WIM VISSER (1915 – 1977)
SOBER SIERAARDEWERK Wim Visser behoort tot een select gezelschap zeer bekende en geroemde keramisten/vormgevers van N.V. De Sphinx. Dit artikel is een eerbetoon aan deze veelzijdige kunstenaar, maar ook aan zijn inmiddels overleden vrouw To en dochter Hannie die de herinnering aan hem en zijn werk levend hebben gehouden. TEKST: HANS MEULMAN FOTO’S: VERENIGING MAASTRICHTS AARDEWERK
W
illem Dirk Cornelis Visser wordt op 1 september 1915 geboren in Edam als zoon van ‘koopman’ Dirk Cornelis Visser en Adriana Weststrate. Vóór hem worden drie zussen geboren, Maria Vrouwtje, Vrouwtje Geertruida en Cornelia Wilhelmina. In 1928 verhuist het gezin naar Amsterdam, waar de latere ontwerper van sieraardewerk tussen 1931 en 1935 een opleiding volgt aan het Instituut voor Kunstnijverheidsonderwijs, voorheen Kunstnijverheidsschool ‘Quellinus’. Zijn docent Bert Nienhuis brengt hem de liefde bij voor het pottenbakkersvak: het ontwerpen en draaien van vazen en schalen, het vormen uit de vrije hand, maar ook het ontwerp en de uitvoering van gebruiksaardewerk en de daarbij behorende mallen. Buiten schooltijd doet hij samen met Nienhuis glazuurproeven, iets wat hij later bij De Sphinx voortzet. In 1937 gaat Visser werken in de kleine pottenbakkerij Elfhoeven, opgericht in 1936 door zijn vriend Wim de Vries in Reeuwijk. De Vries assisteerde Nienhuis in 1933 in diens atelier en werkte tot 1936 bij Regina in Gouda. Wim Visser maakt bij Elfhoeven het huldigingsbord (afb. 1) voor de bemanning van de Uiver (KLM,
10
1
de tegelfabriek in Limmel is gevestigd. Regout beschouwt het atelier als visitekaartje voor ambachtelijke keramiek. In de hoogtijdagen zijn er ongeveer dertig werknemers aan het atelier verbonden, allen opgeleid door Visser. 2
Douglas DC-2), het vliegtuig dat triomfeerde in de langste vliegwedstrijd uit de geschiedenis. Dit bord werd aan het Nationaal Luchtvaart-Themapark Aviodrome te Lelystad geschonken. In 1937 maakt Visser samen met Nienhuis een grote fontein voor de Wereldtentoonstelling van 1937 in Parijs. Een jaar later vertrekt Visser naar het buitenland. Hij verblijft daar – mede door de oorlogsdreiging – korter dan gepland. Hij laat er wel zijn sporen na. In Denemarken maakt hij een serie plastieken voor de stad New York. Eenmaal terug in Nederland gaat Visser aan de slag in Maastricht. Hij krijgt daar de leiding over een speciaal door Joseph Regout opgezet atelier voor kunstaardewerk, dat naast
3
Handgedraaid aardewerk Men begint met handgedraaid aardewerk, hoofdzakelijk praktisch gebruiksaardewerk zoals serviezen, vazen, bloempotten en schalen (afb. 2 en 3). Er wordt ook gietwerk en handgevormd aardewerk gemaakt. Visser ge-