Эмомалї РАЊМОН: Ормонњои сулњ ва Вањдати миллї аз мову
шумо њалли муаммоњои муњими иљтимої - рушди тамоми соњањои иќтисоди миллї, суръатбахшии бунёди иншооту сохтмонњои азим, фароњам овардани љойњои нави кор, тањкими волоияти ќонун ва баланд бардоштани сатњу сифати зиндагии ањолиро таќозо дорад. Банї Одам аъзои якдигаранд! Истиќлолияти Тољикистон поянда бод!
Нашрияи Маќомоти иљроияи њокимияти давлатии вилояти Суѓд Рўзнома аз 25 марти соли 1930 нашр мешавад
Сешанбе, 18 апрели соли 2017
№ 44 (17725)
www.hakikati-sugd.tj E-mail:h_sugd@mail.ru
Иштироки Пешвои миллат дар мулоќоти ѓайрирасмии Сарони давлатњои аъзои Созмони Ањдномаи амнияти дастаљамъї
Санаи 14-уми апрели соли љорї Асосгузори сулњу Вањдати миллї - Пешвои миллат, Президенти Љумњурии Тољикистон, мўњтарам Эмомалї Рањмон дар шањри Бишкеки Љумњурии Ќирѓизистон дар кори мулоќоти ѓайрирасмии Сарони давлатњои аъзои Созмони Ањдномаи амнияти дастаљамъї иштирок ва суханронї намуданд.
Дар мулоќоти ѓайрирасмии Сарони давлатњои аъзои Созмони Ањдномаи амнияти дастаљамъї њамчунин, Президенти Федератсияи Россия Владимир Путин, Президенти Арманистон Серж Саргсян, Президенти Љумњурии Белорус Александр Лукашенко, Президенти Љумњурии Ќазоќистон Нурсултон Назарбоев ва Президенти Љумњурии Ќирѓизистон Алмазбек Атамбоев иштирок намуданд. Дар нишасти ѓайрирасмї, аз љумла масоили марбут ба таќвияти њамдастии давлатњои аъзои СААД дар мубориза бар зидди терроризму экстремизми байналмилалї, гардиши ѓайриќонунии маводи нашъаовар, љиноятњои муташаккили фаромарзї, масъалањои таъмини амнияту суботи сартосарї дар ќаламрави давлатњои аъзо ва дигар масоили вобаста ба вазъи кунунии минтаќа ва љањон мавриди муњокима ќарор дода шуд. Сарони давлатњо аз амалњои дањшатбори рӯзњои
охир дар арсаи љањон ва дар давлатњои аъзои СААД ба амал омада бори дигар изњори нигаронї карда, терроризмро ба таври ќотеъ мањкум намуданд. Дар мулоќоти Сарони давлатњои аъзои Ањдномаи амнияти дастаљамъї, њамчунин, вазъи мураккаби сиёсию низомии Афѓонистон, масоили марбут ба тањкими сарњади љанубии давлатњои аъзои созмон дар марз бо Љумњурии Исломии Афѓонистон ва вазъи кунунию дурнамои њамкорињои њарбї ва њарбї-техникии давлатњои аъзои СААД мавриди баррасї ќарор дода шуд. Иштирокчиёни љаласа аз пешнињоди интихоби Юрий Хачатуров ба њайси Котиби генералии СААД љонибдорї карда, ба собиќ котиби генералии созмон Николай Бордюжа барои хизматњои шоиста дар роњи тањкими њамгироии давлатњои аъзои СААД изњори сипосу миннатдорї намуданд. www.prezident.tj
Áà èôòèõîðè 20-ñîëàãèè Тçè Âà³äàòè ìèëëO
Б
Е Вањдати миллї пайванди ногусастании дирўзу имрўзу фардо, њифзи Истиќлолият ва дастовардњои он, пос доштани хотираи неки аљдодони номдор, њифзи мероси гаронќадри таърихию фарњангї маъно надорад.
Дар он соати неки муродбахш, ки мўњтарам Эмомалї Рањмон Сарвари тољикон интихоб гардиданд, мисли роњбарони љумњурињои њамсоя мансабњои олии њизбї надошта, соњиби рутбањои баланд нагардида, таљрибаи зиёди кор њам наандўхта буданд. Вале, маѓз андар маѓз, тору пуди вуљуди он кас бо мењри халќи азизашон сиришта шуда буд. Бинобар ин, Роњбари навинтихоби тољикон дарду аламро эњсос мекарданд ва аз лањзањои аввалини њукуматдорї, барои даво љустану бартараф намудани иллатњо њам дар сухан њам дар амал якрўю якќавл буданд. Дар рўзњои душвори бар сари халќи тољик омада мардуми азияткашида аз забони бурро ва гўёи Сарвари љавон ва нуронии худ дар лањзањои нахустини ба минбари њукуматдорї баромадан пайѓоми наљотбахшро шунид: “Ман ба шумо Сулњ меоварам! То як нафар гурезаи иљборї дур аз Ватан бошад, њаргиз ором намегирам!. “Худованди мутаол ба дили бузурги Сарвари мо мењру муњаббати халќу Ватанро ато карда, дар љисму љонашон нерўи тањамтанї бахшид. Ин шахси бузург барои ба љойњои муќимї баргардондани њамватанони
120
ÂÀ²ÄÀÒ ßÊÄÈËÈÞ ²ÀÌÇÀÁÎÍÈÑÒ!
гуреза кўшиш намуданд. Ба рустоњои пурхавфи Афѓонистон рафта, мулоќоту гуфтугузори мушкилтаринро анљом бахшиданд ва худ аввалин шуда, соли 1994 дар истгоњи роњи оњани ноњияи Шањритус муњољирони аз Афѓонистон ба Ватан баргаштаро бо оѓўши кушода пешвоз гирифта, њамчун Бузургмарди давлату миллат гуфтанд: ”Ватанро, хонумонамонро худамон обод мекунем!”. Мутобиќи ваъдаю паймони Сарвари давлат сулњу субот дар диёри азизи мо – Тољикистон устувор гардид, зиёда аз як миллион гурезањо ба љойњои муќимї баргаштанд ва даст ба корњои созандагї заданду мулкро обод сохтанд. Кўшишу љонбозињои фарзанди фарзонаи миллат, Асосгузори сулњу Вањдати миллї-Пешвои миллат, Президенти кишвар буд, ки миллати бофарњангу мутамаддини мо, ки парешону сарсон буд, сарљамъу пеши роњи љанги бародаркуш баста шуд. Миллат ба Вањдат омад! Вањдати миллї дастоварди бузургест, ки решањои таърихї дорад. Дар њар давру замон фарзандони бузурги миллат онро пойдор нигоњ дошта, ќимату бузургиашро афзун гардонидаанд. Асосгузори сулњу Вањдати миллї - Пешвои миллат дар Паёми худ ба Маљлиси Олии мамлакат чунин ќайд кардаанд: ”Арзиши муќаддасу таърихї ва омили муњим-
тарини њамаи дастовардњои миллати мо баъди Истиќлолияти давлатї, бешубња, Вањдати миллї, сулњу оромї ва суботи сиёсї мебошад. Созишномаи умумии истиќрори сулњ ва ризоияти миллї дар Тољикистон роњи рушду такомули минбаъдаи кишварро равшан сохт.” Рушди бомароми соњањои мухталифи њаёти љомеаро дида, бо эътимод метавон гуфт, ки тавассути бунёди корхонањои азим Тољикистон ояндаи наздик ба кишвари содиркунандаи семент, барќ, маснуоти металлњои сабук, ранга, санги ќиматбањо, меваю сабзавот ва мањсулоти пахтагї табдил хоњад ёфт. Иншооти муњими энергетикию саноатї бунёд мешаванд, ки Роѓун бузургтарини онњост. Тољикистон њамчун узви созмонњои мўътабартарини љањон Созмони Милали Муттањид, Созмони њамкории Шанхай, Иттињоди давлатњои мустаќил, Созмони байналмилалии њамкорињои исломї, Созмони умумиљањонии савдо ва дањњо созмонњои дигари байналмилалию минтаќавї дар љањон обрўю нуфузи баланд пайдо кардааст. Таљрибаи нодири сулњи Тољикистон дар тамоми љањон њамчун воситаи бењтарини ќатъи љангу хунрезї омўхта ва амалї карда мешавад. Ибтикори Сарвари давлати тољикон оид ба эълом доштани Дањсолаи байналмилалии амалиёти “Об барои њаёт” (солњои 2005- 2015), ”Дањсолаи
байналмилалии амал “Об барои рушди устувор, 2018-2028” аз љониби кишварњои аъзои Созмони Милали Муттањид дастгирї ёфт. Дар Душанбе конфронсњои байналмилалї, Саммити сарони давлатњои аъзои созмонњои мўътабари љањонию минтаќавї, тадбирњои муњимтарини байналмилалии сиёсї, амниятї, иќтисодї ва фарњангї баргузор мешавад, ки гувоњи обрўи афзояндаи Тољикистон ва Асосгузори сулњу Вањдати миллї - Пешвои миллат, Президенти мамлакатанд. Аз ин парвозњои умедбахш ва њастии миллату давлат ифтихор бояд кард. Дар раванди љањонишавї аз пештара бештар ба њам муттањид бошем ва зери парчами Вањдати миллї ва Истиќлолияти давлатї њимоят аз дастовардњои љомеа кунем ва поягузори устувори сулњу Вањдат бимонем. Вањдати мо дар њаќиќат дастоварди муќаддас ва тањкимбахши саодати халќ аст, аз ин рў, мо вазифадорем, ки онро чун гавњараки чашм њифз намоем. Нагузорем, ки њар нохалафе сулњу Вањдати моро халалдор созад: Њар касе бар ќадри Вањдат мерасад, Ў ба иќболу саодат мерасад. Каромат ЉЎРАЕВА, муовини директори Коллељи тиббии ноњияи Бобољон Ѓафуров
рўзи ободонию кабудизоркунї дар вилоят ба истиќболи 20-солагии Рўзи Вањдати миллї!
ХУЉАНД: мумфаршкунии кўчањо оѓоз ёфт
Дар асоси дастуру њидоятњои Асосгузори сулњу Вањдати миллї - Пешвои миллат, Президенти Љумњурии Тољикистон, мўњтарам Эмомалї Рањмон ва супориши Раиси вилояти Суѓд Абдурањмон Ќодирї дар маркази вилоят-шањри Хуљанд корњои ободонї ва созандагї бомаром идома доранд. Аз љумла, корњои таъмиру њамвор намудан ва мумфаршкунии кўчањои шањр шурўъ гардид. Раиси шањри Хуљанд Маъруф Муњаммадзода дар оѓози корњои мумфаршкунии кўчаи «Роњи абрешим» - мањаллаи «Навбањор» ширкат намуд. Назар ба маълумоти масъулини Идораи роњсозии шањр масофаи кўчаи мазкур 375 метрро ташкил дода, роњсозони шањр таъмир ва мумфаршкунии пурраи роњро давоми 4 рўз ба наќша гирифтаанд. Њамзамон, лозим ба ёдоварист, ки имсол мувофиќи наќшаи тасдиќнамуда мумфаршкунии пурраи наздик 40 км роњи кўчаю хиёбон ва роњњои дохили мањаллањои шањр пешбинї гашта, бештар аз 4 км роњи маркази вилоят аз таъмири љорї бароварда мешавад. Хадамоти матбуоти Раиси вилояти Суѓд
ЗАФАРОБОД: пойгоњњои обкашї - омодаи фаъолият Имрўзҳо фаъолияти пойгоњњои обкашї дар кадом вазъ ќарор доранду оё онҳо бобати таъмини об омодаанд? Барои равшанӣ андохтан ба ин саволњо Нормањмад Наврўзов - сардори Идораи давлатии бењдошти замин ва обёрии ноњияи Зафаробод зикр дошт, ки њамаи пойгоњњои обкашї барои бо об таъмин намудани хољагињо омодаанд. Алњол дар ноњия 12 пойгоњи обкашӣ ва 28 агрегат мављуд буда, аз пойгоњњои обкашии калонњаљм дар миќёсї љумњурї ба њисоб мераванд. Имсол барои таъмир ва азнавбарќароркунии пойгоњњои обкашї ва дастраскунии ќубурњои калонњаљми диаметрашон 2020 миллиметра аз буҷети вилоят 610 њазор сомонї маблаѓ људо гардида, таъмири пурраи он низ ба анљом расидааст. Пойгоњњои обкашї 30 њазор гектар замини ноњияро бо об таъмин менамоянд. Њамчунин, як ќисм заминњои минтаќаи ноњияи Деваштич ва шањри Истаравшан низ истисно нестанд. Љоиз ба зикр аст, ки 3800 хољагињои дењќонї ва 32 ассотсиатсия ва 1900 гектар замини минтаќањои ноњияи Деваштич ва шањри Истаравшан тариќи пойгоњњои обкашии ноњия обшор мегарданд. Истамљони НАЉМИДДИН, "Њаќиќати Суѓд"
2
Њаќиќати Суѓд
МЕЊВАРИ ФАЪОЛИЯТ:
№44 (17725)
ÒÀÚÌÈÍÈ ÏÅØÐÀÔÒÈ È£ÒÈÑÎÄÈ¨Ò ÂÀ ÁŲÄÎØÒÈ ÇÈÍÄÀÃD “Äàð áîðàè âàçúè è¿òèìîèþ è¥òèñîäèè âèëîÿòè Ñó˜ä äàð ñåìî³àè ÿêóìè ñîëè 2017”
ÀÕÁÎÐÈ ÑÀÐÐÀ¨ÑÀÒÈ ÀÃÅÍÒÈÈ ÎÌÎÐÈ ÍÀÇÄÈ ÏÐÅÇÈÄÅÍÒÈ ¯Ó̲ÓÐÈÈ ÒίÈÊÈÑÒÎÍ ÄÀÐ ÂÈËÎßÒÈ ÑÓFÄ ÌÀÊÐÎÈ£ÒÈÑÎÄÈ¨Ò ÂÀ ÌÎËÈß
Мувофиќи маълумоти фаврии Сарраёсати молияи вилояти Суѓд ќисми даромади буљети вилоят ба 1-уми апрели соли 2017 ба андозаи 106,2 фоизи наќша иљро гардида, 342593,1 њазор сомониро ташкил додааст. Иљроиши ќисми харољоти буљети вилоят дар ин давра 352800,2 њазор сомониро ташкил дода, нисбат ба наќша 98,4 фоиз мебошад. Барои маблаѓгузории соњањои маориф 98,7 фоизи њамаи маблаѓњо, нигањдории тандурустї 98,7, хољагии коммуналї 95,5, чорабинињои фарњангию варзишї 99,0, суѓуртаи иљтимої ва њифзи иљтимої 95,2 фоиз ва ѓайра маблаѓ сарф карда шудааст.
ÑÀÍÎÀÒ
Дар моњњои январ-марти соли 2017 корхонањои саноатї ба маблаѓи 2001153,3 њазор сомонї мањсулот истењсол кардаанд, ки њаљми истењсоли мањсулоти саноатї нисбат ба њамин давраи соли 2016-ум бо назардошти индекси нархњои истењсолкунандагони мањсулоти саноатї 145,1 фоизро ташкил кард. Ба афзоиши њаљми мањсулоти саноатї дар моњњои январ-марти соли 2017 нисбат ба моњњои январмарти соли 2016 афзоиши истењсоли мањсулоти хўрокворї, якљоя бо нўшокињо ва тамоку, истењсоли њар гуна мањсулоти ѓайрифилизии маъданї, металлургї ва истењсоли маснуоти тайёри филизї, истењсоли нассољї, дўзандагї ва ѓайрањо мусоидат намуданд. Аз 116 намуди муњимтарини мањсулоти саноатии истењсолшаванда дар моњњои январ-марти соли 2017 истењсоли 71 номгўй ( 61,2 фоиз) афзуда, 28 номгўй (24,1 фоиз) кам ва 17 номгўй (14,7 фоиз) истењсол карда нашудааст. Аз 591 корхонањои саноатии њисоботдињанда дар моњњои январ-марти соли 2017-ум 266 корхона (45,2фоиз) нисбат ба моњњои январ-марти соли гузашта сатњи истењсолро баланд бардоштаанд. Дар айни замон, миќдори корхонањои бозистода дар моњњои январ-марти соли 2017-ум 226 воњид ё 38,2 фоизро ташкил карда, 99 ё 16,6 фоиз сатњи истењсолро нисбати њамин давраи соли гузашта кам кардаанд. Аз 226 воњид корхонањои бозистода 110 корхона аз сабаби мавсимї будани мањсулоти истењсолиашон фаъолият накардаанд. Дар саноати истихрољи маъдан дар моњњои январ-марти соли 2017 ба маблаѓи 818974,8 њазор сомонї мањсулот истењсол карда шудааст. Истењсоли мањсулоти саноатї нисбат ба моњњои январмарти соли 2016-ум 56,2 фоиз, аз он љумла истихрољи маводњои ѓайриэнергетикї 55,7 фоиз, энергетикї 32,2 фоиз зиёд гардидааст. Њаљми истењсолот дар саноати коркард дар моњњои январ-марти соли 2017-ум 1075451,2 њазор сомонї, аз он мањсулоти хўрокворї якљоя бо нўшокињо ва тамоку 553512,0 њазор сомонї, истењсоли мањсулоти нассољї ва дўзандагї 96643,6 њазор сомонї, њар гуна маснуоти ѓайрифилизии маъданї 41275,9 њазор сомониро ташкил дод. Њаљми истењсоли мањсулоти саноатї, умуман дар соњаи коркард 35,0 фоиз зиёд шудааст. Дар моњњои январ-марти соли 2017 њаљми истењсоли мањсулоти хўрокворї – 32,5 фоиз зиёд шуд, ки он аз њисоби истењсоли орд – 4,3 баробар, маргарин – 23,9 фоиз, гўшт – 16,4, мањсулоти ширї-15,9, нон ва мањсулоти нонї – 15,3, њасиб – 3,3, нўшокињои ѓайриспиртї - 1,3 фоиз ба вуљуд омадааст. Истењсоли дигар мањсулоти маъдани ѓайрифилизї – 21,5 фоиз зиёд шуд, ки аз њисоби зиёдшавии семент – 49,4 фоиз, гаљ - 17,6 фоиз ба вуљуд омадааст. Дар моњњои январ-марти соли 2017 истењсоли мањсулоти нассољї ва дўзандагї – 67,8 фоиз зиёд шуда, аз њисоби зиёд истењсол шудани калобаи пахтагин 2,6 баробар, ќолин ва маснуоти ќолинї – 76,9 фоиз, матои нобофта – 47,9 фоиз ба вуљуд омадааст. Њаљми истењсол ва таќсимоти нерўи барќ, газ ва об дар моњњои январ-марти соли 2017-ум 106727,3 њазор сомониро ташкил кард. Њаљми истењсолот аз рўи намуди фаъолияти мазкур 38,6 фоиз нисбати њамин давраи соли гузашта зиёд аст. Аз он љумла, њаљми таќсими нерўи барќ, газ ва об дар моњњои январ-марти соли љорї 68525,8 њазор сомонї ё нисбат ба њамин давраи соли гузашта 38,6 фоиз зиёд мебошад.
ÊÈØÎÂÀÐÇD, ØÈÊÎÐ ÂÀ ÕίÀÃÈÈ ¯ÀÍÃÀË
Њаљми мањсулоти умумии кишоварзї дар моњњои январ-марти соли 2017 дар њамаи бахшњои хољагї 403,5 млн. сомонї (бо нархњои соли 2016) нисбат ба њамин давраи соли 2016-ум 5,7 фоиз, аз он љумла, дар соњаи растанипарварї 1,3 млн. сомонї ё баробари соли гузаштаро ташкил дода, чорводорї 402,1 млн. сомонї ё 5,7 фоиз зиёд шудааст.
ÐÀÑÒÀÍÈÏÀÐÂÀÐD
Дар моњњои январ-марти соли 2017 дар њамаи категорияњои хољагї 217,8 тонна сабзавот ё нисбат ба њамин давраи соли гузашта 0,2 фоиз зиёд аст.
Êèøòè áà³îðO
Дар хољагињои кишоварзї ва хољагињои дењќонии вилоят мавсими кишту кори бањорї давом дорад. То 1-уми апрели соли 2017 њамагї дар майдони 42617,9 гектар замин кишти зироатњои бањорї гузаронида шудааст: аз он љумла, дар 34759,1 гектар ѓалладона ва лўбиёгињо (бе љуворимакка), аз онњо гандум – 11216,8, љав – 22466, дигар зироати ѓалладонагињо – 1076,3 гектар, љуворимакка барои дон – 327, зироатњои техникї – 2536,2, аз он пахта – 171,6, картошка – 715,8, сабзавот – 2969,4 гектар, полезињои озуќаворї – 227,3 ва зироати хўроки чорво – 1079,9 гектар мебошад. Кишти зироатњои бањорї нисбати њамин давраи соли гузашта 73,0 фоиз иљро шудааст.
Áóí¸äè áî˜ó òîêçîð³îè íàâ
Сешанбе, 18 апрели соли 2017
Њамагї хољагињои вилоят то 1-уми апрели соли
2017 дар майдони 741,2 гектар замин нињолњои бисёрсола шинонданд. Дар њамаи бахшњои хољагињо 723,5 гектар боѓњои нав бунёд карда шудаанд, ки нисбат ба њамин давраи соли 2016-ум 62,0 фоиз иљро шудааст. Аз масоњати умумии боѓњо дар 62,6 гектар нињолњои мевагињои тухмдор, дар 628,4 гектар донакдор, дар 27,5 гектар маѓздор ва дар 4,9 гектар мевагињои субтропикї шинонда шудааст. То 1-уми апрели соли 2017 16,7 гектар токзорњои нав бунёд карда шудаанд. Њамагї то њамин давра 821,5 гектар боѓњо ва 40 гектар токзорњо аз нав барќарор гардида, њамагї 3,3 њазор дона нињолњои тут шинонда шуд.
²îëàòè òåõíèêàè êèøîâàðçO
То 1-уми апрели соли 2017 дар хољагињои љамъиятї ва дењќонї 3747 адад тракторњои гуногунтамѓа мављуд буда, аз онњо 2689 адад ё 72,0 фоиз дар њолати коршоямї ќарор доранд. Ба хољагињои љамъиятї ва хољагињои дењќонї 345,7 тонна сўзишвории дизелї ворид шудааст, ки нисбат ба њамин давраи соли гузашта 31,1 тонна зиёд аст. Сўзишвории мављудаи дизелї ба 1 трактор ба њисоби миёна 92,3 кг рост меояд, ки нисбати соли гузашта 12,9 кг зиёд мебошад.
×ÎÐÂÎÏÀÐÂÀÐD
Дар њамаи бахшњои хољагї саршумори чорвои калон 635,7 њазор сарро ташкил кардааст, ки нисбати њамин давраи соли гузашта 6,8 њазор сар ё 1,1 фоиз, саршумори гўсфанду буз 26,7 њазор сар ё 1,8 фоиз, саршумори мурѓ 34,5 њазор сар ё 2,2 фоиз зиёд шудааст. Аз саршумори умумї 92,6 фоизи саршумори чорвои калон ва 84,7 фоизи саршумори гўсфанду буз ба хољагињои ањолї рост меояд. Афзоиши саршумори чорвои калон дар хољагињои ноњияи Исфара – 3,8, Кўњистони Мастчоњ – 3,3, Мастчоњ – 2,7, Панљакент – 1,5 фоизро ташкил дод. Њаљми истењсоли гўшт дар њамаи бахшњои хољагї 10939,6 тоннаро ташкил намуд, ки нисбат ба соли 2016 - ум 5,5 фоиз зиёд аст. Истењсоли гўштро хољагињои ноњияњои Кўњистони Мастчоњ – 15,4, Исфара – 9,4, Бобољон Ѓафуров – 8,1, Деваштич – 7,4, Конибодом – 6,8, Спитамен – 6,1, Ашт – 5,8 фоиз зиёд намуданд. Њаљми умумии истењсоли шир бошад, дар вилоят 64787,1 тоннаро ташкил намуд, ки нисбат ба 1 апрели соли 2016-ум 3,3 фоиз зиёд аст, аз он љумла дар хољагињои ноњияњои: Спитамен – 18,6, Деваштич – 17,6, Љаббор Расулов – 4,6, Зафаробод ва Исфара – 3,2 фоизї афзудааст. Таносуби шири истењсолнамудаи хољагињои ањолї дар њаљми умумї 93,4 фоизро ташкил менамояд. Ба миќдори 36198,8 њазор дона тухм истењсол шудааст, ки нисбат ба 1-уми апрели соли 2016-ум 7,7 фоиз зиёд аст. Истењсоли тухмро хољагињои ноњияњои Деваштич – 2,4 баробар, Панљакент – 2,1, Шањристон – 2,0 баробар зиёд намуданд. Дар хољагињои љамъиятї ва дењќонї 2636 сар гўсола гирифта шудааст. Нисбат ба соли гузашта хољагињои вилоят 3,4 фоиз ва ноњияњои Спитамен – 7,9, Конибодом – 7,4, Исфара – 7,3, Мастчоњ – 5,6, Бобољон Ѓафуров – 3,4, Ашт – 2,5 фоиз зиёд гўсола гирифтаанд. Ба 1-уми апрели соли 2017 дар хољагињои љамъиятї ва дењќонї 43523 сар барраю бузѓола гирифтаанд, ки нисбати соли 2016 хољагињои вилоят 1,2 фоиз ва хољагињои ноњияњои Конибодом – 5,0 фоиз, Ашт – 2,4 фоиз Кўњистони Мастчоњ – 1,7 фоиз, Б.Ѓафуров – 1,5 фоиз зиёд барраю бузѓола гирифтанд. Дар хољагињои љамъиятї ва дењќонї ба њисоби миёна аз њар сар модагов 336 кг шир дўшида шудааст, ки нисбат ба семоњаи аввали 2016-ум 3,4 фоиз ё 11 кг зиёд аст. Њисоби миёнаи ширдўшї аз њар сар модагов нисбат ба 1 апрели соли 2016 дар хољагињои ноњияњои Исфара – 60, Зафаробод - 11, Љ.Расулов – 10, Бобољон Fафуров - 9, Мастчоњ - 6 кг зиёд шудааст. Аз њар сар мокиёни тухмдињанда 66 донагї тухм гирифта шуд, ки 22,2 фоиз ё 12 донагї зиёд аст. Дар вилоят ба њисоби миёна аз 100 сар модагов 17 - сарї гўсола гирифта шуд, ки нисбати њамин давраи соли 2016-ум 6,3 фоиз ё 1 сар зиёд аст. Аз њар 100 сар меш 48 сарї барра ва бузѓола гирифта шудааст. Нисбат ба сатњи миёнаи нишондињандаи вилоят дар хољагињои ноњияњои Ашт - 24 сарї, Бобољон Ѓафуров - 7 сарї, Зафаробод – 1 сарї кам барраю бузѓола гирифта шудааст.
ÕίÀÃÈÈ ¯ÀÍÃÀË
Мувофиќи таснифоти умумии намуди фаъолияти иќтисодї мањсулоти хољагии ёрирасони љангалпарварї ба соњаи кишоварзї дохил мешаванд. Аз њаљми умумии мањсулоти кишоварзї, соњаи љангалпарварї дар моњњои январ-марти соли 2017ум 47,2 њазор сомониро ташкил кардааст, ки нисбат ба њамин давраи соли 2016-ум 18,9 фоиз зиёд шудааст. Соли 2017-ум аз истењсоли умумї гўшт 1,7 тонна, шир 0,7 тонна ба хољагињои љангалпарварии вилоят рост меояд. Аз саршумори умумии чорвои хољагињои љамъиятї 85 сар чорвои калон, 3367 сар гўсфанду буз, 85 сар асп дар сатњи хољагињои ёрирасони љангалпарварї ба њисоб гирифта шудааст.
ÌβÈÏÀÐÂÀÐD
Њаљми мањсулоти моњипарварї дар моњњои январ-марти соли 2017-ум 349,0 њаз. сомониро ташкил кард, ки нисбат ба њамин давраи соли 2016-ум 3,0 баробар зиёд аст. Дар хољагињои моњипарварии вилоят сайди моњї 17,5 тоннаро ташкил намуд. Дар њаљми умумии истењсоли моњї намуди моњии пешонаѓафси сафед – 10,4 фоиз, заѓорамоњї – 2,9, суфмоњї – 13,0, намуди амури сафед – 1,7 ва дигар намуди моњињо – 71,9 фоизро ташкил намудааст.
ÑÎÕÒÌÎÍÈ ÀÑÎÑD
ÑàðìîÿãóçîðO áà ñàðìîÿè àñîñO
Сармоягузории сармояи асосї аз њисоби њамаи манбаъњои маблаѓгузорї ба маблаѓи 215931,6 њазор сомонї истифода шудааст, ки нисбат ба моњњои
январ-марти соли 2016-ум 45,9 фоизро ташкил медињад (бо нархњои муќоисавї).
Áà êîð àíäîõòàíè ôîíä³îè àñîñO
Дар моњњои январ-марти соли 2017 аз њисоби њамаи манбаъњои сармоягузорї фондњои асосї ба маблаѓи 180537,1 њазор сомонї мебошад, ки нисбати соли гузашта 2,9 баробар зиёд шудааст. Аз рўи иншоотњои таъиноти истењсолї ба маблаѓи 111698,2 њазор сомонї ё 61,9 фоизи њаљми умумии фондњои асосии ба кор андохташудаи вилоятро ташкил кардааст, ки дар ноњияи Бобољон Ѓафуров сехи дўзандагї аз тарафи соњибкори хусусї, иншооти бинои замонавї барои ќабули мењмонони олиќадр – фармоишгар ЉСК «Фурудгоњи байналмилалии Хуљанд», иншооти комплекси осиё ва анбори мањсулоти тайёр – фармоишгар ЉДММ «Зерновая компания», обёрї ва азхудкунии заминњои мавзеи Сомѓор – фармоишгар ИСА вилояти Суѓд, дар ноњияи Исфара корхонаи коркард ва банду басти меваи хушк бо иќтидори коркарди 1400 тонна дар як сол аз тарафи фармоишгар ЉДММ «Баракат» ва дар шањру ноњияњои вилоят сохтмони як ќатор нуќтањои сўзишворї ва савдо сохта, ба истифода дода шудааст. Фондњои асосї аз њисоби маблаѓњои соњибкорони хусусї 10731,3 њазор сомонї ё 5,9 фоиз, давлатї – 89180,7 њазор сомонї ё 49,4 фоиз, љамъиятњои сањњомї 22253,4 њазор сомонї ё 12,3 фоиз, ЉДММ – 28916,6 њазор сомонї ё 16,0 фоиз, корхонањои муштарак - 1021,8 њазор сомонї ё 0,6 фоиз, маблаѓњои ањолї – 8869,8 њазор сомонї ё 4,9 фоиз, аз њисоби корхонањои хориљї 19563,5 њазор сомонї ё 10,9 фоиз, аз њаљми умумии фондњои асосии ба кор андохташудаи вилоят мебошанд.
Ñîõòìîíè èíøîîò³îè è¿òèìîO – ôàð³àíãO
ñî³à³îè
Дар моњњои январ-марти соли 2017 барои инкишофи соњањои иљтимої сармоягузорї ба маблаѓи 43494,8 њазор сомонї равона шудааст, ки 20,1 фоизи њаљми умумии сармоягузории вилоятро ташкил медињад (бо нархњои аслии амалкунанда). Ба масоњати 61356 метри мураббаъ хонањои истиќоматї ба истифода дода шуданд, ки нисбат ба моњњои январ-марти соли 2016-ум 130,7 фоизро ташкил медињад. Хонањои истиќоматї аз њисоби маблаѓњои ањолї ба масоњати 49805 метри мураббаъ, маблаѓњои ЉДММ – 10231, маблаѓњои соњибкорони инфиродї - 1320 метри мураббаъ ба истифода дода шудааст. Дар љамоати дењоти Ворухи шањри Исфара аз њисоби маблаѓњои давлатї шўъбаи љарроњї барои 14 кат, дар Панљакент аз њисоби маблаѓњои хориљї ду мактаб барои 680 љои талаба ва аз њисоби маблаѓњои давлатї дар дењаи Равѓангарони шањри Истаравшан мактаб барои 144 талаба, дар Љамоати дењоти Унљии ноњияи Бобољон Ѓафуров мактаб барои 740 талаба сохта ба истифода дода шуд.
Êîð³îè ïóäðàòO
Ташкилотњои пудратии вилоят бо ќувваи худ ба маблаѓи 56207,5 њазор сомонї корњои пудратиро иљро кардаанд, ки нисбат ба моњњои январ-марти соли 2016-ум 44,1 фоизро ташкил медињад. Њаљми корњои пудратї, ки ташкилотњои шакли моликияташон гуногун иљро кардаанд, чунин тавсиф мешаванд: сањњомї 2645,4 њазор сомонї (4,7 фоиз), љамъиятњои масъулияташон мањдуд 45784,6 њазор сомонї (81,5 фоиз), соњибкорони инфиродї 7777,5 њазор сомонї (13,8 фоиз) њаљми умимиро ташкил медињанд.
ÍÀ£ËȨÒ
Бо њамаи намудњои наќлиёт 5,6 миллион тонна бор кашонида шудааст, ки он нисбат ба њамин давраи соли 2016-ум 100,1 фоизро ташкил медињад. Аз он љумла: бо наќлиёти автомобилии њамаи вазорату идорањо, корхонаву ташкилотњои њамаи шаклњои моликият, инчунин бо наќлиёти автомобилии шахсони воќеї, ки бо боркашонии тиљоратї машѓуланд, 4,8 миллион тонна (нисбат ба соли гузашта 4,0 фоиз зиёд шудааст) ва бо наќлиёти роњи оњан 0,8 миллион тонна (нисбат ба соли гузашта 82,4 фоиз) бор кашонида шудааст. Гардиши бор бо њамаи намудњои наќлиёт дар њаљми 487,6 миллион тонна - км ба ќайд гирифта шудааст, ки нисбат ба соли гузашта 6,2 фоиз зиёд шудааст. Бо њамаи намудњои наќлиёт дар моњњои январмарти соли 2017-ум 40,9 миллион нафар мусофир кашонида шудааст, ки нисбат, соли 2016-ум 107,3 фоизро ташкил медињад. Аз он љумла, бо наќлиёти автомобилии њамаи вазорату идорањо, корхонаву ташкилотњои њамаи шаклњои моликият, соњибкорони хусусї 40,8 миллион нафар мусофир (нисбат ба соли гузашта 107,2 фоиз), бо наќлиёти роњи оњан 5,5 њазор нафар мусофир (нисбат ба соли гузашта бетаѓйир мондааст), бо наќлиёти њавої 66,1 њазор нафар (нисбат ба соли гузашта 1,5 бар) мусофир кашонида шудааст. Гардиши мусофирон бо њамаи намудњои наќлиёт 713,7 миллион мусофирон км-ро ташкил дода, нисбат ба соли гузашта 112,4 фоиз мебошад.
ÕÈÇÌÀÒÐÀÑÎÍÈÈ ÏÓËÀÊD
Њаљми хизмати пулакии њамаи соњањои хизматгузор, ки ба ањолии вилоят расонидаанд, 764,9 миллион сомониро ташкил дод, ки ин бо нархњои муќоисавї нисбат ба соли 2016-ум 1,7 фоиз зиёд шудааст. Корхонаю ташкилотњои расмии баќайдгирифташуда бошанд, ба маблаѓи 292,0 миллион сомонї хизматгузорї кардаанд, ки 38,2 фоизи њаљми умумии хизматро ташкил намуда, нисбат ба соли 2016 бо нархњои муќоисавї 5,5 фоиз зиёд мебошад. Аз њаљми умумии хизматрасонии пулакї ба њисоби миёна ба њар як нафар ањолии вилоят 298,7 сомонї рост меояд.
ÑÀÂÄÎÈ ×ÀÊÀÍÀ, ÒÀÚÌÈÐÈ ÀÂÒÎÌÎÁÈ˲ΠÂÀ ÌÎ˲ÎÈ ÌÀÈØD
Гардиши савдо, таъмири мошинњо, молњои маишї ва ашёњои истифодаи шахсї њамагї дар вилоят 1748,7
миллион сомониро ташкил дод. Нисбати њамин давраи соли 2016 суръати афзоиши гардиши моли чакана, таъмири мошинњо, молњои маишї ва ашёњои истифодаи шахсї бо нархњои муќоисавї 4,4 фоиз ё ба маблаѓи 171,6 миллион сомонї зиёд шудааст. Њаљми гардиши савдои чакана 1711,7 миллион сомонї буда, нисбат ба њамин давраи соли 2016-ум 4,3 фоиз, таъмири мошинњо 10,2, таъмири молњои маишї 13,0 фоиз афзудааст. Таносуби гардиши моли чакана дар сектори ѓайридавлатї 99,9 фоизи њаљми умумиро ташкил кард. Дар бозорњои озуќаворї, ашё ва омехтаи вилоят ба маблаѓи 901,3 миллион сомонї мол фурўхта шуд. Таносуби молњои озуќа дар њаљми умумии гардиши моли чакана 68,1 фоиз ё 1165,7 миллион сомониро ташкил кард. Дар њаљми умумии фурўши озуќаворї молњои зерин афзалият доранд: гўшту њасиб (18,2), орд (9,1), мањсулоти ќаннодї (7,4), равѓани растанї (5,5), сабзавот (3,2 фоиз). Таносуби молњои ѓайриозуќа 31,9 фоиз ё 546,0 миллион сомониро ташкил кардааст, ки аз молњои ѓайриозуќа ањолї бештар масолењи сохтмонї (29,1), газвор (12,4), пойафзол (8,3), мебел ва маснуотњои ќолинї (6,7), асбобу анљоми барќї - маишї (3,6 фоиз)-ро харидорї мекунанд.
Ìàíáàú³îè ìîëè ÷àêàíà: Cохтори тиљоратї 29,6% Савдои давлатї 0,1%
òàøàêêóëè
2017-ум 397,4 њазор нафарро ташкил дод, ки аз онњо 249,5 њазор нафар дар бахши воќеї ва 147,9 њазор нафар дар бахши хизматрасонї машѓуланд. Шумораи бекорони расмии ба ќайд гирифташуда то 1-уми марти соли 2017-ум 11,0 њазор нафарро ташкил карда, аз он љумла, 52,0 фоизашро занњо ташкил додаанд. Сатњи бекорони расмї ба ќайд гирифташуда 1,4 фоизи шумораи ќуввањои кориро ташкил кардааст. Музди миёнаи њармоњаи номинали (њисобшуда)-и мењнат дар моњњои январ – феврали соли 2017-ум 931,65 сомониро ташкил кард ва нисбат ба њамин давраи соли гузашта 25,3 фоиз афзудааст.
Ìóçäè ìè¸íàè ³àðìî³àè ìå³íàò äàð âèëîÿòè Ñó˜ä äàð ñîë³îè 20102017 (сомонї)
ãàðäèøè
Савдои кооперативии “Тољикматлубот” 0,1%
Бозори номуташаккил 70,2%
Аз њама зиёд таносуби гардиши моли чакана дар шањрњои Хуљанд, Исфара, Истаравшан, Бўстон, Конибодом ва ноњияи Бобољон Ѓафуров мушоњида карда мешавад. Аз њаљми умумии гардиши савдои чакана ба њисоби миёна ба њар як нафар ањолии вилоят 668,5 сомонї рост меояд. Њаљми хизматрасонии мењмонхонањо ва тарабхонањо дар моњњои январ-марти соли 2017-ум 86,4 миллион сомониро ташкил дод, ки нисбат ба њамин давраи соли гузашта 7,3 фоиз зиёд шудааст.
ÔÀÚÎËÈßÒÈ È£ÒÈÑÎÄÈÈ ÕÎÐȯD
Гардиши савдои хориљии вилояти Суѓд 454616,4 њазор доллари ИМА-ро ташкил дод, ки нисбат ба моњњои январ-марти соли 2016-ум 26,9 фоиз ё 96320,1 њазор доллар зиёд аст. Тарози савдо манфї буда, – 210753,4 њазор долларро ташкил кард. Вилояти Суѓд бо 41 мамолик, аз он љумла, бо 10 мамолики ИДМ ва бо 31 мамолики хориљи дур муносибати савдои хориљї дорад. Дар гардиши савдои хориљї ба њиссаи мамлакатњои ИДМ 81,4 фоиз ё 370123,7 њазор доллар ва ба њиссаи мамлакатњои хориљи дур 18,6 фоиз ё 84492,7 њазор доллар рост меояд. Таносуби содирот дар моњњои январ-марти соли 2017 нисбати гардиши савдои хориљии вилояти Суѓд 26,8 фоиз ва воридот бошад, 73,2 фоизро ташкил мекунад, ки касри тарози савдо бо мамлакатњои ИДМ –178315,9 њазор доллар, бо мамлакатњои хориљи дур – 32437,5 њазор долларро ташкил додааст. Умуман, њаљми гардиши савдои хориљї дар моњњои январ-марти соли 2017 нисбат ба моњњои январ - марти соли 2016 бо мамлакатњои ИДМ 34,6 фоиз ё 95231,7 њазор доллар, бо мамлакатњои хориљи дур бошад, 1,3 фоиз ё 1088,4 њазор доллар зиёд шудааст. Дар моњњои январ - марти соли 2017 содироти мол 121931,5 њазор долларро ташкил кард, ки нисбат ба моњњои январ- марти соли 2016-ум 50,5 фоиз ё 40935,7 њазор доллар зиёд шудааст. Воридоти мол ба вилоят 332684,9 њазор долларро ташкил кардааст, ки нисбат ба моњњои январ- марти соли 2016-ум 20,0 фоиз ё 55384,4 њазор доллар зиёд мебошад. Содироти меваи хушк 23,7 фоиз ё 330,3 њазор доллар зиёд шудааст. Инчунин, нисбат ба моњњои январ – марти соли 2016 содироти мањсулоти маъданї 2,7 баробар ё 65245,2 њазор доллар зиёд, нахи пахта 54,5 фоиз ё 5137,1 њазор доллар кам шудааст. Воридоти воситањои наќлиёт 44,8 фоиз ё 3858,1 њазор доллар зиёд шудааст, воридоти гандум бошад, 20,1 фоиз ё 9975,6 њазор доллар кам шудааст. Чї хеле, ки аз маълумоти овардашуда дида мешавад, оид ба содирот шарикони асосї инњоянд: Ќазоќистон – 65,6 фоиз, Чин – 10,4, Ўзбекистон – 10,4, Туркия – 4,1, Итолиё - 2,6 фоиз. Воридоти мол асосан аз мамлакатњои зерин сурат гирифтааст: аз Русия - 45,2 фоиз, аз Ќазоќистон – 31,8 фоизи њаљми умумии воридот, Чин 9,8, Литва – 3,1, Ўзбекистон-2,6, Туркия-1,3 фоиз ва ѓайрањо.
¨ÐÈÈ ÁÀØÀÐÄ¡ÑÒÎÍÀ
Ба вилояти Суѓд аз мамлакатњои хориљи дуру наздик ба маблаѓи 1167,9 њазор доллар ё 1732,2 тонна мањсулоти озуќа њамчун ёрии башардўстона расонида шудааст.
ÁÎÇÎÐÈ ÌŲÍÀÒ ÂÀ ÌÓÇÄÈ ÌŲÍÀÒ
Шумораи ќуввањои корї (ба ѓайр аз шахсони дар хољагињои ёрирасон ва дењќонї машѓулбуда ва шахсони бо фаъолияти мустаќилонаи касбї машѓулбуда) дар моњњои январ-феврали соли
Маблаѓи умумии ќарздорї аз пардохти музди мењнат бо назардошти солњои гузашта то 1-уми марти соли 2017-ум 9796,5 њазор сомонї, аз љумла, дар соли 2017-ум 509,4 њазор сомонї (5,2 фоиз)-и маблаѓи умумии ќарздориро ташкил додааст. Ќарздории аз њама зиёд дар саноати истихрољи маъданњои кўњї ва коркарди конњо 6711,1 њазор сомонї (68,5 фоизи маблаѓи умумии ќарздорї), дар кишоварзї, шикор ва љангалпарварї 2258,3 њазор сомонї (23,0 фоиз) ва дар саноати коркард 789,0 њазор сомонї (8,1 фоиз)-ро ташкил додааст.
ÍÀÐÕ
ÍÀÐÕ²ÎÈ ÈÑÒÅÚÌÎËD Индекси нархњои истеъмолї дар моњҳои январ-марти соли 2017-ум нисбат ба ҳамин давраи соли гузашта 106,2 фоиз, аз он љумла, молњои озуќа – 108,0 фоиз, молњои ѓайриозуќа – 103,8 ва хизматрасонии пулакї ба ањолї – 105,0 фоизро ташкил дод. Аз аввали соли 2017 индекси нархњои истеъмолї 2,9 фоиз афзуд. Суръати миёнаи моњонаи беќурбшавї дар бахши истеъмолї 0,9 фоизро ташкил кард (дар њамин давраи соли гузашта 0,7 фоиз буд). Аз аввали соли 2017 сатњи таваррум дар вилоят 2,9 фоизро ташкил дод. Нархи молњои озуќавории зерин ќимат шудаанд: бехпиёз – 1,6 бар, карам – 1,5 бар, картошка – 49,2, сабзї – 38,3, бодиринг – 34,8, лаблабу – 33,7, помидор – 23,7, нахўд – 15,6, равѓани маска – 15,1 фоиз, ангур – 11,8, банан – 11,7 ва лўбиё – 10,2. Зимнан дар њамин давра арзон шуд: каду – 19,7, чормаѓз – 15,8, ярмаи марљумак – 14,5, зардолуќоќ – 13,1, сирпиёз – 10,0, мош – 9,3, пиёзи кабуд, шибит, кашнич ва ѓайра – 8,8, тухм – 7,9, биринљ – 7,7, содаи хўрокворї – 6,0, нок – 5,9, љавњари сирко – 5,3, чойи кабуд – 4,9 ва лимў – 3,3 фоиз. Аз аввали соли 2017 нархи молњои ѓайриозуќаи зерин бештар арзон шудаанд: ангишт – 20,2 фоиз, штукатурка барои девор – 16,8, шампун – 15,2, колготкаи занона – 13,0, галстуки мардона – 12,1, гаљ (алебастр) – 10,7, шими мардона – 7,5, семент – 5,1 ва гази моеъ – 2,6 фоиз. Зимнан, дар њамин давра матои тўри пардаворї – 27,1, бозичањо – 22,6, рўймолњо – 21,2, равѓани олиф – 17,0, куртаи шабпўшии занона – 16,3, коляскаи кўдакона – 12,7, ќандили электрикї – 12,4, свитери мардона – 12,1, собуни ироќї – 10,8, бензин – 10,2, костюми мардона – 9,6, кулоњи кешбофи кўдакона – 9,4 ва кати дукаса – 8,6 фоиз ќимат шудааст. Аз аввали соли 2017 нарху тарифаи хизматрасонии пулакї нисбатан ќимат шуд: наќлиёти њавої – 1,8 бар, алоќа – 22,7 фоиз, пардохт барои оби хунук ва канализатсия – 21,6 фоиз, эмкунии чорво – 13,6 фоиз, наќлиёти мусофиркашии роњи оњан ва таъмири яхдон – 12,6 фоиз.
ÒÀÍÄÓÐÓÑÒD
Áà áåìîðè³îè ñèðîÿòêóíàíäàè ¿óäîãîíà ãèðèôòîð øóäàíè à³îëO (àç ð¢è ìàúëóìîòè Ðà¸ñàòè òàíäóðóñòèè âèëîÿòè Ñó˜ä) Дар моњњои январ-феврали соли 2017-ум 1961 њодисаи ба беморињои сирояткунанда гирифтор шудани ањолї ба ќайд гирифта шудааст, ки нисбат ба моњњои январ-феврали соли 2016-ум 7,2 фоиз кам мебошад. Ба њиссаи гепатитњои шадиди вирусї 36,8 фоизи беморињо рост меояд, беморињои сирояткунандаи шадиди рўда 8,2 фоизи шумораи умумиро ташкил медињанд. 1800 њодисаи ба беморињои паразитарї гирифтор шудани ањолї ба ќайд гирифта шудааст, ки нисбат ба моњњои январ-феврали соли 2016-ум 22,0 фоиз кам аст.
ÏÀÐÄÎÕÒÈ ÍÀÔÀ£À ÂÀ Ê¡ÌÀÊÏÓËD
Мувофиќи маълумоти «Амонатбонк»-и вилоят маблаѓи аз Раёсати Агентии давлатии суѓуртаи иљтимої ва нафаќа дар вилояти Суѓд гузаронидашуда дар моњњои январ-марти соли 2017-ум 145,8 млн. сомониро ташкил додааст. Маблаѓи ба нафаќа ва кўмакпулї пардохташуда дар моњњои январ-марти соли 2017-ум бо назардошти баќияи аввали сол (1,9 млн. сомонї) 145,5 млн. сомониро ташкил кардааст. Шумораи нафаќахўрон то 1-уми апрели соли 2017-ум 210592 нафарро ташкил медињад.
САРРАЁСАТИ АГЕНТИИ ОМОРИ НАЗДИ ПРЕЗИДЕНТИ ЉУМЊУРИИ ТОЉИКИСТОН ДАР ВИЛОЯТИ СУFД
Сешанбе, 18 апрели соли 2017
Т
ОЉИКИСТОН дар роњи бунёди давлати иљтимої ќадамњои устувор мегузорад ва фароњам овардани шароити арзандаи зиндагї барои њар фарди љомеа дар мењвари сиёсати инсондўстонаи Асосгузори сулњу Вањдати миллї - Пешвои миллат, Президенти Љумњурии Тољикистон, мўњтарам Эмомалї Рањмон ќарор дорад.
Пешвои миллат, Президенти Љумњурии Тољикистон, мўњтарам Эмомалї Рањмон зимни ироаи Паёмашон ба Маљлиси Олии Љумњурии Тољикистон 22-юми декабри соли 2016 рушди соњаи тандурустиро самти афзалиятнок муайян намуда, бори дигар таъкид доштанд, ки Њукумати Љумњурї дар раванди идомаи ислоњоти соњаи нигањдории тандурустї ва масъалањои бењтар намудани дастрасї, сифат ва самаранокии хизматрасонии тиббї ба ањолї, инчунин, рушди шаклњои нави кўмаки аввалияи тиббию санитарї ањамияти хоса медињад, зеро миллати солим тањкурсии љомеаи солим мебошад. Маќомоти иљроияи њокимияти давлатии вилоят дар партави дастуру супоришњои Пешвои миллат ва Њукумати Љумњурии Тољикистон љињати рушди бомаром ва ислоњоти соњаи њифзи сињатии омма пайваста тадбирњои муассир меандешад. Сол аз сол афзоиш ёфтани маблаѓгузорї ба соњаи нигањдории тандурустї шањодат аз он медињад, ки таваљљўњи роњбарияти вилоят ба ин соња дучанд аст. Масалан, барои соли 2017 ба соњаи тандурустї дар вилоят 370 млн. сомонї пешбинї шудааст. Ин раќам нисбат ба соли 2005-ум 19,5 баробар зиёд мебошад. Њамчунин, амалишавии беш аз 20 барномаю стратегияњо вобаста ба солимии ањолї дар њудуди вилоят ва бомуваффаќият амалї гардидани Барномаи вилоятии «Соли 2016–Соли фарди солим», дар ин самт андешидани тадбирњои зарурї љињати таъминоти беморхона, марказу бунгоњњои саломатї ва дигар муассисањои тиббї бо таљњизоту лавозимоти њозиразамони тиббї, бунёди бунгоњу марказњои саломатї ва таъмиру тармими муассисањои мављудаи нигањдории тандурустї аз љумлаи тадбирњоеанд, ки барои баланд бардоштани сатњу сифати хизматрасонии тиббї, бењдошти саломатии ањолї, вусъати раванди ислоњоти соњаи тандурустї нигаронида шудаанд. Соли 2016-ум аз буљети вилоят ба соњаи тандуpустї 318,5 млн. сомонї маблаѓ пешбинї гардида, умуман, аз њамаи сарчашмањои маблаѓгузорї 368,6 млн. сомонї ба наќша гирифта шуда буд. Зикраш бамаврид аст, ки иљроиши он ба маблаѓи зиёда аз 394,4 млн. сомонї таъмин гардида, илова ба наќша 25,8 млн. сомонї маблаѓгузорї карда шуд. Боиси хушнудист, ки љињати амалисозии Барномаи вилоятии “Соли 2016 - Соли фарди солим” аз љумла, сохтмон ва таъмиру тармими иншооти тандурустї тадбирњои зиёд андешида шуданд. Бо маблаѓгузории Маќомоти иљроияи њокимияти давлатии вилоят, Вазорати тандурустї ва њифзи иљтимоии ањолии Љумњурии Тољикистон, маќомоти иљроияи њокимияти давлатии мањаллї ва дастгирии соњибкорону фардони саховатманд ба тариќи њашар корњои сохтмонї дар 45 иншооти тандурустї ба маблаѓи 11,6 млн. сомонї иљро гардид, ки ин аз наќшаи дар барнома пешбинигардида 216 фоизро ташкил медињад. Дар ин давра сохтмон ва таљњизонидани бинои нави табобатии Маркази њимояи ањолї аз бемории сил дар ноњияи Мастчоњ барои 20 кат Вазорати тандурустї ва њифзи иљтимоии ањолии Љумњурии Тољикистон дар њаљми зиёда
Тçè ÿãîíàè àõáîð
ÑÎËÈÌÈÈ ¯ÎÌÅÀ – ÊÀÔÈËÈ ÐÓØÄÈ ÒίÈÊÈÑÒÎÍ Áà ê¢ìàêè òàð˜èáîò÷è¸í
аз 6 млн. сомонї ва бо маблаѓгузории Маќомоти иљроияи њокимияти давлатии вилоят сохтмони бинои нави шўъбаи љарроњии беморхонаи минтаќавии Љамоати дењоти Ворухи шањри Исфара барои 14 кат (ба маблаѓи зиёда аз 1,4 млн. сомонї) ба итмом расиданд. Аз њисоби њамаи сарчашмањои маблаѓгузорї 182 муассисаи тиббї, аз љумла, беморхонањои вилоятї, шањрї, ноњиявї, минтаќавї, марказњои табобатї, марказњо ва бунгоњњои саломатии дењот ва дигар иншоот ба маблаѓи 24,4 миллион сомонї таъмиру тармим карда шуданд, ки ин ба 116 фоизи наќшаи барномавї баробар аст. Барои бењдошти хизматрасонии тиббї ва дар сатњи зарурї гузаронидани ташхису муоинањои беморон, њамчунин, бо маќсади пешгирии гирифторшавии одамон ба беморињои мухталиф тибќи Барномаи вилоятї барои таъминоти муассисањои тиббї бо 436 номгўи таљњизоту лавозимоти тиббї аз буљетњои мањаллї 3 млн. сомонї маблаѓ пешбинї шуда буд. Бањри иљрои он аз буљетњои мањаллї ва дигар сарчашмањои маблаѓгузорї ба муассисањои тиббии шањру ноњияњо танњо дар соли 2016-ум ба маблаѓи 12,0 млн. сомонї 2834 номгўй таљњизот харида ва дастрас гардид. Боиси ќайд аст, ин раќам аз наќшаи барномавї 4 маротиба зиёд аст. Аз љумла, муассисањои тиббї бо 79 номгўй таљњизоти муолиљавї ба маблаѓи 1,7 млн сомонї, 156 номгўй таљњизоти муоинавї ба маблаѓи 3,4 млн. сомонї, 2512 номгўй таљњизоти ёрирасони тиббї ба маблаѓи 7,0 млн сомонї таъмин гардиданд. Аз њисоби Маќомоти иљроияи њокимияти давлатии вилоят ба маблаѓи 1,8 миллион сомонї, маќомоти иљроияи њокимияти давлатии шањру ноњияњо ба 2,2 миллион сомонї, Вазорати тандурустї ва њифзи иљтимоии ањолии Љумњурии Тољикистон ба маблаѓи 1,3 миллион, аз суратњисоби махсус ба маблаѓи 2,5 миллион, созмонњои байналмилалї ба маблаѓи 3,8 миллион ва аз њисоби соњибкорон ба маблаѓи 593 њазор сомонї ба муассисањои соња таљњизоти тиббї дастрас карда шуданд. Аз љумла, ба Маркази микрољарроњии чашми вилоят ба маблаѓи 240,9 њазор сомонї микроскопи офтолмологии љарроњї харидорї гардид. Бо маќсади дастгирии мутахассисони љавони соњаи тиб 2 нафар духтурони љавон барои омўхтани истифодаи босамари таљњизоту технологияи муосири тиббї ва љорї намудани усули нави муолиља ба Њиндустон барои бозомўзї фиристода шуданд. Дар сатњи вилоят 70,2 фисади табибони кўмаки аввалияи тиббию санитарї ва 65,8 фоизи њамширањо баъди хатми курсњои бозомўзии тибби оилавї фаъолият мебаранд, вале дар баъзе шањру ноњияњои вилоят сатњу сифати тайёр кардани мутахассисон, хусусан, њамширањои тибби оилавї љавобгў ба талаботи замон нест. Дар соли тањсили 2016-2017-ум зиёда аз 160 нафар хатмкардаи Донишгоњи давлатии
тиббии Тољикистон ба номи Абўалї ибни Сино ва донишгоњњои тиббии хориљи кишвар ба омўзиши интернатура ва ординатураи клиникї фаро гирифта шуданд, ки барои њалли проблемањои марбут ба норасоии мутахассисон дар солњои наздик мусоидат хоњад кард. Пешвои миллат, Президенти Љумњурии Тољикистон, мўњтарам Эмомалї Рањмон вобаста ба масъалаи истифодаи технологияи инноватсионї дар соњаи тиб бо изњори нигаронї таъкид намуданд, ки «...ихтисосмандоне, ки таљњизоту технологияи тиббиро пурраву самаранок истифода бурда тавонанд, дар кишварамон њанўз хеле каманд». Дар ин самт дар даврони Истиќлолият барои бозомўзии кормандони тиб ва корбарї бо таљњизоти муосири гаронарзиш аз буљаи вилоят 100 њазор сомонї маблаѓ људо карда, аз њамин њисоб як нафар мутахассиси соњаи рентгенологияи Таваллудхонаи вилояти Суѓд барои такмили ихтисос фиристода шуд. Илова бар ин, бо дастгирии Фонди хайриявии «Дили кўдак» 3 нафар мутахассиси бемории дил ва касалињои навзодон дар шањри Москваи Федератсияи Россия ба курси такмили ихтисос ва аз муассисањои тиббии маркази вилоят, шањрњои Конибодом ва Исфара дар заминаи Донишгоњи тањсилоти баъдидипломии кормандони соњаи тандурустии Љумњурии Тољикистон ва шањри Санкт-Петербурги Федератсияи Россия 3 нафар пизишкон давраи бозомўзї ва такмили ихтисосро гузаштанд. Моњи сентябри соли 2016 дар заминаи Маркази экспертизаи судию тиббии вилоят аввалин озмоишгоњи молекулярї-генетикии тиббии судї-тањлилии ДНК-и инсон ба фаъолият шурўъ кард. Он барои гузаронидани тадќиќоти тиббии судї-генетикї вобаста ба парвандањои љиноятї оиди муќаррар намудани мансубияти объектњои биологї ба шахси алоњида ва иден-
тификатсияи шахсият равона карда шудааст. Инчунин, корбарї бо ташкилоти байналмилалии ПРООН ба роњ монда, аз тарафи ин ташкилот ба маблаѓи 77,9 њазор сомонї таљњизот ва рентгентњои кимёвї дастрас карда шуданд. Њамаи ин амалњо, албатта, ба бењдошти њифзи сињатии омма таъсири мусбат мерасонад. Солњои охир мардуми сайёра аз беморињои гуногуни дил ва шараён азият мекашанд. Бо маќсади бењдошти хизматрасонии давлатї ба гирифторони чунин касалињо дар вилоят корњои мушаххас ба сомон расонида шуданд. Чанд сол ќабл барои гузаронидани љарроњии дил ва шараёни хунгузар беморон њатман ба пойтахти кишвар ва хориљи дуру наздик мерафтанд ва амалиёт бо масрафи маблаѓњои калон гузаронида мешуд. Дар шањри Хуљанд моњи июли соли 2011 Маркази љарроњии дилу шараёни вилоят мавриди истифода ќарор гирифт ва шурўъ аз соли 2012 пизишкон аксар љарроњии дил ва рагњои хунгузарро дар ин муассиса мегузаронанд. Бо дастгирии Маќомоти иљроияи њокимияти давлатии вилоят Маркази љарроњии дилу шараён бо таљњизоти њозиразамони тиббї таъмин гардида, соли 2016-ум 70 амалиёти љарроњии мураккаби дил гузаронида шуд. Дар шўъбаи осебшиносию раддодии Беморхонаи клиникавии №1-уми шањри Хуљанд соли 2016-ум 40 амалиёти эндопротезкунонии буѓуми корсу рон, 2 љарроњии эндопротезкунонии буѓуми зону ва дар маркази микрољарроњии чашми вилоят бемории пилковезї бо усули нав љарроњї карда шуданд. Њамаи ин амалиёт шањодат аз он медињад, ки пизишкони беморхонањои вилоят, чун дар тамоми љумњурї, роњу усулњои нав ба нави табобату шифобахшии беморонро дарёфт ва амалї мекунанд, ки ин ба бењдошти дараљаи хизматрасонї ва баланд гардидани сатњу си-
Äàð ³îøèÿè äàñòóðó ñóïîðèø³îè Ðàèñè âèëîÿò
Д
АР маљлиси љамъбастї оид ба натиљањои фаъолияти семоњаи соњањои иќтисодиву иљтимоии вилоят зикр гардид, ки дар шањри Панљакент ислоњоти соњаи кишоварзї мувофиќи матлаб сурат нагирифта, таносуби кишти зироатњо ба таври бояду шояд риоя намегардад. Бањри рўшанї андохтан ба масоили рафти таљдиди сохтори кишоварзї, азхуд кардани заминњои нав, ба гардиши кишоварзї ворид намудани заминњои аз кишт берунмонда, ки дар гузаштаи начандон дур дар ќисми бештари ин заминњо тамоку кишт карда мешуд, мухбирамон бо сардори Раёсати кишоварзии Панљакент Ѓолибљон Гадоев њамсўњбат гардид. - Дар шањри Панљакент, умуман, 21 њазор гектар заминњои кишоварзї мављуд буда, аз ин њисоб 18.103 гектарро майдони умумии шудгоршаванда ташкил медињад. Ислоњоти сохтори кишоварзї тадриљан амалї гардида, то њол беш аз 4830 хољагии дењќонї ташкил гардидааст ва ин раванд идома дорад. - Дар хољагињое, ки таљдиди сохтор гузаронида шуд, яъне замин соњиби воќеии худро ёфт, оё боздењи замин-њосилнокї тафриќа дорад ва ба ин кадом хољагињо мисол шуда метавонанд? -Албатта. Ањли мењнати хољагињои дењќонии њудуди љамоатњои дењоти Чинор, Мо-
3
Њаќиќати Суѓд
№44 (17725)
Панљакент: ÝÚÒÈÁÎÐ ÁÀ ÑβÀÈ З ÊÈØÎÂÀÐÇD ÁŲÁÓÄD ÌÅÒÀËÀÁÀÄ
фати он мусоидат мекунад. Айни замон 74 муассисаи тиббии шањру ноњияњо ва 85 шўъбаи табобатї дар асоси ќарори Њукумати Љумњурии Тољикистон аз 2-юми декабри соли 2008, № 600 “Дар бораи тартиби хизматрасонии тиббию санитарї ба шањрвандони Љумњурии Тољикистон дар муассисањои системаи давлатии тандурустї” ба таври пардохт ва њампардохт фаъолият мебаранд. Гуфтан љоиз аст, ки соли 2016 аз њисоби хизматрасонињои пулакї ба суратњисоби махсуси муассисањои тандурустии шањру ноњияњо 45,4 млн. сомонї маблаѓи иловагї ворид гардид. Бањри иљроиши дастуру супоришњои Раиси вилоят соли 2016 ба сохторњои бистарикунонии шањру ноњияњо барои харидани доруворї ва хўрокворї 2,4 млн. сомонї аз буљети мањаллї пардохт гардид. Пешвои миллат, Президенти Љумњурии Тољикистон, мўњтарам Эмомалї Рањмон дар Паёмашон таъкид бар он карданд, ки ба истењсоли доруворињо аз гиёњњои шифобахши Тољикистон эътибори алоњида дода шавад. Раиси вилоят, мўњтарам Абдурањмон Ќодирї ба масъулин супориш доданд, ки дар доираи таъмини иљрои дастури Пешвои миллат нисбати истењсоли дорувории ватанї чорањои мушаххас андешида шаванд. Алњол дар вилояти Суѓд дањњо санаторияю муолиљагоњњои замонавї кор карда, сатњу сифати хизматрасониашонро торафт баланд мебардоранд. ЉСК “Санаторияи Зумрад” аз солњои шўравї дар хизмати садњо нафар шањрвандон ва мењмонони кишвар аст. Бо дастгирии Асосгузори сулњу Вањдати миллї Пешвои миллат, Президенти Љумњурии Тољикистон, мўњтарам Эмомалї Рањмон бинои асосии санатория аз таъмири куллї бароварда, бо иштироки бевоситаи Пешвои миллат ба бунёди хобгоњи шашошёнаи замонавї санги асос гузошта шуд. Санаторияњои “Бањористон” “Шифо” ва “Соњил” дар шањри Гулистон, “Ирам” ва “Гули бодом” дар Конибодом, ”Ўротеппа”, “Њавотоѓ”, “Авис-сити”, “Авитсена” дар Истаравшан, “Оќсикон” дар ноњияи Ашт ва ѓайрањо дар хизмати мардум буда, дар бењдошти нигањдории саломатии шањрвандон сањми арзанда мегузоранд. Дар вилоят имрўз бештар аз 200 муассисаи хусусии тиббї фаъолият дорад ва соли амали Барномаи вилоятї шумораи муассисањои хусусии тиббї низ рў ба афзоиш нињод. Иќдоми Раиси вилоятро дар бораи расонидани кўмаки ташхисию табобатии ройгон ба ањолии минтаќањои дурдасти ноњияњои Айнї, Ашт, Деваштич, Зафаробод, Мастчоњ, Спитамен, Шањристон ва шањрњои Истаравшан, Исфара, Конибодом ва Панљакент баробари мутахассисони Раёсати тандурустии вилоят кормандони ЉДММ «Луќмони Њаким» дастгирї карданд. Яке аз маќсади асосии давлат ва Њукумати Љумњурии Тољикистон, сиёсати Пешвои миллат, Президенти Љумњурии Тољикистон, мўњтарам Эмомалї Рањмон ба њифзи сињатии омма нигаронида шудааст ва барои бењдошти хизматрасонї, муњайё кардани шароити мўътадили зиндагї дар даврони Истиќлолияти давлатї корњои бузург анљом дода шуданд ва дар ин љода бањри истиќболи сазовори љашнњои бузурги миллат – 20-солагии Рўзи Вањдати миллї ва 25-солагии Иљлосияи ХVI Шўрои Олии Љумњурии Тољикистон наќшањои назаррас амалї хоњанд шуд. Малика СОДИЌОВА, сардори шўъбаи “Таљдиди сохтори муассисањои тандурустї ва меха низми нави маблаѓгузорї”-и Раёсати тандурустии вилояти Суѓд
¯îìåà âà çàìîí
УЊУРОТИ номатлуби бунёдгарої, тундгарої, ифротгарої ва дањшатафканї дар мањрумиятњои фикрї, иљтимої, иќтисодї, фарњангї реша дошта, ќишрњои камфаъол ва камзарфияти иљтимої ба ин гурўњњо шомил мегарданд. Одатан, љавононе, ки аз лињози зењнї ва аќлонї рушд наёфтаанд, осебпазиртар буда, зуд ба ин љараёнњо љалб мешаванд.
ѓиён, Ёрї, Амондара, Косатарош, Рўдакї пас аз таљдиди сохтор давоми солњои охир мунтазам ба натиљањои бењтар ноил гардида истодаанд. - Феълан, вазъи кишти бањории зироатњо чї гуна аст ва оё ба кишти зироатњое, ки дар минтаќа њосилнокии дилхоњ медињанд, эътибор дода шудааст? - Бояд ќайд намуд, ки соли равон ба изофа кардани майдони кишти шолї эътибор дода шуд. Яъне, агар соли рафта дар 1187 га шолї кишта шуда бошад, имсол ин раќам ба 1300 га расонида мешавад. - Чунонки маълум аст, дењќонони Панљакент аз кишти картошка даромади дилхоњ ба даст наоварданд… - Дуруст. Дар љамоатњои дењоти Косатарош ва Саразм майдонњои кишти ин зироат
ба касалии куяи картошка гирифтор шуда, њосилнокї мувофиќи матлаб нагардид. Ин боиси ташвишу нигаронист. Њамчунин, ба њосили умумї таъсири худро расонд: Аз майдони умумии 2111 га кишти картошка соли гузашта 44242 тонна њосил ба даст оварда шуд, ки њосилнокї нисбат ба соли 2015-ум кам гардид. Дар натиљаи аз ташхис гузаронидани хоки ин мавзеъњо тавсия дода шуд, ки дар ин заминњо кишти картошка нагузаронида, тадбири муњими агротехникї-киштгардон гузаронида шавад. Яъне, давоми чанд соли дигар дар ин заминњо кишти ин зироат ба роњ монда намешавад. Умуман, дар хољагињои дењќонї кишти навъњои баландњосили картошка, аз љумла, навъњои хориљии «Жуковский», «Би-
гроза», навъњои ватании «Нуринисо» ва «Тољикистон» ба роњ монда шудааст. - Умуман, то имрўз кишти бањорї дар кадом вазъ аст? - То њол дар 4300 гектар кишти бањорї, аз љумла, гандуму љав, картошка, сабзавот, зироатњои равѓандењ ва хўроки чорво, њамчунин, љуворимакка барои дон гузаронида шудааст. Зикр кардан љоиз аст, ки њоло кишт танњо дар мавзеъњои њамворї, ки обу њаво мусоид аст, ба роњ монда шудааст. Дар минтаќањои кўњї бошад, аз аввали моњи май ба кишт шурўъ мекунанд. Њамзамон, тибќи наќша соли равон бунёди 20 гектар боѓоти мева дар заминњои ѓайрикишоварзї ба наќша гирифта шуд. Дастовардњо моро ќаноатманд гардонида наметавонанд ва минбаъд аз дастуру супоришњои Раиси вилоят, ки дар маљлиси љамъбасти семоња баён гардид, хулосабарорї намуда, корро дар самти баланд бардоштани боздењи замин, маданияти зироаткорї бењтар хоњем кард... Нигоранда Рафоат МЎЪМИНОВА, «Њаќиќати Суѓд»
ТАДБИРЊОИ ПЕШГИРИИ ПАДИДАЊОИ НОМАТЛУБ ЗЕЊННИШИН БОШАНД
Сабабу омилњои гароиши бархе аз љавонон ба ин љараён тайи солњои гузашта паст будани сатњи огоњии љавонони мусулмон аз мазмун ва моњияти дини мубини Ислом, коњиши асосњои ахлоќї буд. Тарафи дигари масъала он аст, ки муњољирати шањрвандони зиёди Тољикистон ба Русия боиси афзоиши шумораи фарзандони дур аз назорат шудааст. Ба доми ин гурўњњо бештар љавонони муњољир гирифтор мешаванд. Барои љалб кардани онњо аз шабакањои интернетї ба таври васеъ истифода мебаранд. Барои љилавгирї намудан аз ин зуњуроти манфї Хадамоти муњољирати кишвар ва Шўрои уламоро лозим аст, ки фаъолияти худро таќвият бахшида, бо муњољирони мењнатї њарчї бештар вохўрию сўњбатњо анљом дињанд. Њамчунин, ташаккул ва таќвият додани идеологияи миллї, ки асоси онро сулњ ва Вањдати миллї ташкил менамояд, аз омилњои муњими љилавгирии љавонон аз гаравидан ба гурўњњои
ифротию тундгарои исломї шуда метавонад. Тамоюл ва гароиши баъзе љавонон ба њар гуна њизбу равияњо боиси ихтилоф, тафриќа ва нооромии љомеа мегардад. Дар ин љо тарбияи дурусти динии фарзандон дар айёми љавонї бисёр муњим аст. Агар дар њамин давра маълумоти лозим ва дурусти динї ба онњо дода нашавад, эътиќоди онњо мумкин аст, ноќис монад. Натиља чунин мешавад, ки њар инсон ё гурўњи ѓаразнок онњоро фиреб дињанд. Тањлилњо нишон медињанд, ки аз назорати сусти баъзе падару модар ва роњбарону кормандони муассисањои таълимї истифода намуда, гурўњњои тундраву ифротгаро кўдакону љавонони бетаљрибаро ба кирдорњои номатлуб љалб менамоянд. Мутаассифона, падару модароне њастанд, ки нисбати таќдиру ояндаи фарзандони худ бетафовут мебошанд. Баъзе падару модар њатто фарзандони ноболиѓи худро бо роњњои ѓайриќонунї барои тањсил ба хориљи кишвар
мефиристоданд. Ва намедонанд, ки фарзандонашон ба љои таълим ба чї корњо машѓул мешаванд. Тадбирњои солњои охир андешидаи Њукумати Љумњурии Тољикистон љињати бозгардонидани чунин љавонон аз хориљи кишвар бамаврид аст. Бузургони миллат ибтидои Ватанро аз гањвора ва шири поки модар медонанд. Мардуми шарифи Тољикистон рафтори хоинонаи ашхоси хиёнаткорро мањкум намуда, ба онњо нафрат мепарваранд. Дар робита ба ин, барои пешгирии зуњуроти экстремистї ва террористї ба масоили ташаккули шахсияти тањаммулпазир, тавсеаи корњои равонї, рушди мубориза бо терроризм њамчун зуњуроти номатлуби иљтимоию сиёсї, њамоњангсозии нерўи сохторњои њифзи њуќуќ ва љомеаи шањрвандї барои пешгирї ва мубориза бар зидди терроризм бояд таваљљўњи бештар зоњир карда шавад. Барои муборизаи маќсаднок ва пайваста бар зидди падидањои номатлуб, аз ќабили радикализм, зуњуроти он дар шакли экстремизм ва методи амалисозии он, яъне терроризм дар байни наврасон ва љавонон ба андешаи мо тањияи барномае оид ба пешгирии масъалањои радикализм байни љавонон хеле муњим хоњад буд. Њ.ТОАТОВ, дотсенти Донишгоњи давлатии њуќуќ, бизнес ва сиёсати Тољикистон
4
Њаќиќати Суѓд
Сешанбе, 18 апрели соли 2017
№44 (17725)
Òàâîçóíè ¯ÑÊ "ÁÎÍÊÈ ÝÑÕÀÒÀ"
Сомонї
Б
ЎЊРОНЕ, ки соли 2015 оѓоз гардид, соли сеюм аст, ки кишвари моро тарк накарда, сабаби асосии душворињои пешомадаи низоми бонкии кишвар ба њисоб меравад. Албатта, бояд аз дастгирии Њукумати Љумњурии Тољикистон ва Бонки Миллии Љумњурии Тољикистон ёдрас шавем, ки барои мустањкамии низоми бонкии Тољикистон, њамчун љузъи асосии иќтисоди бозоргонї равона карда шудааст. Ба туфайли сиёсати хирадмандонаи Асосгузори сулњу Вањдати миллї – Пешвои миллат, Президенти Љумњурии Тољикистон Эмомалї Рањмон, њамчунин, ба шарофати Истиќлолияти давлатии Тољикистон, низоми бонкии кишвар имконияти на танњо рушди фаъолияти молиявї, балки љорї намудани муносибати дурусти замонавии хизматрасонии байналхалќиро пайдо кард. Њамзамон, иштироки Њукумати кишварро дар барќарор кардани робитањои иќтисодиву байналхалќї ва пешнињоди дастрасї ба сармояи хориљї, ки боиси рушди бомароми иќтисодиёти кишвар гардида истодааст, бояд ёдовар шавем. Бонки Эсхата новобаста ба таъсири бўњрони молиявию иќтисодї соли 2016 тавонист мавќеи худро њамчун яке аз бонкњои пешрафтаи кишвар нигоњ дорад ва дар ин радиф рушди худро тариќи амалї намудани вазифањои стратегии худ идома дињад. “Пешрафти устувор” - фаъолияти Бонки Эсхатаро дар соли 2016 чунин метавон номгузорї кард. Дар давраи њисоботї Бонк нуфузи худро њамчун ташкилоти молиявии устувор собит намуда, давраи бўњрониро барои боз њам самараноку раќобатпазир шудан ва барои мизољон диќќатљалбкунанда гардидан истифода намуд. Воќеан, вазъияти на он ќадар хуби иќтисодиёт ва паст шудани талаботи мизољон ба ќарзњо ба нишондињандањои молиявии Бонк дар њамаи самтњо бетаъсир намонд. Вале новобаста ба ин, Бонк арзиши асосии худ–боварии мизољонро нигоњ дошт. Њамин тавр, нишондињандањои молиявии Бонки Эсхата нисбат ба соли 2015 чунин аст: њаљми сармояи тавозунї ба охири соли 2016 274,18 млн. сомониро
Пешрафти устувор!
ташкил додааст, ки 5,91 фоиз нисбат ба соли 2015 камтар аст. Дар навбати худ дороињои Бонк ба 6,18 фоиз афзуда, 1 677,98 млн. сомониро ташкил додааст. Фоидаи соф 26,04 млн. сомонї аст. Баќияи сандуќи ќарзї дар давраи њисоботї бе назардошти ќарзњои байнибонкї 10,44 фоиз афзуда, 1 022,68 млн. сомониро фаро гирифтааст. Аз љумла, њаљми ќарзњои майда бе назардошти ќарзњои ба ташкилотњои ќарзї додашуда, 604,30 млн. сомонї буда, ин љо пастравї ба 10,50 фоиз дида мешавад. Маблаѓи умумии ќарзњои додашуда ба ањолї 1567,21 млн. сомониро ташкил дода, 16,56 фоиз афзоишро нишон медињад. Дар соли 2016 баландшавии њаљми сандуќи амонатї ба 48,61 фоиз назаррас аст ва њаљми маблаѓи љалбшуда 801,65 млн. сомониро ташкил додааст. Дар мавриди намудњои дигари хизматрасонињои бонкї бояд ќайд намоем, ки Бонк намудњои гуногуни кортњои пардохтї, байналхалќї ва локалиро пешнињод мекунад. Шабакаи васеи банкоматњо ва POS-терминалњо дар њамаи филиалњо ва нуќтањои калони савдою хизматрасонї дастрас аст, ки имконият медињад дар марказњои савдою нуќтањои фурўши сўзишворї пардохт ба тариќи ѓайринаќдї амалї карда шавад. Ба санаи 31-уми декабри соли 2016 дар Бонки Эсхата зиёда аз 73 њазор дорандагони кортњои пластикї ба ќайд гирифта шуданд. Дар давраи њисоботї афзоиш 15,61 фоизро нисбат ба њамин давраи соли 2015 нишон медињад. Барои таъмини сариваќтии дорандагони кортњои пардохтї бо пули наќд дар тамоми Тољикистон 73 банкомат ва 196 POS-терминал амал мекунад. Њамчунин, мизољон дар 69 нуќтањои фурўшу хизматрасонї ба тариќи ѓайринаќдї пардохти худро амалї мегардонанд. Љорї намудани технологияњои муосир ва
коркарди хизматрасонињои нави бонкї дар бораи рушди бонизом ва устувори Бонк дарак медињад. Бонк бо дараљаи баланди касбият, суботу устуворї ва ѓамхорї нисбат ба мизољон фарќият дорад. Охири соли 2016 сохторњои Бонк аз 1 идораи амалиётї, 22 филиал ва 298 Маркази хизматрасонии бонкї иборат аст. Шумораи кормандон ба ин давра 3040 нафарро ташкил додааст. Бонки Эсхата њамкориро барои љалби хатњои ќарзї аз ташкилотњои байналхалќї барои рушди соњибкории майда, хурду миёна бомуваффаќият идома дода, муносибатњои нави муросилотї бо бонкњои хориља, њамкорї бо низомњои интиќоли пулии байналхалќї низ мустањкам мегарданд. Соли 2016 Бонк ба лоињањои иљтимої шомил гардида, дар ин самт фаъолияти пурсамари худро идома бахшид. Љоизи ќайд аст, ки њамкорї бо ташкилотњои хориљии EBRD (Бонки Аврупоии Рушду Таљдид), IFC (Корпоратсияи молиявии байналхалќї), KFW (Бонки давлатии Олмон), AБР (Бонки Рушди Осиё) наќши муњимро дар таъмини обрўву нуфуз њамчун шарики боэътимод байни ташкилотњои хориљї, шарикону сањњомони бонк иљро мекунад. Бонки Эсхата ба сањњомон, шарикон ва мизољони худ барои њамкории дарозмўњлату самарабахш миннатдории самимонаи худро мерасонад, зеро соли 2016 новобаста ба баъзе душворињо бо Бонк буданд ва эътимоду боварии худро нисбати Бонки Эсхата нигоњ доштанд. Х.НОСИРОВ, Х.НОСИРОВ, раиси Раёсати ЉСК “Бонки Эсхата”
БЮЛЛЕТЕНИ ХАРИДИ ДАВЛАТ B
ÁÀ ÒÀÂÀ¯¯¡²È ÌÎËÐÀÑÎÍÓ ÏÓÄÐÀÒ×ȨÍ! Äàúâàòíîìàè èøòèðîê äàð îçìóíè õàðèä
Комиссияи муштараки озмуни хариди Бахши Агентии хариди давлатии мол, кор ва хизматрасонии назди Њукумати Љумњурии Тољикистон дар вилояти Суѓд (шањри Хуљанд, кўчаи академикњо Раљабовњо-55, тел: 6-35-79) ва ташкилоти Харидор довталабони салоњиятдорро барои иштирок дар озмунњои хариди номгўи зерини мол, кор ва хизматрасонї, ки дар як давр гузаронида мешавад, даъват менамояд:
²èñîáîò äàð áîðàè ôîèäà âà çè¸í ¯ÑÊ "ÁÎÍÊÈ ÝÑÕÀÒÀ" Сомонї
È¿ðî÷è¸íè Ñóäè è¥òèñîäèè âèëîÿòè Ñó˜ä
Музоядаи такрории №114 оид ба савдои оммавии молу мулкњои ба гарав гузошташуда–хонаи истиќоматї, воќеъ дар шањри Истаравшан, кўчаи М. Горкий, хонаи №21 ва нуќтаи тиљоратї ва хўроки умумї, воќеъ дар кўчаи Роњи Ленин, хонаи №12 «в», барои таъмин намудани иљроиши истењсолоти иљро аз рўи вараќаи иљрои Суди иќтисодии вилояти Суѓд тањти №2-365/2013 аз 27-уми сентябри соли 2013 оид ба аз њисоби Назарќулов Ањмадхон Салоњиддинович ба фоидаи ФЉСК «Бонки Эсхата»-и шањри Истаравшан рўёнидани маблаѓи ќарз (342856,83 сомонї боќимондаи ќарз) аз њисоби амволи ба гаравгузошташуда, аз љониби иљрочиёни Суди иќтисодии вилояти Суѓд ба њабс гирифта шудааст:
шањри Истаравшан кўчаи Роњи Ленин, хонаи №12 “а”
Музоядаи такрории №114 19-уми майи соли 2017, соати 10:00 дар бинои Суди иќтисодии вилояти Суѓд њуљраи кории иљрочиёни суд (дар шањри Хуљанд, кўчаи Камоли Хуљандї №181а, ошёнаи якум, њуљраи №2) бо тартиби пешбининамудаи моддањои 3941-и Ќонуни Љумњурии Тољикистон «Дар бораи ипотека» барпо мегардад. Иштирокчиёни музояда аз рўзи нашри эълон оид ба барпошавии музояда то соати 10:00, 19-уми майи соли 2017 дар суроѓаи дар боло зикргардида ба ќайд гирифта мешаванд. Маълумоти иловагиро метавонед, аз иљрочиёни Суди иќтисодии вилояти Суѓд бо телефони (83422) 6-64-99 ва ё тавассути Раёсати адлияи вилояти Суѓд бо телефони (83422) 5-79-88 дастрас намоед.
È¿ðî÷è¸íè Ñóäè è¥òèñîäèè âèëîÿòè Ñó˜ä
Музоядаи такрории №115 оид ба савдои оммавии молу мулки ба гаравгузошташуда-хонаи истиќоматї, воќеъ дар ноњияи Бобољон Fафуров, Љамоати дењоти Fозиён, кўчаи Мењнат, №16 барои таъмин намудани иљроиши истењсолоти иљро аз рўи вараќаи иљрои Суди иќтисодии вилояти Суѓд тањти №2-583/2015, №2-51/2016 аз 29-уми марти соли 2016 бо даъвои ЉДММ ТАЌХ «Арѓун»-и шањри Хуљанд ба љавобгарии соњибкори инфиродї Њасанљон Шодиев оид ба рўёнидани 33681,84 доллари ИМА, њамарзи 222997,36 сомонї ва 4459,95 сомонї маблаѓи бољи давлатї аз њисоби фурўши амволи гарав, аз љониби иљрочиёни Суди иќтисодии вилояти Суѓд ба њабс гирифта шудааст:
Музоядаи такрории №115 19-уми майи соли 2017, соати 10:30 дар бинои Суди иќтисодии вилояти Суѓд њуљраи кории иљрочиёни суд (дар шањри Хуљанд, кўчаи Камоли Хуљандї №181а, ошёнаи якум, њуљраи №2) бо тартиби пешбининамудаи моддањои 39-41-и Ќонуни Љумњурии Тољикистон «Дар бораи ипотека» барпо мегардад. Иштирокчиёни музояда аз рўзи нашри эълон оид ба барпошавии музояда то соати 10:30, 19-уми майи соли 2017 дар суроѓаи дар боло зикргардида ба ќайд гирифта мешаванд. Маълумоти иловагиро метавонед, аз иљрочиёни Суди иќтисодии вилояти Суѓд бо телефони (83422) 6-64-99 ва ё тавассути Раёсати адлияи вилояти Суѓд бо телефони (83422) 5-79-88 дастрас намоед.
Аз эътибор соќит
1. Довталабон барои гирифтани њуљљатњои тендерї ва маълумоти иловагї дар бораи тендер метавонанд, ба маќоми Ваколатдор ба суроѓаи дар боло зикршуда мурољиат намоянд. 2. Довталабоне, ки хоњиши дар озмун иштирок кардан доранд, баъди супоридани њаќќи бебозгашт њуљљатњои тендерии худро дар лифофањои мўњр кардашуда ба суроѓаи дар боло зикршуда то ваќти дар сутуни «Сана ва ваќти кушодани лифофањо» муайяншуда пешнињод намоянд. Мўњлати муќарраршуда мўњлатест, ки баъди анљоми ваќт аз довталабон пешнињодот ќабул карда намешавад. 3. Лифофањо бо пешнињодњои довталабон аз љониби комиссияњои муштарак тибќи тартиби муќарраргардида кушода мешаванд. Намояндагони довталабон њуќуќ доранд, ки дар раванди озмун иштирок намоянд.
Њаќиќати Суѓд
Нашрияи Маќомоти иљроияи њокимияти давлатии вилояти Суѓд
Индекси обуна 68894
Соли 1980 ба муносибати 50-солагии таъсисёбиаш рўзномаи “Њаќиќати Суѓд” (“Њаќиќати Ленинобод”) бо ордени “Нишони Фахрї” сарфароз гардидааст
Рўзнома дар Вазорати фарњанги Љумњурии Тољикистон тањти № 0171/рз ба ќайд гирифта шудааст
Сармуњаррир Мухтор АБДУЛЛОЕВ Суроѓа ва телефонњои идора: 735700, шањри Хуљанд, мањаллаи 20, бинои 35, КВДК “ Кохи матбуот ”, ошёнаи 4 - ум
Ќабулгоњ - 2-06-54, муовини сармуњаррир - 2-06-53, шўъбаи мактубњо, эълонњо, мурољиат ва ќабули шањрвандон - 2-06-55
* Сертификати њуќуќи истифодаи замин, тањти дараљаи №0791465, воќеъ дар ноњияи Бобољон Fафуров, Љамоати дењоти ба номи Дадобой Холматов, кўчаи С. Рањимов, хонаи 10, ки ба Даврон Собиров тааллуќ дорад, бинобар гум шуданаш, аз эътибор соќит дониста шавад. * Дипломи ДТО №0076702, ки соли 2010 бо ихтисоси тиљорат дар бозори байналхалќї Донишгоњи давлатии тиљорати Тољикистон ба Собирова Хулькархон Абдувалиевна додааст, бинобар гум шуданаш, аз эътибор соќит дониста шавад. * Номаи камоли Т-АТУ №0231213, ки соли 2016 муассисаи тањсилоти миёнаи умумии Рўзномаи “Њаќиќати Суѓд” ба хотири гуногунандешї навиштањоеро низ интишор мекунад, мекунад, ки хилофи аќидаи њайати тањри рия њастанд . Идораи рўзнома барои маз муни эълону рекламањо масъул нест. Дастхат ва суратњо баргардонида намешанамешаванд. Матолиби рўзномаи “Њаќиќати Суѓд”-ро дигар воситањои ахбори омма бо нишон доди манбаъ метавонанд, истифода ба ранд. Маводи муаллифони беруна дар њаљми то 4 сањифа ба њуруфи Аrial Аrial..tj, андоандозаи 14 пазируфта мешавад. мешавад.
№7-и шањри Хуљанд ба Улуѓбек Хидиров додааст, бинобар гум шуданаш, аз эътибор соќит дониста шавад. * Китоби хонаи воќеъ дар шањри Хуљанд, мањаллаи 34, бинои 13, њуљраи 35, ки ба Мирзоев Ќобил Алиевич тааллуќ дорад, бинобар гум шуданаш, аз эътибор соќит дониста шавад. * Дафтарчаи имтињонотие, ки соли 2013 факултаи бизнес ва идоракунии Донишгоњи давлатии њуќуќ, бизнес ва сиёсати Тољикистон ба Шехзода Шехмањмад Абдуљалил додааст, бинобар гум шуданаш, аз эътибор соќит дониста шавад.
Рўзнома дар маркази компутерии “Њаќиќати C уѓд” омода ва дар ЉДММ “Хуросон” чоп шудааст. Навбатдори шумора: Рафоат МЎЪМИНОВА Њуруфчин Раъно Юсуфова Веростор Маъруфљон Њомидов
Адади нашр 8230 нусха Супориши № ___