kinderkrant-22-okt2011

Page 1

magazine voor ouders en kinderen

NIEUW:

High Scope Nieuwsbrief trainers platform, voorschoolse educatie

Kinderboekenweek met superhelden

Kinderen en dierenliefde

oktober 2011


Kinderen die kieskauwen eten niet altijd voldoende om de voeding te krijgen die ze nodig hebben. Vandaar dat kinderartsen PediaSure meer dan alle andere voedingssupplementen aanbevelen! Met proteinen, vitaminen, mineralen en caloriĂŤen biedt PediaSure de komplete en gebalanceerde voeding die kinderen nodig hebben voor een gezonde ontwikkeling en groei. Deze is verkrijgbaar in smaken waar ze veel van houden.* Leer hoe u uw kinderen kunt helpen hun potentieel te bereiken op www.pediasure.com.

Komplete voeding. Komplete geruststelling.

*Natuurlijke en onnatuurlijke smaken als onderdeel van een gezond dieet.

Help om de gaten te vullen in het dieet van uw kinderen


Kinderboekenweek ’Superhelden – dapper durven zijn’ is het thema van de Kinderboekenweek die dit jaar op Curaçao plaatsvindt van 5 t/m 16 november.

6 Equine therapie Mijn naam is Fantasia. Dit betekent verbeeldingskracht. Een beetje fantasie en een beetje magic geven aan kinderen die dat nodig hebben.

13 Kinderen en dierenliefde Kinderen en (jonge) dieren zijn een natuurlijke combinatie. Het contact met dieren brengt de kinderen niet alleen afleiding, maar ook ontspanning en plezier.

16 Nieuw: High Scope nieuwsbrief! Vanaf nu zal deze nieuwsbrief elke maand, als middenkatern, in de kinderkrant gepubliceerd worden. In deze nieuwsbrief zal maandelijks informatie staan over het programma van High Scope, flexibele opvang, kennis maken met 1 van de 9 trainers en pedagogische tips voor ouders en leidsters.

En verder...

Covermodel:

Caitlin Martie

Sta jij nog niet ingeschreven als model bij Chicas Curaçao? Doe dit dan nu en maak kans op een cover fotoshoot voor de Kinderkrant en mail naar: chicas@chicascuracao.com

5 10 15 17 18

Column Halloween-fun Foto's Healthy Curakids Day Kinderen vertellen en vragen aan Kiki Dolfijnen, het zijn net mensen 19 FantaSea, waar is Kiki, diverse couponnen

Dierenliefde... Wat is dat eigenlijk? Kennen we dat op Curaçao? Soms betwijfel ik het. Soms? Elke dag eigenlijk, als ik tientallen magere, zieke, hondjes op straat zie. Mijn hart krimpt ineen als ik die trouwe, machteloze oogjes zie, die om hulp smeken. Gelukkig zijn er ook veel mensen die hun huisdieren goed verzorgen. Ik denk wel dat ik mijn naam bij dat lijstje mag zetten. Of moet ik het aan mijn honden vragen? Ik denk dat zij wel een eerlijk antwoord kunnen geven voor hun baasje... Soms baal ik ervan dat mijn honden niet kunnen praten. Maar... enerzijds ben ik toch blij dat zij niet kunnen praten! Wat zouden ze allemaal over mij zeggen? Het zouden echte roddeltantes zijn die twee! Zal ik jullie iets over hun vertellen? Ik heb twee teefjes: Bonitha en Brownie. Bonitha heb ik uit het dierenasiel gehaald en doordat zij een beetje eenzaam was, hebben we Brownie als een puppy erbij genomen. Goede vriendinnen waren ze in het begin zeker niet, maar met veel liefde en geduld, zijn ze nu beste maatjes van elkaar. Ze beschermen niet alleen ons huis, maar ze beschermen ook elkaar. Daarnaast halen ze nog steeds een heleboel kattenkwaad (lees: hondenkwaad) uit! Ik kan even boos op ze zijn, maar zodra ik die lieve, trouwe oogjes zie, smelt mijn hart weer. Ik denk dat je dat wel dierenliefde mag noemen. En natuurlijk is niet iedereen een dierenliefhebber, maar ik denk dat ieder van ons een dierenvriend kan zijn. Dit geldt voornamelijk voor mensen die een huisdier hebben. Het dier heeft niet voor jou gekozen, maar jij hebt ervoor gekozen. Dus draag ook je verantwoordelijkheid. Ben jij een dierenvriend? Om jezelf oprecht te kunnen beoordelen moet je jezelf de volgende vraag stellen: Als jouw huisdier kon praten... wat zou hij over jou vertellen?

xxx - Helianne

De makers van de Kinderkrant Debbie Pocorni Kinder i.c. verpleegkundige. Heeft (medisch) kinderdag­verblijf Bambino en de Kinderkrant opgericht. Redactie Kinderkrant.

Monique Daal: Ontwikkelingspsycholoog, coach en trainer.

Helianne Heykoop: Sales en redactie Kinderkrant.

Maaike Raaphorst: Leerkracht. Column Kinderkrant.

Marloes Voogsgeerd: Fotograaf cover Kinderkrant.

Walter Verplanke:

Marjolein van Dongen-Lapre:

Grafisch vormgever.

Orthopedagoog bij Bambino.

Repro Full Color: Drukkerij waar de Kinderkrant gedrukt wordt.

Kinderkrant

3



’s Middags ergens lekker aan de pool, bestelden we sashimi. Super lekker natuurlijk, maar vroeger zou ik het niet eens geproefd hebben.

Een eerlijke column over het moederschap

Gelukkig is onze kleine een fijnproever en wil alles graag proberen. ‘Wat is

haar oom verteld dat Barbie echt een hele mooie naam is. Ze liet zelfs haar

dit, mama?’ ‘Dit is sashimi.’‘Sushi?’ ‘Nee, sashimi.’ ‘Oh,’ zei ze alsof ze hem

‘bh-hemdje’ met Barbie opdruk zien. Haar stoere oom smolt. Ze had hem

helemaal doorhad, ‘sjamimi.’ Beetje ingewikkeld allemaal, maar vervolgens

overtuigd. Het nieuwe konijn heet inmiddels dus Barbie.

legden we ook nog uit dat het van tonijn is. Ze viste een stukje ‘sjamimi’ van

Een paar dagen geleden vertelde ik over dierendag. Dat je dan de dieren een

het bord en vertrok weer richting zwembad. Blijkbaar viel het goed in de

cadeautje geeft. Bijvoorbeeld iets heel lekkers of een speeltje. En natuurlijk

smaak. Al snel kwam ze weer aangerend en riep: ‘Ik wil nog een stukje konijn!’

de dagelijkse portie knuffels die ze toch altijd al geeft. ‘En,’ zei ik, ‘misschien

‘Lieverd, het is tonijn.’ ‘Ja, mag ik nog een stukje konijn?’ ‘Ja, maar lieverd, we

krijgen Viktor en Barbie ook wel iets extra lekkers met dierendag.’ Ze keek me

zitten hier geen konijntje te eten. Het is tonijn, dat is een vis.’

aan alsof ik gek was. ‘Nee mama, hij heet niet Barbie. Tony is een mooie naam.’

‘Ome Kees en tante Nina krijgen een konijn, hè mama?’ Mijn broertje en schoonzus nemen er inderdaad nog een konijntje bij. De eerste heet Viktor, ik geloof dat hij die naam al had toen ze hem kregen. En nu komt er dus uitbreiding. Maar dit konijn heeft nog geen naam. Dus we pingen allerlei namen en als ik aan onze spruit vraag wat een mooie

Ik begreep haar even niet. Het konijn heet Barbie, dat wilde je toch zelf? ‘Nehee, hij heet Tony. Viktor en Tony.’ Nou ja, snap jij hem, snap ik hem? Gewoon een paar dagen niet over praten, dan is ze het wel weer vergeten. Ik kan toch moeilijk bij mijn broer aankomen met deze naamsverandering? Maar net nu ontving ik een foto van Viktor en……Barbie. Hoe

naam is voor het nieuwe konijn, komt ze met een prachtige naam.

ze er toch bij komt, ik weet het niet. Maar ze wilde niets

Barbie. Haha, schoonzus vindt deze naam een superidee.

meer weten van Viktor en Barbie. Het zijn namelijk Viktor

Maar mijn broertje…zie een mannelijke, gespierde jongen

en Tony. Uhm…broerlief. Ik wil je via deze column iets

voor je. Niets vrouwelijks aan te ontdekken. Barbie. Hij

vertellen. Je hebt je vrienden waarschijnlijk voor Jan

vond alles best, maar geen Barbie. Speciaal voor deze

Joker moeten vertellen dat je konijn Barbie heet, Tony is

namenverkiezing werd een skypesessie ingelast. En daarin

namelijk een veel mooiere naam.

werd door onze barbielover toch wel heel duidelijk aan

Maaike

Kinderkrant

5


Kinderboekenweek met superhelden op Curaçao ’Superhelden – dapper durven zijn’ is het thema van de Kinderboekenweek die dit jaar op Curaçao plaatsvindt van 5 t/m 16 november. Zestien Antilliaanse, Nederlandse en Vlaamse kinder­boekenauteurs gaan de scholen langs. Met hen passeert een stoet van kleine en grote helden de revue. Zoals de historische held Tula, leider van de slavenopstand op Curaçao in 1795. Of het piepkleine heksje Pikkuhenki dat illustrator Marit Törnqvist tekende bij een verhaal van Toon Tellegen. En natuurlijk Anansi, onverbeterlijke boef en held ineen. Er zijn exposities, boekpresentaties en programma’s op verschillende locaties: de Bibliotheek, het Curaçaosch Museum, het Tula Museum, Luna Blou, Bruna, Mensing’s Caminada en BoekPlus.

Een greep uit de activiteiten: 2- 11 november

gastenboek van Stichting NANA worden bijdragen opgenomen van Nederlandse, Vlaamse en Antilliaanse illustratoren en schrijvers die zich

Expositie Poem Express in de Openbare Bibliotheek. Gedichten-

in de afgelopen twintig jaar door het Kinderboekenfestival op Curaçao

posters van Curaçaose kinderen.

lieten inspireren.

Zondag 6 november

Donderdag 10 november

11-15.00 Zuikertuintje Mall

Luna Blou

Bij het Bruna Kinderboekenbal zijn o.a. de overzeese auteurs Siska

9.00 Presentatie nieuwe boek Charlotte Doornhein Kwelgeesten rond de

Goeminne, Mariska Hammerstein en Marit Törnqvist te gast. De

kapokboom.

Nederlands-Zweedse Törnqvist is één van de meest toonaangevende Recentelijk nog met de gouden plaque van Bratislava, een internatio-

Schrijvers, vertellers, acteurs en illustratoren op scholen tijdens de Kinderboekenweek 2011

nale prijs voor de beste illustratoren ter wereld. Mariska Hammerstein

Merly Augusta, Jackie Bernabela, Ariadne Faries, Jeroen Heuvel, Tio Ali,

presenteert tijdens de Kinderboekenweek haar nieuwe boek Tula’s

Diana Lebacs, Guineta de Palm, Ruthie Pantophlet, Laura Quast, Leo Re-

vrijheidsstrijd/ Tula su lucha pa libertat. De Vlaamse Siska Goeminne

gals, Joes en Marjanne Wanders, Charlotte Doornhein, Siska Goeminne,

schreef o.m. Het hoofd van Marieke en William wil de wereld zien. Met

Mariska Hammerstein, Marit Törnqvist.

illustratoren van het ogenblik. Haar werk werd veelvuldig bekroond.

haar voordracht weet zij het lezen voor klein en groot te inspireren.

Dinsdag 8 november

Openbare Bibliotheek

april 2012 gaan Curaçaose kinderen op school, in de bibliotheek of BoekPlus skypen met kinderboekenschrijvers in Nederland en Vlaan-

15.00 Vertelprogramma met Siska Goeminne, Marit Törnqvist,

deren, o.a. met Joke van Leeuwen, Anne Provoost, Marijke van Mil, Anna

Charlotte Doornhein, Diana Lebacs, Laura Quast en Tio Ali. 16.00

Woltz en Erik van Os. Van 20 tot en met 28 april zijn de schrijfsters Joke

Prijsuitreiking Poem Express.

van Leeuwen en Anne Provoost op Curaçao om de kinderen met wie zij

Woensdag 9 november

Curaçaosch Museum

6

Na 16 november krijgt de Kinderboekenweek een vervolg. Tot en met

geskypt hebben in levenden lijve te ontmoeten. Samen met hun Antilliaanse collega’s sluiten zij het programma 2011-2012 op 28 april af.

10.00 Opening Nederlands-Vlaams-Antilliaans ‘Festivalgastenboek’

Stichting Culturele Manifestaties NANA is de coördinator van de Kinder-

door Ariadne Faries, Marit Törnqvist en Siska Goeminne. In dit

boekenweek. Samenwerkingspartners zijn Biblionef, de openbare biblio-

Kinderkrant


Shirts & Words Baby rompers, t-shirts voor kinderen en buikbanden in leuke felle kleurtjes!

BABY & KIDS STORE

SUPERKIDZ • Zuikertuin Shopping Mall • T: 738 8390 Openingstijden: ma - za van 09:00 - 20:00 non-stop

theek, Boekhandel Bruna, Boekhandels Samsom/Boekplus, CaribPublishing, het Curaçaosch Museum, Luna Blou, Kas di Kultura en het Tula Museum, BoekieBoekie/ Autoped Rotterdam, de schoolbesturen en scholen voor basis- en voortgezet onderwijs op Curaçao. De Kinderboekenweek past in het NANA-Kinderboekenfestival dat van 28 oktober 2011 t/m 28 april 2012 plaatsvindt op Aruba, Curaçao en Bonaire. Het NANA Kinderboekenfestival wordt financieel mogelijk gemaakt door het SNS Reaal Fonds, het LIRA Fonds, het Prins Bernhard Cultuurfonds Caribisch gebied, het Nederlands Letterenfonds, de Nederlandse Taalunie, Hotel Otrobanda, SABAM, Stichting Lezen

NASCHOOLSE OPVANG

Leuke activiteiten voor kids! Scrapbookmiddag Hier leren de kinderen alle scrapbook technieken. Neem je leukste foto’s mee!

Vlaanderen, Uitgeverij Querido, CaribPublishing en andere uitgevers in Nederland en Vlaanderen en op de eilanden, alsmede door Vrienden van het Kinderboekenfestival in Curaçao, Aruba, Bonaire, Nederland en Vlaanderen.

Kidsyoga Kinderyoga geeft kinderen kracht, balans en is waardevol voor het verbeteren van de lichaamshouding, het vertrouwen, de concentratie en het zelfbewust zijn.

Kokkerellen in het kinderkookcafe De kleine koks maken kennis met verschillende smaken en ingrediënten, terwijl ze een lekkere, leuke en natuurlijk gezonde maaltijd klaarmaken.

Overige activiteiten: • Werken met hout • Bijlessen en huiswerkbegeleiding • Zwemlessen • Hiphop lessen

Kinderkunst Door zelf te creëren verwerkt het kind zijn ervaringen en geeft het nieuwe leerstof een plaats in zijn leven.

Informatie: Stichting Culturele Manifestaties N.A.N.A Joke Gerritsen, nana@xs4all.nl 12 okt – 20 nov • Hotel Otrobanda • T 462-7400

Zie ook onze website!

Workshops voor volwassenen • Balance for Mom • Cursus EHBO bij kinderen • Crea bea’s

Bramendiweg 23 • info@alleskidscuracao.com • www.alleskidscuracao.com

Kinderkrant

7


MAPA DI E SKO LNAN PARTISIP ANTE NA FEST IVAL DI LAMUN CHI 29 DI ร KT F.O. Ellis Julianan-Sheila Karel OBER 2011 Berg Camel College M.C. Piar Terra Kora Kwartier

Kwartier

Prof. Dr. IC van Houtenschool Lokalidat di e festival: Marshe Nobo, Punda

Glorieux College Brievengat

Fatima College Suffisant M.M. Romerschool Mahaai

A.E. Goilo School Julianadorp Mgr. Niewindt College Mundu Nobo ( TBA )

Oranjeschool Punda St. Margaretha College Janwe

St. Franciscus Janwe J.W. Th. Schotborgschool Koraalspecht

Kolegio Chaya Willems Steenrijk

Bishitรก nos Facebook page: Oinki su Festival di Lamunchi

8

Kinderkrant

Kolegio Bellefaas Martis Sta. Rosa

Kolegio Mons. Julio Henriquez Fuik


Date: Wednesday 19 October 2011 Workshop: Foamies + Paper pumpkins(ages 4+) Time: 3pm-4.30pm Tools: scissors, glue Price: Fls. 26.95 including small drink (Ex ob)

Date: Wednesday 19 October 2011 Workshop: Artistic drawing Time: 9am-11.30am Tools: none Price: Fls. 49.50 (ex ob including material!)

Teacher: Nicole Hoogendijk

Teacher: Nicole Hoogendijk

Date: Friday 21 + 28 October 2011 Workshop: Cardmaking + Creativity (stamping technique) Time: 3-5pm Tools: Scissors, glue, coloring pencils Price: 24.95 including small drink(ex ob) Teacher: Yolanda Ng

Date: Saturday 22 October 2011 Workshop: Flowers on Canvas 12”x16” (choose your color) Time: 10am-1pm Tools: fabric tac glue, foam brush, flat brush 1”, ink (for colors ask staff) Price: Fls. 39.95 (ex ob)

Date: Friday 28 October 2011 Workshop: Teens club (mini album + surprise box) Time: 4pm-5.30pm (may come earlier, ask staff for more info) Tools: paper trimmer, glue, scissors Price: Fls. 32.95 per class (ex ob) > 10% discount by applying for both workshops!

Teacher: Plazina Timmers

Date: Thursday 27 October 2011 Workshop: Photography Time: 10am-11.30am Tools: Bring your digital camera (ask staff for more info) Price: Fls. 145.00 (ex ob for two classes, including material and 7 pictures!)

Teacher: Isabelle

(sign up for next workshops in November, pay before oct. 30th !!!) Workshops: Alambrismo, Masa flexible, Foamies, cintillos, flip flops (kids ages 8+) Time: between 8-10am or between 2-4pm Tools: please ask staff

Teacher: Nicole Hoogendijk

Teacher: Jennifer Rojas from Venezuela! (Spanish spoken!)

Date: October 2011 Workshop: Xmas cardmaking! Sign up and call for more info Teacher: Yolanda Ng

www.photoflash.me

Photoflash m a k i n g

i m a g e s

c o m e

a l i v e

"you can contact me for portraits, maternity, parties, and all other events "

Kinderkrant

9


halloween-fun Pompoenen gezichtjes maken

Halloween

doolhof

Wat heb je allemaal nodig? Iedereen neemt 1 pompoen, vraag aan mama of papa of die de pompoen open wil snijden. Je pakt een grote lepel en gaat de pompoen helemaal uit hollen. De stukjes pompoen die je eruit haalt met een lepel doe je in een grote heksenpan. Hier kan je later nog heksen soep mee maken. Teken een gezichtje op de pompoen. Vraag daarna aan mama of papa om jou te helpen bij het uitsnijden van het gezichtje. En als de pompoen klaar is doe je er een waxine lichtje in en zet je hem bij de voordeur.

Als men met Halloween een masker draagt, zal men het volgende jaar geluk hebben.

Wat heb je allemaal nodig? Pak 1 vel zwart papier en teken met een potlood de lijntjes in de vorm van een spinnenweb. Doe de lijm netjes op de getekende randjes. Gooi glitters over de lijm en laat het even opdrogen. Schud daarna de overige glitters die niet vastgelijmd zijn, voorzichtig van het blaadje af. Het spinnenweb is klaar!

Bezemdans Een variatie op stoelendans. Laat de kinderen in een kring staan. Er wordt een bezem doorgegeven. Als de muziek stopt, mag het kind dat de bezem heeft een rondje op de bezem vliegen. Een rondje om de kring en dan is het kind af. Wie wordt de echte heks? Maak een mummie. Verpak een van de kinderen met een paar rollen toiletpapier, totdat deze uitziet als een mummie. Uiteraard alleen onder begeleiding van een volwassene.

10

Kinderkrant


Raadsels Waarom zit een skelet vaak in de boom? Omdat de honden achter zijn botten aan zitten.

Waarom vliegt een heks op een bezemsteel? Omdat een stofzuiger te zwaar is.

Hoe opent een skelet een deur? Met zijn sleutelbeen.

Moppen Er komt een skelet bij de dokter. Zegt de dokter: “Bent u niet een beetje laat?” Jantje logeert bij opa. Midden in de nacht moet hij naar de wc. Hij gaat naar zijn opa om te vragen of hij even naar de wc mag. Opa zegt dat Jantje dat maar beter niet kan doen, want ‘s avonds zijn er beneden altijd spoken. “Maar dat maakt niet uit hoor,” zegt Jantje, “ik moet zo nodig.” Als Jantje beneden is ziet hij een spook voor de wc-deur staan. Het spook zegt: “Pas maar op, ik ben het spook van vlees en bloed.” En dan zegt Jantje: “Ja dat zal wel, maar ik ben Jantje die nodig poepen moet!”

Blaas kaarsen uit, open deuren of eet de korst van een brood en de toekomst zal snel helder worden.

Placemats Zoek zoveel mogelijk plaatjes met afbeeldingen van pompoenen, heksen, spoken, vleermuizen, zwarte katten en andere griezelige dingen. Dat moet rond deze tijd geen enkel probleem zijn. Teken een dik vel papier vol met een achtergrond, bijvoorbeeld een griezelhuis of een groot spinnenweb. Plak de plaatjes op deze achtergrond. Als je het vel plastificeert dan kun je de placemat heel vaak gebruiken.

Voorleesverhaal elk nummer een verhaal door Hans van Zijl

Het kan verkeren Nijntje de Vis hoorde van Piet Kwal en zijn avonturen en uiteraard ook van zijn redding door Job. Nijntje was altijd een beetje bang en begreep niet waarom Job en Piet zo nonchalant deden over hun avonturen, waarbij dikwijls sprake was van gevaarlijke situaties. Ze zwom alleen terug naar haar huisje op de bodem van de zee. In gedachten was ze haar huisje voorbij gezwommen. Maar dat niet alleen, ze werd plotsklaps door een sterke stroming meegezogen. Ze schrok ontzettend en riep om hulp maar de stroming werd steeds sterker en sterker. Met een enorme snelheid werd de om hulp roepende Nijntje meegezogen verder en verder. Wel werd door haar een wanhopige poging ondernomen om uit de stroming te komen maar daar raakte ze alleen maar uitgeput van. En hoe ze ook riep en gilde het mocht niet baten. Bang, bang, was ze verschrikkelijk en de twee vrienden waren in geen velden of wegen te bekennen. Het water werd ook kouder ,ze wist daardoor dat ze dieper de zee werd ingetrokken. Ook werd het donkerder tot er bijna niets meer te zien was. Ze vroeg zich in paniek af waar dit alles moest gaan eindigen. Andere zeedieren waren in de stroming niet te zien. Razendsnel sleurde de stroming het bange oranje visje heel alleen met zich mee zonder haar vriendjes die misschien in een dergelijke situatie wel een oplossing konden verzinnen. Ondertussen waren Piet en Job op zoek gegaan naar Nijntje die ze al een tijdje kwijt waren. Wat raar, zei Job, zoëven was Nijntje nog hier en nu is ze spoorloos. Hij had het nog niet gezegd of ze werden alle twee ook in dezelfde stroom meegezogen, sneller en sneller voortgeduwd. Wat krijgen we nu, riep Job boos, wat is dit. Ik weet het niet riep Piet buiten adem. Dit is toch wel erg vreemd. Ook zij gingen sneller en sneller en het werd ook kouder en kouder en donkerder en donkerder. Een verschil met Nijntje was dat Piet en Job niet bang waren en zeker niet in paniek raakten. Nijntje was ondertussen op een punt aangekomen waar de stroming plots ophield en ze in een enorme stilte terechtkwam. Ze rilde van de kou en wist niet wat ze moest doen. Ook niet waar ze naartoe moest zwemmen. Even later arriveerden Piet en Job op de plek van Nijntje en zagen tot hun stomme verbazing hun vriendinnetje weer terug. Wat heeft dit allemaal te betekenen, riep Job verbijsterd uit. Nijntje was vreselijk blij dat ze haar twee vrienden weer bij zich had maar wist geen antwoord te geven op de vraag van Job. Het was een volkomen raadsel dat ze naar deze plek waren gezogen door krachten die ze niet kenden. ✍ De volgende keer het vervolg: Het raadsel van ATLANTIS Kinderkrant

11


verantwOOrde sandaaltjes

“DE DUIZENDPOOT”

en nog veel meer!

tiener- en kinderschoenen

Open: Ma-vr: 14.30-18.00 uur en Op za: 09.00-14.00 uur Kaya drs. Oy sprOcK 42 • tel 736-8661 - Fax 736-6521

NRREIVW ALS! A

Trendy and unique clothes, shoes and accessories for boys and girls! SIZE ZERO TO SIXTEEN AT GOOD PRICES!

12

Kinderkrant


Equine therapie ‘Hallo allemaal, mag ik mij even voorstellen? Mijn naam is Fantasia. Vrij vertaald betekent dit verbeeldingskracht. Dat is precies wat ik voor mijn baasje mag gaan doen,een beetje fantasie en een beetje magic geven aan kinderen die dat nodig hebben’. Zij wil graag dat ik therapeut wordt en kinderen, maar ook volwas-

Oxytocine wordt niet alleen

senen help, die het een beetje moeilijk hebben. Hoe? Dat vertel ik

vrijgemaakt door sociale interactie,

je zo! Ik ben hier pas een paar dagen en moet eerst nog een beetje

maar bevordert deze ook. Maar dit is nog niet alles, het bevordert

dikker worden. Ze hadden mij bij mijn vorige baasje niet zo goed

de empathie, vergroot het zelfvertrouwen en zelfbewustzijn. Ook

verzorgd. Nu heb ik geluk; een mooie stal, een heerlijke wei met

verbetert deze neurotransmitter het vermogen om te communiceren,

gras en voldoende voeding en vitaminen. Nu wil het zo zijn dat mijn

te lezen, het geheugen en de aandachtsspanne en eigenlijk nog veel

nieuwe baasje iets geks doet. Ze spreekt mijn taal, natural horseman-

meer. Al met al een echt wonderhormoon.

ship noemt ze dat, echt nog nooit meegemaakt. Dat heeft ze, zoals

Door deze ontdekking kunnen succeservaringen, die men heeft van

zij zegt, van Monty Roberts geleerd. En dan heeft ze het ook alsmaar

het werken met paarden, voor een groot deel verklaard worden.

over hormonen of neuronen of zoiets. Allemaal moeilijke dingen en

Denk maar aan het verhaal van Rowan de paardenjongen, verfilmd

die moeilijke dingen zou een paard, ‘ik dus’ bij de kinderen vrij kun-

“The horseboy”. Rowan, een autistische jongen die helemaal is ver-

nen maken. Psst niet vertellen hoor, maar volgens mij is ze wel een

andert. Voorheen sprak hij weinig, was niet zindelijk, had meerdere

beetje apart, dat baasje van mij. Nou ja, ik vind het allemaal wel heel

driftbuien per dag en was niet in staat om contact te leggen. Nadat

spannend en ben benieuwd. Hier komt haar verhaal.

hij vriendschap had gesloten met het paard veranderde dit, hij werd zindelijk, had vrijwel geen driftbuien meer en was in staat om contact

Wat is een equinetherapeut?

te leggen met de mensen om hem heen.

Een equinetherapeut heeft meestal een pedagogische, fysiotherapeu-

de therapie te halen, daarom is het belangrijk om te letten op deze

tische of psychologische achtergrond als opleiding. Daarom kan deze

bepaalde elementen zoals vriendschap, veiligheid en succeserva-

therapie zoveel verschillende vormen aannemen en kan deze ingezet

ringen. Om de verbeeldingskracht aan te spreken kan dit alles ver-

worden bij verschillende ziektebeelden. Of het nu gaat om stress,

mengd worden met een beetje magic en plezier, een lach is vaak al

autisme, hechtingsproblematiek of een psychose. Equinetherapie kan

een goede genezer.

hierbij ondersteuning bieden.

Voor een geslaagde therapie, is het heel belangrijk dat de therapeut

Eén van de vormen die men gebruikt is equine assisted psychothera-

een goede, persoonlijke binding heeft met het paard. Een manier

pie. Het paard wordt ingezet als middel om het doel, psychotherapie

om dit te doen is de Monty Roberts methode, waarbij men commu-

geven, te bereiken. Afhankelijk van het te bereiken doel en van de

niceert in de taal van het paard met behulp van de join up. In deze

persoonlijkheid van de client wordt het paard ingezet als onderdeel

methode wordt gebruikt gemaakt van de kwaliteiten van het paard

van een triade paard, therapeut, client, of als beloning voor een goed

als kuddedier. Doordat de trainer de rol als leider van de kudde

uitgevoerde psychotherapeutische oefening. Het eerste

Bovenstaande doelen kunnen bereikt worden door het optimale uit

overneemt, wordt het paard bereidwillig om mee

komt over het algemeen meer voor.

te werken. Men kan van deze bereidwilligheid ge-

Op Curaçao werken we met pedagogische en psycholo-

bruik maken om het paard vrijwillig en met plezier

gische door wetenschappers onderzochte theorieen.

te laten werken. Het paard weet wat er

Eén van de belangrijkste ontdekkingen, die weten-

van hem verwacht wordt en zal dan ook

schappers tot nu toe op dit gebied hebben gedaan,

adequaat op het kind reageren.

is de ontdekking van de neurotransmitter oxytocine.

Daarnaast kan men dan gebruik maken

Een neurotransmitter is een chemische stof in onze

van de voordelen van het dier om te

hersenen die berichten en gemoedstoestanden

kunnen spiegelen, ”zodat de therapeut

doorgeeft aan anderen delen in onze hersenen en

inzicht krijgt in de emoties van het kind”.

de rest van het lichaam.

Het paard spiegelt dan als het ware de

Oxytocine wordt vrijgemaakt door sociale interactie,

gevoelens van het kind. Bv. Angst, (on)rust

zoals lachen of intiem contact, een knuffel voor-

of nieuwsgierigheid.

beeld, en ritmische bewegingen. Uit onderzoek komt

Fantasia vindt deze manier van werken

naar voren dat het rijden op- en het verzorgen en

fantastisch. Vol vreugde wacht ze elke dag

knuffelen van het paard “onder goede begeleiding”

op de kindjes die haar komen verzorgen,

de juiste condities zijn voor dit hormoon. Daarom

knuffelen en berijden. Wil jij Fantasia ook

wordt oxytocine ook wel knuffelhormoon genoemd.

graag leren kennen? Neem snel contact op Kinderkrant

13


K i ds c l u b

Binnenkort een kinderfeestje? U hoeft alleen de kids af te zetten bij Blue Bay Beach en wij regelen de rest! Van simpel tot superdeluxe; alles is mogelijk! Leuke strand activiteiten, spelletjes in het zwembad, kinderdisco, een echte bioscoop op het strand, goochelshow, themafeestjes en nog veel meer! Natuurlijk wordt er ook voor lekker eten en limonade gezorgd. Word lid van Blue Bay Curaรงao Facebook pagina en blijf op de hoogte van de Kidsclub!

Voor meer info en reserveringen bel: (+5999) 888 8800 of mail naar kidsclub@bluebay-curacao.com

14

Kinderkrant


Kinderkrant en Nierstichting Curaรงao organiseerden:

Healthy Curakids Day

nt

Healt se

20

11 b y K i n d

k

ra

24

pt

ay ds D

CuraKi y h

er

Met dank aan:

Nierstichting, Tramm, EWT, Dolphin Academy, Bruna, Superkids, Top1Toys, Sedreko, Rode Kruis, Rudolf de Wit (Support magazine), Baas Sports, Kirtana Yogacenter, Stacey Embroidery, Zumba for Kids, SOV Asiento en Al onze vrijwilligers! Kinderkrant

15


en dierenliefde Kinderen Als kind was ik bang voor honden, we hadden geen huisdieren en eigenlijk vond ik ook de meeste andere dieren een beetje griezelig. Ik ben dus niet met dieren en dierenliefde opgegroeid. Toch hebben we sinds ruim een jaar - na 4 kinderen - nu ook huisdieren: 2 poezen.

het dier af is. U heeft hier een belangrijke rol. Uw kind leert van u, dus u heeft een belangrijke voorbeeldfunctie. Een kinderboerderij zou een goede plaats kunnen zijn waar kinderen contact kunnen (leren) maken met dieren. Belangrijk is dat kinderen leren dat dieren levende wezens zijn, die met zorg en respect behandeld moeten worden en deel uitmaken van onze natuur. Zeker op Curaçao zien we te vaak dat dieren niet op deze manier worden behandeld. Daarom is het belangrijk onze kinderen dit van jongs af aan bij te brengen.

Angst voor dieren

Dieren kunnen voor (jonge) kinderen als zeer bedreigend

Al in Nederland vroegen onze oudsten al jaren om een konijn

overkomen: ze zien er vaak uit als een knuffel, maar dan ééntje

of een poes, maar met een allergische vader zat dat er niet

die leeft en beweegt. Ze vinden dit vreemd, en interpreteren

in. Nadat we op Curaçao waren komen wonen, kwam de

het soms als iets wat gevaarlijk is en hen kan pijn doen. Dit

vraag opnieuw en omdat hier alles de hele dag open staat,

is een normale interpretatie voor deze leeftijd. Bovendien is

besloten we het te proberen. En wat grappig om te merken hoe snel iedereen zich aan de nieuwe gezinsleden is

deze denkwijze niet altijd zo onlogisch, want dieren zijn inderdaad vaak onvoorspelbaar. Je zou dus kunnen zeggen dat

gaan hechten. We lachen om hun gedrag, de kinderen hebben extra

hun angst niet volledig ongegrond is.

speelkameraadjes en als iemand verdrietig is, zoeken ze troost bij

De angst weglachen of als onzin bestempelen doe je beter niet. Je

één van de 2 poezen. Maar ook de schrik als een poes onverwacht

neemt hun angst liever serieus. “Ik begrijp dat je bang bent, want dat

de straat op rent en de zorg als één van de poezen tekenen geeft

is wel een erg grote hond!”. Probeer op deze manier een gesprek met

van ongelukkigheid of ziekte, is nu een normaal fenomeen in ons

je kleuter te voeren, over het dier en over de gevoelens van je kind.

gezin. Het lijkt in ons geval wel iets te hebben toegevoegd aan ons

Het dier wegnemen hoeft niet. Zo bevestig je dat de angst gegrond

gezinsleven, maar hoe zit dat eigenlijk met kinderen en dierenliefde.

was, waarmee ze niet zal overwaaien. “Zie je wel dat die hond

Zijn huisdieren goed voor de ontwikkeling van een kind?

gevaarlijk is, mama neemt me weg”. Wees je ook bewust van je eigen angst. Kinderen nemen dit vaak onbewust over, omdat zij merken dat papa of mama bang of ongemakkelijk is in het bijzijn van dieren. Of omdat zij een ongeluk-

Uit een onderzoek van de Universiteit van Utrecht bleek dat 14% van

kige ervaring hebben, zoals bijvoorbeeld een bijt van een hond of

de mensen huisdieren houdt, omdat zij verwachten dat het goed is

een schop van een paard. Een dergelijk trauma kan tot ver in het

voor de ontwikkeling van het verantwoordelijkheidsgevoel van hun

leven angst met zich meebrengen, die vaak met deskundige hulp

kind. In de Telegraaf van dierendag 1995 wordt zelfs beweerd dat

moet worden begeleid of behandeld.

kinderen met huisdieren intelligenter zouden zijn dan kinderen zonder huisdieren. Dit lijkt wat ver gezocht, maar opgroeien met een huisdier heeft zeker een meerwaarde voor uw kind.

In de kliko!

Nu we poezen hebben, blijkt de dierenliefde van mijn oudste zoon heel ver te gaan. Zo redt hij beesten, die

Aangetoond is dat de relatie tussen een kind en zijn of haar huisdier

prooi dreigen te worden van onze poezen.

zorgt voor emotionele veiligheid. Het dier is er als het kind het nodig

Afgelopen week ontdekte hij een piepklein muisje

heeft. Het aaien van het dier is stressverlagend. Het, samen met u,

dat zich had verstopt onder onze kast, terwijl onze poezen beiden

verzorgen van het huisdier brengt uw kind respect voor dieren en

met hun pootjes probeerden het arme diertje te pakken te krijgen.

verantwoordelijkheidsgevoel bij. Er zijn nog meer redenen aan te

De poezen werden opgesloten in een kamer en hij pakte het bange

voeren ten gunste van de relatie kind en dier. Maar één mag hier

muisje liefdevol onder de kast vandaan (“aaaaach, hij bibbert

zeker niet ontbreken: uw kind en het dier kunnen veel plezier van

helemaal…”). De muis werd in een bakje meegenomen naar school,

elkaar hebben.

zodat hij eerst bewonderd kon worden door zijn klasgenootjes en

Het contact tussen dier en kind

vervolgens veilig (ver weg van onze moordlustige poezen) kon worden vrijgelaten. Wie schetst zijn verontwaardiging, toen hij later

Kinderen en (jonge) dieren zijn een natuurlijke combinatie. Het

die ochtend naar het toilet ging, en bij toeval zag hoe de concierge

contact met dieren brengt de kinderen niet alleen afleiding, maar ook

het kleine muisje had gevonden en hem juist op dat moment met

ontspanning en plezier. U mag echter nooit verwachten dat de relatie

een boogje in de kliko gooide! Hij kon er niet over uit: “Hoe zou jij

tussen kind en dier vanzelf goed gaat. Een kind enthousiast maken voor een nieuw huisdier is vaak niet moeilijk. Het is een grotere uitdaging uw kind betrokken en enthousiast te houden, als het ‘nieuwe’ van

16

Kinderkrant

het vinden, wanneer iemand je zomaar in de prullenbak gooide?” Monique Daal Ontwikkelingspsycholoog, coach en trainer.


Kinderen vertellen aan Kiki...

over hun huisdieren! Sucardi 10 jaar

Mijn opa en oma hebb en een prikichi en lora (papegaai). De lora doet alles na: als we praten, praat hij ook, als we lachen, lacht hij ook. De prikichi is nog klein en is bang voo r ons. Ik geef hun eten en mijn opa ma akt de kooi schoon.

Favelle 6 jaar

Mijn hond heet puppy. Hij is nog klein . Als iemand bij ons op bezoek kom t, gaat puppy die persoon hard bijte n. Als mijn kleine zusje loopt, probeert pup py haar schoentjes te bijten. Dat vind zij niet leuk. Hij heeft papa ook ĂŠĂŠn keer in zijn vinger gebeten.

Kinderen vragen aan Kiki Wat eet en drinkt een hond? Een hond moet altijd een drinkbakje hebben met vers, schoon water. Volwassen honden eten 1 keer per dag een grote maaltijd (korrels) en daarnaast mogen ze af en toe gezonde honden koekjes als tussendoortje. Mijn hond likt mij voortdurend. Wat betekent dit? Dat betekent dat hij van je houdt! Honden tonen hun liefde en blijdschap door te likken. Ook als een hond aandacht van jou wilt, komt hij je likken of gaat hij op je springen. Is het waar dat een kat 9 levens heeft? Nee, dit is een fabeltje.Vroeger waren mensen erg bijgelovig. Katten waren geheimzinnige dieren en werden vaak in verband gebracht met heksen. Mensen zagen hoe katten van hoog konden vallen, zonder zich te bezeren. Maar als een kat valt, draait automatisch zijn kop omhoog en komt hij vaak veilig op zijn poten terecht. Vroeger wisten de mensen dit niet en dachten ze dat het tovenarij was dat katten in leven bleven! Aangezien 9 vroeger een geluksgetal was, kan het ontstaan van deze fabeltje verklaard worden. Brengt een zwarte kat ongeluk? Nee hoor, dat is ook een bijgeloof. Is het waar dat honden en katten prikjes moeten krijgen? Ja, honden en katten moeten prikjes krijgen om beschermd te worden tegen ernstige infectieziektes die dodelijk kunnen zijn.

Laura 6 jaar en Dapne 6 jaar (zusjes)

Laura: We hebben 2 katten (Lobke en Nina) en 1 hond (Kisses). De katten zijn allebei lief en de hond ook, maar ze is erg oud: 14 jaar! Als ik Nina aai, gaat ze springen. Kisses houdt er van om onder de trampoline te liggen als mijn zusje en ik aan springen zijn. De trampoline is erg hoog, dus we springen niet op haar. Da ar kan ze lekker in de sch aduw liggen. Daphne: Ik speel tikkert je met Kisses. Ik begin eer st achteruit te rennen en dan komt zij achter me aan. Als zij mi j tikt, dan ben ik het. Dan ga ik achter ha ar aanrennen. Als ik ha ar tik, dan heeft zij het. Soms begrijpt Kisses het spel wel, maar som s ook niet.

Ik zie dat mijn buren hun huisdier mishandelen: de hond krijgt geen eten/water, de hond staat de hele dag aan een ketting, zonder halsband, in zijn eigen vuil, in de zon en regen. De hond is heel ziek en wordt niet geholpen, of de hond loopt de hele dag op straat en wordt geschopt en geslagen. Wat kan ik doen?

Je kunt de Dierenbescherming bellen om dit door te geven. Tel: 518-8340 of 465-4300 Ik wil graag een hondje of een katje. Waar kan ik die kopen? Bij het dierenasiel hebben ze gezonde, gesteriliseerde en gecastreerde honden en katten.

Heb jij ook een vraag aan Kiki?

Mail kiki!

kiki@kinderkrantcuracao.com

Kinderkrant

17


Dolfijnen, het zijn net mensen Je denkt misschien dat een dolfijn een vis is, maar dat is niet zo. Ze eten juist vissen op. Dolfijnen zijn zoogdieren. Er zijn veel verschillen tussen vissen en zoogdieren. Stiekem lijken dolfijnen best veel op mensen, kijk maar waarom. Dolfijnen hebben geen kiewen, zoals vissen hebben. Vissen halen zuurstof uit het water, maar dolfijnen halen zuurstof uit de lucht. Daarom hebben ze longen, net als mensen. Ademhalen doen dolfijnen boven water met hun blaasgat. Rondom het blaasgat zitten spieren. Onder water is het blaasgat dicht, zodat de longen van de dolfijn niet vollopen met water. Onder water houden dolfijnen dus altijd hun adem in. Het blaasgat is eigenlijk een soort klepje dat je kunt vergelijken met een neus. Ze kunnen er niet mee ruiken, want dat kunnen dolfijnen niet. Als een dolfijn verstrikt raakt in een visnet, dan kan hij niet op tijd naar boven om adem te halen en verdrinkt hij.

Junior Boss Dolphin Academy heeft de jongste directeur van eiland! De 10-jarige Nicole Andrea Galarraga is sinds Wereld Dierendag de trotse bezitter van de titel ‘Junior Boss’ van Dolphin Academy.

De voortplanting van dolfijnen is ook anders dan bij vissen. Vissen leggen eitjes, maar dat doen dolfijnen niet. Babydolfijnen komen uit de buik van hun moeder, net als mensen. Ook drinken ze melk bij hun moeder, dat doen ze twee jaar lang. Na een half jaar gaan ze zelf ook visjes vangen. Vissen zorgen meestal meteen na de geboorte al voor zichzelf. Net als mensen zijn dolfijnen warmbloedig. Dat betekent dat hun lichaamstemperatuur altijd rond de 37˚C ligt. Vissen zijn koudbloedig. Hun lichaamstemperatuur past zich aan aan de temperatuur van de omgeving, van het water dus.

Zij is de eerste die deze titel mag dragen op het eiland en daarmee is zij meteen de jongste directeur van het eiland. De Junior Boss van Dolphin Academy zal alles leren over de onderwaterwereld en het goede voorbeeld geven aan andere kinderen wat betreft natuurbehoud. Nicole mag de titel een jaar lang dragen. Op Wereld Dierendag is de Junior Boss gepresenteerd voor publiek en de pers en mocht ze meteen een rol in de dolfijnenshow spelen. Nicole was erg bij de winnaar te zijn: “Ik wou dit zo graag en nu ben ik gewoon de Junior Boss van Dolphin Academy geworden, ik ben zo ongelooflijk blij!”, aldus de enthousiaste winnares. Dolphin Academy is erg blij met haar Junior Boss. Met 110 inschrijvingen was het een succesvol project. Alle 110 ingeschreven kinderen hebben een flinke troostprijs gekregen, namelijk een Dolphin Encounter.

Dolphin Academy is gelegen op Sea Aquarium Park Telefoon: 4658900 www.dolpin-academy.com E-mail: info@dolphin-academy.com www.facebook.com/dolphinacademycuracao www.twitter.com/dolphinacademy

18

Kinderkrant

Local rates

Woon je op Curaçao, Bonaire, Aruba, Saba, Sint Maarten of Sint Eustatius en ben je in het bezit van een sedula? Dan heb je geluk! Het gehele jaar door heeft Dolphin Academy voor jou een lokaal tarief in petto: Dolphin Encounter: Nafl. 89,Dolphin Swim: Nafl. 159,Dolphin Free Dive (Snorkel): Nafl. 169,Assistant Trainer Cursus vanaf: Nafl. 299,Dolphins is Depth Cursus vanaf: Nafl. 299,-


FantaSea

Colofon

het gelukswinkeltje van Curacao!

De Kinderkrant is een magazine voor ouders met kinderen t/m 12 jaar. Het is een informatief en gezellig blad voor het hele gezin. In dit magazine kunnen ouders informatie vinden voor hun kinderen zoals: vrijetijdsbesteding, sport/spel, muziek/toneel, kleding en schoenenwinkels, pedagogische-, educatieve- en gezondheidsartikelen, informatie over scholen en kinderdagverblijven, maandelijkse activiteiten agenda en nog veel meer..

FantaSea, is een gezellige tuinwinkel gelegen tussen de Aloëplantage en Struisvogelfarm, waar je originele en betaalbare gelukscadeautjes kunt vinden voor jong en oud. Of misschien wil je wel even een momentje voor jezelf, kom

De kinderkrant Bramendiweg 22, (+599-9) 840-1150 dagelijks tussen 8 en 12 uur, info@kinderkrantcuracao.com

dan naar onze maandelijkse meditatie-avonden bij volle maan. In rust mediteren en schilderen en daarna genieten

Uitgever

van het knapperende kampvuur en een heerlijk drankje.

Stichting kinderdagverblijf Bambino Deborah Pocorni

Natuurlijk is er dan ook ruimte voor een goed gesprek.

Redactie

Daarnaast heeft FantaSea een all back to nature

Helianne Heykoop, Deborah Pocorni

Indianenfeestje ontwikkeld tussen de Aloe’s en de mondi

Vormgeving Walter Verplanke

van Curacao. Waar de “ kleine” indiaantjes heerlijk kunnen

cover

ravotten rondom de tipitent, glijden met de kabelbaan en sterke verhalen van opperhoofd

Fotograaf: Marloes Voogsgeerd Model: Chicas Curaçao

Roodhuid kunnen horen romdom het kampvuur. Een belevenis voor elk kind van 5 t/m 12 jaar. Voor meer informatie omtrent de workshops of indianenfeestje neem contact op met

Drukkerij

infofantasea@gmail.com of bel 5289318 / 5296603.

Digitale versie

Repro Full-Colour www.issuu.com/kinderkrant

Discussieer mee www.facebook.com/kinderkrant www.hyves.nl/kinderkrant

Kiekeboe, waar is Kiki?

twitter.com/kinderkrant_ Wij bedanken het ADC voor de verspreiding van de Kinderkrant naar alle huisartsenpraktijken over het gehele eiland.

Mijn naam is Kiki en heb je mij al eens gezien op Curaçao?

Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever of auteursrechthebbende worden overgenomen of vermenigvuldigd.

De Kinderkrant heeft mij al een aantal keren op de foto gezet. Herken jij de plaats waar deze foto genomen is? Stuur je antwoord naar: info@kinderkrantcuracao.com en win een mooie prijs!

waar was

Kiki:

Kinderkrant zoekt sponsors!

Afgelopen maand, heeft Kiki ook mee gedaan met de Healthy CuraKids Day! Kiki zat op het pilaar van SOV Asiento, waar het activiteit plaats heeft gevonden. Anne Lies Coenen heeft het deze maand goed geraden. Gefeliciteerd!

Om nog meer informatieve en leuke artikelen te plaatsen en om de kinderkrant gratis te blijven verspreiden zijn wij op zoek naar sponsors. Interesse? Neem dan contact op met: info@kinderkrantcuracao.com

Met dank aan:

nt

Healt se

20

11 b y K i n d

k

ra

24

pt

ay ds D

CuraKi hy

er

Winnares

Dolphin Encounter

Relynsia Bregita heeft door haar goede prestaties op de Healthy Curakids Day de Encounter van Dolphin Academy gewonnen!

Bowling Classes We have limited spaces for six kids. The first 6 kids that bring this coupon will enter the class!

MPHP #PXMJOH

Carlos Rodriguez Background Roland Rodrigues Background Silver Level USBC Bronce Level (USBC) Coaching Certificate, United States Bowling Congress (USBC) Tel: 5603522 Tel: 6706697

Dr. M. L. King Boulevard

Mondays to Thursdays from 5:00 till 7:00 pm Kinderkrant

19



Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.