0 ς2 να ιμω χε
Περιοδικο
10
για το
0 -2
11
Λογο
και την
τεχνη
έτος 2 - τριμηνιαία έκδοση - τχ.6
περιοδικό
ΕΚΔΟΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ
Δημήτρης Δικαίος Μαρία Ροδοπούλου Μπατίστας Μαλαματένιος Υπεύθυνη ύλης Μαρία Ροδοπούλου
υμε σιεύο δημο , άρθρα, να κείμε τεύξεις, συνεν οίηση, ια, π δοκίμ ραφία, ζ ε π ογ αστικά, α, εικ . σκίτσ ματα κ.α ώ ΟΥ αφιερ Σ ΔΙΚΟ m Ε ΤΟ ΣΤΕΙΛ mail.co
@y sodeia
Σύνταξη - Σελιδοποίηση Δημήτρης Δικαίος Λογότυπο Γραφιστική επιμέλεια Άννα Στράνη Εξώφυλλο Christmas In Black & White Γλωσσική επιμέλεια - Διόρθωση Μπατίστας Μαλαματένιος Σκιτσογραφία elf-h ιστοσελίδα περιοδικού sodei a .g r ηλεκτρονικό ταχυδρομείο sode i a @ y ma i l. com τηλέφωνο επικοινωνίας 694 717 600 5 Εκτύπωση - Βιβλιοδεσία ΕΣΚΑΛΙΝΑ ΜΟΝ Ε.Π.Ε. 3ο χλμ. Κορωπίου - Βάρης, Κορωπί. τ.κ. 19400 τηλ. 210 60 222 42
τεύχος συντακτική ομάδα
κατά σειρά θεμάτων
Δημήτρης Δικαίος, Ελένη Ιατρίδου, George Baphomet, Μαρία Ροδοπούλου, Νίκος Τσαγκανέλιας (Χερουβείμ), Μπατίστας Μαλαματένιος, Παναγιώτης Φερεντίνος, πατήρ Αλέξανδρος Μιχαλόπουλος, Ελένη Κοντοράβδη, Δημήτριος Νίκου, Γιώργος Αγγέλης, Μπαμπάκ Σαντέγκ Χαντζάνι, Βασίλης Πολύζος, Τάκης Τσαντήλας, Ευγενία Βογιατζή, Νίκος Σφαμένος, Αλέξανδρος Κατσούδας, Γιάννης Τόλιας, Αννίτα Καροπούλου, Ευαγγελία Πατεράκη, Ζιzάνιο.
Επιτρέπεται η αναπαραγωγή ολόκληρου ή μέρος κειμένου, μόνο όταν αναφέρεται η πηγή του. Τα ενυπόγραφα κείμενα εκφράζουν την άποψη των αρθρογράφων τους και όχι του περιοδικού στο σύνολό του. το επόμενο τεύχος από τις 12/3 στα βιβλιοπωλεία
Δεκέμβριος 2010 - Φεβρουάριος 2011
περιεχόμενα
12
04 δικαίως του λόγου εν Αρχή.. 05 πρόσωπα Έκτωρ Κακναβάτος 07 κινηματογράφος Luis Bunuel 10 θέατρο 5 παραστάσεις για το χειμώνα 12 μουσική Χερουβείμ - project 22
Χερουβείμ - Project 22 μουσικά νέα
13 μικρός θεριστής δωρεάν δώσατε
16
14 φωτογραφία κάποτε ο Πειραιάς 15 άνευ αιτίας ισχυρισμοί ο Αριστερός 16 το Θέμα μια χριστουγεννιάτικη ιστορία 18 σταυρικοί διάλογοι μην υψώνετε Ναούς 19 εικαστικά Mark Rothko 20 λογοτεχνία έργα τριών πεζογράφων
το Θέμα μια χριστουγεννιάτικη ιστορία
24
22 ήξερες ότι.. Beetle 1938 23 χρονικό Νίκος Καζαντζάκης 24 μεταφράσεις Denis Emorine 26 ποιητικός Λόγος συγκομιδή 9 ποιημάτων 30 βιβλίο χειμώνας 2010-2011 31 zιzάνιο σοκαριστικές απαντήσεις
Denis Emorine μεταφράσεις
Εν Αρχή..
Αναλώθηκα ζητώντας την παρέμβαση των εμπνευστών μου. Ποιοι με εμπνέουν σήμερα όταν δεν έχω εργασία; Εκείνοι που έχουν. Αυτοί μιλάνε για μένα. Για σκέψου. Είναι σα να ρωτούν ένα τζάκι «ποιος έκοψε τα ξύλα!» Κι απ’ τη άλλη.. έχω αυτή τη σύγχυση με τα αντιεμετικά. Τι με προφυλάσσει περισσότερο, η τερατογέννεση της Αυγής ή μια Χρυσή Αυγή που ισχυροποιήθηκε μετεκλογικά; Άκουσα πάλι να λένε, εκείνα του γύψου θα μας σώσουν. «Δυο στάλες Παπαδοπουλικές ν’ αρματώσουν τα περιπολικά». Να, ποιοι μεθαύριο θα με ρωτάνε «ρε συ, τι σχέση είχες με τα επεισόδια;». Τα ίδια χείλη που ρωτούν και σήμερα. Οι ίδιοι άνθρωποι που στου Φιλοπάππου, την Καθαρά Δευτέρα, ταΐζουν με δημοτικό χαλβά τα παιδιά τους. Κουράστηκα, η ΕΡΤ να με σερβίρει!
Πρέπει να απευθύνουμε το λόγο στους τερμίτες. Θα παρέμβουμε στην χωματογραμμή της κοινωνίας αν αφοπλίσουμε τις «γλάστρες των αποφάσεων». Τη Βουλή των Ελλήνων, τον κομματατζή φοιτητή και τον κομματιασμένο Γέρακα που χτίστηκε πάνω σε καμένη γη. Στη γη μου, στη γη σου. Από αυτό το έδαφος σήμερα απαιτούν κοινόχρηστα, αφαιρώντας πετρέλαιο απ’ τη νιότη. Το καύσιμο του νέου αίματος, ονόμασαν αλητεία. Με φίμωσε με τ’ αντιασφυξιογόνα συμπεράσματα της η αντιλαϊκή βιόλα και αποφάσισε για μένα που κοιμήθηκα κι απόψε. Η πολιτική της καπακωτής, αήττητη ακόμη κι απ’ τα σκυλιά που έριξα στη μάχη, φορώντας πιζάμες. Κόκκινες, επαναστατικές πιζάμες. Νικημένος και βέβαια παρασημοφορημένος απ’ την τακτική της υπαναχώρησης, έφαγα ξανά «πίτα αλάδωτη», μετρώντας υπουργικές γραβάτες στην αφίσα που τα μαγνητάκια μου περήφανα κρατούσαν στο καπάκι της κουζίνας. Βαρέθηκα τις «πίτες». Θέλω κάτι για το μέλλον, παρ’ ότι κουρασμένος.
*Θρασύβουλε, να μην ξεχάσεις! Να’ χεις το laptop μαζί σου στην πορεία, μη χαθούμε.
δικαίως του λόγου
δημήτρης δικαίος
4
sodeia.gr
Δεκέμβριος 2010 - Φεβρουάριος 2011
Έκτωρ Κακναβάτος Η μεταπολεμική γενιά αποχαιρέτησε έναν ακόμη σπουδαίο εκπρόσωπό της. Τη Δευτέρα 8 Νοεμβρίου έφυγε πλήρης ημερών ο υπηρέτης του μεταπολεμικού ρεαλισμού, Έκτορας Κακναβάτος. Ο Γιώργος Κοντογιώργης, όπως ήταν το πραγματικό του όνομα, γεννήθηκε το 1920 στον Πειραιά και εργάστηκε ως μαθηματικός στη Μέση Εκπαίδευση. Επέδειξε αντιστασιακή δράση και φυλακίστηκε στη διάρκεια του εμφυλίου. Με την ποιητική συλλογή Fuga (1943) κάνει το ντεμπούτο του στα γράμματα ενώ ακολουθούν πολλές ακόμη όπως η Διασπορά, η Κλίμακα του Λίθου, το Inperpentuum, το Κιβώτιο ταχυτήτων και τα Μαχαίρια της Κίρκης. Πολλά από τα έργα του έχουν μεταφραστεί σε διάφορες γλώσσες Στην ποίησή του εξυφαίνεται η εθνική μνήμη με μια ματιά διαχρονική. Μένει πιστός στην ποιητική ενατένιση του κόσμου ξεκινώντας από τον υπερρεαλισμό της δεκαετίας του 1930, υιοθετώντας στη συνέχεια ένα προσωπικό ύφος εξαίσιο, ευθύβολο, σχεδόν μαθηματικό. Ο λόγος του πολύχρωμος και μεθυστικός μας σύρει σε σκέψεις για το συμπαντικό ρόλο του ανθρώπου ανά τους αιώνες. Η εξέχουσα θέση στην ιστορία της νεοελληνικής ποίησης του ανήκει δικαιωματικά με ένα έργο που ανοίγει δρόμους στη σκέψη, προάγει τον άνθρωπο και αποτυπώνει την ανάγκη του για αναζήτηση.
πρόσωπα
Αυτασφάλιση Μην τους ακούς που τάχα ολολύζουν που παρότι απολοφυράμενοι απέρχονται δακρύοντες μην τους ακούς που μυξοκλαίνε Το ξέρουνε καλά που ο θάνατος εξέχει από τον χρόνο ως ανθύπατος όπως το δάχτυλο τους από την τρύπια κάλτσα∙ ένας τέτοιος θρίαμβος. Άλγεβρα Πέρα κατά τη δημοσιά φάνηκε πρώτα στήλη κουρνιαχτός ως τα μεσούρανα Δεν άργησε πολύ Ο δρόμος έφερνε το ποδοβολητό το χουγιατό της Κλείνανε παράθυρα κατέβαιναν ρολά Σιδεροντυμένη έμπαινε πια στην πόλη η εξίσωση.
ελένη ιατρίδου
5
webRADIO
Το Radio Smut είναι ένα σκίτσο, μια καρικατούρα σε γωνιά μαθητικού τετραδίου από εκείνες που "σκαρώναμε" παιδιά. Είναι η υπέροχη ανάμνηση της παιδικής μας αντίδρασης. Τότε που το μάθημα και τα λόγια του δασκάλου έπαυαν να παίζουν κρυφτό και κυνηγητό με τη σκέψη μας και εκείνη επέλεγε να στριμωχτεί κάπως άτσαλα σε γωνιές μπλε τετραδίων.
πρόταση
Είναι η οργή που δε μετουσιώθηκε ποτέ σε λέξεις και έμεινε για πάντα καταχωνιασμένη ώσπου έγινε σιωπή. Εν κατακλείδι, το Radio Smut δεν είναι τίποτα περισσότερο από εκείνες τις μουτζούρες που κάναμε παιδιά και συνεχίζουμε πεισματικά ακόμα και σήμερα, μόλις μας «υπαγορεύσουν» να μουτζουρώσουμε με τα δικά τους μολύβια, τα δικά μας τετράδια. Πνίξε τις σιωπές σου στο λόγο, κάνε σκίτσο τη μουσική... Καλή σας ακρόαση!
radio-smut.com 6
sodeia.gr
Δεκέμβριος 2010 - Φεβρουάριος 2011
LE CHARME DISCRET DE LA BOURGEOISIE
κινηματογράφος
Η διακριτική γοητεία της Μπορζουαζίας του Λουίς Μπουνιουέλ (1973)
«Ευτυχώς, κάπου ανάμεσα στο τυχαίο και το μυστηριώδες βρίσκεται η φαντασία, το μόνο πράγμα που προστατεύει την ελευθερία μας, παρά το γεγονός ότι οι άνθρωποι προσπαθούν συνέχεια να την περιορίσουν ή να την αφανίσουν ολοσχερώς.» Luis Bunuel Η “Διακριτική Γοητεία της Μπουρζουαζίας”, μας μεταφέρει, στα προάστια του Παρισιού. Εκεί, έξι μεγαλοαστοί, βρίσκονται σε μια πολύ περίεργη κατάσταση. Προσπαθούν να δειπνήσουν και να ολοκληρώσουν ένα γεύμα, αλλά συνεχώς οι προσπάθειές τους αναστέλλονται από μια σειρά περίεργα, κωμικοτραγικά , γεγονότα, που παρεμβάλλονται στην πορεία τους. Ο Μπουνιουέλ, με αυτή την αριστουργηματική σουρεαλιστική ταινία, σατιρίζει καυστικά για άλλη μια φορά την αστική τάξη και την προσποιητή ευγένειά της. Τίποτα δεν ξεφεύγει από τον σαρκασμό του δημιουργού. Οι κενοί καλοί τρόποι, οι ανούσιες κοινωνικές εκδηλώσεις, οι αποσαρθρωμένες διαπροσωπικές σχέσεις, αλλά και οι εγκληματικές πράξεις, που καλύπτονται από την κοινωνική θέση, όλα μπαίνουν στο μικροσκόπιο του σκηνοθέτη. Ένα φιλμ, που ο ίδιος ο καλλιτέχνης, το χαρακτήριζε ως το πιο σουρεαλιστικό δημιούργημά του. Η ταινία, συνδυάζει σκηνοθετική δεξιοτεχνία, με μια σκανταλιάρικη, αναρχική αίσθηση δημιουργικής ελευθερίας. Ενώ για την ιστορία, να πούμε πως το έργο
του Μπουνιουέλ, κέρδισε φυσικά και το Oscar καλύτερης ξενόγλωσσης ταινίας το 1973. Με ευρηματική σκηνοθεσία που αναιρεί το διαχωρισμό μεταξύ ονείρου και πραγματικότητας, ο Μπουνιουέλ, επιτίθεται στη λογική δομή της αφήγησης. Η υπόθεση, δεν διαδραματίζει εδώ, σπουδαίο ρόλο. Πρόκειται απλώς για μια σειρά παράδοξων γεγονότων, κυρίως φαντασιακού χαρακτήρα, που σκοπό έχουν να φέρουν τους αστούς σε δύσκολη θέση. Με κάθε παράλογη και σουρεαλιστική εικόνα ο σκηνοθέτης, εισβάλλει στο σύμπαν των αστών δημιουργώντας ασάφεια και σύγχυση των κοινωνικών τους ρόλων. Η απουσία ισχυρής αφηγηματικής δομής, μοιραία στρέφει την προσοχή μας στις αλλόκοτες περιπέτειες των ηρώων
7
κινηματογράφος
αμφισβητούμε...» Francois Truffaut
μας, αλλά και στην επικίνδυνη ρηχότητα των δήθεν πολιτισμένων συζητήσεων των ανώτερων κοινωνικών κύκλων. Στην ταινία, παρατηρούμε τέσσερα βασικά στοιχεία. Την πραγματικότητα, η οποία μονίμως διακόπτεται από φαντασιακά γεγονότα. Το όνειρο, το οποίο χρησιμοποιείται για να ταρακουνήσει τον θεατή από τη σιγουριά του (εξάλλου ο Μπουνιουέλ είναι λάτρης της τεχνικής «όνειρο μέσα σε όνειρο»). Τις παρεμβαλλόμενες αφηγήσεις (πρόκειται για ιστορίες που αφηγούνται τυχαίοι ήρωες και συσκοτίζουν κι αυτές με τη σειρά τους, τα όρια μεταξύ πραγματικότητας και φαντασίας). Ο επαρχιακός δρόμος, που είναι περισσότερο ένας ουτοπικός χώρος, στον οποίο οι ήρωες μας περιπλανώνται άσκοπα. Μ' ένα αιχμηρό, σουρεαλιστικό χιούμορ, ο σκηνοθέτης καταλύει την εικόνα της αστικής τάξης και επιτίθεται στους πυλώνες της. Πλούσιοι, εκκλησία, αστυνομία και πολιτικοί, σατιρίζονται σε μια ανελέητη παρωδία της μπουρζουαζίας. Γκρεμίζει έτσι ο Μπουνιουέλ τα κοινωνικά στερεότυπα, καταδεικνύοντας παράλληλα, τις αδυναμίες της αστικής τάξης αλλά και την ενοχικότητα της βεβαρημένης συνείδησής της, αφού μπορεί με την ίδια ευκολία να φέρεται κόσμια και την ίδια στιγμή να διαπράττει εγκλήματα. Ακόμη κι ο τίτλος της ταινίας, είναι χαρακτηριστικά ειρωνικός.
Ο Luis Buñuel Portolés, μέλος ευκατάστατης οικογένειας, έλαβε από νωρίς αυστηρή καθολική μόρφωση. Σύντομα, όμως, το ελεύθερο πνεύμα και ο χαρακτήρας του, τον οδήγησαν σε μια αντίδραση που θα συνεχιζόταν σε όλη του τη ζωή. Στις δεκαετίες '60 και '70 (η λεγόμενη «Γαλλική περίοδο»), ο Buñuel γυρίζει μερικά από τα μεγάλα κινηματογραφικά του αριστουργήματα: Le journal d'une femme de chambre (1964), Belle de Jour (1967), Le Charme discret de la bourgeoisie (1972) και η τελευταία του ταινία, Cet obscur objet du désir (1977).
«Τον έχουν αποκαλέσει τα πάντα: προδότη, αναρχικό, διεστραμμένο, συκοφάντη, εικονοκλάστη. Αλλά τρελό δεν τον αποκαλούν. Και πράγματι, την τρέλα απεικονίζει στις ταινίες του αλλά όχι τη δική του... δείχνει την τρέλα του πολιτισμού, το μεγαλύτερο κατόρθωμα του ανθρώπου μετά από δέκα χιλιάδες χρόνια εξευγενισμού». Henry Miller
«Ο Μπουνιουέλ είναι ένας εύθυμος πεσιμιστής. Δεν παραδίνεται στην απελπισία αλλά είναι σκεπτικιστής. Σαν τους συγγραφείς του 18ου αιώνα, ο Μπουνιουέλ μας διδάσκει πώς να
George Baphomet
8
sodeia.gr
κινηματογράφος
Δεκέμβριος 2010 - Φεβρουάριος 2011
9
πάμε θέατρο; δο επιμέλεια - Μαρία Ρο
πούλου
«Άννα, Είπα» τα χριστούγεννα
Λυρική Σκηνή ΧΕΝΣΕΛ ΚΑΙ ΓΚΡΕΤΕΛ στο θέατρο ΟΛΥΜΠΙΑ 19 Δεκ 2010 - 17 Απρ 2011
η διάσημη όπερα μάγεψε μικρούς και μεγάλους ήδη από την πρώτη πρεμιέρα της, το 1893. ο συνθέτης αρχικά σύνθεσε τέσσερα τραγούδια εμπνευσμένα από το ομότιτλο παραμύθι, αλλά σύντομα αντιλήφθηκε ότι το υλικό ήταν ιδανικό για μία όπερα, την οποία ο Στράους χαρακτήρισε «αριστούργημα υψηλής ποιότητας, πρωτότυπο και καινοτόμο».
θέατρο
Με μια από τις μεγαλύτερες επιτυχίες της ανοίγει η αυλαία στο θέατρο Στοά με το έργο του Παναγιώτη Μέντη «Άννα, είπα!» εγκαινιάζοντας την εορταστική περίοδο αφιερωμένη στα σαράντα χρόνια της συνεχούς και αδιάλειπτης λειτουργίας του θεάτρου. το έργο ανέβηκε για πρώτη φορά το 1996 και καθιέρωσε τον Παναγιώτη Μέντη ως συγγραφέα ενώ η Λήδα Πρωτοψάλτη έλαβε το 1997 το Βραβείο Θεατρικών και Μουσικών κριτικών για την ερμηνεία της.
Σκηνοθεσία: Θανάσης Παπαγεωργίου Σκηνικά-κοστούμια: αφροδίτη Κουτσουδάκη Τους ρόλους ερμηνεύουν: Λήδα Πρωτοψάλτη, Θανάσης Παπαγεωργίου, νίκη χαντζίδου, ευδοκία ςουβατζή, εύα Καμινάρη, Δημήτρης Θεοδώρου, Βάσω Ορκοπούλου.
η γοητευτική ιστορία του χένσελ και της γκρέτελ ξεδιπλώνεται μέσα από δυναμική ενορχήστρωση και χαρακτηριστικά μουσικά θέματα, ενώ τα παιδικά τραγούδια, οι χοροί, οι σκηνές σε ειδυλλιακά δάση, τα ξωτικά και οι νεράιδες θα εντυπωσιάσουν όλους τους μικρούς φίλους της όπερας.
10
sodeia.gr
Δεκέμβριος 2010 - Φεβρουάριος 2011
Θεσσαλονίκη Κρατική Ορχήστρα 21-23 Δεκεμβρίου
ξουαλικές του ορέξεις. η τόσκα συμφωνεί να ενδώσει στον Σκάρπια, ωστόσο την κρίσιμη στιγμή τον εκδικείται. Όμως, ο καβαραντόσσι δεν γυρνά στο πλευρό της ποτέ πια…
στο υπόγειο του BIOS Πειραιώς 84 στον Κεραμεικό ΝΟ, I'm not scared
χριστουγεννιάτικη συναυλία στις 21 και 23 δεκεμβρίου (συμπαραγωγή κοΘ-οΜΜΘ) υπό τη διεύθυνση του αντρέα Πεσταλόζα και το ορατόριο των χριστουγέννων του γιόχαν Σεμπάστιαν Μπάχ ενώ η Πρωτοχρονιάτικη συναυλία (Σάββατο 1 ιανουαρίου) περιλαμβάνει Μιούζικαλ. η κοΘ θα ερμηνεύσει σκηνές και τραγούδια από διάσημα μιούζικαλ όπως το "West Side Story" του Λεονίντ Μπέρνστάιν, Porgy and Bess του γ.γκέρσουιν, "The sound of music", "τοπ φάντασμα της όπερας" κ.α.
To "νο, I'm not scared" είναι μια ιστορία θανάτου που ένας άντρας και μια γυναίκα παρουσιάζουν μπροστά στα μάτια των θεατών. Πρόκειται για ένα μακάβριο παιχνίδι που διαδραματίζεται επί σκηνής (για την ακρίβεια στη μακρόστενη αίθουσα ενός υπογείου), μέσω του οποίου τα πρόσωπα της ιστορίας προσπαθούν να ξορκίσουν τους φόβους τους. η αρχική σκηνή περιστρέφεται γύρω από ένα σκηνοθετημενο ατύχημα. γύρω απ' αυτό παρουσιάζεται μια σειρά εικόνων, όχι με ρεαλιστικό αναπαραστατικό τρόπο, αλλά με μια συνειρμική, παράλογη διαδοχή η οποία παραπέμπει σε σκηνικό εφιαλτικού ονείρου.
θέατρο
Μέγαρο Μουσικής Αθηνών Τόσκα τζιάκομο Πουτσίνι 16.01.2011 - 25.01.2011
η Φλόρια τόσκα, διάσημη τραγουδίστρια όπερας, είναι ερωτευμένη με τον ζωγράφο Μάριο καβαραντόσσι. ο Σκάρπια, αρχηγός της αστυνομίας, συλλαμβάνει τον καβαραντόσσι, που παρείχε άσυλο σε έναν πολιτικό φυγά. Όταν η τόσκα εκλιπαρεί τον Σκάρπια να απελευθερώσει τον εραστή της, εκείνος δέχεται, αλλά υπό έναν όρο: να υποκύψει στις σε-
11
οι θεατές εδώ δεν παίρνουν απλά το ρόλο κάποιου που παρατηρεί από απόσταση ασφαλείας, αλλά γίνονται κατα κάποιο τρόπο μάρτυρες, εφόσον έρχονται σε πολύ κοντινή επαφή με τα γεγονότα που συμβαίνουν επί σκηνής.
ΧερουβείM project 22
μουσική
Οι χερουβείμ διανύουν μια 16χρονη διαδρομή στα μουσικά δρώμενα, κρατώντας επιμελώς αποστάσεις από τις ντιρεκτίβες της μουσικής βιομηχανίας. Με μοναδικό γνώμονα την πηγαία ποιητική και μουσική δημιουργία, ακολουθούν το δικό τους μονοπάτι, χαράζοντας μικρά σημάδια στην πορεία τους. Το project 22 αποτελεί ένα πειραματικό εγχείρημα των χερουβείμ, ενταγμένο στο ύφος και τη συνέπεια του συγκροτήματος. Πρώτα από όλα γιατί η κυκλοφορία του έρχεται σε 10’’ιντσο βινύλιο, δημιουργώντας μια αναχρονιστική σχέση με το παρόν. Παράλληλα εμπεριέχει εναλλακτικές εκτελέσεις κομματιών, που είχαν μείνει εκτός κυκλοφορίας όλα αυτά τα χρόνια, όπως «θα πνιγεί το καλοκαίρι στη βροχή». Στο δίσκο αυτό ολοκληρώνεται η περιπέτεια του «συνδρόμου», η οποία ξεκίνησε με το demo του 1995 και συνεχίστηκε στη συλλογή του “Rock News” Επίσης οι ενορχηστρώσεις κάποιων τραγουδιών έχουν σχεδιαστεί σε μινιμαλιστικές φόρμες, αντανακλώντας μια διαφορετική προσέγγιση, όπως το «1505» ή το
«μωρό μου». Άλλωστε τα δύο αυτά τραγούδια είναι μια πρόγευση καθώς η κυκλοφορία αυτή λειτουργεί ως προπομπός και συμπληρωματικά μιας πιο ολοκληρωμένης δουλειάς, όπου συμπυκνώνονται οι αναζητήσεις της μπάντας μετά από πενταετή απουσία από τη δισκογραφία. Στη νέα αυτή δουλειά οι χερουβείμ δεν εστιάζουν στο λυρισμό και τα σκοτεινά μονοπάτια του παρελθόντος, αλλά επεξεργάζονται την έλξη της μπάντας με το garage και τις post punk αποχρώσεις. Σε αυτό το ύφος κινείται και το «Σάββατο βράδυ», σε ποίηση Κ. Καρυωτάκη και αποτελεί το σημείο που συνδέει τον ήχο των χερουβείμ των δύο εποχών. Συχνά στο έργο αυτό φλερτάρουν με το χάος και μια εξεζητημένη ανισορροπία, καταδεικνύοντας την τάση των χερουβείμ για σύζευξη ετερόκλητων στοιχείων στη μουσική τους. Παρότι το project 22 παραμένει μια προσωπική εργασία εντούτοις χαρακτηρίζεται από την πολυσυλλεκτικότητα των συντελεστών. Μια ακόμα ιδιομορφία αποτελεί και ότι πολλά σημεία έχουν αφεθεί στη σφαίρα του τυχαίου αντικατοπτρίζοντας τη έφεση των χερουβείμ για την αξία του ακατέργαστου, του μη επιτηδευμένου. Οι χερουβείμ επιδιώκουν να αποτυπώσουν τις περιπέτειες τους σε μια πόλη που «φυτρώνουν δέντρα πλάι στα σύρματα που τις ζωές μας φυλακίζουν…»
12
sodeia.gr
Δεκέμβριος 2010 - Φεβρουάριος 2011
Δισκογραφία
Θυμάσαι; Φέτος τα Χριστούγεννα προσέφερα κι εγώ ένα γεύμα σε «κάποιο» φουκαρά. Του έδωσα και το παλιό μου σακάκι. Πήγα και στην Εκκλησία, κάθισα σε μια άκρη και προσπάθησα να κάνω το σταυρό μου… «δε θυμάμαι να κάνω το σταυρό μου» μονολόγησα. Μια κυρία με κοίταξε περιπαικτικά. Αισθάνθηκα τόσο παράταιρος. Τα βλέμματα των ανθρώπων άρχισαν να με πνίγουν. Σηκώθηκα βιαστικά, άνοιξα την πόρτα άτσαλα και έφυγα. Βγαίνοντας, είδα το φουκαρά να φορά το σακάκι μου και να ζητιανεύει. «Πού πας, γεννήθηκε;» με ρώτησε. Δεν του έδωσα σημασία. Συνέχισα να προχωράω σα να μην υπήρχε. «Δε θυμάμαι ποιος γεννήθηκε» μονολόγησα.
http://gr.heedia.com/xerouvim xerouvim@sodeia
Μπατίστας Μαλαματένιος
13
μικρός θεριστής
μουσική
Οι Χερουβείμ σχηματίστηκαν το Σεπτέμβριο του 1994 έχοντας στο ενεργητικό τους πέντε δισκογραφικές δουλειές και πλήθος συναυλιών. Συνοπτικά αναφέρουμε παρακάτω τις δραστηριότητες τους: 1995 Demo Tape - «Θεών Σημάδια» 1996 συμμετέχουν στη «Συλλογή με ελληνικά συγκροτήματα Νο1» της Live Records, με το τραγούδι «του έρωτα» 1998 CD album «Θεών Σημάδια» από την Next Records 1999 Ζωντανή ηχογράφηση του κομματιού «Φθορά» στον συναυλιακό χώρο του Ωδείου Νίκου Τουλιάτου, το οποίο θα περιληφθεί στο 4πλο CD με τίτλο «1ο Δεκαήμερο συνάντησης Νέων Μουσικών «για λογαριασμό της Γενικής Γραμματείας Νέας Γενιάς 2001 CD album «Η πιο όμορφη στιγμή στους αιώνες» από την Wipe Out Records 2002 Συμμετοχή στη συλλογή Rock News με το τραγούδι «Σύνδρομο» 2005 CD album «Κυτταρική εξίσωση» από την Wipe Out Records 2010 10΄΄ βινύλιο «project 22» από την Wipe Out – E952
φωτο
Παλαιοπωλείον
1
εν Πειραιεί
3
φωτογραφία
2
4
1. το Παλαιό ρολόι ήταν στην γωνία ακτής Μιαούλη, Βασ. γεωργίου, εθν αντιστάσεως, ακτή Ποσειδώνος. 2. οι αφετηρίες του 5ου κτεΛ για Παλιά κοκκινιά, Άσπρα χώματα και γ' νεκροταφείο βρίσκονταν στην οδό εθνικής αντιστάσεως. 3. Παλιά καφενεία στον Πειραιά 4. Μερική άποψη του κεντρικού λιμένος Πειραιώς, πριν από πέντε δεκαετίες.
14
sodeia.gr
άνευ αιτίας ισχυρισμοί
Δεκέμβριος 2010 - Φεβρουάριος 2011
15
εύχομαι τα επόμενα
Χριστούγεννα να..
μια χριστουγεννιάτικη ιστορία
Κάθε φορά που μπαίνει ο Δεκέμβρης, το μυαλό μου γυρνά χρόνια πίσω, στα Χριστούγεννα που πέρασα ως παιδί. Μια ασυνείδητη στροφή σε χρόνια που πολλοί θα έχουν να θυμούνται ως χρόνια ξεγνοιασιάς και ανεμελιάς. Άλλοι, πάλι, όχι. Το σίγουρο, όμως, είναι πως στις γιορτές, όπως κι αν βιώνεις τα Χριστούγεννα σπίτι σου ή μέσα σου, η πόλη ακολουθεί το δικό της μαγευτικό, εορταστικό ρυθμό. Αδιαφορεί για το δικό σου ρυθμό, τις πίκρες ή τις έγνοιες, έχει κι εκείνη δικαίωμα στο δικό της πανηγύρι χαράς. Οι πλατείες με τα στολισμένα έλατα, οι ολοφώτεινες βιτρίνες, τα κάλαντα και οι ύμνοι απ' τα μεγάφωνα· λίγες εικόνες απ' τις μέρες που η πόλη βάζει τα γιορτινά της.
Ο νους μου κατακλύζεται απο μνήμες Χριστουγέννων στην αρχή της εφηβείας. Ίδια δέντρα, λάμπες, χρυσά και μεγαλόπρεπα χρώματα. Ήμουν 13 χρονών. Πλέον παλικαράκι. Είχα αρχίσει ήδη απ' το καλοκαίρι να κυκλοφορώ, να αργώ κάπου, κάπου τα βράδια, να ονειροπολώ. Ψηλός, είχα κιόλας φτάσει σε ύψος τη μάνα μου· ξανθός, στα χρώματα του πατέρα μου. Έτσι μου είπαν. Γιατί εγώ δεν τον γνώρισα. Στην πραγματικότητα, δεν μπορώ να τον θυμηθώ, πέρα απο μια σκηνή θολή, τα πρωινά στην αγκαλιά του ως νήπιο περιμένοντας το σχολικό. Τίποτ' άλλο. Ήμουν μόνο τεσσάρων χρονών όταν έφυγε. Ιούλης του '74. Από τους πρώτους που κατατάχθηκε στην Εθνική Φρουρά. Ένα, δύο τηλεφωνήματα μετά, τις δυό πρώτες μέρες, κ' ύστερα τίποτα. Κανένα νεότερο. Μας είπαν: «Αγνοούμενος». Άνοιξε η γης και τον κατάπιε. Οικογένεια από τότε η μάνα, ο παππούς και η γιαγιά. Χριστούγεννα εμείς οι τέσσερις, μα πέντε πιάτα στο τραπέζι. Το πέμπτο για εκείνον. Στην αρχή, εγώ το έβαζα το γιορτινό του σερβίτσιο, με την ελπίδα να μπει στο δωμάτιο, να με δει να τον περιποιούμαι. Αργότερα, εγώ ήμουν που το έβγαζα, όταν πλέον είχα κουραστεί να σκέφτομαι: “Τώρα θα μπει!”. Πάντα θυμάμαι λέγαμε: «Και του χρόνου μαζί με τον πατέρα», «στη βασιλόπιτα, το κομμάτι του πατέρα». Η ευτυχία μας σε χρόνο μελλοντικό. Τ' άλλα Χριστούγεννα, κι αν όχι τ' άλλα τα παράλλα. Κάποτε θα λέγαμε: «Να τα ευτυχισμένα Χριστούγεννα». Γι' αυτά ζούσαμε...
16
sodeia.gr
Δεκέμβριος 2010 - Φεβρουάριος 2011
μια χριστουγεννιάτικη ιστορία
Τα παιδικά Χριστούγεννα ήταν για μένα διπλή ζωή. Η μιά έξω, με χαρές, φωτογραφίες απ' τη φάτνη της κε-
ντρικής πλατείας, κάλαντα και μποναμάδες. Μα μέσα, σπίτι μας, η χαρά ήταν πάντα σε αναμονή. Σε αυτό δεν διέφερα πολύ από τ' άλλα παιδιά. Οι συμμαθητές μου, που είχαν οι περισσότεροι τους πατεράδες τους, τις οικογένειές τους, ζωές ευκατάστατες πάντα κι εκείνοι έκαναν όνειρα για τα επόμενα Χριστούγεννα. Για νέες αγορές, νέα ταξίδια, καινούρια ρούχα ή παπούτσια. Πατέρας όμως αντί για παπούτσια, δεν είναι ίδια υπόθεση! Βλέπεις σπίτια εξωτερικά στολισμένα στις γιορτές, με κάθε λογής πλουμίδια, σε σημείο υπερβολής πολλές φορές. Κι όμως μέσα τους κρύβουν τη δική τους ιστορία, τη δική τους τραγωδία. Ώρες, ώρες νιώθω πως οι γιορτές είναι η τεχνητή μας ψυχοθεραπεία. Απαλύνουν τον πόνο μας, την υποταγή μας στη συνήθεια, στη ρουτίνα με δώρα, ευχές, επισκέψεις. Στην πραγματικότητα, ωστόσο, ξέρουμε πόσο απραγματοποίητες μένουν όλες αυτές οι ευχές. Γι' αυτό κάνουμε τις ίδιες κάθε χρόνο. Για μένα είναι σίγουρο πως πια, Χρι-
17
στουγεννιάτικα κάλαντα και μποναμάδες δεν θα έφερναν ποτέ απαντήσεις συμβιβασμού. Είτε ζούσε ο πατέρας είτε όχι, η ζωή με καλούσε πλέον να παλέψω, όχι με τα συναισθήματά μου, αλλά για την επιβίωσή μου. Καλώς ή κακώς, όταν το πρωτοχρονιάτικο λαχείο σου μέλλει να ωριμάσεις απότομα, μαθαίνεις να εκτιμάς τα βασικά. Την οικογένεια, όποια κι αν είναι αυτή, την προστασία μιας στέγης πάνω απ' το κεφάλι σου, τους λίγους μα τόσο οικείους φίλους. Αυτό είναι το δώρο. Δεν χρειάζεται στον καθένα από μας μια προσωπική τραγωδία για να μάθει να εκτιμά αυτά τα απλά. Απλά τα εκτιμάς. Αυτό είναι όλο. Παναγιώτης Φερεντίνος
σταυρικοί διάλογοι
Μην υψώνετε Ναούς, Προσευχή Υψώνετε Οι εκκλησίες είναι ψηλές για να διακρίνονται από μακριά, αλλά και για να εκφράσουν το σεβασμό του ανθρώπου προς το Θεό. Χρειάζεται όμως ο Θεός μεγαλόπρεπα χτίσματα σαν προσφορά; Μπορεί να πει κανείς ότι είναι ψηλές και μεγάλες για να χωρέσουν τα σώματα των πιστών στο δάπεδο και τις ψυχές στα ψηλότερα μέρη του ναού. Εκεί όπου ενώνονται όλες οι ψυχές που εκκλησιάζονται μαζί κατα τη διάρκεια της θείας λειτουργίας. Δεν νομίζω όμως πως ισχύει ότι το μεγαλύτερο είναι πάντοτε καλύτερο και πιο ευρύχωρο. Αντίθετα μάλιστα θα 'λεγα. Στην εκκλησία πολλά πράγματα λογικά, αναιρούνται. Και αντικαθίστανται με υπέρλογα και υπερβατικά. Ο ουρανός έχει άλλες διαστάσεις, που το λογικό του γήϊνου ανθρώπου αδυνατεί ν' αντιληφθεί σ' όλο του το μέγεθος. Όταν όμως αφήσεις την ψυχή σου να ενωθεί εκεί ψηλά απ' τα ανθρώπινα ύψη με τις υπόλοιπες ψυχές που εκκλησιάζονται μαζί σου, τότε και τα υψηλά αντιλαμβάνεσαι και τα ουράνια κατανοείς, χωρίς να περιφρονείς τα γήινα. Εφ' όσον αυτά ακόμα σε καθορίζουν ως πρόσωπο. Αυτό μπορεί να συμβεί σε οποιοδήποτε άνθρωπο το θελήσει και μέσα σ' οποιοδήποτε χώρο που αποπνέει ταπεινότητα και καρδιακή προσευχή. Όπως δηλαδή γινόταν στις πρώτες εκκλησίες μέσα στις κατακόμβες. Εδώ για ποιο ύψος να μιλήσουμε; Μέσα σε βαθειά σκαμμένα λαγούμια. Η' μέσα στο σπήλαιο
της Βηθλεέμ; Η' μέσα στο σκοτεινό τάφο της Αναστάσεως; Η' μέσα στις φυλακές των μαρτύρων; Όσο κι αν υψώνουμε ναούς στα ουράνια. Και καμπαναριά. Κι αρχιτεκτονικά καλλιτεχνήματα. Και καλλίφωνες ψαλμωδίες. Και σπουδαία θεολογικά κηρύγματα. Και αριστουργηματικά ενδύματα. Και ανεκτίμητα σκεύη. Και χρυσοπήκιλτες στολές. Και όσο μεγαλύτερες περιουσίες αφιερώνει κανείς στην εκκλησία, ο Θεός δεν αναπαύεται περισσότερο από μια καρδιακή προσευχή και από την αγαπητική συνάντηση των ψυχών εκεί πάνω απ' τα γήινα, όσο ακριβά κι αν είναι χτίσματα. Γιατί αυτό είναι που διακρίνεται από πολύ μακριά κι απ΄ όλους τους ανθρώπους. Η προσευχή. π. αλέξανδρος Μιχαλόπουλος
Εκκλησάκι στη Σάμο
18
sodeia.gr
Δεκέμβριος 2010 - Φεβρουάριος 2011
εικαστικά
Με την πρώτη ματιά οι πίνακές του δεν προκαλούν τίποτα παραπάνω από απορία στον μη ευαισθητοποιημένο θεατή, στην πραγματικότητα όμως ο καλλιτέχνης προσκαλεί το θεατή να κάνει ένα ταξίδι μέσα στον κόσμο του καμβά. «Ο θεατής πρέπει να κινείται με τα σχήματα του καλλιτέχνη, μέσα και έξω, κάτω και πάνω, διαγώνια και οριζόντια, πρέπει να καμπυλώνει γύρω από τις σφαίρες, να διέρχεται μέσα από τούνελ, να γλιστράει από κατωφέρειες, μερικές φορές να πραγματοποιεί έναν εναέριο άθλο πετώντας από το ένα σημείο στο άλλο, που τον έχει προσελκύσει ένας ακαταμάχητος μαγνήτης διά μέσου του χώρου, μπαίνοντας σε μυστηριώδεις εσοχές και, αν ο πίνακας είναι επιτυχής, να το κάνει σε ποικίλα και συναφή διαστήματα. Το ταξίδι αυτό είναι ο σκελετός, το πλαίσιο της ιδέας». Λόγος γίνεται για τον ζωγράφο Mark Rothko, ο οποίος γεννήθηκε στις 25 Σεπτεμβρίου 1903 στην Λετονία και αυτοκτόνησε στις 25 Φεβρουαρίου 1970. Γνωστός ως «αφηρημένος εξπρεσιονιστής» όπως έλεγε ο ίδιος, δεν ζωγράφιζε αντικείμενα αλλά ιδέες. Έχοντας ριζοσπαστικές πολιτικο-κοινωνικές αντιλήψεις διέφερε από τους υπόλοιπους ομόθρησκούς του εβραίους που ήταν είτε δικηγόροι είτε χρηματιστές, εξελίχθηκε σε καλλιτέχνη που εκτίναζε μια έκρηξη συναισθημάτων στον καμβά του. Ήθελε οι θεατές να αισθανθούν την τραγικότητά που προσπαθεί να τους περάσει , διαφορετικά η δουλειά του θα ήταν για αυτόν ανούσια και χρησιμοποιούσε ως μεταφορέα της συγκίνησης κατά κύριο λόγο το κόκκινο χρώμα, που τον συναρπάζει . Οι φίλοι του έλεγαν για αυτόν ότι ήταν ένας άνθρωπος ανήσυχος, δύσκολος και οξύθυμος. Στο τέλος, έχοντας αρρωστήσει, είχε καταντήσει άκαμπτος και είχε χάσει την έμπνευση και το πάθος του και για αυτόν το λόγο ήρθε και η αυτοκτονία , σα μια τελετουργία θυματοποίησής του. Τα έργα του έχουν σημαντική εμπορική αξία. Το 2003 ένα έργο του: "Homage to Matisse" του 1953 πωλήθηκε 22,4 εκ. δολ και ακολούθησε ένα άλλο με τίτλο "White Center (Yellow, Pink and Lavender on Rose)" το 2007 με τιμή 72,8 εκ. δολ. σπάζοντας κάθε ρεκόρ πώλησης σε πλειστηριασμό. Ο Σταμάτης Φασουλής αυτή την περίοδο σκηνοθετεί το έργο «Στο κόκκινο» του συγγραφέα Τζον Λόγκαν, προσπαθώντας να δώσει μια γεύση από μια δύσκολη περίοδο της ζωή του Ρόθκο. ελένη κοντοράβδη
19
Light Red over Black - 1957
M ARk ROthkO ανάγκη ευαισθητοποίησης
λογοτεχνία
στου Μίνωα την εγγονή Νύχτα σε συνάντησα. Σαν πρώτο ραντεβού εξ αρχής ερωτικό, μια νύχτα όμορφη που μοσχοβολούσε θάλασσα. Σε ένα ιδρωμένο λιμάνι γεμάτο κόσμο. Ξεχώριζες από μακριά. Θελκτική μάγισσα, αιώνια ερωμένη έτοιμη να ξεμυαλίσεις έναν ακόμα ταξιδευτή. Να τον κάνεις κι αυτόν δικό σου, όπως τόσους άλλους. Πικάντικη η πρώτη γεύση που μου έδωσες, πρώτο δειλό φιλί ιστορίας που ακόμα χορεύει στον ουρανίσκο μου. Κι όταν ύστερα με κοίμησες στην αγκαλιά σου, ο ύπνος ήταν τόσο ελαφρύς, σαν τη δροσερή πνοή σου, που το κορμί μου χαϊδευε ως το πρωί. Τα βράδια μείναν δίχως όνειρα όσο ήμουν κοντά σου. Γίναν οι μέρες όνειρα, ζωντανά και χειροπιαστά. Όνειρα αληθινά όταν τα μάτια μου άνοιγα και με περπατούσες σε δρόμους χιλιοδιάβατους, που μου ψυθίρισες όμως μυστικά πως φύλαγες μόνο για μας. Απ' τον Τοπανά και το Καστέλι, ως της Άμμου την Πύλη και την Χαλέπα παρακάτω, παντού ήσουν έρωτας, οπτασία που γέμιζε φωτιά σιγά σιγά τις φλέβες μου. Πολλοί θέλησαν να σε αποκτήσουν, να σε κατακτήσουν, εσένα, του Μίνωα την ευλογημένη εγγονή. Για να προσφερθούν αυτοί αιχμάλωτοι, να κατακτηθούν οι ίδιοι τελικά από σένα και να αφήσουν σημάδια παντοτινά κι ανεξίτηλα επάνω σου. Όλοι κατέθεσαν στην ομορφιά σου ένα κομμάτι από τον εαυτό τους. Και τα σημάδια αυτά είναι πολλά στο πρόσωπό και το κορμί σου, που υπερήφανα φωνάζουν και προειδοποιούν “έζησα” και “ποθήθηκα”. Σαρακηνοί και Βενετοί, Τούρκοι, Ρωμαίοι κι Έλληνες, γίναν θυσία γι' αυτή την μοναδική αύρα αρμύρας απ' την καθάρια σου θάλασσα, που απ' το λιμάνι σου φτάνει ως πέρα από τα τείχη. Που ανακατώνεται με το γιασεμί, το δενδρολίβανο και τη γαρδένια που οι δρόμοι σου αναβλύζουν. Μαζί με τον ιδρώτα και το αίμα στα φρούρια και τις τάφρους, όλων όσων σε είχαν και όσων με τόσο πάθος σε διεκδίκησαν. Από του Κύδωνα τις μέρες, χρόνια χιλιάδες, κόσμος μυριάδες, σε ναούς και εκκλησιές, σε τζαμιά και συναγωγές, πολλοί Θεοί λατρεύτηκαν εδώ, πολλές της πίστης οι γωνιές που θυμιάματα ακόμα μυρίζουν. Θρύλοι και ιστορίες ζωντανεύουν στα στενά σου τα σοκάκια, που με σεβασμό διαβαίνω, και από των πέτρινων σπιτιών τις πόρτες τις παλιές, τα σφαλιστά παντζούρια, θαρρείς προβάλουν στρατιώτες και κουρσάροι, κουρασμένοι άνδρες ηλιοκαμμένοι και κυράδες, δούλες κι αρχόντισσες, των παιδιών σου οι μήτρες. Ό,τι για σένα μου είχαν πει πριν σε γνωρίζω ήταν λίγο, τόσο λίγο, μα τους καταλαβαίνω. Πως να κλειστείς σε λέξεις, πως να χωρέσεις σε εικόνες απλές που μονάχα μεταφέρουν μια στιγμή, όταν εσύ αιώνες κουβαλάς στην ακούραστη ράχη σου. Νυχτα σε άφησα.
20
sodeia.gr
Δεκέμβριος 2010 - Φεβρουάριος 2011
Μια νύχτα στενάχωρη με κρύο κι υγρασία. Σου είπα “φεύγω” κι εσύ χαμογελώντας, σίγουρη πιά, έλεγες “τώρα δεν φεύγεις, δε μπορείς, έτσι απλά εγώ δε λησμονιέμαι. Θα 'ρθεις ξανά για να με βρείς. Ναι, το ξέρω, πάλι θα έρθεις”. δημήτρης νίκου
Γιατί γράφω άραγε;
λογοτεχνία
«Με την αξία του και όμως ποιητικά κατοικεί ο άνθρωπος σ` αυτή τη γη» Χαίντερλιν
Εδώ και χρόνια αναρωτιέμαι γιατί γράφω άραγε, υπάρχει ποτέ ένα γιατί; Νομίζω ότι τα λόγια από μόνα τους βγαίνουν στο χαρτί, σα να `ναι εγκλωβισμένα και να ζητούν μια διέξοδο διαφυγής κι εγώ είμαι μόνο το μέσο, το χέρι που κρατά το κονδυλοφόρο να γράψει στο χαρτί ή στο πληκτρολόγιο του υπολογιστή. Τότε τι φυλακίζει τα λόγια; Είναι το ανεκπλήρωτο του καθένα, τελείως διαφορετικό για το κάθε άνθρωπο, που ματαιωμένο καθώς τού πισωγυρίζει , δεν αντέχει να μένει μέσα του αβίωτο και να θαφτεί. Θέλει να προτείνει κάτι καλύτερο, ένα διαφορετικό τρόπο να συμβαίνουν τα πράγματα . Κι επειδή σήμερα-αλλά κι από πάντα- οι γλώσσες και οι λέξεις τους είναι τόσες πολλές μα και τόσο λίγες ταυτόχρονα για να περιγράψουν το μέσα μας , εκεί στο βαθύ μας εαυτό υπάρχουν τα θραύσματα της «ενιαίας επικοινωνιακής γλώσσας » όλων των ανθρώπων. Όλο αυτό μου θύμισε τη κομμένη γλώσσα των ντόπιων πληθυσμών μας -εδώ στη Βόρεια Ελλάδα - που για χάρη πολιτικών σκοπιμοτήτων της δεκαετίας του 1930, γενιές ανθρώπων ποτίστηκαν με ρετσινόλαδο, φυλακίστηκαν και διώχθηκαν , ώστε να μη μιλούν τη ντοπιολαλιά τους. Τι νανουρίσματα μπορούσαν άραγε εκείνες οι μάνες να τραγουδήσουν και σε ποια γλώσσα; Τι παραμύθια μπορούσαν να διηγηθούν στα παιδιά τους και σε ποια γλώσσα; Ποια τραγούδια στο γάμο , ποια στο θάνατο και σε ποια γλώσσα; Απόγονος εκείνης της γενιάς έχω μέσα μου ακόμη τα θραύσματα της γλώσσας που δε ειπώθηκε, που δεν εκφράστηκε , γιατί το κρατητήριο και το ρετσινόλαδο δεν κατάφεραν να πάψουν την μουγκή , τη κομμένη γλώσσα να ζητά πάντα πάντα να εκφραστεί. Αλλά κι όλοι εκείνοι , που δε στερήθηκαν την ελευθερία της έκφρασης, τι πράγμα αναζητούν μέσα από το παιχνίδισμα του λόγου , που παίρνει εικόνες, ήχους , χρώματα, μυρωδιές αναπολήσεις, μνήμες , επιθυμίες, ιδανικά και όνειρα τα ζυμώνει με λέξεις και τα προτείνει στο έξω κόσμο να τα μαντέψει, να τα αποκρυπτογραφήσει ; Ο ποιητής ενεργεί σαν ένα παιδί που παίζει. Δημιουργεί ένα δικό του φανταστικό κόσμο , που τον παίρνει στα σοβαρά, τον εφοδιάζει με άπειρη ψυχική ενέργεια και τον ξεχωρίζει καθαρά από την πραγματικότητα. Αυτό τον κόσμο τον βιώνει σα να είναι, και του προκαλεί την ίδια ευχαρίστηση , που του προκαλούσε το παιχνίδι των παιδικών του χρόνων , όταν τον απελευθέρωνε από τη
21
λογοτεχνία ήξερες ότι..
βαριά πραγματικότητα των ενηλίκων. Η ποίηση δηλ. για το ποιητή είναι ένας μεταβατικός χώρος, που αν ήταν πραγματικός δεν θα προκαλούσε τόση ευχαρίστηση, γιατί οι συγκινήσεις και τα συναισθήματά του δεν θα έβρισκαν πεδίο έκφρασης. Όμως το θέμα για τον ποιητή ή για τον καλλιτέχνη γενικότερα δεν τελειώνει μόνο στο να εκφράσει. Δεν του αρκεί . Δίνει μια επιταγή επικοινωνίας σε κάθε παραλήπτη και περιμένει εκείνη την άγια στιγμή, την άγια ώρα που ο Άλλος θα μπορεί να επι-κοινωνήσει μέσα από τα δικά του λόγια , τα δικά του συναισθήματα . Να συγ-κοινωνήσει το δικό του λόγο ύπαρξης, δείχνοντας μια άνευ όρων πίστη στην επικοινωνία μέσω της γλώσσας. Γιατί μας νοιάζει τόσο πολύ ο Άλλος εν τέλει; Γιατί είναι ο καθρέφτης μας , είναι η αντανάκλαση του κόσμου μας κι όσο πιο διαφορετικές ερμηνείες πάρουν οι λέξεις μας τόσο πιο πλούσιος θα μας πισωγυρίσει ο κόσμος. Αυτή είναι η πρόταση λοιπόν του ποιητή , του καλλιτέχνη : δίνει το χέρι και απλώνει γέφυρες επικοινωνίας, για να διαβούμε απέναντι, να σπάσουμε τα φράγματα της μοναχικότητας του εδώ και τώρα και μέσα από τη μοναδική ερμηνεία του κάθε Άλλου στα λόγια μας, να αντιληφθούμε τον κόσμο με μεγαλύτερη ευρύτητα, με μεγαλύτερη ευρυχωρία. «Με την αξία του και όμως ποιητικά κατοικεί ο άνθρωπος σ` αυτή τη γη» αναφέρει ο Χαίντερλιν και θα συμπληρώσω ότι ο τελευταίος ποιητής στο πλανήτη γη θα πάψει να υπάρχει, όταν θα πάψει να υπάρχει και ο τελευταίος άνθρωπος. ευγενία Βογιατζή Το Beetle είναι η μεγαλύτερη επιτυχία της VW, και αυτό που την έκανε γνωστή σε όλη την Ευρώπη και αργότερα στον κόσμο. Το Beetle σχεδιάστηκε από τον Ferdinand Porsche, ο οποίος αργότερα άνοιξε την ομώνυμη δικιά του εταιρεία...Πρακτικό και όμορφο, πρωτοφτιάχτηκε το 1938 αλλά η επιλογή μας είναι το κάμπριο που βελτιώθηκε από τον οίκο Karmann και κυκλοφόρησε το 1949.
22
sodeia.gr
Δεκέμβριος 2010 - Φεβρουάριος 2011
ο Νίκος Καζαντζάκης στην Ελλάδα της Μεγάλης Ιδέας xρονικό 1909 - 1920
Ενώ η ελληνική πραγματικότητα γνωρίζει μια δυναμική αναβίωση των μεγαλοϊδεατικών οραμάτων, ο Καζαντζάκης, προσπαθεί να οργανώσει τη ζωή του κατά τα συνηθισμένα πρότυπα. Από τον Απρίλιο του 1910, εγκαθίσταται στην Αθήνα και λίγο αργότερα ξεκινά η συμβίωσή του με τη Γαλάτεια, με την οποία θα στεφανωθεί ενάμισυ χρόνο αργότερα. Το πρόβλημα του βιοπορισμού παραμένει έντονο. Ο συγγραφέας δεν αποδέχεται το διορισμό του στη θέση του γραμματέα του Υπουργείου Παιδείας και προσπαθεί να εξασφαλίσει ένα εισόδημα ως μεταφραστής ή επιδίδεται σε ποικίλες επιχειρήσεις. Στους Βαλκανικούς πολέμους, κατατάσσεται ως εθελοντής και υπηρετεί στο ιδιαίτερο γραφείο του πρωθυπουργού Ελ. Βενιζέλου. Η γνωριμία του με τον Σικελιανό το 1914, ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο πνευματικών αναζητήσεων. Οι δύο φίλοι μελετούν μαζί και περιηγούνται την Ελλάδα. Από το φθινόπωρο του 1917 μέχρι τον Ιανουάριο του 1919, ο Καζαντζάκης ταξιδεύει στην Ελβετία. Λίγο μετά την επιστροφή του στην Ελλάδα, διορίζεται γενικός διευθυντής του Υπουργείου Περιθάλψεως και εργάζεται για τον επαναπατρισμό των Ελλήνων του Καυκάσου.
Με λεμόνι Ο συγγραφέας περί ου ο λόγος, αποφάσισε να γράψει όλα του τα έργα με μία πένα βουτηγμένη στο λεμόνι. Έτσι που, στο τέλος της ζωής του βρέθηκαν στην βιβλιοθήκη του γύρω στις έντεκα χιλιάδες λευκές σελίδες. Κάποιος έπρεπε να ρίξει φως στο μυστήριο αυτό.
λογοτεχνία
Ακίνητη περιουσία Ευτυχώς, η τύχη μου άλλαξε μετά από το άνοιγμα της διαθήκης του μακαρίτη του μπάρμπα μου. Πόσα δεν είχε ο εξηνταβελόνης! Δεκαπέντε διαμερίσματα στο κέντρο της Θεσσαλονίκης. Αλλά κι εγώ, δεν πήγα πίσω σε ευφυΐα και επιχειρηματικό δαιμόνιο. Τα νοίκιασα όλα, νοίκιασα μαζί και δικό μου σπίτι και τώρα κοιμάμαι ζάπλουτος στα παγκάκια. γιώργος αγγέλης
23
*
Η Μαρία Ροδοπούλ ου επανέρχεται στα de cks με μουσική απ' όλ ο τον κόσμο. Ταξιδέψτε μαζί της μέσα από την εκπομπή "Πολιορκίες" στον κόσμο της Τέχνης , της Ποίησης και Λογοτε χνίας.
κάθε Δευτέρα 9 με 10 το βράδυ στο Smut
radio-smut.com radio-smut.com radio-smut.com radio-smut.com radio-smut.com radio-smut.com
η ώριμη ηλικία
ντένις εμορίν
Emorine
Denis
μεταφράσεις
Μόλις έφτασα στα εφτά μου χρόνια, ο πατέρας μου μου είπε να πάω στο γραφείο του. «Άκου, μεγάλε γιε μου, μου είπε, σήμερα έφθασες στην ωριμότητα. Είναι καιρός να σου μάθω τη ζωή. Ξέρω ότι εδώ και λίγο καιρό σκέφτεσαι κάποια πράματα, τα οποία σε βασανίζουν συχνά. Όχι, μη διαμαρτύρεσαι! Είναι εντελώς φυσιολογικό και δεν πρέπει να ντρέπεσαι γι’αυτό. Κι εγώ θα σας φέρω στη επαφή. Να μην την τρομάξεις προπαντός και να μάθεις να συγκρατείς τις παρορμήσεις σου. Άσε τα πράματα να’ρθουν σταδιακά. Με τον καιρό, όλα μαθαίνονται, ακόμη κι αυτός ο τομέας. Αχ, κόντεψα να ξεχάσω, κυρίως μην πεις τίποτε στη μητέρα σου. Δε θα καταλάβει. Είναι μυστικό ανάμεσα στους δύο μας.» Την πρώτη φορά, ήρθε μαζί μου ο πατέρας μου. Μου την έδειξε από μακριά. Μας σύστησε σύντομα και μετά εξαφανίστηκε. Πήγαινα να την επισκεφτώ κάθε μέρα. Δίναμε πάντοτε ραντεβού στο σπίτι της, έξω απ’το χωριό. Στην αρχή, ήμουνα ντροπαλός. Δεν τολμούσα να την πλησιάσω ούτε να την κοιτάξω, παρά μόνο στα κλεφτά. Εξάλλου νομίζω ότι δεν ήτανε αφελής. Μετά από λίγες μέρες, πήρα θάρρος: φαινόταν ικανοποιημένη. Στο κάτω κάτω, ήταν εκεί για να μ’εκπαιδεύσει. Ο πατέρας μου μου την είχε δώσει, ήταν το δώρο μου. Ήτανε ξαπλωμένη πάνω στο χορτάρι, εντελώς ακίνητη. Γονάτισα και την άγγιξα με σεβασμό. Δεν ξεχνούσα τις πατρικές συμβουλές. Ύστερα τη χάιδεψα με τα χέρια μου. Δεν έβγαζε άχνα, αλλά είμαι σίγουρος ότι επιδοκίμαζε τη συμπεριφορά μου. Πού και πού, νόμιζα
24
Δεκέμβριος 2010 - Φεβρουάριος 2011
μάλιστα ότι την άκουγα να αναστενάζει. Ο πατέρας μου δε μου έκανε ερωτήσεις. Θαύμαζα τη διακριτικότητά του. Με παρατηρούσε με καλοπροαίρετο ύφος. Μου άρεσε η συνενοχή μας. Μια μέρα όμως άκουσα ξεφωνητά. Η μητέρα μου το είχε μάθει, ποτέ δεν έμαθα πώς. Πλησιάζοντας, χωρίς καν να με δουν, την άκουσα καθαρά. Φώναζε στον πατέρα μου: «πώς τόλμησες να το κάνεις; Να ταράξεις το μικρό με τα πράματα αυτά! Τις αηδίες που δεν είναι της ηλικίας του! Δεν ντρέπεσαι; έχει ακόμα καιρό. Είναι ακόμη παιδί.» Όλα αυτά. Ο πατέρας μου δεν απάντησε τίποτε. Η μητέρα μου δεν το υπαινίχθηκε ποτέ ξανά, αλλά εκείνη τη μέρα, αισθάνθηκα ότι κάτι είχε σπάσει στη συζυγική αρμονία. Από τη μεριά μου, ξεθάρρευα. Την πρώτη φορά που γδύθηκα μπροστά της, δεν τόλμησα να κάνω τίποτα περισσότερο. Δεν ήθελα να τα χαλάσω όλα με τη βιασύνη μου. Ήμουν αναστατωμένος. Την άλλη μέρα, αφού έβγαλα τα ρούχα μου, ξάπλωσα απαλά πάνω της. Την άρπαξα σφιχτά. Η αίσθηση αυτή ήταν καινούργια για μένα. Είχα την επιθυμία να χωθώ για πάντα μέσα της. Τι όμορφο δώρο που μου είχε κάνει ο πατέρας μου! Από εκείνη τη στιγμή η ζωή μου άλλαξε πραγματικά. Όπως ο πατέρας μου μου επαναλάμβανε συχνά, είχα γίνει άντρας. Περνούσα ώρες με τη γλυκιά της συντροφιά. Μια φορά, θα’θελα να μείνω εκεί για μέρες ολόκληρες αν δε μας είχε ξαφνιάσει η βροχή, ξαπλωμένους τροφερά και σφιχταγκαλιασμένους στο χορτάρι.
25
Πάντως η σχέση μου με τη μητέρα μου είχε αλλάξει. Είχε γίνει ξένη για μένα. Υποπτευόμουν ότι ζήλευε την ευτυχία μου. Συχνά με παρατηρούσε σιωπηλά με λύπη. Καμιά φορά μου έπαιρνε τρυφερά το κεφάλι και με τραβούσε πάνω της, ψιθυρίζοντας: «μικρέ μου, καημένε μου μικρέ.» Ξέφευγα αμέσως από την αγκαλιά της με απότομο τρόπο. Τι φοβόταν; Τι μπορούσε να καταλάβει για τη σχέση μας; Μου την είχε δώσει ο πατέρας μου, ήταν το δώρο μου. Θα με συνοδεύει όλη μου τη ζωή για να με βοηθήσει να γίνω άντρας. Τι μπορούσε να καταλάβει η μητέρα μου για τη μεταμόρφωση αυτή; Κανένας δε θα μου την έπαιρνε. Προοριζόταν μόνο και μόνο για μένα. Όλες τις μέρες, έξω απ’το χωριό, με περίμενε στο νεκροταφείο ξαπλωμένη στο χορτάρι, γύμνη καμωμένη με απλότητα και καλοσύνη. Στο κάτω κάτω, ήταν η ταφόπλακα μου. απόδοση στα Ελληνικά
Μπαμπάκ Σαντέγκ χαντζάνι
ελληνικός κινηματογράφος
μεταφράσεις
sodeia.gr
Π οιητικός
Λ όγος
Αγρυπνία ανεβάζοντας το σκοτάδι σου ένα κλικ ο κουτσός λοστρόμος βγήκε από τη σχολική σου κασετίνα κόλλησε στον καθρέφτη το πρόσωπό του ίδιο με το ένα τέταρτο του φεγγαριού μια ρεκλάμα του περασμένου αιώνα με μήνυμα ενοχής μισοσβησμένο ίσως για το ταξίδι στο St Petersburgh που δεν έγινε ποτέ καθώς η μητέρα σου είχε ξεχάσει το χαμόγελό της στο κάτω συρτάρι της κονσόλας μαζί με την πούδρα tokalón μετά τη δεύτερη ειδοποίηση του ρολογιού ανεβαίνουν τη σκάλα οι ψίθυροι του δάσους κι η βροχή άλλων ημερών τριποδίζει στην υδρορροή κρατώντας την ανάσα σου μετέωρη μπροστά στους προβολείς μέχρι ν’ ακούσεις τα βήματά σου ν’ απομακρύνονται στο βάθος του τούνελ
ποίηση
την τελευταία στιγμή δεν πρόλαβες. ο δρόμος πέρασε βιαστικά απ’ την παιδική σου γειτονιά τραβώντας προς άγνωστη κατεύθυνση μ’ έναν μοναδικό επιβάτη κοιμισμένο στο πίσω κάθισμα
Ραμμένες Φωνές Με στόμα ραμμένο διαβαίνω κόσμους που ξάφνου φύτρωσαν γλώσσες οχιές Με στόμα ραμμένο μιλώ τον πόνο με την νοηματική της ματιάς Μαρία Ροδοπούλου
Διασχίζοντας σύννεφα Όπως ήρθα, θα φύγω διασχίζοντας σύννεφα αφού πρώτα ξορκίσω το φόβο που σκιάζει τα μάτια σου και ανάψω το τζάκι εντός σου Να σε δω να προβάρεις ποιήματα να μιλάς ζωηρά με το φως της αυγής με το φως της ανάστασης
είναι τόσο επικίνδυνο να μελετάς μιαν άδεια πόλη ώρα 2 πμ.
Όπως ήρθα, θα φύγω μ’ ένα ανθάκι στιλπνό να φυτρώνει στο μέλλον
Βασίλης Πολύζος
από το βιβλίο «Ηλιακό Ποδήλατο» Εκδ. Μεταίχμιο 2003
26
Τάκης Τσαντήλας
sodeia.gr
Δεκέμβριος 2010 - Φεβρουάριος 2011
ποίηση
ts fee hy itc Tw y b
Μεταμορφώσεις Σκάζει στο μίσχο το μπουμπούκι κι η κάμπια σε πεταλούδα τη μορφή αλλάζει. Φιδοπουκάμισο νέο το ερπετό φορεί κι απ` τη παλιά του τη στολή ξεντύνεται. Μωρό γυμνό στην αγκαλιά κρατώ -το νέο μου εαυτόπου στήθος λαίμαργα ζητά δικό μου. Τη σκουριασμένη πανοπλία μου, αργά μα σταθερά απεκδύομαι κι ευθυτενής, σε νέους προσανατολισμούς πορεύομαι. Παραδουλεύτρα, τα σκουριασμένα σίδερα να πάρεις, ότι ταχιά περνά το φορτηγό της ανακύκλωσης. Τα μπάζα, που στα Δέλτα απορρίπταμε, στομώνουν τις πλημμυρικές των ποταμών ροές. Τέκνο παλιό της ανακύκλωσης εγώ, στου οικοσυσυστήματος την ισορροπία βιοποίκιλη συμμετέχω, με τις σκουριές μου ως ιπτάμενες τέφρες, λίπασμα, σε νέων φυτών τις ρίζες εναποθέτοντας.
Κριτική αργά βήματα σε μια φθηνή κάμαρα αλλόκοτοι στίχοι γραμμένοι στους τοίχους και το μυαλό κάτι θυμάται -μα δεν είναι ευτυχίακαι τα χέρια κάπου απλώνονται -μα δεν είναι στο φωςκαι το ταξίδι -άσχημο, αντιηρωΐκό , άδοξοθα τελειώσει έτσι αργά τρομακτικά καθώς τυλίγεσαι στη κουβέρτα σου μιαν αυγή του Σεπτέμβρη κλόουν που ανακάλυψες τη ποίηση και περίμενες να σε ανακαλύψει και αυτή
Ευγενία Βογιατζή
από το βιβλίο «Μικρές Αντιφάσεις», 2010
Νίκος Σφαμένος
27
Χειροφίλημα
Ψεύτικες επιγραφές
Σού πετάω το γάντι στο στήθος τρύπιο το χέρι μου απ’τις πολλές χειραψίες - φθαρμένη κολώνα αρχαίου ναού - . Πέρασαν βάρβαροι, κορμιά γεμάτα πόζα, κι εγώ φωτίζω την τρύπα στη μέση. Η ησυχία, μνήμες ανείπωτες, φυλακισμένες ισόβια για το καλό όλων. Κράτα το γάντι Επιστροφές δεν γίνονται δεκτές Ψηλά εκεί στο αέτωμα, θεριεύει μες στη τρέλλα, το χειροφίλημά σου. Aλέξανδρος Κατσούδας
Παρουσία Κάθε παρουσία τρέφει μέσα της μεγάλα ή μικρά διαστήματα απουσίας -για μελλοντική χρήσηΤης απουσίας τέκνο είναι η παρουσία που με τη σειρά της γεννάει πάλι απουσία Γιατί η γονιμότητα της παρουσίας δίνει τους εξαίσιους καρπούς της απουσίας
ποίηση
Όταν από την τωρινή παρουσία απουσιάζει ο φόβος της ενδεχόμενης απουσίας η δεύτερη όταν επέλθει εκπλήσσει σε σφοδρότητα. Υπόλογη ενώπιον του δικαστηρίου του χρόνου είναι μόνο η παρουσία.
Ψεύτικες επιγραφές Αποτέφρωσαν την αλλαγή. Νόστο και σμύρνα να κλέψω Στην εικόνα που δάκρυσε Αγιασμό και προσευχή θ'αφήσω. Ανάπλαση ερώτων πρωτόπλαστων, Αγνάντεμα μορφών αγγελικών φευγαλέων Αλλης καλοκαιρινής αίσθησης. Κουνώ μαντήλι, μα ποιον να χαιρετήσω; Το τρένο πιότερο περνά τα καλοκαίρια Κι αφήνει μια μετάλλινη σιωπή στο πέρασμά του. Αλώνει την ύφανση στον αργαλειό Απολέπιση καταχνιάς Έκθετη στο κενό Στον αστερισμό του Λύκου. Μουσική πανάρχαια σε νότες αλκοόλ Κερνώ το καραβάνι , άμμο κυανή Σα πέλαγο βαθύ Να ξαποστάσει!! Και η μνήμη λιώνει, Αχνίζει τους διαδρόμους του μυαλού Και γίνεται έρωτας βαθύς Ιχνογραφία μέλλοντος. Αννίτα Καροπούλου
Γιάννης Τόλιας
28
πεζοποίηση
sodeia.gr
Δεκέμβριος 2010 - Φεβρουάριος 2011
..από μηχανής θεός Θεός απομηχανής - χειρολαβές λέξεων κλειδώνω τα χέρια τεντώνω το κορμί παίδευση ακόμη σ΄ένα χειμώνα φονικό απλώνω το βλέμμα πίνοντας κατά τους τρόπους εκμάθησης εφεύρεση δικιά μου νοητική επέκταση για επιστροφή πανικού σε αποστολέα ματαιόδοξο και γυρίζω τα βράδια σε δρόμους καχεκτικούς αγκαλιάζοντας κορμιά - σκοπούς ηδονών να γίνει το θαύμα επιμηκύνω τα γράμματα να λυτρώσω από χάος που άρμεξε την παιδικότητα στο βασίλειο κατασκευασμένων οργασμών που το μέταλλο πληρώνει νωθρό μάτι με δάκρυ κρυμμένο μένω στα κορίτσια που γέμισαν - κορίτσια - βαγόνια σε υπερσύνορα ταξίδια σε ένα λεπτό και κάποια δευτερόλεπτα. Ψάχνω τα γράμματα με τ' ακροδάχτυλα φράγματα αγγίζω λυγμών αιώνιων μέσα στους καπνούς και τις αλκοολικές ανάσες που θαμπώνουν τα τζάμια και σπάω τα κρύσταλα να αποδράσει η μουσική. Κρεμιέμαι από το Πι και το Ταφ ανεβοκατεβαίνω το Κάπα στην περιφέρεια του Όμικρον φιλοσοφώ το μαγικό αριθμό με τριακόσια δέκα τέσσερα και... και κρατώντας το Άλφα το φέρνω στο υποσέλιδο των ποιημάτων εκεί που οι αναστεναγμοί του ονείρου τινάζουν τα σεντόνια τους να διώξουν το σπέρμα του θανάτου και την οσμή νεκρού αιδοίου την ώρα που τα περίπτερα απεργούν κι οι ειδήσεις αργούν πολύ αργούν να φτάσουν στον κόσμο των ανθρώπων. Με μια σύριγγα παραβατούν για ν' αγαπούν τα κορίτσια που μιλιά δεν βγάζουν μόνο καυτηριάζουν το αιμορραγούν πέος του ανέμου σε στύση εφηβική Καλά που πρόλαβα να κρατηθώ απ' τις χειρολαβές των γραμμάτων γιατί το αίμα μου αλλοιώθηκε από τη χρόνια της πείνας την απεργία. Να δώσω, λέω, επώνυμο στην ανώνυμη πολιορκία με το κάλπικό της άγγιγμα μέσα σε αδιευκρίνιστες αιτίες ή, για να διαιωνίσει τη ντροπή όταν το αρπαχτικό πτηνό ράμφισε αδιάντροπα την καρδιά μου κι ύστερα κροκόδειλος έγινε να κλαίει ασταμάτητα. Κρατιέμαι γερά απ' τις χειρολαβές - γράμματα δικά μου - ορθώνω Γιώτα το κορμί μου κι αναλαμβάνω την πατρότητα του τραγουδιού μου την ώρα που η μικρή πόρνη - πουτάνα την έλεγαν - αυτοκτονούσε σφάζοντας τη μήτρα των θριάμβων που ονόμασαν την ώρα που ο πρώτος κατακτητής βίασε την ψυχή της. Αλλάζω μορφή στα γράμματα κι ευθείες τεμνόμενες φτιάχνω σημείο τομής το περιθώριο που απαγχόνησα το μυαλό μου για να μπορώ να είμαι εγώ κι εγώ να γράφω ατέλειωτα τις παράλογες αποφυγές μιας πλασματικής ζωής ανθρώπων και ν' αποδείξω την ύπαρξη μιας ανεμώνης στην καρδιά του λαβωμένου φεγγαριού. Ευαγγελία Πατεράκη
29
χειμώνας 2010-2011
Maurice Attia Παρίσι μπλουζ εκδόσεις ΠΟΛις
πρόσωπα
μυθιστόρημα
πεζοποίηση
β
συλλογή διαλέξεων
μυθιστόρημα
βιβλία για το θέατρο William Shakespeare Romeo and Juliet + cd εκδόσεις Wordsworth
Umberto Eco αναμνήσεις επί χάρτου εκδόσεις Γράμματα
κοσμοθεωρία
πεζοποίηση
πρόσωπα
Σιμόν ντε Μποβουάρ Το δεύτερο φύλο εκδόσεις μεταίχμιο
Αρθούρος Ρεμπώ 20 πεζά ποιήματα εκδόσεις Ίκαρος
Σάσσα Πούλκου Oscar Wilde εκδόσεις αλεξάνδρεια
Μαρία Ροδοπούλου Δαιμόνων μαζώματα εκδόσεις ςΟΔεια
Michael Scholz - Haensel ελ Γκρέκο εκδόσεις Γνώση
30
Γιόχαν Χουιζίνγκα Ο άνθρωπος και το παιχνίδι εκδόσεις Γνώση
sodeia.gr
31
το Ζιzάνιο
απαντά..
στείλε τις δικές σου απορίες στο mail: sodeia@ymail.com (με θέμα: μια ερώτηση για το Ζιzάνιο)
ιάζει η χώρα! - Διάβασες εφημερίδες Ζιζάνιο; Βουλ υς φελλούς… τόσο με - Αποκλείεται να βουλιάξουμε
-
Ζιζάνιο τι χρειάζεται για να γίνω Πρωθυπουργός; Να ήταν κάποιος στενός συγγενής σου Πρωθυπουρ γός. Δύσκολο αυτό… για να γίνω όμως Υπουργός; Να έχεις καταγωγή από την Πάρο. - Ζιζάνιο διάβασες τον προϋπολογισμό; - Δε διαβάζω Άρλεκιν…
- Αχ Ζιζάνιο, γράφω ένα ποίημα για το ΠΑΣ ΟΚ και δεν μπορώ να βρω μία λέξη να κάνω ομοιοκαταλ ηξία. «ΠΑΣΟΚ ΠΑΣΟΚ ΠΑΣΟΚ, είμαστε όλοι…..» - Ροκ. - Μα δεν πάει… - Γιοκ… - Αυτό είναι!!!
- Ζιζάνιο θέλω να ιδρύσω και εγώ ένα κόμμα. - Και τι σε εμποδίζει; Εδώ έκαναν άλλοι κι άλλοι… - Ναι αλλά δυσκολεύομαι στον τίτλο! Θέλω κάτι δυνατό, κάτι αιχμηρό, κάτι στιβαρό, κάτι επιθετικό που να δίνεi γροθιά στο κατεστημένο. - ΑΓΑΠΟΥΛΗΣ - Ε;;;;;;; - ΑΓΑ.νακτισμένοι ΠΟ.λίτες ΥΛ.οποιΗμένου Σ.οσιαλισμού
31
λ κα
ή
ιά ον ρ χ
διανέμεται χωρίς αντίτιμο
βιβλιοπωλεία ΑΘΗΝΑ Επίκαιρα Αγ. Ιωάννου 41, Αγ. Παρασκευή IΑΝΟS Σταδίου 24, Αθήνα Κλεψύδρα Πασσώβ & Ταϋγέτου, Γκράβα Λεμόνι Ηρακλειδών 22, Θησείο Λέξικον Θεσσαλίας 77, Πετρούπολη Πολιτεία Ασκληπιού 1-3 & Ακαδημίας Πρωτοπορία Γραβιάς 3-5, Πλ. Κάνιγγος. Βιβλιοχαρτοπωλείον Αγ. Δημητρίου 49, Μπραχάμι ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ Βιβλιοβάρδια Ναυαρίνο ΙΑΝΟS Αριστοτέλους 7 ΙΑΝΟS 25ης Μαρτίου 45 Μπαρμπουνάκης Αριστοτέλους 4 Σαιξπηρικόν Εθν. Αμύνης 14 ΠΕΙΡΑΙΑΣ Τσαμαντάκης Καραολή & Δημητρίου 43
Σχολές Ιλιάς Φιλολογικό Φροντιστήριο Απόλλωνος 12, Τρίκαλα
ΑΡΓΟΣ Αναγέννηση Ινάχου 127-129 ΒΟΛΟΣ Subway (bookstore) ΚΕΦΑΛΟΝΙΑ Happy House Ληξούρι. Σταματελάτου Χρ. Λιθόστρωτο 1, Αργοστόλι ΚΡΗΤΗ Σχήμα Α. Παπανδρέου 38, Χανιά Φωτόδεντρο Κοραή 21, Ηράκλειο Κλαψινάκης Πανεπιστημιούπολη Ρεθύμνου Πολυχώρος “Περίπου” 28ης Οκτωβρίου 25, Αγ.Νικόλαος ΛΑΜΙΑ Οιωνός Κολοκοτρώνη 11 Κεντρί Θεμιστοκλέους 10 ΛΑΡΙΣΑ 9 Ρίχτερ Άνθιμου Γαζή 37α Παιδεία Κανάρη 11
ΜΥΤΙΛΗΝΗ Παπασωτηρίου Ερμού 211 Χατζηδανιήλ Ερμού 19 Ειρμός Καβέτσου 24 ΠΑΡΟΣ Αναγέννηση Πλ. Εκατονταπυλιανής ΠΑΤΡΑ Πρωτοπορία Γεροκωστοπούλου 31-33 Πολύεδρο Κανακάρη 147 Παπασωτηρίου Πατρέως 30 ΣΕΡΡΕΣ Φωτίου Μεραρχίας 41 Σχολαρχείον Παναγή Τσαλδάρη 20 ΣΠΕΤΣΕΣ Κέντρο Τύπου Ντάπια ΤΡΙΚΑΛΑ Λαμπρίδης Ερμού 19
Καφέ Χάρτες Ζωοδόχου Πηγής & Βαλτετσίου Εξάρχεια - Αθήνα
sodeia.gr
un Mundo Υψηλάντου 176 Πασαλιμάνι - Πειραιάς