Boekenkrant juni 2021

BOEKENKRANT – JUNI 2021 No. 6, JAARGANG 15

Karin Slaughter: ‘Ik wilde vastleggen hoe absurd ons leven nu is’

Pagina 11 BIJLAGE, JUNI 2021 WWW.MILITAIRECOURANT.NL

MILITAIRE COURANT

MILITAIRE BOEKENBIJLAGE Frank Westerman, Christ Klep en Vrouwen in de frontlinie

Militaire boeken-bijlage

Pagina 3

De barbecuesensatie van deze zomer!

Nu verkrijgbaar!

Voor slechts €24,99

Pagina 10

Pagina 13

LENNOX EN DE GOUDEN SIKKEL Spannend kinderboekendebuut

Pagina 19

ZINDI ZEVENBERGEN HEDY Verschijnt op 19 juni, Wereld Sikkelceldag TJIN BRIAN www.deharmonie.nl In de boekhandel € 20,- ELSTAK

2 | BOEKENKRANT | JUNI 2021

REDACTIONEEL

KORT NIEUWS

INHOUD Literatuur

Cadeautje

+++ De Libris Literatuurprijs 2021 is uitgereikt. Uit de zes genomineerden werd de roman Client E. Busken van Jeroen Brouwers gekozen als winnaar. Dat levert de schrijver € 50.000 aan prijzengeld op. De jury over Cliënt E. Busken: ‘Brouwers zuigt je mee in dit verslavende taalcircus, een ware krachttoer, hilarisch en ontluisterend tegelijk.’ +++ Het was een bewogen jaar voor Simone Atangana Bekono: haar debuutroman Confrontaties werd genomineerd voor de Libris Literatuur Prijs, en staat op de shortlist van het Beste Boek voor Jongeren. Nu stapt ze over van Uitgeverij Lebowski naar de Arbeiderspers. Momenteel is ze bezig met het schrijven van een nieuwe dichtbundel, Met dank aan, die volgend jaar uitkomt. +++ Ontlezing onder jongeren is een probleem waar al jaren tegen gestreden wordt.

Desondanks neemt het aantal jongeren dat leest nog steeds af. Daar moet verandering in komen met deze nieuwste strategie: Readification. De Leescoalitie en gameontwikkelaar Ubisoft werken samen om de werelden van literatuur en gaming bij elkaar te laten komen in een game. Ronald Giphart en Margje Woodrow zullen daarvoor Verborgen Verhalen schrijven. +++ Een van de bekendste romans van Lev Tolstoj, Anna Karenina, die hij schreef in 1877, wordt (opnieuw) in een geheel nieuw jasje gestoken. Netflix maakt een verfilming onder de titel Anna K., waarin Russisch gesproken zal worden. De hoofdrol zal vertolkt worden door Svetlana Khodchenkova. Wanneer de serie te zien zal zijn is nog niet bekend. +++ Voor de zestigste keer wordt er een boek van Frank Westerman vertaald: De kosmische komedie zal in het Italiaans verschijnen, bij Uitgeverij Iperborea. In Nederland verscheen het boek dit voorjaar.

De kosmische komedie gaat over het reikhalzen naar een betere wereld, als het moet buiten de dampkring, en neemt de lezer mee op een tijdreis langs ons kantelende beeld van de hemel, met of zonder god. +++

Contact Uphill Battle uitgevers, Zonnebaan 54, 3542 EG Utrecht, Nederland. + 31 30 2231718

E-mail redactie@boekenkrant.com

Informatie over adverteren verkoop@boekenkrant.com

Abonnementenservice abo@boekenkrant.com Telefoon: +31 881 102005

Online www.boekenkrant.com facebook.com/deboekenkrant @boekenkrant @boekenkrant Redactie Hoofdredacteur: Mirjam Mulder Redactie: Mireille Bregman, Renske Immink en Inge Kommeren

Vormgeving: Titus Vegter Uitgever: Jan Louwers

De volgende Boekenkrant verschijnt op 5 juli 2021.

ERWIN SUVAAL

Mirjam Mulder, hoofdredacteur Boekenkrant mirjam@boekenkrant.com

Spanning Tippagina True Crime 9 Alex Paversi, Het achtste boek 10 Rachel van Charante, Het schuilhuis 10 Karin Slaughter, Valse getuige 11

Jeugd Anne Wieggers, Duurzaam tuinieren voor kinderen 13 Tom de Cock, Lily 15 Daniel Nayeri, Alles wat verdrietig is, is onwaar 15

Non-fictie Roxanne van Iperen, De genocidefax 16 Willem Philipsen, Met de stroom mee 16 Frits Boterman, Tussen utopie en crisis 17 Lola van Ruler, Toko Lo 19

LIONNE HIETBERG

Oplage: 19.000

Hanna Bervoets, Wat wij zagen 3 Anna Thomas, Onder de Spaanse zon 4 René den Ouden, De projectleider 4 Liselotte Idema, Waar ik liever niet kom 5 Babs Gons, Doe het toch maar 7

BIANCA SISTERMANS

Medewerkers: Sietske Bierma, Sandra Broertjes, Martijn van Bruggen, Wendy Claes, Oglaya Doua, Antal Giesbers, Aefke ten Hagen, Katy Hurkmans, Hugo Jager, Lex Jansen, Jacomijn van Kempen, Merel Kuitert, Istvan Kops, Laura Molenaar, Rianne Nieuwdorp, Selma Oueddan, Raymond Noë, Nora van Ouwerkerk, Pauline Pater, Hans Pols, Famke Prins, Emma Ringelding, Ellen Rooms, Yannick Schueler, Michelle Schulte, Fien de Smet, Erwin Suvaal, Jyoti Tojo, Carien Touwen, Tristan Vanheuckelom, Gerda Visser, Maaike de Vries, Saraï van Well, Tanja Wilming, Sabrina de Wit, Marcella de Wolf.

Je voelt het in de lucht: de zomer die in aantocht is en steeds meer vrijheden met zich meevoert. Zo ging ik afgelopen maand, toen de boekhandels weer zonder afspraak waren te bezoeken, na een heerlijke lunch op een terras in hartje Utrecht, langs bij Boekhandel Broese. Ik was haast vergeten hoe fijn het is om gewoon wat rond te snuffelen in fysieke boeken; het zou me niet verbazen als dat net zo’n therapeutisch effect heeft als een wandeling door het bos.

Ook deze maand begint al goed, met de Boekenweek die eindelijk van start kon gaan. Hoewel hij nu alweer achter de rug is, zijn het geschenk (p.3) en het essay (p.17) nog de hele maand verkrijgbaar.

Twee bijzonder scherpzinnige uitgaven, die nog lang relevant zullen zijn. Verder bereiden we ons voor op de zomer met Liselotte Idema, die haar debuut schreef over een backpack-tocht door Azië. Ook spreken we met Karin Slaughter, wiens nieuwe thriller Valse getuige zeker niet mag ontbreken in je koffer (p.11).

Ook ik heb mijn zomer-lees-stapel alvast uitgebreid. Bij Broese liep ik uiteindelijk naar de kassa met onder meer de verhalenbundel De dwaler van Roos van Rijswijk, een aanrader van collega Mireille. ‘Is het een cadeautje?’ vroeg de caissière. Ja, een cadeautje voor mezelf.

JOLANDA SWENNEN

COLOFON

LOSSE DELEN

Boekhandel Deze boekhandels verspreiden de Boekenkrant 27 Op bezoek bij Boekhandel Hijman Ongerijmd 29 De bestverkochte boeken in Nederland en Vlaanderen 29

Voor de lezer Boekenkrantleesclub Win een boek

31 31

LITERATUUR

3 | BOEKENKRANT | JUNI 2021

RECENSIE

HANNA BERVOETS

COLUMN

De wereld: plat of rond?

Boeken in een doosje LEX JANSEN

Op de voorkant van het Boekenweekgeschenk van 2021, getiteld Wat wij zagen, staat een partij kantoorgebouwen. Gehuld in avondlicht, aan de kleuren te zien, maar verder loopt er geen levende ziel. Het is alvast een hint naar een belangrijk thema van het geschenk: menselijkheid.

MIREILLE BREGMAN In het geschenk begint Hanna Bervoets met een typische ramptoeristische vraag: ‘En wat zag je dan allemaal?’

De vraag wordt door een advocaat aan Kayleigh gesteld, een jonge vrouw die als content moderator bij een niet nader te noemen mediabedrijf werkt. Ook al is het verhaal van Wat wij zagen al een jaar geleden afgemaakt, het is nog steeds actueel en je kunt er duidelijk verwijzingen naar onderzoeken naar bijvoorbeeld Facebook in lezen.

Het thema van de Boekenweek is dit jaar ‘Tweestrijd’. Een onderwerp dat bij uitstek bij Hanna Bervoets lijkt te passen, gezien haar eerder uitgegeven romans als Alles wat er was, Ivanov en Welkom in het rijk der zieken. Maatschappelijke vraagstukken en kwesties als loyaliteit, kruisingsexperimenten en chronisch ziek zijn schuwt de auteur niet. Ook in het Boekenweekgeschenk staat stevige inhoud die goed uitgewerkt wordt, wat best knap is voor een novelle.

Terug naar Kayleigh. In het begin van Wat wij zagen is het duidelijk dat ze niet meer bij het bedrijf werkt en dat enkele oud-collega’s een rechtszaak hebben aangespannen vanwege ‘duizenden choquerende beelden die op ons afgevuurd werden die de draden in onze hoofden vrijwel meteen deden doorbranden’. Maar Kayleigh betwist dat, want ze stelt dat ze wist waar ze aan begon. Ze vertelt over waarom ze op de functie solliciteerde (wie doet dat in hemelsnaam?) en de werkomstandigheden (vijfhonderd tickets per dag afhandelen, twee keer per dag een korte pauze). Bervoets creëert een jonge vrouw die oprecht overkomt, omdat ze Kayleigh een achtergrond geeft die verklaart hoe ze de eerste werkweken doorkwam.

Ook trapt ze gelukkig niet in de valkuil van een hoofdpersoon die het na een paar weken niet meer ziet zitten en depressief van het werk wegblijft, dat zou in dit geval het verhaal saaier maken.

Daarmee komen we bij een ander relevant onderwerp: menselijke interactie en de vorming van je referentiekader. Want hoe hield Kayleigh het vol? Ze beschrijft intense (vriendschappelijke) relaties op de werkvloer, waaronder haar eigen relatie met Sigrid. Aan de andere kant blijven de scènes met collega’s in de bar na het werk misschien wat vlak, je komt niet veel

KLAAS HENDRIK SLUMP

over de anderen te weten. Toch is dat vermoedelijk niet alleen aan Bervoets te wijten, want is dit niet inherent aan het type werk? Doordat de moderators op internet al zoveel filmpjes en berichten van mensen in hetzelfde taalgebied zien, hebben ze misschien niet eens zoveel behoefte aan verdieping van de ziel van de personen om zich heen.

De regels voor het tonen van video’s kent Kayleigh een tijd na haar werk nog steeds: ‘een vrouw die van haar scootmobiel wordt gereden, mag dat? Niet als je bloed ziet. Wel als de

Hanna Bervoets, Wat wij zagen, Stichting CPNB i.s.m. Uitgeverij Pluim, 96 pagina’s, t/m eind juni gratis bij besteding van € 15,-

Een vrouw die van haar scootmobiel wordt gereden, mag dat? Niet als je bloed ziet. situatie overduidelijk komisch is.

Niet als er sadisme in het spel is.’ En zo gaat het nog even door. De zinnen laten zien dat vele beelden multiinterpretabel zijn en ook dat de moderators alle regels tegen elkaar moeten afwegen voordat ze een filmpje verwijderen of laten staan.

Ik mag hopen dat een moderator die met zijn werk is gestopt, dit continue analyseren op een gegeven moment los kan laten. Voor velen is Kayleighs verhaal de werkelijkheid. ‘Kent u de flat earth theory? (…) De aanhangers zijn met velen, het is een miljoenenbeweging. Ze verspreiden hun ideeën via fora en chatgroepen en hebben inmiddels ruim vijfenvijftig miljoen filmpjes op hun naam staan.’

Achterin geeft Bervoets tips om verder te lezen, waarbij opvalt dat vooral de laatste drie jaren onderzoeken naar Facebook en soortgelijke platformen zijn verschenen. Er lijkt meer aandacht te komen voor de mensen die zo’n bedrijf draaiende houden. Ik zie Wat wij zagen als een maatschappelijk geëngageerd verhaal dat potentieel langer beklijft dan eender welk ander Boekenweekgeschenk. Enerzijds is het een goede inkomer in Bervoets’ oeuvre, anderzijds een mooie aanvulling naast haar boeken in de kast.

In deze maanden waarin zoveel werd afgelast, uitgesteld, of digitaal vertaald pas ik me aan en weet ik dat dingen missen onvermijdelijk is. Nooit eerder heb ik me zo goed gerealiseerd dat er gradaties zijn in missen. Een vakantie op Corsica scoort lager dan een bezoek van een goede vriend, een middagje op een zonnig terras scoort hoger dan een bezoek aan de bioscoop. Vanzelfsprekend is dit voor iedereen anders, maar een mis-lijstje kan elk van ons zonder problemen maken. Of ik er nu heen ging of niet, op de jaarkalender van vóór corona was de Beurs van Bijzondere Uitgevers altijd een vast moment. De laatste keer dat een stroom boekenmensen op het Leidseplein uit de trams stapte om naar Paradiso te gaan is al bijna anderhalf jaar geleden. Er waren zoveel deelnemers aan de beurs dat zowel de grote, als de kleine zaal, het eerste als het tweede balkon volledig bezet waren. Ik herinner me de eerste keer dat we naar de Beurs gingen. We woonden op de Leidsegracht, de Weteringschans was bij ons om de hoek. Vanuit antiquariaten in Utrecht, Amsterdam, Parijs, Londen en New York hadden we al een mooie verzameling bijzondere boeken naar ons huis gesleept, maar nu werd het tijd voor iets anders! Uren hebben we er rondgedwaald; met tassen vol boeken gingen we uiteindelijk weer naar huis. Nergens dan op deze beurs zie je beter dat het begrip ‘boek’ breder is dan een x-aantal pagina’s tussen een omslag. Die middag heb ik voor het eerst in mijn leven een leporello gekocht. Het boekje kon je als een harmonica uitvouwen en bood – helemaal uitgevouwen – zeker anderhalve meter lang gedichten en bijpassende illustraties. Het schijnt dat bij de eerste opvoeringen van Mozarts opera Don Giovanni de bediende een lijst maakte van alle minnaressen van zijn meester, waarbij iedere schoonheid haar eigen pagina kreeg toebedeeld.

Het harmonicaboekje dat zo ontstond liet het publiek duidelijk zien om welke aantallen het hier ging! De bediende heette Leporello, vandaar de naam die we nu nog steeds aan een dergelijke uitgave geven.

Extreem grote boeken naast een tekst op een graankorrel, papyrusrollen en drukwerk op vilt: het was er allemaal. Bij één van de standjes lagen luciferdoosjes, die beplakt waren met de afbeelding van een omslag.

Schoof je zo’n doosje open dan vond je een mini-boekje met hetzelfde omslag. Tot mijn verbazing kon je de teksten op de pagina’s eigenlijk heel goed lezen. Ik heb het doosje dat ik toen kocht nog steeds ergens in een laatje. Het zal niet moeilijk te raden zijn waar ik nu zin in heb. Met het schrijven van deze column is een bezoekje aan de komende Beurs van Bijzondere Uitgevers spectaculair gestegen op mijn mis-lijstje.

De bediende heette Leporello, vandaar de naam die we nu nog steeds aan een dergelijke uitgave geven.

Jarenlang was Lex Jansen de uitgever en het gezicht van De Arbeiderspers. Nu is hij directeur van het door hem opgerichte Magonia: uitgeverij en centrum voor schrijfbegeleiding.

www.magonia.nl

4 | BOEKENKRANT | JUNI 2021

BOEKENKRANT TIPT

LITERATUUR

RECENSIES

EMMA RINGELDING

Laag vliegen de helden De sinds kort rolstoelafhankelijke Luuk wil een einde aan zijn leven maken wanneer hij met zijn wapen een mishandeling weet te voorkomen.

Geïnspireerd door het voorval besluit hij het onrecht te bestrijden.

Met niets te verliezen en een wapen op zak kun je een hoop goeds doen. Bij zijn eerste actie moet hij al gered worden, door ex-junkie Robin. Er ontstaat een vriendschap en samen zetten ze de missie voort.

Paolo Bouman, Laag vliegen de helden, Uitgeverij Lannoo, 288 pagina’s (€ 20,99)

Wij zijn nooit alleen Soms kom je mensen tegen die de rest van je leven in je hoofd rond blijven dwalen. In deze verhalenbundel wordt teruggeblikt op personen die de hoofdpersoon in zijn leven is tegengekomen. Het zijn de meest uiteenlopende mensen. Oude klasgenoten, familie, maar ook moordenaars en kunstschilders. Wat denkt iemand anders nu echt?

Bart Meuleman, Wij zijn nooit alleen, Uitgeverij Querido, 176 pagina’s (€ 20,00)

Los zand Gustaaf Vogel was een succesvol geldhandelaar, echtgenoot en vader. Tot het succes zijn tol eiste. Zijn vrouw verliet hem en nam zijn zoon met zich mee. Hij had een kleurloos leven voor zich toen hij hoorde dat zijn zusje verdronken was en hij besloot Londen achter zich te laten en terug te gaan naar Nederland.

In een afgelegen huis komt hij zichzelf onder ogen.

Onbeantwoorde dromen Reinier Bresser, Los zand, Stichting Amphora Books, 160 pagina’s (€ 17,50)

De mannen die we oogsten Binnen vier jaar raakte Jesmyn Ward vijf dierbare mannen kwijt, onder wie haar enige broer. Ze gingen ten onder aan drugsverslaving, geweld, ongelukken, zelfmoord, kortom: aan de wrede werkelijkheid die jonge zwarte mannen in het Zuiden van de VS al te vaak ten deel valt. Om haar verlies te verwerken begon ze te schrijven: vijf portretten van de mannen die vermorzeld werden door de wereld waarin ze opgroeiden.

De zon schijnt, lentestralen vallen naar binnen en vol goede moed sla ik het boek Onder de Spaanse zon van Anna Thomas open. De voorkant ziet er veelbelovend uit.

Drie vrouwen aan de rand van een zwembad. De ondertitel vertelt mij dat ik meegenomen ga worden in een verhaal over drie vriendinnen die alles achter zich laten en opnieuw beginnen in Spanje.

PAULINE PATER

Jesmyn Ward, De mannen die we oogstten, Uitgeverij Atlas Contact, vertaling: Astrid Huisman, 272 pagina’s (€ 22,99)

‘“Doorrijden, nú!” Linda geeft een ruk aan het stuur in een poging om de zwarte wagen voor hen te ontwijken, waardoor Judith bijna de controle over de Range Rover van haar echtgenoot verliest.’ Het boek valt met de deur in huis: de drie vrouwen worden achterna gezeten door vier mannen die zich voordoen als politieagenten maar dat niet zijn. Ik word gelijk meegenomen in het verhaal.

Maar vanaf hoofdstuk twee word ik wreed teruggenomen naar Nederland. Ik kom in de wereld van drie langdurige huwelijken waarin

door middel van drie de echtgenotes zichzelf verhaallijnen hoe het zijn kwijtgeraakt. Wat is leven van deze vrouer nog over van de drowen eruitziet voormen die zij 25 jaar geledat zij naar Spanje den hadden? Wie zijn vertrokken. Het boek ze geworden? De drie leest als een gemidvrouwen zijn ontevredelde Nederlandse den over hun huwefilm. Dus als je daarlijk. Onderdrukte frusvan houdt, lees dit vertraties, onuitgesproken haal! Regelmatig worbehoeftes en de wetenden situaties waarin schap dat de wereld de levens van de drie mooier had kunnen zijn vrouwen samenkoals ze meer naar hun men vanuit drie perhart hadden geluisterd, spectieven verteld. Dus voeren de boventoon Anna Thomas, Nueva in het boek. ‘Er belandt Vida 1. Onder de Spaanse eerst lees je een hoofdstuk over hoe Linda een een kus op haar wang. zon, Uitgeverij Luitinghgebeurtenis heeft ervaHet is een plichtpleging, Sijthoff, 224 pagina’s ren, daarna een hoofdvoelt ze, niet de kus van (€ 17,50) stuk over de ervarineen man die blij is zijn gen van Judith en tot slot hoor je hoe vrouw na een dag hard werken te Ellen erin staat. Dit zorgt voor veel zien. Die gedachte steekt, ooit was herhaling, waardoor het boek voorhet anders, ooit waren ze oprecht spelbaar is. gek op elkaar.’

Onder de Spaanse zon is het eerste In plaats van meegenomen wordeel in de vierdelige reeks Nueva den naar het zonnige Spanje, lees ik Vida en lijkt vooral te dienen om je kennis te laten maken met de drie hoofdpersonages, zodat er een fundament is gelegd voor de delen die nog gaan komen. Ik verwacht dat je jezelf klaar kan maken voor een roerige rit door smalle Spaanse wegen, onverwachte gebeurtenissen en een groot avontuur dat levensveranderend gaat zijn.

Wat is er nog over van de dromen die zij 25 jaar geleden hadden?

5 | BOEKENKRANT | JUNI 2021

INTERVIEW

LITERATUUR

LISELOTTE IDEMA

Je kunt er ook écht bij zijn Journalist Liselotte Idema heeft al heel wat van de wereld gezien en vertelt daar graag over. Een wereldreis van een half jaar heeft ertoe geleid dat ze haar debuutroman Waar ik liever niet kom heeft geschreven, waarin de hoofdpersoon, Caroline, gaat backpacken door Azië.

RENSKE IMMINK ‘Voor ik op wereldreis ging was ik mijn liefde voor heel veel dingen kwijt, ook mijn liefde voor schrijven en dat vond ik heel erg,’ vertelt Idema.

‘Toen ik op een bootje zat in Sumatra dacht ik ineens: “Ja, ik weet wat ik wil. Ik wil gewoon weer schrijven, want daar word ik het meest blij van.” Na de reis ben ik in contact gekomen met Uitgeverij Vrijdag en ben ik begonnen met het schrijven van Waar ik liever niet kom.’ Om zich meer te kunnen wijden aan het schrijven gaf Idema haar baan op en leefde ze een jaar zonder vast inkomen. De lockdown zorgde voor nog meer schrijftijd. ‘Nu het boek er is, voelt het heel onwennig, helemaal zo in coronatijd. Er was bijvoorbeeld geen boekpresentatie. Wat wel fijn voelt, is dat al mijn dierbaren nu ook weten waar ik al jaren mee bezig ben geweest, maar ook dat ze mij en wat ik belangrijk vind terugzien in het boek.’

Tastbaar Het boek speelt zich grotendeels af op reis. ‘Heel veel zien van de wereld is echt iets van mijn generatie. Mijn moeder heeft bijvoorbeeld heel weinig van de wereld gezien.

Ondanks dat ik haar altijd wel foto’s kon laten zien van de plekken waar ik was geweest en probeerde om er wat over te vertellen, had ik nooit het idee dat ik haar echt mee kon nemen. Zij heeft mijn boek als eer-

Liselotte Idema, Waar ik liever niet kom, Uitgeverij Vrijdag, 312 pagina’s (€ 22,50)

SANDER IDEMA

ste gelezen en zei datgene wat ik hoopte te bereiken, namelijk dat die wereld voor haar tastbaarder werd en dat ze het gevoel had dat ze beter begreep hoe het is om op een andere plek te zijn en om in je eentje te reizen. Ik vond het altijd best wel lastig dat ik dat niet met haar kon delen, omdat zij geen idee had van waar ik mee bezig was als ik in mijn eentje ergens aan de andere kant van de wereld zat. Ik hoopte heel erg dat dit ons meer zou verbinden. Het was een groot compliment te horen dat dat inderdaad gelukt was.’

Instagram-tours Caroline maakt tijdens haar reis steeds minder gebruik van Instagram en begint zich er zelfs aan te ergeren hoe belangrijk het voor de meeste mensen is. Idema zelf ondervond ook de grote rol van Instagram.

‘Ik kwam er op een gegeven moment achter dat mensen niet eens meer vroegen: “Wat is je telefoonnummer?”, maar: “Hoe vind ik je op Instagram?”. Als ik aan ze vroeg of ze iets leuks gedaan hadden en waar ze waren geweest, pakten ze hun tele-

foon en lieten ze alle foto’s zien die ze hadden gemaakt.’

Caroline komt op meerdere plekken. Overal hangt een andere sfeer en een andere geur. Juist datgene wat je niet ervaart door naar een foto te kijken, wordt in ruime mate beschreven. ‘Het begon mij heel erg tegen te staan dat mensen niet meer op reis gingen om verbonden te zijn en avontuur te vinden, maar dat ze van tevoren al precies hadden bedacht waar ze zouden staan en hoe ze dan een foto zouden maken,’ legt de schrijfster uit. ‘Je hebt op Bali bijvoorbeeld Instagram-tours, daar doen honderden mensen aan mee. Dan ga je langs alle plekken waar veel foto’s worden gemaakt en ga je dus allemaal precies dezelfde foto maken. Ik begrijp dat niet. Ik ben niet tegen het gebruik van sociale media zoals Instagram, maar ik zou wel willen dat mensen zich er iets bewuster van worden dat je veel meer met je zintuigen kunt ervaren dan via je scherm. Je kunt er ook écht bij zijn.’

Het hoofdpersonage verwijdert haar Instagram-account, net als Idema

‘Je hebt op Bali bijvoorbeeld Instagram-tours, daar doen honderden mensen aan mee.’ zelf gedaan heeft. ‘Drie jaar geleden ben ik er mee gestopt. Ik dacht, ik wil dit niet meer. Ik wil niet bezig zijn met wat andere mensen vinden van een moment dat volgens mij heel erg leuk was en ik wil ook niet bezig zijn met of ik wel goed op de foto sta en of het licht wel goed is. Ik was klaar met doen wat iedereen doet en andere mensen laten bepalen wat de waarde is van onder andere mijn vakantie, dus ben ik er helemaal mee gestopt. Daar heb ik nog geen spijt van gehad. Nu leef ik al een paar jaar zonder en ik vind het echt heerlijk. Ik kan het iedereen aanraden.’

Een confronterende roman over vriendschap en loyaliteit tussen twee ex-militairen.

Hoe lang kun je s terugvallen op l e k n i ew d n i i n u j 7 een gedeelde 1 f a n Va geschiedenis als het heden zover uiteenloopt?

7 | BOEKENKRANT | JUNI 2021

LITERATUUR

INTERVIEW

BABS GONS

In de gedichten van Babs Gons is maatschappelijke betrokkenheid nooit ver weg. Het ideaal van een betere wereld lonkt.

Opgelegde blokkades hoeven geen belemmering te zijn om je uit te spreken. Doe het toch maar heet daarom haar nieuwste poëziebundel, waarin ook het gedicht ‘Polyglot’ opgenomen is dat ze schreef voor de Boekenweek.

haar hele wezen bezeten is door het ritme van de tekst. Het heeft iets onwerkelijks, zoals Gons met muzikale begeleiding, in blauwe outfit en zonnebril op het gedicht tot leven wekt. Deze act lijkt in niets op de traditionele, wat statische manier, waarop poëzie voorheen werd voorgedragen. Overigens gebruikt Gons de kwalificering spoken-wordartiest niet meer voor zichzelf.

Vooral omdat ze nu meer is gaan schrijven voor papier. ‘Eerlijk gezegd kan het mij helemaal niets schelen.

Spoken-word-artiest, dichter, performer, schrijver, iedereen spreekt je op een andere manier aan. Ik doe het allemaal. En vind het een saaie aangelegenheid dat te benoemen.’

Hoe dan ook, deze manier van voordragen beïnvloedt haar manier van schrijven wel. Het refereert aan een muzikale manier van werken. ‘Ik schrijf grotendeels hardop, spreek de woorden uit terwijl ik schrijf. Het hardop schrijven vertelt me of de tekst klopt, of hij loopt. Daarnaast houd ik heel erg van tekst in mijn mond nemen. Ik doe dat ook met teksten van anderen die ik mooi vind, ik moet ze hardop zeggen, dan neem ik ze beter tot me.’

‘Taal kan een gevangenis zijn’

HUGO JAGER ‘Ik wil een taal waarin / “gewoon” en “anders” / hun langste tijd hebben gehad / een zachte dood sterven / en niemand ooit meer / onzichtbaar kunnen maken.’

Aan het begin van de bundel klinkt al luid het ideaal van Babs Gons door: een wereld waar iedereen zichzelf kan zijn. Het lijkt alsof de taal op die manier alleen maar bevrijdend zou kunnen werken, maar dat spreekt de auteur tegen. ‘Het ligt eraan wie de taal in de mond neemt, hoe die gebruikt wordt. Taal kan een gevangenis zijn, je kan er mensen in opsluiten. Je kan er de tijd mee stil leggen. Maar je kan er ook creatief mee omgaan. Je kan taal dynamisch laten zijn, mee laten groeien met de wereld, de culturele ontwikkelingen.’

Inauguratie Bij dat laatste denk ik aan de schitterende voordracht die woordkunstenaar Amanda Gorman hield tijdens de inauguratie van de Amerikaanse president Joe Biden.

Net zoals Gorman is Gons ook spoken-word-artiest. Wie op YouTube kijkt naar de performance van het gedicht ‘Ga terug naar je eigen land’ herkent veel van Gorman in de manier waarop Gons de woorden met haar handen vormt en in

Babs Gons, Doe het toch maar, Uitgeverij Atlas Contact, 95 pagina (€ 20,00)

Luisteren Zoals een dichter is overgeleverd aan zijn lezers, zo is een spoken-wordartiest dat vooral aan zijn toehoorders. Luisteren is een kernbegrip. En stilte een vanzelfsprekende voorwaarde. Gons laat dat prachtig terugkomen in een gedicht als ze schrijft: ‘Maar luister vooral ook naar ons / als we stil zijn / juist als we stil zijn.’

Het klinkt als een poëtisch betoog om meer begrip voor elkaar op te brengen. En om elkaar te laten uitspreken. ‘Helemaal waar. Luisteren naar iemand is iets heel moois wat je iemand kan bieden. We leggen heel makkelijk onze eigen ideeën op aan anderen. We haasten ons om advies te geven, onze eigen ervaringen naast die van anderen te leggen.

Maar ik denk vaak: luister nou even goed. Hóór iemand.’ Beter luisteren betekent niet dat Gons, die de bundel opdroeg aan haar zoon Cuba, zich veel aantrekt van kritiek. ‘Het moederschap heeft ervoor gezorgd dat ik me niet meer zo druk maak of ik wel goed genoeg ben of wat anderen van mij en mijn werk denken.

Het moederschap relativeert enorm.

En zorgt er ook voor dat je het allemaal niet zo serieus neemt, behalve je taak als moeder om je kind(eren) zo goed mogelijk af te leveren aan de maatschappij.’

Tweestrijd Het gedicht ‘Polyglot’ maakte de dichter speciaal voor de Boekenweek van dit jaar. Ze schrijft erin over kale taal die haar tegelijkertijd lief is. Dat lijkt sterk verweven met het thema ‘Tweestrijd’ van de Boekenweek.

‘Niet die ene zin, dat hele gedicht is mijn persoonlijke interpretatie van tweestrijd. Het staat er allemaal in!’

Daar snijdt de dichter het probleem

‘Ik schrijf grotendeels hardop, spreek de woorden uit terwijl ik schrijf’ van het interpreteren aan. Door te focussen op een enkele frase, verlies je de rest uit het oog. Gons geeft een nadere toelichting op de website van de CPNB. Voor haar gaat ‘Polyglot’ over voluit leven terwijl er vanbinnen bij iedereen ook een strijd gaande is om te mogen zijn

wie je bent. ‘Tweestrijd is zo onlosmakelijk verbonden met het echte leven, dat zit in mijn gedicht. En grappig genoeg is ook dat weer een tweestrijd: want wat heb ik nu eigenlijk nog over het gedicht te zeggen, behalve dat wat er al staat?’ Ten slotte breng ik de mooie vormgeving van de bundel ter sprake. Een mond met vleugels op de omslag en een draad die op het punt staat in de knoop te raken op het titelblad.

Wat zeggen deze beelden over haar en over de bundel? Ze kaatst de bal behendig terug. ‘Dat vind ik nou een leuke vraag voor jou eigenlijk. Druk, speels, frivool, vleugels. Het is mooi dat iedereen zelf mag uitmaken wat het betekent.’

Uitgeverij Geromy Voor het behoud van het luchtvaarthistorisch erfgoed

www.geromybv.nl Uitgeverij Geromy BV Zonnebaan 54 3542 EG Utrecht Tel. 030 2617221 info@geromybv.nl

DUIK NOG EENMAAL IN HET GEHEIMZINNIGE UNIVERSUM VAN DE BESTSELLERAUTEUR CARLOS RUIZ ZAFÓN MET ZIJN ALLERLAATSTE BOEK...

NIEUW

NU TE KOOP BIJ JE FAVORIETE (ONLINE)BOEKWINKEL

9 | BOEKENKRANT | JUNI 2021

TIPPAGINA

SPANNING

TRUE CRIME

Thrillers, maar dan écht Van Tiger King tot The Ted Bundy Tapes, true crime is altijd iets geweest wat mensen fascineert. Behalve bekende Netflix series zijn er ook boeken die over echte misdaden gaan, over moord, criminele werelden en de psyche die daar achter zit. Juni is de maand van het Spannende Boek, daarom tippen wij drie true crime-boeken. Door Inge Kommeren Angstaanjagend dichtbij ‘Algemene vereisten aan vrouwen: Ten eerste lichte en sterke huid.’

In De Moord in de Zondagsstraat beschrijft Peter Englund op beeldende wijze een van de grootste moordzaken in Zweden. Het gaat om de achttienjarige vrouw Kickan Granell, die in juli 1965 dood is gevonden in haar bed. Het misdrijf vond plaats op nummer 88 Skönstaholm, in de (schijnbaar) idyllische wijk Hökarängen. Het lijkt eerst op zelfmoord, maar verdachte bewijssporen op de plaats delict, zoals een vlek op het beddengoed, wijzen op een misdrijf. De jacht wordt gestart, maar er zijn weinig aanwijzingen. Zelfs de doodsoorzaak is nog onbekend. De combinatie van het lugubere beeld van een jonge vrouw die dood gevonden is in haar bed, en de idyllische wijk waar dit zich afspeelde, zorgde voor een mediasensatie. Englund neemt de lezer mee in zijn onderzoek naar alle gebeurtenissen en plotwendingen in deze beroemde Zweedse zaak, die het land een zomer lang in angst kluisterde. Hij geeft ook de niet-Zweedse lezer een levendig beeld van de Zweedse samenleving en cultuur omtrent 1965. Het hele proces, van de misdaad naar de klopjacht, het onderzoek en de vervolging, geeft hij in detail weer.

Ook laat hij de persoonlijke kant van de verdachten, getuigen, nabestaanden en slachtoffers zien. Van de bloedstollende details in de notities van de dader, waarmee Englund ieder hoofdstuk inleidt, tot de kleurrijke omschrijvingen van Stockholm waarin deze zaak zich afspeelt; De Moord in de Zondagsstraat is een meeslepende true crime, die de lezers op het puntje van hun stoel zal doen zitten.

Morbide nieuwsgierigheid en scherp commentaar Waar De Moord in de Zondagsstraat één zaak breed uitlicht, is De volksjury een boek over verschillende opvallende zaken in Nederland en België. Silke Vandenbroeck en Laura Scheerlinck hebben het boek geschreven geïnspireerd op hun gelijknamige podcast. In ieder hoofdstuk stellen ze een vraag over misdaad en onderzoek aan een expert, zoals “Kan je een mensenlichaam in zijn geheel oplossen?” en “Wat als je als wetsdokter een lichaam in stukken voor je krijgt?”, maar ook “Waarom worden metalfans vaak in verband gebracht met Satan?” en “Is een uil in staat om iemand te vermoorden?” Om deze vragen te illustreren beschrijven ze ook een opvallende zaak in ieder hoofdstuk. Ze behandelen zaken zoals de moord op Nicky Verstappen, de sekte van Drazen Zabec en de verdwijning van Natalee Holloway. De volksjury is een luchtig,

Peter Englund, De Moord in de Zondagstraat. Het verhaal van een van de grootste moordzaken in Zweden, Spectrum, vertaling: Neeltje Wiersma, 287 pagina’s (€ 24,99)

humoristisch, maar ook accuraat true crime boek, dat niet bang is om ironisch commentaar te leveren op de handelingen van alle criminelen die eraan te pas komen. De korte hoofdstukken staan op zichzelf, en lezen als podcastafleveringen. Het zal bij fans van De volksjury-podcast dus goed in de smaak vallen, maar heeft als mooie bijkomstigheid ook nog interessante weetjes en feiten rondom criminaliteit, gepresenteerd door experts. Het is echter zeker niet nodig om fan te zijn van de podcast om van het boek te kunnen genieten; De volksjury is een ideaal boek voor iedere true crime fan die zich weleens afgevraagd heeft: “Hoe plan je de perfecte moord?”

Een reis door de cocaïnewereld Als alledaagse moord en misdrijf je niet aanspreken, is dit boek over de wereld van drugs in Colombia misschien wel iets voor jou. Toby Muse schrijft in Kilo over de gewelddadige wereld van cocaïne, en hoe de drug onlosmakelijk verbonden is met de geschiedenis en welvaart (of gebrek daarvan) van Colombia. Hij praat met mensen die meewerken aan de industrie, van de raspachines die de plant op de velden in de jungle oogsten, naar de criminelen die in de coca-industrie werken, tot de

‘Is een uil in staat om iemand te vermoorden?’ feestgangers die de drug opsnuiven.

Daarnaast gaat hij ook nog langs bij de mensen die de drugshandel proberen te handhaven, de mariniers die patrouilleren over de Stille Zee om de ladingen cocaïne te onderscheppen. Muse schrijft in een zeer persoonlijke stijl die doet denken aan een roman. Tegelijkertijd verweeft hij meesterlijk feiten en kennis over de cocaïnewereld, en de geschiedenis hiervan, door de vele conversaties die hij heeft opgeschreven. Deze wereld komt haarscherp in beeld, en Muse vertelt open en eerlijk over het geweld dat die wereld met zich meebrengt. Wat het helemaal afmaakt, zijn de prachtige foto’s in het boek, die de alledaagse beelden van de drugshandel weergeven. Kilo geeft een compleet beeld van hoe en waarom cocaïnehandel een probleem is, en waarom het niet alleen in Colombia, maar ook wereldwijd een probleem is. Perfect voor de lezer die zich graag wil onderdompelen in een wereld van criminaliteit, rijkdom, seks, drugs, moord en verraad.

Silke Vandenbroeck & Laura Scheerlinck, De volksjury. De meest spraakmakende moordzaken op een onverantwoorde manier verteld, Borgerhoff & Lamberigts, 231 pagina’s (€ 22,99)

Toby Muse, Kilo. Leven en dood inde Colombiaanse cocaïnewereld. Van de cocaplantages tot de straathandel, Volt, vertaling: Theo Schoenmaker, 319 pagina’s (€ 21,99)

SPANNING

10 | BOEKENKRANT | JUNI 2021

BOEKENKRANT TIPT

Verregaande gevolgen

De Camino Met haar boek Het bloemenmeisje won Anya Niewierra de Hebban Thrillerprijs 2020. De Camino is haar nieuwste boek en gaat over Lotte. Een jaar geleden pleegde haar man zelfmoord terwijl hij de Camino liep. Nu loopt zij dezelfde route, om erachter te komen wat hem tot die daad dreef.

Maar dan ontdekt ze dat Emil helemaal niet was wie hij altijd beweerde te zijn.

Anya Niewierra, De Camino, Uitgeverij Luitingh-Sijthoff, 384 pagina’s (€ 20,99)

De overlevenden Met de vier boeken die de Australische auteur Jane Harper schreef, heeft ze al een aantal prijzen in de wacht gesleept. Haar nieuwste thriller De overlevenden gaat over een kustplaats in Australië, waar ieders geluk afhankelijk is van de genadeloze zee. Wanneer er een lichaam wordt gevonden op het strand, komen lang verborgen geheimen bovendrijven. Een gezonken boot, een vermist meisje, en alle vragen die nooit zijn weggespoeld.

Jane Harper, De overlevenden, vertaling: Marike Groot en Sander Brink, Uitgeverij A.W. Bruna, 416 pagina’s (€ 21,99)

Lochem, 1944. De achttienjarige Victoria wordt door haar familie vanwege financiele problemen aangespoord om met de steenrijke Robert te trouwen. Dan stort er een Engels gevechtsvliegtuig neer achter het familielandhuis. De piloot overleeft de crash en Victoria biedt aan hem te helpen. In de gevaarlijke weken die volgen, moet ze hem verborgen houden voor Robert en haar familie. Als Victoria erachter komt wat Roberts geheim is, smeedt ze een plan dat voor niemand afloopt zoals verwacht en waar Iris,

‘De familie zal er alles aan doen om je te stoppen’

vijfenzeventig jaar daarna, ook mee te maken krijgt.

Voor mensen die van mening zijn dat de Tweede Wereldoorlog zo lang geleden is dat wij er niets meer mee te maken hebben, is Het schuilhuis een aanrader om te lezen. De debuutdingen aan Het schuilhuis is dan roman van Rachel van Charante laat ook hoe de verhaallijnen van namelijk zien dat de consequenties Victoria en Iris zo (schijnbaar simvan beslissingen die zo lang geleden pel) in elkaar overlopen, om uiteinzijn gemaakt, een grote impact kundelijk samen te komen in een mooi nen hebben op het heden. Zo wordt slotspel. Vanaf het begin weet het Iris gewaarschuwd door Victoria verhaal zo te intrigeren dat je bijna als blijkt dat de man van haar beste vriendin een kleinzoon is van Robert. niet kunt stoppen met lezen. Dat is knap gedaan door Van Charante ‘Die familie is enorm machtig. Als ze ontdekken dat jij hun familiegeheim en komt mede doordat ze de persogaat prijsgeven, zullen ze er alles aan nages zo goed weet neer te zetten.

Aan alles is te lezen dat ze dit boek doen om jou te stoppen.’ met veel liefde heeft Heel interessant is hoe geschreven. Niet alles het boek omgaat met is even geloofwaarthema’s zoals schuld dig, zoals het gemak en verzoening. In hoewaarmee Victoria verre is het bijvoorweet te ontsnappen beeld nakomelingen uit de gevangenis van een NSB’er aan te wanneer ze opgepakt rekenen dat zij mede wordt voor het schuildoor gestolen Joodse houden van de piloot, eigendommen rijkmaar ondanks dat blijf dom hebben vergaard? je doorlezen. Het is En op welke manier zo’n meeslepend verzou je met zo’n verlehaal dat je de minder den moeten omgaan? geloofwaardige stukDat zijn lastige kwesties ken voor lief neemt. die in dit boek, op de De wereld van de hiseen of andere manier, Rachel van Charante, torische romans heeft niet genegeerd kunnen Het schuilhuis, Xander er weer een koninblijven.

Uitgevers, 304 pagina’s gin bij.

Een van de mooiste (€ 19,99)

Een discrepantie

Andy Weir, Project Hail Mary, vertaling: Frank van der Knoop, Uitgeverij Xander, 560 pagina’s (€ 24,99)

Lenoir Journalist Bas Haan schreef eerder al een boek over de Deventer moordzaak. Lenoir is zijn fictiedebuut. De Rotterdamse hoofdinspecteur Lenoir jaagt op moordenaars in coldcasezaken. Op een dag komt hij met een pistool in zijn bebloede hand bij bewustzijn.

Naast hem ligt topadvocaat Danny Vos, zijn zwager, met een kogelgat in zijn hoofd.

Lenoir kan zich niets herinneren. Is hij zelf een moordenaar?

Vijfenzeventig jaar na de Tweede Wereldoorlog ziet Victoria een advertentie die herinneringen terugbrengt van toen. Zo komt ze in contact met de achtentwintigjarige Iris aan wie ze besluit haar verhaal te doen. Hoe meer Iris te weten komt over het verleden van Victoria, hoe meer ze ziet dat het verhaal van Victoria nog niet is afgelopen en dat sommige mensen niet willen dat bepaalde dingen aan het licht worden gebracht.

OGLAYA DOUA

Project Hail Mary Astronaut Ryland Grace wordt wakker in een ruimteschip, met twee dode crewleden naast zich. Hij is de enige overlevende van een uitzichtloze missie, en als hij faalt zullen de aarde en de mensheid vergaan.

Hij weet dit alleen niet meer. Het enige dat hij weet is dat hij heel lang geslapen heeft. Langzaamaan realiseert Ryland zich dat hij een onmogelijke taak moet zien te voltooien.

RECENSIES

Bas Haan, Lenoir, Uitgeverij Ambo|Anthos, 352 pagina’s (€ 20,99)

In zijn debuut Het achtste boek etaleert de Britse schrijver Alex Pavesi zijn liefde voor zowel de wiskunde als het moordmysterie. Aan de hand van een raamvertelling dompelt hij zijn publiek onder in een aantal klassieke detectiveverhalen teneinde een groter raadsel op te lossen.

KATY HURKMANS Grant McAllister woont afgezonderd op een eiland. Hij krijgt bezoek van de ambitieuze redacteur Julia.

Zij wil de bundel The White Murders die Grant ruim dertig jaar geleden schreef heruitgeven. Tijdens de gesprekken die ze met elkaar hebben, wijst Julia de schrijver steeds op inconsistenties in de verhalen en laat Grant duidelijk blijken dat hij liever niet over zijn verleden praat.

In Het achtste boek worden de gesprekken tussen Julia en Grant afgewisseld met de verhalen uit The White Murders. Die spelen zich af in de jaren dertig, de zogenoemde Golden Age voor detectiveverhalen. In die periode werd er veel zorg en aandacht besteed aan de opbouw en de setting van de klassieke detectiveverhalen. Er werden zelfs regels voor opgesteld door auteurs als W.H. Auden en Jorge Luis Borges.

Het achtste boek is opgezet aan de hand van een raamvertelling is niet nieuw, maar creatief genoeg om de aandacht te trekken. Pavesi maakt gebruik van subtiele hints in de korte verhalen en een kleine dosis misleiding. Door zijn afstandelijke stijl en koele benadering van de gebeurtenissen duurt het even voor de auteur genoeg betrokkenHet eerste van die verhalen wordt heid bij de lezer weet te creëren om op de beginpagina’s meteen losgemee te gaan denken. Er worden, laten op de lezer. ‘De twee verdachten zaten op niet bij elkaar passende in tegenstelling tot de echte klassieke detectiveverhalen uit de Golstoelen in de witte, nagenoeg steden Age, te weinig reële aanwijzinriele lounge te wachten tot er iets gen gegeven om zelf een theorie gebeurde.’ Helaas werkt dit minover het mysterie rond The White der goed dan auteur Alex Pavesi Murders te ontwikkelen. Alle echt voor ogen moet hebben gehad. Dat belangrijke informatie wordt opgekomt doordat het nogal oppervlakspaard tot het einde. Dat zorgt voor kig aanvoelt. Het is niet raadselachenkele mooie wendingen, maar tig genoeg om indruk te maken. Het is tegelijkertijd een tweede verhaal is dat gemiste kans. evenmin. Ze missen de Het achtste boek is een kracht van een goede gelaagde thriller waardetective. De conversabij weinig prijs wordt ties van Julia en Grant gegeven. Moordslachtweten de eerste hoofdoffers vallen er in stukken evenmin echt allerlei settingen en op te intrigeren. Gaandede meest gevarieerde weg worden de verhawijzen. Julia en Grant len echter steviger en draaien intussen op wint de plot aan kwaAgatha Christie-achliteit. ‘Julia stopte met tige wijze om de waarschrijven en maakte heid heen. Pavesi oogcontact. “Nou, schreef geen sensatiomdat u er zelf over oneel, wel een combegint, er viel me iets plex en intelligent verop in dit verhaal. Laten Alex Pavesi, Het achthaal met een moderne we het een discrepanste boek, Uitgeverij de twist voor liefhebbers tie noemen.”’

Fontein, 320 pagina’s van het genre.

De manier waarop (€ 20,00) Dat laatste is precies wat personage Grant McAllister, een professor wiskunde, ook heeft gedaan. Hij berekende de verschillende mogelijkheden en leidde daaruit regels af voor de verschillende types moordmysteries. Daarna goot hij die in zeven perfecte verhalen.

SPANNING

INTERVIEW

KARIN SLAUGHTER

‘Het helpt niet om erover te zwijgen’ Nadat afgelopen jaar haar twintigste boek verscheen, publiceert ‘Queen of Crime’ Karin Slaughter nu voor de tweede keer een boek in coronatijd. Valse getuige is naast een bloedstollende thriller een rake documentatie van dit vreemde jaar.

Slaughter: ‘Ik vond het belangrijk om vast te leggen hoe absurd ons leven nu is.’

MIRJAM MULDER Valse getuige, een standalone-thriller, draait om de twee zussen Leigh en Callie die als tieners uit noodzaak iets vreselijks hebben gedaan.

Jaren later kunnen hun levens niet meer van elkaar verschillen: Leigh is een succesvolle advocaat, en Callie een drugsverslaafde. Maar allebei gaan ze gebukt onder schuldgevoelens en angst door wat ze al die jaren geleden hebben gedaan. Zijn ze ermee weggekomen? Tegen de achtergrond van de coronapandemie ontrolt de auteur een gruwelijke geschiedenis.

Voor de tweede keer moet Slaughter haar gewoonlijke boekentour helaas online houden. Toch vertelt ze even enthousiast en spitsvondig als altijd over de nieuwste aanwinst in haar indrukwekkende oeuvre, dat is uitgestald in de boekenkast achter haar op mijn beeldscherm.

Hoe heb jij het afgelopen jaar beleefd? Ging het schrijven je makkelijker of moeilijker af?

‘Het creatieve deel van mijn brein deed het lang niet zo goed als ik had verwacht. Ik heb het geluk dat ik vanuit huis kan werken, en dus dacht ik: “Wauw, ik hoef niet te reizen, er is weinig afleiding, dit wordt een makkie!” Maar dat was niet zo.

Ik vond met name de grote aantallen sterfgevallen hier en de politisering daarvan heel erg verontrustend. En dan het hele gedoe met die mondkapjes, het was allemaal zo absurd.

Dat maakte het een stuk moeilijker om te schrijven dan ik dacht. Ik lever mijn boeken altijd op tijd in, maar dit was de eerste keer dat ik te laat was!’

Heb je het boek helemaal tijdens de pandemie geschreven?

‘Ja! Ik kreeg het idee voor het boek aan het begin van het afgelopen jaar, en nadat de pandemie was uitgebroken, wist ik: “Ik moet over covid schrijven.” Want ik vind het belangrijk om vast te leggen hoe onze levens er nu uitzien, hoe die zo snel zo veel kunnen veranderen, en vreemd genoeg toch ook zo geleidelijk aan. Ik bedoel, als ik in januari van vorig jaar facemask had gezegd, had iedereen aan een schoonheidsbehandeling gedacht, maar nu

denken we aan mondkapjes. Onze levens zijn helemaal ondersteboven gekeerd. Daarom heb ik besloten om covid in het verhaal op te nemen, want ik wilde niet dat al deze dingen verloren zouden gaan. Je weet wel, de wc-papier-gekte, of dat handgel naar tequila ruikt omdat de fabrikant was gestopt met alcohol maken en handgel ging produceren. Of dat iemand kucht en iedereen om zich heen kijkt, is-ie ziek? Dat soort dingen wilde ik vastleggen, maar dan wel binnen het kader van een bloedstollende thriller.’

Alle coronamaatregelen voelen ondertussen al normaal, maar toen ik het boek las, besefte ik opeens weer hoe vreemd dit allemaal is.

Hoe was het voor jou om hierover te schrijven?

‘Ik begon met schrijven in maart, en meestal lees ik pas terug wat ik heb geschreven als ik halverwege ben.

Dan kijk ik of de toon juist is, en de stemmen van de personages constant en geloofwaardig zijn. Toen ik aan het lezen was, dacht ik ineens: “Shit, ik kan niet geloven waar we mee bezig zijn.” Het was een eyeopener om op die manier de dingen te zien die we nu allemaal op de automatische piloot doen. Dat was ergens wel catharsisch voor mij.

‘Tegelijkertijd wilde ik ook vooral recht doen aan het verhaal, dus ik heb besloten om niet te veel op de politieke kant van de pandemie in te gaan. Want het verhaal gaat uiteindelijk om twee zussen, en hoe hun jeugdtrauma’s hun leven als volwassen vrouwen beïnvloeden. Dat werkt

op twee niveaus: op dit moment zien we een hele generatie kinderen die hetzelfde trauma doormaken. Dus, wat gaat er gebeuren als zij volwassen zijn? Gaan we een toename in drugsgebruik zien, in depressie, diabetes, hartziekten? Zo wilde ik het verhaal van die zussen linken aan wat covid nu met kinderen doet.’

Er gebeuren veel gruwelijke dingen in het boek, die je heel gedetailleerd beschrijft. Wat is daar de gedachte achter?

‘Aan het begin van mijn carrière heb ik besloten om heel realistisch over die misdaden te schrijven; om het niet te prikkelend of opwindend te maken, maar geweld te laten zien voor wat het is. Dat komt deels doordat mijn grootmoeder werd misbruikt door mijn grootvader toen ik klein was. Dan zaten we aan de eettafel en had zij een blauw oog of een gescheurde lip en dan plaagden wij haar daarmee, dat ze zo onhandig was. Maar toen ik ouder werd, realiseerde ik me: ze is niet onhandig, mijn grootvader sloeg haar in elkaar! En het heeft mijn grootmoeder nooit geholpen om erover te zwijgen, daar had alleen mijn grootvader baat bij. Dat is een van de redenen waarom ik zo realistisch over deze dingen schrijf. Ik wil laten zien hoe vreselijk ze zijn, en dat we ze vaak als een anomalie beschouwen, of als iets privés, of dat het op de een of andere manier de schuld is van de vrouw. Als maatschappij kunnen wij er iets aan doen om dat te stoppen, dus mijn vraag is: waarom doen we dat niet?’

‘Op dit moment zien we een hele generatie kinderen die hetzelfde trauma doormaken’

Karin Slaughter, Valse getuige, vertaling: Ineke Lenting, Uitgeverij HarperCollins, 456 pagina’s (€ 26,99)

Nu te bestellen !

2010uitg

Totaalvoetbal vormt in historisch perspectief de belangrijkste Nederlandse bijdrage aan de ontwikkeling van het internationale topvoetbal op het vlak van speelstijl, tactiek en spelsystemen. Aan de orde komen onder andere de herkomst en betekenis van totaalvoetbal, de filosofie die eraan ten grondslag ligt en door wie het werd uitgevonden. De kern van het boek wordt gevormd door de voetbalvisies van topcoaches die de theorie en praktijk van het totaalvoetbal in de loop der tijd ontwikkeld hebben: van Michels, Lobanovski en Cruijff tot Sacchi, van Gaal, Guardiola en Klopp.

464 pagina’s | ISBN 978-94-90951-69-6 | Prijs € 29,50

Bestel nu via www.2010uitgevers.nl

Heerlijk houten huis te huur in de Ardennen.

De Boekenkrant biedt haar lezers in samenwerking met boekhandel Roelants een rustiek vrijstaand landhuisje aan in de Belgische Ardennen. Het ligt in het dorpje Daverdisse.

Hier is de laatste 40 jaar weinig veranderd. Ideaal voor een verblijf vol ontspanning of inspanning. De huisbibliotheek staat garant voor wekenlang leesplezier.

Nu te koop bij je lokale boekhandel.

evers.nl

=20(5

Een weekend (vrij-ma) of een midweek (4 nachten) kost 275,– en een week 375,–. Kijk voor meer informatie op www.roelants.nl

MXQL PHL IHHOJRRG IHHOJRRG Zwarte koffie, macchiato & takkenthee Jacodine van de Velde € 17,95 ISBN 978-94-92585-80-6

elling Cartoons op best ar: door striptekena l a E r w i nvaSn uspvortashirts, ǩ bedrukken hoodies, t-shirts ǩ

Alleen met jou - Angela Britnell € 12,50 ISBN 978-94-92585-79-0

dutchventurepublishing.nl

ZZZ VXYDDOVKLUWV QO ǩ ǩ LQIR#VXYDDOVKLUWV QO

13 | BOEKENKRANT | JUNI 2021

RECENSIE

JEUGD

ANNE WIEGGERS

Groene vingers voor groot en klein In Duurzaam tuinieren voor kinderen geeft Anne Wieggers je een ton aan informatie. Praktische tips waarmee je zelf aan de slag kan ongeacht de grootte van je tuin. Zelfs aan tuinieren zonder tuin werd gedacht! En dat allemaal op kindermaat.

ELLEN ROOMS Ikzelf ben, net als vele anderen, tijdens de lockdown van vorig jaar serieus aan het tuinieren geslagen. Het werken in de tuin bracht me rust in mijn hoofd en ik voelde me gegrond wanneer ik op blote voeten door het gras kon lopen of mijn handen door de aarde kon laten gaan. Het duurde niet lang voor mijn twee kindjes me kwamen vragen of ze me konden helpen. Dus lieten we samen een jungle groeien waar we de mooiste bloemen konden plukken en op groenten en fruit konden jagen om daar dan iets lekkers mee te koken.

Tuinieren was nieuw voor me. Ik probeerde veel uit en ook al slaagde ik erin de meeste planten in leven te houden, toch liep het hier en daar ook fout. Maar al doende leerde ik bij terwijl twee kleinere mensjes iedere dag overleg voerden over wiens zonnebloem de grootste werd.

Op de cover van dit boek staat dan wel ‘voor kinderen’, maar ook ik heb er echt veel uitgehaald. Het was een plezier om iemand met zoveel liefde over de tuin en de natuur te horen vertellen. Dat het eerder op kindermaat geschreven is, neemt niets weg van de inhoud. Er worden basiszaken gedeeld zoals hoe je nu precies een plantje in de grond steekt, hoe je het

Anne Wieggers, Duurzaam tuinieren voor kinderen, Uitgeverij Volt, 160 pagina’s (€ 19,99)

Anne vertelt je hoe je een wormenhotel kan maken en welke soorten bloemen je kan zaaien en planten.

best kruiden knipt en waarom je je plantjes beter laat afharden, maar het gaat even goed over waarom we de tuin het beste delen (met insecten, al mag je hem van mij gerust ook met je buren, familie of vrienden delen).

Er worden recepten voor potgrond gedeeld en voorbeelden gegeven van gemakkelijke zaken die je kan kweken. Anne vertelt je hoe je een

wormenhotel kan maken en welke soorten bloemen je kan zaaien en planten. Kortom, echt een pak beknopte, heldere en onderbouwde informatie. Je krijgt spontaan zin om er zelf aan te beginnen. Ook de foto’s en illustraties helpen hier zeker bij. De visuele vormgeving is echt prachtig.

Wil je ook een tuin waar bijen, vogels en egeltjes graag op bezoek komen? Wil je je eigen jungle waar het zalig vertoeven is? Of heb je enkel een balkon en denk je dat je daar onmogelijk een tuin van kan maken? Laat Anne Wieggers je dan tonen wat de mogelijkheden zijn, want die zijn er zeker. Zo kweek je zelf groene vingers, of je nu groot bent of klein, en helpen we samen de natuur een handje op een duurzame manier.

Kriebelt het al? Bij mij wel. Even mijn plantjes gaan water geven.

EEN VERVALLEN PRETPARK, ZEVEN SCHATTIGE WALLABY’S EN EEN MYSTERIEUZE KNAPPE MAN

EEN AVONTUUR VOL SPREUKEN, HUMOR EN GEVAREN

LAAT JE BETOVEREN DOOR HET EERSTE DEEL VAN DEZE NIEUWE SERIE!

Vanaf 29 juni te koop in de (online) boekhandel

VANAF 22 JUNI TE KOOP IN DE (ONLINE) BOEKHANDEL

#steunjeboekhandel

#kooplokaal

Vriendschap vol tegenstellingen EEN MEESLEPENDE YOUNG ADULT De zeventienjarige islamitische Aicha zit in het laatste jaar van de havo. Ze is goed bevriend met Youssef, de zoon van de imam, en haar ouders zien een relatie tussen de twee wel zitten. Maar dan ontmoet Aicha op een dag de christelijke Sara, die doet wat ze wil.

Als Sara haar op een dag vertelt dat ze lesbisch is, weet Aicha niet zo goed wat ze met haar gevoelens aan moet.

Kan ze vrienden blijven met iemand die op meisjes valt en ook nog eens ergens anders in gelooft? En wat is er precies met Sara aan de hand?

€ 17,99

JEUGD

15 | BOEKENKRANT | JUNI 2021

RECENSIES

DANIEL NAYERI

In de salon van jouw geest In Alles wat verdrietig is, is onwaar, laat Daniel Nayeri zijn twaalfjarige ik aan het woord. Khosrou, of Daniel als je dat makkelijker vindt, vertelt zijn herinneringen.

Hij begint met de herinneringen aan zijn familie, vertelt daarna over de vlucht uit Iran, het vluchtelingenkamp in Italië en het leven in de VS, waar hij samen met zijn moeder en zusje naartoe is geëmigreerd.

RENSKE IMMINK ‘Een geheugen als een lappendeken is de schande van een vluchteling.’ Daniel herhaalt het een paar keer in zijn boek. Zijn verhaal is dan ook het beste te omschrijven als een lappendeken aan herinneringen. De verhaalstructuur kan wat verwarrend zijn. Het ene verhaal is een geschiedenis, de ander een legende of een mythe, het verschil daartussen wordt niet zo duidelijk. De ene keer richt hij zich tot Mr. Miller, zijn docent Engels, de andere keer tot zijn klasgenoten en dan weer tot de lezer. Ondanks, of juist vanwege de ongewone structuur, neemt Nayeri de lezer aan de hand mee door zijn verhaal. Als een van de vele personages terugkeert in het

verhaal, introduceert hij hem weer kort. Dingen die niet voor iedereen vanzelfsprekend zijn legt hij uit, zoals het verschil tussen Sjiieten en Soennieten, en wie Sjeherazade is, uit De vertellingen van duizend-enéén nacht.

Het boek is veelomvattend, maar tegelijkertijd eenvoudig. Daniel vertelt zijn herinneringen zoals hij deze heeft ervaren en ook al wil hij de feiten graag aanvullen met fantasie, toch weerstaat hij deze verleiREAMS PHOTOGRAPHY ding meestal. Onderwerpen die naar in het hoofd te kruipen van iemand voren komen zijn immigratie, culdie kennisgemaakt heeft met de tuurverschillen, armoede, huisewereld, rijk én arm is geweest, gezelijk geweld en religie, stuk voor stuk gend én verstoten. Dit is het soort grote onderwerpen die Nayeri op boek dat als bewijs een geweldige manier aangedragen kan worklein en behapbaar den dat het belangrijk weet te maken. Om het is om te lezen, ook voor evenwicht te behouvolwassenen. Ik zou je den gaat het ook over uit willen nodigen om andere, minder zware het verhaal te lezen, onderwerpen, zoals maar laat dat toch Orichrepen (snoepmaar aan Daniel zelf repen die lijken op over: ‘Als we de uitdaBounties) zijn knufging aangaan om met fel Schaap Schaap en elkaar te communicewat de manier waarop ren – hier in de salon iemand poept over dievan jouw geest – kungene zegt. nen we misschien tijd Hoewel de verteller en ruimte overbrugzelf twaalf jaar is, is gen en alle gewone Alles wat verdrietig is, Daniel Nayeri, Alles wat dingen opzij schuiven, is onwaar leesvoer voor verdrietig is, is onwaar. waardoor we zo diep iets oudere lezers. Als Een waargebeurd verin elkaars hart kunnen je veel young adulthaal, vertaling: Carla kijken dat je tot de slotboeken leest, is dit daar Hazewindus, Uitgevesom komt dat ik net als een goede aanvulling rij De Geus, 384 pagina’s jij ben.’ op. Je krijgt de kans om (€ 24,50)

Lily’s reis naar de werkelijkheid Lily is het debuut van Tom De Cock, medeoprichter van de jongerenzender MNM en zelf ook vader. Zijn ervaring bij MNM heeft duidelijk geholpen bij het schrijven van dit jeugdboek: het gaat over een tienermeisje dat influencer is en opgroeit in een nieuw technologisch tijdperk waarin mensen ook gedwongen zijn door een virus thuis te blijven.

JYOTI TOJO Op je veertiende een van de meest bekende influencers zijn, is iets waar veel tieners van dromen. Geld verdienen met coole haarstijlen, gesponsord worden en overal heen kunnen reizen, dat is toch geweldig? Precies zo geweldig was het leven van Lily. Maar zoals wij het afgelopen anderhalf jaar thuis hebben gezeten vanwege corona, is Lily opgegroeid in een wereld waarbij de lockdown normaal is en je niet zonder mondkapje, in het boek ook wel ‘re:breather’ genoemd, naar buiten kan. Er is namelijk al ongeveer vijftig jaar een dodelijk virus aanwezig waardoor iedereen al jaren in lockdown zit, en nauwelijks tot geen

tief van een tiener perfect weer. menselijk contact heeft.

Toen ik aan het boek begon, had ik Dat alles verandert wanneer Lily nog niets gelezen over de schrijver op uitnodiging van haar sponsoren of wat er op de achterkant van het naar New New York mag reizen, een reis die haar uiteindelijk zoveel meer boek staat. De houding en manier van spreken van Lily komt zo goed dan gewoon New New York laat overeen met die van de gemiddelde zien. Lily is een bekende influencer tiener, dat ik voor een seconde erg met momenteel ongeveer 190 milverbaasd was toen ik de foto van joen volgers en is druk bezig de 200 de schrijver zag, maar uiteindemiljoen te halen, want dat betekent lijk maakte dat het boek een stuk voor altijd haar luxeleven behoutoffer. Ik zat helemaal in het verden en zich niet meer druk hoeven haal. Ondanks dat het gedeeltelijk maken over haar volgers of haar gebaseerd is op wat er momenteel competitie. Dankzij de vraag van gebeurt met onze wereld en vooral social media-gebruikers naar avonhet milieu, had het ook veel komituur en spanning, leidt een ontmoesche stukken erin die het makketing met een speciale jongen haar lijk en leuk maakten om te blijven naar iets veel groters en belangrijlezen. kers dan die 200 miljoen. Iets dat Door het verhaal van Lily heen worhaar dichterbij zichzelf brengt en de den er gesprekken weergegeven waarheid laat zien over wat er alletussen leden in de maal met de wereld regering die beslisgebeurt en hoe de regesingen maken over de ring met problemen actuele problemen en omgaat. op welke manier zij ‘Dada het is een prodie aan het volk weermotrip, relax.’ geven. Voor een young ‘Waarom ben je zo neradult-boek is dat best veus? Je bent beton ongewoon, maar door zoals je bent.’ de simpele beschrij‘Dat klinkt alsof ik veel ving en benaming van weeg.’ de ministers erg toe‘Je weegt niet veel. gankelijk gemaakt Je bent gewoon oud. voor jongere kinderen.

“Beton” betekent dat je Lily was een fantasde beste bent. Ik heb je tisch boek om te lezen dat eerder uitgelegd.’

Tom de Cock, Lily, Uiten het verhaal verLily is zeer spannend geverij Pelckmans, dient een vervolg. en geeft het perspec396 pagina’s (€ 16,50)

BOEKENKRANT TIPT De nacht van Ronke Ronke is blind, maar dat weerhoudt haar er niet van om te dromen. Ze wil dolgraag in haar eentje rennen in de openlucht. Nouri daagt haar uit om die droom waar te maken en te oefenen op de hei, waar ze op vakantie zijn. Omgekeerd wil Ronke Nouri overtuigen contact op te nemen met zijn opa, die hij nog nooit gezien heeft. Het waarmaken van hun dromen levert een spannend avontuur op.

Jeff Aerts, De nacht van Ronke, Uitgeverij Querido, 132 pagina’s (€ 15,99)

Het hotel op de rots Hella, haar ouders en broertje worden onderweg op vakantie overvallen door een storm.

Ze komen een hotel tegen op een rots, waar nog een paar gezinnen overnachten. Het hotel blijkt allesbehalve normaal te zijn als het plotseling de lucht in schiet en alle vaders en moeders uit het niets verdwijnen. De kinderen moeten het grote raadsel oplossen en dat is best moeilijk als je bang bent.

Mel Hartman, Het hotel op de rots, Uitgeverij Hamley Books, 240 pagina’s (€ 17,50)

We moeten allemaal feminist zijn Dit prentenboek legt uit waarom we allemaal feminist moeten zijn. Illustrator Mylo Freeman vertaalde de veelbekeken Ted Talk van Chimamanda Ngozi Adichie zo, dat het ook begrijpelijk is voor kinderen. In We moeten allemaal feminist zijn maak je aan de hand van illustraties kennis met het begrip feminisme en leer je de wereld om je heen een beetje beter begrijpen.

Chimamanda Ngozi Adichie, We moeten allemaal feminist zijn, illustraties: Mylo Freeman, Uitgeverij De Bezige Bij, 32 pagina’s (€ 16,99)

Scoren!

Sportjournalist Thomas Olsthoorn heeft de mooiste verhalen, stoerste feitjes en gekste records uit de Nederlandse sportgeschiedenis verzameld bij elkaar en in een boek gezet. In korte verhalen, voorzien van illustraties, lees je alles over de bijzondere sporthelden uit de Nederlandse geschiedenis, de onwaarschijnlijkste goals en de knapste prestaties.

Thomas Olsthoorn, Scoren! De sterkste verhalen over de grootste Nederlandse sporters, Uitgeverij Van Goor, illustraties: Nazrina Rodjan, 128 pagina’s (€ 16,99)

16 | BOEKENKRANT | JUNI 2021

NON-FICTIE

BOEKENKRANT TIPT

RECENSIES

En nu lukt het wel

Tien levensvragen

Goede voornemens volhouden, het lijkt onmogelijk. In dit boek legt John Wings uit waarom goede voornemens vaak stranden en vertelt hij hoe het wél moet. Je leert wat je wel en niet moet doen en hoe je het ‘onbewuste’ kunt inzetten als een hulpmiddel bij het bereiken van je doel. Met dit boek als handleiding kun je ervoor zorgen dat je je gewoontes kunt veranderen en je levensstijl gezonder kunt maken.

John Wings, En nu lukt het wel, Uitgeverij Palmslag, 180 pagina’s (€ 22,95)

JACOMIJN VAN KEMPEN

Vreemde eenden Martine Beijerman stelt zichzelf een vraag in Vreemde eenden: hoe komt het dat er altijd groepsvorming, en daarmee uitsluiting, plaatsvindt? Ze gaat met topwetenschappers uit verschillende disciplines in gesprek en bundelt inzichten uit boeken, documentaires en artikelen. Ze beschrijft hoe we ons verhouden tot de ander, waarom we het gesprek niet aangaan en vooral: hoe we uitsluiting kunnen voorkomen.

Martine Beijerman, Vreemde eenden. Op zoek naar gelijkheid in een wereld vol anderen, Uitgeverij Podium, 320 pagina’s (€ 21,99)

Ibe Rossel, Shakespeare kent me beter dan mijn lief. Levenslessen van dode auteurs, Uitgeverij Borgerhoff & Lamberigts, 208 pagina’s (€ 22,99)

Wie zijn de verzetshelden?

Over deze vraag zijn vele geschiedenisboeken volgeschreven. In haar essay voor de Boekenweek draait Roxane van Iperen die vraag om: wie zijn de omstanders? De genocidefax onderzoekt onze innerlijke tweestrijd tussen meegaan met de groep, of je ertegen verzetten. Van Iperen neemt de Rwandese genocide als schrijnend voorbeeld.

MIRJAM MULDER ‘Nooit eerder in de geschiedenis van de VN werd zij schriftelijk voor een genocide gewaarschuwd – tot 11 januari 1994.’ Op die dag verstuurt Roméo Dallaire, commandant van de vredesmissie ter plaatse, een dringende fax naar het hoofdkantoor

50 Ways to Cycle the World Dit bijzondere, Engelstalige boek deelt vijftig fietsprojecten van over de hele wereld.

75 fietsers uit 22 verschillende landen delen hun verhalen en de foto’s die ze op reis geschoten hebben.

Samengebundeld vormen deze verhalen een verhalenbundel, een fotoboek, en een gids voor het reizen met de fiets.

Het verhaal van Philipsen leest makkelijk door het informele taalgebruik en de vlot lopende zinnen. Elk hoofdstuk start met ‘Een dag die me altijd bij zal blijven’, wat een mooie inleiding vormt op het verhaal dat erop volgt. Aan het eind staat telkens een kernachtig stukje tekst dat als een samenvatting gelezen kan worden.

Deze stukjes die de hoofdstukken omlijsten bevatten de kern van het boek: de belangrijkste lessen, emoties en uitdagingen die Philipsen heeft ervaren. Hierin proef je de urgentie waarmee hij zijn verhaal

wil delen. De tekst van de hoofdstukken zelf leest soms wat opsommend.

Daardoor lijkt het hier en daar emotie te missen. Veel anekdotes zouden meer lading kunnen krijgen als ze verder waren uitgediept.

Philipsen beschrijft zijn periode van revalidatie, uitdaging en het verleggen van grenzen. De dromen die hij had als gitarist zullen nooit werkelijkheid gaan worden. Maar de levenslust die hem kenmerkte is niet verdwenen. Vol energie en doorzettingsvermogen werkt hij aan zijn herstel en aan het zoeken naar een nieuwe invulling van zijn leven. Het HANNA RADSTAKE boek bevat, naast het verhaal van Winnen of verliezen. En die moet je Philipsen, gesprekken met mensen koesteren.’ die hem inspireren. Hij legt hen telMet de stroom mee verkens dezelfde tien vratelt een bijzonder vergen voor. Wat geeft je haal over doorzettingsleven kleur? Wat is de vermogen, levenslust, slechtste tip die je ooit vriendschap en liefde. gekregen hebt? Het De liedtekst van Stef is boeiend om de verBos, gebaseerd op het schillende antwoorverhaal van Willem den op dezelfde vraPhilipsen, verwoordt gen te lezen, en het dit treffend: geeft meer inzicht in ‘En ik kijk niet om, blijf de mensen die tijdens niet staan / En ik begin zijn periode van ziekte van voor af aan / De en herstel om hem zon komt op. De dag heen hebben gestaan. breekt aan / Ik begin, Hierin schuilt één van ik begin van voor af de mooie lessen uit het aan / Ik begin van voor boek: ‘Het zijn de supWillem Philipsen, Met af aan / Er is nog niets porters van jouw club de stroom mee, Uitgevedie naar elke wedstrijd rij Boekerij, 208 pagina’s verloren ook al is er veel vergaan’. komen, uit of thuis. (€ 20,00)

Het ontstaan van een omstander

Shakespeare kent me beter dan mijn lief Wat kunnen we nu nog leren van de schijnbaar oude en gedateerde verhalen en gedichten van klassieke schrijvers? Heel veel, bewijst Ibe Rossel met Shakespeare kent me beter dan mijn lief. Zo leerde ze uit Robinson Crusoë dat je maar beter geen seks hebt op je eerste date en van Jane Austen hoe je moet flirten.

Na het lezen van dit boek weet je eindelijk wat je écht leert van de klassiekers.

Van een bruisend leven vol optredens, ambities en dromen in de muziekwereld naar een leven als patiënt.

Gitarist Willem Philipsen werd op zijn 23e getroffen door een herseninfarct.

In Met de stroom mee vertelt hij zijn verhaal. ‘Juist als je met de stroom meegaat, kies je heel bewust waar je heen gaat en waarom. Als je je af en toe laat meevoeren, kun je op bijzondere plekken terechtkomen.’

WILLEM PHILIPSEN

Belen Castello, 50 Ways to Cycle the World, Uitgeverij Lannoo, 336 pagina’s (€ 55,95)

‘Nooit eerder in de geschiedenis van de VN werd zij schriftelijk voor een genocide gewaarschuwd’

Maar het wordt problematisch, zegt van de VN in New York. Maar Van Iperen, op het moment dat de die wordt onder in een bureaula gedeelde normen en waarden van geschoven. die groep verharden in ‘het eigen’ Meedogenloos tekent Van Iperen de versus ‘de ander’. ‘Wie het dan nog gebeurtenissen op die naar het vreaandurft binnen de eigen groep twijselijke bloedbad tussen de Hutu’s en fel of kritiek te uiten, wacht als verde Tutsi’s leidden. Ook laat ze zien rader de zwaarste straf: verstoting.’ hoe de VN haar imago van moeHoewel het goed is om mensen als dige peacekeeper tot op de dag van Dallaire, die wél het verzet binnen vandaag overeind probeert te houde eigen groep durfden aan te gaan, den, door haar nalatenschap te verte blijven bespreken, laat Van Iperen bloemen. ‘Niet voor niets wordt zien dat het nog belangrijker is om het de meest genegeerde volkerenernaar te kijken waarom alle andere moord van de recente geschiedenis betrokkenen niets deden. Zo houdt genoemd: Rwanda, 1994.’ de auteur ons een spiegel voor: het Van Iperen wisselt het verhaal van grootste deel van onze beslissinde genocide, vertelt vanuit Dallaire’s gen maken we niet op basis van ons perspectief, af met bespiegelingen eigen geweten, maar op basis van de over wat mensen tot onverschillige reactie die we daarop omstanders maakt. Iets hopen te krijgen vanwat overal, elke dag, op uit de groep waartoe grote of kleine schaal we willen behoren. Een gebeurt: denk maar aan ongemakkelijk gegediscriminatie, de toeven, voor wie is opgeslagenaffaire, seksuele groeid onder ‘de wesintimidatie op de werkterse heiligverklaring vloer en overheidsgevan de vrije wil’. weld tijdens de Tweede De auteur concludeert Wereldoorlog of in dat we ons zelfbeeld Nederlands-Indië. moeten bijstellen: er De strijd aangaan met schuilt waarschijnlijk de vijand vergt moed, geen potentiële held maar het opnemen in de meesten van ons. tegen je eigen groepsDus, laten we niet langenoten kan nog veel ger piekeren over wat moelijker zijn, legt de wij zouden hebben auteur uit. Mensen heb- Roxane van Iperen, De gedaan als het erop ben van nature een genocidefax, Stichting aankwam, maar laten sterke drang om bij Collectieve Propaganda we ons afvragen: wat een groep te horen, en van het Nederlandse daar is niets mis mee.

Boek, 96 pagina’s (€ 3,75) doen we nu?

17 | BOEKENKRANT | JUNI 2021

RECENSIE

NON-FICTIE

FRITS BOTERMAN

Spoken uit het verleden Zolang beschaving bestaat, zullen crisisperiodes de kop opsteken. In ons zoeken naar begrip en remedie is het verleidelijk deze naast een historisch voorbeeld te leggen.

Dit levert echter zelden gave kopieën op. Dat en meer argumenteert historicus Frits Boterman, wiens Tussen utopie en crisis de pijlen richt op het Nederland van de roerige jaren twintig en dertig, alweer haast een eeuw geleden. Wat zeggen die over ons, ook best roerig tijdgewricht?

Het alfabet voor kinderen

De redactie van Onze Taal zet iedere maand een bijzonder taalboek in de schijnwerpers. Deze keer Het dikke alfabetboek van Frank Landsbergen.

RAYMOND NOË

TRISTAN VANHEUCKELOM Europa kreunt. Politieke instabiliteit (zowel binnenlands als daarbuiten), groeiende economische onzekerheid, en een pandemie doen alarmbellen afgaan. Het interbellum en de daaropvolgende cataclysme van de Tweede Wereldoorlog voelen dan ook oncomfortabel dichtbij. Dat schrikbeeld zou echter weleens overroepen kunnen nazipartij – immers een vibrante culzijn. Het Europa van nu is namelijk turele uitwisseling. Duitse kunst, niet het Europa van toen, dat een literatuur en filosofie bezigden de heel andere – en vooral meer fraNederlandse culturele elite. Kungiele – politieke samenstelling kenstenaars, schrijvers en denkers van de. Boterman weigert dan ook simdiverse pluimage trokken dan ook plistische parallellen te trekken. Bijregelmatig naar het kosmopolitische stelling van het beeld dat we hebBerlijn, waar een klimaat van koortben van het ‘Nederlands interbelsige experimenteringsdrang heerslum’, een term die gezien diens neute. Boterman kiest uitdrukkelijk voor traliteit tijdens de Eerste Wereldooruitdieping van de heersende culturelog overigens niet echt van toepasle opvattingen. Welke denkbeelden sing is, is dus hoognodig. Dat beeld hield de Nederlandse (culturele) elite blijkt een nogal bonte mengeling: eropna, zag ze zichzelf verplicht tot ‘Lange tijd is de nadruk gelegd op de politiek engagement? Welke alliancrisisjaren, maar dat doet tekort aan ties (in de vorm van kranten, periode moderne optimistische en visidieken, kunstcollectieven, comités...) onaire aspecten van deze periode. werden gesmeed, waar ontstonWat naar voren komt is geen eenden rivaliteiten en rond welke hete duidig, maar juist een ambivalent hangijzers? En in welke zin was beeld van de moderniteit. De comdeze elite doorheen de jaren ideolobinatie van optimisme en pessimisme, modern en antimodern, progres- gisch aan verandering onderhevig?

Niet alleen de politieke evolutie binsieve en reactionaire krachten, kortnen het democratisch Nederland, die om storm en windstilte, is kenmerkend voor het interbellum. Het besef zelf moest leren omgaan met Musserts fascistoïde NSB-partij, dwong te leven tussen twee werelden, utohiertoe. Ook gebeurtenissen in niet pisme en realisme, vernieuwing en alleen Duitsland, maar ook Sovjet traditie, droom en daad, was allesRusland, fascistisch Italië, en het in overheersend. De Eerste Wereldooreen burgeroorlog verlog bracht rancuneuze kerende Spanje deden pessimisten en ressendit. Deze verschillentimentsprofeten voort, de dynamieken tracht maar ook dromers, utoBoterman, in de rol van pisten en idealisten.’ chroniqueur kruipende, Zonderling dus, dat een zo compleet mogelijk overzichtswerk hierte vatten. Het tweehonover nog niet voorhanderd pagina’s tellend den was. Boterman, notenapparaat is stille hoogleraar moderne getuige van de massa Duitse geschiedenis, aan documentatie die is gezien zijn expertide man hiervoor doorse (op zijn conto prijken geploegd heeft. al zes werken aan het De Mount Everest aan land gewijd) echter idefeiten en namen die aliter geplaatst om deze Boterman aan de dag te brengen. Destijds Frits Boterman, Tussen legt, kan de nieuwkokenden Nederland en utopie en crisis. Nedermer zeker overweldiDuitsland – althans tot land in het interbellum gen. Ook zijn kritische diens Weimarrepubliek 1918-1940, Uitgeverij De afstand en systemazich omvergeworpen Arbeiderspers, 768 pagitische uiteenzetting zag door de illiberale na’s (€ 55,00)

COLUMN ONZE TAAL

CARMEN FREDENTHAL

Het interbellum en de daaropvolgende Tweede Wereldoorlog voelen oncomfortabel dichtbij. brengen een ietwat droge(re) leeservaring met zich mee. Laagdrempelige geschiedschrijving is het zeker niet. Doorzetters zien zichzelf echter beloond: wanneer Hitlers machtsovername de revue passeert, werkt die haast klinische aanpak in het boeks voordeel. Berichten over de verergerende Jodenvervolging sijpelen binnen, geruchten over Hitlers expansiepolitiek zorgen voor consternatie, en Nederlands langgekoesterd neutraliteitsprincipe komt onder zware druk te staan. Degenen die met klamme handen vasthouden aan het democratische ideaal bekruipt een noodlottig gevoel; de inval en vijfjarige bezetting van hun Nederland zou die droom aan gruzelementen slaan. Ook met enkele puike karakterschetsen weet Boterman te verrassen, met als hoogtepunt die van polemist annex oerindividualist Menno ter Braak. Deze tragische figuur verafschuwde de barbarij van het collectivistische nazisme en zag na de inval de dood als enige uitweg.

Vrolijke lectuur? Beslist niet. De betere geschiedwerken belichten echter niet alleen een verleden, maar nopen ook tot reflectie over het heden. En, uiteindelijk, over onszelf als individu. Verzet tegen, vlucht van of samenwerking met het Kwaad, zijn de keuzes die ons allen steeds voorliggen. Vooral hierin schuilt de kracht van een Tussen utopie en crisis.

Over taal kun je je van alles afvragen. Wat is het? Hoe is het ontstaan? Hoe werkt het? En ook: hoe schrijf je het? Over dat laatste onderwerp – alle mogelijke manieren om taal in tekens vast te leggen – gaat Het dikke alfabetboek van Frank Landsbergen. Het boek is bedoeld voor kinderen, maar volwassenen die niet heel veel over het onderwerp weten, zullen er ook met plezier in bladeren en lezen.

Landsbergen begint bij het begin: hoe is schrift ontstaan, en hoe heeft het zich ontwikkeld tot het Latijnse alfabet dat we nu nog steeds gebruiken? Ook schriftsoorten die het niet gehaald hebben – zoals spijkerschrift en Egyptische hiërogliefen – komen hier aan bod. Het tweede hoofdstuk gaat over spelling: hierin wordt uitgelegd hoe geschreven woorden samenhangen met gesproken taal – en hoe lastig het is om die gesproken taal in 26 letters te vangen (maar dat het ons toch lukt).

Uiteraard zijn er nog meer manieren dan ons alfabet om klanken om te zetten in schrift, denk aan het Arabisch, Cyrillisch, Hebreeuws, Chinees, Japans, enzovoorts. Landsbergen beschrijft de grootste en bekendste, maar maakt ook uitstapjes naar het Cherokee-schrift en het alfabet dat in Burma gebruikt wordt – en naar het Koreaans, volgens de Koreanen zelf het beste alfabet ter wereld, omdat het het makkelijkst te leren is: uit de vorm van de schrifttekens kun je al iets over de klank ervan afleiden, en je kunt tekens in blokjes groeperen tot lettergrepen (wat lekker leest). Ook speciale alfabetten zoals morsecode, braille en het handalfabet voor doven komen voorbij, en natuurlijk gaat het ook nog even over de nieuwste ontwikkeling in ons schrift: de emoji. In het laatste hoofdstuk, ten slotte, gaat het over schrijven (zowel met pen of potlood als met het toetsenbord) en ook nog even over typografie.

Een boek dat kinderen (en volwassenen) van a tot z zal boeien.

Koreaans: volgens de Koreanen zelf het beste alfabet ter wereld.

Frank Landsbergen, Het dikke alfabetboek.

Over onze taal en letters, spijkerschrift, morsecode, katakana, emoji nog veel meer, Uitgeverij Lannoo, 260 pagina’s (€ 19,99)

Het Genootschap Onze Taal is een vereniging voor taalliefhebbers, dat elke maand het blad Onze Taal uitbrengt en daarnaast fungeert als Taaladviesdienst. Kijk voor meer informatie op:

www.onzetaal.nl.

Vier het samen. Vier het thuis.

Ondanks versoepelingen van de corona-maatregelen kent Veteranendag ook dit jaar een aangepast programma. Met twee tv-uitzendingen vanuit Den Haag kan heel Nederland er toch bij zijn.

OPENINGSCEREMONIE - NOS De officiële ceremonie vanuit de Koninklijke Schouwburg, met persoonlijke verhalen van vier veteranen en optredens.

ODE AAN ONZE VETERANEN - MAX Een nieuw, aanvullend programma waarin veteranenverhalen en muziek centraal staan, uitgezonden vanaf het Malieveld.

19 | BOEKENKRANT | JUNI 2021

NON-FICTIE

RECENSIE

Wat van ver komt is lekker Toko Lo van Lola van Ruler is een kookboek waarin elk gerecht nog lekkerder lijkt dan de vorige. Bij elke draai van de bladzijde word je weer verrast. Er is in dit kookboek geen enkel recept dat ik niet zou lusten en dat kom ik niet vaak tegen.

SABRINA DE WIT Dat de liefde voor bakken er bij Van Ruler al vroeg in zat, is mooi, nog mooier is het dat het bakken gecombineerd wordt met trots op haar Indische roots. Waar kom ik vandaan en welke gerechten delen mijn familieleden met elkaar? Zo wordt eten een feest van herkenning bij mensen met dezelfde achtergrond, terwijl mensen voor wie deze keuken nieuw is, ondergedompeld worden in nieuwe smaken. Deze smaken worden op hun beurt weer doorgegeven aan nieuwe generaties.

In Toko Lo wordt stilgestaan bij Nederlands-Indië, door oma en opa.

Opa was krijgsgevangene in een

Japans kamp en helaas al overleden voor de geboorte van Lola van Ruler.

De houding die hij had, ‘niet bij de pakken neer gaan zitten, maar vooruitkijken naar wat wel kan’, is haar zeer dierbaar. Het is deze houding die, samen met de liefde van al haar familieleden, ervoor heeft gezorgd dat dit boek tot stand is gekomen. In de Indische keuken wordt voor elke gelegenheid gebakken en gekookt, voor treurige maar ook de blije dingen in het leven. Altijd wordt er meer gemaakt dan nodig, maar zo kan iedereen binnenlopen en is er altijd genoeg om een tweede keer op te scheppen.

Bij elk gerecht staat een kort verhaaltje, dit maakt het persoonlijk.

De gerechten zijn onderverdeeld in Cake en koek, Taarten, Hartige snacks, Zoete snacks, Pudding en drankjes en Basisrecepten. Ik sta eigenlijk een beetje met de mond vol tanden. Wat moet ik over dit boek zeggen, als alles er goed en lekker uitziet? Van klassiekers als spekkoek en Lapis malang tot geheel nieuwe recepten voor mij als spekkoekcake en Roedjaktaart. Deze laatste heb ik nog niet gemaakt omdat ik niet alle ingrediënten in huis heb, maar mijn nieuwsgierigheid is zeker gewekt

Van klassiekers als spekkoek en Lapis malang tot spekkoekcake en Roedjaktaart. om deze alsnog eens te maken. Ook de hartige hapjes zien eruit om op te vreten. Zo zijn de Indische aardappelkroketjes zo op, zijn de risolles weg voordat je er erg in hebt en ook de frikadel djagoeng is lekker, en even voor de goede orde, we hebben het niet over een frikandel, maar over heerlijke maiskoekjes. Als ik iets zou moeten noemen wat ik minder vind, dan is het een streepjescode op de voorkant van het boek. Maar dit geeft wel aan van welke kwaliteit het boek is. Elke foto van een gerecht is raak, het laat me watertanden.

Via de website www.tokolo.nl van Van Rulers banketbakkerij kun je vele van deze lekkere hapjes ook gewoon bestellen. Helaas niet bij mij in de buurt, anders had ik zeker eens iets besteld. Hoewel ik aardig wat kookboeken in handen krijg per jaar,

Lola van Ruler, Toko Lo. Indisch bakboek, Uitgeverij Carrera Culinair, 192 pagina’s (€ 29,99)

is Toko Lo toch wel een juweeltje dat een plekje op mijn plank krijgt, omdat ik te weinig tijd had om er veel uit te bakken, maar de wens er zeker is. Van Ruler is een banketbakker in hart en nieren, en dit is haar eerste kookboek, maar ik hoop stiekem dat het niet haar laatste is.

BEPERKTE OPLAGE HC LATER OOK ALS SC HARDCOVER 3 5 19,95 ISBN 978-94-6306-757-7

HARDCOVER 4 5 19,95 ISBN 978-94-6306-759-1

WWW.SILVESTERSTRIPS.COM

30 Jaar

vOor sTripS

21 | BOEKENKRANT | JUNI 2021

BOEKFRAGMENTEN

BOEKFRAGMENT

Zwarte vogel Een rauw verhaal over vriendschap en loyaliteit tussen twee ex-militairen. Hoe lang kun je terugvallen op het verleden, als het heden ver uiteenloopt?

Niels Roelen, Zwarte vogel, Uitgeverij Volt, 288 pagina’s (€ 21,99)

‘Donder op, klootzak,’ vloek ik tegen mijn overgaande telefoon. ‘Je denkt toch godverdomme niet dat ik nog ga opnemen als jij me belt?’

Ruim twintig jaar geleden hadden we acht minuten nodig voor het winnen van de varsity, het begin van een onvergetelijk jaar. De herinneringen aan dat moment op het Amsterdam-Rijnkanaal wankelen.

Zelfs het hele seizoen dat volgde biedt niet genoeg tegenwicht om de gebeurtenissen van de afgelopen tijd te vergeten.

‘Focking Guantanamo-aap met telefoonprivileges. Hoe vaak ga je me nog bellen voordat de betekenis van niet opnemen tot je botte harses doordringt?’

Beheerst plaats ik de wreef van mijn voet onder de buik van een om eten jengelende kat en veeg haar in een eenparig versnelde beweging over het parket mijn keuken uit. Veilig buiten het bereik van mijn rechterbeen wacht ze af totdat ik besluit dat het ook voor haar etenstijd is.

Mijn hoofd bonkt. De twaalf uur die achter me liggen zijn, zelf als ik Immo buiten beschouwing laat,

scherven van een ontplofte handgranaat die in mijn brein steken. Na geflitst te zijn op de A2 werd ik thuis welkom geheten door een dagvaarding en brieven van advocaten en jeugdzorg. Een stapeltje beschuldigingen van tekortkomingen als expartner en gebrek aan verantwoordelijkheid als vader.

‘Regel even dit, bel even die en haal mijn computer thuis op,’ Som ik de opdrachten op die ik tot nu toe gekregen heb. ‘En als ik de computer heb, moet ik de map “nac” opzoeken.

Daar staat alles wat ik moet weten om actie te ondernemen. De notitie over de terreurdreiging in Nederland moet direct naar de directeur van de veiligheidsdiensten. Zijn e-mail en telefoonnummer staan in het adressenboek. De aanleiding is natuurlijk dat je daar in Scheveningen van een of andere idioot iets gehoord hebt over een ophanden zijnde aanslag.

We moeten nu iets doen of Pinkpop 2019 wordt een drama. We kunnen echt niet langer wachten. Fuck it, man, jouw leven mag dan misschien stilstaan, maar dat van mij draait gewoon door en niet alleen om jou.’

Ik druk een paar tabletten ibuprofen en aspirines uit een strip en spoel ze weg met een restje koude thee. ‘Voor de zekerheid moet ik met het uitgeprinte bestand onder mijn arm naar de nationaal coördinator terrorismebestrijding. Aan hem kan ik vertellen dat aan het einde van de week

de Domtoren niet meer overeind zal staan. Die vent ziet me verdomme aankomen. Met een beetje geluk zijn we dan binnenkort weer buren, net als op de kut-kma. Dan kan ik gezellig bij je aankloppen, ware het niet dat dat onmogelijk is omdat ze mij voor mijn eigen veiligheid in zo’n witte blouse met een sluiting aan de achterkant hebben gehesen.’

‘Hé Immo, jongen.’ Alsof er niets aan de hand is en het fijn is om hem weer aan de lijn te hebben, neem ik na een keer of vijf negeren mijn telefoon op en vraag hoe het gaat.

Ik lieg dat ik vanwege het spitsuur van de burgerlijkheid, boodschappen, koken en Steven die naar de training gebracht moet worden en nog een handjevol geloofwaardige bezigheidsexcuses niet eerder opnam. Boodschappen, een kind dat er vandaag is en voor zijn training nog moet eten en zo nog een handjevol geloofwaardige alledaagse bezigheidsexcuses.

pal boven de vrouw kwam te hangen, voor het geval ze wakker werd, overeind kwam en ertegenaan botste. Maar nadere inspectie van dichtbij bracht geen opluchting. De drone had een redelijke lens, en de blauwtinten op het schermpje hadden niets te maken met de vorst of de winterdode hei. Het blauw was van haar lippen, haar opengesperde ogen, haar aderen en haar van zuurstof afgesneden huid.

Mark begon te rennen, hoewel hij besefte dat het zinloos was om zich zo in te spannen, maar hij vond het van weinig respect getuigen om rustig op de dode vrouw af te lopen.

Hij klauterde op handen en voeten omhoog langs de helling, waarbij de gedachte om het langere, makkelijkere pad om de heuvel heen te nemen niet eens bij hem opkwam.

Hij bloedde tegen de tijd dat hij haar recht onder zich kon zien liggen, een tableau op de grond, terwijl in de verte de brave, nietsvermoedende inwoners van Edinburgh langzaam wakker werden, met Arthur’s Seat boven hen uittorenend. Zonder acht te slaan op zijn ontvelde knieën en de sneeën in zijn handen vloog Mark de puinhelling af, ondertussen naar haar roepend.

Zijn drone, een gonzende warboel van plastic en metaal, had hij een paar meter verderop aan de grond gezet. Hij had zich niet eens gerealiseerd dat hij zijn afstandsbediening

had laten vallen. In een reflex ging zijn hand telkens naar zijn mobieltje in zijn broekzak. Het volgende ogenblik knielde hij naast haar op de bevroren grond en legde zijn vingers tegen haar hals, hoewel hij donders goed wist dat een lichaam met die kleur geen hartslag kon hebben.

Desondanks trok hij snel zijn winterjas uit om haar naaktheid te bedekken. Daarna belde hij de politie en gaf een zo goed mogelijke beschrijving van hun locatie in het bergachtige landschap dat zich majestueus boven de hoofdstad van Schotland verhief.

Van dichtbij zag Mark dat ze jonger was dan hij aanvankelijk had gedacht, maar de vrieskou had haar beroofd van haar jeugdige blos. Net als hij zelf laveerde ze langs die peilloze diepte tussen tienerjaren en volwassenheid. Een diamantje in haar neusvleugel glinsterde in de eerste stralen van de winterse ochtendzon, die de kunstig aangebrachte blonde highlights in haar koperkleurige haar mooi liet uitkomen. Hij moest zich bedwingen om het haar niet uit haar gezicht te vegen, maar dan zou hij haar ogen beter zien, en dat wilde hij niet.

BOEKFRAGMENT

Perfecte Dood Perfecte dood van Helen Fields is het derde deel in de spannende serie rondom Luc Callanach en Ava Turner.

Helen Fields, D.I. Callanach 3.

Perfecte dood, vertaling: Ernst de boer en Ankie Klootwijk, Uitgeverij Ambo|Anthos, 456 pagina’s (€ 16,99) www.amboanthos.nl

Het was veel te koud om naakt buiten te liggen, dat was Mark McVeighs eerste gedachte – een belachelijke gedachte. Hij werd compleet overdonderd door het camerabeeld dat de drone naar zijn monitor zond. Hij had winterse rijp en kale rotsen verwacht. Een ongenaakbare, kleurloze hemel en een door mist omfloerste horizon. Maar een naakte vrouw, het ene been bij de knie gebogen, het andere been recht, een arm achter haar hoofd, de andere uitgestrekt op de grond… nee. Haar lange, rode, verwaaide haar hing als een wapperende sluier voor haar ogen.

Aan haar voeten lag as; de overblijfselen van een vuur. Naast haar lag een doosje lucifers.

Hij stuurde de drone dichterbij om zichzelf ervan te overtuigen dat hij haar borst op en neer zag gaan. Niks.

Mark manoeuvreerde de drone naar haar gezicht, in de hoop dat hij niet beticht zou worden van een raar soort perversiteit, vurig wensend dat zijn onderbuikgevoel ernaast zat. In dit geval zou dat alleen maar goed zijn. De drone bevond zich buiten zijn gezichtsveld, achter een heuvelkam. Hij liet hem voorzichtig dalen en zorgde ervoor dat hij niet

22 | BOEKENKRANT | JUNI 2021

BOEKFRAGMENTEN

BOEKFRAGMENT

Stad der nevelen Duik nog eenmaal in het mysterieuze universum van bestsellerauteur Carlos Ruiz Zafón met zijn allerlaatste boek. Na de voltooiing van zijn levenswerk, het vierluik Het Kerkhof der Vergeten Boeken, wilde Zafón die wereld afsluiten. In Stad der nevelen worden de personages, de geschiedenis van de mythische bibliotheek en de sfeer, voor de laatste keer, verder uitgediept.

Carlos Ruiz Zafón, Stad der nevelen, vertaling: Nelleke Geel, Uitgeverij Signatuur, 256 pagina’s (€ 20,00) www.uitgeverijsignatuur.nl Vanaf 15 juni in de boekhandel

Ik ben altijd jaloers geweest op het vermogen tot vergeten van sommige mensen, voor wie het verleden is als winterkleding of oude schoenen, die je slechts hoeft te verbannen naar helemaal achter in de kledingkast om ze niet op kousenvoeten terug te laten komen. Ik daarentegen had de pech dat ik alles onthield en dat omgekeerd alles me aan mezelf deed denken. Ik herinner me mijn vroegste kindertijd van kou en eenzaamheid, van dode uren waarop ik het grijs van de dagen gadesloeg en die zwarte spiegel, die de blik van mijn vader behekste.

Ik heb amper enige herinnering aan vrienden. Wel kan ik me de gezichten van de jochies uit de wijk Ribera voor de geest halen, met wie ik af

en toe speelde of ruziemaakte op straat, maar van wie ik er niet een zou willen redden uit het land van de onverschilligheid.

Niet een, behalve dat van Blanca.

Blanca was een paar jaar ouder dan ik. Ik zag haar op een dag in april voor ons portiek, toen ze langsliep aan de hand van een dienstmeisje dat op weg was om wat boeken op te halen bij het kleine antiquariaat, tegenover het in de steigers staande auditorium. Het toeval wilde dat de boekhandel op die dag niet voor twaalf uur opende, dat het dienstmeisje er echter al om halftwaalf was, hetgeen een zee van tijd creëerde van dertig minuten, die, zonder dat ik het vermoedde, mijn lot zouden bezegelen. Als het aan mij had gelegen, had ik het nooit gewaagd een woord tegen haar te zeggen. Haar kledij, geur en voorname verschijning van gefortuneerd meisje dat letterlijk van top tot teen in zijde en tule gehuld ging, lieten er geen enkele twijfel over bestaan dat dat wezen niet tot mijn wereld behoorde, en ik nog minder tot de hare. Tussen ons in lagen maar enkele meters straat en een hemelsbrede kloof van ongeschreven wetten. Ik beperkte me ertoe naar haar te kijken, zoals je prachtige objecten in een vitrine bekijkt of in de etalage van zo’n wonderbazaar waarvan de deuren uitnodigend openstaan, terwijl je weet dat je nooit

over die drempel zult stappen. Ik heb vaak gedacht dat Blanca me nooit zou hebben opgemerkt als mijn vader niet zo strikt was geweest ten aanzien van een verzorgd uiterlijk. Mijn vader was van mening dat hij in de oorlog voldoende vuil had gezien om negen levens mee te vullen, en ofschoon we armer dan kerkratten waren, had hij me van jongs af aan geleerd te wennen aan het ijskoude water dat desgewenst uit de kraan in het washok borrelde en aan de blokken zeep die naar chloor roken en zelfs je slechte geweten schoonwasten.

Zo kwam het dat ondergetekende, David Martín, net acht jaar oud geworden, een schone schooier en toekomstig derderangs aspirantschrijver, voldoende helderheid van geest opbracht om niet weg te kijken, toen dat mooie meisje van goeden huize haar blik op me liet rusten en schuchter glimlachte. Mijn vader had me altijd gezegd dat je anderen in het leven met gelijke munt moest terugbetalen. Hij refereerde aan oorvijgen en andere vernederingen, maar ik besloot zijn advies te volgen door haar glimlach te beantwoorden en er als extraatje een licht knikje bij te doen. Ze liep langzaam naar me toe, terwijl ze me van top tot teen bekeek, en ze bood me haar hand – een gebaar dat ik nog nooit iemand had zien maken – en zei: ‘Ik heet Blanca.’

BOEKFRAGMENT

Een klankbad voor Rudi D. De man die in Doodse stilte op het wad clandestien het beroep van huisarts uitoefende, is van Oost-Friesland naar het Ruhrgebied gevlucht. Daar is het helemaal niet meer grauw en vervuild, maar groen en fris, en het bruist er van de creativiteit.

Klaus-Peter Wolf, Een klankbad voor Rudi D., vertaling: Sylvia Oosterhuis, Uitgeverij Stortebeeker, 350 pagina’s (€ 19,95) www.stortebeeker.nl Eind juni in de boekhandel

Misschien wordt het Ruhrgebied nog eens wat Parijs in de jaren twintig was. Ik voel de onbevredigde zucht naar vrijheid en geluk. Hij kruipt uit de goot omhoog en vreet zich een weg door de straten tussen de hoge gebouwen door.

Die zucht is als een monster. Hij zoekt zijn kans. Hij zwerft door de stad op jacht naar voedsel.

Hier hoef je de taal niet eens te spreken om erbij te horen. Goedkope woonruimte is op veel plaatsen te vinden. Er zijn wijken waar de politie alleen nog onder politiebescherming naartoe durft. Bouwvallige panden.

Eigenlijk onbewoonbaar en toch volgepropt met mensen.

Maar in zo’n wetteloze ruimte wil ik niet onderduiken.

De overheid zal no-go-zones niet lang gedogen, straks worden ze schoongeveegd en dan ben ik de pineut.

Het gebied is een prachtige plek voor

mislukte kunstenaars. Voor auteurs die niet uitgegeven worden en schilders die niet exposeren. Hier kan zelfs ik me als schrijver settelen.

Veel mensen hier zijn ‘eigenlijk’.

De taxichauffeur is eigenlijk beeldhouwer.

De jongen in de döner-kebabkraam, die zulke mooie krullen heeft, had eigenlijk president van Koerdistan moeten zijn. Ja, als de Koerden een eigen staat hadden…

De vrouw in de kiosk op de hoek doet spraakoefeningen uit het boekje van Julius Hey. Als ze niet zo zou lispelen, was ze popzangeres geweest.

Hier wonen toekomstige Nobelprijswinnaars, die nu nog in de bijstand zitten. Hier weet iedereen dat we een goed voetbalteam hebben, maar een verdomd onverschillige regering, die de ellende alleen maar in stand houdt. Maar daar laten de mensen in Dortmund, Bochum, Bottrop of Gelsenkirchen hun humeur niet door verpesten.

Ook accepteert iedereen hier de in zichzelf gekeerde auteur voor wie geen enkele uitgeverij belangstelling toont, maar die later vast en zeker heel beroemd wordt omdat hij ijverig zit te schrijven in kroegen en cafés. Geld heeft niemand hier.

Waarom ook? Het is maar bedrukt papier.

Hier heb ik de ideale plek om me terug te trekken. Mijn nieuwe uitvalsbasis.

In de Weiße Riese, een hoge flat aan de Overwegstraße in Gelsenkirchen, kwam een woning vrij. Een fantastische plek.

Ik kan mijlenver uitkijken over de stad en zit op een steenworp afstand van het theater, de volkshogeschool en de bibliotheek.

Ik ga naar alle voorstellingen in het Musiktheater im Revier, of het nu Die Fledermaus is of The Rocky Horror Picture Show. En ik hoef niet alle boeken zelf in de kast te hebben.

Het aanbod van de bibliotheek is voor mij ruimschoots voldoende.

In de volkshogeschool treden soms heel boeiende schrijvers op. Theater, auteurs, een bibliotheek en een heleboel kroegjes… Goed en redelijk geprijsd eten kun je overal vinden. Als er iets goeds uit dit multiculturele moeras voortkomt, dan is het wel het ruime culinaire aanbod.

Ik heb hier alles wat ik nodig heb.

Nee, dat is niet waar. Ik mis de Noordzee. De wind in Oost-Friesland.

De wisseling van de getijden. Eb en vloed.

Bovenal mis ik Beate.

23 | BOEKENKRANT | JUNI 2021

BOEKFRAGMENTEN

BOEKFRAGMENT

Echt gebeurd – op papier Na 12,5 jaar voorstellingen bij Toomler en een mega populaire podcast is er nu eindelijk ook Echt gebeurd in boekvorm! De 72 beste echt gebeurde verhalen van bekende en minder bekende vertellers.

Pépé Smit Paulien Cornelisse en Micha Wertheim, Echt gebeurd – Op papier, Uitgeverij de Harmonie, 384 pagina’s (€ 29,90) www.echtgebeurdoppapier.nl

Toen ik tien was, verhuisden mijn ouders van de grote stad Den Haag naar Acquoy, een piepklein dorpje in de Betuwe. Ik vond dat niet zo erg leuk en ik kon daar ook niet zo goed aarden. Ik miste mijn oude school.

Maar het platteland had misschien toch ook één voordeel: nu zou ik eindelijk een pony voor mijn verjaardag kunnen krijgen. Nou, ik werd elf, en die pony kreeg ik niet, maar ik kreeg wel tien paardrijlessen. En toen ik twaalf werd, kreeg ik er weer tien en toen ik dertien werd weer. Die lessen vlogen voorbij. Ik kreeg ze op een manege een kilometer of twaalf verderop en ze werden gegeven door de bazin van die manege. Dat was een struise vrouw met blond haar en een paardenstaart van een jaar of veertig, die door iedereen Moeders genoemd werd. De paardrijlessen vond ik wel leuk, maar de paardenmeisjes die daar op de manege rondliepen, die natuurlijk wél het

hele jaar op paardrijden zaten en met hun dure paardrijkleertjes allemaal verliefd waren op diezelfde ene jongen die er lesgaf: ik vond ze echt ongelofelijk stom. Toen de laatste tien lessen voorbij waren dacht ik: ik moet er iets anders op verzinnen. Iets avontuurlijkers, iets romantisch. Dus ik keek uit naar een mogelijkheid om ergens anders te kunnen paardrijden, waar ik er dan ook nog liefst niet voor hoefde te betalen.

Nou had ik gehoord over een baron die een dorp verderop woonde, in Kasteel Heukelum, en die zou een stoeterij hebben met echt de allermooiste paarden. Hij had Engelse volbloeds, dat zijn een soort renpaarden, hij had angloarabieren en hij had zelfs – had ik gehoord – een Lipizzaner van de Spaanse Rijschool in Wenen: zo’n beetje de natte droom van elke paardenliefhebber. Je kent ze misschien wel, van die witte circuspaarden, die de meest waanzinnige dressuurtrucs kunnen. Daar moet ik zijn, dacht ik, dat is wel duidelijk. Er was alleen één probleem.

De baron stond bekend als een... ja, als een beetje een kwaadaardig type.

Hij had een houten been, dat was al heel indrukwekkend. Mensen waren een beetje bang voor hem, want – hoorde ik ook – hij schoot met een jachtgeweer op mensen die de oprijlaan van zijn kasteel op kwamen.

Dus het was een linke onderneming, maar hij had wel die paarden, dus ik

besloot het erop te wagen.

Ik fietste naar dat kasteel toe. Eerst een stukje langs het bos, en toen recht die oprijlaan op, op het kasteel af. Dat was dus het gevaarlijke stuk, en ik hoopte dat ik er nou eens een keer profijt van zou hebben dat ik er als dertienjarig meisje eigenlijk uitzag als een jongetje van tien.

Ik fietste ook expres een beetje slingerig en dacht: op een kind zal hij toch wel niet schieten. Er werd inderdaad niet geschoten. Opgelucht zette ik mijn fiets tegen de ophaalbrug van het kasteel. Het was een robuust kasteeltje, niet zo heel groot maar wel met een echte slotgracht en een bos eromheen. En dus een ophaalbrug. En een grote voordeur, waar ik naartoe liep, en ik trok aan de ouderwetse trekbel. Er werd opengedaan door een mevrouw die later de kokkin bleek te zijn.

Als ik daar de resultaten post van recent onderzoek over bijvoorbeeld het snel smeltende ijs van gletsjers, krijg ik ook reacties die ik hier beter niet kan herhalen. Er zijn mensen, ook weldenkende mensen, die willens en wetens niet willen geloven dat de wereld zo snel opwarmt. Er worden zelfs complottheorieën van stal gehaald. Heb jij bijvoorbeeld weleens gehoord van het idee dat de waarnemingen die wetenschappers gebruiken, stiekem worden gemanipuleerd? Reden genoeg om hier toch even serieus stil te staan bij het onderwerp ‘klimaatverandering’.

Temeer omdat er, zoals we zullen zien, duidelijke links zijn met de bossen op aarde.

het Arctisch ijs neerdalen, smelt de permafrost, omdat deze door de donkere kleur meer warmte van de zon absorbeert. Een onomkeerbaar proces is in gang gezet en hoe kan ik daar iets aan doen vanuit Nederland?

BOEKFRAGMENT

Bladgoud Er zijn 60.000 verschillende soorten bomen op aarde, een ongelofelijke rijkdom. Hoe kunnen we (oer)bos beschermen en bomen duurzaam aanplanten en gebruiken, zodat bomen en mensen in harmonie met elkaar kunnen leven? Bladgoud is voor iedereen met een hart voor klimaat!

Klimaatstress Suzanne Valkman en Reinier van den Berg

Reinier van den Berg e.a., Bladgoud, De onschatbare waarde van bomen, Uitgeverij Zilt, 176 pagina’s (20,99) www.royaljongbloed.com

Veel mensen maken zich tegenwoordig zorgen om het klimaat.

Sommigen weten dit om te zetten in actie zoals bomen planten, plasticvrij leven of vegetariër worden, maar soms worden mensen ook moedeloos en depressief van alle ellende en voelen ze zich machteloos. Er wordt zelfs al regelmatig gesproken over vliegschaamte, klimaatdepressies en ‘ecorexia’. Wij weten het niet meer, de problemen zijn te groot en we laden niet meer op.

Klimaatverandering is veel in het nieuws. De wereld warmt snel op.

Toch is dit een onderwerp waarbij de meningen sterk uiteenlopen.

Op social media, Twitter bijvoorbeeld, kan het er hard aan toegaan.

‘In deze lange keten van oorzaak en gevolg kan geen enkel feit als losstaand worden beschouwd’, zei Von Humboldt, die voor het eerst een door de mens veroorzaakte klimaatverandering aan de orde stelde in het jaar 1800. Sindsdien hebben we legio voorbeelden van de catastrofale gevolgen van klimaatverandering.

De bos- en veenbranden in Siberië (2020) worden door Greenpeace een ‘klimaatbrandhaard’ genoemd.

Alleen al deze branden zorgen voor drie keer zoveel CO2-uitstoot als heel Nederland in een jaar produceert. Wanneer de roetdeeltjes op

Paul Kingsnorth schreef een boek over je verloren voelen in deze ecologische crisis en proberen een nieuwe weg te zoeken door de wereld die zich in een onvoorstelbaar tempo herschept; ‘een wereld die wegsnelt van het echte naar kunstmatigheid en een blikvernauwend menselijk narcisme’. Als we Kingsnorth moeten geloven, staat het er niet best voor met de mensheid. Jaap van der Stel, lector Psychische Gezondheidszorg aan de Hogeschool Leiden en schrijver van het boek Veerkracht bij klimaatverandering pleit echter voor optimisme: ‘Als mensen die dergelijke somberheidsgevoelens hebben of angstig zijn, gaan samenwerken en oplossingen gaan vinden, kunnen de negatieve gevoelens plaatsmaken voor optimisme, hoop en geloof in de toekomst.’ Daar komen Van der Stel en Kingsnorth elkaar weer tegen. Ook Kingsnorth pleit voor verbondenheid en wel door middel van verhalen.

24 | BOEKENKRANT | JUNI 2021

BOEKFRAGMENTEN

BOEKFRAGMENT

Lennox en de gouden sikkel Lennox is een jongen van elf.

Hij weet dat zijn vader zo nu en dan naar het Onzichtbare Ziekenhuis moet, maar waarom?

Zindzi Zevenbergen, Brian Elstak & Hedy Tjin, Lennox en de gouden sikkel, Uitgeverij de Harmonie i.s.m.IXL, 128 pagina’s (€ 19,90) www.deharmonie.nl Verschijnt op 19 juni

Lennox bekeek het adres op het afgescheurde papiertje. Huisnummer 404, dat was makkelijk te onthouden. Terwijl hij de haltes tot het ziekenhuis telde, vroeg Aya zich hardop van alles af. ‘Is het een erge ziekte eigenlijk, die onzichtbare ziekte? Je kunt er niet aan doodgaan, toch?’

Lennox schaamde zich ineens dat hij er zo weinig van afwist. Zijn vader slikte elke ochtend medicijnen. En hij was snel moe, daarom moest hij soms even rusten. ‘Heb je nooit gemerkt dat hij zich niet lekker voelde?’ vroeg ze. Lennox dacht aan afgelopen zomer, toen zijn vader hem op een warme dag had meegenomen naar het buitenbad. Het water was heerlijk koel geweest, maar zijn vader wilde niet mee en bleef in zijn zwembroek onder de parasol liggen. ‘Dat koude water is niks voor mij,’ had hij gezegd. ‘Ga maar lekker spelen!’

Lennox was boos geworden. Hij wilde niet in zijn eentje spelen.

Waarom zou je naar een zwembad gaan als je niet wilde zwemmen?

Hij had een emmer gevuld, was naar zijn vader geslopen en had hem voor de grap natgegooid. Die was

woedend van het bedje gesprongen.

Tussen alle zonnebadende families had zijn vader hem flink op zijn donder gegeven. Daarna had hij zich snel afgedroogd en zijn kleren aangetrokken. Lennox snapte er niets van. Het was toch maar water? Daar ging het niet om, had zijn vader hem op weg naar huis uitgelegd, toen was hij gelukkig al niet meer boos. Het ging om de temperatuur. Door kou kon hij pijn krijgen.

‘Misschien is-ie koudbloedig,’ mompelde Aya. Lennox haalde zijn schouders op.

‘Zou kunnen,’ antwoordde hij afwezig. Was dat waarom zijn vader in de zomer altijd een trui bij zich had?

Behalve die keer op vakantie dan, toen ze de zonsondergang zouden bekijken en op het strand reuzengarnalen zaten te eten. Het was een beetje afgekoeld, maar nog steeds tropisch warm, dus de Portugese ober begreep er weinig van toen zijn vader hem met handen en voeten duidelijk probeerde te maken dat hij graag een dekentje wilde.39 38 Lennox was zo geconcentreerd aan het vertellen, dat hij niet had gemerkt dat iemand naar hem stond te kijken. Aya stootte hem aan.

‘Jongeman, je vervoersbewijs alsjeblieft.’ Een mevrouw zonder nek keek hem aan, haar vierkante lijf zat in een donkerblauw uniform gepropt.

Zenuwachtig ritste hij zijn jas open

om de tramkaart uit zijn binnenzak te halen. Pas toen hij de kaart in zijn hand voelde, realiseerde hij zich dat hij was vergeten in te checken.

‘Ik heb niet de hele dag!’ riep de vierkante vrouw.

Met trillende hand gaf hij haar de kaart. Nu zouden ze nooit op tijd bij het Onzichtbare Ziekenhuis aankomen! De scanner van de vrouw gaf een harde piep, en toen nog een keer. Steeds meer mensen keken om.

Lennox voelde zijn wangen warm worden. ‘Sorry mevrouw, ik moest rennen voor de tram, ik-ik…’ Hij kwam niet uit zijn woorden.

De conducteur pakte een bonnenboekje uit haar achterzak. ‘Je dacht zeker dat je gratis mocht reizen, hè?

Ik kan je vertellen: voor niets gaat de zon op. Je krijgt een boete.’ Terwijl ze streng door haar bonnenboekje bladerde, glipte Aya ongezien achter de conducteur langs. ‘Achternaam?’ vroeg de conducteur. ‘Babel,’ zei Lennox met een dunne stem. Hij keek naar Aya. Die was in het gangpad achter de vrouw gaan staan en wees wild naar haar longboard, zonder geluid te maken. Ze had een plan.

Ze zette haar hand als een toeter aan de zijkant van haar mond en fluisterde: ‘Als de tram stopt, wordt de vloer lava.’

Hij kijkt van mij naar de chocola. ‘De oranje moet je hebben, van Tony’s Chocolonely,’ zegt hij. ‘Die is het lekkerst.’

Ik schud mijn hoofd en er komt weer beweging in me. ‘Dank je wel,’ mompel ik en dan haast ik me het pad uit, naar de zuivel, gris een tweeliterpak melk uit het schap en haast me naar de kassa. Mijn moeder heeft de melk nodig, ik moet opschieten.

Vijf minuten later sta ik voor de deur van onze eengezinswoning naar mijn sleutels te graaien. Waar zijn die dingen? Ik geef op en bel aan.

Even later verschijnt mijn moeder in de deuropening. ‘Aicha, waar bleef je nou?’

‘Sorry, sorry,’ zeg ik. ‘Iemand hield me aan de praat in de supermarkt.’

Snel haal ik de melk uit mijn tas en geef die aan haar, dan glip ik achter haar langs de keuken in. Mijn jongere broertje Alif zit op de bank met zijn neus in zijn telefoon. Ik haal een glas uit de kast en vul het met kraanwater.

‘Ik heb net thee gezet,’ zegt mijn moeder. ‘Neem lekker een kopje. En een kaneelkoekje.’

‘Nee, dank je, ik neem water.’ Ik ga naast Alif op de bank zitten en vis mijn telefoon uit mijn broekzak.

Even op Insta kijken. Ik volg een meisje dat er altijd van die mooie foto’s op zet. Ze heeft een perfect figuur en de mooiste kleren. Ik weet precies wat ik moet kopen als ik

haar Insta heb bekeken. Ze geeft ook handige tips over hoe je kunt afvallen en wat je wel en niet moet eten.

Chocola staat natuurlijk op de nietlijst. Suiker is hartstikke ongezond.

Mijn moeders thee, met kilo’s suiker erin, drink ik dus ook niet. Als ze een kop voor me inschenkt, laat ik het gewoon staan of ik giet het stiekem over in het glas van een van mijn broertjes of zusjes.

Op Insta zie ik een foto van mijn beste vriendin, Layla, met haar buurmeisje. Even reageren met een hartje en hearteyes-emoji.

Alif gluurt op mijn scherm. ‘Is dat Layla?’

‘Ja. Hoezo? Wat loop je in mijn telefoon te kijken? Tfoe!’

‘Hé,’ zegt hij verongelijkt. ‘Je hoeft niet te gaan schelden.’

‘En jij moet je niet met mij bemoeien,’ kaats ik terug.

‘Aicha, hou op,’ zegt mijn moeder.

‘Laat die jongen. Help mij anders met loempia’s rollen.’

‘Ja, dag!’ zeg ik terwijl ik overeind kom. ‘Ik ga nog even weg.’

BOEKFRAGMENT

Ik geloof in jou Een prachtig nieuw verhaal van de auteur van Door jou ben ik mij, dat werd getipt door de Jonge Jury 2020! Ik geloof in jou van Hinke van Abbema vertelt het verhaal van de islamitische Aicha en de christelijke Sara.

Hinke van Abbema, Ik geloof in jou, Uitgeverij Kokboekencentrum, 288 pagina’s (€ 17,99) www.kokboekencentrum.nl

Ze lijken allemaal naar me te schreeuwen. Koop mij! Koop mij! De verpakkingen in felle kleuren. Tony’s Chocolonely en Johnny Doodle.

Dark Honeycomb Crunch & Dates of White Apple Crumble Pie. Koop mij!

Eet mij!

Ik sta nu al zo’n vijf minuten naar mijn opties te staren. Ze zijn allemaal lekker, allemaal zoet, allemaal niet goed. Het zijn vijf lange minuten. Ik zucht diep.

Er komt een jongen in een Jumboshirt het pad in lopen. Vlak bij me komt hij tot stilstand. ‘Lukt het? Kan ik je ergens mee helpen?’ Als een soort zombie die ontwaakt, draai ik me naar hem toe. Het is een knappe jongen met donker haar en helderblauwe ogen. Hij glimlacht. ‘Gaat het?’ vraagt hij. Door de glimlach knijpen zijn ogen een beetje samen en ontstaan er rimpeltjes bij zijn ooghoeken. Het blauw verdwijnt naar de achtergrond.

Ik knik, ik kan zo snel geen woorden vinden om hem gerust te stellen.

25 | BOEKENKRANT | JUNI 2021

BOEKFRAGMENTEN

BOEKFRAGMENT

De Hollandse School van het totaalvoetbal De Hollandse School van het totaalvoetbal schetst voor het eerst een alomvattend beeld van de speelstijl waarmee ons land internationale roem vergaarde.

Rob Siekmann, De Hollandse School van het totaalvoetbal. Historie en analyse – een literatuurstudie, 20/10 uitgevers, 464 pagina’s (€ 29,50) www.2010uitgevers.nl

Samenvattend: in 2010 (finale) en 2014 (halve finale) had Oranje succes op het WK, echter niet met totaalvoetbal, maar met een sterk aangepaste speelwijze, vooral spelend op de counter (4-2-3-1 bij Van Marwijk en 5-3-2 bij Van Gaal; en niet vergeten moet worden dat Michels in zijn tweede periode als bondscoach Oranje met een 4-4-2 Europees kampioen werd in 1988). Volgens de normen van het totaalvoetbal was het voetbal echter niet attractief. In 2016 en 2018 was er geen succes, plaatste het Nederlands elftal zich zelfs niet voor de eindronde van het EK en WK. Er werd in de kwalificatievoorronde een soort pseudototaalvoetbal gespeeld dat geen recht deed aan de criteria van de Hollandse School en onaantrekkelijk was. Het viel vooral op dat de bal eindeloos werd rondgespeeld, in een traag tempo. Twee conclusies: 1 De cruijffiaanse beginselen van het totaalvoetbal werden niet, nauwelijks of foutief toegepast.

2 De modernisering van het totaalvoetbal, de doorontwikkeling elders (Guardiola!) werd in ons land gemist.

Voor Ajax als bakermat van de Hollandse School gold al jaren hetzelfde tot de komst van Peter Bosz toen de Europaleague-finale werd gehaald (2017) en het herstel volgde, vooral onder zijn opvolger Erik ten Hag die de halve finale van de Champions League bereikte met vaak zeer aantrekkelijk voetbal, een moderne variant van het totaalvoetbal (2019). In hetzelfde jaar liet ook Oranje, met een Ajax-kern van spelers, eenzelfde elan zien en bereikte zeer verdienstelijk met soortgelijk voetbal de finale van de nieuw ingestelde UEFA Nations League onder Ronald Koeman, onder andere oud-speler van het Dream Team van Barcelona onder Johan Cruijff.

Ook wist hij, voordat hij als trainer naar die club vertrok, ons land naar de eindronden van het EK 2020 te leiden (vanwege de coronaviruscrisis dit jaar te houden).

Concluderend, de identiteitscrisis in het Nederlandse topvoetbal lijkt voorlopig bezworen. We kunnen ons weer herkennen in het spel van Ajax en Oranje: Hollandse School 2.0, een revival. Nieuw realisme vergt echter anderzijds ook dat er zo nodig opportunistischer gevoetbald wordt tegen verdedigende ploegen. Er moet al naar gelang de omstandigheden, naar het verloop van een wedstrijd meer in speelwijze gevarieerd worden. Je moet realistisch voetballen, je aanpassen aan de tegenstander als

dat nodig is (plan B). Daarnaast blijft de kunst van het pure verdedigen – individueel en collectief – een punt van zorg in het Nederlandse voetbal.

Voor Oreana was het alsof er een zware, veilige deken steeds verder van haar werd afgewikkeld, tot ze bloot en kwetsbaar overbleef.

Alleen. Nee. Dat was ze natuurlijk niet.

Het komt goed. We zijn er bijna. Het gaat gebeuren. Eneas’ stem in haar hoofd was precies de geruststelling die ze nodig had. Hij wilde niets liever dan met haar de transformatie ondergaan. En zij met hem. En daarna…

Haar hart bonsde in haar keel terwijl haar kieuwen juist langzamer begonnen te bewegen. Kalm blijven, het ondergaan, niet in paniek raken.

Voor Oreana’s gezichtsveld dansten sterretjes heen en weer. Haar hand kneep die van Eneas bijna fijn, al leek hij het amper te merken.

Een rilling ging over haar rug en ze stopte halverwege een slag met haar staart. Eneas schoot haar bijna voorbij en zijn hand gleed uit de hare.

Wat was dat?

Er klapte iets groots en donkers tegen hem aan.

BOEKFRAGMENT

Nijntje op schoolreis

Dick Bruna, nijntje op schoolreis, Mercis Publishing, 12 pagina’s (€ 10,95) www.nijntje.nl

Nijntje en haar klas gaan op schoolreis met de bus. Waar zouden ze naartoe gaan?

Naar de grote speeltuin!

Daan laat zien hoe goed hij kan voetballen en nina klimt in de uitkijktoren. Wat een fijne dag! Dit stevige kartonboek heeft de vorm van een bus, waardoor je er ook mee kunt spelen.

Er was eens. Het hart van een schurk

Diverse auteurs, Er was eens. Het hart van een schurk, Dutch Venture Publishing, 300 pagina’s (€ 16,95) www.dutchventurepublishing.nl

Laat je meevoeren naar werelden waar de doden herrijzen, Doornroosje duisterder is dan je denkt, internettrollen de mensen het leven zuur maken, het peperkoekhuisje een andere betekenis krijgt en de zeeheks ook een hart heeft.

Of de transformatie nu begon door de zuurstofrijke lucht of het zonlicht, had niemand van de meermensen Oreana kunnen vertellen. Het gebeurde op het moment dat een

jongeling door het wateroppervlak brak, naar de wereld bovenwater.

Naar de wereld van zon, land, wind en wonderen die ze maar een paar keer in hun leven zouden zien, voordat ze terugkeerden naar de duistere, veilige wereld van de diepste zeeën.

Oreana voelde dat ze dichterbij kwamen. Het water om haar heen was al zoveel warmer dan ze ooit ervaren had en ze moest haar ogen dichtknijpen omdat het felle blauw haar nu al verblindde. Zo anders dan de duisternis van haar thuis. Ook de druk van het water was onbekend, lichter.

Bij elke slag met haar staart leek ze steeds sneller door de zee te schieten.

Is de waarde van de bossen niet meer dan de waarde van al het goud op aarde?

Ik denk het wel!

- Citaat uit Bladgoud

Er zijn maar liefst 60.000 verschillende soorten bomen op aarde, een ongelofelijke rijkdom. Hoe kunnen we (oer) bos beschermen en bomen duurzaam aanplanten en gebruiken, zodat bomen en mensen in harmonie met elkaar samen kunnen leven? Bladgoud is voor iedereen met een hart voor klimaat en bomen en een oog voor de huidige trends in de bomenwereld.

€ 20,00 www.uitgeverijzilt.nl | #koopnueenboek |

Paul van Tongeren zoekt aan de hand van grote denkers als Plato, Aristoteles, Augustinus, Montaigne, Kant en Nietzsche naar echte vriendschap onder het motto: ‘liever gewone vrienden dan een dode vriend’.

‘Filosoferen over vriendschap betekent in Doodgewone vrienden ook nadenken over filosofie. Van Tongeren belicht zowel de gevaren als de existentiële noodzaak van filosofie. Filosoferen is bloedlink, want je kunt erdoor vergeten te leven; zonder filosofie weet je echter niet hóe je moet leven.’

–ËËËË Trouw Verkrijgbaar in de boekhandel en op boomfilosofie.nl

Tongeren_adv 260x193_Boekenkrant.indd 1

31-05-2021 10:16

27 | BOEKENKRANT | JUNI 2021

BOEKHANDEL

EREGALERIJ

NEDERLAND

Stuur uw foto in

De Boekenkrant bij u in de buurt

In deze fotogalerij geven wij de boekhandels een gezicht. Heeft u ook een leuke foto met uw team en/of favoriete klant in uw winkel? Stuur hem naar ons op via redactie@boekenkrant.com, en wie weet staat u de volgende keer in deze eregalerij.

Deze boekhandels verspreiden de Boekenkrant. Voor een compleet actueel overzicht kijkt u op www. boekenkrant.com/ boekhandels. Staat uw naam niet op de lijst, of heeft u aanpassingen? Geef het door via info@boekenkrant.com.

NEDERLAND AALSMEER

Boekhuis Aalsmeer ALKMAAR

Boekpresentatie bij Boekhandel Broekhuis in Almelo, Enschede, Oldenzaal, Hengelo en Deventer.

Met v.l.n.r. Martien Frijns, P.F. Thomése, Nelleke Noordervliet, Jan Siebelink, Jente Posthuma en Rosita Steenbeek.

Boekhandel Feijn Van der Meulen’s Boekhandel ALMELO

Boekhandel Broekhuis ALPHEN A/D RIJN

Boekhandel Haasbeek Boekhandel Haasbeek Herenhof AMERSFOORT

De Algemene Boekhandel Boekhandel Riemer Boekhandel Veenendaal AMSTELVEEN

Boekhandel Venstra AMSTERDAM

De Amsterdamse Boekhandel Boekhandel De Dolfijn Boekhandel Jimmink Boekhandel Scheltema Boekhandel van Noord Martine, Erna, Marleen en Jeanet, Boekhandel Lovink, Lochum

ARNHEM

Boekhandel Hijman Ongerijmd ASSEN

Boekhandel Van der Velde Rapunsel Kinderboeken & meer BAARLE-NASSAU

Bruna Baarle-Nassau BAARN

Boekhandel Den Boer BARNEVELD

Anouk en Hilda, Boekhandel Veenendaal, Amersfoort

Boekhandel Romijn

HEEMSTEDE

CUIJK

HEEZE

Boekhandel Laan The Read Shop Cuijk DEN BOSCH

Boekhandel Adr. Heinen DEN HAAG

Boekhandel De Vries Van Stockum Boekhandel Scheveningen DEVENTER

Boekhandel Broekhuis Boekhandel Praamstra

BILTHOVEN

Bilthovense Boekhandel BLEISWIJK

Boekhandel Muilenburg BODEGRAVEN

The Read Shop Karssen BOXMEER

Van Dinter Media BREDA

Boekhandel Van Kemenade & Hollaers Libris Boekhandel Buitelaar BREUKELEN

Boekhandel Van Kralingen BUNSCHOTENSPAKENBURG

Bruna Van de Geest

HELMOND

Boekhandel De Ganzenveer

The Read Shop Doorwerth DORDRECHT

Boekhandel Vos & Van der Leer Kinderboekwinkel De Giraf DRACHTEN

Boekhandel Van der Velde DRIEBERGEN

Boekhandel Jacques Baas DRONTEN

Voster Boekverkopers EDE

Boek en Buro EELDE

The Read Shop Eelde EINDHOVEN

De Boekenberg Boekhandel Van Grinsven Boekhandel Van Piere ENSCHEDE

Boekhandel Broekhuis EXLOO

Geerts Warenhuis

HOOGEVEEN

HOUTEN HUIZEN

Boekhandel Flevo IJMUIDEN

The Read Shop Express IJmuiden KAPELLE

Boekhandel Lectori KERKRADE

Boekhandel Leeskunst Boekhandel Deurenberg KRIMPEN A/D IJSSEL

Boekhandel Kamerbeek LEEUWARDEN

Boekhandel Van der Velde De Toverlantaarn LEIDEN

Boekhandel De Kler Boekhandel Kooyker Boekhandel Silvester LEIDERDORP

Boekhandel De Kler LISSE

Grimbergen Boeken LOCHEM

Boekhandel Lovink MAARN

GOES

Boekhandel Het Keizerrijk

GOIRLE

Boekhandel Dominicanen

GORINCHEM

GOUDA

Boekhandel Verkaaik The Read Shop Goverwelle GRONINGEN

Boekhandel Van der Velde Boekhandel Riemer HAAKSBERGEN

Boek en Buro HAARLEM

Boekhandel De Vries Van Stockum Bruna Cronjéstraat Kennemer Boekhandel Kinderboekwinkel Kiekeboek

MAASSLUIS

MAASTRICHT

MEPPEL

Riemer Barth MIDDELBURG

De Drvkkery MIJDRECHT

Boekhandel Mondria MONNICKENDAM

Nimo Boek

NAALDWIJK

Boekhandel Vingerling The Read Shop Naaldwijk NIEUWEGEIN

The Read Shop Nieuwegein NIJKERK

Boekhandel Roodbeen NIJMEGEN

HARLINGEN

Boekhandel Augustinus Boekhandel Roelants Dekker v.d. Vegt Boekverkopers Kinderboekwinkel Nijmegen

HEDEL

Boekhandel Van der Meer

HAREN (GR)

Boomker Boeken Boekhandel Van der Velde Blz. Boekhandel Hedel

Bruna Lange Baan

NOORDWIJK

Bestel en koop

NUNSPEET

Boekhandel Osinga OEGSTGEEST

Boekhandel Oisterwijk

De Wieringer Boekhandel

GELDROP

Boekhandel De Koperen Tuin

NOOTDORP

HIPPOLYTUSHOEF

Boekhandel Broekhuis

Boekhandel Boek & Koek

Boekhandel Van Grinsven

Boekhandel Wagenaar & Van Halem

Boekhandel De Kler Rijnlandse Boekhandel

Boekhandel De Kler

DOORWERTH

NOORDWIJKERHOUT

HENGELO

The Read Shop Doorn

DOORN

BENNEKOM

Quist Boeken

Boek- en Kantoorboekhandel Lektura

The Read Shop XL Hoogeveen

Boekhandel De Boekenkist

Boekhandel Het Logboek

Boekhandel Blokker

The Read Shop Dieren

DIEREN

Blz. Boekhandel Buitelaar

BERGEN OP ZOOM

Marianne van den Berg (r.) en haar dochter Maaike Henselijn, Boekhandel Scheveningen

CASTRICUM

BEILEN

Boekhandel Novita

Eigenares José van Berge en haar dochter Sarah, Blz. Boekhandel, Hedel

VLAANDEREN

OISTERWIJK

OLDENZAAL

Boekhandel Broekhuis OOSTERBEEK

Boekhandel Meijer & Siegers OSS

Boekhandel Derijks

OUDERKERK A/D AMSTEL

Boekhandel Sprey OUDEWATER

The Read Shop Oudewater PIJNACKER

Boekhandel van Atten Bruna Ackershof PURMEREND

Boekhandel Het Leesteken PUTTERSHOEK

Marjan Houtman Lezen & Schrijven RAALTE

Bruna Ellenbroek RHOON

Het Witte Huys RODEN

Boekhandel Daan Nijman ROERMOND

Plantage Boekhandel Boekhuis de kleine Tovenaar ROOSENDAAL

Boekhandel De Boekenwurm ROSMALEN

Boekhandel De Omslag ROTTERDAM

Boekhandel Donner Boekhandel Maximus Boekhandel Van Rietschoten

…bij uw lokale boekhandel.

De Utrechtse Kinderboekwinkel

VEENENDAAL

Boekhandel Van Kooten VEGHEL

Boekhandel Schellen VELP (GD)

Boekhandel Jansen & De Feijter VENLO

Boekhandel Koops VENRAY

Roojboek VLEUTEN

Boekhandel Kees VLISSINGEN

Boekhandel ’t Spui VOORBURG

Kinderboekhandel In de Wolken VOORSCHOTEN

Boekhandel De Kler WAALWIJK

Plantage Bookstore WAGENINGEN

Boekhandel Kniphorst WASSENAAR

Boekhandel De Kler WEESP

Boekhandel PeZZi PaZZi WILLEMSTAD

Boekhandel Het Rozemarijntje WOERDEN

RIJSWIJK

Boekhandel De Kler Boekhandel KEES

SANTPOORT-NOORD

Pasman Boek & Hobby

Bruna Monnichmann Bredero Boeken

WORMERVEER ZEIST

Boekhandel Plukker

Boekhandel Kramer & Van Doorn

Schiedams Boekhuis

Rebers Boek en Buro

SCHAGEN

SCHIEDAM SITTARD

Boekhandel Krings SNEEK

Boekhandel Van der Velde SON EN BREUGEL

Boekhandel de Traverse STEENWIJK

ZEVENAAR

ZOETERMEER

Boekhandel De Kler Bruna Dorpsstraat Silvester Boek & Spel ZWOLLE

Waanders In de Broeren

Steenwijks Boekhuys

VLAANDEREN

Boekhandel Arentsen

BRASSCHAAT

Gianotten Mutsaers

BRUGGE

TIEL

TILBURG TWELLO

Boekhandel Oonk UITHOORN

The Read Shop Express Uithoorn UTRECHT

Boekhandel Kees Broese boekverkopers Savannah Bay

Standaard Boekhandel De Reyghere boekhandel GENK

Malpertuis

HEIST-OP-DEN-BERG

Het Voorwoord MECHELEN

Salvator

nathalie le blanc

huda fahmy

korneel de rynck

Op zoek naar Ida

Dat kunnen we regelen

Hoge beren vangen veel wind

‘Dit is Ida. Herken jij de vrouw op dit schilderij?

Dan willen wij graag van jou horen.’

Met deze oproep begint een tijdloos liefdesverhaal dat heden en verleden samenbrengt.

Cato ziet haar grootmoeder op het schilderij en ontdekt een verborgen verleden dat ook haarzelf op het spoor van de ware liefde zet.

Of is het een illusie?

Een jonge comicartist en moslima over haar liefdesparcours.

Een bundel met 25 verrassende en lichtfilosofische dierenverhalen voor kinderen van 8 tot 108 jaar.

Een ontwapenende, persoonlijke en hilarische kijk op het wankele evenwicht tussen je eigen keuzes maken en tradities respecteren.

Bijzondere verhalen voor jong én oud, om zelf te lezen of om voor te lezen.

A_2021_05_Boekenkrant_260x193.indd 1

17/05/2021 16:34

Hoe lang werkt de schaamte over een NSB-verleden door?

De eigengereide Sacha Gerdes groeit in de jaren dertig op in een welvarend gezin in ’t Gooi. Haar vader, kunstschilder Ed Gerdes, ontwikkelt na de dramatische scheiding van Sacha’s moeder sympathie voor het nationaalsocialisme. Sacha wordt heen en weer geslingerd tussen de liefde voor haar vader en haar afschuw van de NSB, waarin hij een steeds prominentere rol gaat spelen. Ook al zwijgt de familie na de oorlog over Ed Gerdes, haar vaders ‘foute’ keuze zal Sacha haar leven lang blijven achtervolgen.

Sacha’s kleindochter Miloe van Beek had een moeizame relatie met haar grillige oma en besluit twintig jaar na haar dood om niet alleen Sacha’s levensverhaal te reconstrueren, maar ook te onderzoeken in hoeverre het onbesproken verleden haar nog beïnvloedt. Zo hoopt Miloe de schaamte te doorbreken die haar familie al generaties lang in zijn greep houdt.

Daar praten wij niet over is een indringend persoonlijk verhaal over verstikkende familiegeheimen en de zoektocht naar vergeving.

‘Beeldend geschreven en pijnlijk eerlijke familiegeschiedenis, die treffend laat zien hoe lang een beladen verleden kan doorwerken in volgende generaties.’ – Judith Koelemeijer ‘Miloe van Beek heeft de moed dat te vertellen wat veel te lang onbesproken is gebleven. Op meeslepende wijze zet ze met dit boek het donkere in het licht.’ – Roos Schlikker

Miloe van Beek – Daar praten wij niet over paperback ︱ 224 pag ︱ H 21,99 ︱ ISBN 978 94 93081 88 8

29 | BOEKENKRANT | JUNI 2021

BOEKHANDEL

BOEKHANDEL HIJMAN ONGERIJMD

TOP 60 NEDERLAND Week 22, 2021.

Bron: CPNB

V.l.n.r. Judith Seinen, Astrid Bamberg, Monique Warnier en Marijn Beneder

De boekhandel als podium Elke maand bezoeken we een van de vele mooie Boekenkrant-boekhandels die ons taalgebied rijk is. Deze maand spreken we met eigenares Monique Warnier, die samen met Frank Tazelaar anderhalf jaar geleden de Arnhemse Boekhandel Hijman Ongerijmd overnam.

D

e boekhandel bestaat al 125 jaar en is dan ook een boekhandel met een verhaal.

Monique vertelt erover: ‘De oprichter van de boekhandel, Simon Hijman Juliuszoon, wilde de nieuwe literatuur naar Arnhem brengen. Nog steeds hebben wij veel aandacht voor vernieuwing en jonge stemmen in de literatuur. De boekhandel is een soort podium, niet alleen een winkel om boeken aan te schaffen.

Het is een plek van ontmoeting en voor uitwisseling van kennis, ideeën en liefde voor de literatuur.’

‘Een plan dat we al wel konden uitvoeren was onze maandelijkse podcast Boven de Boekhandel.’

Het aanbod van de winkel reikt verder dan romans. ‘We hebben alles in huis, van de Russische Bibliotheek tot De zeven zussen. Het is heel inspirerend om een breed publiek te ontvangen. We hebben naast veel Engelse literatuur, ook een afdeling voor filosofie, poëzie, kunst, natuur en jeugdliteratuur.’

Ook het afgelopen jaar hebben ze niet stil gezeten. ‘Ons plan was om hier een literair podium te maken, in de geest van de oprichter Hijman, en veel evenementen te organiseren in de salon boven de boekhandel. Corona gooide roet in het eten.

Desondanks hebben we nog best veel kunnen organiseren, boekpresentaties via Zoom bijvoorbeeld. Een plan dat we al wel konden uitvoeren was de maandelijkse podcast Boven de Boekhandel. De redactie, productie en presentatie wordt allemaal gedaan door mensen van de boekhandel. Inmiddels zijn de eerste drie afleveringen al te beluisteren. Voor elke aflevering wordt een schrijver uitgenodigd en geïnterviewd.

De podcast bestaat uit een aantal vaste rubrieken, zoals de avonturen van een boekverkoper en interviews met klanten. De eerste keer was dat Tjitske Jansen, de tweede aflevering de makers van het kookboek De aardappeleters en de derde aflevering was een kattenspecial met Mensje van Keulen.’ Zodra het weer mag, zal er ook publiek aanwezig zijn bij de opname van de podcast.

Een podium komt toch het best tot zijn recht als er publiek bij is.

1 NIEUW Michel van Egmond & Antoinnette Scheulderman, Derksen 2 (1) 4e week Lucinda Riley, De zeven zussen.

De zevende zus 3 NIEUW Roxane van Iperen, De genocidefax 4 NIEUW Charlotte Labee, Brain Food Smoothies 5 (3) 6e week Tonke Dragt, De brief voor de koning 6 (4) 65e week Charlie Mackesy, De jongen, de mol, de vos en het paard 7 NIEUW M.J. Arlidge, Niemand zeggen 8 NIEUW Susan Smit, De heks van Limbrigt 9 NIEUW Marjolijn van Heemstra, In lichtjaren heeft niemand haast 10 (5) 16e week Lale Gül, Ik ga leven 11 (14) 2e week A.F.Th. van der Heijden, Stemvorken 12 (6) 13e week Jeroen Brouwers, Cliënt E. Busken 13 (11) 121e week Roxane van Iperen, ’t Hooge nest 14 (7) 10e week Ramsey Nasr, De fundamenten 15 (34) 33e week Edith Eger, Het geschenk 16 NIEUW Mart Smeets, O Canada 17 (8) 8e week Nicci French, Wie niet horen wil 18 (9) 151e week Lucinda Riley, De zeven zussen 19 (15) 50e week Raynor Winn, Het zoutpad 20 NIEUW Bart Chabot, Hartritme 21 NIEUW Jerry Goossens & Frank van Hellemond, Het grote ouwe lullen boek 22 (17) 6e week Suzanne Vermeer, Zomeravond 23 (12) 3e week David Baldacci, Dodelijk spel 24 (23) 7e week Hanneke de Zoete, De zoete zusjes gaan op vakantie 25 NIEUW Nora Roberts, Erfenis 26 (46) 44e week Edith Eger, De keuze 27 (21) 91e week Rutger Bregman, De meeste mensen deugen 28 (53) 2e week Erik Scherder, Hersenen willen lezen 29 (16) 14e week Pieter Omtzigt, Een nieuw sociaal contact 30 (27) 5e week Nico Dros, Willem die Madoc maakte 31 (2) 5e week Paul Biegel & Charlotte Dematons, Groot Biegel sprookjesboek 32 NIEUW Cees Nooteboom, Over het Japanse klooser Kozan-ji 33 3e week Eric Carle, Rupsje Nooitgenoeg 34 (22) 198e week Haemin Sunim, Dingen die je alleen ziet als je er de tijd voor neemt 35 (24) 144e week Lucinda Riley, De zeven zussen.

Storm 36 (26) 2e week Sergio Herman, New Italian

37 (39) 23e week David van Reybrouck, Revolusi 38 (45) 17e week Jan Brokken, De tuinen van Buitenzorg 39 (29) 85e week Natalia & Walter, Project Gezond.

Afvallen met gezond en vooral lekker eten 40 (30) 7e week Linda van Rijn, Zandvoort aan zee 41 (51) 6e week Bibian Mentel, LEEF 42 (31) 5e week Marion Pauw, Vogeleiland 43 (10) 6e week Marcia Luyten, Máxima Zorreguieta 44 (20) 2e week Tamsin Calidas, Ik ben een eiland 45 (38) 34e week Raynor Winn, De wilde stilte 46 (47) 10e week Caroline de Gruyter, Beter wordt het niet 47 (32) 141e week Lucinda Riley, De zeven zussen.

Schaduw 48 (41) 6e week Jill Mansel, Tot aan de zon en terug 49 (43) 11e week Marc-Uwe Kling & Astrid Henn, De NEEhoorn 50 NIEUW Hans Peter Roel, Het zesde zintuig 51 (25) 3e week Paul van vliet, Heimwee naar morgen 52 (40) 57e week Michael Pilarcyzk, Master Your Mindset 53 (48) 35e week Elke Wiss, Socrates op sneakers 54 3e week Delia Owens, Daar waar de rivierkreeften zingen 55 (37) 132e week Lucinda Riley, De zeven zussen. Parel 56 (33) 114e week Lucinda Riley, De zeven zussen.

Maan 57 (35) 64e week Lucinda Riley, De zeven zussen. Zon 58 13e week Adriaan van Dis, KliFi 59 NIEUW Job Pattinasarany & Perry de Man, Job en Perry 60 (49) 8e week Harlan Coben, Win

De barbecuesensatie van deze zomer!

VUUR & ROOK World’s Best BBQ is de barbecuesensa-­‐ Ɵ Ğ ǀĂŶ ĚĞnjĞ njŽŵĞƌ͘ Y ŽƉ ƚŽƉŶŝǀĞĂƵ ǀŽŽƌ ŝĞĚĞƌĞĞŶ͕ ĚĂƚ ŝƐ ǁĂƚ ũĞ ǁŝůƚ͘ WƌĂĐŚƟ ŐĞ ĨŽƚŽ͛Ɛ ĞŶ ƌĞĐĞƉƚĞŶ ǁĂĂƌ ũĞ Ăů ƚƌĞŬ ŝŶ ŬƌŝũŐƚ ĂůƐ ũĞ njĞ njŝĞƚ͘

Cadeautip voor elke Stoere 20 juni man! rdag

Vade

Nu slechts

€24,99

sĞƌŬƌŝũŐďĂĂƌ ŝŶ ĚĞ ;ŽŶůŝŶĞͿ ďŽĞŬŚĂŶĚĞů ĞŶ ďŝũ ĚĞ ƵŝƚŐĞǀĞƌ͊ Boek bestellen of ŵĞĞƌ ƉĂŐŝŶĂ͛Ɛ ŝŶnjŝĞŶ͍ ^ĐĂŶ ĚĞ YZͲĐŽĚĞ͊ sŽůŐ

ŽŶƐ

ŽŽŬ

͊

sŽŽƌ ŵĞĞƌ ŐĞǁĞůĚŝŐĞ YͲƚŽƉƉĞƌƐ ĐŚĞĐŬ͗ ǁǁǁ͘ůĂŶƚĂĂƌŶƉƵďůŝƐŚĞƌƐ͘Ŷů

‘Over de pies van Zeus en de waarheid van wolken – een opwindende denktocht waarin het regent van ideeën en zinnelijke weerberichten.

Lees u paraat voor het grillige klimaat.’ – Adriaan van Dis ‘Hoe vertellen wij het grootste verhaal ter wereld? Lees dit boek van René ten Bos, een eyeopener!’

– Margot Ribberink Verkrijgbaar in de boekhandel en op boomfilosofie.nl

Meteosofie_adv 260x193_Boekenkrant.indd 1

31-05-2021 10:20

31 | BOEKENKRANT | JUNI 2021

LEESCLUB

WIN EEN BOEK

WIJ ZIJN HET LICHT

WIN EEN BOEK

VORIGE MAAND

Dinsdag 6 juli: nieuwe leesclub!

2021 is het vijftiende jubileumjaar van de Boekenkrant, en dat vieren we met een aantal online leesclubs!

De vierde editie vindt plaats in juli, over het boek Wij zijn licht van Gerda Blees.

M

et deze debuutroman werd Gerda Blees dit jaar genomineerd voor de Libris Literatuurprijs én won ze de Boekhandelsprijs 2021. Niet verassend, want het is een bijzondere roman, die opvalt door zijn onconventionele vertelvorm: Blees laat verschillende objecten en entiteiten aan het woord om het verhaal van de woongroep Klank & Liefde te vertellen. Als hun oudste huisgenoot Elisabeth overlijdt, worden Melodie, Muriël en Petrus aangehouden. Het streven van de woongroep om van

Deze vierde Boekenkrantleesclub vindt plaats op dinsdag 6 juli, van 20-21 uur.

licht te kunnen leven, lijkt Elisabeth fataal te zijn geworden. Hadden de drie huisgenoten moeten ingrijpen?

Deze vierde Boekenkrant-leesclub wordt geleid door hoofdredacteur Mirjam Mulder en vindt plaats op dinsdag 6 juli, van 20-21 uur, via de Teams-app. Je krijgt van tevoren een aantal vragen over het boek opgestuurd om je in te verdiepen.

Welke drie schrijvers zijn in dit beeld verborgen?

Stuur de namen voor 28 juni 2021 naar redactie@boekenkrant.com met als onderwerp ‘Win een boek’. Vermeld ook je naam en adres.

Onder de goede inzendingen wordt een exemplaar van Lily verloot.

Buiten is het vijftig graden. De zeespiegel stijgt elke dag en er is om de haverklap een lockdown door een of ander nieuw virus. Maar het zal Lily allemaal worst wezen. Ze is veertien, baadt in luxe, en is altijd druk druk druk als een van de bekendste influencers van haar tijd. Wanneer ze verliefd wordt op de goddelijke Samuel, stort ze zich in een avontuur om zijn hart (en zijn lippen) te veroveren.

Lijkt het jou leuk om mee te doen aan deze Boekenkrant-leesclub?

Meld je dan vóór 28 juni aan via redactie@boekenkrant.com. Tot dan!

Terugblik op de derde Boekenkrant-leesclub In mei vond alweer de derde editie van de Boekenkrantleesclub plaats, onder leiding van redacteur Mireille Bregman. De deelnemers waren door verschillende kanalen geattendeerd op deze online leesgroep, wat zorgde voor deels bekende gezichten en deels mensen die voorheen schuilgingen achter een accountnaam op sociale media.

Leuk!

D

eze keer spraken we met elkaar over Moederstad van Philip Dröge, een boek over de stad Jakarta dat in de categorie verhalende nonfictie valt. De auteur doet hierin verslag van de zoektocht naar de eeuwenlange familiegeschiedenis in NederlandsIndië en verweeft heden en verleden soepel met elkaar. Bijzonder was dat de auteur zelf ook aanschoof! Hij komt namelijk graag in gesprek met zijn lezers en geeft met plezier tekst en uitleg bij verhalen. Als eerste hadden we het over het reisgevoel dat sommigen van ons tijdens het lezen bekroop

en anderen juist niet. Zij kenden Jakarta bijvoorbeeld vanuit het verleden en hoeven de stad niet meer in de huidige vorm te zien. Anderen zijn door Moederstad juist geboeid geraakt door een onbekende wereld.

Waar iedereen het wel over eens was, was de unieke vertelvorm van het boek, waardoor je als het ware tegelijk door het oude Batavia en het hedendaagse Jakarta loopt.

Verder bespraken we de hamvraag: kan een stad in je DNA zitten? Dat was duidelijk: ja. Ook al kan het zijn dat je een haat-liefdeverhouding onderhoudt, een plaats zul je altijd met je meedragen. We raakten verwikkeld in een lang geanimeerd gesprek zodat de digitale bijeenkomst uiteindelijk langer duurde dan aangekondigd was, maar dat leek niemand te deren.

Bijzonder was dat Philip Dröge zelf ook aanschoof!

Hij komt namelijk graag in gesprek met zijn lezers.

Tom de Cock, Lily, Uitgeverij Pelckmans, 396 pagina’s (€ 16,50)

Wie waren de drie schrijvers verborgen in het beeld in het meinummer? Het goede antwoord is: Daan Heerma van Voss, Dolly Alderton en Thomas Olde Heuvelt.

Uit de 62 goede inzendingen trokken we de volgende winnaar: Frans Moet uit Dieren. Hij wint een exemplaar van De sterren boven Bagdad van Gina Wilkinson.

Gefeliciteerd!

Gina Wilkinson, De Sterren boven Bagdad, vertaling: Roeleke Meijer-Muilwijk, Uitgeverij Mozaïek, 432 pagina’s (€ 22,99)

Neem nú een abonnement!

Aanmelden kan via boekenkrant.com/abo (of vul

de bon in)

Ja, ik neem een abonnement:

Twaalf nummers van de Boekenkrant voor € 42,–

naam

m/v

straat postcode

plaats

land e-mail telefoon IBAN nummer betaling

geboortedatum

automatische incasso per factuur (+ 2,50 administratiekosten)

handtekening

Stuur deze bon naar: Boekenkrant, Zonnebaan 54, 3542 EG Utrecht, Nederland

BK0621

€29,90

3 delen in cassette

Nieuwe roman van David Leavitt, auteur van onder andere De Indische klerk en De verloren taal der kranen.

Debuutroman. Raaf is het verhaal over de grenzeloze relatie tussen een zoon en zijn moeder. In compact en humoristisch proza weet Roos Vlogman feil-­ loos de vinger op de zere plek te leggen, waardoor je je steeds afvraagt: kun je werkelijk loskomen van waar je vandaan komt?

€24,

50

Debuut van illustrator Isa Grütter waarin ze de weinig bescheiden taak op zich neemt de eerste schetsen voor de mens op te tekenen.

€22,50

€17,50

Een comedy of manners over het Trump-­tijdperk

Lezen is gezond www.deharmonie.nl