Leerlingen bouwen bij Kindcentrum Dynamiek aan een gouden toekomst
voor zichzelf en de wereld
Auteur Maarten van den Hoven
De leerlingenaantallen liepen terug en het werd steeds moeilijker om goed onderwijs te blijven aanbieden. Dus moest er iets gebeuren bij de Elckerlyc en de Fons Olterdissenschool in Maastricht. Op 1 augustus 2015 gingen ze samen op in een nieuwe basisschool: Kindcentrum Dynamiek. Die school werd binnen vier jaar een innovatieve bassischool, waar vanuit een geheel eigen visie les wordt gegeven.
Kindcentrum Dynamiek in Maastricht
Het is een kwartier voor aanvang van
vanwege het teruglopende leerlingenaantal
de lessen op Kindcentrum Dynamiek in
en er moest ook echt iets gebeuren om de
Maastricht. Door de open deuren waait
onderwijskwaliteit omhoog te brengen.” Ze
een frisse bries het schoolgebouw in. Één
besloot zich in eerste instantie te richten
voor één lopen de leerlingen en hun ouders
op dat wat juist wel goed ging. “De school
binnen. Ib’er Sonja Lenoir staat namens
was voor ouders en kinderen een fijne
het MT in de hal en wenst iedereen,
en warme plek om te komen. Dat gevoel
zoals iedere ochtend, persoonlijk een
wilden we versterken.”
goedemorgen. Voor sommige ouders of kinderen een fijn moment om nog snel iets
De inlooptijd werd voor alle klassen
te vragen voordat de les begint.
ingevoerd, leerkrachten wachtten voortaan buiten het lokaal op de leerlingen. Nieuwe
Klaar voor de start
leerkrachten werden geselecteerd op hun
“De basis voor de fusie was best complex”,
werd stevig onder handen genomen.
zegt directrice Désirée Jorissen. “Er
“We wilden meer openheid creëren. Dus
moest een aantal leerkrachten vertrekken
kwam er overal glas in de deuren en werd
wil om te vernieuwen en ook het pand
Artikel Een verhaal van kindcentrum Dynamiek met OnderwijsMens (2020)
Roger Thomassen in gesprek met een leerling
de centrale hal verbouwd. Leerkrachten
ook perfect aan denk ik”, zegt Désirée. Dat
zagen dat er werd geïnvesteerd, ieder klein
aanvullen gaat soms zo letterlijk dat ze
succesje hebben we met ze gevierd. Zo
elkaars zinnen afmaken. De twee bellen
ontstond langzaam het vertrouwen om aan
en appen veel met elkaar, maar zijn ook
de onderwijskwaliteit te gaan werken.”
kritisch naar elkaar. “Samen leiding geven aan een team, vraagt om een zorgvuldige
Met het urgentiebesef om te veranderen
afstemming”, vertelt Désirée, “wij geven
ontstond ook de wens om het echt anders
leiding aan een team, sturen op gedrag,
te doen. Alle bestaande, niet effectieve
met nabijheid en aandacht voor de mens
praktijken gingen aan de kant en de
en de cultuur.” Rächel begint te stralen en
leerkrachten bouwden gezamenlijk aan een
zegt: “Het is mooi dat we samen op de
nieuwe visie op het onderwijs. “We wilden
Pabo zaten en er van droomden om met
naar een onderwijsvorm waarin we de
zijn tweeën een kleuterklas te leiden. Nu
leerlingen echt optimaal voorbereiden op
leiden we samen een hele basisschool.”
hun toekomst, met alle toekomstgerichte leervaardigheden die daar bij horen. Daar is nog geen passend onderwijs voor, dus moesten we dat zelf ontwikkelen.”
Een nieuwe start “Het voelde bij de start van Dynamiek letterlijk alsof ik van baan gewisseld was”,
Désirée is ook directrice op een andere
zegt Sonja. “Het team, de manier van
basisschool in Maastricht. De dagelijkse
werken, het onderwijs. Op alle fronten werd
leiding bij Dynamiek voert ze daarom
er verjongd. In plaats van gewoon doen
samen uit met mede-directielid Rächel van
wat er van je verwacht wordt, gingen we nu
Lijf. “Er spelen zoveel dingen tegelijkertijd,
veel meer beredeneren en denken vanuit
dat kun je niet alleen. Je moet het met
de behoeften van leerlingen. Ook gingen
iemand samen doen. Maar we vullen elkaar
we werken in leerteams. Dat houdt in dat
Artikel Een verhaal van kindcentrum Dynamiek met OnderwijsMens (2020)
Het is bijna kerstvakantie. De kinderen van groep 7 hebben net aan elkaar verteld wat ze leuk en minder leuk vinden aan het kerstdiner, of waarom ze thuis geen kerst vieren. In deze ontwerples gaan de kinderen aan de slag met de onderzoeksvraag: ‘Hoe kun je lang aan de kersttafel zitten leuker maken?’ Iedereen krijgt een afbeelding die met het kerstdiner te maken heeft. Ze lopen door de klas en op een teken van meester Roger zoeken ze een klasgenootje op. De kinderen laten elkaar hun afbeelding zien en bedenken vervolgens samen wat je met de twee voorwerpen op de plaatjes zou kunnen doen. Of, welk nieuw product je er mee zou kunnen maken. Vervolgens werken ze in groepjes aan een compleet nieuw idee, dat ze gaan presenteren aan de klas.
meerdere leerkrachten gezamenlijk werken
de leerkrachten zelf ontwikkeld en staat
aan de ontwikkeling van hun groepen.” Die
voor Creatief, Nieuwsgierig, Actief Leren.
verandering was best even wennen, geeft
Op dinsdag- en donderdagmiddag werken
ze toe. “Je bent natuurlijk dingen gewend
de leerlingen met interactieve projecten
vanuit het verleden. Als het ineens anders
aan de wereld-oriënterende en creatieve
moet ben je best wel eens ergens onzeker
vakken.
over. Maar gelukkig kwam er met het
Roger Thomassen is leerkracht van groep
ontwikkelen van de gezamenlijke visie meer
7 en teamleider van het CNAL-onderwijs.
en meer duidelijkheid.”
Een rol die perfect past bij zijn persoonlijke ambitie om meer met onderwijsinnovatie
Als ib’er geeft Sonja leiding aan de
bezig te zijn. “We deden heel vaak mee
onderwijskwaliteit bij Dynamiek. Dat
aan thema-weken of onderwijsprojecten
doet ze bijvoorbeeld door haar collega’s
van grote bedrijven of de gemeente. Leuk!
te begeleiden tijdens de Gouden Weken,
Maar het zorgde vaak voor veel extra werk
aan het begin van het schooljaar. “Als
terwijl het eigenlijk maar eenmalig iets
leerkrachten de klassen aan elkaar hebben
opleverde. Dat kon duurzamer, vonden
overgedragen gaan we direct kijken wat
we. Meer gefocust op de onderwijsinhoud
er beter kan. We bepalen ook welke
thematisch aanbieden.”
groepsdynamiek daar bij hoort. In de gouden weken probeert de leerkracht het
CNAL is thematisch onderwijs, op
groepsvormingsproces zo te beïnvloeden,
basis van de Global Goals (duurzame
dat die gunstige dynamiek ook ontstaat.”
ontwikkelingsdoelstellingen van de VN
Daarbij is een positief duwtje in de rug
red.). Leerlingen werken gedurende
van Sonja wel eens nodig. “Het is vakantie
hun hele periode op de basisschool aan
geweest, dus het vliegwiel moet weer
’werelden’ rondom hun eigen toekomst.
worden aan geslingerd.”
“We vragen veel meer van de kinderen op het gebied van zelfstandigheid en
Tijd om te CNAL-len
zelfregulatie. Maar we vragen ook
Waarom de groepsdynamiek zo belangrijk
klassenmanagement moet op orde zijn en
is op Dynamiek blijkt op de CNAL-
op gebied van duurzaamheid moeten we
middagen. Het CNAL-onderwijs werd door
natuurlijk het goede voorbeeld geven. De
meer van onszelf als leerkrachten. Het
Artikel Een verhaal van kindcentrum Dynamiek met OnderwijsMens (2020)
Désirée Jorissen, Rächel van Lijf en Sonja Lenoir in overleg
leerkracht functioneert nog meer als coach
ondersteunt. Als schakel tussen het MT en
en stelt vragen of geeft feedback om de
de leerkrachten. Bovendien brengt ze enorm
leerlingen te activeren.”
veel wetenschappelijke vakkennis mee.”
Ondanks dat CNAL volgens Roger een
Hoewel het CNAL-onderwijs van Dynamiek
puzzel is waarin ze altijd stukjes kunnen
nog volop in ontwikkeling is, neemt de
blijven leggen, is hij positief over het
interesse van andere scholen steeds meer
voorlopige resultaat. “De kinderen kijken
toe. Roger gelooft niet dat met alleen
er echt naar uit, het enthousiasme als ze
het kopiëren van de blauwdruk hetzelfde
weer mogen gaan CNAL-len is echt een
succes te behalen is. “Het gaat juist om
verrijking. In een ideaal scenario gaan
de weg er naartoe. Het als team jezelf
we deze methodiek in de toekomst ook
opnieuw uitvinden en invulling geven aan
toepassen bij de basisvakken.”
het curriculum. Dat proces gun ik echt iedereen.”
Gezamenlijk succes
De lessen zijn inmiddels voorbij. Kinderen
Het enthousiasme en de ambitie van
rennen richting hun ouders op het
Roger zijn tekenend voor het hele team,
schoolplein. Het is bijna vakantie, toch zal
vindt Désirée. “Het met zijn allen willen
je leerkrachten de dagen niet zien aftellen.
doen, elkaar ook helpen, dat is echt van
Werken bij Kindcentrum Dynamiek geeft
doorslaggevend belang geweest om te
juist energie zegt Sonja: “We vragen veel
kunnen veranderen.” Het MT wordt in
meer van elkaar, maar er is ook meer
het proces gecoacht door Wilma Willems
ruimte gekomen om te excelleren. De
(OnderwijsMens red.). “Als je zo diep in
autonomie van leerkrachten is vergroot en
een proces zit is het ook fijn als iemand
de relatie met leerlingen heeft een diepere
met een frisse blik, met overzicht, je
laag gekregen.”
Artikel Een verhaal van kindcentrum Dynamiek met OnderwijsMens (2020)