Dahl • Dalby • Nohr
N
Radius 3A
MATEMATIKK FOR BARNETRINNET MATEMATIKK FOR BARNETRINNET
Radius legg til rette for at elevane skal utvikle god talforståing og opparbeide seg gode grunnleggjande dugleikar i matematikkfaget.
• utviklar formålstenlege og fleksible reknestrategiar i dei fire reknemåtane • oppdagar og nyttiggjer seg viktige matematiske samanhengar • løyser utforskande og samansette oppgåver • samarbeider, reflekterer og kommuniserer om oppgåver
GRUNNBOK
Radius har derfor fokus på at elevane:
Radius gir i praksis:
• tydelege mål for kvart kapittel • oppstartsoppgåver for refleksjon og klassesamtale • differensierte øvingssider til kvart tema • problemløysingsoppgåver på alle trinn • visuell støtte til oppgåvene Komponentane i Radius 1, 2, 3 og 4:
DAHL•DALBY•NOHR
• Grunnbok A og B • Differensiert oppgåvebok • Lærarens bok A og B • Radius digital med tavlebok: radius.cdu.no
Radius følgjer dei reviderte læreplanane for Kunnskapsløftet 2013 i faget matematikk, og dekkjer alle måla frå 1. til 7. trinn.
I S B N 978-82-02-34566-2
ISBN 978-82-02-34566-2
9
788202 345662 www.cdu.no
NYNORSK
3A GRUNNBOK
Hanne Hafnor Dahl • Hanne Marken Dalby • May-Else Nohr
Matematikk for barnetrinnet
3A GRUNNBOK
Nynorsk
Ingrid
Emil
Sofia
Filip
Tuva
Liam
kk
l
© CAPPELEN DAMM AS, 2015 Føresegnene i åndsverklova gjeld for materialet i denne publikasjonen. Utan særskilt avtale med Cappelen Damm AS er all eksemplarframstilling og tilgjengeleggjering berre tillate så langt det har heimel i lov eller avtale med Kopinor, interesseorgan for rettshavarar til åndsverk. Bruk som er i strid med lov eller avtale, kan føre til erstatningsansvar og inndragning, og kan straffast med bøter eller fengsel. Radius følgjer dei reviderte læreplanane av 2013 for Kunnskapsløftet i faget matematikk, dekkjer alle måla i læreplanane og er laga til bruk på barnetrinnet i grunnskulen. Illustratør: Eivind Gulliksen Omslagsdesign: Tank Omslagsillustrasjon: Eivind Gulliksen Grafisk formgiving: Cappelen Damm Ombrekking: AIT Oslo AS Forlagsredaktør: Guro Marie Jørgensen Omsett til nynorsk: Arve Lauvnes Trykk og ferdiggjering: Livonia Print SIA, Latvia 2015 Utgåve 1 Opplag 1 ISBN 978-82-02-34566-2 www.radius.cdu.no www.cdu.no
Til dykk heime
Velkommen til Radius! Radius har som mål at barnet ditt skal utvikle ein heilskapleg matematisk kompetanse, som inkluderer: •• ei god omgrepsforståing, og å kunne •• utvikle fleksible reknestrategiar •• resonnere og kommunisere •• løyse samansette matematiske problem
Mål
I starten av kvart kapittel finn du mål for kva barnet ditt skal lære i kapittelet. På den siste sida i kvart kapittel skal barnet sjølv vurdere måloppnåinga si. Her får også de heime ei oversikt over om barnet har nådd måla for kapittelet eller ikkje.
Samtalebilete
Kvart kapittel og kvart delkapittel blir innleidd med eit bilete som er meint som utgangspunkt for samtale og refleksjon over det barna skal lære.
Samanoppgåver
Kvart kapittel inneheld nokre oppgåver som er merkte med «Saman». Desse oppgåvene er tekstoppgåver eller problemløysingsoppgåver der barna kan diskutere og samarbeide med kvarandre. For å løyse dei kan det vere ei hjelp å teikne eller skrive i kladdeboka. Snakk gjerne med barnet ditt om korleis dei kan løysast. Det vil gi deg ein ekstra peikepinn om korleis barnet ditt tenkjer.
Differensierte oppgåver
Kvart kapittel har oppgåver med forskjellig abstraksjonsnivå, høvesvis Øve 1 og Øve 2. Øve 1 inneheld oppgåver med visuell støtte. Oppgåvene i Øve 2 har anten ei meir abstrakt visualisering eller er heilt utan visuell støtte.
Aktivitetar
Kvart kapittel inneheld aktivitetar eller spel der barna skal jobbe to eller fleire saman, og som er knytte til det matematiske innhaldet i kapittelet som høyrer til. Slik erfaring – med denne typen aktivitetar og spel – har mykje å seie for den matematiske utviklinga til elevane. Spel gjerne fleire spel med barnet ditt heime!
Lykke til! Hanne Hafnor Dahl Hanne Marken Dalby May-Else Nohr
Velkommen til Radius!
3
Innhald
kk
Kapittel 1
l
Hugsar du? Addisjon og subtraksjon til 20 . . . Øve 1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Øve 2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Tiarvenner . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Øve 1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Øve 2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Tala til 100 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Øve 1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Øve 2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Aktivitet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Kan du dette? . . . . . . . . . . . . . . . .
Kapittel 3 6 8 10 11 12 14 15 16 20 21 22 23
Multiplikasjon og divisjon Addere like grupper . . . . . . . . . . . Øve 1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Øve 2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Multiplikasjon . . . . . . . . . . . . . . . . Øve 1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Øve 2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Divisjon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Multiplikasjon og divisjon . . . . . . Øve 1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Øve 2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Aktivitet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Kan du dette? . . . . . . . . . . . . . . . .
50 52 56 58 60 64 65 66 68 70 71 72 73
Kapittel 2 Tala til 1000 Telje og rekne med 100 av gongen . . . . . . . . . . . . . . Øve 1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Øve 2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Telje til 1000 med 1 og 10 av gongen . . . . . . . . . . . . . . . Øve 1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Øve 2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Hundrarar, tiarar og einarar . . . . Øve 1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Øve 2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Addere og subtrahere med 1, 10 eller 100 . . . . . . . . . . . . . . . Øve 1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Øve 2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Hundrarplass, tiarplass og einarplass . . . . . . . . . . . . . . . . . Øve 1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Øve 2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Aktivitet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Kan du dette? . . . . . . . . . . . . . . . .
4
Innhald 4
24 26 30 31 32 34 35 36 38 39 40 42 43 44 46 47 48 49
Kapittel 4 Brøk Brøk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Brøk som del av eit areal . . . . . . . Øve 1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Øve 2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Brøk som del av ei mengd . . . . . . Øve 1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Øve 2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Del og heilskap . . . . . . . . . . . . . . . Øve 1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Øve 2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Kvarter på klokka . . . . . . . . . . . . . Øve 1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Øve 2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Minutt på klokka . . . . . . . . . . . . . Øve 1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Øve 2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Aktivitet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Kan du dette? . . . . . . . . . . . . . . . .
74 76 78 80 81 82 84 85 86 88 89 90 92 93 94 96 97 98 99
Kapittel 5 Geometri Mangekantar . . . . . . . . . . . . . . . Aktivitet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Rett, spiss og stump vinkel . . . . . Øve 1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Øve 2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Parallelle linjer . . . . . . . . . . . . . Øve 1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Øve 2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Rektangel og kvadrat . . . . . . . Øve 1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Øve 2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Samansette figurar . . . . . . . . . . Øve 1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Øve 2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Geometriske mønster . . . . . . . . Øve 1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Øve 2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Aktivitet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Kan du dette? . . . . . . . . . . . . . .
100 102 104 106 108 109 110 112 113 114 116 117 118 120 121 122 124 125 126 127
Innhald
5
Kapittel 1
Hugsar du?
Mål I dette kapittelet skal du repetere •• addisjon og subtraksjon •• tiarvennene •• tala til 100 •• hovudrekningsstrategiar
Spørsmål •• Sofia er 125 cm høg. Kvifor kan ho ikkje køyre Radiusbanen? •• Ingrid betalar 75 kr i kiosken. Kor mange pølser kjøper ho? •• Kor mange kroner kostar tre billettar? •• Kor mange kroner kostar eit pizzastykke og ein brus til saman? •• Liam kjøper ein bagett. Han betalar med ein 100-kronesedel. Kor mange kroner får han tilbake?
Addisjon og subtraksjon til 20
l
Samtale
kk
Kva for eit tal manglar? Lag ulike reknestykke til kvar talkombinasjon.
7 4
10 6
____
18
____
Rekn ut. Skriv svaret p책 boksen.
8 + 1 10 - 9 ____ 9 ____ 8 - 2 10 - 4 10 - 6 ____ ____ ____ 9-2 8+2 4+3 6+1 ____ ____ ____ ____ 3+6 9-1 6-2 6+4 3+7 ____ ____ ____ ____ ____
6 + 4 = 10 4+6=?
8
Kapittel 1
Hugsar du?
10
____
Rekn ut.
3 + 7 = ____ 9 + 1 = ____ 6 + 4 = ____ 4 + 5 = ____ 5 + 5 = ____ 8 + 1 = ____
Fargelegg dei av rutene som har addisjonsstykke der svaret blir 10.
2 + 9 = ____ 8 + 2 = ____ 1 + 9 = ____ 4 + 2 = ____ 4 + 4 = ____ 6 + 3 = ___
Saman
4 + 6 = ____ 7 + 3 = ____ 7 + 2 = ____
På kor mange av reknestykka kan du svaret utanåt? Øv to og to saman.
10 - 7 = ?
10 - 6 = ?
10 - 5 = ?
10 - 3 = ?
10 - 8 = ?
4+3=?
7+7=?
10 - 4 = ?
8+8=?
6+6=?
12 - 6 = ?
1+9=?
16 - 8 = ?
14 - 7 = ?
3+5=?
7+8=?
5+3=?
9+9=?
8-3=?
6+7=?
10 - 1 = ?
4+4=?
4+5=?
9-8=?
Addisjon og subtraksjon til 20
9
Øve 1 Skriv talet som manglar.
kk
l
2 ____ 1 1 ____
10
5+3=8 8–5=? 8 – 3 = ?
3 ____ ____ 1
3 ____ ____ 2
4 ____ ____ 1
4 ____ 2 ____
5 ____ ____ 1
5 ____ ____ 2
6 ____ ____ 1
6 ____ 4 ____
6 ____ ____ 3
7 ____ 6 ____
7 ____ 5 ____
7 ____ ____ 3
8 ____ 7 1 ____
8 ____ 6 ____
8 ____ 5 ____
8 ____ ____ 4
9 ____ ____ 1
9 ____ ____ 2
9 ____ 6 ____
9 ____ ____ 4
10 ____ 9 ____
10 ____ 8 ____
10 ____ ____ 3
10 ____ 6 ____
Kapittel 1
Hugsar du?
Øve 2 Skriv talet som manglar.
11 ____ 9 2 ____
11 ____ 8 ____
11 ____ 7 ____
11 ____ 6 ____
12 ____ 9 ____
12 ____ 8 ____
12 ____ ____ 5
12 ____ ____ 6
13 ____ 9 ____
13 ____ ____ 5
13 ____ 7 ____
13 ____ ____ 7
14 ____ 9 ____
14 ____ 8 ____
14 ____ 7 ____
15 ____ 9 ____
15 ____ 8 ____
15 ____ ____ 8
16 ____ 9 ____
16 ____ 8 ____
16 ____ 7 ____
17 ____ 9 ____
17 ____ 8 ____
18 ____ 9 ____
18 ____ 8 ____
9 + 4 = ? 13 – 9 = ? 13 – 4 = ?
19 ____ 9 ____
Addisjon og subtraksjon til 20
11
Tiarvenner
l
Samtale
kk
Repeter tiarvennene. 7
3
8
2
6
4
5
5
9
1
7 + 3 = ? 17 + 3 = ?
38 + 2 = ? 56 + 4 = ?
Rekn ut.
10 - 1 = ____
10 - 5 = ____
10 - 4 = ____
10 - 8 = ____
10 - 6 = ____
10 - 2 = ____
10 - 3 = ____
10 - 9 = ____
10 - 10 = ____
10 - 7 = ____
10 - 0 = ____
10 - 5 = ____
6 + 4 = ____
9 + 1 = ____
7 + 3 = ____
16 + 4 = ____
19 + 1 = ____
17 + 3 = ____
8 + 2 = ____
5 + 5 = ____
4 + 6 = ____
28 + 2 = ____
35 + 5 = ____
44 + 6 = ____
58 + 2 = ____
55 + 5 = ____
94 + 6 = ____
Rekn ut.
Rekn ut.
12
Kapittel 1
Hugsar du?
Rekn ut.
10 - 7 = ____
10 - 6 = ____
10 - 8 = ____
20 - 7 = ____
30 - 6 = ____
40 - 8 = ____
30 - 7 = ____
40 - 6 = ____
60 - 8 = ____
50 - 7 = ____
60 - 6 = ____
90 - 8 = ____
Lag addisjonsstykke og subtraksjonsstykke med tala i trekanten. Rekn ut.
10 7
  7 + 3 = ____
7 = ____ 3 + ____
10 - 7 = ____
10 - ____ 3 = ____
12 +   8 = ____
____ + ____ = ____
20 - 12 = ____
____ - ____ = ____
____ + ____ = ____
____ + ____ = ____
____ - ____ = ____
____ - ____ = ____
3
20 12
8
30 26
4
Tiarvenner
13
Ă˜ve 1 Rekn ut. Trekk strek til tiarvennene som høyrer til.
kk
l
30 27 + 3 = ____
7 3
49 + 1 = ____
5 10 - 5 = ____
10 - 8 = ____
5 5 82 + 8 = ____
23 + 7 = ____
10 - 3 = ____
8 2
34 + 6 = ____
10 - 1 = ____
10 - 6 = ____
6 4 15 + 5 = ____
95 + 5 = ____
14
Kapittel 1
Hugsar du?
10 - 2 = ____
9 1
10 - 7 = ____
Øve 2 Rekn ut. Trekk strek til tiarvennene som høyrer til.
50 37 + 13 = ____
7 3
18 + 12 = ____
15 20 - 5 = ____
30 - 8 = ____
5 5 26 + 34 = ____
75 + 25 = ____
40 - 9 = ____
8 2
89 + 11 = ____
50 - 7 = ____
60 - 3 = ____
6 4 54 + 46 = ____
33 + 37 = ____
100 - 6 = ____
9 1
Tiarvenner
100 - 1 = ____
15
Tala til 100
l
Samtale
kk
Kor mange tiarar er det i 100?
  7 +   3 = 10 70 + 30 = ?
Kva for ein samanheng ser du?
Legg saman tiarane. Skriv svaret.
10 30
40 20
____ 60 10 40
40
____ 16
Kapittel 1
Hugsar du?
10
10 20
70
20
____
____
20
80
50
10
____
10
10
____
Skriv talet som manglar.
20 + 30 = ____
10 + 60 = ____
90 + 10 = ____
40 + 30 = ____
20 + 20 = ____
80 + 20 = ____
20 + 70 = ____
30 + 30 = ____
70 + 30 = ____
40 + ____ = 100
____ + 40 = 100
100 = 75 + ____
20 + ____ = 100
____ + 80 = 100
100 = 90 + ____
60 + ____ = 100
____ + 90 = 100
100 = 5 + ____
100 - 10 = ____
100 - 30 = ____
100 - 75 = ____
100 - 90 = ____
100 - 40 = ____
100 - 1 = ____
100 - 60 = ____
100 - 50 = ____
100 - 35 = ____
Liam har 40 gule, 30 raude og 20 blå kuler. Filip har 60 gule, 30 raude og 10 blå kuler. Kven har flest kuler? Svar: ___________ har flest kuler. Ingrid har 100 kroner. Ho kjøper to flasker med vatn til 20 kroner per stykk og eit blad til 40 kroner. Kor mange kroner har Ingrid att?
40 kr
20 kr
Svar: ____ kroner
Tala til 100
17
Rekn ut. + 10
kk
l
+ 10
Start
24 + 20
24
34
____
+ 10
+ 10
Start
24 + 19
-1 34
24
____ 44
Rekn ut.
36 + 20 = ____
65 + 30 = ____
79 + 20 = ____
36 + 19 = ____
65 + 29 = ____
79 + 19 = ____
Rekn ut. - 10
- 10 Start
47 - 20
37
____
- 10
- 10 Start
+1
47 - 19
27 ____
47
37
47
Rekn ut.
18
36 - 20 = ____
53 - 30 = ____
64 - 40 = ____
36 - 19 = ____
53 - 29 = ____
64 - 39 = ____
Kapittel 1
Hugsar du?
Rekn ut.
6 + 6 = ____
15 + 15 = ____
6 + 7 = ____
15 + 14 = ____
25 + 25 = ____
50 + 50 = ____
30 + 30 = ____
25 + 26 = ____
50 + 49 = ____
30 + 29 = ____
70 + 3 = ____
59 - 9 = ____
60 + ____ = 62
23 - ____ = 3
____ + 4 = 64
68 - ____ = 60
85 - 84 = ____
85 - 83 = ____
45 - 44 = ____
27 - 26 = ____
25 - 23 = ____
54 - 52 = ____
100 - 75 = ____
100 - 2 = ____
100 - 25 = ____
100 - 97 = ____
100 - 60 = ____
100 - 5 = ____
100 - 40 = ____
100 - 85 = ____
Doblingar
Skriv talet som manglar.
Rekne med tiarar og einarar
Rekn ut.
Trekkje frå nesten alt
Rekn ut.
Subtrahere frå 100
Tala til 100
19
Øve 1 Skriv tala som manglar.
kk
l
1_0__0 _1_0_ _9_0_ __ _ ___ ___ ___ ___ ___ ___
Vel tal frå fiskedammen. Gjer ferdig addisjonsstykka.
80 = ____ 70 + ____ 10
____ = 10 + ____
60 = ____ + ____
90 = ____ + ____
____ = 30 + ____
70 = ____ + ____
100 = ____ + ____
____ = 40 + ____
50 = ____ + ____
70 = ____ + ____
____ = 50 + ____
90 = ____ + ____
30
60
90 70 40 80
20
10
20
Kapittel 1
50
Hugsar du?
Ă˜ve 2 Rekn ut.
- 20
+ 20
- 30
+ 30
20 ____
40
60 ____
____
70
____
____
50
____
____
50
____
____
80
____
____
60
____
Lag fire ulike reknestykke med tala øvst i ramma.
20 30 50
10 70 80
____ 20 + ____ 30 = ____ 50
____ + ____ = ____
____ + ____ = ____
____ + ____ = ____
____ - ____ = ____
____ - ____ = ____
____ - ____ = ____
____ - ____ = ____
Tala til 100
21
kk
Aktivitet
De treng:
Tiarspelet
•• to terningar
l
•• to blyantar Spel to og to saman. 1 Kast terningane annankvar gong. 2 Dersom terningane viser for eksempel fire og to auge, får spelaren som kasta terningane, 40 og 20 poeng. Legg saman poenga, og skriv poengsummen i tabellen. 3 Den spelaren som får flest poeng etter seks kast, vinn spelet.
Kast
22
Spelar 1
Spelar 2
1
____
____
2
____
____
3
____
____
4
____
____
5
____
____
6
____
____
Sum
____
____
Kapittel 1
Hugsar du?
Kva er den høgaste poengsummen du kan få på eitt kast?
Kan du dette? Trekk strek rundt tiarvennene.
6
+
7+
4
3+7
5
9+
2+8
5+5
1 + 9 3
Skriv talet som manglar.
30 15
47
____
____
92 45
____
90
Set kryss ved reknestykket som passar til «hoppa» på tallinja. Start
22
+ 10
+ 10
32
+ 10
42
52
22 + 3
___
22 + 30
___
22 + 10
___
Skriv talet som manglar.
100 = 80 + ____
100 = ____ + 25
100 = ____ + 70
100 = ____ + 50
100 = ____ + 90
100 = 75 + ____
100 = ____ + 15
100 = 5 + ____
100 = ____ + ____
Hugsar du?
23
Kapittel 2
Tala til 1000
Mål I dette kapittelet skal du lære •• å telje og rekne med 100 av gongen •• å telje til 1000 med 1 og 10 av gongen •• å addere hundrarar, tiarar og einarar •• å addere og subtrahere med 1, 10 eller 100 •• om verdien til siffera
Spørsmål •• Kor mange edelsteinar er det i tønna? •• Kor mange gullbarrar er det? •• Kor mykje er gullbarrane verde til saman? •• Kor mykje er ein sølvpenge, ein gullpenge og ein gullbarre verde til saman?
Telje og rekne med 100 av gongen
l
Samtale
kk
Øv på å telje til 1000 med 100 av gongen.
0
100
200
300
400
500
600
700
800
900 1000
Kor mange sekkar er det? Kor mange sølvpengar er det til saman? Kor mange sølvpengar manglar for at det skal bli 1000 til saman?
100
100
100
100
100
100
100
100
Kor mange sølvpengar er det til saman? Skriv talet.
_____ sølvpengar 100
100
100
100
100
100
100 _____ sølvpengar
26
100
100
100
100
100
100
100
100
Kapittel 2
Tala til 1000
100
100
Finn mønsteret. Gjer ferdig talfølgja.
100 ____ ____ ____ ____ 500 ____ ____ ____ ____ 1000 ____ ____ Skriv rett tal pĂĽ hatten.
100 _____
_____
_____
0
200
_____
_____
_____
400
600
800
1000
_____
_____
Telje og rekne med 100 av gongen
27
Kor mange kroner er det til saman? Skriv talet.
kk
l
_____ kr
_____ kr
_____ kr
_____ kr
Teikn pengane som du kan betale armbandet og krona med.
300 kr
28
Kapittel 2
Tala til 1000
700 kr
Teikn pengane, og skriv talet som manglar.
Saman
100
100
200 kr + ____ 200 kr = 400 kr
200 kr + ____ kr = 500 kr
300 kr + ____ kr = 600 kr
100 kr + ____ kr = 500 kr
Kor mange perlesnorer må vi ha for at det skal bli •• 300 perler til saman? •• 800 perler til saman? •• 500 perler til saman? •• 700 perler til saman? •• 2000 perler til saman?
Øv på å telje frå 0 til 1000 med 100 av gongen – og tilbake.
•• 1000 perler til saman?
Telje og rekne med 100 av gongen
29
Ă˜ve 1 Kor mange kroner er det til saman? Skriv talet.
kk
l
_____ kr
_____ kr
_____ kr
_____ kr
Finn mønsteret. Gjer ferdig talfølgja.
100 ____ 200 ____ ____ ____ ____ ____ ____ 800 ____ ____ ____ Skriv talet som manglar.
30
200 + 200 = ____
500 - 100 = ____ 1000 = ____ + 500
400 + 400 = ____
500 - 200 = ____ 1000 = ____ + 900
500 + 500 = ____
500 - 400 = ____ 1000 = ____ + 800
300 + 300 = ____
500 - 300 = ____ 1000 = ____ + 100
Kapittel 2
Tala til 1000
Ă˜ve 2 Trekk strek mellom tala som blir 1000 til saman.
500
500 300
600
200 700
900 100
800
400
Skriv talet som manglar.
1000 500
_____
1000 800
_____
1000
_____
700
Rekn ut.
1000 - 500 = ____ 500 - 400 = ____
500 + 400 = ____
1000 - 100 = ____ 800 - 700 = ____
500 + 300 = ____
1000 - 900 = ____ 600 - 500 = ____
600 + 400 = ____
Telje og rekne med 100 av gongen
31
Telje til 1000 med 1 og 10 av gongen
l
Samtale
kk
Tel frå 100 til 119 med 1 av gongen.
Tel frå 100 til 210 med 10 av gongen.
100, 101, 102, 103, ...
100, 110, 120, 130, ...
Kor mange kroner er det til saman? Skriv talet.
32
Kapittel 2
_____ kr
_____ kr
_____ kr
_____ kr
Tala til 1000
Finn mønsteret. Gjer ferdig talfølgjene.
10 ____ 20 ____ 30 ____ 40 ____ ____ 60 ____ ____ 80 ____ ____ ____ 110 ____ 120 ____ ____ ____ 150 ____ ____ 170 ____ ____ 190 ____ ____ 101 ____ 102 ____ 103 ____ 104 ____ ____ ____ 107 ____ ____ ____ ____ 111 ____ 112 ____ ____ ____ 115 ____ 116 ____ ____ 118 ____ 119 ____ ____ Skriv talet som manglar.
140 100
250 200
_____
520
_____
_____
20
Kor mange klossar er det til saman? Skriv talet.
_____ klossar 100
10 10
_____ klossar 100
100
100
Telje til 1000 med 1 og 10 av gongen
33
Ă˜ve 1 Kor mykje er barrane og pengane verde til saman? Skriv talet.
kk
l
_____
_____
Finn mønsteret. Gjer ferdig talfølgja.
100 110 ____ 120 ____ ____ ____ ____ ____ ____ ____ 190 ____ ____ 300 301 ____ 302 ____ ____ ____ ____ ____ ____ 308 ____ ____ ____ Kven av oss har mest pengar?
Kor mange kroner har Sofia?
_____ kr
Kor mange kroner har Emil?
_____ kr
Kor mange kroner har Sofia og Emil til saman?
34
Kapittel 2
Tala til 1000
_____ kr
Øve 2 Rekn ut.
2 + 4 = ____
7 + 3 = ____
8 + 2 = ____
20 + 40 = ____
700 + 3 = ____
80 + 2 = ____
200 + 400 = ____
700 + 30 = ____
800 + 2 = ____
Kor mange kroner er det til saman? Skriv talet.
_____ kr
_____ kr
Skriv tala som manglar.
250
_____
_____
_____
_____
_____
310
320
410
_____
_____
_____
450
_____
_____
_____
905
906
_____
_____
909
_____
_____
_____
Telje til 1000 med 1 og 10 av gongen
35
Hundrarar, tiarar og einarar
l
Samtale
kk
Kor mange kroner er det til saman?
3 __ 0 __ 0 kr __
+
0 kr + __ 2 kr = __ ? __ ? __ ? kr __ 4 __
Kor mange kroner er det til saman? Rekn ut.
36
__ __ __ kr
+
__ __ kr + __ kr = __ __ __ kr
__ __ __ kr
+
__ __ kr + __ kr = __ __ __ kr
__ __ __ kr
+
__ __ kr + __ kr = __ __ __ kr
Kapittel 2
Tala til 1000
Teikn pengar som svarar til beløpet.
234 kr ____
621 kr ____
Rekn ut.
200 + 90 + 8 = _____
400 + 60 + 3 = _____
300 + 60 + 5 = _____
300 + 10 + 1 = _____
400 + 80 + 9 = _____
Saman
100 + 50 + 7 = _____
Kva er eit siffer?
3
5
7
Lag minst tre ulike tal med siffera 3, 5 og 7. Kva for eit tal har høgast verdi? Kva for eit tal har lågast verdi?
Hundrarar, tiarar og einarar
37
Øve 1 Kor mange kroner er det til saman? Rekn ut.
kk
l
__ __ __ kr
+
__ __ kr + __ kr = __ __ __ kr
Rekn ut.
500 + 50 + 1 = _____
700 + 80 + 3 = _____
200 + 90 + 5 = _____
800 + 70 + 2 = _____
600 + 10 + 1 = _____
600 + 20 + 7 = _____
Skriv talet som hundrarar, tiarar og einarar.
243 = _____ + 200 _____ + _____ 40 3 333 = _____ + _____ + _____ 999 = _____ + _____ + _____ 367 = _____ + _____ + _____ 459 = _____ + _____ + _____ 111 = _____ + _____ + _____ 250 = _____ + _____ + _____ 307 = _____ + _____ + _____ 415 = _____ + _____ + _____
38
Kapittel 2
Tala til 1000
Kva for eit tal er 20 meir enn tre hundre og sekstito?
Øve 2 Skriv tala som manglar.
522 _____ 500 + 20 + 2
_____ 200 + 30 + 1
_____
411
500 + 50 + 5
400 + 10 + ____
592
816
500 + ____ + 2
218 ____ + ____ + 8
800 + 10 + ____
651 600 + ____ + ____
Hundrarar, tiarar og einarar
39
Addere og subtrahere med 1, 10 eller 100
l
Samtale
kk
Korleis kan du telje når du løyser reknestykka?
Eg tel med 10 av gongen.
Eg tel med 1 av gongen.
Eg tel med 100 av gongen.
126 + 1 = ?
115 + 10 = ?
225 + 100 = ?
126 - 1 = ?
115 - 10 = ?
225 - 100 = ?
Finn mønsteret. Gjer ferdig talfølgja.
40
____ 150
____ 104
____ 670
____ 455
____ 160
____ 103
____ 570
____ 465
____ 170
____ 102
____ 470
____ 475
____
____
____
____
____
____
____
____
____
____
____
____
Kapittel 2
Tala til 1000
Eg adderer 365 med 1, 10 og 100. Korleis endrar talet seg?
Skriv talet som er 1 mindre og talet som er 1 meir.
24 22 ____ 23 ____ ____
80 ____ ____ ____
59 ____ ____ ____
123 ____ ____ ____
280 ____ ____ ____
359 ____ ____ ____
423 ____ ____ ____
780 ____ ____ ____
859 ____ ____ ____
Legg til 1. Skriv svara.
391 ____ 488 ____ 698 ____
+1
+1
+1
____ ____ ____
+1
+1
+1
____ ____ ____
+1
+1
+1
____ ____ ____
Rekn ut.
218 + 1 = ____
153 + 10 = ____
299 + 100 = ____
350 + 1 = ____
506 + 10 = ____
479 + 100 = ____
525 + 1 = ____
499 + 10 = ____
239 + 100 = ____
238 - 1 = ____
239 - 10 = ____
530 - 100 = ____
200 - 1 = ____
590 - 10 = ____
161 - 100 = ____
250 - 1 = ____
501 - 10 = ____
500 - 100 = ____
Rekn ut.
Addere og subtrahere med 1, 10 eller 100
41
Øve 1 Legg til 10. Skriv svara.
kk
l
326 ____
+ 10
____
+ 10
____
+ 10
____
Trekk frå 10. Skriv svara.
264 ____
- 10
____
- 10
____
- 10
____
Rekn ut.
261 + 10 = ____
379 + 10 = ____
417 + 10 = ____
261 - 10 = ____
379 - 10 = ____
417 - 10 = ____
Skriv talet som manglar.
135 + ____ = 145
161 - ____ = 141 444 + ____ = 464
261 + ____ = 281
845 - ____ = 805 999 - ____ = 919
523 + ____ = 552
670 - ____ = 600 777 - ____ = 727
703 + 40 = ____
963 - 30 = ____ 555 - 50 = ____
Kva for eit tal er 10 meir enn 642?
42
_____
Kva for eit tal er 10 mindre enn 583?
_____
Kva for eit tal er 20 meir enn 203?
_____
Kva for eit tal er 20 mindre enn 200?
_____
Kva for eit tal er 100 meir enn 235?
_____
Kapittel 2
Tala til 1000
Kva for eit tal er 50 mindre enn 300?
Øve 2 Legg til og trekk frå. Skriv svara.
152 ____
+ 100
____
+ 300
____
- 100
____
- 200
+ 100
____
- 400
____
+ 400
____
- 300
____
- 200
____
+ 300
____
Rekn ut.
354 + 100 = ____
526 + 100 = ____
405 + 100 = ____
354 - 100 = ____
526 - 100 = ____
405 - 100 = ____
354 + 10 = ____
526 + 10 = ____
405 + 10 = ____
354 - 10 = ____
526 - 10 = ____
405 - 10 = ____
Kva for eit tal er 100 meir enn 368?
_____
Kva for eit tal er 100 mindre enn 850? _____ Kva for eit tal er 500 meir enn 163?
_____
Kva for eit tal er 500 mindre enn 912?
_____
Skriv talet.
To hundre og tjueto
Fire hundre og femtiéin
__ __ __ __ __ __
Seks hundre og femti
Ni hundre og tre
__ __ __ __ __ __
Addere og subtrahere med 1, 10 eller 100
43
Hundrarplass, tiarplass og einarplass
l
Samtale
kk
Sifferet på • hundrarplassen er 3 • tiarplassen er 2 • einarplassen er 8 Kva for eit tal er det?
Hundrarplass
Kva for ein verdi har dei ulike siffera i talet?
__ ? __ ? __ ? Tiarplass
Einarplass
Skriv talet. Hundrarar
Tiarar
Einarar
Tal
111 _____
_____
_____
44
Kapittel 2
Tala til 1000
Rekn ut.
100 + 20 + 7 = ____
600 + 10 = ____
500 + 50 = ____
300 + 70 + 9 = ____
700 + 40 = ____
400 + 4 = ____
400 + 30 + 6 = ____
900 + 1 = ____
200 + 20 = ____
Skriv talet som består av 6 hundrarar 2 tiarar 8 einarar
5 hundrarar 0 tiarar 4 einarar
_____
_____
Kva for ein verdi har sifferet med raud farge?
200 238 _____
463 _____
777 _____
527 _____
643 _____
777 _____
362 _____
346 _____
777 _____
403 _____
515 _____
71 _____
901 _____
738 _____
701 _____
Kva for ein verdi har sifferet 5?
50 258 _____
145 _____
534 _____
75 _____
259 _____
958 _____
563 _____
405 _____
750 _____
450 _____
501 _____
53 _____
Hundrarplass, tiarplass og einarplass
45
Ă˜ve 1 Rekn ut. Trekk strek til rett svar.
kk
l
200 + 10 + 3
609
300 + 70 + 5
213
600 + 9
375
600 + 60
349
300 + 40 + 9
660
200 + 7
999
900 + 90 + 9
830
207
46
Kapittel 2
Tala til 1000
800 + 30
Ă˜ve 2 Skriv talet som bestĂĽr av 0 hundrarar 9 tiarar 9 einarar
8 hundrarar 7 tiarar 3 einarar
_____
_____
3 hundrarar 5 tiarar 1 einarar
6 hundrarar 4 tiarar 0 einarar
_____
_____ Skriv tala i stigande rekkjefølgje.
911
909
89 0
888
819
880
_____
_____
_____
_____
_____
_____
Hundrarplass, tiarplass og einarplass
47
kk
Aktivitet
De treng:
Hundrere, tiere og enere
•• ein terning
l
•• to blyantar Spel to og to saman. 1 Kast terningen annankvar gong. 2 Dersom terningen viser for eksempel tre auge, vel spelaren som kasta terningen om talet 3 skal stå på hundrarplassen, tiarplassen eller einarplassen. Kvar spelar kastar terningen tre gonger. 3 Den spelaren som får talet med høgast verdi, vinn spelet.
48
Hundrarar
Tiarar
Einarar
Spelar 1
____
____
____
Spelar 2
____
____
____
Kapittel 2
Tala til 1000
Kan du dette? Skriv talet som er 1 meir og talet som er 1 mindre.
899 ____ ____ ____
319 ____ ____ ____
500 ____ ____ ____
Legg til 100 av gongen. Skriv svara.
24 ____ 124 ____ ____ ____ ____ ____ ____ ____ 924 ____ ____ Rekn ut.
357 + 10 = _____
357 - 10 = _____
357 + 100 = _____
357 - 100 = _____
Set kryss ved rett tal på kroner.
324 kr
____
323 kr
____
327 kr
____
Kva for ein verdi har sifferet med raud farge?
418 _____
712 _____
888 _____
632 _____
392 _____
880 _____
Tala til 1000
49