สัมฤทธิ์ผล และถูกต้องตามธรรมเนียมของประเทศนั้นๆ ดังตัวอย่างข้อควรกระทา และไม่ควรกระทาของประเทศ ในกลุ่มอาเซียน ต่อไปนี้
4) ช่องทางการติดต่อสื่อสาร เครื่องมือที่สามารถใช้ในการติดต่อสื่อสารระหว่างประเทศ นั้นมีหลากหลายรูปแบบ ซึ่งสามารถแบ่งออกเป็น 2 ประเภท คือ แบบประสานเวลา (Synchronous) และแบบไม่ประสาน เวลา ( Asynchronous) ในปั จ จุ บั น มี เ ครื่ อ งมื อ อยู่ ห ลาย ประเภทที่ใช้ระบบออนไลน์ในการเชื่อมต่อ โดยเครื่องมือที่ นิยมใช้ในการเรียนอีเลิร์นนิ่ง ได้แก่ ไปรษณีย์อิเล็กทรอนิกส์ กระดานอภิปราย บล็อก และ แชท ซึ่งมีรายละเอียดดังนี้
3.1) สีสันในการติดต่อสื่อสารนั้นมีความสาคัญอย่างยิ่ ง เพราะในประชาคมอาเซียนนั้นมีประเทศที่มีอิทธิพลจาก ประเทศจีนรวมอยู่ด้วย ดังนั้นการใช้สีแดงในการเขียน ชื่อ หรื อ ติ ดต่ อ สื่อ สารนั้ น ควรใช้ใ นทางที่ ถูกต้ อ ง เช่ น การเซ็นชื่อในเอกสารราชการนั้นไม่ควรเซ็นด้วยหมึกสี ดา เพราะทาให้ไม่สามารถระบุได้ว่าเอกสารชุดใดเป็น เอกสารสาเนาหรือตัวจริง ดังนั้นการใช้สีนั้นจึงขึ้นอยู่กับ สถานการณ์ แ ละเป็ น สิ่ ง ควรที่ จ ะสอบถามล่ วงหน้ าถึ ง ข้อจากัดนี้
4.1) ไปรษณีย์อิเล็กทรอนิกส์ (E-mail) เป็นการสื่อสารแบบ ไม่ป ระสานเวลา ซึ่ งอยู่ ในรู ปแบบของจดหมายที่ สามารถ ส่ ง ไปถึ ง ผู้ รั บ ได้ จุ ด เด่ น ของการสื่ อ สารประเภทนี้ คื อ สามารถเจาะจงถึงรายบุคคล และสามารถส่งไฟล์ไปยังผู้รับ ได้โดยตรง
3.2) ควรตระหนั กว่ า ภาษาไทยและภาษาลาวมี ค วาม ใกล้เคียงและฟังเข้าใจกันได้ ดังนั้นพึงหลีกเลี่ยงการพูดจา ส่อเสียดหรือล้อ เลียนภาษาคาพู ดหรือเล่ าเรื่องเชิงตลก ขบขันที่ส่อไปในทางที่ให้เกิดความไม่เข้าใจระหว่างกัน
4.2) กระดานอภิปราย (Discussion board) เป็นการสื่อสาร แบบไม่ประสานเวลา ซึ่งเป็นพื้นที่ที่ให้ทั้งผู้เรียนและผู้ที่มี ความรู้มาแบ่งปันข้อมูลกันในพื้นที่ที่ทางเว็บนั้นได้จัดไว้ให้ ในการใช้กระดานอภิปรายนั้นผู้ใช้สามารถส่งไฟล์ให้แก่กัน ได้ในพื้นที่ที่จัดเตรียมไว้ และยังเป็นการเผยแพร่ความรู้แก่ ผู้ใช้เว็บคนอื่นๆ อีกด้วย
3.3) วัฒนธรรมของประเทศอินโดนีเซีย และบรูไนดารุส ซาลามจะไม่ ใ ช้ มื อ ซ้ า ยในการรั บ - ส่ ง ของ หรื อ รับประทานอาหาร และไม่ควรชี้ด้วยนิ้วชี้ แต่ใช้นิ้วโป้ง แทนหรือใช้วิธีการผายมือขวาแทน
4.3) บล็อก (Blog) เป็นการสื่อสารแบบไม่ประสานเวลา เน้น ไปทางการบันทึกความรู้รายวัน และเป็นการเผยแพร่ความรู้ที่ สามารถตอบโต้ได้ระหว่างผู้ที่เข้ามาหาความรู้อีกด้วย
3.4) วัฒนธรรมของประเทศกัมพูชาและเวียดนามไม่ควร ห่อกระดาษของขวัญด้วยสีขาวเพราะถือว่าเป็นสีของการ ไว้ทุกข์ควรใช้กระดาษที่มีสีสัน 3.5) วั ฒ นธรรมของประเทศกั ม พู ช า ลาว พม่ า และ เวียดนามควรแต่งกายชุดสุภาพเรียบร้อยและมิดชิดเพราะ เป็นประเทศอนุรักษ์นิยม
4.4) แชท (Chat) เป็นการสื่อสารแบบประสานเวลา การ สื่อสารประเภทนี้นั้นเหมาะแก่การทางานเป็นกลุ่มที่ต้องการ การแลกเปลี่ยนความรู้อย่างรวดเร็ว และมีความสะดวกใน การส่งไฟล์ระหว่างผู้สนทนา
จากตัวอย่างที่ได้กล่าวไว้ข้างต้น เป็นเพียงข้อควรกระทา และไม่ควรกระทาบางส่วนเท่านั้นของประเทศในกลุ่ม อาเซี ย นยั ง มี ธรรมเนี ย มและมารยาทในการประพฤติ ปฏิบัติตนอีกมากที่ควรศึกษาและเรียนรู้ไว้ เพื่อเป็นการ เตรี ย มตั ว ก่ อ นที่ ป ระเทศไทยจะก้ า วเข้ า สู่ ป ระชาคม อาเซียนในอีก 3 ปี ข้างหน้า ได้อย่างมั่นใจ
โดยแนวทางการติดต่อสื่อสารผ่านอีเลิร์นนิงนั้น อาจแบ่งได้ เป็น 3 ส่วนหลักๆ ได้แก่ (1) การติดต่อสื่อสารสาหรับการ แนะนาตัวเอง (2) การติดต่อสื่อสารสาหรับการเข้าร่วม กิจ กรรมกลุ่ ม และ (3) การติ ด ต่ อ สื่ อ สารสาหรั บ การ แลกเปลี่ยนเรียนรู้ โดยมีรายละเอียดดังนี้ 269