Ο ΚΟΣΜΟΣ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΑ ΔΙΚΑ ΜΟΥ ΜΑΤΙΑ PROJECT 2015-2016
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ – ΤΟΠΙΑ
ΟΜΑΔΑ 4η
Οι μαθητές: Καψάλης Βασίλης Κυριαζοπούλου Κατερίνα Κωνσταντοπούλου Ηλιάνα Κωστάρας Παναγιώτης Κωτσάκης Θάνος Μπάμπης Πάρης
Η καθηγήτρια: Κ. Καμαριωτάκη Ευαγγελία
Α. ΠΡΟΛΟΓΟΣ Φέτος στο μάθημα της ερευνητικής εργασίας θα ασχοληθούμε με την έννοια της φωτογραφίας. Με τον όρο φωτογραφία αναφερόμαστε στην τέχνη και επιστήμη της δημιουργίας οπτικών εικόνων μέσω της καταγραφής και αποτύπωσης του φωτός με χρήση κατάλληλων συσκευών (φωτογραφική μηχανή, κινητό τηλέφωνο κ.τ.λ.)
‘Όπως παρατηρείται στην παραπάνω εικόνα, η φωτογραφία χωρίζεται σε έξι (6) κατηγορίες: i. ii. iii. iv. v. vi.
Την ιστορική εξέλιξή της Τι μπορεί να απεικονίζει Τους τρόπους επεξεργασίας της Τα μέσα φωτογράφισης Τα συναισθήματα που μας δημιουργεί μία φωτογραφία Τα είδη της
(i)
ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ: Camera Obscura (σκοτεινό δωμάτιο):
Ο «σκοτεινός θάλαμος» (Camera Obscura, στα Λατινικά camera σημαίνει αίθουσα – δωμάτιο, ενώ obscura σημαίνει σκοτεινό) είναι μία οπτική συσκευή (ίσως το απλούστερο οπτικό όργανο) που προβάλλει το είδωλο του περιβάλλοντος χώρου σε μία οθόνη. Η συσκευή αποτελείται από ένα φωτοστεγές κουτί ή ένα δωμάτιο με μία οπή στη μία πλευρά. Το φως από τα αντικείμενα του εξωτερικού περιβάλλοντος, διέρχεται μέσα από την οπή και πέφτει πάνω σε μία επιφάνεια στο εσωτερικό της, όπου και τα αναπαράγει. Τα αντικείμενα αποτυπώνονται ανεστραμμένα, αλλά με διατήρηση του χρώματος και της προοπτικής. Η εικόνα αυτή μπορεί να προβληθεί σε χαρτί, και στη συνέχεια να ζωγραφιστεί για να παραχθεί μια εξαιρετικά ακριβής αναπαράσταση. Ο μεγαλύτερος «σκοτεινός θάλαμος» στον κόσμο είναι στο Constitution Hill στο Aberystwyth της Ουαλίας. Χρησιμοποιώντας κάτοπτρα, είναι δυνατόν το είδωλο να μην είναι ανεστραμμένο αλλά ορθό. Μία άλλη πιο φορητή έκδοση είναι ένα κουτί με ένα κάτοπτρο υπό γωνία που προβάλει πάνω σε χαρτί αντιγραφής το οποίο έχει τοποθετηθεί στο γυάλινο πάνω μέρος του κουτιού. Η εικόνα αυτή βλέποντάς την από πίσω είναι και σε αυτή την περίπτωση ορθή. Όσο μικραίνουμε την οπή, το είδωλο γίνεται πιο ευκρινές, αλλά και πιο σκοτεινό. Ωστόσο, όταν η οπή γίνει πολύ μικρή, η ευκρίνεια επιδεινώνεται λόγω περίθλασης. Κάποιοι «σκοτεινοί θάλαμοι» χρησιμοποιούν έναν φακό αντί για οπή, ούτως ώστε το διάφραγμα ανοίγματος να είναι μεγαλύτερο, δίνοντας μεγαλύτερη φωτεινότητα και διατηρώντας παράλληλα την εστίαση Ο «σκοτεινός θάλαμος» είναι γνωστός από την εποχή του Mozi και του Αριστοτέλη. Η πρώτη αναφορά στην αρχή λειτουργίας του «σκοτεινού
θαλάμου» έγινε από τον Mozi (470 - 390 π.Χ.), έναν Κινέζο φιλόσοφο και ιδρυτή του μοϊσμού. Ο Mozi αναφέρει τη διάταξη αυτή ως «πλάκα συλλογής» ή «κλειδωμένο δωμάτιο θησαυρού». Ο Έλληνας φιλόσοφος Αριστοτέλης (384-322 π.Χ.) κατανόησε την οπτική αρχή του «σκοτεινού θαλάμου». Κατά τη διάρκεια μίας έκλειψης Ηλίου και καθώς ο Ήλιος ήταν μερικώς καλυμμένος, παρατήρησε το σχήμα ημισελήνου του Ηλίου που προβαλλόταν στο έδαφος μέσα από τις τρύπες από ένα κόσκινο και μέσα από τα κενά μεταξύ των φύλλων ενός πλάτανου. Τον 4ο αιώνα π.Χ., ο Αριστοτέλης σημείωσε ότι «το φως του ήλιου που ταξιδεύει μέσα από μικρά ανοίγματα ανάμεσα στα φύλλα ενός δέντρου, τις τρύπες από ένα κόσκινο, τα ανοίγματα από αντικείμενα καλαθοπλεκτικής, ακόμη και τα διασταυρούμενα δάχτυλα, δημιουργεί κυκλικές κηλίδες του φωτός στο έδαφος». Στην «Οπτική» του Ευκλείδη (περ. 300 π.Χ.) ο «σκοτεινός θάλαμος» παρουσιάζεται σαν μια απόδειξη ότι το φως ταξιδεύει σε ευθεία γραμμή. Τον 4ο αιώνα, ο Έλληνας λόγιος Θέων ο Αλεξανδρεύς παρατήρησε ότι «το φως των κεριών που περνά μέσα από μία οπή θα δημιουργήσει μία φωτεινή κηλίδα σε μια οθόνη που είναι ευθυγραμμισμένη με την οπή και το κέντρο του κεριού».
Χημική Φωτογραφία: Τα πρώτα πειράματα πάνω σε φωτοευαίσθητα υλικά χρονολογούνται περίπου στις αρχές του 18ου αιώνα και ανήκουν στον Γιόχαν Χάινριχ Σούλτσε, ο οποίος είχε πετύχει την αποτύπωση του φωτός πάνω σε ένα φωτοευαισθητοποιημένο από άλατα αργύρου χαρτί, αλλά στάθηκε αδύνατη η στερέωση της εικόνας. Αργότερα, ο Γάλλος ερευνητής Νικηφόρος Νιέπς (Nicéphore Niépce) επανέλαβε (ανεξάρτητα) την αποτύπωση μιας αρνητικής εικόνας, με την ίδια όμως δυσκολία στερέωσης της στο χαρτί. Το 1826 ωστόσο, κατάφερε να αποτυπώσει απευθείας σε "θετικό" την πρώτη φωτογραφία της ιστορίας, χάρη στη χρήση ενός παραγώγου του πετρελαίου. Για την αποτύπωση της φωτογραφίας αυτής απαιτήθηκε έκθεση στο φως για διάστημα οκτώ ωρών και το θέμα της ήταν οι στέγες των παραθύρων του χωριού Chalon-sur-Saone της Γαλλίας. Ο ίδιος ο Νιέπς ονόμασε την τεχνική του ηλιογραφία και προσπάθησε -χωρίς ιδιαίτερη επιτυχία- να τη διαδώσει. Παράλληλα με τον Niépce, ο αυτοαποκαλούμενος ζωγράφος Λουί Ζακ Μαντ Νταγκέρ και εφευρέτης του προδρόμου του κινηματογράφου (Diorama), το 1833, επιδόθηκε στην τελειοποίηση της μεθόδου του και τελικά τα κατάφερε, επινοώντας τη μέθοδο της νταγκεροτυπίας, την οποία ανακοίνωσε και επίσημα το 1839 στην Ακαδημία Επιστημών και στην Ακαδημία Καλών Τεχνών. Η μέθοδος αυτή βασίστηκε στη δημιουργία μιας θετικής φωτογραφίας και ως τεχνική ήταν παραπλήσια αυτής που χρησιμοποιούν οι σύγχρονες μηχανές τύπου Πολαρόιντ. Με τη βοήθεια του επιστήμονα και πολιτικού Φρανσουά Αραγκό (Francois Arago), o Νταγκέρ πέτυχε να πουλήσει μάλιστα τα δικαιώματα της νταγκεροτυπίας στο Γαλλικό δημόσιο. Νωρίτερα ωστόσο από τον Νταγκέρ, ο Άγγλος λόγιος και επιστήμονας Ουίλιαμ Φοξ Τάλμποτ είχε ανακαλύψει μια άλλη αντίστοιχη μέθοδο, την
οποία είχε κρατήσει μυστική. Ο Τάλμποτ ονόμασε αρχικά την τεχνική του καλοτυπία αλλά αργότερα μετονομάστηκε σε ταλμποτυπία. Επρόκειτο ουσιαστικά για την δημιουργία μιας ενδιάμεσης αρνητικής εικόνας, που αργότερα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για την αναπαραγωγή της θετικής, πραγματικής εικόνας. Η καλοτυπία υστερούσε σε ποιότητα έναντι της νταγκεροτυπίας, ωστόσο αυτό ήταν λογικό καθώς χρησιμοποιούσε χαρτί σαν βάση για το αρνητικό με αποτέλεσμα η υφή του να διακρίνεται πάνω στη φωτογραφία. Από πολλούς ο Talbot θεωρείται πατέρας της σύγχρονης φωτογραφίας, κυρίως διότι συνέλαβε τη σχέση ανάμεσα στην αρνητική και θετική φωτογραφία. Οι όροι αρνητικό και θετικό χρησιμοποιήθηκαν για πρώτη φορά από τον Τζον Χέρσελ , φίλο του Τάλμποτ.
Η πρώτη χημική φωτογραφία που αποτυπώθηκε από τον Νικηφόρο Νιέπς, 1826.
Έγχρωμη Φωτογραφία: Η τεχνική της φωτογραφίας χρώματος εξερευνήθηκε σε ολόκληρη τη διάρκεια του 19ου αιώνα. Τα αρχικά πειράματα αποτύγχαναν να αποτρέψουν το χρώμα από την εξασθένιση. Η πρώτη φωτογραφία χρώματος αποτέλεσε γεγονός το 1861, χάρη στο φυσικό Τζέιμς Κλέρκ Μάξγουελ. Μια από τις πρώτες μεθόδους για έγχρωμες φωτογραφίες περιλάμβανε τη χρήση συνολικά τριών φωτογραφικών μηχανών κάθε μια από τις οποίες είχε ένα διαφορετικό φίλτρο χρώματος μπροστά από τον φακό. Το πρώτο έγχρωμο φιλμ (Autochrome) κυκλοφόρησε ως εμπορικό προϊόν το 1907 αλλά η σύσταση του
ήταν διαφορετική από του μεταγενέστερου φιλμ Kodachrome, που κυκλοφόρησε το 1935 βασισμένο σε τρία επιχρωματισμένα στρώματα, το κάθε ένα ευαίσθητο σε ένα από τα τρία πρωτεύοντα χρώματα (μπλε, πράσινο και κόκκινο). Τα έγχρωμα φιλμ διακρίνονται σε έγχρωμα αρνητικά ή έγχρωμα θετικά(ή διαφάνειες, slides).
Ψηφιακή Φωτογραφία: Η ψηφιακή φωτογραφία αποτελεί ίσως την τελευταία σημαντική εξέλιξη σε ό,τι αφορά την τεχνική της φωτογραφίας. Στην ψηφιακή φωτογραφία, αντί για το κοινό "χημικό" φιλμ, χρησιμοποιούνται φωτοευαίσθητοι αισθητήρες. Το μέρος της φωτογραφικής μηχανής που βοηθά την εστίαση της εικόνας είναι το ίδιο. Βέβαια, συνοδεύεται πια από πολλά βοηθητικά ηλεκτρονικά μέσα. Οι αισθητήρες αποτελούνται από έναν αριθμό μικροσκοπικών εικονοστοιχείων, στα οποία αναλύεται η εικόνα. Χρησιμοποιούνται εξειδικευμένα εικονοστοιχεία για κάθε ένα από τρία βασικά χρώματα. Κάθε ένα καταγράφει τις πληροφορίες σχετικά με την ένταση του εισερχόμενου φωτός από το συγκεκριμένο χρώμα. Στην συνέχεια μετατρέπεται η ένταση σε ένα δυαδικό αριθμό που αποτελεί τη μέτρησή της. Οι πληροφορίες αυτές μεταφέρονται στα ηλεκτρονικά κυκλώματα της μηχανής, τα οποία επεξεργάζονται και αποθηκεύουν την εικόνα σε μορφή αναγνώσιμη απ;o άλλα μέσα. Η μορφή αυτή είναι μία σειρά δυαδικών αριθμών κατάλληλα οργανωμένων, οι οποίοι αποθηκεύονται σε ειδική προσθαφαιρούμενη ηλεκτρονική κάρτα μνήμης που φέρουν οι μηχανές αυτές. Στην συνέχεια, από αυτή την κάρτα, η φωτογραφία είναι έτοιμη να αναπαραχθεί, με τη βοήθεια αποκωδικοποιητών της μορφής αποθήκευσης, όπου χρειάζεται: είτε στην οθόνη της ίδιας μηχανής, είτε, με μεταφορά, σε άλλα μέσα, π.χ., ηλεκτρονικούς
υπολογιστές. Ορισμένες συνηθισμένες μορφές-τύποι αποθήκευσης σε ψηφιακά μέσα είναι οι: jpeg, tiff, bmp, gif, png. Τα μέσα αναπαραγωγής της εικόνας είναι οι ίδιες οι φωτογραφικές μηχανές, οι οθόνες των ηλεκτρονικών υπολογιστών αλλά και μυριάδες μέσα ψηφιακής απεικόνισης. Για κάθε ένα από αυτά, χρειάζεται η προσαρμογή της μορφής καταγραφής στις απαιτήσεις του συστήματος. Η πρώτη εμπορική ψηφιακή φωτογραφική μηχανή παρουσιάστηκε το 1990. Σήμερα, οι ψηφιακές μηχανές αποτελούν ευρύτατα διαδεδομένα καταναλωτικά προϊόντα, ενώ συνεχίζουν να εξελίσσονται ενσωματώνοντας επιπλέον δυνατότητες, καθώς και βιντεοσκόπηση, με ή χωρίς καταγραφή ήχου.
(ii) ΤΙ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΑΠΕΙΚΟΝΙΖΕΙ
Μία φωτογραφία μπορεί να απεικονίζει: τοπία, πρόσωπα, αντικείμενα, ή και σκηνικά.
(iii) ΤΡΟΠΟΙ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ
Γεωμετρικές Μετατροπές: Αλλαγή στο μέγεθος ολόκληρης ή τμήματος της εικόνας, περιστροφή, παραμόρφωση, αλλαγή προοπτικής, αλλαγή ανάλυσης (σε ψηφιογραφικές εικόνες) κ.τ.λ.
Χρωματικές Μετατροπές και Διορθώσεις: Αλλαγή των χρωματικών τόνων μιας εικόνας, ρύθμιση φωτεινότητας, αντίθεσης, αλλαγή του χρωματικού χώρου (μοντέλου), π.χ. από RGB σε CMYK.
Συμπίεση και Μετατροπή: Μετατροπή της μορφής αποθήκευσης μιας εικόνας στον υπολογιστή (file conversion), π.χ. από μορφή .jpg σε μορφή .tif.
Εφαρμογή φίλτρων: Με στόχο τη βελτίωση της ποιότητας της εικόνας ή τον τονισμό γνωρισμάτων της (αφαίρεση αμυχών, εξάλειψη φαινομένου «κόκκινων ματιών» από εικόνες προσώπων, ανίχνευση ακμών και τονισμός των περιγραμμάτων, μείωση θορύβου κτλ).
Ανάμειξη - Φωτομοντάζ: Δύο ή περισσότερων εικόνων ώστε να αποτελούν μία (φωτομοντάζ).
Κατάτμηση: Της εικόνας σε περιοχές, με στόχο τον καθορισμό των τομέων ενδιαφέροντος στην εικόνα (Regions of Interest, ROI). Ενδεικτικά, μπορεί να γίνει δυαδική κατάτμηση σε προσκήνιο και παρασκήνιο.
Αποκατάσταση: Με στόχο την εξαγωγή μίας «ορθής» εκδοχής της εικόνας από μία ενθόρυβη, ή θολωμένη, ή παραμορφωμένη εικόνα εισόδου.
(iv) ΜΕΣΑ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΣΗΣ
Τα μέσα φωτογράφισης μπορούν να είναι τα εξής: φωτογραφική μηχανή, κινητό τηλέφωνο, ταμπλέτα (tablet), κάμερα Η/Υ.
(v) ΜΗΝΥΜΑΤΑ ΠΟΥ ΜΕΤΑΔΙΔΕΙ ΜΙΑ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ
Μία φωτογραφία μπορεί να μεταδώσει μηνύματα όπως είναι: συναισθήματα (χαρά, λύπη, θυμό, κ.τ.λ.), καλή, ή κακή επιρροή, οφθαλμαπάτη.
(vi) ΕΙΔΗ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ
Φωτοειδησεογραφία: Αφορά την εικονογράφηση της επικαιρότητας και οι φωτογραφίες αυτού του είδους διοχετεύονται συνήθως στον ημερήσιο και εβδομαδιαίο τύπο μέσω πρακτορείων, τα οποία και εκπροσωπούν τον φωτογράφο.
Διαφημιστική Φωτογραφία – Φωτογραφία Στούντιο: Αποτελεί ένα σημαντικό είδος που περιλαμβάνει τη φωτογραφία αντικειμένων, τη φωτογραφία μόδας αλλά και τη φωτογραφία πορτραίτων. Συνδέεται με την παραγωγή, περισσότερο, εμπορικής φωτογραφίας.
Αρχιτεκτονική Φωτογραφία – Εσωτερικών Χώρων: Περιλαμβάνει τη φωτογράφηση κτιρίων και εσωτερικών χώρων. Η οπτική γωνία της φωτογραφικής λήψης και ο
φωτισμός και οι ιδιαιτερότητες ενός εσωτερικού χώρου αποτελούν τα κύρια αντικείμενα μελέτης για αυτό το είδος φωτογραφίας.
Φωτογραφία Τέχνης: Αν και η πρώτη φωτογραφία αποτυπώθηκε το 1826, χρειάστηκε τουλάχιστον μισός αιώνας προκειμένου να γίνει η φωτογραφία αποδεκτή ως αυτόνομη και ανεξάρτητη τέχνη. Είναι ωστόσο γεγονός ότι, ακόμα και σήμερα, αμφισβητείται από πολλούς η φωτογραφία ως μορφή τέχνης, θεωρούμενη περισσότερο ως μια τεχνική ρεαλιστικής αναπαραγωγής εικόνων. Φωτογράφοι όπως ο Ανρί Καρτιέ Μπρεσόν, ο Αντρέ Κερτέζ και ο Άλφρεντ Στίγκλιτς θεωρείται πως έδωσαν σπουδαία δείγματα φωτογραφίας τέχνης.
B. ΕΠΙΛΟΓΟΣ Εν κατακλείδι, στην εργασία μας ο κόσμος μέσα από τα δικά μας μάτια, όλη η ομάδα είναι ευχαριστημένη με το αποτέλεσμα. Με την συχνή ενημέρωσή μας μέσω του blog μας και την άριστη επικοινωνία που υπήρχε μεταξύ μας, καταφέραμε να ανταπεξέλθουμε στις προσδοκίες της καθηγήτριάς μας. Με άψογη συνεργασία από όλα τα μέλη και την έξυπνη χρήση του χρόνου καθώς και την αμοιβαία συνεισφορά κατορθώσαμε να έχουμε το επιθυμητό αποτέλεσμα. Σας ευχαριστούμε που παρακολουθήσατε την εργασία μας.