. VideoGraph Dergisi, Basın Yayın ve Meslek İlkeleri’ne bağlıdır.