Bir Kürdün “Komploculuk” Denemesi
‘İyi de, komplo bunun neresinde?’ mi dediniz?.. Güldürmeyin beni allahaşkına... Unutmadan ekleyeyim: AKP’yi de bu ‘sıradaki işleri işin en tersi gibi görünenine yaptırma’, bir başka deyişle, ‘gürültülü patırtılı işleri gürültüsüz patırtısız yapmaya müsait hükümet oluşumu hazırlama’ şeklindeki komplo teorisi ışığında izleyebilirsiniz; faydası olabilir...
*** Artık hızlı gideyim, giderken de izninizle ‘komplo teorisi’ işinin iyice suyunu çıkarayım... Varsın suyu çıksın; ben yine de sorayım: DEP, Mart 1994 yerel seçimlerine katılma kararından niçin son anda vazgeçti?.. Tabii bu sorunun anlamlı olabilmesi için, ‘DEP’ yerine, arkaplan gücü zikretmek gerekir... Sahi, niçindi?.. O tarihlerde DEP’in İstanbul il yönetimindeydim. Aşkla-şevkle yerel seçimlere hazırlanıyorduk; adaylar belirlenmiş, her hazırlık tamamlanmıştı. Hatta Grup Kızılırmak’a ‘seçim şarkısı’ bile yaptırmıştık. (Parasıyla yaptırmıştık, seçime girmeyince, bir müddet sonra o şarkıyı birkaç kelimesi değişmiş olarak o grubun ‘yeni albüm’ünde dinlemiştik; şu ‘geliyoruz hey hey’li olan...) ‘Seçimleri boykot’ lafının izi bile yok... Derken, ‘yüksek katlar’dan boykot sözleri işitildi... Tabii, boykot edelim mi etmeyelim mi tartışması yapıyormuş, yani kararı DEP olarak veriyormuş gibi yapacağız ya; genel merkezin bu konuyu tartışmak üzere düzenlediği toplantıya katılmak için atladık Ankara’ya gittik. Otobüste yönetimde birlikte çalıştığım bir arkadaşımla yan yana oturuyoruz. O, ‘irade’ye bağlı bir arkadaş... Fakat, belli, henüz ‘karar’ kendisine tebliğ edilmemiş; benim gibi, o da ateş püskürüyor ‘boykot’ teklifine... Neyse; sabah gittik toplantı salonuna. ‘Tartışıyoruz’... ‘Boykot’ önerisinin iler-tutar yanı yok aslında: ‘Türkiye’de demokrasi yok; öyleyse boykot edelim’ gibilerinden genel-geçer sözler (daha doğrusu ‘geçmez’ sözler: ne zaman oldu ki Türkiye’de demokrasi?.. Hem, yani ‘tam demokrasi’ye kadar girilmeyecek mi seçimlere?..). Benim konuşmamdan sonra yol arkadaşım söz aldı, beni bi güzel eleştirdi, seçimlere katılmak gerektiğini savunduğum için!.. Belli, karar tebligatı birkaç saat içinde yapılmıştı...
fabrika Ocak 2004
Savaş yoğundu, adaylar üzerinde müthiş bir devlet baskısı vardı falan... Evet ama, başka bir şey daha vardı: tam da bu sebeplerle, o seçimler, müthiş bir ‘kopuş’ olabilecekti; Kürt toplumsal nabzı bunu bangır bangır bağırırcasına belli ediyordu... Ve, aniden, boykot... Bunun önemini anlayabilmek için o dönemi hatırlamak ve o dönemde kazanılacak yerel yönetimlerin ne anlama geleceğini düşünmek gerekiyor; sonradan, 1999’da birçok belediye yine kazanıldı, evet; ama 1994’te kazanılacak olan yalnızca belediyeler olmayacaktı... Kimileri yakın dönem Kürt tarihinin başka başka evrelerini önemser; isim değiştirme dönemleri, filan gibi... Kendi adıma, 1994 Mart yerel seçimlerini çok çok önemsiyorum. Bu konu üzerinde kafa yorulmadığını biliyorum; kimsenin bu tarihi dönüm noktası falan saymadığını ve yalnız olduğumu da biliyorum. Olsun... Benim için şu soru on yıl sonra, hatta gelecekte bile, önemini hep koruyor, koruyacak: Niçindi o boykot?.. Yakın bile olsa, tarihi ‘üstten’ okuduğumuzda anlayabiliyoruz ancak; gün’ün somutlukları çok fena bir şekilde örtebiliyor nedenleri-niçinleri. Fakat politik trendin eğrisi, bazen çok şey anlatabiliyor... Başta söyledim; bu yazı ‘komploculuğa’ Kürdi bir öykünmedir. Benden ‘komplo’ların belgesini istemeyin; ‘komplonun belgesi mi olur ulan!’ filan demem ama, hayatı bir de böyle okuyun diyebilirim. Ve bunu dersem, şunu da söylerim: Mart 1994’te, ‘radikal’ bir boykot ambalajı içinde aslında bir yerlerle bir ‘konsensüs’ mü sağlanmıştı?.. Aha bir ‘komplo teorisi’...
*** Birçok ‘gözlemci’nin ya da nicelik olarak en güçlü Kürt hareketine rakip olanların iddialarının (ya da kurgulamaya çalıştıkları kriminal senaryoların) aksine, son 5-6 yılın, Türkiye bağlamında, ‘Kürdi komplo teorileri’ bakımından pek elverişli malzeme sunmadığını düşünüyorum... Ve fakat, Güney Kürdistan üzerine olanlar hariç! Yani Türkiye kaynaklı olarak Güney Kürdistan üzerine olanlar hariç!.. Şimdi, şu son -ve biraz karışık- ‘komplo teorimizin’ sindirebilmesi için birkaç şey lazım: Evvelemir, Güney Kürdistan’ın yalnızca Kuzey’i değil, Türk politik hayatının arkaplanını da yakın
65