1
"Επη ηεο απξίνπ εθίλεζαλ θαη ήιζαλ ζηελ Ληνδώξαλ, ην παξεπόηακνλ ηνπ Αιθέσο νιόξζα εθαηεβαίλαλ ζηελ Ίζνβαλ εδηάβεθελ αιιάγη από ηνπο Σνύξθνπο, ην κνλαζηήξη εθάςαζηλ, εδε ακαξηία πνπ εγίλε. Απαύηνπ εθαηέβεζαλ νιόξζα εηο ηελ Πξηλίηζαλ, εθεί θαηνύλεο έπηαζαλ, εζηήζαζηλ ηεο ηέληεο" Υξνληθόλ ηνπ Μνξέσο, ζη. 4669-4674.
ΜΠΘΣΖΘΜΠΑΡΔΘ (ΣΡΤΠΗΣΗ) ΟΡΕΘΝΗ ΟΛΤΜΠΘΑ
Γηώξγεο Ζ. Εέξβαο!
ΔΘΜΗΝΘΑΘΑ ΗΛΕΚΣΡΟΝΘΚΗ ΕΦΗΜΕΡΘΔΑ ΣΩΝ ΑΠΑΝΣΑΥΟΤ ΜΠΘΣΖΘΜΠΑΡΔΑΘΩΝ
www.bitzimbardi.blogspot.com ΠΡΩΣΟ ΥΡΟΝΟ ΑΡ.ΦΤΛΛΟΤ : 4 MAΡΣΗ 2014 O τόπος μας, το τωριό μας, η ιστορία τοσ. Ο άλζξσπνο από ηα αξραία ρξόληα, από ηελ αξρή ηεο γλώζεο ηεο ύπαξμεο ηνπ, δέζεθε κε ηελ κάλα γε θαη έγηλε έλα καδί ηεο θαη απηόο ν δεζκόο ζην πέξαζκα ησλ αηώλσλ παξέκεηλε αλαιινίσηνο ιεο θαη είλαη ν δεζκόο ηνπ Πξνκεζέα από ηνπο Οιύκπηνπο ζενύο γηα ην ακάξηεκα ηνπ λα δώζεη ηελ θσηηά ζηνπο αλζξώπνπο. Ο δεζκόο απηόο είλαη πνηθίινο θαη πνιύρξσκνο, δπλαηόο θαη αέλανο θαη δελ αθήλεη κήηε ηελ κηα πιεπξά, κήηε ηελ άιιε λα ζύξεη ην βιέκκα αιινύ, είλαη ηξνθνδόηεο θαη ζξέθεη ην ζπλαίζζεκα ηνπ αλζξώπνπ θαη ηελ ζάξθα ηεο γεο ρσξίο ζηακαηεκό. Από κηθξόο έλνησζα απηόλ ηνλ ηδηόκνξθν δέζηκν κε ηνλ ηόπν πνπ γελλήζεθα, δέζηκν ην νπνίν δελ κπνξεί λα θαηαλνήζεη θάπνηνο πνπ ε δσή ηνπ άξρηζε ζε κηα πόιε, θαη πεξλώληαο ηα ρξόληα δέλνκαη αθόκε πεξηζζόηεξν θαη ζαξξείο πσο ην δέζηκν απηό νινθιεξώλεηαη κε ηελ έλσζε ηνπ θαζελόο κε ηελ κάλα γε, όπνπ ζα επηζηξέςνπκε. Με ξνκαληηζκό θαη πνηεηηθή δηάζεζε όηαλ επηζηξέθεηο ζηνλ ηόπν ζνπ αγαιιηάδεη ε ςπρή ζνπ, επθξαίλεηαη ε θαξδηά ζνπ θαη νλεηξνπνιείο ηα κέξε πνπ πξσηνπεξπάηεζεο ζε δηαθνξεηηθέο ρξνληθέο ζηηγκέο αθόκα θαη αλ δελ ηηο έρεηο δήζεη. Αλαηξηρίια δηαπεξλά ην θνξκί ζνπ θαζώο ζθέθηεζαη πόζνη θαη πόζνη πξνγνλνί καο έρνπλ παηήζεη ηνύηα ηα ρώκαηα, πόζνη θνηκήζεθαλ θάησ από βαζύζθησηα πιαηάληα κε ηηο λεξάηδεο λα ηνπο θξαηνύλ ζπληξνθηά θαη ην θειάεδεκα ησλ πνπιηώλ ζε ζπλδπαζκό κε ην θειάξπζκα θξπζηάιιηλσλ λεξώλ πνπ βηαζηηθά ηξέρνπλ ιεο θαη ζέινπλ λα ελσζνύλ κε ηνλ παηέξα Αιθεηό, πνπ θαξηεξηθά πεξηκέλεη όια ηα παηδηά ηνπ αιιά ζπλάκα βηάδεηαη λα πάεη εθεί, θάησ ζηελ ηθειία λα ζπλαληήζεη ηελ αγαπεκέλε ηνπ Αξεζνύζα. Κάζε ζπηζακή γεο ηνπ ηόπνπ ζνπ ζε θπξηεύεη κε αγσλία, θσλέο ζε θαινύλ θαη δελ μέξεηο πνηα λα πξσηνδηαιέμεηο. Μελ είλαη ηα πεύθα κεηά ηελ βξνρή κε ηηο δξνζνζηαιίδεο ζηηο βειόλεο ηνπο, ή η' ακπέιηα ίζσο, πνπ πιεγσκέλα, ηξπγεκέλα πξνζκέλνπλ ηνλ λέν θύθιν ηνπο αλαδύνληαο κηα ζεζπέζηα Γηνλπζηαθή αύξα; Μήπσο είλαη νη θαηαπξάζηλεο ρεηκσληάηηθεο πιαγηέο κε ηνπο ειαηώλεο ζηηο ξάρεο ηνπο πνπ πξνζκνλνύλ θαξηεξηθά λα κεζηώζνπλ νη θαξπνί θαη λα δώζνπλ ην ζετθό, ρξπζαθέλην ιάδη ή ν μεξνςεκέλνο θαινθαηξηλόο ηόπνο πνπ γεκάηνο θάζε ινγίο δεκεηξηαθά, ζηηάξηα, θξηζάξηα, βξώκεο έηνηκα λα
λα ζεξηζηνύλ αλαζεξκαίλνληαο ηηο ειπίδεο ησλ θαηνίθσλ γηα επηβίσζε ησλ θακειηώλ ηνπο κόιηο ην δξεπάλη μεθηλήζεη λα θόβεη ηα ρξπζνπινπκηζηά ζηάρπα; Μήπσο ηα θππαξίζζηα ςειά, πεξήθαλα θαη αιύγηζηα παξαδίδνπλ ζηα ξνπζνύληα ζνπ ηελ έληνλε κνζρνβνιηά ηνπο ή νη πηθξνδάθλεο κε ηελ επσδηά ηνπο πνπ θέξλεη ζην πηθξακύγδαιν; Μήπσο ηα κνλνπάηηα πνπ ζε θαινύλ λα ηα δηαβείο θαη λα γεπηείο ηηο κπξσδηέο πνπ αλαδύνπλ ηα ζθίληα, νη θνπκαξηέο, νη κπξηηέο θαη νη δάθλεο θάλνληαο ην πην αθξηβό εζάλο πνπ ζα κπνξνύζαλ λα θάλνπλ νη εηδηθνί ζηελ αξσκαηνπνηία Φξάγθνη; Μήπσο είλαη νη θσλέο θαη ηα παξαγγέικαηα ζην Κάζηξν, ζηα Αξραία Όπαλα, ην βνξεηόηεξν θπιάθην ηνπ πάλζνθνπ Νέζηνξα; Μήπσο νη θσλέο από πξνγόλνπο καο πνπ θαηνίθηζαλ ηα άγηα ηνύηα κέξε θαη αληίθξηζαλ ηα κάηηα ηνπο ηόζνπο θαη ηόζνπο λα έξρνληαη θαη λα θεύγνπλ θζάλνληαο κέρξη ηηο κέξεο καο. Πόζνη αιήζεηα πέξαζαλ, Κάπθσλεο, Πειαζγνί, Ίσλεο,Αραηνί, Μίλπεο, Γσξηείο, Ζιείνη, Ρσκαίνη, ιάβνη, Φξάγθνη, Βελεηνί ,Σνύξθνη, Γεξκαλνί όινη πήξαλ θάηη θαη πηζαλώο λα άθεζαλ θαη θάηη όκσο ηόζν ν ηόπνο όζν θαη νη άλζξσπνη αληηζηέθνληαη ζζελαξά θαη δελ αιινηξηώζεθαλ, έκεηλαλ ίδηνη απινί θαη δεζηνί, απζόξκεηνη θαη θηιόμελνη. Σν εξώηεκα παξακέλεη αλαπάληεην θαη ε αγσλία ζε θπξηεύεη. ια καδί ζε θσλάδνπλ θαη ζαξξείο πσο ζα ηξειαζείο ην ηη ζα πξσηνδηαιέμεηο θαη ζπλάκα αγαιιηάδεηο από ηελ αλείπσηε εξεκία, ζπλαηζζήκαηα θαη νξάκαηα αλακηγλύνληαη θαη ηαπηόρξνλα ζπγθξνύνληαη θαη ζε θάλνπλ ζνθόηεξν θαη ηαπεηλό ζπλάκα. Υξένο ζηε κάλα γε ησλ γόληκσλ ρσκάησλ θαη ηεο γιπθηάο θύζεο πνπ επηδξνύλ ζηελ ςπρή ζνπ θαη ζην ζώκα ζνπ, αθόκα θαη ζηνπο πην θξπθνύ ζνπ ινγηζκνύο ζαλ κνπζηθή. Άγηα, επινγεκέλα ρώκαηα. Από όπνπ θαη αλ θνηηάμεηο κηα γλώξηκε θηγνύξα ελόο θηηξίνπ μεπξνβάιεη θαη ζε ζπλεπαίξλεη ε καγεία ηνπ. Δίλαη ην κνλαζηήξη ηεο Παλαγίαο ηεο Ίζνβαο. Οξζώλεηαη πεξήθαλν αλάκεζα ζε πιαηάληα, ειηέο, μηλά θαη κε κηα κπζηεξηώδε γνεηεία ζε ηαμηδεύεη πίζσ ζηα κέζα ηνπ 13νπ αηώλα πνπ κεζνπξαλνύζε, κε πιήζνο Φξαγθνθαιόγεξνπο θαη αθόκα πεξηζζόηεξνπο ζηδεξόθξαρηνπο ηππόηεο πνπ κε ηηο γπαιηζηεξέο ηνπο παλνπιίεο θαη ηα πεξήθαλα ηνπο άηηα, δηαζηαύξσζε ησλ δηθώλ ηνπο κε ηα πεξίθεκα από ηελ αξραηόηεηα ηεο Αλδξαβίδαο, λα
ΜΠΘΣΖΘΜΠΑΡΔΘ (ΣΡΤΠΗΣΗ) ΟΡΕΘΝΗ ΟΛΤΜΠΘΑ ΔΘΜΗΝΘΑΘΑ ΗΛΕΚΣΡΟΝΘΚΗ ΕΦΗΜΕΡΘΔΑ ΣΩΝ ΑΠΑΝΣΑΥΟΤ ΜΠΘΣΖΘΜΠΑΡΔΑΘΩΝ
2
www.bitzimbardi.blogspot.com θαξηεξνύλ λα πξνζθπλήζνπλ. Υηίζηεθε από ηνπο Κηζηεξθηαλνύο κνλαρνύο ηνπ Κιαηξβώ, νη νπνίνη θαηάθζάλνληαο ζηελ Ίζνβα (κεηέπεηηα Μπηηδηκπάξδη) ελζνπζηάζηεθαλ από ην ηνπίν, ηνπο έθεξε ζηελ κλήκε ην ηνπίν ηεο παηξίδαο ηνπο, κε ηα πινύζηα θξπζηάιιηλα λεξά, ην απαιό ηνπίν κε ηελ έληνλε νζκή ηεο ξίγαλεο θαη ηεο ζξνύκπαο θαη νλεηξεπηήθαλ έλα Αβαείν πνπ παξόκνην δελ ζα ππάξρεη ζηελ Αλαηνιή, θέληξν ηνπ Καζνιηθηζκνύ θαη νξκεηήξην ηνπ δόγκαηνο. Δηο κάηελ, κόλν ιίγα ρξόληα θξάηεζε ε δόμα ηεο κνλήο θαη Σνύξθνη κηζζνθόξνη ην έθαςαλ, ην ξήκαμαλ θαη έκεηλε ην θνπθάξη ηνπ λα καο ζπκίδεη κέξεο αθκήο, δνμαζκέλεο θαη ρηιηνεηπσκέλεο κέζα από ην πεξίθεκν Υξνληθό ηνπ Μνξέσο. ηέθεηαη εθεί γηα αηώλεο πιεκκπξηζκέλν ζην θσο. Κάζε ζηηγκή, ελώ κέλεη ην ίδην, αιιάδεη αλάιαθξα, αλαλεώλεηαη δε ζε θνπξάδεη. Δίλαη ην Παιάηη καο, είλαη ε εηθόλα όιεο ηεο δσήο καο ε νπνία πξώηε πεξλά κπξνζηά από ηα κάηηα καο όπνπ θαη αλ είκαζηε θαη ζπκόκαζηε ηνλ ηόπν καο. Αξραία Όπαλα, Ίζνβα, Μπηηδηκπάξδη, όπνηα νλνκαζία θαη αλ δηαιέμεηο ε νπζία δελ αιιάδεη είλαη ν ίδηνο αγαπεκέλνο πξννξηζκόο γηα ηνλ λνπ θαη ην ζώκα, απηόο είλαη ν ηόπνο καο, είλαη ην Υσξηό καο.
γιέληηα, ζάηηξα θαη δηάθνξα ηδηαίηεξα έζηκα ζε θάζε κέξνο. ηελ Πάηξα γίλεηαη ην κεγαιύηεξν θαξλαβάιη ηεο Διιάδαο κε δηάξθεηα δύν κελώλ, ελώ ην κεγαιύηεξν ζηνλ θόζκν δηεμάγεηαη ζηελ Βξαδηιία , ζην Ρίν ληε Σδαλέηξν ζε κηα θαληαζκαγνξηθή θάζε θνξά παξνπζίαζε όπνπ ζπλδπάδεηαη κε παξαδνζηαθνύο μέθξελνπο ρνξνύο όπσο ε άκπα.
Καλή Σαρακοστή
H IΣΟΡΗΑ ΣΟΤ ΑΓΗΑΜΟΤ ΣΟΝ ΑΛΦΔΗΟ ΚΑΗ Ζ ΚΑΠΖΛΔΤΖ ΑΠΟ ΣΟΝ ΟΜΟΡΟ ΓΖΜΟ!
ΛΗΓΑ ΛΟΓΗΑ ΓΗΑ ΣΗ ΑΠΟΚΡΗΔ. Απόθξηεο νλνκάδνληαη νη ηξεηο εβδνκάδεο πξηλ από ηε Μεγάιε αξαθνζηή. ήκεξα, όκσο Απνθξηά νλνκάδεηαη ηδηαίηεξα ε Κπξηαθή ηεο πξώηεο (κηθξέο απόθξηεο, ηεο Σπξνθάγνπ) θαη ε Κπξηαθή ηεο δεύηεξεο θαη ηξίηεο βδνκάδαο. Ολνκάζηεθε έηζη, επεηδή ηε πεξίνδν απηή, ζπλεζίδεηαη λα κελ ηξώλε θξέαο νη Υξηζηηαλνί, δειαδή «λα απέρνπλ από θξέαο». Λέγεηαη επίζεο απόθξηεο, Απόθξεσ, ηεο Σπξνθάγνπ, γηαηί ηελ εβδνκάδα απηή ηξώλε κόλν γαιαθηνθνκηθά θαη όρη θξέαο, γηα λα πξνεηνηκαζηνύλ ζηγά ζηγά γηα ηε λεζηεία ηεο αξαθνζηήο. Αλάινγε κε ηελ ειιεληθή ιέμε Απνθξηά είλαη θαη ε ιαηηληθή ιέμε Καξλαβάιη (Carneval, carnavale, από ηηο ιέμεηο Σηο κέξεο απηέο γίλεηαη ην έζηκν ηνπ γιεληηνύ, ηεο ςπραγσγίαο θαη ηνπ «καζθαξέκαηνο», ηεο κεηακθίεζεο, πνπ έρεη παξακείλεη από παιηέο "εζληθέο" γηνξηέο ηεο ξσκατθήο επνρήο, ηηο γηνξηέο αθηεξσκέλεο ζηελ έθπησζε ηνπ ζενύ Κξόλνπ(Saturn) από ηνλ Ήιην Γία: ηα Κξόληα «Λνππεξθάιηα» θαη «αηνπξλάιηα» θαη από ηηο αξραηόηεξεο «Γηνλπζηαθέο γηνξηέο» ησλ Διιήλσλ, όπνπ νη άλζξσπνη κεηακθηέδνληαλ, ρόξεπαλ, ηξαγνπδνύζαλ πίλνληαο θξαζί θαη ην θέθη έθηαλε ζην θαηαθόξπθν πξνο ηηκή ηνπ Γηόλπζνπ. Παιηόηεξα ην θαξλαβάιη γηλόηαλ παληνύ ζηελ Διιάδα κε καζθαξάηεο νκαδηθέο, ρνξνύο, γιέληηα, ζάηηξα θαη δηάθνξα ηδηαίηεξα έζηκα ζε θάζε κέξνο. Ήηαλ επθαηξία γηα μεθάλησκα, θξαζί θαη ρίιηα δπν πεηξάγκαηα. Μεγαιύηεξα θέληξα ηέηνηνπ μεθαληώκαηνο ήηαλ, όπσο θαη ζήκεξα, ε Πάηξα κε ην πεξηβόεην Παηξηλό Καξλαβάιη, πνπ έρεη ηηο ξίδεο ηνπ ζηηο αξρέο ηνπ 19νπ αηώλα, ε Ξάλζε κε ην μαθνπζηό πιένλ Ξαλζηώηηθν Καξλαβάιη, πνπ γίλεηαη πόινο έιμεο αθνύ έρεη ην κεγαιύηεξν θαξλαβάιη ησλ Βαιθαλίσλ
Σν 1999 ν Πνιηηηζηηθόο ύιινγνο ηνπ ρσξηνύ καο ,κε ηελ νλνκαζία ΄΄Ζ ΗΟΒΑ΄΄ θαη αξηζ.θαη.10/1993, μεθίλεζε θαη θαζηέξσζε ηα Θενθάλεηα ηνλ θαζαγηαζκό ησλ πδάησλ ζηελ γέθπξα ηνπ Αιθεηνύ κε ηελ ζπλνδεία εδεζκάησλ (γνπξλνπνύια θ.α.) θαη πνηώλ θαη δηαζθέδαζε ηόζν γηα ηνπο παξεπξηζθνκέλνπο όζν θαη γηα ηνπο δηειζόληεο ηελ γέθπξα. Με ηα ρξόληα ε γηνξηή πήξε κεγαιύηεξε έθηαζε θαη δεηιάδεηιά άξρηζε λα ζπκκεηέρεη θαη ν δήκνο Αξραίαο Οιπκπίαο κε ηελ παξνπζία ηνπ δεκάξρνπ θαη πιήζνο εμερόλησλ πξνζώπσλ ηνπ νκώλπκνπ δήκνπ, κε απνηέιεζκα ηα ηειεπηαία ρξόληα λα παξαηεξείηαη ε θαπήιεπζε ηεο γηνξηήο σο γηνξηή ηνπ δήκνπ ησλ Οιπκπίσλ θαη ε παξνπζία ησλ Μπηηδηκπαξδαίσλ θπξηνιεθηηθά σο άιινη Παξσξεάηαη (ζεκ.νη εθδησρζείο απηόρζνλεο ηεο Ζιείαο από κεηαγελέζηεξα θύια θαη ε θαηνίθεζε ηνπο ζε κηα πεξηνξηζκέλε άθξε ηνπ ηόπνπ). πλάκα παξαηεξείηαη θαη απνπζία ηνπ Γήκνπ θαη ηνπ Γεκάξρνπ θηιινύληνο από ηελ εθδήισζε, πξνθαλώο ππάξρνπλ ρσξηά κε ζεκαληηθόηεξν αξηζκό ςεθνθόξσλ θαη πην αξεζηά από ην δηθό καο κηθξό θαη αζήκαλην Μπηηδηκπάξδη, κε απνηέιεζκα απηό λα έρεη δώζεη αθνξκή θαη ρώξν ζηνλ όκνξν δήκν Οιπκπίσλ λα εθπξνζσπείηαη από ηνλ Γήκαξρν ν νπνίνο έζησ θαη αλ ρξεζηκνπνίεζε ηππνπνηεκέλα ιόγηα θαη ρηιηνεηπσκέλεο επρέο, ηνπιάρηζηνλ παξίζηαην πξνο ηέξςηλ ησλ ςεθνθόξσλ ηνπ ησλ αθξηηηθώλ Άζπξσλ πηηίσλ, ζηα πιαίζηα ησλ νξίσλ ηνπ δήκνπ ησλ Αξραίσλ Οιπκπίσλ. Οη εθινγέο είλαη θνληά, ζπκίζηε ζηνπο αξκνδίνπο όηη ππάξρεη θαη ην δηθό καο ρσξηό ζηνλ Γεκνηηθό ράξηε ηνπ πεξηβόεηνπ Γήκνπ θηινύληνο!
ΜΠΘΣΖΘΜΠΑΡΔΘ (ΣΡΤΠΗΣΗ) ΟΡΕΘΝΗ ΟΛΤΜΠΘΑ ΔΘΜΗΝΘΑΘΑ ΗΛΕΚΣΡΟΝΘΚΗ ΕΦΗΜΕΡΘΔΑ ΣΩΝ ΑΠΑΝΣΑΥΟΤ ΜΠΘΣΖΘΜΠΑΡΔΑΘΩΝ
3
www.bitzimbardi.blogspot.com ΟΛΤΜΠΗΑ ( ΜΔΡΟ Α΄)
ΜΠΙΣΖΙΜΠΑΡΔΑΙΪΚΕ ΜΟΡΦΕ
Γεθαέμη ρηιηόκεηξα από ην Ηόλην πέιαγνο, ζην εζσηεξηθό ηεο δπηηθήο Πεινπνλλήζνπ θαη ζην ζεκείν όπνπ νη πνηακνί Αιθεηόο θαη Κιαδένο ζπλαληνύληαη, επξίζθεηαη ην αξραίν ηέκελνο ηεο Οιπκπίαο θαη ν ηόπνο όπνπ γίλνληαλ νη αξραίνη Οιπκπηαθνί Αγώλεο. ηα πνιύ αξραία ρξόληα, ε πεξηνρή αλήθε ζηελ θπξηαξρία ηεο πόιεο Πίζαο, αιιά κεηά ην 570 π.Υ. πεξηήιζε ζηελ θεδεκνλία ηεο Ήιηδνο. ηελ Οιπκπία βξηζθόηαλ ην ρξπζειεθάληηλν άγαικα ηνπ Γηόο, έξγν ηνπ Φεηδία, πνπ ήηαλ γλσζηό ζηελ αξραηόηεηα ζαλ έλα από ηα 7 ζαύκαηα ηνπ θόζκνπ. Ζ αθεηεξία ησλ Οιπκπηαθώλ Αγώλσλ ρξνλνινγείηαη πίζσ ζην 776 π.Υ. θαη ηεινύληαλ θάζε 4 ρξόληα. Σν 394 κ.Υ., ν Βπδαληηλόο Απηνθξάηνξαο Θενδόζηνο Α' απαγόξεπζε ηελ ηέιεζή ηνπο σο γεγνλόο παγαληζκνύ. ηε δπηηθή Πεινπόλλεζν, ζηελ θνηιάδα ηνπ πνηακνύ Αιθεηνύ, ζηελ Ζιεία, άλζηζε έλα από ηα πην θεκηζκέλα ηεξά ηεο αξραίαο Διιάδαο, πνπ ήηαλ αθηεξσκέλν ζην Γία. Απιώλεηαη ζηνπο ΝΓ πξόπνδεο ηνπ θαηάθπηνπ Κξνλίνπ ιόθνπ, αλάκεζα ζηνπο πνηακνύο Αιθεηό θαη Κιαδέν, πνπ ελώλνληαη ζε απηή ηελ πεξηνρή. Παξά ηελ απνκνλσκέλε ζέζε ηεο θνληά ζηε δπηηθή αθηή ηεο Πεινπνλλήζνπ, ε Οιπκπία θαζηεξώζεθε ζην παλειιήλην σο ην πην ζεκαληηθό ζξεζθεπηηθό θαη αζιεηηθό θέληξν. Δδώ γελλήζεθαλ νη ζπνπδαηόηεξνη αγώλεο ηεο αξραίαο Διιάδαο, νη Οιπκπηαθνί, πνπ γίλνληαλ θάζε ηέζζεξα ρξόληα πξνο ηηκήλ ηνπ Γία, έλαο ζεζκόο κε παλειιήληα αθηηλνβνιία θαη ιάκςε από ηελ αξραηόηεηα κέρξη ζήκεξα. Ζ απαξρή ηεο ιαηξείαο θαη ησλ κπζηθώλ αλακεηξήζεσλ πνπ έιαβαλ ρώξα ζηελ Οιπκπία ράλεηαη ζηα βάζε ησλ αηώλσλ. Οη ηνπηθνί κύζνη ζρεηηθά κε ηνλ ηζρπξό βαζηιηά ηεο πεξηνρήο, ηνλ μαθνπζηό Πέινπα, θαη ηνλ πνηάκην ζεό Αιθεηό, θαλεξώλνπλ ηνπο ηζρπξνύο δεζκνύο ηνπ ηεξνύ ηόζν κε ηελ Αλαηνιή όζν θαη κε ηε Γύζε. Οη απαξρέο ηεο Οιπκπίαο είλαη ειάρηζηα γλσζηέο. Οη παιαηόηεξεο ελδείμεηο αλζξώπηλεο παξνπζίαο ζηελ πεξηνρή θαη ηα παιαηόηεξα επξήκαηα ζην ρώξν ηεο Οιπκπίαο εληνπίδνληαη ζηνπο λόηηνπο πξόπνδεο ηνπ Κξνλίνπ ιόθνπ, εθεί όπνπ αλαπηύρζεθαλ ηα πξώηα ηεξά θαη νη πξντζηνξηθέο ιαηξείεο. Μεγάινο αξηζκόο νζηξάθσλ, πνπ ρξνλνινγνύληαη ζηελ Σειηθή Νενιηζηθή επνρή (3ε ρηιηεηία π.Υ.), βξέζεθαλ ζην βόξεην πξαλέο ηνπ ζηαδίνπ. Ίρλε θαηνίθεζεο θαη ησλ ηξηώλ πεξηόδσλ ηεο Δπνρήο ηνπ Υαιθνύ έρνπλ εληνπηζζεί ζηελ επξύηεξε πεξηνρή ηεο Άιηεσο θαη ηνπ Νένπ Μνπζείνπ. ηελ Πξσηνειιαδηθή ΗΗ πεξίνδν (2800-2300 π.Υ.) θαηαζθεπάζζεθε κεγάινο ηύκβνο, πνπ απνθαιύθζεθε ζηα θαηώηεξα ζηξώκαηα ηνπ Πεινπίνπ, θαη ζηελ Πξσηνειιαδηθή ΗΗΗ πεξίνδν (21502000 π.Υ.) νηθνδνκήζεθαλ ηα πξώηα αςηδσηά θηήξηα ηνπ νηθηζκνύ. ύκθσλα κε ηελ αξραία παξάδνζε, ηνλ 11ν αηώλα π.Υ. ζηελ επξύηεξε πεξηνρή ηεο Οιπκπίαο εγθαηαζηάζεθαλ νη Αηησινί, κε αξρεγό ηνλ μπιν, νη νπνίνη ίδξπζαλ ην θξάηνο ηεο Ήιηδαο. Πξνο ηα ηέιε ηεο κπθελατθήο επνρήο πηζαλόηαηα δηακνξθώζεθε θαη ην παιαηόηεξν πξσηόγνλν ηεξό, αθηεξσκέλν ζε ηνπηθέο θαη παλειιήληεο ζεόηεηεο. Πεξί ηνλ 10ν αη. άξρηζε λα… πλέρεηα ζηελ ζει.4
ΓΔΩΡΓΗΟ ΚΟΤΣΟΓΗΑΝΝΑΚΖ 1924 - 30/6/1987
Ο Γεώξγηνο Κνπηζνγηαλλάθεο ήηαλ παηδί ηνπ Αζαλαζίνπ θαη ηεο Παλαγηώηαο Κνπηζνγηαλλάθε θαη γελλήζεθε ζηελ Σξππεηή ην 1924. Αδέξθηα ηνπ ήηαλ ν Παλαγηώηεο (Γξακκαηέαο), ε Άλλα (ζπδ.Ζξαθιή θαξηζνιηά) θαη ε Αγγέισ (Φξίμα).Σα παηδηθά ηνπ ρξόληα ηα πέξαζε ζην Μπηηδηκπάξδη βνεζώληαο ηνλ παηέξα ηνπ ζηελ θαιιηέξγεηα ηεο γεο ώζηε λα αλαηξαθεί ε πνιύηεθλε νηθνγέλεηα. Καηόπηλ θαηαηάζζεηαη ζηνλ ζηξαηό θαη θαηά ηελ δηάξθεηα ηνπ εκθπιίνπ ππεξεηεί σο ρσξνθύιαθαο, πξνζσλύκην ην νπνίν έθεξε κέρξη ην ηέινο ηεο δσήο ηνπ. Δθεί ράλεη ην έλα ηνπ κάηη θαηά ηελ δηάξθεηα έλνπιεο κάρεο ζηελ Φιώξηλα (κάιινλ ην 1948) θαη απνζηξαηεύεηαη. Δπηζηξέθεη ζην αγαπεκέλν ηνπ Μπηηδηκπάξδη θαη λπκθεύεηαη ηελ Αθξνδίηε Αζεκάθε Γθόηζε θαη απνθηά καδί ηεο ηνλ Θαλάζε (απεβίσζε), ηελ Παλαγηώηα (Παλαγνύια) θαη ηνλ Αζεκάθε. Ο Γηώξγεο ππήξμε άλζξσπνο δξαζηήξηνο, ζσζηόο νηθνγελεηάξρεο θαη ε επαγγεικαηηθή ηνπ δξαζηεξηόηεηα θηλήζεθε γύξσ από ην εκπόξην κε κεγάιε επηηπρία, ελώ παξάιιεια δηαηεξνύζε νπσξνπαληνπσιείν ζε ζπλδπαζκό κε ην ηειεθσληθό θέληξν ηνπ ρσξηνύ (κνλαδηθό ζηελ επνρή ηνπ) θαη ην κνλνπώιην ηζηγάξσλ κε απνηέιεζκα λα απνηειεί ζεκείν αλαθνξάο ζην απνκνλσκέλν Μπηηδηκπάξδη. Απνηέιεζκα ηεο επηρεηξεκαηηθήο ηνπ δξαζηεξηόηεηαο ήηαλ ε έιεπζε ηνπ πξώηνπ ηξαθηέξ ζην ρσξηό ( κηζαθό κε ηνλ Σάζε Μαραηξά) θαη ην ηειεθσληθό θέληξν ην νπνίν είρε αλαγάγεη ζε ζεκείν αλαθνξάο γηα ηνπο θαηνίθνπο ηνπ θησρηθνύ ρσξηνύ καο απνηειώληαο ηνλ κνλαδηθό ηξόπν επηθνηλσλίαο κε ηνλ " έμσ θόζκν". πγθεθξηκέλα εθαξκόδνληαο ηελ επαλαζηαηηθή ρξήζε ηνπ κεγαθώλνπ θαινύζε ηνπο ζπγρσξηαλνύο ζε πεξίπησζε θιήζεο, νπνπδήπνηε απηνί βξίζθνληαλ, θάλνληαο ηελ επηθνηλσλία άκεζε θαη ζαξξώ πσο ηνλ αθνύσ αθόκα λα δνθηκάδεη ην κηθξόθσλν θπζώληαο ην πξηλ ηελ αλαγγειία ηνπ νλόκαηνο. Ο κπάξκπα-Γηώξγεο έθπγε ζηε ζρεηηθά κηθξή ειηθία ησλ 63 εηώλ από θύξσζε ηνπ ήπαηνο, απόξξνηα παηδηθήο αξξώζηηαο. MΠΗΣΕΗΜΠΑΡΓΑΗΪΚΟ ΚΑΡΝΑΒΑΛΗ
Ο Πνιηηηζηηθόο ύιινγνο ηνπ ρσξηνύ ζαο πξνζθαιεί λα ζπκκεηάζρεηε ζηηο εθδειώζεηο πνπ ζα μεθηλήζνπλ ηελ Κπξηαθή 2/3 κε ηηο Μπνύιεο, ζα ζπλερηζηνύλ κε ην Απνθξηάηηθν Πάξηη ζην ρνιείν κε ρνξό θαη δηαζθέδαζε, θαη ζα θνξπθσζνύλ ηελ Καζαξά Γεπηέξα 3/3 κε ηα θνύινπκα πάιη ζηνλ ίδην ρώξν, κε λεζηίζηκα εδέζκαηα θαη άθζνλν θξαζί.
ΚΑΛΖ ΑΡΑΚΟΣΖ Δ ΟΛΟΤ
ΜΠΘΣΖΘΜΠΑΡΔΘ (ΣΡΤΠΗΣΗ) ΟΡΕΘΝΗ ΟΛΤΜΠΘΑ ΔΘΜΗΝΘΑΘΑ ΗΛΕΚΣΡΟΝΘΚΗ ΕΦΗΜΕΡΘΔΑ ΣΩΝ ΑΠΑΝΣΑΥΟΤ ΜΠΘΣΖΘΜΠΑΡΔΑΘΩΝ
4
www.bitzimbardi.blogspot.com ΝΟΣΑΛΓΗΑ ΣΖ ΠΑΣΡΗΓΑ
«Αθηεξσκέλν ζηνπο όινπο ηνπο Μπηηδηκπαξδαίνπο ηεο μεληηηάο» Από ηελ αξραηόηεηα, νη Έιιελεο μεληηεύνληαλ γηα δηάθνξνπο ιόγνπο. Οη πόιεκνη, ην άγνλν έδαθνο θαη ε νηθνλνκηθή δπζρέξεηα νξηζκέλσλ πεξηνρώλ, θπξίσο ηελ επαξρία, θαζώο θαη ηα πνιηηηθά πάζε νδήγεζαλ πνιινύο λα εγθαηαιείςνπλ ηελ ρώξα θαη ηνλ ηέιην Καδαληδίδε λα ηξαγνπδά: "...ην ςσκί ηεο μεληηηάο είλαη πηθξό, ην λεξό ηεο ζνιό, θαη ην ζηξώκα ζθιεξό. Σα ιεθηά πνπ απνθηάο ηα βιαζηεκάο, ππνθέξεηο, πνλάο, ηελ παηξίδα δεηάο." Ζ μεληηηά πξνθαιεί αθαίκαμε ηεο παηξίδαο καο θαη έγθεηηαη ζηε λενιαία πνπ, θαηά θύξην ιόγν, έθπγε γηα ηα μέλα. Σν ρσξηό καο δελ ζα κπνξνύζε λα απνηειεί εμαίξεζε θαη θαηά ηηο δεθαεηίεο ηνπ '60 θαη '70 παξαηεξήζεθε ε κεγαιύηεξε θπγή γηα έλα θαιύηεξν αύξην, γηα βνήζεηα ζηελ νηθνγέλεηα πνπ έκεηλε πίζσ θαη γηα θαιύηεξα ζηεξλά. Καεκόο ε μεληηηά, πόλνο γηα ηελ κάλα πνπ, παιηόηεξα, άθελε ην παηδί ζηελ κάλα ή ηελ πεζεξά, έθαλε ηελ νηθνγέλεηα θνκκάηηα. Παιαηόηεξα κόλν έλα γξάκκα ήηαλ ε επαθή κε ην ρσξηό, αξγόηεξα ηα πξάγκαηα έγηλαλ θαιύηεξα. Γνλείο δελ γλώξηζαλ, δελ έδεζαλ κε ηα παηδηά ηνπο, παππνύδεο δελ έπαημαλ κε ηα εγγόληα ηνπο, αδέξθηα ράζεθαλ. Κάπνηνη από ηνπο μεληηεκέλνπο δελ γύξηζαλ ή δελ ζα γπξίζνπλ πνηέ θαζώο ε μεληηηά, σο άιιε Κίξθε, ηνπο θξάηεζε γηα πάληα θνληά ηεο. κσο νη ρώξεο πνπ θηινμελνύλ ηνπο ζπγρσξηαλνύο καο, ηνπο έδσζαλ αζθάιεηα , νηθνλνκηθή επρέξεηα, δηνηθεηηθή νξγάλσζε, άκεζε εμππεξέηεζε ρσξίο γξαθεηνθξαηία θαη ζύγρξνλν νδηθό δίθηπν. Ζ πγεία είλαη βαζηθό κέιεκα θαη παίξλεηο απηό αθξηβώο πνπ πιεξώλεηο, ηίπνηα ιηγόηεξν, ηίπνηα πεξηζζόηεξν. Σα παηδηά έρνπλ κέιινλ κέζσ ηεο νξγαλσκέλεο θαη ζύγρξνλεο εθπαίδεπζεο θαη ζα κπνπλ ζηνλ ζηίβν ηεο δσήο πιήξεο εθνδίσλ θαη γλώζεσλ. Ζ δσή, βέβαηα, είλαη ξνπηίλα ρσξίο ηελ επρέξεηα λα μεζθάζεηο θαζώο όια θηλνύληαη κε ηελ αθξίβεηα ξνκπόη, ν θαηξόο μέλνο, κε πνιύ θξύν, πξνο ηνπο Έιιελεο πνπ έρνπκε ζπλεζίζεη ηνλ ήιην θαη ηελ ζάιαζζα ην θαινθαίξη. Δίλαη γεγνλόο πσο ζέιεη πνιύ δύλακε θαη θνπξάγην λα αληαπεμέιζεηο ζηελ μεληηηά. Γάθξπα, πνιιά δάθξπα, όζα θαη ηα ηξαγνύδηα πνπ έρνπλ γξαθεί γηα ηελ μεληηηά θαη αγαπεκέλα πξόζσπα εθεί. ν Μεγαξέαο πνηεηήο Θένγληο, θαηά ηνλ 5ν αη.π.ρ. έγξαςε ηόζν παξαζηαηηθά γηα ηελ μεληηηά: Ήιζνλ κελ γαξ έγσγε θαη εηο ηθειήλ πνηε γαίαλ, ήιζνλ δ' Επβνίεο ακπειόελ πεδίνλ, πάξηελ η' Επξώηα δνλαθνηξόθνπ αγιαόλ άζηπ θαη κ' εθίιεπελ πξνθόλσο πάληεο επξρόκελνλ αιι' νύηηο κνη ηέξςηο επί θξέλαοήιζελ εθείλσλ. Ούησο νπδέλ αξ'ήλ θίιηεξνλ άιιν πάηξεο.
ΟΛΤΜΠΗΑ ζπλέρεηα από ζει 3
…δηακνξθώλεηαη ε Άιηηο, ην άιζνο πνπ ήηαλ θαηάθπην κε αγξηιηέο, πεύθεο , πιαηάληα θ.α. Σόηε θαζηεξώζεθε ε ιαηξεία ηνπ Γία θαη ε Οιπκπία από ηόπνο θαηνίθεζεο γίλεηαη ηόπνο ιαηξείαο. Σνλ 9ν αη. ε Οιπκπία ήηαλ ήδε ηόπνο ηεξόο πνπ πξνζέιθπε πνιινύο επηζθέπηεο. Σν πιήζνο ησλ επηζθεπηώλ καξηπξείηαη από ην πιήζνο ησλ αλαζεκάησλ πνπ έθζαλαλ, όρη κνλάρα από ηελ επξύηεξε πεξηνρή αιιά θαη από όιε ηελ Πεινπόλλεζν θαη ηελ ηεξεά Διιάδα. Σνλ 8ν αη. ε θήκε ηεο Οιπκπίαο κεγάισζε ηόζν πνπ έθζαζε κέρξη ηελ Μεζνπνηακία, αλαηνιηθά, θαη σο ηελ Ηηαιία θαη ην Γηβξαιηάξ, δπηηθά . ηελ Γεσκεηξηθή επνρή ρξνλνινγνύληαη ηα πξώηα εηδώιηα πνπ απεηθνλίδνπλ ηνλ Γία. Ζ ρξνλνινγία ηνπ 776π.ρ . απνηειεί νξόζεκν γηα ηελ Οιπκπία, θαη γηα όιν ηνλ θόζκν γεληθόηεξα, κε ηελ έλαξμε ησλ Οιπκπηαθώλ Αγώλσλ, πνπ πεξηζζόηεξα ζα δνύκε ζην επόκελν θύιν. ΣΕΛΟ Α΄ ΜΕΡΟΤ ΜΠΗΣΕΗΜΠΑΡΓΑΗΪΚΔ ΔΠΗΥΔΗΡΖΔΗ ΜΔΕΔΓΟΠΩΛΔΗΟ ΠΑΝΟΤ Κ. ΚΑΡΑΓΗΑΝΝΖ
ΓΗΚΖΓΟΡΗΚΟ ΓΡΑΦΔΗΟ ΑΤΡΟΤΛΑ Υ. ΕΔΡΒΑ
Τπεύζπλνο: Γηώξγνο Ζ. Εέξβαο Δπηθνηλσλία: 6932620202 e-mail: zervasgeorge72@gmail.com zervasgeorge@rocketmail.com Έληππν κε θεξδνζθνπηθνύ ραξαθηήξα