Boekenkrant januari 2022

BOEKENKRANT – DE BESTE BRON VOOR BOEKENNIEUWS – JANUARI 2022 No. 1, JAARGANG 16

Een hoopvol cadeau in barre tijden Pagina 11

THYSA ZEVENBERGEN

Pagina 11

Pagina 3

Longlist Europese Literatuurprijs 2021 In de boekhandel € 24,90

www.deharmonie.nl

Pagina 5

Colum McCANN apeirogon

Pagina 7

Pagina 9

Pagina 15

2 | BOEKENKRANT | JANUARI 2022

COLOFON

LOSSE DELEN

REDACTIONEEL

Contact Uphill Battle uitgevers, ­Zonnebaan 54, 3542 EG Utrecht, Nederland. + 31 30 2231718

E-mail redactie@boekenkrant.com

Informatie over adverteren verkoop@boekenkrant.com

Abonnementen­service abo@boekenkrant.com Telefoon: +31 881 102005

Online www.boekenkrant.com facebook.com/deboekenkrant @boekenkrant @boekenkrant Redactie Hoofdredacteur: Mirjam Mulder Redactie: Mireille Bregman, Myrthe Kries, B ­ ibianne Oelderik en Niels Roelen

Oplage: 19.000 De volgende Boekenkrant verschijnt op 7 februari 2022.

ERWIN SUVAAL

Op de ochtend dat wij deze krant afrondden – 22 december 2021 – fietste ik door de vrieskou naar ons kantoor. De zon was nog niet helemaal opgekomen, de lucht zag vele tinten roze en paars. Aan mijn rechterkant weerspiegelde het Amsterdam-Rijkanaal die pastelkleuren, links van mij was een weiland bedekt met bevroren dauw.

Ondanks de nieuwe lockdown die alweer een schaduw werpt over het jaareinde, zag de wereld er die dag bijzonder vredig uit.

Anders dan bij de vorige jaarwisseling, heb ik me voorgenomen om geen verwachtingen te hebben van het komende jaar. Onzekerheid is nu het enige waar we van op aan kunnen. Daarover gaat ook het prachtige prentenboek Kleine Vos en de stille wereld, met illustraties die Thysa Zevenbergen heel nauwkeurig uit papier sneed (p.11). Kleine Vos raakt ingesneeuwd, en moet de lange wintermaanden zien door te komen met haar vriend Gijs. ‘Afzien was het, dag en nacht (…) Maar… het heeft ons veel gebracht.’ Gelukkig kan voorlezen altijd, lockdown of niet. We spreken Tjibbe Veldkamp over de magie van voorlezen: ‘In mijn ervaring brengt dat je enorm bij elkaar’ (p.9). Dat geldt ook voor de afgelopen twee jaar; ik heb vele mooie initiatieven om elkaar bij te staan zien langskomen, binnen en buiten de boekenwereld. Laten we ons dat vooral herinneren van deze periode.

Een pastelkleurig nieuwjaar gewenst!

Mirjam Mulder Hoofdredacteur Boekenkrant mirjam@boekenkrant.com

INHOUD

+++ Uitgeverij Querido, Edward van de Vendel en Zeno Kapitein zijn de podcastreeks Gloei gestart. Het beslaat tien persoonlijke gesprekken met inspirerende gasten over wat er in hun leven gloeit. Na het uitbrengen van het succesvolle jongeren-interviewboek Gloei, wilden de makers meer gesprekken houden met bijzondere mensen uit het LHBTQIA+ spectrum. Inmiddels kun je de eerste vier afleveringen via alle podcastapps en www.gloeipodcast.nl beluisteren. +++ Arnon Grunberg heeft de P.C. Hooft-prijs voor verhalend proza gewonnen. Het Literatuurmuseum wil de prijs in mei aan hem uitreiken. Volgens de jury heeft Grunberg een ‘immense bijdrage geleverd aan de Nederlandse literatuur’. Momenteel werkt hij samen met dichter Charlotte van den Broeck aan een dansvoorstelling om uit zijn comfortzone te stappen. De voorstelling begint eind februari. +++ Op 6 januari verschijnt de tweede editie van het exclusieve magazine Scandi, het tijdschrift voor Scandinavische thrillerliefhebbers. Januari is de maand van de Scandi­ navische thriller en daarvoor hebben A.W. Bruna Uitgevers en Uitgeverij Cargo zich samen ingezet voor een magazine door en voor Scandinavische thrillerauteurs. In het tijdschrift komen verhalen, reportages, interviews en leesfragmenten voor in samenwerking met meer dan twintig auteurs. +++ Er zijn drie titels genomineerd voor de Jonge Jury Debuutprijs 2022: De tweede stem van Elin Meijnen, Hou me niet vast van Wanne Synnave en Unsinkable van Lotte van den Noort.

Lezers uit de onderbouw van het voortgezet onderwijs kunnen van 3 januari t/m 2 mei stemmen op hun favoriete boek. +++ Komt de naam Godfried Bomans nog bekend voor? Er is een nog nooit eerder gepubliceerd werk van hem gevonden, namelijk het sprookje De gierige koning. Het gaat over een vorst die de dood ontmoet. De 88-jarige kunstenaar Thé Tjong-Khing gaat de tekeningen in het boek maken. Bomans heeft meer dan zestig boeken en geschriften nagelaten. Hij werd vooral bekend dankzij Erik of het klein insectenboek. +++

Literatuur

BETTINA FÜRST-FASTRÉ

Medewerkers: Sietske Bierma, Sandra Broertjes, Martijn van Bruggen, Wendy Claes, ­Oglaya Doua, Antal Giesbers, Joyce Guntlisbergen, Aefke ten Hagen, Paula Heeger, Katy Hurkmans, Renske Immink, Hugo Jager, Lex Jansen, Jacomijn van Kempen, Merel Kuitert, Peter Koelewijn, Istvan Kops, Laura Molenaar, Rianne Nieuwdorp, Marjon Nooij, Jos Noorman, Selma Oueddan, Raymond Noë, Nora van Ouwerkerk, Pauline Pater, Hans Pols, Famke Prins, Emma Ringelding, Ellen Rooms, Yannick Schueler, Michelle Schulte, Fien de Smet, Erwin Suvaal, Jyoti Tojo, Carien Touwen, Tristan Vanheuckelom, Gerda Visser, Maaike de Vries, Saraï van Well, Tanja Wilming, Sabrina de Wit, Marcella de Wolf.

Vormgeving: Titus Vegter Uitgever: Jan Louwers

Pastelwereld

KORT NIEUWS

Yvonne Keuls, Gemmetje Victoria 3 Bolu Babalola, Liefde in kleur 5 Amanda Block, De ­verloren verteller 5

Spanning Evi Dekker, Storm­ achtig Berlijn Oliver Pötzsch, Het boek van de dodengraver Samuel Bjørk, Sneeuwwit

6 6 7

Jeugd Tjibbe Veldkamp, Maar eerst ving ik een monster 9 Thysa Zevenbergen & Ru de Groen, Kleine Vos en de stille wereld 11

Non-fictie Olof van Joolen en Silvan Schoonhoven, Schaduwoorlog Uruzgan 13 Mieke Kerkhof, Eerst kijken, dan kunnen we altijd nog zien 15 Artur C. Jaschke, Toekomstmuziek 15

Boekhandel Literaire agenda Deze ­boekhandels verspreiden de Boekenkrant Op bezoek bij Boekhandel Waanders in de Broeren De 60 b ­ estverkochte ­boeken in Nederland

20 20

21 21

Voor de lezer Lezersadvies Win een boek Colofon

23 23 23

LITERATUUR

3 | BOEKENKRANT | JANUARI 2022

INTERVIEW

YVONNE KEULS

Een boodschappentas vol briefjes ‘Ik heb me helemaal kapot gelachen met haar,’ zegt Yvonne Keuls. Ze heeft het over Gemmetje Victoria, het hoofdpersonage in de gelijknamige roman. ‘Ondanks de criminele wereld waar ze mee te maken kreeg, wist ze toch iets van haar naïviteit te behouden. Ik heb er vaak over nagedacht en ik denk dat daarom iedereen zo van haar hield.’

De sociale romans ontstonden toen ze met vrijwilligers een opvanghuis voor jongeren begon. ‘Er waren er die zich als hulpverlener gingen kleden. Maar ik bleef gewoon mezelf: een Haagse dame. En ik denk dat ze dat ook waardeerden. Ik was er heel eerlijk over dat ik schrijver ben. Als je niet wilt dat er één zin over jou in mijn boek komt, dan moet je een heel eind van me wegblijven, zei ik dan.’

Als Keuls iemand bijgebleven is, dan is het wel Gemmetje Victoria. ‘Haar begeleidde ik vijfentwintig jaar. Dan stond ze weer in de kamer en zei ze: “Hai Yvonne, daar sta je van te kijken hè, dat ik er weer ben.” En sprak ze met dat platte Haagse accent van haar de woorden “Wat gebeurt? Hé, wat gebeurt?” Ik ging zitten en vervolgens kwam er een enorm verhaal.’

Met acht pleeggezinnen, drie psychiatrische inrichtingen en zeventien kindertehuizen droeg ze een loodzware geschiedenis mee. ‘Een ander zou kapot gegaan zijn, zelfmoord hebben gepleegd, noem maar op.

Eerste liefde Jarenlang was Lex Jansen de uitgever en het gezicht van De Arbeiderspers. Nu is hij directeur van het door hem opgerichte Magonia: uitgeverij en ­centrum voor schrijfbegeleiding.

LEX JANSEN

HUGO JAGER Onderweg naar het gesprek met Yvonne Keuls liep ik langs het woonhuis van Louis Couperus aan de Haagse Javastraat. Keuls is net als ik vol lof over de schrijver. ‘Ik heb zoveel van Couperus geleerd. Hij sprak een taal die wij niet meer spreken.’ De schrijfster werd in de jaren zestig benaderd om een tv-bewerking te schrijven van De boeken der kleine zielen. Het werd een groot succes en na Couperus volgden tv-series over boeken van Simon Vestdijk en Marnix Gijsen.

‘Ik had alle reden om met die films door te gaan,’ zegt de schrijfster.

En toch veranderde er iets. ‘Ik gaf les aan de hoogste klassen van de middelbare school over Couperus en Vestdijk. Toen kreeg ik al die verslaafde kinderen in de klas. En dacht ik: ik ben verkeerd bezig, ik moet een switch maken.’ Ze begon met het schrijven van sociale romans en wist met Jan Rap en zijn maat, De moeder van David S. en Het verrotte leven van Floortje Bloem een grote schare lezers aan zich te binden. Net als bij de tv-serie zit ook hier het geheim in de taal. ‘Ik ben heel sober in mijn woordgebruik. Niet dat ik zo sober ben, maar ik probeer wel echt naar de mensen te schrijven.’

COLUMN

JACQUELINE DE HAAS

‘Als je niet wilt dat er één zin over jou in mijn boek komt, dan moet je een heel eind van me wegblijven’

eerst geen belangstelling voor, want er zaten ook scheldpartijen tussen natuurlijk.’ Toch verzamelde Keuls ze in een boodschappentas. De afgelopen coronaperiode was ideaal om alles door te nemen. ‘Ik kon alles uit mijn agenda schrappen. Tijd genoeg.

Ik draalde nog een hele tijd om die tas, maar ineens dacht ik: dit is serieus, ik kan mijn plek achter mijn computer innemen.’

Het resultaat is de roman Gemmetje Victoria. In het dankwoord maakt de auteur duidelijk dat je het boek Maar zij niet. Zij had levenskracht. gerust als een aanklacht tegen het Dat trekt mij aan.’ falende beleid van Jeugdzorg mag Opmerkzame lezers kennen opvatten. Vooral het feit dat GemGemmetje Victoria misschien nog metje nooit heeft geweten wie haar uit Jan Rap en zijn maat. Daarin moeder was, rekent Keuls de orgakomt hetzelfde karakter voor. Ook nisatie aan. ‘Als een kind niet bij de deze Gemma is verbaal sterk, al moeder kan blijven, dan moet je in vindt ze in tegenstelling tot de echte de omgeving kijken of daar iemand Gemmetje haar moeder terug. ‘Toen zijn hand opsteekt. Iemand die zegt: ik dat schreef had zij mij nog niet dan wil ik dat kind van mijn zusje alles verteld. Zij was heel schichtig wel begeleiden. Dan behoudt het in het prijsgeven van de werkelijkkind het natuurlijke heid. Dat deed ze om recht om te weten te overleven. Ze overwie haar ouders zijn.’ schreeuwde wat ze Gelukkig is het daarwerkelijk had meegenaast ook een luchtig maakt. Dus ik had fictie boek geworden met nodig om het verhaal in naast Gemmetje veel te vullen.’ kleurrijke personages.

Zo maken we kennis Briefjes met Zus, de vliegende In de loop van de tijd non van de Schilderskreeg ze veel persoonwijk. ‘Een geweldige lijke briefjes toegestopt vrouw. Met een enorme van Gemmetje. Dan helm op haar kop en kwam ze thuis en blebril van de Hells Angels ken er een paar van die krabbels in haar jaszak Yvonne Keuls, G ­ emmetje op haar neus tufte ze op haar brommer te zitten. ‘Zo werd me Victoria, Uitgeverij langs. Dat was de ware langzaam de werkelijkAmbo|Anthos, 240 pagihulpverleenster.’ heid duidelijk. Ik had er na’s (€ 21,99)

Zelden heb ik de opmerking ‘een nieuw jaar, nieuwe kansen’ zo aarzelend horen uitspreken als rond de afgelopen jaarwisseling. De wil is er wel, maar de vraag hoe de pandemie zich verder zal ontwikkelen maakt onzeker.

Daarom heb ik des te meer bewondering voor alle nieuwe plannen, voor elke schrijver, uitgever en boekhandelaar die zijn nek nog durft uit te steken. Tegen de tijd dat deze column gelezen zal gaan worden heeft Ilja Leonard Pfeijffer de kopij voor het komende Boekenweekgeschenk allang ingeleverd en heeft Marieke Lucas Rijneveld het essay dat ze speciaal voor deze gelegenheid schreef zeker al tot een goed einde gebracht.

In september maakte Eveline Aendekerk – zij is de directeur van de stichting Collectieve Propaganda voor het Nederlandse Boek (CPNB) – het thema van de Boekenweek 2022 bekend: ‘Eerste liefde’. Het leek net alsof ze daarmee wilde zeggen: ‘We beginnen gewoon bij het begin, met de allereerste liefde.

Na de pandemie, een nieuwe start.’ In september konden we dat nog denken, maar na de maanden november en december is alles toch weer een stuk minder zeker. Ik denk echter dat het van zaterdag 5 tot en met zondag 13 maart hoe dan ook zal zinderen in boekenland. Als het vak iets heeft laten zien de afgelopen maanden, is het wel hoe vindingrijk de boekenvakkers zijn. Presentaties, literaire bijeenkomsten, leeskringen, of ‘poetry slams’ zijn ondanks alles en weliswaar met slimme aanpassingen toch gewoon doorgegaan. Niet alleen digitaal, maar ook fysiek. In de bibliotheek van de stad waar ik woon maakte ik een presentatie mee, die in twee sessies gehouden werd – beide keren met een halfvolle zaal – waardoor de afstand van anderhalve meter gegarandeerd kon worden. Ik heb gezien dat geplande bijeenkomsten naar buiten werden verplaatst, waardoor ze toch konden doorgaan. En terwijl in de lichtbakken boven de snelweg staat ‘Blijf zoveel mogelijk thuis’ kon ik zonder schuldgevoel in een lekkere stoel een uurtje langer lezen. Ik deed immers wat er van me gevraagd werd? Heel blij werd ik van een initiatief waarover mijn neefje me vertelde. Hij maakt deel uit van een vriendengroep waarbinnen is afgesproken dat in de groepsapp iedere dag één gedicht wordt gedeeld. ‘Dat doen we nu al maanden,’ vertelde hij.

‘Als het vak iets heeft ­laten zien, is het wel hoe vindingrijk de boekenvakkers zijn’

Nu is er naast de pandemie een ander fenomeen dat roet in het eten kan gooien. Dat is de papierschaarste. Doordat veel papierfabrieken overgestapt zijn op de productie van karton, vanwege alle pakjes die er verstuurd worden, is de levertijd van papier enorm toegenomen. Ik ben er echter zeker van dat de CPNB en de uitgeverijen van Ilja en Marieke daar rekening mee gehouden hebben.

De pandemie en de papierschaarste mogen dan onzekerheid zaaien, ze zullen geen onverschilligheid oogsten. ‘Een nieuwe Boekenweek, nieuwe kansen.’

www.magonia.nl

Pel me

Martine Geijsels De bekende surfster Martine Geijsels heeft een bundel geschreven met haar gedachten en gedichten. Geïnspireerd door vier hoofd-thema’s; ambitie, spiritualiteit, vrijheid en liefde. Martine Geijsels schrijft oprecht, menselijk en soms met wat humor. Ze wil je ogen ook laten lachen.

Waarom? Dat kun je in haar bundel lezen.

Volg Martine en haar avonturen via Instagram: @martinegeijsels Met bijpassende illustraties van Chelsea Skye: @lunarlilt

Ansichtkaarten van ‘pel me’ zijn Nederlandstalig en Engelstalig verkrijgbaar en kosten € 12,50 per set (10 stuks)

Pel me Martine Geijsels ISBN 9789493230484 € 16,50

Te bestellen bij www.gopher.nl of te koop bij de boekhandel

EEN ONVERGETELIJK VERHAAL OVER VRIENDSCHAP EN ZELFACCEPTATIE

Nederland krijgt geen genoeg van Scandinavische spanning: de nieuwe Edvardsson is een winner!

VAN DE AUTEUR VAN BESTSELLER P.S. I LOVE YOU

In de boekhandel vanaf 25 januari

Drie jonge mensen. Twee moorden. Eén waarheid?

In de boekhandel vanaf 19 januari

5 | BOEKENKRANT | JANUARI 2022

LITERATUUR

BOEKENKRANT TIPT

RECENSIES

Kanada

Liefde is chaotisch en magisch

Een naamloze man keert na de oorlog terug naar zijn huis in Hongarije, vermagerd, zonder spullen, zonder sleutel. De man trekt zich terug in zijn studeerkamer, terwijl zijn huis volstroomt met tijdelijke bewoners, zogenaamde neven van de buurman. Buiten woedt ondertussen de Hongaarse opstand en de hoofdpersoon wordt zich in een hallucinante terugkeer in de tijd bewust van zijn verleden.

Juan Gomez Barcena, Kanada, vertaling: Nadia Ramer, Uitgeverij Wereldbibliotheek, 176 pagina’s (€ 20,00)

Als een mot Als een mot is het romandebuut van thrillerschrijver Lupko Ellen. Een man neemt vroeg in het voorjaar een kamer in een pub in een Engels stadje, zo’n stadje dat z’n beste tijd heeft gehad. Hij komt er voor zijn rust, zegt hij. Maar is dat wel zo? Langzaamaan wordt duidelijk wat er echt speelt en gaan vragen rond dood en leven een grote rol spelen.

Lupko Ellen, Als een mot, Uitgeverij Passage, 260 pagina’s (€ 22,50)

De minzamen Jarenlang werd Paul, de secretaris van een professor, eropuit gestuurd om onderzoek te doen naar minzaamheid. Paul bezoekt priesters, dokters, zieners en genezers van alle slag, zelfs charlatans en gaandeweg ontdekt hij waar het de professor om gaat.

Niet alles is met de kille ratio te verklaren.

In De minzamen werpt Koen Peeters vragen op over het mysterieuze, het menselijke en de alom aanwezige geschiedenis.

GERDA VISSER Het zijn krachtige vrouwen die de hoofdrol spelen in de verhalenbundel van Babalola en allemaal zijn ze, bewust of onbewust, op zoek naar echte liefde. De verhalen zijn gebaseerd op mythische verhalen uit de hele wereld, maar vooral uit Afrika, en zijn herschreven in een modern jasje.

Alle personages bevrijden zich van hun onderdrukker. In ‘Nefertiti’ runt de hoofdpersoon een club voor vrouwen en strijdt zij tegen mannen die hun vrouwen mishandelen. Zhinu uit het gelijknamige verhaal doet mee aan talentenjachten, omdat haar moeder een ster van haar wil maken. Zij wil liever haar eigen liedjes zingen en dat doet ze na haar ontmoeting met Niulang.

Als je de Griekse mythologische verhalen kent, is het verhaal ‘Psyche’ een feest der herkenning. Het zit vol goed gekozen verwijzingen.

Psyche en Eros werken allebei voor het modeblad Olympus Magazine.

Psyche’s baas en Eros’ zuster is Venus Lucius die zich gedraagt als Meryl Streep in The Devil Wears Prada en helemaal niet voor de liefde is. Juist zij probeert Psyche en Eros uit elkaar te drijven.

De toegift van het boek zijn nog drie nieuwe verhalen, waarvan het laatste verhaal sterk de indruk geeft dat het over de ouders en de jeugd van Babalola zelf gaat. Wat de verhalen, naast het mythische, gemeen hebben, is dat de liefde vaak mis dreigt harde ribbels en scherpe hoeken, te gaan, waardoor er een (jaren)maar zijn gezicht was zacht’. lange verwijdering plaatsvindt.

De verhalen zijn vlot verteld en verOf er dreigt een onoverbrugbaar velen geen minuut. misverstand. Bij de Toch zit er een hernieuwde ontmoebepaalde haast in en ting tussen de oude dat is nou precies wat vrienden of geliefden ik vaak jammer vind is de liefde net zo snel aan verhalenbundels: weer terug als dat hij er is weinig tijd en verdween en wordt er ruimte, want het volnog lang en gelukkig gende verhaal wacht. geleefd: ‘De energie Gelukkig krijg je van tussen hen was niet Babalola wel alle inforverdwenen. Hij was matie die je nodig hebt net zo vers, vitaal en om de personages te vruchtbaar als hij altijd begrijpen. Dat doet was geweest en Yaa ze echt goed: in een wist dat ze hem niet paar zinnen vertelt ze wilde achterlaten’. Ook de geschiedenis van zijn vrijwel alle hoofdBolu Babalola, Liefde in de hoofdpersonen. personages mooie men- kleur. Hervertellingen Sommige verhalen sen, zowel de vrouwen van mythische verhalen schreeuwen daarom als de mannen: ‘Haar uit de hele wereld, vertaom een uitgebreide huid was zijdezacht ling: Dennis Keesmaat en haar lichaam was en Lara Visser, Uitgeverij roman. Daar gaan we dan nu maar op lenig en sterk’ en ‘Zijn Orlando, 320 pagina’s wachten. lichaam was een en al (€ 23,99)

Een leven in zeven sprookjes

Koen Peeters, De min­ zamen, Uitgeverij De Bezige Bij, 240 pagina’s (€ 23,99)

Dwars door Dwars door is een ode aan het kijken. Deze graphic novel neemt de lezer mee in het leven van een jongen die ter wereld komt in Mud Bay, Ketchikan, Alaska.

De lezer ziet de alledaagse en levensveranderende momenten van zijn leven voorbijtrekken door ramen, telescopen, struiken, kieren in hout, cameralenzen en tv-schermen.

Het boek heeft geen woorden nodig om te ontroeren.

De verhalenbundel Liefde in kleur is het debuut van de jonge Brits-Nigeriaanse schrijfster en journalist Bolu Babalola. In Groot-­Brittannië werd het boek meteen een Sunday Times-bestseller.

Zelf ben ik niet echt een fan een verhalenbundels, maar Babalola breekt ruimschoots door mijn vooringenomen weerstand heen.

BOLU BABALOLA

Leo Sampson verdween vele jaren geleden uit Rebecca’s leven. Ze kan zich nauwelijks nog herinneren hoe het was om haar vader bij zich te hebben en dat is prima zo.

Maar wanneer een journalist bij haar aanklopt in de hoop de acteur te vinden, opent hij een deur in Rebecca’s ziel die tot dan gesloten was gebleven. Zou ze haar vader kunnen vinden? Leeft hij eigenlijk nog wel?

ELLEN ROOMS De verloren verteller is het fantasievolle debuut van de Britse Amanda Block. Als een bloem ontvouwt het verhaal zich. Blaadje per blaadje bloeit het open, net zoals beetje bij beetje Rebecca’s wereld zich ver-

Tom Haugomat, Dwars door, Uitgeverij Boycott, 184 pagina’s (€ 24,95)

Wat eerst als een sprookje vol fantasie leest, wordt plots harde realiteit.

kruimels in het bos gestrooid, omdat ruimt. Aan de start van het boek hij haar had wijsgemaakt dat de werkt ze voor een bedrijf waar ze bomen op de langste dag van het jaar maar weinig wordt geapprecieerd. aan de wandel gingen en ze zonder Ellis, de journalist, reikt haar als het die kruimels de weg terug niet konware een avontuur aan. Ze begint den vinden.’ een zoektocht naar een man die ooit Wat eerst als een sprookje vol fanhaar vader was, aan de hand van het tasie leest, wordt plots harde reasprookjesboek dat hij ooit voor haar liteit. Misschien denk je te weten heeft achtergelaten. Eerst worden waar het verhaal naartoe gaat, maar rondom haar enkel muren opgetrokken, haar familie wil met geen woord dan wordt alles in een ander licht geplaatst en worden de schaduwen over Leo Sampson reppen. Ook de steeds donkerder. Dus is de echte sprookjes in het kleine boekje lijvraag: wil je de waarheid wel weten? ken nergens over te gaan. Maar dan Dit boek leest als een trein. Het algebeginnen de puzzelstukjes in elkaar te passen en ontstaat een verhaal dat mene verhaal en de zeven sprookjes vullen elkaar op je verwachtingen comeen prachtige manier pleet omver blaast. aan. Ik wilde steeds ‘En ze had zijn verhalen, maar verder lezen. die voelden als herinMisschien konden somneringen, omdat ze als mige onderdelen nog kind had gedacht dat wat verder uitgediept het allemaal echt was. worden. Daarbij denk Ze was op haar tenen ik aan de romance die langs een hobbelig doorheen het verhaal rotsblok in het moeras ontstaat en de enkele gelopen, omdat hij had zaken die een beetje gefluisterd dat het een snel werden afgerond, slapende trol was; ze maar verder is het had een pluk schapeneen indrukwekkend vacht aan prikkeldraad debuut. Amanda Block angstvallig laten zitten, heeft een geweldig omdat hij zei dat het Amanda Block, De ver­ talent voor het mengen de baard was van een loren verteller, vertavan fantasie en realikabouter die hem terug ling: Els Franci-Ekeler, teit. Ik kijk al uit naar wilde hebben; ze had Uitgeverij The House wat ze nog meer in tijdens de zonnewende of Books, 400 pagina’s petto heeft! een spoor van brood(€ 22,99)

SPANNING

6 | BOEKENKRANT | JANUARI 2022

BOEKENKRANT TIPT

RECENSIES

Het mollenfeest

Weense ondoden en intriges

Vier nichten groeien op in de schaduw van het Mollendaalbos.

Tijdens een onschuldig kinderspel dringt een van de meisjes de werkkamer van hun opa binnen, waar ze een ontdekking doet die jaren later tot een bloedige ontknoping leidt. Het mollenfeest is een ijzingwekkend verhaal over geheimen en schaduwen die tussen mensen en bomen hangen.

Dominique Biebau, Het mollenfeest, Uitgeverij Vrijdag, 216 pagina’s (€ 21,99)

Het verlaten tuinhuis Daniël en Fay gaan al jarenlang naar hun paradijs op een Grieks eiland. Tot er iets vreselijks gebeurt met hun kleindochter. Verteerd door schuldgevoel proberen ze ermee om te gaan. Daniël gaat regelmatig naar zijn oude vriend Louis, maar op een dag doet hij niet open. Er heeft zich een nieuwe tragedie voltrokken.

OGLAYA DOUA

Klaske Bakker, Het ver­ laten tuinhuis, Uitgeverij Elikser, 279 pagina’s (€ 19,50)

De lijst van de rechter Als onderzoeker bij de Florida Board on Judicial Conduct, een overheidsdienst die het gedrag van rechters onderzoekt, heeft Lacy Stoltz ondertussen bijna elke vorm van corruptie wel gezien.

Nu kijken sommige rechters misschien wel de andere kant op wanneer een moord wordt gepleegd. Het lijkt erop dat deze rechter zelf de dader is. En het laatste wat je wilt, is op de lijst van de rechter terechtkomen.

Wenen, 1893. De jonge inspecteur Leopold von Herzfeldt is pas aangekomen in de Oostenrijkse hoofdstad, maar krijgt nu al een grote zaak op zijn bord: er zijn meerdere dienstmeisjes vermoord, elk van hen op brute wijze gespietst. Van de moordenaar ontbreekt elk spoor.

Hij roept de hulp in van de pientere politietelefoniste Julia Wolf en van Augustin Rothmayer, een doodgraver op de beroemde Zentralfriedhof van Wenen. Tijdens hun onderzoek worden ze geconfronteerd met verhalen over ‘ondoden’, prostitutie en familieintriges. De verbanden zijn

moeilijk te vinden en al helemaal als blijkt dat er waarschijnlijk een mol is binnen de politie.

Dat Oliver Pötzsch scriptschrijver was, is te lezen. Ik ben nog nooit in Wenen geweest, maar na het lezen van Het boek van de doodgraver heb ik een goed idee van de gezelligheid van het Prater, de smoezelige, smalle straatjes met volle kroegen en decadente feestjes in even decadente paleizen. Als Julia bij een nieuw FRANK BAUER slachtoffer uit beeld verdwijnt, gaat Leo naar haar op zoek in een van die slechte buurten: ‘Nergens zaten er zo veel cafés, eethuisjes, danstenten, uitspanningen en bordelen bij elkaar als hier. Ondanks het late uur schalde er schrammelmuziek door de strahoudt, maar eigenlijk wel een klein ten en waren overal het gelach en hartje heeft tot de nieuwsgierige en geschreeuw van dronkenlappen en eigenwijze Julia die zelf het hoge gegiechel van ook dingen verborgen hoertjes en animeerhoudt. Net echte menmeisjes te horen.’ Er zit sen. En hierdoor zie je zoveel sfeer in dit boek het einde niet aankodat je het gevoel hebt men als de echte slechdat je ook bewoner terik onthuld wordt. bent van het Wenen Het boek van de doodvan de negentiende graver heeft mij verrast. eeuw. Totaal onmogeMet een interessante lijk, maar Pötzsch krijgt en aansprekende sethet voor elkaar. ting, en goed uitgeOok fijn aan deze thrilwerkte personages ler zijn de personages. beleef je het verhaal Soms een beetje onuitecht. Het plot is niet op staanbaar, maar je leert alle punten verrassend, van ze te houden en Oliver Pötzsch, Het boek maar vermakelijk is het leeft met ze mee. Van van de doodgraver, verwel. Misschien ben ik de excentrieke doodgra- taling: Jeannet Dekker, toch wel een fan van ver Rothmayer die hele- Uitgeverij Boekerij, historische fictie. maal niet van mensen 400 pagina’s (€ 20,99)

Decadente feestjes in even decadente paleizen.

Berlijns dubbelleven John Grisham, De lijst van de rechter, A.W. Bruna Uitgevers, 392 pagina’s (€ 22,99)

Moord aan de ­kilblauwe najaarszee In het tweede deel in de reeks over Cilla Storm genieten Cilla en haar vriendin Rosie van een wellness­ arrangement in Villa Zeeparel, een pas geopend hotel op het eiland Bullholmen. In Villa Zeeparel vindt ook een trouwfeest plaats. De feestvreugde wordt ruw verstoord als een van de bruiloftsgasten dood wordt aangetroffen. Cilla en Rosie geloven niet dat het een ongeval was en gaan zelf op onderzoek uit.

Bij Wenen denk ik aan prinses Sisi, Sachertorte en opera.

Gezellige dingen over het algemeen. Maar uiteraard heeft ook Wenen een duistere kant en vormt dan ook een intrigerende setting voor de historische thriller Het boek van de doodgraver van Oliver Pötzsch. Eind negentiende eeuw maakte de stad spannende ontwikkelingen door op het gebied van onder andere de telefoon, elektriciteit, automobielen, fotografie en bioscopen. En criminaliteit, zo blijkt.

OLIVER PÖTZSCH

Suzanne is een jonge ondernemer die steeds succesvoller wordt als interieurontwerpster. Haar inspiratie haalt ze uit het bruisende Berlijn, waar ze elk derde weekend van de maand komt om indrukken van de mooie stad op te doen. Niemand weet dat ze in Berlijn iemand anders is, totdat ze wordt aangesproken door een wildvreemde met haar eigen naam in een nachtclub, die haar een voorstel doet.

FAMKE PRINS

Christoffer Holst, Cilla Storm 2. Moord aan de kilblauwe najaarszee, Uitgeverij Stortebeeker, 218 pagina’s (€ 17,95)

Stormachtig Berlijn is een boek dat je in een weekend uit kunt lezen: het verhaal leest ontzettend vlot, het bestaat uit korte zinnen, geen ingewikkeld taalgebruik en heeft korte hoofdstukken. Door de soepele schrijfstijl van Evi Dekker ben je er zo doorheen. ‘Veel later dan ze gepland had, vertrekt ze bij Demolcontrol. Ze moppert op zichzelf, omdat ze zich had voorgenomen om nog voor het einde van de avond in Berlijn aan te komen.

Daar zal ze nu nog behoorlijk voor moeten doorrijden.’ Een prima tussendoortje, maar geen spannende

schrikt hier enorm van en moet niks van hem hebben.

‘Ze probeert niet te laten merken dat ze schrikt en denkt koortsachtig na. Niemand hoort hier te weten dat ze eigenlijk niet Zoey heet. Even overweegt ze om weg te lopen, maar dat zou een teken van zwakte zijn.

Bovendien is ze nieuwsgierig. Hoe weet deze man haar naam? En wat wil hij van haar?’

Met Stormachtig Berlijn weet je je voor een paar uurtjes in het nachtleven van Berlijn te wanen met Zoey, De auteur neemt je mee in het hoofd leer je de Duitse gerechten kennen van de jonge Suzanne, die snel caren een vriendelijke hosteleigenaar. rière maakt in de ontwerpindustrie.

Maar ook het hectische bestaan van Haar bedrijf Indisign is in te huren Suzanne en haar bedrijf, waarin voor het ontwerpen van restaurants, alles plots lijkt mis te lopen. De cafés en kantoren. Suzanne is één dynamiek die ze heeft met haar oma weekend in de maand te vinden in is leuk om te lezen, en er komt ook haar geliefde stad Berlijn: de stad wat familiedrama aan waar ze zich thuis voelt bod. Dit is een leuk en zo van houdt, de stad gegeven, zeker omdat waar ze zich even heleje ook een inkijkje maal kan laten gaan. krijgt in de interesOok haar identiteit, in sante stad Berlijn. Voor Berlijn is ze namelijk doorgewinterde thriliemand anders: Zoey. lerlezers zal het mysZoey is een echt feestterie en de spanning beest en gaat alle nachtwat te veel ontbreken, clubs af met haar Duitse want het verhaal kabvriendin. Niemand in belt een beetje voort Duitsland weet van tot het einde. Dat haar Nederlandse idenmaakt het wellicht een titeit, totdat iemand in goede instapthriller een Berlijnse nachtclub voor lezers die van een haar aanspreekt met Evi Dekker, Stormachtig wat simpelere schrijfhaar echte naam en een Berlijn, HarperCollins, stijl houden. zakelijk voorstel doet. Ze 352 pagina’s (€ 15,99) thriller die je van je stoel blaast. Een paar wendingen in het verhaal zijn voorspelbaar en het einde lijkt een makkelijke oplossing, wat ontzettend jammer is bij een verhaal als dit, waar zeker meer uit gehaald had kunnen worden. Het is namelijk een boeiend gegeven, een jonge vrouw die zich één weekend in de maand voordoet als iemand anders, maar er iemand achter haar ‘geheim’ komt en haar lastig begint te vallen.

SPANNING

7 | BOEKENKRANT | JANUARI 2022

INTERVIEW

SAMUEL BJØRK

‘Teruggaan in de tijd was moeilijker dan ik dacht’ Met Ik reis alleen, het eerste deel over de rechercheurs Munch & Krüger, werd de Noorse Samuel Bjørk in één klap een begrip in thrillerland. In Sneeuwwit gaat hij terug in de tijd om het verhaal te vertellen over hoe de twee elkaar hebben ontmoet.

MIRJAM MULDER Mia Krüger is eenentwintig en vastberaden om als eerste vrouw toegelaten te worden tot de Dienst ­Speciale Interventie. Dan wordt ze van de Politieacademie geplukt door rechercheur Holger Munch: hij kan haar talenten goed gebruiken voor zijn nieuwe onderzoekseenheid. Ze staan namelijk voor een bijzonder gruwelijke en lastige moordzaak: in Oslo zijn de lichamen van twee elfjarige jongens en een dode vos gevonden.

Dit scenario lijkt erg op een onopgeloste zaak uit Zweden van acht jaar geleden. Kan Mia hen helpen de moordenaar op te sporen?

De auteur zou naar Nederland komen om dit boek te promoten, maar wegens corona spraken we elkaar toch weer via Zoom. De toon is meteen gezet als hij op mijn eerste vraag lachend reageert met: ‘Wil je een eerlijk antwoord…?’

Je hebt inmiddels drie thrillers over dit duo uitgegeven. Waarom wilde je nu een prequel schrijven?

‘Ik heb een lange tijd nagedacht over wat ik na het derde boek wilde doen, ik was een beetje moe na zes jaar lang boekpresentaties geven en dan weer iets goeds proberen te schrijven en dan weer presentaties geven… Ik had een pauze nodig, en dus besloot ik een “pauzeboek” te schrijven. Met personages die ik al kende, maar dat toch spannend zou zijn omdat het

Samuel Bjørk, Munch & Krüger 4.

Sneeuwwit, vertaling: Perpetua Uiterwaal en Liesbeth Huijer, Uitgeverij Luitingh-Sijthoff, 400 pagina’s (€ 21,99)

HARALD ØREN

zich tien jaar eerder afspeelt. Het leek me ook goed voor de karaktervorming om te zien hoe het allemaal begonnen was, en hoe Mia was voordat ze depressief was. Dat vond ik heel interessant. Dus het was een win-winsituatie voor mij.’

Kende je de achtergrondverhalen van de hoofdpersonages al, of moest je dat nog helemaal uitwerken?

‘Nee, het was veel meer werk dan ik dacht! Omdat, en misschien ben ik een beetje vreemd, ik altijd wil dat alles klopt, zelfs als ik dingen verzin.

Ik heb de jonge Mia Krüger in wel zeven of acht verschillende versies uitgeprobeerd, voordat het klopte.

Het teruggaan in de tijd was ook moeilijk, omdat dat niet de manier is waarop wij leven: we begrijpen onszelf doordat we steeds ouder worden, en opeens moest ik terug in de tijd springen. Ik moest teruggaan in mijn eigen leven, naar het jaar 2001, en man – dat was twintig jaar geleden! Wat deed ik toen zoal, hoe zag de wereld eruit, wat hadden we allemaal? Hadden we Google? Dat moest ik allemaal uitzoeken.’

Er komen een heleboel verschillende personages langs in het boek, met allemaal een eigen stem en verhaal.

Hoe bedenk jij al die personages?

‘Dat is een million dollar question, is het niet? Die vraag krijg ik vaak: hoe krijg jij je ideeën? Ze komen gewoon

‘Wat zou er gebeuren als je een persoon in het bos neerzet, die niets weet over de mensenwereld?’ zo’n beetje mijn hoofd binnen zeilen. Ze drijven wat rond en dan vangt er één opeens mijn aandacht.

En in dit boek was dat vooral het kleine meisje dat in het bos woont, Lydia. Ik was een beetje verliefd geworden op haar verhaal, ik wilde eigenlijk een heel boek over haar gaan schijven! Maar mijn agent zei nee.’

Dat vond ik inderdaad een interessant personage: ze leeft helemaal in haar eigen wereld, waarin de natuur het belangrijkst is en de mensen alles verpesten. Is dat ook iets waar jij veel over nadenkt?

‘Ja, natuurlijk. Ik was erg aangedaan door de Trump-verkiezing in Amerika. Ik heb een paar jaar in de VS gewoond, dus ik weet een beetje hoe zij denken. Ik zou niet zeggen dat ik depressief was, maar ik dacht wel: is dit waar de wereld heen gaat?

Daarom wilde ik kijken: wat zou er

gebeuren als je een persoon in het bos neerzet, die niets weet over de mensenwereld en wat de andere volwassenen allemaal doen? Want ze krijgt al haar informatie van één persoon, haar opa, die misschien niet helemaal honderd procent is. Ik vond het heel interessant om terug te gaan naar hoe het was om kind te zijn, om naar de bomen te kijken en vrienden te zijn met de dieren. Het was een soort mentaal geneesmiddel om over haar te schrijven.’

In jouw boeken komen er veel kinderen voor die zijn verwaarloosd door hun ouders. Wat trekt jou aan aan deze personages?

‘Dat heeft veel te maken met mijn eigen jeugd en de mensen die ik tegenkwam. Ik heb in een alternatieve kunstgemeenschap gezeten, waar iedereen muziek en theater en kunst maakte. Daar kom je veel mensen tegen die zijn verwaarloosd door hun ouders. Ik zag van heel dichtbij hoe zij daarmee worstelden. Ze hadden er moeite mee om gelukkig te zijn. Dat is dus iets dat me erg interesseert. Ook om na te denken: wie zijn we en hoe zijn we zo geworden?

Ik bedoel, kinderen zijn zo kwetsbaar. Ik heb een dochter van zes, en ik houd er zoveel van om gewoon bij haar te zijn. Ze is zo open en blij, en kijkt naar de wereld zoals ik ook graag naar de wereld zou willen kijken.’

Hervertellingen van mythische verhalen uit de hele wereld De Brits-Nigeriaanse Bolu Babalola (1991) heeft de mooiste liefdesverhalen uit de wereldgeschiedenis en de mythologie verzameld en ze levendig en met veel opvallende details herschreven. Hoewel haar focus ligt op de magische volksverhalen uit West-Afrika, laat Babalola ook iconische Griekse mythen, oude legenden uit het Midden-Oosten en verhalen uit landen die niet langer bestaan herleven.

‘Een sensuele hervertelling van oude liefdesverhalen over eenzaamheid, verlangen en liefde.’ – Esquire ‘Prachtig en met heel veel plezier geschreven. Bolu Babalola is een ster.’

– Meg Cabot ‘Hier vinden we liefde als vrijheid, liefde als diepe vreugde. Zolang Bolu Babalola erover schrijft, zal er altijd romantiek zijn.’ – Jessie Burton

Paperback met flappen | 320 pag. | Uitgave i.s.m.

Oxfam Novib | Vertaald door Dennis Keesmaat en Lara Visser | ISBN 978 90 831714 0 1 | € 23,99 www.uitgeverijorlando.nl

EP I S C H EN

WA A RG EB E U R D

V ER H A A L OV ER EEN V ER B O D EN LI EF D E , O P O F F ER I N G EN V R I J H EI D

‘Aangrijpende debuutroman. Huf verdoezelt nooit de wreedheden van het leven op de plantages, maar haar verhaal biedt een glimp van de verlossende kracht van liefde te midden van de onmenselijkheid.’

– The Sunday Times

www.uitgeverijsignatuur.nl

9 | BOEKENKRANT | JANUARI 2022

INTERVIEW

JEUGD

TJIBBE VELDKAMP

Geen boeven vangen, maar monsters!

Wat als je kind niet naar bed wil? Kinderboekenschrijver Tjibbe Veldkamp heeft de oplossing: lees ze voor! Zijn prentenboek Maar eerst ving ik een monster gaat over het leukste ritueel van de dag: voorlezen. Het is gekozen tot Prentenboek van het Jaar 2022 en staat daarom centraal tijdens De Nationale Voorleesdagen van 26 januari tot en met 5 februari 2022.

MYRTHE KRIES Veldkamp vormt een vast duo met illustrator Kees de Boer. Ze hebben al veel boeken samen gemaakt, zoals Agent en Boef en Grapman. Maar eerst ving ik een monster verscheen in januari 2020 en heeft sindsdien voor veel voorleesplezier gezorgd bij ouders en kinderen. Hoe kreeg de auteur dat voor elkaar?

Hoe kwam je op het idee voor Maar eerst ving ik een monster?

‘Ik heb zelf twee kinderen die ik veel heb voorgelezen. Dus ik ben bekend met het fenomeen tijd rekken. Dit boek heeft best een lange ontstaansgeschiedenis gehad. In 2010 had ik een verhaal geschreven over een jongen die steeds boeven ving. Nog voor het ontbijt ving hij een boef, in de klas ving hij twee boeven en dat ging zo maar door. Op een gegeven moment heb ik die boeven veranderd in monsters. Want ik had al te veel boeken geschreven over boeven. Wat kan je anders vangen dan een boef?

Nou, dat werd een monster.’

KEES DE BOER

Ga je zelf ook voorlezen tijdens De Nationale Voorleesdagen?

‘Ja, ik heb een aantal uitnodigingen staan. Als mensen mij vragen om voor te lezen, zeg ik meestal ja. Ik zal in ieder geval bij het Voorleesontbijt in Groningen zijn.’

Wilde je als kind zelf voorgelezen worden?

‘Ja, heel graag! Ik ben nu al best wel oud, maar ik herinner me dat nog goed. Ik sliep met mijn broer op één kamer en hij was ouder dan ik. Dan las mijn moeder ons om de beurt voor, maar ik vond de boeken die ze hem voorlas het allerleukst, want die snapte ik helemaal niet. Dan kun je wel die taal over je heen laten komen. Ik genoot van het niet begrijpen. Daar heb ik hele goede herinneringen aan.’

Wanneer realiseerde je dat je kinderboeken wilde schrijven?

‘Ik was toen al eind twintig. Dus best wel laat. Nu denk ik: “Had ik dat niet eerder kunnen bedenken!?” Het kwam door verschillende dingen, maar heel belangrijk was een boek dat ik las, Het marsepeinen varkentje van Russel Hoban. Dat vond ik zo’n ontroerend boek. Het raakte me echt in mijn hart. Ik wist daarvoor niet dat dit type boeken bestond. Ik was dus wel veel voorgelezen, maar kinderliteratuur heeft een enorme ontwikkeling doorgemaakt. En zoiets kende ik gewoon niet. Toen ik dat

‘Ik genoot van het niet ­begrijpen.

Daar heb ik hele goede herinneringen aan.’ boek las, werd ik bevangen door de wens om ooit één keer zoiets moois te proberen te maken. Dus ik wilde niet eens kinderboeken schrijven, maar één keer iets maken. Maar dan doe je het één keer en dan bevalt het.’

De monsters op het schutvel zijn getekend door dochter Vera van illustrator Kees de Boer. Waarom hebben jullie daarvoor gekozen?

‘Ik heb het bij Kees nagevraagd, waarom hij dat had gedaan. Het boek gaat over kinderlijke fantasie.

Dat speelt een belangrijke rol in het verhaal, maar Kees wilde dat ook in beeld laten zien. Alleen is hij een geoefend tekenaar. Dus zelf kan hij niet meer als een kind tekenen.

Zijn dochter kan dat beter. Hij had gevraagd: “Dochter Vera, wil jij die monsters, die ik getekend heb in het boek, overtekenen?” Vera heeft Kees’ monsters nagetekend op haar eigen manier.’

Heb je nog tips voor ouders die hun kinderen naar bed willen brengen?

‘Lees ze voor! En als je daarmee klaar bent, lees ze dan nog meer voor. Het schijnt goed te zijn voor kinderen en dat is natuurlijk mooi meegenomen, maar los daarvan kan het

ontzettend leuk zijn. Het is echt iets wat je samen deelt als je jouw kind voorleest. Dan heb je samen een avontuur. In mijn ervaring brengt dat je enorm bij elkaar. Je kan erover praten, vragen wat ze ervan vonden.

Vond je het ontzettend stom of wil je dat avontuur ook doen? Je beleeft samen die spanning, dus ontzeg jezelf dat niet. Lees voor!’

Tjibbe Veldkamp, Maar eerst ving ik een monster, Uitgeverij Lemniscaat, illustraties: Kees de Boer, 32 pagina’s (€ 14,99)

ISBN | 9789463546942

Een klassiek verhaal met nieuwe, prachtige illustraties van Torben Kuhlmann!

€12,99

€16,99 € 14,95

www.vierwindstreken.com

Ook van Torben Kuhlmann:

Zitten er voor jou te weinig uren in een dag?

Werk je hard en vlieg je van hot naar her?

En verlies je daarbij jezelf misschien uit het oog?

GA MEE OP PAD VAN ME-TIME EN SELF-CARE Bezoek onze website voor meer informatie

Voor 6-106 jarige avonturiers!

www.lantaarnpublishers.nl | info@lantaarnpublishers.nl | 033 494 39 09

JEUGD

11 | BOEKENKRANT | JANUARI 2022

BOEKENKRANT TIPT

RECENSIES

KLEINE VOS

Het verhaal dat te laat kwam Sla dit bijzondere boek open en ontdek een bont gezelschap van dieren die direct doorhebben dat ze in een boek wonen. Ze weten alleen nog niet in wat voor verhaal ze terecht zijn gekomen. Het enige wat ze hoeven te doen, is wachten tot het verhaal verschijnt.

Maar dat neemt flink de tijd voor het komt opdagen… De groep wacht en wacht. Tot één konijntje er genoeg van heeft.

Marianne Coppo, Het verhaal dat te laat kwam, Uitgeverij Flamingo, 48 pagina’s (€ 14,99)

De school in het magische maanlicht Voor de liefhebbers van Winterhuis Hotel. Flynn is een wees. Ze groeit op bij haar vreselijke pleegouders. Wanneer ze ontdekt dat ze één van een tweeling is en dat haar zusje op een kostschool zit, probeert ze daar ook naartoe gestuurd te worden.

Maar… Flynn komt op de verkeerde kostschool terecht. Ze vindt geheime boodschappen en een magische spiegel die alleen zij kan zien.

Susie Bower, De school in het magische maan­ licht, vertaling: Imme Dros, Uitgeverij Leopold, 288 pagina’s (€ 17,99) THYSA ZEVENBERGEN

Een stil boek voor een drukke wereld

Emiel: Winter op de Hazelhoeve Emiel is de liefste kwajongen van de wereld. In deze winterse voorleesbundel beleeft hij drie avonturen. Het begint meteen met een flinke streek, ook al is die bedoeld om de mensen in het armenhuis kerst te bezorgen. Tijdens een sneeuwballengevecht krijgt Emiel problemen met zijn vader. Tot slot doet hij iets wat zo dapper is, dat iedereen hem alles vergeeft!

Astrid Lindgren, Emiel: Winter op de Hazel­ hoeve, vertaling: Rita Törnqvist, Uitgeverij Ploegsma, illustraties: Bjorn Berg, 136 pagina’s (€ 16,99)

De insiders Zoek je een spannende combinatie van Gossip Girl en de Netflix-serie Elite? De insiders gaat over Jill en haar vrienden. Aan de Goudkust in Long Island lacht het leven hen toe. Ze zijn de Players, een eliteclub op hun prestigieuze school. Maar niets is wat het lijkt.

Drie jaar geleden is Jills beste vriendin Shaila vermoord.

Shaila’s vriend Graham bekende, maar plotseling krijgt Jill berichtjes waarin staat dat Graham onschuldig is.

Thysa Zevenbergen heeft op plekken over de hele wereld gewoond. Na haar studie aan de Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten begon ze vogels uit papier te snijden met een heel scherp mesje.

Deze techniek gebruikt ze ook voor haar prentenboeken over Kleine Vos. In het derde deel, Kleine Vos en de stille wereld, raakt de rossige hoofdpersoon ingesneeuwd in haar vossenhol.

MIRJAM MULDER

Jessica Goodman, De insiders, vertaling: Mijke Hadewey van Leersum, Uitgeverij De Fontein, 368 pagina’s (€ 16,99)

Veel dieren gaan elk jaar in een soort lockdown: een winterslaap om de koude maanden door te komen, en als herboren tevoorschijn te komen als de wereld weer bewoonbaar is.

Thysa Zevenbergen en Ru de Groen, die de tekst verzorgde, laten in dit boek zien dat een lockdown, juist door alle onzekerheden die hij met zich meebrengt, ook voor mooie dingen kan zorgen: zoals het nader tot elkaar komen. Deze metafoor wordt heel duidelijk gemaakt door het motto aan het begin van het boek: ‘voor Wijnand, zelfs in een lockdown

Thysa Zevenbergen en Ru de Groen, Kleine Vos en de stille wereld, Uitgeverij Volt, 48 pagina’s (€ 14,99)

maak jij van elke dag voor mij een feest’. Zo ook maakt Gijs, het vriendje van Kleine Vos, voor haar de winterperiode een feest. Samen komen ze er wel doorheen.

Dit verhaal is dan ook geen realistisch portret van overwinterende

Egels, giraffen en olifanten lopen door elkaar heen in het sneeuwlandschap.

dieren in een bos. Egels, giraffen en olifanten lopen door elkaar heen in het sneeuwlandschap. En de vossen hebben een voorraad noten, fruit en vis aangelegd in hun holletje. Dat wordt verlicht door een schijnend gloeilampje. Het is duidelijk dat dit boek metaforisch moet worden gelezen; het wakkert juist je fantasie aan, en laat je nadenken.

De illustraties geven zowel de verstilling van de winter mooi weer, als het sprankelende van de natuur. ‘Overal die mooie kleuren / Is er soms een schilder in ons bos? / Ruik je ook die herfstgeuren / Heerlijk mossig, Kleine Vos.’ Het is zeker de moeite waard om ook een kijkje te nemen op de website van Zevenbergen, www.thysart.com, waar je onder andere een filmpje kunt vinden van hoe zij de papieruitsnedes maakt, evenals haar enorm gedetailleerde uitsnedes van vogels.

De rijmpjes van De Groen sluiten naadloos aan op de beelden, en hebben een fijn (voor)leesritme. De boodschap die ze meegeven is herkenbaar en hoopvol, en daarmee is dit boek niet alleen leuk om aan kinderen voor te lezen, maar ook een mooi geschenk aan een dierbare die wel een hart onder de riem kan gebruiken. ‘Ach, het waren barre tijden / Afzien was het, dag en nacht / Barre tijden voor ons beiden / Maar… het heeft ons veel gebracht.’

Heiko De sCHePPer

Prikkelbare darmen Maagdarmspecialist Heiko De Schepper vertelt alles wat je moet weten over het prikkelbare-darmsyndroom, van het mechanisme en de diagnose tot de mythes en mogelijke behandelingen.

Carine Defoort & Paul van els

Maria russo & PaMela Paul

Confucius spreekt

Zo maak je een lezer

Vijftig citaten van de Chinese Meester vakkundig vertaald en toegelicht. Confucius blijft inspireren, vijfentwintig eeuwen na zijn dood.

Weet je nog toen je voor het eerst met Alexander en Oom Trotter op stap ging? Of hoe je ooit uren slaap verloor om het geheim van de steen der wijzen te ontrafelen? Zo maak je een lezer toont met helder advies en kennis van zaken hoe je dergelijk leesplezier met de paplepel kan meegeven.

DeMPsey HenDriCkx

Woordwoeler Originele “dichterbundel” vol woordplezier en taalvernuft. Dempsey Hendrickx brengt met zijn krijtjes poëzie op straat. De regen en het verkeer wissen zijn gedichten uit, maar dit boek vereeuwigt zijn heerlijk speelse teksten. Tip voor Gedichtendag!

A_2022_01_Boekenkrant januari_260x193.indd 1

20/12/2021 10:04

Een praktische gids voor een ontspannen geest, scherper geheugen en betere focus.

Geheugensurvivalgids

In dertig dagen je geheugen verbeteren Lees ‘Geheugensurvivalgids’ van neurowetenschapper en meervoudig kampioen geheugensport Boris Konrad

13 | BOEKENKRANT | JANUARI 2022

INTERVIEW

NON-FICTIE

OLOF VAN JOOLEN

­S ILVAN SCHOONHOVEN

We kunnen niet om Uruzgan heen In het Nationaal Militair Museum was de Boekenkrant aanwezig bij de uitreiking van het eerste exemplaar van Schaduwoorlog Uruzgan, geschreven door Olof van Joolen en ­Silvan Schoonhoven. Het eerste exemplaar werd door Commandant Landstrijdkrachten, ­luite­nant-generaal Martin Wijnen, in ontvangst genomen. We spraken met Van Joolen.

NIELS ROELEN EN MIREILLE BREGMAN Was het besluit om uit Afghanistan terug te trekken de aanleiding om dit boek te gaan maken?

‘Nee, die lag meer in onze vorige projecten: Liggen blijven! en Missie F-16.

Toen die waren afgerond vroegen we ons af wat we nu op al die lange winteravonden moesten gaan doen. Dan zoek je naar iets uit de krijgsgeschiedenis dat ver genoeg achter ons ligt om mensen er vrij over te kunnen laten praten, maar wat wel zo dichtbij ligt dat het herkenning oplevert.

Vanuit dat perspectief kun je simpelweg niet om Uruzgan heen. Dat de NAVO de stekker uit Afghanistan zou trekken, wist toen nog niemand, maar het maakt dit boek ineens wel heel erg actueel.

‘Het initiële plan was overigens om een verhaal te maken rondom de slag om Chora. We wilden het verhaal van een peloton optekenen. Hoe was hun aanloop naar de missie, wat gebeurde er in die missie en hoe gaat het nu met die mensen?’

Toch kiezen jullie uiteindelijk voor een heel andere opzet.

‘Dat was voor ons ook een verrassing. De landmacht had al toegezegd, er was een pelotonscommandant die daar is geweest en mee wilde werken. Er stond niets in de weg, totdat de juridische dienst van het ministerie bepaalde dat het niet kon doorgaan omdat er een rechtszaak rondom Chora loopt en mensen die aan ons boek mee zouden werken zich zouden kunnen compromitteren. Dan vloek je even, mede omdat wij dachten dat deze zaak de mensen die er ingezet zijn niet in gevaar zou brengen, hun verhalen en de identiteit van de leidinggevenden waren al bekend omdat ze uitgebreid interviews hebben gegeven.

‘Vervolgens blijkt dat we wel een verhaal kunnen maken over de gehele periode Uruzgan. Sterker nog: dat er ook binnen Defensie behoefte is aan een boek over die periode. Kijkend naar de vier jaar die de Nederlandse troepen daar hebben gezeten, vonden wij wel dat Chora een hoofdstuk moest zijn. Net zoals dat de bermbommen en operatie Kapcha As, waar het eigenvuurincident plaatsvond, niet mogen ontbreken.’

COLUMN ONZE TAAL

Woorden­ zoekboek De redactie van Onze Taal zet iedere maand een bijzonder taalboek in de schijnwerpers. Deze keer: Verklarend zakwoordenboekje van rare woorden van Guus Middag.

RAYMOND NOË

DE TELEGRAAF

QUINTALLE NIX

‘We willen vooral laten zien dat Nederlandse militairen er altijd voor ons staan’

daarentegen is veel meer een doener. Overigens heeft hij me heel erg verrast, omdat hij in dat gesprek juist zijn kwetsbare kant liet zien.

‘Voor ons is dit ook de kern van het boek. Het laat zien wat een missie als deze met mensen doet. Welke afwegingen maken ze, tot welke besluiten leidt dat en hoe zie je dat nu? Het laat zien dat Uruzgan voor al die militairen die er waren een heel bepalende periode in hun leven is geweest.’

Uruzgan is natuurlijk ook de missie die ons een aantal nieuwe Ridders der Militaire Willems-Orde heeft opgeleverd. Was het lastig hen te laten meewerken?

‘Nee, dat viel eigenlijk heel erg mee.

Ze deden graag hun verhaal en daar zijn we blij mee, want het zou heel raar zijn geweest om een boek over Uruzgan te schrijven en Marco Kroon en Gijs Tuinman, beiden van het Korps Commandotroepen, en Apache-vlieger Roy de Ruiter niet te benoemen. Gijs en Marco zijn overigens twee totaal verschillende types.

In het hoofd van de eerste vliegen de gedachtes echt alle kanten op.

Hij is een snelle denker die zijn zinnen vaak niet afmaakt omdat zijn hoofd alweer een nieuw verband met iets anders heeft gelegd. Marco

Wat is jullie van alle gesprekken bijgebleven?

‘Wat in alle gesprekken opvalt is de professionaliteit en de nuance die de mensen in hun verhalen leggen. Een gesprek dat ons heel erg bij is gebleven, was dat met Joland Dubbeldam.

Iemand die heel zintuigelijk, beeldend kan vertellen en in de eerste paar weken van de missie, als hij bezig is het kamp op te bouwen, denkt: “Als ze nu hier binnenwalsen, dan zijn we dead meat.” Later wordt hij hoofd van de taskforce counter IED, tegen de bermbommen. In die functie brengt hij nog een aantal werkbezoeken aan Uruzgan. Over een van die werkbezoeken vertelt hij dat een van zijn mensen die hij op donderdag nog in Afghanistan heeft gezien er maandag niet meer is. Hij hoort dat die kerel is omgekomen als hij op zijn bureau aankomt en zijn telefoon aanzet. Het is bijzonder om te zien dat dit nog steeds iets met zo iemand doet.’

Wat moeten we leren van Uruzgan?

‘Nederland is geen militaire natie.

Een nationale krijgscultuur ontbreekt. Veel mensen weten niet wat het militaire bestaan eigenlijk inhoudt, vergeten vaak dat we een leger hebben. Wij willen vooral laten zien wat Nederlandse militairen doen. Dat ze er altijd voor ons staan.

De maatschappij moet denk ik beseffen welke klussen militairen opgedragen krijgen en wat dat met die mensen kan doen.’

Olof van Joolen en Silvan Schoonhoven, Schaduwoorlog Uruzgan, Uitgeverij Nieuw Amsterdam, 272 pagina’s (€ 20,99)

Dit interview verscheen eerder in de Militaire Courant, editie december 2021.

Kent u het woord hapax? Het betekent ‘woord dat maar één keer voorkomt’, een volkomen uniek woord zoals keldermodder of schedeldoosje, die volkomen eenmalig voorkomen in gedichten van Leo Vroman. Het grappige is natuurlijk dat het geen hapaxen meer zijn zodra je erover schrijft...

Hapax is een van de 86 bijzondere woorden die Guus Middag onder zijn vergrootglas neemt in zijn Verklarend zakwoor­ denboekje van rare woorden – een bundeling van stukjes die hij schreef voor het tijdschrift Onze Taal.

Het uitgangspunt voor de beschouwinkjes zijn de verwondering en verbazing die kunnen ontstaan bij het lezen van een onbekende term: ‘Wat is dat voor een raar woord? Wat zou het kunnen betekenen en waar komt het vandaan?’ – en die vragen zijn dan het uitgangspunt van een zoektocht langs de kronkelpaadjes en achterafweggetjes van onze taal en cultuur. Zo vindt Middag bijvoorbeeld uit dat nephelokokkugia niet de naam is van een stad in Finland of Alaska, zoals hij eerst dacht, maar dat het oorspronkelijk Grieks is en letterlijk iets als ‘wolkenkoekoeksstad’ betekent – en figuurlijk ‘droomoord’ of ‘wonderland’. Het woord komt uit een verhaal van de Griekse schrijver Aristophanes, over twee mensen die in vogels veranderen om in de wolken een utopia te kunnen stichten. En over het woord nonnenspiegel komt hij te weten dat het gaat om een bepaald soort heiligenportret dat wel in nonnenkloosters werd aangetroffen. In het portret was reflecterend materiaal verwerkt: geen echte spiegel dus, maar genoeg voor de nonnen om toch even te kunnen zien hoe ze eruit zagen.

En zo komen er nog heel veel andere woorden voorbij: allesdier, bamboeseur, behange­ nees, gieteling, greon, Guus Middag, Verkla­ honduree, izabel, klok­ rend zakwoordenboekje kespijs, oebychs, peltast, van rare woorden, Uitravelijn, zorb, zwouten… geverij Van Oorschot, Allemaal woorden 192 pagina’s (€ 14,50) met een bijzonder en onverwacht verhaal – en soms ook zónder verhaal, want waarom een Drents krentenbrood dat gebakken wordt na de geboorte van een kind nou precies ‘kraamschudderswegge’ heet, blijkt niet te achterhalen. Erg is dat niet, want op zulke momenten wordt meteen duidelijk waar het in dit boek om gaat: niet om het vinden, maar om het zoeken.

‘Twee ­mensen die in vogels ­veranderen om in de wolken een utopia te kunnen stichten’

Het Genootschap Onze Taal is een vereniging voor taalliefhebbers, dat elke maand het blad Onze Taal uitbrengt en daarnaast fungeert als Taaladviesdienst. Kijk voor meer informatie op:

www.onzetaal.nl.

DEEL 1 JANUARI 2022

Waargebeurd verhaal

Een treffende, ontroerende vijfdelige reeks over de Poolse verzetsstrijdster Irena Sendlerowa, die bijna 2500 Joodse kinderen uit het getto van Warschau redde.

Hardcover 1 | 68 pag. | ISBN : 978-94-6306-874-1 | Verkoopprijs : 19,95

1940, het nazi-leger is Polen binnengevallen. In Warschau zijn de Joden samengedreven in het getto. Wie probeert te ontsnappen wordt zonder pardon neergeschoten; de enige mensen die naar binnen kunnen, zijn medewerkers van de afdeling Welzijnswerk. En zo komt Irena elke dag langs met levensmiddelen en steun voor degenen die vastzitten in deze hel en lijden aan ziekte en ondervoeding. Iedereen daar kent haar, de kinderen zijn dol op haar. Ze is een toonbeeld van moed: ze aarzelt niet om het op te nemen tegen de bewakers, om altijd meer te doen dan wat de nazi-bezetter toestaat. Op de dag dat een jonge moeder haar op haar sterfbed het leven van haar zoon toevertrouwt, besluit Irena om de wezen in het geheim uit het getto te halen. Om onschuldigen de wreedheden te besparen, moet ze bereid zijn haar leven op het spel te zetten.

Mede dankzij het enorm gevoelige tekenwerk zijn de auteurs erin geslaagd om een moeilijk, aangrijpend en zeer actueel onderwerp aan te kaarten, zonder dat het te zwaar wordt... Vertellend over gisteren om vandaag beter te begrijpen...

DETECTIVES is een reeks waarin zeven beroemde speurneuzen hun handen, tanden en voeten in de strijd gooien om een mysterie of moordzaak op te lossen.

Zoals het een goede detective betaamt gaat dit nooit zonder slag of stoot. Ieder deel is een afgerond verhaal met een andere detective in de hoofdrol.

DETECTIVES 7 - Nathan Else en de dood Drie jaar na de duistere gebeurtenissen georkestreerd door de moordenaar genaamd ‘7’, geniet Nathan Else van een welverdiende pensioen in Londen.

John Eaton, zijn beroemde partner, houdt met argusogen de release van een nieuwe roman in de gaten. Het gaat immers over een macabere vertelling waarin de val van de detective wordt voorspeld.

Hoewel Else deze versie van hun avonturen best vermakelijk vindt, maakt Eaton zich zorgen over nieuwe bedreigingen die, in tegenstelling tot de fictie in een roman, weleens echt zouden kunnen zijn...

LAATSTE DEEL JANUARI 2022

Hardcover 7 | 72 pagina’s | ISBN : 978-94-6306-878-9 | Verkoopprijs : 19,95

WWW.SILVESTERSTRIPS.COM

30 JAAR

2021-12 Irena-Detectives adv boekenkrant.indd 1

vooR strips

22/12/2021 14:04

15 | BOEKENKRANT | JANUARI 2022

NON-FICTIE

BOEKENKRANT TIPT

RECENSIE

De grens over

Als muziek in de oren

In 1957 begon Cees Nooteboom reisverhalen te schrijven. Hij ontdekte daarmee het genre waarmee hij wereldwijd succes zou boeken. In Elsevier doet Nooteboom onder meer verslag van een bootreis naar Suriname, het carnaval op Trinidad, stieren en regen in Pamplona, de onderwaterwereld van de Middellandse Zee en een reis in de voetsporen van Goethe.

Cees Nooteboom, De grens over, Uitgeverij EW, 620 pagina’s (€ 29,95)

Concerto

BIBIANNE OELDERIK

Ewoud Kieft, Concerto.

Het verhaal van een legendarische platen­ zaak, Uitgeverij De Bezige Bij, 352 pagina’s (€ 23,99)

Elke dag feest Maartje Borst laat zien dat je het hele jaar door plantaardig kunt eten. Ze liet zich inspireren door seizoensproducten, wat heerlijke gerechten opleverde. Kies je voor groene asperges met scrambled tofu, vegan paëlla of porcinipasta?

Het kookboek bevat vertrouwde recepten met een twist voor de echte foodie. Door het eten met liefde klaar te maken en het beste uit ingrediënten te halen, komt er gegarandeerd een feestje op je bord.

Eerbetoon aan alle Miekes in de zorg Maartje Borst, Elke dag feest, Kosmos Uitgevers, 256 pagina’s (€ 29,99)

Droom groot Eva Jinek interviewt haar selectie van pioniers en rolmodellen die uitzonderlijk presteren en bereid zijn om te vertellen welke strijd daaraan voorafging. Juist door de particuliere details van hun levens op te schrijven, maakt Eva duidelijk wat wij alle­ maal van ze kunnen leren. Eén ding hebben ze gemeen: de onbreekbaarheid van hun wil.

In de portretten van bekende en minder bekende mensen is Eva de gids die vraagt, voelt en benoemt.

Als student Engelse Literatuur die geen instrument bespeelt en vooral houdt van zingen onder de douche, ben ik verre van een neuroloog of muziekwetenschapper. Ik heb ver in mijn jeugd wel een jaartje kindermuziekles gehad, maar mijn favoriete instrument destijds was de triangel en daar is alles ook wel mee gezegd.

Ik moet dan ook eerlijk toegeven dat ik met enige terughoudendheid aan Toekomstmuziek begon. Zo’n boek over neurowetenschappen en muziektheorie zou toch veel te moeilijk voor mij zijn? Ik had het mis.

Als snel toen ik Toekomstmuziek opensloeg bleek dat deze sprong in het diepe helemaal niet zo heftig

komende patronen zou zijn als ik dacht. uitgelegd tussen het Jaschkes manier van opslaan van een herinschrijven is bondig en nering in het lange terduidelijk en zijn tekst is mijn geheugen en het ingedeeld in korte, overluisteren van muziek. zichtelijke hoofdstukken Nu ben ik een groot fan van telkens maximaal van boeken met plaatvier pagina’s, waardoor jes, en gelukkig voor het als lezer makkelijk is mij zit Toekomstmuziek om de aandacht bij het vol met mooie, duideboek te houden. lijke afbeeldingen van Toekomstmuziek is de hersenen, waarin opgebouwd in vier wordt afgebeeld welk delen, die de theorie deel van de hersenen rustig opbouwen en de zich waar bevindt en lezer stukje bij beetje Artur C. Jaschke, Toe­ welke processen zich voorzien van de nodige komstmuziek, Uitgeverij waar precies afspelen. achtergrondinformatie HetMoet, 191 pagina’s Ook worden lastigere om de ingewikkeldere (€ 22,50) theorieën en ingewikstof van het volgende kelde processen vaak systematisch deel goed te kunnen behappen. Deel weergegeven in een aantal plaatjes, 2 is het neurologische en wat mij wat het een stuk makkelijker maakt betreft het lastigste deel van het om een duidelijk beeld te krijgen van boek. Hier gaat Jaschke dieper in op de uitgelegde stof. de specifieke processen die in onze Al met al schetst Jaschke een duidehersenen plaatsvinden tijdens het lijk en volledig beeld van muziektheimproviseren. Zo stelt hij de vraag: orie, improvisatie en alle processen ‘Wat heeft het onthouden van een die hierachter schuil gaan in de hertelefoonnummer te maken met senen. Zelfs ik, alfa bij uitstek met improviseren?’ en worden overeenwelgeteld nul muzikale kennis of vaardigheden, kon zonder al te veel moeite door Toekomstmuziek heen werken. Ik zou dit boek dan ook niet alleen aanraden aan muziekliefhebbers die wat dieper in willen gaan op de connectie tussen muziek en de hersenen, maar vooral ook aan mijn mede-alfa’s, die met boeken als Toekomstmuziek hun wereld aan kennis op een laagdrempelige maar absoluut kundige manier kunnen verbreden.

BIANCE SISTERMANS

Als twintigjarige jongen kwam Ewoud Kieft te werken in één van de oudste platenzaken van Nederland: Concerto in Amsterdam. In de zeven jaar dat Kieft er werkte, passeerde een bonte stoet zijn balie, van jazzverzamelaars tot punkers. Na twintig jaar zocht Kieft die mensen op om achter hun levensverhalen te komen. Dit resulteerde in een levendige muziekgeschiedenis, geschreven met humor.

Niet iedereen is een ­muzikant, maar iedereen kan muziek maken en bovenal improviseren. Of je nu ’s ochtends met je familie kletst aan de ontbijttafel of een glaasje wijn besteld in een restaurant, improviseren doen we de hele dag door.

In Toekomstmuziek brengt neurowetenschapper, musicoloog en jazzmuzikant Artur Jaschke in kaart wat er in onze hersenen gebeurt tijdens deze improvisatie en het maken of beluisteren van muziek.

ARTUR C. JASCHKE

Gynaecoloog Mieke Kerkhof kent het dilemma van haar patiënten maar al te goed: moet ik bij een onderzoek mijn sokken aanhouden of niet? Ze besloot het vraagstuk voor te leggen aan haar volgers op Twitter, wat veel herkenbare en hilarische reacties opleverde. De actie typeert Kerkhof, die in Eerst kijken, dan kunnen we altijd nog zien op een luchtige manier schrijft over wat haar zoal bezighoudt als arts en als mens.

JOS NOORMAN

Eva Jinek, Veerle Weustink & Lizzy van Hees, Droom groot, Uitgeverij Spectrum, 224 pagina’s (€ 24,99)

Kerkhof combineert haar werk als gynaecoloog in het Jeroen Bosch Ziekenhuis in Den Bosch met het schrijven van columns en anekdotes.

Haar nieuwste boek is een bundeling van columns die ze schreef voor het Nederlands Tijdschrift voor Obstetrie en Gynaecologie.

Dat ze zich met haar stukjes in eerste instantie richt op haar vakbroeders en -zusters is soms goed te merken.

De namen van beroemde vakgenoten en medische termen vliegen je hier

‘Gelukkig hebben dokters een aangeboren blokkade in het braakcentrum.’

en daar om de oren. Een flink aantal eindnoten achter in het boek bieden uitkomst, maar dat betekent dus wel dat je regelmatig heen en weer moet bladeren.

Gelukkig valt er genoeg te genieten aan deze bundel. Mieke Kerkhof schrijft op een nuchtere, eerlijke en humoristische manier over wat haar bezighoudt op haar werk en op mijn netvlies. Zij, die destijds zo privé. Bijvoorbeeld over hoe ze een verdrietigwas om haar doodgebomeisje met downsyndroom wist te ren kind, zij die zo bang was tijdens overtuigen een spiraaltje te nemen de zwangerschap die volgde. “Mijn door te jokken dat ze die zelf ook mevrouw”, zomaar door had. Waarna het meisje een stel idioten uit de dat feit vervolgens lucht geschoten.’ deelde met de volle Uit alles wat Mieke wachtkamer.

Kerkhof optekent in Maar ook over haar Eerst kijken, dan kunbuurman Henk, een nen we altijd nog zien weduwnaar, waar ze blijkt haar liefde voor vaak voor kookte, en die haar werk, de warme de gewoonte had om tijbelangstelling voor dens het eten zijn kunsthaar medemens en de gebit op de rand van zijn interesse in de wereld bord te leggen. Gelukom haar heen. Het is kig hebben dokters een een vermakelijk boek ‘aangeboren blokkade dat soms aangrijpend in het braakcentrum’, en ontroerend is. En aldus de schrijfster. het is een eerbetoon Bijzonder is het verMieke Kerkhof, Eerst aan alle andere Miehaal over een vrouw kijken, dan kunnen we kes in de zorg die elke die ooit patiënt bij haar altijd nog zien. Gedach­ dag keihard werken was en die bleek te zijn ten van een gedreven en zich met hart en omgekomen bij de ramp gynaecoloog, Fontaine ziel inzetten voor onze met de MH17 in OekraUitgevers, 144 pagina’s gezondheid. ïne. ‘Yvonne. Ze staat (€ 15,00)

In boeken moet je het zoeken

deharmonie.nl

adv alle boeken 26 x39.indd 1

17-12-2021 13:32

17 | BOEKENKRANT | JANUARI 2022

BOEKFRAGMENTEN

BOEKFRAGMENT

Een volmaakte eenheid Episch en waargebeurd verhaal over verboden liefde, opoffering en vrijheid. De roman is gebaseerd op het leven van Tammye Hufs betovergrootouders.

Tammye Huf, Een volmaakte eenheid, Uitgeverij Signatuur, vertaling: Catalien van Paassen, 352 pagina’s (€ 22,99) www.uitgeverijsignatuur.nl

Meester loopt fluitend de trap af terwijl Maple me met een knip van haar vingers naar zich toe roept en me naar binnen leidt. De gang is lang en breed, met overal schilderijen aan de muur. Wanneer ik achter haar aan naar de trap loop, kraakt een van de donkere vloerplanken onder mijn voeten. De vrouw kijkt met een dreigende blik naar me om.

‘Sorry, Mevrouw,’ zeg ik, en ik spring snel van de lawaaiige plank.

Haar mond verstrakt, en ze trekt haar wenkbrauwen op. Ik zie hoe gemeen en hard ze vanbinnen is en hoop dat ze dat straks niet op mij botviert.

‘Juffrouw Martha wil dat je in de kamer van Meester Thomas op de grond slaapt,’ zegt ze. ‘Hij gilt ’s nachts het hele huis wakker met zijn angsten, en het wordt jouw taak om hem stil te houden. ’s Ochtends ga je naar beneden, en dan kom je naar mij in het keukenhuis, en dan help je me met het ontbijt en geef ik je werkjes voor die dag op.’

Ik kijk haar knipperend aan, probeer op een rijtje te zetten wat haar woorden betekenen. Ze zei Juffrouw

Martha en Meester Thomas, niet jouw juffrouw en jouw jonge meester. Ze zei dat ik haar ’s ochtends in de keuken zal zien, wanneer ze het ontbijt klaarmaakt. En ik maar denken dat ze een nicht of een ongetrouwde tante was, maar ze is een slaaf.

Ik slik het ‘Ja, Mevrouw’ in dat op het puntje van mijn tong ligt en vraag dan: ‘Wat mankeert Meester Thomas?’

‘Van een paard gevallen,’ zegt ze.

‘Ik snap al niet waarom je een jongetje van zes op een paard wilt zetten, maar ze deden het toch, en nu komt het ’s nachts weer naar boven en schreeuwt hij het hele huis bij elkaar.’

‘Wat wil Juffrouw Martha dat ik met hem doe?’

‘Zorgen dat hij weer gaat slapen. En jij moet haar Mevrouw noemen. Het is hier Meester en Mevrouw. Ik noem haar Juffrouw Martha omdat ik haar al zo noem sinds ze klein was.’

Ik kijk weer naar haar hoge voorhoofd en die kleine, dicht bij elkaar staande ogen. ‘Is ze samen met jou opgegroeid?’

Ze knikt. ‘Ik was twaalf toen ze werd geboren. Ik zorg al haar hele leven voor haar. Kon niet zonder me toen ze ging trouwen, dus haar papa schonk me aan haar als huwelijksgeschenk.’ Ze spuugt het woord ‘papa’ uit in een puf van verbittering, en dan weet ik waarom ze op de

mevrouw lijkt. En waarom ze zo boos kijkt. Hun papa gaf zijn oudste dochter aan zijn witte dochter als slaaf.

Maple moet uit een lange lijn van tot slaaf gemaakte moeders en slaven bezittende vaders stammen dat ze zo licht is uitgevallen dat ze voor wit kan doorgaan. Met haar uiterlijk zou het veel makkelijker zijn om te vluchten. Ik vraag me af of ze het weleens heeft geprobeerd.

‘Ze hebben hier vast niet de spoorweg,’ zeg ik, waarmee ik een vraag probeer te stellen zonder echt iets te vragen. Het is niet genoeg om te weten dat de ondergrondse spoorweg gevluchte slaven helpt, je moet die ook weten te vinden.

Maple knijpt haar vaders ogen tot spleetjes en trekt haar moeders lippen strak. ‘Zet dat idee maar meteen uit je hoofd, voor iemand het eruit komt slaan. Voor alles wat je doet wordt op een of andere manier betaald. En als jij niet degene bent die betaalt, kun je er donder op zeggen dat een ander dat doet.’

BOEKFRAGMENT

± 8 Speelse stukken In ± 8 Speelse stukken zijn de licht-absurdistische toneelstukken van Herzberg verzameld, waaronder Een goed hoofd, De Nietsfabriek en Hoe echt is echt echt. Even vermakelijk om te lezen als om op te voeren.

In de gevangenis

Judith Herzberg, ± 8 Speelse stukken, Uitgeverij De Harmonie, 200 pagina’s (€ 17,50) www.deharmonie.nl

MAN Ik ga u martelen. Hoe heeft u het liefst dat ik dat doe.

EVELINE zwijgt MAN Nou, zegt u eens wat.

EVELINE Hoe kunt u me martelen als u zoiets aan mij moet vragen.

MAN Tja, aan wie zou ik het dan moeten vragen. Vooruit, verzin eens iets leuks.

EVELINE Doet u maar iets. Dan merken we wel of het leuk is.

MAN U bent ongenaakbaar. Dit probleem is nieuw.

EVELINE U bent een amateur. U brengt mij in verlegenheid.

MAN Nou ja, dat is tenminste iets.

EVELINE Weet u eigenlijk wel wat martelen is.

MAN Ja, dat dacht ik wel ja. Maar ik wou u eigenlijk niet in verlegenheid brengen. Sorry, neem me niet kwalijk.

Ik wou u gewoon martelen. Dat u ging gillen, dat u ging smeken, op uw knieën. Dat u wanhopig werd, uit het raam wilde springen. Op die manier. En dat kon u niet, vanwege die tralies. En dat u daardoor dan nog weer wanhopiger werd, zodat u, zodat u al uw zelfbeheersing verloor, op de vloer pieste, alles opbiechtte — EVELINE Dat krijgt niemand van mij gedaan, dat ik ga gillen, dat ik ga smeken, dat ik zelfmoord zou overwegen.

Niemand.

MAN Nou dan kan ik wel weer gaan.

EVELINE Maar wat schrijft u dan in uw rapport?

MAN Niet vatbaar voor marteling, zet ik gewoon. De waarheid. Met waarheid kom je toch het verst — niet soms?

EVELINE Dus u geeft het op.

MAN Ja, ik geef het op.

EVELINE Nou al.

MAN Nou — nou al.

EVELINE U heeft het niet eens geprobeerd.

MAN Ik wist niet hoe ik moest beginnen.

EVELINE Hoe doet u dat dan anders?

MAN Ja daar vraag je wat.

EVELINE Hoe begint u dan anders?

MAN Nou dan begin ik gewoon.

EVELINE Hoe dan?

MAN Nou, dat hoef ik niet uit te leggen. Ik begin gewoon.

EVELINE En waarom bent u bij mij dan niet gewoon begonnen?

MAN U werkt niet mee. U saboteert. U zou het allemaal verduren. Aan u is geen eer te behalen. Saluut.

18 | BOEKENKRANT | JANUARI 2022

BOEKFRAGMENTEN

BOEKFRAGMENT

New Ways with Vegetables and Other Disasters Jodelende cowboys, een minuscule camembert en een draagbare boekenkast, het zijn maar een paar voorbeelden van de onderwerpen die de normaalste zaak van de wereld zijn in het universum van de Engelse tekenaar Glen Baxter.

Glen Baxter, New ways with Vegetables and Other Disasters, Uitgeverij De Harmonie, 96 pagina’s (€ 19,90) www.deharmonie.nl

BOEKFRAGMENT

Schijnsoldaat In afwachting van haar proces is crimineel Kayla gestationeerd op het militaire ruimteschip De Madrid. Van daaruit voert ze gevaarlijke missies uit, tot ze doelwit wordt van een aanslag.

Marleen Dolman, Schijnsoldaat, Uitgeverij Celtica Publishing, 264 pagina’s (€ 17,95) celtica-publishing.nl

“Valse gluiperd!”

“Jouw soort verdient het om weg te rotten in een cel!”

“LEVENSLANG!” Badend in het zweet schrok Kayla wakker. Het kostte haar meer tijd dan haar lief was om zich te realiseren dat ze in haar eigen eenper-

soonskamer op De Madrid lag en niet ergens op een smerige ondergrond in een donkere cel, met zwevende, honende gezichten om haar heen.

De klok gaf zes uur drieënvijftig aan.

Ze had bijna vier uur slaap gehad, wat gemiddeld was de laatste tijd.

Ze voelde zich moe, gebroken na de intensieve missie van de afgelopen nacht. Toch duwde ze zich rechtop.

Ze was afhankelijk van de drie gratis maaltijden op het schip. Als ze per ongeluk weer in slaap viel, zou ze het ontbijt missen en moeten wachten tot de lunch voor ze weer kon eten.

Gisteravond was ze te zenuwachtig geweest om iets naar binnen te

werken. Vier jaar blootstelling aan levensgevaarlijke situaties bij Hegens en nog draaide haar maag ervan om in de uren vlak voor de actie begon.

Ze trok haar vieze kleren van haar lijf. Waarom had ze gisteravond niet gedoucht? Nu stonk haar hele kamer en was haar bed vuil van het zand en zweet. Ze gooide haar kapotte kleding in de was en haalde haar bed af.

Daarna ging ze uitgebreid onder de douche. Ze mocht enkel tussen acht en acht haar kamer verlaten, dus ze had nog een uur.

Het was heerlijk om de tijd te kunnen nemen voor het douchen. In de ultra, het zwaarst mogelijke gevange-

nisregime, had ze ook een eigen douche gehad, maar die werkte slechts twee keer per dag een kwartier. Dat was lang niet genoeg om haar dreads fatsoenlijk te verzorgen. De simpele geneugten van het gewone leven leer je pas waarderen nadat je een maand lang drieëntwintig uur per dag in een kleine, karige, ultrabeveiligde cel had doorgebracht.

Saar, alles oké?’

‘Ja hoor.’ De glimlach die ik van haar krijg is geforceerd, dat kan ik vanaf hier zien.

Sara loopt naar het apparaat om voor zichzelf een glas thee te pakken. Ik ken haar goed genoeg om te weten dat er wel degelijk iets is, maar dat ze het er verder niet over wil hebben. In ieder geval niet nu.

Onwillekeurig dwalen mijn gedachten af naar bijna vier jaar geleden.

Onze wereld, van mijn broertje Manuel en mij, stortte abrupt in toen we het verpletterende bericht kregen dat onze ouders door plotselinge ijzel bij een auto-ongeluk betrokken

waren geraakt en dat ze allebei om het leven waren gekomen. Mijn moeder was op slag dood; mijn vader overleed later in de ambulance. Het nieuws dat de agenten me brachten sloeg in als een bom, alleen ging die bominslag op de een of andere manier niet gepaard met de herrie en het kabaal van een explosie. De verwoesting was er wel, vooral vanbinnen, maar het leek alsof ik dat niet kon zien en al helemaal niet kon voelen.

Er kwamen destijds zoveel dingen op me af dat ik zorgvuldig over de puinstukken heenstapte om er niet over te struikelen. Ik moest overeind

blijven; er moest een dubbele begrafenis worden geregeld, we moesten van alles voor Manuel regelen, want hij was nog maar dertien en had een voogd nodig. Er was papierwerk, heel veel papierwerk. Wat ging er met de Bagels & Beans-vestiging van mijn ouders gebeuren?

Bagels en een bakkie troost

Jacodine van de Velde, Bagels en een bakkie troost, Dutch Venture Publishing, 300 pagina’s (€ 17,95). www.dutchventure­ publishing.com

Marit gelooft graag dat ze gelukkig is als vrijgezel, maar als ze tijdens een avondje stappen haar ex weer ziet, besluit ze meer nodig te hebben dan het ‘bakkie troost’ dat ze in Bagels & Beans aan haar klanten serveert.

Ik zit met een kop koffie achter mijn laptop achter in de zaak de administratie te doen als Sara binnenkomt.

‘Goeiemorgen.’

Ik kijk op als ik de toon in haar stem hoor en bestudeer haar gezicht. ‘Hoi

19 | BOEKENKRANT | JANUARI 2022

BOEKFRAGMENTEN

BOEKFRAGMENT

De zee, de zee alleen De zee, de zee alleen is een sprankelende roman over het leven van de Noorse kunstenares Betzy Akersloot-Berg, die in de negentiende eeuw in haar eentje jarenlang langs de Europese kusten zwerft om de zee te schilderen voordat ze zich uiteindelijk vestigt op Vlieland.

Tineke Hendriks, De zee, de zee alleen.

Roman over het leven van Betzy Akersloot-Berg, Uitgeverij Orlando, 288 pagina’s (€ 23,99) Verschijnt 15 januari ww.uitgeverijorlando.nl

‘Wat loop je toch snel!’

Betzy keek opzij. ‘Zo loop ik altijd.’

‘Dat bedoel ik,’ zei Caroline die haar rokken opnam om over een plas te stappen. ‘Ik kon je op de heenweg al niet bijhouden en nu helemaal niet meer.’

Betzy regehield haar pas in. ‘Trek dan ook andere schoenen aan als we boodschappen moeten doen.’

‘Van die klompen zoals jij aanhebt, zeker?’

‘Waarom niet?’ Ze keek naar haar platte rijglaarzen. ‘Daar kun je namelijk op lópen. We moesten de halve stad door.’

‘Ik ben daar gek.’ Caroline trippelde door een plas die te groot was om overheen te stappen en bleef staan om haar linnen schoentjes te inspecteren. ‘Kijk toch, die krijg ik nooit meer schoon.’

‘Schiet nou eens op.’ Betzy gebaarde naar haar mand. ‘Mor heeft dit nodig voor het middageten. En zie je die

donkere lucht? Er komt weer een bui aan.’ Ze had het nog niet gezegd of de regen gutste neer. Met een kreet schoot Caroline onder de overkapping van een stalhouderij. Betzy volgde en samen drukten ze zich, tussen de zadels en de hoofdstellen, tegen de muur om een uitrijdend tweespan met een berline te laten passeren. […]

Betzy zette haar mand neer en keek naar de regen en het water dat de passerende rijtuigen opwierpen.

Regen in de stad was anders dan regen op het land, dat had ze al een paar keer opgemerkt. Op Overud friste alles op van een bui. Er parelden kleurige druppels aan elke tak of spriet, de berken en sparren roken sterker dan daarvoor en boven de heuvels trokken wazige sluiers op. In de stad regende het stof weg, maar het stadsvuil en de paardenvijgen verstopten de goten tot de straten blank stonden.

Een paar maanden geleden waren ze verhuisd naar Christiania. Far had het landgoed en de houtvesterij bij de Zweedse grens verkocht en werk gevonden in de hoofdstad. Ze miste Overud meer dan ze voor mogelijk had gehouden, maar nu kon ze eindelijk teken- en schilderles nemen.

Ze was twintig. Het werd tijd om haar leven richting te geven.

De regen hield lang aan, in stralen kletterde hij neer. Steeds meer mensen zochten hun heil onder de

overkapping, veel van hen mager en hologig. Ook armoede was hier anders, ontdekte ze. Op het land zag je weleens zwervers of broodmagere boerenkinderen. Als je afging op vodderige kleren en schoenen met gaten leek hier bijna iedereen behoeftig. […] Ze duwde de onvrede die haar besloop weg en concentreerde zich op de lucht en op een torenklok.

‘Het klaart op. Zullen we gaan? Ik moet daar nog een boodschap doen.’

Ze wees naar een zijstraat aan de overkant.

‘Wat voor boodschap? Die weg gaat naar de haven.’

‘Weet ik. Maar daar is ook een papierwinkel. Ik heb potloden nodig.’

‘Pff… potloden. Moet ik daarvoor omlopen? Ik heb nu al blaren.’

Betzy beet op haar lip om niet te zeggen dat dat door haar schoenen kwam. ‘Weet je wat? Als jij de mand meeneemt, doe ik die boodschap alleen.’

‘Mor heeft gezegd dat we bij elkaar moeten blijven.’

‘We zijn bijna thuis. Je weet de weg toch? Ik kom zo.’ […] Betzy stak schuin de straat over en sprong over de goot naar de stoep waar ze omhoog keek om de laatste regendruppels en de frisse wind op haar gezicht te voelen. Neuriënd zette ze er de pas in. Het woord ‘haven’ had haar op een idee gebracht.

pelgrimsweg, het is jouw tempo en het is jouw doel. Het is jouw Santiago, waar dat ook ligt.’

We praten over lopen en alleen zijn.

Over doelen stellen. Over terugkijken, zelfverwijt. Over ontmoetingen.

Het is een goed gesprek, al snap ik niet alles wat hij zegt.

We spreken over lopen en rusten.

‘Rust’, zo brengt pater Tobias naar voren, ‘betekent dat je echt niets doet. Dat je van niemand een opdracht aanneemt. Dat je van niemand een doel overneemt.’

Hij vertelt zijn eigen geschiedenis.

Hij vertelt over ambities en toekomstplannen waar na een ernstige ziekte een kruis door kon.

‘Je hoeft jezelf geen vragen te stellen. Het is helemaal niet erg dat je niet weet wat je wilt. Pieker daar niet over. Loop. Loop maar. Op een dag zul je merken dat het ritme van je leven, het ritme van je gedachten, zich voegt naar het ritme van je stappen.

Als je verder komt, ga je begrijpen dat het niet gaat om wat je wilt, maar om wat je krijgt. Ontvang dat met een blij gemoed en met vertrouwen.

Je zult ervaren dat wat je ontvangt hetzelfde is als wat je wilt. Dat is geluk. Het geluk van de pelgrim.’

Het is al halverwege de ochtend als we elkaar een hand geven.

‘Je bent tevreden en gelukkig als je je niet verzet tegen wat er gebeurt.

Dat geluk wens ik je toe en ik weet zeker dat je het zult ontvangen als je

Santiago bereikt. Het ga je goed!’

Vandaag geen etappe naar Lünen.

Het is te laat geworden om nog te lopen. Na mijn afscheid van het klooster loop ik direct naar het station. Ik neem de trein naar Münster.

Zo neemt het besluit zichzelf en hoef ik er niet over na te denken. Ik ga weer naar huis. Morgen heb ik een afspraak in het ziekenhuis, met de revalidatiearts. Maandag heb ik een afspraak met de psycholoog. (…)

Een week ben ik thuis geweest.

Vandaag neem ik de trein van Nijverdal via Enschede en Münster naar Werne. Ik loop verder…

BOEKFRAGMENT

Altijd vandaag Altijd vandaag vertelt het prachtige en indringende verhaal van een voettocht naar Santiago de ­Compostella. Rode draad is de transformatie die iedere pelgrim ondergaat. Niet door een wonder, niet door plotselinge genade, maar door het lopen zelf.

Wim Diepeveen, Altijd vandaag. Lopen naar het einde van de wereld, Uitgeverij Palmslag, 360 pagina’s (€ 24,95) www.palmslag.nl

‘Waarom loop je? Welke antwoorden zoek je? Vind je het prettig om alleen te zijn? Wat levert je dat op?

Waar denk je aan als je loopt? Wat is je doel?’ Pater Tobias zit tegenover me, aan een van de lange tafels in de refter. Vanachter zijn stalen brilletje kijkt hij me met zijn donkere ogen aan. Ik schat dat hij net zo oud is als ik. We hebben zojuist ontbeten, vijf monniken en ik. De andere vier hebben me gegroet en een goede tocht gewenst. Ik luister. En denk na.

‘Dat weet ik niet zo goed. Ik weet niet welke vragen ik heb, laat staan dat ik antwoorden weet. Ik loop om beter te worden. Om mijn burn-out te boven te komen. Om sterker te worden.

Om mijn cynisme kwijt te raken, om weer vertrouwen te krijgen in mijzelf, in anderen.’

‘Ik denk dat ik je wel begrijp. Laat je geen doelen aanpraten, geen antwoorden aanpraten. En ook geen vragen. Het is jouw leven. Het is jouw

20 | BOEKENKRANT | JANUARI 2022

ADRESSEN

NEDERLAND

De Boekenkrant bij u in de buurt NEDERLAND

AALSMEER

Boekhuis Aalsmeer ALKMAAR

Boekhandel Feijn Van der Meulen’s Boekhandel

BOEKHANDEL

VLAANDEREN

Deze ­boekhandels ­ver­spreiden de Boekenkrant. Voor een compleet actueel overzicht kijkt u op www.boekenkrant.com/boekhandels. Staat uw naam niet op de lijst, of heeft u aanpassingen? Geef het door via info@boe­kenkrant.com.

Boekhandel Scheveningen DEVENTER

Boekhandel Broekhuis Boekhandel Praamstra DIEREN

HEEZE

Boek- en Kantoorboek­ handel Lektura HELMOND

Boekhandel Broekhuis

DOORN

The Read Shop Doorn

Boekhandel De Ganzenveer

ALMERE-HAVEN

DOORWERTH

Boekhandel Broekhuis

ALMELO

The Read Shop Almere-Haven ALPHEN A/D RIJN

Boekhandel Haasbeek Boekhandel Haasbeek Herenhof AMERSFOORT

De Algemene Boekhandel Boekhandel Riemer Boekhandel Veenendaal AMSTELVEEN

Boekhandel Venstra AMSTERDAM

De Amsterdamse Boekhandel Boekhandel De Dolfijn Boekhandel Jimmink Boekhandel Scheltema Boekhandel van Noord ARNHEM

Boekhandel Hijman Ongerijmd ASSEN

Boekhandel Van der Velde Rapunsel Kinderboeken & meer

The Read Shop Dieren

HEEMSTEDE

Boekhandel Blokker

All you can give DORDRECHT

Boekhandel De Nieuwe Bengel Boekhandel Vos & Van der Leer Kinderboekwinkel De Giraf DRACHTEN

Boekhandel Van der Velde DRIEBERGEN

Boekhandel Jacques Baas DRONTEN

Voster Boekverkopers

BARNEVELD BEILEN

Boekhandel Het Logboek BENNEKOM

Boekhandel Novita BERGEN OP ZOOM

Quist Boeken BILTHOVEN

GELDROP

GIESSENBURG

Miek-Kado Boek-Kadoshop GOES

Boekhandel De Koperen Tuin

Boekhandel Verkaaik The Read Shop Goverwelle GRONINGEN

Boekhandel Van der Velde Boekhandel Riemer

BREUKELEN

HAARLEM

BUNSCHOTENSPAKENBURG

Bruna Van de Geest CASTRICUM

Boekhandel Laan

HAAKSBERGEN

Boek en Buro

Boekhandel De Vries Van Stockum Bruna Cronjéstraat Kennemer Boekhandel Kinderboekwinkel Kiekeboek HAREN (GR)

CUIJK

Boomker Boeken

DEN BOSCH

Boekhandel Van der Velde

DEN HAAG

Blz. Boekhandel Hedel

The Read Shop Cuijk Boekhandel Adr. Heinen Boekhandel De Vries Van Stockum

OUDEWATER

Boekhandel Kees

HARLINGEN

HEDEL

OLDENZAAL

OOSTERBEEK

OSS

The Read Shop Express IJmuiden

The Read Shop Oudewater

KAPELLE

PIJNACKER

Boekhandel Lectori KERKRADE

Boekhandel Kamerbeek LEEUWARDEN

Boekhandel van Atten Bruna Ackershof PURMEREND

Boekhandel Het Leesteken PUTTERSHOEK

Marjan Houtman Lezen & Schrijven RAALTE

VEGHEL

Boekhandel Schellen VELP (GD)

Boekhandel Jansen & De Feijter VENLO

VENRAY

VLEUTEN

VLISSINGEN

Boekhandel ’t Spui VOORBURG

Kinderboekhandel In de Wolken VOORSCHOTEN

Boekhandel De Kler WAALWIJK

Plantage Bookstore WAGENINGEN

Boekhandel Kniphorst WASSENAAR

Boekhandel Van der Velde De Toverlantaarn

Bruna Ellenbroek

Boekhandel De Kler

RHOON

WEESP

LEIDEN

RODEN

Boekhandel PeZZi PaZZi

ROERMOND

Boekhandel Het Rozemarijntje

Boekhandel De Kler LISSE

Grimbergen Boeken

Het Witte Huys Boekhandel Daan Nijman Plantage Boekhandel Boekhuis de kleine Tovenaar ROOSENDAAL

LOCHEM

Boekhandel Lovink

Boekhandel De Boekenwurm

MAARN

ROSMALEN

Boekhandel Boek & Koek MAASSLUIS

GORINCHEM

Boekhandel Van Kemenade & Hollaers Libris Boekhandel Buitelaar Boekhandel Van Kralingen

IJMUIDEN

Boekhandel Dominicanen

Blz. Boekhandel Buitelaar

GOUDA

BREDA

Boekhandel Sprey

Roojboek

Boekhandel Het Keizerrijk

BODEGRAVEN BOXMEER

Boekhandel Flevo

OUDERKERK A/D AMSTEL

GOIRLE

Boekhandel De Boekenkist

Van Dinter Media

HUIZEN

Boekhandel De Kler

LEIDERDORP

Bilthovense Boekhandel The Read Shop Karssen

Boekhandel Koops

EXLOO

Boekhandel Van Grinsven

Boekhandel Romijn

Boekhandel Derijks

Boekhandel Broekhuis

BAARN

Boekhandel Den Boer

HOUTEN

Boekhandel De Kler Boekhandel Kooyker Boekhandel Silvester

Geerts Warenhuis

Bruna Baarle-Nassau

HOOGEVEEN

!pet boekverkopers

ENSCHEDE

BAARLE-NASSAU

VEENENDAAL

Boekhandel Van Kooten

Boekhandel Meijer & Siegers

De Wieringer Boekhandel

KRIMPEN A/D IJSSEL

Boekhandel Vermeer

OISTERWIJK

Boekhandel Broekhuis

EELDE

EMMEN

Boekhandel De Kler Rijnlandse Boekhandel

HIPPOLYTUSHOEF

Boek en Buro

De Boekenberg Boekhandel Van Grinsven Boekhandel Van Piere

OEGSTGEEST

Boekhandel Oisterwijk

EDE

EINDHOVEN

NUNSPEET

Boekhandel Osinga

UTRECHT

Boekhandel Kees Broese boekverkopers Savannah Bay De Utrechtse Kinderboekwinkel

HENGELO

Boekhandel Leeskunst Boekhandel Deurenberg

The Read Shop Eelde

NOOTDORP

Bruna Lange Baan

MAASTRICHT

MEPPEL

Riemer Barth MIDDELBURG

De Drvkkery MIJDRECHT

Boekhandel Mondria MONNICKENDAM

Nimo Boek

NAALDWIJK

The Read Shop Naaldwijk NIJKERK

Boekhandel Roodbeen NIJMEGEN

Boekhandel Augustinus Boekhandel Roelants Dekker v.d. Vegt Boekverkopers Kinderboekwinkel Nijmegen NOORDWIJK

Boekhandel Van der Meer NOORDWIJKERHOUT

Boekhandel Wagenaar & Van Halem

Boekhandel De Omslag ROTTERDAM

Boekhandel Donner Boekhandel Maximus Boekhandel Van Rietschoten RIJSWIJK

Bruna Monnichmann

WILLEMSTAD

WOERDEN

Boekhandel De Kler Boekhandel KEES IJSSELSTEIN

Boekhandel Logica ZEIST

Boekhandel Kramer & Van Doorn ZEVENAAR

Rebers Boek en Buro ZOETERMEER

Boekhandel De Kler Bruna Dorpsstraat Silvester Boek & Spel ZWOLLE

SCHAGEN

Waanders In de Broeren

SCHIEDAM

VLAANDEREN

SANTPOORT-NOORD

Bredero Boeken

Boekhandel Plukker Schiedams Boekhuis Boekhandel Post Scriptum SITTARD

Boekhandel Krings SNEEK

Boekhandel Van der Velde SON EN BREUGEL

Boekhandel de Traverse STEENWIJK

Steenwijks Boekhuys TIEL

Boekhandel Arentsen TILBURG

Gianotten Mutsaers TWELLO

Boekhandel Oonk UITHOORN

The Read Shop Express Uithoorn

BRASSCHAAT

Standaard Boekhandel BRUGGE

De Reyghere boekhandel GENK

Malpertuis HEIST-OP-DEN-BERG

Het Voorwoord MECHELEN

Salvator

AGENDA

Boekenwereld in januari 2022 Hebban Reading Challenge ONLINE – vanaf 1 januari. Heb je het goede voornemen om meer boeken te lezen in 2022? Doe dan mee met de Hebban Reading Challenge! Ga naar www.hebban.nl en vul jouw persoonlijke leesdoel in. Laat je inspireren door de Hebban Crew of door de vele andere deelnemers om de leukste, mooiste, grappigste of spannendste boeken te ontdekken.

Leesclubs bij jouw in de buurt!

HEEL HET LAND – 24 t/m 30 januari. Ervaar de toegevoegde waarde van een leesclub met de leesclub­ organisatie Senia. In deze week wordt op www.senia.nl extra aandacht gevraagd voor het hoe en wat van deze bijeenkomsten. Zoek een leesgroep bij je in de buurt en ga aan de slag!

Nationale Voorleesdagen HEEL HET LAND – Op 26 januari gaan de Nationale Voorlees­ dagen weer van start! Deze jaarlijkse campagne is bedoeld om het voorlezen aan kinderen tussen 0 en 6 jaar te stimuleren. Naast het Nationale Voorleesontbijt, waarbij bekende Nederlanders worden uitgenodigd om voor te lezen, vindt er ook een Meertalig Voorleesontbijt plaats.

Daarom zijn er gratis vertalingen beschikbaar van het Prentenboek van het Jaar, Maar eerst ving ik een monster, in het Pools, Turks en Arabisch. Kijk op www.nationale­ voorleesdagen.nl

Start poëzieweek ARENBERG – 27 januari t/m 3 februari. De tiende editie van de Poëzieweek wordt gevierd van Alkmaar tot Zottegem. Ramsey Nasr schrijft hiervoor tien gedichten rondom het thema ‘natuur’ die gebundeld worden in het Poëziegeschenk. Op woensdagavond 26 januari 2022, wordt de Poëzieweek feestelijk geopend in Arenberg (Antwerpen).

Ramsey Nasr is eregast en brengt o.a. Mauro Pawlowski, Delphine Lecompte en Marieke Lucas Rijneveld mee. www.arenberg.be

Onderwijs­ museum DORDRECHT – t/m 7 mei 2023. In december opende prinses Laurentien de tentoonstelling ‘boom roos vis’ in het Onderwijsmuseum. Je raadt het al vanwege de titel: dit gaat over leren lezen! Om het leesplezier te demonstreren, kun je in het museum ontsnappen uit de Griezelbus en op interactieve wijze lopen door de methode Veilig leren lezen. Kijk op www.onderwijs­museum.nl

21 | BOEKENKRANT | JANUARI 2022

BOEKHANDEL

BOEKHANDEL

WAANDERS IN DE BROEREN

TOP 60 NEDERLAND

AMALIA

Week 51, 2021. Bron: CPNB

Altijd reuring in de Broerenkerk Iedere maand lichten we een Boekenkrant-boekhandel uit.

Deze maand gingen we langs bij Waanders in de ­Broeren in Zwolle. Bedrijfsleider ­Bertrand Maas vertelde ons meer over de geschiedenis van de boekhandel, die zich sinds 2013 in de Broerenkerk bevindt.

D

oor de eeuwen heen heeft de kerk verschillende functies gehad. ‘Het begon als een Dominicanenkerk in 1465. Vanaf de achttiende eeuw hebben de soldaten van Napoleon erin gestaan, zat er een circus in en dan weer een hervormde gemeente. Er is altijd wel wat met deze kerk geweest. Onze oude directeur, Wim Waanders, vond dat zijn boekhandel in een historisch pand moest zitten. Sinds de jaren negentig had hij het geprobeerd, maar dat mislukte. In Maastricht was inmiddels de Dominicanenkerk

‘Wim ­Waanders vond dat zijn boekhandel in een historisch pand moest zitten’

geopend. Dat wilde hij ook wel. Hij was vierenzestig en ging het nog een keer proberen.’ De helft van de ruimte zou besteed worden aan boeken en de andere helft aan horeca en non-boeken. ‘Het idee van Waanders was een Kulturkaufhaus, een warenhuis met cultuur. Uiteindelijk bleek al heel snel dat mensen toch voor de boeken kwamen.’ Sinds de overname van Van der Velde drie jaar geleden ligt de focus op boeken en de brasserie.

De collectie van Waanders is flink uitgebreid. ‘We hebben veel ruimte, maar onze collectie is heel breed. We hebben veel van heel veel onderwerpen. We willen echt uitstralen: dit is een boekhandel. Ja, en dan moet je ook boeken hebben.’ Naast de kinderafdeling hebben ze ook een ruime kook- en stripafdeling. In januari gaan ze de Engelse afdeling uitbreiden. ‘Er komt een grote vloer met alleen Engelse boeken. Eind januari is dat klaar. Dat wordt echt een specialisme.’ Bij de kookafdeling vind je naast boeken ook cakemixen, kruiden en sokken. Op iedere afdeling kom je dit soort dingen tegen die de boekhandel compleet maken. ‘We proberen altijd wel een connectie te maken met het boekenvak.’

Ondanks dat het in een kerk zit, is de boekhandel nooit stil. ‘Er is hier altijd geluid. In onze oude boekhandel was het veel stiller. Hier is altijd veel reuring en geroezemoes. En dat is toch wel heel fijn.’

1 (1) 5e week Claudia de Breij, Amalia 2 (3) 45e week Lale Gül, Ik ga leven 3 (2) 94e week Charlie Mackesy, De jongen, de mol, de vos en het paard 4 (5) 12e week Annejet van der Zijl, Fortuna’s kinderen 5 (12) 5e week Samuel Bjørk, Sneeuwwit 6 (4) 4e week Berthold Gunster, Omdenken op het werk 7 (8) 7e week Hendrik Groen, Rust en Vreugd 8 (26) 116e week Rutger Bregman, De meeste mensen deugen 9 (54) 3e week James Gray, Max Verstappen 10 (18) 15e week Lucinda Riley, De liefdesbrief 11 (6) 4e week Matthijs van Nieuwkerk & Rob Kemps, Chansons!

12 (10) 45e week Maike Meijer, Wen er maar aan 13 (7) 4e week Eva Jinek, Droom groot 14 (23) 12e week Yotam Ottolenghi & Noor Murad, Ottolenghi Test Kitchen. Shelf Love 15 (16) 5e week John Grisham, De lijst van de rechter 16 (13) 8e week Olav Mol & Erik Houben, Zo werkt de Formule 1. De 2022 editie 17 (9) 7e week Mark Koster, Peter Gillis: massa is kassa 18 (21) 10e week Suzanne Vermeer, Nachtvorst 19 (20) 11e week Jonathan Franzen, Kruispunt 20 (30) 11e week Youp van ’t Hek, Driftkakker 21 (25) 29e week Michel van Egmond & Antoinnette Scheulderman, Derksen 22 (17) 8e week Nick Toet, Eten met Nick 23 (15) 8e week Jan Dijkgraaf, Erica 24 (28) 221e week Haemin Sunim, Dingen die je alleen ziet als je er de tijd voor neemt 25 (11) 4e week Toon Tellegen & Annemarie van Haeringen, De egel, dat ben ik 26 (22) 21e week Michael Pilarczyk, Je bent zoals je denkt 27 (33) 68e week Stephen Hawking, De antwoorden op de grote vragen 28 (19) 9e week Arthur Japin, Honden voor het leven 29 (-) 12e week Het ultieme mannenkookboek 30 (32) 5e week David Baldacci, Spiegelbeeld 31 (27) 7e week Hanneke de Zoete, De Zoete Zusjes vieren kerst 32 (14) 12e week James Norbury, Grote Panda & Kleine Draak 33 (35) 81e week Michael Pilarczyk, Master Your Mindset 34 (38) 9e week Rutger Vink & Thomas van Grinsven, De magische halsband 35 (24) 6e week Teun Toebes, VerpleegThuis 36 (39) 253e week Berthold Gunster, Omdenken

37 (34) 7e week Bert Kuizenga, Gewoon André 38 (42) 8e week Jamie Oliver, Samen eten 39 (37) 5e week Adriaan van Dis, Vijf vrolijke verhalen 40 (51) 13e week Paolo Cognetti, Het geluk van de wolf 41 (44) 7e week Simone van der Vlugt, De zonde waard 42 (41) 56e week Elke Wiss, Socrates op sneakers 43 (46) 22e week Esther Verhoef, De Nachtdienst 44 (36) 5e week Thomas Erikson, Omringd door idioten 45 (40) 5e week René van Stipriaan, De zwijger 46 (-) 1e week Anna Enquist, Sloop 47 (-) 11e week Kees van Kooten, De tachtigjarige vrede 48 (48) 27e week Delia Owens, Daar waar de rivier­ kreeften zingen 49 (55) 4e week Reid, Geleijnse & Van Tol, Fokke & Sukke. Het afzien van 2021 50 (47) 3e week Yvonne Keuls, Gemmetje Victoria 51 (53) 5e week Wie is de Mol?, Wie is de Mol? Molboekje 2022 52 (49) 136e week Yotam Ottolenghi, Simpel 53 (-) 2e week Laura Kieft, Het Borrelhapjes bakboek 54 (60) 3e week Nico Dijkshoorn, De mislukte omhaal 55 (-) 4e week Will Smith & Mark Manson, WILL 56 (-) 25e week Lucinda Riley, De zeven zussen.

De zevende zus 57 (-) 37e week Marc-Uwe Kling & Astrid Henn, De NEEhoorn 58 (56) 62e week Elise De Rijck, Het bucketlist boek voor koppels 59 (-) 144e week Roxane van Iperen, ’t Hooge Nest 60 (-) 23e week Randall Munroe, Wat als?

Makkelijke gerechten uit de Japanse eethuisjes

Izakaya makkelijke gerechten uit de Japanse eethuisjes € 27,50

Nu verkrijgbaar in de (online) boekhandel.

goodcook.nl

@goodcooknl

@goodcooknl

goodcookpublishing

elling Cartoons op best ar: door striptekena l E r w i nvaSn uspvoartashirts, • bedrukken hoodies, t-shirts •

www.suvaalshirts.nl • 010-4500097 • info@suvaalshirts.nl

Heerlijk houten huis te huur in de Ardennen.

De Boekenkrant biedt haar lezers in samenwerking met boekhandel Roelants een rustiek vrijstaand landhuisje aan in de Belgische Ardennen. Het ligt in het dorpje Daverdisse.

Hier is de laatste 40 jaar weinig veranderd. Ideaal voor een verblijf vol ontspanning of inspanning. De huisbibliotheek staat garant voor wekenlang leesplezier.

Een weekend (vrij-ma) of een midweek (4 nachten) kost € 275,– en een week € 375,–. Kijk voor meer informatie op www.roelants.nl

23 | BOEKENKRANT | JANUARI 2022

LEZER AAN HET WOORD

WIN EEN BOEK

ANNE TILLEMAN

WIN EEN BOEK

VORIGE MAAND

Welke drie schrijvers zijn in dit beeld verborgen?

Welke drie schrijvers zijn in dit beeld verborgen? Stuur de namen voor 31 januari 2021 naar redactie@boekenkrant.com met als onderwerp ‘Win een boek’. Vermeld ook je naam en adres. Onder de goede inzendingen wordt een exemplaar van Gemmetje Victoria van Yvonne Keuls verloot.

Wie waren de drie schrijvers verborgen in het beeld in het decembernummer? Het goede antwoord is: Julia Franck, Carmen Korn en Patti Callahan.

Uit de goede inzendingen trokken we de volgende winnaar: Maarten Welling uit Munstergeleen. Hij wint een exemplaar van Prins van Oranje van Jeroen Kramer en Dieuwertje Blok.

Gefeliciteerd!

Het hartverscheurende verhaal van Gemmetje Victoria. Yvonne leerde Gemmetje kennen in het opvanghuis waar ze vrijwilligerswerk verrichtte en Gemmetje schreeuwend binnenkwam. ‘Vergezeld door een stapel rapporten die haar leven met een paar woorden afdeden.’ Yvonne ontfermde zich over haar, zorgde voor haar, was er voor Gemmetje tot aan haar dood toe.

Over leesangst en Woutertje Pieterse Regelmatig kun je in deze rubriek kennismaken met een Boekenkrant-lezer. Deze keer: Anne Tilleman.

B

este medelezers, Mijn naam is Anne Tilleman en ik mag jullie in deze eerste Boekenkrant van het nieuwe jaar – ik ben al een paar jaar abonnee – vertellen over mijn passie voor lezen.

Sinds december 2020 ben ik met pensioen. Dat heeft me er niet van weerhouden om weer aan de slag te gaan als zzp’er. Onder mijn bedrijfsnaam Context’21 werk ik als docent Nederlands als tweede taal en als literair vertaler Italiaans-Nederlands.

Literair vertaler ben ik nog niet lang.

Ik ervaar het als een geweldige rijkdom dat ik me op deze leeftijd mag blijven ontwikkelen. In februari 2022 ligt het eerste boek in de winkel, dat Wilfred Ploeg en ik als duo hebben vertaald, Sembrava Bellezza van Teresa Ciabatti. Het verschijnt bij Unieboek-Spectrum met als titel Het leek schoonheid. Het klinkt wel heel ijdel als ik jullie dit boek zou aanraden. Natuurlijk hoop ik dat de roman een lezerspubliek krijgt; ik ben ook heel benieuwd naar de reacties.

Mijn passie voor lezen (en voor taal, voor Nederlands, voor schrijven) is al heel jong begonnen. Toen ik vijf jaar was, heb ik vanwege een ernstige infectieziekte een tijd in het ziekenhuis gelegen. Ik herinner me nu nog

‘Pas onlangs heb ik mijn leesangst voor literatuur overwonnen’

dat het bezoek me voorlas uit een boekje over Kabouter Pim. Voor mijn ogen voltrok zich een wonder: die zwarte streepjes, rondjes en andere vormen kregen een betekenis! Al heel snel herkende ik in groepjes van die tekentjes een woord; omdat ik verder weinig te doen had – ik lag zelfs alleen op een kamer – heb ik op deze manier leren lezen. Volgens de globale methode, zou ik veel later tijdens mijn studie ontdekken.

Tijdens mijn lagereschooltijd heb ik de hele schoolbibliotheek uitgelezen.

Enerzijds hongerde ik naar kennis, anderzijds vluchtte ik in verhalen die me onderdompelden in een andere, mooiere wereld. Ook voel ik nog de frustratie als ik een te moeilijk boek te pakken had gekregen. Woutertje Pieterse wilde me zijn geheimen niet prijsgeven!

Wees niet bang, dit wordt geen chronologische leesbiografie.

Lezen als therapie: een week lezen na een druk jaar en ik kan er weer tegenaan.

Leesangst: pas onlangs, op de Vertalersvakschool, heb ik mijn leesangst voor literatuur overwonnen. Onbewust had ik altijd enorm opgekeken tegen Couperus, Hermans, Claus. Die boeken? Die gingen me vast boven mijn pet. Het tegendeel bleek waar.

Leespijn: mijn favoriete schrijfster leeft helaas niet meer. Niet meer uitkijken naar het nieuwe boek van Renate Dorrestein, niet meer genieten van haar van de bladzijden afspattende schrijfplezier.

Ongetwijfeld zijn jullie allemaal toegewijde lezers. Mijn advies: lees wat je leuk vindt om te lezen, en dat kan de ene dag iets heel anders zijn dan de andere. Ik wens jullie toe, dat het leeswonder zich ook voor jullie ogen blijft voltrekken.

Yvonne Keuls, Gemmetje Victoria, Uitgeverij Ambo|Anthos, 240 pagina’s (€ 21,99)

Jeroen Kramer en ­Dieuwertje Blok, Prins van Oranje, illustraties: Laury Tinnemans en Job van Gelder, Uitgeverij Rubinstein, 64 pagina’s (€ 16,99)

Neem nú een ­abonnement!

Aanmelden kan via boekenkrant.com/abo (of vul

de bon in)

Ja, ik neem een abonnement: Twaalf nummers van de Boekenkrant voor € 42,– naam m/v straat postcode plaats land e-mail telefoon IBAN nummer betaling

automatische incasso per factuur (+ 2,50 administratiekosten)

geboortedatum handtekening

Stuur deze bon naar: Boekenkrant, Zonnebaan 54, 3542 EG Utrecht, Nederland

BK0122

MOGEN WE WEER OP JE REKENEN? De deuren van de boekhandels zijn weer gesloten, maar jouw boekverkoper staat ook tijdens de drukke feestmaand nog steeds voor je klaar om je te helpen aan de mooiste boeken. Om zelf te lezen of om cadeau te geven. Kijk snel op de website van je boekhandel, mail of bel en bestel vandaag nog!

Namens alle boekverkopers, schrijvers, vertalers en uitgevers: bedankt!

#GEEFMEERMETEENBOEK #STEUNJEBOEKHANDEL