d e k u ite nbijte r s va n Lu i k- B as t en aken - Lu i k i n b eel d les côtes de Liège-Bastogne-Liège en images
studio schrever
uitgeverij eigenbegeer
d e k u i t e n b i j t e r s va n Luik-Bastenaken-Luik in beeld l e s c ô t e s d e L i è ge-Bastogne-Liège en images
aan Geraardsbergenaar Albert Ritserveldt, winnaar LBL 1939 (° 13/10/1915 - = 11/03/2002) au Grammontois Albert Ritserveldt, vainqueur LBL 1939
© Wim Schrever, 2007. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen, of op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Tous droits de traduction, de reproduction et d’ adaption réservés pour tous pays. Toute reproduction de cette ouvrage, la photocopie, l’ enregistrement ou toute autre forme de stockage et gestion de données, est interdite, sauf autorisation écrite de l’ éditeur.
Uitgegeven door Uitgeverij Eigenbegeer, Geraardsbergen, www.eigenbegeer.be Edité par Editions Eigenbegeer, Geraardsbergen, www.eigenbegeer.be Fotografie & vormgeving/Photographie & création: Studio Schrever, Geraardsbergen, www.studioschrever.be Tekst/Texte: Wim Schrever. Vertaling/Traduction: Julius Linguus, Geraardsbergen. Druk/Imprimé: Jules Senior, Geraardsbergen. Font: Optima. Wettelijk Depot/Dépôt Légal: D/2007/9840/7.
Fotografie & vormgev i n g / P h o t o g ra p h i e & c r ĂŠ a t i o n Stu d i o S ch r e ve r
Uitgeverij Eigen begeer / Editions Eigenbegeer
inhoud - contenu Inhoud / Contenu Inleiding / Introduction Parcours LBL 2006 Proloog / Prologue Luik / Liège Côte de Ny Côte de la Roche-en-Ardenne Côte de Saint-Roch Côte de Wanne Côte de Stockeu Côte de la Haute Levée Côte du Rosier Côte de la Vecquée Côte de la Redoute Côte de Sprimont Côte de Sart-Tilman-Tilff
10 11 12 13 14 18 26 46 60 72 80 86 96 102 108 112
Côte de Saint-Nicolas Epiloog / Epilogue Tom Boonen Quickstep Innergetic Cycling 2007 De wielerkick / La sensation cyclo Carl Berteele André Meganck Luc Van Langenhove Arthur Decabooter Carole Maes Luc Maes Philippe De Jonckheere Robert Janssens English translation Dankwoord / Remerciements Bibliografie / Bibliographie
118 123 124 126 131 132 133 134 135 136 136 138 139 140 144 144
inleiding - introduction Het geschapen land ligt schijnbaar roerloos en ongevaarlijk waar de Schepper het gewild heeft. De mens, al dan niet geschapen om te strijden, zoekt ook hier ernaar zijn stempel te drukken op de eeuwigheid: reuzen van renners willen deze kammen en kommen bedwingen. Sinds 1892 proberen ze dat telkens weer opnieuw, jaar na jaar -op enkele uitzonderingen na. Slechts één ding is zeker: wie in dit reuzenland zijn lef niet waar kan maken, zal hier niet zegevieren kunnen: dit is het land van de waarheid. Alleen échte helden houden hier hun vaandel hoog.
Le pays crée reste apparemment immobile et inoffensif là où le Créateur l’ a voulu. Même ici, l’ homme, capable ou non pour gérer le combat, cherche à obtenir la vie éternelle par des actions légendaires: des néants de coureurs voulaient maîtriser ces côtes et ces vallées. A part quelques exceptions, on essaie cela depuis 1892. Seule une chose est sure et certaine: seulement ceux qui savent savourer leur audace, pourront crier victoire dans ce pays de la vérité. Sauf les vrais héros peuvent garder leur persévérence par monts et par vaux.
Begin en eind in Simenon-stad
Luik/Liège Simenon-ville acceuille
Levenslustige Luikenaars met Maigret’s geest in Simenon’s hoed zien niet op ‘n pleziertje meer of min: ze lezen tussen de regels van het boek en weten zich protégé door de Luikse Poirot.
14
L’ art de vivre Liégeois, c’ est le génie Maigret dans le chapeau de Simenon. Autrement dit, vivre sa vie protégé par le Poirot de Liège.
groen, groener, groenst
la Côtevertde Ny de verdure
De eindstreep nog bij lange niet in zicht is hier een eerste test van body & soul.
18
Trop loin du point final une première goûte des côtes nous montre l’ état d’ esprit et du corps.
L
a
-
R
o
c h
e
-
e
n
-
A
r
d
e
n
n
e
34
H
o
u
f
f
a
l
i
z
e
onverwacht om de hoek
la C么te de Wanne apparemment inattendu
60
straf spul
la Côte de Stockeu le vrai Om de hoek van deze bult staat de man, de man Merckx. Waar donker is brengt hij licht, grijs wordt gekleurd, zijn aanval afgetekend aan de einder.
72
Derrière la côte, il y a l’ homme, l’ homme nommé Merckx, qui transforme l’ ombre en lumière, le sombre en couleurs, son attaque fermement accomplie.
S
t
a v e
l
o
t
op rozen
la Côte du Rosier la vie en rose
86
Laten we proberen de dingen op z’n mooist te zien. Klaag niet dat over de doornen van de rozen maar wees blij dat de doornen rozen dragen.
De leur meilleur côté, tâchons de voir les choses. Si vous souffrez de voir les rosiers épineux, moi, je me réjouis et rends grâce aux dieux que les épines aient des roses.
Alphonse Karr, Paris 1845
Alphonse Karr, Paris 1845
ijzig stil
la Côte de la Vecquée tombe la neige
96
«Angst bracht goden voort; lef maakte koningen.»
«La crainte fit les dieux; l’audace a fait les rois.»
Prosper Crébillon Franse dichter (15/02/1674 - 17/06/1762)
Prosper Crébillon Poète dramatique français (15/02/1674 - 17/06/1762)
de Ganges van LBL
la Côte de la Redoute le pire de LBL
102
Komt kinderen van het peloton, de glorierijke dag is aangebroken! Voor ons, tegen de tirannie, is de bloederige vaandel opgeheven.
Allons enfants du peloton, le jour de gloire est arrivé! Contre nous de la tyrannie l’ étendard sanglant est levé.
cfr. Claude Joseph Rouget de Lisle, 1792
cfr. Claude Joseph Rouget de Lisle, 1792
eindpunt
la C么te de Saint-Nicolas point final
118
122
e p i l o o g renners & kenners coureurs & connaisseurs
e p i l o g u e
T B T o m
Boonen Quickstep-Innergetic 2006: Doha International GP Tour of Qatar - 4 etappes Tour of Qatar – general classification Vuelta a Andalucia - etappe Paris-Nice 3 etappes E-3 Prijs Vlaanderen Ronde Van Vlaanderen Scheldeprijs Vlaanderen Ronde van BelgiÍ - 2 etappes Tour de Suisse - etappe Na Tour Broker Criterium Eneco Tour - 3 etappes Tour of Britain - etappe Oost-Vlaamse Zele Criterium
Voor een sportverslaggever vanop de motor is Luik-Bastenaken-Luik de allermooiste voorjaarsklassieker om te volgen: het parcours loopt langs brede, ruime wegen en dan kan je er met de motor gemakkelijk langs om ‘s voor- of achteraan in het peloton poolshoogte te nemen. Als het regent is het natuurlijk geen pretje als motorverslaggever: dan is elke wielerwedstrijd een anticlimax. Maar als we in de franse zomerzon vanuit de Tour verslag brengen, dan is dat net of we op vakantie zijn. Dat is voor ons niet echt werken, om het zo te zeggen. Pas op, het zijn lange en zware dagen maar we gaan daar zo in op dat dat voor ons niet als werk moet doorgaan.
Carl Berteele,
wielerverslaggever Radio 1, VRT correspondant cyclisme Radio 1, VRT Pour un correspondant de cyclisme, Liège-Bastogne-Liège est une des plus belles Classiques de Printemps: le parcours traverse des routes spacieux qui nous laissent facilement naviguer dans le peloton. Avec un climat pluvieux pourtant, la correspondance sur le site n’ est pas amusant. Tandis que suivre Le Tour de France sur des routes ensoleillées, c’est comme les vacances. On ne dirait pas qu’ on travaille, bien que ce sont toujours des longues journées fatiguants.
132
Vroeger moest ik ervoor zorgen dat ik de overwinnaar zo snel mogelijk naar de camera bracht. Het was meestal een hele discussie om dat voor mekaar te krijgen, met de mensen van de UCI, met de sponsor, met de collega’s enz. En dan moesten we nog een heel eind lopen om die renner bij de camera te brengen. En de tijd drong! Want het was Eurovisie. Ik kan er boeken vol over schrijven, over wat ik allemaal al meegemaakt heb in de wielerverslaggeving. Maar dat hou ik voor als ik met pensioen ben, dat boeken schrijven…
André Meganck,
productie Sporza, VRT Sporza, VRT, production Autrefois il me fallait aller chercher le vainqueur aussi vite possible pour l’ emmener devant la caméra. Cela me demandait souvent une discussion avec les gens de l’ UCI, avec les sponsors, avec les collègues, etc. En plus, la cabine de télévision se trouvait sur une bonne distance de l’ arrivée. Et puisque la diffusion était en Eurovision, c’ était toujours contre la montre. Il me reste beaucoup a raconter de ce que j’ ai vécu dans la correspondance du cyclisme, une fois que je suis en retraite...
bibliografie / bibliographie E. BREUKINK, Wielerklassiekers, Tielt, 2004. HET NIEUWSBLAD, Sportwereld, p. 23, Wegwijzer 92ste Luik-Bastenaken-Luik, 2006. LIEGE-BASTOGNE-LIEGE 2006, L’ itineraire horaire, 2006. K. VAN WIJNENDAELE, Het Rijke Vlaamsche Wielerleven, Gent, 1943.
dankwoord / remerciements aan / à: Luc Maes, Carole Maes, Mieke Vandemoortele, Patrick Lefevere, Alessandro Tegner, Dirk Nachtergaele, Rik Van Slycke, Tom Boonen, Philippe De Jonckheere, Robert Janssens, André Meganck, Karl Berteele, Luc Van Langenhove, Arthur Decabooter, Il Stefano, Andini Primo, Julie De Vos.
Foto/photo: Noël Schrever
Fotograaf-boekenmaker Wim Schrever (°7/3/1970) besluit met dit derde boekdeel zijn drieluik over Belgische Voorjaarsklassiekers, na ‘Het Bergboek’ over De Ronde van Vlaanderen en ‘Het Beginboek’ over De Omloop-Het Volk. Met dit drieluik wil hij de lezer/kijker wijzen op de enige constante in de mensenwedren: het landschap, dat niettemin onderhevig is aan tijd en seizoenen, aan eenzelfde secondenstrijd. Photographe-éditeur Wim Schrever (°7/3/1970) conclue avec ce troisième livre son triptyque sur Les Classiques de Printemps Belges, après ‘Le Livre des Montagnes’ sur Le Tour des Flandres et ‘Le Livre du Début’ sur De Omloop-Het Volk. Avec ce triptyque, il veut montrer aux lecteurs/ spectateurs la seule constante dans la compétition humaine: le paysage étant lui-même exposé au temps et aux saisons, à la même lutte avec les secondes qui s’ avancent.