"Επι της αυρίου εκίνησαν και ήλθαν στην Λιοδώραν,
1
το παρεπόταμον του Αλφέως ολόρθα εκατεβαίναν στην Ίσοβαν εδιάβηκεν αλλάγι από τους Σούρκους, το μοναστήρι εκάψασιν, εδε αμαρτία που εγίνη."
ΜΠΙΣΖΙΜΠΑΡΔΙ Φρονικόν του Μορέως, στ. 4669-4672.
6ος
ΑΝΕΞΑΡΣΗΣΗ ΔΙΜΗΝΙΑΙΑ ΗΛΕΚΣΡΟΝΙΚΗ ΕΥΗΜΕΡΙΔΑ ΦΡΟΝΟ ΑΡ.ΥΤΛΛΟΤ : 36 ΙΟΤΛΗ 2019
ΤΓΕΙΑ Μια νέα στήλη άρθρων με θέμα την υγεία. Απώτερος σκοπός η ενημέρωση σε θέματα που αφορούν την υγεία μας και την διατροφή μας. Επίσης θα προβάλλονται προβληματισμοί για το ύστημα Τγείας και για την κατάσταση των τοπικών νοσοκομείων.
Σαξίδι στο παρελθόν της Πελοποννήσου Μνημεία από κάθε περίοδο της πολυκύμαντης ιστορίας της, σπουδαίοι αρχαιολογικοί χώροι όπως η αρχαία Ολυμπία, η Επίδαυρος, οι Μυκήνες, η καστροπολιτεία του Μυστρά και της Μονεμβάσιας, οι βυζαντινές εκκλησίες, μοναδικοί οικισμοί και γοητευτικά κάστρα, μαζί με φυσικές ομορφιές, μαγνητίζουν πλήθος τουριστών απ’ όλο τον κόσμο που ξεκινούν με κάθε μέσο για να κάνουν τον γύρο της Πελοποννήσου, μια εκδρομή ιδιαίτερα διαδεδομένη και δημοφιλής, άγνωστη για τους περισσότερους από εμάς. Ας κάνουμε μια βόλτα, μέσα από αυτές τις γραμμές, και ας γνωρίσουμε τον τόπο μας που βρίθει ιστορίας. Ας γίνουμε ένα με την γη του νου και της καρδιάς μας, και ας πάρουμε λίγο από το πνεύμα και την αύρα του ΜΟΡΙΑ μας! ελ.4 (ΜΕΡΟ ιθ΄)
Η φωτογραφία του πρωτοσέλιδου!
Σελ.2
ΑΓΡΟΣΙΚΑ ΚΑΙ…ΑΛΛΑ!
Η ξηπασία τηρ Μεσογείος (Β΄) Αξίζει όμως να δούμε λεπτομερέστερα πώς οι ξηρασίες βοηθούν στην ερημοποίηση. Τποστηρίζεται η άποψη ότι τα χαμηλά βροχομετρικά ύψη κατά τη διάρκεια των ξηρών ετών μπορούν να μειώσουν τη φυτοκάλυψη και να αλλάξουν τα είδη των φυτών μειώνοντας τη βιομάζα. Αν η φυτική κάλυψη μειωθεί κάτω ενός κρίσιμου επιπέδου (π.χ. 30%), η διαδικασία της διάβρωσης παίρνει ανεξέλεγκτες διαστάσεις.
σελ.2
ΜΠΙΣΖΙΜΠΑΡΔΙ ΤΓΕΙΑ
ε τρεις ερευνητές το Νόμπελ Ιατρικής 2019 τους Γουίλιαμ Κέιλιν, Πίτερ Ράτκλιφ και Γκρεγκ εμέντζα απονεμήθηκε το φετινό Νόμπελ Ιατρικής
Οι τρεις επιστήμονες έλαβαν το βραβείο για την έρευνά τους αναφορικά με τις ανακαλύψεις τους «για το πώς τα κύτταρα αντιλαμβάνονται και προσαρμόζονται στην διαθεσιμότητα οξυγόνου».
Και οι μέλλοντες πατεράδες πρέπει να απέχουν από το αλκοόλ Είστε ζευγάρι και επιθυμείτε να αποκτήσετε παιδί; Σότε πρέπει και οι δύο να σταματήσετε την κατανάλωση αλκοόλ μήνες πριν από τη σύλληψη προκειμένου να προφυλάξετε τον μελλοντικό καρπό του έρωτά σας από συγγενείς καρδιοπάθειες, σύμφωνα με μια νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση «European Journal of Preventive Cardiology» της Ευρωπαϊκής Καρδιολογικής Εταιρείας. ύμφωνα με τη μελέτη, εκτός από τις μέλλουσες μητέρες και οι μέλλοντες πατεράδες φέρουν σημαντικό μερίδιο ευθύνης σε ό,τι αφορά την πιθανότητα να φέρουν στον κόσμο παιδί με συγγενή καρδιολογικά προβλήματα όταν καταναλώνουν αλκοόλ. ημαντική αύξηση του κινδύνου
2
ΑΓΡΟΣΙΚΑ ΚΑΙ…ΑΛΛΑ! Παράλληλα η μείωση της οργανικής ουσίας στο έδαφος μειώνει τη διηθητικότητα των εδαφών με αποτέλεσμα την ενίσχυση της επιφανειακής απορροής και της επιφανειακής διάβρωσης. Η διαδικασία αυτή ενισχύεται ακόμη περισσότερο αν έχει σχηματισθεί κρούστα στην επιφάνεια του εδάφους. Τδρευση και γεωργία Η ξηρασία έχει άμεσο αποτέλεσμα τον περιορισμό των διαθέσιμων υδατικών πόρων και την υποβάθμισή τους από πλευράς ποιότητας. Από αυτόν τον περιορισμό και την υποβάθμιση των υδατικών πόρων (με περισσότερο σημαντική την επίδραση στους επιφανειακούς υδατικούς πόρους και στα συστήματα επιφανειακής αποθήκευσης) επηρεάζονται όλα τα υδατικά συστήματα που διαθέτουν το νερό στους χρήστες, όπως στους οικισμούς για ύδρευση, στις βιομηχανίες, στη γεωργία κ.ά. ε περίοδο ξηρασίας η γεωργία είναι η δραστηριότητα που δέχεται τη μεγαλύτερη πίεση για δύο κυρίως λόγους: πρώτον, γιατί είναι ο μεγαλύτερος καταναλωτής νερού στις μεσογειακές χώρες (86% του νερού καταναλώνει η γεωργία στη χώρα μας) και, δεύτερον, γιατί είναι ο χώρος με τη μικρότερη αποδοτικότητα του νερού και τη μεγαλύτερη ελαστικότητα στη ζήτηση. υνεπώς σε περίοδο ξηρασίας η πρώτη εξοικονόμηση νερού πρέπει να έχει στόχο τη γεωργία. Πώς όμως αντιμετωπίζουμε την ξηρασία και τι έργα σχεδιάζουμε; Ολοι θα θυμούνται την εμμένουσα ξηρασία της περιόδου 1988-1993, όπου χωρίς ιδιαίτερο προγραμματισμό και ανάλυση επιπτώσεων τα υπουργεία προσπαθούσαν, κάτω από το κράτος πανικού, να δώσουν λύση με αποφάσεις για έργα αξιοποίησης των υδατικών πόρων. Εκείνη την περίοδο δόθηκαν κονδύλια για ανόρυξη νέων γεωτρήσεων ακόμη και σε περιοχές που από την υπεράντληση των υπόγειων υδροφορέων τα φαινόμενα υφαλμύρωσης ήταν ήδη έντονα. Να μην ξεχαστούν και τα μεγαλεπήβολα σχέδια που έφθασαν μια ανάσα από το να λάβουν το πράσινο φως για υλοποίηση (με τις προτροπές και επιστημονικών φορέων όπως το ΣΕΕ). Σο 1993 η Ελληνική Επιτροπή για τη Διαχείριση των Τδατικών Πόρων (ΕΕΔΤΠ) αλλά και οι περιβαλλοντικές οργανώσεις με συνεντεύξεις, ανακοινώσεις και επιστημονικές συναντήσεις προσπαθούσαν να αποτρέψουν την υλοποίηση του έργου σύνδεσης της Σριχωνίδας με τον Μόρνο για την ύδρευση της Αθήνας. Ευτυχώς το έργο δεν υλοποιήθηκε.
Σελ.3
ΜΠΙΣΖΙΜΠΑΡΔΙ ΤΓΕΙΑ υγκεκριμένα, η κατανάλωση αλκοόλ τρεις μήνες πριν από τη σύλληψη φάνηκε να συνδέεται με αύξηση του κινδύνου για συγγενή καρδιοπάθεια του εμβρύου κατά 44% όταν η κατανάλωση αλκοόλ γινόταν από τον πατέρα και κατά 16% όταν η κατανάλωση αλκοόλ γινόταν από τη μητέρα, σε σύγκριση με τους μέλλοντες γονείς που δεν κατανάλωναν καθόλου αλκοόλ. υγχρόνως ακόμη και όταν η κατανάλωση αλκοόλ δεν γινόταν καθημερινά αλλά αφορούσε πολλά ποτά τη φορά (κατανάλωση πέντε ποτών ή και παραπάνω κάθε φορά) φάνηκε να σχετίζεται με αύξηση του κινδύνου συγγενούς καρδιοπάθειας κατά 52% όταν αφορούσε τον άνδρα και κατά 16% όταν αφορούσε τη γυναίκα.
«Η κατανάλωση αλκοόλ από τους μέλλοντες γονείς αποτελεί επικίνδυνη συμπεριφορά η οποία μπορεί να αυξήσει τις πιθανότητες γέννησης παιδιού με συγγενή ανωμαλία της καρδιάς ενώ συγχρόνως βλάπτει σοβαρά και την υγεία των ίδιων» ανέφερε ο κύριος συγγραφέας της
νέας μελέτης Σζιάμπι Κιν από τη χολή Δημόσιας Τγείας Xiangya του Πανεπιστημίου Central South στο Σσανγκσά της Κίνας. Ο δρ Κιν προσέθεσε ότι στα ζευγάρια που προσπαθούν να αποκτήσουν παιδί, ο άνδρας δεν πρέπει να καταναλώνει αλκοόλ για τουλάχιστον έξι μήνες πριν από τη γονιμοποίηση ενώ οι γυναίκες πρέπει να σταματούν την κατανάλωση αλκοόλ ένα έτος πριν από τη σύλληψη καθώς και να αποφεύγουν το αλκοόλ κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.Οι συγγενείς καρδιοπάθειες αποτελούν τις πιο συχνές συγγενείς ανωμαλίες – «πλήττουν» περί τα 1,35 εκατομμύρια μωρά κάθε χρόνο. Μπορούν να αυξήσουν τις πιθανότητες εμφάνισης καρδιαγγειακών νόσων αργότερα στη ζωή, ακόμη και όταν υπάρξει χειρουργική θεραπεία τους ενώ αποτελούν και την κύρια αιτία περιγεννητικής θνησιμότητας. Σο αλκοόλ είναι γνωστό ότι συνδέεται με τερατογένεση καθώς και με το φάσμα διαταραχής εμβρυϊκού αλκοολισμού (FASD). Περίπου --------------------------------------------------ένα στα τέσσερα παιδιά με FASD εμφανίζοςν συγγενή καρδιοπάθεια. Όπωρ εξήγηζε ο δπ Κιν «παρατηρήσαμε έναν σταδιακώς
αυξανόμενο κίνδυνο εμφάνισης συγγενούς καρδιοπάθειας όσο αυξανόταν η κατανάλωση αλκοόλ από τους μέλλοντες γονείς. Η συσχέτιση δεν ήταν στατιστικώς σημαντική σε χαμηλότερες ποσότητες κατανάλωσης αλκοόλ».
3
ΑΓΡΟΣΙΚΑ ΚΑΙ…ΑΛΛΑ! Σα μέτρα αντιμετώπισης της ξηρασίας ποικίλλουν ανάλογα με τις τοπικές συνθήκες και τις δυνατότητες που υπάρχουν. Γενικά, διακρίνονται σε βραχυχρόνιες δράσεις και σε μεσοπρόθεσμα / μακροπρόθεσμα μέτρα που μπορεί να είναι δομικά ή διαχειριστικά. Σέλος, μπορεί να έχουν τους ακόλουθους στόχους: α) Μείωση της ζήτησης για τις διάφορες χρήσεις (με έμφαση στη μείωση των απωλειών νερού). β) Αύξηση της διαθεσιμότητας των υδατικών πόρων. γ) Ελαχιστοποίηση των επιπτώσεων της ξηρασίας. Οπως είναι φυσικό, η ορθολογική επιλογή των μέτρων συναντά συνήθως πολλές δυσκολίες, οι οποίες οφείλονται κυρίως στις διαφορές μεταξύ των χρηστών, όπως επίσης στην έλλειψη της κατάλληλης υποδομής για την εκτίμηση του μεγέθους της ξηρασίας αλλά και των αναμενόμενων επιπτώσεων. Μπροστά μας έχουμε τις νομοθετικές ρυθμίσεις που πρέπει να γίνουν για τη διαχείριση των υδατικών πόρων ώστε η εθνική νομοθεσία να ευθυγραμμιστεί με τη μόλις πρόσφατα ψηφισθείσα Οδηγία της Ευρωπαϊκής Ενωσης για τους υδατικούς πόρους. υνεπώς τώρα πρέπει να διαμορφωθεί το πλαίσιο ώστε η χώρα να αποκτήσει δυνατότητες παρακολούθησης και διαχείρισης της ξηρασίας με τον πιο αποτελεσματικό τρόπο για τη ζωή, το περιβάλλον και την ανάπτυξη. Η νέα ενιαία διοικητική δομή που πρέπει να προκύψει με βάση τις νομοθετικές ρυθμίσεις αναμένεται να βοηθήσει ώστε τα ακραία φαινόμενα αλλά και η χρήση των υδατικών πόρων να μη συντελούν στην υποβάθμιση του περιβάλλοντος.
ΠΑΡΟΙΜΙΕ ΓΙΑ ΑΓΡΟΣΕ
Σου Αι – Λια το βράδυ βάζει η ελιά το λάδι Δυο σέμπροι (συνεταίροι) στο χωράφι, τρία σκατά στ’ αλώνι
ΜΠΙΣΖΙΜΠΑΡΔΙ
4
Σαξίδι στο παρελθόν της Πελοποννήσου (Μέρος ιθ’)
Δημητσάνα (Μέρος Β΄)
Α’ Σουρκοκρατία 1460-1685 Ιστορικές ειδήσεις λείπουν και για τους δύο πρώτους αιώνες της δουλείας στην Πελοπόννησο. Βέβαιο όμως είναι ότι η ορεινή θέση της Δημητσάνας και το άγονο του εδάφους της δεν προσείλκυσε τους κατακτητές. Έτσι παρά την Σουρκική κατοχή η Δημητσάνα διατηρείται σχετικά ακμαία, κυρίως στον τομέα της Παιδείας. Η Μονή Υιλοσόφου ήταν εκπαιδευτικό κέντρο, απ’ όπου προήλθε πλήθος μοναχών, που έγιναν διδάσκαλοι, αρχιερείς και πατριάρχες, που κατέλαβαν επισκοπικές έδρες στο θρόνο της Κων/πόλεως, των Ιεροσολύμων, της Αντιοχείας, της Αλεξάνδρειας. Ενετοκρατία 1685-1715 Κατά την περίοδο αυτή η Δημητσάνα με την Παλαιά Μονή Υιλοσόφου και από το 1691 με τη Νέα Μονή εξακολουθεί να είναι εκπαιδευτικό κέντρο της ευρύτερης περιοχής Β’ Σουρκοκρατία 1715-1821 Η δεύτερη αυτή περίοδος της Σουρκικής κατοχής, μετά το τέλος ης Ενετοκρατίας, στάθηκε ευνοϊκή για τη Δημητσάνα. Οι Δημητσανίτες κυκλοφορούν ελεύθερα σε όλη την Οθωμανική Αυτοκρατορία, είναι έμποροι, βιοτέχνες, καταλαμβάνουν εκκλησιαστικά αξιώματα. ύμφωνα με την παράδοση, η πόλη έτυχε ευνοϊκής μεταχείρισης από την Σουρκική εξουσία, (φορολογικές ελαφρύνσεις, εξαίρεση από τον έλεγχο του κατακτητή). Εκτός από το κοινό σχολείο που ήδη λειτουργούσε στην πόλη, το 1764 οι μοναχοί Αγάπιος Λεονάρδος και Γεράσιμος Γούνας, Δημητσανίτες από την μύρνη, ίδρυσαν την ονομαστή χολή Δημητσάνης. Έτσι, το κέντρο παιδείας μεταφέρεται από τη Μονή Υιλοσόφου μέσα στην πόλη της Δημητσάνας. Μέχρι το 1770, η περιοχή γνωρίζει ηρεμία και αύξηση του πληθυσμού. Όμως, η αποτυχούσα εξέγερση των Ελλήνων στη διάρκεια των Ορλωφικών (Ρωσοτουρκικός πόλεμος,17681774) αναστάτωσε την Πελοπόννησο. Η αιματηρή καταστολή της από τους Σούρκους με τη βοήθεια των Αλβανών ανέστειλε κάθε οικονομική και πνευματική πρόοδο. Σις συνέπειες αυτές εδοκίμασε και η Δημητσάνα. Η λειτουργία της χολής σταμάτησε για ένα διάστημα. τα χρόνια που προηγούνται της επανάστασης, όταν η Υιλική Εταιρεία κατηχεί ανθρώπους εμπιστοσύνης στην Πελοπόννησο, Δημητσανίτες όπως ο Παλαιών Πατρών Γερμανός (1818), οι πηλιωτόπουλοι, ο Αντωνόπουλος και πολλοί Δημητσανίτες της διασποράς αναφέρονται επισήμως ως μυημένοι Υιλικοί με
με πρωταγωνιστικό ρόλο. Η Δημητσάνα είναι ένας από τους ελάχιστους οικισμούς, που λόγω της παρασκευής μπαρουτιού εντάχθηκε ολόκληρη στη Υιλική Εταιρεία. Η πυρίτιδα: Κατά τον π. Λάμπρο «η Δημητσάνα ήτο κατά τας
τελευταίας δεκαετηρίδας της Σουρκοκρατίας σπουδαίο βιομηχανικόν κέντρον υλικού πολέμου. Σο πυριτιδοποιείον της Δημητσάνης ήτο κατά την εποχήν εκείνην το μεγαλύτερον όλων, υπήρξε δε κατά την Επανάστασιν ο μεγαλύτερος και σπουδαιότερος χορηγητής του αγώνος. Η Κρήτη, η τερεά, η
Θεσσαλία, η Κασσάνδρα, ο Άθως εφωδιάζοντο μπαρούτι και σφαίρας από την Δημητσάνα και κυρίως από τους μύλους (εργοστάσια) των αδελφών πυλιωτοπούλου. Κατά τινα πίνακα εις ένα και μόνον χρόνον εις την Πελοπόννησον εστάλησαν 3.510 οκάδες σφαιρών, 13.106 οκάδες μπαρούτι και 804.320 φυσίγγια». Ο Θ. Κολοκοτρώνης αναφέρει στ’ Απομνημονεύματά του: «….. είχαμε έλλειψι από μολύβι και χαρτί
επήραμεν την Βιβλιοθήκη της Δημητσάνας και άλλων μοναστηρίων και εδέναμε φουσέκια’ μπαρούτι είχαμε, έκαμε η Δημητσάνα …..» και ο υπασπιστής του Υωτάκος γράφει: «εις την Δημητσάναν είχαν την φροντίδα να δένουν τα φουσέκια και επειδή έσωσαν το χαρτί και πλέον δεν είχαν άλλο, εχάλασαν την πολύτιμον Βιβλιοθήκην της χολής των και τα εκκλησιαστικά βιβλία, δια να προφθάσουν όλα τα στρατεύματα της Πελοποννήσου». Με την έναρξη της Επανάστασης πολλοί έσπευσαν να επιστρέψουν όπως οι αδελφοί πηλιωτόπουλοι από την Ύδρα, που ανακαίνισαν και λειτούργησαν τους παλιούς μπαρουτόμυλους. Οι ξενιτεμένοι Δημητσανίτες διέπρεψαν και διακρίθηκαν στις χώρες που μετανάστευσαν, παρέμειναν όμως αιώνιοι νοσταλγοί της πατρίδας τους και πρόθυμοι αρωγοί στις ανάγκες της. ΣΕΛΟ Τπεύθυνος: Γιώργος Ηλία Ζέρβας Επικοινωνία: 6932620202 210/5766374 Διεύθυνση οικίας: Ι.Δημακοπούλου 3, Ίλιον ΣΚ 13121 e-mail: zervasgeorge72@gmail.com zervasgeorge@rocketmail.com Έντυπο μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα φιλοξενούμενο στον παγκόσμιο ιστό και στην σελίδα issue.com Φειρόγραφα-άρθρα δεν επιστρέφονται