Harga 28 ta' Ottubru 2012

Page 4

04

28.10.2012

A˙barijiet

il-liĂŒi TAl-WHiSTlEBlOWER

WEgĂ“dA OĂ“RA mHux imWETTqA Sentejn wara li Šie ppubblikat l-abbozz ta’ liŠi dwar il-whistleblowers, sal-lum il-Šurnata din il-liŠi mhux talli gË™adha ma bdietx tiŠi implimentata, talli gË™adha mwa˙˙la fil-Parlament. KRISTA CARUANA tagË™ti rendikont tal-mod li bih il-Gvern ta’ GonziPN qed ikompli jkaxkar saqajh biex ida˙˙al fis-se˙˙ din il-liŠi li hija tant importanti biex pajjiâ„Śna jassigura tmexxija trasparenti.

WaË™da mit-temi ewlenin li Šiet diskussa gË™al diversi drabi matul din illeŠiâ„Ślatura kienet il-Whistleblowers Act. Din il-liŠi tipprovdi proçeduri li bissa˙˙a tagË™hom impjegati kemm fis-settur privat kif ukoll fl-amministrazzjoni pubblika, jistgË™u jiâ„Śvelaw informazzjoni dwar prattiçi mhux xierqa mill-prinçipali tagË™hom jew minn impjegati oË™ra fl-impjieg tal-prinçipali tagË™hom u biex tipproteŠi impjegati illi jagË™mlu dak liâ„Śvelar minn azzjoni ta’ detriment. Din il-liŠi kienet waË™da mill-wegË™di li l-PN kien inkluda fil-manifest elettorali tal-elezzjoni Šenerali li gË™addiet u llum, kwaâ„Śi Ë™ames snin wara, u hekk kif ninsabu fuq l-gË™atba ta’ elezzjoni Šenerali oË™ra, gË™adna qed nistennew li din il-liŠi tidda˙˙al fis-se˙˙. Il-Partit Laburista permezz tal-Mexxej Laburista Joseph Muscat, irrepeta gË™al diversi drabi l-Ë™tieŠa li din il-liŠi tidda˙˙al b’mod immedjat gË™ax fi kliemu din hija kruçjali fil-Šlieda kontra l-korruzzjoni. Iâ„Śda mhuwiex biss il-PL li qed jisË™aq dwar l-urŠenza li biha gË™andha tidda˙˙al din il-liŠi. Dwar dan tkellmu bosta, inkluâ„Ś persuni fi Ë™dan il-PN, fosthom l-eks-President tal-PN Frank Portelli, li gË™al diversi drabi kkritika lillGvern minË™abba li qiegË™ed ikaxkar saqajh dwar din il-liŠi. Portelli kien saË™ansitra ddikjara li f’pajjiâ„Śna jeâ„Śistu Ë™afna kaâ„Śijiet ta’ korruzzjoni li jibqgË™u moË™bija minË™abba n-nuqqas ta’ din illiŠi. Id-dewmien esaŠerat biex tidda˙˙al fis-se˙˙ din il-liŠi jurta wkoll lill-backbencher Nazzjonalista Franco Debono li wasal biex saË™ansitra gaâ„Śa lill-Gvern Malti lill-GRECO li huwa l-Kunsill Ewropew kontra l-korruzzjoni, fejn per-

%6/

mezz ta’ ittra kien infurmahom li lGvern ta’ Lawrence Gonzi mhux qed jieË™u azzjoni biex inaqqas il-korruzzjoni, gË™ax fost l-oË™rajn baqa’ ma da˙˙alx fis-se˙˙ il-liŠi talWhistleblower u anke dik tal-finanzjament tal-partiti. Gonzi ma kienx jaf x’inhi Dwar din il-liŠi, Lawrence Gonzi kien gË™amel ‘gaffe’ kbira meta darba, waqt li kien qiegË™ed jieË™u sehem f’dibattitu politiku fuq ir-radju tal-Knisja, kien ta spjegazzjoni â„Śbaljata ta’ x’inhu l-kunçett wara din il-liŠi. Dakinhar fuq ir-radju, Lawrence Gonzi kien Ë™allat il-ligi talWhistleblowers mal-proklama li tingË™ata lil wieË™ed kompliçi f’reat li biex jikseb l-immunitĂ mill-prosekuzzjoni jispiçça jikser il-patt kriminali u jikxef lil sË™abu kompliçi. Fi kliem ieË™or, skont Lawrence Gonzi, persuna li tkun whistleblower hija kkunsidrata

bË™ala kriminal kompliçi fir-reat li, biex ma jmurx il-Ë™abs, jikxef lil sË™abu.

Difetti f’dan l-abbozz ReŠa’ wegË™idha sentejn ilu Il-liŠi tal-Whistleblower kienet reŠgË™et issemmiet bi prominenza mill-Prim Ministru Lawrence Gonzi waqt il-mass meeting tal-Indipendenza ta’ sentejn ilu. Waqt dan il-mass meeting, Lawrence Gonzi kien qal li l-Gvern se jkun qiegË™ed ida˙˙al fis-se˙˙ din il-liŠi biex jassigura li kull suspett dwar korruzzjoni jiŠi investigat. Fid-diskors tiegË™u, Gonzi kien qal ukoll li se jagË™ti aktar poter permezz t’aktar gË™odda effettiva, lill-Kummissjoni gË™al Kontra lKorruzzjoni sabiex tkun tista’ tinvestiga kull xamma ta’ korruzzjoni. Iâ„Śda minn dak iâ„Ś-â„Śmien ’l hawn diŠà gË™addew aktar minn sentejn u sal-lum din il-liŠi gË™adha qed tistenna li tiŠi diskussa fil-Parlament. Ă›gur li t-tkaxkir tas-saqajn biex tiŠi

%ULWDQQLD 7RXUV %8'$3(67 +81*$5<

67$5 *5$1' +27(/ +81*$5,$ 9LVLWLQJ %XGDSHVW 3XV]WD .HFVNHPHW 9LVLWLQJ %XGDSHVW 3XV]WD .HFVNHPHW 'DQXEH %HQG 6]HQWHQGUH 9LVHJUDG DQG (V]WHUJRP 'HF -DQ 'HF -DQ

:+,7( 0$*,& %/$&. )25(67

67$5 &(175$/ +27(/ 0(5&85( 9LVLWLQJ 9LVLWLQJ 9LOOLQJHQ 'RURWKHHQKXWWH 6WUDVERXUJ )XUWZDQJHQ 7ULEHUJ 7LWLV 6WUDVERXUJ )XUWZDQJHQ 7ULEHUJ 7LWLVHH HH )UHLEXUJ (XURSD 7KHPH 3DUN &RQVWDQFH 5RWWZHLO DQG 6WXWWJDUW 'HF -DQ

)520

„

)520

9LVLWLQJ %OHG 9LOODFK MVND .ODJHQIXUW /MXEOMDQD %RKLQM .UDQMVND .ODJHQIXUW /MXEOMDQD %RKLQM .UDQ MLFD 6WDQMHO /LSLFD *RUD 5DGRYLMLFD 6WDQMHO /LSLFD 6WXG )DUP 3RVWRMQD &DYHV DQG 3UHGMDPD &DVWOH

„

./$*(1)857 $8675,$

67$5 '2&++27(/ $75,*$1 9LVLWLQJ .ODJHQIXUW *UD] 6DO]EXUJ 7HUUD 0\VWLFD 9HOGHQ .UDQMVND *RUD -DVQD /DNH 0DULD :RUWK 9LOODFK DQG %OHG 'HF -DQ

)520

„

)520

„

Hemm min qiegË™ed jargumenta li labbozz ta’ liŠi tal-Whistleblower gË™andu diversi nuqqasijiet li eventwalment, jekk mhux ser jiŠu rranŠati, se jirrendu din il-liŠi bË™ala waË™da mhux effettiva. Fil-preâ„Śent, l-abbozz jgË™id li jekk ikun hemm persuna li b’xi mod kienet involuta f’kaâ„Ś ta’ korruzzjoni u li tiddeçiedi li tikxef xi dettalji, dan ma jeskludihiex milli jittieË™du proçeduri filkonfront tagË™ha. GË™aldaqstant, hemm min hu talfehma li hemm çans kbir li din il-liŠi aktar se tkun qed tbeâ„Śâ„Śa’ milli tinkoraŠŠixxi persuna biex tikxef il-korruzzjoni. Il-PL qed isostni li dan l-abbozz jeË™tieŠ li jkun irranŠat hekk kif filpreâ„Śent il-liŠi tgË™odd biss minn meta tidË™ol fis-se˙˙ u ma tkoprix kaâ„Śijiet li jkunu se˙˙ew qabel.

*URXSV IRU 1HZ <HDU )HVWLYLWLHV

/$.( %/('

'HF -DQ

implimentata din il-liŠi huwa sintomatiku tal-mod kajman li bih il-Gvern kien qiegË™ed imexxi l-Parlament matul din is-sena. Dan gË™aliex sa minn Jannar li gË™adda ’l hawn, kawâ„Śa tal-kriâ„Śi interna li nË™olqot fi Ë™dan il-Grupp Parlamentari Nazzjonalista, ix-xogË™ol parlamentari waqa lura Ë™afna, bil-Gvern ta’ GonziPN dejjem jipposponi d-diskussjonijiet u jevita milli jmur gË™all-voti gË™ax jibâ„Śa’ li jitlifhom. Apparti dan, biex jevita li jkollu jiffaççja xi kriâ„Śi fil-Parlament, din is-sena l-Gvern gË™aâ„Śel li jestendi l-btajjel tiegË™u tas-sajf gË™al aktar minn tliet xhur, u dan ukoll xekkel il-proçess biex jidda˙˙lu çertu liŠijiet importanti, inkluâ„Ś l-Att dwar il-Whistleblower.

/21'21 6$/(6 :((.(1' %5($.

7+( '2/20,7(6

9LVLWLQJ /RQGRQ 5RPIRUG 9LVLWLQJ 9LVLWLQJ 6LUPLRQH %DUGROLQR 7UHQWR 0DUNHW /DNHVLGH DQG :HVWILHOG 0DUN %RO]DQR 0HUDQR 9HQLFH 5RYHUHWR 6KRSSLQJ &HQWUH 0DGRQQD GL &DPSLJOLR /DJR GL 7HQQR )520 0RQWH %RQGRQH DQG ,QQVEUXFN -DQ 'HF -DQ

%$9$5,$ 7<52/

„

67$5 67$< ,11 &20)257 $57 +27(/ 9LVLWLQJ .XIVWHLQ 6FKZD] :DWWHQV XIVWHLQ 6FKZD] :DWWHQV ,QQVEUXFN /LQGHUKRI 3DODFH 2EHUDPPHUJDX 3DODFH 2EHUDPPHUJDX (WWDO 0XQLFK 6DO]EXUJ %UHVVDQRQH *DUPLVK 3DUWHQNLUFKHQ 'HF -DQ

)520

„

)520

&2/2*1(

9LVLWLQJ &RORJQH 'XVVHOGRUI 9LVLWLQJ RORJQH 'XVVHOGRUI %RQQ $DFKHQ 3KDQWDVLDODQG 7KHPH 3DUN 0DDVWULFKW 9DONHQEXUJ 'UHLODQGHQSXQW %HUQNDVWHOO 7ULHU DQG .REOHQ] 'HF -DQ

)520

„

1(8 8/0 *(50$1<

67$5 *2/'(1 78/,3 3$5. +27(/

9LVLWLQJ 1HX 8OP 8OP %ODXEHUHQ $XJVEXUJ P %ODXEHUHQ $XJVEXUJ /DQGVEHUJ DP /HFK )XVVHQ 1HXVFKZDQVWHLQ &DVWOH /LQGDX %UHJHQ] 1RUGOLQJHQ 5RWKHQEXUJ RE GHU 7DXEHU DQG 0XQLFK 'HF -DQ

„

$OO SULFHV DUH EDVHG RQ WULSOH VKDULQJ DQG LQFOXGH IOLJKWV KRWHO WUDQVIHUV VHUYLFHV RI WRXU OHDGHU DQG DOO WD[HV &RQGLWLRQV DSSO\

9DOOHWWD +HDG 2IILFH 9DOOHWWD +HDG 2IILFH 7HO 3DROD %UDQFK 7HO 0RVWD %UDQFK 7HO *R]R %UDQFK 5DEDW 7HO

)520

„

/21'21 $1' -$18$5< 6$/(6

9LVLWLQJ /RQGRQ :LQGVRU &DVWOH /DNHVLGH 6KRSSLQJ &HQWUH /HHGV &DVWOH DQG &DQWHUEXU\ 'HF -DQ

)520

„

Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.