ΑΡ. 09 / ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2020
Πώς Προσεγγίζουμε Οδηγός για τη Σωστή Κατανόηση της Βίβλου
τη Βίβλο Ανακαλύπτoντας τον Πλούτο της Αγίας Γραφής
Gordon D. Fee & Douglas Stuart Μετάφραση: Τζεφ Μπάλντουιν ◼ ΓΙΑ ΠΟΙΟΥΣ ΕΙΝΑΙ Η ΑΓΙΑ ΓΡΑΦΗ; Για τους θρησκευόμενους, για τους θεολόγους, για τους ιερωμένους, για τους διανοούμενους, για τους φανατικούς θρησκόληπτους ή για τους απλούς αναζητητές της αλήθειας; ◼ ΕΙΝΑΙ ισότιμες η Παλαιά και η Καινή Διαθήκη για τους Χριστιανούς; ◼ ΓΙΑΤΙ ο νόμος απαγόρευε οι αρχαίοι Εβραίοι να τρώνε χοιρινό; ◼ ΓΙΑΤΙ να υπάρχουν τέσσερα Ευαγγέλια;
Μερικές βασικές πληροφορίες σχετικά με το περιεχόμενο της Αγίας Γραφής μπορούν να ξεκαθαρίσουν πολλές παρεξηγήσεις και να βοηθήσουν τον αναγνώστη να συλλάβει το νόημά της, καθώς και τον τρόπο που αυτή μπορεί να εφαρμοστεί στην καθημερινότητα του 21ου αιώνα. Κι αυτό επιδιώκει το βιβλίο που κρατάτε στα χέρια σας. Οι συγγραφείς του βιβλίου είναι ευτυχείς, γιατί πάνω από ένα εκατομμύριο αναγνώστες έχουν ενημερωθεί και εμπνευστεί για το πώς να προσεγγίζουν και να μελετούν την Αγία Γραφή. €
14
• σελίδες: 448 / • 14x20,5 εκ.
Gordon D. Fee: Καθηγητής της Καινής Διαθήκης στο Regent College, Βανκούβερ, Καναδάς. Douglas Stuart: Καθηγητής της Παλαιάς Διαθήκης στο Gordon-Conwell Theological Seminary, Ηνωμ. Πολιτείες.
Για Για παραγγελίες παραγγελίες > > www.ologos.gr www.ologos.gr ήή 210.6626835 210.6626835 και και στα στα βιβλιοπωλεία βιβλιοπωλεία μας: μας: Αθήνα: Αθήνα:
Εμμ. Εμμ. Μπενάκη Μπενάκη 28 28 106 106 78 78 210-3823495 % % 210-3823495
Θεσσαλονίκη: Θεσσαλονίκη: Εθν. Εθν. Αμύνης Αμύνης 42 42 546 546 21 21 2310-232210 % % 2310-232210
Πάτρα: Πάτρα:
Κορίνθου Κορίνθου 199 199 262 262 23 23 2610-224197 % % 2610-224197
Λάρισα: Λάρισα:
Δευκαλίωνος Δευκαλίωνος 22 412 412 22 22 2410-232594 % % 2410-232594
Βόλος: Βόλος:
Σωκράτους Σωκράτους 23 23 382 382 21 21 24210-35801 % % 24210-35801
Αλβανία: Αλβανία:
Sarande Sarande Libraria Libraria «O «O LOGOS» LOGOS» 00355.692585746 % % 00355.692585746
Η Πρόκληση της Διαφορετικότητας... Ζούμε σε μια παράδοξη και αλλοπρόσαλλη εποχή. Απ’ την μια η σχετικοκρατία αγγίζει όλους τους χώρους, από την άλλη η διαφορετικότητα είναι μια τεράστια πρόκληση. Έχουμε βαρύγδουπες διακηρύξεις ότι δεν υπάρχει τίποτε το απόλυτο αλλά ταυτόχρονα έχουμε σοβαρό πρόβλημα να διαχειριστούμε το διαφορετικό, τον απέναντι, τον αντίθετο. Η παραδοξότητα αυτή κορυφώνεται σε περιόδους κρίσης όπως αυτή που βιώνουμε αυτή την περίοδο στην πατρίδα μας αλλά και παγκόσμια, λόγω της πανδημίας. Η αποδοχή και κατανόηση της διαφορετικής ή η προσέγγιση μιας άλλης οπτικής γωνίας δεν σημαίνει ότι έχεις αποβάλει το δικαίωμα να έχεις εσύ θέση και άποψη. Ως συνειδητοί χριστιανοί καλούμαστε άλλη μια φορά να παίξουμε καταλυτικό ρόλο στην κοινωνία μας που μαστίζεται από μια άκρατη και ακραία σχετικοκρατία, αρθρώνοντας ένα λόγο που μπορεί να γεφυρώνει όχι απλά τις απόψεις αλλά τους ανθρώπους. Η χριστιανική πίστη έχει θέσεις κρυστάλλινες και καθαρές, αλλά έχει επίσης μια απέραντη πηγή αγάπης, που φτιάχνει γέφυρες με την καρδιά των ανθρώπων, που βρίσκονται σε διαφορετική θέση και τροχιά. Το παράδειγμά μας είναι ο Κύριός μας ο Ιησούς Χριστός στην περίοδο που έζησε ανάμεσά μας και ήταν το πρότυπο της Αγιότητας και της Δικαιοσύνης, αλλά ταυτόχρονα και μοναδικός εκφραστής της Αγάπης. Η ανατρεπτική διαφορετικότητά Του αλλά και η απόλυτη διάθεσή Του να κτίσει γέφυρες τον έκανε φίλο των τελωνών και των αμαρτωλών! Πόσο εμείς, οι συνειδητοί πιστοί χριστιανοί, είμαστε φορείς συμφιλίωσης σε μια τρικυμισμένη κοινωνία που έχει κατακτήσει πολλά αλλά ταράζεται καθημερινά απ’ την πρόκληση της διαφορετικότητας σε όλα τα πεδία της ζωής; Πόσο έτοιμοι είμαστε να ακούσουμε απλά τη άλλη άποψη, χωρίς να βάλουμε ταμπέλες στους ανθρώπους που θέλουν να χρησιμοποιούν το πολύτιμο δώρο που ο Δημιουργός μας έχει χαρίσει και είναι η λειτουργία του μυαλού και της σκέψης, ακόμα και όταν φτάνουν σε μια άλλη θέση απ’ τη δική μας; Όσο πιο κοντά πλησιάζουμε την καρδιά του Κυρίου μας τόσο περισσότερο το φως της δικιάς Του αγάπης θα ανοίγει το μυαλό μας για να απολαμβάνουμε την πολύχρωμη ομορφιά της ποικιλομορφίας και της διαφορετικότητας που κάνει τον κόσμο σίγουρα όχι μουντό αλλά σταθερά μοναδικό! Ας τολμήσουμε να κοιτάξουμε και να δούμε τους ανθρώπους γύρω μας έστω και μια φορά με μια διαφορετική ματιά γεμάτη απ’ την αγάπη Του... Καλό μήνα! Φώτης Ρωμαίος ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2020 | 1
Η ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ / ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2020
περιεχόμενα Εμπιστοσύνη στον Θεό σε Δύσκολους Καιρούς Ο Τρόπος Μετράει! Χάρης Ι. Νταγκουνάκης
«Πιερικό Περισκόπιο» Γεώργιος Σ. Κανταρτζής
Από τον Επιούσιο Άρτο... «Χριστιανική Απολογητική Γωνιά» Μεγιστάνες του πλούτου: «Φορολογήστε μας» Τάσος Μαρκουλιδάκης
«Η ελπίδα που αναβάλλεται...» Σούλα Μαξιμιάδου-Isch
Εν Αναμονή... Αλτάνα Φίλου-Πατσαντάρα
Το déjà vu του Πέτρου Γιώργος Αλεξανδρής
Η κατάντια του σημερινού κόσμου και πώς θα αλλάξουμε ως άτομα, εκκλησία και κοινωνία Φίλιππος Σπ. Ζωδιάτης
«Κοιτάς προς την λάθος κατεύθυνση κομάντερ Γκρήν» Θοδωρής Καλογερόπουλος
ΤΑ ΝΕΑ ΤΟΥ ΣΠΟΡΕΑ Γιατί σε ορισμένες εκκλησίες δεν επικρατεί η χαρά; Ανανίας Καβάκας
Είμαστε άγρυπνοι και έτοιμοι; Γιάννης Χρ. Κρεμμύδας
Η Καραμανλήδικη Αγία Γραφή Γιάννης Τσεβάς
Μια Τελευταία Σελίδα... Στέφανος Κατσάρκας
Συνέντευξη με τον Ιατρό Μίνω Τυλλιανάκη Η Δημιουργία του Κόσμου Ιωάννα Σαχινίδου
Μια απροσδόκητη «ανυπακοή» Αλέξανδρος Δαδάος
Πνευματική Πτώση και Ανόρθωση Γιούλικα Κ. Masry
Πού λοιπόν η καύχησις; Ρίτα Αναγνώστου
Ο μπαμπάς μου ο ήρωάς μου! Sandra Smith
Ένα δώρο που δεν θέλεις να ανοίξεις... Ανέστης Πεταλίδης
03 04 08 11 12 14 16 18 20 22
ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2020 • TEΥΧOΣ 09 • ΕΤΟΣ 78ο ΚΩΔΙΚΟΣ ΜΜΕ: 1736
Η ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ ΜΗΝΙΑΙΟ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ Τ.Θ. 254, 194 00 Κορωπί Τηλ. 210.4834214-5, Fax: 210.6627506
Ιδιοκτησία: A.M.G. INTERNATIONAL Πρόεδρος: Τάσος Ιωαννίδης Μη κερδοσκοπικός θρησκευτικός & φιλανθρωπικός οργανισμός Έγκριση Υπ. Προεδρ. Κυβ/σεως 23580/5
Ιδρυτής: Δρ. ΣΠΥΡΟΣ ΖΩΔΙΑΤΗΣ (1922-2009) Ειδικός σύμβουλος έκδοσης: Συμεών Ιωαννίδης Δημοσιογραφική επιμέλεια: Γεώργιος Κανταρτζής Εκδότης - Διευθυντής: Φώτης Ρωμαίος office@ologos.gr
Συλλογή ύλης: Φρίντα Τσίνογλου-Λαμπριανίδου Διεκπεραίωση: Μαρίνα Νάκη-Καλογεροπούλου Λογιστήριο: Μαρία Κουράκου-Μησουρά Δημιουργικό-Επιμέλεια εντύπου: Δήμητρα Παπαναγή Εκτύπωση-Βιβλιοδεσία: ΝΕΑ ΓΡΑΦΗ (Δ. Μπιμπούδης) Τηλ.: 210-5767656 OCTOBER 2020 • NUMBER IX • VOL. LXXVIII
24 25
VOICE OF THE GOSPEL (USPS 942-960)
MONTHLY CHRISTIAN MAGAZINE Published in Greece by the Publishing House “O LOGOS”
Owner: AMG International
34 37
P.O. Box 182200 Chattanooga, TN.37422
Founder: Dr. Spiros Zodhiates President: Tasos Ioannidis Special Consultant: Symeon Ioannidis Managing Editor: Fotis Romeos
38 40 42
Subscription Rates: One Year $25.00 or $2.00 per copy Postmaster: If undeliverable please send form 3579 to: Voice of the Gospel P.O. Box 182200 Chattanooga, TN. 37422 Second class postage paid, in Chattanooga, TN 37422
45 46 48 50 52 56
Δείτε το περιοδικό μας online και συστήστε το στους φίλους σας: https://www.facebook.com/FoniTouEuaggeliou
ETHΣΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗ Ελλάδα: 20 € Ευρώπη: 25 € Αμερική: 25 $ Υπ. Χώρες: 30 € ΑΡ. ΛΟΓ/ΜΟΥ ΚΑΤΑΘΕΣΗΣ: ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ 129/48031831 ΙΒΑΝ:GR5101101290000012948031831 / ETHNGRAA Δικαιούχος: A M G INTERNATIONAL EKDOSEIS O LOGOS Τα αποσπάσματα της Παλαιάς Διαθήκης είναι από τη Νέα Μετάφραση της Βίβλου της Ελληνικής Βιβλικής Εταιρίας, © 1997, Εμμ. Μπενάκη 50, Αθήνα. Tα αποσπάσματα της Καινής Διαθήκης είναι από την «Καινή Διαθήκη, εγχειρίδιο μελέτης και ζωής» των εκδόσεων «Ο Λόγος», © 1994, Εμμ. Μπενάκη 28, Αθήνα, εκτός και αν επιλέγει διαφορετικά ο εκάστοτε αρθρογράφος. Χειρόγραφα δημοσιευμένα και μη, δεν επιστρέφονται. Τα δημοσιευμένα ενυπόγραφα άρθρα απηχούν τις απόψεις των συγγραφέων. Η Σύνταξη του περιοδικού διατηρεί το δικαίωμα να περικόπτει τα άρθρα λόγω του περιορισμένου χώρου του περιοδικού.
Εμπιστοσύνη στον Θεό σε Δύσκολους Καιρούς
Το παιδί του Θεού γνωρίζει ότι ο Θεός απαντά τις προσευχές, επειδή είναι Παντοδύναμος. Βέβαια, πάντα σύμφωνα με το θέλημά Του. Είναι ο Θεός που μπορεί να κάνει τα αδύνατα, δυνατά. Κύριέ μας, Σ’ ευχαριστούμε που είσαι ο Θεός του αδύνατου και μπορείς να κάνεις τα πάντα. Εσύ μπορείς να δώσεις λύσεις και στα πιο δύσκολα προβλήματα. Εμπιστεύομαι στη δική Σου σοφία και παντοδυναμία και όχι στη δική μου περιορισμένη ικανότητα. Θεέ μου, δίδαξέ με να αντιμετωπίζω με πίστη και ελπίδα τις δυσκολίες της πρόσκαιρης αυτής ζωής με τους δικούς σου κανόνες και τις οδηγίες του Λόγου Σου. Βοήθησέ με να επικεντρώνω την προσοχή μου μόνο σ’ Εσένα, όπως έκαναν ο Ιησούς του Ναυή και ο Χάλεβ. Εσύ δίνεις τη χάρη ν’ αντιμετωπίζω τις δυσκολίες στην καθημερινότητά μου (Ψαλμός 44:5-8). Κύριέ μου, οδήγησέ με πώς να προσευχηθώ για συγχώρηση, όταν νιώθω πικρία και ενοχές. Παρακαλώ να καλύπτεις τι ανάγκες μου, όταν η μέριμνα και το άγχος με πιέζουν και μου κλέβουν τη χαρά. Όλα σ’ Εσένα τα αναθέτω, επειδή είσαι Παντογνώστης και Παντοδύναμος Θεός. Θεέ, Πατέρα μου, Σ’ ευχαριστώ γιατί καλύπτεις τις ανάγκες μου, που τις γνωρίζεις καλύτερα κι από μένα, εξαλείφεις τις αγωνίες μου, είσαι Θεός Κυρίαρχος σε κάθε δυσκολία. Γι’ αυτό η καρδιά μου χαίρεται και Σε δοξάζει. Εσύ με καθοδηγείς στον δρόμο της ζωής και νιώθω χαρά και ευλογία στην παρουσία Σου (Ψαλμός 16:5-11). Παντοδύναμε Θεέ μου, δώσε μου και υπομονή και καρτερία μέσα στις αντιξοότητες της ζωής, γιατί Εσύ γνωρίζεις πότε είναι η κατάλληλη στιγμή να απαντήσεις στην προσευχή μου. Ακόμη, δώσε μου υπομονή, ώστε να μη δυσανασχετώ και να μην αδημονώ, αν η απάντησή Σου είναι αρνητική στο αίτημά μου. Στο όνομα του Ιησού Χριστού προσεύχομαι. ΑΜΗΝ! Απόδοση: Νικολέττα Π. Πετρίδου, Εκπαιδευτικός ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2020 | 3
Ο Τρόπος Μετράει!
ΠΟΙΟΣ ΚΥΒΕΡΝΑΕΙ ΤΗ ΖΩΗ ΣΟΥ; Ρουθ - Μια ιστορία πίσω από την Ιστορία Η ιστορία της Ρουθ στο φερώνυμο Βιβλίο της Αγίας Γραφής – ιστορία μιας ευσεβούς Μωαβίτισας που αποφάσισε στη ζωή της ν’ ακολουθήσει τον αληθινό Θεό– θέτει μπροστά μας ένα κρίσιμο ερώτημα: ποιος κυβερνάει τη ζωή μας; Παράλληλα είναι μια ιστορία πίσω από την Ιστορία. Η Ρουθ έγινε η προμάμμη του βασιλιά Δαβίδ, από τη γενιά του οποίου προήλθε ο Κύριος Ιησούς Χριστός σαν άνθρωπος στον κόσμο μας. Πολλοί προσφέρονται να κυβερνήσουν τη ζωή μας. Ευχή του Περιοδικού είναι να παραδώσουμε το τιμόνι της ζωής μας στον Χριστό.
ετά από τα δύο τελευταία άρθρα μας που μετράει, ακόμη κι όταν πρόκειται για το πάνω στο 3ο κεφάλαιο του βιβλίου έργο του Θεού. της Ρουθ, θα προσπαθήσουμε να Ο αναγνώστης μας θα θυμάται πως από δούμε συνολικά το ίδιο κεφάλαιο και τους τότε που η Ρουθ κέρδισε την εύνοια του χαρακτήρες του από μια άλλη οπτική. Θα Βοόζ λόγω της αφοσίωσής της στην πεθερά θυμάστε ότι σ’ εκείνα τα προηγούμενα άρθρα της, η Νωεμίν επινόησε το σχέδιο που είδαμε είδαμε γενικά ότι, αν θέλουμε να αλλάξουμε στο τρίτο κεφάλαιο της Ρουθ: της προσέγγισης τη ζωή μας προς το καλύτερο, θα πρέπει, του Βοόζ με σκοπό να ζητήσει τη νομική πια όπως η Νωεμίν, να βρούμε τον σωστό στόχο, προστασία του, επειδή ήταν ο πλησιέστερος να πάμε στο σωστό πρόσωπο, να κάνουμε συγγενής τους. τη σωστή προεργασία και τέλος να πάρουμε τη σωστή θέση, σαν εκείνη που πήρε η Ρουθ 1. Ο Τρόπος του Θεού στα πόδια του Βοόζ, ο οποίος είναι μαζί με άλλους και μια προτύπωση του Χριστού στην Θα πρέπει να ήταν πολύ παρορμητική και Παλαιά Διαθήκη. ενθουσιώδης αυτή η πεθερά, γιατί ενώ νομικά Είδαμε ακόμη ειδικότερα τη μέθοδο που είχε δίκιο, τα χάλασε στον τρόπο που θέλησε ακολούθησε η Ρουθ με υπόδειξη της πεθεράς να λύσει το πρόβλημά της. Τα ίδια έκανε κι της, προκειμένου να ζητήσει από τον Βοόζ όταν πήγε με τον άντρα της και τους γιους να γίνει ο προστάτης-συγγενής της και να της σε μια εχθρική, ειδωλολατρική χώρα, την απαλλάξει από την κατάσταση της φτώχιας λες κι ο Θεός του Ισραήλ δεν μπορούσε να της. Και είδαμε πως ο Βοόζ τότε, και ο Χριστός τους φροντίσει στη χώρα τους. Δεν ξέρουμε σήμερα, μας δέχεται όταν πάμε ικέτες σ’ αν είχε τη σαφή οδηγία του. Γι’ αυτό και αυτόν, μας προσφέρει τη βοήθειά του και λέμε στο άρθρο μας ότι ο τρόπος είναι που μας απολυτρώνει από την κατάσταση της μετράει, ακόμη και για τα πράγματα του Θεού δουλείας της αμαρτίας. σήμερα. Δασκάλεψε τώρα τη νύφη της να Κάτι που μένει ακόμη να δούμε στο ίδιο πάει νύχτα στο αλώνι, αφού ο Βοόζ θα είχε αυτό κεφάλαιο, είναι μια άλλη μεγάλη πραγ- φάει και θα είχε πιει, και να ξαπλώσει ντυμένη ματικότητα, που και σε άλλα και καλοστολισμένη στα πόδια μέρη του Λόγου του Θεού τοτου. Κι όταν θα ξυπνούσε, να Του ΧΑΡΗ νίζεται. Είναι ο τρόπος που του ζητήσει να την προστατέψει ΝΤΑΓΚΟΥΝΑΚΗ harris.dagounakis@gmail.com κάνουμε κάτι, η διαδικασία νομικά, με απώτερο στόχο,
Μ
ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2020 | 5
βέβαια, να την πάρει γυναίκα του για να γεννήσει απόγονο στον νεκρό της άντρα, που ήταν Ισραηλίτης. Ο τρόπος αυτός, ενώ δεν είχε τίποτε να κάνει με την ευσέβεια του Βοόζ ή την ακεραιότητα της Ρουθ, που όλοι ήξεραν, ήταν πολύ επικίνδυνος. Ήταν μια μέθοδος που δεν είχε να κάνει με τα έθιμα του Ισραήλ. Πουθενά δεν αναφέρεται στη Βίβλο. Ήταν ειδωλολατρικό έθιμο των γύρω λαών, στα αλώνια να ασκείται ευκολότερα πορνεία σαν λατρεία στη θεά της γονιμότητας. Νύξη αυτού βρίσκουμε στο βιβλίο του Ωσηέ (9:1). Τα «πόδια» του Βοόζ ήταν ευφημισμός για τα γεννητικά του όργανα, και τέτοιοι ευφημισμοί υπήρχαν στον Ισραήλ (δες στο Α΄ Σαμ 24:3 και την εκεί υποσημείωση στη Νέα Μετάφραση της Βίβλου). Βέβαια, ο Θεός φύλαξε, και ο μυαλωμένος Βοόζ δεν παρασύρθηκε σεξουαλικά.
2. Ποιον έχεις για Σύμβουλο; Ένα δεύτερο που βλέπουμε στο 3ο κεφάλαιο της Ρουθ είναι η μεγάλη σπουδαιότητα του ποιον έχουμε για σύμβουλο στη ζωή μας. Η Ρουθ, άβγαλτη νεαρή και νεοπροσήλυτη στο θρησκευτικό καθεστώς του Ισραήλ, είχε τυφλή εμπιστοσύνη στη Νωεμίν. Έκανε ό,τι της έλεγε. Βέβαια, δεν έχασε –κινδύνεψε όμως! Θα μπορούσε και να εκθέσει τον εργοδότη της και να εκτεθεί η ίδια καταστρέφοντας την καλή της φήμη. Το να συμβουλευόμαστε τους αδελφούς μας στη σημερινή εκκλησία του Χριστού, είναι κάτι που ο Παύλος το συνιστά. Οι εν Χριστώ αδελφοί μας θα μας παρηγορήσουν στη θλίψη μας και θα μας επιπλήξουν ακόμη, αν ξεφεύγουμε στη χριστιανική ζωή. Αυτό είναι εκκλησία. Διαβάστε το 5ο κεφάλαιο της Α΄ Προς Θεσσαλονικείς. Υπάρχουν κι άλλα τέτοια κείμενα. Ποιον θα επιλέξεις όμως για μια συμβουλή; Χρειάζεται το Πνεύμα του Θεού να μας δείχνει τους πνευματικούς ανθρώπους που θα μπορέσουν να μας καθοδηγήσουν σωστά. 6 | Η ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ
3. Ο Τρόπος της Δικαιοσύνης και της Αγάπης Εντύπωση μας κάνει από την άλλη μεριά η αντίδραση του Βοόζ στην πρόκληση της Ρουθ. Δεν ενέδωσε αλλά και δεν την απόδιωξε. Άκουσε το αίτημά της, της φέρθηκε με καλοσύνη και την άλλη μέρα το πρωί πήγε στην πύλη της πόλης, βρήκε έναν άλλο πλησιέστερο συγγενή και του πρότεινε να παντρευτεί εκείνος τη Ρουθ. Και μόνο όταν εκείνος αρνήθηκε, εκπλήρωσε ο Βοόζ το καθήκον του και παντρεύτηκε τη Ρουθ. Όλα σωστά και τακτοποιημένα με δικαιοσύνη και αγάπη. Πολλές φορές σήμερα καλούμαστε να δώσουμε λύσεις σε προβλήματα στην οικογένειά μας και στην εκκλησία μας. Τι τρόπους χρησιμοποιούμε; Τους τρόπους του κόσμου, σαν την Νωεμίν; Σήμερα, εξάλλου, στον 21ο αιώνα, έχουμε καλύτερες, πιο εξελιγμένες διαδικασίες. Έχουμε κανονισμούς, ο αναλφαβητισμός είναι σχεδόν ανύπαρκτος στα μέρη μας, όλοι έχουν πρόσβαση στα κείμενα που ρυθμίζουν τη λειτουργία του έργου του Θεού αλλά διαβάζουν και τη Βίβλο. Πόσο λαμβάνουμε υπόψη μας τις διαδικασίες του Λόγου του Θεού και των ειδικότερων νομικών κειμένων που βασίζονται σ’ αυτόν (Καταστατικά, κανονισμοί κλπ.); Μήπως τα αγνοούμε όλα και κάνουμε ότι θέλουμε, με τη δικαιολογία ότι «έτσι μας δείχνει εμάς ο Θεός»; Ο λαός του Θεού έχει υποφέρει διαχρονικά από τέτοιες αντιλήψεις. Σκέφτεται κανείς πόσο έχουμε ανάγκη από συνετούς και ευσεβείς Βοόζ στην εποχή μας! Μπορεί να δώσεις μια καταπληκτική λύση σε ένα ζήτημα, αλλά αν έχεις πληγώσει ή αγνοήσει τους άλλους στο μεταξύ, καλύτερα να μην είχαμε αυτή τη λύση... Εύχομαι στην καινούργια σεζόν δράσης στο έργο του Θεού, να εκτιμήσουμε πόση σημασία έχει για την ευλογημένη έκβαση των υποθέσεών μας ο τρόπος του Θεού. Είναι το μόνο που μετράει! n
ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΤΕΡΙΝΗ
ΘΡΗΣΚΕΥΟΜΕΝΟΣ ΑΛΛΑ ΑΙΩΝΙΑ ΧΑΜΕΝΟΣ «Θρησκεία είναι όταν ένας άνθρωπος που είναι στη λατρεία της εκκλησίας, σκέπτεται το ψάρεμα. Σχέση είναι όταν κάποιος που ψαρεύει, σκέπτεται τον Θεό».
Σε παγκόσμια έρευνα που διενήργησε το αμερικανικό Pew Research Center σε 34 χώρες από 13/5 έως 2/10 2019 με τη συμμετοχή 38.426 πολιτών και δημοσίευσε η «Καθημερινή», οι Έλληνες κατέχουν την 1η θέση στη θρησκευτικότητα, την 1η θέση στη συχνότητα προσευχής και τη 2η θέση στη συχνότητα εκκλησιασμού... Με βάση τα στοιχεία αυτά, η πατρίδα μας θα έπρεπε να είναι ένας «όμορφος κόσμος ηθικός αγγελικά πλασμένος!», όπως το περιέγραψε ο εθνικός μας ποιητής Δ. Σολωμός. Δηλ. μια ιδανική χώρα, όπου βασιλεύει η τιμιότητα, η αλήθεια, η ηθική, η δικαιοσύνη... όλες οι αρετές! 8 | Η ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ
Η πραγματικότητα όμως το διαψεύδει. Και μάρτυρες, εμείς που διαβάζουμε αυτές τις γραμμές. Άλλες στατιστικές αποκαλύπτουν ότι η διαφθορά στην Ελλάδα των θρησκευόμενων χριστιανών καλά κρατεί. Το γεγονός αυτό δείχνει ότι οι Έλληνες, καθώς και οι πολίτες όλων σχεδόν των λεγομένων χριστιανικών κρατών, έχουν επιδερμική θρησκευτική πίστη, που δεν εκφράζεται στην καθημερινότητά μας. Και φυσιολογικά εγείρεται το ερώτημα: Είμαι πραγματικός χριστιανός ή είμαι απλώς θρησκευόμενος άνθρωπος; Υπάρχουν πολλοί
Του ΓΕΩΡΓΙΟΥ Σ. ΚΑΝΤΑΡΤΖΗ
θρησκευόμενοι άνθρωποι στον κόσμο και πολλές διαφορετικές θρη σκεί ες. Υπάρχει και η παγκόσμια θρησκεία, γέννημα της «Νέας Εποχής». Το θρησκευτικό συναίσθημα είναι έμφυτο στον άνθρωπο. Ο Σολομών λέει στον Εκκλησιαστή 3:11, «Ο Θεός ... μέσα στον άνθρωπο έβαλε την αίσθηση της αιωνιότητας». Ο Πασκάλ, ο Γάλλος μαθηματικός, φυσικός και φιλόσοφος, είπε ότι «υπάρχει ένα κενό με το σχήμα του Θεού στη ζωή κάθε ανθρώπου». Ακόμη και στις πρωτόγονες φυλές υπάρ χει κάποια μορφή θρησκείας. Πρέπει να ξεκαθαρίσουμε ότι υπάρχει μεγάλη διαφορά μεταξύ θρησκείας
και πίστης στον Χριστό. Η θρησκεία μάς λέει να κάνουμε κάτι για να ευαρεστήσουμε τον Θεό. Ο Χριστιανισμός διδάσκει ότι δεν μπορείς να κάνεις τίποτα, αλλά μόνο να εμπιστευτείς σ’ Εκείνον που τα έκανε όλα για εμάς. Όλες οι θρησκείες διδάσκουν ότι η σωτηρία στηρίζεται σε έργα του ανθρώπου. Ο Χριστιανισμός διδάσκει ότι δικαιωνόμαστε με τη χάρη του Θεού διά της πίστεως στον Χριστό. Η θρησκεία συχνά γεννά πολέμους. Και έχουν γίνει θρησκευτικοί πόλεμοι. Ο Ιησούς διδάσκει αγάπη, ακόμη και για τους εχθρούς. Η θρησκεία λέει: «Προσπάθησε να φτάσεις τον Θεό». Ο Χριστιανισμός λέει: «Ο Θεός κατέβηκε σ’ εμάς». Υπάρχουν πολλοί θρησκευόμενοι, που αναζητούν κάποια βαθύτερη πραγματικότητα. Πιστεύουν ότι αυτό μπορεί να το βρουν σε κάποια εκκλησία. Γι’ αυτό αλλάζουν τις εκκλησίες, τη μία μετά την άλλη, γιατί πιστεύουν πως η εκκλησία θα τους προσφέρει αυτό που ψάχνουν. Σύντομα, στην πο-
ρεία, ανακαλύπτουν ότι καμιά εκκλησία δεν μπορεί να καλύψει το κενό που νιώθουν μέσα τους. Δεν έχουν καταλάβει ότι μόνο ο Ιησούς Χριστός είναι ο Σω-
Είναι, αλήθεια, ότι μπορεί κάποιος να είναι βαθιά θρησκευόμενος, να τηρεί σχολαστικά το τυπικό και όλες τις τελετουργίες, τις λειτουργίες και τους κανόνες της
τήρας και καμία απολύτως εκκλησία δεν σώζει από μόνη της, παρά μόνο ο Χριστός.
θρησκείας, όπως οι Φαρισαίοι της εποχής του Ιησού, κι όμως να μην είναι παιδί του Θεού. ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2020 | 9
Η θρησκεία λέει: «Αρκεί κάποιος να είναι καλός άνθρωπος, να μην κάνει κακό στους άλλους, να κάνει καλά έργα και αυτά θα είναι το εισιτήριο για τον ουρανό». Η Βίβλος διακηρύττει: «Δεν υπάρχει δίκαιος!... Δεν υπάρχει κανένας που να εκζητάει το Θεό! Όλοι παραστράτησαν! Όλοι χωρίς εξαίρεση εξαχρειώθηκαν!...» (Ρωμ. 3:1012). Η θρησκεία λέει: «Kάνε καλά έργα, για να σωθείς». Η Βίβλος λέει: «...με παροχή χάρης έχετε σωθεί μέσω της πίστεως. Και αυτό δεν είναι επίτευγμα δικό σας. Είναι δώρο του Θεού...» (Εφεσ. 2:8,9). Η χάρη που στηρίζεται σε έργα, παύει να είναι χάρη. Πολλοί ηγέτες χριστιανικών ομολογιών και δογματικών αποχρώσεων πιστεύουν ότι το δικό τους δόγμα έχει την αλήθεια. Στην πραγματικότητα, χωρίς να το καταλάβουν, δημιουργούν μια νέα θρησκεία της ομολογίας τους. Η καύχησή τους είναι η εκκλησία τους ή οι λειτουργοί των εκκλησιών τους. Αυτό παραμερίζει τον Χριστό. Αυτοί ενδιαφέρονται περισσότερο για το δόγμα τους κι αυτό προωθούν με κάθε τρόπο, ξεχνώντας πως
ο Χριστός δεν ενδιαφέρεται για ομολογίες. Πουθενά δε λέει η Βίβλος, «πίστεψε σ’ αυτή τη θρησκεία ή σ’ αυτό το δόγμα για να σωθείς». Για να καταλάβουμε καλύ τε ρα την αλήθεια, ας δούμε την περίπτωση του πιο θρήσκου ανθρώπου, που γνώρισε ο κόσμος. Δεν υπάρχει καλύτερο παράδειγμα από τον Νικόδημο, τον θρησκευτικό ηγέτη, τον πιο ηθικό και ευσεβή άνθρωπο της εποχής του. Αν και ήταν βαθιά θρησκευόμενος, ήρθε στον Ιησού, γιατί υπήρχε μεγάλο κενό στην καρδιά του, που δεν μπορούσε να το γεμίσει η θρησκεία του. Ανήκε στην ομάδα των Φαρισαίων, που ήταν οι πιο αυστηροί τηρητές του νόμου. Αυτοί μισούσαν τον Ιησού, γιατί δεν συμβιβαζόταν με τη θρησκεία τους. Ο Ιησούς, χωρίς περιστροφές, του μίλησε ξεκάθαρα για την πνευματική γέννηση. Και ο θρησκευτικός ηγέτης, που ήξερε όλη τη θεολογία της θρησκείας, δεν μπορούσε να καταλάβει πώς ο άνθρωπος γεννιέται πνευματικά. Και ο Χριστός του το έκανε πολύ απλό με διάφορα παραδείγματα. Δεν είναι δε πα-
ράξενο που το θέμα της αναγέννησης ο Χριστός το ανάφερε στον ευσεβή Νικόδημο και όχι στην αμαρτωλή Σαμαρείτισσα! Κι αυτό, ασφαλώς για να δείξει ότι όλοι οι άνθρωποι –θρήσκοι και διεστραμμένοι– είναι νεκροί πνευματικά και χρειάζονται ζωή, πρέπει να αναγεννηθούν (Ιωάννης 3:1-21). Συμπέρασμα: Αν ο βαθιά θρησκευόμενος Νικόδημος χρειαζόταν σωτηρία, τότε κι εσύ, αγαπητέ μου, που μπορεί μεν να συχνάζεις σε κάποια εκκλησία –Ορθόδοξη, Καθολική, Ευαγγελική– και να μετέχεις σε όλες τις συνάξεις και δραστηριότητές της, που μπορεί να θυσιάζεις χρόνο και χρήματα και να καυχιέσαι για την εκκλησία σου, χωρίς όμως την άνωθεν γέννηση από το Πνεύμα του Θεού, τότε το μόνο που έχεις είναι σκέτη θρησκεία, αλλά όχι σωτηρία. Γιατί ποτέ δεν αναγνώρισες ότι είσαι αμαρτωλός και ότι χρειάζεται να μετανοήσεις για τις αμαρτίες σου και με πίστη να δεχτείς τον Ιησού Χριστό ως Σωτήρα και Κύριό σου. Μόνο τότε γίνεσαι παιδί του Θεού και αποκτάς αιώνια ζωή. Εύχομαι να το κάνεις... n
> Μπορείτε να επισκεφτείτε την ιστοσελίδα μας www.nikites.eu με ποικιλία θεμάτων. 10 | Η ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ
Από τον Επιούσιο Άρτο...
Ο ΕΠΙΟΥΣΙΟΣ ΑΡΤΟΣ είναι ένα πολύτιμο, καθημερινό, πνευματικό βοήθημα για τον άνθρωπο του σήμερα... Mια τριμηνιαία έκδοση που δε θα πρέπει να λείπει από κανένα χριστιανικό σπίτι. Ετήσια συνδρομή 11 |
Για νέες συνδρομές: τηλ. 210.4834214 Η ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ
Ελλάδα: Αμερική: Υπ. Ευρώπη: Υπ. Χώρες:
12 € 25 $ 15 € 16 €
* Από το τεύχος του | 11 ΜΑΪΟΣ 2020 10-12/2020 Επιουσίου Άρτου
Χριστιανική Απολογητική Γωνιά Στη στήλη αυτή το περιοδικό μας αποσκοπεί –με λόγια απλά– να δώσει απαντήσεις σε θέματα που απασχολούν πολλούς ανθρώπους με ερωτήματα γύρω από τα «γιατί» της Πίστης...
Απολογητική και η σημασία της σήμερα Σε μια πρόσφατη συνάντηση με οικο- και τους έπαιρναν στο τέλος με τις πέτρες, τους γενειακή μας φίλη, αγγλίδα, ήρθε η συζήτηση έδερναν, τους έκλειναν στη φυλακή ή τους γύρω από το θέμα της Απολογητικής. «Κατα- χλεύαζαν. Σε αντίθεση με το παράδειγμα των πρώτων λαβαίνω», είπε, «αλλά γιατί πρέπει οι χριστιανοί να ζητούν συγγνώμη γι’ αυτά που πιστεύουν;» χριστιανών, αρκετοί πιστοί σήμερα (οι περιβόητοι Στα αγγλικά η ελληνική λέξη «απολογία» έχει αντι-διανοητές), θεωρούν ότι δεν χρειάζεται ο εισχωρήσει με την έννοια της «συγγνώμης» πολύς νους και η σκέψη. Λένε πως ο Λόγος και δεν χρησιμοποιείται όπως την ξέρουμε στα του Θεού και το Πνεύμα του, που κατοικεί σε ελληνικά, ως «απάντηση» ή «επεξήγηση». Της κάθε πιστό, αρκούν για τον (πνευματικό) αγώνα μίλησα για τους Πατέρες της Πίστης που –ως ιδεών στον οποίο καλούμαστε –ως παιδιά του επί το πλείστον– όλοι τους ονομάζονταν «Απο- Θεού– να βγούμε νικητές (Β΄ Κορ. 10:3-5). Βλέλογητές». Στην πρώτη του Επιστολή ο Απόστολος πουμε όμως πως ο Παύλος μιλάει για υποχρέΠέτρος κάνει χρήση της λέξης αυτής, όταν προ- ωσή μας, ως χριστιανοί (απολογητές), να «κατρέπει τους χριστιανούς: «έστε πάντοτε έτοιμοι θαιρούμεν λογισμούς, και παν ύψωμα επαιρόεις απολογίαν ... προς πάντα τον ζητούντα από μενον εναντίον της γνώσεως του Θεού». Πώς σας λόγον περί της ελπίδος της εν υμίν» (Α΄ είναι εφικτό αυτό αν παραμελούμε τη διάνοια; Ακολουθώντας το παράδειγμα του ίδιου Πέτρου 3:15). Ο αμερικανός χριστιανός φιλόσοφος J. P. του Κυρίου μας, θα ανακαλύψουμε ότι ο νους, Moreland θεωρεί την Απολογητική ως διακονία με τον οποίο σαν άνθρωποι είμαστε προικισμένοι, της εκκλησίας απέναντι σε σκεπτόμενους αν- είναι ένα δώρο το οποίο ο Θεός μας καλεί να θρώπους τόσο μέσα, όσο και έξω από την εκ- αξιοποιήσουμε, τόσο για όφελος προσωπικό, κλησία, σε ανθρώπους με σοβαρά ερωτήματα όσο και για να δοξαστεί Εκείνος που μας το και απορίες. Οι πρώτοι χριστιανοί έκαναν εκτενώς δώρισε. Παίρνοντας λοιπόν τη λογική στα σοβαρά, χρήση της Απολογητικής όταν μιλούσαν στους θα ανακαλύψουμε, πρώτον, ότι ο Κύριος μάς συνανθρώπους τους για την Πίστη τους, ευαγγε- υπενθυμίζει τη σοβαρότητα της διανόησης, όσον λίζοντάς τους. Η Καινή Διαθήκη περιέχει πολ- αφορά την ύψιστη θεία εντολή: να αγαπάμε τον λά παραδείγματα Απολογητών που με σύνεση Θεό ... με τη διάνοιά μας (Ματθ. 22:37), έπειτα, ότι το κάλεσμά του σε «μετάνοια» και σοφία συνδιαλέγονταν με τους (Ματθ. 4:17) εννοεί αλλαγή νοοσυνανθρώπους τους και στα επιτροπίας. Επίσης, ότι διδάσκει για χειρήματα των οποίων οι αντίπαλοι Απο τον ΔΡ ΕΡΑΣΤΟ ΦΙΛΟ «φρόνιμους» δούλους και καταδεν μπορούσαν να ανταπεξέλθουν 12 | Η ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ
δικάζει αυτούς που είναι «άφρονες», μη υποτιμώντας τη διάνοια. Ο Θεός μάς έπλασε ως όντα με «νου». Και χαρακτήρισε τα έργα της δημιουργίας Του «καλά λίαν» (Γέν. 1:31). Γι’ αυτό το λόγο, επειδή Εκείνος δεν αναιρεί κάτι που δημιούργησε με σοφία, αλλά το αξιοποιεί καλλιεργώντας το με το Πνεύμα Του, μας καλεί να τον υπηρετήσουμε και με τη διάνοιά μας! Σαφώς η αμαρτία είναι ικανή να διαστρεβλώσει το σώμα και το πνεύμα ενός ανθρώπου, συμπεριλαμβανομένου και του νου. Ο διεστραμμένος από την αμαρτία άνθρωπος φουσκώνει στη διάνοιά του και αρχίζει να διακηρύττει: «Δεν υπάρχει Θεός!» Αυτό κάνουν οι σύγχρονοι αθεϊστές.
γραφέας Τζέιμς Σάιρ εκφράζεται παρόμοια: «Εάν ο Ιησούς είναι η ενσάρκωση του Λόγου, πώς θα μπορούσε να είναι οτιδήποτε άλλο από τον πιο έξυπνο άνθρωπο που έζησε ποτέ»2; Σκοπός του Ιησού στη χρήση της λογικής δεν είναι να κερδίσει διανοητικές μάχες, αλλά να επιτύχει κατανόηση και διορατικότητα από τους ακροατές του. Έτσι, δεν ακολουθεί τη λογική μέθοδο που βλέπει κανείς συχνά στους διαλόγους του Πλάτωνα ή τη μέθοδο που χαρακτηρίζει πανεπιστημιακές διαλέξεις και επιστημονικά γραπτά σήμερα. Αντιθέτως, παρουσιάζει τα ζητήματα με τέτοιο τρόπο ώστε εκείνοι που θέλουν να γνωρίσουν να βρίσκουν τον δρόμο τους. Μια ενδεικτική περίπτωση που
Δεύτερον, ο Ιησούς είναι «ο μεγάλος επιστήμονας της λογικής». Έτσι τον χαρακτηρίζει ο αμερικανός στοχαστής και φιλόσοφος Ντάλλας Ουίλλαρντ, γράφοντας συγκεκριμένα1: «Χαρακτηρίζοντας τον “Ιησού ως επιστήμονα της λογικής”, αναφέρομαι στη χρήση λογικών ιδεών του καθώς και στην αρτιότητα ενασχόλησής του με τις αρχές της λογικής στο έργο του ως δάσκαλος και ως δημόσιο πρόσωπο». Ο συγ-
σχολιάζει ο Ουίλλαρντ είναι η συνδιαλλαγή του Ιησού με τους Σαδδουκαίους στο Λουκ. 20:2740. Χρησιμοποιώντας λογικά επιχειρήματα, ο Ιησούς αποδεικνύει τη ματαιότητα του επιχειρήματός τους. Συμπέρασμα: Η Απολογητική αποδεικνύεται ως χρήσιμο εργαλείο για την αποτελεσματικότητα της μαρτυρίας της εκκλησίας σήμερα, όχι όμως ως αυτοσκοπός. n
___________ 1
2
Dallas Willard, «Jesus the Logician», στο Christian Scholar’s Review, 1999, τομ. XXVIII, αρ. 4, σ. 605-614. James W. Sire, Habits of the Mind. Intellectual Life as a Christian Calling, Downers Grove: InterVarsity Press, 2000, σ. 180.
* Οσοι επιθυμείτε να διαβάσετε περισσότερα ενδιαφέροντα κείμενα του Έραστου Φίλου: https://efilos.blogspot.gr/ https://areopagusbriefs.wordpress.com/
ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2020 | 13
Μεγιστάνες του πλούτου: «Φορολογήστε μας»! ια ομάδα μεγιστάνων του πλούτου, μεταξύ αυτών η κληρονόμος Αμπιγκέιλ Ντίσνεϊ και ο συνιδρυτής των Ben & Jerry’s προέτρεψαν τις κυβερνήσεις, με επιστολή τους, να επιβληθεί ένας μόνιμος φόρος πλούτου που θα χρηματοδοτήσει τις προσπάθειες να δοθεί οικονομική βοήθεια σε όσους πλήττονται από την οικονομική κρίση που προκάλεσε ο κορωνοϊός.
Μ
«Σε αντίθεση με δεκάδες εκατομμύρια ανθρώπους σε ολόκληρο τον κόσμο, εμείς δεν χρειάζεται να ανησυχούμε για το αν θα χάσουμε τις δουλειές μας, τα σπίτια μας ή την ικανότητά μας να στηρίξουμε τις οικογένειές μας», τονίζει η ομάδα. «Επομένως, σας παρακαλούμε. Φορολογήστε μας. Φορολογήστε μας». Οι πιο εύποροι του πλανήτη χρωστούν «τεράστιο χρέος» στους εργαζόμενους σε θέσεις κρίσιμης σημασίας, που βρίσκονται αντιμέτωποι με τον φονικό ιό καθημερινά και «αμείβονται σε πολύ μεγάλο βαθμό ανεπαρκώς», υπογραμμίζουν οι 83 εκατομμυριούχοι. «Πρέπει να ισορροπήσουμε εκ νέου τον κόσμο μας προτού είναι πολύ αργά. Δεν θα υπάρξει άλλη ευκαιρία να γίνει αυτό σωστά», σημειώνεται στην επιστολή. «Η ανθρωπότητα είναι σημαντικότερη από τα χρήματά μας». Η επιστολή προκάλεσε ποικίλες αντιδράσεις. Κάποιοι 14 | Η ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ
επαίνεσαν τη στάση των πλουσίων, ενώ άλλοι την προσέγγισαν με διστακτικότητα, καχυποψία και σκεπτικισμό. Μόνο ο Θεός που εξετάζει την καρδιά (Α΄ Σαμουήλ 16:7), γνωρίζει και κρίνει τα κίνητρα των μεγιστάνων αυτών. Η συγκεκριμένη επιστολή με οδήγησε να επανεξετάσω πώς ο Θεός προσεγγίζει τον υλικό πλούτο. Η Αγία Γραφή δεν επαινεί, αλλά και δεν καταδικάζει τον πλούτο. Ο Σολομώντας ήταν ο πλουσιότερος βασιλιάς της εποχής του (Α΄ Βασιλέων 3:11-13), ενώ ο Θεός ευλόγησε ιδιαιτέρως τους Αβραάμ (Γένεση 17-20), Ιακώβ (Γένεση 30-31), Ιωσήφ (Γένεση 41), Ιωσαφάτ (Β΄ Χρονικών 17:5) ανάμεσα σε πολλούς άλλους βιβλικούς χαρακτήρες. Την ίδια στιγμή ο Θεός ταυτίζεται και προστατεύει τους φτωχούς. Μάλιστα, ο Παροιμιαστής αναφέρει «όποιος σπλαχνίζεται φτωχό, τον Κύριο δανείζει, κι αυτός ανάλογα με το έργο του θα του το ανταποδώσει» (Παροιμίες 19:17). Ο Ιησούς Χριστός γεννήθηκε και έζησε φτωχικά, κατά τη διάρκεια της επίγειας πορείας Του.
Ο Χριστός εστίασε στον πνευματικό πλούτο και δίδαξε να φυλαγόμαστε «από κάθε είδους πλεονεξία, γιατί τα πλούτη, όσο περίσσια κι αν είναι, δε δίνουν στον άνθρωπο την αληθινή Από τον ζωή» (Λουκάς 12:15). ΠροειΤΑΣΟ ΜΑΡΚΟΥΛΙΔΑΚΗ δοποίησε μάλιστα ότι «πολύ
δύσκολα θα μπουν στη βασιλεία του Θεού αυτοί που έχουν τα χρήματα» (Μάρκος 10:23), επειδή εμπιστεύονται τις δυνάμεις τους και όχι τον Δημιουργό τους. Όταν οι μαθητές του Χριστού, που ήταν επηρεασμένοι από το ευαγγέλιο της ευημερίας της εποχής τους, σύμφωνα με το οποίο οι πλούσιοι ήταν ευλογημένοι από τον Θεό, έλεγαν μεταξύ τους: «τότε ποιος μπορεί να σωθεί;», Εκείνος τους υπενθύμισε ότι «στους ανθρώπους είναι αδύνατο, όχι όμως και στον Θεό· επειδή, τα πάντα είναι δυνατά στον Θεό» (Μάρκος 10:27). Παράλληλα, ο Χριστός ξεκαθάρισε ότι «κανείς δεν μπορεί να είναι δούλος σε δύο κυ-
ρίους· γιατί ή θα μισήσει τον ένα και θα αγαπήσει τον άλλο, ή θα στηριχτεί στον ένα και θα περιφρονήσει τον άλλο. Δεν μπορείτε να είστε δούλοι και στο Θεό και στο χρήμα» (Mατθαίος 6:24). Ο Θεός επιθυμεί να αναγνωρίζουμε πως ό,τι έχουμε είναι δικό Του δώρο και μόνο (Ιωάν. 3:27, Α΄ Κορ. 4:7, Α΄ Χρον. 29:12), γι’ αυτό και καλεί όσους έχει ευλογήσει στην υλική σφαίρα «να αγαθοεργούν, να πλουτίζουν σε καλά έργα, να είναι ευμετάδοτοι, κοινωνικοί, θησαυρίζοντας στον εαυτό
τους ένα καλό θεμέλιο στο μέλλον, για να απολαύσουν την αιώνια ζωή» (Α΄ Τιμ. 6:1819). Oι Μορμόνοι υπόσχονται στους ακόλουθους τους, από ένα γαλαξία στη μετά θάνατον ζωή! Ο Χριστός υπόσχεται σε όσους Τον αποδεχτούν ως τον μόνο ικανό να συμφιλιώσει τους ανθρώπους με τον Πατέρα Θεό, κάτι πολύ περισσότερο. Υπόσχεται κυριολεκτικά τα πάντα! Πιο συγκεκριμένα, υπόσχεται ότι οι μετανοημένοι πιστοί θα υιοθετηθούν στην πνευματική οικογένεια του Ουράνιου Πατέρα και θα γίνουν κληρονόμοι του Θεού και συγκληρονόμοι του Χριστού (Ρωμαίους 8:17). Μάλιστα, ο Από-
στολος Παύλος τονίζει «Αυτός, που τον ίδιο του τον Υιό δεν λυπήθηκε, αλλά τον παρέδωσε για χάρη όλων μας, πώς και μαζί μ’ αυτόν δεν θα χαρίσει σε μας τα πάντα;» (Ρωμαίους 8:32). Όταν αναφέρεται στα πάντα, εννοεί κυριολεκτικά τα πάντα. Ενώ ήμασταν πνευματικά νεκροί (Εφεσ. 2:1), τυφλοί (Β΄ Κορ. 4:4), ασεβείς, αμαρτωλοί, εχθροί του Θεού, πνευματικά και ηθικά άρρωστοι (Ρωμ. 5:6,8,10) και δεν αξίζαμε τίποτα, ο Ουράνιος Πατέρας μας έδωσε ό,τι πολυτιμότερο είχε, τον Χριστό, προκειμένου μαζί με Αυτόν να μας χαρίσει τα πάντα για πάντα! n ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2020 | 15
«Η ελπίδα που αναβάλλεται, ατονεί την καρδιά...» Παρ. 13:12 ερίμενα την επίσκεψη στον γιατρό μου από εβδομάδες. Εκτός από την κανονική εξέταση, ήθελα να βεβαιωθώ πως θα μπορούσα να ταξιδέψω στην πατρίδα μου. Σε προηγούμενες επισκέψεις πάντοτε μου έλεγε: «Το μυστικό της καλή σας υγείας και της ζωτικότητας είναι τα ταξίδια σας. Συνεχίστε και μη σταματάτε, γιατί αυτά σας γεμίζουν και σας ανανεώνουν!» Ήμουν συνεπής στην ώρα του ραντεβού μου και περίμενα με τη μάσκα μου. Ζούμε σε έναν καινούργιο κόσμο, με μάσκες! Δεν ήξερα τι θα μου έλεγε, κυρίως για το ταξίδι μου στην Ελλάδα, αλλά έλπιζα να ακούσω τα λόγια που μου έλεγε όλα αυτά τα χρόνια. Δυστυχώς, δεν άκουσα αυτό που έλπιζα να ακούσω. «Μπορείτε να ταξιδέψετε, αν θέλετε, αλλά δεν σας το συμβουλεύω τώρα» και ο τόνος του ήταν κατηγορηματικός. «Να ξέρετε πως είμαι πάντοτε στη διάθεσή σας. Αν με χρειάζεστε, ελάτε!» Ξαφνικά αισθάνθηκα σαν να μου είχαν πει: «Είσαι φυλακισμένη!» Τον χαιρέτησα κι έφυγα. Τα λόγια του γιατρού μου με ξάφνιασαν και με παρέλυσαν. Έφυγα από το ιατρείο, μπήκα στο αυτοκίνητο για την επιστροφή μου στο σπίτι και προσπαθούσα να συγκρατήσω τα δάκρυά μου. Τι έγινε; Γιατί αυτή η ξαφνική μελαγχολία; Δεν μπορώ να το εξηγήσω. Λίγες μέρες μετά την επιστροφή μου από την Αφρική αποκλείστηκα στο σπίτι, το αποδέχτηκα με ειρήνη και περίμενα όλους αυτούς τους μήνες όπως όλοι μας. Αλλά έλεγα ότι θα περάσει αυτή η δοκιμασία και το καλοκαίρι θα μπορέσω να πάω στην Ελλάδα. Είχα την ελπίδα. Αλλά εκείνη τη στιγμή αισθάνθηκα πως ποτέ πια δεν θα ξαναέβλεπα την όμορφη πατρίδα μου! Το ήξερα πως ήμουν Ελληνίδα βέρα, αν κι υιοθέτησα δυο άλλες χώρες από χρόνια, όμως με αυτήν την εμπειρία κατάλαβα πως αγαπώ ιδιαίτερα την πατρίδα μου και πως πολλά πράγματα τα παίρνουμε σαν δεδομένα! Θυμήθηκα και τους Εβραίους όταν ήταν εξόριστοι: «Στα πoτάμια της Βαβυλώνας καθήσαμε και κλάψαμε, όταν θυμηθήκαμε τη Σιών. Στις ιτιές, ... κρεμάσαμε τις κιθάρες μας... Πώς να ψάλoυμε την ωδή τoύ Kυρίoυ σε ξένη γη; Aν σε λησμoνήσω, Iερoυσαλήμ, ας λησμoνήσει τo δεξί μoυ χέρι!» (Ψαλ. 137:1-5). Έχουν περάσει μερικές μέρες, αλλά ακόμη και τώρα που γράφω, τρέχουν τα δάκρυα. Βέβαια είμαι γνωστή για τις ευαισθησίες μου. Εξετάζω αυτήν την καινούργια εμπειρία, από την οποία με περνά ο Κύριος και θέλω να μάθω και να μεγαλώσω πνευματικά. Βέβαια ξέρω και πιστεύω πως Εκείνος έχει τον έλεγχο της ζωής μου κι αφού Τον αγαπώ, όλα μα όλα τα επιτρέπει για κάποιον σκοπό και μάλιστα για το καλό μου. Αλλά! Αυτό το «αλλά» υπάρχει και με προβληματίζει -σας το ομολογώ. Ασφαλώς πολλοί από σας είχατε κάνει σχέδια και είχατε κάποιες ελπίδες πριν από την καινούργια εποχή που όλοι ζούμε. Ξαφνικά όλα σταμάτησαν και λέτε σαν κι εμένα και σαν τους μαθητές στον δρόμο της Εμμαούς: «...εμείς, όμως, ελπίζαμε ότι...» (Λουκ. 24:21). Οι ελπίδες όλων μας είναι σε standby! Ζητώ από τον Κύριο να μάθω Από την αυτά που θέλει να με διδάξει, ενώ περιμένω και συνεχίζω να ΣΟΥΛΑ εύχομαι και να ελπίζω να ξαναδώ γρήγορα την πατρίδα μου! n ΜΑΞΙΜΙΑΔΟΥ ISCH
Π
16 | Η ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ
Εν Αναμονή...
εράσαμε ένα δύσκολο και συνάμα «Λες και είμαστε στον Μεσαίωνα που θέριζαν αλλόκοτο καλοκαίρι. Θα τολμούσα να οι επιδημίες...» πω ένα μοναδικά ιδιαίτερο καλοκαίρι, «Συνωμοσιολογίες είναι όλα...» γιατί πρώτη φορά στην ιστορία, ό,τι συνέβαινε «Κρίση Θεού...» στη μια κόχη της γης, το ίδιο και απαράλλακτα Έχει ζήσει η ανθρωπότητα και άλλες διαδραματιζόταν και σε μια άλλη, στο ίδιο πάντα δύσκολες εποχές, φτώχειας, πολέμου, εχθρικής θέμα. Η πανδημία του κορωνοϊού συνεχίζει, κατοχής, ασθενειών. Κάπου έβρισκαν οι άνεδώ και μήνες, να είναι πρώτη είδηση, θρωποι το κουράγιο και τη δύναμη, μετά το παγκοσμίως. Χωρίς αμφιβολία είναι ιστορικές πρώτο ξάφνιασμα, να αντιδράσουν. Αλλά στην οι στιγμές που ζούμε και σε λίγο, είναι σίγουρο περίπτωση της τρέχουσας πανδημίας συνεχίζει αυτό, θα αρχίσουν να εμφανίζονται και διατριβές μήνες τώρα να κυριαρχεί μια γενική αδράνεια με θέμα τον κορωνοϊό, σε κάθε κλάδο των μεταξύ των απλών ανθρώπων, που ούτως ή επιστημών, την Ιατρική, την Κοινωνιολογία, τις άλλως δεν μπορούν να κάνουν απολύτως τίποτα, Νομικές και Οικονομικές Επιστήμες. από το να συζητάνε και να αναμένουν την Ζούμε καθημερινά, εν αναμονή και σε πα- εξέλιξη. Το έβλεπες αυτό στο δρόμο, που έράξενους ρυθμούς περιμένοντας να ενημερω- βγαιναν οι άνθρωποι για τα αναγκαία, στα καθούμε για το πού «χτύπησε» ο ιός την προη- ταστήματα, που μόνο με μάσκες επιτρεπόταν η γούμενη, πόσα ήταν τα θύματα, πόσοι διασω- είσοδος, στα καφενεία έξω, που έλειπε η χαρά ληνωμένοι βρίσκονται στα νοσοκομεία, ενώ της καλοκαιρινής ραστώνης και του καφέ γιατί παράλληλα είναι διάχυτη η αγωνία για το οι συζητήσεις ήταν φυσικά γύρω από την φάρμακο, ή το εμβόλιο, που θα δώσει τέλος πανδημία και δεν ήταν θέμα αυτό για χαλάρωση. στα δεινά. Και στις παρέες δίνουν και παίρνουν Και το χαμόγελο στα χείλη του απέναντι, που οι συζητήσεις: από μόνο του σε προδιαθέτει θετικά, μόνο στα «Να έχουμε πάει στο φεγγάρι μάτια το έβλεπες. Ήταν ένα καΑπό την και να μη μπορεί τώρα η επιλοκαίρι αλλιώτικο, που αλλάξαμε ΑΛΤΑΝΑ ΦΙΛΟΥστήμη να βρει το φάρμακο για θέλοντας και μη συνήθειες και ΠΑΤΣΑΝΤΑΡΑ Διδάκτωρ Νομικής τον ιό...» τρόπο ζωής. Που συμβιβαστήκαμε
Π
18 | Η ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ
να μην έχουμε αγκαλιές με αγαπητά μας πρόσωπα, ούτε συναναστροφές που θα μας έδιναν χαρά. Μια κάποια υποταγή στο μοιραίο, αλλά συγχρόνως και σε εγρήγορση, με την λαχτάρα πως κάποιο θαύμα θα γίνει και θα βρεθεί σύντομα το εμβόλιο. Από την άλλη πλευρά συνειδητοποίησα προσωπικά το πώς οι ιστορικές αυτές συνθήκες, που συνεχίζουν να αποτελούν την καθημερινότητά μας, μπορούν να συντρίψουν εύκολα τις προσωπικές και οικογενειακές ζωές των ανθρώπων. Κανένας μας δεν βγήκε αλώβητος. Κάποιες εκατοντάδες χιλιάδες υπέκυψαν στον ιό, κάποιες οικογένειες διαλύθηκαν, μη αντέχοντας την «οικογενειακή» καραντίνα τόσους μήνες, κάποιες επιχειρήσεις έκλεισαν, κάποιοι άνθρωποι έμειναν στο δρόμο, κάποιοι πεινάνε... Πιστεύω ότι θα βρεθεί το εμβόλιο, το περιμένουμε! Ήδη οι επιστήμονες εργάζονται πυρετωδώς και οι γιατροί στα νοσοκομεία, από την μέχρι τώρα εμπειρία τους με το «κακό», έχουν μάθει να χειρίζονται την κάθε κατάσταση με ειδικό τρόπο και να σώζουν έτσι ζωές. Όλα δείχνουν, πως είμαστε κοντά στη λύση. Δύσκολη η αναμονή, αλλά δεν γίνεται αλλιώς. Στο μυαλό μου τριγύριζαν αυτές τις δύσκολες και παράξενες μέρες τα λόγια του ακόλουθου ύμνου, που είχαμε μάθει και τραγουδούσαμε στα νιάτα μας. Κάθε του στίχος και μια υπόσχεση, μια βεβαιότητα ευλογημένη και συνάμα ένα αποκούμπι για το σήμερα, πέρα από κάθε δύσκολη κατάσταση που βιώνουμε συλλογικά ή βιώνει προσωπικά ο καθένας μας. 1. Θα ’ρθει, Τον περιμένω τον Χριστό να ξαναρθεί. Θα ’ρθει, για να λουφάξει το κακό και η ντροπή. Θα ’ρθει, σαν την πλημμύρα, τη βροχή, νεροσυρμή. Θα ’ρθει νερό αγάπης για να πιει η δόλια γη.
Επωδός Τον περιμένω, ώρα την ώρα τον Χριστό. Αυγή να φέρει, δίχως της νύχτας δειλινό. Άνοιξη πάντα, όπου τα λούλουδα ανθούν. Δίχως χειμώνα και χτυποκάρδια μη χαθούν. 2. Θα ’ρθει, για να μερώσει τις καρδιές μ’ ένα φιλί. Θα ’ρθει, για ν’ αποδιώξει τις σκιές σαν χαραυγή. Θα ’ρθει, να σταματήσει η κραυγή της φυλακής. Θα ’ρθει, δικαιοσύνης να φανεί, ήλιος ζωή. 3. Θα ’ρθει, να γίνουν κήποι οι βραγιές που είν’ οι νεκροί. Θα ’ρθει, να μην κυλούνε τις βραδιές δάκρυα, λυγμοί. Θα ’ρθει, ξανά τραγούδια ν’ ακουστούν κάποιαν αυγή. Θα ’ρθει, στο φως Του να λουστούν μαζί μαύροι-λευκοί. (Στίχοι, Σπύρου Πορτινού και μουσική του Μάνου Αναγνώστου, δημοσιευμένος στο υμνολόγιο «Ύμνοι Λυτρωμένων»)
Ναι, πιστεύω ότι θα ’ρθεί! Εγώ Τον περιμένω τον Χριστό να ξαναρθεί, γιατί ο ίδιος το υποσχέθηκε, ότι θα ξαναρθεί, από Αγάπη για μας. «Δεν θέλω σας αφήσει ορφανούς, έρχομαι προς εσάς» (Ιωάννης 14:18) και«Ολίγον έτι, και δεν με βλέπετε και πάλιν ολίγον και θέλετε με ιδεί» (Ιωάννης 16:16). Για να είμαστε μαζί Του στην αιωνιότητα, εκεί που πάντα είναι «Άνοιξη... και τα λούλουδα ανθούν, δίχως χειμώνες και καρδιοχτύπια μη χαθούν». Εκεί που δεν ξεχωρίζουν μαύροιλευκοί, ο ήλιος της Δικαιοσύνης λάμπει και οι ακτίνες Του σκορπούν Ζωή τριγύρω και Αγάπη. Οι δικοί Του τον περιμένουν την κάθε στιγμή! Εσύ Τον περιμένεις; n
* Μπορείτε να επισκεφτείτε το ιστολόγιο της Αλτάνας Φίλου Πατσαντάρα http://www.filos-europe. com/from-brussels-with-love/ ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2020 | 19
Το déjà vu του Πέτρου να από τα πιο συναρπαστικά κεφάλαια της Γραφής είναι το τελευταίο (21ο) του Ευαγγελίου του Ιωάννη, καθώς σε αυτό βλέπουμε τον αναστημένο Κύριο στη νέα πραγματικότητα, στην οποία μια μέρα θα ζήσουμε, αναστημένοι και εμείς, οι δικοί Του. Στην αρχή του κεφαλαίου βλέπουμε μια σκηνή, που αν έχουμε διαβάσει τα ευαγγέλια με τη σειρά, κάτι μας θυμίζει. Αν ένας σκηνοθέτης του Hollywood σκηνοθετούσε το περιστατικό θα έδειχνε επτά από τους μαθητές, κουρασμένους και απογοητευμένους, να μαζεύουν τα άδεια δίχτυα. Και εκεί ο σκηνοθέτης θα διέκοπτε τη σκηνή και στην οθόνη θα εμφανιζόταν ο τίτλος... ΤΡΙΑ ΧΡΟΝΙΑ ΠΡΙΝ... και μετά το ίδιο σκηνικό, οι ίδιοι πρωταγωνιστές, στην ίδια λίμνη, με το ίδιο αποτέλεσμα, απογοητευμένοι, με άδεια πάλι δίχτυα. Και ο ίδιος Κύριος, στο περιστατικό που μας περιγράφει ο Λουκάς στο πέμπτο κεφάλαιο του Ευαγγελίου του, και πάλι παρεμβαίνει και αλλάζει το σκηνικό γεμίζοντας τα δίκτυα των απογοητευμένων ψαράδων με ψάρια. ΜέΤου ΓΙΩΡΓΟΥ Π. ΑΛΕΞΑΝΔΡΗ* χρι εδώ όλα καλά
Έ
20 | Η ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ
θα έλεγε κανείς. Ήταν όμως όλα καλά; Μα δεν ήταν ο Κύριος που είχε δώσει μια νέα εντολή, μια νέα αποστολή στους μαθητές; Δεν είχε πει αμέσως μετά στον Σίμωνα, «μη φοβού από του νυν ανθρώπους θέλεις αγρεύει;” (Λουκ.5:10) Πώς αυτοί ξέχασαν την νέα αποστολή τους; Πώς ξαναγύριζαν στις παλιές συνήθειες, στις παλιές ενασχολήσεις, στην παλιά τους ζωή; Πώς ξέχασαν τόσο γρήγορα ότι αυτοί ήταν για κάτι άλλο, πιο μεγάλο, πιο ένδοξο, μοναδικό στην ιστορία; Πώς δεν αξιολόγησαν τη σημαντικότητα της στιγμής, πώς δεν κατάλαβαν ότι τα μικρά και ανθρώπινα είχαν πια περάσει και αποστολή τους, αποκλειστικά μόνο δική τους αποστολή, ήταν να εξαγγείλουν ότι ο Κύριος είχε αναστηθεί, ότι η Βασιλεία είχε εγκαινιαστεί, ότι ο κόσμος τους και κόσμος μας ήταν πια καινούριος; Πιστεύω ότι η απάντηση δεν είναι τόσο η λάθος αξιολόγηση που έκαναν, όσο η απογοήτευση που ένοιωθαν. Ο αρχηγός τους, ο Σίμων, λίγες μέρες πριν είχε αρνηθεί τρις, μπροστά σε μια ακίνδυνη παιδούλα τον Κύριο. Ήταν δυνατόν αυτοί να είναι οι κήρυκες του μεγαλύτερου γεγονότος στην ιστορία; Είναι δυνατόν ο Κύριος να επέμενε στην επιλογή Του;
Είναι δυνατόν Απόστολοί Του να γίνονταν αυτοί οι αμαρτωλοί προδότες; Φίλοι μου, πιστεύω ότι εικοσιένα αιώνες μετά, οι μαθητές του Ιησού κάνουμε τα ίδια λάθη. Ξεχνώντας την μεγάλη αποστολή μας, το να γίνουμε μιμητές του Χριστού στη γενιά μας, εξαγγέλλοντας τα καλά Του νέα, διολισθαίνουμε σε ότι παλιό θα έπρεπε να έχουμε αφήσει πίσω στη ζωή μας. Στις παλιές μας συνήθειες, στα παλιά γνωρίσματα του χαρακτήρα μας, στις παλιές μας προτεραιότητες, στις παλιές μας πηγές χαράς, στα παλιά μας είδωλα. Κι αυτό γιατί δεν μπορούμε να χωνέψουμε ότι εμάς τους τιποτένιους, εμάς τους αμαρτωλούς προδότες Του, μας ονομάζει μαθητές Του, οικιακούς Του, πολίτες και πρεσβευτές της Βασιλείας Του. Βλέπετε και εμείς όπως αιώνες πριν ο Πέτρος και η παρέα του, δεχόμαστε πιο εύκολα τα ψέματα και τις εισηγήσεις του Διαβόλου, ίσως επειδή ακριβώς είναι πολύ πιο εύπεπτα και πειστικά από την απύθμενη χάρη Του και το έλεός Του. Άκου εγώ, ο αποτυχημένος, να θέλει να γίνω καθρέφτης του χαρακτήρα Του και μαθητής Του, πρεσβευτής Του
στον κόσμο. Άκου, εμένα, τον πουλημένο στην αμαρτία να με θέλει ακόμα. Είναι δυνατόν; Η θέση μου είναι εκεί πίσω στο καΐκι, να ψαρεύω μέρα νύχτα. Είναι δυνατόν, ψαράς ανθρώπων... Πόσο όμορφη είναι αυτή η επανάληψη της ίδιας ιστορίας, αυτό το ιδιότυπο déjà vu από δύο διαφορετικά ευαγγέλια, σε δύο τόσο διαφορετικές στιγμές στη ζωή των μαθητών. Και πόσα μαθήματα κρύβει για τη σύγχρονη εκκλησία Του... Πόσο χρειαζόμαστε κάθε μέρα τη διαβεβαίωσή Του, ότι λάβαμε χάρη και αποστολή (Ρωμ. 1:5), ότι πλέον η δουλειά μας δεν είναι στη λίμνη της Γεννησαρέτ, αλλά στις πόλεις μας, στους χώρους εργασίας μας και σπουδών μας, για κάποιους σε προσφυγικά στρατόπεδα, σε στέκια ναρκομανών και σε πορνεία... Πόσο χρειάζεται να θυμόμαστε ότι μια πολύτιμη έκφραση της χάρης Του είναι ακριβώς ότι σε εμάς τους αποτυχημένους, ανάθεσε την μεγάλη αποστολή Του... n *Ο Γ.Π.Α. είναι Διευθύνων Σύμβουλος της Alexandris Engineering Ltd & Ποιμένας της Ελεύθ.Ε.Ε. Γλυφάδας. ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2020 | 21
Η κατάντια του σημερινού κόσμου και πώς θα αλλάξουμε ως άτομα, εκκλησία και κοινωνία Σκέψεις για προβληματισμό από τον Φίλιππο Σπ. Ζωδιάτη «Άνθρωποι ασυνείδητοι ρίχνουν σε αναβρασμό την πόλη» και «Ο ανόητος αφήνει το θυμό του ελεύθερο». Επιπλέον, «Όταν πληθαίνουν οι ασεβείς, πληθαίνει η αμαρτία» (Παροιμίες 29:8,11,16). «Όταν υψώνετε τα χέρια σας σε προσευχή, κλείνω τα μάτια μου να μη σας βλέπω. Κι όταν απανωτές λέτε τις προσευχές σας, εγώ δεν τις ακούω, γιατί τα χέρια σας είναι στο αίμα βουτηγμένα... Πώς κατάντησε πόρνη η πολιτεία, η πιστή! Άλλοτε εκεί το δίκαιο και το σωστό βασίλευε· ήταν της δικαιοσύνης κατοικία, μα τώρα των φονιάδων είναι το κρησφύγετο. Ιερουσαλήμ, άλλοτε ήσουνα σαν το καθαρό ασήμι. Τώρα απλώς μοιάζεις, μα δεν είσαι πια. Ήσουν σαν το καλό, το δυνατό κρασί· μα τώρα εκείνο το κρασί νερώθηκε. Οι άρχοντές σου είναι αποστάτες και συνεταίροι των κλεφτών· όλοι τους αγαπάνε τη δωροδοκία κι επιδιώκουν την ανταμοιβή. Δεν αποδίδουν στο ορφανό το δίκιο που του πρέπει, και η υπόθεση της χήρας φροντίζουν να καταχωνιαστεί... Αλίμονο σ’ εκείνους που λένε το κακό καλό και το καλό κακό, 22 | Η ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ
που παρασταίνουν το μαύρο άσπρο και το άσπρο μαύρο, που κάνουν το πικρό γλυκό και το γλυκό πικρό... Που μ’ ένα δώρο αθωώνουν τον ένοχο και αγνοούν το δίκαιο του αθώου! Όπως οι γλώσσες της φωτιάς κατατρώγουν το καλάμι κι όπως το χόρτο αφανίζεται στη φλόγα, έτσι και η ρίζα τους θα σαπίσει και το άνθος τους θα εξανεμιστεί σαν σκόνη. Και τούτο, επειδή περιφρόνησαν το νόμο που έδωσε ο Κύριος του σύμπαντος και χλεύασαν τις προειδοποιήσεις που τους έστειλε ο Άγιος Θεός του Ισραήλ. Για τούτο οργισμένος είναι ο Κύριος ενάντια στο λαό του, το χέρι του σηκώνει και τον χτυπά...» (εδάφια από τα κεφάλαια 1-5 του Ησαΐα). Τα λόγια αυτά του Προφήτη Ησαΐα απευθύνονταν στον λαό του Ιούδα λίγο πριν από την πολιορκία της Ιερουσαλήμ και την πτώση της στους Βαβυλώνιους, πράγμα που τους οδήγησε σε εξορία που διήρκεσε 70 χρόνια. Ωστόσο, διαβάζοντάς τα σε συνδυασμό με το 29ο κεφάλαιο των Παροιμιών βλέπουμε πόσο σχετίζονται και με τη σημερινή εποχή μας, καθώς η ασέβεια, η ανομία, η αναρχία οι ταραχές και οι καταστροφές βασιλεύουν παντού. Το μίσος ενάντια στη δικαιοσύνη και τον νόμο του Θεού είναι τα κυρίαρχα φαινόμενα όχι μόνο στην πατρίδα μας αλλά και σε ολόκληρο τον κόσμο. Ο νόμος και η τάξη αγνοούνται και αθώοι άνθρωποι καταστρέφονται. Φτάσαμε στο σημείο, να έχει επικρατήσει μια κουλτούρα μίσους και θανάτου με πρόφαση και σύνθημα τα «ανθρώπινα δικαιώματα». Η Εκκλησία, σε κάποιο βαθμό, έχει εγκαταλείψει το ρόλο της ως το φως του Χριστού στον κόσμο και έπαυσε να κηρύττει το γνήσιο Ευαγγέλιο της σωτηρίας, να φροντίζει τις χήρες και τα ορφανά και γενικά να δίνει το νόημα της πραγματικής χριστιανικής ζωής εκδηλώνοντας την αγάπη του Θεού στους ανθρώπους. Έχουμε καταργήσει την προσευχή από τα σχολεία κι αρχίσαμε να διδάσκουμε τον ηθικό σχετικισμό και την ανοχή του κακού. Φτάσαμε στο σημείο να δεχόμαστε ως κοινωνικά αποδεκτές τη βία, την πορνογραφία, τη σεξουαλική διαστροφή και γενικά ό,τι είναι της μόδας και του συρμού. Μέσα σε μια τέτοια κατάντια αυτό που χρειαζόμαστε ως άτομα, ως εκκλησία και ως κοινωνία είναι να μετανοήσουμε, να στραφούμε στον Θεό και να ακούσουμε την κλήση που μας απευθύνει με τα λόγια του Προφήτη Ησαΐα: «Λουστείτε και εξαγνιστείτε, να μη βλέπουν τα μάτια μου τις πονηρές σας πράξεις· πάψτε να κάνετε το κακό. Μάθετε το καλό να κάνετε, τη δικαιοσύνη επιδιώξτε, τον καταπιεσμένο βοηθήστε· το δίκιο αποδώστε στο ορφανό, υποστηρίξτε την υπόθεση της χήρας. Λοιπόν, ελάτε, κι ας κριθούμε μεταξύ μας, λέει ο Κύριος. Είναι οι αμαρτίες σας κόκκινες σαν το αίμα· μα σαν το χιόνι θα μπορούσαν να γίνουν λευκές. Έχουν το χρώμα της πορφύρας· μα σαν καθάριο θα μπορούσαν μαλλί να λευκανθούν, αν μόνο θέλατε να υπακούσετε! Τότε θα απολαμβάνατε τα αγαθά της γης» (Ησαΐας 1:16-19). Θα ακούσουμε τη Φωνή Του; Θα ανταποκριθούμε στην πρόσκλησή Του; n Διασκευή: Συμεών Α. Ιωαννίδης ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2020 | 23
«Κοιτάς προς την λάθος κατεύθυνση κομάντερ Γκρήν!»
Λέει ο απ. Παύλος στην επιστολή του προς τους Φιλιππησίους στο κεφάλαιο 3:14, διαστημικής φαντασίας AWAY, το διαστημό«σ’ ένα όμως πράγμα συγκεντρώνω την προπλοιο «Atlas 1» ταξιδεύει για τον Άρη με σοσοχή μου: Ξεχνώ αυτά που είναι πίσω μου βαρές τεχνικές δυσκολίες και ενώ η κυβερκαι κάνω ό,τι μπορώ για να φτάσω αυτά που νήτης έχει αντιμετωπίσει μερικά προσωπικά βρίσκονται μπροστά μου. Αγωνίζομαι να τερθέματα, είναι σχεδόν έτοιμη να πάρει μια ματίσω και προσβλέπω στο βραβείο της ουλάθος απόφαση! ράνιας πρόσκλησης του Θεού δια του Ιησού Το πλήρωμα το εντοπίζει και της λέει: Χριστού.» «Κοιτάς προς την λάθος κατεύθυνση κυβερνήτη Στη ζωή και στην πορεία μας, για κάθε Γκρήν! Έπρεπε να κοιτάς στον Αρη και κοιτάς περίπτωση, για κάθε δυσκολία, για κάθε τη γη!» αμαρτία, έχουμε την μοναδική ευκαιρία να Προσπαθεί να την βοηθήσει να καταλάβει ζούμε με τα μάτια μας προσηλωμένα στον ότι δεν πρέπει να σκέφτεται και να ανησυχεί Χριστό! για το τι συμβαίνει στη γη, αλλά να αφοσιωθεί «Ας έχουμε τα μάτια μας προσηλωμένα στο ταξίδι του προορισμού της προς τον πλαστον Ιησού, που μας έδωσε την πίστη, την νήτη Άρη! οποία και τελειοποιεί.» (Εβραίους 12:12). Περίπου το ίδιο συνέβηκε και με την Ακόμη κι αν δεν Τον βλέπεις! ιστορία της κυρά Λώταινας! Η καταστροφή «Το Χριστό τον αγαπάτε, αν και δεν τον της πόλης, τα Σόδομα, της συνέβαινε και έχετε γνωρίσει κατ’ όψη. Τώρα δεν τον βλέπετε, αυτή ήθελε να κοιτάξει πίσω, παρά τα όσα πιστεύετε όμως σ’ αυτόν, κι αυτό σας γεμίζει της είπαν οι άγγελοι! Βέβαια η ματιά της πίσω ανείπωτη χαρά και αγαλλίαση, και προγεύεστε δεν ήταν περιέργεια αλλά αναπόληση, επιθυμία την τελική δόξα» (Α΄ Πέτρου 1:8)... μιας ζωής! «Τα μάτια μου ασταμάτητα στον Είναι πολλές φορές που Κύριο τα στρέφω· γιατί θα βγάη ματιά πίσω με επιθυμία Του λει αυτός τα πόδια μου απ’ την ΘΟΔΩΡΗ μας μπερδεύει και μας ανηπαγίδα.» (Ψαλμοί 25:15). n ΚΑΛΟΓΕΡΟΠΟΥΛΟΥ συχεί περισσότερο!
Σε ένα επεισόδιο της τηλεοπτικής σειράς
24 | Η ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ
ΤΑ ΝΕΑ ΤΟΥ ΣΠΟΡΕΑ ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2020
ΤΟ ΓΡΑΜΜΑ ΤΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΥ
Αγαπητοί μας αδελφοί και φίλοι... Όλοι μας θα συμφωνούσαμε ότι η δουλεία είναι φρικτή, απάνθρωπη και απαράδεκτη για τον πολιτισμένο κόσμο. Ωστόσο, γνωρίζετε ότι η δουλεία συνεχίζει να υπάρχει και στις μέρες μας; Υπολογίζεται ότι υπάρχουν σήμερα 21 εκατομμύρια άνθρωποι που ζουν σε καθεστώς δουλείας σε όλο τον κόσμο. Ανάμεσα σ’ αυτούς περιλαμβάνονται 5,5 εκατομμύρια παιδιά, από τα οποία πάνω από το 80% υφίστανται σεξουαλική εκμετάλλευση. Τα παιδιά αυτά είτε πουλήθηκαν από απελπισμένους γονείς είτε έπεσαν θύματα εκμετάλλευσης από άτομα που αγαπούσαν και εμπιστεύονταν. Εδώ δεν μιλάμε απλά για απλούς αριθμούς, μιλάμε για πολύτιμες ανθρώπινες υπάρξεις, που έχουν δημιουργηθεί κατ’ εικόνα και ομοίωση Θεού. Τα άτομα αυτά χρειάζονται αποκατάσταση. Κάθε μια από τις ιστορίες τους είναι τραγική. Μία τέτοια ιστορία αφορά ένα νεαρό κορίτσι από τη Δομινικανή Δημοκρατία που έπεσε θύμα σεξουαλικής εμπορίας και κατέληξε στην Ελλάδα. Όταν οι εκεί συνεργάτες μας τη διέσωσαν και την έβαλαν στο ίδρυμα Damaris, μια διακονία για αποκατάσταση γυναικών που έχουν πέσει θύματα εμπορίας ανθρώπων και που υποστηρίζεται από την Ιεραποστολή μας, ήταν σε θλιβερή κατάσταση αλλά με την αγάπη και τη φροντίδα που βίωσε στο ίδρυμα αυτό, η ζωή της αποκαταστάθηκε και διδάχτηκε τέχνες για έντιμη εργασία ώστε να εργάζεται και να ζει με αξιοπρέπεια. Χάρη σ’ αυτό το επιτυχημένο διετές πρόγραμμα της διακονίας μας αυτής, πολλές γυναίκες έχουν γλιτώσει από την απελπιστική τους κατάσταση. Ευχαριστούμε και δοξάζουμε τον Θεό για όλους τους φίλους της Ιεραποστολής μας, που με την αγάπη, τις προσευχές και τις δωρεές τους μας δίνουν τη δυνατότητα να επιτελούμε το έργο αυτό στ’ όνομα του Ιησού Χριστού. 26 | ΤΑ ΝΕΑ ΤΟΥ ΣΠΟΡΕΑ
ΤΑ ΝΕΑ ΤΟΥ ΣΠΟΡΕΑ ME TO XΕΡΙ ΤΗΣ ΑΓΑΠΗΣ Η ΙΕΡΑΠΟΣΤΟΛΗ ΜΑΣ ΦΤΑΝΕΙ ΠΑΝΤΟΥ Ωστόσο, ο καλύτερος τρόπος αντιμετώπισης της σύγχρονης δουλείας και της εμπορίας ανθρώπων είναι η πρόληψη. Να αποτραπεί πριν καν συμβεί κάτι τέτοιο. Σ’ αυτό ακριβώς στοχεύουν τα διάφορα προγράμματα της Ιεραποστολής μας που βοηθούν φτωχά παιδιά και τις οικογένειές τους, ώστε να ξεφύγουν από τις συνέπειες της ανέχειας. Με τα προγράμματά μας αυτά προσφέρουμε στα παιδιά μόρφωση και εκμάθηση επαγγελμάτων ώστε να μπορούν να ασκούν μια έντιμη εργασία για αξιοπρεπή ζωή. Παράλληλα μ’ αυτό, τους διδάσκουμε και το Ευαγγέλιο του Χριστού, ώστε να γίνουν κάτοχοι των αιώνιων αληθειών του Λόγου του Θεού και ν’ αποκτήσουν ζωή αιώνια δια του Χριστού. Και φυσικά, αυτό με τη σειρά του συμβάλλει στο να μην πέσουν θύματα σωματεμπόρων. Σας παρακαλώ ενώστε τις προσευχές σας με τις δικές μας να μας δίνει ο Θεός τη δυνατότητα να επεκτείνουμε το έργο αυτό ακόμα περισσότερο, ιδιαίτερα ανάμεσα στους πρόσφυγες στην Ελλάδα, που συχνά αναγκάζονται να πουλάνε τα παιδιά τους σε διακινητές σωματεμπορίας, απλά και μόνο για την επιβίωσή τους. Με αγάπη Χριστού, ο συνεργάτης σας στο έργο του Θεού,
Τάσος Ιωαννίδης ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2020 | 27
ME TO XΕΡΙ ΤΗ Σ ΑΓΑΠΗΣ Η ΙΕΡΑΠΟΣΤΟΛΗ ΜΑΣ ΦΤΑΝΕΙ ΠΑΝΤΟΥ
«Βροχή ευλογιών» Μια συγκινητική μαρτυρία
μουν το χαϊδεμένο παιδί των γονιών μου. Ένιωθα ξεχωριστή γιατί ήμουν το μόνο μελαψό παιδί στην οικογένεια. Καθώς μεγάλωνα είχα εμπιστοσύνη ΚΟΙΝΟΤΙΚΟ ΣΠΙΤΙ στους ανθρώπους. Στο σχολείο μού άρεσαν μόνο η ιστορία και η γεωγραφία. Γενικά ήμουν χαρούμενη και ανέμελη. Ήμουν 14 χρονών, όταν ξαφνικά οι γονείς μου πέθαναν. Η ζωή μου άρχισε να αλλάζει. Μου έγινε εφιάλτης. Δεν μπορούσα ποτέ να φανταστώ ότι θα ζούσα χωρίς αυτούς. Μετά από τον θάνατο των γονιών μου το κράτος πήρε ό,τι είχαμε. Αποφάσισα να πάω στη Σαουδική Αραβία για να βρω δουλειά. Όταν έφτασα εκεί άρχισαν να με κακοποιούν σωματικά και ψυχολογικά για τέσσερα χρόνια. Στη διάρκεια εκείνης της περιόδου σκέφτηκα ακόμα και την αυτοκτονία. Στη Σαουδική Αραβία, ο σύζυγος μιας γυναίκας για την οποία εργαζόμουν με βίασε και σύντομα ύστερα απ’ αυτό διαπίστωσα ότι ήμουν έγκυος. Η γυναίκα προσπάθησε να το κρατήσει μυστικό και μου ζήτησε να μην το πω σε κανέναν κι ύστερα μου είπε ότι θα με έστελνε κάπου μακριά. Με συνόδευσε και με πήγε στο Λίβανο. Με είχαν συνεχώς κλειδωμένη στο δωμάτιο του ξενοδοχείου. Κατάφερα να δραπετεύσω. Συνάντησα κάποιες κοπέλες από την πατρίδα μου. Ζήτησα να μείνω μαζί τους. Στην αρχή το αρνήθηκαν, στη συνέχεια, όμως, όταν είπα την ιστορία μου, άλλαξαν γνώμη και με δέχτηκαν. Μου έδωσαν φάρμακα που προκάλεσαν την αποβολή του εμβρύου. Πήγα με τις κοπέλες εκείνες στην Τουρκία. Μείναμε τρεις μήνες σε παραμεθόριες περιοχές λόγω του πολέμου στις γειτονικές χώρες. Στην Τουρκία, είδα φοβερά πράγματα που δεν μπορώ να τα βγάλω από τη σκέψη μου. Τα πτώματα που είδα συνεχίζουν ακόμα να με στοιχειώνουν. Η καρδιά μου σκληρύνθηκε. Δεν πίστευα πως θα μπορούσε να υπάρξει κάτι χειρότερο απ’ αυτό. Μας συνέλαβαν οι ISIS. Υπήρξαμε θύματα σωματικής και ψυχολογικής κακοποίησης. Στην Τουρκία πέσαμε θύματα σωματέμπορων διακινητών. Μας έδωσαν ναρκωτικά χωρίς να το γνωρίζουμε και βίασαν τις φίλες μου κι εμένα. Ύστερα από λίγο καιρό συνειδητοποίησα ότι ήμουν έγκυος και σκεφτόμουν να αυτοκτονήσω. Ενώ βρισκόμουν σ’ αυτή την κατάσταση, μας μετέφεραν στην Ελλάδα στη νήσο Λέσβο. Εκεί προσπάθησα πολλές φορές να αποβάλλω το μωρό, αλλά όλες οι απόπειρες που έκανα απέτυχαν. Με μετέφεραν αργότερα σ’ ένα νοσοκομείο του νησιού εξαιτίας της κακής φυσικής μου κατάστασης. Ενώ βρισκόμασταν στο νοσοκομείο, μια νοσοκόμα με ενθάρρυνε να κρατήσω το μωρό μου και ακολούθησα τη συμβουλή της. Το κοριτσάκι μου είναι τώρα σχεδόν ενός έτους. Το να έχω τώρα ένα παιδάκι να φροντίζω έχει τις δυσκολίες του, αλλά νιώθω από την άλλη
Ή
28 | ΤΑ ΝΕΑ ΤΟΥ ΣΠΟΡΕΑ
ΔΑΜΑΡΙΣ
ΤΑ ΝΕΑ ΤΟΥ ΣΠΟΡΕΑ ME TO XΕΡΙ ΤΗΣ ΑΓΑΠΗΣ Η ΙΕΡΑΠΟΣΤΟΛΗ ΜΑΣ ΦΤΑΝΕΙ ΠΑΝΤΟΥ πως είναι μια ευλογία και βέβαια δεν είναι εκείνο υπεύθυνο για ό,τι συνέβη. Το όνομα που έχω δώσει στην κόρη μου σημαίνει «βροχή ευλογιών». Ενώ βρισκόμουν στον καταυλισμό, γνώρισα ανθρώπους που μου πρόσφεραν βοήθεια και με έφεραν σε επαφή με το Κοινωνικό Σπίτι Δάμαρις. Χάρη στην αγάπη και τη φροντίδα που βρήκα εκεί, η καρδιά μου μαλάκωσε και συνειδητοποίησα ότι ενώ υπάρχουν άνθρωποι διαβολικοί, υπάρχουν όμως και άνθρωποι καλοί! Σιγά σιγά η καρδιά μου άρχισε να αλλάζει. Αποδέχτηκα την πραγματικότητα της κατάστασής μου και συγχώρησα εκείνους που με πλήγωσαν. Αποφάσισα να συνεχίσω να ζω για τον εαυτό μου και την κόρη μου. Απέκτησα θάρρος για τη ζωή. Πιστεύω πως μπορώ να βρω λύση για κάθε δύσκολη κατάσταση της ζωής μου, αφού έχω επιβιώσει από τόσα κακά. Έχω ελπίδα για το μέλλον. Νιώθω δυνατή. Έσβησαν από μέσα μου ο θυμός και το αίσθημα ενοχής και δεν κρίνω άλλους. Ενώ θα θέλαμε η ιστορία της νεαρής αυτής γυναίκας να είχε τελειώσει με την επιστροφή της στον Σωτήρα Χριστό, δεν παύουμε να προσευχόμαστε να γίνει κι αυτό, γιατί συνεχίζει να αναζητά την αλήθεια. Σας παρακαλούμε προσεύχεστε για τις γυναίκες που διακονούμε στον ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΣΠΙΤΙ ΔΑΜΑΡΙΣ, στην Αθήνα, ώστε να γνωρίσουν την αλήθεια και να δεχτούν τον Χριστό ως Σωτήρα τους. Αυτή είναι η αποστολή της διακονίας μας αυτής καθώς οι γυναίκες αυτές καταφεύγουν σ’ εμάς ψυχολογικά πληγωμένες συντριμμένες. Πρέπει κι αυτές να βιώσουν την αγάπη και τη συγχώρεση του Θεού.
Ανασύροντας από τα βάθη Εμπορία ανθρώπων στο Πακιστάν εμπορία ανθρώπων υπήρξε ένα από τα πιο σοβαρά προβλήματα στο Πακιστάν. Έχει διάφορες μορφές: καταναγκαστική εργασία, σεξουαλική εκμετάλλευση, παιδική δουλεία και καταναγκαστικοί γάμοι. Σύμφωνα με τον παγκόσμιο δείκτη δουλείας, το Πακιστάν κατατάσσεται όγδοο ανάμεσα σε 167 χώρες όσον αφορά τη σύγχρονη δουλεία με συνολικά 3.186.000 ανθρώπους που ζουν σε δουλεία. Ένας μεγάλος αριθμός ανθρώπων που ανήκουν σε θρησκευτικές μειονότητες συγκαταλέγονται μέσα στον αριθμό αυτό. Η βιομηχανία καμίνων τούβλου συμβάλλει κατά το μεγαλύτερο ποσοστό στην καταναγκαστική εργασία όπου 4,5 εκατομμύρια άνθρωποι εργάζονται σε ολόκληρη τη χώρα. Οι περισσότεροι φούρνοι τούβλων βρίσκονται σε αγροτικές περιοχές, όπου δεν λειτουργεί νόμος και δικαιοσύνη. Οι γυναίκες υφίστανται σεξουαλική εκμετάλλευση και τα παιδιά αναγκάζονται να εργαστούν μαζί με τους γονείς τους σε τέτοιους φούρνους.
Η
ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2020 | 29
ME TO XΕΡΙ ΤΗΣ ΑΓΑΠΗΣ Η ΙΕΡΑΠΟΣΤΟΛΗ ΜΑΣ ΦΤΑΝΕΙ ΠΑΝΤΟΥ Η Λυδία (ψευδώνυμο), μια νεαρή χριστιανή γυναίκα, παντρεύτηκε κάποιον που εργαζόταν σε έναν φούρνο τούβλων. Ο πατέρας της δεν είχε χρήματα για να πληρώσει για τα έξοδα της τελετής του γάμου. Ο σύζυγος της Λυδίας, ήταν πρόθυμος να παντρευτεί τη Λυδία χωρίς προίκα, με τον όρο να εργάζεται μαζί του στον φούρνο τούβλων. Ο ίδιος υπέφερε από άσθμα και πνευμονική λοίμωξη που προκλήθηκε από τον καπνό που υπάρχει πάντα στους κλιβάνους τούβλων. Ύστερα από λίγον καιρό η κατάσταση του συζύγου χειροτέρεψε και δεν μπορούσε να συνεχίσει να δουλεύει. Αναγκάστηκε η Λυδία να δουλεύει μόνη της, αλλά οι δόσεις Χριστίνα Τζάβετ, ντόπια συνεργάτιδα για την πληρωμή του δανείου τους συνέχιζε της Ιεραποστολής μας στο Πακιστάν. να αυξάνεται. Τελικά ο σύζυγός της πέθανε, αφήνοντας τη Λυδία και τα τρία παιδιά τους μ’ ένα μεγάλο χρέος. Η Λυδία στη δουλειά της στα τούβλα, έγινε ευάλωτη. Οι άντρες, άρχισαν να την παρενοχλούν σεξουαλικά. Αναγκάστηκε να ενδώσει, γιατί δεν είχε άλλη επιλογή να πληρώνει τις δόσεις του δανείου της. Μια από τις ντόπιες συνεργάτιδες της Ιεραποστολής μας στο Πακιστάν, η Χριστίνα Τζάβετ, συνάντησε τη Λυδία σε μια από τις συνηθισμένες επισκέψεις στους εργαζόμενους σε φούρνους. Όταν άκουσε την ιστορία της Λυδίας, η Χριστίνα προσφέρθηκε να τη βοηθήσει. Την έσωσε από τη θλιβερή εκείνη κατάστασή της, παρέχοντάς της οικονομική βοήθεια. Η Λυδία και τα παιδιά της ζουν τώρα με τους γονείς της. Η Χριστίνα συνεχίζει να βοηθάει τη Λυδία παρέχοντάς της φαγητό και άλλα είδη πρώτης ανάγκης κατά τη διάρκεια των περιορισμών εξαιτίας της πανδημίας του κορωνοϊού. Στο μεταξύ η Λυδία παίρνει μαθήματα ραπτικής στο κέντρο επαγγελματικής εκπαίδευσης και μόλις περάσει το πρόβλημα με την πανδημία θα εργάζεται ζώντας μια αξιοπρεπή ζωή.
Η ΙΕΡΑΠΟΣΤΟΛΗ ΜΑΣ ΚΑΝΕΙ ΑΓΩΝΑ ΜΕ ΤΗ ΧΑΡΗ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΝΑ ΣΠΑΣΕΙ ΤΙΣ ΑΛΥΣΙΔΕΣ ΤΗΣ ΣΚΛΑΒΙΑΣ ΚΑΙ ΔΥΣΤΥΧΙΑΣ 30 | ΤΑ ΝΕΑ ΤΟΥ ΣΠΟΡΕΑ
ΤΑ ΝΕΑ ΤΟΥ ΣΠΟΡΕΑ ME TO XΕΡΙ ΤΗΣ ΑΓΑΠΗΣ Η ΙΕΡΑΠΟΣΤΟΛΗ ΜΑΣ ΦΤΑΝΕΙ ΠΑΝΤΟΥ
«Κι έτσι, εκπαιδεύετε τις νεαρές γυναίκες...» Η Διακονία Δορκάς τις 5 Ιουλίου 2020, η Διακονία Δορκάς γιόρτασε τη δωδεκάτη επέτειό της. Ιδρύθηκε από τη Florence Musiime, Σύζυγο του Διευθυντή της Ιεραποστολής μας στην Ουγκάντα, Reuben Musiime. Για περισσότερο από μια δεκαετία η Florence και το γυναικείο προσωπικό μας από την Ουγκάντα διακονούν κοπέλες εφηβικής ηλικίας που σπουδάζουν ή έχουν αποφοιτήσει από το Κέντρο Ανάπτυξης Παιδιών και Εφήβων της Ιεραποστολής μας. Σκοπός της διακονίας αυτής είναι η κάλυψη των πνευματικών, κοινωνικών, και συναισθηματικών αναγκών των νέων κοριτσιών. Οι απόφοιτοί μας έχουν γίνουν καθηγητές, κοινωνικοί λειτουργοί, νοσηλευτικό προσωπικό, λογιστές, ράφτες, και κάποιοι έχουν ενταχθεί στο προσωπικό των εκεί γραφείων της Ιεραποστολής μας. Με τη χάρη του Θεού, η Διακονία Δορκάς καλύπτει ένα κενό για τις εφήβους βοηθώντας τες με τη διδασκαλία και την προσευχή να καταλάβουν την αξία τους ως γυναίκες. Ο Θεός χρησιμοποιεί το αποτελεσματικό αυτό πρόγραμμα για να αποκαταστήσει την ελπίδα των κοριτσιών και να τα οδηγήσει σε μια λυτρωτική γνώση του Χριστού. Το πρόγραμμά μας αυτό προσφέρει συνεχή συμβουλευτική καθοδήγηση στα κορίτσια που διακονούμε καθώς και στις μητέρες τους. Η Δορκάς φροντίζει και διδάσκει περίπου 450 κορίτσια γυμνασιακής και κολεγιακής ηλικίας. Σκοπός της Florence είναι να επεκτείνει τη διακονία πέρα από τις σημερινές υπηρεσίες διδάσκοντας στα κορίτσια πρακτική επαγγελματική κατάρτιση μετά την ολοκλήρωση της εκπαίδευσής τους στο γυμνάσιο. Θα βοηθούμε τα κορίτσια να μπορούν να ασκούν επαγγέλματα όπως ραπτική, κομμωτική, κ.λπ. Αρχικά, θέλουν να έχουν μαθήματα ραπτικής για τα οποία απαιτείται η αγορά πέντε ραπτομηχανών με όλα τα αναγκαία σύνεργα και η πρόσληψη δασκάλας. Η ετήσια συνολική δαπάνη γι’ αυτό θα είναι 2.340 € (2.750 δολ.) Όλα τα μαθήματα θα συνοδεύονται με τη διδασκαλία του Λόγου του Θεού και με μια ώρα καθημερινής λατρείας με προσευχή. Η Florence ενθουσιάζεται βλέποντας απόφοιτες της Διακονίας Δορκάς να ακολουθούν το δρόμο του Θεού, να εκκλησιάζονται τακτικά και να βοηθούν άλλους αδελφούς μέσω ποικίλων προσπαθειών της διακονίας μας. Η Florence γράφει: «Θα ήθελα να εκφράσω τη βαθιά μου ευγνωμοσύνη στην AMG που έκανε εφικτή την ύπαρξη αυτής της διακονίας. Μπορέσαμε έτσι να βοηθήσουμε πολλά κορίτσια στην Ουγκάντα να σπουδάσουν και να επιτύχουν στη ζωή τους».
Σ
ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2020 | 31
ME TO XΕΡΙ ΤΗΣ ΑΓΑΠΗΣ Η ΙΕΡΑΠΟΣΤΟΛΗ ΜΑΣ ΦΤΑΝΕΙ ΠΑΝΤΟΥ Πρόσφατα μια κοπέλα από εκείνες που συμμετείχαν στη Διακονία Δορκάς κατά την αποφοίτησή της από το Κολέγιο είπε: «Αν δεν ήταν ο Θεός που χρησιμοποιεί τη διακονία αυτή καλύπτοντας ένα τόσο μεγάλο κενό, δεν θα μπορούσα να σπουδάσω και δεν θα είχα αποφοιτήσει ποτέ από το κολέγιο». Μια άλλη απόφοιτος του κολεγίου γράφει: «Μέσα στην πρόνοια του Θεού, μπόρεσα χάρη στην AMG, να σπουδάσω Κλινική Ιατρική και να πάρω το πτυχίο μου πέρυσι. Εργάζομαι τώρα ως υπεύθυνη Κλινικού Τμήματος σε νοσοκομείο της Καμπάλα. Στην εφηβική μου ηλικία, βίωσα τη χριστιανική αγάπη στη Διακονία Δορκάς. Μέσω των διαφόρων τάξεων και διδασκαλιών στις οποίες συμμετείχα, απέκτησα μια ισχυρή αυτοεκτίμηση και αυτοπεποίθηση καθώς και την αποφασιστικότητα να απέχω από προγαμιαίες σχέσεις και να ζω μια ζωή αγνότητας που τιμά τον Θεό».
Η παραπάνω φωτογραφία τραβήχτηκε σε εκδήλωση της Διακονίας Δορκάς στην Igamba της Ουγκάντα πέρυσι. Αυτές οι νεαρές γυναίκες συμμετείχαν στο πρόγραμμα Ανάπτυξης Παιδιών και Νέων της AMG, αλλά έφυγαν μόλις απέκτησαν παιδί. Πολλές κοπέλες στην Ουγκάντα αναγκάζονται να παντρευτούν και να γίνουν μητέρες σε νεαρή ηλικία λόγω κουλτούρας, βιασμών και άλλων περιστάσεων. Η Florence συνεχίζει να εργάζεται με πάθος για να διδάσκει τις κοπέλες αυτές και να τις καθοδηγεί στον σωστό τρόπο ζωής στον κόσμο αυτό σύμφωνα με το Ευαγγέλιο του Χριστού. n 32 | ΤΑ ΝΕΑ ΤΟΥ ΣΠΟΡΕΑ
O σκοπός της ιεραποστολής μας είναι: ❉ Να δώσει σε κάθε άνθρωπο στη γη τουλάχιστον μια ευκαιρία να καταλάβει και ν’ ανταποκριθεί στο Ευαγγέλιο. ❉ Να εκφράσει την ευσπλαχνία του Χριστού στις φυσικές ανάγκες του ανθρώπου σ’ όλο τον κόσμο με τις ευκαιρίες και τα μέσα που δίνει ο Κύριος. ❉ Να υπηρετήσει την ηγεσία της τοπικής εκκλησίας, να ενημερώσει και να ενθαρρύνει το λαό του Θεού στην παγκόσμια ευθύνη του.
H A.M.G (Advancing the Ministries of the Gospel, που σημαίνει: Αναπτύσσοντας τις Διακονίες του Ευαγγελίου), είναι μια παγκόσμια χριστιανική ιεραποστολική οργάνωση με ιδρυτή της το Σπύρο Ζωδιάτη. Το έργο της μέχρι σήμερα είναι ενεργό σε πολλές χώρες του κόσμου, με ένα βασικό διπλό σκοπό: Την κάλυψη των φυσικών, αλλά και πνευματικών αναγκών των ανθρώπων. Φροντίζει για την παροχή τροφής, ενδυμασίας, ιατρικής περίθαλψης και μόρφωσης στους ανθρώπους, πράγματα που είναι απόλυτα αναγκαία για το σώμα και τη διάνοιά τους. Όμως, εμείς οι χριστιανοί ξέρουμε πως ο κάθε άνθρωπος, πέρα από το σώμα και το νου, έχει κι ένα πνεύμα, για τη λύτρωση του οποίου ήρθε στον κόσμο, σταυρώθηκε κι αναστήθηκε ο Κύριός μας Ιησούς Χριστός. Έτσι, με τη βοήθεια του Θεού και την ηθική και υλική συμπαράσταση των χριστιανών, η ιεραποστολή μας κάνει ό,τι μπορεί για την πραγμάτωση του διπλού αυτού σκοπού σ’ όλο τον κόσμο, ανεξάρτητα από φυλή, γλώσσα ή θρήσκευμα, γιατί όλοι έχουν φυσικές ανάγκες και όλοι χρειάζονται το Χριστό και τη σωτηρία που Αυτός παρέχει.
Γράψτε μας Όσοι θέλετε να συνεργαστείτε μαζί μας, ενισχύοντάς μας με τακτικές ή έκτακτες εισφορές για τη συνέχιση και την επέκταση του φιλανθρωπικού κι ευαγγελιστικού έργου της ιεραποστολής μας (όταν καλυφθούν οι ανάγκες ενός προγράμματος, οι δωρεές προωθούνται σε άλλα προγράμματα της Ιεραποστολής μας), παρακαλούμε γράψτε μας στις παρακάτω διευθύνσεις: Αμερική/Καναδάς: “The Voice of the Gospel” A.M.G. International, P.O. Box 22000, Chattanooga, Tenn. 37422, U.S.A. Αυστραλία: AMG International “The Voice of the Gospel”, c/o Milton Kalogeropoulos, 1 Miowera Green Greensborough Vic. 3088., AUSTRALIA Γερμανία: Spyridon Kounouslis, Neckarstr 59, Esslingen 73728, Deutschland, Tel.: 071132099857 Commerzbank IBAN DE25611400710823286000 Ελλάδα και υπόλοιπες χώρες: A.M.G. Σπορέας: Aρ. λογ.: EUROBANK 0026.0040.61.0200212895 IBAN: GR 5402 6004 00000 6102 0021 2895 Αρ. λογ.: ΤΡΑΠΕΖΑ ΠΕΙΡΑΙΩΣ 5144-046244-761 ΙΒΑΝ: GR22 0172 1440 0051 4404 6244 761 Αρ. λογ.: ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ 177/480039-71 ΙΒΑΝ: GR75 0110 1770 0000 1774 8003 971 Τ.Θ. 254, 194 00 Κορωπί, τηλ. 210-4834214, fax: 210-6627506
Γιατί σε ορισμένες εκκλησίες δεν επικρατεί η χαρά; ίπαμε στο προηγούμενο τεύχος ότι η Το ερώτημα είναι: Είναι η Εκκλησία του μόνη αστείρευτη πηγή χαράς και από- Χριστού ένα σώμα γεμάτο χαρά σήμερα; Επίλυτης ικανοποίησης είναι ο ίδιος ο σης, γιατί υπάρχουν Χριστιανοί των οποίων Θεός. Η επιστροφή σε Αυτόν και η στενή η συμπεριφορά δεν δείχνει ότι έχουν χαρά σχέση και επικοινωνία μαζί Του ικανοποιεί μέσα στην καρδιά τους; Καταρχήν, πρέπει απόλυτα την ανθρώπινη ψυχή. Εξάλλου αυτό νομίζω να τονιστεί ότι είναι πολλοί οι λόγοι ήταν το μήνυμα προς τους ποιμένες, καθώς που μπορούν να ενοχοποιηθούν για αυτή την ο Θεός τούς ανήγγελλε τον ερχομό του Σωτήρα κατάσταση και γι’ αυτό δεν είναι δυνατόν να μας: «Ιδού ευαγγελίζομαι εις εσάς χαράν με- αναπτυχθούν όλοι με ακρίβεια και στην ολόγάλην, ήτις θέλει είσθαι εις πάντα τον λαόν, τητά τους σε ένα σύντομο άρθρο. Θα αναδιότι σήμερον εγεννήθη εις εσάς εν πόλει φερθούν εδώ σε συντομία μερικοί μόνο από Δαβίδ, σωτήρ όστις είναι Χριστός Κύριος» αυτούς, ίσως οι πιο συχνοί. (Λουκάς 2:10-11). Για αυτό ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά Εκκλησίες όπου επικρατεί της πρώτης εκκλησίας του Χριστού ήταν η η τυπολατρία χαρά. Ο ευαγγελιστής Λουκάς, καταγράφοντας τις συνθήκες που επικρατούσαν στην πρώτη Ο Χριστός ήρθε στον κόσμο για να μας ανοίξει εκκλησία, αναφέρει τα εξής: «Έτσι λοιπόν, το δρόμο για τον ουρανό, ώστε να μπορέσουμε κάθε μέρα με ζήλο συμμετείχαν όλοι μαζί στη να έχουμε μια στενή και ζεστή σχέση μαζί λατρεία μέσα στο ναό, και στα σπίτια έστρωναν Του και με τον Πατέρα Θεό. Γι’ αυτό είπε το τραπέζι κι έτρωγαν σε συντροφιές με μεγάλη στους μαθητές Του και λέει και σε μας: «Σας χαρά και με απλότητα καρδιάς, δοξολογούντες τα έχω πει αυτά, ώστε η χαρά η δική μου να τον Θεό κι έχοντας κερδίσει τη συμπάθεια παραμείνει μέσα σας, κι έτσι η χαρά σας να ολοκληρωθεί» (Ιωάννης 15:11). όλου του λαού. Και ο Κύριος Είναι γνωστό ότι οι τύποι γίπροσέθετε κάθε μέρα στην εκΤου Δρ ΑΝΑΝΙΑ νονται εύκολα εμπόδιο να φθάκλησία εκείνους που σώζονταν» ΚΑΒΑΚΑ Νευρολόγου-Ψυχίατρου σει κάποιος στην ουσία μιας (Πράξεις 2:46-47).
Ε
34 | Η ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ
πραγματικότητας, όπως είναι το μήνυμα του Ευαγγελίου, το οποίο είναι μήνυμα χαράς και απελευθέρωσης από την αμαρτία για κάθε άνθρωπο που δέχεται τη σωτήρια αυτή προσφορά του Θεού. Εξάλλου η λέξη Ευαγγέλιο αυτό σημαίνει, καλή αγγελία. Όπου λοιπόν υπάρχουν τύποι στον τρόπο λατρείας και όσο πιο πολλοί είναι αυτοί, τόσο πιο δύσκολο είναι για τους πιστούς να αντιληφθούν και να βιώσουν τη χαρά της σωτηρίας τους.
Εκκλησίες όπου επικρατούν έριδες και διχόνοιες Η Εκκλησία του Χριστού είναι ένας ζωντανός οργανισμός, όπου ο κάθε πιστός καλείται να παίζει τον ιδιαίτερο ρόλο του για την εύρυθμη λειτουργία της. Στον ρόλο τους όμως αυτόν ή καλύτερα στη διακονία τους δεν είναι αυτόνομοι, αλλά επηρεάζουν και επηρεάζονται από τις διακονίες κάποιων άλλων πιστών. Υπάρχει δηλαδή σημαντική αλληλεξάρτηση μεταξύ των διάφορων διακονιών και των διάφορων πιστών που τις εξασκούν. Εδώ ακριβώς βρίσκεται το κρίσιμο σημείο. Κατά πόσο δηλαδή ο κάθε πιστός εξασκεί τη δια-
κονία του σωστά και με τον τρόπο αυτό συμβάλλει θετικά στην καλή λειτουργία όλης της εκκλησίας και όχι αρνητικά, προκαλώντας μεγαλύτερο κακό παρά καλό. Ας μην ξεχνούμε ότι μία στενή και καλή συνεργασία, χωρίς τη δημιουργία σοβαρών προβλημάτων, μπορεί να υπάρξει και να διατηρηθεί για πολύ καιρό μόνο όταν υπάρχει πνεύμα ταπεινοφροσύνης, αλληλοσεβασμού και αλληλοεκτίμησης της προσωπικότητας και της προσφοράς του καθενός προς τον άλλον. Σε διαφορετική περίπτωση εύκολα δημιουργούνται έριδες και διχόνοιες ανάμεσά τους, που όχι μόνο καταστρέφουν το καλό κλίμα που επικρατεί στην Εκκλησία τους, αλλά μπορεί να διαλύσουν ολόκληρη την Εκκλησία. Αυτό φοβόταν ο απόστολος Παύλος ότι θα μπορούσε να συμβεί στις εκκλησίες της Γαλατίας και γι’ αυτό τους υπενθύμισε και υπενθυμίζει και σε εμάς ότι το κίνητρό μας στις σχέσεις μας πρέπει να είναι το: «Θ’ αγαπήσεις το συνάνθρωπό σου όπως τον εαυτό σου. Αν όμως αλληλοδαγκώνεστε και αλληλοτρώγεστε, προσέξτε μην αλληλοαφανιστείτε» (Γαλάτες 5:14-15). ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2020 | 35
Εκκλησίες όπου επικρατεί το κριτικό πνεύμα
Εκκλησίες όπου επικρατεί ο νομικισμός
Ο Χριστός στην «επί του όρους ομιλία» Του
Υπάρχουν εκκλησίες μέσα στις οποίες ενώ κηρύττεται η μεγάλη αλήθεια ότι η σωτηρία μας είναι ένα δώρο από τον Θεό, όπως με σαφήνεια αναφέρεται μέσα στον άγιο Λόγο του Θεού όταν λέει: «Διότι κατά χάριν είσθε σεσωσμένοι διά της πίστεως, και τούτο δεν είναι από σας, Θεού το δώρον, ουχί εξ έργων, δια να μη καυχηθεί τις» (Εφεσίους 2:8-9), εντούτοις τονίζεται τόσο πολύ η δικαιοσύνη του Θεού και ο κίνδυνος να πέσει κρίση επάνω στον άνθρωπο εξαιτίας κάποιας αμαρτίας του, που δημιουργούνται φόβος και ενοχές μέσα σε αρκετούς πιστούς με πολύ ευαίσθητη συνείδηση, με συνέπεια να μην μπορούν να χαρούν τη σωτήρια χάρη του Θεού που τους έχει προσφερθεί και μάλιστα απλόχερα. Σε άλλες περιπτώσεις καθορίζονται αυστηροί κανόνες και τρόποι συμπεριφοράς –που λανθασμένα υποστηρίζεται ότι πηγάζουν από το Λόγο του Θεού– και απαιτείται από τους πιστούς η τήρησή τους. Αυτοί, οι ανθρώπινης προέλευσης, κανόνες δημιουργούν ανησυχία στον πιστό κλέβοντας τη χαρά και την ευχαριστία προς τον Θεό για την πλούσια προσφορά Του. Ο Χριστός μας καλεί να τηρούμε από αγάπη τις δικές Του μόνο εντολές και όχι διατάξεις και απαγορεύσεις ανθρώπινης επινόησης. Και μάλιστα μας δίνει και τη δύναμη να τις τηρούμε χωρίς να χρειάζεται να αγωνιούμε: «Γιατί καθετί που έχει γεννηθεί από τον Θεό νικάει τον κόσμο. Και τούτο είναι το όπλο της νίκης που νίκησε τον κόσμο: η πίστη μας» (Α΄ Ιωάννου 5:4). Ο Λόγος του Κυρίου μας λέει ακόμη: «Μη στενοχωριέστε, γιατί η χαρά που δίνει ο Κύριος είναι η δύναμή σας» (Νεεμίας 8:10). n
είπε: «Μην κρίνετε για να μην κριθείτε. Γιατί με βάση το κριτήριο που κρίνετε θα κριθείτε και με βάση το μέτρο που μετράτε θα σας μετρηθεί. Και γιατί βλέπεις το ξυλαράκι στο μάτι του αδελφού σου και δεν αντιλαμβάνεσαι το δοκάρι που είναι μέσα στο δικό σου μάτι; Ή πώς θα πεις στον αδελφό σου, άφησε να βγάλω το ξυλαράκι από το μάτι σου, τη στιγμή που το δοκάρι βρίσκεται στο μάτι σου; Υποκριτή. Βγάλε πρώτα το δοκάρι από το μάτι σου και τότε θα δεις καθαρά για να βγάλεις το ξυλαράκι από το μάτι του αδελφού σου». (Ματθαίος 7:1-5). Κι ενώ τόσο καθαρά και τόσο έντονα ο Κύριός μας καυτηρίαζε το πνεύμα της κριτικής, δεν είναι καθόλου σπάνιο το φαινόμενο πιστών ανθρώπων, που δεν κάνουν τίποτε άλλο από το να κρίνουν και να κατακρίνουν συνέχεια τη συμπεριφορά ή τις ενέργειες των άλλων πιστών. Χωρίς συνήθως οι ίδιοι να αναλαμβάνουν κάποια υπευθυνότητα, θεωρούν τον εαυτό τους κατάλληλο να εντοπίσει τα λάθη ή τις ελλείψεις των άλλων. Κάτι τέτοιο συνέβαινε στην Εκκλησία της Θεσσαλονίκης. Κάποιοι πιστοί παρερμήνευσαν τα λόγια του αποστόλου Παύλου για τη Δευτέρα Παρουσία του Χριστού και επειδή νόμισαν ότι θα έρθει αμέσως σταμάτησαν να εργάζονται. Επειδή δεν είχαν κάτι να κάνουν άρχισαν να ασχολούνται με ξένες υποθέσεις, δημιουργώντας προβλήματα. «Αν κάποιος δεν θέλει να εργάζεται, δεν πρέπει ούτε να τρώει» (Β΄ Θεσσαλονικείς 3:10) τους είπε με την Επιστολή του ο απόστολος Παύλος.
Τροφή για Σκέψη
Είμαστε άγρυπνοι και έτοιμοι; βρετανός θεωρητικός φυσικός Στίβεν Χόκινγκ, σε μια από τις τελευταίες βαρυσήμαντες διαλέξεις του, περιέγραψε τους τεράστιους περιβαλλοντικούς κινδύνους και προειδοποίησε για τα επερχόμενα γεγονότα: Την κλιματική αλλαγή, τον υπερπληθυσμό, τις επιδημίες, τη μόλυνση των ωκεανών, τα προβλήματα στην τροφική παραγωγή και εξαφάνιση των ειδών... Ο διάσημος επιστήμων τόνισε πως «οι πυρηνικοί πόλεμοι, οι γενετικά μεταλλαγμένοι ιοί, η τεχνητή νοημοσύνη που θα μπορούσε να στραφεί εναντίον μας είναι μερικά μόνον απ’ τα σενάρια καταστροφής, που θα μπορούσαν σύντομα να υλοποιηθούν... Έχουμε τα τεχνολογικά μέσα να καταστρέψουμε τον πλανήτη μας ολοκληρωτικά»
Ό
Και όμως! Αν και οδοιπορούμε στο χείλος της αβύσσου, αδιαφορούμε και αμεριμνούμε. «Ενώ τα σπίτια μας πήραν φωτιά, εμείς τραγουδούμε». Μέσα στη σκοτεινή νύχτα του καιρού μας αντηχεί το συγκλονιστικό σάλπισμα: «Είναι ώρα να σηκωθούμε από τον ύπνο». Ας προετοιμαστούμε για τα ερχόμενα γεγονότα, για τον Ερχόμενο Κύριο με μετάνοια ειλικρινή, με κάθαρση εσωτερική. Αν τα ερχόμενα είναι τρομακτικά, ο Ερχόμενος είναι των λυτρωμένων η αιώνια χαρά. Κάποια στιγμή, ο Χριστός, ο λαμπρός «Ήλιος της δικαιοσύνης θα φανεί και τα φτερά Του θα σταλάζουν γιατρειά» και η γη θα ανθίσει σαν τριαντάφυλλο. Την ώρα Του που δεν το στοχαζόμαστε Εκείνος θα έρθει. Είμαστε άγρυΓΙΑΝΝΗ ΧΡ. ΚΡΕΜΜΥΔΑ Φιλόλογου-Ποιητή πνοι; Είμαστε έτοιμοι; n ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2020 | 37
Η Καραμανλήδικη Αγία Γραφή έχρι το 1922, ζούσαν στον Δυτικό Πόντο, την Καππαδοκία και σε άλλες περιοχές της Μικράς Ασίας, Έλληνες που είχαν χάσει τη γνώση της ελληνικής γλώσσας, είτε από διωγμούς και απειλές των Τούρκων είτε από άλλους λόγους. Τα οθωμανικά τουρκικά, γραμμένα με αραβικούς χαρακτήρες, ήταν μία πολύ δύσκολη γλώσσα, με αποτέλεσμα ένας στους 100 κατοίκους, να ξέρουν να την γράφουν και να την διαβάζουν. Γι’ αυτούς τους Έλληνες αναπτύχθηκε μία γραφή, που ονομάστηκε καραμανλήδειος ή καραμανλήδικη, από κάποιο εμιράτο της Καραμανίας. Σε αυτή τη γραφή, χρησιμοποιούνταν το ελληνικό αλφάβητο, που ήταν ευκολότερο στην εκμάθησή του, και με αυτό γράφονταν οι τουρκικές λέξεις. Δεν ήταν η μοναδική περίπτωση χρήσης άλλου αλφάβητου, για να γράφεται η τουρκική γλώσσα. Οι τουρκόφωνοι Αρμένιοι χρησιμοποιούσαν το αρμενικό αλφάβητο για να γράψουν τα τουρκικά, ενώ οι τουρκόφωνοι Βούλγαροι έγραφαν τα τουρκικά με το κυριλλικό αλφάβητο. Στην εποχή μας χρησιμοποιείται κατά κόρον –κακώς βέβαια- το λατινικό αλφάβητο για να γραφτούν τα ελληνικά. Είναι τα λεγόμενα γκρήκλις, αποτέλεσμα της χρήσης των υπολογιστών. Τον Ιανουάριο του 1821 έφτασε στην Κωνσταντινούπολη ο πρώτος εκπρόσωπος της Βιβλικής Εταιρίας, ο Χένρυ Ντάνιελ Ληβς, ο οποίος διέγνωσε ότι η Βιβλική Εταιρία Από τον έπρεπε να ασχοΓΙΑΝΝΗ ΤΣΕΒΑ ληθεί και με την
M
38 | Η ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ
μετάφραση της Αγίας Γραφής στα καραμανλήδικα ώστε οι αντίστοιχοι τουρκόφωνοι ελληνικοί πληθυσμοί να μπορούν, να έχουν πρόσβαση στον Λόγο του Θεού. Κινήθηκε ένας ολόκληρος μηχανισμός μετάφρασης, αναθεώρησης, επιμέλειας της Αγίας Γραφής στα καραμανλήδικα. Δεν έφτανε, να αντικαταστήσουν τα γράμματα
Η καραμανληδικη Αγία Γραφή 1902 (δωρεά της Έρσης Αντωνιάδου Νταγκουνάκη)
Ένα Παράθυρο Ιστορίας Μαθαίνοντας απ’ το χτες και ζώντας το σήμερα...
Η καραμανλήδικη Καινή Διαθήκη 1909 (δωρεά της Βιργινίας Καλαλίδου Αγαπίδου)
της προϋπάρχουσας τουρκικής Αγίας Γραφής από αραβικά σε ελληνικά. Ήταν πολυπλοκότερη διαδικασία, γιατί έπρεπε να επικαιροποιήσουν την μετάφραση, να ορίσουν μία στάνταρντ ορθογραφία, επίσης να θέσουν σύμβολα, που θα βοηθούσαν στην προφορά των τουρκικών. Η προσφορά της Βιβλικής Εταιρίας προς την κατεύθυνση της δημιουργίας κανόνων γι’ αυτή τη γλώσσα ήταν πολύ σημαντική. Από τότε
και μετά ακολουθήθηκαν οι οδηγίες της Βιβλικής Εταιρίας από όλους τους εκδότες καραμανλήδικων βιβλίων. Η καραμανλήδικη μετάφραση της Αγίας Γραφής ήταν μία προσπάθεια που στέφθηκε από απόλυτη επιτυχία. Οι τουρκόφωνοι ελληνικοί πληθυσμοί της Μικράς Ασίας την δέχτηκαν με χαρά και την μελέτησαν, οι κήρυκες του Ευαγγελίου κήρυξαν από αυτήν, οι εκδόσεις διαδέχονταν η μία την άλλη σε διάφορα σχήματα και μορφές. «Δεν έμεινε τουρκόφωνος ελληνική καλύβη χωρίς Βίβλον» γράφει ένας ερευνητής του θέματος, ο Ιορδάνης Παμπούκης της Ακαδημίας Αθηνών. Τι απέγινε η καραμανλήδικη μετάφραση της Αγίας Γραφής; Μετά την ανταλλαγή των πληθυσμών το 1923, οι τουρκόφωνοι Έλληνες ήλθαν στην Ελλάδα. Μεταξύ αυτών και οι Ευαγγελικοί, που ίδρυσαν δικές τους ευαγγελικές εκκλησίες, όπου μελετούσαν την Αγία Γραφή αυτή, έψαλλαν στα τουρκικά από καραμανλήδικα υμνολόγια, και άκουγαν κηρύγματα στα τουρκικά. Όταν η επόμενη γενιά έμαθε τα ελληνικά, η γλώσσα αυτή σιγά σιγά εγκαταλείφθηκε, και πλέον δεν χρησιμοποιείται. Οι Γραφές και τα άλλα βιβλία, που έχουν γραφτεί σε αυτήν την γραφή, έχουν πλέον κειμηλιακό χαρακτήρα. Στο Αρχείο έχουμε μία μικρή συλλογή από τέτοια Καραμανλήδικα βιβλία. Ιδού το πρώτο εδάφιο από τον 23ο Ψαλμό: Ραππ τζοπανήμ τηρ, πιρ σεγέ μουχτάτζ ολμάμ. Ο Κύριος είναι ο ποιμήν μου, δεν θέλω στερηθεί ουδενός. n
Το Ελληνικό Ιστορικό Ευαγγελικό Αρχείο είναι ένας οργανισμός που συγκεντρώνει, συντηρεί, καταλογογραφεί και αποδίδει στην επιστημονική και εκκλησιαστική κοινότητα όλα τα τεκμήρια παρουσίας της Διαμαρτυρόμενης εκκλησίας στην Ελλάδα και της Ελληνικής Διαμαρτύρησης σε όλο τον κόσμο. http://www.eiea.gec.gr/ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΟ ΑΡΧΕΙΟ
Greek Evangelical Archive ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2020 | 39
Μια Τελευταία Σελίδα...
Ο Μισέλ Ουελμπέκ, γάλλος συγγραφέας (γεν. 1958) έχει χαρακτηρισθεί «ο πιο εμβληματικός συγγραφέας του δυτικού κόσμου». Δεν ξέρω με ποια κριτήρια μπορεί να δοθεί ένας τέτοιος χαρακτηρισμός, και μάλιστα στον υπερθετικό βαθμό. Βλέπω όμως ότι με το πιο πρόσφατο μυθιστόρημά του, τη «Σεροτονίνη» (2019), έχει πετύχει «διάνα» στην παρουσίαση ενός από τους πιο χαρακτηριστικούς τύπους της σημερινής «πολιτισμένης» δύσης, από εκείνους που όλο και πληθαίνουν στην εποχή μας, με την ανασφάλεια και τις αναταράξεις που προκαλούν η παγκοσμιοποίηση και οι προσπάθειες για την ευρωπαϊκή ενοποίηση, προπάντων όμως με το συναισθηματικό κενό που έχει δημιουργήσει η απομάκρυνση από τις καθιερωμένες αξίες και ο παραλογισμός του μεταμοντερνισμού. Από τη μια ανεξάρτητος οικονομικά ο ήρωάς του, ο Φλοράν-Κλωντ Λαμπρούστ, πετυχημένο και καλοπληρωμένο στέλεχος επιχειρήσεων, με καλές σπουδές γεωπονίας και αξιόλογη εμπειρία στον αγροτικό τομέα, με μάλλον ευχάριστο παρουσιαστικό στα σαρανταέξη του, κι απ’ την άλλη τύπος «μπλαζέ», αδιάφορος για οτιδήποτε, περιφέρει το «σαρκίον» του από δω κι από κει χωρίς σκοπό και ξεκάθαρο προορισμό, ανίκανος ν’ αγαπήσει αληθινά και αναρμόδιος, φυσικά, να δημιουργήσει κάποιο σταθερό δεσμό. Έχοντας ζήσει μια ζωή εντελώς άδεια
40 | Η ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ
από συναισθήματα κι έχοντας αυτοκαταστροφικά ισοπεδώσει διαδοχικά δύο σπουδαίες ευκαιρίες με δύο αξιόλογες κοπέλες, παραδίδεται, «μεσ’ στη θλίψη και την οδύνη», στην τελική «λύση»: την αυτοκτονία. Δεν ξέρω πόσες χιλιάδες άραγε σελίδες χρειάζεται να «καταναλώσει» ο σημερινός αναγνώστης, σελίδες λογοτεχνίας, ψυχολογίας, φιλοσοφίας και δεν ξέρω τι άλλο για να πειστεί πως το σύνολο σχεδόν από τους σημερινούς στοχαστές αυτού του είδους καταλήγουν στο ίδιο πάντα, ή σχεδόν στο ίδιο μοτίβο: στην αδυναμία του σημερινού ανθρώπου (μήπως θα ’πρεπε περισσότερο να μιλήσουμε για την αδυναμία του σημερινού άντρα;) ν’ αγαπήσει με την αληθινή, την «άνευ όρων» αγάπη. Τι είναι εκείνο που τον εμποδίζει να την κατακτήσει; Ο ήρωάς μας, ο Φλοράν-Κλωντ, πιστεύει πως η αδυναμία του αυτή του στερεί και τη δυνατότητα να κατακτήσει την απόλυτη ευτυχία. Και προσπαθεί -με μάταιες προσπάθειες- να δυναμώσει με χάπια τη σεροτονίνη του, την ορμόνη του οργανισμού μας που βοηθάει στην ψυχική ευφορία κι ίσως κι αυξάνει και την αίσθηση της ευτυχίας - προσωρινά... Έχουμε φτάσει στην τελευταία παράγραφο της τελευταίας σελίδας. Κι εκεί, εντελώς απροσδόκητα, ο συγγραφέας Μισέλ Ουελμπέκ, ο δηλωμένος άθεος και αγνωστικιστής, παραμερίζει τον ήρωά του που μέχρι εκεί μιλά σε πρώτο πρόσωπο, για να μας δώσει τη δική του απάντηση σ’ όλα αυτά τα ερωτήματα-αδιέξοδα που έχουν συσσωρευτεί στις τριακόσιες τόσες προηγούμενες σελίδες. Μια απάντηση που δεν την περιμένει κανείς, καθώς δεν υπάρχει ο παραμικρός υπαινιγμός γι’ αυτήν στις προηγούμενες σελίδες, και που σύμφωνα με κάποιους σχολιαστές έχει φέρει σε αμηχανία αρκετούς από τους «φαν» του συγγραφέα, που άλλα έχουν συνηθίσει να διαβάζουν από έναν λογοτέχνη υπερβολικά κυνικό κι ελευθερόστομο, ακόμα και για τα μέτρα της δικής μας «ελεύθερης» εποχής. «Ο Θεός», καταλήγει ο Μισέλ Ουελμπέκ, «ασχολείται μαζί μας στην πραγματικότητα, μας σκέφτεται κάθε ώρα και στιγμή, και μας δίνει οδηγίες εξαιρετικά ακριβείς, μερικές φορές. Αυτά τα ξεσπάσματα αγάπης που φουσκώνουν στα στήθη μας μέχρι που μας κόβουν την ανάσα, αυτές οι στιγμές φώτισης, αυτές οι στιγμές έκστασης, οι ανεξήγητες βάσει της βιολογικής μας φύσης ως απλών πρωτευόντων, είναι εξόχως πρόδηλα σημάδια. Και καταλαβαίνω σήμερα την οπτική του Χριστού, την επανειλημμένη δυσαρέσκειά Του μπροστά στην σκληρότητα των καρδιών: έχουν όλα τα σημάδια και δεν τα λαμβάνουν υπόψη. Πρέπει στ αλήθεια να δώσω τη ζωή μου κι από πάνω γι’ αυτούς τους βρομιάρηδες; Πρέπει στ αλήθεια να γίνω τόσο ξεκάθαρος; Φαίνεται πως ναι». Θα το πω και πάλι κι ας με στραβοκοιτάξουν οι παντός είδους βλοσυροί και άκρως συντηρητικοί αυτόκλητοι «πορτιέρηδες» του ουρανού: Πόσες άραγε εκπλήξεις μας επιφυλάσσει ο Θεός όταν θα βρεθούμε στην παρουσία Του... n
Από τον ΣΤΕΦΑΝΟ ΚΑΤΣΑΡΚΑ Πολιτικό Μηχανικό
* Μπορείτε να διαβάσετε κείμενα του Στ. Κατσάρκα σε ποικιλία θεμάτων στο παρακάτω: https://www.nikites.eu/category/stefanoskatsarkas/
ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2020 | 41
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΟΝ ΙΑΤΡΟ MIΝΩ ΤΥΛΛΙΑΝΑΚΗ Στο τεύχος αυτό δημοσιεύουμε τη συνέντευξη που έχουμε πάρει από τον Ιατρό Δρα Μίνω Τυλλιανάκη (Μ.Τ.), καθηγητή στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Πατρών. Σπούδασε στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών από όπου έλαβε και τη Διδακτορική του Διατριβή με «Άριστα». Υπηρετεί στο Πανεπιστήμιο Πατρών από το 1993. Έχει συγγράψει 102 άρθρα σε ξενόγλωσσα επιστημονικά περιοδικά και παρουσιάσει περισσότερες από 228 εργασίες του σε συνέδρια, δίνοντας ως προσκεκλημένος ομιλητής 407 επιστημονικές διαλέξεις, κυρίως στο εξωτερικό. Υπήρξε κύριος οργανωτής ή συνδιοργανωτής 52 ορθοπαιδικών συνεδρίων, ελληνικών και διεθνών εκπροσωπώντας την Ελλάδα σε διεθνείς ευρωπαϊκούς οργανισμούς. Συμμετέχει σε διεθνή ερευνητικά προγράμματα και είναι μέλος 15 ορθοπαιδικών εταιρειών, ελληνικών και διεθνών, και μέλος της συντακτικής επιτροπής ορθοπαιδικών περιοδικών στην αλλοδαπή. Συμμετέχει ως προσκεκλημένος ομιλητής-εκπαιδευτής σε εκπαιδευτικά σεμινάρια στο Τραύμα σε όλο τον κόσμο. Έχει εκπαιδευτεί στη Χειρουργική Χειρός στην Ελβετία και τις ΗΠΑ. Διετέλεσε Διευθυντής της Ορθοπεδικής Κλινικής του Πανεπιστημίου Πατρών και τώρα είναι Διευθυντής της Κλινικής Αποκατάστασης Κακώσεων του Νωτιαίου Μυελού του Πανεπιστημίου Πατρών. Είναι παντρεμένος 42 | Η ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ
με την Καλλιόπη Βουτσινά και έχουν δύο παιδιά, τη Μυρσίνη (δικηγόρο) και τον Μανώλη (οικονομολόγο) και δύο εγγόνια. Παρότι έχει αξιόλογες περγαμηνές και για πολλά χρόνια προσφέρει τις πολύτιμες ιατρικές υπηρεσίες του σε ανθρώπους που έχουν ανάγκη, έγινε ευρύτερα γνωστός από την πρωτοποριακή πολύωρη εγχείρηση που έκανε σ’ έναν έφηβο, από το ορφανοτροφείο της Τ.Ο.Μ. Τανζανίας, τον Τζίμη, που είχε καεί το ένα πόδι και το άλλο ήταν αγκυλωμένο για χρόνια. Ο νεαρός έχει σήμερα μια απόλυτη φυσιολογική ζωή και προγραμματίζει να σπουδάσει γιατρός ώστε να βοηθήσει άλλους ανθρώπους. Για τη σημαντική αυτή εγχείρηση δόθηκε ευρεία δημοσιότητα στα ΜΜΕ. Παράλληλα με τα επαγγελματικά καθήκοντα, είναι πρεσβύτερος και προσφέρει τις υπηρεσίες του ως διάκονος του λόγου στην Ελεύθερη Ευαγγελική Εκκλησία της Πάτρας, συχνός ομιλητής σε πολλά χριστιανικά συνέδρια, μέλος της εκτελεστικής επιτροπής της Κοινωνίας Ευαγγελικών Εκκλησιών και επίσης μέλος του ΔΣ της Ελληνικής Βιβλικής Εταιρείας. Ευχαριστούμε τον Θεό για συμπολίτες μας, όπως ο Μ.Τ., που αφιέρωσαν τη ζωή τους υπηρετώντας τις σωματικές και πνευματικές ανάγκες συνανθρώπων τους. Η συνέντευξη που ακολουθεί προσδοκούμε να γίνει αιτία ώστε να εκτιμήσετε το έργο και την πολιτεία του Μίνωος Τυλλιανάκη
δίνοντας δόξα στο όνομα του Κυρίου που υπηρετεί με πιστότητα για τόσα χρόνια. Ταυτόχρονα ευχόμαστε να γίνει γόνιμη αιτία για έμπνευση και ευλογία σε νέους και μεγαλύτερους για τις δικές τους αποφάσεις και την πνευματική τους πορεία. ΦτΕ • Πότε και πώς γνωρίσατε τον Χριστό ως προσωπικό σας σωτήρα; Γεννήθηκα στην Θεσσαλονίκη και έμεινα εκεί μέχρι την ηλικία των 10 ετών. Στη συνέχεια μετακομίσαμε οικογενειακώς στον Πειραιά. Η οικογένειά μου –με την στενή και την ευρεία έννοια– με δίδαξε «από βρέφους τα ιερά γράμματα». Ο πατέρας μου ήταν συνειδητός άθεος, που όμως, όταν ήρθε σε επαφή με το Ευαγγέλιο, μεταστράφηκε σε φλογερό κήρυκα της Βίβλου και οδήγησε πολλούς ανθρώπους στον Χριστό. Η μητέρα μου ήταν κόρη του Βασιλείου Κατσάρκα και έτσι είχα από την ίδια, και από εκείνη την οικογενειακή πλευρά, πολύτιμη πνευματική επιρροή. Εμπιστεύθηκα τον Χριστό και Τον αναγνώρισα ως σωτήρα μου στα πρώτα γυμνασιακά χρόνια. Είμαι ευγνώμων στον Θεό για το υγιές εκκλησιαστικό περιβάλλον στο οποίο βρέθηκα από τη γέννησή μου και εξής και για τους εκλεκτούς, δικούς Του ανθρώπους, οι οποίοι με πολλή αγάπη και φροντίδα, με βοήθησαν να ανδρωθώ εν Χριστώ. • Τι ήταν αυτό που σας έκανε να αποφασίσετε να ασχοληθείτε με την ιατρική; Η απόφασή μου να σπουδάσω Ιατρική ήταν προϊόν σύζευξης παράδοσης που υπήρχε στην ευρύτερη οικογένεια αλλά και λογικής επεξεργασίας των δεδομένων. Είμαι ίσως από τους λίγους ιατρούς που αγάπησαν την Ιατρική και
δη την χειρουργική της πλευρά, όχι στην αρχή αλλά στην πορεία. • Είσαστε ένας διακεκριμένος γιατρός με καλές περγαμηνές. Παράλληλα είστε και συνειδητός χριστιανός και διαθέτετε χρόνο για τις υποθέσεις της τοπικής εκκλησίας και τον άμβωνα. Πώς αξιοποιείτε τον χρόνο σας ως πανεπιστημιακός γιατρός και διάκονος του άμβωνα; Από δεκαετίες αγωνίζομαι να συγκεράσω τις οικογενειακές, επιστημονικές, εκκλησιαστικές υποχρεώσεις. Πολύ συχνά έχω την εντύπωση ότι παραμελώ τουλάχιστον ένα τομέα. Αν δεν είχα τη στήριξη της συζύγου μου και την κατανόηση των παιδιών μου, η ισορροπία θα είχε χαθεί από την αρχή. Ευχαριστώ όμως τον Θεό, γιατί μέσα στην ανθρώπινη αδυναμία, η χάρη Του είναι αρκετή (Β΄ Κορ. 12:9). • Λέγεται ότι δεν συνδυάζεται η επιστήμη με την πίστη; Πράγματι, αυτή είναι η αντίληψη των περισσοτέρων ανθρώπων σήμερα. Θεωρείται ότι η Επιστήμη δεν χρειάζεται τον Θεό και η πίστη σ’ Αυτόν υποδηλώνει αφέλεια. Στην πραγματικότητα όμως, μερικές από τις δυνατότερες διάνοιες που έκαναν μεγάλες τομές στην Επιστήμη με τις ανακαλύψεις στο πέρασμα των αιώνων (πχ Γαλιλαίος, Κέπλερ, Πασκάλ, Νεύτων, Φαρανταίυ, Μαξουελ), πίστευαν συνειδητά στον Θεό. Αλλά και στη σύγχρονη εποχή παρατηρείται κάτι αντίστοιχο. Το 60% των υποψηφίων για βραβείο Νομπέλ κατά τον 20ο αιώνα ήταν χριστιανοί. [Για λόγους οικονομίας χώρου σχετική βιβλιογραφία παρέχεται, εφ όσον ζητηθεί, από τον συντάκτη του σημειώματος.]
ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2020 | 43
• Ποιες είναι οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει η εποχή μας που μόνο η χριστιανική πίστη μπορεί να δώσει απάντηση; Πολλοί πιστεύουν ότι η Επιστήμη -επειδή διαθέτει το εργαλείο της παρατήρησης και του πειράματος- είναι η μοναδική πηγή για την ανακάλυψη της αλήθειας στον κόσμο. Η Επιστήμη όμως, μπορεί να περιγράψει και να εξηγήσει τους μηχανισμούς που διέπουν πχ την λειτουργία του Σύμπαντος αλλά δεν μπορεί να δώσει απαντήσεις στα «γιατί» -γιατί δημιουργήθηκε το Σύμπαν, γιατί αυτό το Σύμπαν και όχι άλλο κοκ. Και βεβαίως δεν είναι σε θέση να δώσει απαντήσεις στα υπαρξιακά ερωτήματα ούτε έχει ουσιώδη συνεισφορά στην αντιμετώπιση των ηθικών προβλημάτων. Η χριστιανική κοινότητα έχει υποχρέωση αφ’ ενός να παράσχει τις απαντήσεις που η Βίβλος δίνει στα πανανθρώπινα ερωτήματα και αφ’ ετέρου να αναδείξει τη μεταμορφωτική επίδραση του Θεού στις ζωές των ανθρώπων που Τον εμπιστεύονται. • Γιατί υπάρχει τόση μεγάλη σύγχυση στον κόσμο σήμερα και πώς αυτό επηρεάζει την εκκλησία του Χριστού; Η ηθική κατάσταση που επικρατεί σήμερα στον κόσμο λίγο διαφέρει απ’ αυτήν που περιγράφεται στο βιβλίο των Κριτών στην Παλαιά Διαθήκη: «Καθένας έκανε ό,τι ήθελε» (Κρ 21:25). Η μεταμοντέρνα σκέψη έχει επηρεάσει τους περισσότερους τομείς του ιδιωτικού βίου, με αποτέλεσμα να μην υπάρχουν κοινά αποδεκτές ηθικές αλλά και αισθητικές αξίες. Οι αντιλήψεις αυτές, υποδορίως, επηρεάζουν και τον τρόπο σκέψης των χριστιανών και ειδικά των ευαγγελικών, οι οποίοι θεμελιωδώς ενθαρρύνουν την ελεύθερη μελέτη και κατανόηση της Βίβλου, με αποτέλεσμα ο καθένας να θεωρεί ότι δικαιούται να ακολουθεί τη δική του ερμηνευτική προσέγγιση. Διαφεύγει όμως από πολλούς ευαγγελικούς χριστιανούς ένα σημαντικό στοιχείο: ενώ οι θεμελιώδεις αλήθειες της Αγίας Γραφής είναι δυνητικά κατανοητές από όλους, πολλά σημεία στα κείμενά της είναι δυσνόητα, όπως και ο απ. Πέτρος αναγνωρίζει (2η επιστ Πέτρου 3:16), τα οποία, ασφαλώς, για να ερμηνευθούν, χρειάζονται πληροφορίες και απόψεις ειδικών μελετητών. 44 | Η ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ
Και φυσικά κάποια στοιχεία θα μείνουν μονίμως αδιευκρίνιστα (επιστ Α΄ Κορ. 13:9). • Γιατί οι παραδοσιακές αξίες απορρίπτονται, έτσι ώστε οι άνθρωποι να αποδέχονται ένα νέο είδος ηθικής; Δεν υφίστανται πλέον γενικώς παραδεδεγμένες αξίες, επειδή ο Θεός, που είναι η αδιαφιλονίκητη πηγή του ηθικώς ορθού, έχει τεθεί στο περιθώριο. Πλέον, το τι είναι σωστό ή όχι, το αποφασίζει το άτομο αδιαφορώντας για το αν αυτό συμπίπτει με τις αξίες άλλων. Έτσι προκύπτει ένα χαώδες ηθικό τοπίο, το οποίο δεν επιτρέπει σε κανέναν ούτε να ελέγξει τον άλλον ούτε να επιχειρηματολογήσει υπέρ μιας διαφορετικής ηθικής προσέγγισης, επειδή η «αλήθεια» του καθενός θεωρείται χώρος απαραβίαστος. • Ποιες είναι οι μεγαλύτερες προκλήσεις των νέων σήμερα; Η μεγάλη πρόκληση για τους νέους του Χριστού σήμερα, μέσα στην ανερμάτιστη από πλευράς αξιών και στόχων κοινωνία, είναι διττή: Αφ’ ενός χρειάζεται να ζήσουν «με σωφροσύνη, με δικαιοσύνη και με ευσέβεια» (επιστ. Τίτον 2:12) και αφ’ ετέρου, όπως κάποτε ζήτησε ο Ιησούς από τους παρευρισκόμενους στο μνήμα του Λάζαρου, να «βγάλουν την πέτρα» (κατά Ιωανν. 11:39). Να αγωνιστούν δηλαδή για να διαλυθεί κάθε συκοφαντία και παρανόηση σχετική με τον λόγο του Θεού, κάθε προκατάληψη και μισαλλοδοξία, ώστε το μήνυμα του Ευαγγελίου να βρει εύκολη πρόσβαση στους ενδιαφερομένους. • Ποιος είναι ο οραματισμός σας για τα μελλοντικά σας σχέδια; Το να βοηθώ εκείνους που πάσχουν είναι μεγάλη χαρά και ικανοποίηση και, όσο ο Θεός μου παρέχει τις προϋποθέσεις, θα εξακολουθήσω να το κάνω. Η μεγαλύτερη όμως τιμή για μένα είναι να κατανοώ τις αλήθειες του λόγου του Θεού και να τις μεταφέρω σε άλλους. Και ακόμη, προσδοκώ να αξιωθώ να δω λαμπρές μέρες για τις εκκλησίες στην πατρίδα μας, σαν κι αυτές, που οι πιστοί του Χριστού, έζησαν τις προηγούμενες δεκαετίες. n
Η Δημιουργία του Κόσμου
Κ
άθε θεωρία της Φυσικής είναι υπόθεση. Όσες φορές κι αν συμφωνήσουν τα αποτελέσματα των πειραμάτων με τις προβλέψεις της, ποτέ δεν είμαστε βέβαιοι ότι την επόμενη φορά το νέο αποτέλεσμα δε θα την αντικρούσει. (Stephen Hawing). H μικροσκοπική κβαντική Φυσική και η μακροσκοπική γενική θεωρία της σχετικότητας, είναι δύο διαφορετικές θεωρίες. Αν υπάρξει μία πιθανή ενωτική θεωρία, θα είναι σύνολο κανόνων και εξισώσεων. Οι φυσικές, χημικές, μαθηματικές εξισώσεις που δημιουργούν μοντέλο δεν απαντούν σε ερωτήματα όπως: Η θεωρία του Big Bang λέει ότι η μάζα του Σύμπαντος ήταν συγκεντρωμένη σε ένα σημείο. Το αρχικό άτομο εξερράγη και από την ύλη που εκτοξεύτηκε δημιουργήθηκε το σύμπαν. Το ερώτημά μου είναι ποιος δημιούργησε το αρχικό συμπυκνωμένο άτομο; Γιατί ένα σύμπαν μπήκε στον κόπο να υπάρχει; Τι πυροδότησε τις εξισώσεις για να δημιουργηθεί ένας κόσμος που μπορεί να περιγραφεί; Ποια δύναμη πυροδοτεί τις εξισώσεις ώστε να δημιουργηθεί ζωή; Ποια δύναμη πυροδοτεί τη συνέχιση, διατήρηση και αναδημιουργία της ζωής, Τα παραπάνω ερωτήματα τα θέτει ο Stephen Hawking ο οποίος αγγίζει τα επιστημονικά όρια της γνώσης. Με τη δική μου κατανόηση, αφήνει το πεδίο ελεύθερο για τη θεολογία η οποία αναζητά το Δημιουργό που δημιουργεί και πυροδοτεί με τη θέληση, με την επιθυμία, την πνοή και το λόγο του τη ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ. Ο Νικόλαος Κοπέρνικος αντέκρουσε την ιδέα ότι η γη είναι το κέντρο του κόσμου. Ο Γαλιλαίος απέδειξε ότι η δύναμη της βαρύτητας ενεργοποιεί τη ροή στον κόσμο. Ο Νεύτων πρότεινε ότι ο κόσμος λειτουργεί σαν ρολόι από τον Θεό ως ωρολογοποιό. Η ιδέα της εξέλιξης μεσουράνησε με το έργο του Δαρβίνου «Η Καταγωγή των Ειδών» (1859). Ο Δαρβίνος την περίγραψε ως τυχαιότητα, φυσική επιλογή και επιβίωση του προσαρμοζόμενου είδους. Ο γενετιστής Gregor Mendel βρήκε ότι οι κληρονομούμενοι παράγοντες μεταβιβάζουν οργανική πληροφορία που αποθηκεύεται και εκφράζεται ως μόρια DNA στον επόμενο απόγονο και ζωντανή ροή κληρονομικότητας - ουσία της ζωής. Αντίθετα από τη Δαρβινική ιδέα των ειδών που ανταγωνίζονται για προσαρμογή σε εχθρικά περιβάλλοντα, για την Lynn Margulis η φύση λειτουργεί με συνεργατική προσπάθεια, καθώς κατευθύνεται από έμφυτες πορείες, όχι από εξωτερικές μηχανιστικές δυνάμεις. Η ιστορία συμβίωσης αφορά συνεργασία και αλληλοϋποστήριξη. Πριν τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο ερμηνείες της Δαρβινικής «φυσικής επιλογής» ενοχοποιήθηκαν γιατί επιβεβαίωναν ρατσιστικές πολιτικές. Για το Σύνταγμα της UNESCO ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος βασίστηκε στην ιδέα ανισότητας των εθνών. Το κείμενο του 1950 είχε νέα σύνθεση: βιοϊκανότητα και προσαρμοστική ευλυγισία αναφέρονταν στη θέση του ανθρώπου στη φύση, με έμφαση στη συνεργασία και τον έλεγχο επιθετικών πολέμων και προόδου. Ο Μέγας Βασίλειος στην ομιλία του για την δημιουργία με τίτλο «Εξαήμερος», εισάγει δύο βασικές αρχές ως ερμηνευτικές προϋποθέσεις: α) την ελευθερία της επιστημονικής έρευνας, που είναι και άσκηση του νου (Εξαήμερον PG 29, 33B) και β) τη διάκριση μεταξύ του ποιος έκανε τον κόσμο και του πώς έγινε ο κόσμος και τονίζει ότι δεν μειώνεται ο θαυμασμός μας για τα μεγαλεία του Θεού, αν βρεθεί ο Από την Δρα ΙΩΑΝΝΑ τρόπος με τον οποίο ο Θεός έφτιαξε όλα τα θαυμάσια δημιουργήματα. ΣΑΧΙΝΙΔΟΥ (Εις την Εξαήμερον, 25 Α). n ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2020 | 45
Εν πλω
Μια απροσδόκητη «ανυπακοή» Νίκος ο Λευκαδίτης «Λετσ-γκο», είπε ο λοστρόμος και σηκώθηκε από το πρωινό τραπέζι. Αυτή η ακαταλαβίστικη διαταγή ήταν η πρώτη που άκουσα στο πρώτο -σχεδόν τετράχρονο- μπάρκο μου. Δεν είχα ιδέα από την αγγλική γλώσσα, αλλά εκείνο το «λετσ-γκο φέλλοους» το θυμάμαι ακόμη όχι σαν διαταγή αλλά μάλλον σαν προτροπή. Ήταν τόσο εκφραστικό και οικείο, που δεν χρειαζόταν τίποτα παραπάνω για να καταλάβεις τι εννοούσε. «Πάμε», μου έγνεψε και ο ομοτράπεζος, λίγο μεγαλύτερός μου ναύτης. Αυτό το «πάμε» ήταν η αρχή μιας φιλίας που συνεχίστηκε και μετά τον παροπλισμό του πλοίου στη Βαλτιμόρη. Πήγαινε και αυτός για καπετάνιος. Ήταν παιδί διαζευγμέΑπό τον νων γονέων, πράγμα που εκείνα τα χρόνια άφηνε πολύ βαριά ΑΛΕΞΑΝΔΡΟ ΔΑΔΑΟ ψυχολογικά τραύματα. Δεν μου μίλησε ποτέ για τους γονείς του. Το μόνο 46 | Η ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ
που κάποτε έμαθα ήταν πως η μητέρα του ζούσε στην Πάτρα. Δεν ήταν αλκοολικός, αλλά είχε τάση στο ποτό. Στις λιμανιάτικες εξόδους μας είχαμε γίνει αρχικά αχώριστοι, καθώς ήμουν τελείως άβγαλτος και ανίδεος από τις «εμπειρίες» του λιμανιού... Σε κάποιο απ’ αυτά τα λιμάνια, κατά τη διάρκεια του καφέ, μπροστά στην πόρτα της κουζίνας του πλοίου, σκυμμένος πάνω από τον κούλερ με τα γάντια εργασίας υπό μάλης, χαιρόμουν προκαταβολικά αναλογιζόμενος τη βραδινή μου έξοδο. Μόλις ξεδίψασα, ένα χέρι κάποιου αγνώστου Άγγλου μου πρόσφερε ένα ολιγοσέλιδο φυλλάδιο. «Ελάτε σ’ Εμένα όλοι οι κουρασμένοι και φορτωμένοι και Εγώ θα σας ξεκουράσω», έγραφε (Ματθ. 11:28). Αυτόματα, το γνωστό μου μέχρι εκείνη τη στιγμή Βιβλικό εδάφιο έπαψε να είναι απλή συμβουλευτική πρόσκληση. Συνδέθηκε σε κάποιο ανώτερο επίπεδο με τον προσκαλούντα Λυτρωτή μας. Ήταν Εκείνος που με καλούσε και όχι οι απλές σχολικές γνώσεις του βιβλίου των Θρησκευτικών ούτε και τα γραπτά συμβουλευτικά λόγια του φυλλαδίου. Ήταν κάτι σαν τη συμβουλή του πατέρα μου λίγο προτού μπαρκάρω: «Πρόσεχε τα λιμάνια, άλλη γυναίκα εκτός από τη μαμά σου δεν γνώρισα». Η απλή πατρική συμβουλή έφυγε από τον χώρο του ανθρώπινου καθήκοντος και της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, έγινε ακαταμάχητη έλξη προς έναν άγνωστο μέχρι τότε χώρο. Έγινε λαχτάρα «εξόδου» στο Λιμάνι που Λιμενάρχης του είναι ο «ελάτε σ’ Εμένα». Πώς έγινε, τι έγινε, γιατί έγινε δεν ξέρω ούτε και μπορώ να περιγράψω την πλημύρα της χαράς, της αγαλλίασης και της ευγνωμοσύνης. «Έρχομαι», είπα, αν και δεν ήμουν ούτε κουρασμένος ούτε φορτωμένος, όπως εξάλλου και ο κάθε έφηβος στα 18 με 19 του χρόνια, ιδιαίτερα σε τέτοιες περιπτώσεις. Και πήγα και περπάτησα στον δρόμο Του και παραπάτησα και έπεσα και με σήκωσε και ξεπέρασα τις οχτώ δεκαετίες μέσα στη χάρη Του πάντα. Το απόγευμα εκείνης της μέρας έκανα μια τελείως απροσδόκητη «ανυπακοή». Δεν υπάκουσα στο «ελάτε να πάρετε τα πάσα σας (άδειες εξόδου)» ούτε στο «λετσ-γκο φέλλοους» των συναδέλφων και του φίλου μου του Νίκου του Λευκαδίτη. Επιστρέφοντας από κάποια έξοδό του και παραπατώντας, κάποτε μου χτύπησε την πόρτα. Εκείνη την ώρα διάβαζα στο 5ο κεφ. του Ιωάννη τη θεραπεία του παραλυτικού και βλέποντάς τον να παραπατά, του είπα αυθόρμητα: «Θέλεις να γίνεις υγιής;» «Γιατί, άρρωστος είμαι;» με ρώτησε και η καμπίνα μου γέμισε σπιρτάδα αλκοόλ. Δίπλα του ο Βαγγέλης ο Πειραιώτης. Και οι δυο τους δεν βρίσκονται σήμερα στη ζωή. Ο μεν Βαγγέλης παραπατώντας, καθώς έμαθα, έπεσε σε κενό αμπάρι και βρήκε τραγικό θάνατο, ο δε Νίκος ο Λευκαδίτης έφυγε από καρδιά και ενώ είχε πάρει το δίπλωμα πλοιάρχου, δεν πλοιάρχησε ποτέ του. Προτιμούσε να μπαρκάρει ως υποπλοίαρχος. Κάποτε βγαίναμε μαζί στα γήινα λιμάνια, εκείνα που τα σπίτια τους είναι υπόγεια, ανήλια, στενάχωρα και ο κόσμος τα ονομάζει «τελευταίες κατοικίες»... Και οι τρεις μας είχαμε πάρει το ίδιο εκείνο φυλλάδιο και διαβάσαμε από το ίδιο σχολικό βιβλίο. Είθε να βρεθούμε και οι τρεις στο Λιμάνι του Λιμενάρχη Χριστού. Και ήταν τόσο απλό. «Ελάτε σ’ Εμένα», «Ας μη ταράττηται η καρδία σας· πιστεύετε εις τον Θεόν, και εις εμέ πιστεύετε. Εν τη οικία του Πατρός μου είναι πολλά οικήματα· ει δε μη, θα σας το είχα ειπεί· υπάγω να σας ετοιμάσω τόπο» (Ιωάν.14:1-2). Ο ένας από τους τρεις Τον πίστεψε, για τους άλλους δύο ο Θεός γνωρίζει... n ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2020 | 47
Εδάφια που μιλούν άμεσα στην καθημερινότητά μας
ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΠΤΩΣΗ ΚΑΙ ΑΝΟΡΘΩΣΗ «Άγιοι γίνεσθε, διότι εγώ είμαι άγιος» (Α΄ ΠΕΤΡ. 1:16)
«Εάν είπωμεν ότι αμαρτίαν δεν έχομεν, εαυτούς πλανώμεν» (Α΄ ΙΩΑΝ. 1:8) εν υπάρχει συνειδητός Χριστιανός που της αποκαρδιωτικής αυτής πραγματικότητας την ώρα της πνευματικής του αναγέννη- συνιστώντας μας να φοράμε πάντοτε της πανοσης να μη γνώρισε την απέραντη ευ- πλία με την οποία μας εφοδιάζει ο Θεός γι’ γνωμοσύνη, ελευθερία, ελπίδα, χαρά και ασύ- αυτό ακριβώς το σκοπό (Εφεσίους 6:6-18), ή νορη αγάπη για τον Τριαδικό Θεό που, μέσ’ απ’ περιγράφοντας το πώς ακριβώς μπορούν να τον Χριστό, του χάρισε τη συγχώρηση των αμαρ- μας βοηθήσουν σ’ αυτό οι αδελφοί, («με πνεύμα τιών του σ’ αυτή τη γη και Ζωή Αιώνια στη Βα- πραότητας» και προσέχοντας πολύ να μην πεισιλεία των Ουρανών. Στην προς Ρωμαίους επι- ραστούν και εκείνοι (Γαλάτες 6:1). στολή του ο Απόστολος Παύλος μάς βεβαιώνει Σ’ αυτό τον αγώνα όμως υπάρχουν δύο ότι με τη διά πίστεως αναγέννησή μας ο «παλιός μεγάλα πλεονεκτήματα που έχει ο αναγεννημένος άνθρωπος» μέσα μας συσταυρώνεται με τον Χριστιανός που τα στερείται τόσο ο τυπικός ΧριΙησού κι έτσι μπαίνει τέλος στην κυριαρχία της στιανός όσο και ο μη πιστός. Τα βρίσκουμε και αμαρτίας. τα δύο στο Λόγο του Θεού. Όταν ο Χριστός πήρε Θα ήταν ωστόσο πέρα για πέρα ανακριβές τη θέση μας επάνω στο Σταυρό και σήκωσε αν δεν αναγνωρίζαμε επίσης ότι έκτοτε, στην πάνω στους ώμους του την αμαρτία του ανπρακτική χριστιανική μας ζωή, η κατά Χάρη θρώπου, το «σώμα της αμαρτίας» αυτό καθαυτό Θεού αύξησή μας δεν ακολουθεί μια ευθύγραμμη κατατροπώθηκε και καταργήθηκε ως δύναμη ανοδική πορεία αλλά χαρακτηρίζεται από πτώσεις με απόλυτη και αδιαμφισβήτητη κυριαρχία ποικίλου βαθμού και βαρύτητας καθώς και αν- έπανω στο γένος του Αδάμ (Ρωμ. 6:6). H επατίστοιχες ανορθώσεις χωρίς αυτό επ’ ουδενί νεμφάνιση της αμαρτίας κατά την πτώση του λόγω να αναιρεί την ανακήρυξη της αμαρτίας Χριστιανού στη διάρκεια της πορείας του αγιαως εξοφλημένης. «Εις πολλά πταίομεν άπαντες» σμού του επ’ ουδενί λόγω έχει το ίδιο status μάς κρούει προειδοποιητικά τον κώδωνα της και ισχύ μ’ εκείνη που είχε όταν οι πρωτόπλαστοι καθημερινής αυτής συνειδητοδιώχτηκαν από την Εδέμ. Μοποίησης ο Ιάκωβος (3:2) και ο λονότι στην ουσία η αμαρτία έχει Από την Παύλος μάς δίνει θεόπνευστες τα ίδια χαρακτηριστικά μ’ εκείνη ΓΙΟΥΛΙΚΑ Κ. MASRY συμβουλές για την αντιμετώπιση (εναντίωση προς τον Θεό και
Δ
48 | Η ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ
προβολή του ατομικού ‘εγώ’), η σχέση της με το λυτρωμένο άνθρωπο είναι αποδυναμωμένη, λες και η πηγή της εξουσίας της μοιάζει μ’ εκείνη ενός ξεπεσμένου άρχοντα. Και αυτό επειδή έχει πια καταργηθεί το «σώμα της αμαρτίας», δηλαδή η συμπαγής και αδιαπέραστη εκείνη μάζα που βάραινε πάνω στην ανθρώπινη ύπαρξη πριν τη διά του Χριστού σωτηρία του ανθρώπινου γένους. Αντίθετα, όπως η αμαρτία ως συλλογικό σώμα αποδυναμώθηκε στον πυρήνα της διά της θυσίας του Χριστού για χάρη μας, η ταυτότητα του αναγεννημένου πιστού έχει κατά πολύ ενδυναμωθεί με τη στενή προσωπική επαφή του με τον Χριστό. Δεν είναι πια μια μοναχική ύπαρξη που παλεύει κατά της αμαρτίας μόνος του. Είναι «εν Χριστώ», πράγμα που σημαίνει ότι είμαστε όλοι ενωμένοι με τον Σωτήρα αλλά και ο ένας με τον άλλο ακριβώς επειδή είμαστε όλοι κάθετα συνδεδεμένοι μ’ Αυτόν, οπότε είμαστε κατά συνέπεια και μεταξύ μας σε μια σχέση που δεν είναι ανταγωνιστική αλλά σχέση αγάπης, της ίδιας εκείνης αγάπης που συνέχει ολόκληρο το σύμπαν. Όπως Εκείνος κατέβηκε και έγινε ένα μ’ εμάς με την ενσάρκωσή Του, έτσι κι εμείς, διά πίστεως στο έργο της σωτηρίας που εκτέλεσε με το θάνατό του για χάρη μας καθώς και με την Ανάστασή Του, είμαστε ένα μ’ Εκείνον και με το Πνεύμα το Άγιο το οποίο, μετά την αναχώρηση του Μεσσία για να ετοιμάσει κατοικία για μας στους ουρανούς, στάλθηκε να κατοικήσει μέσα μας, στην καρδιά της καρδιάς μας. Από κει και στοχεύοντας μόνο προς την κατεύθυνση του Ιησού Χριστού, το Πνεύμα το Άγιο γίνεται ο αρωγός και σύμβουλός μας, ο παρηγορητής και συνοδοιπόρος μας, ο δυνατός ενισχυτής μας που φροντίζει να μένουμε πάντα «εν Χριστώ». «Εν Χριστώ». Πόσο συχνά το λέμε! Πόσο λίγο συνειδητοποιούμε τη σημασία του! Όταν λέμε ότι κάποιο κράτος είναι «ομοσπονδιακό» εννοούμε ότι ο κάθε πολίτης του υπάρχει «εν αυτώ», δηλαδή μέσα σ’ αυτό το συλλογικό πλαίσιο. Αυτός ο δεσμός κάνει τον πολίτη δυνατό και μπορεί να λέει, για παράδειγμα, «εγώ είμαι
Αμερικανός» ή «Γερμανός», εννοώντας τις πρόσθετες ιδιότητες και διαστάσεις που πηγάζουν απ’ το γεγονός ότι είναι κι αυτός μέσα στην ομοσπονδία και μετέχει όλων των πλεονεκτημάτων και υποχρεώσεων που πηγάζουν απ’ αυτή την ένωση. Πόσο μάλλον όταν το σχήμα στο οποίο είναι μέσα ο πιστός είναι του Θεού μέσ’ από τον Υιό και τα ενεργήματα στα οποία ο άνθρωπος μετέχει δεν είναι άλλα από εκείνα του Αγίου Πνεύματος! Με την εν Χριστώ σωτηρία του ανθρώπου λοιπόν αφενός κάτι αφαιρέθηκε από την εξουσία της αμαρτίας στο ανθρώπινο γένος και από απόλυτη έγινε σχετική και αφετέρου κάτι προστέθηκε στην ταυτότητα του αναγεννημένου πιστού: ότι δεν εμπλέκεται πια μόνος του στον πόλεμο κατά της αμαρτίας αλλά το κάνει εν Χριστώ. «Εβασίλευσεν» διά του θανάτου η αμαρτία, διαβάζουμε στην προς Ρωμαίους (6:17-18), με το ρήμα σε χρόνο παρελθοντικό και «Άγιοι γίνεσθε, διότι εγώ είμαι άγιος»), συνεχίζουμε στην Α΄ Πέτρου (1:16) με το ρήμα σε χρόνο ενεστωτικό (είτε σε οριστική είτε σε προτρεπτική έγκλιση). Όταν συνειδητοποιήσουμε την ευτυχή σύζευξη των δύο αυτών ευεργετικών παραγόντων, που αφενός μας παρηγορούν για τα ξεγλιστρήματά μας και αφετέρου μας ενθαρρύνουν να σηκωθούμε και να κάνουμε νέα αρχή εν Χριστώ, η απογοήτευσή μας μετατρέπεται σε προσδοκία και μπορούμε να συνεχίσουμε νικηφόρα την πορεία προς τον αγιασμό μας όχι πια ως «νήπια» εν Χριστώ αλλά ως πνευματικά ώριμοι άντρες και γυναίκες. Αυτοί οι Χριστιανοί είναι και οι μόνοι που μπορούν να αποφεύγουν τις παγίδες ενός εξαιρετικά επικριτικού «εγώ» στην όποια πτώση (των ίδιων ή των τυχόν αδελφών και συμβούλων τους) και να εστιάζονται στις δύο παραπάνω βιβλικές αλήθειες: α) ότι η αμαρτία έχει ουσιαστικά αποδυναμωθεί και δεν μπορεί πια να τους υποδουλώσει και β) ότι η δική τους χριστιανική ταυτότητα έχει εξαιρετικά ενισχυθεί απλά και μόνο γιατί οι ίδιοι έχουν αυξηθεί σε δύναμη πίστης. «Εν Χριστώ». n
* Όσοι επιθυμείτε να διαβάσετε κείμενα ή μεταφράσεις της Γιούλικας Κ. Masry μπορείτε να επισκεφτείτε το λινκ https://www.nikites.eu/category/gioulikakotsovolou/ ή τα σάιτ της ίδιας τόσο στο LinkedIn όσο και στο Academia.edu ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2020 | 49
Πού λοιπόν η καύχησις; κούμε ανθρώπους να καυχόνται με σθένος για το κόμα που υποστηρίζουν, για την ομάδα που πιστά ακολουθούν και μάλιστα την αποκαλούν «θρησκεία», αλλα δύστυχως καυχόνται και για το χριστιανικό δόγμα που ανήκουν και πολλές φορές, προκαλούνται έντονες διαφωνίες, τσακωμοί και εχθρικές τάσεις στην προσπάθειά τους να το
Α
υποστηρίξουν... Αυτό βέβαια φανερώνει ότι δεν έχουν εμβαθύνει στην άληθεια της πίστης του Ιησού Χριστού και τους φτάνει να μένουν πίσω απο μία ταμπέλα. Τα δόγματα είναι ανθρώπινα κατασκευάσματα, ο Θεός δεν θα ρωτήσει κανένα, όταν περάσουμε από το βήμα της κρίσης, σε ποιο δόγμα ανήκαμε, αλλά εαν μετανοήσαμε και πιστέψαμε στο Χριστό. «Μακάριοι οι καθαροί στην καρδιά, γιατί αυτοί θα δουν τον Θεό».
Της ΡΙΤΑΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΥ
Προσωπικά, θέλω να είμαι απλή χριστιανή με πίστη που βασίζεται στη Βίβλο, εφόσον είναι το θεόπνευστο βιβλίο του Θεού... Τώρα θα μου πείτε «ναι αλλά έχεις επιλέξει να πηγαίνεις στην τάδε εκκλησία... Έτσι είναι... Όταν έκανα το βήμα της παραχώρησής μου
στον Χριστό, μετά αναζήτησα ανθρώπους που να πιστεύουν σε Αυτόν, «που λατρεύουν τον Κύριό τους, αφοσιωμένοι στη διδασκαλία των Αποστόλων, την μεταξύ τους κοινωνία, την τέλεση της θείας ευχαριστίας και στις προσευχές». Αυτή ήταν η εικόνα της πρώτης εκκλησίας μετά την ανάληψη του Κυρίου στους ουρανούς. Επομένως λοιπόν η καύχησή μας ας περιορίζεται σε Αυτόν, που είναι ο αρχηγός και τελειωτής της πίστης μας... Ο απ. Παύλος διακηρύττει πως «όποιος καυχιέται, για τη χάρη του Κυρίου να καυχιέται» Α΄ Κορινθίους 1:31. Είναι ο μοναδικός λόγος για τον πιστό του Χριστού, που «επιτρέπεται να καυχιέται... Αυτός είναι «τα πάντα εν πάσι». Δεν έχουμε τίποτα που δεν το λάβαμε από Αυτόν, έτσι λοιπόν «Αλλά όποιος θέλει να καυχάται, να καυχάται επειδή είναι ικανός να με γνωρίζει και να ξέρει ότι εγώ, ο Κύριος, ενεργώ με αγάπη, δικαιοσύνη και αξιοπιστία πάνω στη γη. Αυτά με ευχαριστούν» (Ιερεμίας 9:23). Άρα λοιπόν, η καύχηση στο όνομά του τον ευχαριστεί ιδιαίτερα... και αυτό μπορεί αβίαστα να γίνεται, εάν «γνωρίζουμε σε ποιον πιστέψαμε»... n ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2020 | 51
Ο μπαμπάς μου ο ήρωάς μου!
ια δείτε, ο μπαμπάς του Βύρωνα»! είπα δείχνοντας την πρώτη σελίδα της τοπικής εφημερίδας που βρισκόταν πάνω στο τραπέζι. Κάτω από τον γενικό τίτλο «Τοπικός Πυροσβέστης Γλυτώνει Γυναίκα από Φλεγόμενο Σπίτι» βρισκόταν η φωτογραφία του κ. Στέφανου.
«Γ
«Το είδα», είπε χαμογελώντας η μαμά. «Είναι πράγματι ένας ήρωας. Ο Βύρων πρέπει να είναι πολύ περήφανος». Κούνησα το κεφάλι μου. «Το συζητούσαμε χθες στο σχολείο. Πέρσι ο μπαμπάς του Γιάννη, που είναι αστυνομικός, συνέλαβε κάποιον που προ52 | Η ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ
σπάθησε να ληστέψει μια τράπεζα. Είναι κι αυτό μια πράξη ηρωική!» «Ναι, το θυμάμαι», είπε η μαμά μου. Άρπαξα ένα κομμάτι ψωμί και το δάγκωσα. «Η Μαριτίνα λέει ότι ο μπαμπάς της είναι κι εκείνος ήρωας γιατί είναι καρδιοχειρουργός
και σώζει τις ζωές πολλών ανθρώπων. Πρέπει να είναι πολύ σπουδαίο να έχεις έναν μπαμπά που είναι ήρωας».
στο τμήμα της κυρίας Κατερίνας. Θα ήταν πολύ άβολο για μένα να έχω τον μπαμπά μου για δάσκαλό μου.
Η μαμά ανασήκωσε τα φρύδια της. «Μαριάννα μου, ο καθένας είναι ήρωας για κάποιον. Ο μπαμπάς σου κάθε μέρα βοηθάει τα παιδιά. Το να είναι δάσκαλος κάποιος είναι πολύ σημαντική δουλειά».
Εννοείται ότι αγαπώ τον μπαμπά μου, και είμαι περήφανη γι’ αυτόν. Όμως δεν παύω να σκέφτομαι ότι θα ήθελα να ήταν πιο «ηρωικός». Προσπάθησα να τον φανταστώ σαν τον Κλαρκ Κεντ πριν μεταμορφωθεί σε Σούπερμαν. Ο Χάρης Παυλίδης –ένας ήρεμος δάσκαλος μέσα στη μέρα, και ο Σούπερ Δάσκαλος μέσα στη νύχτα.
Σήκωσα τους ώμους μου. «Το ξέρω, όμως δεν είναι το ίδιο όπως το να σώζεις τη ζωή κάποιου». «Για σκέψου λίγο –όλοι εκείνοι οι ήρωες έπρεπε αρχικά να αποκτήσουν τις ικανότητες που έχουν από έναν δάσκαλο» είπε η μαμά. «Μπορείς κι εσύ να είσαι το ίδιο περήφανη για τον μπαμπά σου, όπως εκείνα τα παιδιά είναι περήφανα για τον δικό τους μπαμπά».
Γέλασα και σκέφτηκα, ποιον προσπαθώ να κοροϊδέψω; Οι δάσκαλοι είναι σπουδαίοι, δε λέω. Όμως δεν είναι σούπερ ήρωες. Το επόμενο πρωινό καθώς πηγαίναμε στο σχολείο με τον μπαμπά μου έκανα διάφορες σκέψεις.
«Το ξέρω μαμά» είπα αναστενάζοντας. «Είμαι περήφανη για τον μπαμπά».
«Μπαμπά, πώς είναι να είναι κάποιος δάσκαλος; Φαντάζομαι ότι είναι αρκετά βαρετό ε;»
Ο μπαμπάς μου είναι δάσκαλος στην πέμπτη τάξη του σχολείου μου. Ευτυχώς εγώ είμαι
Ο μπαμπάς μου έριξε μια πλαϊνή ματιά χαμογελώντας. «Μαριάννα μου δεν θα μπορούσα
ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2020 | 53
να βρω καλύτερο επάγγελμα. Έχω την ευκαιρία να προετοιμάζω τα παιδιά για το μέλλον τους»
«Είναι κάποιος από εσάς που εκμεταλλεύτηκε αυτήν την ευκαιρία;» ρώτησε η κ. Κατερίνα.
«Όμως δεν είναι και τόσο συναρπαστικό, έτσι δεν είναι; Χωρίς παρεξήγηση, το σχολείο μπορεί να είναι πολύ βαρετό».
Ο Βασίλης σήκωσε το χέρι του. «Εγώ! Ο κ. Χάρης πραγματικά με βοήθησε σημαντικά με κάποια προβλήματα Μαθηματικών που δυσκολευόμουν».
Ο μπαμπάς χαμογέλασε. «Φαντάζομαι ότι αυτό είναι αλήθεια για τους μαθητές κάποιες φορές. Όμως για μένα σαν δάσκαλο, κάθε μέρα είναι διαφορετική. Και μου αρέσει πάρα πολύ να βοηθάω τους μαθητές». Κούνησα το κεφάλι μου. «Δεν βάζουν όμως τη φωτογραφία σου στην εφημερίδα γι’ αυτό!» «Όχι, συνήθως δεν το κάνουν». Ο μπαμπάς με κοίταξε πάλι. «Σκέφτεσαι τον μπαμπά του Βύρωνα, ε; Όλα τα παιδιά γι’ αυτό μιλούσαν χθες». Κούνησα το κεφάλι μου καθώς ο μπαμπάς συνέχισε. «Το να είσαι δάσκαλος ίσως δεν είναι τόσο συναρπαστικό όσο το να σώζεις ζωές, όμως και πάλι είναι ένα πολύ σημαντικό επάγγελμα». «Το ξέρω μπαμπά. Κι εσύ είσαι ένας πολύ σπουδαίος δάσκαλος» του είπα χτυπώντας τον στην πλάτη. «Σ’ ευχαριστώ γλυκιά μου» απάντησε χαμογελώντας εκείνος. Όταν χτύπησε το κουδούνι η κ. Κατερίνα πήγε μπροστά για τις ανακοινώσεις της ημέρας. «Μη ξεχάσετε να κάνετε την εργασία σας για το εργαστήρι του κυρίου Χάρη που έχετε αφού σχολάσετε». Είχα ξεχάσει ότι ο μπαμπάς είχε ξεκινήσει ένα εργαστήρι την περασμένη εβδομάδα. Έτσι ήταν υποχρεωμένος να μένει στο σχολείο λίγες ώρες παραπάνω, όμως μας είπε ότι πραγματικά άξιζε τον κόπο για τα παιδιά που χρειάζονταν επιπλέον βοήθεια. 54 | Η ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ
Η κ. Κατερίνα χαμογέλασε. «Αυτό είναι καταπληκτικό. Ελπίζω και όσοι άλλοι αντιμετωπίζουν παρόμοια προβλήματα να ακολουθήσουν το παράδειγμα του Βασίλη». Ίσιωσα την πλάτη μου στο κάθισμά μου. Ο μπαμπάς μου βοηθούσε κάποιους μαθητές που δεν ήταν καν στη δική του τάξη. Αυτό ήταν καταπληκτικό! Όμως κάτι τέτοιο δεν τον έκανε και ήρωα, έτσι δεν είναι; Όλη την υπόλοιπη εβδομάδα είχα ξεχάσει τον Σούπερ Δάσκαλο. Το Σαββατοκύριακο η θερμοκρασία είχε πέσει σε πολύ χαμηλά για την εποχή επίπεδα. Τη Δευτέρα, όταν ξεκινήσαμε για το σχολείο, ο μπαμπάς έριξε στο πίσω κάθισμα του αυτοκινήτου ένα μπουφάν. «Τίνος είναι αυτό το μπουφάν;» ρώτησα. «Έχω στην τάξη μου έναν μαθητή που το χρειάζεται» απάντησε ο μπαμπάς. Εγώ ήξερα ότι δεν έπρεπε να ρωτήσω τίποτα περισσότερο. Ο μπαμπάς ήξερε να σέβεται την ιδιωτική ζωή των μαθητών του. Πολύ σύντομα, όμως, το κατάλαβα. Την ώρα του διαλείμματος ο Γιώργος έτρεξε προς το μέρος μου φορώντας το μπουφάν. «Ε, Μαριάννα! Κοίτα τι μου χάρισε ο μπαμπάς σου. Η μαμά μου δεν είχε χρήματα να μου αγοράσει καινούριο μπουφάν και σίγουρα θα είχα παγώσει με το φούτερ μου. Ο μπαμπάς σου είναι ο καλύτερος!» Κούνησα το κεφάλι μου βλέποντας το Γιώργο να απομακρύνεται –άλλος ένας μαθητής που πίστευε ότι ο μπαμπάς μου ήταν καταπληκτικός.
Κι αυτό τον έκανε ήρωα; Ακόμα δεν μπορούσα να πείσω τον εαυτό μου. Την επόμενη μέρα συνέβη κάτι που με έκανε να αλλάξω γνώμη. Όταν πήγα για φαγητό στην καφετέρια του σχολείου μου ένοιωσα κάτι τελείως διαφορετικό. Αρχικά δεν μπορούσα να καταλάβω τι ήταν αυτό. Πολύ γρήγορα, όμως, κατάλαβα τι συνέβαινε. Το τραπέζι που κάθονταν τα κορίτσια από την τάξη του μπαμπά ήταν ασυνήθιστα ήσυχο. Η Λίλη που με είδε έτρεξε προς το μέρος μου. «Ο μπαμπάς σου είναι ο σπουδαιότερος απ’ όλους!» είπε γεμάτη ενθουσιασμό. «Τι έγινε;» «Ξέρεις πόσο άσχημα μου συμπεριφέρονταν εκείνα τα δυο κορίτσια η Καίτη και η Τέσσα;» Και βέβαια το ήξερα. Τα κορίτσια εκείνα ενοχλούσαν τα υπόλοιπα κορίτσια εδώ και χρόνια. Η Λίλη συνέχισε, «Μου μιλούσαν άσχημα και με κορόιδευαν από τότε που ήμασταν στην τρίτη τάξη. Οι άλλοι δάσκαλοί μας δεν έκαναν τίποτε ιδιαίτερο, εκτός μόνο που τους έλεγαν να σταματήσουν –κάτι που δεν το έκαναν ποτέ...» Κούνησα το κεφάλι μου. Τίποτα δεν μπορούσε να σταματήσει τα κορίτσια εκείνα.
«Χθες, μου φέρθηκαν χειρότερα από κάθε άλλη φορά, κι εγώ πήγα και το είπα στον μπαμπά σου. Εκείνος κάλεσε τους γονείς τους και τους είπε να φροντίσουν να κάνουν τα κορίτσια τους να σταματήσουν να συμπεριφέρονται άσχημα». «Και πού είναι τώρα; Τις τιμώρησαν;» Η Λίλη χτύπησε τα χέρια της. «Καλύτερα ακόμα! Οι γονείς τους θύμωσαν με τη διοίκηση του σχολείου και πήραν τα κορίτσια τους για να τα πάνε σε άλλο σχολείο!» «Τι λες τώρα!» «Ναι, δεν κάνω πλάκα. Σήμερα είναι η καλύτερη μέρα που είχα στο σχολείο μας εδώ και δύο χρόνια». Η Λίλη χαμογέλασε. «Ο μπαμπάς σου είναι ο ήρωάς μου». Να τα μας! Ο μπαμπάς μου ήταν ένας ήρωας –ίσως όχι σε όλους– όμως ήταν στη Λίλη, στο Βασίλη, στο Γιώργο. Και σ’ εμένα. Ίσως να μη φορούσε την κάπα του Σούπερμαν, ίσως δεν έσωσε κάποιον, όμως φρόντισε να αλλάξει τη ζωή κάποιων ανθρώπων. Ο μπαμπάς μου ήταν Σούπερ Δάσκαλος τελικά! n
Της Sandra Smith Μετ.: Φρίντα ΤσίνογλουΛαμπριανίδου ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2020 | 55
Από τη Θεσσαλονίκη με αγάπη...
Ένα δώρο που δεν θέλεις να ανοίξεις... Ο Θεός μιλά ακόμα κι όταν σωπαίνει. Το ότι εμπιστεύομαι στο Θεό και αφήνομαι σ’ Εκείνον δε σημαίνει ότι σταματάω να ζω, να θέλω, να ονειρεύομαι, να επιθυμώ, να ενεργώ και να διεκδικώ. Όμως μέσα σ’ όλο αυτό υπάρχει μια διαφορά. Ο άνθρωπος που πιστεύει στο Θεό μέσα σ’ όλη του τη ζωή βάζει το «αν θέλει ο Θεός...» ή «πρώτα ο Θεός». Πόσο όμορφα μας το λέει η Αγία Γραφή, ο Λόγος του Θεού: «Πολλά είναι τα σχέδια μέσα στου ανθρώπου την καρδιά, μα του Κυρίου το θέλημα αυτό είναι που θα γίνει» (Παροιμίες 19:21). Η ζωή μας δείχνει πως η ωρίμανση, η σοφία, η δημιουργικότητα, η καλοσύνη καρπίζουν μέσα από τη δυσκολία. Η δοκιμασία και ο πόνος δεν μας ζητούν την άδεια για να έρθουν στη ζωή μας, γιατί σίγουρα δεν θα τη δίναμε. Κι όμως κάθε δοκιμασία θα πρέπει να την παίρνουμε από το Θεό, όπως όλα τα άλλα δώρα Του, όλες τις άλλες παροχές του. Ο άνθρωπος που δεν πόνεσε είναι ρηχός, δεν έχει ταπείνωση, είναι γεμάτος υπερηφάνεια και έπαρση. Είναι μεγάλη ευκαιρία να μπεις σε μια δοκιμασία που σου φέρνει πόνο, συνεργαζόμενος με το Θεό. Να ψάξεις να δεις τι θέλει ο Θεός να σου πει, να σου διδάξει, να σου αφαιρέσει από τη ζωή σου και να σου δώσει κάτι που δεν το έχεις, ή κάτι μικρό μέσα σου να αυξηθεί... Έχεις την ελευθερία να μη συνεργαστείς με το Θεό. Υπάρχουν άνθρωποι που μέσα από μια δοκιμασία άλλαξαν, μεταμορφώθηκαν, εμπνεύστηκαν, αυξήθηκαν πνευματικά και δημιούργησαν. Υπάρχουν και άλλοι που μέσα στη δοκιμασία αυτοκαταστράφηκαν. Η δοκιμασία είναι ένα δώρο που πρέπει να ανοίξεις κι όχι να πετάξεις. Άραγε θα το υποδεχτούμε μαζί με το Θεό μας ή μόνοι μας κατηγορώντας και πολεμώντας από ’δω κι από ’κει; Μέσα στη δοκιμασία σού μαθαίνει ο Θεός πράγματα που δεν μπορείς να τα μάθεις ποτέ. Η μεγάλη δυσκολία, η δοκιμασία κι ο πόνος δεν είναι εύκολες καταστάσεις που δεν μπορείς να τις ξεπεράσεις πετυχημένα. Με το Θεό σίγουρα μπορείς. Το ερώτημα είναι πάντα το ίδιο. Το θέλεις; Αν θέλεις ο Θεός μπορεί! Λοιπόν, σε κάθε δοκιμασία να παίρνεις την απόφαση να ανοίγεις ένα δώρο που δεν θέλεις, γιατί εκεί μέσα είναι ο Θεός που θέλει να εργαστεί στη ζωή σου με αιώνια αποτελέσματα. Και μην ξεχνάς πως όσο ζούμε εδώ κάτω στη γη ο Θεός θέλει να μας ετοιμάζει για κάτι πολύ μεγαλύτερο... την αιωνιότητα! Ο ίδιος ο Ιησούς Χριστός λέει: «...για να είστε κι εσείς όπου είμαι εγώ» (Ιωάννης 14:3β). Του ΑΝΕΣΤΗ
n 56 | Η ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ
ΠΕΤΑΛΙΔΗ
ΤΟ ΠΛΗΡΕΣ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΟ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑ!
Ενημερωθείτε, κάντε τις παραγγελίες σας ή στείλτε απευθείας τα δώρα σας ηλεκτρονικά, στην Ελλάδα και σε ολόκληρο τον κόσμο, με ένα κλικ!
*
Επισκεφτείτε το και βρείτε: • Αγίες Γραφές • Βιβλία • Μουσική • Video
• Δώρα • Ένδυση
Κάντε γρήγορα • Προσφορές κι έξυπνα τις αγορές σας με την πιστωτική σας κάρτα (με την ασφάλεια που παρέχει η υπηρεσία PayPal) ή με αντικαταβολή.
✓ Το site είννααινέυωπ ση ό
ήα καθημεριν ς ι προσφορέ και περιέχε 0% έως και -8
www.christianbookstore.gr
P
SS PO RE
Χ+5 ES
T
ΠΛΗΡΩΜΕΝΟ ΤΕΛΟΣ ____________________________ Ταχ. Γραφείο ΚΕΜΠ KΡΥΟΝΕΡΙΟΥ ____________________________ Αρ. Αδείας 013943
PR
του Ευαγγελίου
ENTYΠO KΛEIΣTO • AP. AΔEIAΣ 1841 ΚΕΜΠΑ MHNIAIO XPIΣTIANIKO ΠEPIOΔIKO Γ. ΣOYPH 14, 185 47 ΠEIPAIAΣ
ST
Η ΦΩΝΗ
S PO
S
Συλλογή Νο. 14:
Πάνος Ζαχαρίου
«ΟΙ ΠΑΡΟΙΜΙΕΣ» τραγουδιστά
Ο Πάνος Ζαχαρίου παρουσιάζει σε 4 CD’s τα 31 κεφάλαια των Παροιμιών του Σολομώντα στα Ελληνικά με δικό του τραγούδι και συνθέσεις σε μια πολυεθνική γεύση στιλ μουσικής από: Αμερική, Βιέννη, Βραζιλία, Ελλάδα, Ιρλανδία, Ισπανία, Μεξικό και Χαβάη και ποικιλίες στιλ: Μπαλάντες, Pop, Jazz, Rock, Hop κ.α. 4 CD’s
15
μόνο
Κυκλοφορούν επίσης: • Συλλογές Νο. 1-3: Μελωδίες Από Το Υμνολόγιο • Συλλογή Νο. 4: Απ’ το Σταυρό στην Ανάσταση • Συλλογή Νο. 5: Ποιητή και Βασιλιά μου • Συλλογή Νο. 6: Σ’ ευχαριστώ και σήμερα! • Συλλογή Νο. 7: Χριστούγεννα Ξανά
€
Φωνητικά: Πάνος Ζαχαρίου
• Συλλογή Νο. 8: Ω Κύριέ μου πόσο Σε θαυμάζω • Συλλογή Νο. 9: Ύμνοι, Μπαλάντες & Επωδοί • Συλλογή Νο. 10: Ύμνοι Δοξολογίας & Λατρείας • Συλλογή Νο. 11: Ψάλλοντας από το Υμνολόγιο ΙΙ • Συλλογή Νο. 12: 80 Songs In English & Italian
www.christianbookstore.gr