Sandra Cisneros
A casa de Mango Street
ﾃ《 mulleres
A casa de Mango Street Non sempre vivimos en Mango Street. Antes viviamos en Loomis, nun terceiro andar, e antes en Keeler. Antes de Keeler estabamos en Paulina, e antes diso xa non me lembro. Pero o que si recordo é que nos mudabamos moito, e que cada vez semellaba que fósemos máis. Cando chegamos a Mango Street eramos seis: mamá, papá, Carlos, Kiki, miña irmá Nenny e mais eu. A casa de Mango Street é nosa, e non temos que pagar renda ningunha nin que compartir o xardín cos veciños de abaixo nin que ter conta de non facer moito ruído, nin tampouco hai ningún caseiro que pete coa vasoira no teito. No entanto, a pesar de todo isto, esta non é a casa coa que soñabamos. Tivemos que marchar do piso de Loomis ás carreiras porque os canos romperan e o caseiro non os quería amañar porque a casa era demasiado vella. Houbo que marchar axiña. Tivemos que usar o baño dos veciños e carrexar auga en grandes garrafas de leite baleiras. Foi por iso polo que mamá e papá buscaron unha casa, e por iso marchamos a vivir para a casa de Mango Street, lonxe, na outra punta da cidade. 9
Sempre nos dicían que algún día marchariamos para unha casa, unha casa de verdade que sería nosa para sempre e así non teriamos que nos mudar todos os anos. E a nosa casa tería auga corrente e canos en bo estado. E dentro habería escaleiras, non as do vestíbulo, senón interiores, coma as das casas que saían na tele. E tamén teriamos un soto e polo menos tres cuartos de baño para non ter que avisar a todos cada vez que alguén se quixese bañar. A nosa casa ía ser branca e estaría arrodeada de árbores, tería un xardín enorme con céspede e sen cerca. Así era a casa da que falaba papá cando compraba lotaría, a casa coa que mamá nos facía soñar nos contos que nos contaba antes de durmirmos. Pero a casa de Mango Street non é como a que contaban. É pequena e vermella, os chanzos da escaleira da entrada son estreitos de máis, e as fiestras tan pequenas que mesmo parece que estean a conter a respiración. Hai sitios onde se ven os ladrillos, e a porta da entrada deu tanto de si que hai que puxar con forza para pasar. Non temos xardín na parte de diante, só catro olmos pequeniños que plantou o concello na beirarrúa. Na parte de atrás hai un garaxe para o coche que aínda non temos e un terreo pequeno que aínda semella máis pequeno polos dous edificios que ten aos lados. O que si hai na casa son escaleiras, pero son as escaleiras correntes do vestíbulo, e só temos un cuarto de baño. Todo o mundo ten que compartir cuarto: mamá con papá, Carlos con Kiki e eu con Nenny. Unha vez, cando viviamos en Loomis, pasou ao meu carón unha das monxas do meu colexio e viume xogando na rúa. A lavandaría que había debaixo da casa tiña táboas nas fiestras porque roubaran había dous días, e o dono pintara na madeira: SI, ESTÁ ABERTO, para non perder clientes. 10
Onde vives?, preguntou. Aí, dixen sinalando o terceiro andar. Vives aí? Aí. Tiven que mirar para onde ela sinalaba: o terceiro andar, a pintura desprendida, os listóns de madeira que papá cravara nas xanelas para que non caésemos. Vives aí? Díxoo dun xeito que me fixo sentir coma se non valese nada. Aí. Vivía aí. Asentín coa cabeza. Nese momento deime de conta de que tiña que ter unha casa, unha casa de verdade, que puidese sinalar. Pero esta non o é. A casa de Mango Street non o é. É só de momento, di mamá. Só unha tempada, di papá. Pero eu xa sei como son estas cousas.
11
Pelos Na nosa familia todo o mundo ten o cabelo diferente. O meu papá teno coma un cepillo, ourizado. Eu... eu téñoo frouxo. O de Carlos é teso e mesto, non lle fai falla peitearse. O pelo de Nenny é escorregadizo, esvara das mans. E Kiki, que é o máis pequeno, ten peluxe no canto de pelo. Pero o cabelo de miña nai... O cabelo de miña nai forma rosiñas, coma caramelos redondos, rizado e fermoso porque o prende con tubos para rizalo, e é marabilloso meter o nariz nel cando te aperta, cando te aperta e te fai sentir segura. É como o agradable cheiro do pan antes de cocelo, o arrecendo do sitiño que che fai na cama, aínda morno da súa pel, e adormeces preto dela, e fóra chove e papá ronca. Os ronquidos, a chuvia e o cabelo de mamá, que cheira coma o pan.
12
Rapaces e rapazas Os rapaces e as rapazas viven en mundos separados. Os rapaces no seu universo e nós no noso. Os meus irmáns, por exemplo, cando estamos na casa falan moito con Nenny e comigo, pero cando estamos fóra non hai quen os vexa falar con rapazas. Carlos e Kiki son un o mellor amigo do outro... pero non nosos. Nenny é moi nova para ser miña amiga. Só é miña irmá e diso eu non teño culpa, unha non escolle as irmás, téñense sen máis, e ás veces saen coma Nenny. Non a podemos deixar xogar cos rapaces de Vargas ou volveríase igual ca eles, e como vén sempre comigo está baixo a miña responsabilidade. Algún día terei a miña mellor amiga, a quen lle contar os segredos todos, e que entenderá os chistes sen llos ter que explicar. Pero ata entón son un globo vermello atado a unha áncora.
13