Polskie Mięso, numer 27

Page 1

Nr 1 (27) marzec 2018

ISSN 2450-6516

www.polskie-mieso.pl

To bardzo skomplikowana kwestia – rozmowa z ministrem rolnictwa Krzysztofem Jurgielem Bardzo dobry kraj na eksport mięsa

Raport: Branża utylizacyjna w Polsce

Jak rozwijać firmę dzięki tradycji i ekologii?

Groźna choroba nadciąga z południa Europy

Sukces turecki ZPM

Gazeta wydawana przez


Kolonia, Niemcy / 20-23.03.2018 Vemag Maschinenbau Pawilon 9.1, Stanowisko C010 Vemag Anlagenbau Pawilon 6.1, Stanowisko D010 JBT Tipper Tie Pawilon 9.1, Stanowisko A080 Variovac Pawilon 9.1, Stanowisko A060 Fomaco Pawilon 6.1, Stanowisko D080 Baader Pawilon 6.1, Stanowisko B029 K+G Wetter Pawilon 6.1, Stanowisko A018


Bankowość Korporacyjna

Inne spojrzenie na przedsiębiorstwo

801 70 65 50 / +48 71 799 71 49 koszt wg stawki operatora

www.credit-agricole.pl

Wrocław ul. Legnicka 51-53 54-203 Wrocław tel. +48 71 349 64 87

Credit Agricole Bank Polska S.A.

Poznań Al. Solidarności 46 61-696 Poznań tel. +48 61 295 95 22

Gdańsk ul. Grunwaldzka 409 80-309 Gdańsk tel. +48 58 340 39 21

Kraków ul. Św. Tomasza 34 „Dom na Czasie” 30-415 Kraków tel. +48 12 254 24 38

Warszawa ul. Żwirki i Wigury 18a 02-092 Warszawa tel. +48 22 434 33 20 tel. +48 22 573 17 77


OD REDAKCJI

Drodzy Czytelnicy, Afrykański pomór świń (ASF) nie odpuszcza. Wirus systematycznie się rozpowszechnia i zagraża już interesom całej branży mięsnej wieprzowej jak i interesom ekonomicznym państwa. Rolników hodujących świnie oraz całą branżę wieprzową próbuje ratować minister rolnictwa i rozwoju wsi, który zyskał mocne wsparcie w osobie premiera Mateusza Morawieckiego. Zapytaliśmy ministra Krzysztofa Jurgiela o pomysły na ratowanie polskiej wieprzowiny. Ale nie tylko o to, bo i inne branże mięsne też się nie są pewne, co do swojej przyszłości, np. w związku z projektowanym wprowadzeniem zakazu uboju dla wspólnot religijnych. Branża mięsna cały czas poszukuje nowych rynków eksportowych poza UE. Podążyliśmy za doniesieniami, że Meksyk jest atrakcyjnym miejscem. Sprawdziliśmy i uzyskaliśmy odpowiedź od ekspertki – Patrycji Staszewskiej, że nie ma lepszego miejsca na sprzedaż mięsa niż Mexico. W ostatnich miesiącach wiele się mówi w mediach, w kontekście propozycji wprowadzenia ustawowego zakazu hodowli zwierząt na futra, o branży utylizacyjnej, która jest nieodłącznym elementem produkcji mięsa na każdym jej etapie. Przygotowaliśmy specjalny raport, w którym opisujemy dochody, zyski, kwoty zapłaconych podatków, poziom zatrudnienia oraz prezentujemy pomysły utylizatorów w zakresie, jak usprawnić przetwarzanie produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego. Każda firma szuka swojego miejsca na rynku. Okazuje się, że można swoją pozycję rynkową z powodzeniem zbudować opierając się na tradycji, ekologii oraz nowoczesności. Wiceprezes firmy Dobrowolscy Grzegorz Zych opowiedział nam, jak połączyć te elementy, by stać się nowoczesnym przedsiębiorstwem na miarę XXI wieku, z którym klienci oraz partnerzy biznesowi chętnie się utożsamiają. Nie jest żadnym odkryciem, że istnienie przedsiębiorstwa na rynku zależy od oferowanej jakości przez nie produktów. Tajemnicą już każdej firmy jest jak tę jakość osiągają. Drugą stroną jest to, że tę jakość można badać, monitorować, by wypracować standard produkcyjny, który zapewni przewagę rynkową. Wybitny znawca tej tematyki prof. Marian Panasiewicz wyjaśnił, w jaki sposób można osiągnąć ten cel. Pod koniec maja tego roku wchodzą w życie nowe zasady zarządzania danymi osobowymi tzw. RODO. Przygotowaliśmy specjalny poradnik, w którym piszemy, na co należy zwrócić. Napisaliśmy również o tym, że na brukselskich salonach politycznych trwają intensywne prace nad zmianami legislacyjnymi w zakresie prawa podatkowego, które mają pomóc europejskim przedsiębiorstwom. Nasz ekspert, były wiceminister finansów Witold Modzelewski jest innego zdania i wyjaśnił to nam dlaczego. Ledwo Polska uzyskała status niskiego ryzyka BSE, a już hodowcy bydła oraz producenci wołowiny muszą szykować się na kolejną chorobę. Grecja, Bułgaria oraz inne kraje na południu Europy walczą z LSD. Tylko jeden przypadek jej zamyka eksport dla całego kraju. Radzimy jak się jej ustrzec. Również i tym razem pokazujemy, jakie działania promocyjne w kraju i zagranicą przeprowadził Związek Polskie Mięso oraz – co najważniejsze – jakie one przyniosły skutek. Można nie tylko przeczytać, ale także zobaczyć na zdjęciach. Ponadto polecamy zapoznanie się z nowościami legislacyjnymi prawa unijnego oraz polskiego. W ostatnich trzech miesiącach wprowadzonych zostało wiele przepisów, które porządkują produkcję lub zmieniają jej wymagania techniczne. Ponadto pojawiły się nowe przepisy, które dotyczą prowadzenia działalności gospodarczej w ogóle. Jacek Strzelecki

4

1/2018 |


Wszystkim naszym Członkom, Partnerom, Współpracownikom oraz Czytelnikom Polskiego Mięsa składamy życzenia radosnych, spokojnych oraz rodzinnych świąt Wielkanocnych życzy


SPIS TREŚCI 10 Informacje z Branży

POZNAJEMY NOWE RYNKI 14 Bardzo dobry kraj na eksport mięsa 16 Przepis na podbój Meksyku

WYWIAD NUMERU 18 To bardzo skomplikowana sprawa

– rozmowa z Krzysztofem Jurgielem,

Ministrem Rolnictwa i Rozwoju Wsi

GŁOS Z BRANŻY 22 Raport: Branża utylizacyjna w Polsce

Poznajemy nowe rynki: Bardzo dobry kraj na eksport mięsa

– str. 14

Wywiad numeru: To bardzo skomplikowana sprawa

– str. 18

Głos z branży: Naszą siłą jest tradycja

– str. 30

26 Techniki i metody pomiaru jakości mięsa 30 Naszą siłą jest tradycja

– rozmowa z Grzegorzem Zychem,

wiceprezesem zarządu, dyrektorem ds. sprzedaży

i marketingu w Dobrowolscy Sp. z o.o.

32 Jak stosować przepisy o RODO? 34 Niebezpieczeństwo nadciąga z południa 35 Reakcja Związku Polskie Mięso

na zarzuty niemieckich rolników

35 AVO kreuje trendy 36 Wspólny system, ale czy sprawiedliwy 39 Blisko 12 mln świń i 6 mln bydła

Z DZIAŁALNOŚCI ZWIĄZKU 40 Sukces Polskiego Mięsa w Turcji! 42 Fotorelacje: Wieprzowe Study Tour, Ambrozja Smaku,

Konferencja branżowa

PRAWO ŻYWNOŚCIOWE 46 Nowości legislacyjne

ZWIĄZEK OD KUCHNI 50 Debiuty

WYDAWCA:

Redaktor prowadzący: Jacek Strzelecki

Związek Prezes Związku WITOLD CHOIŃSKI 6

1/2018 |

Źródło zdjęć: zbiory prywatne archiwum Polskie Mięso, fotolia.com

Adres redakcji: ul. Chałubińskiego 8 00-613 Warszawa tel. 722 220 499 redakcja@polskie-mieso.pl www.polskie-mieso.pl Redakcja nie odpowiada za treść ogłoszeń i artykułów sponsorowanych. Reprodukcja lub przedruk wyłącznie za pisemną zgodą redakcji.



ZAPROSZENIE VEMAG Polska Sp. z o.o.

serdecznie zaprasza na Międzynarodowe Targi Technologii dla Produktów Spożywczych i Napojów Anuga Food Tec w dniach 20-23.03.2018 w Kolonii. Oczekujemy Państwa na stoiskach naszych partnerów

Hala 9, stoisko C-10 Hala 6, stoisko D-010 Hala 9, stoisko A-060 Hala 6, stoisko F-020 Hala 6.1, stoisko A-018/B-019 Hala 6 stoisko D-080

Cieszymy się na wspólne spotkanie i do zobaczenia na Targach ! W czasie trwania Targów nasz zespół jest do Państwa dyspozycji:

Marianna Kowalczuk tel. 602 22 07 38 Tomasz Kowalczuk tel. 698 66 20 77 Dariusz Stańczak tel. 882 14 87 09 Agnieszka Strygner tel. 604 45 80 10 Marcin Kühn tel. 882 14 87 07



INFORMACJE BRANŻY NEWSLETTER BRANŻY to najważniejsze informacje z kraju i Unii Europejskiej, udostępnione przez Związek Polskie Mięso i UECBV (European Livestock and Meat Trading Union) – największą europejską organizację, zajmującą się sektorem uboju oraz handlem żywcem i mięsem w Unii Europejskiej. ZPM jest jedynym stowarzyszeniem w Polsce, należącym do tej organizacji. Poniżej prezentujemy garść najistotniejszych dla branży wiadomości z ostatniego kwartału. ZNACZNY WZROST IMPORTU ŻYWYCH ŚWIŃ Według danych GUS w 2017 roku wartość eksportu artykułów rolno-spożywczych wyniosła 27 317 mln EUR, co oznaczało wzrost o 12,3% w stosunku do poprzedniego roku. W 2016 roku wartość zagranicznej sprzedaży była na poziomie 24 332 mln EUR. Sprzedaż do państw Unii Europejskiej (UE-28) wzrosła również o 12,3%, do państw dawnej „piętnastki” o 16,2%, a do12 „nowych” państw członkowskich odnotowano wzrost o 1,0%. Ogółem na rynek UE sprzedano towary na kwotę 22 256 mln EUR. W strukturze eksportu rolno-spożywczego udział państw UE podobnie jak w 2016 roku wyniósł 81,5%. W porównaniu do 2016 roku znacząco o 21% wzrosła wartość wywozu wieprzowiny. W 2017 roku zostały sprowadzone do Polski artykuły rolno-spożywcze na ogólną kwotę 18 934 mln EUR, co oznaczało wzrost w porównaniu do 2015 roku o 9,5%. W 2016 roku wartość importu wyniosła 17 292 mln EUR. Z państw UE sprowadzono towary rolno-spożywcze na kwotę 13 291 mln EUR i w stosunku do poprzedniego roku był to wzrost o 10,7% (2016 r. – 12 009 mln EUR), natomiast o 11,9% wzrósł import z państw dawnej „piętnastki” do poziomu 11 374 mln EUR. Wartość zakupów w pozostałych 12 państwach wzrosła o 3,9% i wyniosła 1 916 mln EUR (w 2016r. – 1 845 mln EUR). Udział przywozu z państw UE stanowił 70,2% ogólnej wartości importu towarów rolno-spożywczych do Polski, rok wcześniej było to 69,4%. Znaczy wzrost importu w stosunku do 2016 roku odnotowano m.in. dla karmy dla zwierząt (o 45%) oraz żywych świń (o 28%).

BIOASEKUARCJA W CAŁYM KRAJU ZDEJMIE 1,65 MLN ŚWIŃ Ewa Lech, podsekretarz stanu Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi, powiedziała podczas posiedzenie senackiej Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi, że wdrożenie programu bioasekuracji na cały kraj spowoduje zdjęcie świń z rynku wielkości 15% z całego obecnego pogłowia świń to jest 1,65 mln.

BĘDĄ UPROSZCZONE ZASADY UBOJU NA UŻYTEK WŁASNY W Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi trwają prace nad uproszczeniem zasad dotyczących uboju na użytek własny. Proponuje się ułatwienia w zdobywaniu kwalifikacji przez osoby, które będą dokonywać uboju zwierząt kopytnych w gospodarstwie na własny użytek. Uboju cieląt w wieku do szóstego miesiąca życia, świń, owiec i kóz na własny użytek będzie mogła dokonać osoba 10

1/2018 |

pełnoletnia, która posiada odpowiedni poziom kwalifikacji, aby wykonywać te czynności, nie powodując u zwierząt jakiegokolwiek niepotrzebnego bólu, niepokoju lub cierpienia. Odpowiedni poziom kwalifikacji potwierdzi zaświadczenie o odbyciu bezpłatnego szkolenia w tym zakresie zorganizowanego przez powiatowego lekarza weterynarii albo – na jego zlecenie – przez inny podmiot. Produkty uzyskane w związku z ubojem na użytek własny nie będą mogły być umieszczane na rynku. Powyższe wymagania nie dotyczą uboju drobiu, zajęcy i królików poza rzeźnią na potrzeby własnej konsumpcji domowej. Natomiast osoby dokonujące uboju drobiu, zajęcy i królików na terenie gospodarstwa w celu bezpośredniej dostawy małych ilości mięsa przez producenta konsumentom końcowym lub lokalnym zakładom detalicznym dostarczającym takie mięso bezpośrednio konsumentom końcowym w formie mięsa świeżego będą musiały posiadać kwalifikacje analogiczne jak w przypadku uboju zwierząt kopytnych na użytek własny.

MINISTER PODEJRZEWA ZMOWĘ CENOWĄ NA RYNKU WIEPRZOWINY Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi Krzysztof Jurgiel wystąpił do prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumenta o sprawdzenie czy na rynku wieprzowiny jest zmowa cenowa – powiedział o tym podczas posiedzenia senackiej Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi Jacek Bogucki, sekretarz Stanu w ministerstwie rolnictwa. Wyjaśnił, że zachodzi konieczność sprawdzenia czy silniejsze podmioty na rynku nie porozumiały się co do cen ze szkodą dla słabszych jednak szczegółów wniosku nie podał. Jedynie dodał, że ministerstwo jest świadome, że obecne ceny są skutkiem silnej złotówki, która powoduje, że eksport jest mniej opłacalny.

NIK OPUBLIKOWAŁA OSTATECZNY RAPORT O PROGRAMIE BIOASEKURACJI Program bioasekuracji okazał się nieskuteczny, bo nie osiągnięto jego podstawowych celów. Przede wszystkim nie zahamowano rozprzestrzeniania się wirusa ASF w Polsce – napisała Najwyższa Izba Kontroli w informacji dotyczącej ostatecznego raport na temat realizacji programu bioasekuracji w związku z ASF. Zdaniem NIK wirus rozprzestrzenia się, bo nie spełniono także drugiego celu programu, czyli nie osiągnięto stanu, w którym świnie utrzymywane są wyłącznie w gospodarstwach o najwyższym poziomie bioasekuracji. W ocenie Izby występujące od czerwca 2017 roku masowe ogniska ciąg dalszy na str. 12


NAJNOWSZE ROZWIĄZANIA TECHNOLOGICZNE MASZYNY I URZĄDZENIA DLA PRZETWÓRSTWA SPOŻYWCZEGO NOWA GENERACJA URZĄDZEŃ DO MIESZANIA, MARYNOWANIA, MASOWANIA PRODUKTÓW SPOŻYWCZYCH Mieszalnik-Masownica GBT 300, spełnia najsurowsze wymagania w zakresie wydajności, jakości bezpieczeństwa i higieny pracy.

l Unikalne rozwiązanie. l Pracuje na bazie standardowych wózków 200l. l Nie uszkadza delikatnej struktury produktu. l Łatwe i szybkie mycie.

Przed zmieszaniem

Przed zmieszaniem

Po

Po


INFORMACJE BRANŻY ciąg dalszy ze str. 10

ASF świadczą o tym, że w dalszym ciągu wiele gospodarstw nie jest właściwie zabezpieczonych - w 2018 roku odnotowano 3 dalsze ogniska tej choroby. NIK napisał, że skuteczność wyeliminowania ASF zależy przede wszystkim od zabezpieczenia gospodarstw i świadomego działania rolników. Podkreślił, że bardzo ważne jest również radykalne zmniejszenie populacji dzików. Ze względu na szczególne zagrożenie dla produkcji świń w Polsce i negatywne skutki dla krajowej gospodarki, niezbędne jest podjęcie zdecydowanych, a nawet rygorystycznych działań.

OD 28 LUTEGO BIOASEKURACJA W CAŁYM KRAJU W Dzienniku Ustaw ogłoszone zostało 13 lutego 2018 r. rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 9 lutego 2018 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie środków podejmowanych w związku z wystąpieniem afrykańskiego pomoru świń (Dz. U. poz. 360). Rozporządzenie weszło w życie 28 lutego 2018 r. i od tego dnia zasady bioasekuracji obowiązują na terenie całego kraju. W efekcie hodowcy świń w całej Polsce będą zmuszeni do wdrożenia wielu norm, które mają na celu ograniczenie ryzyka przeniesienia wirusa ASF do chlewni. Producenci świń, którzy otrzymają decyzję powiatowego lekarza weterynarii o zakazie utrzymywania świń w związku z brakiem spełniania warunków bioasekuracji będą mogli ubiegać się o pomoc finansową w Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w związku z utraconymi dochodami z tytułu prowadzenia produkcji świń.

W CHINACH PRZEWOŻĄ TYGODNIO MILIONY SZTUK ŚWIŃ I DROBIU Każdego tygodnia w Chinach przewożonych jest średnio 70 mln sztuk drobiu i świń. Dane o tym publikuje chińskie Ministerstwo Rolnictwa oraz chińska weterynaria CVMA. Najwięcej transportuje się drobiu. Średnio jest to 65-68 mln sztuk. Dalej są świnie. Tygodniowo przewozi się ich średnio ok. 2 mln sztuk. Reszta zazwyczaj kilkaset tysięcy to inne zwierzęta gospodarskie. Te dane pokazują, jakiego rodzaju mięso najchętniej Chińczycy jedli w tygodniu, dla którego został zrobiony odczyt oraz w pierwszych dniach następnego tygodnia.

KE ZALECA JAK UCHRONIĆ SIĘ PRZED SKUTKAMI BREXITU Z dniem wyjścia Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej kraj ten będzie traktowany w świetle przepisów jako kraj trzeci, więc wszystkie zasady importu produktów spożywczych z Wielkiej Brytanii będą takie same, jak z innych państw trzecich (np. z Chin) – poinformowała w specjalnym komunikacie Komisja Europejska. Wyjście Wielkiej Brytanii z dniem 30 marca 2019 r. od godz. 00:00, wywoła konsekwencje w zakresie prawa żywnościowego dla podmiotów branży spożywczej działających na terenie UE. Zmiany obejmą 12

1/2018 |

wszystkie rodzaje żywności. Komisja choć wymieniła obszary produkcji żywności, które z pewnością dotkną zmiany, to jednocześnie przestrzega, że należy być przygotowanym również na inne obostrzenia. Komisja zachęca unijne przedsiębiorstwa do odpowiednio wcześniejszego przygotowania się do handlu od 30 marca przyszłego roku. W swoim piśmie podaje obszary, na które należy zwrócić szczególną uwagę wraz z podstawami prawnymi. Zmiany będą dotyczyć m.in. takich kwestii jak etykiet, posiadania stosowanych badań (certyfikatów) jeśli są wymagane prawem unijnym, znajdowania się zakładu mięsnego na liście zakładów zatwierdzonych itp.

IERIGŻ: BYDŁO ZAMIAST ŚWIŃ W gospodarstwach, które zaprzestały chowu trzody chlewnej na terenach, na których jest afrykański pomór świń (ASF) najbardziej realne i opłacalne dla nich jest podjęcie chowu bydła ras mięsnych - uważa Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej (IERGiŻ), który przedstawił raport na ten temat podczas sejmowej Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Według Instytutu za takim rozwiązaniem przemawia wiele czynników. Jednym z nich jest rosnący eksport wołowiny. Ponadto budynki inwentarskie dla bydła ras mięsnych nie wymagają wysokich norm środowiskowych. W czterech województwach, gdzie był lub jest ASF, cechuje to, że udział trwałych użytków zielonych (TUZ) łąk i pastwisk jest najwyższy w kraju i wynosi 30% w ogólnej powierzchni użytków rolnych, przy średniej krajowej na poziomie ok. 18%. Eksperci IERiGŻ podkreślili również, że dla rozwoju produkcji bydła mięsnego są pieniądze. W ramach systemu bezpośrednich płatności do krów i bydła uzależnione są od wielkości stada: maksymalnie do 20 sztuk bydła i maksymalnie do 20 sztuk krów. W 2017 r. stawki płatności wyniosły 291,03 zł/szt. do bydła i 371,46 zł/szt. do krów.

AMBITNE CELE PARLAMENTARNEJ SPECGRUPY DS. DROBIU W sejmie ukonstytuował się ponadpartyjny Parlamentarny Zespół ds. rozwoju drobiarstwa jako strategicznej gałęzi polskiej gospodarki. Tworzy go ośmiu parlamentarzystów Celem Zespołu jest – jak powiedział redakcji „Polskiego Mięsa” przewodniczący poseł Piotr Cieśliński – analizowanie rynku drobiarskiego oraz odpowiednie wczesne przygotowywanie rozwiązań prawnych, by wspierać ten sektor polskiego rolnictwa i sektora rolno-spożywczego. Podczas pierwszego spotkania przedstawiciele sektora drobiarskiego przedstawili posłom oraz gościom jak wygląda sytuacja na rynku drobiowym począwszy od hodowli, poprzez ubój, przetwórstwo a na eksporcie skończywszy. W posiedzeniu obok parlamentarzystów oraz przedstawicieli sektora mięsnego wziął udział wiceminister przedsiębiorczości i technologii Tadeusz Kościński oraz urzędnicy z Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Zespół ma charakter ponadpartyjny. W jego skład wchodzi 3 polityków z Platformy Obywatelskiej (PO), 2 z Prawa i Sprawiedliwości (PiS), 2 z Nowoczesnej (N), 1 z Polskiego Stronnictwa Ludowego-Unii Europejskich Demokratów (PSL-UED). Redakcja



POZNAJEMY NOWE RYNKI

Bardzo dobry kraj na eksport mięsa Polska branża mięsna stara się zdobyć jak najwięcej rynków eksportowych poza Unią Europejską. Coraz więcej pozytywnych informacji dotyczy Meksyku, kraju który jest silnie ekonomicznie związany ze Stanami Zjednoczonymi Ameryki Północnej i Kanadą. O przybliżenie tego rynku poprosiliśmy Patrycję Staszewską, kierownika Zagranicznego Biura Handlowego w Meksyku Polskiej Agencji Inwestycji i Handlu. Jaki jest status Meksyku na globalnym rynku żywności?

Meksyk jest w czołowej piątce ze 180 krajów członkowskich zarejestrowanych w Światowej Organizacji Zdrowia Zwierząt (OIE), które spełniają wszystkie wymagania dla krajów wolnych od sześciu głównych chorób. Taki status uprzywilejowuje wymianę handlową. Krajowa Służba ds. Zdrowia, Bezpieczeństwa i Jakości (Senasica) wyszczególniła, że „Meksyk w zdrowiu zwierząt ma uprzywilejowaną sytuację”, w porównaniu z innymi krajami. Będąc w Meksyku łatwo zauważyć, jak bardzo hiszpańska gastronomia wpłynęła na kuchnię tego kraju. Specyficzne nawyki kulinarne zostały zaszczepione m.in. przez emigrację wojny secesyjnej. Od tamtej chwili hiszpańskie produkty mięsne są bardzo pożądane w Meksyku. Jednym z najlepszych przykładów jest szynka, która w Meksyku ma swoją szczególną pozycję. Wartość wyeksportowanej szynki wzrosła z 8,54 mln euro w 2011 r. do 13,74 mln euro w 2016 r. W 2017 r. sprzedano za granicę 929 ton suszonej szynki o wartości 11,7 miliona euro. Import przetworzonego mięsa odbywa się zwykle za pośrednictwem wyspecjalizowanych kanałów, np. zaadresowanych dla grupy smakoszy lub przez pośredników, pracujących jako przedstawiciele hiszpańskich marek na meksykańskim rynku. Głównymi konkurentami tych produktów są te produkowane w Kanadzie i we Włoszech, których sprzedaż odbywa się głównie w wyspecjalizowanych sklepach. Miasta, które najczęściej konsumują wyroby mięsne z Europy to Mexico City, Guadalajara, Monterrey, Puebla, Veracruz oraz miejscowości znaj14

1/2018 |

Fot. Archiwum Patrycja Staszewska

A jak wygląda rynek mięsa?

dujące się na obszarach turystycznych, takie jak Riviera Maya. Zdecydowana większość sprzedaży odbywa się w małych formatach, to jest w plasterkach, w opakowaniach od 100 do 300 gramów pakowanych próżniowo. Szynkę suszoną sprzedaje się w całym kawałku, a to ze względu na jej wysoką cenę i brak wiedzy na temat tego, że to mięso podaje się w cienkich plastrach. A jak wygląda konkurencja?

Wejście na rynek meksykański nowych hiszpańskich marek mięsnych doprowa-

dziło do większej konkurencji, a tym samym do spadku marży handlowej. Nowe firmy by zdobyć klientów obniżyły ceny oferowanych produktów. Ta ostra walka spowodowała, że obecnie w przypadku hiszpańskich produktów mięsnych występuje pewna stagnacja, ponieważ siła nabywcza ich zakupu jest ściśle powiązana z zasobnością portfeli konsumentów i eksperci nie przewidują wzrostu pod względem liczby ludności. Ponadto w meksykańskiej kulturze kulinarnej te produkty przez Meksykan są konsumowane bardzo


POZNAJEMY NOWE RYNKI okazjonalnie, jak np., w czasie świąt religijnych czy rodzinnych. Przykładowo roczna konsumpcja suszonej szynki szacowana jest na 35 gram na osobę. Dlatego w przypadku meksykańskich konsumentów konieczna jest promocja i edukacja odnośnie nowych trendów żywnościowych. Czy polskie produkty żywnościowe znane są w Meksyku?

Na rynku meksykańskim znane są przede wszystkim polskie produkty alkoholowe w postaci wódki i piwa, sło-

jest silna koncentracja, ponieważ 7 firm meksykańskich pokrywa 35% produkcji krajowej. Poza tym jest jeszcze produkcja podwórkowa czyli chów i przerób we własnym zakresie. W ten sposób zwierzęta są uważane za dodatkowe źródło dochodu, a ich mięso trafia na lokalne, punktowe rynki. W takich przypadkach ubój dość często dokonywany jest w rzeźniach nie spełniających warunków zdrowotnych, sanitarnych i weterynaryjnych. Według Meksykańskiej Rady Mięsa tylko 48% uboju świń przeprowadza się w rzeźniach

W przypadku wieprzowiny Meksykanie skonsumowali w ostatnich dwóch latach około 2,14 mln ton, z czego blisko 1 mln ton zostało sprowadzone z zagranicy

dycze w tym czekolady, pralinki, ciastka i wafelki. Niestety wędliny w stylu polskim można tylko spotkać pod etykietkami amerykańskimi. Sprzedawane są wyłącznie wędliny hiszpańskie, włoskie, amerykańskie i kanadyjskie. Istnieje też parę sklepów prowadzonych przez rzeźników niemieckich, które oferują wędliny podobne do polskich. Meksyk jest pełen nowych możliwości i naprawdę brakuję asortymentu smacznych wędlin i innych wyrobów mięsnych.

podlegających Inspekcji Federalnej (Tipo Inspección Federal TIF), a 21% uboju świń odbywa się we własnych gospodarstwach lub w domach. W Meksyku popyt na świeże mięso przeważa nad zapotrzebo-

Meksyk z innymi krajami w tej części świat zawarł podobne traktaty, w których zostały obniżone zostały cła importowe. Import wieprzowiny wyniósł 1mln ton w 2017 r. Najlepiej świadczą o tym liczby. 83,1% wieprzowiny przywożonej do Meksyku w 2017 r. pochodziło z USA a 16% z Kanady. W sierpniu 2016 roku Hiszpania, po długim procesie negocjacji rozpoczętym w 2014 r., uzyskała pozwolenie władz meksykańskich na eksport wieprzowiny. Powtórzę raz jeszcze: Meksyk jest bardzo dobrym krajem na eksport mięsa, przed wszystkim wędlin oraz innych wyrobów mięsnych. Na co Meksykanie zwracają uwagę przy wyborze żywności?

Przede wszystkim Meksykanie przy wyborze żywności zwracają uwagę na cenę. Typowa meksykańska rodzina jest wielodzietna, gdzie pod jednym dachem żyją trzy pokolenia. Dla nich najważniejsza jest cena i duże opakowanie artykułów spożywczych. Niewielki procent populacji Meksyku zwraca uwagę na jakość, informację żywieniową lub skąd pochodzi dany produkt. W ostatnich latach wzrosła jednak tendencja w sklepach i supermarketach na wprowadzenie żywności rodzaju gourmet,

Niewielki procent populacji Meksyku zwraca uwagę na jakość, informację żywieniową lub skąd pochodzi dany produkt.

Czy Meksyk to dobry kraj na eksport mięsa? Meksykanie lubią jeść mięso?

Mieszkam w Meksyku od 2005 roku i mogę tylko potwierdzić, że Meksykanie bardzo lubią jeść mięso, zarówno wołowe jak i wieprzowe. Obecnie w Meksyku jest ponad 120 milionów mieszkańców, a mięso należy do podstawowych składników diety. Choć w kraju produkuje się duże ilości mięsa, to Meksyk aby zaspokoić popyt krajowy musi je importować. Na znaczeniu zyskuje wołowina (1,87 mln ton) oraz wieprzowina (1,36 mln ton). W kraju są duże grupy biznesowe, które dostarczają do supermarketów szerszy asortyment produktów. Szczególnie zyskała wieprzowina. Na to w ostatnich latach wpłynęło kilka czynników. Jednym z głównych był wzrost cen surowców na paszę dla zwierząt. Kolejną cechą produkcji trzody chlewnej

waniem na przetworzone mięso. W przypadku wieprzowiny Meksykanie skonsumowali w ostatnich dwóch latach około 2,14 mln ton, z czego blisko 1 mln ton zostało sprowadzone z zagranicy. Mówiąc krótko: Meksyk to kraj, który jest ogromnym importerem mięsa. Co wpłynęło na wzrost importu mięsa do Meksyku?

W zwiększeniu importu mięsa do Meksyku pomogły umowy handlowe, a wśród nich Północnoamerykańska Umowa o Wolnym Handlu (NAFTA), która doprowadziła do stopniowego otwarcia rynku meksykańskiego na import produktów ze Stanów Zjednoczonych i Kanady. Ponadto

która już znalazła swoich zwolenników i stałych klientów. Półki z tego rodzaju żywnością są supermarketach City Market. W sieci handlowej La Comer sprzedawane są produkty importowane, takie jak smaczne wędliny, sery i inne smakołyki z wyższej półki. Sklepy, które również sprzedają tego typu produkty to La Naval, La Bottega Culinaria, La Europea, sekcja gourmet w sieciach handlowych Chedraui, sekcja gourmet w Palacio de Hierro i Liverpool, Superama, Soriana, również w sieciach handlowych Walmart. Pojawiła się również moda na mięso ekologiczne. Dziękuję za rozmowę. Rozmawiał Jacek Strzelecki | 1/2018

15


POZNAJEMY NOWE RYNKI

Przepis na podbój Meksyku Jak powinien się przygotować polski zakład mięsny do ekspansji na rynek meksykański? Jakie są zagrożenia? Czy są różnice kulturowe, które są przeszkodą w nawiązaniu współpracy? Jaka jest etykieta biznesowa? Czego od polskiej firmy będzie oczekiwał partner biznesowy w Meksyku? To wszystko wyjaśnia Patrycja Staszewska, kierownik Zagranicznego Biura Handlowego Polskiej Agencji Inwestycji i Handlu w Meksyku.

W

Fot. Archiwum Patrycja Staszewska

szystkie firmy, które chciałyby eksportować mięsa oraz wyroby mięsne do Meksyku, podlegają obowiązkowi autoryzacji przez meksykański organ sanitarno-weterynaryjny– SENASICA (Krajowa Izba Zdrowia, Bezpieczeństwa i Jakości Żywności). By otrzymać takie zezwolenie, przeprowadzana jest ocena ryzyka oraz rozeznanie wśród służby weterynaryjnej danego kraju (w tym przypadku Polski). Nieodłącznym elementem jest wizyta przedstawiciela meksykańskiej instytucji w kraju. Dopiero po tym, gdy zostanie uznane, że i kraj i firmy spełniają wymagania urząd ten wyda zezwolenie na eksport mięsa do Meksyku przez dany podmiot polski.

Procedura wejścia Procedura zatwierdzająca polską firmę na rynek meksykański jest podobna do rejestracji na inne kraje. Ma ona jednak swoje różnice. W pierwszej kolejności należy złożyć oficjalny wniosek do SENASICA z prośbą o uznanie państwa jako uprawnionego do eksportu towarów będących przedmiotem zainteresowania. Po otrzymaniu takiego wniosku SENASICA prosi o ogólne informacje, dotyczące państwowej służby weterynaryjnej (w naszym przypadku Główny Inspektorat Weterynarii), m.in. w zakresie dostępnej infrastruktury, laboratoriów diagnostycznych, obowiązkowych deklaracji co do chorób oraz zasad nadzoru epidemiologicznego. Następnie SENASICA przesyła odpowiedni, zgodnie z towarem wskazanym do eksportu, kwestionariusz, biorący pod uwagę poziom ryzyka dla tego rodzaju produktów przy eksporcie. Informacje te za pomocą odpowiednich dokumentów potwierdza właściwy organ ds. zdrowia w Polsce. 16

1/2018 |

Typowy sposób prezentacji wędlin w meksykańskim hipermarkecie

Meksykański sklep rzeźniczy

SENASICA sprawdza informacje otrzymane od organu państwowego kandydata. Gdy wskutek przeprowadzonego rozeznania okaże się, że przedstawione fakty są korzystne i import mięsa do Meksyku zostanie uznany za możliwy, wydawana jest zgoda na zaplanowanie wizyty in situ w celu oceny i weryfikacji zgodności z odpowiednimi środkami sanitarnymi. Kraj ubiegający się o pozwolenie na eksport swoich wyrobów mięsnych do Meksyku, powinien przedstawić agendę takiej wizyty z co najmniej 60-dniowym wyprzedzeniem w stosunku do daty wizyty. Przedstawiciel SENASICA na miejscu dokona oceny wszystkich aspektów dotyczących. bezpieczeństwa oraz spełnienia wymogów sanitarnych przez każdy z wnioskujących podmiotów.

SENASICA w związku z wizytą wystawia certyfikat dotyczący wizyty jak i przeprowadzonych badań. Na podstawie tego dokumentu firma może przystąpić do negocjacji o pozwolenie na import mięsa do Meksyku. Gdy opinia dotycząca wizyty zostanie zaakceptowana, wydawana jest tzw. Karta Wymogów Zoosanitarnych (Hoja de Requisitos Zoosanitarios), która określa środki potrzebne do zminimalizowania ryzyka wystąpienia chorób i epidemii, podlegających kwarantannie oraz definiuje cały protokół, który należy spełnić by otrzymać zezwolenie na import. Środki te zostaną określone na podstawie obowiązujących w Meksyku norm oraz międzynarodowych rekomendacji w kwestii zdrowia i bezpieczeństwa zwierząt. SENASICA wyda Kartę Wymogów Zoosanitarnych oraz będzie oczekiwać od


POZNAJEMY NOWE RYNKI

Partner biznesowy w Meksyku z pewnością będzie szukał możliwości kontaktu osobistego. Zgodnie z lokalną kulturą biznesu, bardzo istotne jest osobiste poznanie osoby, z którą się współpracuje

Gdy wskutek przeprowadzonego rozeznania okaże się, że przedstawione fakty są korzystne i import mięsa do Meksyku zostanie uznany za możliwy, wydawana jest zgoda na zaplanowanie wizyty in situ w celu oceny i weryfikacji zgodności z odpowiednimi środkami sanitarnymi Etykieta i relacje z partnerem biznesowym Etykieta biznesowa budowana jest wokół kontaktu osobistego. Meksykańscy biznesmeni oczekują spotkania twarzą w twarz, często jest to śniadanie biznesowe lub obiad biznesowy (w godzinach 14:0016:00). Takie spotkanie zawsze należy rozpocząć od small talk, a następnie przejść do istotnych kwestii dotyczących współpracy. Dopuszczalne są drobne upominki, najlepiej przywiezione z kraju pochodzenia, opatrzone informacją dotyczącą tradycji, kultury, czy np. legendy związanej z danym przedmiotem.

Partner biznesowy w Meksyku z pewnością będzie szukał możliwości kontaktu osobistego. Zgodnie z lokalną kulturą biznesu, bardzo istotne jest osobiste poznanie osoby, z którą się współpracuje. Dlatego warto odwiedzić firmę na miejscu w Meksyku lub zaprosić jej właściciela bądź reprezentanta do Polski. Należy podkreślić, że niezależnie od dobrych kontaktów z partnerem meksykańskim bezwzględnie konieczne jest spełnienie wszystkich wymagań stawianych przez Krajową Izbę Zdrowia, Bezpieczeństwa i Jakości Żywności, by produkty mięsne dopuszczone do sprzedaży na rynku meksykańskim mogły trafić bez przeszkód do konsumentów.

Fot. Archiwum Patrycja Staszewska

odpowiednich władz kraju pochodzenia produktów Międzynarodowego Certyfikatu Zoosanitarnego. Certyfikat ten musi spełniać odpowiednie wymogi sanitarne i zoosanitarne wymienione w Karcie Wymogów Zoosanitarnych oraz musi zostać wydany na oficjalnym papierze z pieczęcią oraz odpowiednimi środkami potwierdzającymi oryginalność dokumentu. Dany certyfikat zostanie zautoryzowany przez meksykańską instytucję oraz przedłożony do wiadomości odpowiednich przedstawicieli oficjalnych podmiotów w punktach granicznych Meksyku, które uczestniczą w procesie importu produktów w ramach SENASICA. Gdy zaistnieje zmiana sytuacji sanitarnej lub nie zostaną spełnione ustalone w protokole importu warunki, SENASICA ma prawo anulować import produktów z danego państwa lub podmiotów zaangażowanych. Cały proces może potrwać od 6 miesięcy do roku. Nie należy się zniechęcać do współpracy z rynkiem meksykańskim. Zagraniczne Biuro Handlowe PAIH w Meksyku jest bardzo ważnym elementem wsparcia w tym procesie. Polski przedstawiciel przebywając na miejscu jest w stanie pomoc w przyspieszeniu przebiegu procesu pozwolenia na eksport mięsa.

Zagraniczne Biuro Handlowe w Meksyku rekomenduje polskim firmom bezpośrednie nawiązanie kontaktów osobistych, np. podczas targów. Telefoniczne lub korespondencyjne formy kontaktu często są mało efektywne i prowadzą do frustracji. Proszę wziąć pod uwagę, że Meksykanie rzadko są asertywni i mówią „nie”, co dezorientuje obcokrajowców również w biznesie.

Najsłynniejsze meksykańskie szynki | 1/2018

17


WYWIAD NUMERU

To bardzo skomplikowana kwestia ASF rozprzestrzenia się w kierunku zachodnim Polski. W Niemczech niemieccy rolnicy chcą ograniczenia w eksporcie polskiej wieprzowiny. Czy państwa Członkowskie UE zamkną się na polską wieprzowinę, jeśli wirus dalej będzie się posuwał w kierunku Odry oraz czy kompartmentyzacja uratuje polski przemysł wieprzowy? Między innymi o tych sprawach w rozmowie z Ministrem Rolnictwa i Rozwoju Wsi KRZYSZTOFEM JURGIELEM.

Afrykański pomór świń (ASF) to epizootyczny problemem stanowiący wyzwanie dla całej Europy. W Polsce problem ten dotyczy bezpośrednio głównie wschodnich terenów Polski, powodując istotne skutki ekonomiczne, gospodarcze oraz społeczne. Choroba powoli szerzy się, w kierunku zachodnim. Oprócz naszego kraju dotarła ona także do Łotwy, Estonii, Litwy, Białorusi, Ukrainy, Rumunii i do Czech. Doniesienia o nowych ogniskach i przypadkach choroby z państw dotkniętych ASF, świadczą o ciągłym, systematycznym rozprzestrzenianiu się wirusa. Zagrożone są również inne państwa członkowskie. Przypadki choroby w kolejnych państwach członkowskich pokazują, że wirus nie uznaje granic, a zagrożenie ma charakter ogólnoeuropejski. Podejmujemy wielokierunkowe i synchronizowane działania. W ramach resortu rolnictwa powołana została Grupa Zadaniowa ds. łagodzenia skutków związanych z wystąpieniem przypadków afrykańskiego pomoru świń. Następnie, zarządzeniem Prezesa Rady Ministrów powołany został Międzyresortowy Zespół do spraw łagodzenia skutków związanych z wystąpieniem przypadków afrykańskiego pomoru świń, a także Pełnomocnik Rządu do spraw działań związanych z wystąpieniem afrykańskiego pomoru świń na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. W skład tego Zespołu wchodzą sekretarze lub podsekretarze stanu wyznaczeni przez: Ministra Energii, Ministra Finansów, Ministra Infrastruktury i Budownictwa, Ministra Obrony Narodowej, Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji, 18

1/2018 |

Fot. Materiały prasowe MRiRW

Mamy nowy rząd. Premier Mateusz Morawiecki postawił sobie za cel walkę z afrykańskim pomorem świń (ASF). Czy można mówić o nowym otwarciu w tej sprawie?

Ministra Spraw Zagranicznych, Ministra Środowiska, a także Szefa Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. Do zadań Zespołu należy m.in.: monitorowanie i analizowanie bieżącej sytuacji oraz opracowywanie propozycji rozwiązań, w tym rozwiązań legislacyjnych, niezbędnych do zminimalizowania skutków społeczno-ekonomicznych związanych z występowaniem afrykańskiego pomoru świń. Przygotuje on propozycje działań, jakie powinny być podjęte przez Policję, Inspekcję Transportu Drogowego, Inspekcję Weterynaryjną oraz Państwową Inspekcję Sanitarną, a także Służbę Celną, Straż Graniczną, Straż Leśną i Państwowe Gospodarstwa Leśne Lasy Państwowe. Powyższe działania są również kontynuowane po objęciu przez Pana Mateusza Morawickiego funkcji Prezesa Rady Ministrów. Opracowane zostały

rekomendacje działań dotyczące zminimalizowania ryzyka rozprzestrzeniania się wirusa ASF na tereny dotychczas wolne od ASF na terytorium Polski, a tym samym skutecznego zwalczania choroby w dotychczasowych strefach objętych ograniczeniami wynikające z ustaleń przyjętych w trakcie spotkania w dniu 05 stycznia 2018 roku z Prezesem Rady Ministrów, rekomendacji RZZK oraz „mapy drogowej”, które zostały przyjęte na 50 posiedzeniu Grupy Zadaniowej do spraw łagodzenia skutków związanych z wystąpieniem przypadków afrykańskiego pomoru świń. W sposób ciągły realizowana jest redukcja populacji dzików. Na forum unijnych ministrów rolnictwa złożył Pan wnioski o prorynkowe mechanizmy wsparcie dla eksportu oraz


WYWIAD NUMERU do prywatnego przechowalnictwa. Czy są realne szanse na wdrożenie tych narzędzi?

Aktywnie zabiegamy na forum unijnym o uruchomienie mechanizmów wsparcia rynku wieprzowiny. Z naszej inicjatywy została omówiona sytuacja na rynku wieprzowiny na posiedzeniu Rady UE ds. Rolnictwa i Rybołówstwa 29 stycznia 2018 r. Polska postulowała o podjęcie przez Komisję Europejską działań mających na celu poprawę sytuacji na tym rynku. Przygotowywany jest także wniosek do komisarza Phila Hogana o podjęcie przez Komisję Europejską skutecznych działań mających na celu poprawę obecnej sytuacji m.in. poprzez uruchomienie dopłat do prywatnego przechowywania wieprzowiny, przyznanie producentom świń pomocy finansowej w związku ze spadkiem opłacalności produkcji, przywrócenie refundacji wywozowych oraz aktywne działania na rzecz zdobywania nowych rynków zbytu dla unijnej wieprzowiny. Zagadnienie poprawy sytuacji na rynku wieprzowiny jest także podnoszone w rozmowach bilateralnych. Sprawa ta była przedmiotem dyskusji m.in. na spotkaniu z minister rolnictwa, rybołówstwa, wyżywienia i ochrony środowiska Królestwa Hiszpanii Isabelą Garcia Tejerina 24 stycznia 2018 r. Państwo w związku z ASF udziela rolnikom finansowej pomocy w postaci odszkodowania i rekompensat. Dla przemysłu wystąpił Pan o zgodę na zastosowanie mechanizmów rynkowych. Jeśli nie będzie na nie zgody, a ASF będzie dalej postępował, to zakłady mięsne, choć są silniejsze finansowo względem rolnika, również zaczną ponosić straty. Branża zatrudnia kilkadziesiąt tysięcy osób oraz współpracuje z kilkuset tysiącami rolników. Zmniejszenie eksportu to niewątpliwie redukcja etatów w zakładach i straty dla rolników. Czy Ministerstwo ma pomysł jak zabezpieczyć interes zakładów, od których zdolności rynkowych zależy byt rolników?

Cały czas zwracam uwagę, że problem ASF to nie jest problem związany z zagrożeniem ludzkiego zdrowia, ale że jest to problem ekonomiczny, gospodarczy i społeczny. Odnośnie eksportu to w okresie styczeń-listopad 2017 r. eksport mięsa wieprzowego wzrósł w stosunku do analogicznego okresu 2016 r. o prawie 11%, osiągając

poziom 439,7 tys. ton. Szczególnie wyraźny był wzrost eksportu do USA (91% w wolumenie, 113% w wartości), które stały się głównym odbiorcą polskiego mięsa wieprzowego obok Włoch i Niemiec, a pierwszym pod względem wartości wywozu. Promowanie polskiej żywności na europejskich i światowych rynkach zbytu jest jednym z priorytetowych zadań ujętych

zyko wystąpienia choroby u świń. Rozporządzenie wprowadza dla posiadaczy świń w całym kraju szereg obowiązków, których celem jest ograniczenie ryzyka przeniesienia wirusa ASF do chlewni. Musimy cały czas pamiętać, że skutki wystąpienia ASF związane są z dużymi stratami ekonomicznymi zarówno dla rolników, z uwagi na upadki świń, jak również w skali globalnej – dla

Cały czas zwracam uwagę, że problem ASF to nie jest problem związany z zagrożeniem ludzkiego zdrowia, ale że jest to problem ekonomiczny, gospodarczy i społeczny. w Programie Działań MRiRW na lata 20152019. W związku z tym opracowany został dokument pod nazwą „Strategia promocji żywości MRiRW”, która opiera się na idei, spójnej, dynamicznej i ukierunkowanej polityki promocji produktów żywnościowych, dostosowanej do potrzeb sektora rolno-spożywczego. Strategia wyznacza priorytetowe kierunki promocji, które koncentrują się na perspektywicznych rynkach Azji, Afryki, Ameryki Północnej, Europy Wschodniej oraz Bliskiego Wschodu. Działania w zakresie promocji polskiej żywności, w tym mięsa i produktów mięsnych, będą kontynuowane także w 2018 roku.

gospodarki krajowej, ze względu na ograniczenia eksportowe. Z całą pewnością jednak wprowadzenie powyższych rozwiązań będzie dodatkowym argumentem dla strony polskiej w przypadku podjęcia starań o otwarcie dostępu do nowych rynków.

Rozszerzył Pan program bioasekuracji na cały kraj. Czy to uratuje polskie hodowle świń oraz polską produkcją wieprzowiny i pozwoli przekonać np. zamknięte kraje do polskiej wieprzowiny?

To bardzo skomplikowana kwestia. Sprawy zwalczania ASF, zarówno u świń, jak i u dzików reguluje unijna Dyrektywa 2002/60/WE z 27 czerwca 2002 r. Została ona wdrożona do polskiego porządku prawnego. Przepisy te nie regulują kwestii wprowadzenia kompartmentu i w związku z tym brak jest podstaw prawnych do kompartmentalizacji na poziomie krajowym oraz unijnym. Niezależnie od tego Główny Lekarz Weterynarii oraz Państwowy Instytut Weterynaryjny – Państwowy Instytut Badawczy w Puławach prowadzą analizę możliwości i zasadności stworzenia projektu pilotażowego w zakresie kompartmentalizacji celem przesłania go do Komisji Europejskiej. Warto zwrócić uwagę, że do wprowadzenia zasad kompartmentu potrzebna jest ścisła współpraca pomiędzy sektorem prywatnym i państwowym na wszystkich szczeblach produkcji zwierzęcej. Ponadto przemysł, jak i administracja państwowa

Musimy rozróżnić dwie rzeczy – program bioasekuracji realizowany jest na części terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, natomiast wchodząca w życie 28 lutego br. nowelizacja rozporządzenia wprowadza na terytorium kraju zasady bioasekuracji. Jest to konieczne ze względu na zagrożenie dalszego szerzenia się choroby na naszym. Wystąpienie choroby na danym terenie powoduje szereg restrykcji i wiąże się z koniecznością likwidacji zakażonych stad, co z kolei pociąga za sobą skutki ekonomiczne i społeczne. Dlatego konieczne jest zabezpieczenie gospodarstw przed ewentualnym przeniesieniem wirusa ASF. Wprowadzane przepisy mają za zadanie podnieść poziom zabezpieczenia gospodarstw, a tym samym zmniejszyć ry-

Zdaniem ekspertów jednym ze sposobów na ratowanie hodowli świń oraz produkcji wieprzowiny jest wdrożenie kompartymentów. W ubiegłym roku odbyło się z udziałem Pana w Ministerstwie spotkanie robocze ekspertów poświęcone temu zagadnieniu. Na jakim etapie w Ministerstwie są prace nad komparmentyzacją?

| 1/2018

19


WYWIAD NUMERU muszą wcześniej posiadać wszystkie warunki wprowadzenia kontroli w kompartmentach w każdym ogniwie i dla każdego uczestnika procesu produkcji. Opracowanie projektu pilotażowego, wprowadzenie w życie oraz ocena przez Komisję Europejską, a następnie ewentualne prace nad zmiana przepisów na poziomie Unii Europejskiej może być procesem skomplikowanym i powolnym. 7 września 2017 r. odbyło się spotkanie z przedstawicielami związków branżowych oraz wybranych zakładów, dotyczące opracowania pro-

nia, wytwarzania, przetwarzania lub obrotu niejadalnymi produktami pochodzenia zwierzęcego, ubocznymi produktami zwierzęcymi, produkcji produktów pochodzenia zwierzęcego w rozumieniu przepisów o wymaganiach weterynaryjnych dla produktów pochodzenia zwierzęcego oraz podmioty dysponujące środkami materiałowymi i technicznymi, których udział jest niezbędny przy zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt, współpracują z organami IW przy opracowaniu i realizacji planów gotowości. Ponadto Grupy i Zespoły powołane przy

Obecnie prowadzone są prace na stworzeniem rozwiązań dotyczących „kategoryzacji gospodarstw rolnych” cedur tworzenia komparmentów na terenie Polski. Zaproponowany został podział obowiązków i prac dla poszczególnych uczestników spotkania, w tym określono zadania dla sektora przemysłu mięsnego. Innym narzędziem jest kategoryzacja gospodarstw rolnych. Ale to wymaga przekonania rolników, szczególnie tych mniejszych. Czy widzi Pan szansę na wdrożenie również tego systemu?

Obecnie prowadzone są prace na stworzeniem rozwiązań dotyczących „kategoryzacji gospodarstw rolnych”. Czy resort ma plan na sytuację, gdyby ASF opanował cały kraj? Wszystkich nurtuje pytanie, czy państwa członkowskie UE jak np. Niemcy w takiej sytuacji zamknęłyby się na polską wieprzowinę? Jakie sygnały płyną z państw członkowskich?

Stosownie do art. 54 ustawie z 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt powiatowy lekarz weterynarii, wojewódzki lekarz weterynarii i Główny Lekarz Weterynarii, w zakresie swojej właściwości, przygotowują i aktualizują plany gotowości zwalczania poszczególnych chorób zakaźnych zwierząt, w tym afrykańskiego pomoru świń. Plany gotowości są wdrażane z chwilą wystąpienia epizoocji. Równocześnie na podstawie art. 54 ust. 3 ww. ustawy organy administracji rządowej i jednostek samorządu terytorialnego, podmioty prowadzące działalność w zakresie pozyskiwa20

1/2018 |

resorcie rolnictwa w sposób ciągły analizują zbierane dane i wyciągają wnioski w celu wypracowania skutecznych rozwiązań i przyspieszenia działań poszczególnych służb. Zakazy i ograniczenia przez państwa członkowskie wprowadzone mogą być tylko na podstawie unijnych aktów prawnych. Ograniczenia wprowadzane przez państwa członkowskie w związku z ASF mogą dotyczyć tylko świń pochodzących z następujących obszarów Rzeczypospolitej Polskiej: zapowietrzonych, zagrożonych, ochronnych, objętych ograniczeniami i zagrożenia. W czerwcu ubiegłego roku z posiedzenia Rady Ministrów wypadł projekt

ustawy zmieniający ustawę ochronie zwierząt. Projekt przewiduje wdrożenie do polskiego prawa – szczególnie ważnego dla polskiej wołowiny i drobiu – zapisów Rozporządzenia 1099/2009 w zakresie uboju religijnego. Przyjęcie jego norm wymaga od nas – zgodnie z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z 2014 roku w sprawie uboju religijnego – Komisja Europejska. Czy ten projekt zostanie uchwalony?

Wprowadzenie do polskiego porządku prawnego przepisów wykonujących rozporządzenie Rady (WE) nr 1099/2009 w sprawie ochrony zwierząt podczas ich uśmiercania nastąpi poprzez nowelizację rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 9 września 2004 r. w sprawie kwalifikacji osób uprawnionych do zawodowego uboju oraz warunków i metod uboju i uśmiercania zwierząt (Dz. U. Nr 205, poz. 2102, z późn. zm.) oraz w wyniku wprowadzenia etapami stosownych zmian w ustawie o ochronie zwierząt w trakcie prac legislacyjnych nad innymi ustawami pozostającymi we właściwości Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Natomiast ubój zwierząt zgodnie ze szczególnymi metodami wymaganymi przez obrzędy religijne odbywa się na podstawie obowiązującego wyroku Trybunału Konstytucyjnego ogłoszonego w dniu 12 grudnia 2014 r. (Dz. U. poz. 1794)*. Dziękuję za rozmowę. Rozmawiał Jacek Strzelecki

Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 10 grudnia 2014 r. (sygn. akt K 52/13)

1. Art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierząt (Dz. U. z 2013 r. poz. 856) w zakresie, w jakim nie zezwala na poddawanie zwierząt ubojowi w ubojni (rzeźni) według szczególnych metod wymaganych przez obrzędy religijne, jest niezgodny z art. 53 ust. 1, 2 i 5 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej w związku z art. 9 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, sporządzonej w Rzymie dnia 4 listopada 1950 r., zmienionej następnie Protokołami nr 3, 5 i 8 oraz uzupełnionej Protokołem nr 2 (Dz. U. z 1993 r. Nr 61, poz. 284, z 1995 r. Nr 36, poz. 175, 176 i 177, z 1998 r. Nr 147, poz. 962, z 2001 r. Nr 23, poz. 266, z 2003 r. Nr 42, poz. 364 oraz z 2010 r. Nr 90, poz. 587). 2. Art. 35 ust. 1 i 4 ustawy powołanej w punkcie 1 w zakresie, w jakim przewiduje odpowiedzialność karną za poddawanie zwierząt ubojowi w ubojni (rzeźni) według szczególnych metod wymaganych przez obrzędy religijne, jest niezgodny z art. 53 ust. 1, 2 i 5 Konstytucji w związku z art. 9 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności.


WBG-Pooling

®

Pooling | Washing & Sanitizing | Recycling | Trade | Warehousing

TWÓJ PARTNER W POOLINGU. Klünenberg 15 | 49401 Damme-Osterfeine Germany pooling@wbg-pooling.de | www.wbg-pooling.de


GŁOS Z BRANŻY

Raport: Branża utylizacyjna w Polsce Branża utylizacyjna w Polsce intensywnie się rozwija. Podąża ona za trendami na rynku mięsa oraz żywności. Postanowiliśmy sprawdzić, ile jest firm utylizacyjnych, ile zwierzęcego materiału utylizują, jakie mają przychody, ile płacą podatków oraz jakie planują innowacyjne rozwiązania? Odpowiedzi na te oraz inne pytania w specjalnym raporcie przygotowanym przez „Polskie Mięso”.

U

tylizacja (z fr. utilisation) to wykorzystanie, wykorzystywanie odpadów jako surowców wtórnych do dalszego przerobu. W sektorze mięsnym oznacza wykorzystanie ubocznych produktów pochodzenia zwierzęcego jako surowców wtórnych do produkcji przetworzonych białek zwierzęcych, a także różnego rodzaju tłuszczów oraz produktów im pochodnych. Przez utylizacje również zamiennie rozumie się przetwarzanie niejadalnych produktów pochodzenia zwierzęcego na niekonsumpcyjne białka i tłuszcze, co stanowi warunek konieczny bezpiecznej i zdrowej produkcji zwierzęcej oraz wprowadzania na rynek żywności pozbawionej ryzyk rozprzestrzeniania się chorób (w tym zakaźnych) na ludzi i zwierzęta.

Przyczyny rozwoju W Polsce pierwsze zakłady utylizacyjne utworzono na początku XX wieku. Ich intensywny rozwój wiąże się ściśle z przemianami w rolnictwie oraz na rynku rolno-spożywczym, jakie zostały wywołane przekształceniami ustroju gospodarczego z systemu socjalistycznego na demokratyczny i prorynkowy. Datą przełomową dla branży (zresztą również dla całego polskiego rolnictwa i sektora żywnościowego) był rok 2004, kiedy to Polska stała się członkiem Unii Europejskiej i jednocześnie zobowiązała się do przestrzegania wszystkich norm sanitarnych oraz weterynaryjnych w zakresie produkcji zwierzęcej na każdym jej etapie. Zakłady utylizacyjne, jeśli chciały pozostać na rynku, musiały wdrożyć wiele jednolitych dla wszystkich w branży, pro22

1/2018 |

Utylizacja – dane za 2016 r. 1 521 066 ton ogólna wielkość UPPZ utylizowana przez firmy utylizacyjne

393 000 ton ogólna wielkość UPPZ utylizowana przez fermy zwierząt futerkowych

45 576 ton spalanie mat. kat. 1 i 2

324 tony mączki kat. 3 Źródło: Opracowanie „Polskie Mięso” na podstawie danych Związku Pracodawców Przemysłu Utylizacyjnego oraz GIW

cedur z zakresu bezpieczeństwa epizootycznego z jednoczesnym podleganiem bezwarunkowej kontroli ze strony odpowiednich służb państwowych. Obecnie są to przedsiębiorstwa nowoczesne technologicznie, stosujące wysokotemperaturową sterylizację ciśnieniową bądź hydrolizację. Ponadto wdrożyły one najnowsze systemy organizacji pracy, obejmującej całą dobę i wszystkie dni roku, pozwalające na realizowanie przez nie podstawowego celu – zapewnienia bezpieczeństwa epizootycznego kraju. W rezultacie zakłady te są dostosowane do wymagań z zakresu kontroli ryzyka niebezpiecznego materiału zwierzęcego oraz do warunków konkurencji rynkowej. Branża ta produkuje komponenty do karm przeznaczonych dla akwakultur, zwierząt towarzyszących (psów i kotów) i zwierząt futerkowych. Wytwarza przetworzone białka zwierzęce i hydrolizaty białkowe,

najczęściej eksportowane do krajów azjatyckich i Bliskiego Wschodu, białka stosowane w farmacji i kosmetyce, energię elektryczną i cieplną, tłuszcze techniczne dla przemysłu chemicznego, w tym do produkcji gliceryny, biodiesela i komponentów do paliw oraz wielu innych poszukiwanych na rynku produktów zaawansowanych, jak chociażby suszona plazma z krwi i wysuszone czerwone krwinki.

Ekonomia branży W 2016 roku wartość sprzedaży w kraju i na rynki krajów trzecich (według sprawozdań publikowanych w Krajowym Rejestrze Sądowym) przekroczyła 1,1 mld zł, z czego ponad 80% to eksport. Przedsiębiorstwa tej branży w 2016 roku do Skarbu Państwa w podatku CIT i PIT wniosły 66 742 517 zł i blisko 39 mln zł w naliczonym netto


GŁOS Z BRANŻY Ekonomia branży utylizacyjnej w 2016 r. 1,1 mld zł wartość sprzedaży 80% eksport 66 742 517 zł zobowiązania z tytułu CIT i PIT 39 mln zł zapłacony podatek VAT 3520 osoby zatrudnienie Źródło: Opracowanie Polskie Mięso na podstawie danych Związku Pracodawców Przemysłu Utylizacyjnego

podatku VAT. Bezpośrednio zatrudniają 3 520 osób. Firmy utylizacyjne współpracują z ponad 900 tysiącami hodowców, odbierając od nich martwe zwierzęta gospodarskie i śnięte ryby, ponad 1200 ubojniami, ponad 2000 przedsiębiorstw przetwórstwa mięsnego i rybnego, odbierając od nich niejadalne produkty poprodukcyjne. Ich klientami są również wszystkie w Polsce sieci sklepów spożywczych, restauracje i placówki zbiorowego żywienia, armatorzy statków morskich i powietrznych oraz Wojskowe Oddziały Gospodarcze, od których pozyskują odpady gastronomiczne. Z powodu realizowanych zadań i funkcji przedsiębiorstwa utylizacyjne są podmiotami urzędowo zatwierdzanymi do prowadzenia tej działalności gospodarczej i jako ta-

nologii przetwarzania produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego. W ten sposób przedsiębiorstwa te zapewniają pełną asekurację mocy przerobowych, potrzebnych na wypadek zwielokrotnionych padnięć zwierząt dziko żyjących i gospodarskich w związku z aktualnie występującymi w naszym kraju chorobami zakaźnymi

Firmy utylizacyjne z różnych powodów (najczęściej chorób zwierząt) corocznie w Polsce zbierają około 1,5 mln zwierząt gospodarskich

zwierząt, jak afrykański pomór świń (ASF) czy ptasia grypa. Ciekawostką jest to, że cała branża to sektor małych i średnich firm prywatnych, które nie korzystają z żadnych form wsparcia stanowionego Wspólną Politykę Rolną.

Skala bezpieczeństwa W Państwach Członkowskich Unii Europejskiej rocznie powstaje ponad 20 milionów ton ubocznych produktów pochodzenia zwierzęcego (UPPZ), z czego w Polsce ok. 2 milionów ton. Niezgodne z prawem zagospodarowanie UPPZ może mieć negatywny wpływ na bezpieczeństwo sanitarno-weterynaryjne kraju, bowiem nie

W 2016 roku do tych zakładów sprzedała 72 021 ton przetworzonego białka zwierzęcego kategorii 3 kie całodobowo podlegają restrykcyjnemu nadzorowi Inspekcji Weterynaryjnej (IW). Zważywszy na to, że branża jest istotnym ogniwem bezpieczeństwa i zdrowia publicznego, działalność tę wykonuje także pod bacznym „okiem” Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Inspekcji Transportu Drogowego, Państwowej Inspekcji Sanitarnej oraz Inspekcji Ochrony Środowiska. W latach 2012-2017 branża utylizacyjna podwoiła w Polsce swoje zdolności przetwórcze, głównie dzięki budowie nowych zakładów oraz poprzez wdrożenie najnowocześniejszych z dostępnych technik i tech-

(a przez to powodujący bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia ludzi i zwierząt) musi być niezwłocznie odebrany z miejsc ich padnięć (np. z powodu choroby, wypadku komunikacyjnego, urzędowej decyzji o likwidacji stada) i unieszkodliwiony. Od lutego 2014 roku, kiedy to w Polsce wystąpił pierwszy przypadek afrykańskiego

przestrzeganie procedur lub ich łamanie stwarza możliwość rozprzestrzeniania chorób zwierzęcych (np. BSE) lub zanieczyszczeń chemicznych (np. dioksyny). Przepisy UE regulują zasady ich przemieszczania, przetwarzania i usuwania. Firmy utylizacyjne z różnych powodów (najczęściej chorób zwierząt) corocznie w Polsce zbierają około 1,5 mln zwierząt gospodarskich. Średnio na każdy dzień przypada ponad 4 tys. zwierząt, które jako materiał kategorii 1 lub 2 produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego o najwyższym ryzyku rozprzestrzeniania chorób

pomoru świń (ASF), do 22 stycznia 2018 r., branża utylizacyjna współuczestniczyła w likwidowaniu ponad 900 przypadków tej choroby u dzików oraz ponad 100 jej ognisk u świń zagrodowych. W czasie od 18 października 2016 do 20 kwietnia 2017 roku przedsiębiorstwa utylizacyjne zlikwidowały 133 przypadki i ogniska grypy ptasiej. W sumie przy likwidacji ognisk zakłady utylizacyjne unieszkodliwiły odpowiednio blisko 5 tys. sztuk martwych i chorych dzików i świń oraz 2 mln sztuk drobiu. Przestrzeganie procedur i norm bezpieczeństwa epizootycznego przez zakłady utylizacyjne zostało potwierdzone postępowaniami bioasekuracyjnymi prowadzonymi przez Inspekcję Weterynaryjną, w drodze swoistych śledztw podejmowanych z urzędu. W każdym przypadku wystąpienia ogniska choroby zakaźnej inspektorzy Inspekcji ustalali, zarówno faktyczne przyczyny, jak i środki zaradcze ich wystąpienia wraz z wektorami ich rozprzestrzeniania się.

Struktura utylizacji Prawo polskie nakłada obowiązek utylizacji martwych zwierząt sklasyfikowanych jako materiał szczególnego ryzyka (kategoria 1) i wysokiego ryzyka (kategoria 2). Mogą tego dokonywać jedynie specjalnie przygotowane do tego rodzaju działalności zakłady, które muszą uprzednio zostać zatwierdzone przez powiatowego lekarza weterynarii (PLW). Wśród działających firm są takie, które dysponują jednym zakładem i jedną wyspecjalizowaną linią przetwórczą, ale również i takie, które prowadzą kilka | 1/2018

23


GŁOS Z BRANŻY Rys. 1. Rozmieszczenie zakładów kategorii 1 i 2 oraz ich nazwy PPH HETMAN

STRUGA SA

FARMUTIL HS SA EKOUTIL

LOKALIZACJA ZAKŁADÓW PRZETWÓRCZYCH KAT. 1

EKO-STOK STANS

PROMAROL PLUS

PPP BAKUTIL

ZPH BARBARA RAKOWSKA ZRP FARMUTIL ZPM BIERNACKI SARIA POLSKA

PPH POLS - MEAT

FARMUTIL HS SA PILUTIL KAT. 2

LOKALIZACJA ZAKŁADÓW PRZETWÓRCZYCH KAT. 2

Zakłady Azotowe Chorzów S. A. DROP SA Zakład Drobiarski w Kępnie

FURMIX WAKNOR Sp. z o. o. sp. k. W Dębówcu

PPUH Henryk Kowalczyk Zakład Rozbioru Mięsa w Bargłach

ORLEN Południe S. A.

Źródło: Główny Inspektorat Weterynarii - Biuro Pasz, Farmacji i Utylizacji

zakładów lub instalacje wyposażone w kilka różnych ciągów technologicznych. Są one pod permanentnym nadzorem Inspekcji Weterynaryjnej na każdym etapie działalności – zarówno w czasie zbiórki i transportu, jak i podczas samego procesu unieszkodliwiania tych materiałów.

Produkcja UPPZ Prawo bezpieczeństwa żywności jasno stanowi, że warunkiem bezpiecznej i zdrowej żywności jest niedopuszczenie do tego, 24

1/2018 |

by do łańcucha pokarmowego zwierząt i ludzi wprowadzano zarówno materiały kategorii 1 jak i kategorii 2 – co wyżej zostało opisane – jak również materiały kategorii 3 czyli uboczne produkty pochodzenia zwierzęcego (UPPZ). Do zadań zakładów branży utylizacyjnej – poza wyżej opisaną działalnością – należy również zbieranie i przetwarzanie ubocznych produktów pochodzenia zwierzęcego nie przeznaczonych do spożycia przez ludzi, powstające w ubojniach, zakładach przetwórstwa mięsnego, w restauracjach i zakładach żywienia zbiorowego.

Dla zilustrowania istoty i wagi tego problemu warto podać, że do spożycia przez ludzi w żadnym razie nie mogą być przeznaczone np. zwierzęta zabite z powodu zwalczania, jak i podejrzane o pasażowalną encefalopatię gąbczastą (TSE) do, której zalicza się chorobę Creutzfeldta-Jakoba (tzw. chorobę wściekłych krów). Ten sam zakaz dotyczy materiałów pochodzących od zwierząt dzikich podejrzanych o zakażenie chorobami przenoszonymi na ludzi lub zwierzęta (np. dziki zarażone włośnicą), od zwierząt domowych i z ogrodów zoologicznych, od zwierząt cyrkowych, zwierząt zawierających pozostałości substancji skażających środowisko, czy też tkanek zwierząt, które w kontroli poubojowej uznano za nie nadające się do spożycia przez ludzi. Ze spożycia wyłączone są też produkty uboczne będące, drobiem umieszczonym w skorupce bądź jajka skażone substancjami szkodliwymi dla zdrowia ludzi (np. fipronilem, co jesienią 2017 r. wykryto w kilku krajach UE) oraz odpady gastronomiczne. W latach 2015-2017 każdego roku średnio 1,5 mln ton tego rodzaju produktów utylizowano w zakładach tej branży. Przetwarzając te materiały firmy utylizacyjne w 2016 roku wytworzyły 287 tys. ton przetworzonych białek zwierzęcych, z których 166,3 tys. ton sprzedały do krajów trzecich lub w ramach wewnątrzwspólnotowych dostaw do krajów członkowskich UE. Ponadto wyprodukowały 174 686 ton tłuszczów, które wykorzystano do produkcji pasz, biodiesela i gliceryny w przemyśle oleochemicznych bądź na cele techniczne w przemyśle chemicznym. Firmy utylizacyjne wbrew powszechnej opinii niewiele materiałów pozwierzęcych spalają. Z danych Głównej Inspekcji Weterynaryjnej wynika, że na 1 521 066 ton ubocznych produktów pochodzenia zwierzęcego wytworzonych w 2016 roku, w celu produkcji energii cieplnej i elektrycznej spopielono (nikt na świecie inaczej niż w Polsce tak nie unicestwia) jedynie 45 576 ton mączki pochodzącej z materiałów kategorii 1 i 2 w celu likwidacji prionów chorób zakaźnych (np. ASF i grypy ptasiej) oraz 324 tony mączki kategorii 3. Obecnie zdecydowana większość z produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego to dobrej jakości surowiec, za który branża utylizacyjna, w celu ich odzyska-


GŁOS Z BRANŻY nia, musi płacić. Zakłady tego sektora od 2007 roku po dzień dzisiejszy np. ubojniom drobiu za 1 kg ich produktów ubocznych (np. piór czy odpadów miękkich) płacą od 44 do 60 groszy tj. od 12% do 18% cen skupu drobiu rzeźnego, w ten sposób – nie tylko deklaratoryjnie – uczestniczy w dynamicznym rozwoju branży drobiarskiej w Polsce. Branża utylizacyjna również ściśle współpracuje z producentami karm dla zwierząt towarzyszących (psów i kotów). W 2016 roku do tych zakładów sprzedała 72 021 ton przetworzonego białka zwierzęcego kategorii 3. Obecnie w Polsce działalność surowcowego wykorzystania produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego kategorii 3 prowadzą 124 zakłady, których obecność w poszczególnych województwach ilustruje załączona mapa.

Rys. 2. Liczba zakładów kategorii 3 w poszczególnych województwach LOKALIZACJA ZAKŁADÓW PRZETWÓRCZYCH KAT. 3 Ogólna liczba: 40

11

12

5

4

5

6 9 16

4 2

18

11

1

10

ZHW Krosno

5

5

Źródło: Główny Inspektorat Weterynarii - Biuro Pasz, Farmacji i Utylizacji

Polscy utylizatorzy w ramach współpracy bilateralnej uczestniczą w wymianie doświadczeń oraz rozwiązywaniu problemów we wszystkich krajach członkowskich Unii Europejskiej. Są członkiem zbiorowym Europejskiego Stowarzyszenia Producentów Tłuszczu i Utylizacji (EFPRA), organizatorami wielu wewnątrzkrajowych i międzynarodowych konferencji branżowych.

Samochody do zbierania UPPZ

Obecnie polskie organizacje zrzeszające firmy utylizacyjne, we współpracy z fińską firmą informatyczną, pracują nad wdrożeniem systemu informatycznego Innowacyjnego Elektronicznego Centrum Logistyki (IECL), które Inspekcji Weterynaryjnej oraz Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa umożliwi stały i realizowany w czasie rzeczywistym nadzór nad każdą jednostkową operacyjną podmiotów utylizacyjnych oraz pozwoli papierową wersję dokumentu handlowe-

Fot. Materiały prasowe ZPPU

Pierwszy kompartment

go, który towarzyszy każdemu przemieszczeniu produktu ubocznego lub produktu pochodnego, zastąpić jego wersją elektroniczną. W efekcie spowoduje to znaczne obniżenie, nie tylko kosztów własnych podmiotów utylizacyjnych, ale również kosztów istniejących po stronie obu wyżej wymienionych agend rządowych w zakresie dokumentowania, archiwizowania oraz nadzoru i kontroli wszelkich operacji dokonywanych na rynku utylizacyjnym. Ponadto podgląd oraz dostęp do danych w czasie rzeczywistym znacznie poprawi transparentność branży. Branża utylizacyjna jako pierwsza w Polsce przy współpracy z Państwowym Instytutem Weterynarii – Państwowym Instytutem Badawczym w Puławach opracowała zasady i warunki kompartmentyzacji. System ten został stworzony w związku z ASF. Zakłada on, że każda duża hodowla trzody chlewnej, ubojnia czy zakład przetwórstwa mięsnego poprzez pełną jednostkową i spójną bioasekurację ma skutecznie chronić przed wirusem ASF, a przez to przed skutkami ograniczenia, jakie w handlu rodzimą żywnością i produktami pochodzenia zwierzęcego mogą wystąpić na rynkach krajów trzecich wówczas, gdyby choroba ta nadal się będzie rozprzestrzeniała na coraz większym pod względem towarowości produkcji trzody chlewnej terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Jacek Strzelecki | 1/2018

25


GŁOS Z BRANŻY

Techniki i metody pomiaru jakości mięsa Kontrola jakości mięsa oraz wyrobów mięsnych to złożony i skomplikowany proces. Sposób jej przeprowadzenia oraz zastosowane techniki pokazują w finalnie, czy oferowany produkt jest tej jakości jakiej firma oczekuje. W efekcie wyniki pomiaru decydują o konkurencyjności danej firmy na rynku. Artykuł na ten temat przygotował ekspert w dziedzinie pomiaru jakości mięsa prof. MARIAN PANASIEWICZ.

O

becnie jakość mięsa i jego wyrobów w przemyśle mięsnym opisywana jest często jako kombinacja zarówno obiektywnych jak i subiektywnych charakterystyk i ocen, które mają zróżnicowane znaczenie konsumenckie oraz wartość na rynkach krajowych i międzynarodowych. Cechy jakościowe mięsa generalnie określane są dwoma zasadniczymi metodami tj. oceną sensoryczną przeprowadzaną przez panel osób oceniających i wybiórcze badania konsumenckie oraz metodami i technikami instrumentalnymi. Najbardziej popularnymi pomiarami określającymi jakość mięsa jest tekstura, kolor, wartość pH, zdolność wiązania wody, jędrność oraz marmurkowatość. Aktualnie coraz więcej badań dotyczących oceny konsumenckiej i pomiarów związanych z jakością i przydatnością technologiczną mięsa koncertuje się na możliwości zastosowania jak najbardziej zautomatyzowanej i pozbawionej błędów, ciągłej kontroli i oceny najważniejszych jego cech fizycznych. Najnowszym trendem w tym zakresie jest dążenie, by obszar monitoringu i pomiar cech jakościowych mięsa mógł być prowadzony w systemie on-line lub at-line, co stanowi bardzo trudny, a jednocześnie najbardziej pożądany kierunek przyszłego rozwoju w tym zakresie. Najbardziej popularnymi pomiarami określającymi jakość mięsa jest tekstura, kolor, wartość pH, zdolność wiązania wody, jędrność oraz marmurkowatość. Coraz więcej badań dotyczących oceny konsumenckiej i pomiarów związanych z jakością i przydatnością technologiczną mięsa koncertuje się na możliwości zastosowania jak najbardziej zautomatyzowa-

26

1/2018 |

nej i pozbawionej błędów, ciągłej kontroli i oceny najważniejszych jego cech fizycznych. Nowością w tym zakresie jest dążenie, by obszar monitoringu i pomiar cech jakościowych mięsa mógł być prowadzony w systemie on-line lub at-line, co stanowi bardzo trudny, a jednocześnie najbardziej pożądany kierunek przyszłego rozwoju w tym zakresie.

Technika i metody pomiaru Zasadniczy przełom w instrumentalnym badaniu tekstury nastąpił wraz z dynamicznym rozwojem technik i technologii informatycznych, które uzupełniły i poszerzyły możliwości badawcze. Obecnie oferowane maszyny wytrzymałościowe i analizatory tekstury składają się z czterech zasadniczych podzespołów: elementu pomiarowego działającego bezpośrednio na badaną próbkę (np. płytka, trzpień, ostrze), mechanizmu napędzającego ten element, przetwornika siły na sygnał elektryczny, sytemu odczytu i zapisu wyników. Inną grupą tego typu urządzeń są teksturometry, których dodatkowe oprzyrządowanie w różnego typu przystawki, specjalne uchwyty, sondy, komórki zaprojektowane do testowania żywności, jak też systemy oprogramowania komputerowego pozwalają na wszechstronne pomiary tekstury żywności. Te urządzenia pozwalają przeprowadzić wiele testów empirycznych postrzeganych jako podstawowy system oceny cech reologicznych materiałów oraz badanie tekstury poprzez zastosowanie nowoczesnej metody profilowania tj. systemu pomiaru tekstury

TPA. Wersja instrumentalna TPA polega ona na dwukrotnym ściskaniu próbki przy ciągłym rejestrowaniu siły działającej na trzpień. Analiza uzyskanych teksturogramów w układzie współrzędnych siła-czas pozwala na określanie i ocenę bardzo ważnych parametrów teksturalnych. Metoda ta jest bardzo często stosowana w badaniach m.in. takich produktów spożywczych jak mięso, owoce i warzywa, sery, pieczywo czy koncentraty spożywcze. Ze względu na rodzaj sił działających na badaną próbkę w trakcie pomiarów testy empiryczne dzielą się na: l testy penetracji, l testy ściskania i rozciągania, l testy ściskania i przecinania, l konsystometryczne i wiskozymetryczne, l testy wytłaczania. Badania penetrometryczne polegają na wgłębieniu (zanurzeniu) w badany materiał próbnika, najczęściej o kształcie walca, stożka lub kuli i pomiarze siły lub głębokości penetracji. Łączna wartość siły penetracji stanowi składowa sił ścinania, ściskania i oporów przepływu. Ważnym czynnikiem w tym teście jest średnica próbnika, która ma wpływ głównie na składową siły ścinania. W produktach jędrnych, a do takich zaliczamy mięso i jego wyroby obserwuje się duży udział zjawiska ścinania, a w półstałych płynięcia. Z kolei w testach ściskania oceniana jest siła potrzebna do osiągnięcia zadanej deformacji lub wielkości deformacji pod wpływem określonej wartości nacisku. Testowany materiał nie ulega przebiciu, a więc nie jest przekraczana granica plastyczności. Znacznie trudniejsze technicznie do przeprowadzenia od testów ściskania są testy rozciągające, gdyż produkty


GŁOS Z BRANŻY Rys. 1. Algorytm postępowania podczas zastosowania pomiaru z wykorzystaniem metody komputerowej analizy obrazu.

Wyświetlanie obrazu

Kopia zarchiwizowana

KOMPUTER

Pamięć masowa

Urządzenia do przetwarzania obrazu (skaner, aparat itp.)

Oprogramowanie przetwarzania obrazu i danych

Sensor wizyjny akwizycji obrazu

Badany obiekt

spożywcze ze względu na małą wytrzymałość wymagają specjalnego, delikatnego mocowania w uchwytach urządzenia. Obecnie np. do badań żeli lub materiałów podobnych im, stosuje się specjalne składane formy, w których próbka żeluje, a następnie wraz z formą jest montowana do aparatu i rozciągana. Kolejny rodzaj testów empirycznych polega na zginaniu, podczas którego następuje jednocześnie ściskanie wewnętrznych i rozciąganie zewnętrznych warstw materiału. Przydatne są one szczególnie przy badaniu tych produktów, które konsumenci zwykle łamią przed spożyciem lub odłamują przy pierwszym kęsie. Badany materiał umieszcza się zwykle na dwóch równoległych wspornikach, między które wprowadza się przymocowaną do głowicy przyrządu poprzeczkę zginającą. Z uzyskanych krzywych zależności siły od odkształcenia wyznacza się moduł zginania oraz siłę i pracę potrzebną do przełamania próbki. Do badań polegających na ścinaniu stosuje się urządzenia jedno - i wieloostrzowe. W przypadku materiałów o znacznej jędrności i kruchości podczas zagłębiania elementu ścinającego (noża) mogą nastę-

pować niekontrolowane pęknięcia, które przyczyniają się do znacznych rozrzutów rejestrowanych wyników. W przypadku badań kruchości mięsa i delikatności jego przetworów często stosuje się jednoostrzowy szerometr Warnera-Bratzlera. Najbardziej zaś znanym wieloostrzowym szerometrem jest prasa (komora) Kramera lub komora ścinania Warnera-Bratzlera. Element pomiarowy tych podzespołów składa się z 5 lub 10 równoległych ostrzy przechodzących przez wypełnioną próbką celę, mającą taką samą liczbę otworów. Na badany w ten sposób obiekt działa kombinacja sił ścinających i ściskających, a jednocześnie jego część ulega wytłaczaniu. Do testów empirycznych, w których następuje jednoczesne ścinanie i ściskanie próbki elementem jednoostrzowym należy zaliczyć wieloparametryczną metodę, pozwalającą określać dokładną charakterystykę reologiczną mięsa oraz jego produktów. Osiąga się to przez zastosowanie cyklicznego, sekwencyjnie zwiększającego się obciążenia na przemian z okresami relaksacji, aż do wystąpienia destrukcji struktury. W oparciu o kształty uzyskanych reogramów wyznaczana jest plastyczność,

elastyczność i płynność badanych próbek. Oddzielną grupą testów empirycznych stanowią pomiary parametrów towarzyszących procesowi wytłaczania. Stosuje się je do charakteryzowania lepkich cieczy, żeli, past, farszy oraz tłuszczów. Zasadniczy przełom w instrumentalnym badaniu tekstury nastąpił w wyniku zastosowania najnowszej generacji teksturometrów, co umożliwiło opracowanie metody profilowania tekstury w wersji instrumentalnej TPA. Ta nowoczesna metoda polega na dwukrotnym ściskaniu próbki przy ciągłym rejestrowaniu siły działającej na trzpień. Analiza uzyskanych pomiarów w postaci teksturogramów w układzie dwóch współrzędnych siła-czas pozwala na wyznaczenie siedmiu parametrów teksturalnych tj. kruchości (fracturalibity), twardości (hardness), spójności (cohesiveness), adhezyjności (adhesiveness), sprężystości (springiness) oraz gumiastości i żujności. Największą zaletą omawianej metody są bardzo wysokie korelacje uzyskiwanych wyników z oceną sensoryczną.

Ocena jakości mięsa wg KAO Przy wykorzystaniu technik opartych na analizie obrazu można nie tylko analizować, oceniać, ale również klasyfikować poszczególne cechy produktu, takie jak barwa, tekstura, kształt, wielkość oraz wyznaczać zależności między tymi parametrami [2,9,12,6]. Komputerowa analiza obrazu (KAO) jako metoda niedestrukcyjna, pozwalająca uzyskać szybką, powtarzalną i obiektywną ocenę jakości, coraz częściej stosowana jest do pomiaru i predykcji jakości mięsa i jego wyrobów, zwłaszcza tych subiektywnych [6,10,5]. W metodzie tej można wyróżnić trzy zasadnicze etapy postępowania. Początkowym etapem warunkującym dalsze prawidłowe postępowanie jest pozyskiwanie obrazu cyfrowego o odpowiednio wysokiej jakości. W skład etapu wchodzi proces akwizycji obrazu, jak również wstępne przetwarzanie obrazu (proces filtracji, usuwania szumów, zniekształceń, uwypuklania analizowanej cechy itp.). Kolejny etap wiąże się z klasyfikacją lub rozpoznawaniem rejestrowanych obrazów. W pośrednim etapie przetwarzania obrazu wydobywa się z obrazu te specyficzne cechy, które mogą stanowić ścisłe dane związane | 1/2018

27


GŁOS Z BRANŻY z jakością materiału. Zawarte w obrazach informacje pozwalają pozyskać interesujące badacza cechy, tj.: barwę, rozmiar, kształt i teksturę. Zintegrowane elementy procesu przetwarzania obrazu przedstawiono na rysunku 4, który obrazuje algorytm postępowania podczas zastosowania pomiaru z wykorzystaniem metody komputerowej analizy obrazu. Przykładem kierunku zmian w zastępowaniu ocen subiektywnych obiektywnymi jest klasyfikacja tusz wieprzowych. Wcześniej była ona dokonywana na podstawie oceny wzrokowej. W przypadku takiej subiektywnej oceny mogą występować rozbieżności w wynikach klasyfikacji między klasyfikatorami, co przyczynia się do niedoszacowania półtusz, stąd stosuje się komputerową analizę obrazu. Pomiary cech jakościowych do oceny i klasyfikacji półtusz wieprzowych tym systemem są tak powtarzalne i dokładne, że metoda ta została zaakceptowana przez Komisję Europejską jako oficjalna metoda klasyfikacji tusz [EC 2008; EC 2009] i jest aktualnie stosowana w kilku rzeźniach w Europie [3,7,4]. Metoda ta jest powtarzalna, wystandaryzowana i precyzyjna. Ma zastosowanie w monitoringu produkcji surowca mięsnego pod względem cech jakościowych

cech wizualnych jest bardzo istotna dla konsumenta. [5,7,]. Kolor mięsa jest czynnikiem przekazującym klientowi pierwsze pozytywne wrażenie w oferowanym asortymencie. W praktyce przemysłowej może być określany przy użyciu skali kolorów (JCS), która jest prostym standardem wykorzystywanym do wizualnej oceny mięsa.

Rys. 3. Zależność pomiędzy wartością pH, a zdolnością wiązania wody w okresie poubojowym wieprzowiny. Niskie pH Wysokie pH

Wysoki wyciek Niski wyciek

Rys. 2. Skala – wzorzec kolorów JCS używana do oceny i rutynowego monitoringu koloru mięsa.

6

5

4

i zawartości tłuszczu w tuszy [5,11,12]. Czynnikiem potwierdzającym użyteczność i aplikacyjny charakter komputerowej analizy obrazu, jest fakt, że cechy wizualne w dużej mierze korelują z oceną sensoryczną, zarówno realizowaną przez zespoły eksperckie, jak i konsumenckie.

Ocena składowych barwy mięsa Barwa jest najistotniejszą cechą jakościową na etapie wyboru mięsa, ryb i innych artykułów spożywczych. Wiąże się to z ograniczonymi możliwościami oceny pozostałych cech jakościowych podczas zakupu, co powoduje, że rola barwy i innych 28

1/2018 |

sność, a*, oś barwy czerwonej, b*, oś barwy żółtej). Pomiar barwy w systemie RGB wykorzystuje fakt, że oko ludzkie odbiera kolor na podobnej zasadzie. Obie metody są szeroko wykorzystywane, głównie w badaniach laboratoryjnych [12]. Pomiar składowych barwy zapewnia szybką ocenę parametrów barwy, jest nie-

3

2

1

Wykorzystywana jest skala numerów od 1 do 6, gdzie numer 1 jest kolorem najjaśniejszym, zaś 6 kolorem najciemniejszym. Do obiektywnej, instrumentalnej oceny barwy mięsa wykorzystywane są urządzenia i systemy pozwalające na ocenę jej poszczególnych składowych [9,8]. Przykładem może być instrumentalna ocena barwy mięsa z użyciem systemu Minolty lub innych metod, pozwalających zmierzyć odbicie światła od powierzchni mięsa. Uzyskiwane składowe barwy mogą być oceniane przy pomocy trzech współrzędnych w systemie RGB (ang. red, green, blue, gdzie każda współrzędna określa nasilenie komponentu barwy: czerwonej, zielonej oraz niebieskiej) lub w systemie L*a*b* (gdzie współrzędna L* oznacza ja-

skomplikowany, nie destrukcyjny. Dodatkowo gabaryty sprzętu do pomiaru jakim jest fotokolorymetr i jego poręczność pozwalają na przeprowadzenie badania praktycznie w każdych warunkach. Fakt, iż metoda ta nie wymaga zniszczenia próbki i mięso poddane ocenie barwy może później trafić do obrotu jest czynnikiem najistotniejszym w aspekcie możliwości zastosowania oceny barwy na linii produkcyjnej [8]. Pomiar barwy może być realizowany na linii produkcyjnej, jako wskaźnik poziomu utlenienia barwnika mioglobiny, co świadczy o jej stabilności oksydacyjnej i pozwala na prognozowanie zmian podczas dojrzewania mięsa i jego dystrybucji. Pomiar taki, już we wczesnym okresie po uboju pozwala na prognozowanie stabilności barwy po 3, 7 i 14 dniach dojrzewania. Może on być także realizowany dla różnych mięśni w tuszy, co podnosi aplikacyjność i pozwala na predykcję tej stabilności w zależności od elementu kulinarnego [10]. Do innych, równie dokładnych sposobów oceny barwy mięsa wykorzystywane są metody takie jak NIR czy komputerowa analiza obrazu (KAO). Metoda NIR po-


GŁOS Z BRANŻY Tabela 1. Standardowe pomiary i charakterystyki jakości mięsa w warunkach przemysłowych System

Wartość

Przedział

Optimum

Komentarz

Minolta L*

Kolor przy użyciu reflektancji światła

38 - 55

Poniżej 50 (eksport do Japonii)

Im wyższa wartość tym jaśniejsze mięso

JCS

Kolor przy użyciu wzorca JSC

1-6

3-4 lub 5 (eksport do Japonii)

1 – jasne, 6 - ciemne

pH 45

45 minut po uboju

5,6 – 6,8

Maksymalnie 6,7 jednak 6,3 pożądane

pH poniżej 5,8 może świadczyć o PSE

pH 24 (pHu)

24 godziny po uboju

5,2 – 6,4

Maksymalnie 6,1 jednak 5,7 pożądane

pH > 6,1 = DFD pH < 5,5 = PSE

Ocena jędrności

1-5

3-4

1 – miękkie, 5 – bardzo jędrne

Ocena marmurkowatości

1 - 10

2 – 3 dla mięsa świeżego

1 – praktycznie brak 10 – bardzo dużo

Zdolność „trzymania wody” - chłodnia

3% - 6%

Im mniejszy tym lepiej

Związane z wartością pH i systemem chłodzenia

Jędrność (NPB) Marmurkowatość (NPB) Wyciek

zwala na oszacowanie stężenia mioglobiny, które zależne jest od gatunku oraz typu mięśni. Daje możliwość oceny różnych parametrów procesu przerobu i kontroli jakości produkcji. Prowadzenie oceny składowych barwy mięsa z wykorzystaniem tych samych metod, jest możliwe zarówno w warunkach laboratoryjnych jak i przemysłowych [7,10,12]. Metoda oceny barwy surowca i komputerowa analiza obrazu powalają na ocenę wszystkich cech wizualnych mięsa, jak również na szacowanie cech teksturalnych, na podstawie obrazu powierzchni.

Kwasowość pH mięsa Żywy mięsień zwierzęcia cechuje kwasowość w zakresie 7,0-7,2, zaś w momencie gdy staje się mięsem jego pH spada, a wyciek płynu organicznego rośnie. W praktyce pierwszą wartość kwasowości określa się po upływie 45 minut od uboju, natomiast drugi pomiar dokonywany jest po ok. 24 godzinach. Jeżeli pierwszy pomiar ma wartość poniżej 5,8 z dużym prawdopodobieństwem możemy mówić o mięsie PSE, ponieważ wartość zmierzona spadła zbyt nisko i zbyt szybko. Możemy też oczekiwać, że mięso to na drugi dzień będzie miało pH poniżej 5,5. Z drugiej strony jeżeli kwasowość przekroczy wartość 6,1, może być zaklasyfikowane jako DFD, gdyż kwasowość nie spadła do oczekiwanego poziomu po uboju.

Zdolność wiązania wody Stanowi jedną z cech, na którą bezpośrednio wpływa wartość pH. Determinuje ona zarówno wyciek ze świeżego mięsa jak i utratę jego masy podczas gotowania (rys. 3). Szczególnie podatną na to zjawisko jest wieprzowina, która nie „trzyma wody”, co ma duże znaczenie zarówno w przetwórstwie jak i bezpośredniej sprzedaży. Wyciek powyżej 5% lub utrata masy podczas gotowania powyżej 25% świadczy o niskim poziomie przydatności technologicznej i obniżonej jakości mięsa. Przykładowo wyciek z całego zapakowanego schabu nie powinien przekraczać 3%.

Jędrność i marmurkowatość Cechy te są dodatkowo oceniane przy użyciu subiektywnej skali jędrności w przedziale od 1 do 5, gdzie cyfra 1 stanowi o braku tej cechy, a 5 wskazuje na dużą jędrność mięsa. Natomiast marmurkowatość możemy oceniać używając skali (NPB) w przedziale cyfr od 1 do 10, przy czym 1 to praktyczny brak marmurkowatości, a cyfra 10 informuje o ekstremalnej wartości tej cechy. Przykładowo wieprzowina oferowana w formie świeżej na rynek powinna mieć jędrność zbliżoną do 3, a marmurkowatość w przedziale cyfr od 2 do 3.

Poniżej zestawiono najbardziej charakterystyczne cechy jakościowe mięsa warunkujące, zbliżoną do optymalnej jego przydatność technologiczną i konsumpcyjną (Tab.1). Zapewnienie bezpieczeństwa żywności to stały, aktualny i jednocześnie skomplikowany proces. Wymaga zastosowania wiarygodnych i profesjonalnych metod i urządzeń pomiarowych. Te ostatnie powinny być dostarczane łącznie ze świadectwami sprawdzenia (kalibracji), które z jednej strony dokumentują poprawność pomiaru, z drugiej zaś stanowią materiał do analiz czy dowód dla potencjalnych kontroli pod kątem spełnienia wszystkich wymagań jakościowych. Przy aktualnym stanie technik pomiarowych istnieje możliwość prowadzenia badań wybranych wyróżników jakości mięsa w systemie ciągłym online. Nie ma jednak praktycznych możliwości wykorzystania tu tych samych metod, które są stosowane przy pomiarach w warunkach laboratoryjnych. Podkreślić należy, iż wdrożenie pomiarów realizowanych w systemie ciągłym online w zakładzie produkcyjnym, wymaga przyjęcia konkretnych założeń do aplikacji pomiarów. Spełnienie wszystkich wytycznych jest niezbędne dla praktycznej możliwości aplikacji – bez ich wypełnienia, nie jest realizowana funkcja celu badań obiektywnych, wiarygodnych, powtarzalnych, szybkich, dokładnych i porównywalnych. Prof. dr hab. inż. Marian K. Panasiewicz | 1/2018

29


GŁOS Z BRANŻY

Naszą siłą jest tradycja Polska firma rodzinna z branży mięsnej buduje swoją pozycję rynkową na tradycji i ekologii. Konsumentom oraz partnerom biznesowym ten model bardzo się podoba. Grzegorz Zych, wiceprezes zarządu, dyrektor ds. sprzedaży i marketingu w Dobrowolscy Sp. z o.o. w rozmowie z „Polskim Mięsem” opowiedział jak buduje się silne przedsiębiorstwo. Firma „Dobrowolscy” to rodzinne przedsiębiorstwo. Jego główną filozofią jest „tradycja” odmieniana na różne sposoby. Dlaczego odwołujecie się do tradycji?

Firma rodzinna przekazywana z pokolenia na pokolenie to już jest tradycja. Nasz firma to stuprocentowy polski kapitał. Tworzą ją ludzie z najbliższego regionu, dla których tradycja i rodzina jest istotną częścią ich życia. Dlatego też oferta produktowa w dużym zakresie oparta jest także na tradycyjnych recepturach.Marki produktów takich jak „Tradycyjnie wędzone”, „Wypieczone z Wadowic”, „Podkarpackie specjały” czy obecnie nowa marka „Bracia Dobrowolscy” – wszystkie one mówią o tradycyjnych sposobach produkcji wędlin, które zapewniają klientom i konsumentom dobrą jakość produktów z segmentu wędlin premium. Nasze produkty nawiązują do wcześniejszych czasów i przypominają smaki z dawnych lat. Firma ma własny cykl produkcyjny i oprócz produkcji prowadzi również ubój. Dlaczego zdecydowaliście się na budowanie własnej niezależności produkcyjnej? To wymusiła na firmie konkurencja i rynek, czy też inne przyczyny zdecydowały o dążeniu do samowystarczalności?

Dywersyfikacja źródeł dostaw surowców mięsnych potrzebnych do produkcji wędlin i sprzedaży mięs to podstawa płynnego funkcjonowania przedsiębiorstwa. W ciągle zmieniającej się polityce cenowej surowców w Polsce i na rynkach europejskich, jest potrzeba regulowania ilości dostaw elementów względem własnych ubojów i rozbiorów półtusz. Własny ubój nie tylko jest alternatywą do tej regulacji, ale też jest poprzez własne zakupy żywca w Polsce możliwością do pozyskania mięsa z polskich hodowli. Klienci coraz bardziej cenią sobie jakość mięsa. Polski patriotyzm w zakupach też ma coraz większe znaczenie. 30

1/2018 |


GŁOS Z BRANŻY

Jesteśmy zdeterminowani, aby w skład naszych wyrobów nie wchodziły żadne składniki genetycznie zmodyfikowane. Osiągamy to dzięki po pierwsze szczegółowej ocenie wszystkich naszych dostawców, zarówno środków funkcjonalnych i przypraw, jak również surowca mięsnego, który stanowi fundament naszej produkcji, a po drugie – cała dokumentacja wszystkich dodatków jest weryfikowana (m.in. pod kątem obecności GMO) i zatwierdzana jeszcze przed ich wdrożeniem do próbnej, a później standardowej produkcji. Jesteście ekologicznie nie tylko w GMO, ale również w produkcji energii elektrycznej. Firma posiada własne elektrownie wiatrowe. Skąd ten pomysł i jak to odbierają Wasi klienci?

Myślenie i działanie projakościowe, proekologiczne, prozdrowotne nie dotyczy tylko produktu końcowego jako takiego. Nasza firma znajduje się na terenie Podkarpacia. Ziemia i przyroda są tutaj unikalne. Szanujemy i doceniamy to. Dlatego także w tym zakresie – całkowicie nieprodukcyjnym – angażujemy się w ochronę środowiska, bo jakby nie patrzeć jesteśmy jego częścią. Elektrownie wiatrowe, to jedno z rozwiązań proekologicznych, któremu hołdujemy. Zainstalowane są też kotłownie gazowo-parowe oraz posiadamy własną oczyszczalnię ścieków. Klienci – jak pokazują nasze badania – cenią taki kierunek rozwoju, chcą się z nami identyfikować i chętniej nas przedstawiają jako jednego z głównych dostawców. Rynek wieprzowiny w związku z ASF przeżywa kryzys. Jak Wy postrzegacie to zagrożenie i czy jakoś się przygotowujecie się na skutki?

Tak, rzeczywiście problem związany z pojawiającymi się coraz nowszymi ogniskami ASF zapewne można określić mianem kryzysu w branży. Oczywiście bacznie obserwujemy tę sytuację i trzymamy rękę na pulsie. Jednocześnie jesteśmy w ciągłym kontakcie ze stosownymi służbami. Na dzień dzisiej-

Firma „Dobrowolscy” jako jedna z pierwszych w Polsce wdrożyła wymogi dla wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (WWA) w żywności pochodzenia zwierzęcego poddanej procesowi wędzenia. Co to wam dało?

„Myślenie i działanie projakościowe, proekologiczne, prozdrowotne nie dotyczy tylko produktu końcowego jako takiego” szy mogę zapewnić, że całość kupowanego przez nas żywca pozyskiwana jest na rynkach lokalnych i nie pochodzi z żadnego z wyznaczonych obszarów zagrożenia. Obecnie wiele zakładów mięsnych dywersyfikuje swoją produkcję poprzez rozszerzanie jej na inne rodzaje mięsa, np. drobiowe, wołowe. Wy również zaczęliście dywersyfikować ofertę. Chcecie na stałe utrzymać ten kierunek rozwoju?

Firma produkcyjnie przystosowana jest do przetwarzania głównie wyrobów mięsnych. Dobra i trafiona oferta na produkty wieprzowe zapewnia bezpieczeństwo rozwoju i wykorzystania potencjału zakładu nawet w czasie spadku spożycia w Polsce na przetwory z wieprzowiny. Oczywiście sprzedajemy mięsa drobiowe i rozwijamy sprzedaż tych mięs. Produkujemy również coraz więcej wędlin drobiowych. To jednak nie wszystko. Do naszej oferty wprowadziliśmy sprzedaż mięs wołowych. Robimy to, co powinna robić rozwojowe przedsiębiorstwo czyli skupiamy się na zapewnieniu kompleksowej oferty dla naszych klientów.

Przede wszystkim najważniejsze jest to, że mamy poczucie zwiększenia bezpieczeństwa produktu dla naszych klientów, prozdrowotnego kierunku, dotyczącego tradycyjnego wędzenia. Spełniając te warunki jesteśmy dumni z tego, że tradycyjne wędzenie może być bezpieczniejsze i stosowane w dzisiejszych czasach.Wędzenie to nadaje dobry smak tradycyjnym wędlinom, których klienci szukają. Wprowadzając markę „Tradycyjnie wędzone” przekazujemy konsumentom, że potrafimy połączyć wymagania postawione przez nowe przepisy o zawartości WWA w produktach i zapewnić jakość, smak oraz wygląd wędlin jak za dawnych lat. Dziękuję za rozmowę. Rozmawiał Jacek Strzelecki

Fot. Materiały prasowe Dobrowolscy

Wasze produkty są wolne od GMO. Jak Wam się udało to osiągnąć?

| 1/2018

31


GŁOS Z BRANŻY

Jak stosować przepisy o RODO? Konkurencyjność firmy na rynku zależy również od tego, w jaki sposób i jak szybko dostosowuje się do zmian prawa. Pod koniec maja wchodzą w życie nowe przepisy w zakresie ochrony danych osobowych, które zmieniają zasady prowadzenia działalności handlową i współpracy z konsumentem. Podpowiadamy na co zwrócić uwagę i jak się do tego przygotować.

O

d 17 maja 2016 r. obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych). Od 25 maja 2018 r. Rozporządzenie zacznie obowiązywać bezpośrednio w każdym kraju członkowskim Unii Europejskiej, co w praktyce znaczy, że jego przepisy będą wiązać wszystkie podmioty, którzy przetwarzają dane osobowe w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą.

RODO a Ustawa o ODO Wejście w życie tego Rozporządzenia nie oznacza, że ustawa o ochronie danych osobowych z dnia 29 sierpnia 1997 r. (tj. Dz. U. z 2015 r. poz. 2135, ze zm.) przestanie obowiązywać. Przestaną działać te przepisy ustawy, których przedmiot Rozporządzenia reguluje inaczej. We wszystkich innych sprawach, których Rozporządzenie nie reguluje będą mieć zastosowanie normy ustawy. Należy pamiętać, że z istoty aktu prawnego jakim jest unijne rozporządzenie, przedsiębiorcy stosują jego przepisy wprost.

Kogo nie dotyczy Przepisy o RODO nie dotyczą np. osób fizycznych, które w ramach swojej prywatnej aktywności, nie związanej w żaden sposób z działalnością biznesową przetwarzają dane. Chodzi tutaj o takie zdarzenia jak: prowadzenie grupy znajomych na portalach społecznościowych. Wyłączone są również sytuacje, które nie 32

1/2018 |

Przepisy Rozporządzenia stanowią, że zgoda osoby musi być dobrowolna, konkretna, świadoma i jednoznaczna są objęte prawem Unii Europejskiej (UE) np. bezpieczeństwo narodowe. Przepisów nie stosuje się także w przypadku instytucji dyplomatycznych działających na terenie UE. Zdarzenia związane z zapobieganiem przestępczości, prowadzenia postępowań przygotowawczych, wykrywania i ścigania czynów zabronionych lub wykonywania kar, w tym ochrony przed zagrożeniami dla bezpieczeństwa publicznego i zapobiegania takim zagrożeniom również nie podlegają Rozporządzeniu.

RODO a konkurencja rynkowa Przepisy o RODO zawierają normę, która stanowi, że jeżeli podmiot spoza UE, który nie podlega prawodawstwu unijnemu, będzie musiał stosować przepisy Rozporządzenia w zakresie przetwarzania danych, jeśli oferuje odpłatnie lub nieodpłatnie produkty lub usługi albo namawia do określonych zachowań (rejestracja na stronie internetowej) na terenie państw osób znajdujących się na terenie Unii Europejskiej. Za taką regulacją stoi idea wyrównania konkurencyjności rynkowej z podkreśleniem, że jeśli jakiś podmiot chce działać gospodarczo także na obszarze Unii, to musi również przestrzegać przepisów w zakresie ochrony danych osobowych tak jak firmy unijne. Co ważne nieunijny podmiot musi mieć swojego przedstawiciela (osoba fizyczna lub prawna, mająca miej-

sce zamieszkania lub siedzibę w Unii) na terenie UE, który będzie odpowiedzialny za przetwarzanie danych. Rozporządzenie stanowi, że ten przedstawiciel w razie sytuacji sporu będzie zobowiązany do reprezentacji przed sądami oraz organami administracji państwowej podmiotu na rzecz i w imieniu, tego który oferuje produkty lub usługi.

Warunki przetwarzania danych Danych osobowych nie można przetwarzać poza sytuacjami wskazanymi w Rozporządzeniu i są to: a) osoba, której dane dotyczą wyraziła zgodę na przetwarzanie swoich danych osobowych w jednym lub większej liczbie określonych celów; b) przetwarzanie jest niezbędne do wykonania umowy, której stroną jest osoba, której dane dotyczą, lub do podjęcia działań na żądanie osoby, której dane dotyczą, przed zawarciem umowy; c) przetwarzanie jest niezbędne do wypełnienia obowiązku prawnego ciążącego na administratorze; d) przetwarzanie jest niezbędne do ochrony żywotnych interesów osoby, której dane dotyczą, lub innej osoby fizycznej; e) przetwarzanie jest niezbędne do wykonania zadania realizowanego w interesie publicznym lub w ramach sprawowania władzy publicznej powierzonej administratorowi; f) przetwarzanie jest niezbędne do celów


GŁOS Z BRANŻY wynikających z prawnie uzasadnionych interesów realizowanych przez administratora lub przez stronę trzecią, z wyjątkiem sytuacji, w których nadrzędny charakter wobec tych interesów mają interesy lub podstawowe prawa i wolności osoby, której dane dotyczą, wymagające ochrony danych osobowych, w szczególności gdy osoba, której dane dotyczą, jest dzieckiem. Należy bezwzględnie pamiętać, że osobie, której dane przedsiębiorca zamierza przetwarzać, musi podać jedną z wyżej wymienionych postaw prawnych. Wymienione podstawy są katalogiem zamkniętym.

Nowe zasady udzielania zgody Rozporządzenie reguluje na nowo zasady uzyskiwania zgody na przetwarzanie danych. Według RODO jej pozyskanie w żaden sposób nie może być ograniczone, wymuszone obwarowane innymi warunkami. Przepisy Rozporządzenia stanowią, że zgoda osoby musi być dobrowolna, konkretna, świadoma i jednoznaczna. Ponadto wszelkie wyjaśnienia o zasadach udzielania zgodzie nie mogą zostać napisane niejasno, niezrozumiale lub skomplikowanym znaczeniowo językiem. Należy podkreślić, że firma nie może obwarować zawarcia umowy od udzielania zgody dla celów marketingowych. W takiej sytuacji taka umowa nie dochodzi do skutku i jest nieważna. Zgoda może być udzielona ustnie lub pisemnie, z tym że w każdym przypadku muszą być spełnione warunki opisane powyżej.

Cofnięcie zgody Osoba, która udzieliła zgody ma prawo do jej cofnięcia bez podawania przyczyn (prawo do bycia zapomnianym), chyba że zgoda jest częścią wiążącej obie strony umowy. W takim przypadku, jeśli zgoda zawarta jest w umowie konieczne jest zmiana umowy, co nie oznacza zaprzestania dostarczania produktów lub świadczenia usług. Cofniecie zgody powoduje, że firma musi usunąć dane takiej osoby ze wszystkich systemów, do których dane takiej osoby zostały przekazane, a nie tylko do systemu dla celów marketingowych. Inaczej mówiąc, jeśli dane zostały przekazane dalej (partnerom), to firma musi spowodować, aby z tych dalszych miejsc dane zostały usunięte. Roz-

porządzenie wprowadza jako regułę, że firma ma obowiązek poinformować osobę, do której występuje o zgodę, że może ona w każdej chwili ją wycofać. Forma odwołania może być taka sama jak jej udzielenie.

Reguła adekwatności Nie jest niczym nowym, że podmiot proszący o zgodę może wnioskować o dane tylko te, które są potrzebne dla realizacji działania np. dla celów marketingowych. W Rozporządzeniu podkreśla się – by nie budziło to żadnych wątpliwości – że można jedynie zbierać te informacje osobowe, które służą realizacji celu, dla którego są gromadzone. W praktyce ma to się obywać w ten sposób, że nim się przystąpi do ich zbierania należy przed tym dokładnie określić, jakie dane firmę interesują oraz ustalić, czy będą potrzebne tylko przez pewien czas, czy też dłużej. Należy również uregulować zasady usuwania i przetwarzania. Prawo wymaga aby poinformować osobę, że te informacje są na potrzeby danego zdarzenia i tylko przez czas określony oraz w jaki sposób zostaną one usunięte lub przetworzone.

Prawa dającego zgodę Rozporządzenie przyznaje osobom fizycznym dającym zgodę następuje uprawnienia: l  prawo dostępu do danych i informacji, l  prawo żądania sprostowania i uzupełnienia danych, l  prawo sprzeciwu wobec przetwarzania danych, l  prawo do przeniesienia danych, l  prawo do bycia zapomnianym.

Obowiązki biorącego dane Na podmiocie, który pozyskuje dane (administrator danych) od osób fizycznych przed ich pobraniem oraz przetworzeniem musi tę osobę, od której je pobiera poinformować, że przysługuje jej prawo do: l  żądania podania tożsamości i danych kontaktowych administratora, l podania celu przetwarzania danych osobowych (np. w celach marketingowych), l informacji, kto będzie odbiorcą danych osobowych oraz kto i jak będzie przetwarzał,

l  informacji o okresie, przez jaki dane osobowe będą przetwarzane, a gdy nie można go dokładnie określić, kryteriów ustalania tego okresu (np. przez okres trwania umowy), l informacji o wykorzystywaniu danych do profilowania, l informacji o prawie do żądania od administratora dostępu do danych osobowych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania lub o prawie do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania, a także o prawie do przenoszenia danych. Jeśli dane miałyby zostać przekazane do podmiotu poza obszar Unii Europejskiej, to bezwzględnie koniecznie o tym trzeba poinformować ze szczegółami komu, kiedy, celu, zabezpieczenia służących ochronie danych itp. Osoba fizyczna może również o to zapytać i na takie pytanie trzeba odpowiedzieć zgodnie z prawdą.

Prawo do wydania danych Rozporządzenie osobie, która udostępniła swoje dane, daje prawo do żądania, aby podmiot biorcy dane (administrator) wydał jej je w jednym z powszechnie znanych i używanych formatów. Osoba te dane może również przenieść bez przeszkód do innego operatora danych.

Zakaz profilowania Osoba fizyczna będzie mogą oświadczyć, że nie życzy sobie, aby jej dane posłużyły do profilowania czyli budowania jej wizerunku marketingowego stworzonego za pomocą systemu informatycznego służącego do przygotowania indywidualnych ofert. Poza tym profilowanie może dotyczyć nie tylko jej zachowań (potrzeb) rynkowych, ale z uwagi na przekazane dane (np. o stanie zdrowia, rodzaju zakupów metodą online) mogą posłużyć do analizy niekoniecznie zgodnej z interesem tej osoby. Rozporządzenie przewiduje, że dla takich lub podobnych sytuacji osoba fizyczna będzie mogła zażądać zakazu profilowania. Rozporządzenie zakazuje profilowania, które wywołuje wobec osoby skutki prawne lub w podobny sposób istotnie na niego wpływa, i które nie ma podstawy prawnej. Redakcja | 1/2018

33


GŁOS Z BRANŻY

Niebezpieczeństwo nadciąga z południa Z kierunku bałkańskiego na północ Europy ciągnie choroba guzowata skóry. Kilka krajów poniosło już straty liczone milionach euro w rolnictwie oraz w przemyśle mięsnym. Zastosowana terapia lecznicza pomogła znacznie ograniczyć liczbę zakażeń, ale nie eliminuje choroby. W Polsce jest zagrożone 6 mln sztuk bydła. Czy ta choroba dotrze do naszego kraju i jak można się przed nią obronić?

C

horoba guzowata skóry bydła (po angielsku: lumpy skin disease LSD) to choroba wirusowa atakująca bydło. Jest ona przenoszona przez owady żywiące się krwią, takie jak niektóre gatunki much, komarów oraz kleszczy. Do tej pory naukowcom nie udało się wskazać jednego wektora choroby. Wiadomo, że zwierzę zarażone ma gorączkę (która może przekroczyć 41 °C), znaczne obniżenie wydajności udojowej, depresja, anoreksja i wycieńczenie. Ponadto u zwierząt dość często występuje nieżyt nosa, zapalenie spojówek i nadmierne ślinienie, powiększone powierzchowne węzły chłonne. Najbardziej charakterystycznym objawem są zmiany na skórze w postaci guzków o średnicy 2,5 cm, które pojawiają się szczególnie na głowie, szyi, kończynach, wymieniu, narządach płciowych i kroczu w ciągu 48 godzin od wystąpienia reakcji gorączkowej. Guzy pojawiają się również w przewodzie pokarmowym. Choroba może prowadzić do śmierci zwierzęcia. Choroba guzowata skóry ma swoje korzenie afrykańskie i w Afryce występuje w wielu krajach. Od 2012 r. rozprzestrzenia się z Bliskiego Wschodu do Europy Południowo-Wschodniej, dotykając państwa członkowskie Unii Europejskiej (Grecja i Bułgaria) oraz kilka innych krajów na Bałkanach (Albania, Czarnogóra, Kosovo, Macedonia, Serbia) oraz Turcję. Stwierdzona została również w Rosji. W 2016 roku w regionie Bałkanów odnotowano 7 483 przypadki tej epidemii. W sumie chorobę stwierdzono u 12 330 zwierząt. W 2017 roku zarejestrowano 385 ognisk, a chorobę stwierdzono u 850 sztuk bydła. Większość ognisk, bo 379,

34

1/2018 |

Jak ustrzec własną hodowlę bydła przed chorobą? l Nie kupować bydła ze źródeł niewiadomego pochodzenia z terenów Bałkanów i Południowej Europy. l Jeśli bydło jest sprowadzane z atestowanych hodowli z terenów dotkniętych tą chorobą, to do jego transportu należy skorzystać z firm, które przestrzegają w przewozie zwierząt, zasad bezpieczeństwa sanitarno-weterynaryjnego. l Nie kupować nasienia z krajów lub hodowli znajdujących dotkniętych tą chorobą. l Nie kupować paszy ani dodatków do pasz z terenów dotkniętych chorobą.

zlokalizowanych było w Albanii. Naukowcy odkryli, że szczepienie (choć nie ma jeszcze szczepionki przeciwko LSD) zdrowego bydła pozwala zmniejszyć podatność na takich sztuk na rozwój choroby. Na terenach zagrożonych przeprowadzono u zwierząt zdrowych profilaktyczne szczepienia. Akcja ta przyniosła korzyść, czego dowodem jest znacznie mniejsza liczba ognisk chorobowych. Choroba guzowata skóry może prowadzić do znacznych strat ekonomicznych dla hodowców jak i państwa. Na zwierzętach chorych należy dokonać uboju sanitarnego. W przypadku bydła mlecznego spada mleczność. Gdyby jednak udój był realizowany, to takiego mleka nikt od hodowcy nie kupi. W przypadku zaś bydła mięsnego wołowina nie nadaje się do sprzedaży, a kraj, w którym guzowata choroba skóry zostanie stwierdzona zostaje objęty embargiem eksportowym. Te skutki i restrykcje zachodzą pomimo

faktu, że guzowatość – podobnie jak afrykański pomór świń (ASF) – nie jest groźny dla człowieka. Na jednym z ostatnich spotkaniach z członkami Związku Polskie Mięso Zastępca Głównego Lekarza Weterynarii ds. Zdrowia Zwierząt oraz ds. Unii Europejskiej i Współpracy z Zagranicą dr Krzysztof Jażdżewski przestrzegał przed nabywaniem bydła z niewiadomego pochodzenia z południa Europy lub używania do transport zwierząt firm, które operują na terenach dotkniętych tą chorobą. Doktor Jażdżewski podkreślił, że ta choroba, choć nie jest śmiertelna, to skutecznie zamyka eksport. Choroba guzowata skóry znajduje się w wykazie chorób zakaźnych zwierząt podlegających obowiązkowi zwalczania. Stanowi o tym ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt. Redakcja


GŁOS Z BRANŻY

Reakcja Związku Polskie Mięso na zarzuty niemieckich rolników Polska wieprzowina jest całkowicie bezpieczna i wolna od wirusa afrykańskiego pomoru świń. Niemieccy rolnicy tak jak i odbiorcy z innych krajów polskiej wieprzowiny nie maja się czego obawiać – mówi Witold Choiński, prezes zarządu Związku Polskie Mięso. Stanowcza wypowiedź prezesa Związku Polskie Mięso jest reakcją na informacje jakie pojawiły się w ostatnich dniach w niemieckich mediach, które opisują oburzenie niemieckich rolników, gdy okazało się, że oferowana w marketach Lidl kiełbasa pod marką „Kuljanka” częściowo zawiera mięso pochodzące z Polski, której wschodnia cześć dotknięta jest afrykańskim pomorem świń (ASF). Sieć Lidl potwierdziła niemieckim dziennikarzom fakt, że pewna część mięsa wykorzystana do wyprodukowania kiełbasy pochodzi z Polski z obszarów nie objętych ASF i jednocześnie zapewniła, że mięso poddawane jest ścisłej kontroli. – W Polsce w związku z zagrożeniem ASF obowiązują surowe przepisy bioasekuracyj-

ne. Z terenów o wysokim ryzyku występowania ASF świnie mogą być przemieszczane do uboju wyłącznie po przeprowadzeniu badań laboratoryjnych a mięso z nich pozyskane nie może być przedmiotem handlu wewnątrz UE – zapewnia prezes Witold Choiński. Zgodnie z regulacjami UE, świnie, które są przemieszczane między innymi do rzeźni w celu uboju z obszarów gdzie występuje ASF u dzików, są poddawane badaniom laboratoryjnym w celu wykluczenia choroby, a następnie na 24h przed wywozem z gospodarstwa badaniu klinicznemu wraz z pomiarem wew. temperatury ciała. Po przyjeździe do zakładu ubojowego, świnie poddawane są kolejnemu badaniu klinicznemu, a następnie po uboju ich tusze badaniu poubojowemu w celu wykluczenia jakichkolwiek zmian mogących stanowić zagrożenie ASF. Wszystkie te czynności wykonywane są przez urzędowych lekarzy weterynarii. Prezes Związku Polskie Mięso powiedział, że branża zabiega o wdrażanie kolejnych mechanizmów ochronnych, bo tylko przestrzeganie przez wszystkich wyśrubowanych

norm zapewnia produkcję, eksport i dochody rolnikom. – Polska wdrożyła w 2016 roku nowe, znacznie ściślejsze niż wymagane przez przepisy UE, zasady identyfikacji i rejestracji świń. Dodatkowo na całym terytorium Polski wdrożony jest system „traceability” zarówno w stosunku do świń, jak i mięsa i produktów pozyskanych z tych zwierząt, pozwalający na śledzenie wstecz drogi produktu z „półki sklepowej” aż do gospodarstw pochodzenia zwierząt – zapewnia Witold Choiński. Dalej podkreślił, że to Związek wnioskował do ministra rolnictwa i rozwoju wsi Krzysztofa Jurgiela, by te zasady zostały wprowadzone na terenie całej Polski, bo obok odstrzału sanitarnego dzików, surowy reżim sanitarno-weterynaryjny jest najbardziej skuteczną metodą ochrony polskich rolników i przemysłu przed ASF. – Narażenie niemieckich partnerów na zarażenie wirusem jest sprzeczne z interesem polskiego rolnika oraz przemysłu. Co do tego nikt w branży nie ma wątpliwości – podsumował prezes Witold Choiński. Red.

AVO kreuje trendy

Fot. Materiały prasowe AVO

W dniu 12 stycznia 2018 roku w Hotelu DoubleTree by Hilton Hotel & Conference Centre w Warszawie odbyło się seminarium organizowane przez firmę AVO – Werke poświęcone najnowszym trendom dotyczącym rynku convenience, dań gotowych, sosów i dipów. Tomasz Pawlak, dyrektor handlowy AVO, mówił uczestnikom o trudnej sztuce kreowania trendów. Następnie, w myśl zasady: od ogółu do szczegółu, najpierw zostały przybliżone najnowsze światowe trendy kulinarne i prognozy kilku czołowych agencji badania rynku na rok 2018 oraz tendencje panujące na rynku polskim. Po tym została już konkretnie przedstawiona rola firmy AVO w kreowaniu trendów. Jednym z ciekawszych tematów była analiza pokolenia millenialsów, które obecnie coraz bardziej zyskuje na znaczeniu w grupie konsumenckiej. W dyskusji podkreślano, że jest to generacja charakteryzująca się określonymi potrzebami i wymaganiami. Cechuje ją to, że są bardzo ciekawi doznań kulinarnych wiążących się np. z mieszaniem smaków jak i rodzajów oraz stylów żywieniowych, np. jedzą wołowinę w stylu pulled, ale jednocześnie nie odrzucają burgerów wegetarińskich. Podsumowaniem seminarium był wykład gościa specjalnego – Joanny Gajdy-Wyrębek (kierownika Pracowni Oceny Dodatków do Żywności w PZH), która podzieliła się swoją wiedzą na temat interpretacji przepisów dotyczących deklaracji dodatków na etykiecie wyrobu gotowego. Wszyscy uczestnicy mieli również wyjątkową okazję spróbować nowych kompozycji smakowych. Red. | 1/2018

35


GŁOS Z BRANŻY

Wspólny system opodatkowania, czy sprawiedliwy? W związku z Brexit w organach unijnych przyspieszyła dyskusja nad wprowadzeniem do unijnego prawa wspólnej, skonsolidowanej podstawy opodatkowania osób prawnych. W założeniu ma ona ułatwić firmom prowadzenie działalności na jednolitym rynku, zmniejszyć związane z tym koszty finansowe, a jednocześnie umożliwić skuteczne zapobieganie unikaniu opodatkowania. Wyjaśniamy co czeka firmy, by mogły w porę się przygotować.

W

Brukselski zachwyt Obecnie Komisja Europejska (KE) oraz parlament Europejski powróciły do tego pomysłu. Komisja lansuje wspólną, skonsolidowaną podstawę opodatkowania osób prawnych jako narzędzie sprzyjające działalności gospodarczej, które uczyni opodatkowanie sprawiedliwszym i sprzyjającym wzrostowi gospodarczemu, a do tego pomoże przedsiębiorstwom transgranicznym zredukować koszty i ograniczyć formalności oraz zlikwiduje luki wykorzystywane do unikania opodatkowania. Jednolita podstawa ma także wesprzeć innowacje. W ocenie wiceprzewodniczącego Komisji Valdisa Dombrovskisa pomysł Komisji Europejskiej wychodzi naprzeciw oczekiwaniom przedsiębiorstw. Jego zdaniem proponowane zmiany mają na celu pobudzenie wzrostu gospodarczego i inwestycji, 36

1/2018 |

Fot. Pixabay

spólna, skonsolidowaną podstawa opodatkowania osób prawnych to nie jest nowy pomysł. Pierwszy raz jej założenia zostały przedstawione w 2011 roku. Definiowano ją wtedy jako lekarstwo wzmacniające jednolity rynek w sektorze przedsiębiorstw. Od samego początku pomysł wzbudzał kontrowersje i nie udało się zamienić koncepcji na wiążące wszystkich unijne prawo. Zarzucono jej, że będzie ona służyć jedynie dużym i wielkim korporacjom, a małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP) nie będą mogły skorzystać z przywilejów, jakie daje wspólna podstawa opodatkowania. wspieranie przedsiębiorczości i zapewnienie sprawiedliwego traktowania firm. Obecny system opodatkowania przedsiębiorstw traktuje finansowanie dłużne korzystniej niż finansowanie kapitałem własnym. Ograniczenie faworyzowania finansowania dłużnego przez system podatkowy jest ważnym celem planu działania na rzecz unii rynków kapitałowych i zarazem jest dowodem naszego zaangażowania w realizację tego projektu. Podobnie uważa Pierre Moscovici, komisarz do spraw gospodarczych i finansowych oraz podatków i ceł, który podkreślił, że to wspólna skonsolidowana podstawę opodatkowania osób prawnych jest odpowiedzią na potrzeby zarówno firm, jak i ogółu społeczeństwa. W jego ocenie przedsiębiorstwa w UE potrzebują prostszych przepisów podatkowych. Z drugiej strony komisarz uważa, że koniecznym jest aby intensywniej zwalczać unikanie opodatkowania. Nie

on wątpliwości, że przedstawiony pakiet umożliwi stworzenie solidnego systemu podatkowego na miarę XXI.

Będą płacić jeszcze mniej Zalet dla polskich firm we wspólnej, skonsolidowanej podstawie opodatkowania nie widzi były wiceminister finansów (pełnił tę funkcję w latach 1992-1996) prof. Witold Modzelewski. Mówi jasno: – „Pomysł sam jest dość głęboko kontrowersyjny”. Profesor wyjaśnił, że przy założeniu tych samych stawek ujednolicenie podstawy opodatkowania zmniejszy lub zwiększy ciężar podatku, bo zmiana stawki podstawowej podatku dochodowego jest od strony politycznej w większości przypadków bardzo trudna. Propozycja Komisji – zdaniem byłego wiceministra finansów – wprowadzi


GŁOS Z BRANŻY inny sposób liczenia kosztów, który będzie bardziej korzystny dla grup konsorcjalnych, a zwłaszcza holdingowych. – „Polska nie jest państwem central tylko państwem peryferii i nasze obawy są słuszne i zasadne. Wiążą się z tym, że sposób ustalania podstawy opodatkowania, pozornie jednolity, będzie powodował jednak, że rozliczenie kosztów różnego rodzaju kluczami, które zawsze mają charakter umowny między poszczególnymi grupami spółek, będzie na niekorzyść fiskalną naszego kraju. Stąd też zasadny jest sprzeciw i krytyka ze strony polskiej tego rodzaju rozwiązań” – wyjaśnił profesor. Witold Modzelewski nie ma wątpliwości, że propozycja KE to uderzenie w konkurencyjność i wprowadzenie nierównowagi, bowiem przyjęcie skonsolidowanej podstawy zmieni sposób opodatkowania w stronę niekorzystną dla polskich firm. W gorszej sytuacji podatkowej będą podmioty, które nie są członkami struktur międzynarodowych, które to struktury obniżają opodatkowanie i zwiększają konkurencyjność ich spółek-córek w Polsce. A robią to przez różnego rodzaju jawne lub niejawne sposoby przerzucania kosztów, które rozlicza się według

Tab. Zalety i wady jednolitej podstawy opodatkowania. Zalety wg KE Przedsiębiorstwo, w kraju którego znajduje się jego siedziba, będzie mogło złożyć jedną deklarację podatkową dotyczącą całej działalności w UE.

Rozwiązanie służące wyłącznie dużym i wielkim firmom.

Szybciej będzie można założyć spółkę zależną. Według KE czas winien się skrócić o 67 proc. co ułatwi firmom, w tym MŚP, rozwój działalności za granicą.

Na tym rozwiązaniu nie skorzystają MŚP. Ucierpią na tym polskie firmy niezależnie do branży.

Jednolita podstawa ma wprowadzić zachęty do podejmowania działań sprzyjających wzrostowi, takich jak inwestycje w badania i rozwój technologiczny i finansowanie kapitałowe, a to ma się przełożyć na ożywienie gospodarcze, tworzenie miejsc pracy i zwiększanie inwestycji. Pełne wdrożenie nowego systemu może skutkować zwiększeniem całkowitych inwestycji w UE nawet o 3,4 proc.

Będzie to cios w konkurencyjność. Duzi będą płacić jeszcze mniej albo wcale, a mali będą płacić wyższe podatki.

Przedsiębiorstwa będą mogły kompensować swoje straty w jednym państwie członkowskim zyskami w innym.

Jednolita podstawa opodatkowania obniży wpływy budżetowe.

Jednolita podstawa usunie podwójne opodatkowanie i stworzy stabilny, przejrzysty, ogólnounijny system opodatkowania osób prawnych.

Zostanie wprowadzone kolejne narzędzie do optymalizacji podatkowej

Opracowanie własne na podstawie informacji KE oraz zebranych opiniach od ekspertów.

„W Polsce mamy kłopot ze skutecznym opodatkowaniem podmiotów, które wchodzą w skład grup holdingowych, a przyjęcie wspólnej skonsolidowanej podstawy opodatkowania spowoduje, że dochody budżetu państwa będą jeszcze mniejsze” – powiedział prof. Witold Modzelewski klucza pomiędzy poszczególne firmy w różnych krajach. – „Polskie firmy nie mając tej możliwości, staną się mniej konkurencyjne przez to, że będą wyżej opodatkowane, bo nie będą mogły stosować tego rodzaju manewru” – powiedział Modzelewski. Inną stroną gruntownej reformy podatkowej dla przedsiębiorstw – jak nazywa KE wspólną skonsolidowaną podstawę opodatkowania – jest zagrożenie dla dochodów budżetowych państwa. Jak wyjaśnił profesor spółki- córki dzięki byciu częścią dużych struktur będą mogły dokonywać tego, co same nazywają optymalizacją podatkową. – „W Polsce mamy kłopot ze skutecznym

Wady wg ekspertów

opodatkowaniem podmiotów, które wchodzą w skład grup holdingowych, a przyjęcie wspólnej skonsolidowanej podstawy opodatkowania spowoduje, że dochody budżetu państwa będą jeszcze mniejsze. Inaczej mówiąc, członkowie wielkich zagranicznych grup będą płacić w Polsce jeszcze mniej albo w ogóle nie będą płacić, a polscy ich konkurenci będą płacić jeszcze wyższe podatki czyli dla nas scenariusz, mówiąc najprościej, jest nie do przyjęcia” – podkreślił profesor Modzelewski. Zdaniem byłego wiceministra finansów powinniśmy żądać nie wprowadzenia tego modelu, bo w obecnej sytuacji gospodarczej

oraz przy poziomie kapitalizacji zagranicznych firm jest to rozwiązanie dyskryminujące państwa i przedsiębiorstwa z nowej Europy w stosunku do państw i przedsiębiorstw ze starej Europy. Modzelewski podkreśla, że dla polskich firm, w tym eksportujących, niezależnie od branży jednolity system jest szkodliwy. – „Rząd powinien otrzymać jednoznaczny sygnał ze strony przedsiębiorców, że my tego po prostu nie chcemy, bo w tym przypadku jest zgodność interesu publicznego z interesami polskich przedsiębiorców. Ta droga nie ma lepszego i gorszego wariantu mniejszego zła, bo każdy z tych wariantów jest dla nas groźny” – powiedział „Polskiemu Mięsu” prof. Witold Modzelewski.

Marketingowa gra Komisja Europejska przedstawia swój pomysł jako innowacyjne rozwiązanie zwłaszcza dla sektora MŚP. Według KE przedsiębiorstwa od chwili przyjęcia jednolitej podstawy będą mogły korzystać z jednego zbioru przepisów i współpracować z administracją podatkową swojego kraju, aby złożyć pojedynczą deklarację podatkową dotyczącą całej działalności prowadzonej w UE. Komisja wyliczyła, że nowy ð | 1/2018

37


GŁOS Z BRANŻY ð system pozwoli zaoszczędzić 8 proc. czasu,

a przypadku zamiaru utworzenia spółki zależnej zostanie on skrócony aż o 67 proc., co ułatwi przedsiębiorstwom, w tym MŚP, rozwój działalności za granicą. W efekcie wspólna podstawa będzie sprzyjać wzrostowi inwestycji w badania i rozwój technologiczny oraz będzie sprzyjać finansowaniu kapitałowemu, co wspomoże realizację bardziej ogólnych celów UE, takich jak ożywienie gospodarcze, tworzenie miejsc pracy i zwiększanie inwestycji. W ocenie Komisji pełne wdrożenie nowego systemu może skutkować zwiększeniem całkowitych inwestycji w UE nawet o 3,4 proc. Zdaniem profesora Modzelewskiego to czysty marketing. – „Komisja Europejska jest niestety już bardzo mało wiarygodna w swoich działaniach. Nazywajmy rzeczy po imieniu i odłóżmy na bok wszystkie europejskie poprawności. Komisja nie umie zareagować na patologie międzynarodowe w dziedzinie opodatkowania, które dzieją się w UE i nie tylko w UE, ale także tam, gdzie Unia jest ich uczestnikiem. Te określenia w rodzaju innowacyjny nie mają żadnej treści merytorycznej. One są pewnym elementem marketingu

38

1/2018 |

Komisja wyliczyła, że nowy system pozwoli zaoszczędzić 8 proc. czasu, a przypadku zamiaru utworzenia spółki zależnej zostanie on skrócony aż o 67 proc., co ułatwi przedsiębiorstwom, w tym MŚP, rozwój działalności za granicą. i trudno uznać za wiarygodne tego rodzaju zapewnienia” – tłumaczy. Komisja zaproponowała również ulepszony system rozstrzygania sporów dotyczących podwójnego opodatkowania w UE. Z danych KE wynika, że obecnie w Unii prowadzonych jest około 900 sporów dotyczących podwójnego opodatkowania, szacowanych łącznie na kwotę 10,5 mld euro. Komisja chce – jak podkreśla – wprowadzić ułatwienia dostosowane do potrzeb przedsiębiorstw. W szczególności miałby zostać poszerzony wachlarz spraw, a państwa członkowskie miałyby konkretne terminy na uzgodnienie wiążącego rozwiązania w sprawie podwójnego opodatkowania.

Te argumenty nie przemawiają do profesora Witolda Modzelewskiego. Nie ma on wątpliwości, że rozwiązanie zaproponowane przez KE zaburzy konkurencyjność na wspólnym rynku, a wręcz uniemożliwi polskim MŚP oraz dużym firmom ekspansję na zagraniczne rynki. – „Twierdzenie, że MŚP będą mogły sobie tworzyć pseudostruktury holdingowe po to, żeby unikać opodatkowania jest wręcz cyniczne. Każde państwo musi dbać o swoje dochody budżetowe i dbać o swoich podatników, aby nie byli dyskryminowani, bo nie stać ich na to, aby kupić sobie niepłacenie podatków. Z tym powinniśmy już skończyć – podkreślił prof. Witold Modzelewski. Redakcja


GŁOS Z BRANŻY

Blisko 12 mln świń i 6 mln bydła Według wstępnych danych Głównego Urzędu Statystycznego pogłowie świń w grudniu 2017 r. liczyło 11 897,7 tys. sztuk, wykazując w porównaniu z analogicznym okresem ubiegłego roku wzrost o 7,1%. W przypadku zaś bydła pogłowie wyniosło 6 035,5 tys. sztuk, i było wyższe o 1,1% w stosunku do grudnia ubiegłego roku.

Fot. Pixabay

N

a początku grudnia 2017 r. pogłowie trzody chlewnej wynosiło 11 897,7 tys. sztuk i było wyższe o 790,9 tys. sztuk (o 7,1%) od stanu notowanego w analogicznym okresie 2016 r., a w porównaniu z liczebnością stada świń w czerwcu 2017 r. – wyższe o 544,9 tys. sztuk, tj. o 4,8%. Stado loch na chów zwiększyło się w porównaniu z grudniem 2016 r. o 50,0 tys. sztuk (o 5,8%) do poziomu 909,0 tys. sztuk, w tym pogłowie loch prośnych wzrosło o 36,2 tys. sztuk (o 6,2%) do 617,9 tys. sztuk. W stosunku do czerwca 2017 r. liczba loch na chów zwiększyła się o 24,5 tys. sztuk (o 2,8%), w tym macior prośnych o 15,3 tys. sztuk, tj. o 2,5%. Ograniczona produkcja prosiąt wykazana w kolejnych badaniach pogłowia trzody w 2017 r. rekompensowana była importem młodych świń. W okresie styczeń-listopad 2017 r. (wg danych wstępnych) import żywej trzody chlewnej wyniósł 6 219,4 tys. szt. i był o 6,5% większy niż w analogicznym okresie przed rokiem, w tym import świń hodowlanych czystorasowych i macior zwiększył się o 22,2%, a prosiąt i warchlaków o 5,3%. Przeciętna waga jednej importowanej sztuki wynosiła 32,5 kg wobec 33,9 kg w 2016 r. Największy udział w krajowym pogłowiu świń miały województwa: wielkopolskie (35,9%), kujawsko-pomorskie (11,0%) i łódzkie (10,1%). Najmniejszy udział poniżej 2% miały województwa: lubuskie, podkarpackie i dolnośląskie. W pozostałych województwach udział w krajowym pogłowiu świń nie przekroczył 10%. W grudniu 2017 r. pogłowie bydła wynosiło 6 035,5 tys. sztuk i było o 65,3 tys. sztuk (o 1,1%) wyższe niż przed rokiem, a w porównaniu z liczebnością stada w czerwcu

2017 roku - niższe o 107,6 tys. sztuk (1,8%). W porównaniu z grudniem 2016 roku nieznacznie obniżyło się pogłowie cieląt poniżej 1 roku o 0,3% do poziomu 1 713,0 tys. sztuk, natomiast w stosunku do czerwca 2017 r. odnotowano spadek o 0,4%. Stado młodego bydła w wieku 1-2 lat powiększyło się, w stosunku do poprzedniego roku o 1,9%, a w porównaniu z czerwcem 2017 r. spadło o 1,9% i osiągnęło poziom 1 668,7 tys. sztuk. Pogłowie krów wzrosło w porównaniu z grudniem 2016 r. o 37,2 tys. sztuk (o 1,6%) do poziomu 2 340,6 tys. sztuk, a w porównaniu z czerwcem 2017 r. było niższe o 33,8 tys. sztuk (o 1,4%). W porównaniu ze strukturą pogłowia bydła z grudnia 2016 r. w 2017 r. udział w poszczególnych grupach wiekowych bydła pozostał na tym samym poziomie.

Ze wstępnych danych dotyczących handlu zagranicznego bydłem w okresie od 1 czerwca do 30 listopada 2017 r. odnotowano spadek importu bydła o 7,6% ( w tym cieląt o 1%) w stosunku do analogicznego okresu 2016 r. W tym samym okresie wielkość eksportu bydła kształtowała się na poziomie 37 tys. sztuk i spadła o 30,3% w stosunku do poprzedniego roku ( w tym cieląt o 28,1%). Największy udział w krajowym pogłowiu bydła miały województwa: mazowieckie (18,6%), wielkopolskie (16,6%) i podlaskie (16,5%); Najmniejszy udział miały województwa: lubuskie i podkarpackie (1,3%), zachodniopomorskie (1,5%) i dolnośląskie (1,7%). W pozostałych województwach udział w krajowym pogłowiu bydła nie przekroczył 10%. Red. | 1/2018

39


Z DZIAŁALNOŚCI ZWIĄZKU

Sukces Polskiego Mięsa w Turcji! Właśnie zakończyła się 3-letnia kampania promocyjno-informacyjna realizowana przez Związek Polskie Mięso na rynku tureckim. Pod hasłem ,,Avrupa’nın tadına bak!” zachęcaliśmy tureckich kupców i dystrybutorów do zakupu europejskiej – w tym polskiej – wołowiny. W ramach programu realizowane były misje gospodarcze, wystawy podczas największych imprez targowych oraz szeroka kampanii w prasie i internecie.

K

ampania „Zasmakuj w Europie” to inicjatywa, której celem była promocja mięsa wołowego w Turcji. Działania na rynku docelowym zostały zainaugurowane na początku 2015 roku, a głównymi odbiorcami kampanii byli handlowcy i liderzy opinii. Przez 3 lata trwania programu, Związek Polskie Mięso koncentrował się na przekazywaniu wiedzy, a także budowaniu platformy biznesowej pomiędzy producentami wołowiny oraz tureckimi przedsiębiorcami. Wysoka jakość produktu, bezpieczeństwo produkcji, restrykcyjne normy i wyjątkowy smak mięsa to hasła, na których opierała się komunikacja kampanii. W trakcie trwania całej kampanii zorganizowano również dwa panele dyskusyjne, wizytę studyjną w Polsce, konferencję prasową oraz cykl spotkań indywidualnych z mediami. Łącznie we wszystkich działaniach udział wzięło ok. 100 tureckich gości. Na uwagę zasługuje również stworzona w ramach kampanii publikacja, pt. „Charakterystyka i kierunki rozwoju sektora wołowego Unii Europejskiej, w kontekście współpracy handlowej tych regionów oraz potencjału eksportowego europejskiej wołowiny do Turcji”. Opracowanie zostało wysłane do potencjalnych odbiorców mięsa na terenie Turcji, a także mediów, organizacji branżowych i izb handlowych. W trakcie pierwszego roku kampanii udało się z sukcesem zrealizować szereg działań, dedykowanych promocji wołowiny w Turcji. We współpracy z mediami przygotowano akcję reklamowo-informacyjną zaplanowaną w czasopismach branżowych oraz lifestylowych. Już od lipca 2015 roku czytelnicy wybranych

40

1/2018 |

magazynów, poprzez advertoriale, reklamy i inserty, mieli możliwość poznania kampanii ,,Zasmakuj w Europie”. Dodatkowo, na początku września 2015 roku Związek Polskie Mięso, w ramach kampanii, wziął udział w międzynarodowych targach WorldFood w Stambule. Wystawa ta to jedno z kluczowych wydarzeń branżowych sektora spożywczego, odzwierciedlające bieżące trendy rynkowe oraz miejsce premier nowości produktowych branży. W celu budowania silnych relacji z przedstawicielami rynku tureckiego oraz realizacji założeń edukacyjnych kampanii,

w ramach wydarzenia targowego, została zorganizowana konferencja prasowa oraz panel dyskusyjny, z udziałem specjalistów ds. rynku mięsa wołowego. Efektem przeprowadzonych działań były także publikacje na temat kampanii, ukazujące się w prasie tureckiej w 2015 roku. W drugim roku realizacji kampanii pt. „Zasmakuj w Europie” obok kontynuacji działań skupionych wokół współpracy redakcyjno-reklamowej, organizatorzy projektu zdecydowali się na bezpośrednią prezentację europejskiego systemu produkcji mięsnej oraz pogłębianie wiedzy na jego

Rozmowa biznesowa Dariusza Zakrzewskiego, prezesa ZM Zakrzewscy z tureckim kontrahentami


Z DZIAŁALNOŚCI ZWIĄZKU

Rozmowa polskiej delegacji z tureckimi przedstawicielami branży mięsnej

temat, w grupie tureckich liderów opinii. Zgodnie z założeniami rocznej strategii, w wybranych tytułach prasy branżowej zrealizowano ponownie kampanię reklamową, informującą o wyjątkowych walorach wołowiny. W czerwcu 2016 roku, Związek Polskie Mięso zaprosił do Polski kilkunastoosobową delegację z Turcji. Wśród zaproszonych gości byli przedstawiciele mediów, organizacji branżowych i producentów. Odbyli oni w ramach misji wizytę studyjną w zakładzie mięsnym, wzięli udział w konferencji prasowej i premierze specjalnej publikacji, stworzonej we współpracy z Polsko-Turecką Izbą Gospodarczą. Publikacja, pt. „Charakterystyka i kierunki rozwoju sektora wołowego Unii Europejskiej, w kontekście współpracy handlowej tych regionów oraz potencjału eksportowego europejskiej wołowiny do Turcji” to szczegółowa analiza potencjału handlowego pomiędzy europejskim i tureckim rynkiem wołowiny, a także baza wiedzy na temat europejskiego sektora rolnego, ze szczególnym uwzględnieniem branży mięsnej. W trzecim roku nastąpiła dywersyfikacja narzędzi komunikacyjnych. Z jednej strony przez cały czas trwania kampanii wykorzystywane były podstawowe środki przekazu, takie jak strona internetowa, mailingi, informacje i kampanie prasowe. Z drugiej zaś strony w każdym roku dbano o bezpośredni kontakt z przedstawicielami rynku tureckiego. Poprzez udział w targach

branżowych w Stambule i wizytę studyjną w Polsce zbudowano mocne fundamenty pod konkretne rozmowy biznesowe. Ostatni rok kampanii skutkował pozytywnymi rezultatami tego kierunku działania. Niezwykle ciepłe przyjęcie na ostatnich targach Food Istanbul, kolejki na stoisku, a także ogromne zainteresowanie ze strony mediów i handlowców, to dowód na to, że europejska wołowina kampania osiągnęła swoje cele. Efekty prowadzonych działań były na bieżąco monitorowane przez organizatorów w badaniach skuteczności kampanii. Już po pierwszym roku programu prawie 20% ankietowanych zadeklarowało, że zetknęło się z tematyką europejskiej wołowiny, a prawie 60% z nich zauważyło ten wątek w tureckich mediach. Dodatkowo 15% przedstawicieli grupy handlowej, próbowało nawiązać kontakty z unijnymi dostawcami. Z kolei w badaniu po drugim roku kampanii ponad 40% respondentów zauważyło większą popularność jej tematyki w mediach. Wyniki przeprowadzone na koniec kampanii pokazały, że: l wołowina jest popularnym mięsem w Turcji, większość respondentów zajmuje się obrotem wołowiny lub przygotowuje dania z jej użyciem; l pochodzenie mięsa w deklaracjach większości respondentów jest istotne; l  temat europejskiego mięsa wołowego w mediach/dyskursie publicznym w Turcji

pojawia się zdecydowanie częściej niż miało to miejsce w poprzednich pomiarach; l  kolejne fale badań realizowanych w ramach kampanii potwierdziły, że tym, czym pozytywnie wyróżnia się europejskie mięso wołowe w opinii grupy docelowej kampanii są wysokie, surowe standardy produkcji oraz nowoczesna baza produkcyjna; l  o kampanii najczęściej dowiadywano się poprzez publikacje w prasie bądź przez Internet. „Decyzja o prowadzeniu kampanii w Turcji była podyktowana pozytywnymi doświadczeniami handlowymi, zapotrzebowaniem rynkowym na mięso wołowe w Turcji i przekonaniem o niezwykłym potencjale współpracy z tym krajem. Zdawaliśmy sobie sprawę ze złożoności postawionego nam zadania. Dlatego początkowo pozycjonowaliśmy tematykę europejskiego mięsa wołowego w mediach i opinii publicznej, stale dostarczaliśmy informacji na ten temat, a następnie pogłębialiśmy tę wiedzę. Postawiliśmy również na różnorodność kanałów – od spotkań bezpośrednich i degustacji na targach spożywczych, przez wysyłki listowne do instytucji branżowych oraz izb gospodarczych, po regularny kontakt z mediami za pośrednictwem biura prasowego. To właśnie kompleksowe podejście okazało się kluczem do sukcesu, który pozwolił nam osiągnąć oczekiwane rezultaty” – opisuje Katarzyna Oponowicz, dyrektor biura Związku Polskie Mięso, organizatora kampanii „Zasmakuj w Europie”. | 1/2018

41


Z DZIAŁALNOŚCI ZWIĄZKU

Dziennikarze na szlaku polskiej wieprzowiny W dniach 11-13 grudnia 2017 roku w Pensjonacie Uroczysko Zaborek odbyła się kolejna edycja studyjnego wyjazdu dla dziennikarzy pt. „Szlakiem Polskiego Mięsa - Smakuj Wieprzowinę”, która od lat jest organizowana przez Związek Polskie Mięso. Tym razem dziennikarze z mediów ogólnopolskich oraz branżowych reprezentujących gazety, radio, telewizję oraz media internetowe mieli wyjątkową okazją poszerzenia swojej wiedzy o rynek i produkcję wieprzowiny w Polsce.

Wydarzenie rozpoczęła uroczysta kolacja, na którą składały się dania z polskiej wieprzowiny

Menu ułożył mistrz kucharski Marcin Budynek, który wraz ze swoim zespołem zadbał o najdrobniejsze szczegóły 42

1/2018 |

Serwowane potrawy łączyły w sobie najlepsze smaki polskiej kuchni mięsa wieprzowego z lekką nutą ekstrawagancji


Z DZIAŁALNOŚCI ZWIĄZKU

Nieodłącznym elementem każdego wyjazdu studyjnego są warsztaty kulinarne dla dziennikarzy. Tak było i tym razem. Pod okiem Marcina Budynka uczyli się jak wyciągnąć z tego mięsa dużo więcej smaków bez specjalnego jego opracowania

Ważnym punktem Study Tour było seminarium, podczas którego specjalnie zaproszeni eksperci zaprezentowali aktualny potencjał rynkowy polskiego mięsa wieprzowego oraz zapoznali się z warunkami hodowli świń. Dziennikarze dowiedzieli się również jak nasi pradziadowie znajdowali sposoby na przygotowywanie jedzenia

Pamiątkowe, wspólne zdjęcie. Wszyscy uczestnicy Study Tour otrzymali specjalne certyfikaty, potwierdzające ich kulinarne umiejętności w sprawianiu wieprzowiny | 1/2018

43


Z DZIAŁALNOŚCI ZWIĄZKU

Konferencja Związku o bezpieczeństwie żywności W dniach 27-28 lutego odbyła się na Zamku w Rynie konferencja branżowa, zorganizowana przez Związek Polskie Mięso. To jedno z najważniejszych wydarzeń w polskiej branży mięsnej.

S

potkanie było kontynuacją wydarzeń z cyklu „Bezpieczeństwo żywności – nadzór, podział kompetencji oraz doświadczeń we współpracy pomiędzy służbami weterynaryjnymi a przetwórcami” organizowanych przez nas od lat – podkreśla Witold Choiński, prezes Związku Polskie Mięso. – Staramy się za pośrednictwem tego wydarzenia stworzyć swego rodzaju platformę do dyskusji dla branży mięsnej na temat bieżących wyzwań i problemów, dlatego do udziału w tym wydarzeniu zapraszamy przedstawicieli zakładów mięsnych oraz inspekcji weterynaryjnej – dodaje prezes Choiński. Konferencja została objęta patronatem honorowym przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Głównego Lekarza Weterynarii a także Państwowego Instytutu Weterynaryjnego – Państwowego Instytutu Badawczego w Puławach oraz Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej. Konferencję oficjalnie otworzył prezes Związku Polskie Mięso – Witold Choiński, który powitał wszystkich prelegentów oraz uczestników wydarzenia, po czym wykład inaugurujący wygłosił lek. wet. Paweł Niemczuk – Główny Lekarz Weterynarii, w czasie którego omówił działania administracyjne w zakresie zwalczania ASF. SPONSOR GŁÓWNY

PATRONI MEDIALNI

44

1/2018 |

Następnie o aktualnej sytuacji epizootycznej w zakresie afrykańskiego pomoru świń w Polsce opowiedziała prof. dr hab. Małgorzata Pomorska-Mól z Zakładu Chorób Świń PIW-PIB w Puławach. Ten zakres tematyczny był kontynuowany przez dr n. wet. Katarzynę Lasiecką – Pełnomocnik Zarządu Cedrob S.A. ds. weterynarii, która wygłosiła prelekcję zatytułowaną: „Bioasekuracja – realne działanie czy gra słów?”. Następnie powiatowy lekarz weterynarii w Chojnicach lek. wet. Zbigniew Ordyński w prezentacji „Listeria monocytogenes – jak zwalczyć ją w zakładzie mięsnym?” podzielił się swoim doświadczeniem. Z kolei Wojciech Prus zaprezentował ofertę palet firmy CABKA Group GmbH, zamykając tym samym pierwszy panel tematyczny konferencji. Po lunch uczestnicy wzięli udział w części poświęconej trendom konsumenckim. Pierwsze wystąpienie w tym zakresie wy-

głosił prof. dr hab. Andrzej Kowalski, dyrektor Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej, który zaprezentował trendy, prognozy i przewidywania dla branży rolno-spożywczej na rok 2018. Następnie przedstawiciel firmy Bogucki Folie – Anna Krysztopa opowiedziała o: „Bezpieczeństwie opakowań w branży mięsnej”, a gość specjalny z europejskiej organizacji UECBV Ingrid Morvan zaprezentowała „Europejskie trendy w kontekście bezpieczeństwa żywności”. Konferencję zakończyło wystąpienie ekonomisty banku Credit Agricol Jakuba Olipry pt. „Bieżąca sytuacja na rynku mięsa oraz prognozy na 2018 roku”. Wydarzenie organizowane przez Związek Polskie Mięso zwieńczyła uroczysta kolacja na dziedzińcu Zamku w Rynie, która była okazją do dyskusji i podsumowania konferencji, a także wymiany opinii na bieżące tematy dotyczące branży mięsnej. SPONSORZY


Z DZIAŁALNOŚCI ZWIĄZKU

Ambrozja Smaku Polskie Mięso W odrestaurowanych pomieszczeniach służewieckiego hipodromu w odbyło się spotkanie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z przedstawicielami Korpusu Dyplomatycznego. Częścią tego wydarzenia była „Ambrozja Smaku –Polskie Mięso” czyli promocja mięsa wołowego wśród dyplomatów akredytowanych w Polsce. Kampanię tę Związek Polskie Mięso prowadzi od 4 lat.

Minister rolnictwa Krzysztof Jurgiel powitał wszystkich i przedstawił gościom ekonomię polskiego rolnictwa

Fot. Związek Polskie Mięso

Goście mieli również okazję skosztować specjałów przygotowanych z polskiej wołowiny przez naszego mistrza kulinarnego Marcina Budynka

Zagraniczni dyplomaci akredytowani w Polsce chętnie wzięli udział w warsztatach kulinarnych z polskiego mięsa wołowego, zorganizowanych przez Związek Polskie Mięso

Ambrozja smaku to wyjątkowa okazja do promocji polskiej wołowiny, która cieszy się uznaniem przedstawicieli obcych państw | 1/2018

45


PRAWO ŻYWNOŚCIOWE

Nowości legislacyjne W ostatnich trzech miesiącach w prawie europejskim pojawiło się wiele legislacji dotyczących dodatków do pasz zwierząt, nowych laboratoriów referencyjnych, handlu żywnością ekologiczną oraz uznanie wprowadzonych w Hiszpanii nowej klasyfikacji tusz. Z kolei w prawie polskim ujednolicono wiele istotnych dla branży aktów prawnych dotyczących samej branży jak i ogólnych zasad działalności gospodarczej. Szczególnej uwadze polecane są akty dotyczące programów zwalczania chorób u świń i drobiu, przepisy ustalające opłaty za wodę i ścieki.

Akty prawa Unii Europejskiej, które weszły w życie od 1 grudnia 2017 r. do 28 lutego 2018 r. (układ chronologiczny) Rodzaj aktu prawnego

Istota regulacji

Zgłoszenie zamiaru koncentracji (Sprawa M.8611 – Smithfield/Pini Polonia) (Tekst mający znaczenie dla EOG. )

Smithfield przejmuje, w rozumieniu art. 3 ust. 1 lit. b) rozporządzenia w sprawie kontroli łączenia przedsiębiorstw, kontrolę nad całym przedsiębiorstwem Pini Polonia. Koncentracja dokonywana jest w drodze zakupu udziałów.

http://eur-lex.europa. eu/legal-content/PL/ TXT/?uri=uriserv:OJ.C_.2017. 411.01.0016.01. POL&toc=OJ:C:2017:411:TOC

Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2017/2272 z dnia 8 grudnia 2017 r. rejestrujące w rejestrze gwarantowanych tradycyjnych specjalności nazwę „Kabanosy staropolskie” (GTS)

Nazwa „Kabanosy staropolskie” (GTS) zostaje niniejszym zarejestrowana.

http://data.europa.eu/eli/ reg_impl/2017/2272/oj

Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2017/2275 z dnia 8 grudnia 2017 r. dotyczące zezwolenia na nowe zastosowanie preparatu Lactobacillus acidophilus (CECT 4529) jako dodatku paszowego dla kurcząt rzeźnych (posiadacz zezwolenia Centro Sperimentale del Latte) (Tekst mający znaczenie dla EOG. )

Preparat wyszczególniony w załączniku, należący do kategorii „dodatki zootechniczne” i do grupy funkcjonalnej „stabilizatory flory jelitowej”, zostaje dopuszczony jako dodatek stosowany w żywieniu zwierząt zgodnie z warunkami określonymi w załączniku.

http://data.europa.eu/eli/ reg_impl/2017/2275/oj

Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2017/2276 z dnia 8 grudnia 2017 r. dotyczące zezwolenia na nowe zastosowanie preparatu Bacillus subtilis (ATCC PTA-6737) jako dodatku paszowego dla loch (posiadacz zezwolenia Kemin Europa N.V.) (Tekst mający znaczenie dla EOG. )

Preparat wyszczególniony w załączniku, należący do kategorii „dodatki zootechniczne” i do grupy funkcjonalnej „stabilizatory flory jelitowej”, zostaje dopuszczony jako dodatek stosowany w żywieniu zwierząt zgodnie z warunkami określonymi w załączniku.

http://data.europa.eu/eli/ reg_impl/2017/2276/oj

Decyzja Rady (UE) 2017/2307 z dnia 9 października 2017 r. w sprawie zawarcia Umowy między Unią Europejską a Republiką Chile w sprawie handlu produktami ekologicznymi

Umowa między Unią Europejską a Republiką Chile w sprawie handlu produktami ekologicznymi zostaje niniejszym zatwierdzona w imieniu Unii. Tekst umowy dołącza się do niniejszej decyzji.

http://data.europa.eu/eli/ dec/2017/2307/oj

Umowa między Unią Europejską a Republiką Chile w sprawie handlu produktami ekologicznymi

Celem niniejszej Umowy jest wspieranie handlu ekologicznymi produktami rolnymi i środkami spożywczymi między Unią a Chile zgodnie z zasadami niedyskryminacji i wzajemności.

http://eur-lex.europa. eu/legal-content/PL/ TXT/?uri=uriserv:OJ.L_.2017. 331.01.0004.01. POL&toc=OJ:L:2017:331:TOC Data wejścia w życie nieznana

Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2017/2308 z dnia 13 grudnia 2017 r. dotyczące zezwolenia na stosowanie preparatu Bacillus subtilis (DSM 5750) i Bacillus licheniformis (DSM 5749) jako dodatku paszowego dla prosiąt ssących (posiadacz zezwolenia Chr. Hansen A/S) (Tekst mający znaczenie dla EOG. )

Preparat wyszczególniony w załączniku, należący do kategorii „dodatki zootechniczne” i do grupy funkcjonalnej „stabilizatory flory jelitowej”, zostaje dopuszczony jako dodatek stosowany w żywieniu zwierząt zgodnie z warunkami określonymi w załączniku.

http://data.europa.eu/eli/ reg_impl/2017/2308/oj

46

1/2018 |

Źródło publikacji


PRAWO ŻYWNOŚCIOWE Rodzaj aktu prawnego

Istota regulacji

Źródło publikacji

Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2017/2312 z dnia 13 grudnia 2017 r. dotyczące zezwolenia na nowe zastosowanie preparatu Bacillus subtilis C-3102 (DSM 15544) dla loch, prosiąt ssących i psów (posiadacz zezwolenia Asahi Calpis Wellness Co. Ltd, reprezentowany przez Asahi Calpis Wellness Co. Ltd. Europe Representative Office) (Tekst mający znaczenie dla EOG. )

Preparat wyszczególniony w załączniku, należący do kategorii „dodatki zootechniczne” i do grupy funkcjonalnej „stabilizatory flory jelitowej”, zostaje dopuszczony jako dodatek stosowany w żywieniu zwierząt zgodnie z warunkami określonymi w załączniku.

http://data.europa.eu/eli/ reg_impl/2017/2312/oj

Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2017/2325 z dnia 14 grudnia 2017 r. dotyczące zezwolenia na stosowanie preparatów lecytyn w płynie, lecytyn hydrolizowanych i lecytyn odolejonych jako dodatków paszowych dla wszystkich gatunków zwierząt oraz zmieniające rozporządzenie wykonawcze (UE) 2017/1007 (Tekst mający znaczenie dla EOG. )

Dodatki wyszczególnione w załączniku I, należące do kategorii „dodatki technologiczne” i do grupy funkcjonalnej „emulgatory”, zostają dopuszczone jako dodatki stosowane w żywieniu zwierząt zgodnie z warunkami określonymi w tym załączniku.

http://data.europa.eu/eli/ reg_impl/2017/2325/oj

Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2017/2330 z dnia 14 grudnia 2017 r. dotyczące zezwolenia na stosowanie węglanu żelaza(II); chlorku żelaza(III), heksahydratu; siarczanu żelaza(II), monohydratu; siarczanu żelaza(II), heptahydratu; fumaranu żelaza(II); aminokwasowego chelatu żelaza(II), hydratu; chelatu żelaza(II) z hydrolizatami białkowymi; i glicynowego chelatu żelaza(II), hydratu jako dodatków paszowych dla wszystkich gatunków zwierząt oraz dekstranu żelaza jako dodatku paszowego dla prosiąt i zmieniające rozporządzenia (WE) nr 1334/2003 i (WE) nr 479/2006 (Tekst mający znaczenie dla EOG. )

Substancje wyszczególnione w załączniku, należące do kategorii „dodatki dietetyczne” i do grupy funkcjonalnej „związki pierwiastków śladowych”, zostają dopuszczone jako dodatki paszowe stosowane w żywieniu zwierząt zgodnie z warunkami określonymi w załączniku.

http://data.europa.eu/eli/ reg_impl/2017/2330/oj

Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2017/2385 z dnia 19 grudnia 2017 r. ustalające współczynnik przydziału, jaki należy stosować do ilości objętych wnioskami o wydanie pozwolenia na przywóz złożonymi od dnia 1 grudnia do dnia 7 grudnia 2017 r. oraz określające ilości, jakie należy dodać do ilości ustalonej dla podokresu od dnia 1 kwietnia do dnia 30 czerwca 2018 r. w ramach kontyngentów taryfowych otwartych rozporządzeniem (WE) nr 533/2007 w sektorze mięsa drobiowego

Rozporządzenie ustala kontyngent taryfowy otwarty dla: - 09.4067 – 1,404135% - 09.4068 – 0,138103% - 09.4069 – 0,118836% - 09.4070 – 1 335 750 kg.

http://data.europa.eu/eli/ reg_impl/2017/2385/oj

Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2017/2386 z dnia 19 grudnia 2017 r. ustalające współczynnik przydziału, jaki należy stosować w odniesieniu do ilości, których dotyczą wnioski o wydanie pozwolenia na przywóz, złożone w okresie od dnia 1 grudnia do dnia 7 grudnia 2017 r., oraz ustalające ilości, jakie należy dodać do ilości ustalonych dla podokresu od dnia 1 kwietnia do dnia 30 czerwca 2018 r. w ramach kontyngentów taryfowych otwartych rozporządzeniem (WE) nr 1385/2007 w sektorze mięsa drobiowego

Rozporządzenie ustala kontyngent taryfowy otwarty dla: 09.4410 - 0,121815% 09.4411 - 0,124054% 09.4412 - 0,124223% 09.4420 - 4,646057% 09.4421 - 175 000 kg 09.4422 - 0,803288%

http://data.europa.eu/eli/ reg_impl/2017/2386/oj

Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2017/2387 z dnia 19 grudnia 2017 r. określające ilości, które należy dodać do ilości ustalonych dla podokresu od dnia 1 kwietnia do dnia 30 czerwca 2018 r. w ramach kontyngentu taryfowego otwartego rozporządzeniem (WE) nr 536/2007 na mięso drobiowe pochodzące ze Stanów Zjednoczonych Ameryki

Rozporządzenie ustala kontyngent taryfowy otwarty dla: 09.4169 - 15 643 542 kg

http://data.europa.eu/eli/ reg_impl/2017/2387/oj

| 1/2018

47


PRAWO ŻYWNOŚCIOWE Rodzaj aktu prawnego

Istota regulacji

Źródło publikacji

Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2017/2388 z dnia 19 grudnia 2017 r. określające ilości, jakie należy dodać do ilości ustalonej dla podokresu od dnia 1 kwietnia do dnia 30 czerwca 2018 r. w ramach kontyngentów taryfowych otwartych rozporządzeniem (WE) nr 1384/2007 na mięso drobiowe pochodzące z Izraela

Rozporządzenie ustala kontyngent taryfowy otwarty dla: 09.4091 - 140 000 kg 09.4092 - 1 000 000 kg.

http://data.europa.eu/eli/ reg_impl/2017/2388/oj

Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2017/2406 z dnia 20 grudnia 2017 r. określające ilości, jakie należy dodać do ilości ustalonej dla podokresu od dnia 1 kwietnia do dnia 30 czerwca 2018 r. w ramach kontyngentów taryfowych otwartych rozporządzeniem (WE) nr 442/2009 w sektorze wieprzowiny

Rozporządzenie ustala kontyngent taryfowy otwarty dla: 09.4038 25 693 750 09.4170 3 691 500

http://data.europa.eu/eli/ reg_impl/2017/2406/oj

Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2017/2447 z dnia 20 grudnia 2017 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 1484/95 w odniesieniu do ustalania cen reprezentatywnych w sektorach mięsa drobiowego i jaj oraz w odniesieniu do albumin jaj

Rozporządzenie ustala cenę reprezentatywną dla kurczaków oraz mięsa pochodzącego z nich oraz indyków.

http://data.europa.eu/eli/ reg_impl/2017/2447/oj

Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2017/2468 z dnia 20 grudnia 2017 r. określające wymogi administracyjne i naukowe w odniesieniu do tradycyjnej żywności z państw trzecich zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2015/2283 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie nowej żywności (Tekst mający znaczenie dla EOG. )

Niniejszym rozporządzeniem ustanawia się przepisy w celu wykonania art. 20 rozporządzenia (UE) 2015/2283 w odniesieniu do wymogów administracyjnych i naukowych dotyczących tradycyjnej żywności z państw trzecich, oraz środki przejściowe, o których mowa w art. 35 ust. 3 tego rozporządzenia.

http://data.europa.eu/eli/ reg_impl/2017/2468/oj

Akty prawa polskiego, które zostały opublikowane od 1 grudnia 2017 r. do 28 lutego 2018 r. (układ chronologiczny) Rodzaj aktu prawnego

Istota regulacji

Źródło publikacji

Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 13 grudnia 2017 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi

Rozporządzenie określa szczegółowy zakres działania Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi

Dz. U. 2017, poz. 2325

Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 24 listopada 2017 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych

Marszałek sejmu wydał tekst jednolity ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, uwzględniający wszystkie zmiany, jakie zostały dokonane do dnia ujednolicenia

Dz. U. 2017, poz. 2343

Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 13 grudnia 2017 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie rekompensat za nieprzerwane nieutrzymywanie świń w gospodarstwie

Rozporządzenie ustala kwotę rekompensaty.

Dz. U. 2017, poz. 2353

Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 18 grudnia 2017 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie znakowania poszczególnych rodzajów środków spożywczych

Rozporządzenie wprowadza zmiany w przepisach wykonawczych do ustawy o rodzajach środków spożywczych

Dz. U. 2017, poz. 2461

Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 27 grudnia 2017 r. w sprawie ustalania opłat podwyższonych za przekroczenie warunków wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi

Rozporządzenie określa wysokość jednostkowych stawek opłaty podwyższonej za przekroczenie warunków wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi oraz sposób ustalania opłaty podwyższonej.

Dz. U. 2017, poz. 2501

48

1/2018 |


PRAWO ŻYWNOŚCIOWE Rodzaj aktu prawnego Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 22 grudnia 2017 r. w sprawie jednostkowych stawek opłat za usługi wodne

Istota regulacji Przepisy rozporządzenia określają jednostkowe stawki opłat za usługi wodne m.in. do celów produkcji artykułów spożywczych,

Źródło publikacji Dz. U. 2017, poz. 2502

Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 27 grudnia 2017 r. w sprawie wprowadzenia „Krajowego programu zwalczania niektórych serotypów Salmonella w stadach kur niosek gatunku Gallus gallus” na 2018 r.

Na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej wprowadza się „Krajowy program zwalczania niektórych serotypów Salmonella w stadach kur niosek gatunku Gallus gallus” na 2018 r., stanowiący załącznik do rozporządzenia

Dz. U. 2018, poz. 30

Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 18 grudnia 2017 r. w sprawie wprowadzenia programu wczesnego wykrywania występowania zakażeń wirusem klasycznego pomoru świń na lata 2018–2020

Wprowadza się program wczesnego wykrywania występowania zakażeń wirusem klasycznego pomoru świń na lata 2018–2020, który jest określony w załączniku do rozporządzenia.

Dz. U. 2018, poz. 33

Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 24 listopada 2017 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o Inspekcji Weterynaryjnej

Marszałek sejmu wydał tekst jednolity ustawy o Inspekcji Weterynaryjnej, uwzględniający wszystkie zmiany, jakie zostały dokonane do dnia ujednolicenia.

Dz. U. 2018, poz. 36

Projekty aktów prawnych ważne dla branży mięsnej w Polsce Rodzaj aktu prawnego

Istota regulacji

Źródło publikacji

Projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie zwierząt

Projekt zapewnia prawidłowe i jednolite stosowanie przepisów rozporządzenia Rady (WE) nr 1099/2009 z dnia 24 września 2009 r. w sprawie ochrony zwierząt podczas ich uśmiercania, w tym wprowadza art. 4 ust. 4 Rozporządzenia zezwalający na ubój religijny. Projekt jest zgodny z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z 10 grudnia 2014 roku, który uznał zakaz uboju religijnego za niekonstytucyjny.

Projektodawca: Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi Projekt ustawy: http://legislacja.rcl. gov.pl/docs//2/12283056/12340893/ 12340894/dokument291738.pdf Uzasadnienie do projektu: http://legislacja.rcl.gov.pl/ docs//2/12283056/12340893/ 12340894/dokument291739.pdf Projekt czeka na wprowadzenie pod obrady Rady Ministrów. Zgodnie z wykazem prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów przyjęcie przedmiotowego projektu ustawy przez Radę Ministrów zaplanowano na III kwartał 2017 r.

Projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie zwierząt oraz zmianie niektórych innych ustaw

Została przygotowana nowa wersja zmian w ustawie o ochronie zwierząt. Obecny projekt przewiduje: 1. wprowadzenie zakazu uboju rytualnego dla celów przemysłu mięsnego, 2. zezwala się na ubój religijny jedynie dla wspólnot religijnych i na ich potrzeby; 3. wydłużenie do 3 miesięcy czasu przechowywania danych z monitoringu w ubojni; 4. wyższą karę za nielegalny ubój, w tym za ubój rytualny; 5. zakaz hodowli zwierząt w celu pozyskiwania z nich futer.

1. Projekt ustawy o Państwowej Inspekcji Weterynaryjnej 2. Projekt ustawy Przepisy wprowadzające ustawę o Państwowej Inspekcji Bezpieczeństwa Żywności

Projekt reguluje zasady działania nowej inspekcji (powstałej z połączenia 5 inspekcji) w zakresie bezpieczeństwa żywności. Ponadto przewiduje dopuszczenie do kontroli sektora mięsnego (ale nie tylko) organizacji ekologicznych i prozwierzęcych. Drugi projekt określa zasady wdrożenia w życie nowej inspekcji.

Projektodawca: grupa posłów PiS oraz Parlamentarny Zespół Przyjaciół Zwierząt Sejmu RP. http://orka.sejm.gov.pl/Druki8ka. nsf/Projekty/8-020-751-2017/$file/8-020-751-2017.pdf

Projektodawca: Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi http://legislacja.rcl.gov.pl/ projekt/12287605 http://legislacja.rcl.gov.pl/ projekt/12287608 Oba projekty trafiły do sejmu.

| 1/2018

49


ZWIĄZEK OD KUCHNI Poniżej prezentujemy nowości produkcyjne i usługowe ostatniego kwartału. Rubryka w całości poświęcona jest firmom zrzeszonym w Związku Polskie Mięso. Za rynkowe sukcesy debiutujących produktów i usług trzymamy mocno kciuki.

Nowości z firmy Dobrowolscy

A wszystko zaczęło się od niewielkiego inspirowanego rodzinnymi tradycjami wędliniarskimi przedsięwzięcia, tam gdzie rodzina Dobrowolskich mieszka i pracuje od lat – w malowniczych Wadowicach Górnych na terenie czystego i ekologicznego Podkarpacia. Czerpiąc z tradycji, przepisów oraz smaków wyniesionych z rodzinnego domu, bracia Dobrowolscy stworzyli ofertę wyjątkowych produktów, z których są dumni. Już teraz, wszystkim, którzy kochają tradycyjne smaki kojarzące się z rodziną, dzieciństwem oraz najlepszymi chwilami, bracia Dobrowolscy oferują: szynkę, schab oraz polędwiczkę marynowaną od braci, szynkową tradycyjną od braci, kiełbasę oraz kabanosy kruchutkie od braci. Produkty te nie posiadają w swoim składzie fosforanów, sztucznych barwników, substancji zagęszczających. Ich receptury oparte zostały na naturalnych przyprawach, a smak wzbogacono tradycyjnym wędzeniem na drewnie owocowym z dodatkiem jałowca. Marynowanie w zalewie oraz wysoka zawartość mięsa w produktach gwarantują niezrównany smak i doskonałą jakość.

Pakiet najlepszych usług

Fresh Logistics Polska świadczy kompleksowe usługi logistyczne dla produktów świeżych wymagających temperatury kontrolowanej od +2°C do +6°C oraz od 0°C do +2°C (produkt UltraFresh) w całym łańcuchu dostaw. W 2017 roku firma wprowadziła do swojego portfolio nową usługę polegającą na dystrybucji mrożonych przesyłek drobnicowych. Platforma do magazynowania towarów głęboko mrożonych znajduje się w Kutnie, skąd towary są dystrybuowane do sieci handlowych oraz hurtowni na terenie Polski. Dystrybucja odbywa się zgodnie ze standardami sieci handlowych, według godzin awizacji ustalonych z Fresh Logistics Polska. W ramach naszego serwisu oferujemy również usługi dodatkowe (VAS) takie jak copacking, etykietowanie czy komplementacja. Powierzając swój towar w ręce operatora logistycznego producenci mogą skupić się na swojej kluczowej działalności. Oddając logistykę w ręce ekspertów nie muszą bezpośrednio nadzorować każdego etapu drogi produktu „z farmy na widelec”. To zadanie przejmuje właśnie firma logistyczna, która gwarantuje zapewnienie odpowiednich warunków transportowanych czy magazynowanych towarów. Outsourcing usług logistycznych bez wątpienia przyczynia się do znacznego obniżenia kosztów, zapewnienia wysokiej jakości produktów oraz lepszego funkcjonowania firmy (producenta).

50

1/2018 |


8-10 MAJA 2018 NOWY TERMIN, NOWE MOŻLIWOŚCI

www.polagra-food.pl Międzynarodowe Targi Poznańskie są organizatorem Kulinarnego Pucharu Polski, najbardziej prestiżowego konkursu w kraju, którego celem jest odkrywanie i prezentowanie talentów kulinarnych. Dołącz do partnerów wydarzenia! www.kpp.mtp.pl


x

WystaWa teCHnOlOgII PakOWanIa 12 - 13 kWIetnIa 2018 lublIn

FiRMa Multivac SERDEcZNiE ZaPRaSZa Na x WYSTAWĘ TECHNOLOGII PAKOWANIA. wŚRÓD wIELU CIEKAwYCH ROZwIĄZAŃ ZAPREZENTUJEMY ABSOLUTNĄ NOwOŚĆ - MASZYNĘ mULTIVAC x-LINE

IntelIgentne usługI

Industry 4.0

Wstęp na wystawę po dokonaniu wcześniejszego zgłoszenia. OsOba kOntaktOWa: Paweł Żelazny tel. +48 81 746 67 00 e-mail: pawel.zelazny@multivac.pl

Multivac Sp. z o.o. Natalin | ul. Ziemska 35 | 21-002 Jastków tel. +48 81 746 67 00 | fax +48 81 746 67 01 e-mail: mupl@multivac.pl www.multivac.pl


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.