>SCHOLIEREN OVER ONDERWIJS IN DE TOEKOMST Visietekst van de Vlaamse Scholierenkoepel 2014
Onderwijs, wake up! Voor ons is het hoog tijd dat onderwijs wakker geschud wordt. De wereld verandert en als scholier zien wij van op de eerste rij hoe onderwijs daarmee omgaat. Maar is het wel goed bezig? Wij verwachten veel van ons onderwijs en ook de maatschappij heeft hooggespannen verwachtingen. Dat onderwijs speelt dan ook een ongelooflijk belangrijke rol in ons leven. Het moet ons klaarstomen voor onze toekomst, het moet ons helpen om zowel persoonlijk als professioneel de juiste beslissingen te nemen en het moet ons wapenen voor een buitenwereld die steeds evolueert. Dat is een zware taak, maar wij willen er 100 procent zeker van kunnen zijn dat net dat onderwijs ons goed zal voorbereiden op wat er op ons afkomt. Wij willen niet enkel blijven toekijken tot onderwijs zelf in actie schiet. We willen dat onze stem overal in onderwijs gehoord wordt. Want school is ook ons ding en onze stem doet er even hard toe. Inspraak en betrokkenheid van scholieren, daar draait het om bij de Vlaamse Scholierenkoepel (VSK).
Wij vs. de wereld: waar wacht onderwijs op? ďƒ˜
Hoe onze wereld eruit ziet
Onze generatie is de eerste die met zoveel diversiteit te maken krijgt. Rijk en arm, verschillende culturen, verschillende levensbeschouwingen, discriminatie, nieuwe gezinsvormen, gender en geaardheid... er zijn zoveel verschillende mensen en iedereen komt met Ik droom van een onderwijs waar verscheidenheid wordt gestimuleerd. elkaar in contact. Dat schrikt ons niet af. Want iedereen is anders en is daarmee uniek. Uniek zijn is creatief zijn, Diversiteit is voor ons een realiteit. We gaan er dromen, denken en doen. Iedereen pakt dat anders aan en van daaruit meestal zelfs beter mee om dan volwassenen. ontstaat er verscheidenheid. Die verscheidenheid kan ervoor zorgen dat Het is dus belangrijk om taboes en stereotypen we van elkaar leren en elkaar leren accepteren. Raphaela te doorbreken.
Ook de wereld rondom ons evolueert. Politieke, sociale en economische evoluties, technologie, de manier waarop informatie voor ons beschikbaar is, het heeft in enkele decennia de wereld op zijn kop gezet. Er is zoveel, alles gaat snel en verandert nog sneller. Wat op ons afkomt goed filteren, selecteren en gebruiken, is dus een grote uitdaging. In die overvloed van gegevens moeten wij er bovendien voor zorgen dat we altijd de juiste kennis, vaardigheden en informatie hebben om overal op te kunnen inpikken. Want wereldvreemd zijn is in de 21ste eeuw geen optie: flexibel zijn, open staan voor veranderingen en de juiste competenties op het juiste moment kunnen gebruiken, daar gaat het om.
Ten slotte verwacht de maatschappij van ons dat we mondig en kritisch zijn, maar ook enthousiast, ondernemend, sociaal en zelfstandig. Al die vaardigheden gaan we moeten gebruiken in latere werksituaties, in ons gezinsleven en in onze vrije tijd. Want de samenleving wil nu eenmaal mensen die van aanpakken weten.
Hoe wij onze toekomst zien: goesting!
De wereld ligt binnen handbereik. Er valt zoveel Ik droom van een onderwijs waar jongeren als kritische wezens te beleven en er is zoveel te zien en te afstuderen. Wij worden verwacht te stemmen als we 18 zijn en het ontdekken. We hebben goesting om in al die nieuws genuanceerd te interpreteren. Maar hoe kunnen we dat doen nieuwe mogelijkheden onze eigen weg te als we dat nooit op een fatsoenlijke manier aangeleerd hebben en zoeken. Ons aanpassen aan die veranderende mensen onze generatie naïef vinden? In de toekomst spreken we niet meer over luie, naïeve jongeren, maar hebben we te maken met wereld met al zijn uitdagingen is voor ons kritische jongeren met een visie die ook openstaan voor de mening helemaal geen groot probleem. Met nieuwe van anderen. technologieën zijn we vaak als eerste weg en Julie we durven risico's en initiatieven nemen, onverwachte uitdagingen aangaan en engagement tonen. Dus eigenlijk is 'de jeugd van tegenwoordig' dan toch niet zo slecht bezig.
En onderwijs? Ook al leven we in een wereld waar zoveel kan, toch worden we nog steeds vastgehouden in een onderwijs dat soms mijlenver van onze leefwereld en de maatschappij staat. Wij willen mee, wij willen ons ding kunnen doen in die evoluerende samenleving, maar onderwijs houdt ons spijtig genoeg te vaak tegen.
We stellen ons vooral veel vragen. Biedt dit onderwijs ons voldoende kansen en mogelijkheden om te komen waar wij als jongeren morgen willen geraken? Krijgen we de competenties mee die we later nodig hebben? Is die logge school- en lesstructuur de juiste manier om ons te onderwijzen? Is het onderwijs wel genoeg op maat van leerlingen? Is het open minded genoeg om met alles wat er beweegt in de wereld ook iets te doen? Stelt onderwijs zichzelf genoeg in vraag en is het bereid te veranderen als dat nodig zou zijn? Weet het onderwijs eigenlijk zelf wel waar het naartoe wil? En beseft het dat het van ons ook veel zou kunnen leren?
Onderwijs lijkt gewoon verder te bollen zoals het altijd al bezig was. En een technologisch snufje in een of ander klaslokaal is voor ons geen voldoende signaal dat onderwijs de toekomst omarmt. We zijn dan ook niet verrast dat de rol en invulling van onderwijs steeds meer in vraag wordt gesteld. Jongeren lijken soms zelfs letterlijk weg te willen van de school zoals die nu is. Huisonderwijs wordt populairder, net als deeltijds onderwijs. Er ontstaan nieuwe onderwijsmethoden en –initiatieven. En er zijn heel veel jongeren die van zodra ze kunnen, ook effectief stoppen met school. Dat lijkt ons toch een belangrijk signaal. Wat wij willen? Power, Passie en Partners in crime zijn! Volgens ons moet het onderwijs dus een knop durven omdraaien. Pas als het open staat voor wat er allemaal evolueert en beweegt, kan het ons degelijk voorbereiden op onze eigen toekomst. Onze boodschappen voor sterk onderwijs in de toekomst? Power. Passie. Partners in crime.
Power? Ja! Wij willen in onderwijs de kracht krijgen Ik droom van een uitdagende leeromgeving waar leerlingen om er zelf wat van te maken. Wij vragen om zichzelf vanuit hun eigen initiatief kunnen verdiepen. Dat moet uitdagingen en om leerstof waarvan we de verder gaan dan intellectuele uitdagingen. Ook ervaringen buiten het onderwijs zijn leerzaam. Jobzekerheid, relevantie inzien. We willen bijleren en het gevoel economische factoren of sollicitatieskills mogen voor mij niet hebben dat de tijd die we dagelijks aan onderwijs het doel zijn, maar vooral persoonlijke ontwikkeling moet besteden, ook goed besteed is. Onderwijs moet centraal staan. Ik hoop dat het onderwijs vol zal zitten met daarom het lef hebben om zichzelf in vraag te tevreden en gemotiveerde leerlingen die gepassioneerd hun kennis vergroten en versterken. Een systeem dat niet alleen stellen en te durven veranderen. Het moet loskomen focust op punten, maar met ervaringen en mogelijkheden als van het denken in inhoudelijk en organisatorisch beloning centraal. afgebakende, onveranderlijke structuren waarin Ewout iedereen hetzelfde parcours doorloopt. Onderwijs op maat van de leerling dus. Pas dan krijgen wij de Power om na het secundair aan ons leven te beginnen. In het hoger onderwijs, op de arbeidsmarkt of voor onszelf. En dan af en toe nog wat persoonlijke Power in de vorm van een schouderklop en feedback en we staan helemaal sterk.
Passie? Motiveren en inspireren, dat is wat onderwijs moet doen. We willen de goesting krijgen om volledig voor onze doelen te gaan en daarvoor is Passie nodig. Bij ons, maar ook bij de mensen die met ons werken. Zij moeten ons motiveren en ons overtuigen van de meerwaarde van wat we moeten kennen en kunnen. Dan is Passie ook pas echt aanstekelijk. Onderwijs moet verschuiven van 'moeten leren' naar Ik droom van onderwijs waar ik mijn grenzen kan verleggen. Onderwijs waar 'willen leren'. Maar dat betekent ook dat we je tijd hebt om ook dingen te doen die aansluiten bij je eigen interesses en de kans moeten krijgen om te leren op ons waar je alles wat je in theorie geleerd hebt in de praktijk leert omzetten. Dat is eigen niveau en volgens ons eigen ritme. veel beter dan 7 uur per dag achter de schoolbanken zitten. Je weet dan waarom je dingen aan het leren bent en zo wordt leren ook gewoon meer ons Onderwijs moet daarom in leerlingen ding. investeren en ons vertrouwen en Anke ondersteunen. Onderwijs moet voor elke leerling tot het uiterste gaan.
Partners in crime? En als we tot nu toe de indruk gaven dat onderwijs er alleen voor stond: mis! Bekijk de leerlingen als jullie Partners in crime. Want als het gaat over beter onderwijs, dan zijn we graag medeplichtig. Inspraak en betrokkenheid van leerlingen zouden een reflex moeten zijn. Betrek ons bij de organisatie van onderwijs, lessen en activiteiten, binnen en buiten de klas (of waar het onderwijs in de toekomst ook zal plaatsvinden). Pas dan nodigt de context jongeren uit om te leren en wordt leren kwaliteitsvol. Maar Partners in crime zijn in onderwijs gaat nog verder. Laat ons ook dingen zelf in handen nemen en zelf klemtonen leggen en keuzes maken. Wij zijn best in staat zijn om ons eigen leertraject mee in handen te nemen. Wij willen het vertrouwen krijgen om verantwoordelijkheid te nemen, om een eigen mening te hebben en met die meningen en ideeĂŤn ook echt iets te doen. Wij willen mee onze eigen weg uitstippelen. We moesten toch zelfstandig en ondernemend zijn?
Geen sterk onderwijs in de toekomst zonder… … nadenken! Dat is belangrijk. Inspelen op wat er gebeurt is één ding, het ook goed en kwaliteitsvol doen is iets anders. Iedereen moet mee, niemand mag het slachtoffer worden van overhaaste stappen. Eerst denken, dan doen is zo gek dus nog niet. En, oh ja, wij denken graag mee.
… voelsprieten! Want het stopt nooit. De toekomst ligt altijd voor ons. Iedereen moet de ogen open houden en voortdurend inspelen op veranderingen en evoluties. Iedereen moet oog hebben voor wat er beweegt en de bereidheid tonen er iets mee te doen. Want we moeten nu en later klaar zijn voor wat op ons afkomt.
… goesting! Onderwijs is geen kwestie van ‘mee moeten zijn’ en ‘jongeren moeten klaarstomen voor later’. Het is een kwestie van kansen grijpen, uitdagingen aangaan en enthousiast door blijven gaan. Onderwijs heeft geen baat bij hardnekkig vasthouden aan hoe het vroeger was. Het gaat dus niet alleen om alert zijn, maar ook om met volle goesting iets doen met wat je ziet gebeuren. Elke partner moet zichzelf voortdurend in vraag stellen en de kansen grijpen om onderwijs beter te maken.
…ons! Onderwijs heeft ook ons, scholieren, nodig. Wij beseffen dat we mee verantwoordelijk zijn voor sterk onderwijs in de toekomst. Ook wij moeten doorzettingsvermogen hebben en in actie schieten. Wij moeten er ook voor willen gaan, van goede wil zijn en vooral durven. Dat beseffen we maar al te goed.
En nu: actie! Dat is onze boodschap voor iedereen maar hier in het bijzonder voor onderwijs. Schiet in actie, wacht niet af, maak er wat van! Of toon dat je het op zijn minst durft. Die daadkracht en durf is onderwijs de maatschappij en de scholieren verschuldigd.
Ik droom van een onderwijs dat als een maatpak is. Een maatpak heeft net als andere pakken een gelijkaardige vorm, maar is aangepast aan de noden van de eigenaar. Onderwijs moet ook zo zijn. Sommigen werken liever alleen, anderen houden dan weer meer van groepswerk. Sommigen hebben meer nood aan ontspanning, anderen kunnen uren doorgaan. Sommigen zien het liever uitgelegd, anderen willen het zelf ondervinden. Wij moeten de kans krijgen om de basis die we krijgen zelf te kunnen aanpassen aan onze behoeftes. Julie