ProefLokaal 033

Smaakmakers uit de streek Editie 1

lokaal

De Amersfoortse wortels van

Robert Kranenborg

Daphne Bartels Kookt in de tuin

033

ilja Gort Over streken en smaken

Kom koken, proeven en eten tijdens PROEFLOKAAL-LIVE !

il vero espresso italiano

tiktak-segafredo.nl

PROEFLOKAAL - Voorwoord HvdS

Eet je landschap

“Ik hoor steeds vaker van een machtig politiek wapen; je vork. In wat voor wereld wil je wonen? Door welk landschap wil jij op zondag wandelen en fietsen? Jij kan het bepalen met je vork! Dat is een thema dat me enorm bezighoudt. Het is fascinerend om je te verdiepen in de wereld achter al die mooie en minder mooie producten die je elke dag weer eet. Voedsel verbindt alles; ons lichaam, natuur, landschap, stad en platteland, boer en burger, economie, mensen en ga zo nog maar even door.

Regio Amersfoort is Hoofdstad van de Smaak 2012. Onder het motto ‘ontmoeten op het knooppunt van de Smaak’ hebben we dit jaar met veel plezier meer dan tachtig publieksactiviteiten mogen (helpen) organiseren. Daarbij stond lekker en duurzaam eten centraal. Via workshops, markten, festivals en diners hebben we de mooie producten van boeren uit de buurt in het zonnetje kunnen zetten. Het zijn stuk voor stuk producten van ondernemers waarvoor het landschap niet een gevolg is van de productiewijze, maar waarbij landschap onderdeel wordt van het verdienmodel. Dat noem ik nou Landschappelijk Verantwoord Ondernemen.

Ik heb laatst patémaker Rob van der Voort in contact gebracht met jagers in Eemland die de boeren helpen met de overlast van ganzen. Boeren blij, jagers blij, Rob blij en alle

paté-liefhebbers blij. Als u nou de volgende keer in de boerderijwinkel bent of op de streekmarkt, vraag er dan eens naar bij die ondernemer die dat lekkers maakt: ‘wat doe jij voor het landschap?’ Ik weet zeker dat het nog lekkerder wordt!”

Bart Pijnenburg Voorzitter Regio Amersfoort Hoofdstad van de Smaak 2012

www.hoofdstadvandesmaak.nl

PROEFLOKAAL 033 is een uitgave van Romotion Media in Leusden, onder auspiciën van Hoofdstad van de Smaak - regio Amersfoort. Meer informatie in het colofon op pagina 66 en op www.hoofdstadvandesmaak.nl Smaakmakers uit de streek

ProefLokaal 033 | 3

30

14

53

46

06 De Riet

27 Aan de Breede beek

50 Smaakzaken

08 IJshoeve Ruitenbeek

29 Corazon

51 Jochem Diekerhof

10 Smaakzaken

30 Vis Spakenburg

53 Van Gogh

11 Kasteel Stoutenburg

33 Recepten

54 Vreemde Smaken

13 Le Perron

34 Plattegrond

57 Smaakles

14 Sterrenkoks

37 Recepten

58 Supermarkt

18 Bij Daphne in de kas

38 De Drie Ringen

60 Column Ilja Gort

20 Eemlandhoeve

40 De Kastanjeboom

63 Activiteitenkalender

22 Smaakzaken

43 De Kopermolen

64 Proeflokaal Live

24 Burgemeesters

46 Den Treek

66 Colofon

Smaakmakers uit de streek

ProefLokaal 033 | 5

PROEFLOKAAL - DE RIET

DE RIET

van alle smaken thuis

Z

oals fijnproevers in het restaurant bij voorkeur tafelen in de keuken, zo zullen kokers hun boodschappentas het liefst vullen op het platteland. De Riet in Achterveld is in dit kader de ideale biotoop en een smaakmaker bij uitstek. Hier heeft de streekkeuken zich letterlijk geworteld in de zandgrond.

Boerderij De Riet is huis en haard van Jan en Cobie de Kruijf én zonen, een boerenfamilie die voortgaat in een eeuwenoude traditie. Toch is het ‘boeren’ anno 2012 een ander ‘boeren’ dan dat van de voorouders. Met moderne wetten en strenge regels ten aanzien van het landgebruik en de bedrijvigheid, hebben Jan en Cobie in de afgelopen jaren concessies moeten doen.

Opgeven was geen optie en dus werd het bedrijf op een creatieve, biologische manier veelzijdig.

Varkens, koeien en een paar vrije kippen enerzijds tegenover de landbouw anderzijds. Gras en gerst worden verbouwd, maar het zijn vooral de aardappelen die voor brood op de plank zorgen.

“Nou, de tijden van de aardappeleters zijn wel voorbij,” lacht Cobie de Kruijf, refererend aan het beroemde Van Gogh-doek. “Nederlanders zijn in de afgelopen jaren veel meer pasta en rijst gaan eten.

De Riet

Asschatterweg 233 - Achterveld

“ Een bezoek aan De Riet kan niet zonder te proeven.”

6 | ProefLokaal 033

Smaakmakers uit de streek

PROEFLOKAAL - DE RIET

Het is thuis vaak makkelijker en ook in restaurants is de aardappel niet meer zo populair. Een paar jaar geleden hadden we nog vijf hectare aardappels en dat is nu een stuk minder. Maar wat er uit de grond komt, is wel van biologische topkwaliteit!”

Een bezoek aan De Riet en een gesprek over de ‘eigen’ pieper kan niet zonder te proeven.

En dus verdwijnt deze middag een handjevol verse oogst in een pannetje water. Proeven is bovendien uitgegroeid tot het motto van De Riet. Jan de Kruijf liet één van zijn stallen vijf jaar geleden verbouwen tot een kookstudio en zo werd van de aardappelnood een deugd gemaakt. Jan: “Cobie en ik zijn eigenlijk altijd wel bezig geweest met smaken. Er is veel – zeg maar – namaak te koop; producten

met smaakversterkers of van die chemische conserveringstroep. Dat is zo jammer, omdat ik bang ben dat we straks vergeten zijn hoe het vlees of de aardappel echt smaakt. Zo kwamen we min of meer op het idee om een kookstudio te bouwen, waar je dus letterlijk eet van het land. Kijk maar: uitzicht op natuurmonument Groot Zandbrink! Nee, we staan niet zelf te koken, haha. Ik zou niet eens weten waar ik de tijd vandaan moet halen. De studio kan gebruikt worden door kookclubs of groepen vrienden of collega’s die samen willen koken. Wij helpen ze graag met de boodschappen en dat heeft al heel veel lekkere avondjes opgeleverd. Oké, het is sindsdien wel wat drukker op het erf, maar dat waren we al gewend door de winkel aan huis. En het is eigenlijk ook wel weer gezellig.”

Boerderij De Riet heeft enkele jaren geleden ook twee bijzonder smaakversterkers in huis gehaald; Kees Huijbregts teelt knoflook en Bert Burger brouwt bier.

Eemlook is een uit de hand gelopen hobby.

Nieuwsgierig naar de smaakverschillen bereikte knoflookteler Huijbregts op het hoogtepunt van zijn kunnen meer dan 200 soorten. Dat aantal is inmiddels teruggebracht tot een overzichtelijk palet van zacht en zoet tot scherp en pittig. Na de najaarsoogst op de velden in Achterveld vinden de bollen al snel hun weg via winkels en markten. www.eemlook.nl Ook voor Bert Burger groeide een passie uit tot een professie. Na jaren van studie en eigen brouwsels wist hij zijn Valleibieren tot een niche in de kwaliteitsmarkt te brengen. In de stallen van De Riet pruttelt het gele nat met gerst en hop van eigen land in allerlei smaakvariaties, zoals de Blondine en de Herfstbok. De flessen zijn in de hele regio te koop. www.valleibieren.nl

Smaakmakers uit de streek

ProefLokaal 033 | 7

PROEFLOKAAL - IJSHOEVE RUITENBEEK

BOERENIJS vers van de koe

Smaak

IJs Smaakmaker

Gert en Annette Verweij Gesmaakt

Leusden

IJ

s. Het is in de meeste gevallen gerelateerd aan vrolijke zaken. Is het niet vanwege ijsvrij en ijspret in de winter, dan wel likkend aan een bolletje of happend van een stokje in de zomer. Bij IJshoeve Ruitenbeek in Leusden krijgt de ijspret een extra dimensie. Hier lik of hap je van de kouwe koe.

Gert en Annette Verweij boeren al meer dan 25 jaar op één van de mooiste groene zones in de regio, het landgoed van Stichting De Boom tussen Amersfoort en Leusden. Met zo’n dertig melkkoeien in de wei kunnen ze het hoofd prima boven water houden, tot 2005: het begin van de ijstijd. Het echtpaar neemt een ambachtelijk, maar kleinschalig productiebedrijf over van vrienden. Niet alleen de apparatuur, maar ook de receptuur en die blijkt uniek. Tien jaar was er gewerkt aan het lekkerste ijs van boerenmelk en aan Gert en Annette de eer om de bolletjes en liters in de wijde omtrek aan de man te brengen.

Vooral in de lente en zomer worden op de ijshoeve overuren gemaakt, maar ook in de herfst en winter kan gelikt en gehapt worden. Het zijn bij uitstek maanden om nieuwe smaken te ontwikkelen, zoals met stoofpeer, walnoot of speculaas, en heerlijke avondjes nog lekkerder te maken. www.ijshoeveruitenbeek.nl

8 | ProefLokaal 033

Smaakmakers uit de streek

 



Advertentie

 



   







          



    







          





            



  Smaakmakers uit de streek









    

 



  ProefLokaal 033 | 9

PROEFLOKAAL - Smaakzaken

Winterse streeksmaken Op zaterdag 15 december vindt de laatste Smaak van de Streek-markt van dit jaar plaats. Aan de Grote Koppel (langs de Eemhaven) zullen diverse producenten u nader kennis laten maken met lokaal, puur en veelal biologische voeding. Het is de ideale inspiratiebron voor de komende feestdagen, maar uiteraard laten de streekproducten zich ook op andere dagen prima smaken. Een greep uit de producten van onze deelnemers: brood, kaas, geitenen schapenkaas, mosterd, verse groenten, fruit en knoflook uit de regio, vlees van Jersey runderen, worst, jams, sappen, streekbier en informatie van regionale natuurorganisaties. www.hoofdstadvandesmaak.nl

Smaakzaken 25 kaa(r)sjes Specialisten die zich in deze tijden overeind weten te houden, verdienen speciale aandacht. Piet Renkema bijvoorbeeld. Deze kaasspecialist aan de Leusderweg vierde in oktober het 25-jarig bestaan van zijn winkel met enkele bijzondere activiteiten. Zo trokken de boerenkaasmarkt, Zwitserse kaasfondue en proeverij van buitenlandse kazen veel belangstelling. Dat Renkema over een specialisme beschikt, blijkt ook uit de landelijke competitie van speciaalzaken, want daarin eindigt de ‘kaasboer’ al jaren aan de top. www.dekaasspecialist.nl

10 | ProefLokaal 033

Smaakmakers uit de streek

PROEFLOKAAL - Kasteel Stoutenburg

Smaak

Divers

Smaakmaker

Franciscus van Assisi

Gesmaakt

Stoutenburg

GEZEGENDE SPIJZEN

L

eusden mag zich – onder de vlag van de regio – dit jaar van zijn lekkerste kant laten zien, maar het werd ook al eens verkozen tot groenste gemeente van Nederland. In 1999 om precies te zijn waren de juryleden van de Entente Florale erg onder de indruk van deze gemeente. Niet in de minste plaats dankzij Kasteel Stoutenburg; groen én lekker!

Stoutenburg is met 120 woningen het kleinste dorp van Leusden. De overige 300 hectare is vooral groen begraasd. Pronkjuweel in Stoutenburg is de moestuin van het Franciscaans Milieuproject, misschien wel de lekkerste tuin van de regio. De Franciscanen hebben zich als gemeenschap verenigd in Kasteel Stoutenburg, of beter gezegd: het landhuis van het oorspronkelijke kasteel. Ver verwijderd van de razende snelweg en het stadse leven proberen de bewoners hier de relatie tussen mens en natuur te verbeteren.

Een lastige taak, want in tijden van crisis en grote ego’s zou de mens in de jacht naar geld bijna vergeten dat het de natuur is die

Smaakmakers uit de streek

ons leven geeft. Op het landgoed van het kasteel wil de Franciscaanse stichting daarom mensen kansen bieden hun relatie met de natuur en het milieu te herstellen.

De moestuin vormt een centrale plek in het leven van de bewoners. Hier wordt bij afwisseling dagelijkse arbeid verricht, niet in de minste plaats om de bewoners en gasten van het kasteel alle seizoenen te voeden. Het levert verrassingen op van moeder Natuur en onze lieve Heer bij een onverwacht prachtige oogst, maar ook teleurstelling als bijvoorbeeld blijkt dat de bonen het haasje zijn en de tomatenplant voor de vrucht het loodje moest leggen. Voor het beheer van de tuin gelden bio- en ecologische regels, op straffe van een corrigerende tik van Franciscus op de groene communevingers.

Dat de natuur rijkelijk geeft blijkt in het kasteel.

Zo ontdekten we in de kelder tientallen potten met huisgemaakte marmelade, kasten vol sap en op zolder rekken met drogende kruiden.

En wie dacht dat al het tuinlekkers slechts magen vult, heeft het mis. Op Stoutenburg voedt het ook de ziel. Amen. www.stoutenburg.nl

ProefLokaal 033 | 11

ijzersterk in kranten en tijdschriften “gaan voor goede en betrouwbare relaties”

www.bdu.nl

PROEFLOKAAL - Le Perron

HET BROODTHEATER van Le Perron

Z

e zijn er nog steeds; de halfjes wit en het gesneden volkoren bruin, maar toch is de bakker van toen niet meer de bakker van nu. De vraag naar biologisch, smakelijk en vers brood wordt steeds groter en het antwoord daarop komt uit Bunschoten. Of beter gezegd: van de markt. Le Perron bakt het brood van nu, met een snufje van toen.

Le Perron is geboren op de Biologische Noordermarkt in Amsterdam, waar het 19de-eeuws sfeerportret op de verkoopwagens beeldend aan herinnerd. Het was daar waar biologische boeren en producenten in de tachtiger jaren van de vorige eeuw nieuwsgierige consumenten vonden. Nieuwsgierig naar nieuwe smaken of eigenlijk ook een beetje naar de smaken van toen: ambachtelijk en puur. Jochem Keune begreep dat. De consument wilde een 100% natuurproduct; traditioneel brood van de boer, de molenaar en de bakker. De Amsterdamse kraam werd de barricade en langzaam maar zeker moest ook de rest van Nederland ‘verbrood’ worden. Geen eenvoudige klus, want het halfje wit en gesneden volkoren zaten al tientallen jaren diep verankerd in de Nederlandse ontbijtcultuur.

Dertig jaar na dato heeft de revolutie van de Noordermarkt zich vertaald naar een bloeiend broodcentrum in Bunschoten, van waaruit diverse verkoopwagens het land in trekken. 100% natuur en de smaak van echt brood maken nu het succes. Het traditionele ambacht vormt de enige smaakversterker.

In de wagens van Le Perron staat de bakker namelijk centraal. Hij bakt en predikt het broodevangelie van smaak, herkomst, versheid, authenticiteit en duurzaamheid. Daar kan geen halfje wit aan tippen.

Smaakmakers uit de streek

Smaak

Brood Smaakmaker

Jochem Keune Gesmaakt

Bunschoten

Le Perron is ook in Amersfoort te vinden. Iedere donderdag staat het broodtheater, samen met andere producenten, op de Boerenmarkt aan de Grote Koppel. Zodra het Eemplein klaar is, verhuist de markt naar de overzijde van het water.

ProefLokaal 033 | 13

PROEFLOKAAL - sterrenkoks

Amersfoortse sterrenchefs in debat

“De

streek is belangrijk, maar niet heilig”

Dat Amersfoort een lekkere stad is toont zich in het brede palet aan horecasmaken in de dertiende stad van Nederland. Maar het staat ook in de sterren geschreven, die van Michelin om precies te zijn. Topkok Robert Kranenborg had er zijn eerste sterervaring in het voormalig Hotel-restaurant de Witte en Kars van Wechem kreeg er drie jaar geleden een voor De Saffraan. Twee gastronomische handen op één Amersfoortse buik.

14 | ProefLokaal 033

Smaakmakers uit de streek

PROEFLOKAAL - sterrenkoks

Van Wechem Kranenborg &

Amers

foorts Robert e wortels v an Kranen borg

RK: “Ik ben in 1950 geboren in de Galvanistraat en heb als jochie kleine stapjes gezet aan de Ganskuijl. Vervolgens verhuisden we naar Apeldoorn, waar mijn vader een klein restaurant begon bij Paleis Het Loo. Daar heb ik mijn eerste voorzichtige kooklessen gehad.

Het was mijn vader die me vervolgens weer naar Amersfoort stuurde, want daar had zijn vriend Willy Volker een toprestaurant met een Michelin-ster. De praktijk was een keiharde leerschool, moet ik eerlijk zeggen, maar het was wel een geweldige tijd aan de Stadsring.”

KvW: “Ik heb mijn vaardigheden nog gewoon op school geleerd. Van meesterkoks, dat wel. En net als bij meneer Kranenborg op de Franse leest. Toch heb ik eigenlijk maar één heel goede zaak gehad waar Frans gekookt werd. Dat was bij meneer Spijkers, in De Swaen. Daarna kwam ik in Zwolle terecht bij de Librije. Daar werd die Franse slag direct uit mijn hoofd gehaald. Vanaf dag 1 kan ik wel zeggen, want meneer Boer vond zelfs ‘bon Chef’, een normale term in de Franse keuken, echt niet kunnen. ‘We zijn hier toch niet in Parijs?’ Er was daar maar één bon: de bon met de bestelling, haha.”

Het kooktalent van Robert Kranenborg ontging ook zijn chef niet en omdat hij droomde van Frankrijk, werd het jonge talent met knikkende knieën op de nachttrein gezet.

De bestemming: een driesterrenrestaurant in de Provence. Een succesvolle carrière

Smaakmakers uit de streek

raa De Saff

n

volgde en is nog altijd gaande. Kars van Wechem vertoont gelijke trekken met meester Kranenborg. Ook hij zette al vroeg indrukwekkende stappen en opende vijf jaar geleden zijn Saffraan, in een oude klipper in de Eemhaven.

De streek RK: “Koken uit je streek, dat was in mijn tijd echt niet van belang. We wilden bijvoorbeeld heel goed lamsvlees en dan keken we echt niet waar ze precies vandaan kwamen. Het was eerlijk gezegd bijna altijd Frankrijk. Kijk, de kwaliteit was het belangrijkst en daarna de prijs, want we probeerden echt wel te besparen. Als er bijvoorbeeld een compleet lam binnenkwam, dan ging het helemaal op. Op die manier was de kiloprijs natuurlijk veel voordeliger dan wanneer ik alleen het lamszadel had besteld. Bij De Witte bijvoorbeeld gingen de mooiste onderdelen naar het restaurant en de rest van het lam was voor de brasserie of de roomservice en de bouten voor partijen buiten de deur.”

KvW: “De Librije heeft wel een trend gezet met producten uit de streek. Uit Giethoorn bijvoorbeeld. Dat is echt een knappe prestatie hoor, het zoeken naar de beste producten in je eigen omgeving. Bij De Saffraan gebruiken we ook veel dingen uit Nederland, maar niet daarom. Als de eend uit de polders van

ProefLokaal 033 | 15

PROEFLOKAAL - sterrenkoks

Eemland minder lekker is dan die uit Frankrijk, dan wordt het een Franse. Wij werken in een lekkere regio, maar ik wil pertinent geen concessies doen aan de kwaliteit.”

RK: “Voilà. Dat is ook mijn stelregel en ik ben blij dat er nog steeds koks zijn van deze generatie die gaan voor de top.

Overigens kun je ook zelf investeren in goeie streekproducten, hè?! Ik heb bijvoorbeeld slagers geholpen bij het rijpen van vlees. Of neem Ben te Voortwis uit Baambrugge, een boer die graag toprestaurants wilde leveren.

Zijn zoons hebben inmiddels de beste biggen van het land. Echt super. Maar dat kan in de regio rond Amersfoort zeker ook. En wat Kars zegt: geen concessies doen aan je ambities.”

De nieuwe tijd KvW: “Mijn generatie heeft heel veel geleerd van mensen als Cas Spijkers, Paul Fagel en Robert Kranenborg. De Swaen, het Amstel, Prinses Juliana; zij waren uniek in hun tijd.”

RK: “Ja, wij zijn pioniers geweest in het opleiden, in het binnenhalen van producten, enzovoort. We moesten ook de gast nog overtuigen om op topniveau te dineren. Dat was echt niet gebruikelijk in onze jonge jaren.

Och, ik heb zo vaak moeten uitleggen waarom de tarbot in het Amstel 50 gulden kostte en niet 25, zoals bij een willekeurig ander

Topkok Robert Kranenborg is ook te zien en te lezen.

Hij presenteert bij RTL5 het programma Topchef en ligt in de boekwinkel met de seizoensedities van De Keuken van Kranenborg. www.robertkranenborg.nl.

16 | ProefLokaal 033

restaurant. Ach ja. Wij moesten ook investeren in het decor, de gordijnen en het servies van het restaurant. Dat is gelukkig niet meer. Het gaat nu puur om wat er in je bord ligt. Jonnie en Serge, die nu allebei drie sterren hebben, konden de kennis van ons gebruiken om het volgende niveau te bereiken. En zij hoeven minder uit te leggen. Knappe prestatie, hoor.”

De kunst RK: “Ik maak me zorgen om de hedendaagse keuken met veel koks aan een lange tafel die met pincetjes zeventien handelingen per bord nodig hebben. Dat begint op McDonalds te lijken. Je zult echt je klauwen moeten branden. Koks zijn geen kunstenaars, maar Olympische sporters die gaan voor goud. Het is een topsport met veel adrenaline, discipline en ambitie. Onze opdracht is de smaak te vangen en dat is het moeilijkste wat er is.

Probeer maar eens een goede bouillon op tafel te zetten die de smaak van het product heeft. Daarin herken je de meester.”

KvW: “Ja, het is hard werken om iedere avond top te presteren, om het morgen nog beter te doen en om je niet gek te laten maken door toeters en bellen. Het is de kunst om dicht bij jezelf te blijven, ongeacht wat anderen doen of roepen. Daarom is De Saffraan in Amersfoort heel erg wat Kars van Wechem is.”

Kars van Wechem nodigt u – met gastvrouw Monique Korteschiel – graag uit aan boord van restaurant De Saffraan in de Eemhaven. www.desaffraan.nl.

Smaakmakers uit de streek

HANS GREEFHORST SENDE FIETS!

VOOR IEDER MOMENT, VOOR IEDERE SMAAK, EEN PAS

Hamersveldseweg 71B • 3833 GL Leusden

T (033) 433 27 77

w w w. fi e ts we re ldg re ef ho rst .n l Box vol verrassingen

Smaakzaak

Boeren uit het midden van het land zijn vorige maand begonnen met een wekelijkse aan-huis service voor lokaal geproduceerd voedsel. De ‘boerenboxen’ met groenten, fruit, aardappelen, kaas, eieren en brood worden vroeg in de ochtend bezorgd en zijn telkens anders van samenstelling.

Daarbij wordt zoveel mogelijk gelet op lokale, veelal biologische producten uit het seizoen. Dat is niet alleen supervers, maar ook super (h)eerlijk, want het stimuleert de lokale economie en ook de boeren krijgen waar ze recht op hebben. Voor meer informatie en een regionaal abonnement: www.thegreenbee.nl/beebox Lucas Fotografie De Kronkels 5C • 3752 LM Bunschoten www.capturelove.nl / www.lucasfotografie.nl

PROEFLOKAAL - Bij Daphne in de kas

De bron, de kas en de streek

DE DAPHNE

Smaak

Streek

Smaakmaker Gesmaakt

Daphne Bartels

Vathorst

E

ten in de kas. We zagen het elders in de regio, zoals bij restaurant Sober aan de Utrechtseweg en in de vruchtentuin Den Heyligen berg in Leusden. Maar het kan nu ook in Vathorst. Uitgerekend op de plek waar de afgelopen jaren veel groen in rood veranderde, gaat Daphne Bartels terug naar de natuur.

Bartels is geen onbekende in het ‘eetbare’ Amersfoort. Ze liet smakelijke sporen na op de Hof en aan het Mondriaanplein, en is een graag geziene gast(vrouw) op Proef Amersfoort. Aan de rand van de stad zag Bartels dit jaar haar kans schoon om de term ‘dorpshuis’ een nieuwe invulling te geven: een bron van smaken, ontmoeten en inspiratie.

Het is dan ook niet toevallig dat haar dorpshuis 3.0, Bij Daphne in de Kas, gelegen is in de wijk De Bron.

Ook bij de bewoners was behoefte aan een ontmoetingsplek voor jong en oud, zo bleek afgelopen zomer al snel. Toch is het niet alleen aan de tafels waar de buurt samenkomt, ook in de tuin en in de keuken is inmiddels letterlijk 18 | ProefLokaal 033

een melting pot ontstaan. Precies zoals Bartels voor ogen had. De boodschappen namelijk komen uit de directe omgeving. Is het niet uit de eigen megamoestuin – bijna duizend vierkante meter, door de schoolkinderen onderhouden – dan wel uit Amersfoort en omstreken. Op de kaart wordt dan ook met nadruk de streek voorgeschoteld, met lekkers uit Leusden, Bunschoten en Barneveld. Bovendien kookt Daphne ook graag uit de kas. Zo worden in de zomer picknick- en barbecuepakketten aangeboden en biedt de Scharrelbox van Daphne en slager Jochem een heerlijk alibi om thuis te kokkerellen. www.bijdaphne.nl Smaakmakers uit de streek

W I J N KO P E R I J W A L R AV E

wines of FRANCE

Jacob de Bijestraat 10 3791 AS ACHTERVELD M 06 55 72 64 60 info@wijnkoperijwalrave.nl

Kom proeven in ons proeflokaal!

OP E NI NGSTI JDE N Vrijdag 12: 00 - 20:00 uur Zaterdag 9:00 - 12: 00 uur

w w w. w i j n k o p e r i j w a l r a v e . n l

PROEFLOKAAL - Eemlandhoeve

BOER HUIJGEN DROOMT, DENKT, DOET

Eemlandhoeve Bisschopsweg 5b – Bunschoten

D

e Eemlandhoeve in Bunschoten laat zich amper in twee pagina’s samenvatten. Net zo min als oprichter Jan Huijgen in een ton met hoepel gevangen kan worden. De hoeve brengt schijnbare tegenstellingen samen, zoals stad en platteland, en boer en burger. Maar het is ook een plek waar hart en hoofd elkaar ontmoeten, hemel en aarde, en een plek voor ziel en zaligheid.

En zalig is het, in de oase van het landschap Arkemheen-Eemland. Aan tafel gezeten en door streekproducten omringd, vertelt Huijgen – grote handen, blauwe ogen, warrige dos – breeduit over het hoe en waarom van zijn leven.

“Ik was een echte boerenjongen uit zo’n typisch boerendorp. Een beetje besloten dorp zeg maar, dus dan groei je op in een gezinscultuur, dorpscultuur, boerencultuur, kerkcultuur met alle codes die daar bij horen. En die zijn best stevig, als je begrijpt wat ik bedoel. Daar ga je, als je jong bent, heel lang in mee, maar op een gegeven moment ging het mij toch benauwen.

Het was niet zozeer dat ik me wilde afzetten tegen de culturen, maar ik werd nieuwsgierig naar wat er verder was. Dat heb ik eigenlijk altijd gehad: honger naar kennis. Dat is een prettige eigenschap op school kan ik je zeggen, haha.

Zo ging ik van de MAVO via de HAVO en het VWO naar de universiteit. Met de diepere vragen over het leven kwam ik vervolgens op de Vrije Universiteit terecht en heb ik me op de filosofie en theologie gestort. Ja, het is erg veel inderdaad, maar de vragen bleven. Als een niet te stillen honger.”

20 | ProefLokaal 033

Duizenden boeken geven ingenieur Huijgen duizenden antwoorden, maar ieder antwoord blijkt ook goed voor nieuwe vragen. Hij besluit met vrouw Maaike en kinderen naar Toronto te vertrekken. Daar krijgen zijn levensvragen, terugkijkend, belangrijke antwoorden. Huijgen ziet dat de stad het platteland nodig heeft: de burger moet naar de boer!

“Na een jaar kwam ik terug in Nederland en daar nam ik de boerderij van mijn ouders over. Maar hoe verder? Die boerderij moest verhuizen, want Spakenburg was te klein. Ik besloot het te willen, maar dan wel op mijn manier: zeg maar een boerderij plus.” Maar min de codes? “Ja, achteraf gezien was dat inderdaad heel belangrijk voor me. Ik noemde het zelf gekscherend postmoderne landbouw.

Je had de ambtenaren in die tijd moeten zien kijken. Maar goed, de studieboeken en dat jaartje Toronto hebben uiteindelijk geleid tot deze Eemlandhoeve; een postmoderne boerderij waar ontmoeten en ont-moeten centraal staan.

Hier komen mensen met mooie dassen, maar ook mensen met kreukeljassen, begrijp je? Het is een dorp op zich geworden met vleeskoeien, Smaakmakers uit de streek

PROEFLOKAAL - Eemlandhoeve

een moestuin, boerderijwinkel de zorgboerderij, een landschapshuis en allerlei faciliteiten om te vergaderen of bij elkaar te komen, zoals familiedagen. Ik wil dat iedereen zich hier thuis voelt; stropdassen en kreukeljassen.”

Ontmoeten mag dan het kernwoord zijn op de Eemlandhoeve, maar zorgen is een niet minder belangrijk thema. Zorgen voor het land, het landschap, het product, de mensen en de toekomstige generatie. In dat kader schiet Huijgen vrijwel dagelijks in de laarzen om jong en oud wegwijs te maken in zijn postmoderne praktijken.

“Ze steken er altijd wat van op. Is het niet vanwege de unieke collectie flora en fauna rond de boerderij, dan is het wel tijdens het bezoek aan de stallen. Sterker nog, laatst hadden we hier wat middelbare scholieren te gast waarbij mij opviel dat één van de jongens een afstand hield van de groep. Toen ‘ie in het gras op het stilte-eiland wat voor zich uit zat te staren, ben ik even naast hem gaan zitten. Of hij hier elke dag mocht komen, want hij vond het zo lekker rustig hier.” De stem van Huijgen breekt licht. “Het maakte mijn dag. De jongen bleek normaal een druktemaker, hoorde ik van de docent, maar kon

hier even helemaal zichzelf zijn. Missie geslaagd, denk ik dan.”

Hoewel dit magazine zich slechts leent voor visionaire fragmenten en grote stappen door het verleden van Jan Huijgen, mag steun en toeverlaat Maaike niet onvermeld blijven en mogen we niet voorbij gaan aan zijn andere stokpaard: de voedselketen. Huijgen wil een brug slaan tussen agri-cultuur en de smaakcultuur.

Het gaat hem met recht aan zijn boerenhart.

“Ik ben ervan overtuigd dat we een doodlopende weg zijn ingeslagen. Onze voedselketen versmalt steeds meer met als gevolg dat we straks allemaal hetzelfde junkfood eten.

Uiteindelijk hebben we helemaal geen smaak meer. Dat is toch een afschuwelijk idee? Wist je dat 95 procent van ons eten van ver weg komt en slechts vijf procent uit de regio? Ik wil daar de komende jaren mijn tanden inzetten en ik niet alleen. Maken we er 80/20 of 70/30 van: je zult zien welke impuls dat geeft aan de regio!

Samen met collega’s, de overheid en andere organisaties moeten we dat proces van grond tot mond weer eerlijk en gezond maken. Ik wil meer boeren in de keuken en koks in de wei!”

Lachend: ”Schrijf dat maar op.”

Nota bene: Benieuwd naar de voedingsvisie van Jan Huijgen: Cityside Oasis, over hoe de kloof te overbruggen tussen stad en land, boer en burger.

Smaakmakers uit de streek

ProefLokaal 033 | 21

PROEFLOKAAL - Smaakzaken

Lekkers op een stokkie Een smakelijk verrassing, deze herfst in Amersfoort: Tom en Carla Boelen zijn terug in de stad! Na 14 jaar Vlaams kokkerellen in ’t Madammeke en een Italiaans avontuur, gaat het horecapaar nu op de Spaanse toer. Het restaurant Boelies aan de Bloemendalsestraat serveert Pinchos, een luxe variatie op de bekende Tapas. Dat blijkt, na ons proefbezoek in oktober, niet alleen een culinaire attractie, maar ook een gezellige. Zo kunnen gasten hun eigen gerechtjes afhalen aan de bar en bepalen de stokjes in het gerecht de uiteindelijk prijs aan het eind van de avond. Daarnaast heeft Boelies ruime openingstijden; bij uitstek gezicht voor gezinnen met jonge kinderen. www.boelies.com

Smaakzaken Eerlijke paté Het gaat goed met de paté’s van Bucherie in Woudenberg. Als een ware kunstenaar heeft slagerszoon Rob van der Voort zich de afgelopen jaren op zijn patépassie gestort en nu zijn product, volgens deskundigen, de status van perfectie heeft bereikt, wordt regelmatig het (ere)podium gezocht.

Zo troffen we hem deze herfst bij het evenement Smaakmakers bij de Boer in Stoutenburg. Met trots werd hier de paté gepresenteerd en met genoegen ook geproefd en gekocht. Net als de worsten trouwens, die ook uit eigen huis komen. Uiteraard geeft de ‘kunstenaar’ zijn receptuur niet prijs, maar over de unieke kwaliteit is hij duidelijk: meer smaak en geen bijsmaak! www.bucherie.nl 22 | ProefLokaal 033

Smaakmakers uit de streek

Gasten culinair verwennen? Koud kunstje met Ruvis.

U krijgt gasten en wilt ze culinair verwennen zonder uren in de keuken te staan? Kijk dan op www.ruvis.nl voor een overzicht van onze salade- en hapjesschotels. Prachtig gedecoreerde schotels met daarop de meest verse ingrediĂŤnten. Een lust voor het oog, een feest voor de tong.

Maar Ru-Vis presenteert meer dan fijne schotels alleen. We kunnen ook uw party, evenement of bijzondere gelegenheid feestelijk omlijsten. Bijvoorbeeld met onze buffetten, maar ook met complete verzorging van de catering. Vraag ernaar in onze winkel of bel voor meer informatie (033) 494 1781. ‘t Plein 37 - Leusden - Winkelcentrum De Hamershof - Telefoon (033) 494 1781 - www.ruvis.nl

PROEFLOKAAL - Burgemeesters

Tafelen

MET DE BURGEMEESTER‌

Burgemeesters treffen het lot van de publieke openbaarheid. Bijna alles mogen we van ze weten. Bijna alles, want tafel en bed zijn voor de buitenwereld verboden terrein. In de eerste editie van ProefLokaal maken ze een uitzondering. Zo kun je haar wakker maken voor het lekkerste lamsvlees en geniet hij het meest van zijn zelfgemaakte nasi.

Beproef ze zelf, de Smaakmeesters van deze regio‌.

24 | ProefLokaal 033

Smaakmakers uit de streek

PROEFLOKAAL - Burgemeesters

Hoofdstad van de Smaak, is dat iets om te vieren?

Annemieke Vermeulen, Leusden

“Die titel is een mooie kans om de diversiteit van onze mooie regio te laten zien aan een groot publiek. Het maakt ook duidelijk wat de toegevoegde waarde is van de combinatie van stad en ommeland. Het voedsel wordt verbouwd buiten Amersfoort, bijvoorbeeld in Leusden, terwijl we de streekmarkt, waar het voedsel bij de consument komt, weer in de stad vinden. De verkiezing is dus zeker iets om te vieren en bij stil te staan. Geweldig om te merken dat er steeds meer activiteiten ontstaan in onze regio rondom het thema streekvoedsel. Een mooi begin voor een betere voedseldistributie.”

Melis van de Groep, Bunschoten

“Jazeker. Het is een erkenning voor de rijke smaaktradities in stad en ommeland, en daarmee ook een kans om als regio gezamenlijk naar buiten te treden.”

Lucas Bolsius, Amersfoort

“Hoofdstad van de Smaak is absoluut een feest waard! Het is gebaseerd op jarenlange investering in de regionale kracht, gebaseerd op de bijzondere omgeving van onze stad. Het kruispunt van de beboste Utrechtse Heuvelrug, het halfopen bekenlandschap van de Gelderse Vallei en de open veenweidepolder Eemland vormt bij uitstek een regio waarin smaken en culturen samen komen. In combinatie met een geweldige culinaire traditie vormt regio Amersfoort de uitstekende voedingsbodem voor de Hoofdstad.”

Smaakmakers uit de streek

Hoe belangrijk zijn zaken als duurzaamheid en bewustzijn in de keuken en aan tafel?

Bolsius: “Steeds meer zijn we ons ervan bewust dat eten veel meer is dan smaak en geur alleen. De ‘eerlijke’ herkomst en de invloed op een gezond leven krijgen veel aandacht. Uiteindelijk maakt dat een maaltijd extra bevredigend en smaakvol.”

Vermeulen: “Voedsel vanuit de nabije omgeving is lekker en het is goed dat de weg van producent naar consument zo kort mogelijk is. Dus lekker vers en ook beter voor het milieu. En het is gewoon leuk om te weten waar je eten vandaan komt. Soms ken je de boer persoonlijk. Dat bindt. Ik vind slowfood ook een goede match met deze gedachte, want het belangrijkste is natuurlijk gewoon dat we genieten van lekker en gezond eten.”

Van de Groep: “Ik zou het sterker willen stellen: die zaken worden steeds belangrijker. De discussies over voedselveiligheid bewijzen dat, maar ook het verlies van kennis van de burgers over het werk van bijvoorbeeld de boer.”

Wat mag er op het streekbuffet van deze regio absoluut niet ontbreken?

Van de Groep: “Ik hoop dat u flinke trek heeft, want dat is nogal wat. Vis – van kibbeling tot paling, biologisch vlees van de Eemlandhoeve, biologisch brood van Le Perron, melk van Landwinkel de Kastanjeboom in Zevenhuizen en natuurlijk natte cake uit Spakenburg!”

Bolsius: “De aardappel is het symbool van onze Hoofdstad van de Smaak. Het past bij Amersfoort: centraal, toegankelijk en toch bijzonder. Want naast de gekookte piepers die we allemaal kennen, kun je zoveel meer met de aardappel. Maak er bijvoorbeeld eens soep van, of combineer het met frisse smaken in een salade.”

Vermeulen: “Helemaal met je eens, maar ik sla ze over, want ik eet bij voorkeur geen koolhydraten.

Ik ben dol op groentegerechten met een bite, zoals boontjes met knoflookdressing. Voor mij is een goed stuk biologisch vlees ook belangrijk, bijvoorbeeld sukadelappen, maar dan wel boterzacht. Eigenlijk zoals je ze krijgt bij het Leusdense restaurant Liefferinks. Heerlijk!”

ProefLokaal | 25

PROEFLOKAAL - Wijngaard Aan de Breede beek

Smaak Wijn Smaakmaker Henk

Breugem

Gesmaakt Nijkerk

DE ZOETE VERLEIDING

op Slichtenhorst

N

ederlandse wijnen; ze worden, op een enkel Limburgs etiket na, vaak niet serieus genomen. Dat heeft vrijwel altijd met de zuurgraad te maken. Let wel: niet het zuur van de wijn, maar het zuur van de drinker. Het is vaak toch een beetje het zuur van de cynische Nederlandse volkscultuur: ‘Ach, dat kan nooit veel zijn.’ Hoog tijd dus voor de zoete wraak.

PROEFLOKAAL 033 nestelde zich tussen de stokken van Wijngaard Aan de Breede Beek in Nijkerk voor een letterlijke en smakelijke proef op de som. Ook zonder slok valt hier overigens al volop te genieten; van akkers en heidevelden, van rietmoeras en broekbossen. ‘De wildernis van landgoed Slichtenhorst is een goedbewaarde verrassing,’ liet een groot ochtendblad al eens vastleggen. In dat ‘wilde’ decor bieden de wijnstokken van Henk Breugem een rustiek welbevinden. Negen jaar geleden begon deze tuinderszoon met de eerste aanplant van zijn wijngaard. Om voeding te geven aan zijn agrarische roots op de eerste

Smaakmakers uit de streek

plaats, maar ook om het harde werken in de geestelijke gezondheidszorg een contragewicht te bieden. De geest en zorg weer vrij te laten, zeg maar.

Een klein decennium later behoort Breugem met twee hectare wijngaard tot één van de serieuze spelers in de nationale wijnbouw. Het leverde hem hoon en spot, maar na een slok ook mooie complimenten op. Het kan dus wel degelijk. De wijngaardenier koos bewust voor rassen met een verhoogde resistentie tegen valse meeldauw. Daarmee was het mogelijk om in het Nederlandse klimaat op duurzame wijze druiven te telen en een goede kwaliteit te schenken.

Voor de rode wijn zijn er twee rassen: de Regent geeft een stevige, dieprode wijn met veel fruit; kersen en zwarte bessen. Met een mooie afdronk geeft dat een fruitige en volle wijn.

Voor de witte wijn wordt gebruik gemaakt van twee verschillende rassen. Zij worden gemengd om een uitgebalanceerde witte wijn te krijgen.

Hiervoor wordt gebruik gemaakt van de rassen Solaris en Muscat Blanc. www.aandebreedebeek.nl

ProefLokaal 033 | 27

PROEFLOKAAL - CORAZON (Coffee & Bakery)

VERSE GENEUGTEN in tweevoud Smaak

Koffie, brood, taart, etc.

Smaakmaker Gesmaakt

Dirk-Jan Stip

Amersfoort

l jaren pretenderen ze het leukste straatje van Amersfoort te hebben, de winkeliers van de Krommestraat. Maar het zou ook wel eens het lekkerste straatje van de stad kunnen zijn. Niet in de minste plaats door de komst van Corazon, waar koffie (Coffee) geschonken en brood (Bakery) gebakken wordt.

Ze verhouden zich tot elkaar als huwelijkse partners; eerlijk, trouw en liefdevol. Niet voor niets gaat het op nummer 18 en nummer 30 om genieten. Coffee Corazon opende als eerste: een horecazaak die anders moest zijn dan anderen. Het was indertijd een manifest van de Amersfoortse ondernemer Dirk-Jan Stip, die tot die tijd slechts zelden een kop

goede koffie had gedronken in zijn stad. Met zogeheten ‘single estate’ koffiesoorten direct van de boer, de beste machinerie en een kritisch oog bij de maling moet ieder kopje perfect zijn. Smaakt het niet? Dan ook niet betalen. Dat is anders dan bij anderen…

Ook bij de dit jaar geopende Bakery van Stip geldt in wezen een stil protest. Boeh om het verdwijnen van de zelfstandige bakker en bah tegen de vervlakte Nederlandse smaak.

Hij zag en proefde de kwaliteit van het brood in enkele Oostbloklanden en was overtuigd.

‘Als ze het daar kunnen, kunnen wij het ook!’

En zo belandden authentieke, ruwe bolsters met zuurdesem, spelt en tarwekiemen in de korven van de Corazon Bakery. Ook taarten en kinderbroodjes komen uit de oven van bakker Tobias. Ze zijn een hit op het menu van de lekkere buur Coffee Corazon en volgens de Amersfoortse ‘Jamie Stip’ het allerbeste alternatief voor die vreselijke frituur of afschuwelijke pannenkoeken met snoep op andere kindermenu’s! www.coffeecorazon.nl

Smaakmakers uit de streek

ProefLokaal 033 | 29

PROEFLOKAAL - Vis Spakenburg

Vis uit Bunschoten-Spakenburg;

MING DÂRREP

We mogen dan prat gaan op onze haring-hap-traditie, veel verder reikt de nationale vistrots helaas niet. Dat is vreemd, want vangen kunnen we ze in dit landje aan zee als de beste, maar eten is een verhaal apart. De uitzondering daargelaten voor de kibbeling en ‘stick’ van Iglo.

Gelukkig lusten ze er in Bunschoten wel pap van. Van echte vis dus.

30 | ProefLokaal 033

Smaakmakers uit de streek

PROEFLOKAAL - Vis Spakenburg

“Een vissersdorp is het zeker, maar echt gevist wordt er al heel lang niet meer.” Ruud van Diermen windt er voor de zekerheid geen doekjes om. “Je moet ze de kost geven, toeristen die denken dat ze hier nog dagelijks de vangst aan wal brengen. Eind negentiende eeuw hadden we nog zo’n tweehonderd vissersschepen, maar na de afsluiting van de Zuiderzee en de inpoldering was het snel voorbij. Officieel is vijf jaar geleden de laatste beroepsvisser gestopt. Dat is inderdaad een bijzonder einde van een lange traditie, maar dankzij diezelfde toeristen kunnen we die geschiedenis wel blijven vertellen.

Zo is de oude afslag blijven staan, net als de scheepswerf van Nieuwboer en ook in de oude haven liggen nog botters. Nee, niet om te vissen, maar we kunnen er wel prachtige tochten mee maken. En om op dat vissersdorp terug te komen: een groot deel van het dorp leeft nog steeds van de vis. Ze staan op de markt of zitten in de verwerking, net even buiten de oude kern.”

Lange dagen Ook voor Van Diermen (48) is het vis zijn dagelijks brood. Het zilte bloed van het vissersdorp maakt dat de vissers van toen zijn opgevolgd door visverkopers en -verwerkers.

Vader Lammert (73) en moeder Willie (69) kunnen het bij de herinneringen aan toen dan ook niet laten om met enig visserslatijn en Spiekerdarpse tongval sentimenten op te halen.

“Mijn vader, de opa van Ruud dus, was van 1898. Die is in 1913 van zee gegaan. Hij moet heel blij geweest zijn, want hij vond het vreselijk op zee.” Willie: “Daar heeft ‘ie een zee van tranen liggen. Kijk, hij was nog maar

Smaakmakers uit de streek

twaalf jaar toen hij mee moest met zijn vader en dat was zeker in de wintermaanden niet gemakkelijk hoor.” Lammert: “Toen ik twaalf jaar was, ging ik ook aan het werk, maar dan op de markt in Utrecht. Dat was flink aanpakken in die tijd, vooral op zaterdag als je van 7 uur ’s ochtends tot 10 uur ‘s avonds in de kraam stond. Nee, school was niet zo belangrijk in die tijd. Je sloeg nog wel eens een dagje over. Op vrijdag bijvoorbeeld, want dan zaten we met de hele familie rond de tafel paling schoon te maken. Met mijn veertiende zat ik op de vrachtfiets, kon ik heen en weer rijden met de verse vangst. En ik was de jongste van het spul, dus ik mocht ook wel meerijden met de familie, maar dan achter op de bak, onder het zeil. Fietsje d’r bij.” Willie: “En als je niet los kwam van je voorraad, reden ze naar een broer of een oom op een andere markt, die langer open was. Je moest toch alles kwijt, kon niets mee terugnemen.

En voor middernacht natuurlijk wel weer in het dorp zijn, hè. En op zondag? Dan werd je het bed uit getrommeld, want je moest wel naar de kerk. En wee je gebeente dat je lag te slapen in de banken. Daarna was het met de hele familie uitgebreid eten en pas daarna had je een beetje vrije tijd.”

Breed aanbod Begin jaren 70 maakte de bakwagen zijn entree in Bunschoten. Ook de familie Van Diermen liet de tongetjes, scholletjes en lekkerbek zwemmen; een luxe aanvulling.

De volgende generatie liet zich overigens niet afschrikken door hard werken en lange dagen. Sterker nog, Ruud zag mogelijkheden om het aanbod te verbreden en de verkoop uit te breiden.

ProefLokaal 033 | 31

PROEFLOKAAL - Vis Spakenburg

“De jeugd van mijn ouders is niet te vergelijken met mijn jeugd. Het was een heel andere tijd, maar ik heb wel veel geleerd van mijn vader.

Dat harde werken bijvoorbeeld. Ik ben er niet vies van en zal er nooit over klagen, omdat ik weet hoe mijn vader het had. Begrijp je?!

Vroeger kon je geen geld uitgeven als je het niet had. Dat is tegenwoordig wel anders, maar er gaat bij ons niets over de balk, hoor.

Investeren is prima, maar ik wil wel 200% zeker weten dat het nodig is. Bovendien heeft mijn generatie meer geïnvesteerd in de balans tussen de kwaliteit van leven en je werk, ook voor mijn medewerkers. Verder is vis nu veel meer dan vroeger afhankelijk van trends. Door de media en grote publiciteitscampagnes hebben we de kans gekregen om vis uit de hele wereld te halen. En wat dacht je van schaal- en schelpdieren, zeewier, lamsoren of maaltijdschotels? Ik denk eerlijk gezegd dat 90% van mijn producten in de tijd van mijn vader niet te koop was op de markt. En dat komt dus tegenwoordig ook uit Bunschoten.

Ja, niet uit de eigen netten, maar wel via producenten en leveranciers. En al-le-maal vers!”

generatie bij het gezelschap: Williene (24).

Ook zij is gevolgd in de erfelijke Spakenburgse voetsporen en spreekt inmiddels een aardig visserswoordje mee. Over zeebaars gaat het, maar ook over de nieuwe boreling: de volgende generatie Van Diermen. Trots is wat ze delen.

Babbelend aan de haven over barre tijden en nieuwe ambities, mengt zich ook de derde

Met dank aan Ruvis.nl, Restaurant de Mandemaaker en Lucas van Twillert.

32 | ProefLokaal 033

“Nee, het was zeker geen kwestie van moeten bij ons. Ook Williene mocht haar eigen weg gaan, maar dit is wat ze leuk vindt en dit is wat ze ook heel goed kan, trouwens. Vertel het zelf.” Williene schopt vader Ruud tegen de enkels: “Ach, pa! Ja, ik was net twintig en toen won ik brons in de competitie Visspecialist van het Jaar. Ik was de eerste vrouw die zo ver in de competitie was gekomen, daar was ik wel trots op, ja. Het is gewoon heel leuk om met vis bezig te zijn en met klanten. Dat zit echt in de familie. Ook mijn opa kun je nog ’s nachts wakker maken voor gerookte vis. En het liefst rook hij ‘m dan natuurlijk zelf.

Geweldig, toch?! Mijn verlof zit er bijna op en dan ga ik weer de markt op. Heerlijk, ik kan niet wachten.”

Smaakmakers uit de streek

PROEFLOKAAL - Recepten

1

(4 personen)

Smaakmakers uit de streek

2

(4 personen)

Peper en zout de Kemperhoen van binnen en buiten. Vul de hoen met de kruidnagel, laurier, ui en tijm. Bak de hoen aan alle kanten rustig goudbruin in roomboter en zonnebloemolie. Vervolgens verder garen in de oven op 90° C. Elke 20 minuten het bakvocht voorzichtig over de hoen scheppen en in ca. 1,5 uur is de hoen gaar. De Kemperhoen is gaar, wanneer de poot makkelijk loslaat van het karkas.

Zeef het bakvocht in een pan en voeg de kippenbouillon toe. Laat het vocht voor de helft inkoken en voeg vervolgens de slagroom toe.

Breng de saus op smaak met peper en zout. Serveer met (regionale) groente en aardappelen naar keuze.

gang 3 vindt u op pagina 37

Maak de bieten schoon, doe deze in een ovenschaal en bestrooi dit met olie, verse tijm, fijn gesneden knoflook en zout. Dek af met aluminiumfolie en gaar dit 1 ½ uur op 150 graden. Laat vervolgens afkoelen, pel de biet en snijd in dunne plakjes.

Snijd de tomaten doormidden en haal het zaad eruit. Leg ze in een ovenschaal met de snijkant naar onder, besprenkel ze met olie en bestrooi ze vervolgens heel licht met poedersuiker, zout en verse peper.

Laat deze in de oven drogen in 1 ½ uur op 80 graden. De geitenkaas, gedroogde tomaat en de biet afwisselend stapelen.

Voor een extra bite is het aan te raden om een kaaskrokantje toe te voegen.

De rucola aanmaken met balsamico vinaigrette en om de salade heen dresseren, samen met de walnoten.

KEMPERHOEN MET EIGEN JUS

Maak uw eigen 1-2-3-gangen diner...

Salade van geitenkaas

Met dank aan Restaurant Liefferinks ProefLokaal 033 | 33

4

6 10

7

5

9 14

8 16

12

11

13 3 15 2

34 | ProefLokaal 033

17

1

Smaakmakers uit de streek

hier zijn wij te vinden: [1] Kookstudio De Riet

Asschatterweg 233 LEUSDEN www.kookstudioderiet.nl

[10] De Kastanjeboom

Zevenhuizerstraat 281 BUNSCHOTEN www.dekastanjeboom.nl

[2] IJshoeve Ruitenbeek

Arnhemseweg 9 Leusden www.ijshoeveruitenbeek.nl

[11] De Kopermolen Hessenweg 2 Stoutenburg www.landwinkeldekopermolen.nl

[3] Kasteel Stoutenburg

Stoutenburgerlaan 5 Stoutenburg

[12] Studio De Kookbeleving Reigerstraat 10a AMERSFOORT www.kookbeleving.nl

[4] Le Perron

Palingweg 16 Spakenburg www.leperron.nl

[13] Jochem Diekerhof Amersfoort www.diekerhofonline.nl

[5] Bij Daphne in de kas Victoriameer 51 Amersfoort www.bijdaphne.nl

[14] Vlaams Friteshuis Van Gogh Langestraat 143 Amersfoort www.vangoghfrites.nl

[6] Eemlandhoeve Bisschopsweg 5b Bunschoten www.eemlandhoeve.nl

[15] Restaurant Mykonos Hamersveldseweg 26 Leusden

www.mykonos-leusden.nl

[7] Wijngaard Aan de Breede Beek

Slichtenhorsterweg 69 Nijkerk www.aandebreedebeek.nl

[16] Ristorante San Giorgio

Krommestraat 44 Amersfoort www.sangiorgio.nl

[8] Corazon

Krommestraat 18 Amersfoort www.coffeecorazon.nl

[17] C1000 Wahle

‘t Plein 29 Leusden www.c1000.nl

[9] De Drie Ringen

Kleine Spui 18 Amersfoort www.dedrieringen.nl

Smaakmakers uit de streek

ProefLokaal 033 | 35

W I J N KO P E R I J W A L R AV E

wines of CHILE

Jacob de Bijestraat 10 3791 AS ACHTERVELD M 06 55 72 64 60 info@wijnkoperijwalrave.nl

Kom proeven in ons proeflokaal!

OP EN INGSTIJDEN Vrijdag 12: 00 - 20:00 uur Zaterdag 9:00 - 12: 00 uur

w w w. w i j n k o p e r i j w a l r a v e . n l

PROEFLOKAAL - Recepten

(4 personen)

3 Doe de appelkwarten in een kom en vermeng deze goed met de citroenrasp, citroensap en het zout en laat dit 20 minuten trekken. Doe de boter in een pan en laat zachtjes uit bruisen zonder te kleuren.

Vervolgens de honing erbij, gevolgd door de suiker en maak er karamel van. Giet dit in een bakvorm (24 cm doorsnede) en leg vervolgens op de karamel de appelkwarten rondom, strak tegen elkaar.

Met dank aan Restaurant Liefferinks Smaakmakers uit de streek

Zeef de bloem, vermeng dit met de poedersuiker en leg hier de koude boter op samen met de citroenrasp.

Maak er met je handen een kruimelig deeg van.

Vermeng de melk door dit in een kuiltje in het deeg te leggen en verder te kneden tot een mooie soepele bol.

Laat deze bol in de koeling een uur rusten.

Rol het deeg uit tot een dikte van 1 cm en een doorsnede van 24 cm. Leg het deeg bovenop de appels en bak het geheel af op 190 graden in ongeveer 30 minuten.

Haal de taart uit de oven en laat het 3 minuten rusten.

Leg een grote schaal op de bovenkant en draai nu in een snelle beweging de taart met de appels naar boven toe. Serveer dit met heerlijk vanille-ijs van IJshoeve Ruitenbeek.

gang 1 & 2 vindt u op pagina 33

Deeg voor tarte tatin:

Maak uw eigen 1-2-3-gangen diner...

Tarte Tatin

ProefLokaal 033 | 37

PROEFLOKAAL - De Drie Ringen

BIER

met de hoofdletter A

T

ussen alle verse smakelijkheden in dit magazine is op deze twee pagina’s ruimte gemaakt voor een minder verse lokale traditie. Hiervoor gaan we terug naar de 14de eeuw, toen Amersfoort nog een bierstad heette. En tot groot genoegen van uw verslaggever nu eens een artikel met een echt proeflokaal: brouwerij De Drie Ringen.

Amersfoort is van oorsprong één van de grootste biersteden van Nederland. Het gerstenat werd al genoemd in Amersfoortse geschriften uit 1323. Dat was natuurlijk niet het bier dat wij nu als bier kennen, maar meer een soort huisnijverheid. Het liep vervolgens uit de hand en uiteindelijk waren er in de 15de en 16de eeuw meer dan driehonderd brouwerijen te vinden in Amersfoort en werd er behoorlijk wat bier geëxporteerd. Tot woede van Amsterdam overigens, waar ook werd gebrouwen. In 1528 besloot keizer Karel V Amersfoort het voorrecht te verlenen dat ‘binnen twee mylen of daeromtrent in den Lande omme Amersfoort’ niet gebrouwen mocht worden. Amersfoort kreeg dus een voorrecht, waarvan ze heel lang geprofiteerd hebben. Vanaf zo’n beetje 1800 ging het mis. De concurrentie werd harder, de vraag veranderde en steeds meer brouwerijen moesten de deuren sluiten. De Phoenix 38 | ProefLokaal 033

Brouwerij wist het vol te houden tot 1969 en toen was het (even) voorbij voor bierstad Amersfoort.

De historie wordt ook bij De Drie Ringen in woord en beeld herinnerd, zo getuigen prachtige foto’s aan de muren. Het zijn herinneringen aan de Phoenix en wat blijkt: de dood van de Phoenix in 1969 vormde twintig jaar later het brood van De Drie Ringen. De vroegere directeur van de Phoenix Brouwerij wilde het toch weer proberen; nagenoeg op dezelfde plek, maar wel op een geheel andere schaal. Ter vergelijking: De Drie Ringen produceert per jaar evenveel bier als Heineken in anderhalf uur. 23 jaar na de ‘herstart’ is De Drie Ringen nog steeds een echte stadsbrouwerij, maar hoofdzakelijk voor Amersfoort en omstreken.

De regionale biermarkt is flink in beweging.

Zo heeft Utrecht een goedlopende brouwerij (De Leckere) en van dichterbij komen onder meer het Valleibier en Eembier. Bij de Drie Ringen is de museale functie een attractieve meerwaarde. De brouwer maakt dan ook graag wat tijd vrij om groepen – en een dorstige verslaggever – langs de ketels en het proces te leiden; van natuurlijk en gezuiverd Amersfoorts water via schroten, maïschen, spoelen, koken, koelen, gisten en lageren tot bottelen.

Smaakmakers uit de streek

PROEFLOKAAL - De Drie Ringen

“ Amersfoort is van oorsprong één van de grootste biersteden van Nederland.”

De rondgang begint op zolder, waar de basis van het bier ligt: mout. Het malen van mout heet schroten en met het meel wat daaruit ontstaat kunnen ze maïschen. Trappetje af.

Het ‘schroot’ wordt in de brouwketel gemengd met warm water en bij dat verwarmen wordt het zetmeel omgezet in suikers. Je krijgt een soort beslag, waarbij de wort wordt gescheiden van het kaf en afgetapt. Die wort gaat vervolgens naar de ketel waar het wordt gekookt en waar de hop erbij komt. Dat geeft de bittere smaak.

Tijdens het koken worden de bacteriën gedood en neemt het suikergehalte toe.

Hoe hoger het suikergehalte, hoe hoger het alcoholpercentage kan worden. De vloeistof wordt vervolgens met dikke brandslangen overgepompt om heel snel af te koelen.

Dat blijkt weer goed voor de gisting. Voor Smaakmakers uit de streek

de nagisting en een sterkere smaak gaat het daarna in de lagertanks, die worden afgesloten, zodat het koolzuur in het bier blijft. De gist- en lagerkamer zijn bij de Amersfoortse brouwerij overigens verboden terrein, maar de nieuwsgierige verslaggever mag even gluren.

Over smaak valt uiteraard niet te twisten, zo geldt voor alle smaakmakers in dit magazine, maar de regionale komaf is een pre. Daarnaast biedt De Drie Ringen bier in diverse variaties. Zo hoeft er niet getwist en kan er volop geproefd worden. Als je de zestien voorbij bent tenminste…

Bierbrouwerij De Drie Ringen Kleine Spui 18 – Amersfoort ProefLokaal 033 | 39

PROEFLOKAAL - De Kastanjeboom

THEETJE DRINKEN op z’n boerenfluitjes

H

et spreekt vanzelf dat een landwinkel met de naam Kastanjeboom refereert aan een enorme groene knoepert in de voortuin.

Maar de naam staat ook symbool voor de vele takken en vruchten die deze boom draagt. Koeien, varkens en schapen dus, op de Zevenhuizerstraat. Maar ook een schenkerij, kiemplekken en culinaire verrassingen.

Het was tijdens de fietsvierdaagse in Drenthe toen Marijke van Middelaar een jaar of tien geleden dacht: ‘dat wil ik ook!’ En dat wat ze wilde is anno 2012 uitgegroeid tot een gezellige ontmoetingsplaats voor passanten, observanten en fijnproevers met trek. Het bleek bovendien een prachtige manier om een boerenhuwelijk te laten slagen, want terwijl echtgenoot John waakt over het vee en 35 hectare grasland, zwaait Marijke even verderop de scepter over de winkel en schenkerij. Ze hebben beide niet alleen de handen vol aan het bedrijf, maar er ook de mond van vol. Zo worden met trots

rondleidingen gegeven langs de melkkoeien, vleesvarkens en zwartbles schapen, terwijl bij De Kastanjeboom het streeklekkers wordt verkondigd.

De winkel en schenkerij van Marijke van Middelaar hebben zich letterlijk in het hooi genesteld van grootmoeders boerenkeuken, een voormalige garage. Hier is het in de regel lang en smakelijk treuzelen tussen de kazen, fruitsappen, paprikajams en andere producten, voordat het tot een keuze komt.

Ook het aanbod aan vrolijke cadeaupakketten maakt het niet veel makkelijker. Eenmaal tot de kassa geraakt, wordt daar de inwendige mens verleid met verse lekkernijen uit eigen keuken. Zoals de Scoontjes-room, de Kastanjeboomvariant op clotted cream. Het blijkt de ideale aanvulling op een Bunschoter picknick of high-tea, maar dan wel op z’n boerenfluitjes uiteraard. www.dekastanjeboom.nl Smaak Scoontjes-room Smaakmaker De

Kastanjeboom

Gesmaakt Bunschoten

40 | ProefLokaal 033

Smaakmakers uit de streek

Een bewust verantwoord gevoe gevoel

Eco Fields

biologische boerderijwinkel

CATERING & SLAGERIJ

Het lekkerste vlees online besteld en thuisbezorgd. www.middelaarcatering.nl - 06-33011086

PROEFLOKAAL - De Kopermolen

100% KAAS

VAN DE MOLEN ls het aan Martin van Klooster uit Leusden had gelegen, stond zijn boerderij niet in Stoutenburg, maar in het Franse heuvelland van de Jura. Het was de liefde die roet in de nouvelle cuisine gooide.

Marieke kwam en Martin bleef. Een vruchtbaar compromis, want de ‘Kloosterlingen’ wisten samen een veelzijdige kaasboerderij op poten te zetten.

De veelzijdigheid van De Kopermolen vertaalt zich niet alleen in het brede kaasspectrum tussen jong en oud, maar ook in andere zaken. “Marieke en ik zijn allebei van het ondernemende soort,” vertelt Martin, met een schuin oog naar zijn ega. “We kunnen elkaar op z’n tijd ook afremmen als het moet, maar over het algemeen zijn we graag bezig.

Nou hebben we aan de boerderij en de winkel natuurlijk al flink de handen vol, maar er zijn de afgelopen jaren altijd dromen en plannen geweest en dat zal altijd wel zo blijven. De ene droom komt uit, de ander niet. Toen wij de boerderij overnamen van mijn ouders, werd er nog geen kaas gemaakt en stonden de koeien nog in de stal waar nu de winkel zit. Dat is een ingrijpende verandering geweest.” Marieke: “Je kan er niet zomaar even een kaaskeuken bijbouwen, begrijp je? De hele bedrijfsvoering is veranderd. Ja, en daarbij kiezen we niet altijd de makkelijkste weg. Zo wilden we het hele productieproces in eigen hand houden, dus van het verbouwen van het ruwvoer voor de koeien tot het maken van kaas op ambachtelijke wijze. Het is een product van rauwe melk en daarbij is hygiëne bijvoorbeeld erg belangrijk. Wat ik zeg: niet de makkelijkste weg, maar wel een weg met veel liefde.”

Smaakmakers uit de streek

Kaasboerderij de Kopermolen Hessenweg 2 – Stoutenburg

“Ik vind het wel belangrijk dat kinderen weten waar hun melk, kaas of yoghurt vandaan komt.” >> ProefLokaal 033 | 43

PROEFLOKAAL - De Kopermolen

De drukte op en rond het erf is niet altijd te regisseren. Zo was De Kopermolen de afgelopen jaren bijna een speelbal tussen groen en zwart. Het omliggende natuurgebied, Schammer en Bloeidaal, werd ontwikkeld voor recreatie, terwijl de infrastructuur zo nu en dan op slot ging.

Martin: “Dat was geen makkelijke tijd, maar we hebben het overleefd. Sterker nog, ik ben heel blij met de prachtige groene omgeving en de verhuizing van de winkel. We hebben meer ruimte gekregen om onze producten te presenteren en andere producten te laten zien. Dat wordt ook door onze klanten erg gewaardeerd, want ze vinden het vaak heel leuk om even te blijven hangen en een kop koffie te drinken of even bij de koeien te kijken.

Natuurlijk mag dat! Dat moet zelfs, haha.

Nee hoor, maar ik vind het wel belangrijk dat kinderen weten waar hun melk, kaas of yoghurt vandaan komt. Daarom kom ik zelf ook graag even op het erf of in de winkel, gewoon om even contact te hebben met klanten. Echt waar, de kaas wordt nog lekkerder als je weet hoe de kaas gemaakt wordt. Althans, dat hoor ik wel eens zeggen.”

Om de klanten dames letterlijk

drempel voor nieuwsgierige (jonge) iets lager te maken, staan de van Martin sinds enkele maanden achter het raam. Het zogeheten

Smaakmakers uit de streek

koekeloerenvenster biedt een kijkje in de stal.

Daarnaast gaan het erf en de stallen van De Kopermolen regelmatig open voor bijzondere evenementen.

“ E r is steeds meer behoefte aan pure producten.”

“Eind september was het hier een drukte van belang, tijdens Smaakmakers bij de Boer,” vertelt Marieke. “We hadden wat collega’s uitgenodigd en een paar andere producenten uit de regio, en dat maakte een heel bijzondere markt. Dat vonden wij een mooie gelegenheid om de titel Hoofdstad van de Smaak te vieren, maar ook om klanten eens wat meer te laten proeven. Van onze wijnen bijvoorbeeld, maar ook van de honing uit Leusden en de verse perenoogst van Roest. Wat dat betreft ben ik blij dat je dit soort markten tegenwoordig weer wat meer ziet. Er is steeds meer behoefte aan pure producten en mensen willen bewust kiezen voor hun eten. Dat is een goede zaak, toch?! En dat is dus ook een beetje onze zaak.”

ProefLokaal 033 | 45

Op het

groene

(be)leven

W

anneer we asperge beschouwen als het witte en truffel als het zwarte, dan verklaren we landgoed

Den Treek-Henschoten hierbij tot het groene goud van moeder natuur. Dit pronkjuweel in het hart van Nederland verdient een erepodium in ons magazine, een tribuut in de galerij van onze smakelijke regio en een lofzang in kapitalen.

PROEFLOKAAL - Den Treek

TAFELEN IN HET

TREEKER GROEN Denkend aan Leusden zie ik brede rivieren traag door… De Hollandse herinneringen van Hendrik Marsman zouden met enige creativiteit tot een Leusdens volkslied te verwerken zijn, maar het zou Marsman en Den Treek-Henschoten geen recht doen. Het uitgestrekte landgoed tussen de Utrechtse Heuvelrug en de Gelderse Vallei hoeft dankzij de zorg van de nazaten van de familie De Beaufort niet herinnerd te worden. Het is nog steeds wat het was, min of meer.

Het was Willem Hendrik de Beaufort die in 1807 een start maakte met deze particuliere erfenis. Hij kocht de voormalig boerenhoeve Den Treek, bossen en landerijen incluis. Na een ‘fusie’ met het landgoed Henschoten van

een andere familiaire tak in 1919 ontstond een divers particulier natuurgebied van inmiddels een kleine 2000 hectaren. Het is nog altijd de familie die waakt over de natuurontwikkeling en het beheer van de land- en bosbouw, maar ook over de bijzondere gebouwen op het landgoed, zoals het Jachthuis, de Tuinmanswoning en boerderij De Ossenstal.

Alleen de hoeve, ook bekend als Hotel den Treek, werd verkocht.

Verstopt voor de ruim een miljoen bezoekers die het landgoed jaarlijks trekt, ligt de voormalige Hopschuur. Hier kreeg ProefLokaal bij hoge uitzondering een kans om de tafel te dekken en te proosten op het groene leven…

De bijzondere lunch op landgoed Den Treek-Henschoten is tot stand gekomen met medewerking van landgoed Den Treek-Henschoten en Studio Kookbeleving (www.kookbeleving.nl). Zie ook pagina 64

48 | ProefLokaal 033

Smaakmakers uit de streek

PROEFLOKAAL - Smaakzaken

Taartkampioen De lekkerste taart van Amersfoort is de perzikpistachetaart van Cesare Bentvelzen en Carmen Visser. Deze leerlingen van de hotelschool wonnen de hoofdprijs van de eerste Amersfoortse Taartenbakwedstrijd. Initiatiefnemer van de wedstrijd was Ruud van der Graaf, fotograaf en lekkerbek bovendien. Hij kreeg 35 inschrijvingen binnen en liet een deskundige jury proeven tot ze geen pap meer konden zeggen. De winnende taart is tijdelijk te koop bij onder meer Corazon, Halewijn en Queens.

Smaakzaken De kelders van Henri Bloem De naam Henri Bloem is voor wijnliefhebbers geen onbekende. Sterker nog, ook in deze regio weten zij de winkel aan de Leusderweg snel te vinden. Henri Bloem staat voor een breed aanbod – meer dan duizend soorten – uit de zogenoemde oude en nieuwe wijnwereld, en daar geven Eline Jaarsma, Huub de Jong en Wim Havik met veel plezier hun eigen draai aan. Zo vindt u in hun winkel ook een groot aantal biologische wijnen en wijn van Nederlandse stokken. Met het oog op de feestdagen helpen ze u bij Henri Bloem in Amersfoort graag aan passende geschenken of een wijn/spijs-

50 | ProefLokaal 033

advies. Wilt u nog meer weten over wijn, maak dan kennis met de producenten, die geregeld langskomen in de winkel. Of bezoek de proeverijen van Henri Bloem. www.henribloem.nl/amersfoort

Smaakmakers uit de streek

PROEFLOKAAL - JOCHEM DIEKERHOF

Smaak

Vlees Smaakmaker

Jochem Diekerhof Gesmaakt

Amersfoort

HAMBURGERS met hoofdletters

O

p de Hendrik van Viandenstraat in Amersfoort wordt geschiedenis schreven. Op krijtborden om precies te zijn. Daar waar eens de paardenslager het edele vlees aan de man bracht, daar hakt, rookt en droog nu Jochem Diekerhof het lekkerste scharrelvlees. Van next door tot down under.

Diekerhof is uit het eigenwijze hout gesneden.

Zwemt altijd tegen de stroom in, nieuwsgierig naar dat wat heet onmogelijk te zijn. Dus wanneer ambachtelijke slagers in het land hun messen aan de wilgen hangen, stroopt Diekerhof de mouwen. En terwijl de gemiddelde klant de plofkip verkiest, serveert Diekerhof de heerlijkste scharrelaar.

Het is inmiddels drie jaar geleden dat slager Bertus Vonhof de oude dag verkoos en in Jochem Diekerhof een ambitieuze opvolger vond. Geslaagd voor de vakopleiding en

Smaakmakers uit de streek

met acht jaar horeca-ervaring op zak, zag hij nieuwe kansen. De messen werden geslepen, het aanbod verbreed en de gepensioneerde Vonhof bleef behouden, ook al is het maar voor een paar uur per week. Diekerhof maakt op zijn beurt gemiddeld tachtig slagersuren in de week. Het hoort bij de investeringsjaren, want zo kan hij – met Harm als tweede man in de zaak – ook de boer op. Letterlijk, want een goede slager keurt wel degelijk zijn eigen vlees; van het Emmery rund en de scharrelvarkens uit Lichtenvoorde tot de grain fed Angus uit Australië. Daarnaast heeft Diekerhof in de vrije uurtjes enkele ‘smakenpartners’ in de stad leren kennen.

Blok’s Restaurant bijvoorbeeld, dat zijn olijfolie met plezier ruilt voor het lekkerste scharrelvlees. En zo wordt op nummer 11 niet alleen geschiedenis geschreven, maar ook de lekkerste menukaart. www.diekerhofonline.nl

ProefLokaal 033 | 51

PROEFLOKAAL - VAN GOGH

Smaak Smaakmaker

Frites

Arn Zuyderduin

Gesmaakt

Amersfoort

De gefrituurde

AARDAPPEL-ETERS

Z

ou Van Gogh ervan hebben geweten, dan was hij subiet afgedaald om zijn laatste oortje te versnoepen in Amersfoort. Hier draagt het beste friteshuis van Nederland namelijk al dertien jaar de naam van de kunstenaar. En een kunst is het: om van een Vlaamse traditie een Hollandse hit te maken. Iets om fier op te zijn!

Smaakmakers uit de streek

Dat wat ooit begon met drie piepers, een schilmes en een klein pannetje vet is uitgegroeid tot een grote trekpleister. Letterlijk. In heel Nederland weten ze inmiddels van de friteskwaliteiten van de voormalig communicatiemanager Arn Zuyderduin, niet in de minste plaats vanwege de AD-fritestest in mei van dit jaar. Diverse media namen sindsdien de proef op de som en regelmatig staan fritestoeristen – ook Vlaamse! – in rijen te wachten. Niet alleen op de Langestraat trouwens, maar ook op de Arnhemsestraat, waar Van Gogh kort geleden een ‘dependance’ opende.

Erg geheimzinnig doet Zuyderduin niet over zijn specialiteit. In de zaak en op Gogh’s website geeft hij liefhebbers in alle openheid tekst en uitleg. Over de ideale aardappel (Frieslanders en Remarka) en het schilproces bijvoorbeeld, maar ook over de ideale temperatuur van het frituurvet en de dikte van de frites: 12 mm. Zoals voor alles geldt ook hierbij dat puur proeven het belangrijkst is. Een dikke klodder mayonaise op de frites maakt het Vlaamse genieten compleet.

Ook de mayonaise is trouwens heilig voor ‘fritoloog’ Zuyderduin. Daarbij vormt een fijne olie de basis en worden ei, mosterd en azijn toegevoegd. Liever geen mayo van het huis?

Probeer dan de satehsaus of het stoofvlees; ook vers van Van Gogh. www.vangoghfrites.nl

ProefLokaal 033 | 53

PROEFLOKAAL - Vreemde smaken

O

nbekend maakt onbemind en Wat een boer niet kent… Twee Nederlandse uitdrukkingen die veel zeggen over onze smaakcultuur. Het is moeilijk voor te stellen dat zelfs de Italiaanse en de Griekse keuken ooit onbekend en onbemind terrein waren.

Hoe anders is dat nu. In dit ‘smakelijke’ jaar 2012 leren ze ons graag een lesje eigen haard…

De boodschap van de titel Hoofdstad van de Smaak is de boodschap zelf: haal je eten en drinken uit je eigen streek. Dat is voor veel Nederlanders, zeker in de steden, niet vanzelfsprekend, maar in landen als Griekenland en Italië de normaalste zaak van de wereld. De lekkerste aubergine komt uit eigen tuin en geen lekkerder wijn dan die van de eigen stokken. Logisch. In de restaurants van Luciano Diana (San Giorgio, Amersfoort) en Laki Karapasias (Mykonos, Leusden) weten ze hoe het hoort: koken met respect voor traditie en regio. Diana: “Het enige probleem in Nederland is dat er heel veel restaurants zijn waar een Italiaanse vlag 54 | ProefLokaal 033

boven de deur hangt, want dat zegt niet alles.

Wij hebben een Italiaanse brigade en kwaliteit en respect staan bovenaan.” Karapasias: “Dat probleem hebben wij minder. Ik denk dat 80 procent van de Griekse restaurants ook door Grieken gerund wordt. Bij Mykonos werken mijn ouders en ik samen met een Griekse kok.

Gasten willen namelijk écht Grieks eten.”

Klassiekers Met een golf van Zuid-Europese gastarbeiders kwamen in de jaren 50 ook de smaken van de Méditerranée naar Nederland. Heel voorzichtig waagden wij ons aan elleboogjesmacaroni en Gyros. Een halve eeuw later hebben we de smaak te pakken.

Karapasias: “De Nederlanders zijn op de goeie weg, echt waar. Vroeger stopten ze de caravan vol met aardappelen, pindakaas en chocoladevlokken, omdat ze bang waren voor onze olijfolies. Dat is echt niet meer van deze tijd. Er is geen Nederlandse keuken meer te vinden zonder olie en knoflook. Dat maakt het voor ons niet alleen makkelijker, maar ook heel dankbaar om voor Nederlanders te koken. Natuurlijk ontkomen we niet aan de Smaakmakers uit de streek

PROEFLOKAAL - Vreemde smaken

klassiekers Gyros, Souvlaki en Moussaka, maar mijn moeder kan nu ook de gerechten van thuis op de menukaart zetten. Daar zijn mensen nieuwsgierig naar.” Diana: “Het is fijn om het vertrouwen te krijgen van je gasten.

Dat ze de menukaart teruggeven en zich laten verrassen. Maar ik moet ook eerlijk zeggen dat we de tradities graag uitleggen. Dat de pasta niet bedoeld is als hoofdgerecht en dat iedere saus een eigen pasta nodig heeft, bijvoorbeeld. Of dat Italianen geen cappuccino drinken na het diner. Ik vind het prima wat de gasten willen, hoor, maar het restaurant is niet alleen bedoeld om te voeden. Opvoeden is ook leuk.”

Lekker Amersfoort Italië en Griekenland behoren in deze crisistijden tot de meest geplaagde landen in de EU en het thema komt in beide restaurants dan ook geregeld ter tafel. Veel meer nog gaat het gelukkig over het eten. Niet de smaak wordt betwist, maar wel de herkomst. Een dankbaar onderwerp onder de vlag van de Hoofdstad van de Smaak.

Diana: “Amersfoort de lekkerste stad van Nederland? Ja, misschien wel, maar daar gaat het toch niet om? Het is belangrijk om dit jaar te laten zien hoe bijzonder deze stad is met fantastische restaurants en prachtige producten. Volgend jaar draagt een andere stad deze titel, maar in 2013 is Amersfoort toch niet ineens minder lekker? We zullen allemaal moeten laten zien en proeven wat belangrijk is: genieten van mooie producten, het liefst uit de eigen streek. Maar dat doen ze in Italië natuurlijk al heel lang. Daarom staan er bij ons heel veel regio’s op de kaart” Karapasias: “Er is geen Griekse keuken.

Iedere regio, ieder eiland heeft zijn eigen Smaakmakers uit de streek

specialiteiten, gerechten en smaken. Bijna iedere Griek heeft ook zijn eigen moestuin en eigen geiten of koeien. Alleen in de stad is dat natuurlijk wat lastig. Het zegt iets over de trots en het chauvinisme van de Griek. Mijn familie komt van het vasteland, in het noordoosten boven Thessaloniki, aan zee. Dat is een fantastische regio vanwege de wijnen, maar ook voor rode bieten of suikerriet. Daar wil mijn moeder natuurlijk graag iets van laten proeven, maar andere delen van Griekenland hebben ook hun specialiteiten. Dat staat, dankzij een goede importeur, ook op de kaart.

Verder hebben we mooie huiswijnen en ik durf zelfs te zeggen dat er uitstekende wijnen onder de kurk zitten. Ja, die eigen haard is goud waard.”

Restaurant Mykonos Hamersveldseweg 26, Leusden Ristorante San Giorgio Krommestraat 44, Amersfoort

ProefLokaal 033 | 55

PROEFLOKAAL - Smaakles

Eten en drinken; ze vormen de brandstof voor ons lichaam en zijn dus per definitie een levensbehoefte. Eenmaal van de borst verlost, ontdekken we dat die behoefte gestild kan worden in lekkere en minder lekkere variaties. Maar wat is lekker eigenlijk? Is dat wat je eet of ook wat je ziet? Basisschool Groenhorst in Leusden nam de proef op de som.

Juf Yvonne (groep 1) en meester Gerard (groep 7) werden voor deze gelegenheid vervangen door ‘smaakmeester’ Paul, in het dagelijks leven chefkok. In zijn restaurant Liefferinks kreeg de oudste groep een masterclass in vis. Vis, je weet wel, van de kibbeling en sticks. In een mum van tijd waren de gevulde schalen leeg. Minder gretig waren de handen en monden bij de rondgang van rauwe zalm en gebakken kabeljauw. Temeer, omdat meester Paul even daarvoor zijn verse Noordzee-vangst etaleerde. ‘Je moet weten wat je eet,’ was de boodschap. En dus ging het mes erin, de ingewanden eruit en de handen voor de monden. De klas hoorde van graatjes, duurzaamheid en hoe gezond het is. Uiteindelijk Smaakmakers uit de streek

bleven ook de grootste gillers niet achter bij de nieuwsgierige durfals van de klas. Hapje voor hapje en de ogen dicht, al was het alleen maar vanwege de stoere napraat.

Geen vis op het menu van de kleuterklas.

Voor deze kinderen nam meester Paul zijn smakenpalet mee naar school; zoet, zuur, zout en bitter gingen over de tong. Aan mondjes open geen gebrek dus, in deze leeftijdsgroep.

Om aandacht en vanwege de lekkere hapjes. In willekeurige volgorde liet de smaakmeester onder meer aardbeien, zeezout, witlof en grapefruit de kring rondgaan. Gewoon een kwestie van happen, proeven en vertellen: hoe smaakt het?

Het beschrijven van die ervaring bleek voor de vier- en vijfjarigen nog een lastige opgave, maar het leidde wel tot smakelijke uitspraken, zoals van Lenthe (‘Is snoep zoet? Nee, snoep is slecht’) en Mathijs: ‘Als je geen frikadellen hebt, dan kom ik ook niet in jouw restaurant!’

Met dank aan restaurant Liefferinks en Ru-Vis Leusden ProefLokaal 033 | 57

PROEFLOKAAL - Supermarkt

[ADVERTORIAL]

De boodschap van C1000 Wahle:

smakelijk eten!

“De titel Hoofdstad van de Smaak is een titel om trots op te zijn en een titel om te vieren.

Ook bij ons in de winkel. Van harte dus! Samen met mijn vrouw Karin en de honderdvijftig medewerkers van C1000 Wahle in Leusden besef ik maar al te goed dat eten en drinken veel meer is dan een levensbehoefte. Het bepaalt het ritme van de dag en vult daarom ook de meeste schappen in onze winkel. Zoals wij thuis en buitenshuis kunnen genieten van een prachtige maaltijd, zo gunnen wij dat ook onze klanten. Marketing? Supermarktoorlog?

Nee, daar is het ons niet om te doen. Uiteraard is het ondernemerschap ons brood, maar veel meer nog zijn wij bezig met uw brood. Je staat er namelijk niet bij stil, wanneer je trouw het boodschappenlijstje volgt en je karretje vult, maar de keuze is enorm. Die keuze is aan uw portemonnee en uw smaak. Die verschillen namelijk.

Bij C1000 Wahle willen wij dat u waar krijgt voor uw geld. Goede waar. In dat kader zijn wij bijvoorbeeld blij wanneer producenten zoals Unilever minder zout in hun producten stoppen. Dat is immers een gezonde ontwikkeling. Nog blijer zijn wij met de honderden biologische producten in onze winkel, want daar is steeds meer vraag naar.

En wat dacht u van het versaanbod? Fred, onze groente- en fruitspecialist houdt de gezonde aanvoer – van ver en van dichtbij – dagelijks nauwlettend in de gaten. Over dichtbij gesproken: regionale producten 58 | ProefLokaal 033

hebben bij ons uiteraard een streepje voor.

Zo kunnen wij niet wachten op het eerste Valleibrood, vers van de akkers in Achterveld!

Zoals gezegd, voor een ruime keuze in de lekkerste boodschappen bent u iedere dag van harte welkom aan ’t Plein in winkelcentrum Hamershof. En om dit bijzondere ‘smaakjaar’ nou extra smakelijk af te sluiten, nodigen wij u graag uit voor onze kerstproefavond op woensdag 12 december. Kom proeven van ons najaarsassortiment en een selectie van onze ‘trotse’ C1000-producten.

En als u straks de boodschappen haalt, zorgen wij voor een handige, milieuvriendelijke tas. Heerlijke (feest)dagen gewenst!”

William Wahle, eigenaar C1000 Wahle Leusden

Smaakmakers uit de streek

N

MB OVE

ER

L DEA

!

GRATiS!

Tweede Hoofdgerecht s n e e k o o m o K bij ons eten! keuze, -menu’s naar twee 3-gangen n va p oo ro. nk eu 0 aa bij slechts 1.0 hoofdgerecht goedkoopste

+ +

onbeperkt frites uw zelf gekozen salade uit het saladebuffet! fAMiLy ViTARiA EETERij Biezenkamp 4/4B 3831 JA Leusden Tel. 033 - 432 04 53 Geopend: ma t/m za: 12.00 - 22.00 uur, zo: 14.00 - 22.00 uur

Actie geldig t/m 28 februari 2013. Niet geldig in combinatie met andere acties.

Smakelijke groeten uit Frankrijk!

PROEFLOKAAL - Column Ilja Gort

Amersfoort is Hoofdstad van de Smaak? Mijn Amersfoort? Water loopt me in de mond en grote trots vult het hart, maar zeg eens eerlijk: hoe smakelijk is mijn stad nou eigenlijk? Met groot genoegen schuif ik zo nu en dan aan tafel bij het Bergpaviljoen, San Giorgio of Restaurant Diner, maar zo’n culinaire kroon zal toch wel gedragen worden door meer koks en keukens, mag ik hopen. En boeren niet te vergeten, want daar begint het grote genieten.

Ik zal nooit vergeten hoe ik met mijn goede vriend Jonnie Boer ooit langs stad en land trok, op zoek naar de hoogte- en dieptepunten van 100 jaar ‘Cuisine Hollandaise’. Is er in Nederland eigenlijk wel een eetcultuur, vroeg ik me af. In Frankrijk – daar waar ik mij al vele jaren aan de mooiste druiven laaf – bestaat een maaltijd uit vier gangen. In Nederland werkt het merendeel van de bevolking om zes uur een eenpansgerecht weg. En waar de Fransman dagelijks rustig twee tot drie uur de tijd neemt voor zijn entree, plat principal, fromage en dessert, lepelt de Hollander in een stief kwartiertje zijn prakkie naar binnen.

Klaar! Dan heb ik het nog niet eens over de prijscultuur: Arie de Knaller versus het halve jaarsalaris van de Fransoos.

smaak gebleven?! Tomaten en aardbeien smaken voornamelijk naar water en vlees naar E25, Sodiumfarine, Ethyleenformulaat en G36. Wat zegt u: is de pieper nog Hollands?

Ja, de hang naar de pieper is onuitroeibaar, want het enige dat ons naast de stamp- en hutspotten nog rest van de Hollandse keuken is de patat en frikadel.

Nee, het avontuur met mijn driesterrenvriend uit Zwolle was niet alleen een trektocht langs ambachtelijke vissers, plukkers en kwekers.

Het toonde ook de spiegel van de keiharde realiteit: wij willen de smaken terug! Vanuit de Bordeaux – de oogst is binnen – hoop ik daarom van harte dat de smaaktitel voor Amersfoort en omstreken een bemoedigende les mag zijn. Ga proeven bij de boer, kijken bij de kok en vergeet vooral niet te genieten. Dus: ogen en mond open, en geef de Smaak niet alleen een hoofdstad, maar ook hoofdletters!

Allez, Hartelijk Santé et à la prochaine!

De voedingsindustrie in Nederland heeft in de afgelopen decennia grote stappen gezet.

Over de richting heb ik mijn twijfels. Unilever en consorten kregen de samenleving steeds meer in een houdgreep en het gemak moest de mens dienen. Daarom zijn er nu het hele jaar door zomergroenten. Alleen: waar is de

Meer over de wonderbaarlijke avonturen van Ilja Gort en Jonnie Boer vindt u in het boek Met Gort de Boer op (Tirion Uitgevers; 90-4390-664-6). Dorst gekregen of nieuwsgierig geworden naar de overige activiteiten van deze Amersfoortse wijnboer en zijn Château la Tulipe de la Garde, kijk dan op www.tulipe.nl.

Smaakmakers uit de streek

ProefLokaal 033 | 61

ActiviteitenKalender Activiteit Datum Locatie Lampionnenoptocht en vuurwerk met Sint

1 dec

vijver Emiclaer, Amersfoort

WijnRoute Amersfoort

2 dec

binnenstad Amersfoort

Koopzondag

2 dec

binnenstad Amersfoort

Finaletournee Cameretten

7 dec

Theater De Kamers, Amersfoort

Jungle by night

7 dec

De Kelder, Amersfoort

Kerstmarkt Nijkerk

8 dec

centrum Nijkerk

De Glindse Foor

8 dec

De Glind

Gluren bij de Buren

9 dec

Amersfoort

De Kelder Kids: Hippe Gasten

9 dec

De Kelder, Amersfoort

HEMA, de worst Musical ever!

12 t/m 15 dec

De Flint, Amersfoort

Smaak van de Streek markt

15 dec

Grote Koppel, Amersfoort

Muurhuizenconcert Bob Kaufmann en Daniel Kramer

16 dec

Museum Flehite

Kerststallenroute

16 dec

t/m 4 jan Baarn

Kerstmannenloop

20 dec

centrum Amersfoort

DI-RECT

22 dec

De Flint, Amersfoort

Kerstlichtjeswandeling Kidsrevival

22 dec Jan

Banninkpark, Leusden

Sneeuwwit door Holland Opera

22 dec t/m 6 jan

Veerensmederij, Amersfoort

Prettige Film- en Feestdagen

22 dec t/m 6 jan

De Lieve Vrouw, Amersfoort

Koopzondag

23 dec

binnenstad Amersfoort

Kerstmarkt

23 dec

Hamershof, Leusden

Warme Winteravonden

27 t/m 29 dec

DierenPark Amersfoort

Winterkost, jeugdtheater in de kerstvakantie

29 dec t/m 4 jan

De Lieve Vrouw, Amersfoort

Koopzondag

30 dec

binnenstad Amersfoort

Nieuwjaarsreceptie De Stille Fanfare

1 jan

De Lieve Vrouw, Amersfoort

Geef je kerstboom aan de dieren

6 jan

DierenPark Amersfoort

Circus Hans Klok – The Houdini Experience

18 t/m 20 jan

De Flint, Amersfoort

Koopzondag

27 jan

binnenstad Amersfoort

Carnavalsoptocht Achterveld

10 feb

Achterveld

Vet Kindercabaret (4+) – Moddervet

10 feb

De Flint, Amersfoort

Grote Voorjaarsschoonmaak

16 t/m 24 feb

DierenPark Amersfoort

Lente-Uitjes, jeugdtheater in de voorjaarsvakantie

17 t/m 21 feb

De Lieve Vrouw, Amersfoort

Koopzondag

24 feb

binnenstad Amersfoort

Koopzondag

24 maart

binnenstad Amersfoort

Nijkerk 600 jaar

27 maart

centrum Nijkerk

Smaak van de Streek markt

30 maart

Grote Koppel, Amersfoort

2013

Smaakmakers uit de streek

ProefLokaal 033 | 63

PROEFLOKAAL - ProefLokaal LIVE

Met de feestdagen en het heerlijk avondje voor de deur, is het grote verwennen begonnen.

ProefLokaal nodigt u daarom van harte uit voor een paar extra feestelijke avonden op locatie.

Hier kunt u proosten op het afgelopen Smaakjaar en genieten van de diverse smaakmakers uit dit magazine. Noteer maar vast in de agenda‌ >> 64 | ProefLokaal 033

Smaakmakers uit de streek

PROEFLOKAAL - ProefLokaal LIVE

>> Donderdag 6 december: Winterwild uit de (s)Treek Foto: Hooijer Fotografie

Jan Dirk Zonnenberg is zeker in Leusden geen onbekende. Jarenlang had hij er een speciaalslagerij, maar zijn specialisme kende geen grenzen. Zonnenberg trok de wereld over en groeide hij uit tot een meester in smaakzaken. Met zijn bedrijf PartyZ laat hij fijnproevers op locatie (catering) en in zijn studio in Voorthuizen genieten van het goede van vee, zee en veld. In Leusden is Zonnenberg nog altijd actief met een kookclub.

Het is een belofte dat het heerlijk(ste) avondje dit jaar op 6 december valt wanneer Jan Dirk Zonnenberg sublieme wijnen onder meer combineert met een risotto van eekhoorntjesbrood, een carpaccio van wild en een Treeker reebout met een sabayon van Sauternes met gorgonzola en peer. Voor dit bijzondere vijf-gangenmenu (inclusief wijnarrangement) betaalt u deze avond geen 99, maar 79 euro!

Informatie: www.partyz.nl. Opgave: bosmans@xmsnet.nl

>> Woensdag 19 december: Kerstdiner-idee Annemieke Gout en Peter Haan verstaan de kunst van een smakelijk samenzijn.

Sinds 2007 verzorgen zij kookworkshops voor particulieren en bedrijven in Amersfoort en omgeving. In hun Studio Kookbeleving aan de Reigerstraat worden vrienden, familieleden, collega’s of klasgenootjes (!) verzameld rond de kachel, waar culinaire smaken en kookervaringen worden uitgewisseld. Eenmaal aan de kook doet iedereen nieuwe ervaringen op en ontstaat een gezellige sfeer, die aan tafel uiteraard wordt voortgezet. Laat u het schort en de pannen liever aan anderen, dan brengen Gout en Haan de catering van Kookbeleving graag aan huis.

Om indruk te maken tijdens het kerstdiner, biedt Kookbeleving u op 19 december een avond vol inspiratie met snelle en praktische culinaire hoogstandjes. Op het menu van deze workshop staat een groot aantal streekproducten uit dit magazine en u betaalt slechts 55 euro (inclusief wijnen)!

Informatie: www.kookbeleving.nl. Opgave: info@kookbeleving.nl

>> Maandag 28 januari: De Avond van het Lekkere Boek Wat begon als een herinnering aan het Ros Beyaart in Leusden is vijf jaar na dato uitgegroeid tot een restaurant met een duidelijke eigen signatuur: Liefferinks.

Chef Paul Liefferink en gastvrouw Kirsten Ruitenbeek hebben met hun passie en vakkennis een nieuw thuis gecreëerd in Leusden voor een lunch, diner of borrel.

Ook voor vergaderingen is restaurant Liefferinks inmiddels een populaire locatie.

In samenwerking met Bibliotheken Eemland en Hoofdstad van de Smaak brengt Liefferinks op 28 januari dr. Frank én Jamie Oliver samen op tafel. Geïnspireerd door de populairste kookboeken in deze regio zal chef-kok Liefferink deze avond een bijzonder menu samenstellen. Schrijvende koks (lees: kokende schrijvers) zullen ter tafel bovendien een boekje open doen. Kortom: een unieke avond voor lezers met smaak!

Informatie: www.liefferinks.nl. Opgave: info@liefferinks.nl Smaakmakers uit de streek

ProefLokaal 033 | 65

PROEFLOKAAL - colofon

Eerste jaargang nummer 1 - 2012

Uitgever

Romotion Media J. de Bijestraat 10 3791 AS Achterveld romotion@walrave.nl 06-55726460 / 0342-452616 Hoofdredactie Marco Bosmans, Ronald Knetemann

Smaakzaken

Kookstudio’s

Redactie Kirsten Ruitenbeek, Ellen Warnar, Mirjam van de Kamp, Marco Bosmans, Ronald Knetemann Fotografie Jin van Weerd, tenzij anders vermeld Vormgeving studio Bullseye, Menno Volmer Drukwerk & Distributie BDU Advertenties Voor informatie over advertentie mogelijkheden kunt u zich wenden tot: Impulse2Improve, Ellen Warnar Tel. 06-26326472, info@impulse2improve.nl Vragen, ideeën of opmerkingen?

Stuur een mail naar romotion@walrave.nl

© Copyright Proeflokaal 033 is een uitgave van Romotion Media. Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen en/ of vermenigvuldigd zonder nadrukkelijk voorafgaande toestemming van de uitgever Romotion Media, J. de Bijestraat 10, 3791 AS Achterveld of anders auteursrechtecht hebbenden.

66 | ProefLokaal 033

Dat de regio Amersfoort veel smaak heeft valt niet alleen af te lezen aan het brede horecaaanbod en de verse oogst uit het ommeland, het wordt ook gedoceerd. Blijkbaar hebben we in stad en streek niet alleen trek, maar ook honger naar kookkennis. ProefLokaal ontdekte een paar bijzondere adresjes voor smaaklessen en kookworkshops: Terwijl u bij restaurant De Mandemaaker in Bunschoten heerlijk kunt genieten van de geweldige (vis)keuken, kunt u boven het restaurant zelf aan de kook. Armando di Gristina leert u er bovendien graag wat kneepjes van la Cucina Italiana.

Mandy de Jong, één van de beste ladychefs in ons land, kookte ooit met Jon Sistermans twee Michelin-sterren bijeen in restaurant Mariënhof in Amersfoort, maar nu kookt ze graag met u!

In Mandy’s Kookwerkplaats in Soest geeft ze workshops, kooklessen en kooksport.

Ook Hanke Schoor is een inspirerende chef en erg thuis in de streek bovendien. Met haar STER Catering leert ze u niet alleen (beter) koken, maar ook echt proeven. Ze is regelmatig te vinden in kookstudio De Riet in Achterveld en bundelde haar recepten in Smaakmakers.

Dat koken leuk mag zijn, weet Pim Haaksman.

Hij haalde als tv-kok dolle avonturen uit in de keuken en ook in zijn Smulweb Kookcollege in Amersfoort is het iedere avond feest. Hij ontvangt kleine en grote groepen, maar verzorgt ook individuele, thematische workshops.

Smaakmakers uit de streek

collectief

Verbouwen zonder problemen?

Alles in ĂŠĂŠn keer geregeld, van ontwerp tot oplevering!

BOUWBEDRIJF VAN SANTEN www.bouwbedrijfvansanten.nl amersfoort

www.dokterib.nl barneveld

www.prinsenbouw.nl achterveld

www.vandeburgwal.com leusden

www.mentofix.nl krimpen aan den ijssel

www.kokwooncenter.nl amersfoort | hoogland

www.euronhoutenvloeren.nl amersfoort

www.womeninwood.nl amersfoort

Maak gebruik van onze kennis en ervaring 03 3 445 01 11

|

ww w.v an de nw il de nbe r g . nl

Wildenber g Co llect ief st aa t voor g ar ant ie, ont zor g en, se r v i ce en v e r t ro uw e n

anno 1870

Mijn koffie...

tiktak-segafredo.nl