Y NGHIA CUA NGHI THUC CAU AN

đời phụng sự tam bảo và cứu giúp người cơ hàn và cô độc của ông là đúng và có quả báo thiện to lớn. Kế đến tôn giả Xá-lợi-phất đã dạy ông quán sát: (1) sáu giác quan, (2) sáu đối tượng của giác quan, (3) sáu thức, (4) sáu yếu tố hình thành nên thế giới vật chất, (5) năm hợp thể tạo nên con người, (6) chuỗi thời gian ba đời. Tất cả những thứ này không phải là ta, ta không bị giới hạn trong chúng. Tất cả nương vào nhân duyên mà hình thành, phát triển và hoại diệt để tiếp tục hình thành nên cái khác. Bản chất của các pháp không đến không đi, không sanh không diệt, không có tự tánh riêng biệt. Đó là pháp quán tính "không" của các pháp. Một khi hành giả nhận chân được rằng không có một ngã thể bất biến trong con người và thế giới thì đâu là chủ thể của cảm thọ?

Cấp Cô Độc vừa thực hành và vừa cảm động rơi nước mắt, vì tính hiệu năng của phương pháp. Khi thực hành pháp quán này, Cấp Cô Độ cảm thấy an lạc, nhẹ nhàng. Ngay khi hai tôn giả Xá-lợi-phất và A-nan-đa từ giã ra về thì Cấp Cô Độc qua đời và sanh về cõi trời thứ 33.

3. Kinh mười pháp quán niệm Đây là bản dịch tiếng Việt theo thể văn vần của cố HT Hộ Tông từ Kinh Tăng Chi bộ, (A.V.108-60; KS. V. 74-77); được tuyển từ Kinh Nhật Tụng, hệ Nam Tông, trang 107-124. Bản dịch này tương ứng với bản dịch của HT Thích Minh Châu ở Kinh Tăng Chi III, 401-405.

Kinh này kể lại bệnh tình đau đớn của thầy tỳ-kheo Gi-ri-ma-nan-đa. Tôn giả A-nan-đa thương xót mới bạch Phật, xin Phật chỉ bày cách khắc chế các cảm thọ đau khổ của thân xác. Đức Phật đã dạy 10 pháp quán niệm, đó là: (1) quán vô ngã, (2) quán vô thường, (3) quán bất tịnh, (4) quán bệnh khổ, (5) quán từ bỏ, (6) quán ly tham, (7) quán tịch tịnh, (8) quán yểm ly, (9) quán các hành, (10) quán hơi thở ra vào. Tôn giả A-nan-đa đã vâng lời Phật dạy trùng tuyên lại mười pháp quán niệm trên cho thầy Gi-ri-ma-nan-đa.

Thầy này đã chuyên tâm thực tập các pháp quán niệm và an trú trong niềm an lạc của tâm thức, quên đi các cảm giác đau khổ của thân xác.

4. Kinh dụ ngôn bọt nước Bản kinh này do cư sĩ Phan Khắc Nhượng chuyển thơ từ kinh Tương Ưng V, bản dịch của HT Thích Minh Châu, Đại tạng Kinh Việt Nam. Bài kinh này được đức Phật giảng cho các vị tỳ-kheo nhân đi ngang qua sông Hằng, nhìn thấy các bọt nước trồi lên mặt sóng rồi bổng chốc vở tung và tan biến. Đức Phật dạy mọi người nên quán sát tổ hợp gồm năm yếu tố (ngủ uẩn) tạo nên sắc thân và tâm thức của con người cũng vô thường, chóng vánh và vô 5