Reisbizz Magazine is een activiteit binnen het cross-mediale Reisbizz-platform op alle werkniveaus van reisbedrijven in Nederland en België
• De belangrijkste ontwikkelingen uit de reisbranche op een rij.
• Reportages en diepte-interviews.
• Onderzoeken en analyses.
• Columns, opinies en achtergrondverhalen.
• Het laatste productnieuws.
• Praktische verkooptips.
• Inspirerende en informatieve specials over bestemmingen en reizen.
• Nieuwe initiatieven die in de reisbranche niet eerder gestalte kregen.
Drie jaar mocht ik na het faillissement van Travmagazine eind 2015 van de rechter alleen maar een blog schrijven op lokhoff.nl. Verder niets. Die juridische dwangbuis heb ik koud uitgetrokken of uitgever Rob Somsen van Reismedia vraagt mij hoofdredacteur van zijn nieuwe magazine Reisbizz te worden. Over het antwoord hoefde ik niet lang na te denken, want die job past mij als gegoten, nog steeds. ‘Ja’ dus en hier ben ik weer om vol enthousiasme de draad weer op te pakken. De reisbranche zit in mijn DNA en de mensen die er in werken, koester ik. Mijn drive is onveranderd de sector kritisch te volgen, te inspireren en een informatieplatform te bieden dat een bijdrage levert aan het uitdagende en leuke dagelijkse werk. En dat met een blik op de toekomst, kijkend over de schutting naar andere sectoren en naar de progressieve ontwikkelingen in de travel technologie.
Wie vindt het trouwens niet gezond dat met Reisbizz magazine het monopolie van een uitgever wordt gebroken en er weer een competitieve situatie in onze branche ontstaat met een tweede onafhankelijk vakblad.
Wie mij kent weet dat ik altijd een lans breek voor reisverkopers. Ik kenschets hun vak als het moeilijkste beroep van de wereld. Hoeveel bestemmingen moet je niet kunnen verkopen: 100.000, 1 miljoen? Elke klant wil weer ergens anders heen en de meesten hebben zich thuis op internet al goed voorbereid. Die kennis moet je wel kunnen matchen.
Mijn werkveld is nu interessanter, uitdagender en meer divers dan ooit met 1.100 zelfstandige reisadviseurs, 900 reisbureaus plus reisverkopers bij de meer dan 500 specialistische (online)touroperators. Zeker ook nu reisagenten en ZRA’s vrijwel allemaal onder de nieuwe wetgeving reisondernemers zijn, mini-touroperators met samengesteld maatwerk. De opmars van het multimediale touroperator vak vormt voor mij de grootste uitdaging om van praktisch nut te zijn voor al die reisprofessionals met veel meer verantwoordelijkheden dan vroeger.
Dat de klant voor de definitieve boeking zich afkeert van de algoritmen op internet en terugkeert naar de kwaliteit en warmte van het persoonlijke reisadvies geeft die challenge extra kleur. Zeker ook omdat met name de duurdere, verre, luxe en gecompliceerde (maat)vakanties weer op de verkooptafels van reisbureaus en zelfstandige reisverkopers belanden. Het is er niet makkelijker op geworden, maar er kan weer verdiend worden.
Inspiratie, verdieping, analyses, praktijkgerichte (verkoop)informatie zijn de kernbegrippen voor dit magazine. Met nieuws daaraan toegevoegd op onze website. Het Reisbizz platform wil ertoe doen. Ik weet me gesteund door het enthousiaste team van Reismedia en prijs me gelukkig weer te gaan samenwerken met oud-collega’s Puck van Beurden en Klaas-Jan van Woerkom en met mijn kersverse nieuwe collega Hester Ramaker. Reisbizz gaat je verrassen, elke dag en elke maand weer.
12
‘Het reisbureau is niet dood’ be weert verhuisde Rob Jongmans van Relik en van Hooft.
16
Bart Meijer (Vakantiebeurs): ‘Ik moest wel veranderen.’ Hij legt uit wat er waarom anders is.
31
Travel Counsellor Caroline van Huigenbos - net ‘miljonair’ geworden - heeft iemand nodig om te groeien.
42
Youri, Desirée en Ingrid. Deze drie zelfstandige reisadviseurs hebben profijt van bejubelde en verguisde netwerkclub BNI.
59
Luxe vakanties. Wie boekt ze? We peilden de doelgroep bij twee high-end touroperators.
65
TUI-personeel bepaalt nu eigen werktijden. Directeur Arjen Kers over zijn opzienbarend vernieuwd ‘interactiekantoor’ in Rijswijk.
66
Nieuwe airport van Istanbul kent geen groeigrens in concur rentie met ons eigen Schiphol.
69
Wat doet de klant in 2019? ‘Par tytravel’ en andere reistrends op een rijtje van Tessa aan de Stegge en Jan Lokhoff.
72
Cross- en upsellen zonder te pushen. Hoe doe je dat met de juiste vragen? Willeke Bouwer wijst de weg ‘omhoog’...
19
Harry Betist pleit voor extra veranderingen op de Vakan tiebeurs ten faveure van de exposanten en de Vakdag.
21
ANVR-voorzitter legt uit waar om hij blij is met zijn buitenge wone hoogleraar bij Nijenrode.
39
Reisondernemer René Klawer wil een ‘masterplan’ voor een symbiotische groeirelatie tussen Schiphol en de regioairports.
Reisbizz vroeg ervaren reisad viseurs verkooptips voor het hippe en fotogenieke Cuba. 48
Scandinavië wint nog steeds aan populariteit. En terecht. Een reportage over noorder licht, fjordencruises en vooral citybreaks.
79
Singapore wordt als cruisever trekpunt het Miami van Azië. Reisbizz vloog er naartoe en ging aan boord.
20, 1910 AA Uitgeest T. +31 (0)25-257924 Abonneren: www.bladenbox.nl Adreswijziging of opzegging: www.aboland.nl
ALGEMENE VOORWAARDEN: Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze zonder voorafgaande schriftelijk toestemming van de uitgever. Reisbizz is niet aan sprakelijk voor eventuele onjuistheden in dit magazine.
© REISMEDIA BV 2018
Amsterdam – Een schokgolf veroorzaakte TravelBird met haar faillissement. Na jarenlange verliezen en financiële injecties van durfinvesteerders sloot de onlinespeler met 7 miljoen klanten in oktober definitief de deur met een lege kas en een miljoen of 20 aan schulden. Talloze hoteliers en DMC’s in verbijstering met lege handen achterlatend. De ANVR noemde het een zwarte dag en curator Jan Padberg ging aan de slag. De belangstelling was groot, want wie wil niet een kijkje in de keuken van zo’n grote speler. TUI was niet de enige, ook Sunweb en Otravo keken in de cijfers.
Ook het Britse Secret Escapes (wereldwijd 62 miljoen klanten) meldde zich bij de curator en won uiteindelijk de slag. Het ging deze lookalike van TravelBird (of andersom?) om de naamsbe kendheid en de volle database met 7 miljoen emailadressen, er ging maar een 20-tal medewerkers van de honderden mee in de koop. Er staan nog veel vragen open. Hoe reageert het publiek, laten klanten zich uitschrijven, heeft TravelBird-nieuw een toekomst zonder SGR en ANVR en hoe reageren de gedupeerde hotels en DMC’s. Los daarvan laat de ANVR geen buitenlandse ‘illegaal’ hier aan de gang gaan.
Tilburg – Partijen hullen zich in stilzwijgen, maar duidelijk is dat Qenner een opzienbarende rechtszaak is begonnen tegen Disma Travel, het topreisbureau van ANVR-bestuurder Werner van Disseldorp met grote state of the art vestigingen in Eindhoven, Tilburg en Breda. Qenner nam ooit Toeristiek over en dus ook het copyright op alle teksten en volgens het bedrijf in Enschede gebruikt Disma die zonder daarvoor te betalen. Disma was zich van geen kwaad bewust. Het zou naar verluidt gaan om een boetebedrag van 500.000 tot 800.000 euro. ANVR-voorzitter Frank Oostdam heeft te vergeefs geprobeerd te bemiddelen (‘Zo ga je toch niet met elkaar om’). Hoogste tijd dus voor alle oud-klanten van Toeristiek om goed te kijken of er nog Toeristiekteksten worden gebruikt.
Den Haag - Nadat Travel Counsellors in 2005 in Nederland begon, zette zich een ontwikkeling in die de reis retail overhoop gooide. Terwijl een paar honderd oldskool reisbureaus het gevecht van internet verloor, groeide het aantal zelfstandige reisadviseurs gestaag. Deze ZRA’s hebben nu de overhand. Vorige maand kwam de ANVR met deze onthullende cijfers: onder de leden 1.100 ZRA’s en 900 reisbureaus. Aan de onstuimige groei lijkt nu een einde te komen, al neemt het verlangen naar persoonlijke reisadviezen nog steeds toe.
Schiphol - Als een luchthaven in de groei tegen het plafond botst gaat het fout. Zeker in een klein land als het onze. Schip hol is vol en het Lelystad Airport verhaal begint op een never ending soap te lijken. Een groeistop zou de luchtvaartsector en de reisbranche enorme schade toebrengen, niet in de laatste plaats voor de KLM. Die dreigt nu al dat de begrenzing ten koste zal gaan van haar wereldnetwerk. Dat bestaat namelijk bij de gratie van niet-Nederlandse passagiers die over stappen. Een nieuw Schiphol in zee is een uitdagend project, maar zal niet snel genoeg zijn. Nog een andere dreiging: een vliegtaks die ook transferpassagiers treft. Of de KLM al niet genoeg problemen heeft met een naar de blauwe macht grijpend Air France…
Kinderdijk – Terwijl het linkse stadsbestuur ‘I Amsterdam’ van het Museumplein verbant, spreken museummolenaars in Kinderdijk van ‘Unesco-cide’, alsof de argeloze toerist een nieuwe pestepidemie verspreidt. Amsterdam vindt het te druk, Kinderdijk gaat ook gebukt onder een stroom van bijna een miljoen molenkijkers sinds Unesco de dijk met wieken tot werelderfgoed uit riep. Dat deze de VN-club niet met de Wallen, maar daar kan je ook over de hoofden lopen. Wees niet verbaasd als ‘overtoerisme’ straks misschien door de Dikke van Dale wordt uitgeroepen tot hét woord van 2018. Met ‘Unesco-side’ op twee?
Baarn – Het is geen toeval, hooguit opvallend dat alle activi teiten in de reisindustrie om de vervuiling van de atmosfeer en de natuur terug te dringen, worden opgepakt onder de aandui dingen ‘duurzaam en innovatie’. De stelling ‘We willen niet het nieuwe roken worden’ komt uit de mond van ANVR-preses Frank Oostdam. Let maar eens op, bijna geen event, onderzoek of project is niet onder dit ‘groene’ vangnet te vangen. Je moet dus duidelijk innovatief zijn om duurzaamheid na te streven. Misschien een eigen Klimaattafel in de reissector?
“Het doet me niets,” zegt Rob Jongmans op de eerste dag dat Relik en van Hooft haar deuren opent in het gloednieuwe pand in Breda. “We hebben 74 jaar in het andere pand gezeten en als ik heel eerlijk ben, was het pand simpelweg te groot en daardoor ook ongezellig.”
Met de overname van Relik en van Hooft door John Goverde van Pelikaan Reizen lubberde de
voormalige locatie als een oud kleding stuk. Wanneer we Jongmans vragen of het anno nu überhaupt nog zin heeft om te verkassen is hij daarover zeer stellig. “Het reisbureau is niet dood. Ook in de tijd van internetboekingen, is er nog altijd plaats voor goede reisbureaus. Tijden veranderen en wij veranderen mee. Waar het voorheen niet ondenkbaar was dat tijdens het hoogseizoen potentiele klanten bereid waren twee uur in een bomvolle zaak te gaan staan wachten totdat een van onze specialisten in de gelegenheid was hen te woord te staan, werken we nu voornamelijk op
afspraak. De wachttijden zijn voorbij. Daarnaast is het contact per mail of telefoon aanzienlijk toegenomen. Tezamen allemaal redenen om te verhuizen.”
Met het betrekken van een nieuw onderkomen zijn de fysieke shop-in-shop ruimtes van Club Med en Tenzing Travel komen te vervallen. “Maar,” zo laat Jongmans weten “daarmee is zeker niet onze intense samenwerking zeker niet van de baan.”
Relik & van Hooft heeft als reisbureau geen eigen boekbare site, terwijl vanuit het moederconcern het label Suntip groeit als kool. Waar men in Breda een kleiner pand betrekt, liggen bij Pelikaan Reizen en Suntip in Zevenbergen concrete plannen voor de nieuwbouw van een groter onderkomen. Vaagt online dan toch het stenen kantoor weg? “Je moet het niet zien als concurrentie. De ene klant boekt graag via internet, de andere komt liever langs op kantoor. Binnen Pelikaan Reizen maakt het niet uit hoe de klant tot reservering over gaat, als het maar via een van onze kanalen is. Of dat nu via de website, de ZRA’s van Reiscreaties of bij ons aan de balie is.
Verder ben ik van mening dat er altijd reizigers zijn die behoefte hebben aan menselijk contact.
Dat hebben we opnieuw gemerkt tijdens onze eigen vakantiebeurs in Breda. Meer dan 2.000 bezoekers wisten hun weg naar het N.A.C. stadion te vinden om informatie in te winnen bij de aanwezige reisorganisaties en verkeersbureaus.”
Om up-to-date te blijven omtrent de wensen van de klant heeft Relik en van Hooft een consumentenpanel in het leven geroepen. Samen met een student van Breda University of Applied Sciences (voorheen NHTV) bekijkt het reisbureau de costumer journey. “Wanneer ontstaan de reiskriebels, welke leeftijdscategorie neemt het initiatief, kiest men in de oriënterende fase voor online of het reisbureau? Indien men voor het laatste kiest, is er dan een voorkeur voor een bepaald kantoor? Dat soort topics wordt de komende maanden onder de loep genomen. Het panel bestaat uit leden van diverse leeftijden en vormen een selectie uit reguliere klanten, reizigers die al een tijd niet via Relik en van Hooft hebben geboekt en zij die voornamelijk online reserveren. Over een paar maanden, hopen we de eerste resultaten uit het onderzoek te mogen ontvangen. Zo zijn wij nog beter klaar voor de toekomst.”
Van 9 tot 13 januari 2019 vindt de jaarlijkse Vakantiebeurs weer plaats. Dit jaar ziet deze er anders uit dan afgelopen jaren. Zoals aan de datum te zien is, duurt de beurs geen zes maar vijf dagen. Reisbizz sprak met Brand Manager Bart Meijer en vroeg hem wat er precies allemaal gaat veranderen en vooral waarom.
De afgelopen jaren zijn er veel onderzoeken en enquêtes gehouden onder de deelnemers om te kijken wat ze van de beurs vinden en hoe ze de toekomst zien, vertelt Meijer:
“Daar kwam uit naar voren dat ruim 80 procent de beurs inmiddels als te lang ervaarde en liever een korter evenement zag. Met zes dagen was het een lange beurs en het we wisten altijd al dat een deel van de exposanten dat vond, maar dit hoge percentage was verrassend.” Op basis van deze uitkomsten is besloten de beurs in te korten van zes naar vijf dagen.
Daarnaast is de zogenoemde ‘mixdag’, de tweede vakdag waar ook deels op consumenten gefocust werd, afgeschaft. “Uit de enquêtes bleek ook dat de mixdag door de consument
Voor exposanten en vakbezoekers: De in 2018 geïntroduceerde B2B-lounge zone zal dit jaar, wederom gesponsord door Sunny Cars, groter terugkeren. Hier kunnen exposan ten en vakbezoekers op woensdag en donder dag terecht voor afspraken of een rustig plekje om te werken. Ook de Matchmakingtool kan weer gebruikt worden om exposanten en vak bezoekers te koppelen, aan elkaar of onderling. Er zijn theaters ingericht die organisaties kunnen reserveren voor bijeenkomsten op de vak- en consumentendagen.
Op woensdag 9 januari vindt de Vakantiebeurs Netwerkborrel (18-21.00u) plaats om de dag af te sluiten.
Voor consumenten:
Komende editie wordt nog meer focus gelegd op beleving. Zo is er een reuzenrad en kan men leren zeilen, kytesurfen en abseilen op de beurs. Ook een duik maken is mogelijk. Chefs van over de hele wereld delen hun geheimen in een kooktheater. In de theaters kun je presentaties bijwonen van o.a. reisorganisaties, maar ook workshops volgen over onder andere duurzaam reizen en fotografie.
als de branche als frustrerend werd ervaren”, zegt Meijer. Nu begint het programma op woensdag met een vakdag die voor 100 procent op professionals is gericht. De andere vier dagen zijn voor de consument.
In plaats van de zesde dag wordt er iets nieuws geïntroduceerd, voorafgaand aan de beurs. “We merkten dat er in de Nederlandse reisbranche behoefte was aan een wat breder georiënteerd reiscongres. Om daar op in te spelen en iets te doen in plaats van de tweede vakdag lanceren we een compleet nieuwe dag op dinsdag 8 januari.”
Samen met ANVR Travel Tomorrow organiseert de Vakantiebeurs het Travel Congress. Een kennis evenement waarbij gefocust wordt op onderwerpen zoals marketing, duurzaamheid en technologie en transformatie. “Het is een betaald congres, dat is ook nieuw voor de reiswereld maar we willen echt laten zien dat we grote stappen maken en
“We ontwikkelen ons steeds verder naar een combinatie van een informatie en festival evenement.”
kwaliteit bieden. Dus vandaar dat we daarvoor gekozen hebben.” Een deel van de kennissessies die in het verleden op de woensdag plaatsvonden, is verplaatst naar het Travel Congress en verder uitgewerkt.
Meijer is tevreden met de reacties vanuit de branche op de veranderingen. “Iedereen begrijpt dat we het evenement moeten innoveren zodat het past bij de wensen en behoeften van nu. De hele reiswereld verandert snel. Touroperators staan anders in de markt en werken op andere manieren en zo bewegen wij als Vakantiebeurs ook mee.”
De afgelopen 10 jaar fluctueerden de bezoekersaantallen tussen de 103 en 120 duizend, afhankelijk van de exacte data t.o.v. de kerstvakantie en de weersomstandigheden. De afgelopen twee jaar lagen die aantallen iets lager; tussen de 105 en 108 duizend. Meijer geeft aan het jammer te vinden dat er steeds zo negatief over de bezoekersaantallen wordt gesproken, terwijl de Vakantiebeurs staat nog steeds in de top 3 van consumenten beurzen van de Benelux. “Ik denk dat we moeten koesteren dat we in staat zijn om als reisbranche meer dan 100 duizend mensen naar Utrecht weten te trekken met z’n allen”, aldus Meijer.
“We zijn druk bezig de vakantiebeurs om te vormen naar een evenement dat past in de huidige reiswereld en tijd dan is het nodig om dingen anders te doen dan de afgelopen 48 jaar. We ontwikkelen ons steeds verder naar een combinatie van een informatie en festival evenement.”
Ik draag de Vakantiebeurs een warm hart toe. In 2020 vieren we editie 50. Ik mocht er bijna 40 meebeleven. Aan de basis is eigenlijk niet veel veranderd. Ja, de wereld, technologie en manier van communiceren veranderen, maar het persoonlijk contact op ‘onze’ iconische beurs overleeft alle stormen.
Toch nam de organisatie dit jaar een revolutionair en moedig besluit. Door afhakende exposanten, minder vierkante meters en grillig bezoekersgedrag wordt de beurs een consumentendag korter. Het ‘gedrocht’ combi-woensdag verdwijnt en we focussen weer op één echte vakdag voor netwerken en zakendoen. Alle ‘toeters en bellen’ als seminars, lezingen en trendverhalen verhuizen naar een heus ‘travel congress’ over ‘future proof travel’. Visie en de beurs toekomstbestendig maken is de leuze.
De vlag uit. Immers in sommige hallen, zoals die van Afrika, was het afgelopen editie op de vakdag zó stil dat de spreekwoordelijke olifant er nog geen schade kon aanrichten. Er waren dit jaar al minder vakbezoekers en die werden, als ze al niet een van de tientallen borrels of get-togethers afliepen, van de beursvloer gezogen door presentaties in het aangrenzende Supernova. Haar visie ten spijt annonceert de Vakantiebeurs nu een heuse Beste-Reisideecompetitie op de vakdag. Zo’n ‘best future proof travel idea’ zou bij uitstek op het congres passen. Om de beursvloer tijdens de vakdag echt leidend en zonder ‘concurrentie’ te maken. Een vurige wens van exposanten.
De Vakantiebeurs worstelt met terugloop van exposanten en meters. Het is dus zaak om nieuwe ideeën te gelde te maken. Tegelijk wil de beurs graag een ‘international travel show’ zijn. Getuige ook de (deels) Engelstalige bijdragen tijdens haar ambitieuze reiscongres. Het zou van visie en toekomstbestendigheid getuigen om – net als op WTM en ITB –presentaties en paneldiscussies gratis toegankelijk te maken voor binnen- en buitenlandse exposanten. De prima line-up van sprekers is een deelnamebonus voor de exposant. Zeer toekomstbestendig.
Harry Betist
Aeromexico vliegt nonstop Amsterdam-Mexico-Stad met vluchtnummers AM26/AM25 in een nieuwe Dreamliner 787-8 & 900, met allerhande moderne faciliteiten aan boord, waaronder
• 60% minder geluidsoverlast,
• Betere zuurstofregulering tegen jet-lag
• Tot 23% minder CO2 uitstoot
• Meer been- en bagageruimte in elke klasse
Aan boord biedt Aeromexico drie mooien klassen: Economy Class met een ruime 3-3-3 configuratie en groot prive entertainmentscreen met USD Port en Power socket. Clase Premier (Business Class) met full flat beds, chauffeur service, extra bagage en priority. Een overdaad aan luxe!
Maar wat dacht u eigenlijk van onze tussenklasse genaamd AM Plus?
Reizen met extra comfort naar Mexico en verder tegen een aantrekkelijk tarief, probeer dan onze tussenklasse AM Plus, met onder andere:
• Eerste drie rijen van Economy Class
• Substantieel meer beenruimte
• Stoel die verder achteruit kan
• Eigen bagagebakken
• Prioriteit bij in- en uitstappen
• Prioriteit bij inchecken
• Bagageprioriteit: eerder op de bagageband
Alles tegen betaalbare tarieven op bijna al onze Aeromexico vluchten wereldwijd. Eenvoudig te boeken via de CRS als W klasse of als ancillary bovenop de Economy Class, via de Aeromexico website www. aeromexico.com of via onze Call center 0800 022 4008.
Geniet van deze klasse niet alleen op vluchten van en naar Mexico, maar op bijna alle Aeromexico vluchten wereldwijd. Want het is zeer gemakkelijk overstappen via de nieuwe Terminal 2 op de luchthaven van Mexico-Stad en doorvliegen naar vele aantrekkelijke Aeromexico bestemmingen in Mexico zoals Cancun, Puerto Vallarta, Guadalajara en Los Cabos.
Maar ontdek ook Latijns – Amerika met ons: goede aansluitingen tegen goede tarieven op bestemmingen waaronder:
• Lima - Peru
• Bogota - Colombia
• Havana – Cuba
• San Jose of Liberia – Costa Rica
• Panama-Stad – Panama
• En nog veel meer!
Waarom studeer jij eigenlijk toerisme? Die vraag stel ik regelmatig als ik studenten spreek. Nog te vaak krijg ik als antwoord “omdat ik reizen leuk vind”!
“Werk jij in de reissector?” “Dat is vast een leuk en gezellig”, je zal zelf wel veel reizen?”
“Leuk en gezellig” zijn wel heel erg dunne kwalificaties voor een fantastische sector die vooroploopt qua online marktaandeel, die qua dynamiek bijna niet te evenaren is, die zeer hoge eisen stelt aan ondernemerschap, die nu echt de shift aan het maken is van product- naar klantgericht handelen, die barst van over elkaar heen buitelende nieuwe businessmodellen, die alsmaar internationaler georiënteerd is, die een enorme maatschappelijke relevantie heeft, die wereldwijd op een haar na de grootste economische sector is met een enorme groeipotentie, waar retailen 3.0 door “state of the art” reisbureaus echt in de praktijk wordt gebracht, die super professioneel probeert consumenten te binden en te boeien, die zich er ook van bewust is dat zij zich moet blijven ontwikkelen. We doen ons als moderne, innovatieve en professionele sector echt tekort als wij genoegen nemen met kwalificaties als “leuk” en “gezellig”.
De reissector in de meest brede zin van het woord heeft zich sinds het ontstaan van het massatoerisme in de jaren ’50 ontwikkeld tot een maatschappelijke relevante sector.
Daarom ben ik ook zo blij met de ANVR/ Nijenrode leerstoel “innovations in tourism”. Een academische leerstoel, verbonden aan een instituut dat tot de top 20 Europese onderwijs- en onderzoeksinstellingen behoort. Wij doen
het namelijk niet voor minder! Bescheidenheid is een prima eigenschap maar niet als je werkt aan het imago van een bijzondere sector, niet als je staat voor wat je bent; een grote sector die groot durft te denken omdat de uitdagingen groot zijn.
Onze leerstoel gaat de brug vormen tussen de wetenschap, tussen toerisme als wetenschappelijk leergebied en de praktijk van reisondernemingen. We kunnen van elkaar leren, van elkaar profiteren en die kruisbestuiving gaat ons inspireren en verder brengen.
Wat gaat die samenwerking met Nijenrode ons verder brengen? Veel nieuwe expertise op het gebied van innovatie, marketing en consumentengedrag, nieuwe inzichten met name op het vlak van businessmodellen en ecosystemen, kennisontwikkeling, nieuwe relevante inzichten die onze bedrijven kunnen helpen om in de toekomst succesvol te blijven. Maar het gaat verder dan dat. Ik ben ervan overtuigd dat het ons ook meer zichtbaarheid gaat brengen richting toekomstig universitair talent. Het gaat ervoor zorgen dat wij studenten beter kunnen interesseren in een carrière in toerisme.
Toerisme als academisch leergebied wordt veel zichtbaarder. Het toerisme en de reissector krijgen wetenschappelijk aanzien en dat draagt verder bij aan de professionalisering, de exposure, het imago en de beleving van onze sector. Ik ben hartstikke blij met een buitengewoon hoogleraar voor een buitengewone sector.
Frank Oostdam
Cuba prijkt niet voor niets op vele bucketlists. Ook op die van reisadviseurs. Prachtige witte zandstranden, de blauwe Caribische zee, het klassieke Havana, de oude koloniale steden en het historische platteland geven reden genoeg voor een bezoek aan dit eiland.
Havana bruist. De straten leven, er wordt muziek gespeeld en complete families genieten samen van een Cubaanse maaltijd op straat. De enkele parken zitten vol Cubanen en toeristen die staren naar hun telefoon, want alleen hier krijg je verbinding met de buitenwereld. De stad kent slechts enkele wifi-hotspots. Dít is het Cuba van nu, waar oldtimers ondertussen plaatsmaken voor moderne taxi’s, maar waar de Cubaanse traditie blijft voortleven op straat. Het is een bijzondere overgang om te aanschouwen, een stukje geschiedenis dat de boeken in gaat. Hoe lang het duurt voor Cuba daadwerkelijk een ‘moderne’ samenleving wordt, weet niemand. Maar de eerste tekenen zijn er.
Het Caribische eiland was jarenlang bijna onmogelijk om te bezoeken voor Amerikanen, maar door de politieke versoepeling tussen de twee landen komt daar langzaam verandering in. Er vinden kleine veranderingen plaats op het eens zo communistische Cuba. Voor velen is dit de reden om Cuba op korte termijn te bezoeken, om de authenticiteit van het eiland te ervaren voor deze wellicht verloren gaat.
Toch staat Cuba te boek als moeilijk bereisbaar. Er zijn vele spookverhalen over hoe lastig het is om op eigen houtje een redelijk restaurant te vinden, water te kopen en over Cubanen die toeristen lastigvallen. Eenmaal aangekomen in Havana, wordt al snel het tegendeel bewezen. De Cubanen zijn behulpzaam en er zijn zeker restaurants en minisupermarktjes waar je je benodigdheden kunt halen.
Wie de Viñales bezoekt, doet nog eens een grote stap terug in de tijd. De zandwegen leiden naar verschillende gekleurde houten huisjes en er zijn meer paarden dan auto’s en brommers bij elkaar. Het indrukwekkende rood met groen gekleurde landschap maakt het plaatje compleet. Viñales is een plek waar je zeker moet stoppen tijdens een rondreis door Cuba, en waar een tocht per paard door de valleien niet overgeslagen mag worden.
Het klimaat op Cuba is het hele jaar stabiel. In Havana is het zo’n 25 tot 30 graden en daardoor erg aangenaam. Zelfs in de winter blijft het over het algemeen warm, waardoor Cuba een aantrekkelijke all-year round bestemming is. Ongetwijfeld worden er vragen gesteld over orkanen, want ook Cuba ligt binnen een risicogebied. In september 2017 werd het eiland getroffen door een orkaan, die een ravage in Havana
achterliet. Een half jaar later was daar echter niets meer van te zien. Voor Cuba geldt hetzelfde als voor de meeste Caribische bestemmingen: in juni begint het orkaanseizoen. Deze eindigt half november.
Het type reizigers dat naar Cuba gaat hangt af van het type reis. Zo kiezen voornamelijk koppels voor individuele rondreizen en kiezen families eerder voor een strandvakantie in Varadero, blijkt uit een vragenrondje aan verschillende reisagenten. Dit is heel goed verklaarbaar, want Cuba is geen luxe bestemming, mits je een all-inclusive hotel boekt in bijvoorbeeld het toeristische Varadero. Maar wie in Havana verblijft of andere plekken aandoet, merkt al snel dat er bijvoorbeeld niet tot nauwelijks wifi beschikbaar is. In Cuba dien je rekening te houden met onverwachtse verrassingen, omdat het eiland nu eenmaal niet beschikt over bepaalde luxe producten waar wij in het dagelijkse leven wel toegang toe hebben. Manfred Lahey, Head of Product Long Haul bij TUI, bevestigt dit beeld over Cuba: “Cuba is voor iedereen die een ontspannen zon-zee-strand bestemming zoekt, maar ook voor klanten die deze unieke highlights van deze Caribische bestemming willen ontdekken. Door hoogtepunten als koloniale steden Havana en Trinidad, maar ook weelderige natuur is de bestemming bijzonder geschikt om een rondreis te maken. In Cuba ga je terug in de tijd.”
Het aanbod van reizen naar Cuba is groot. Er zijn vele mogelijkheden, zoals groepsrondreizen, individuele rondreizen en zonvakanties. De helft van de klanten boekt bij TUI een zonvakantie, terwijl de andere helft een rondreis boekt, zowel individueel als in een groep, laat Lahey weten. “Badplaatsen als Holguin en Varadero zijn populair onder reizigers die een strandvakantie boeken, waarbij men vanuit het hotel een dagexcursie maakt. Denk bij mogelijke excursies dan aan een oldtimertour door Havana of een jeepsafari door het achterland bij Holguin”, zegt Lahey. “De andere helft van onze klanten boekt een rondreis, zowel in groep als individueel en meestal met een strandverlenging. Als klanten voor een rondreis kiezen is dat in de meeste gevallen een groepsrondreis. Klanten die iets meer vrijheid willen boeken een
Om een beter beeld te krijgen van reizigers die Cuba bezoeken, sprak Reisbizz met drie reisadviseurs.
Henny Hagenaars is actief als zelfstandig reisadviseur voor The Travel Club en bezocht Cuba maar liefst zeven keer. Toch blijkt het aantal klanten naar Cuba tegen te vallen: gemiddeld acht per jaar. “Op de één of andere manier staat Cuba niet zo vaak op een verlanglijstje van klanten, en dat is heel jammer. Het land is zó divers en de mensen zijn zo vriendelijk dat ik het bijna iedereen kan aanraden”, vertelt Henny. De boekingen die Henny maakt bestaan voor de helft uit pakketreizen en de andere helft bestaat uit reizen op maat. “Ik probeer zo vaak mogelijk een reis op maat met huurauto aan te bieden, maar sommige klanten hebben een goede reden om toch voor een georganiseerde groepsreis te kiezen. Met een huurauto bepaal je niet alleen zelf het tempo en de route die je rijdt, maar neem je ook nog eens deel aan het Cubaanse verkeer. Er gebeuren zo veel ‘bijzondere’ dingen onderweg, die je vanaf rij 6 in een hoge bus niet snel zult waarnemen. Bovendien is autorijden in Cuba heel goed te doen.” Zijn klanten bestaan vooral uit koppels, waar Cuba zich uitstekend voor leent volgens Henny. “Ik heb vrijwel alleen koppels van uiteenlopende leeftijden die naar Cuba reizen. Daar is het land naar mijn mening ook het meest geschikt voor. Alhoewel er tal van activiteiten zijn om het kinde ren naar hun zin te maken, zoals paardrijden, fietsen, kanoën, een grottentocht doen, zwemmen in meertjes en in zee, met een 4x4 vrachtauto door Topes de Col lantes rijden enzovoorts. . Je moet Cuba bekijken door de Cubaanse bril en er op rekenen dat vroeg of laat tijdens je reis iets anders gaat lopen dan verwacht.”
Minet Dirksen van TravelXL@Home heeft regelmatig boekingen naar Cuba, vooral naar het zuidelijke deel van het eiland. Minet boekt voornamelijk strandvakan ties en rondreizen. “Veel klanten kiezen voor Varadero,
maar ik probeer mijn klanten ook enthousiast te krijgen om Havana te bezoeken. Het is zonde op alleen in Vara dero te blijven. Ik boek soms reizen in groepsverband, maar vaker een op maat gemaakte rondreis, met Hava na als startpunt, van waaruit het eiland per huurauto te ontdekken is.” Om haar klanten de echte Cubaanse sfeer te laten proeven, kiest Minet vaak voor Casas Par ticulares, ofwel slapen bij de Cubanen thuis. “Het meest populaire ‘rondje Cuba’ dat ik boek bestaat uit Havana, Pinar del Rio, Cienfuegos, Trinidad, Santa Clara en Varadero. Dit is goed voor zestien dagen. Heeft de klant meer tijd? Dan pak ik Santiago er ook zeker bij.”
Rob van Lieshout & Bram Beurskens werken als duo voor de Travel Counsellors en stellen dat er altijd wel vraag is naar Cuba. “Zeker omdat mensen die een bucketlist hebben Cuba als eerste willen afvinken, omdat ze bang zijn dat de authenticiteit verloren gaat. Dit wordt overigens al vele jaren als argument gebruikt om juist nu naar Cuba te gaan.” Negentig procent van de boekingen bestaat uit een rondreis, met als eindpunt Varadero. “Heel incidenteel betreft het een zonvakantie of een themareis waar bijvoorbeeld een cursus salsa dansen in zit.” De klanten bestaan vooral uit jongere stellen en families met kinderen boven de vijftien en de ervaringen zijn over het algemeen goed. “Er komen vaak vragen over veiligheid bij het individueel rondrei zen in Cuba. De ervaringen zijn dat Cuba een prettig land is om rond te reizen. Met gezond verstand en op lettendheid hoef je je geen zorgen te maken. Daarnaast zijn veel mensen verrast over hetgeen Cuba te bieden heeft naast de rum, sigaren, salsa en jaren ‘50 vibe. De veelzijdigheid van het land, en dan met name de natuur, is voor veel mensen onbekend.” Als laatste geven Rob en Bram hun klanten mee: “De beperkte toegang tot internet en het gebrek aan pinautomaten maken dat je een iets uitgebreidere voorbereiding nodig hebt dan een rondreis in een ander land.”
individuele rondreis. Hierbij heeft de klant de keuze om de rondreis uit te voeren met privéchauffeur of als een fly & drive rondreis waarbij de klant zelf rijdt. Wat tegenwoordig helemaal ‘in’ is zijn de ‘casas particulares’, oftewel overnachten bij de lokale bevolking thuis. Dit is een kleinschalig en eenvoudig verblijf, maar wel schoon en netjes en je komt dan in contact met de Cubanen zelf. Deze accommodaties zijn ook nog eens voordelig geprijsd. Ideaal voor de Nederlanders dus. ” Cuba wordt ook veel opgenomen in cruisevakanties, waarbij vaak een stop in Havana van twee a drie dagen wordt ingelast. Havana en Varadero zijn de meest populaire bestemmingen onder toeristen. Varadero is een aantrekkelijk toeristische bestemming vanwege haar mooie stranden. Dit is de perfecte plek voor een relaxte zonvakantie in een van de voornamelijk all-inclusive hotels.
Cuba blijkt niet altijd makkelijk om te verkopen. Toch is het be langrijk om deze bestemming op de juiste wijze onder de aandacht te brengen bij je klant. Volgens Lahey is het belangrijk om Cuba vooral als een unieke beleving te verkopen: “Cuba is een unieke vakantiebeleving. Naast het tropi sche klimaat en de witte stranden maak je kennis met de bijzondere cultuur. In het communistische land heeft de overheid nog altijd de touwtjes stevig in handen. Het resultaat is dat kleurrijke oldti mers nog altijd door de straten rijden, maar ook dat in de hotels niet altijd alles voorradig is. Ook ligt het accommodatieniveau lager dan in omliggende eilanden, zoals de Dominicaanse Republiek en Jamaica, al wordt hier wel een inhaalslag gemaakt. We proberen de verwachtingen van te voren correct te managen door terug houdend te zijn in de sterren classificatie en de commerciële beschrijving van de accommoda ties.”
Het is dit jaar haar 10-jarige jubileum én ze werd benoemd tot nummer 1 van Nederland: Travel Counsellor Caroline van Huigenbos (37) uit Putten. In 2008 is ze als Zelfstandig Reisadviseur (ZRA) begonnen bij Travel Counsellors. Ze vertelt Reisbizz over deze keuze en hoe haar werk als zelfstandige eruit ziet.
Caroline, waarom ben je ZRA geworden? “Ik had ooit stage gelopen bij een reisbureau en was daar ook lang blijven hangen. Maar ik had eigenlijk het plan om de kledingzaak van mijn ouders over te nemen dus ben toen twee jaar uit de reisbranche geweest. Mensen in het dorp zeiden vaak dat ze het zo jammer vonden dat ik hun reizen niet meer regelde. Toen ik iemand sprak die ZRA was dacht ik: dat kan ik er gewoon bij doen. Het liep vanaf het eerste jaar al meteen storm en toen besloot ik om het fulltime te gaan doen. Het is dus eigenlijk begonnen omdat de klanten er naar vroegen en ik het zo leuk vind om te doen.”
Waarom heb je specifiek voor Travel Counsellors gekozen?
“Tijdens het gesprek met Fred en Milka (red: Managing Director Fred van Eijk en General Manager Milka van Dam) klikte het meteen en voor mij is een goed gevoel het belangrijkste. En nu, tien jaar later, merk ik dat nog steeds. Het is een soort tweede familie. Je bent elke dag met elkaar
bezig en reist veel samen dus dan is het belangrijk dat het goed zit.”
Je bent dit jaar met een omzet van één miljoen de nummer 1 van Nederland geworden, hoe heb je dat gedaan? “Ja dat is wel leuk inderdaad. Het was mijn doel dit jaar om de nummer 1 van Nederland te worden. En dat kan je wel roepen, maar je moet ook een plan hebben. Dus ik had precies uitgestippeld hoe veel omzet en winst ik moest draaien om de nummer 1 te worden, hoe veel ik daarvoor moest verkopen en heb daar het hele jaar op gefocust.”
En ging alles volgens plan? “Nou, ons boekjaar loopt van 1 november tot eind oktober, en in september was ik goed op weg maar dacht toch ‘ik moet nog even gas geven’. Toen bedacht ik de actie om onder iedereen die in september bij mij boekte een weekendje weg te verloten. Dat heb ik op social media en in alle mails gezet.
Mensen zijn daar heel gevoelig voor. Je weet natuurlijk nooit zeker of die mensen anders ook bij je hadden geboekt, maar in de maanden dat ik acties had was mijn omzet echt hoger. En het zorgt ook voor publiciteit en het is belangrijk om continu zichtbaar te zijn bij mensen.”
Waar komen je klanten vandaan?
“Ik heb nooit echt gefocust op familie en vrienden omdat dat juist heel moeilijk kan zijn. Die tip geef ik ook aan nieuwe Travel Counsellors, want het kan teleurstellend zijn als ze niet bij je boeken. Het is beter om te kijken naar kennissen bijvoorbeeld. Ik ben nu 10 jaar bezig dus ondertussen heb ik ook klanten die ik helemaal niet ken en via via bij mij uitkomen.”
Heb je dan ook vaste klanten? “Vooral in het begin heb je echt vaste klanten, maar nu heb ik ook bijna elke dag wel een nieuwe klant. Er zijn ook mensen die bijvoorbeeld alleen voor hun grote en verre reizen bij mij terug komen en een weekje Griekenland zelf online boeken.”
Hoeveel spenderen klanten ongeveer?
De gemiddelde reissom is ruim €3.000. Dat zijn dan zakenklanten die bijna dagelijks tickets van €200/€300 per keer boeken. Maar ook reissommen voor stellen en families van €10.000 a 20.000 per boeking en dan alles daartussen.
Hoe doe je inspiratie op? “Er zijn regelmatig incompany studiereizen vanuit het hoofdkantoor van Travel Counsellors waar je je voor kunt inschrijven. Daarnaast organiseren we zelf elk jaar met een groep een reisje naar een bestemming binnen Europa van ongeveer vijf dagen, andere mensen zouden het een vakantie noemen (lacht). Dan willen we echt een bijzonder adresje ontdekken waar mensen zelf niet zo snel aan denken. En natuurlijk reis ik zelf ook heel veel en dat is ook om nieuwe dingen te ontdekken en klanten te kunnen inspireren.”
Stel je dan alle reizen zelf samen? “In de hoogseizoenmaanden is het lastig om de reizen helemaal zelf samen te stellen, losse vluchten zijn dan erg duur. Je komt er dan niet echt onderuit om pakketten van bijvoorbeeld TUI te verkopen omdat zij goede prijzen hebben.
“Omdat je alleen werkt, voel je je al snel persoonlijk verantwoordelijk”
We zijn wel op weg naar alleen maar eigen samengestelde pakketten. Het voordeel is dat je er alle kanten mee op kunt en je precies weet met wie je zaken doet.”
Wat onderscheid ZRA’s van reisbureaus?
“Omdat je alleen werkt, voel je je al snel persoonlijk verantwoordelijk. Als er ’s nachts iemand belt dat er bijvoorbeeld een vlucht gecanceld is of een accommodatie overboekt, slaap ik niet. Dat wil ik dan meteen oplossen. Als je bij een online site of reisbureau hebt geboekt, is er misschien niemand bereikbaar en kijken ze er de volgende dag pas naar. Klanten voelen dat ook, dat je persoonlijk betrokken bent en ze weten dat ik altijd bereikbaar ben en ze op me kunnen rekenen.”
“Je wilt je klanten natuurlijk altijd 100% tevreden hebben. En natuurlijk gaat er wel een keer wat mis maar dat kun je ook oplossen op een manier dat de klant wel nog tevreden over je is. Als je als zelfstandige eenmaal een slechte naam hebt gaat dat als een lopend vuurtje en zo is dat ook met aanbevelingen, het is allemaal mond-op-mond reclame.”
Wat is je kantoor?
“Vaak werk ik vanuit mijn appartement in Amsterdam, maar soms ook op kantoor. Omdat ik in Putten alles heb opgebouwd, heb ik bij mijn ouders thuis een kantoor en daar werk ik meestal drie dagen in de week. Op die dagen plan ik afspraken als klanten dat willen of ga ik bij ze langs. Dat gebeurt niet vaak trouwens, meestal alleen met nieuwe
klanten. Veel kan telefonisch omdat ik al mijn klanten goed ken. Tickets breng ik wel altijd even persoonlijk langs.”
Hoeveel uur per week werk je?
“In principe werk ik gewoon vijf dagen per week van 8 tot 5 ongeveer, maar als een klant mij ’s avonds belt neem ik ook gewoon op. Ik heb natuurlijk niet echt vaste werktijden. In de hoogseizoen maanden (dec-feb) werk ik ook in het weekend en afgelopen zomer lag ik ook gewoon de helft van de week op het strand omdat het zo rustig was. Als je over een jaar kijkt, heb ik wel een 40-urige werkweek. Toen ik net begon waren dat zo’n 80 uur. Door de handigheid die je krijgt gaat alles veel sneller en makkelijker.”
Heb je wel eens aan personeel gedacht?
“Ja, daar heb ik zeker wel aan gedacht. Ik vind het alleen lastig omdat klanten natuurlijk mij gewend zijn. Maar als ik door wil groeien, heb ik wel iemand nodig die een deel van de administratie overneemt.”
Want je bent ook zwanger! Hoe ga je dat combineren?
“Ja dat klopt, in maart krijg ik een kindje. Mijn vriend is piloot dus ik heb het geluk dat hij soms een hele week thuis is, dan kan ik gewoon werken. En in de andere weken ga ik denk ik wel een dag minder werken. Mensen denken vaak ‘oh jij werkt thuis dat is makkelijk met een baby’, maar zo werkt het niet, dat heb ik al gezien bij collega’s. Nu werk ik ook non-stop en doe ik bijvoorbeeld niet de was tussendoor want op die manier haal je geen omzet van één miljoen. Dus ook ik heb straks gewoon een oppas nodig. Je kan werk niet met een baby combineren, dan ben je met twee dingen bezig en doe je ze allebei maar half.”
Wat is je doel?
“Voor komend jaar is mijn doel in ieder geval succesvol blijven en moeder worden tegelijk dus dat is denk ik al een hele uitdaging (lacht).
Een Travel Counsellor uit Engeland draait een omzet van 5 miljoen en hij is wel echt mijn inspiratie. Dat is denk ik niet haalbaar, maar als ik iemand in dienst neem moet 2 miljoen wel te halen zijn in de toekomst.”
Ga je ooit stoppen denk je?
“Hoe het er nu naar uitziet blijf ik dit altijd doen. Ik vind het super leuk. Ik kan alles doen hoe ik het zelf wil, mijn eigen tijd indelen en ik kan veel op reis. Ik zou er niet aan moeten denken om in een andere branche te werken.”
“Ik zou er niet aan moeten denken om in een andere branche te werken.”
Lijnden - De hotelaspiraties van Corendon kennen geen grenzen. Daar is meer geld voor nodig dan er in kas is. Daarom zoekt de touroperator naar een nieuwe investeerder met volle zakken om een uitbreiding van de lucratieve hotelpoot te financieren. Het bedrijf met eigen vliegtuigen van aandeelhouders Atilay Uslu, Activate Capital (Bas Rasker) en Steven van der Heijden exploi teert al succesvol hotels in o.a. Nederland, Spanje en Curaçao. Bij de touroperator is marketingdirecteur Martin de Boer van functie veranderd. Op zijn kaartje staat nu ‘Directeur Hotels & Resorts’.
Ridderkerk - Na 17 jaar gewerkt te hebben voor –wat nu heet - de Sunweb Group van Joost Romeijn, stapte online marketeer Jonas de Groot uit de reisbranche. Een dik jaar geleden keerde hij een beetje terug als commissaris van De Jong Intra Vakanties en sinds oktober verruilde hij die stoel in Ridderkerk voor die van algemeen directeur. Hij zal leidinggeven aan het transitieproces naar meer onlineverkoop met behoud van de relaties met reis agenten. Hun kant op blijft commercieel directeur Coby van Dongen het vertrouwde gezicht met in haar kielzog Paul van Laarhoven.
Schiphol - Wie kan het zeggen, wie telt ze eigenlijk? ‘Niemand’, luidt het antwoord, maar toch lijkt het wel of er dit (na)jaar minder studiereizen zijn aangeboden dan voorgaande jaren. Ook lijkt het wel dat het aantal managers en bazen op famtrips toeneemt en dan vooral heel ver weg. Eigenlijk zou het in de cao moeten: minimaal twee studiereizen per jaar, waarvan een intercontinentale en een Europese. En, o ja, uiteraard volledig betaald door het bedrijf.
Baarn - Na 17 jaar vindt Joost Romeijn (Sunweb Group) het tijd worden dat iemand het stokje van hem overneemt in het ANVR-bestuur, waar hij al geruime tijd vicevoorzitter is. Dat maakte hij half november op het congres van de brancheor ganisatie in Portugal bekend. Romeijn trok zich al terug als CEO van zijn bedrijf, dat sinds juni 2017 te koop staat. ‘Voor mij is het belangrijk ervoor te zorgen dat het op een plek komt waar het nog beter kan doorgroeien’, zei hij destijds tegen Quote.nl. Daarna liet hij weten wel iets te zien in busreizen voor ouderen en richtte hij eind 2017 met zijn ex-marketing en e-commerce medewerker Judith Eyck online reisagent vakanties.nl op. De ANVR moet trouwens op zoek naar twee nieu we bestuurders, want ook René Nieuwmans vertrekt (ex Expedia, nu Riksja Travel).
Halfweg - Luchtvaartmaatschappijen verdienen miljarden aan de verkoop van wat in die sector ancillaries wordt genoemd (bijproducten). Bovenop de ticketprijs komen tal van extra kosten, vooral als je lekker wilt zitten, een koffer inlevert, wat wilt drinken of eten of afgeleid worden door entertainment. De vraag is natuurlijk of airlines daarmee hun klanten voor het hoofd stoten? Online reisagent VakantieDiscounter deed een onderzoek. Driekwart van de reizigers vindt het acceptabel extra te betalen voor een stoelreservering op een betere plek met meer beenruimte. Dat geldt niet voor een gewone stoel, koffer in het ruim of entertainmentprogramma. Voor catering ligt dat anders. Ruwweg een derde klaagt niet als een snack, maaltijd of drankje wat kost. Voor het gebruik van Wifi vinden de meeste ouderen het normaal om af te rekenen, ook al kost dat tussen de 6,35 en 14,65 euro per uur. Jongeren (onder de 30) vinden dat geldklopperij.
Amsterdam - Afgelopen zomer sliepen 1 miljoen Nederlanders op adressen van Airbnb. Vorig jaar registreerde het kamerplatform in juni, juli en augustus er 850.000. Frankrijk is favoriet, gevolgd door Nederland zelf en Spanje. Ook de USA, België, Kroatië, Groot-Brittannië en Portugal staan hoog in de ranking. Het verblijf duurde gemiddeld 4 nachten à 103 euro. Het zou interessant zijn als onderzocht wordt hoeveel Airbnb en de andere kamerplatforms aan omzet wegkapen bij de traditi onele reisaanbieders. Nog even ‘schrikken’ van cij fers die wel bekend zijn? In het derde kwartaal dit jaar scoorde Airbnb $1 miljard omzet, een record. Over 2017 werd 100 miljoen winst gemaakt op een omzet van $2,6 miljard. Airbnb bestaat pas 10 jaar.
Schiphol met haar wereldwijde netwerk naar 326 bestemmingen in 98 landen is een van de belangrijkste motoren voor economische welvaart. Dit netwerk wordt vooral in stand gehouden door de zogenaamde ‘hub-functie’ waardoor luchtreizigers wereldwijd worden aangetrokken om via Schiphol efficiënt naar hun eindbestemming te vliegen met voorop het netwerk van KLM naast 103 andere luchtvaartmaatschappijen. Daarmee kan de gewenste schaal gerealiseerd worden om dit netwerk in stand te houden en uit te breiden.
Het in Nederland uitgevonden unieke ‘hub-functie-concept’ wordt steeds meer aangevallen door andere luchthavens zoals Istanboel en Dubai die het concept hebben gekopieerd met als sterke troef een bedreigend gesloten front tussen luchthaven, nationale luchtvaartmaatschappij en overheid. Een front dat in Nederland aan bederf onderhevig is.
De rem op de groei van Schiphol tot 500.000 vluchten tot 2020 mag in geen geval leiden tot afbraak van dit wereldwijde netwerk dat in grote mate voor Nederland als internationale handelsnatie en exportland bij uitstek noodzakelijk is voor groei en welvaart.
De oplossing waar ik mij ook als voorzitter van VNO-NCW West sterk heb gemaakt is selectieve, duurzame groei van Schiphol ten faveure van de instandhouding en uitbreiding van het wereldwijde en geleidelijke verplaatsing op basis van vrijwilligheid van van vakantie-en lowbudget vluchten naar de regio.
Met deze insteek zal ik, zo lijkt het in eerste instantie, als man uit de reissector, geen applaus krijgen.
Toch moeten we ons geld door economische welvaart en derhalve instandhouding van de belangrijke mainport functie eerst verdienen om het aan onder andere vliegvakanties te kunnen uitgeven, zo is mijn overtuiging.
Wanneer we het van een positieve en praktische kant bekijken kan vliegen uit de regio veel voordelen opleveren. Voor de vakantiegangers zelf maar ook voor het milieu.
Vooropgesteld dat de tarieven die de luchtvaartmaatschappijen in rekening worden gebracht door de regionale luchthavens voor vakantie-en budgetvluchten lager zijn dan die van Schiphol en de regionale luchthavens voldoende mogelijkheden gaan bieden om ook in rand-uren van de nacht te vliegen om voldoende vlieguren te maken om rendabel te kunnen opereren.
Voordelen voor vliegen vanaf de regionale luchthavens zijn onder meer : in veel gevallen kortere ritten van en naar de luchthaven bijvoorbeeld voor vliegvakantiegangers uit Rotterdam en Den Haag naar Rotterdam-The Hague Airport dat niet voor niets deze naam draagt en voor vakantievliegers uit Brabant en Limburg vanaf Eindhoven Airport en Maastricht-Aachen Airport, enzovoort.
De luchthaven Lelystad zal met haar centrale ligging een belangrijk alternatief kunnen worden.
Kortere aanrij-tijden zijn goed voor het milieu met ook minder file vorming. Regionale luchthavens hebben overall een relaxter sfeer en kunnen met de focus op vakantiegangers dan nog veel meer inspelen op het vakantiegevoel.
Niet onder dwang dus maar uit de sector zelf zou deze switch gerealiseerd moeten worden. De zeer recente uitspraak van de Europese Commissie met betrekking tot verplaatsing van vluchten naar Lelystad, waarmee verplaatsing onder dwang niet is toegestaan, heeft dan geen betekenis meer.
Dat vliegen vanaf de regio een niet omkeerbare ontwikkeling is bewijst zich nu al : zie het grote succes van Corendon met de vluchten vanaf Maastricht-Aachen Airport en het feit dat Transavia de laatste jaren negentig procent van haar groei op de regionale luchthavens heeft gerealiseerd.
Een (master) plan van aanpak vanuit de reis-en (vakantie)luchtvaartsector zou de oplossing kunnen zijn naar een duurzame verdeling tussen groei van Schiphol en een aantrekkelijk aanbod van vakantie-vluchten vanaf de regionale luchthavens. Dan snijdt het mes aan twee kanten.
Ik ga in ieder geval voor vakantie-vluchten vanaf Rotterdam-The Hague Airport vliegen. Zelfs parkeren is daar een stuk voordeliger.
René Klawer
Tekst: Hester Ramaker • Foto’s: BNI
Ze eten een croissant en drinken verse jus terwijl ze luisteren naar een elevatorpitch van een van de deelnemers. Nadien volgt er applaus en worden briefjes met aanbevelingen uitgedeeld. Een enkeling neemt van de gelegenheid gebruik om een medelid te bedanken voor een gerealiseerde omzet. Bij het krieken van de dag, om 07.00 uur in de ochtend, is de groep ondernemers al bij elkaar gekomen, lekker praktisch, voor de werkdag aan. Dat doen ze elke week een keer, op dezelfde dag, dezelfde plek, hetzelfde tijdstip. Doel: samen ontbijten en samen omzet genereren.
Het is de werkwijze van Business Network International (BNI). Een wereldwijde netwerkorganisatie die ondertussen al vijftien jaar in Nederland bestaat en hier nog steeds groeiende is. Leden van BNI zijn aangesloten bij zogenaamde ‘chapters’; mensen uit dezelfde regio die samen een groep vormen. Elke week ontbijten ze een keer samen.
Anders dan bij andere netwerkclubs in Nederland is er bij BNI sprake van exclusiviteit van een branche of beroepsgroep. Zo zit er in een ‘chapter’ maar één loodgieter, één tekstschrijver, één websitespecialist, één zelfstandig reisadviseur. Daarmee bereik je meteen een monopolypositie voor jouw bedrijf in jouw regio. Althans, binnen de ondernemersgroep van BNI. Dat is een van de geheimen van het succes van de organisatie.
De volgende stap is dat de leden elkaar aanbevelen bij derden. Dat in tegenstelling tot andere netwerkevenementen waar het draait om een praatje, het uitwisselen van visitekaartjes en jezelf op de markt zetten met in je ene hand een borrel en in de andere een bitterbal. Bij BNI staat omzet genereren centraal en daar wordt niet omheen gedraaid. De organisatie bouwt op de filosofie dat geven loont: ik regel een klus voor jou, regel jij er dan ook een voor mij? Een lidmaatschap bij BNI betekent kort gezegd dat je constant zoekt naar klussen
voor jouw chapterleden. Andersom doen zij dat ook voor jou. Je bent dus niet zelf op zoek naar eigen klussen, je zoekt naar klussen voor anderen.
Het doel is dan ook om een goed lid te zijn en alles wat je doet wordt bijgehouden door BNI. Genereer je genoeg omzet voor je andere chapterleden? Volg je trainingen, heb je regelmatig een-op-een gesprekken, doe je aanbevelingen en ben je iedere week aanwezig bij het gezamenlijke ontbijt? Dan draag je echt iets bij aan je chapter. Bovengenoemde zaken worden bijgehouden en je krijgt een bepaald aantal punten per onderdeel. Elke maand krijg je een overzicht van de scores. Bij een hoge score krijg je de kleur groen. Hou je weinig tot geen een-op-een gesprekken en volg je geen trainingen dan verandert je kleur van oranje naar rood naar grijs.
BNI spreekt hierover zelf van gezonde competitie: als jij je netwerk wilt uitbreiden en meer omzet wilt, dan moet je ook willen leren. Mensen kijken naar je kleur en als je een groen lid bent, krijg je meer aanbevelingen. Het is allemaal gebaseerd op vertrouwen en dat vertrouwen moet je verdienen. Daarvoor moet je aanwezig zijn bij het wekelijkse ontbijt, de mensen leren kennen en omzet voor anderen genereren.
Dat ontbijt is overigens vrijwillig maar niet vrijblijvend. Als je zelf niet op dat ontbijt aanwezig kunt zijn, moet je vervanging sturen. Kom je drie keer in het half jaar helemaal niet en laat je ook op andere vlakken verstek gaan, dan krijg je meer aandacht van de regioverantwoordelijke. Die bekijkt samen met jou hoe je meer toegevoegde waarde aan je chapter kunt geven.
Leden van BNI zijn enthousiast over deze werkvorm. Buitenstaanders zijn dat niet direct en spreken over sektarische taferelen, zo is online te lezen. Ze adviseren elkaar geen lid te worden. Al is het maar om de niet al te lage ledenprijs die je betaalt. In 2018 moest een lid 925 euro – in 2019 komt daar zes procent bij - betalen. Nieuwe leden betalen daar nog een inschrijfprijs van 160,- euro bovenop. Als laatste komen de wekelijkse ontbijtsessies ook uit eigen zak, zeg zo’n 10 tot 20 euro per ontbijt. Jaarlijks minimaal zo’n 500 euro. Leden zijn bereid dit bedrag te betalen omdat
ze weten wat het hen oplevert, zo stelt BNI.
Mensen daarbuiten vinden de prijs wel te hoog. Daar komt bij dat ze de strikte structuur en het ‘Amerikaanse’ karakter niet vinden passen bij de Nederlandse nuchterheid, is er op een forum te lezen. De bijeenkomsten zijn gericht op positieve inbreng en de leden geven elkaar erkenning voor geleverde prestaties. Daardoor wordt er ook vaak en luid geapplaudisseerd en kun je badges verdienen voor goede inspanningen, is te lezen op datzelfde forum. BNI zegt zelf dat niemand hoeft te klappen voor goede prestaties. Chapters ontwikkelen hun eigen DNA en elk chapter bepaalt dus zelf hoe het dingen aanpakt.
Op weer een ander forum wordt de methode van BNI vergeleken met een piramidespel en zouden de bijeenkomsten lijken op dat van een scientology-kerk. Op hetzelfde platform zeggen veel ondernemers de BNI-voorschriften te star te vinden. Volgens (leden van) BNI is deze werkwijze er juist voor bedoelt om elkaar echt goed te leren kennen en het maximale uit je onderneming te halen. Als de basis er maar in zit, want anders werkt de formule van BNI niet.
De meeste mensen die bij BNI zitten, zijn gedreven. Anderen zijn minder gedreven en stoppen, zegt BNI, waarvan het Nederlandse hoofdkantoor in Stadskanaal zit. Het bedrijf legt uit dat sommigen hebben het namelijk te druk hebben. Zo druk dat ze extra personeel aan moeten nemen en dat willen ze niet. Anderen gaan om medische redenen of hebben een nieuwe baan gevonden. En dan zijn er tot slot ook nog mensen die er niet uithalen wat ze verwachten. Dat kan komen omdat ze niet goed investeren in de relaties met andere leden, of dat ze onderschatten hoeveel werk er in de wekelijkse bijeenkomsten gaat zitten, aldus BNI.
Momenteel zijn er in Nederland zo’n 3000 mensen lid. Het ledenaantal is nog steeds groeiende, al is het niet meer zo explosief als in de beginjaren. Per chapter is er een commissie die bepaalt of je toegelaten wordt of niet. Streng? Nee, wel rechtvaardig, zo zegt BNI. Je moet echt de tijd en energie steken in jezelf en je chapterleden. En één keer in de week heel erg vroeg op. Daar staat wel wat tegenover: sommigen halen 50/60 procent van hun omzet uit hun BNI netwerk. Het overwegen waard?
“Ik heb om twee redenen voor BNI gekozen: enerzijds wilde ik mijn netwerk uitbreiden op zakelijk gebied, anderzijds wilde ik een hogere omzet halen. Ik ben twee keer op bezoek geweest in Nijmegen, waar het chapter nog niet officieel gelanceerd was. Omdat het nog een kleine groep betrof, kon ik makkelijk binnen komen. Ik heb er even over na moeten denken maar uiteindelijk ben ik toch overstag gegaan.”
“Ik ben positief verrast door het feit dat ik zo snel met vreemden in aanraking ben gekomen toen ik lid werd. Ik kreeg klanten die ik normaal niet snel zou spreken. Ik heb mijn netwerk op zakelijk gebied behoorlijk zien groeien. Een nadeel is de aanwezigheidsplicht. Ik ben meer dan gemiddeld op pad en elke keer moet ik een vervanger regelen die ook nog aan bepaalde voorwaarden moet voldoen. Dat vind ik nog wel eens lastig.”
“Het competitieve kan voor sommige mensen misschien wel positief werken, aan de andere kant denk ik dat de meeste mensen meer hun best doen voor zichzelf. Ik doe mijn best voor mijzelf. Als dat volgens BNI niet genoeg is, dan krijg ik het daar niet heel warm van. Prima dat ze mensen willen monitoren om te vertellen waar de verbeterpunten zitten, maar om nu te zeggen: dit moet je perse doen, dat hoeft van mij niet. Ik zit in een groep met meer jonge ondernemers en wij proberen vooral het beste voor elkaar te bieden.”
“Ik vind het wel te duur om lid te zijn. Niet omdat je het er niet uit zou kunnen halen, maar je betaalt ook nog voor de wekelijkse bijeenkomsten. Er gaan forse bedragen naar de organisatie. Daar staan wel trainingen en dergelijke tegenover, maar van het overgrote deel van het geld denk ik wel: waar gaat dat naartoe? Je hoort mij er niet over verder, want ik heb zelf ‘ja’ gezegd.”
“Netwerken naast BNI doe ik slechts incidenteel. Ik ga weleens naar netwerkgroepen in de regio maar ben niet lid van een andere groep. In het verleden ging ik nog wel eens flyeren in de buurt en daarop kreeg ik ook positieve reacties, maar toen woonde ik nog in een dorp. In een stad werkt dat flyeren gewoonweg niet. Ik zou er nog wel graag een andere groep bij willen hebben maar het financiële plaatje is ook een ding.”
“Het lidmaatschap kost je wat tijd. Je moet niet alleen bij de wekelijkse ontmoeting zijn maar je moet er daarnaast ook veel voor doen. Dat vind ik niet storend want ik kan wel zeggen dat ik er een hoop voor terugkrijg. Het is handig om in de reiswereld te zitten omdat iedereen reist. Het is een beroep waar iedereen gebruik van kan maken. Daardoor kan ik vaak door andere leden aanbevolen worden. Voor mij heeft het lidmaatschap dus goed uitgepakt. Als ik nu zou moeten kiezen, zou ik weer lid zijn geworden.”
“Ik was eerst voor mijn andere werk lid. Door BNI ben ik voor mijzelf begonnen. Leden gaven mij echt het zelfvertrouwen om dat te doen. Er zijn veel ondernemers waarvan je misschien in eerste instantie denkt: die zijn geleerd. Maar aan het einde van de rit zijn dat ook hardwerkende ondernemers die mij het vertrouwen gaven en zeiden: dat kan jij ook.”
“Na de eerste keren dacht ik: jeetje, wat hebben die mensen hun best gedaan voor elkaar. Leden willen elkaar oprecht helpen. Dat vond ik echt verrassend, vooral in de wetenschap dat ik daarvoor elke netwerkborrel afliep en alleen maar mensen tegenkwam die het vooral over zichzelf wilden hebben. En dan moet je nog mazzel hebben dat het klikt met
je gesprekspartner. Bij BNI zitten mensen die oprecht zin hebben om elkaar te helpen.”
“Aan de andere kant moet je er erg veel tijd in steken. Toen ik zwanger was, koste het mij best veel energie en je ziet ook meteen dat als je er minder tijd en energie insteekt, het minder oplevert. Dat kan demotiverend werken, maar bij mij viel dat wel mee.”
“Ik heb gemerkt dat ik het heel leuk vind om te geven. Om iemand te helpen en te zien dat er iets gedaan wordt met je aanbevelingen. Dat alles wordt gecontroleerd, vond ik in het begin wel lastig. Ik dacht ook: wat maakt mij het uit? Als je oprecht je best doet, maakt het geen bal uit. Maar ik heb ook gemerkt dat het heel erg leuk is om ergens een bedankje voor te krijgen.”
“Het lidmaatschap is elke cent meer dan waard, maar dat neemt niet weg dat het een hoop geld is. Ik denk ook vaak: moet ik dit nog doen? Ja, dat moet je doen, ook al is het een flinke investering. Ik haal er dan ook al jaren heel veel geld uit. Ik ben elk jaar gegroeid en bijna 60 procent van mijn omzet komt voort uit mijn BNI netwerk.”
“Ik heb geen ander netwerk naast BNI. Althans, er zijn geen andere groepen waarvan ik lid ben. Ik ben wel aanwezig bij zaken waar je in je eigen dorp tegenaan loopt. Bij sportverenigingen of schaatsbanen flyer ik.”
“Ik heb mijn hele lidmaatschap mij nog nooit iets aangetrokken van de groene cijfers. Dat vind ik ook niet van belang. Als je het zelf leuk blijft vinden en de gelegenheid vindt om anderen te helpen, dan is het goed. Zolang ik nog maar omzet binnenhaal en met meer energie weg ga dan dat ik er kwam. Ja, je moet inderdaad veel dingen, maar alles wat je aandacht geeft, groeit. Ik vind het ook leuk om er iets voor te doen.”
“Drie jaar terug ben ik voor mijzelf begonnen en toen dacht ik: hoe ga ik mijn klanten binnenhalen? Daarom ben ik lid geworden. Ik kan er heel veel omzet uit halen en ik kom bij markten binnen waar ik normaal niet binnen zou komen.”
“Ik werk normaal gesproken alleen. Nu ontmoet ik elke week een groep mensen die ik steeds een beetje beter leer kennen. Ik zie ze als collega’s en ik kan sparren met mensen uit een ander beroepenveld. Ik leer daar heel veel van en ik word zodoende ook getraind in andere beroepscategorieën.”
“Soms heb ik het idee dat ik niet voldoende bij kan dragen. Dat ervaar ik elk jaar weer als een struikelblok. Ik zou het liefste elke week een aanbeveling hebben voor een medelid maar dat lukt mij niet. Maar ik doe mijn best en dat ziet iedereen.”
“Je doet het niet alleen voor jezelf, ook voor je chapter. Als je een paar keer afwezig bent, dan zak je in de ranking. Je mag slechts 3x per half jaar afwezig zijn, je kan ook een vervanger sturen dan wordt dit niet als afwezig geteld. Het roept ook een beetje irritatie op bij de rest als je er niet bent en je niet inzet. Het ligt aan het leiderschapsteam dat er zit of je snel toegesproken wordt of niet. Maar als je de standaard dingen gewoon doet, is er niets aan de hand.”
“Ik vind het lidmaatschap goedkoop. Als ik drie advertenties zet in het lokale sufferdje, dan ben ik dat bedrag ook kwijt. En hier komt onwijs veel omzet uit. Als je goede boekingen hebt, verdien je het zo weer terug.”
“Flyeren doe ik niet meer. Ik sta wel eens op een braderie en dat is goed want dan heb je direct contact. Daarnaast wil ik wel netwerken in Aalsmeer maar toevalligerwijs heb ik elke keer iets. Dus ik zou lokaal nog wel meer willen netwerken, eventueel bij andere chapters.”
“Ik adviseer mensen altijd om een paar keer mee te gaan naar een bijeenkomst. De eerste keer dat je een bijwoont, wordt je wel een beetje overweldigd door wat er gebeurt. Mensen denken dat het een sekte is. Het is vooral heel erg Amerikaans. Als er een goede prestatie geleverd wordt, zoals een goede omzet, gaan mensen applaudisseren. Alles wat je doet wordt bijgehouden, het is echt een succestraining. Als je je houdt aan het minimale en doet wat er gevraagd wordt, heb je al groen.”
Een dikke laag krakend verse sneeuw onder je schoenen. Het maagdelijk wit van de besneeuwde vlaktes strekt eindeloos voor je uit. Aan de horizon, boven de bergen, wordt het al donker. De heldere hemel is fris, maar perfect voor een magische noorderlichtbelevenis. Je bent in Noorwegen, dé bestemming voor een idyllische wintervakantie, volop activiteiten en avontuur.
Winter in Noorwegen betekent: gegarandeerd sneeuw, rust en ruimte, goed bereikbare skigebieden en accomodatie vlakbij of zelfs op de piste. De meeste skigebieden bevinden zich in het zuiden van het land en de beste tijd voor je wintersportvakantie is tussen januari en eind april. Vanuit Oslo kun je eenvoudig met de trein of de dagelijkse bustransfer naar de wintersportgebieden Geilo, Norefjell, Trysil en Hemsedal. De wegen zijn over het algemeen goed begaanbaar, maar sneeuwkettingen zijn een must!
Als je in de winter op vakantie gaat naar Noorwegen ga je niet voor het skiën alleen. Er is nog zoveel meer! Je kunt er ook genieten van heerlijke lokale (vis)gerechten en vele activiteiten, zoals fatbiken in de sneeuw, een fjordsafari, een ijsgrottocht of een overnachting in een sneeuwhotel. Deze enorme variëteit maakt Noorwegen een ideale bestemming voor gezinnen met kinderen.
Wil je op jacht naar het noorderlicht? Dan maak je meer kans in het noorden van het land. Noorwegen heeft meer dan 50 vliegvelden, dus met een binnenlandse vlucht ben je het snelste ter plekke. Een écht bijzondere ervaring is om het noorderlicht vanaf het water te bewonderen met de postboot van Hurtigruten.
© Terje Rakke/Nordic Life - Visitnorway.com © Håvard Myklebust - Visitnorway.comCitytrips naar de noordelijke landen zijn populairder dan ooit. Daarom in deze special veel informatie over al die schitterende steden. Ook relevante informatie om Scandinavië met kennis van ‘scaken’ te kunnen verkopen.
Omringd door beboste heuvels en gelegen aan de indrukwekkende Oslofjord combineert de Noorse hoofdstad Oslo moeiteloos stad en natuur.
Vanaf de Aker Brygge heb je misschien wel het mooiste uitzicht op de stad en de Oslofjord. Deze plek waar het natuurschoon aan je voeten ligt, was tot aan de jaren tachtig van de vorige eeuw een scheepswerf. Vandaag de dag is daar niets meer van te merken. Nu loop je er tussen moderne winkels en hippe restaurants. In tegenstelling tot de
voornamelijk moderne architectuur in Oslo, zijn de straatjes het stadsdeel Damstredet en Telthusbakken authentiek en pittoresk.
Een plek die op elke bezoeker indruk maakt is het Vigelandparken. Gustav Vigeland, een beeldhouwer met oog voor detail, creëerde in uiterste precisie 212 stenen en bronzen beelden. In het park dat zijn naam draagt maakt je kennis met de menselijke kringloop. Wie meer beelden wil zien, bezoekt zeker ook het Ekebergparken met ongebruikelijke kunstinstallaties ten midden van de bossen.
Bang zijn de weg kwijt te raken in het centrum van Oslo, dat hoeft niet. Hou de Karl Johans gate in de gaten en vindt je weg snel weer terug. Deze levensader in de stad is tevens de route langs tal van belangrijke bezienswaardigheden. Het centraal station, het Noorse Parlement en de gezellige
Kerstmarkten zijn populair in Noorwegen en zeker een bezoek waard als je in december in Oslo komt. De belangrijkste twee zijn de markt op Rådhusplassen (het grote plein voor het Stadhuis), en de markt bij het Volksmuseum op Bygdøy.
Universiteitsgebouwen liggen allen aan deze beroemde straat.
De eerder genoemde natuur tref je op het schiereiland Bygdoy. Neem je handdoek mee en geniet gedurende de zomermaanden tussen de locals van het zonnetje op het kleine Hukkoden strand. Stap op de veerboot naar Hovedøya een klein eiland voor de fjord. Het is er ideaal wandelen. Langs de oevers van het Sognsvann meer pluk je de lekkerste bosbessen. In de winter kun je er perfect schaatsen. Wanneer de sneeuw de stad en de omgeving wit getoverd heeft, verruil je Oslo voor een portie wintersport. De Holmenkollenbanen brengen je naar het gelijknamige Olympische skioord. Wist je trouwens dat Oslo vanwege haar inzet voor behoud van natuurgebieden en het bestrijden van vervuiling uitgeroepen is tot Europese Groene Hoofdstad 2019.
Een verblijf in Oslo hoeft geen fortuin te kosten. Veel dingen zijn in de Noorse hoofdstad namelijk gratis. De Botanische Tuin in Tøyen (naast het Munch Museum in het oostelijke deel van de stad), opgericht in 1814, met ca. 7.500 plantensoorten is daar een goed voorbeeld van. Het paleispark is eveneens zonder entree toegankelijk en is populair bij zowel de lokale bevolking als toeristen. Dagelijks wordt er om 13.30 uur de wacht gewisseld.
De Zweedse hoofdstad Stockholm ligt verspreid over 14 eilanden, niet minder dan 57 bruggen verbinden de stadsdelen. Niet voor niets wordt de Scandinavische stad dan ook het Venetië van het Noorden genoemd.
Een van de grootste attracties van Stockholm is Gamla Stan, de Oude Stad, een van de grootste en best bewaarde Middeleeuwse stadsharten van Europa. De plek waar in 1252
Stockholm gesticht werd, kenmerkt zich door smalle straatjes, kleine boetiekjes, leuke barretjes en souvenirwinkels. Binnen Gamla Stan liggen tal van bezienswaardigheden zoals de kathedraal, het prestigieuze Nobel museum en niet te vergeten het Koninklijk Paleis. De residentie van de koning telt maar liefst 609 kamers en 5 musea en is het oudste nog steeds dienstdoende paleis ter wereld. Dagelijks is dit de plek om de indrukwekkende wisseling van de wacht bij te wonen.
Een absolute aanrader is een bezoek aan Skansen, het oudste openluchtmuseum ter wereld, op het eiland Djurgården. Het museum werd in 1891 door Artur Hazelius opgericht om de manier van het leven in Zweden tijdens de laatste eeuwen uit te beelden. Daarnaast fungeert Skansen tevens als dierentuin waarin voornamelijk Scandinavische dieren te bezichtigen zijn. Tenslotte is dit stukje Stockholm ook de plek waar veel Zweden gezamenlijk feestdagen als het midzomerfeest, het Luciafeest en Nieuwjaar komen vieren.
Zeg je Zweden, zeg je ABBA. De legendarische popgroep heeft een eigen museum vol liedjes, kleding en items uit de musicals. In het Vasa Museum tref je heel iets anders, hier is het grootste houten Vikingschip tentoongesteld. Wel cultuur snuiven zonder je portemonnee te trekken? Bezoek dan het Moderna Museet. Werken van onder andere Picasso, Dali en Matisse zijn er gratis te bewonderen.
Behalve met ABBA wordt Zweden geassocieerd met köttbullar, de beroemde gehaktballetjes. Vergeet hoe dit gerecht bij je lokale IKEA filiaal smaakt en schuif aan bij Ulla Winbladh restaurang och wärdshus en proef de lekkerste balletjes ooit.
Winkelen kun je in Stockholm als de beste. De bekendste winkelstraat in de stad is Drottninggatan. Aan de Hamngatan tref je Nordiska Kompaniet, de Zweedse versie van de Bijenkorf. Zoek je iets exclusievers, ga dan naar Biblioteksgatan en Birger Jarlsgatan. Heeft mode en design je interesse trek er dan op uit naar het hippe en levendige Södermalm.
Maak tijdens je citytrip Stockholm tijd vrij om een ijshockey wedstrijd van de lokale club Djurgårdens IF bij te wonen. Ze spelen in de hoogste divisie en staan garant voor een spannende sportavond.
Als er één stad is waar je in Scandinavië heen moet, is het Kopenhagen. Niet voor niets zette Lonely Planet de Deense hoofdstad bovenaan haar lijstje ‘Top cities 2019’. De reisboekengigant roemt de stad om haar architectuur, verrassende design en fietsvriendelijke binnenstad. Wat mag je (klant) zeker niet missen in deze ‘Capital of Cool’?
Wie van cool houdt, duikt zeker de wijk Vesterbro in, ook wel bekend als Kongens Enghave. Deze hippe, opkomende wijk vol street art, fijne eettentjes – sla Westmarket, de grootste food court van Kopenhagen zeker niet over - ligt vlakbij het oude centrum. Op de multiculturele wijk Nørrebro zijn de woorden creatief, ondernemend en ontspannen sfeer van toepassing.
Shop till you drop op de eindeloos lange winkelstraat Strøget of meng je tussen de creatieve hippies en vrije geesten in Vrijstad Christiania. Bewonder eerst de architectuur, daarna de vissen in het grootste aquarium van Europa, Den Blå Planet.
Pak de fiets of ontdek de kronkelende straatjes in de oude binnenstad te voet. Slenter langs de kleurrijke Nyhavn of breng een bezoek aan het parlement gezeteld in het sprookjesachtige Christianborg Slot. Hou de tijd in de gaten en zorg dat je stipt 12.00 uur aanwezig bent voor de wisseling van de wacht bij het Koninklijk Paleis Amalienburg. Rosenburg Castle met haar prachtige tuin is eveneens je bezoek meer dan waard.
Smul van de Deense keuken. Er zijn talloze fijne plekken in de stad om je smaakpapillen te verwennen. De Torvehallerne is één van de bekendste food markets van de stad of zet je tanden in de beroemde kaneelbroodjes van de oudste bakker in Kopenhagen Sankt Peders Bageri.
Hygge is net zo Deens als Carlsberg bier. De essentie van hygge is het creëren van een fijne warme sfeer, genieten van de goede dingen in het leven met fijne men sen om je heen. Het is voor de Denen zelfs zo belangrijk dat zij Hygge indien den als immaterieel cultureel erfgoed bij UNESCO.
Kopenhagen verlaten, zonder een kiekje te nemen van hét icoon van de stad, de Kleine Zeemeermin, dat kan natuurlijk niet. Den lille Havfrue, zoals ze in het Deens heet, uit het gelijknamige sprookje van Hans Christian Andersen, siert de haven al sinds 1913. Net zo beroemd als het meisje met de vissenstaart is Tivoli, een kermis, een historisch juweeltje en een cultureel wonderland in een. In 1843 opende de poorten van het attractiepark en het is nog altijd onverminderd populair bij locals en toeristen.
Helsinki wordt in vergelijking met Stockholm of Kopenhagen een stuk minder gekozen als citytrip bestemming. Geheel ten onrechte want de levendige kuststad met haar mooie eilanden en groene parken heeft de bezoeker genoeg te bieden. De relatief jonge stad is schoon, ruim en laat zich prima te voet verkennen. Het marktplein is een goed startpunt voor een ontdekkingstocht door de stad.
De bekendste bezienswaardigheid van Helsinki is het Senaatsplein. Aan het begin van de 19e eeuw woedde er een brand op het plein waarna architect Carl Ludvig Engel het plein en de gebouwen er omheen in classicistische stijl herbouwde. De Domkerk is hier een goed voorbeeld van. Deze torent hoog uit boven de stad en is moeilijk te missen.
De unieke Temppeliaukio-kerk is uit graniet gehakt, terwijl de koepel van koper is. Een bijzondere constructie. De invloed van de – eens aanwezige - Russen is nog merkbaar in de vorm van de Uspenski Kathedraal. Zowel de binnen- als de buitenkant van deze kathedraal is rijkelijk versierd. Wellicht schaar je een station niet direct onder bezienswaardigheden in een stad, maar het bijzondere gebouw in Helsinki is zeker de moeite waard.
Scandinavië en design worden dikwijls in een adem genoemd, Helsinki heeft niet alleen een Design museum maar heeft zelfs een heel district hieraan gewijd. Sla het Kiasma museum
zeker niet over. Hier tref je nationale én internationale werken moderne kunst aan. Het Ateneum Art Museum is eveneens populair onder zowel locals als toeristen.
Wie van culinaire hoogstandjes en goede restaurants houdt is in Helsinki aan het juiste adres. De Finse hoofdstad telt diverse met Michelin ster(ren) bekroonde topzaken. Schuif ook zeker eens aan bij een restaurant gespecialiseerd in de Finse of Lapse keuken. Aan de haven van Helsinki ligt het marktplein, misschien wel de gezelligste plek in de stad. Elke dag staan er kraampjes opgesteld vol etenswaren. Loop iets verderop ook eens even de oude markthal binnen. Deze Finse foodmarket staat eveneens bol van eetkraampjes. Gegarandeerd smullen.
Winkelliefhebbers keren met volle tassen terug na een bezoek aan Mannerheimintie, Aleksanterinkatu of Kaisaniemenkatu.
Voor een dag buiten de Finse hoofdstad, stap je op de ferry en geniet van een rustig uitstapje naar een van de vele eilanden voor de kust. Een geliefde dagexcursie is die naar het forteiland Suomenlinna, dat zelfs op de UNESCO Werelderfgoedlijst staat.
Insider tip: Begin december opende in de stad Oodi, de bibliotheek van de toekomst. Naast boeken tref je er ook opnamestudio’s, een ruimte met gameconsoles en 3D-printers om de creativiteit te stimuleren.
Niet alleen zijn de landen Noorwegen, Zweden, Finland of Zweden geschikt voor een fijne citytrip, adviseer je klanten ook eens een wintervakantie naar Scandinavië. Reisbizz zet een aantal bijzondere sneeuwbestemmingen voor je op een rij:
Noors langlaufwalhalla en ander winterpret voor gezinnen én pro’s in Beitostølen Het Noorse dorp Beitostølen huist in de wintermaanden meer wintersporters dan inwoners. Niet verrassend, want met sneeuwgarantie van 10 november tot 1 mei, 320 kilometer aan langlaufloipes, 17 kilometer aan skipistes en tientallen andere winteractiviteiten, is het skigebied geschikt voor een heel brede doelgroep. Jong en oud, beginners en gevorderden, en mensen die liever niet op de latten staan vervelen zich hier geen moment.
Na meerdere edities in andere Europese skigebieden
vindt Dutchweek Norway aankomend skiseizoen voor de tweede keer plaats in Myrkdalen. Van 3 tot en met 7 april 2019 is het skiresort terrein van Nederlandse wintersporters die op zoek zijn naar avontuur en een combinatie van skiën, boarden en ander entertainment. Ieder jaar reizen Nederlandse dj’s en internationale artiesten naar Dutchweek af om de feestganger te voorzien van onvergetelijke après-ski en clubavonden en kunnen diverse excursies bijgeboekt worden.
Geilo is een van de meest veelzijdige wintersportbestemmingen van Noorwegen. Naast 39 verschillende pistes, 50 afdalingsmogelijkheden, 3 fun parks en sneeuwzekerheid van november tot mei, biedt het resort nog veel meer vertier: zo kun je er ook langlaufen, een hondensledetocht maken, ijsvissen, ijszwemmen, sneeuwschoenwandelen, paardrijden en fatbiken. In Dagali Fjellpark kun je een sleebaan van 1850 meter lang afglijden, waarbij je snelheden van 70 kilometer per uur bereikt. Van 14 tot en met 16 februari 2019 vindt voor de tweede keer het Ice Music Festival Norway in het skigebied van Geilo plaats. Onder de sterren van het dorpje Finse wordt weer een uniek muziek- en kunstfestival georganiseerd, waarbij alles in het teken staat en is gemaakt van ijs. De precieze lineup wordt nog bekend gemaakt.
Hemsedal was al een populaire bestemming voor wintersporters die van freeriden houden, maar met de uitbreiding van een aantal activiteiten en een nieuwe piste wordt het een nog veelzijdigere skiregio voor zowel de beginnende als gevorderde sneeuwliefhebber. Deze winter wordt de vorig jaar geopende Fun Ride uitgebreid, starten er freeride-lessen voor tieners en opent een nieuwe piste. Ook vindt van 23 tot 29 maart na vijf jaar opnieuw de Norwegian Alpine Championships plaats in après-ski walhalla Hemsedal.
Trysil, het grootste skigebied van Noorwegen, breidt haar voorzieningen nog verder uit. De focus ligt deze winter op de groei in faciliteiten voor kinderen en gezinnen. Zo openen er twee nieuwe kinderpistes, wordt er een kinderlift toegevoegd en krijgt de Fun Ride nieuwe elementen. Deze voorzieningen komen bovenop de 75 kilometer aan afdalingen, langlaufloipes, wellness en diverse sneeuwactiviteiten die de regio rijk al is.
Voor het tweede opeenvolgende jaar is The Spa van hotel Norefjell Ski & Spa uitgeroepen tot ‘Norway’s Best Resort Spa’. Op 27 oktober werden de prijzen uitgereikt tijdens de ceremonie op de Malediven. De World Spa Awards is het zusterevent van de World Travel Awards, dat in juni dit jaar voor de 25e keer werd gehouden. Norefjell ging toen al met de titel ‘‘Norway’s Leading Resort’ naar huis. De Noorse skibestemming is daarnaast nog in de running voor een World Ski Award: op 17 november wordt in Kitzbühel bekend gemaakt of Norefjell Ski & Spa zich ook opnieuw ‘Norway’s Best Ski Hotel’ mag noemen. Eerder won ze de prijs al in 2015 en 2016.
Åre, het grootste aaneengesloten skigebied ten noorden van de Alpen, draagt de bijnaam ‘the jewel of the Swedish mountains’. Het Zweedse juweel staat bekend om de vele bars, restaurants en winkels in Åre Centrum. Het is niet verwonderlijk dat Åre enorm populair is onder zowel beginnende als ervaren wintersporters. Wie niet gaat skiën of snowboarden, kiest voor een van de vele andere activiteiten, zoals een hondensledetocht of een sneeuwscootersafari. Echte durfals bekijken Åre vanuit de lucht tijdens het paragliden.
Een van de oudste skigebieden van Zweden, Isaberg, staat garant voor perfecte faciliteiten beginners als de meer gevorderde skiër. Het gebied beschikt over 6 liften en 10 pistes, alle met ’s avonds verlicht. De alom aanwezige
sneeuwkanonnen zorgen voor goede sneeuwcondities op goed geprepareerde pistes. Verder beschikt Isaberg over 20 kilometer aan langlauf loipes, kortom een grootst en compleet skigebied in Zuid-Zweden.
Wie voor een wintervakantie naar Finland kiest, kiest niet alleen voor een week skiën of snowboarden. Huskytochten, sneeuwscooter safari’s, rendierenfarm & safari, sneeuwschoenwandelen, langlaufen, ice-karting, ijsvissen, sleeën, een icehotel bezoeken, wat adviseer jij je klanten? De gebieden Levi en Akaslompolo liggen beide middenin de befaamde Aurora Zone: de kans op het zien van het Noorderlicht is dan ook enorm groot. Daarnaast is het gebied zeer sneeuwzeker, maar liefst 225 dagen per jaar ligt er gegarandeerd sneeuw (in de periode van ongeveer half november tot de derde week van april).
Bekijk Scandinavië eens vanuit een ander perspectief, vanaf het water. Verras je klanten eens met een cruise naar Noordelijk Europa.
Dagelijks vertrekt vanuit het Noorse Bergen 1 van de 12 postschepen richting de Noordkaap. Een tocht van niet minder dan 2.500 zeemijlen waarbij het schip in maar liefst 34 plaatsen aanlegt. Een cruise die via het hoge noorden uiteindelijk weer in Bergen terugkeert.
Voor wie vanuit Duitsland naar Scandinavië reist, heeft de keuze uit de volgende ferry maatschap pijen:
Route | Ferry maatschappij - Kiel – Oslo Color Line - Kiel – Göteborg Stena Line
Diverse cruisemaatschappijen hebben de schoonheid van het Noorden ontdekt. Laat je klanten kennis maken met de verschil lende kanten van Scandinavië, zonder dat zij daarbij elke dag de koffer dienen in- en uit te pakken.
Vakantiegangers mogen op dit bijzonder schip mee. De Hurtigruten cruise is een lijndienstschip dat naast, voornamelijk, passagiers, tevens vracht vervoert. Dat laatste maakt deze tocht zo uniek. Het dagelijkse laden en lossen, maakt je deelgenoot van het leven van de Noren. Het geeft de dagen op zee iets bijzonders, iets authentieks.
Terwijl de bemanning zich concentreert op de vracht, kijken de passagiers de ogen uit. Natuurschoon zo ver het oog reikt. Met als een van de absolute hoogtepunten het moment waarop de kapitein het schip langs de Lofotenwand manoeuvreert of door het smalle Trollfjord vaart. Deze reis is een aaneenschakeling van hoogtepunten, want ook aan wal valt er genoeg moois te aanschouwen. Wat te denken van de bekende bergketen ‘de Zeven Zusters’ of het zogeheten de ‘Torghatten’? Vergelijk een cruise per Hurtigruten overigens niet met een cruise langs de Noorse fjorden, want daarmee kan en mag je het absoluut niet vergelijken. De hutten zijn eenvoudig en het aantal bemanningsleden beperkt, dat maakt de sfeer aan boord echter gezellig en intiem.
Wat hebben de steden Bergen, Stavanger, Langesund, Hirtshals, Kristiansand, Sandefjord en Strömstad met elkaar gemeen? Je kunt ze perfect met elkaar combineren per ferry. De schepen van Fjord Line zorgen er dagelijks voor dat je Zweden, Noorwegen en Denemarken zorgeloos met elkaar combineert. Aan boord geniet je van aantrekkelijke prijzen in de taxfree winkel, geniet je van een heerlijke maaltijd in het restaurant, waag je een gokje in het casino en vermaken
de kinderen zich in de kids zone. Je klant heeft de keuze uit diverse hutopties, dus voor elk budget of reisgezelschap is een passende overnachting te vinden. Vanzelfsprekend is het mogelijk de (huur)auto mee te nemen.
Holland America Line vertrekt met het schip Nieuw Statendam vanuit Amsterdam naar Noorwegen, waar de havens van Flam, Stavanger, Kristiansand en Oslo aangedaan worden. De eerste aanleghaven is Flam, nabij het adembenemende Aurlandsfjord, een aftakking van een nog groter fjord, de Sognefjord. Een rit per steile Flam-spoorlijn mag tijdens het bezoek aan het stadje niet ontbreken. Stavanger staat bekend om vele mooie attracties, waaronder de Lysefjord en de wereldberoemde rotsformatie Preikestolen (De Preekstoel). Het plateau van Preikestolen ligt 604 meter boven de zeespiegel en is de meest bezochte natuurattractie in het graafschap Rogaland.
Zuid-Noorwegen, waar Kristiansand zich bevindt, wordt vanwege de mooie kust ook wel de Noorse Rivièra genoemd. Het openluchtmuseum van Friluftsmuseet på Kongsgård is een straat gereconstrueerd met panden en achterplaatsen die je het leven uit het 19e-eeuwse Kristiansand tonen. Liefhebbers van vis, slaan hun slag op de Fiskebrygga, een vismarkt vol verse zeevruchten en ander lekkers uit de zee.
Alvorens terug naar Amsterdam te varen, legt het schip nog aan in de Noorse hoofdstad, Oslo.
Watervilla’s op de Malediven en Mauritius groeien in populariteit. Exclusieve hotels op droomplekken worden goed verkocht. Gorilla’s kijken in Afrika prijkt op menige bucketlist. Sterrenluxe en hoge reissommen zijn geen uitzondering meer in de reisverkoop. Maar wie boekt die luxe? We gaan naar ze op zoek bij twee high end aanbieders.
En natuurlijk is het tegenwoordig zo gepiept om een 5-sterrenhotel met zeezicht te boeken. Baden in luxe, zo ervaren de meeste vakantiegangers dat. En het is ook luxe, maar er kan altijd nog een stapje bovenop. De overtreffende trap van luxe, zo je wilt. Dan heb je het over privévliegtuigen,
exclusieve locaties en uitmuntende resorts waar al je wensen geraden worden voor je wist dat je ze had. Maar wie boekt die vakanties eigenlijk? Wat is eigenlijk een luxe klant en wat hebben ze te besteden? En wat versta je onder een luxe vakantie?
Die luxe vakanties zijn onder meer te boeken via Untamed Travelling. Een maatwerkspecialist voor reizen naar Afrika, Noord-Amerika, Latijns-Amerika, Antarctica en Azië. Hoe kijken zij tegen de term ‘luxe’ aan?
“Het woord luxe draait niet om de gouden kranen en het zilveren bestek”, zegt Hoofd Verkoop Griet Daneels. “Het
draait om de luxe beleving. De persoonlijke service die we bieden, lodges die in de middle of nowhere liggen waardoor gasten echte exclusiviteit ervaren. Onze gasten willen op plekken komen waar nog maar weinig anderen hen zijn voorgegaan. Dat exclusieve stukje op de wereld, wat daardoor een luxe beleving wordt. Sommigen zeggen: ik wil de vleermuismigratie in Zambia bewonderen. Hier zijn geen lodges – dan organiseren wij voor onze klanten een mobiel tentenkamp. En hoewel dit zeer basis is in comfort – is dit een luxebeleving voor de klant doordat het een once-ina-lifetime experience wordt. Het moet voor onze klanten gewoon een onvergetelijke reis worden. Uiteraard kunnen de gouden kranen ook geleverd worden.”
De klanten van Untamed Travelling zijn dan ook mensen die een exclusieve beleving erg belangrijk vinden, legt Daneels verder uit. “Er wordt luxe service verwacht en dat krijgen de klanten dan ook. We nemen de tijd om reizen op maat te maken. We hebben dan ook geen standaard pakketten. De persoonlijke aandacht maakt dat het boeken van de reis ook al een luxe beleving is. Dat in combinatie met de unieke plekken, de service op bestemming en de kennis die wij als bedrijf samen bezitten, biedt het hele pakket.”
“Het merendeel van onze klanten is bereid om eens in de zoveel tijd die echte luxe vakantie te boeken. Die ‘once in
a lifetime experience’. Een familiereis of een lodge op een toplocatie met alles erop en eraan. Soms doen families dat in combinatie met een kleinschalige guesthouse waar alleen geslapen wordt om de kosten wat te drukken. We zien steeds vaker klanten die daarmee een mix maken. Dus een echte luxe lodge en een andere eenvoudige slaapplek die eerder als stopover plaats bedoeld is. Daardoor is de reissom in het geheel nog goed te betalen. Maar over het algemeen zijn het wel vaak mensen die niet jaren hoeven te sparen voor hun vakantie.”
Want gemiddeld geven hun gasten voor een luxe en verre reis zo’n 6000 euro per persoon uit. “Tot….de sky is de limit!”, vertelt Daneels. Maar ook Jan Modaal staat soms op de stoep. “Dat gebeurt meer dan je denkt in de context van ‘speciale gelegenheden’. Denk aan een huwelijksreis, het vieren van een speciale trouwdag, het afstuderen van één van de kinderen of mensen die met pensioen zijn en nog een laatste, onvergetelijke reis willen maken.”
Uiteraard zijn er ook de high end reizigers die het beste van het beste willen, dus naar de meest exclusieve plekken waar nooit iemand naartoe gaat. Daneels: “Die mensen geven misschien wel 2000 euro per nacht uit. En die groep beslaat zo’n tien procent van onze klandizie. Een toppertje in dat klassement is bijvoorbeeld Miavana op het eiland Nosy Ankao, op Madagaskar.”
En wie zijn dat dan? Die high end reizigers? Daneels: “Het grootste aandeel van mensen die echt een luxe reis boekt zijn 40- tot 50-jarigen. Hardwerkend, een goede baan. Ze willen dat wegens tijdsgebrek alles voor hen tot in de puntjes geregeld wordt. En dan ook via hun specifieke reiswensen zodat de zeldzame tijd met de familie onvergetelijk wordt. Maar uiteraard komen er ook heel intellectuele klanten, bestuurders van bedrijven en BN’ers langs om een luxe vakantie te boeken.”
Die reizigers komen niet voor niets bij Untamed, zegt Daneels. “Bij onze reizen zijn heel andere dingen belangrijk. Het is dan ook moeilijk vergelijken met bijvoorbeeld een 5-sterren hotel dat een andere organisatie aanbiedt. Datzelfde hotel krijgt bij ons misschien maar 3 sterren. Wij schalen de hotels namelijk anders in. Niet op infrastructuur maar op de kwaliteit van gidsen, de service, het personeel dat er rondloopt, de locatie, de kleinschaligheid, de persoonlijke touch. Een zeer luxe hotel kan in een wijk liggen die voor ons helemaal niet interessant is, dan geven wij minder sterren. Er kan bij wijze van een prachtig mooie lodge beschikbaar zijn, geschikt voor safari. Maar als dat midden in het Krugerpark in Zuid-Afrika ligt, waar de asfaltwegen liggen en alle self drive toeristen komen, dan is het voor ons niet interessant. Onze klant gaat zeer ongelukkig worden als er nog tien mensen naar diezelfde leeuw staan te kijken.”
Untamed heeft een aantal specialisten die heel veel kennis hebben van bepaalde gebieden. Ze gaan ook regelmatig op reis om die kennis ‘up to date’ te houden, vertelt Daneels. “Meestal gaan we als er ook een beurs is. Daarna maak je dan zelf een rondreis om verder onderzoek te doen. Ook voor onze reisagenten organiseren we drie keer per jaar studiereizen. We willen dat ook zij weten waar een bepaalde bestemming om draait. Die twinkeling moet in hun ogen komen, zodat zij dat over kunnen brengen aan de klant. We streven elk jaar naar nieuwe ontdekkingen.”
“Dat is een trend die we ook bij onze klanten ervaren”, vervolgt Daneels. “Eigenlijk willen vele reizigers zoveel mogelijk bestemmingen combineren. Hoe meer landen je aan kunt tikken, hoe belangrijker. We hebben voldoende kennis in huis om dat aan te bieden, deze combinatiereizen. Dat is een groot aandeel van de vraag van onze klanten momenteel.”
Op die combinatiereizen speelt Air Cruise Collection goed in. Het bedrijf biedt luxe vliegvakanties aan waarin klanten binnen drie weken soms wel zeven landen bekijken. De klanten worden vervoerd in een privéjet en slapen in luxe hotels. Alles is tot in de puntjes geregeld. Op elk detail wordt gelet. Per jaar worden er dan ook maar twee aircruises aangeboden. Momenteel kan de eventuele klant kiezen tussen vier verschillende aircruises.
Volgens Harold van Pelt, woordvoerder namens Air Cruise Collection, gaat het om de ‘ultieme manier van reizen’. Van Pelt: “Het is allemaal zeer zorgeloos voor de klant. Meestal vertrekken we vanaf Schiphol, daar staat ons privévliegtuig klaar. De koffers nemen wij van de klant over. Die kan zo instappen en vertrekken. Aangekomen op de volgende bestemming maakt de klant bijvoorbeeld eerst een exclusieve
excursie en bij aankomst in het hotel staan de koffers al klaar in hun hotelkamer. In drie weken ziet de klant heel veel maar daarvoor moet je ook reizen en dat proberen wij zo comfortabel mogelijk te maken. Het is echt erg luxe, aan elk detail moet je denken. Alles moet echt top zijn geregeld. Het begint al met onze privéjet en het feit dat wij onze eigen reizen en dus ook vluchtschema’s samenstellen. We vliegen direct van A naar B en dat is voor de reiziger heerlijk. Daarnaast kiezen we de beste hotels en alles wat je maar kunt bedenken is inclusief.”
De reizen die Air Cruise Collection aanbiedt, zijn niet voor iedereen weggelegd. Toch is het klantenbestand divers, meent Van Pelt. “Het zijn in elk geval mensen uit alle windstreken van het land. Vaak zijn het ondernemers die zelf óf nog actief zijn, óf hun bedrijf hebben verkocht. De gemiddelde leeftijd ligt wel vaak boven de 60+. Maar er komen ook artsen, hoogleraren. Er was eens iemand die toevallig zijn huis had verkocht en daarvan de reis van zijn leven wilde maken. Van hoog tot laag opgeleid, we zien het allemaal voorbij komen. Ook de selfmade man, of woman, die niet perse hoogopgeleid is maar wel een heel succesvolle onderneming heeft opgebouwd, boekt een reis bij ons. Het komt niet vaak voor dat iemand met een modaal inkomen op de stoep staat. Je bent toch zo’n best een bedrag kwijt en dat kan niet iedereen zich permitteren.”
Want voor die reis moet je wel wat centen in de buidel hebben. De basisprijs is 39.995 euro per persoon voor een drie weken durende aircruise waarin je zeven verschillende landen aan doet. Alles is inclusief, van de excursies tot de
drankjes en het eten aan toe. “Alleen eventuele souvenirs of een heel exclusieve fles wijn of champagne moet zelf gekocht worden”, vervolgt Van Pelt. “De helft van onze klanten voegt nog wel een upgrade toe aan de reis. Bijvoorbeeld een nog luxere hotelkamer of een stoelupgrade bij onze reis naar Australië en Nieuw Zeeland. Daar vliegen we tot aan Sydney met luchtvaartmaatschappij Emirates. In ons pakket zit een businessclass stoel, maar sommigen willen liever first class vliegen. Upgrades komen dus best vaak voor, en mensen geven dan gemiddeld nog zo’n 5 tot 15 procent extra uit, bovenop onze basisprijs. Maar die laatste optie komt echt zelden voor. Sommige mensen vinden dat prettig en van een ander hoeft het niet.”
Wat iemand ook uitgeeft, elke klant wordt hetzelfde behandeld. Een echte ‘luxe klant’ kent het bedrijf dan ook niet. “Iedereen die bij ons boekt, wordt top behandeld”, zegt Van Pelt. “De meest gekke verzoeken proberen we te regelen. Wil iemand last minute een New York Times aan boord hebben? Dan zorgen we dat een taxi de krant nog haalt voordat het vliegtuig opstijgt. Is een reiziger gek op een bepaald drankje, dan doen wij ons best dat aan boord te krijgen. Wij kunnen dat ook doen omdat we maar twee aircruises per jaar organiseren. Die zitten altijd vol, in totaal bedienen we ongeveer 100 mensen in een jaar. Het is een niche markt, geen massaproduct en dat moet het ook nooit worden.”
“Want ons concept is echt uniek”, meent Van Pelt. “In circa drie weken ontdek je heel veel landen op een comfortabele manier. Probeer dat maar eens met een reguliere lijnvlucht te doen, dat gaat je niet lukken. En als het je al zou lukken, zou je na een paar uur al naar je volgende bestemming moeten. Wij reizen direct van A naar B met amper tot geen wachttijden om in te checken en bij security. We komen op plekken waar je als individu misschien niet zo snel zult komen.”
“We hebben een reisarchitect in dienst die bepaalt wat we aanbieden en welke exclusieve locaties we aan doen”, zegt Van Pelt. “Van tevoren gaat hij altijd op inspectiereis. Ze bekijken de hotels en eten in de restaurants waar onze gasten ook gaan eten. Op locatie worden heel veel nieuwe plekken ontdekt. Dat moet ook wel, want de mensen die met ons reizen hebben vaak al enorm veel gezien van de wereld. Dus moeten we een uniek product bieden.”
Chris Hendriks; ondernemer pur sang en 10 jaar Travel Counsellor, gaat in gesprek met Milka van Dam, General Manager van Travel Counsellors Nederland en België.
Milka: Chris, jij was heel jong toen je bij ons begon? Als je nu denkt aan een jonge ondernemer die wil starten bij Travel Counsellors. Kan dat dan bij ons, dat echte ondernemen?
Chris: Klopt, ik was nog een broekie. Ik denk dat je zeker ondernemer kunt zijn bij Travel Counsellors, als je goed voor ogen hebt dat je de formule gebruikt om je onderneming op te starten. Want het ondernemen moet je zelf doen, je moet zelf klanten werven en aan hen de reizen verkopen.
Dat klopt, wij zijn heel goed in het duwen van de kar, maar uiteindelijk moet je de kar zelf trekken.
Daar ben ik het helemaal mee eens. Mijn succes heb ik deels te danken aan de Business Development Coaches, die mij helpen mijn doelstellingen te behalen. Ik weet dat onze Commercial-afdeling elke dag opnieuw er alles aan doet om het beste uit ons boekingssysteem te halen. Veel contact heb ik ook met het TC Care Team, zij dienen als helpdesk. We hebben allemaal hetzelfde doel voor ogen, dat voel ik heel sterk.
Milka: Ons team in Den Haag bestaat inderdaad uit professionele, betrokken, maar zeker ook heel gezellige mensen. Jij benoemt in dit gesprek precies wat het Travel Counsellors-gevoel voor mij betekent: het ondernemerschap gecombineerd met het persoonlijke. Als ik kijk naar wat we met z’n allen hebben opgebouwd maakt dat mij trots. Precies, goede afsluiting Milka.
Tekst: Rob Somsen • Foto’s: Reismedia
“Als nieuwe TUI general manager, trof ik in Rijswijk een mooi, maar gesloten kantoor aan van de voormalige Raad van Bestuur, met een secretaresse ervoor. Ik wil juist zeer benaderbaar zijn omdat ik veel zaken samen met de medewerkers oppak. Mijn conclusie was dat we een veranderingen in de kantoorinrichting moesten doorvoeren” Dat zegt Arjan Kers, general manager TUI Nederland tijdens de heropening van het kantoor in Rijswijk. Het gebouw in Rijswijk heeft niet alleen een enorme metamorfose ondergaan, maar is daarnaast een toonbeeld van het nieuwe werken, zoals vergaande digitalisering en overal in het pand toegang tot het centrale netwerk. Verder is de aanwezigheid van de eigen luchtvaartmaatschappij in het gebouw goed waarneembaar. Er zijn allerlei verwijzingen naar de airline, maar ook de trainingsruimten, leslokalen en een heuse vliegtuig ‘mok up’ zijn nu gevestigd in Rijswijk. Volgens Kers komt het samenvoegen van meerdere disciplines onder een dak de verdere integratie tussen airline en touroperator ten goede.
“De eerste stap naar een nieuwe manier van werken was om als directie op een open werkplek te gaan zitten, makkelijk bereikbaar voor de medewerkers. Een verhuizing van de derde naar de eerste verdieping. We wilden het goede voorbeeld geven en zelf doen wat je ook je medewerkers vraagt, ook al in het oude pand. Toen het huurcontact afliep, hebben we vele locaties bekeken in en rondom Rijswijk, maar kwamen toch weer uit op de bestaande locatie om diverse redenen, waaronder goede bereikbaarheid en betaalbaarheid.”
“Directie zit niet meer afgeschermd.”
“Medewerkers van allerlei afdelingen hebben meegedacht en –beslist over de verbouwing en nieuwe inrichting, in een zogenaamd ‘architectencafé.” Kers noemt verder als belangrijke reden voor de vernieuwing van het pand dat hij een omgeving wil creëren die ook voor de jongere medewerkers aantrekkelijk is in de huidige arbeidsmarkt. “We concurreren niet alleen met branchegenoten op het gebied van personeel, maar ook met bedrijven als Bol. com en Coolblue. We spelen in de champions league van de reisindustrie en we willen de beste mensen aan ons binden.” Daarnaast wilde hij vooral een open werkomgeving bieden die bestaande silo’s afbreekt. Er is nu een veelvuldiger interactie tussen airline, touroperator en retail. Kers: “Ik merk zelf ook nadrukkelijk de voordelen, omdat ik nu veel meer mensen spreek en zo een beter beeld krijgt van hoe het gaat. In Brussel werkt de organisatie al vanuit één locatie en dat werpt zijn vruchten af.”
Het gaat volgens Kers verder dan een verbouwing van het pand. Ook de manier van werken is veranderd in het kader van wat hij noemt ‘newWork@TUI’. Mensen kunnen zelf bepalen welke uren ze op kantoor werken of thuis aan de slag gaan, vanzelfsprekend altijd in goed overleg met de leidinggevende. “Dat nieuwe werken vertaalt zich ook in het aanbod in ons restaurant dat open is voor ontbijt, lunch en diner. Het assortiment is ook met zorg samengesteld, er is altijd voldoende keuze voor een gezonde maaltijd. Een sportzaal met apparaten en op gezette tijden een trainer, draagt verder bij aan de vitaliteit van de medewerkers.
Er is bij de verbouw nadrukkelijk rekening gehouden met het gebruik van duurzame materialen. Het pand was categorie F en is nu A, het hoogst haalbare binnen bestaande bouw. De houten vloeren en de opvallende trap in de hal zijn gemaakt van bamboe. De speciale klimaatplafonds zorgen voor een klimaat dat energiebesparend is en aangenaam voor de medewerkers.
“Concurreren met Coolblue en bol.com.”
De nieuwe luchthaven van Istanbul, die het overvolle Atatürk Airport moet vervangen, is officieel geopend. De komende maanden moeten alle vluchten naar de megaluchthaven worden overgeheveld, waarmee de basis is gelegd voor wat het grootste vliegveld ter wereld moet worden. “Luchthavens als Heathrow, Schiphol en Dubai hebben het nakijken”, zegt CEO Hüseyin Kadri Samsunlu.“Wij willen hét overstappunt vormen tussen alle werelddelen.”
De ambities van de nieuwe luchthaven zijn groot. In 2020 moeten er jaarlijks 90 miljoen passagiers verwerkt kunnen worden. In 2026, als alle start- en landingsbanen en de gehele terminal inclusief satellieten zijn geopend, moet dat worden opgerekt tot 200 miljoen. Gezien de huidige passagierscijfers in Istanbul en de voorspelde mondiale groei in de luchtvaart zijn er vraagtekens te zetten bij de haalbaarheid van die cijfers, maar Samsunlu is vol vertrouwen daar op z’n minst bij in de buurt te komen. “De huidige grote Europese hubs zitten vol, dus airlines en passagiers gaan andere keuzes maken. Op onze nieuwe luchthaven is ruimte genoeg voor nieuwe vluchten en zullen passagiers een ongekend soepele reisbeleving krijgen.”
Eén van de pijlers waar Atatürk Airport nu op steunt is Turkish Airlines, dat goed is voor zo’n tachtig procent van alle passagiersvluchten. De luchtvaartmaatschappij heeft meer bestemmingen in het netwerk dan welke andere airline dan ook en moet voor het nieuwe Istanbul Airport eveneens de aanjager zijn. “Samen gaan we ervoor zorgen dat Turkije het middelpunt wordt van de luchtvaart en logistiek.”
Samsunlu verwacht dat de ruimte op Istanbul Airport ook luchtvaartmaatschappijen uit andere delen van de wereld aantrekt. Zo wordt er op dit moment niet door Amerikaanse luchtvaartmaatschappijen op Istanbul gevlogen en ook het aandeel Aziatische carriers is beperkt. “Ik hoop van harte dat Delta Air Lines en Air Canada terugkeren en dat United Airlines zich meldt.”
Ook prijsvechters zijn volgens de topman van harte welkom. Die maken nu nog vooral gebruik van Sabiha Gökçen Airport, de tweede luchthaven van de stad. Er zijn echter geen plannen voor een speciale terminal voor budgetmaatschappijen en ook de tarieven zijn voor iedereen gelijk.
Voor passagiers is de overschakeling van Atatürk naar de nieuwe luchthaven een hele verandering, en verbetering. In de aankomst- en vertrekhallen van Atatürk staan vaak lange rijen, vliegtuigen moeten vaak rondcirkelen alvorens te kunnen landen vanwege de beperkte baancapaciteit en ook staan vertrekkende vliegtuigen vaak lang in de rij te wachten om te mogen opstijgen. Toestellen moeten daarnaast vaak geparkeerd worden op een busgate, waardoor passagiers tijd kwijt zijn aan het busvervoer van en naar hun vliegtuig. “Die situatie behoort straks tot het verleden”, belooft Samsunlu.
Het inchecken en het passeren van de paspoort- en veiligheidscontroles moeten straks uitermate soepel verlopen, door de aanleg van honderden desks en selfservice-punten. Bovendien komt Istanbul Airport met een innovatieve app,
die reizigers de weg wijst door de terminal en die helpt bij het terugvinden van de auto op het parkeerterrein.
Een ander probleem van Atatürk Airport, namelijk de lange files die er vrijwel permanent staan richting de stad, moet straks ook voorbij zijn. “De nieuwe luchthaven ligt in een dunbevolkt gebied, waardoor de drukte op de snelweg een stuk minder is.” Hoe lang dat zo blijft is de vraag, aangezien Samsunlu verwacht dat veel technologiebedrijven en hoofdkantoren van multinationals zich straks vestigen rond het 76 miljoen vierkante kilometer grote luchthaventerrein.
Om toekomstige verkeersproblemen voor te zijn, komen er aansluitingen op het bestaande metronetwerk en een snelle treinverbinding. Die zijn volgens Samsunlu pas in 2020 klaar. “Als alternatief hebben we nu achttien locaties waar reizigers op één van de 150 pendelbussen kunnen stappen.”
Zoals gezegd, duurt het nog een aantal maanden voordat daadwerkelijk alle vluchten van Atatürk Airport naar het nieuwe Istanbul Airport zijn overgeheveld. Op het moment dat Atatürk definitief wordt gesloten – en volgens president Erdogan wordt omgetoverd in een stadspark – neemt Istanbul Airport ook de ICAO-code van Atatürk over. Tot het zover is, staat Istanbul Airport onder de code ‘ISL’ bekend en pas vanaf volgend jaar als ‘IST’. “Dat doen we om verwarring in de boekingssystemen te voorkomen.”
“Wij willen het overstappunt vormen tussen alle werelddelen.”
De reiswereld kent niet zoveel trendwatchers. Tessa aan de Stegge is misschien wel de bekendste vanwege haar optredens in ANVR-verband. Op de komende Vakantiebeurs is zij weer van de partij. Haar speurtocht naar nieuw reisgedrag en originele producten is elk jaar weer verrassend. Zo signaleerde zij als eerste de opkomst van ‘glamping’. Ik vroeg Tessa om een preview en zet mijn trends op een rijtje.
Laat ik het om te beginnen even bij het luxe kamperen houden. Dat is nog steeds hot en running. Aanbieders weten af en toe van gekkigheid niet wat ze weer eens moeten verzinnen, de simpele bungalowtent en stacaravan zijn veranderd in luxe lodges met vaak stenen aanbouw voor de natte faciliteiten. Voor de branche een goede ontwikkeling, want de reissommen groeien gelijk met het sterrencomfort als wordt het meeste (vroeg) direct geboekt.
Hippe ondernemers ontdekken ook luxe gaten in de markt. Oprichter Symen Jansma van het failliet gegane TravelBird lanceerde BlackBird met een prachtig aanbod van sterrenhotels op verrassende plekken. Hij koos alleen het verkeerde moment, de site is uit de lucht. Dan doet oud-CEO van FOX Vakanties het beter. Zijn topvillas.travel staat vol pareltjes om luxe te slapen in Indonesië en Thailand. Hij omringt het aanbod met allerlei extra’s ter plaatse.
Een trend 2019 is zeker de wens om zich op vakantie te verwennen. Aanbieders van up-market vakanties als Silverjet, ITG en Untamed Travelling floreren als nooit tevoren en breiden hun portfolio gestaag uit om aan de vraag te voldoen.
Je ziet het ook op cruisegebied. De kleinere schepen winnen
aan populariteit en wat nu op de werven in de wereld wordt gebouwd telt minder hutten en is luxer. Als geen ander weten cruiserederijen de toekomstige wensen van hun passagiers in te schatten.
Een bucketlist vol droomvakanties is verworden tot een commodity. Wie heeft er geen eentje tegenwoordig? Erop staan louter verre reizen, die nog worden afgevinkt ook. Op een verjaarspartijtje is het heel gewoon als oom en tante naar Antarctica of Patagonië zijn geweest. Het Lapse Noorderlicht is zomaar ook onderwerp van gesprek. Een safari in Tanzania in combinatie met Zanzibar begint al gewoontjes te worden.
Ik voorspel dat meer ouderen de knip trekken om lijstjes af te vinken. De ‘gouden generatie’ van rijke pensionado’s kiest bovendien voor persoonlijk advies - hoe gunstige voor de branche.
Ouderen keren zich af van internet als er voor hoge bedragen geboekt moet worden. Ook jongeren hebben daar moeite mee. Een trend ‘19 is daarom ongetwijfeld het persoonlijke
reisadvies. Dat sluit perfect aan op de overal in het land beschikbare zelfstandige reisadviseurs en de afspraakservice van de meeste reisbureaus. Die laatste vind je niet meer om de hoek zoals vroeger, dat geldt nu voor de ZRA, die bovendien desgevraagd aan huis komt. Klanten worden verwend!
Trendy en ‘in’ is ook - wat ik noem - ‘partytravel’. Opa en oma trakteren hun kinderen op een (verre) reis of (luxe) cruise. Clubjes vrienden en vriendinnen sparen een heel jaar om samen een bucketlisttrip te maken. Millennials worden zo big spenders. Ze horen het van elkaar in de kroeg en kopiëren het initiatief.
Ik heb er niet echt een rationele verklaring voor, maar Japan is een land waar jong en oud naar toe wil, vooral jong. Ondanks de rampen in het recente verleden is het land erg populair. Dat komt vast door de populariteit van de Japanse keuken en modemerken. Andere bestemmingen bovenaan de 2019-lijst: Lapland, IJsland (nog steeds), centraal Afrika, India, Vietnam en Argentinië. Curaçao en Balie blijven in de race.
Japan is hot. Is dat toeval? Waarschijnlijk niet. De huidige generatie westerse twintigers en dertigers is omringd door Japanse merchandise en cultuur opgegroeid. Als kind keken ze op tv naar Pokémon en speelden ze met Dragon Ball Z-kaarten. Een paar jaar later werden die verruild voor het digitale minihuisdier Tamagotchi en de spelcomputer Nintendo, met de überpopulaire Mario als mascotte. Zo verklaarde de Volkskrant 2 jaar geleden al Japan als wensbestemming.
En precies toen de yup van nu zich tot jongvolwassene had ontwikkeld, kwam er een serie films uit die Japan verheerlijkten, allemaal op een andere manier. Kill Bill (2004) brengt een ode aan de klassieke Japanse B-film, met zwaardgevechten en karate. Minder cool, maar even populair is The Last Samurai (2003), het romantische verhaal van een soldaat (Tom Cruise) die zich bekeert tot de vechtkunstvan de samurai en uiteindelijk thuisland Amerika verruilt voor Japan. Lost in Translation (2003) geldt nog altijd als een van de geliefdste cultfilms van de huidige generatie twintigers en dertigers: een droomachtige film over verdwalen in de onbegrijpelijke hysterie van Tokio.
1: De comeback van de reisadviseur. De hele branche vraagt zich of hoe ze hun bestaansrecht als bemiddelde partij staande kunnen houden, nu de platformeconomie consument & reiziger direct bij elkaar brengt. Ik zie dat door allerlei factoren expertise, inspiratie & het kunnen terugvallen op iemand een herwaardering krijgen. De vorm van die reisadviseur is wel degelijk anders dan vroeger. De groei van de flexibele en op persoonlijke service gerichte ZRA clubs is een voorbeeld, maar ook de komst van andersoortige reisbureaus-/organisaties zoals Charly’s Travels en srprs.me. Hun succesfactoren zitten op co-creatie, een bepaalde reisstijl cultiveren, persoonlijke benadering en online focus.
2: Bewuster Reizen. Ik denk dat de ecologische impact van vliegen op het milieu en de sociologische impact van massatoerisme op mensen, natuur en dieren, het afgelopen jaar wel is doorgedrongen. Denk aan de docu ‘Reizen is het nieuwe roken’, de impact van plastic op Bali, etc. Het tippingpoint voor het grote publiek dat invloed gaat hebben op reisgedrag, ligt op het snijvlak van over-toerisme en over-toeristen. De Nederlandse reiziger zal een van de eersten zijn die massaal zegt dat hij/zij geen overtoeristische vakantie wil, juist omdat een bijzondere reiservaring (waarmee je je kunt onderscheiden van anderen) heel belangrijk voor ons is. Het bewustzijn wordt dus groter en mensen zoeken naar mogelijkheden om met ‘een gerust hart’ te kunnen blijven reizen. Zie ook: https://tessaaandestegge.com/#/reistrendbetekenisvol-reizen
3: Healing Holiday. De prestatiemaatschappij is iets waar mensen steeds vaker aan zullen willen ontspannen. We zagen het al met de Fitcation op fysiek gebied, maar deze ontwikkeling gaat nog veel breder groeien. Trips om op te laden & bij te tanken op fysiek, mentaal en spiritueel vlak zitten in de lift. Yogakampen in Marokko, surfen in Portugal, meditatie in India, maar ook dichterbij huis ontstaan er oplaadmomenten in natuurgebieden waar de Nederlander vaker in gaat checken.
Trendwatcher Tessa (ww.tessaandestegge.com) is te zien op het Travel Congress op de speci ale eerste dag van de Vakantiebeurs. Zij geeft een workshop ter introductie van haar nieuwe bedrijf Purpose Lab over Bewust Reizen en hoe je als reisorganisatie de bewuste reiziger kunt bereiken. Een dag later (9 januari) presenteert Tessa haar generieke reistrends 2019 op de Vakdag.
4: Solo trips. Zou een voorbeeld kunnen zijn van zo’n heal holiday maar vanwege grote groei en het stukje empowerment onder vrouwen dat gaande is zie ik het als een op zichzelf staande ontwikkeling. Niet alleen meer jonge vrouwen, maar inmiddels ook een inspirerende voor de oudere backpacker. Apps (vb http://tourlina.com), Facebookgroepen (vb https://www.facebook.com/groups/ womenwhotraveltheworld/) en en zelfs een Wander women Index maken dit mogelijk.
5: Micro Avonturen. Hét antwoord op de behoefte aan regelmatig bijtanken in de vorm van een dag of 2 weg dichtbij huis maar wel weg uit de conditionering van alledag. Dat kan kamperen in een tent op de Waddeneilanden zijn, maar ook op je eigen dakterras in de zomer onder de sterren slapen. Hier krijgt de reisbranche concurrentie van festivals. Zie; https://www.nu.nl/uit/5221145/festivaltrends-minivakanties-compleet-andere-wereld.html
‘Wil je er een auto bij huren?’. ‘Wil je er een excursie op zee bijboeken?’. ‘Een extra ruime stoel misschien?’. Tijdens een van de eerste keren dat ik met mijn vriendinnen op vakantie ging, bezochten we een reisbureau om onze droomvakantie te plannen. Wat vervelend vond ik het, dat onze reisagente de ene na de andere vraag op ons afvuurde om ons ‘iets aan te smeren’. Althans, zo voelde dat voor ons. De enige ‘ja’ die uit onze monden kwam, was toen aan de eindstreep voor ons alleen een vlucht en een hotel op de rekening stond. Niets meer, niets minder.
Hoewel we snapten wat het doel was van onze reisagente, concludeerden wij toen we eenmaal buiten stonden dat de uitwerking van haar plan niet de juiste was. In plaats van dat ze ons enthousiasmeerde om juist wél die excursie te boeken, zorgde ze er louter en alleen voor dat wij met de seconde minder geneigd waren om haar voorstellen positief te beantwoorden. En zelfs blij waren dat we buiten stonden, ook al hadden wij net een heerlijke vakantie geboekt.
Maar hoe kun je er als reisagent nu wél voor zorgen dat je kunt cross- en upsellen tijdens het boeken van een reis? Wat zijn de tools die je in handen moet hebben om je dat vak meester te maken?
Ik ging erover in gesprek met Willeke Bouwer. Zij is trainer/ coach bij InCompany en geeft vrijwel dagelijks trainingen aan reisprofessionals. Als ik haar vertel over mijn ervaring met de reisagente en de manier waarop ze vragen stelde, allemaal strak achter elkaar, antwoordt ze meteen: “Dat is een absolute no-go.” Maar hoe moet het dan wel? En: moet het eigenlijk wel?
“Het antwoord op die vraag is: ja”, vertelt Bouwer. “Het is ontzettend belangrijk om te denken aan cross- en upselling als reisagent. Enerzijds omdat je er zelf meer omzet uit haalt, anderzijds is dat de mogelijkheid om de klant een zo compleet mogelijke reis aan te bieden. Je ontlast de klant volledig, en dat geeft de klant ook weer een positief gevoel.”
Goed, wel cross- en upsellen dus. Maar wanneer start je daarmee? Doe je dat, net zoals mijn reisagente, aan het einde van het gesprek? Dat is volgens Bouwer niet de juiste manier. “Door het hele verkoopgesprek moet je al met crossen upsellen bezig zijn. Dat betekent niet dat je constant tussendoor een suggestie doet. De sleutel is dat je goed luistert naar wat een klant je vertelt. En stel zelf de juiste open vragen want daardoor krijg je heel veel informatie binnen over wat belangrijk is voor zijn of haar vakantie.”
“Ik noem een paar voorbeelden”, vervolgt Bouwer. “Een klant vertelt je dat hij er een keer op vakantie zo de pest in had dat er geen mooi uitzicht was vanaf het balkon. Dan
kun je bij het boeken uitgaan van een standaardkamer, maar je kunt ook tegen de klant zeggen: ‘Je vertelt net over dat belabberde uitzicht van je balkon. Voor 40 euro meer heb jij zeezicht tijdens je vakantie.’ Nog een voorbeeld: iemand gaat op vakantie naar Curaçao en geeft aan het eiland te willen verkennen. Dan kun je vragen hoe diegene denkt over autohuur. Sterker nog: stel een cabrio voor! Het is daar heerlijk weer, dus waarom zou je daar niet op aan sturen?”
Ze noemt de voorbeelden om een punt duidelijk te maken. “Je moet alles wat je hoort in een gesprek terug proberen te koppelen naar de boeking. Dat kun je alleen maar doen door goede vragen te stellen tijdens je inventarisatiegesprek. En een goede vraag, dat is in deze fase van het gesprek een open vraag. Als jij een open vraag stelt, gaat je klant wel
“Ook een topsporter moet oefenen”
praten. Die gaat dan direct informatie geven. Daaruit komen koopsignalen omhoog en die moet je vervolgens herkennen. Een heel simpel voorbeeld. Een klant vertelt je dat het niet goed gaat met een familielid. Dan moet je niet direct gaan inhaken op verzekeringen, maar je zegt: ‘Ik heb je horen zeggen dat het niet goed gaat met je familielid. Hoe belangrijk is het voor jou om een annuleringsverzekering te hebben? Hoe heb je dat nu geregeld?’. Dan koppel je iets dat een klant terloops zegt, terug naar je boeking. Je bouwt als het ware bruggetjes.”
Het is belangrijk om oprechte interesse te tonen, concludeert Bouwer. “Het goed kunnen verkopen van extra’s komt ook neer op vertrouwen in je reisagent. Stel goede vragen en noem niet zomaar een riedeltje op. Stel open vragen en luister dan ook echt naar het antwoord. Baseer daar je vervolgvragen op. Weet je dat iemand naar Mallorca gaat om te feesten en op het strand te liggen? Bied die persoon dan geen auto aan. Je weet dat diegene daar toch niet op in gaat. Als je lukraak vragen gaat stellen, denkt de klant: ‘Huh?
Hoezo?’. Daarmee verwar je een klant en schrik je af. Zomaar ‘out of the blue’ iets aanbieden, werkt niet.”
De sleutel is om de klant zelf zoveel mogelijk te laten vertellen. Voorbeelden voor vragen die ze nog noemt zijn: wat ben je van plan om op die bestemming te gaan doen? Welke excursies wil je gaan maken? Hoe ga je naar het vliegveld? Hoe ga je van het vliegveld naar je hotel? Op de gegeven antwoorden ga je dan weer extra vragen stellen, zoals: zal ik een taxi voor je boeken?
“Als reisagent moet je de klant wijzen op de verzekeringen, visa en inentingen. Dat moet je bespreken met je klant”, waarschuwt Bouwer. “Dat betekent niet dat je het niet ook nog kunt verkopen. Maar vraag dan niet: ‘Wilt u ook een verzekering?’. Hartstikke leuke vraag maar dat slaat natuurlijk nergens op. Als je hem zo stelt, verkoop je niets. Je klant zegt natuurlijk ‘nee’. Bij een gesloten vraag duw je iemand in een hoek. Laat de klant maar nadenken: ‘Hoe bent u verzekerd?’.
De klant bedenkt het antwoord wel. De kans is dan ook groter dat iemand toehapt.”
Niet alleen reisagenten doen aan cross- en upselling. Ook via websites gebeurt dat. Je brein wordt door allerlei snufjes en toeters en bellen beïnvloed, waardoor je hopelijk overstag gaat en een auto bij je vliegticket boekt. Of dat goed loopt, is moeilijk te zeggen. Maar Bouwer denkt dat het psychologisch niet heel handig is. “Het is heel makkelijk om die voorstellen af te serveren. Je vinkt ze letterlijk weg. Aan het einde van de rit heb je al gezien wat de reis kost. Daarna komen nog al die extra’s voorbij. Dat ga je natuurlijk nooit meer doen. Het is koude tekst dat daar staat. Daar loop je als klant niet warm voor.”
De reisagent heeft dus een voordeel als het gaat om verkopen van extra’s, meent Bouwer. “Je spreekt face to face met je klanten. Je kunt het voordeel voor de klant veel makkelijker benoemen. Intonatie in je stem leggen om iemand over te halen. Op een website gaat niemand die veel te dure helikoptervlucht boven de Grand Canyon aanvinken en zo toevoegen aan hun reis. Maar de reisagent kan de klant nog wel overtuigen. Misschien heb je zelf al eens in een helikopter gezeten boven de Grand Canyon? Gebruik dat dan! Overtuig degene die voor je zit! Maar wees altijd eerlijk. Heb je nog nooit in een helikopter gezeten? Zeg dat dan ook niet. Want vroeg of laat val je door de mand.”
De klant wil op ideeën worden gebracht door een reisagent. Dat is het onderscheid dat een ZRA kan maken. “Je moet constant nadenken: wat kan ik als reisagent aanbieden? Gebruik dan ook de kennis die je hebt van een bestemming”, vertelt Bouwer verder. “Heb je een klant voor je zitten die naar San Francisco gaat, wijs diegene dan op een bezoek aan Alcatraz. Jij weet als reisagent dat je daarvoor al tickets kunt en eigenlijk ook moet boeken in Nederland. Bied dat dan ook aan, want als de klant dat daar moet doen, gaat het waarschijnlijk niet lukken want het zit vaak vol. Je wilt niet dat een klant bij terugkomst boos is dat je niet hebt voorgesteld om al tickets voor Alcatraz te reserveren. Wat goed helpt in deze situatie: je benoemt het voordeel voor de klant. Namelijk: boek dit nu en je staat daar niet voor een dichte deur.”
“Maar ga het mensen niet door de strot duwen, daar zit niemand op te wachten”, maant Bouwer. “Het moet niet als pushen voelen. Gaat iemand naar New York, biedt dan niet én theater, én honkbal, én een gospel koor, én een bezoek aan de wijk Harlem, én het Empire State Building aan. Dan denkt de klant: ‘Hou op’.”
En is het mogelijk om een klant in te schatten? Doe je dat weleens en zo ja, hoe vaak gaat dat goed en hoe vaak sla je de plank dan mis? Bouwer weet zich nog goed een verhaal te herinneren over een situatie waarin ze de plank volledig
missloeg als het gaat om het inschatten van een klant. “Er kwam eens een man in het reisbureau waar ik werkte. Hij zag er niet uit, was ongeschoren en had oude kleren aan. Hij kwam voor een cruise en ik dacht: ‘Doe normaal man, jij kunt nog geen rubberboot betalen’. De man bleek al weken in zijn huis aan het klussen. Hij was directeur van een multinational terwijl ik dacht dat hij nog geen duppie waard was.”
“Ik vind het daarom gevaarlijk om je klant in te schatten”, concludeert Bouwer. “Het is namelijk ook niet perse gezegd dat iemand die veel geld heeft, ook alles uit de kast wil halen. En er zijn mensen die heel lang hebben gespaard voor een mooie reis maar die wel in een flat wonen. We zitten nogal snel in de aannames, maar vergeet alle meningen en oordelen over je klanten. Denk niet voor de klant, denk mee met de klant. Denk niet: dat zou hij vast niet willen. Denk: zou hij dat willen? Als je iets niet vraagt, dan weet je het niet. Houd vooral in je achterhoofd: ik wil deze reis zo mooi mogelijk maken voor de klant. Dat is het doel. Je kunt je klant nog altijd beter overschatten dan onderschatten.”
Het klinkt heel simpel, altijd open vragen stellen, luisteren, de signalen opvatten. “Maar het is oefenen geblazen. En dat moet je ook doen”, zegt Bouwer. “Het is niet zo dat je er met één training bent. Je moet het in je eigen communicatiesysteem krijgen en je heel bewust worden van wat je doet, hoe je dingen zegt en hoe je daarmee resultaat kunt boeken.”
Bouwer weet dat er van ZRA’s heel veel wordt verwacht. Je moet veel bestemmingskennis hebben, goed kunnen verkopen en dan ook nog cross- en upsellen. “Reisagenten doen er goed aan om naar landenpresentaties te gaan, gebruik te maken van specialisten en hun kennis op peil te houden. Je verkoopt het leukste dat er is, namelijk een vakantie. En we zijn heel lief met zijn allen, ook al vindt men zichzelf soms pusherig. Maar ons doel is om het meest volledige pakket aan te bieden en daar moeten we ons best voor doen. Ook met het cross- en upsellen. En ik zeg altijd maar zo: een topsporter moet ook oefenen.”
“Het is ontzettend belangrijk om te denken aan cross- en upselling als reisagent.”
en foto’s: Puck van Beurden
Met twee cruiseterminals wordt Singapore een steeds belangrijkere vertrekhaven voor cruises door Azië. In 2018 kwamen er 374 schepen aan in de haven van Singapore. Reisbizz vloog naar de groene stadsstaat en ontdekte de Westerdam van Holland America Line (HAL) en de Seabourn Encore zelf.
“Veel mensen stellen het maken van een cruise uit”, stelt Nico Bleichrodt, topman bij HAL. Hij reisde mee naar Singapore om een rondleiding te geven over de Westerdam en Encore. Zijn maatschappij, die in 1873 werd opgericht om emigranten naar New York te brengen, ziet een groeiende belangstelling voor cruises in het Aziatische gebied. “De HAL is al die jaren geleden begonnen met het vervoer van remigranten, maar de afgelopen decennia zijn we ingehaald door het vliegtuig als vervoersmiddel. Daarom hebben we ons op een andere doelgroep gericht: niet op mensen die noodzakelijk moeten reizen, maar op mensen die voor hun plezier willen cruisen. Zo kunnen we blijven bestaan.”
De methode werpt zijn vruchten af. De HAL doet het nog altijd goed, net als het luxueuzere broertje van de maatschappij: Seabourn. Azië is voor beide merken een interessante markt, vertelt Bleichrodt tijdens een rondleiding over de Encore van Seabourn. “Singapore had dit jaar 374 aanlopen van cruiseschepen. Dat kan gaan om een schip dat een paar dagen blijft liggen of om een turn-around. Hoe dan ook vindt er een enorme ontwikkeling plaats in Azië. China is de nummer één markt op het gebied van cruises en ook Japan is enorm populair, maar ik verwacht dat Singapore net zo goed een heel grote markt zal worden.”
Waar er eerder kleinere schepen van de HAL naar Azië gingen, zet de cruisemaatschappij vanwege de grotere vraag in dit gebied nu een groter schip in: de Westerdam, die in november voor het eerst in Singapore aanlegde. Dit schip biedt ruimte aan 1900 passagiers, heeft onder meer meerdere restaurants, een wellness, fitnessruimte, zwembad en
verschillende bars . “Wat ons anders maakt dan andere maatschappijen, is dat de bestemming centraal staat, niet het schip”, zegt Bleichrodt. Dat vertaalt zich op de Westerdam onder meer in de techniek op het bovenste dek. Op grote schermen kunnen passagiers alles leren over de bestemmingen die ze tijdens hun cruise gaan aandoen. Met een paar swipes over een touchscreen krijgen ze informatie over de geschiedenis van plekken, maar ook tips over bijzondere gebouwen en plaatsen. Naast de Westerdam, zet HAL ook de Maasdam in voor cruises in Azië.
Ook voor de Seabourn Encore geldt dat de bestemming centraal staat. Toch zijn de kamers waarin passagiers verblijven ook niet onbelangrijk, zeker niet op cruises waarbij zeedagen zijn inbegrepen. Op de Encore kunnen passagiers kiezen uit verschillende types kamers, van een standaard suite tot een luxe variant met jacuzzi en serre. Het is een kleiner – en daardoor volgens Bleichrodt intiemer – schip, met ruimte voor 600 passagiers. Daarnaast is er een theater, zijn er verschillende restaurants waarin passagiers kunnen aanschuiven op een tijdstip dat hen het beste uitkomt, en is er een spa. Bij Seabourn is bovendien alles inbegrepen, er is dus geen fooiensysteem.
Of je cruise nou vertrekt vanuit Singapore, er aankomt of er een dag aanlegt, de stadstaat biedt genoeg vermaak voor alle soorten klanten. Wie op zoek is naar hippe koffiebarretjes en indrukwekkende streetart, kan het best naar Arab Street in Kampong Glam gaan. Hier vind je kleurrijke winkels, eindeloos veel mooie graffiti en gezellige café’s. Een straat verderop, in Haji Lane, zijn het vooral de kleine boetiekjes met handgemaakte Arabische tapijten, kussentjes en kleding die mensen trekken. Vergeet ook vooral niet om je klanten aan te raden de Sultan Moskee te bezoeken, de grootste moskee van Singapore, met mooie bruine luiken en grote gouden koepels. In de straat voor de moskee vinden je klanten veel restaurants, waar vooral arabische gerechten op de kaart staan.
Heeft je klant weinig tijd en wil hij toch een aantal hotspots zien? Dan is een tocht door de Marina Bay Area een aanrader. Hier staan de bekende Marina Bay Sands: een bouwwerk en resort dat bestaat uit drie flats die op de bovenste verdiepingen worden verbonden door een schip. Wie niet in het resort verblijft, kan alsnog shoppen in de mall op de onderste verdiepingen, zwemmen op de infinity pool op de 57ste verdieping of ’s avonds in Ce La Vi, de bar naast dit zwembad, een drankje doen met spectaculair uitzicht over de honderden wolkenkrabbers die de stad rijk is.
Een goede manier om in korte tijd een indruk te krijgen van de stad, is door een tochtje te nemen met een van de bumboats. Deze traditionele boot is tegenwoordig uitgerust met een motor, waardoor je in rap (maar niet te rap) tempo rondom de bekende hotspots vaart. Stap op bij een van de acht punten, verspreid door Singapore, voor een river cruise op de bumboat. Onderweg kun je ook overal uitstappen om een wijk te voet te verkennen. Clarke Quay, een van de uit- en opstappunten, is zeker een aanrader voor klanten die van goed eten houden. Er zijn hier veel restaurants te vinden en vooral ’s avonds is het er levendig. De
Azië wordt een steeds populairder gebied voor cruises. In 2018 voeren er schepen van 38 verschillende merken door Aziatische wateren, die in totaal 7.169 zogeheten port calls maakten. Het grootste deel daarvan, ruim 2.000 calls, werd gedaan in Japan. Op de tweede plek komt China, gevolgd door Thailand en Vietnam. De haven van Singapore was in 2018 een van de drukstbezochte ha vens in Azië, na China en Taiwan stapten hier de meeste mensen op.
bars in dit gebied zijn vooral populair bij toeristen, je zult er dus weinig locals treffen.
Dat Singapore meer is dan hoge flats, zal vanuit de Marina Bay Sands al duidelijk zijn geworden. Een van de lagere wijken die leuk is om te bezoeken is China Town. Hier is de grootste tempel van Singapore te vinden, een gebouw van vier verdiepingen en een rooftop garden. De tempel trekt boeddhisten van over de hele wereld aan, omdat hier een tand is te vinden die van Boeddha zelf zou zijn geweest. Daarnaast staan er honderden boeddhabeelden, veelal geschenken van de lokale bevolking. Let op de kledingvoorschriften: zowel voor mannen als vrouwen geldt dat knieën en schouders bedekt moeten zijn. Wie geen geschikte kleding bij zich heeft, kan bij de ingang van de tempel omslagdoeken lenen.
Naast de tempel zijn de Chinese winkels voor veel mensen de belangrijkste reden om naar China Town te trekken. Het rood, roze en goud komt je hier van alle kanten tegemoet. Het is een goede plek om
Om een cruise te kunnen verko pen, moet je er zelf ervaring mee opdoen, stelt Nico Bleichrodt. “Als je zelf hebt ervaren hoe deze manier van reizen is, kun je een cruise beter verkopen aan je klanten. Wat veel reisagenten niet weten, is dat we bij Holland America Line zeer aantrekkelijke agententarieven hebben. Die zij vanaf 60 dagen voor vertrek boek baar.” Het idee dat een cruise standaard erg duur is, is volgens de topman niet per se waar. “Het ligt er net aan in welke periode en welk vaargebied je op reis wilt. Een cruise door het Caribisch gebied kan al vanaf 600 euro, inclusief, om maar wat te noemen.”
souvenirs te scoren en om even bij te komen met een bordje Chinees eten en vers kokoswater, dat op alle straathoeken wordt verkocht.
Niet veel verderop ligt Little India. De grote Indiase tempel is een duidelijk herkenbaar beginpunt van de wijk en vanwege de vrolijk gekleurde beelden is dit een veel gefotografeerd punt in Singapore. Serangoon Road is de belangrijkste straat van Little India, met veel winkels en restaurants. Het meestvoorkomende gerecht dat hier wordt geserveerd is natuurlijk curry, in allerlei varianten.
Wie bij Singapore alleen aan hoge flats en drukke straten denkt, heeft het mis. Bijna de helft van de stad bestaat uit groen. Dat komt onder meer door de grote Botanische Tuinen, waar de inwoners van Singapore vaak komen om te sporten, wandelen of om de concerten die vaak op zondagmiddag worden gegeven bij te wonen. Onderdeel van de Botanische Tuinen is de grootste orchideeëntuin ter wereld, die op de UNESCO Werelderfgoedlijst staat. Hier zijn meer dan 3.000 soorten orchideeën te vinden, soms speciaal gekweekt voor en vernoemd naar beroemdheden.
Nog meer groen vinden reizigers in de Gardens at the Bay. Op dit moment worden er nog twee van deze tuinen aangelegd, maar de Gardens at the Bay South is al geopend. Deze tuin is vooral bekend vanwege de torenhoge paarse en oranje bomen, die via een loopbrug met elkaar verbonden zijn. Ook de twee domes, waarin Aziatische en Europese planten en bloemen te zien zijn, zijn populair bij toeristen. Wil je klant de stad even ontvluchten, dan is Sentosa Island een aanrader. Dit schiereiland is via een brug met de stad verbonden, maar leuker is het om op de hoogste berg van
Singapore, Faber Peak, op de kabelbaan te stappen. Die brengt reizigers hoog in de lucht - met mooie uitzichten over de stad - via de haven naar de witte stranden, wuivende palmen en groenblauwe zee van Sentosa.
Opstapplaats voor cruises, citytripplek bij uitstek, strandbestemming en een mix van Maleisië, India, China en het Midden-Oosten. Singapore is een beetje van alles. Het is daarom een plek die veel verschillende reizigers zal aanspreken. Zoekt je klant een overstap onderweg naar Aziatische bestemmingen, Australië of Nieuw-Zeeland, of staat er een cruise door Azië en Oceanië op het programma? Denk dan eens aan Singapore.
Reisbizz vloog naar Singapore met homecarrier Singapore Airlines. Deze airline vliegt met aan A350 in zo’n 13 uur tussen Amsterdam Schiphol en Sin gapore Changi Airport. Reizigers kunnen ervoor kiezen om te reizen in economy class, economy premium of business class. In alle klasses worden films, maal tijden en snacks aangeboden.
