WIEDZA I TECHNIKA
Artykuły techniczne
Technologia LED
dostosowanie parametrów do wymagań ekoprojektu Autor : Jarosław R udaś Współpraca: Krzysztof Żurek
R
ozwój technologii LED daje nam możliwość coraz szerszego wykorzystywania energooszczędnego oświetlenia. Jeżeli sięgniemy do historycznego rysu słowa „energooszczędne” to musimy przyznać, że tym terminem było określane już kilka generacji opraw i źródeł światła. Typowym przykładem źródła oszczędzającego energię (porównując ze standardową żarówką), jest świetlówka, zarówno liniowa, jak i kompaktowa. Najczęściej spotykaną i wykorzystywaną w gospodarstwach domowych, jest świetlówka kompaktowa ze zintegrowanym układem zapłonowym z trzonkiem E14 lub E27. Wszyscy zdążyliśmy się już przyzwyczaić do uproszczonego sposobu przeliczania strumienia świetlnego konwencjonalnej żarówki na ten sam parametr świetlówki. Wystarczy moc żarówki podzielić przez pięć i już mamy przybliżoną moc świetlówki,
jako zamiennika. W ten sposób przyjęło się, że świetlówka kompaktowa ze zintegrowanym układem zapłonowym zużywa pięć razy mniej energii elektrycznej niż standardowa żarówka. W obrębie źródeł żarowych także powstała rodzina produktów nosząca miano energooszczędnych. Są to żarówki halogenowe, które dzięki napełnieniu bańki gazem obojętnym i dodaniu halogenu – najczęściej jodu, mają żywotność przedłużoną do 2000 h i zwiększoną wydajność świetlną o ok. 30%. Kolejną innowacją, dającą zwiększenie poziomu oszczędności energii źródeł halogenowych, jest wykorzystanie technologii IRC (ang. IRC - Infra Red Coating). Żarówki halogenowe IRC zużywają do wytworzenia tej samej ilości światła, aż o 45% mniej energii, a ich trwałość została wydłużona do 4000 h. Równolegle do prac nad zwiększeniem wydajności świetlnej istniejących
ETU-MSS 7W/841 E14
ETU-MSS 24W/827 E27
GLH/CL 52W E27
CDH/CL 42W E14
na rynku źródeł żarowych i świetlówkowych w laboratoriach trwały prace nad nowym, półprzewodnikowym źródłem światła LED. O ile wcześniej wskazane technologie, a w szczególności wytwarzanie światła ze źródeł żarowych, ocierają się już o granicę technologicznego maksimum, o tyle
Zestawienie skuteczności świetlnej wybranych źródeł światła: Zestawienie skuteczności świetlnej wybranych źródeł światła:
Skuteczność świetlna (lm/W)
Rodzaj źródła światła
Dodatkowe uwagi Dodatkowe uwagi
żarówka
8 - 10
żarówka halogenowa
16
lampa fluorescencyjna - świetlówka
45 - 104
lampa metalohalogenkowa
85 - 115
wysokoprężna lampa sodowa
do 150
niskoprężna lampa sodowa
do 206
1800K bardzo rzadko stosowana ze względu na nieprzyjemne światło fałszujące doznania wzrokowe
biała dioda LED
do 170
276 lm/W osiągnęła w testach laboratoryjnych w lutym 2013 firma Cree
Zestawienie skuteczności świetlnej wybranych źródeł światła 52
ElektroTrendy nr 2/2013
08_wiedza_technika_kanlux.indd 52
2013-05-27 21:02:14