Berekenen
Steeds meer elektrische energie Grote en kleine getallen In figuur 12 zie je dat het verbruik van elektrische energie in Nederland sinds 1960 is toegenomen van 1 300 kWh tot meer dan 7 000 kWh per persoon per jaar.
Om grote en kleine getallen op een prettige manier weer te geven, gebruik je voorvoegsels als milli en kilo. Tabel 4 geeft een overzicht.
kWh 8000 7000 6000
Voorvoegsel
Symbool
Factor
micro milli kilo mega giga
μ m k M G
0,000 001 0,001 1 000 1 000 000 1 000 000 000
TABEL 4 5000
3 μA is dus 3 × 0,000 001 = 0,000 003 A 2,5 MW is 2,5 × 1 000 000 W = 2 500 000 W
4000 3000 2000 1000
0 1960 1965 1970 1975 1980 1985 1990 1995 2000 2005 2008 FIG 12 Verbruik elektrische energie per inwoner per jaar.
Rond 1960 hadden mensen een radio, een platenspeler en een paar lampen. Sommigen hadden een zwartwit-tv (figuur 13). Veel meer elektrische apparaten waren er niet in huis. Ook kochten mensen minder spullen die in fabrieken werden gemaakt. Ongeveer 40% van het elektriciteitsverbruik vindt plaats in de industrie.
Opgaven bij berekenen 11
Geef van elk van de volgende beweringen aan of deze waar of niet waar is. Als de bewering niet waar is, verbeter je deze zodat een bewering ontstaat die wel waar is. a De officiële eenheid voor energie is kilowattuur. b Een kilowattuur betekent een kilowatt per uur. c Om het energiegebruik te berekenen moet je het vermogen vermenigvuldigen met de tijd. d 100 W is hetzelfde als 6 kilojoule per minuut. e Een gemiddeld gezin betaalt ongeveer ˆ 1 400 per jaar voor de geleverde elektrische energie. f Een apparaat van 100 W gebruikt in 5 uur ongeveer 500 kWh.
12 Een frituurpan met een vermogen van 750 W smelt het frituurvet in 5 minuten. a Hoeveel joule elektrische energie gebruikt het apparaat in die tijd? b Hoeveel kilowattuur elektrische energie is dat? c Hoeveel kost dit als 1 kilowattuur ˆ 0,20 kost?
13 De batterijen in een zaklamp kunnen 8 000 J elektrische
FIG 13
16
energie leveren. Het lampje heeft een vermogen van 0,35 W. a Bereken hoeveel seconden je de zaklamp kunt laten branden. b Hoeveel uur is dat?