Definitief herontwerp pim van de plas ander lettertype2 by Pim Van de Plas

fit@school Magazine Competentiegericht bewegen ROC Tilburg

fit@school Magazine - Competentiegericht bewegen op ROC Tilburg

Editor:

Pim van de Plas

Design:

Pim van de Plas

Creative feedback:

Julien Arts Danielle de Boer

Contributors:

Team fit@school Mede studenten MLI

Versie:

1.0

Het begin van leren: een motief, een missie Wanneer je een schip wilt bouwen, Breng dan geen mensen bij elkaar, Om hout aan te slepen, werktekeningen te maken en taken te verdelen, Maar laat ze verlangen naar de eindeloze zee Antoine de Saint-ExupĂŠry

Contact: Pim van de Plas: pvdplas@roctilburg.nl Blog: pimvandeplas.blogspot.be

fit@school Magazine - Competentiegericht bewegen op ROC Tilburg

Introductie

Iâ&#x20AC;&#x2122;ve failed over and over again in my lifeâ&#x20AC;Ś. That is why I SUCCEED. - Michael Jordan -

Welkom in de 1e editie van fit@school Magazine. Hier vind u een uiteenzetting van een tweetal middagen om te komen tot competentiegericht bewegen op het ROC te Tilburg en om het huidige onderwijsprogramma FLOW rijker te maken. Dit magazine is tot stand gekomen in opdracht van de Master Leren en Innoveren van Fontys Hogescholen te Eindhoven. Dit magazine vormt op basis van een curriculum analyse een gefundeerd onderwijsontwerp op basis van empirisch onderbouwde studies over leren en effectiviteit over leren. Het proces is gevolgd middels een blog; pimvandeplas.blogspot.be.

fit@school Magazine - Competentiegericht bewegen op ROC Tilburg

Tot stand komen van het magazine Vanuit een analyse van trends in de samenleving en in het werkveld worden beroepsprofielen afgeleid. Deze worden vertaald in competentieprofielen. Via het meten van beschikbare en gerealiseerde competenties kunnen competentiegerichte opleidingsprofielen worden opgesteld en gerealiseerd (Simons, 2005). Deze opleidingsprofielen komen terug in de kwalificatiedossiers. Dat zijn dossiers opgesteld door Kenniscentra (zie www.kwalificatiembo.nl). MBO instellingen moeten voldoen aan deze kwalificatiedossiers. Daarnaast is er een dossier om de Burgerschapsvorming te borgen. Dat tracht men middels het document “Kwalificatie-eisen loopbaan en burgerschap. In dit document staan de eisen waaraan elke deelnemer moet voldoen, zoals de eigen loopbaan sturen, vitaal burgerschap, het maken van politieke keuzes, etc. Zoals in bijlage 1 te lezen is heeft team fit@school geen curriculum waarin bovenstaande is vorm gegeven. Wij hebben ons onderwijs dus nergens beschreven. Om tot de vorming van een curriculum te komen is daarom eerst gezamenlijke input nodig. Deze input moet gedragen worden door het team. Vandaar dat ik ervoor gekozen heb om eerst met het team te kijken naar de invulling van centrale competenties uit het mbo. Daarnaast wil ik met hen brainstormen op welke wijze ons onderwijs FLOW-rijker ingevuld kan worden. Uit mijn curriculum analyse blijkt dat wij met alle opleidingen van ROC Tilburg werken. Dat houd in dat we met allerlei “type” studenten werken. Wellicht kunnen wij ons onderwijs zodanig inrichten dat het meer aansluit bij de belevingswereld van de student. Dit wil ik bereiken middels twee team-middagen. Ik bereid de middagen voor, en samen proberen wij onszelf op een hoger niveau te tillen. Dit Magazine kan dan als reader/handout worden gebruikt voor de middagen zelf. Tevens lever ik het in als een “totaal product” voor de studie MLI. Er is expliciet gekozen om dit bottom-up te doen en niet topdown. Sawyer (2007) zegt dat mensen met dezelfde gedachtegoed elkaar vinden en samen problemen tackelen die dagelijks spelen.

fit@school Magazine - Competentiegericht bewegen op ROC Tilburg

Inhoudsopgave Programmering

Presentatie Competenties mbo

Werkvorm 1 Competenties

Werkvorm 2 Werkprocessen

Presentatie Flow-rijk beweegonderwijs

Flowrijke ervaring delen

Divergent denken

Flow-rijker onderwijs

Bijlage: 1. 2.

Sterkte / Zwakte analyse curriculum

Competentieprofiel www.kwalifcatiesmbo.nl 3.

Werkprocessen

4. 5. 6. 7.

Kennisbasis

Verantwoording werkvormen

Feedback collegaâ&#x20AC;&#x2122;s + management Prestatie Indicatoren overzicht 8.

Literatuur

fit@school Magazine - Competentiegericht bewegen op ROC Tilburg

fit@school PROGRAMMA

J U N I 2 0 13 Middag 1: Competentie vorming

Middag 2: Flowrijk onderwijs

13.00 - 13.15 uur: Presentatie competentie

13.00 - 13.15 uur: Presentatie Flow

13.20 - 13.30 uur: Vragen / reageren

13.30 - 13.45 uur: Competenties

13.30 - 13.45 uur: Flowrijke ervaring delen

13.45 - 14.00 uur: Bevindingen delen

13.45 - 14.30 uur: Divergent Denken

14.00 - 14.15 uur: Uitleg werkprocessen

14.30 - 14.45 uur: Pauze

14.15 - 14.30 uur: Pauze

14.45 - 16.00 uur: Flow met differentiatie

14.30 - 15.00 uur: Spinnenweb 15.00 - 16.00 uur: Samenvoegen / Evaluatie

fit@school Magazine - Competentiegericht bewegen op ROC Tilburg

Overzicht van Presentatie 1: Competentiegericht bewegen in het MBO

fit@school Magazine - Competentiegericht bewegen op ROC Tilburg

Werkvorm 1: Competenties Rondom het klaslokaal hangen diverse competenties. Neem van iedere kleur 2 post-its. De kleuren staan voor de mate van belang. Plak je postit op de competentie die je belangrijk vindt met een argumentatie waarom je die belangrijk acht. Er hangt ook een leeg vel, daar mag je een post-it op plakken met een competentie waarvan jij vindt dat die ontbreekt. Alle competenties komen van www.kwalificatiesmbo.nl en zijn standaard voor het mbo, zie bijlage 2. Na het plakken sorteren we de competenties en wordt er gekeken op welke competenties wordt doorgepakt in het te vormen curriculum. Mate van belang: Essentieel:

Geel

Belangrijk:

Groen

Neutraal:

Roze

Minder belangrijk:

Blauw

Onbelangrijk:

Rood Tijdsduur: 30 min + bevindingen delen.

Verantwoording werkvorm: Deze werkvorm sluit aan bij de eigen mening van de docent. De differentiatie is daarom individueel. Na keuze voor bepaalde competenties vind er verantwoording plaats door middel van beargumentering door de docent op de post-its. Oordelen worden tijdelijk uitgesteld (Sawyer, 2007). De condities van Flow die betrekking hebben op deze werkvorm: 1. Een gezamenlijk en duidelijk doel; 2. Naar elkaar willen luisteren; 3. feedback (Hattie & Timperley, 2007; Hattie, 2008). fit@school Magazine - Competentiegericht bewegen op ROC Tilburg

Iceberg model: Spencer & Spencer

derlying characteristic of an individual that is causally related to criterion-references efvertaald dit in zijn oratie naar elk kenmerk van een individu dat op de een of andere manier bijdraagt aan het effectief handelen in bepaalde situaties. Spencer & Spencer (1999) geven ook een vijftal kenmerken van competenties: 1. vaardigheden: het vermogen om fysieke of mentale prestaties te leveren. 2. kennis: de informatie waarover een persoon beschikt op specifieke vakgebieden. 3. zelfconcept: houding, waarden of zelfbeeld van een persoon. 4. persoonlijke kenmerken: fysieke kenmerken en consistente respons ten aanzien van informatie en situaties. 5. motieven: dingen waar een persoon consequent aan denkt of graag wil hebben. Motivatie moedigt mensen aan, stuur en selecteert gedrag inde richting van actie of doelen of juist weg van actie of doelen. Het geheel van competenties wordt voorgesteld door een ijsberg. Het gedeelte boven de waterlijn is niet alleen het best waarneembaar en beoordeelbaar, maar ook het best te beinvloeden. Hoe verder men onder de waterspiegel geraakt, hoe moeilijker de kwaliteit waarneembaar en beinvloedbaar is. Voor de transfer van de ene naar de andere handelingssituatie geldt het omgekeerde: handelingsvaardigheden zijn minder transferabel dan persoonskenmerken en motieven. Het is niet verwonderlijk dat in de kwalificatiestructuur voor het beroepsonderwijs met name de vakkennis en vaktechnische vaardigheden benoemd worden (Dijkstra, Klarus & Knaapen, z.j.). fit@school Magazine - Competentiegericht bewegen op ROC Tilburg

Werkvorm 2: Brainstorm over de inhoud van het spinnenweb

Uitleg werkvorm 2: Werkprocessen even lang voor ROC Tilburg werken. Neem samen je ASUS tablet mee. We richten ons op de drie onderdelen; Leerdoelen, Leerinhoud en Leeractiviteiten. Deze drie onderdelen probeer je in te vullen middels een mindmap. Zet een onderdeel centraal en probeer dit onderdeel invulling te geven. Vragen die je hierbij gebruikt zijn: Waarheen leren zij (leerdoelen); Wat leren zij (inhoud); Hoe leren zij (leeractiviteiten). Een goed programma hiervoor is Mindjet. Kijk ook naar Bijlage 3 en probeer die op het einde in te vullen. Tijdsbestek: 30 min. Achterliggende theorie: De kern van een curriculum betreft de doelen en inhouden van het leren. Een verhelderende manier om een en ander in samenhang te visualiseren is het curriculaire spinnenweb van van den Akker (2003). Het curriculair spinnenweb illustreert zowel een verbinding tussen alle curriculum componenten alsook de kwetsbaarheid van de structuur die alles verbind met elkaar. De metafoor is passend, een spinnenweb is vrij flexibel maar wordt er te hard aan getrokken dan zal de zwakste schakel breken. De kern en de negen draden van het spinnenweb verwijzen naar tien onderdelen van het curriculum die elk een vraag over het (plannen van) leren door leerlingen beoverige onderdelen (leerplanaspecten) zijn verbonden met die visie. Idealiter zijn ze ook met elkaar verbonden, zodat er sprake is van consistentie en samenhang (van den Akker, 2003). fit@school Magazine - Competentiegericht bewegen op ROC Tilburg

Kennisbasis: Werkprocessen. De omschrijving van werkprocessen is noodzakelijk om te komen tot leerdoelen waar de studenten aan kunnen voldoen. Deze wijze wordt gehanteerd in elk opleidingsplan. Daar worden de kerntaken van een beroep uiteengezet in werkprocessen. Binnen het Loopbaan en Burgerschap is er geen sprake van kerntaken, daarom zetten we de competenties om in werkprocessen. Werkprocessen omschrijven het geleerde. Deze processen vinden plaats in onze leeromgeving. Lodewijks (1993) omKrachtige leeromgevingen zijn in zijn benadering leeromgevingen die ertoe bijdragen dat het leren volwaardig verloopt. Krachtige leeromgevingen zijn gericht op en sluiten aan bij de intuĂŻtieve kennis en vaardigheden die lerenden 'van huis uit' meebrengen. Ook zorgen ze ervoor dat onjuiste opvattingen en modellen over de wereld worden vervangen door de theorieĂŤn, modellen en vaardigheden die binnen een bepaalde cultuur, een vakgebied of een discipline als geldig of als bewijs van competentie aanvaard zijn. De leeromgeving moet volgens Lodewijks (1993) de volgende kenmerken hebben om Ze moeten compleet en rijk zijn Ze moeten uitnodigen tot activiteit Ze moeten realistisch zijn of tenminste ergens naar verwijzen Ze moeten modellen bevatten en voorzien in coaching Ze moeten de navigatie langzamerhand overlaten aan de lerende Ze moeten systematisch het besef van eigen bekwaamheid bij de lerende ontwikkelen. De Bruijn et al. (2005) omschrijven dat volgens het competentiebegrip een krachtige leeromgeving getypeerd kan worden als een omgeving die de ontwikkeling aan de persoonlijke bekwaamheid van deelnemers in sterke mate stimuleert. In het geval van het beroepsonderwijs ligt daarbij de nadruk op het beroepsmatig functioneren. Daarom moeten wij samen werkprocessen beschrijven. In bijlage 3 staat een format voor het invullen van de werkprocessen. De eerste is een voorbeeld van een competentiematrix. Kennis en vaardigheden worden hierin apart vernoemd, zie omschrijving een eerdere omschrijving van competenties op pagina 9.

fit@school Magazine - Competentiegericht bewegen op ROC Tilburg

Werkvorm 1: Wat is jouw Flow ervaring? Deel hem met de groep.

fit@school Magazine - Competentiegericht bewegen op ROC Tilburg

Ga in tweetallen bij elkaar zitten. Je kiest een van de onderwerpen die hieronder staan. Samen krijg je 30 minuten om met een verandering voor ons huidige onderwijs te komen. Probeer daarbij out-of-the box te denken. Om 14.15 uur komen we weer bij elkaar. Je noteert dit in Wall Wisher. Ga naar http://padlet.com/wall/fitatschool Denk aan de condities van Flow! Zoek een plek op waar jullie je prettig voelen. CreĂŤer de juiste omstandigheden!

Onderwerpen: Flow Competenties Type student Docentrol Differentiatie in curriculum Motiveren van leerlingen

Verantwoording werkvorm: Met deze werkvorm wordt er getracht divergent denken te stimuleren. Mogelijkheden tot differentiĂŤren liggen wellicht in de soonlijkheid en hun leerkrachtstijl. fit@school Magazine - Competentiegericht bewegen op ROC Tilburg

Wist je dat? : Divergent denken zich kenmerkt door het denken vanuit meerdere perspectieven? Divergent denken combineert aspecten die niet altijd bij of met elkaar voorkomen en dus onconventioneel zijn. : Convergent denken zich kenmerkt door het denken richting 1 enkel correct of beperkt aantal correcte oplossingsrichtingen? : In succesvolle onderwijsprogrammaâ&#x20AC;&#x2122;s gedifferentieerd wordt door het combineren met een aantal andere ingrediĂŤnten, en bij die differentiatie kan eventueel het klassenverband doorbroken worden (Bosker, 2005)

: de Vries (2007) pleit voor keuzevrijheid in het curriculum door dit als dialoog te zien.

Vergeet ook niet CREATIEF te denken. Zie volgende pagina voor wat tips!!!

fit@school Magazine - Competentiegericht bewegen op ROC Tilburg

Flow-rijker onderwijs De laatste werkvorm bestaat uit het samenvoegen van de eerdere ideeën met betrekking tot de onderwerpen op pagina 16.

Het team heeft alle ideeën in Wall Wisher gepost. Projecteer de Wall Wisher op het scherm in het lokaal Samen gaan we kijken waar we ideeën kunnen koppelen

Waarom differentiatie?

Het belang van differentiëren tussen leerlingen op basis van verschillen in leerstijl en leervermogen wordt door constructivistische benaderingen benadrukt in het verlengde van hun pleidooi voor zelfregulatie. Vaak zijn verschillen aan leervermogen te relateren aan sociale, culturele en cognitieve verschillen tussen leerlingen (de Corte & Verschaffel, 1999). Naarmate leraren er beter in slagen om hun instructie af te stemmen op verschillen in leerbehoefte en leervermogen tussen leerlingen (al dan niet gerelateerd aan verschillen in sekse, etnische of sociaaleconomische achtergrond), zullen leraren er beter in slagen om bij te dragen aan de motivatie van hun leerlingen (Schuit, Vrieze & Sleegers, 2011). fit@school Magazine - Competentiegericht bewegen op ROC Tilburg

Bijlage 1: Curriculum analyse fit@school Deel1 Ik werk niet voor een specifieke opleiding, maar ik werk voor een team dat sport geeft aan alle opleidingen binnen ROC Tilburg. Let wel alleen de BOL opleidingen en dan alleen de eerste en tweede jaars studenten. Dit sportprogramma heet fit@school. Ik werk daar nu 5 jaar en er is nooit een curriculum geweest omdat onze lessen voornamelijk gelden als (beweeg)activiteit. Om fit@school af te ronden moeten de leerlingen 5% van de actieve onderwijstijd, minus de BPV, actief zijn in onze lessen. Doen ze dit, dan sluiten ze fit@school af. Op deze wijze voldoen de leerlingen aan een samengesteld examen Loopbaan en Burgerschap. De afsluiting is opgenomen in het examenplan, maar het examenonderdeel heeft een andere status dan de overige examenonderdelen. Dit examenonderdeel valt niet onder het toezicht op de examenkwaliteit, maar onder het toezicht op de onderwijskwaliteit. De leerling moet een inspanningsverplichting leveren. Een beoordeling vind plaats op een examenformulier (voortgangskaart). Deze beoordeling is gebaseerd op inzet. Dit examenformulier is de onderlegger voor afronding van het onderdeel. Het uiteindelijke resultaat van het examenonderdeel Loopbaan en Burplek waar doelen staan beschreven is in de kwalificatie-eisen loopbaan en burgerschap. Binnen ROC Tilburg staan nergens doelen beschreven die de leerling moet beheersen en er is geen overzicht van alle onderwijsactiviteiten die team fit@school aanbied. Wel liggen er documenten van de opleidingen waarin de percentage regeling staat beschreven. Verder is het sportprogramma gebaseerd op sport oriĂŤntatie zoals in HAVO 4 en VWO 5 wordt gedaan. Onze leerlingen hebben dit vaak binnen het VMBO niet gehad. Om te bekijken waar kansen en verbeterpunten liggen zal ik trachten om breed in te steken. Dus vanuit bijvoorbeeld het kwalificatiedossier, maar ook vanuit de kerndoelen van het VO. Havo 4 en Vwo 5 zijn prima referentiekaders om doelen gericht op sportoriĂŤntatie te achterhalen. Daarom heb ik ervoor gekozen om de analyse per document te laten verlopen. fit@school Magazine - Competentiegericht bewegen op ROC Tilburg

Bijlage 1: Curriculum analyse fit@school Deel2 School overstijgende documenten: Doelen Loopbaan en Burgerschap: De leerling kan of heeft: - De bereidheid en het vermogen om te reflecteren op de eigen leefstijl. - Zorg dragen voor de eigen vitaliteit als burger en werknemer. - Bij het zorg dragen voor de eigen vitaliteit en fitheid rekening houden met de juiste afstemming tussen werken, zorgen (voor zichzelf en anderen), leren en ontspannen. - Kennis over en inzicht in de volgende onderwerpen die bij de dimensie vitaal burgerschap aan bod komen: o De kenmerken van een gezonde leefwijze waaronder de nationale norm gezond bewegen. o De aard, plaats en organisatie van gezondheidsbevorderende activiteiten die in de samenleving en het arbeidsproces. - Verantwoorde/afgewogen keuzes maken op basis van het bewustzijn van de eigen leefstijl - Activiteiten ondernemen die bijdragen aan een gezonde leefstijl. - De kennis dat het naast bewegen en sport ook gaat om aspecten als voeding, roken, alcohol, drugs en seksualiteit. Doelen van de Kerndoelen VO: Kerndoel 53. OriĂŤnteren op bewegingsactiviteiten: De leerling leert zich mede met het oog op buitenschoolse beoefening op praktische wijze te oriĂŤnteren op veel verschillende bewegingsactiviteiten uit gevarieerde gebieden als spel, turnen, atletiek, bewegen op muziek, zelfverdediging en actuele ontwikkelingen in de bewegingscultuur, en daarin de eigen mogelijkheden te verkennen. Kerndoel 56. Omgaan met anderen: De leerling leert tijdens bewegingsactiviteiten sportief te zijn, rekening te houden met de mogelijkheden en voorkeuren van anderen, en respect en zorg te hebben voor elkaar.

fit@school Magazine - Competentiegericht bewegen op ROC Tilburg

Bijlage 1: Curriculum analyse fit@school Deel3 21st Century skills: Vaardigheden die belangrijk worden geacht in de 21e eeuw: · Samenwerking · Kennisconstructie · Ict gebruik (voor leren) · Probleemoplossend denken en creativiteit · Planmatig werken Kijkende naar het programma dat wij aanbieden zou er gewerkt kunnen worden met de vaardigheden Samenwerking en Probleemoplossend denken en creativiteit. Samenwerking wordt al vaak op ingezet. Probleemoplossend denken en creativiteit zouden kansen liggen voor de toekomst. Wellicht dat bij Ict gebruik ook kleine kansen liggen maar dat is dan meer buiten de les, omdat wij met een digitale omgeving werken.

School documenten: Opleidingsplannen (Curriculum): In de opleidingsplannen is informatie weergegeven over een specifieke beroepsopleiding binnen ROC Tilburg. Als voorbeeld heb ik het opleidingsplan van de opleiding Middenkaderfunctionaris Bouw en Middenkaderfunctionaris Verkeer en Stedebouw cohort 2012 genomen. De passages met betrekking tot sport en het Loopbaan en Burgerschap element zijn in elk opleidingsplan hetzelfde. In ieder geval per cohort. Als er puur gekeken wordt naar een curriculum dan zou je kunnen stellen dat fit@school een leerlijn is binnen dit curriculum. Boven is al beschreven op welke wijze hieraan voldaan kan worden. Bovengenoemde doelen staan hier niet in beschreven.

Binnen de thematieken proberen we, daar waar mogelijk, een keuzevrijheid te geven aan de student, per locatie, binnen het programma aanbod. fit@school Magazine - Competentiegericht bewegen op ROC Tilburg

Bijlage 1: Curriculum analyse fit@school Deel4 Team documenten: Visie: Fit@school biedt een structureel beweeg aanbod voor alle leerlingen van ROC Tilburg met als basis plezier in bewegingsen sport activiteiten met aandacht voor vitaliteit.

Missie: Fit@school heeft als missie het verankeren van de beweegactiviteiten met 5% v.d. netto onderwijstijd binnen het onderwijsprogramma van ROC Tilburg. Zoveel mogelijk verdeeld over alle lesweken van het schooljaar. We richten ons op het bewegingsonderwijs, sport, gezondheid en beroep, waarbij we aandacht besteden/ rekening houden met de ontwikkelingen binnen de bewegingscultuur. Op de volgende pagina staat het Schema van Van den Akker (2003).

fit@school Magazine - Competentiegericht bewegen op ROC Tilburg

Schema van den Akker (2003): Hieronder is het schema van van den Akker zover mogelijk ingevuld. Op deze manier is het ook terug te vinden op mijn blog. Intended

Ideal (Denkbeeldig)

Formal/Written (Geschreven)

Fit@school biedt een structureel beweeg aanbod voor alle leerlingen van ROC Tilburg met als basis plezier in bewegingsen sport activiteiten met aandacht voor vitaliteit.

Fit@school heeft als missie het verankeren van de beweegactiviteiten met 5% v.d. netto onderwijstijd binnen het onderwijsprogramma van ROC Tilburg. Zoveel mogelijk verdeeld over alle lesweken van het schooljaar.

(Beoogd)

We richten ons op het bewegingsonderwijs, sport, gezondheid en beroep, waarbij we aandacht besteden/ rekening houden met de ontwikkelingen binnen de bewegingscultuur. Binnen de thematieken proberen we, daar waar mogelijk, een keuzevrijheid te geven aan de student, per locatie, binnen het programma aanbod. Implemented

Perceived (Ge誰nterpreteerd)

Operational (In actie)

(Uitgevoerd) Fit@school biedt een structureel beweeg aanbod voor de 1e en 2e jaars BOL studenten van ROC Tilburg met als basis plezier in bewegingsen sport activiteiten met aandacht voor vitaliteit. Attained

Experiental (Ervaren)

Learned (Geleerd)

(Bereikt)

Visualisatie: http://prezi.com/kpe0_vg4mw-3/fitschool-pim-van-de-plas/ fit@school Magazine - Competentiegericht bewegen op ROC Tilburg

Bijlage 2: Competentieprofiel www.kwalificatiesmbo.nl Factoren

Competentie Beslissen en activiteiten initiëren Leiden en beslissen Aansturen Begeleiden Aandacht en begrip tonen Ondersteunen en samenwerken Samenwerken en overleggen Ethisch en integer handelen Relaties bouwen en netwerken Interacteren, beïnvloeden, preOvertuigen en beïnvloeden senteren Presenteren Formuleren en rapporteren Vakdeskundigheid toepassen Analyseren en interpreteren Materialen en middelen inzetten Analyseren Onderzoeken Creëren en leren Creëren en innoveren Leren Plannen en organiseren Op de behoeften en verwachtingen van de "klant"richten Organiseren en uitvoeren Kwaliteit leveren Instructies en procedures opvolgen Omgaan met verandering en aanpassen Aanpassen en aankunnen Met druk en tegenslag omgaan Gedrevenheid en ambitie tonen Ondernemen en presteren Ondernemend en commercieel handelen Bedrijfsmatig handelen Op de volgende pagina is dit competentiemodel uitgewerkt.

fit@school Magazine - Competentiegericht bewegen op ROC Tilburg

Bijlage 3: Werkprocessen

fit@school Magazine - Competentiegericht bewegen op ROC Tilburg

Bijlage 4: Kennisbasis

Ik heb ervoor gekozen om de kennisbasis te integreren in mijn product. De concepten die aan bod komen zijn benoemd en via APA voorzien van de juiste bronvermelding. Voor de verantwoording van de concepten die niet direct in het product passen is gekozen om deze apart te vermelden in de bijlage. Deze zijn hieronder te vinden.

Concepten uit de kennisbasis: - Leeromgevingen Zie kopje werkprocessen - Flow Verwerkt in de presentaties van de tweede middag. Zowel flow in groepen (Sawyer, 2007) en de condities van flow (Girod, 2008) komen daarin terug. - Leerpsychologische stromingen (constructivisme) Onderdeel hiervan is het competentiegericht onderwijs. - Scaffolding De teksten en de theorie die tussen de werkvormen zijn verwerkt zijn kunnen daar zelf zaken van oppikken. - Effectiviteit van leren Zie bijlage 5.

fit@school Magazine - Competentiegericht bewegen op ROC Tilburg

Bijlage 5: Verantwoording Werkvormen

Op basis van het leereffecten onderzoek van Hattie (2008) heb ik geprobeerd de werkvormen in te richten met uitdagende doelen, meesterschap, feedback en de werkvormen creatief inrichten omdat dit een van de grootste leereffecten oplevert aldus Hattie. De werkvormen zijn verschillend van elkaar en ik heb geprobeerd deze out-off-the box weg te zetten. Ik heb met de volgende aspecten rekening gehouden: Actieve werkvormen (letterlijk) Niveau differentiatie Flow aspecten in de werkvorm Gebruik van ICT middelen stimuleren Scaffolding (Bosker et al., 2005; van de Pol et al., 2010) Ik probeer mijn eigen rol zodanig in te vullen dat ik kan scaffolden. Daarbij zal ik trachten de strategie van Van de Pol te gebruiken.

fit@school Magazine - Competentiegericht bewegen op ROC Tilburg

Danielle de Boer 14 maart 2013: FEEDBACK: Mijn beoordeling is een "goed" ofwel: Kritisch-analytische vermogen wordt getoond m.b.t. de ontwikkelpunten van de eigen school. Je ontwerp sluit hier (nog niet) bij aan (zie Feedforward, voor volgende stap). Je eigen affiniteiten stijgen dus niet uit boven het belang van de school. Je kijkt kritisch naar de ontwikkelpunten van de eigen school door een goede curriculumdocument-analyse en bijbehorende redenering. Deze deelbeoordeling is gestaafd op het volgende: 1. Je hebt duidelijk goed begrip van Van den Akker en weet dit toe te passen op je eigen opleiding. 2. Je kunt overzichtelijk weergeven waar de sterktes en zwaktes zitten, zonder te stranden in onnodige details. 3. Je reflectie op het curriculum staakt niet en je blijft in verdere berichten reflecteren op de ontwikkelpunten van de opleiding. FEEDUP: De curriculum analyse is beoordeeld als goed. Je zou echter nog dieper kunnen reflecteren hierop. Zie voorbeelden Sergo en Michel. Rest enkel nog het feedback vragen van een collega of nog beter van meerdere collegae. FEEDFORWARD: Je curriculum-analyse is volledig genoeg voor een collega/collegae om hier feedback op te geven. Vraag om feedback op de blog te geven. Laat vooral zien dat je deze feedback verwerkt. Ook zou het mooi zijn om collega/collegae te betrekken bij feedback op je verdere ontwerp. Dan is de kans groter dat je aan koerst op een 'goed'. Maak ook maar een voorzichtige stap met het formuleren van eerste herontwerpideeen.

Danielle de Boer 13 april 2013: Dag Pim, Wat goed dat je met de collegae bent gaan zitten om de basis van het opleidingskader te bespreken. Ik denk goede uitgangspunten voor een eerste start voor jou. Algemeen deel en opleidingsspecifieke deel is al handige start. Dan nadenken over hoe te flexibiliseren en vooral ook te integreren. Ik denk dat je die zaken moet integreren die in de beroepen ook geintegreerd zijn. Misschien kunnen we brainstormen over grotere projecten of simulaties, met een mate van flexibilisering per uitstroomperspectief. Dan de docenten als flexibele schil daarom heen. Ik leg het later nog wel nader uit. Maar lijkt me dat je al best wat draagvlak hebt gecreerd voor je ontwerp?

Collega's, graag zou ik nogmaals willen verzoeken om mijn blog eens te bekijken. Feedback op het blog van collega's is een EIS om dit leerarrangement straks te halen. pimvandeplas.blogspot.be is mijn blog. Lees de berichtjes, onderaan is een veld om opmerkingen op te plaatsen. Feedback is natuurlijk welkom, je kunt ook berichten plaatsen waarmee ik vooruit kan of ter bevestiging dat het wel/niet goed is. Graag was respons jongens! gr.

fit@school Magazine - Competentiegericht bewegen op ROC Tilburg

Klik op deze link om naar de ontwerpsessie te gaan.

Jamie Linkels 18 april 2013 (Collega). Opbouw en leidraad zien er prima uit. Wat tekstuele (inhoudelijke)aanvullingen (ondanks dat ik weet dat het nog concept is. 2.2: spin of control = span of control 2.7: vrijstellingen punt 4: als laatste toevoeging: alleen de directeur kan een vrijstelling verlenen/ goedkeuren. Punt 5 Intsroom zou ik zelf bij het algemene deel laten, omdat in mijn optiek dit valt onder ROC breed regel. Ga je het specifiek deel in, dan zou dat inhouden dat er per school of zelfs per specifieke opleiding afspraken gemaakt kunnen worden. Als ik nu denk vanuit het team zou ik dat vermijden.

Nicole Verhoeven 22 april 2013 (Leidinggevende). Mijns inziens zit het goed wat betreft opbouw. Wat wellicht mogelijk is om mee te nemen is het maatwerk wat wij bieden per opleiding. Wat is de speelruimte voor afzonderlijke opleidingen en wat willen wij zonder meer aanbieden. Ik vind het top dat je dit onderwerp neemt voor jouw leerarrangement en ben ervan overtuigd dat het een grote toegevoegde waarde zal hebben. Ik merk ook dat je het team op dit gebied inspireert en dat het de professionaliteit van fit@school ten goede komt!

Pim van de Plas 03 juni 2013: Graag feedback! Voor lezers! Graag feedback op mijn tussentijds product. Het gevoel bij het product zal zo blijven. Alle feedback is welkom!! Denk aan vormgeving, tekstueel, theoretische dekking, inhoud kennisbasis, creatieve werkvormen enz.

Lonneke Gerrits 05 juni 2013 (mede student). Maandag al veel gedaan, man! Ziet er professioneel uit. Door de vormgeving, maar vooral ook door de onderbouwing met allerlei theoretisch materiaal als schema's, doelen en literatuur etc. Als ik het goed heb gezien is het nog een concept? Misschien voor het definitieve "tijdschrift" op schrijffouten en soms ook "spreektaal" controleren.

Bernd Stanneveld 05 juni 2013 (mede student). Pim, dit ziet er goed uit. Je geeft zelf al aan waar je nog aan moet werken, succes.... We hebben nog maar een week ;-(

Julien Arts 11 juni 2013 (grafisch ontwerper). Pim, ik heb even naar je PDF gekeken vanuit de grafische hoek. Het ziet er best "okay" uit. Je uitgangspunt is een magazine-layout. Je pagina's mogen wel wat meer uitgesproken zijn. Pagina die goed werkt is "fit@school programma". Deze valt lekker op. Daarna zwakt het wat af. Maak teksten bold, geef het een kleur. Grote tekst + kleine tekst. Meer beeld gebruikt. Speel hier mee. En laatste opmerking kijk uit dat je tekst niet te krap tegen de zijkant zit. gr J. Arts

fit@school Magazine - Competentiegericht bewegen op ROC Tilburg

Bijlage 7: Prestatie Indicatoren overzicht Het volgende overzicht is door de student en zijn/haar ontwerpteam te gebruiken ten einde het leerarrangement geVoldoende toepassen = 1 of 2 keer toepassen en Goed toepassen = consequent/continue toepassen, geldt voor alle normen 2.1. Je past actuele kennis op het gebied van Leren & Zie integratie in gehele product en in de bijlages Innoveren op goede wijze toe; je hebt goede kennis van en inzicht in relevante concepten, ideeën en onderwerpen Goede score op kennisbasis (>70% van alle genoemde concepten), zie ook kennisbasis LA1 EN Mate van kennisverwerving 2.2.* Je levert een actieve bijdrage aan de ontwikkeling van een gemeenschappelijke visie op leren en didactiek binnen de eigen onderwijsinstelling, brengt (verbeter) voorstellen in en kan aangeven waarin zijn visie verschilt van die van anderen; Goede score op Kritische analytische vermogen m.b.t. ontwikkelingspunten eigen school en het curriculum EN Voltooien curriculum analyse

Zie bijlage 1 voor het curriculum analyse. Zie feedback voor bevraging collega’s in bijlage 6.

2.4. Je toont analytisch vermogen, combineert op beargumenteerde wijze inzichten uit verschillende leerpsychologische theorieën, empirie en goede praktijkvoorbeelden en vertaalt deze naar concrete mogelijkheden voor onderwijsontwikkeling binnen de eigen onderwijsinstelling; Goede score op Operationalisatie leerdoelen (in mate van niveauverankering) EN Voltooien trapmodel

Trapmodel heb ik niet, operationalisatie leerdoelen ook niet. Toch denk ik dat ik de theoretische zaken naar concrete voorbeelden heb kunnen vertalen. Zie werkvormen.

2.5. Je geeft binnen de door het management gestelde kaders op professionele wijze vorm en richting aan onderwijsontwikkeling; Goede score op Communicatie en Aard bevraging management

Nicole Verhoeven is mijn teamleider. Zij is onder de indruk van het proces en product.

2.6. Je zet acties in die een positieve bijdrage leveren aan Zie gebruik werkvormen en koppeling aan Hattie (2008) het leerklimaat binnen de onderwijsinstelling, maakt daarbij gebruik van relevante inzichten (bijv. m.b.t. het vergroten van het leervermogen en de zelfredzaamheid van lerenden, de effectiviteit van onderwijs- en leerstrategieën en de veiligheid en uitdaging die in een leef- en leeromgeving aanwezig moet zijn);Goede score op toegepaste kennis van effectiviteit leertaken 2.7. Je houdt bij onderwijsontwikkeling expliciet rekening met verschillen tussen lerenden, bijvoorbeeld wat betreft hun sociaal/culturele achtergrond, het niveau, leerstijlen en leervragen; Goede score op toegepaste kennis van differentiatie in het leerproces:

Ik heb diverse werkvormen gehanteerd. Met name om Flow zoveel mogelijk te behouden in combinatie met de juiste leereffecten. Het ontwerp is zoveel mogelijk overdraagbaar.

2.8. Je ontwikkelt en implementeert samen met de betrokkenen- nieuwe arrangementen in de onderwijspraktijk, denkt (pro)actief mee, brengt creatieve ideeën in en geeft waar nodig adviezen; Goede score op pro-activiteit, inbrengen van creatieve ideeen en adviezen geven waar nodig EN Goede score feedback op leertaakniveau in de bijeenkomst presenteren finale ontwerp

Ik denk dat ik mij nog pro-actiever kan opstellen. Dit vind ik zelf erg moeilijk. Ik durf wel grenzen op te zoeken van mijn eigen leren maar dit kan ik meer laten zien op mijn blog.

2.9. Je toont originaliteit in het vinden van oplossingen, zoekt ook buiten de eigen context naar nieuwe concepten, ideeën en oplossingen, brengt deze in en implementeert deze samen met betrokkenen Goede score op out-of-thebox leertaak middels creativiteitsmeter

Ik vind het moeilijk om continu creatief te zijn en eigen ideeën te gebruiken. Dit heb ik zoveel mogelijk geprobeerd. Het opleveren van dit product had creatiever gekund door alles interactief te maken, maar dat is een bewuste keuze geweest vanwege het tijdsbestek. Anders was ik in prezi gaan werken en interactiever gewerkt.

fit@school Magazine - Competentiegericht bewegen op ROC Tilburg

Bijlage 8: Literatuur LA1: De Corte, E., & Verschaffel, L. (1999). From interactive small group and classroom learning toward networking minds in a technology-supported collaborative mathematics learning environment. In A. Rogerson (Ed.), Proceedings of the International Conference on Mathematics Education into the 21st Century: Societal challenges, issues, and approaches (Volume I, pp. 147-159). Cairo, Egypt: Third World Forum - Project Egypt 2020 Hattie, J. & Timperley, H. (2007) The Power of Feedback. Review of Educational Research, March 2007, Vol. 77, No. 1, pp. 81–112 doi: 10.3102/003465430298487 Jolles, J. (2007) Over brein en leren: kwaliteit leeromgeving bepalend voor leerproces. Bij de les, 2, 42-45. Ruijters, M., Noorman, S., Rockwell, B. & Simons, J. (2010). Creating Strategic Value Schuit, H., de Vrieze, I., Sleegers, P. (2011). Leerlingen motiveren: een onderzoek naar de rol van de leraar (Rapport 27). Amsterdam: Ruud de Moor Centrum – Open Universiteit. Sierens, E., Soenens, B., Vansteenkiste, M., Goossens, L., Dochy, F. (2006). De authoritatieve leerkrachtstijl: een model voor de studie van leerkrachtstijlen. Pedagogische Studiën, 83, 419-431. LA2 Bosker, R. J. (2005). De grenzen van gedifferentieerd onderwijs. Groningen: Rijksuniversiteit Groningen. De Vries, B. (2007). Vrijheid, blijheid? Over vraaggestuurd leren en flexibele scholen. Girod, J. (2007). Finding Flow: Getting into the Zone at Work. Hattie, J. (2008). Visible Learning. A synthesis of over 800 meta-analyses relating to achievement. Oxon, OX: Routledge. Van den Akker, J.J.H. (2003). Curriculum perspectives: An introduction. In J. van den Akker, W. Kuiper, & U. Hameyer (Eds.), Curriculum landscapes and trends (pp. 1-10). Dordrecht: Kluwer Academic Publishers. Van de Pol, J., Volman, M. & Beishuizen, J. (2010). Scaffolding in teacher-student interaction: a decade of research. Sawyer, K. (2007). Group Genius. The Creative Power Of Collaboration. Snow, K. Y. (2010). Work relationships that flow: examining the interproposal flow experience, knowledge sharing, and organizational commitment. Claremont, California. fit@school Magazine - Competentiegericht bewegen op ROC Tilburg

Eigen documentatie: De Bruijn, E., Overmaat, M., GlaudĂŠ, M., Heemskerk, I., Leeman, Y., Roeleveld, J., & van de Venne, L. (2005). Krachtige leeromgevingen in het middelbaar beroepsonderwijs: Vormgeving en effecten. Pedagogische StudiĂŤn. (82), 77-95. Dijkstra, A.M., Klarus, R., & Knaapen, R. (z.j.). Progress in Process. VAPRO. Lodewijks, J.G.L.C. (1993). De kick van het kunnen: over arrangement en engagement bij het leren. Inaugurele rede katholieke Universiteit Brabant. Tilburg: MesoConsult. Simons, P. R-J., (2005). Competentiegerichte leeromgevingen in organisaties en hoger beroepsonderwijs. Spencer, L.M., Spencer, S.M. (1993). Competence at work models of superior performance, New York: John Wiley & Sons. Van der Sanden, J. (2004). Ergens goed in worden. Eindhoven: Fontys Hogescholen.

fit@school Magazine - Competentiegericht bewegen op ROC Tilburg