g e rçek bir yok oluş değildir;
kullanımı olan safrandan
çün kü bitki deposu işlevi
sadece yarım kilo elde
gören soğanları sayesinde
etm ek için 225 binden fazla
to p ra k altında yaşam ları bir
tep eciğ in elle toplanm ası
sonraki seneye kadar uyku
gerekiyor. Ağırlıklı olarak
halinde devam eder.
Ispanya’da yetişen bu bitki,
Ç içekçilerd e satılan çiğdem
Eski Yunanlılar ve Romalılar
soğanları da, işte bu uyku
tarafından ham am lara güzel
halindeki soğanlardır. Yani,
koku verm ek için
bahçenizde veya evinizdeki saksılarda rengârenk
kullanılıyordu. Eylül ve ekim aylarında açan, açık m or
çiğ d e m le r yetiştirm eniz
rengindeki çiçe klerd en elde
m üm kün. A nca k d ikkat
edilen safran, A n a d o lu 'd a
etm eniz gereken bir husus
yüzyıllardır tıbbi amaçlı
var. O da, sonba ha rd a
oldu ğu kadar, baharat ve
açanların haziran ayında,
boya kullanımı için de
diğerlerinin ise yaz sonu
yetiştirilen bir bitkiydi.
veya sonbaharın ilk
Safran üretim inin geçm iş yüzyıllarda on ton a kadar
aylarında dikilm esi gerektiği.
vardığı kayıtlıdır. Adını EN PAHALI BAHARAT
verdiği S afra n b o lu 'd a
Dünyanın en pahalı baharatı
(Safran şehri) en yaygın
olan ‘sa fra n ’ ın çiğdem
olarak üretilm ekle birlikte
ailesinden 'C ro c u s sativus'
İstanbul, T okat, İzmir,
bitkisinin tep eceğ i olduğunu
Adana ve Şanlıurfa
biliyo r m uydunuz? O sm anlı
civarlarında da
dö ne m ind e ço k yaygın
yetiştirilm ekteyd i.
spice, is the stigm a o f the
S afra nbo lu (city o f saffron),
‘C ro cus sativus
Artvin’deki Arsiyan Yaylası, sonbaharda göz alabildiğine beyaz çiğdemlerle kaplanıyor (üstte). Adapazarı Elmacık Dağı’nda, adaşı ‘çiğdem'le dolup taşan yayla (solda). İn autumn the Arsiyan Highland in the northeastern province of Artvin is carpeted with white crocuses as far as the eye can see (above). Another highland bursting with crocuses is Adapazarı's Mt. Elmacık (left).
a n othe r
vvhich is n a m ed fo r it,
m e m b e r o f the cro cu s
saffron vvas also g ro w n
fam ily? M ore than 2 2 5 such
a ro u n d İstanbul, Tokat,
stigm a are n e e d e d to
İzmir, A da na a n d Şanlıurfa.
p ro d u c e ju s t h a if a kilo o f
C u ltiva te d only in a sm all
saffron, w hich vvas w idely
area o f the village o f
use d in the O ttom an period.
D avutobası n e ar S afranbolu
This plant, w hich g ro w s
today, saffron is u se d n o t
prim a rily in Spain, vvas use d b y the a n cie n t G reeks a n d
on ly in fo o d stu ffs b u t also in the co s m e tic a n d
Rom ans to s p re a d a p le a sa n t fragrance in p u b lic
ph a rm a ce u tica l industries.
baths. Saffron, vvhich is o b ta in e d from the light
VVHAT’S DOES TO
p u rp le cro cu se s th a t bloo m in S e p te m b e r a n d O ctober,
The crocus, vvhich is p o p u la rly knovvn in A natolia
is a p la n t th a t has been
b y nam es such as ‘kalkg i t ’,
ra ise d fo r cen turie s in
‘v a rg it’, ‘itb o ğ a n ’ a n d
MEAN TO YOU?
A natolia as m uch as a spice
‘m a h m u rç iç e ğ i’ (‘g e t-u p -
a n d dye as fo r m ed icin al
a n d -g o ’ o r ‘sle ep y flovver’),
pu rpo ses. The reco rds in d ica te th a t saffron
has also given its nam e to a n u m b e r o f A natolian
p ro d u c tio n in p a s t cen turie s
highlands. One o f the b e st-
rea che d as hıgh as ten tonnes. A lth o u g h it was
knovvn am ong t hem is the m agnificent Çiğdem Yaylası
p ro d u c e d m o s t vvidely in
(Crocus Highland) a t >