Plenair 4 theo kocken

Page 1

Naar een doelgerichter pensioenontwerp

Bouwstenen-analyse voor effectieve risicodeling

Theo Kocken Hoogleraar Risk Management VU CEO, Cardano 4maart 2014


Huidige (CDC) pensioenstelsel‌ Gebundeld product

Market Risk

2


Het plaatje anno 2014 Huidige stelsel: • Te complex • Te hoog “politiek risico”, inherent neigend naar wantrouwen • Geheel verkeerde allocaties van (rente-)risico’s naar leeftijden • Niet aangepast aan moderne arbeidsmarkt • Intergenerationele marktrisicodeling illusoir concept

3


Aanpak grote Pensioen-Herontwerp:

Ontbundel en herbouw per levensfase

4


Intergenerationeel delen marktrisico

Geluk-en-pech-generaties voorkomen

5


Retoriek van Solidariteit “We willen geen geluk-en-pech generaties” => Vergelijk onwerkelijk DB met onzinnig DC

Feiten: We hebben allang geluk-en-pech generaties!!! – Iedere deelnemer vangt de klappen uit de markt op – 10 jaar uitsmeren; minder upside en downside ouderen – Zie CPB studies: Niet [of nauwelijks] intergenerationeel delen

6


Intergenerationeel delen van risico’s? Impliciete asset allocatie

Impliciete asset allocatie huidige contract per 2015 (10 jaar uitsmeren)

Allocatie aan asset kant 50%

7


99%

Risico absorptie over eigen levenscyclus van het individu: 99%

1% Toekomstige generaties absorberen risico huidige generaties: 1%

8


Intergenerationeel delen risico’s De essentie: • Een CDC fonds dat decennia lang door goede en slechte tijden gaat … • … en een (duaal) fonds met individuele kapitaalopbouw en mogelijkheid tot risiconemen in de uitbetalingsfase dat decennia lang door dezelfde goede en slechte tijden gaat … • …. laten dezelfde uitbetalingen zien indien individuele kapitaalopbouw de impliciete allocatie van het CDC fonds zou volgen.

9


Renterisico’s fout voor alle generaties: Opbouwen annuïteiten, in 1 grote pot .....

Toezeggingen gepensioneerden

Toezeggingen actieven

Gemiddelde rentegevoeligheid Rentegevoeligheid pensioenfonds Rentegevoeligheid gepensioneerden actieven 10


“Intergenerationele risicodeling marktrisico’s”


Welke componenten bruikbaar als bouwblok?

Market Risk

Managing financial risk

Managing life related risk

Traditional risk insurance Public transfers and public pension 12


Wat lost de problemen op… … en gooit niet de baby met het badwater weg?

“Duaal contract”: 1) Individuele opbouw van kapitaal en 2) Collectieve langlevenrisicodeling in uitbetalingsfase

13


Opbouw via persoonlijk kapitaal Uitbetalingsfase met risicodeling • Premie-inleg en rendement op “persoonlijke rekeningen” • Collectief beheerd en belegd • Rendement uit – Risicovolle beleggingen: • DOEL: Betaalbaarheid pensioen • WANNEER: Levenslang (minder naarmate ouder)

– Risicoloze beleggingen: • DOEL: Veiligstellen minimum pensioeninkomen • WANNEER: Mondjesmaat jong en meer op latere leeftijd

• Persoonlijke rekening wordt “risicodelend” in de uitkeringsfase: • Welk risico wel delen: (Micro) Langlevenrisico • Welk risico niet delen: Marktrisico, inflatierisico 14


Opbouw via persoonlijk kapitaal Uitbetaling met risicodeling Kapitaal op-en afbouw (Risky): Geïnvesteerd bedrag in risicovolle beleggingen bijv. aandelen

.....

.....

Delen micro langlevenrisico Vanaf pensioendatum

Risky assets na pensionering

..... Pensioendatum

Beleggingen geïnvesteerd in risicoloze nominale rentegevoeligheid

Kapitaal op- en afbouw (Risk Free):

€ Pensioendatum

Inkomensstroom: € Jaarlijkse pensioenuitkering Pensioendatum

15


Verschillende bouwstenen voor verschillende levensfases Arbeid

Studie

Pensioen

Market Risk Market Risk Market Risk

Gestyleerd voorbeeld • • •

Niet proportioneel Blauw = exposure naar financial risks Groen = Bescherming tegen “life related risks”

16


Uitkeringsfase: Verschillende soorten “uitkeringen”Een.... jaar later, na een marktschok

Vaste annuïteit Geen risicovolle assets meer gedurende pensionering Macro-langlevenschok is neerwaartse inkomensschok

Annuïteit plus kapitaal Niet-dalend inkomen plus deel risicovolle assets voor indexering en opvangen macro-langleven

Kapitaal in longevity pool Fluctuerend jaarlijks inkomen, mogelijk met mimimum “floor” 17


Wat is er essentieel anders? • Ongewenste rentegevoeligheid jongerenopbouw weg – – – –

Ouderen niet langer benadeeld, generatiespanning weg Maatgesneden risicoprofiel per generatie mogelijk Alle ellende UFR etc. weg Beleggingsspagaat weg => Lange termijn beleggen makkelijker mogelijk

• Belangrijkste solidariteit – langlevenrisico – behouden…. – …. maar intergenerationele marktrisico-deling weg

• Rule based regelgeving niet meer leidend; AFM en DNB zien toe op toepassen principles • Makkelijkere overdraagbaarheid, (beperkte) keuzevrijheid etc. • Complexiteit, win-lose, politieke risico (subjectieve parameters) veel lager => Vertrouwen/houdbaarheid groter

18


Wat we ook aanbieden ‌.

Under-promise, Over-deliver

Prof. Laurie Santos, Yale University 19


EINDE DANK!

20


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.