Fylkesmagasinet 16

NR. 16 DESEMBER 2012

FM

Mest te leste tryk mediet i fylket

fylkesmagasinet.no

Jakta på det gode juleølet Side 34-39

Huset ved fjorden pynta til jul side 10

Lokale bøker til jul side 16

Jul på gamalt vis side 29

VOLVO V60

FRY DENBØ EDITION KAMPANJETILBOD

• DIESELVARMAR M/TIDSUR • Skinninteriør • Aktive Xenonlys • 7” skjerm • Bluetooth Handsfree • Ryggesensor • Regnsensor • Cruise control • Alarm • El.vindauge og fjernstyrt sentrallås • Radio/CD/USB/Bluetooth Streaming • DAB + • El. oppvarma baksete • 2 sona klimaanlegg • City Safety • Vinterhjul på alufelg

Tillegg for automatgir kr 19.900,Tillegg for Summum kr 10.000,Tillegg for R-Design kr 23.000,-

LEASING/PRIVATLEIGE VOLVO V60 FRYDENBØ EDITION Forskot kr 39 900,–.

AVGRENSA TAL

3 år/45 000 km.

LEIGE KR

2 788 ,-

Alle prisar inkl. mva.

LAST NED NORSK VOLVO APP

PR.MND

VOLVO V60 D2 KR

364 900,-*

VEIL. PRIS KR 394.000,Tillegg for automatgir kr 19.900,Tillegg for for Summum kr 10.000,Tillegg for R-Design kr 23.000,-

VOLVO V60

* Veil. pris inkl. frakt-, leverings- og adm. kostnader levert forhandlar. Gj.sn. forbruk 4.5 – 10.2 l/100 km. CO2-utslepp 119 – 237 g/km.

Alle Volvo sine dieselmodellar har partikkelfilter som standard. Atterhald om trykkfeil. Avbilda bil kan ha ekstrautstyr.

Treff Volvo på facebook.com/volvocarsno og volvocars.no. For meir info skann QR-koden til venstre eller send SMS ”VOLVO” til 2330.

VOLVO V70

FRY DENBØ EDITION KAMPANJETILBOD M/AUTOMAT INKL. I PRISEN

• DIESELVARMAR M/TIDSUR • Skinninteriør • Aktive xenonlys • 7” skjerm, Bluetooth Handsfree • Ryggesensor • Regnsensor • Cruise Control • Alarm • El.vindauge og fjernstyrt sentrallås • Radio/CD/USB/Bluetooth Streaming • DAB + • El. oppvarma baksete • 2 sona klimaanlegg • City Safety • Vinterhjul på alufelg

VOLVO V70 D2

FM

LEASING/PRIVATLEIGE VOLVO V70 FRYDENBØ EDITION

16•2012

2 AVGRENSA TAL

Forskot kr 53 100,–.

2 999 ,-

Alle prisar inkl. mva.

LAST NED NORSK VOLVO APP

399 900,-*

VEIL. PRIS KR 447.800,Tillegg for Summum kr 12.000,Tillegg for R-Design kr 22.000,-

3 år/45 000 km.

LEIGE KR

KR

PR.MND

VOLVO V70

* Pris inkl. frakt-, leverings- og adm. kostnader levert forhandlar. Gj.sn. forbruk 4,5 – 10,3 l/100 km. CO2-utslepp 119 – 237 g/km.

Alle Volvo sine dieselmodellar har partikkelfilter som standard. Atterhald om trykkfeil. Avbilda bil kan ha ekstrautstyr.

Treff Volvo på facebook.com/volvocarsno og volvocars.no. For meir info skann QR-koden til venstre eller send SMS ”VOLVO” til 2330.

www.frydenbo.no

I denne utgåva kan du lese om:

FM FYLKESMAGASINET

REPORTASJE: Opptur, nedtur eller stagnasjon? | Huset ved fjorden er pynta til jul | Lokale bøker - populære julegåver | Rett på med Andrine | Klar for julebordsesongen | Skifantomet | Trend og mote med Regine | På gamalt vis Juleøljakta | Biltest: Ford Ranger Wildtrak | Barnsleg: Hausten på tur med Nomi Kvifor hoppe over bekken etter vatn? | X-ord | E-prat: Joar Søhoel

FRAMSIDEFOTO: Joachim Vie

Fylkesmagasinet kjem ut til alle husstandane i Sogn og Fjordane Grunnlagt 2001

Opp- eller nedtur?

Øyrane 3, boks 353, 6802 Førde

Tlf. 95 93 99 99 REDAKTØR

ROY SUNDE roy@fylkesmagasinet.no Tlf. dir. 95 93 99 90

– Vi er opptekne av å finne dei gode, positive tinga som skjer i vårt fantastiske fylke. Vi klarer ikkje å fange opp alt, så har du tips om saker som du meiner vi burde skrive om – ta kontakt med meg!

MARKNADSANSVARLEG

MAI-KRISTIN TIDEMANSEN mai.kristin@inform-media.no Tlf. dir. 95 93 99 97

Ønskjer du å nå alle husstandane i heile fylket med din bodskap – ta kontakt med meg!

Ansvarleg utgjevar og grafisk formgjeving Inform Media Trykk Mediatrykk Bergen Distribusjon Posten Opplag 42.000

Det er så lett på papiret: Få folk til å flytte hit, og auk talet fødslar. Legg til rette for god folkehelse og trivsel. Då veks kommunen din.

I praksis er det langt verre. Å bu grisgrend er for mange ein romantisk draum om eit enklare liv.

Diverre er det ofte alt det er, ein romantisk draum. Og det blir ofte med draumen. Sjølv kor gjerne ein vil bevare bygdene. Sjølv kor ofte ein tenkjer at det ville vore fint med folk i alle hus. Og sjølv kor mange vedtak ein gjer, og kor mykje pengar ein nyttar til rekruttering, tilflyttingstiltak og anna som skal lokke nokon til å bu der alle andre har flytta.

For det er slik at nokre stadar vil ingen bu lenger. Og då nytter det lite kva lokale politikarar i den eine eller andre kommunen seier, meinar, vedtar eller kjempar for. Det er sterke krefter ein skal nedkjempe også, sentralisering er eit globalt fenomen. Stadig fleire menneskjer bur i større og større byar, og landsbygda blir tømt anten det er Sogn og Fjordane eller Kongo. Den einaste medisinen ser ut til å vere å bygge opp sterke senter, med mest mogleg av dei tilboda folk etterspør: Utdanning, kompleks arbeidsmarknad, bustad og flest mogleg bytilbod.

For mange er folketalsstatistikkar ei evig pine å lese. Kvartal etter kvartal blør ein raude tal i statistikken. Vi har snakka med ein kommune som er i den situasjonen. Hyllestad brukar ”siste” slanten på å sparke liv i næringsutviklinga i kommunen med eit næringsområde ferdig utvikla til å bygge på. I andre enden av skalaen er Førde – som har berre eit år med negative tal i folketalsstatistikken sidan 70-talet. Det er lett å tru politikarane der berre kan lene seg attende og nyte herrens glade dagar, men det åtvarar ordførar Olve Grotle mot.

Og ikkje minst har vi snakka med paradokset Eid. Midt i Nordfjord, omgitt av store kommunar, burde dei ligge midt i smørauget. 4 av dei sju største kommunane i fylket ligg eit steinkast frå kvarandre, med Eid som nav. Likevel har store deler av regionen nedgang, også Eid. Kvifor går ikkje vekstmotoren på høggir der?

Dette og meir til får du svar på i denne utgåva.

Og som ein meir lystig avrunding kan du finne ut kva det beste juleølet som lagast lokalt er. I alle fall i følgje vårt vesle panel.

Redaktør: Roy Sunde

FOTO KIKKERTAR UR GULL SØLV MUSIKK FOTO KIKKERTAR UR GULL SØLV MUSIKK FOTO KIKKERTAR UR GULL SØLV MUSIKK

Ta vare på juleminna NIKON D 800 Kamerahus

18.499,-

Atterhald om utselde varer og evt. prisendringar.

NIKON P 7700 Kompaktkamera

NIKON D 600 m/Nikon AF-S 24-85 ED VR

17.999,Inkl. WU-1a wireless mobilad.

Alternativ Nikon D 600: • Kamerahus Kr 13.999,-

3499,Nikkor 7,1x zoom (28-200mm) F. 2-4,0

Stort utval og gode prisar på gode tur-, fritids- og jaktkikkertar!

– med nytt kamera frå Nikon NIKON D 3100 m/Nikon AF-S 18-55 VR og Nikon AF-S 18-200VR

NIKON D 3200 m/Nikon AF-S 18-55 VR

3.999,-

4.499,Alternativ Nikon D 3100: • Kamerahus Kr 2.499,• Med Nikon 18-55VR kr 2.999,Personleg service og god pris.

Vårt mål er at alle våre kundar skal få hjelp og rettleiing til å finne akkurat det produktet og den løysinga som høver for kvar einskild. Sjå vår heimeside www.alfhelgheim.no for oppdaterte og konkurransedyktige prisar.

Dobbel zoomkit!

Inkl. WU-1a wireless mobilad.

Alternativ Nikon D 3200: • Kamerahus Kr 3.499,• Med Nikon 18-105VR kr 4.999,• Med Nikon 18-55VR og 55-200VR; Kr 5.499,-

Alf Helgheim & Co AS Skei Sentrum, 6843 Skei i Jølster Tlf. 57 72 83 11 • Fax 57 72 83 29 www.alfhelgheim.no • post@alfhelgheim.no

FOTO KIKKERTAR UR GULL SØLV MUSIKK FOTO KIKKERTAR UR GULL SØLV MUSIKK FOTO KIKKERTAR UR GULL SØLV MUSIKK

FM 16•2012

3

Hyllestad håpar Opptur, nedtur eller stagnasjon?

Korleis er det å prøve å skape vekst i ein kommune der folketalet går ned år etter år? Hyllestad veit, men no vil dei auke folketalet med nytt næringsareal og spissa satsing.

TEKST OG FOTO: Roy Sunde

Det er alternativa for folketalet i ein kommune. Og bak desse tre, vesle orda ligg utfordringar, problem eller velsigningar. Stig folketalet så stig inntektene og høva du har til å utvikle deg. Går folketalet ned, skjer det same med inntektene. Ein vond sirkel som gjer det desto verre å snu utviklinga. Har du ambisjonar om å vekse er det ei frustrerande oppleving å sjå folketalet gå i rykk og napp.

FM 16•2012

4

Vi har vore i Hyllestad for å sjå korleis dei skal bygge seg ut av nedgangen. Vi har også snakka med Olve Grotle, som leiar den største vekstkommunen i fylket, og vi har spurt ordførar Alfred Bjørlo om kvifor folketalet ikkje stig i Eid for tida.

Når folketalsstatistikken kjem set politikarar seg ned for å lese. Hyllestad er ein av dei kommunane som får kvartalsvis juling av tala. I 1920 budde 2278 i kommunen og sidan peika det ein veg. Så langt i år er dei 39 færre. Folketalet er 1422 og fleire av naboane veks. Blir ein misunnelig?

– Nei! Eg gler meg over andres positive utvikling: Det triggar meg til å oppnå det same, smiler Tore Bråstad, prosjektleiar i Hyllestad Utviklingspark. Handtrykket er så fast ein ventar frå ein politikar med praktisk yrkeserfaring og optimismen reell. Det er nær desember, men i Bøfjorden leikar førvinteren vår med 7 pluss. Og ein ny vår er det Hyllestad ønskjer.

Løft Hyllestad fekk grunna sårbar næringsstruktur status som omstillingskommune for tre år sidan.

– Det gjev unike muligheiter, og god støtte frå S.Fj. Fylkeskommune og Innovasjon Norge. Fylkeskommunen sa tidlig vi måtte spisse handlingsplanen, og burde ha eit næringsområde som la til rette for å skape arbeidsplassar. Vi vurderte ulike alternativ, men enda her, seier han og viser fram 12 mål store Hyllestad Utviklingspark, spydspissen i næringslivsatsinga. Området var alt regulert til industri. Løland Motorbåtverksemd byrja båtbygging i 1938. I 1978 flytta dei ut i innløpet på Bøfjorden, og vart til det som no heiter Havyard Leirvik AS. – Alt låg til rette her: nærleik til sjø, kai, straum, fiber, industrimiljøet ved Havyard og Leirvik, seier han og peikar over vågen til bygda inst i fjorden.

– Dette er ein viktig del av omstillingsarbeidet i kommunen, for å skape meir robust næringsstruktur. Her kan ein god ide få oppbakking og gode rammevilkår, seier han og skryt av vågemotet til kommunen. – Økonomien er pressa, men dei satsar 4 millionar kr på nytt næringsområde.

Det er unikt, poengterer Bråstad. Totalkostnad er 5,6 millionar kroner. Havyard Ship Technology AS og Aria Invest, v/Roar Bøe eig 14,3 prosent av aksjane kvar. Resten eig kommunen. I løpet av desember er området klart til å byggast på.

– Då byrjar det hårete målet: 40 jobbar innan 2015, og 5 nye bedrifter, slår han fast. Det høyres kanskje ikkje så hårete ut. Når kommunen blør så mykje folk ut årleg er det eit enormt framsteg.

– Det er berre to år! Klarar vi ikkje å snu utvik-

linga til 2015 kan det bli vanskelig. Vi må skape vekst i heile kommunen, på ulike område. Eit mål er 20 jobbar knytt til turisme. Vi er nominert som UNESCO-verdsarvområde. Det heng høgt, og bør nyttast til verdiskaping og identitetskapar. I 8-klasse har elevar i Hyllestad guiding og kvernsteinhistorie som valfag, og får sommarjobb som guide. Ein suksessfaktor som kopierast andre stader. Her ligg eit potensiale for å faktisk skape gull av gråstein.

Klar til kamp Bråstad var ordførar, men hoppa av etter fire år.

Perioden var prega av store utfordringar. Men han slutta ikkje av den grunn.

– Eg ville satse på næringslivet. Næringsutvikling er eit hjartebarn. Hyllestad har gode føresetnadar for å klare seg, men det tek tid. Du snur ikkje utviklinga på eit år, men det er flott at folk

her er utålmodige og krev resultat. Vi kan ikkje ligge på rygg og vente. Politikarar og næringsutviklarar må skule til folketalsutviklinga. På mange vis er det fasiten på arbeidet vårt, seier han og fortel at nedgangen sporar innsats.

– Folketalet er ein målestokk på om samfunnet går godt. Nedgang år etter år er ikkje bra, men ein må og sjå bak tala. Men så lenge det går ned har ein ikkje høve til å «slappe av». Då må ein verkeleg jobbe for å snu utviklinga! Økonomien blir dårligare på to plan. Skatteinntektene går ned, og statlege overføringane minkar. Men desto meir triggar det meg til å vere offensiv. Det er stort potensiale her! Så eg ikkje moglegheiter hadde det vore mykje verre, seier han.

Omstillingsarbeidet står på to bein: Meir robust næringsstruktur, og tilflytting og integrering.

–Vekst i folketal er viktig og fasiten heiter

attraktive arbeidsplassar. Det er det vi prøver å skape her, seier han og fortel at arbeidsinnvandring er viktig.

– Det jobbar mykje utlendingar i kommunen, og ein del av dei byrjar å slå seg ned her. Havyard har eit eige selskap som skaffar arbeidskraft og får tak i særs dyktige folk. Utan utanlandsk arbeidskraft hadde ikkje verftet eksistert no. Det byrjar bli ein del utanlandske familiar her, som har kjøpt hus og har barn i skule og barnehage, og trivast så godt at dei seier det er her dei skal bu. Det er ei utvikling vi må dyrke. Dei tilfører nye kulturar og impulsar. Vi har teke tak i integreringar. Mellom anna med eigen organisasjon som tek i mot dei, og vi har hatt eige norskkurs i 15 år. Det har venteliste. Vi kan bli betre, men dei som kjem blir teken godt i mot. Målet til kommunen er at det flyttar minst 15 nye familiar hit frå andre stader i Norge, nyinnflytte og tilbake-

flytte, og minst 10 nye utanlandske familiar. Det skal vere folk i alle hus, seier han.

FM 16•2012

5

Moglegheiter og utfordringar Ein firedel av innbyggarane i Hyllestad er fordelt på to bedrifter. Kommunen og Havyard.

– Vi er nok einaste kommune i fylket med ei privat bedrift som største arbeidsplass. Havyard går bra og tener pengar, men det er ein konjunkturutsett industri. Hyllestad og kommunane rundt er avhengig av skipsverftet som arbeidsplass, seier han og fortel at Havyard både er den største utfordringa og største positive faktor i kommunen.

– Ein god, trygg arbeidsplass, med god lønn og godt arbeidsmiljø. Det gjer det krevjande å få folk til å sjå moglegheiter på eiga hand, og hoppe ut av det trygge tilværet. Men legg ein til rette for kreative sjeler kan skape sin eigen arbeidsplass,

<<

på opptur

Prosjektleiar i Hyllestad Utviklingspark Tore Bråstad viser fram den 12 mål store parken som er ein spydspiss i næringslivsatsinga til kommunen. – Dette er ein viktig del av omstillingsarbeidet i kommunen, for å skape meir robust næringsstruktur. Økonomien er pressa, men kommunen satsar likevel fire millionar på nytt næringsområde. Det er unikt, seier han.

<<

Alt ligg til rette på tomta for den nye utviklingsparken med nærleik til sjø, kai, straum, fiber, industrimiljøet ved Havyard og Leirvik.

og ser den enorme marknaden rundt oss, opnar det seg fantastiske moglegheiter, slår Bråstad fast og understrekar at det er ein styrke å ha Havyard i kommunen.

– Eg brukar seie det er ein større prestasjon å ha eit verft som lagar verdas mest avanserte skip i «Champions Leauge» enn at Sogndal er i eliteserien, ler han.

– Eg vel får vel nokon på nakken, men det er ei høgkompetansebedrift som lagar prisvinnande skip – det er ein enorm prestasjon. Tenk alle verfta som er lagt ned. Her overlevde verftet, takka vere dyktige eigarar og tilsette, og rett strategi. Havyard gjev moglegheiter. Det er ei stor, skapande bedrift, som gjev høg aktivitet. Den har diverre vore ei lita sovepute for oss når det gjeld å sjå høve for nyetablering, seier Bråstad og understrekar at verftet er ein positiv faktor.

– Verftsdirektør Trygve Solaas seier at Havyard applauderer alt som skapar arbeidsplassar og aktivitet i området. Dei er ikkje redd for at konkurranse om arbeidskraft slår negativt ut for verftet, sett i litt perspektiv. Dei er medeigar i prosjektet, og har fokus på at ringverknadane av nyetableringar i neste omgang kan komme dei til

Bråstad deler satsingsområda dei ser føre seg.

– Det er mange flinke folk her. Leirvik har mykje ingeniørkompetanse, spesielt på elektro og automasjon. Ein treng ikkje alltid sivilingeniørar for å få ting til, i blant trengs dyktige teknikarar.

Viktigast er evna til å sjå høve og skaffe rette folka til å ta ting vidare. Ungdom flest utdannar seg minst til høgskulenivå. Vi må skape jobbar som er interessant både for dei og for fagarbeidaren, seier han og ser ut fjorden til framtida.

– Skip er ei naturlig satsing, og den enorme offshore-marknaden rett ved stovedøra vår har Klondykestemning. Hyllestad er ein stor oppdrettskommune. Og vi bør satse på energi, blant anna vindkraft som har gode tilhøve her. Dette er felt vi har kompetanse og marknad på, og store moglegheiter. Hyllestad er sentralt i høve kundar som Havyard, Sløvåg, Lutelandet, Nordsjøen,

S

6

Fire område

Marine Harvest, Sunnfjord Energi osv. Til Førde og flyplass er det rundt timen, og til Bergen to.

Logistikken er god. Eg driv sjølv ei bedrift som produserer og eksporterer varer. Bestiller eg varer før 15.00 har eg det før 11 dagen etter. Hastar det bestiller eg i posten og avtalar å hente 07.30. ved Leirvik postdistribusjon. Unik service, som ikkje er mogeleg i ein by. Havyard og tre-fire andre selskap med daglege leveransar, gjev god logistikk.

Servicen til Tollpostsjåføren her er så god at det er rett før han monterer varene, ler Bråstad og seier han er oppteken av å sjå lys i mørket.

– Ein må sjå høve heller enn problem for å lukkast. Dette er viktig å tenke på når ein pratar med neste generasjon: Fokuser på det positive. Negative ting finn ein overalt, men det er viktigare å snakke opp ting, seier Bråstad, som i ordførartida opplevde intern strid og barnehagenedlegging. – Det er positivt for oss at nedleggingsstriden mange kommunar går gjennom er bak oss. Vi har ein skule og ein barnehage, og ikkje meir å krangle om. Vi har 3-4-kyrkjer, elles er kampane over, smiler han.

– Vi står samla i satsinga mot framtida. Det er ein styrke for oss – fokus er på å skape vekst.

Ri på ka ng b d 57 ile e 83 n?

72 50

FM 16•2012

gode. Dei ser ein vinn–vinn situasjon. Konkurranse om arbeidskrafta er sunt. Ein treng breitt næringsliv, med jobbar til begge om ein skal få familiar hit. Folk står ikkje i same jobb livet ut.

Dei vil ha høve til å bytte jobb.

Tlf.: 57 83 72 50 e-post: post@bilskadesenteret-as.no www.bilskadesenteret-as.no

• Hjulstilling og bremser Rep. og kontroll av hjulstilling.

• Lakkering Vi lakkerar store og små kjøretøy.

• Klimaanlegg Service, rens og påfyll av AC.

• Skadereparasjon Vi reparerar store og små bilar, med store og små skadar.

• Takst Vi takserar skadar kvar dag, forsikring eller privat.

99.900,79.920,-

ink mva

eks mva

• Bilglas Reparasjon og skift.

Bilskadesenteret våren 2013

FÅ MED UTSTYR FOR NESTEN 20.000 KR!

(Kr 18.328,-)

ALT AL T DET DETTE TE FÅR FÅ ÅR R DU!

C_bZU_TW < Cb_lc_Tfg C_bZeT``X C_bZYXfgX C_bZ` `Te^Xe\aZ I\aWf^]Xe` 5TZTf]XUb^f 5T^ ;~aWgT^fiTe`XeX Gb``X_iTe`Xe Fg¥gYTaZXe 9beTa Fg¥gYTaZXe 5T^

SS BILGLA

Opningstider: Mandag - fredag 0730 - 1600

VELG TRYGT - VELG MARKEDSLEDEREN

Pb. 122 | 6781 STRYN | Tlf.: 578 72 000 Telefaks: 578 72 017 | jon@lars-kveen.no www.kveenmotor.no

Ordførar i Førde Olve Grotle håpar å nå 250 nye innbyggarar i år. – Vi ligg geografisk gunstig til. Førde har fått mange og viktige private og offentlege verksemder og senterfunksjonar som gjer at vi også veks i kraft av oss sjølve. Men vi må ta grep og få på plass nytt næringsareal, seier han.

Medgangskommunen TEKST OG FOTO: Roy Sunde

Førde har dobla folketalet sidan 1977. Frå 6000 innbyggar til dagens 12.490. I tredje kvartal passerte talet nye innbyggarar i år 183. Siste negative året var 1983, med tre i manko.

–Prognosane er gode for fjerde kvartal også. Vi håpar å nå 250 nye innbyggarar i år, smiler ordførar Olve Grotle.

– Det kjekke er at kommunane rundt oss veks også. Jølster, Gaular og Naustdal – ja, heile Sunnfjord, kan sjå tilbake på år med folketilvekst, seier Grotle, som truleg sikra evig ettermæle tidlig i ordførargjerninga med sitatet «det kjekkaste eg ser er heisekranar og gravide damer». Begge deler har han fått i rikt monn rundt seg.

– Korleis er det å leie ein kommune som veks og veks?

– Kjekt, stimulerande og oppløftande. I fjor

var veksten 100 personar, lågare enn snittet vårt.

I år ser vi ut til å vekse meir enn snittet. Det gler meg. Men tal over eit år er for lite til å seie noko generelt om utviklinga, så vi tek ikkje av. Eg håpar på stor vekst framover, men er overtydd om at det ikkje kjem av seg sjølv. Vi må ta dei rette grepa, seier han og gjev fleire gode nyhende.

– Førde får stadig fleire arbeidsplassar. Ved årsskiftet hadde vi 9015 jobbar og tal yrkesaktive i kommunen er 6949. Forholdstal mellom yrkesaktive busett i kommunen og arbeidsplassar totalt er ca 130 prosent. Mykje høgare enn til dømes Ålesund og Bergen. Med glimt i auget kan vi seie at Førde er viktigare for Sogn og Fjordane som arbeidsområde enn Bergen er for Hordaland og Ålesund for Møre og Romsdal. Men tala fortel kor viktig Førde er for fylket!

Grotle gjev vekstfaktorarar i Førde.

– Vi ligg geografisk gunstig til. Førde har fått mange og viktige private og offentlege verksemder, og senterfunksjonar som gjer at vi også veks i kraft av oss sjølve. Men vi må ta grep. Så raskt som råd må vi få på plass nytt næringsareal. Viktigaste prosjektet vi jobbar med er Sunnfjord Næringspark, ilag med Jølster kommune på Moskog, eit industriområde på cirka 400 mål.

Eg håpar òg vi får utvidinga av eksisterande næringsareal på Øyrane. Det er viktig å halde fram med å gjere Førde attraktivt som bu- og

arbeidsområde. Berre slik kan vi vekse vidare. Det er vanskelig å rekruttere arbeidskraft i mange deler av fylket. Førde har vore heldigare stilt, men det blir vanskeligare i framtida, så vi må bli flinkare. Når vi no skal rullere areal- og samfunnsplanen i kommunen er det viktig at politikarane har fokus på bustadproblematikk. Forsking viser at dei viktigaste faktorane i rekruttering av innbyggarar er jobb og bustad. Folk vil ha ein arbeidsmarknad der begge partane i forholdet får jobb, og dertil ha høve til å bytte jobbar, seier Grotle og åtvarar mot å tru at lokomotivet Førde tøffar vidare av seg sjølv.

– Det er farleg om folk og politikarar i Førde byrjar tru at vekst kjem av seg sjølv. Vi ligg utom dei store vekstmotorane i Norge, og må jobbe hardt for å gjere Førde endå meir attraktive i framtida. Blant anna treng vi betre infrastruktur, av fleire årsaker. Det vil gje betre trafikkavvikling, mjuke trafikantar betre tilhøve, gjere Førde trivelegare og bidra til at vi kan utvikle delane av Førde som i dag står stille grunna restriksjonar frå vegstyresmaktene. Sjølv om eg er ordførar i Førde, er eg like opptatt av at Sunnfjord som felles bu- og arbeidsområde skal utvikle, styrke og utvide seg. Eg kan ikkje få rost det gode samarbeidet som er på mange plan i regionen no, avslutter Grotle.

FM 16•2012

7

<<

I andre enden av skalaen på folketalsutvikling finn ein Førde, med jamn sterk vekst som siste 40 åra har snitta 200 innbyggarar årleg, med toppar og botnar undervegs.

– Eid er i vekst over tid, men ikkje så jamt og raskt som vi ønskjer, seier ordførar i Eid Alfred Bjørlo.

<<

I rykk og napp Eid kommune ønskjer å vekse, men har eit dårlig år. 34 innbyggar i minus til no i år er skuffande for ein kommune med ambisjonar.

TEKST OG FOTO: Roy Sunde

FM 16•2012

8

Eid har vakse sidan midten av 60-talet, men veksten har flata ut. Den magiske grensa på 6000 kom nærmare og nærmare, men førebels stogga den på 5956 i byrjinga av året.

– Eid er i vekst over tid, men ikkje så jamt og raskt som vi ønskjer. Ei viktig årsak er nok at vi har hatt ein «dupp» i bustadbygging siste året.

Paradoksalt nok har vi hatt høge bustadpriser og nær unntakstilstand på leigemarknaden, samtidig som folketalet gjekk litt ned. Eg er overtydd om at trenden vil snu når vi no er i ferd med å få fart på husbygginga att. Vi er og ein kommune som alltid har hatt stor «utskifting» av folk med mykje inn- og utflytting, og utsett for konjunktursvingingar. Eid har hatt låg tilvekst av utanlandsk innflytting samanlikna med ein del andre vekstkommunar, seier ordførar i Eid, Alfred Bjørlo.

– Blir ein «misunnelig» på kommunar med jamn vekst når ein sjølv går opp og ned?

– Ikkje misunneleg i den forstand: Det er flott

at vi har kommunar i fylket som veks jamt! Det ville vore mykje verre for alle om vi ikkje hadde det! Eg tek det som inspirasjon og eit spark bak.

Eid har alle føresetnader for å bli ei vekstkommune, seier han og forklarar kvifor året har vore seigt.

– I tillegg til faktorane over har Helse Førde siste året gjennomført Regjeringa sine nedleggingar av føde- og ortopediavdelingane ved Nordfjord sjukehus, med bortfall av arbeidsplassar.

Omstillingane er stort sett over, næringslivet i vekst og bustadbygginga tek fart. Så åg trur Eid vil vakse på nytt framover, seier Bjørlo, og gjev grunnar til kvifor store deler av ytre Nordfjord slit i år.

– Mykje av den stabile veksten i indre Sunnfjord og Sogndal/Leikanger er knytt til vekst i statlege arbeidsplassar og store offentlege kompetansemiljø: Sjukehus, statlege tilsyn, Fylkesmann/DiFi, Høgskule osv. Nordfjord har svært få statlege arbeidsplassar og sterke offentlege kompetansemiljø. Det er eit problem, særleg i tronge tider for næringsliv og når kommunar må nedbemanne og «snu på skillingen». Vi har vore for dårlege å profilere oss samla som bu- og arbeidsmarknadsregion. Vi blir for små kvar for oss. Ytre Nordfjord, inkludert Eid, har stort vekstpotensial knytt særleg til ny næringsutvikling, om vi står tydeleg fram som ein samla region med slagkraft. Vi har fantastiske bukvalitetar i regionen!

Positive faktorar – Kva er dei viktigaste faktorane for vekst for dykkar del? – 1.Eit næringsliv i vekst og sterke offentlege kompetansemiljø vi skal bygge på knytt til vidaregåande skule og helse. 2. Bli Norges beste plass å bu for barn og unge! Vi har eit kompakt og unikt sentrum med opera, rock, handel, kulturliv i særklasse, gode skular, full barnehagedekning og fantastisk ungdomsmiljø. 3. Bygge fleire bustader av alle typar. Det skal vere lett å flytte til Eid og finne draumebustaden, anten du vil leige eller eige, bu i sentrum eller på bygda. 4.

Meir vekst og samhald i Nordfjord: jobbmarknad på tvers av kommunar. Nordfjordeid er midtpunkt i regionen og vil tene på at Stryn, Sandane eller Måløy veks!

– Førde/Sogndal er vekstmotorar i sine regionar. Har Nordfjord ein kommune med potensial?

– Vi har inga enkeltkommune som er like stor som Førde eller Sogndal, men fire av dei sju største kommunane i fylket ligg i Nordfjord, med korte avstandar mellom seg. Nordfjord bør vere «rigga for vekst», men det krev langt større forståing for at ein må samarbeide og stå fram som ein samla region, og sjå gjensidig nytte av å ha eit sterkt senter midt i regionen. Ein sterk tettstad «i midten» som veks og er knutepunkt for kommunikasjonar er ein avgjerande føresetnad for vekst i Sogn og Sunnfjord. Slik vil det og vere i Nordfjord - difor er Nordfjordeid strategisk viktig for heile Nordfjord, avsluttar Bjørlo.

14–19 l k . des Søndagsope 16.

1 gar a d r Lange lau

22. des. kl 10–18 g o 5.

Søndagsope 16. og 23. des. Rema 1000 kl 14–19. Bunnpris kl 11–22 Julaftan kl 09–12. Rema 1000 og Bunnpris kl 09–13 Gyngehesten | Leikebutikken Yes | Norli Førde | Bunnpris | Rema 1000 | Førde Multimedia Torg | Telekiosken | Gullsmed & Urmakar H. Brændmo & J. Pettersen Nille | Audhild Viken | Jernia Førde | Mozart | Kid | Sybutikken | Ting | Olefine - Naustdal Dampbakeri | Spisekroken | Bik Bok | Carlings | Non Stop Sko | Cubus Dressmann | Sport1 Førde | Yrkesklær AS - Jobb og Fritid | Lindex | Bokuben | Non Stop Sko | Smia Dame | Smia Herre | Skoringen | Centrum Salong | Vivikes Parfymelle | Link Bingo | Førde Glassmagasin

Opningstider:10–20 (10-16) Matvarebutikkane har eigne opningstider Følg oss på

ORRTT GÅÅVEKO

Vårt elektroniske gåvekort kan nyttast i våre butikkar!

Reklamebyrået Inform Media

FM 16•2012

9

For å få riktige julestemninga må Bjørg Njøsen pynte "Huset ved fjorden" på tradisjonelt vis med røde gardiner og julestjerner i vindauga.

Huset ved fjorden er pynta FM 16•2012

10

Den populære interiørbloggaren Bjørg Njøsen frå Utvik har gleda seg i fleire veker når ho endeleg kan pynte huset til jul i desember.

Allereie i oktober byrjar Bjørg å planlegge årets julepynting. Som interiørbloggar er ho nok litt ekstra oppteken av kva pynt som skal pryde huset.

– Eg kosar meg veldig med planlegging av korleis eg skal pynte og kva eg skal lage. Det klør i fingrane etter å byrje. Første helga i desember er huset så og sei ferdigpynta. Vi går rett på jul og droppar advent, smiler Bjørg.

Må ha rødt Vi besøker 50-talshuset i Utvik ein kald desembermorgon og blir møtt av fyr i omnen og eit

Det er typisk gamle ting som har vore med meg lenge som må fram for at eg skal føle at det er riktig jul.

stemningsfullt, tradisjonelt julepynta hus. Dei røde julegardinene er på plass.

– Det må vere rødt, seier Bjørg bestemt. – Utan rødt blir det ikkje julestemning. Mange køyrer kvitt og sølv og steril stil. Det kan vere kjempefint, men for meg fungerer ikkje det.

I tillegg til det røde brukar Bjørg element frå naturen.

– Eg brukar mykje granbar, kongler og blomster som sviblar og julestjerne. Kvart år planlegger eg å gå ut i naturen og hente inn ting til dekorasjonar, men det er ikkje alltid det blir. No har eg i det minste sendt ut mannen for å hente granbar, ler Bjørg og summerer opp julestilen i huset: – Tradisjonelt med naturinnslag og ein del rødt.

Gamle ting med sjel er eg også veldig glad i.

Barndommens jul Interiørbloggaren hentar inspirasjon til julepyntinga primært frå andre bloggar og eigen barndom.

– Ein ønskjer gjerne å gjenskape gleda og stem-

1

2

3

4

5

1: Element frå naturen finn du mykje av i det julepynta huset. Også på badet, der vindaugskarmane er dekorert med granbar. 2: Tende julelys er ein viktig detalj for å få riktige julestemninga. 3: Ingenting er overlatt til tilfeldigheitene. Til og med putene er bytta ut med juleputer. 4: Sviblar er sentralt i julepyntinga, og med kubbelys, granbar og ei gammal klokke er dekorasjonen i boks. 5: Bjørg er ikkje så oppteken av nissar, men nokre må ho ha.

a til jul ninga frå barndommens jul. Eg er påverka av korleis mamma pynta då vi var små. Sjølv om eg brukar tid på å planlegge og let meg inspirere frå andre bloggar og interiørblad, endar eg ofte opp med same stil som året før, men med små endringar, forklarar ho. – I år er det veldig ”in” å dra naturen inn, ein skal helst ha eit heilt tre med kongler på i stova, ler ho.

Rød stol og bestemors julekule Nokre ting må Bjørg ha fram kvart år for å få riktige julestemninga.

– Vi har ein rød stol som berre får komme fram når det nærmar seg jul. Når den står i stova byrjer det å likne noko, smiler Bjørg.

– Og så har eg ei julekule med ein engel inni som eg fekk av bestemora mi då eg var lita. Den må på juletreet, i tillegg til dei røde dukane ho har hekla. Det er typisk gamle ting som har vore med meg lenge som må fram for at eg skal føle at det er riktig jul. Fyr i omnen, mange tente stearinlys og ein mann som hentar ved, hjelper også på, ler

Aluminiumsskyvedører Vi monterer nye, vedlikehaldsfrie skyvedører.

Halbrendsøyra 7 • 6800 Førde Tlf. 57 83 08 50 • www.holvikglas.no

Vi opererer langsynte, nærsynte, skeive hornhinner, alderslangsynte, grå stær og deg med dårleg mørkesyn. Smertefri, rask behandling for eit nytt liv!

GJE NOKON DU ER GLAD I EIT NYTT SYN PÅ LIVET Årets julegåve - eit gåvekort på synsoperasjon. Rentefri delbetaling. Ta kontakt for meir informasjon og referansar!

Tilknytta kirurgar: dr.Thilesen, dr.Plesner, dr. Meberg

Sogn og Fjordane Synskirurgi, Sørstrandsvegen 9, 6823 Sandane Tlf.57 86 74 00 • www.synskirurgen.no

FM 16•2012

11

6: Ingen rom i huset für sleppe unna julepyntinga til Bjørg. Senga har fütt juletrekk og sengegavlen er dekorert med lyskuler. 7: Pü kjøkkenet er Noregsglasa fylte med julebakst. 8: Den grü puta er laga av strikkejakka til bestemora til Bjørg. Puta betyr difor mykje for ho.

6

7 ho og ser pĂĽ mannen som kjem inn med eit vedfang.

PĂĽ spørsmĂĽl om kva som ikkje fĂĽr komme inn i huset, svarar ho kjapt. â&#x20AC;&#x201C; Falskt juletre! Det kan sjĂĽ sĂĽ ekte ut som det berre vil, men sĂĽ lenge eg veit det er falskt hjelper det ikkje. Vi mĂĽ ha lukta og kjensla som følgjer med eit ekte juletre.

Detaljar i heile huset

<<

I desember er heile huset pynta til jul. PĂĽ kjøkkenet puttar Bjørg julebaksten i Norgesglas, noko som gjev ein fin detalj. PĂĽ soverommet skaper ho ei lun og fin stemning med lysande kuler over senga og badet er pynta med granbar i vindaugskarmen. â&#x20AC;&#x201C; Eg er veldig glad i ĂĽ pynte til jul, og ingen rom slepper unna, smiler ho.

Bjørg er sjølverklĂŚrt julepynt-sjef i huset. â&#x20AC;&#x201C; Mannen prøvar sĂĽ godt han kan ĂĽ hjelpe og komme med innspel, og av og til fĂĽr han til og med eit forslag gjennom, men det er ikkje ofte, ler ho, og legg til: â&#x20AC;&#x201C;Han fĂĽr lov til ĂĽ ta seg av utebelysninga. Juletreet pyntar sjølvsagt heile familien i lag veslejulaftan. Og dĂĽ er det jul!

8

KORTREISTE BOKGĂ&#x2026;VER FOR STORE OG SMĂ&#x2026; (LW VWRUW VW\NNH ERNNXQVW

(L SRHWLVN UHLVH

5HLV L 1RUHJV KMDUWH nUHW UXQGW

/LYHW L YHJODXVH 8QGUHGDO L

)DVFLQHUDQGH IRWRNXQVW

2/( )5(7+(,0

UNDREDAL OG FJORDEN

FM 12

OPPLEV SOGNEFJORDEN

T LITE STYKKE KO OSMOS / SOFT 2011

SUNNFJORD

16â&#x20AC;˘2012

$8' */233(1 >'(6,*1@

),11 /2)7(61(6 >)272@

JENS HAUGE FOTOGRAFI 1970â&#x20AC;&#x201C;2012

1\QRUVNH JnYHNODVVLNDUDU

KUNSTSF2012 kr 449,$59( 6$ $1 1'$/ $59( 8//(%Â&#x2018;6,021( 67,%%( >)272@

REINT EVENTYR

kr 299,-

GODNA ATTBOKA T , EVENTYRBOKA, TRĂ&#x2DC;YSTEBOKA

MONSTERPEST MONSTER I MĂ&#x2DC;RKET NEI! SA VESELMONSTER STORE MONSTER GRĂ&#x2020;RT IKKJE

%c5' 29( 0<+5 >)272@ 725.,/ 6725/, >)272@

GRAN CANARIAS BESTE

Kjøp bøkene i bokhandelen nÌr deg!

FĂ&#x2DC;RDE TORG

HANDELSHUSET FĂ&#x2DC;RDE

BOKEA FLORĂ&#x2DC;

Nordstraandsvegen 10, 6823 Sandane Tlf. 57 88 44 10 Telefax 57 88 44 19 eikenes@libris www.libris.no/eikenes

www.skald.no

FM express

FM

Trist lesnad*

fylkesmagasinet.no

30000

FM

25000

26 692 lesarar i Sunnfjord

20000

Firda 21 940 lesarar i Sunnfjord

15000

FM 22 579 lesarar i Sogn

10000

Sogn Avis 18 160 lesarar i Sogn

FM 16 489 lesarar i Nordfjord Fjordenes Tidende 8518 lesarar i Nordfjord

5000 0

Sunnfjord

Sogn

Nordfjord

*) For utgjevarane av Firda, Sogn Avis og Fjordenes Tidende. For oss i Fylkesmagasinet – og våre annonsørar – er det hyggeleg lesnad. Vi har fleire lesarar i Sunnfjord enn Firda, fleire lesarar i Sogn enn Sogn Avis og fleire lesarar i Nordfjord enn Fjordenes Tidende. Dette er tal frå TNS Gallup. Ikkje planlegg neste års annonsebudsjett utan å ta med Fylkesmagasinet. Ring oss på 959 39 999, så får du vite meir om undersøkinga, prisar, utgivelsesdatoar m.m.

Lesarundersøkinga er utført av TNS Gallup, okt. 2012

AUDI demo- og utstillingsbilar

til ekstra gunstige prisar

Audi A4 2,0 TDI Avant 163 Hk, 2013-mod

kr 440.000,Leasing/privatleige:

kr 1.970,-*

Audi A6 2,0 TDI MLT Avant

pr mnd.

Eingongsleige: 100.000,-

177 HK, 2012-mod, 1.200 km

kr 620.000,-

Leasing/privatleige

kr 3.565,-* pr mnd.

Eingongsleige: 125.000,-

Audi A1 1,2 TFS 3-d 85 Hk, 2012-mod

kr 250.000,Leasing/privatleige:

kr 1.722,-* pr mnd.

Eingongsleige: 60.000,-

Audi A1 1,6 TDI SB

FM

90 Hk, 2012-mod

16•2012

kr 275.000,Leasing/privatleige:

kr 1.467,-* pr mnd.

Eingongsleige: 62.500,*) Alle prisar inkl. mva.

*) Priseksempel: Månadsleige kr 1.467,-. Gjeld bil med listepris kr 265.000,- og eingongsleige kr 60.000,-. Leigeavtale 3år/45000 km.

Etableringsgebyr kr 4.988,-. Termingebyr kr 107,- er inkludert i månadsleiga.

Gjennomsnittleg årsleige kr 17.604,-.

Alle bilane vert levert med 2 sett hjul - nybilgaranti.

Bilane kan du sjå på www.berge.no eller i butikken i Førde

Interessert? Ta kontakt med NORODD RØRSTADBOTNEN Tlf 992 05 035 E-post: norodd.rorstadbotnen@moller.no

13

Jul på Handels 399,SMYKKESKRIN

Sausekasserolle m/helletut og slippbelegg Før: 699,- Nå:

299,-

Visp fra Normann Som Copenhagen vist på TV (passer perfekt til sausekasserollen) kr

149,-

TILBORDS FØRDE, TLF. 977 97 977, HANDELSHUSET

Opningstider i desember Laurdag 15.12 ............ ope kl 10-18 Søndag 16.12 .............. ope kl 14-19 Laurdag 22.12 ............ ope kl 10-18 Julaftan .................... ope kl 09-12 Romjula ...................... ope kl 10-16 Nyttårsaftan .............. ope kl 10-13

Laurdag 15.12 lagar vi juleverkstad på skywalken. Vi lagar julelappar, pyntar kakemenn, har ansiktsmaling og delar ut godteposar så lenge vi har. Det er berre å møte opp og vere kreativ saman med oss frå kl 12.00 til 15.00.

Kundeklubben Bli medlem i Kundeklubben vår og motta eksklusive tilbod og rabattar på SMS. Registrer deg som medlem på www.hhforde.no eller fyll ut skjema i butikken.

Største kjøpesenteret mellom Bergen og Ålesund • Over 50 butikkar • 550 gratis parkeringsplassar • 4 restaurantar/kaféar • Leikeland HANDELSHUSET

1987-2012

Opningstider: Kvardagar: 10-20 (21) Laurdag: 10-16 (20)

Nokre butikkar har andre opningstider.

inform-media.no

shuset

Største kjøpesenteret mellom Bergen og Ålesund SKO • dna • Eurosko • Økonomisko MAT, DRIKKE OG KIOSK • Spar • Napoleon Conditori • Deli Vita • Narvesen • Peppes Pizza • Vinmonopolet • Bambus OPTIKK, UR OG GULL • Bjørklund • Mestergull • Brilleland KROPP OG HELSE • Nikita • Apotek1 • The Body Shop • Sunkost • Trendy frisør • Cosmetique Parfymeri & Spa • Ranels Parfymeri • VITA

Den perfekte gåva til eit kvart høve: Handelshuset sine gåvekort får du kjøpt i eigen automat, 1. etasje i Handelshus sør.

HUS OG HEIM • Bellis Blomster • Nille • Norli Handelshuset • Kremmerhuset • Princess • Tilbords KLE • Bare Barn • KappAhl • VIC • Marcel • Marcel Sister • Marcel Home • More Woman • b-young • Blend • Arkja Dameklær • Hennes & Mauritz • Jack Jones & Vero Moda • Match SPORT OG FRITID • Ringo • Din sport SPESIALBUTIKKAR • Clas Ohlson • Glitter • Zoo-senteret • Ti-Ti • Førde Lydsenter • Bagorama • Fotograf Helle • Citybag • CMYK accessories SERVICE • Sparebanken Vest • Posten

www.hhforde.no

...vi har det!

HANDELSHUSET

Lokale bøker – populære julegåver Det ligg alltid bøker under juletreet. Lokale bøker er ei dobbel glede for mange.

TEKST: Roy Sunde

– Er bøker framleis populære julegåver?

– Absolutt. Men kjedene går i ei retning der det er fare for at alle får same bokgåvene. Storparten av kjedebokhandlarane i landet er like, bortsett frå kroken med lokalbøker gøymd lengst bak.

Her i fylket er vi heldige. Bokhandlarar tek folk på alvor og byr oss det vi vil ha til jul: lokale bøker, seier Simone Stibbe på Skald Forlag.

– For oss er julehandelen avgjerande. Halvparten av salet skjer rett før jul, seier ho og fortel at bokbransjen hardnar til.

– Bransjen har blitt tøffare. Ein må finne sin nisje. Vi er stolte av å presentere ei solid og variert bokliste i år, og har spennande planar år fram i tid, seier ho og fortel at boka har ei fysisk framtid.

– Vi blir meir bevisst kva bokdrakt vi vel til kvar bok. Digitale utgåver erstattar nok billigboka, og brukast der det egnar seg, som deler av faglitteraturen. E-boka blir den nye pocketboka, men eg trur bokkunsten får ein ny vår, etter tiår der billige produksjonar dominerte. Kvalitetsboka vil overleve, som den overlevde TV og Internett, seier ho og fortel kor Skald skil seg ut.

– Titlane er ekte, trykt på utsøkt papir og innbundne i tekstil. Ingenting er tilfeldig. Held du «Opplev Sognefjorden» vil du kjenne lyst til å stryke boka, nærast kose med ho. Materialet er spesielt, boka følast mjuk og god. Filosofien er bøker som ikkje kan erstattast digitalt. Dei er meir enn gode tekstar, dei er unike, påkosta praktutgåver til bokelskarar.

Årets gåver

FM 16•2012

16

Stibbe deler årets utgjevingar og julegåver.

– Sogn og Fjordane kan gle seg over «Sunnfjord» av Rolf Losnegård og Oskar Andersen, «Opplev Sognefjorden» av Ingrid Loftesnes og Finn Loftesnes og «Undredal og fjorden» av Ole Fretheim. Årets diamant er «Eit lite stykke kosmos – SoFT 2011». Forfattar Marita Liabø og fotograf Oddleiv Apneseth følgde Sogn og Fjordane Teater i eitt år. Ei unik bok forma av den prisløna bokdesignaren Aud Gloppen. «Opplev Sognefjorden – ein reiseguide til Noregs hjarte» er og ei storsatsing. Ei handbok spekka med tips til turar, kultur-, historie- og smaksopplevingar langs Sognefjorden, forma av den prisløna designaren Øystein Vidnes. Eit must for alle som vil bli kjent med området, seier ho og kjem til julegåver.

– Sunnfjordingen får «Sunnfjord», vossingen

Dogg på rutene?

Vi monterer straumsparande energiglas.

No er dei på tilbod!

Halbrendsøyra 7 • 6800 Førde Tlf. 57 83 08 50 • www.holvikglas.no

Simone Stibbe.

Foto: Tove K. Breistein

Anne Britt Fedøy

«Skibygda Voss», bergensaren praktboka «Bergen», sunnmøringen «52 opplevingar på Sunnmøre» av Rebecca Strand – og til sogningen «Opplev Sognefjorden». Til foto- og kunstelskarar har vi tre bøker, med boka om fotokunstnar «Jens Hauge – fotografi 1970–2012», som den «største». Gåva til alle er «Gran Canarias beste» av Øystein Eide.

Eventyr og meir Opptur – Bøker er populære julegåver og julehandelen viktig for oss. Vi lagar flotte gåvebøker. Heldigvis er bøker framleis den beste gåva, seier Anne Britt Fedøy på Selja Forlag med glimt i auga og fortel at digitaliseringa ikkje påverkar dei.

– Marknaden for digitale bøker gjeld mest skjønnlitteratur. Vi har lite slikt, men netthandelen aukar, seier ho og fortel om årets julegåver.

– Boka som femnar fylket er «Kjerringa, Askeladden og kongen sjølv. Eventyr frå Sogn og Fjordane». Ove Eide samla 30 eventyr herfrå, illustrert av kunstnar Finn Egil Eide. Ei vakker bok som er kjekk å få og å gi i gåve. Vi har tre bøker frå Flora-området. Største satsinga er Historia om Flora, av Gaute Losnegård, som vi reknar med at ein finn under mange juletre både i Flora og hos utflytte Florø-væringar. Det blir nok også Bjarte Sindre si bok om Flypioneren Thor Solberg frå Florø, ein av dei store i norsk luftfartshistorie.

Opptur Bergen slår nok ann både i Hordaland og her, seier Fedøy og deler resten av bokhausten.

– «Gripen av Grønland. I spora til far 63 år etter». Turid Karlsbakk fortel historia om faren si tid som fangstmann på Grønland. I Møtet med Hans Nielsen Hauge: Historia om Anna frå Voss og Bertel frå Naustdal, fortel Egil Russøy historia om Haugianarane som hadde stor tilhengarskare i Sunnfjord. I «Eikesundsambandet Visjonen som vart verkeleg» fortel Jon Tvinnereim og Jørgen Amdam om 30 års kamp for ferjefritt sambandet mellom øyane på ytre Søre Sunnmøre og fastlandet Ørsta/Volda.

ALLEGRO 100 CM MED SPEGEL

10.995,SPAR KR. 2.755,-

100 cm heilstøypt marmorservant og servantskåp med breie skuffer med fullt uttrekk. Spegel med avlange lysfelt. Inkl. viste grep. Ekskl. armatur.

20.995,SPAR KR. 6.370,-

Veil. pris kr. 13.750,FARGE Kvit høg-glans

15.495,SPAR KR. 4.300,FARGE Kvit matt Svart gummilakk Grå gummilakk

ALLEGRO 100 CM MED SPEGELSKÅP FARGE Kvit høg-glans

EL-PAKKE MED LED-LYS OG STIKKONTAKT I SKUFF

KANTATE 101 CM MED SPEILSKÅP

Veil. pris kr. 30.160,-

101 cm Kantate porselensservant og servantskåp med to skuffer. Spegelskåp med avlange lysfelt, stikkontakt og lysbryter.

Inkl. integrerte grep og tilbehør. Ekskl. armatur. Veil. pris kr. 27.365,-

22.995,SPAR KR. 7.165,-

TLF. 57 72 55 90 - VAKTTLF. 992 13 790 BESØKSADR. FLOVEGEN 4, 6800 FØRDE www.comfort.no - firmapost@dale-ror.no

FM 16•2012

17

All iWant for christmas...

RETT PÅ Andrine Bruland - Skal eg lage noko kveldsmat? ...

- Hallo?

- Hm? - Skal eg lage noko kveldsmat?

- Ja takk - Kva då? ...

- Kva då spør eeeeeg!?!?

Lyder dette kjent? Dette er den nye forma for verbal kommunikasjon, i alle fall i min omkrets. Og grunnen er sjølvsagt den nye kvinna. Nesten alle mennene i livet mitt har minst èi sånn. Ho får fram eit lys i auga og ein ømheit i fingrane som eg aldri har klart å framkalle hos nokon mann. Og sjølv om mennene hevdar at eg er viktigare, og at ho ikkje betyr nokon ting, at det er eg som har deira fulle kjærleik og merksemd, så er ikkje det sant. Denne typen kjerring byrjar som regel på i. Liten i. Og finnes i variantar som iPad, iPod, iPhone...

Greitt, eg ser tendensen også med meg sjølv. Om minsten brått skulle sovne i armane mine (noko som er ein sjeldan og dyrebar velsigning som ikkje må forstyrrast under nokon omstender), kjenner eg straks panikken bre seg dersom eg er aleine heime, og både fjernkontroll, mobil og iPad er meir enn ei armlengd unna. Slappe av, utan skjerm? Det går jo ikkje? MEN, eg klarar i alle fall å få med meg det som skjer rundt meg, og ha ein samtale med andre, medan eg sit på nett, sjølv om eg er litt avhengig. Og eg klarar i alle fall å være saman med andre utan å måtte hente fram ein skjerm. Eg tykkjer fleire og fleire rundt meg ikkje klarar å vere utan i heile teke.

Eg har faktisk sett og hørt om folk som sjekkar Facebook medan dei køyrer bil, og leverar ungane i barnehagen medan dei er i ein telefonsamtale frå dei kjem til dei går.

Eg veit at det ikkje er menns favorittaktivitet å sitte og stire kvarandre inn i auga og snakke over tente stearinlys. Men det skal ikkje så mykje til, når ein berre får 100% merksemd når ein først får den. Eg sit gjerne aleine og heklar og nyt freden resten av kvelden, om eg har fått 10 minutt fullstendig skjermfri kjærestearmkrok først.

Eller ein god, skjermfri historie som har fått meg til å le skikkelig. Og til eventuelle veslebrør som måtte lese dette; vi kan til og med sjå ein film i lag, altså på éin skjerm, utan at eg skal mase og snakke så mykje samtidig, berre de ikkje har iPaden og iPhonen oppe samstundes. Dette er trass alt eit kompliment!

Så som Mariah Carey syng i julesongen, så krev heller ikkje eg så mykje til jul. Eg treng ikkje snø, dyre gåver, julestrømper på peisen (sjølv om det er veldig kjekt), så lenge eg får litt tid med alle dei som eg er aller mest glad i. Ordentleg, skjermfri tid. All I want for christmas, is YOU!

Kor mange gonger ser du ikkje at folk – særleg menn – hentar fram iPhonen så FORT dei har eit ledig sekund, uansett om dei ventar på bussen, står i kø, eller til og med er i kaffibesøk? Eg har faktisk sett og hørt om folk som sjekkar Facebook medan dei køyrer bil, og leverar ungane i barnehagen medan dei er i ein telefonsamtale frå dei kjem til dei går. Og når ein ikkje kan hugse

FM

sist ein hadde ein heil, konsentrert samtale med nokon utan å måtte mase og gjenta seg sjølv fordi ein kjempar om merksemda mot denne skjermen, tykkjer eg at det har gått for langt. I den hektiske kvardagen kan eg til ein viss grad akseptere at det er slik, innanfor rimelege grenser, men når vi går inn i jula, som skal være ei fredeleg familiehøgtid, har eg veldig lyst å kommunisere ansikt til ansikt – ikkje berre face to face.

(Hah, såg du kva eg gjorde der?)

Foto: Christin Eide

REGNSKAPSFØRING – Ny tjeneste for ditt aksjeselskap.

16•2012

18

Du bestemmer hvor stort regnskapshonorar du skal ha.

Unni Kriken

statsautorisert revisor

Med webbaserte regnskap fra norske 24SevenOffice kan du gjøre som du selv vil: Scann inngående faktura, fakturer, ta ut rapporter og sjekk om kunden har betalt. Som kunde har du samme tilgang til systemet som oss.

Våre 4 ansatte, herav 2 statsautoriserte revisorer og en siviløkonom, har lang erfaring fra regnskap og revisjon og stor kompetanse på skatt, avgift, selskapsrett, økonomistyring og revisjon. Vi tar oppdrag i hele fylket. Kontakt statsautorisert revisor Hans Magnar Hansen for en uforpliktende prat på tlf 41 78 54 00 eller statsautorisert revisor/ aut. Regnskapsfører Unni Kriken på tlf 41 78 54 01.

Hans Magnar Hansen statsautorisert revisor

stort

Vi har utval av bruktbilar – det kan løne seg å ta turen innom oss!

Ta kontakt og fortell oss kva du er ute etter.

Førde Halbrendsøyra, 6800 Førde Tlf. 57 82 99 00 www.opusas.no

Sogndal Granden 23, 6856 Sogndal Tlf. 57 62 57 57 www.opusas.no

inform-media.no

Jula er å gjere litt ekstra for nokon…

Vi gir deg 3 mnd. utan abonnementskostnad på internett i heimen (ADSL) og mobilt breiband. Spar inntil 1641,-

FM 16•2012

19

Tilbodet gjeld nye ADSL-kundar med 12 mnd. bindingstid som bestiller begge produkta samla.

Surf der du er, når du vil Om du allereie er Enivest-kunde, bestill mobilt breiband no!

Din lokale breibandsleverandør i Sogn og Fjordane

57 00 91 00 | enivest.no

Klar for julebordsesongen –Med kosmetiske inngrep Klinikkar over heile landet som driv med kosmetiske behandlingar melder om stor pågang i månadane før jul. Fiksar sognog fjordingane på utsjånaden før julebordet?

TEKST: Kristine Slettehaug

FM 16•2012

20

Julebordet er den dagen i året folk verkeleg ønskjer å skinne. Klede og sminke er nøye planlagt, og nokre vel å ta den heilt ut for å sjå vakre ut.

Laila Evjensvold ved Klinikk Førde kan fortelje at dei merkar eit visst trykk i desember.

– Før jul ønskjer kundane behandlingar som gjev raskt resultat og ikkje krev lang tilhelingstid.

Sjølv om kundane ikkje seier det direkte, vil eg anta at mange ønskjer å vere ekstra fine i julebordsesongen. Når sinnarynka forsvinn kan jo det også lette på humøret i mørketida, påstår enkelte, ler Evjensvold. – Eg trur nok ikkje det er tilfeldig at dobbelt så mange som vanleg bestiller time til injeksjonsbehandling med Botox eller Azzalure (botulinumtoxin type A), som mellom anna fjernar rynker i panna. Restylane sin prisløna skin boosters , som er injeksjonar med små dropar hyaluronsyre og gjer huda meir fuktig og spenstig, er ekstra populært før jul.

– Andre igjen tek meir kompliserte inngrep med lengre tilhelingstid tidlegare på hausten slik at dei har god tid til å bli bra igjen før jul, legg ho til.

Bestemødre største kundegruppa Den største kundegruppa til Klinikk Førde er heilt klart vaksne damer.

– Det er ikkje slik at dei ønskjer å endre utsjånaden, men dei vil ha tilbake litt av sin opphavlege utsjånad - skru klokka litt tilbake. Vi hadde nettopp ei bestemor her som sa at ho kom for å gje seg sjølv ei julegåve. «Denne gongen er det min tur, og ikkje barnebarna», sa ho og fekk ei

Laila Evjensvold ved Klinikk Førde trur ikkje det er tilfeldig at ho har fulle bestillingslister før jul.

store lepper at de ser ut som barbidokker. Det er enklare å behandle dei som er vaksne, for dei ønskjer som oftast at det skal sjå naturleg ut, noko som er meir i tråd med vår oppfatning av kva kosmetiske behandlingar bør vere. Målet er at det skal sjå så naturleg ut etter eit inngrep at det nesten ikkje synest. Då er behandlinga mest vellukka, poengterer ho. Pasienten er ikkje alltid samd i dette og nokre gonger må eg gå litt på akkord med det eg tykkjer ville vere best, seier Laila.

Inngrep i julegåve? såkalla «full-face-treatment» med fjerning av rynker, eit lite kinnløft og litt fukt i leppene som berre blir tørrare med åra. Det synst eg må vere lov.

Bestemødrer sit ikkje lenger i gyngestolen og strikkar. Dei er ofte fulltidsarbeidande i tillegg til å vere ektefelle, mor, svigermor og ikkje minst bestemor og barnevakt. I tillegg skal dei sjå «freshe» og opplagde ut, så innimellom treng dei ein «EU-kontroll» for å ta vare på seg sjølv. Bestemødrene er kanskje den største kundegruppa vår totalt sett, seier Evjensvold. – No har vi også fått fylkets første kvinnelige gynekolog på klinikken, så no kan ein få «full pakke», legg ho til.

Det er likevel ikkje berre bestemødrene som fiksar på utsjånaden.

– Vi merkar at det er ein del unge jenter som kjem til oss, men ingen under 18 år får injeksjonsbehandling hjå oss. Ein del av dei ønskjer større lepper, men vi er opptatt av at dei ikkje skal overdrive. Vi ønskjer ikkje å gje unge jenter trutmunn, eg synest ikkje det er fint når unge jenter har så

– Er det sosialt akseptert å fikse på utsjånaden i 2012? – Eg meiner at det er det. Folk frå alle samfunnslag og aldersgrupper nyttar seg av kosmetiske behandlingar, og det er ikkje berre dei med mykje pengar som kjem til oss. Mange fryktar likevel folkesnakk og vel å ikkje vere opne om kva dei har gjort. Nokre er opptekne av å komme seg usett frå klinikken og redde for å bli oppfatta som forfengelege. Men det blir meir og meir akseptert.

– I større byar er det blitt vanleg å gje kosmetiske inngrep som større lepper, mindre rynker og kvitare tenner i julegåve til kjærasten. Merkar du noko til det?

– Nei, det er ikkje er så vanleg hos oss. Det er ein del innom og kjøper gåvekort på ulike behandlingar som t.d. tannbleiking og hårfjerning med laser for dei som brukar det, men eg har til gode å oppleve at nokon kjøper gåvekort på eit ansiktsløft. Eg hadde nok blitt litt fornærma om eg fekk det til jul, ler Evjensvold, som har fulle timelister før jul.

Avskriving i år?

Vi h nye va ar reb på lag ilar e for ras r leverin k g

Alle bilmerke - opptil 7,5 tonn

- reparasjon - vedlikehald - service - EU-kontroll - hjulstillings-kontroll - aircondition-service Vi er med i verdas største og mest kunnskapsrike verkstadkjede. Hos oss får alle bilmerke profesjonell hjelp til hyggeleg pris.

– MED KVALITET OG SERVICE SOM VAREMERKE –

Med ønske om å forbetre utsjånaden til julebordet er det mange som vel å ta kosmetiske behandlingar i førjulstida.

Nye lepper til jul Hannah Elisabeth Gornitshni Sandnes (biletet) (18) er ein av førjulskundane til Klinikk Førde.

TEKST: Kristine Slettehaug FOTO: Joachim Vie

– Kvifor valde du å forstørre leppene med eit kosmetisk inngrep? – Eg hadde i utgangspunktet små og litt skeive lepper. Det, og ønsket om å kjenne meg betre, var grunnen til at eg gjorde det. Det er ingen som har påverka meg til å gjere dette, berre meg sjølv. Laila (Evjensvold, red.merk) på Klinikk Førde var veldig flink til å forklare og tok seg god tid. Eg fekk mykje informasjon i førekant.

– Kva gjev leppeforstørringa deg?

– Ein kjenner seg betre. Eg har ikkje skeive lepper lenger og sjølvtilliten er betre. Om ein har ønske og behov for det, så meiner eg ein skal gjere det. Men alt med måte.

– Kjenner du andre på din alder som nyttar seg av kosmetiske inngrep/kirurgi?

– Ikkje så mange på min eigen alder, helst dei som er litt eldre. Dette varer jo ikkje evig. Ein

må rebehandle, for effekten av Restylanesprøyta går gradvis ut.

– Har du vurdert andre inngrep/kirurgi?

– Ja, eg har vurdert nasa mi.

Men den kjem eg sikkert ikkje til å gjere noko med, for det krev operasjon. Det vil bli veldig synleg at eg har gjort eit inngrep, og det ynskjer eg ikkje. Når ein først har gjort eit inngrep er det nok lettare å gjere det igjen, men det synst ikkje eg er eit problem, så lenge ein ikkje overdriv.

Men det var eit stort steg når ein gjorde det for første gong.

– Er det tilfeldig at du gjorde inngrepet tett opp mot jul, eller ønskjer du å vere ekstra fin til julebordsesongen?

– Det var ikkje berre difor, men eg synst det var eit greitt tidspunkt å gjere det på, to fluger i ein smekk, avsluttar Hannah Elisabeth.

SELGE BOLIG SELV?

Oppgjør ved privat salg av bolig - kr. 7 500,Se www.fjordadvokat.no for informasjon om privat salg av bolig.

Vi ønsker alle en riktig god jul og et god nytt år!

Ole Rune Torbjørn Døskeland Sognefest Kolås

Pb. 645, 6804 Førde | Tlf. 57 72 01 00 ord@fjordadvokat.no | www.fjordadvokat.no Advokat Ole Rune Døskeland og Torbjørn Kolås

FM 16•2012

21

Treng du ikkje revisor, bør du vurdere denne løysinga.

Ta kontakt for tilbod på regnskapsystem og vår controller.

Tlf: 57 82 40 90 • www.r-r.no

SKIFANTOMET

Opplev det kvite gullet på Blåfjellet 1397 moh Tid på oppstigningen: 3-5 timer. Høgdemeter: 1000 m.

Faremoment: Vær merksam på at enkelte heng kan være skredutsett.

Generelle faremoment: Vere merksam på terrengfeller (skavlar, stup, bekkedalar og punkt kor det brått vert brattare), helningen i terrenget (reduser skredfaren ved å unngå terreng som er over 30 grader. Risiko for skred aukar for kvar grad over 30 grader opp til 38 grader), fersk vindtransportert snø, vær (nysnø, temperatur, og vind) og snødekke (svake lag i snødekke som sukkersnø og begerkrystaller).

Anbefalt utstyr: Tryggleiksutstyr (skredsøkjar, søkjestong, spade, førstehjelpsutstyr, hjelm, ev. skredballongsekk og ev. ryggplate), feller, slalåmbriller, kart, kompass (ullklede, dunjakke, skalklede, lue og vottar) Anbefalte førebuingar: Nytt http://www.norgeskart.no når du leser toppturtipset for å orientere deg over terrenget, oppstigninga og sporval ned fjellet. Gå inn på Meteorologisk institutt si nettside, skiinfo.no og yr.no for sjå om kva dei skriv om rasfare. For meir informasjon om Blåfjellet sjå turbeskriving i FriFlyts bok «Toppturer i Norge» 3 utgave 2011.

Lokal UTM sone / Euref89.

Sonebelte: 32V. Øst: 0387806.64.

Nord: 6797469.61 På skifantomet.com ligger bilete som viser oppstiginga og vanligaste nedkjøring.

Sol ifrå skyfri himmel og er nesten på Blåfjell. Det slakke flate parti inn til Blåfjell gjenstår. Foto: Skifantomet

Sogndalsdalen er kjent for fine snøforhold og gode topptuhøve, og har blitt populært blant dei jaktar det kvite gullet, som det kom masse av i fjor. Vel du topptur i Sogndalsdalen i vinter er det store sjanse å oppleve pudder på nedkjøringa. Blåfjellet 1397 moh er eit populært toppturfjell hos lokale, og tilreisande, skientusiaster, med fin nedkjøring og store opne områder du kan sette svingane dine i. Bortsett frå at enkelte heng kan være skredutsett er det generelt ein trygg tur, der du kan velje mellom mange fine linjer på nedkjøringa.

OPP: Start ved dei to parkeringsplassane yttarst i Gunvordalen (du kan parkere på oppsida eller nedsida av brua på Gunvordal). Gå opp skogen på venstre side av Stølsgrøvene mot fjelltoppen Svarteholten, som kjem godt til syne ved tregrensa. Gå på venstre side av Svart-

holten (på same side av fjellet som Kongsteiggjelet og Kambafjellet). Frå Svartholten er det god utsikt til nedkjøringa i område mellom Svartholten og Grånipa. Ein fin stad å få oversikt over nedkjøringa og ta sporval. Følg fjellkjeda frå Svartholten til neste topp som ikkje ligg langt frå Kambafjellet. Derfrå inn til Blåfjellet er det slakt flatt parti. Toppen er eit skålforma platå.

Ned: Vanligaste nedkjøringa er ned nordsida mot Gunvordalen via Stølsgrøvene. Det er mange fine linjer ifrå Svartholten til Grånipa. Vær merksam på skredutsette område. Ved sida av Svartholten er det nokre bratte hellingar. For unngå dei kan du traversere bort til fjellet Nonsnholten før du begynner på nedkjøringa. Skogen ned mot Gunvordalen er tynna ut, så du kan avslutte turen med fin skogkjøring siste stykket.

FM 16•2012

22

Vi ønsker alle våre kundar i Sogn & Fjordane ei riktig god jul!

Registrert elektroentreprenør

Sandane tlf. 57 88 46 10 www.hendenelektro.no

Stryn tlf. 57 87 29 20 www.strynelektro.no

Sogndal tlf. 57 68 29 50 www.josvanger.no

Florø tlf. 57 75 22 11 www.vestelektro.no

Førde tlf. 478 36 160 www.sunnfjordelektro.no

Bremanger tlf. 57 79 13 57 Svelgen tlf. 57 79 51 90

1\nSQLQJ NO Sn YnU Q\H DGUHVVH Â&#x2018;\UDQH Y (XURSULV

rabatt pĂĽ mopeder fra Vespa, Piaggio, Kymco, Gilera og Aprilia!

NC700S pr. mnd.*: Fra kr. 99.990,Kredittkjøpspris: 126.809,Effektiv rente: 10.94%

1.093,-

*35% egenkapital. Nedbetaling over 84 mnd. Tinglysningsgebyr kr. 4.140,-. Gebyr: 85 kr pr. mnd. Nominell rente: 5,95 % Pris eks. leveringsomk.

9DOJIULWW XWVW\U 6XSHUWLOEXG Sn GLYHUVH NMÂĄUHXWVW\U IRU NU YHG NMÂĄS DY FĂ&#x2DC;RDE MOTORSPORT AS WXQJ 0&

2SSWLO UDEDWW

RYHU FF

Ă&#x2DC;yrane 4, 6800 Førde - Tlf. 41 53 42 45 www.fordemotorsport.no

FYLKETS RÅASTE STIHL MS 261

UTSTYRSFORETNING OPNAR 12.12.12 KL 12!

Ord. 6290,- NÅ:

4490,-

STIHL RE 128 + Ord. 2990,- NÅ:

STIHL FS 130

2490,- 3990,STIHL MS 170 Ord. 2290,- NÅ:

1390,KUN 15 STK!

FØRDE MOTORSPORT -20 % PÅ ALT VERNEUTSTYR!

Øyrane 4, 6800 Førde TLF: 41 53 42 45

www.fordemotorsport.no Mc // Moped // Atv // Båt // Autorisert verkstad

TILBUDENE VARER KUN TORSDAG, FREDAG OG LØRDAG!

Ord. 4690,- NÅ:

Nyopning 12.12.12 kl 12 Alle som kjøper MC over 600 ccm får med utstyrspakke, verdi

Diverse køyreutstyr opp til

12.000,-

75% rabatt

Frå kr.149.900,-

Prisar frå kr

9.990,-

*

12%

Alpinestars Carver skinndress Før kr 7990,-, TILBOD

rabatt på ord. pris Gjeld Peugeot og Derbi mopedar

Prisar frå kr

4.990,-

15.490,-

*

Kjøp ATV før 31. jan. 2013 og velg mellom

UTSTYRSPAKKE eller KØYREKURS

550

550 TRV

Ved kjøp av ATV i perioden 12-15. desember får du også med VINSJ til ein verdi av 4990,- inkl. i prisen 550 TRV PS T3 700 TBX PS T3 550 T3 550 TRV T3

115.900,125.900,88.900,94.500,-

*

*

*

*

700 TBX PS Registrert som traktor, pris inkl. moms.

550 TRV PS

Tilboda gjeld frå onsdag til laurdag.

Frå onsdag til fredag har vi ope til kl 20.00, og laurdag til kl 16.00.

FØRDE MOTORSPORT Øyrane 4 • 6800 Førde Tlf. 41 53 42 45 // www.fordemotorsport.no

*Frakt, reg.omkostninger kjem i tillegg på kjørety

Nyopning 12.12.12 kl 12 TUNG MC få med utstyr for KR 12.000,- ved kjøp av tung MC over 600ccm Visning av den nye 2013 Kawasaki 300 Ninja.

Prisar frå kr

9.999,-

*

Diverse køyreutstyr opp til

75% rabatt

Prisar frå kr

21.990,-

*

Moped

12%

rabatt på ord. pris

Nyheiten Kawasaki Z800 kjem til butikk ca 20. desember

Tilboda gjeld frå onsdag til laurdag.

Frå onsdag til fredag har vi ope til kl 20.00, og laurdag til kl 16.00.

Du finn oss i nye lokale på Øyrane, i same bygningen som Europris, og næraste nabo til Energihuset Sunnfjord Energi.

M-Tech skinndress Før frå kr 8.990 -13.000,No kr

1.999-2.999,Følg oss på FACEBOOK og sjå etter fleire gode opningstilbod!

FØRDE MOTORSPORT Øyrane 4 • 6800 Førde Tlf. 41 53 42 45 // www.fordemotorsport.no

MC // MOPED // ATV // BÅT // BÅTMOTOR // AUTORISERT VERKSTAD

TREND OG MOTE

med Regine Engevik Førsund

Julegåvehandeltips for menn!

Det er 12. desember og eg reknar med at det er få menn der ute som er ferdig med ein av dei få gåvene dei skal ordne. Ofte er det berre ei gåve du skal kjøpe, nemleg til din kjære. Her kjem nokre tips til kva du bør, og ikkje bør, kjøpe!

Det er vanskelig med oss kvinner. Vi ynskjer oss så masse, og snakkar om alt mogeleg vi skulle hatt. Vi kjøper klede, sko, vesker, smykke, sminke, kremer, interiør og dilldall til heimen. Om eg ser noko i eit blad og utbryt at eg diggar den, så betyr det ikkje at eg ynskjer meg den. Det er forvirrande å vite akkurat kva ein skal kjøpe av alt det vi snakkar om. Det du ikkje må gjere er å høyre på dama i butikken.

Kva ho liker og tipsar om er likegyldig – du kjenner dama di best og bør klare å tenke ut noko sjølv. Snakk eventuelt med veninne/syster/mor som veit kva ho kunne tenkt seg om du er rådvill! Eg satt pris på at min kjære hadde funnet fleire forskjellige gåver i fjor, og at han ikkje hadde ordna alt i ein og same butikk. Vi liker at du har tenkt på oss, og at du har ei meining bak gåva, og at det ikkje berre kostar mykje. Vi er komplisert, men samtidig ikkje så vanskelege heller. Vi vil berre ha følelsen av at du har tenkt på det og at det ikkje er noko du berre fant i den første og beste butikken du gjekk inn i.

Det er vanskelig med oss kvinner. Vi ynskjer oss så masse, og snakkar om alt mogeleg vi skulle hatt

Undertøy er ei typisk kjærestegave. Eg vil nok råde deg til og ikkje kjøpe det. I ei britisk landsomfattande undersøking har 2 av 3 kvinner fått undertøy i gåve frå mannen sin til jul. 1 av 5 hadde aldri brukt det, og 23% hadde brukt det berre ein gong. Det er vanskeleg å bytte undertøy. I tillegg er det veldig forskjellig med størrelsar på undertøy frå butikk til butikk. Det er heller ikkje særleg populært om du kjøper alt for stor størrelse i trusa, det kan bli oppfatta på feil måte. Den største feilen med at menn kjøper undertøy til damer er at dei kjøper det dei likar, og ikkje nødvendigvis kva dama ville valt. Dermed blir det liggjande i skuffa og aldri brukt – eller kanskje berre ein gang for å gjere deg nøgd. 1.600 britiske kvinner svarte på kva dei «fire verste» var: Truse med fransk opning, undertøy i skinn/pvc, etelig undertøy og til slutt nettingstrømper. Om du absolutt vil kjøpe undertøy, ha dette i minnet! Ta ein titt i undertøysskuffa hennes, sjå på kva stil ho har, og kva ho likar – og sjå nøye etter på størrelsar og merket, og kanskje du

JULETILBOD PÅ GÅVEPAKKER

Morgenkåpe, www.net-aporter.com

Ta turen innom bloggen min regine.femelle.no eller følg meg på Instagram på @regineforsund dersom du vil sjå meir av mine antrekk og innkjøp.

Pc/Ipad-etui, Marc By Marc Jacobs (www.shopbop.com)

Pumps, Bianco.

God handel, og god jul!

Wella Gåvepakke Shampo, Balsam, Pearl Styler/ Thermal Image

ORD PRIS 607,-

TILBOD 399,-

Besøk vår facebookside Fresh Frisørsalong

Osmo Golden Luxury

299,-

Smykke, 21diamonds.no

Andre ting som er enkle og som ikkje treng og passe er ting som fotoapparat, ny mobil og kanskje med eit søtt deksel? Etui til pc/iPad frå til dømes «Marc By Marc Jacobs» i ein farge ho likar, eller den nye kokeboka til Manuela med masse gode oppskrifter om ho er glad i å bake, og eit fint forkle. Skal du kjøpe ei veske/reisebag bør du vite kva ho ynskjer seg elles kan det vere litt risikabelt. Om ho er glad i interiør så overrask ho med noko har snakka om som ho ynskjer seg. Gåvekort er fint, men litt upersonleg. Det er kjekt om du kjøper noko som ein kan pakke inn, prøv og vær oppmerksam og få med deg kva ho har lyst på og drøymer om.

Ein lekker nattkjole, hudpleieprodukt og eit armband er til dømes ei fin samansetning av gåver, der ein får litt av kvart. Om det er eit fotoapparat eller ei kostbart smykke er det jo nok i seg sjølv sjølvsagt. Ei fin gåveinnpakning er også viktig. Kjøp eit lite hjerte på «Nille», eller ein anna butikk til åtte-ti kroner og heng det på gåva med merkelappen, slike små ting set vi stor pris på!

FÅR DU HOS OSS FRÅ 11. DESEMBER

275,-

Hudpleieproduk, Ole Henriksen. (www.coverbrands.no)

treffer blink i både størrelse og smak! Min kjære kjøpte blant anna nattkjole til meg i fjor. Det er litt enklare å lykkast med – og ei veldig lekker gåve. Eller kva med ei morgonkåpe i silke? Lykke til!

Det er mykje anna du kan kjøpe som er lettare og få bytta, eller å treffe riktig med. Til dømes sko, og kvinner elskar jo sko. Om nokre av favorittskoa hennes er blitt slitt så finn eit identisk par og gjer ho glad, det er ingenting som er verre enn når hælen på yndlingsskoa er øydelagd og du må parkere dei. Eg klarer ikkje og kvitte meg med dei med ein gong, så trist er det – dei må liksom stå litt og så må eg sørgje litt før eg klarer å kaste dei søpla. Sko varer dessverre ikkje evig. Svarte pumps og ankelstøvlettar er klassisk og går aldri av moten – og det passar alle aldra og stilar.

VIPPE EKSTENSJON

Osmo Quiet Night In

Kamera, Nikon.

Hafstadvegen 34 | 6800 Førde Timebestilling 47 70 73 80

FM 16•2012

27

4WD til vinteren

Leveringsklare bilar i butikk C-Klasse C250 TCDI 4MATIC kr 656.000,-

GLK 220 CDI 4MATIC kr 682.000,-

Vito 116 4x4 kr 488.000,-

Alle bilar leverast med vinterdekk og serviceavtale ved handel før jul.

Pris levert Førde. Forbruk blanda køyring: 0,67-1,04 l/mil. CO2-utslepp: 176-250 g/km.

Importør: Bertel O. Steen AS. Bildet kan avvike fra tilbod.

Bilhuset Førde, Øyrane 6, 6800 Førde, Tlf. 57 72 41 00, www.bilhusetforde.no

Egil Russøy

Harde pakkar!

Møtet med Hans Nielsen Hauge Historia om Anna frå Voss og Bertel frå Naustdal Hans Nielsen Hauge (1771-1824) er den viktigaste lekpredikanten landet har hatt. Mange av dei som møtte han, fekk liva sine endra. Mellom desse var Anna Berge og Bertel Ullaland.

Flotte julegåver frå Selja Forlag 328, -

Knut Langeland

Opptur Bergen

Gaute Losnegård

151 fotturar i 10 kommunar

Historia om Flora

Viser deg alt det beste av turopplevingar du kan få i og rundt hovudstaden på Vestlandet. Gjennom 151 fotturar i Bergen og alle nabokommunane blir du kjend med høgfjell og kyst, skog og vidde, men også med gater og nærmiljø i bydelar og tettstader.

Før byen kom Tida fram til 1860. Bysamfunnet Florø i Flora kommune er den eldste byen i Sogn og Fjordane, grunnlagd 1860. Historieverket tek lesaren med på ei reise frå dei eldste tider og fram til byen kom. Ca 500 sider, rikt illustrert.

398,-

Hans Sande

498, -

FM

I dag såg eg to spadar Skjønnlitterær kunstbok. Dikt og fotografi av skulpturar i tre og jarn

16•2012

28

Bjarte Sindre

Flypioneren Thor Solberg Thor Solberg frå Florø er ein av dei store i norsk luftfartshistorie, og fekk ei rekke utmerkingar. Thor Solberg var den første som flaug frå USA til Norge, i 1935.

198, -

328,-

Eventyr frå Sogn og Fjordane 30 eventyr for store og små frå Sogn og Fjordane, alle rikt illustrert av Finn Egil Eide.

Dale

Bøkene kan du kjøpe hjå: Handelshuset Førde

Ove Eide og Finn Egil Eide

Kjerringa, Askeladden og kongen sjølv

Sogndal

Førde

Stryn

Bokea Florø

Bok & Papir

Selje

Førde

Florø

298,-

På gamalt vis

Handarbeid: Lefsene som blir laga på Søgnesand er laga for hand.

Lefsebakarane: Anne Grete Førde og Hilde Søgnesand jobbar på spreng før jul for å kunne levere nok lefser til kundane.

Trendy lefsebakst Lefsa har fått sin renessanse, og det har Jølster Bakst merka. Spesielt no før jul.

TEKST OG FOTO: Kristine Slettehaug

Tradisjonsmat er tilbake Jølster Bakst er mest kjend for sunnfjordlefsene sine, men bakar også fiskelefser, flatbrød, natronkaker og potetkaker. Tradisjonsbakst er i vinden som aldri før, og spesielt før jul merkar dei pågangen.

– Sunnfjordlefsa er veldig lokalt forankra og noko mange må ha på bordet til jul. Frå gammalt av er den rekna som festmat. No jobbar vi på

spreng for å rekke over alle bestillingane og vi merkar at tradisjonsbakst er populært, seier Hilde.

– Har lefsa fått sin renessanse?

– Den og tradisjonsmat generelt har nok hatt ein oppsving siste åra. Det er vanskeleg å svare på kvifor, men ein teori er at vi dei siste tjue åra har blitt fora med mat frå utlandet som til dømes pizza og anna mat frå andre kulturar. No er vi kome til eit punkt der vi lurer på kva det var mor og bestemor laga. Nye smakar er framleis spennande, men mange ønskjer seg nok tilbake til eigne tradisjonar med norsk mat på bordet.

Mange tradisjonsmat-produsentar seier dei slit med å levere nok til kundane. Det verkar til at folk set meir og meir pris på det som er heimelaga og særleg den siste tida der fokuset på kor usunt ferdigmat og tilsetningsstoff er har vore stort. Folk vil ha ekte vare, det er nesten litt trendy. Det ser ein på matprogramma på TV også, som til dømes «Det Norske Måltid», forklarar Hilde.

– Så lefsa har rett og slett vore litt ut?

– Ja, det trur eg. Men no er ho tilbake og tilgangen på ho er god med fleire og fleire tradisjonsmat-produsentar. Vi sjølve leverar til butikkar og har inntrykk av at folk set pris på at dei slepp å bake sjølv. Det er jo litt styr med. Før, då ein ikkje hadde frysar, var det vanleg å laga ein stor bunke med leivar som dei tørka for å så vete dei og smøre på dei når dei trengte dei, forklarar Anne Grethe.

Tilbakemeldingane på baksten dei leverar er god og varene blir sett pris på.

– Folk vi pratar med seier at det er bra at vi satsar på tradisjonsbakst og gjer det på gamle måten.

Det er ikkje mange på vår alder som står heime og lagar lefser. Ei dame frå Ålesund som kjøpte med seg lefser heim, fekk spørsmålet «KOR har du fått tak i desse lefsene» frå venninnene. Neste gong ho var her bestilte ho ti leivar, ler Anne Grete.

Vil alltid stå på bordet – Vi likar tanken på at vi er med på å føre tradisjonar vidare med det vi gjer og har fått auga opp for eigen kultur og røter. Når vi i tillegg ser at frysaren er tom rett etter at vi har fylt den opp, ja då er det kjekt å drive med tradisjonsbakst, smiler Hilde og Anne Grethe.

Enn så lenge er det dei eldre som er den største kundegruppa.

– Vi har inntrykk av at det er dei som handlar inn lefsa, men at heile familien et og likar den. Vi trur ikkje lefsa vil dø ut, for tradisjonen er så sterk at ein vil merke det om den blir vekke. Er du vand til at mor eller bestemor di legg den på bordet til jul, vil du nok savne den om den ikkje ligg der lenger, seier Hilde.

– Med mindre det kjem ein forskar og seier at den er fy-fy, så vil ho nok fortsette å stå på bordet.

Ja, for den er jo ikkje akkurat lavkarbo, ler Anne Grete.

I ei sky av mjøl fortsett dei to damene med bakinga. Det nærmar seg jul, og bestillingslistene er fulle. Enkelte dagar er dei oppe i 200 leivar kvar, så det er nok å gjere i det gamle huset.

FM 16•2012

29

<<

I eit eldre hus i Søgnesand på Skei står to damer og baker lefser. Sterke armar trillar, kjevlar og smør. Tempoet er høgt.

– Det er populært med lefser, slår Hilde Søgnesand fast, og siktar til den store mengda bestillingar dei har.

Saman med Anne Grete Førde har ho baka lefser i det gamle huset i to år. Jølster Bakst er ei vidareføring av Berits Hellebakst, og oppskriftene dei brukar er fleire generasjonar gamle. Alt blir baka for hand om ein ser vekk frå ei kjevlemaskin som gjer emna om til små leivar før Hilde og Anne Grethe kjevlar vidare.

– Ja, utanom litt hjelp frå kjevlemaskina bakar vi akkurat slik som dei gjorde før, på gamle måten. Vi trillar, eltar og kjevlar for hand. Slik er vi sikre på at lefsene blir like gode som dei alltid har vore. Ingrediensane er sjølvsagt også dei same.

Dei masseproduserte lefsene som ligg i butikkhyllene er dei to bakarane skeptiske til.

– At dei ligg ferske i hyllene i vekevis seier sitt. Det er nok ein del konserveringsmiddel i dei.

Ta hovudrolla i det nye kapitlet i over tusen års industrihistorie Sentralt plassert på Vestlandet der hav møter land, vegar og fjord.

Kvifor etablere bedrift i Hyllestad Utviklingspark?

• •

Nær marknaden – midt i krysset for skipsindustri, oɈshore, oppdrett og energi.

Byggeklart næringsareal ved sjøen - med kai og framtidsretta infrastruktur.

• •

Tilgang på allsidig og attraktiv kompetanse i område med over tusen års industrihistorie.

Næringsvenleg kommune med omstillingsstatus og spesielt fokus av Innovasjon Norge.

FM 16•2012

30

Offshore

Oppdrett

Skip

Energi

Nokre av dei største olje- og gassfelta på norsk sokkel ligg rett utanfor kysten, og bransjen treng stadig nye underleverandørar.

Hyllestad har tradisjon for å nytte havet og fjordane.

Siste tiåra har fiskeoppdrett blitt ei stadig større næring.

Viktigaste hjørnesteinsbedrifta i arbeidslivet i ytre Sogn har i over femti år vore skipsverftet i Leirvik.

Vindkraft, vasskraft, bølgjekraft, tidevasskraft...

Den grøne fornybare energien og marknaden omgir Hyllestad.

Vil du vite meir? Kontakt: Salsansvarleg Tore Bråstad, tlf: 47 80 54 06 kontakt@hyllestadutviklingspark.no Hyllestad Utviklingspark AS 6953 Leirvik i Sogn

www.hyllestadutviklingspark.no

På gamalt vis

Slakt med tradisjonar Tradisjon og gleda over å skaffe sin eigen mat er grunnen til at Eva Vatne Rygg vel å slakte heime.

TEKST: Kristine Slettehaug

– Treng vi kjøt er det kjekt å kunne slakte heime.

Det blir på ein måte ei storhending alle er med på, seier Eva. I 2001 vart ho første kvinna i fylket med fagbrev som slaktar. Det var eit utradisjonelt val ho tok då ho saman med fire andre jenter bestemte seg for å gå kjøttfaglinja. Endå meir uvanleg var det at ho ville bli slaktar.

– Eg synst det virka spennande å vere slaktar.

Og så er det kjekt å vere litt annleis, ta utradisjonelle val og lage litt blest i eit mannsdominert yrke, smiler Eva. Ho har difor ein stor fordel når ho skal til med slakting heime på farsgarden på Vatne i Naustdal.

– Eg er nok ekstra oppteken av at ting skal gå riktig føre seg under slaktinga. Det skal vere etter boka, og reglar og forskrifter skal følgjast, understrekar Eva.

Viktig lærdom

Tøff kone – Får du reaksjonar på at du slaktar heime?

– Reaksjonar får ein alltid, men stort sett er dei positive. Folk synst det er veldig bra at vi held tradisjonar ved like og påpeikar at det må vere greitt å vere sjølvforsynte.

At slaktaren er kvinne gjev og nokre reaksjonar.

– Mange synst det tøft at det er eg som gjer det og ikkje pappa eller mannen min. Dei synst det er

Heimeslakt: I november slakta Eva Vatne Rygg ein ver heime på tunet. 45 kilo sau gjev både pølser, fårikål og fenadlår.

bra at eg tek meg av jobben sjølv, ler ho og legg til: eg trur mannen min synst det er litt kult med ei kone som slaktar.

Det er også dei som er skeptiske til heimeslakting.

– Nokre stiller spørsmål ved om det blir gjort på riktige måten og om vi følgjer lover og forskrifter. Det er eg som sagt veldig opptatt av, så det treng dei ikkje uroe seg for. Eg avlivar med boltpistol. Knivar og utstyr er reint og avblødinga skjer etter boka.

– Kan kven som helst slakte heime?

– Alle kan slakte til eige bruk, men du har ikkje lov til å selje det du slaktar. Ein må jo ha kunnskap om prosessen, men dei som driv med det i dag er stort sett bønder eller jegerar, og dei veit kva dei driv med.

Julepølsa i boks – Ein sau på 45 kilo skulle vel halde til nokre mål-

tid? – Ja, det er mykje mat i ein sau. Nokre fårikålmåltider får du vertfall, ler Eva. Og nokre bra fenalår og salta fårekjøt, legg ho til.

– Vi brukar kjøtet mykje til hjortepølser i spedd sau.

– Smakar det som står på bordet ekstra godt når du veit at det er heimeslakt?

– Det tenker eg ikkje så mykje på. Det er jo det same som om vi tok eit dyr i retur frå slaktehuset. Det smakar eigentleg heilt likt som det du får i butikken og eg er fornøgd med det. Men tanken om at vi har haldt ein tradisjon ved like er god.

– Blir vêren årets julemat?

– Nei, eg brukar den ikkje til pinnekjøt på grunn av brunstsmaken du kan få i kjøttet frå vêren. Då hadde eg nok heller tatt ein ungsau.

Heldigvis får eg godt pinnekjøt i julegåve frå jobben, smiler Eva.

FM 16•2012

31

<<

Med ungane og mannen som tilskodarar slakta ho i november ein vêr på tunet.

– Heimeslakt er ein tradisjon som eg likar å halde i hevd. Det er blitt slakta på garden tidlegare, og sidan eg er slaktar er det naturleg at eg tek meg av jobben, seier ho. Eva meiner ungane får god lærdom av å vere tilskodarar.

– Mange ungar i dag veit knapt kor maten kjem frå. Dei trur den kjem frå butikken, og kjenner ikkje gangen bak. Ungane mine får sjå kor maten faktisk kjem frå, og det synst eg er viktig.

Eg viser dei hjartet, lungene, nyrene og andre organ og let dei få kjenne at dei er varme mens eg forklarar funksjonen dei har. Ungane synst det er spennande og kjekt å få vere med på når dei får ei skikkelig forklaring, seier ho.

– Dei synst ikkje det er ekkelt?

– Eg sa dei kunne halde seg for auga eller snu seg vekk då eg skulle avlive sauen, men dei valde å sjå på. Minstejenta er veldig glad i dyr og synst nok det var litt skummelt. Ho felte nokre tårer for sauen, men godtok forklaringa om at vi gjer det for å skaffe mat. Dei får eit annleis syn på slakt når eg forklarar at det å ta avskjed med dyra er ein del av det å vere bonde.

– Du sjølv då, går det inn på deg å avlive eit dyr på garden?

– Nei, det gjer ikkje det. Sidan dette er jobben min klarar eg å lukke nokre kanalar når eg slaktar. Eg er sjølvsagt glad i dyra våre, men vi har dei i fjøsen først og fremst fordi dei skal bli mat, så eg kan ikkje gå rundt og tenke så mykje på det.

På gamalt vis Førjulskos på Mo: Andrea Flølo (t.v) og Marthe Fløtre er med på å arrangere Jul i Stallgata. Dei ønskjer å gje dei besøkjande ei pause frå julehandelen og høve til å kose seg med familien.

<<

Jul i Stallgata Med avslappa stemning og rom for koseleg tid med familien, inviterer hestelinja på Mo til førjulskos i Stallgata.

TEKST OG FOTO: Kristine Slettehaug

– Det er kjekt å spreie juleglede på denne måten, seier Andrea Flølo (17) frå Vassenden. Saman med dei andre i klassen ved hestelinja på Mo og Jølster Vidaregåande Skule arrangerer ho «Jul i Stallgata».

Målet er å skape klassisk julestemning og gje store og små eit avbrekk frå førjulsstrida.

– Mange seier at skuldrane senker seg litt når dei trer inn i Stallgata.

Dei opplever ei avslappa stemning her og synst det er eit fint avbrekk frå ei travel tid, seier medelev Marthe Fløtre (17) frå Byrkjelo.

Hesteaktivitetar Aktivitetane som står på plakaten er baserte på juletradisjonar. Det blir køyring med hest og vogn, og dersom snø, kanskje i slede. Store og små har mulegheit for ein ridetur i Juleskogen, og på menyen står det julegraut og gløgg med meir. Frå høgtalarar kjem klassisk julemusikk og elevar frå medielinja fotograferer til julekort.

– Køyring med hest og vogn og rideturane var kjempepopulært i fjor. Ungane var veldig ivrige, smiler Andrea.

– Vi håpar på same suksess i år.

For dei som ikkje har plastjuletre på loftet, er det høve til å kjøpe ekte juletre i Stallgata henta frå skogen av Naturbruk-linja. I tillegg kan ein kjøpe honning, julenek og julestjerne.

– For dei minste blir det fortalt juleeventyr i ein lavvo i Juleskogen, seier Marthe.

Fullt fokus

FM 16•2012

32

Det er travle veker for Hestegjengen på Mo. Mykje skal planleggast og ordnast. Og for å skape rette stemninga må gata pyntast til jul.

– Vi starta planlegginga i november og heile klassen jobbar med prosjektet. Det er mykje som skal gjerast, og i tida før jul brukar vi alle dei praktiske timane på skulen til dette og har full fokus. Vi gjer innkjøp, riggar til, pyntar og planlegger aktivitetane vi skal ha. Inntektene vi får på dette går til klassetur. Det er travelt, men veldig kjekt å halde på med. Julestemninga kjem av seg sjølv når vi styrar med dette. Det same får dei som kjem innom trur eg, seier Andrea.

Jul slik det skal vere Den avslappa atmosfæren lokkar mange til å ta turen til Stallgata.

– Vi håpar på mange besøkande. I fjor var det ein del som sa at dei kom rett frå julehandel og synst det var veldig behageleg å vere her. I det dei tredde inn i Stallgata roa dei ned. Det synst vi er fint, for jula skal jo handle om akkurat det: slappe av med familien og kose seg.

For dei som ønskjer å oppleve ekte julestemning er Stallgata open på Mo i Førde: 14.-16. des. Kl.16.00-19.00

NÅ KOMMER KULDEN VARMEPUMPELØSNINGER TIL ALLE BYGG

SKIFT UT DIN OLJEFYR! Daikin Altherma HT er et luft til vann system som kan erstatte en eksisterende oljefyr. Dette er en varmepumpe som leverer opptil 80° vann til oppvarming, uten bruk av elektrisk tilleggsvarme!

DESIGN

Prisbelønnet Europeisk design

NORDISK

Utviklet for nordisk klima

GULVMODELL

FM 16•2012

33

Alt i varmepumpeteknikk! FØRDE Tlf. Arild: 917 16 305 Egne montører i følgende kommuner: Florø, Førde Høyanger/Balestrand, Askvoll, Lavik, Dale, Hyllestad

Fullbyrda jakt: Tore med byttet sitt, på endepunktet Ægir Bryggeri i Flåm.

Juleøljakta I dag er juleøl lett å skaffe. Ein tur til butikken, eller til polet om du vil ha sterkøl. Slik var det ikkje då vi var unge. Då måtte du på ekspedisjon. Det var i den anden ein idé dukka opp i redaksjonen.

TEKST OG FOTO: Roy Sunde

Den gang då…

Det er lenge sidan ein køyrte langt for å sikre seg bayer. Men då Fossen og Sunde var unge, etter siste istid men før Golfkrig 1, hende det kvar helg.

Lenge før Førde fekk vinmonopol og ølmonopol fans ei anna ordning: øl på bestilling. Matbutikkane hadde formidlingsløyve: Du bestilte, og henta ei veke seinare. Ikkje noko for impulsive ølkjøparar.

Gode råd var dyre – eller: Ein bil var nok. For Vadheim hadde ølsal over disk. (Enkelte med formidlingssløyve var ikkje like nøye heller. Mang ei kasse vart bestilt til «Ola Fjording») Vi reiste i ein gamal Manta, Ascona, Taunus, Granada, Renault, Volvo, Golf eller likande. Bilen lasta ein med 4-5 mann. Helst så få at ein hadde plass til nok øl, for bestillingar kom.

Det fanst ikkje mobil, e-post eller Facebook, men alle du kjende visste kva du skulle i augneblinken turen vart bestemt. Då dukka dei opp, ringte på fasttelefon (ein grå dings med rør og dreieskive på ein benk med dårleg sitteplass i det kaldaste rommet i huset) eller sto i vegkanten og vifta. Ofte var ein seint ute i høve stengetid for øl.

Då ringte vi butikken i Vadheim.

Dette var før lover og regler vart rigide. Samvittigheita til den gamle koselege dama på S-laget var eit sikkert kort: – Er du i Førde no? Men herregud, ikkje drep deg. Du rekk ikkje hit til halv eitt!!! Ta det med ro, ølet ventar.

Ho visste godt kva fire mann i ein blodtrimma Golf med Bon Jovi og Deep Purple som soundtrack, ein laurdag formiddag med motgåande ferjekø kunne føre til. Og øl vart det.

…og no Det er tidleg morgon, og kaldt. Ei høveleg ramme for ølhentingstur, i langt betre bil enn førre gong, uendeleg mykje betre tid, mykje kortare hår og langt betre tålmod. Få ting gledar to menn i sin

Det fanst ikkje mobil, e-post eller Facebook, men alle du kjende visste kva du skulle i augneblinken turen vart bestemt.

andre ungdom meir enn roadtrip, med uavgrensa mengde musikk og firmakort.

Ingen julefred for dei som lagar Julefred I dei tronge produksjonslokala til Kinn Bryggeri i Strandgata i Florø er det hektisk. Fem tilsette prøver lage nok juleøl. Sjølv med ein ekstra bryggedag slit dei. Varene ryk ut døra.

– Eg har ein pall sterk Julefred, smiler han, elles er vi utseld. Butikkutgåva tappar vi meir av framover, og har truleg øl å selje heilt opp til jul. Det er latterleg, mange småbryggerijuleøl er utseld og vanskeleg å få tak i alt i november. Det er utilfredsstilande at ikkje dei som har lyst på Kinn sitt øl skal få det, smiler Espen Lothe og fortel at han vart bryggar i ein romantisk draum.

– Eit levebrød der eg rusle rundt og brygga, med rolege, greie dagar. Slik vart det ikkje, det tok av, ler han.

– I 2009 var det berre meg, no er vi fem tilsette.

Siste tida har eg sagt nei til kundar og førespurnadar om eksport kvar veke. Vi kunne lett dobla salet. Siste grep var ein ekstra bryggedag i helga.

No har vi fem dagar med brygging i veka, og greier lage 4000 liter øl i veka. Kapasiteten var 160.000 liter, no bryggar vi tilsvarande 200.000 liter, seier Espen.

– Nytt bryggeri er under bygging i Botnastranda, og klart i mars. Då går vi frå 800 til 3500 liter per brygging. Kapasiteten kan utvidast med yttarleg også. Det blir ei ny verd. No fraktar vi ting inn og ut, har eksternlager og har mykje unødig logistikk. No blir alt på same stad. Mykje meir rasjonelt, og kjekt, slår han fast og svarar på kvar Kinn er om fem år.

– I det nye bryggeriet, med ti tilsette, brygging dagleg og ein million liter øl i året. Espen tek ikkje av.

–Det er framleis eit lite bryggeri. Eg byrja med å lage 25 liter på kjøkkenet. Oppsettet er likt. Det nye bryggeriet er og eit enkelt, tradisjonelt heimebryggeri, skalert opp.

– Din Side kasta terningen til 6 på Julefred. Kva betyr det for dykk?

– Det er kjekt å gjere det bra. Går det ikkje bra får ein legge det til side, smiler han.

– Nokre testarar legg vekt på at ølet skal «smake jul», og premierer det. Andre legg vekt på andre ting. Julefred vart omtalt i VG, Apertif og Dagbladet, og etterspurnaden auka enormt same dag. No sel vi alt vi har på lager, same kva testar seier, men det bygger merkevare. Det er viktig å ha fokus på kvalitet på ølet, i jula og elles, seier han og fortel juleølet er 10-15 prosent av totalen.

– Alt står ikkje og fell på det. Men med større kapasitet kunne vi utnytta det meir.

FM 16•2012

35

Sjølvsagt Finst det større gleder i eit kontordominert liv enn Rv5 i sol og ein god bil? Truleg ikkje. Spesielt ikkje når Fossen/Sunde, som vaks opp på 70-talet, har mobil og Bluetoothanlegg til rådvelde.

– Spelelista er basert på Bon Jovi, Reo Speedwagon og anna frå 70-80-talet, slår eg fast. Fossen smiler. Kilometer blir mil, Førde, Skei og Sogndal ligg bak oss. Like før Leikanger ventar politiet.

– God dag, har du noko i mot å blåse, smiler politimann Ove Andersen.

– Overhode ikkje, smiler Fossen. Vi er ute og sankar øl til ein øltest, men er ikkje komme så

<<

– Vi reiser til bryggeria Ægir, Kinn og Balder og sankar lokalt juleøl til ei juleølsmaking. Det blir som når vi reiste til Vadheim for å kjøpe øl då vi var unge! Så kan eg ta biltesten i same slengen, seier Tore og røper praktisk sans. Fossen Pubbryggeri i Dale kan berre selje i eigen pub per no og vart utelate. Til Fossen si sorg, han vil gjerne smake brygget med same namn.

Espen Lothe har brygga sü mykje han kunne før jul, men likevel har etterspurnaden vore sü stor at han ikkje har greidd ü levere nok øl til alle som vil ha. Spesielt det sterkaste ølet til Kinn Bryggeri, som blir selt pü polet, har det vore stor rift om.

<<

langt at vi har smakt, gliser han og peiker bak.

Han passerer med glans. â&#x20AC;&#x201C; Lurer pĂĽ kva han hadde sagt om han sĂĽg hagla, kjem eg pĂĽ ein time seinare. I lag med ølet ligg nemleg ei hagle, som skal brukast til ĂĽ illustrerer øljakta. Det fĂĽr vi aldri svar pĂĽ, men det er neppe god kutyme ĂĽ peike ut kombinasjonen vĂĽpen og øl for politiet nĂĽr dei dukkar opp.

Siste skot pĂĽ stammen PĂĽ Leikanger ligg Balder Brygg, der Joar Njøs styrer skuta i halv stilling. â&#x20AC;&#x201C; Som bryggar og bryggerimeister, smiler han. â&#x20AC;&#x201C; Vi fekk produksjonsløyve i juni, og byrja brygge i november. Første halvĂĽret gĂĽr til ĂĽ fĂĽ ting pĂĽ plass. Nytt utstyr treng ein fase med tilpassing og banning, ler Njøs, som og jobbar halvt som snikkar. â&#x20AC;&#x201C; PĂĽ papiret. Problemet med halve jobbar er at ein gjerne jobbar meir pĂĽ begge, ler Joar. â&#x20AC;&#x201C; Eg skal gradvis over i heil stilling her, men gĂĽr vi for full pakke treng vi fleire. Knut Njøs og Ă&#x2DC;ystein Meland, som fekk ideen om Balder Brygg, og eig ilag med meg, bur ikkje her. Vi mĂĽ

FM 16â&#x20AC;˘2012

36

runde 40.000 liter før vi tener pengar. Alt mellom det og 100.000 liter er greitt. Vi hĂĽpar ĂĽ vere der neste ĂĽr, men det krev meir lagertankar, seier han og fortel at ølet ikkje er ĂĽ fĂĽ pĂĽ flaske enno. â&#x20AC;&#x201C; Vi filosoferer pĂĽ det, sĂĽ vi kan selje lokalt i butikkane. Vi er ser at flasker er nødvendig, fortel han og seier mĂĽlet ikkje er ĂĽ bli størst. â&#x20AC;&#x201C; Vi kjem til ĂĽ halde oss litt mindre enn Ă&#x2020;gir.

MĂĽlet er ĂĽ ta vare pĂĽ bryggeritradisjonane i omrĂĽdet. Vi satsar pĂĽ Vestlandet i første omgang og leverer til Engen-gruppen i Bergen, som blant anna eig Cafe Opera og Pingvingen i Bergen, og Cafe Herman her. Og sĂĽ sel vi ein del pĂĽ hotellet her, smiler han og seier han er arveleg belasta. â&#x20AC;&#x201C; Pappa har brygga heime sidan 80-talet. Eg har drive moderne heimebrygging eit tiĂĽr no, seier han og fortel kva dei lagar. â&#x20AC;&#x201C; To sortar Sognalager, vanleg og sterk Bergen Pale ale, ein pale ale av amerikansk type. Dei fekk god respons pĂĽ Bergen Ă&#x2DC;lfestival. Damene likte godt vĂĽr overgjĂŚra pale ale. Der nĂĽr vi eit segment ikkje alle gjer. Folk meinte vi fylte ei nisje, det er kjekt nĂĽr du stĂĽr ved sida av Den Nakne Ă&#x2DC;, smiler han.

KKvalitet du kan vere ttrygg pĂĽ www.vestlandshus.no TĂĽrnet

Ove Andersen frü Politiet lurte pü om sjüfør Fossen hadde noko imot ü avlegge blüseprøve. Det hadde han ikkje, for vi var framleis ikkje komt i gang med øltesten som først skulle skje dagen etter jaktturen vür.

Forhandlarar i Sogn og Fjordane â&#x20AC;˘ Vestbygg Grytøyra Tlf. 57 73 72 60 â&#x20AC;˘ VestlandsHus Florø Tlf. 57 75 21 70 â&#x20AC;˘ VestlandsHus MĂĽløy Tlf. 95 72 22 52 â&#x20AC;˘ VestlandsHus Stryn Tlf. 57 87 62 00 â&#x20AC;˘ BTHUS AS Førde Tlf. 916 61 700 â&#x20AC;˘ VestlandsHus Sogn, Kaupanger, Tlf. 57 67 33 88

â&#x20AC;&#x201C; Vi har to typar juleøl: Bitter jul, eit overgjĂŚra ale med mykje humle. Det andre er bokkølet Julebokk, ler han. â&#x20AC;&#x201C; Ă&#x2026; lage øl er moro, og vi er glade i ordspel.

Juleøla fekk god respons, vi skulle gjerne hatt meir. Vi hadde litt utstyrskødd, og eg var sjuk ei tid. Difor fekk vi ikkje laga sü mykje som vi ønska.

FrĂĽ 0 til 1 million flasker For dryge 5 ĂĽr sidan var Ă&#x2020;gir ein draum i hovudet til Evan Lewis. SĂĽ tok han og sambuar Aud MelĂĽs over Furukroa og byrja realisere: Eige mikrobryggeri, pub, hotell, renovert byggmasse snart sju tilsette og nytt bryggeri for ĂĽ ta unna etterspurnaden etter varene han tryllar fram. â&#x20AC;&#x201C; Eg hadde trua pĂĽ at Ă&#x2020;gir skulle bli ein suksess, men ikkje at det skulle vekse sĂĽ raskt. Eg bestilte nett ein million flasker til neste ĂĽr. FrĂĽ null til 1 million, og nytt bryggeri pĂĽ fem ĂĽr i FlĂĽm.

Det er enormt! Siste par ĂĽra brygga vi pĂĽ lisens i Belgia. I juni var nytt bryggeri i FlĂĽm ferdig. No er alt pĂĽ same stad, og logistikken mykje betre.

Første 8 veker laga vi 120.000 liter, som ikkje var

+@3= Ă 0TY\NKXO ,SV_^VOSQO UJMCZS CJMBS UJM EFJ Ă&#x161; FTUF GĂ?SFN½M TUBTKPOFSU Q½ GZMHKBOEF TUBEBS p '-03° p '°3%& p -&*,"/(&3 p .Â?-°:

p 4"/%"/& p 40(/%"p 453:/

:\S]^SVLYN YQ \O]O\`K]TYX

^VP$ ! !

" YQ aaa K`S] XY

Joar Njøs som er bryggerimeister hos Balder Brygg på Leikanger kan førebels ikkje levere brygg på flasker og sal av produktet i butikken. Men på utvalde pubar og restaurantar kan du vere heldig å få kjøpt det.

Ægir på lokale pol. Lokale produkt er kjekt, smiler Sunde, og fortel om aukande ølinteresse.

– Folk ønskjer øl frå mikrobryggeri, også øl frå andre land med karakter. Siste 5-10 åra har det blitt stadig meir fokus på øl og kunnskap om øl i Vinmonopolet. Ølmangfaldet er på høgde med vin, med spekter frå dei lettaste øla til dei svartaste kaffiprega. Folk tenkjer meir over at det dei drikk skal høve til maten, seier Sunde og gjev eit vintips.

– Eg har prøvd mykje ulikt til julemat og blir meir og meir glad i kvitvin til pinnekjøtet. Ein frisk, fruktig, rund kvitvin, med god syrlegheit, litt restsødme og god fylde, som stadig fleire tek sjansen på. Mange synest akevitt blir for sterkt, og til feit mat er syrlegheit og friskleik bra. Alkoholfrie eplevariantar kjem og til sin rett, seier han og fortel at raudvin og akevitt dominerer i jula.

– Det vrimlar av akevitt-sortar til mat, i tillegg til dei som er meir lagra, og nærast som «konjakkar» å rekne.

og to typar juleøl i år. Vi har øl til kvart høve, det einaste vi ikkje lagar er gravøl, ler han og seier det er kjekt å få gode terningkast i juleøltestar, men at salet ikkje avheng av det.

– Folk les dei. Ægir har fått frå terningkast 3 til 6 siste åra, men det er delte meiningar om kva godt øl er. Uansett resultat i juleøltestane er vi utselde. I år laga vi 30.000 liter juleøl, målet er å firedoble det neste år.

Stor etterspurnad etter lokalt Bjørn Kristian Sunde på Vinmonopolet i Førde seier det er rift om lokalt juleøl.

– Det kan du seie! Vi får ikkje nok juleøl til å halde tritt og kunne seld mykje meir. Vi fekk 90 flasker Julefred nyleg, som gjekk på ein formiddag, seier han og fortel kundane tek det greitt.

– Og det blir betre neste år. Problemet med mikrobryggeri er at det er små kvanta, som Vinmonopolet deler på utsala via ein fordelingsnøkkel. Det blir få flasker per pol. I år vart ikkje lokale tilhøve teke i vare slik vi håpa, og vi fekk vi færre flasker av lokale varer enn ønskeleg.

Neste år endrast dette, så vi får meir av Kinn og

Varsel om årsmøte 2013 I samsvar med NCC sine vedtekter paragraf 9.2.3 vert det med dette varsla om at årsmøte i NCC avdeling Sogn og Fjordane, vert halde på Best Western Skei Hotel, Skei i Jølster laurdag den 9. februar 2013 kl. 14.00 Medlemer som ynskjer å fremje forslag for årsmøtet, må sende desse skriftleg til styret innan onsdag den 9. januar 2013.

Berre medlemer med gyldig medlemskap har tilgang til årsmøtet.

Førde den 16. november 2012 Styret i NCC avd. Sogn og Fjordane Kontaktperson: Arvid Kjøsnes, Olabakkane 6, 6800 Førde E-post: avd135@nocc.no • Tlf.: M: 48 00 04 88 P: 57 82 27 88

<<

i nærleiken av nok. Distributørane vart sure fordi dei ikkje fekk så mykje som dei ville, det same vart vår eigen pub. I fjor laga vi 160.000 liter. I år blir det 350.000, og kapasiteten er 500.000.

Den sprenger vi neste år og må ha fleire tankar.

Vi slit med å få opp eit lager med øl. Eg sende ei ordre på 55.000 flasker i dag, då forsvinn lageret raskt, seier han og viser koparkjelen der siste produkt, akevitten Yggradsil, blir til. Og det skal bli både whisky og single malt whisky også på sikt.

Evan seier dei ønskjer å vekse, men mest å gje folk kvalitet.

– Vi skal ikkje bli Carlsberg, men så lenge folk vil ha kvalitetsøl skal vi gjere vårt beste for å forsyne dei med det. Ægir er ikkje hyllevare over alt i landet, det vil vi. Vi eksporterer til Danmark, Finland, Sverige og USA også, smiler han og forklarar kvifor dyrt kvalitetsøl er populært.

– Folk er kvalitetsbevist på alt frå mobil til øl.

Ein ønskjer god drikke til god mat, og er opptekne av ein puttar i seg. I USA og Danmark er det hundrevis av ølsortar og tusenvis av variasjonar. Eg synst det er urettferdig at de berre skal ha ein lys pils, så vi lagar mange sortar. 24 typar øl,

Evan Lewis ved Ægir har hatt så stor etterspurnad etter polvarianten av juleølet sitt, at han ikkje hadde ei flaske å avsjå til oss. Heller ikkje Vinmonopolet i Førde kunne hjelpe oss, men til neste år trur han at det skal bli lettare å få tak i dette, då han no har fått auka kapasiteten.

FM 16•2012

JULETRÆR

37

(edelgran og gran)

Fra onsdag 12. des.

• • • • •

TORGDAG i Høyanger

Julenek 16. des. kl. 14–16 Kristtorn med alle varer!

Pyntegrønt Ferske egg fra frittgående høner Gode matpoteter (Kerrs Pink, mfl.)

Kom innom oss i Angedalsvegen 59, Førde

Døskeland Bruk Angedalsvegen 59, 6800 FØRDE tlf. 57 82 28 08 • post@doskeland.net • www.doskeland.net

<<

Den store lokale juleølsmakinga Nokre oppgåver er harde. Å samle eit panel til juleølsmaking er ikkje ei av dei. Det samla seg sjølv når eg ymta frampå om å møtast i kontorlokala til Fylkesmagasinet.

TEKST: Roy Sunde FOTO: Roy Sunde og Joachim Vie

Panelet: Gaute Strømme, sørlending, jobbar i Statens vegvesen, og levemann. Helena Bremer, Sogna-huldre og 100 prosent underhaldar. Tore Fossen, jokermillionær, ølhund og lokalpolitikar.

Joachim Vie, halvt trøndersk reklamemann i Inform Media, med glede for øl.

– Dagens øl er: Frå Kinn, Julefred butikkvarian og Julefred polvariant, samt Thomasmesse. Frå Ægir Julebrygg, men polutgåva var utseld. Og Balder Julebokk og Bitter Jul. Til samanlikning Hansa Juleøl, og Den Nakne Ø sitt juleøl. Vi byrjar med Julefred, seier Tore.

– Og ender med Bitter Jul, ler Gaute og bidreg til at stemninga alt før smaking er høg.

Kinn Julefred, butikkvarianten.

– Dette var godt, smiler Helena, glad for den gode starten.

– Tommelen opp, jævlig godt øl. Fargen seier jul, slår Tore fast.

– God ettersmak, som heng i. Dette kan eg drikke mykje av, smiler Gaute. Joachim nikkar.

Sterk Julefred – Mykje søtare, seier Helena.

– Godt øl. Luktar meir enn den svake, men smakar ikkje utprega jul. Om den ikkje var utselt hadde eg sagt løp og kjøp, skyt Tore inn.

– Skal ein reinse med akevitt mellom sortane, undrar Gaute. – Denne var tam, eg likte den første betre.

– Den første var betre, seier Joachim. – Einig, seier Helena.

FM 16•2012

38

– Eg er ueinig! Til mine heimelaga julepølser og ribba hadde eg gått for denne, presiserer Tore.

– Då seier vi 1-0 til butikkøl, seier Gaute.

Kinn Thomasmesse, styrke 10,5 prosent.

– Dette er juleraudt, seier Helena og smaker.

– Oi! Intenst, det smakar for mykje. Luktar lite, men smakar mykje. Skal juleøl vere slik? Nei! Eg hadde ikkje drukke eit heilt glas.

– Eg synst det smakte mindre, hevdar Gaute.

– Tjukt som julegraut. Litt tamt og tungt, men smakar godt. Litt syrleg, nesten surt. Rikeleg smak, men ettersmaken er vond, kjem det frå trønderen i sofaen.

– Eg seier nei, seier Gaute. – Eg og, skyt Joachim og Helena inn.

Tore går i forsvar. – Det er eit spesialøl! Han les på etiketten. – Nøtter, julekake, skarp ost og gåselever er passe følgje. Han fiklar av lokket på peparkakeboksen.

– Det passar, ler Helena. – No vart det godt. Eit øl for små glas og julekaker, som høver fantastisk til husmorklubb.

– Ein spesialting, men sjukt mykje betre no, slår Gaute fast.

– Hent gåselever, ler Tore. Det blomstra av peparkakene, og dei kostar berre ti kroner.

– Eg vil heller ha mjølk og småkaker, seier Joachim og nektar la seg rive med.

– Julebrus er sjukt mykje betre, hevdar Gaute, men det kom seg.

Balder Julebokk – Balder måtte juksast på flaske, så dei har stått på, reklamerer Fossen. – Her luktar det meir.

Smaker godt, men spesielt. Eit pikant øl med særpreg, som eg kan kose meg med i sofaen.

– Sopass? Helena bryt ut i latter. – Eg er tett i nosi, men det lukar godt øl. Smaker kvassare, men mykje betre enn dessertølen.

– Det første er best enno. Men dette var godt og. Men Leikanger? I vegvesenet er det ein Blokalitet. Men dette trekk opp. Eg seier eit A øl frå ein B lokalitet, fniser Gaute.

– Dette likte eg. Ikkje så søtt som det førre.

Meir bittert, og svakare enn torpedoen på 10.5 prosent. Eit nydeleg kjempeøl, smiler Joachim.

Bitter Jul

Spesialist på gamle klokker, veggur, lommeur og armbandsur.

Har klokka di høg personleg verdi, kanskje eit uerstatteleg arvestykke?

Treng den ettersyn, reparasjon eller restaurering?

Urmakarverkstad i Førde med ekspertise og lang erfaring på reparasjonar av alle typar ur.

Henting og levering etter avtale om ønskjeleg.

Gratis fast prisoverslag.

5 års garanti på overhaling av veggur.

Roger Pettersen A/S Offentl. godkjend urmaker

6810 Førde Tlf. 907 32 380

Tore jekkar Bitter jul. Lyden av kullsyre som slepp laus spreiar eit sukk av velvære.

– Åhha, det er sånn det skal lyde, smiler Helena og får bifall av Joachim.

– Denne må du drikke med tenna pressa i hop og vere sint, ler Tore. – Smaken er litt tynn, eg ville sagt det var eit øl å byrje søndagen med etter eit julebord.

– Nei so pussig, og annleis enn alt anna vi har drukke. Det smakar for tynn kaffi? Berre snerten av kaffi. Det manglar øl, men er frisk. Men den er ikkje favoritten min, seier Helena.

– Det lukar annleis, bittert? Var litt beisk. Hadde eg fått denne ute hadde eg tenkt: No har eg fått nok øl, og gått heim, seier sørlendingen.

– Einig! Noko manglar. Denne tek du tidlig, så sterkare juleøl seinare på kveld, seier Joachim.

– Tynt og smaklaust. Har du høgd juleved og

sveitta, og får den kjellarkald, funkar den nok.

Ikkje til mat, den er leksande. Spar den til du har halsbrann etter ribbefeittet, ytrar Fossen.

– Denne hadde eg drukke om eg ikkje fekk anna, seier Helena.

Ægir julebrygg – Både dette og Kinn sine øl bør stå nokre dagar etter transport, så botnfallet set seg. Du dreg ikkje flaskegjæra øl med i ryggsekken til fjells. Sidan det er frakta i ein Ford Ranger vart det litt spinning, seier Fossen. – Men særs godt og lett å drikke. Trasig at polstyrke-variant var utseld.

– Dette har eg trua på! Vi sel det i Bremerfjøsen. Alle skal ha Ægirøl. Ho smakar, og smilet breiar seg. – Ja, dette var godt. Lett å drikke.

– Dette smakar juleøl, utan at du treng spade.

Ein kan helle, slik skal det vere, seier Gaute.

– Det luktar lite, seier Joachim. Smaker nesten julepilsner. Dette er godt, vi skulle hatt ti.

Hansa Julebrygg – Hansa er mitt favorittmerke, og det eg har drukke mest av. Har Hansapils-strekkoden tatovert på venstre arm. Når ein vel følgje må ein vere sikker på forholdet varer livet ut. Det veit eg med Hansa, slår Fossen fast.

– Eg føler du legg press på oss no, ler Helena.

– Ja du snakkar om pilsen, og ikkje juleølet, ler Gaute, men det vart litt føringar no.

– Dette var godt, smiler Helena.

– Det var det ikkje, innvender Tore. – Hansa, hald dykk til pils og fatøl. Dette kjøper eg ikkje til julemiddagen.

– Eg syns det var nesten like godt som Ægir sitt, men det er best til no, seier Gaute.

– Fargen er fin. Men det var litt tamt, seier Joachim.

Nøgne Ø – Dette ølet har eg betalt, informerer Fossen om Den Nøgne Ø.

– Det har du saktens råd til, jokermobbar Gaute.

– Du ser ikkje gjennom det! Det er godt, men

du drikk ikkje dette heile kvelden. Eg kan kose meg med det i førjulstida, men du treng ikkje mat til dette, seier Tore.

– Veldig mørkt, og tjukt. Dette kan ikkje brukast til fest, slår Joachim fast.

– Det svartaste eg har sett, med sterk ettersmak, seier Helena.

– Nokre middels einergreier frå Sørlandet, seier ein knust Gaute, som håpa på eigen landsdel. – Dette var ikkje innertiar, sukkar han.

Dommen Panelet gyv laus på ein rask reprisesmaking, fram og tilbake, og debatterer høgt. Etter ei tid er dommen klar, meiningar revidert og synspunkt endra.

Helena Bremer og Gaute Strømme utgjorde testpanelet, i lag med Joachim Vie og Tore Fossen. Dei to sistnemnde var til stades då biletet vart tatt, men befant seg utanfor linsa. Derfor har vi med to separate bilete av dei der førstnemnde er komt til akevittdelen, medan sistnemnde tømmer siste slantane av juleølet.

Eit spennande bustadprosjekt midt i Florø sentrum!

23 flotte leilegheiter i ulike storleikar kjem for sal.

Tore: Julebrygg kunne eg drukke mest, svak Julefred er best og Julefred Pol beste øl til mat.

1 Kinn Julefred butikk. 2. Kinn Julefred pol. 3. Ægir Julebrygg. 4. Balder Julebokk Joachim: Eg likar best dei snille og lyse. Ægir er fruktig og god, ein fin allrounder.

1. Ægir Julebrygg. 2. Kinn Julefred svak. 3. Balder Julebokk Gaute: Svak Julefred er best. Ægir kan du drikke mest av. Julebokken er veldig god og toppar.

1. Balder Julebokk. 2. Ægir Julebrygg. 3. Kinn Julefred butikk – Ølet frå Leikanger vart litt gløymt, den må på pallen nikkar Helena til Gaute.

1. Ægir Julebrygg. 2. Balder Julebokk. 3. Kinn Julefred. 4. Kinn Thomasmesse, men berre med kaker.

– Held dei lokale øla mål?

– Alle øla var veldig gode, seier Tore. – Enormt bra kvalitet, brygga med entusiasme, av flinke folk. Og dei lokale vel så bra som dei andre, smiler Gaute. – Dette er nok den mest nyttige øltesten du har lest. Ikkje noko jåleri, ler Helena.

FM 16•2012

39

www.byportenfloro.no Kontakt: Tordis Russøy, Eigedomsmeklar MNEF, tlf. 57 75 12 44 / 481 67 098 Greta Halvorsen, Eigedomsmeklar MNEF, tlf. 57 75 12 45 / 481 67 099

www.ssf.no

Ford Ranger Wildtrak

Mens mannen var ute etter I jakta på godt øl, måtte vi ha bil som eigna seg til føremålet. Vi prøvde nye Ford Ranger Wildtrak. Den visste seg ha rikeleg med plass til både underteikna, redaktør Sunde og lokalt brygga øl.

TEKST OG FOTO: Tore Fossen

FM 16•2012

40

Eg konkluderer med ein gong: Ranger’en er ein råstilig bil. Den er høg og lang, har god bakkeklaring, fine køyreeigenskapar og er skikkeleg gøy å køyre. Hadde det berre vore butikkølet vi var ute etter, hadde vi nok greidd oss med ein vanleg personbil. Ettersom vi var på jakt etter det tyngste ølet, måtte vi ha ein pickup med god plass og stor motor.

Ford Ranger Wildtrak er ein sekssylindra, 3,2 liters dieselmotor med 200 hestekrefter. Dreiemomentet er på 470 Nm, noko som gjer at sjølv med litt tungt julebrygg som last ikkje har problem med å halde 80 km/t opp Amblatunnelen – på femtegiret.

Herr redaktør Sunde og eg fylte dei splitter nye Statoil-koppane våre med rykande fersk kaffi og tok først turen til Florø for å hente Kinn-øl, før vi vende nasene vore mot Leikanger, for å nappe med oss eit par flasker Balder. Og når vi først var no i Sogn, kunne vi ikkje la vere å køyre til Aurland for å hente litt juleøl der også, sjølv om vi måtte sjå langt etter det tyngste julebrygget deira.

På dei nesten 50 mila vi køyrde opplevde eg bilen som eit spennande kjennskap. Frå førarsetet har ein fantastisk flott oversikt over vegen. Ein sit

høgt og godt i dei kule skinnseta. Med 200 hestekrefter så går bilen godt også, sjølv om den ikkje er så frykteleg rask ut av startblokka. Den likar godt diesel, og forbruket vårt var på 8,6 desiliter pr mil, og her er det meste langkøyring. Skal du ragge i gatene må du nok basere deg på at literen går med på mila.

Men kven bryr seg vel om slike bagatellar, når ein veit at bilen kan forsere elvar med opptil 80 cm vatn, har firehjulstrekk, låggir og sånn greie som gjer at bilen ikkje går for fort nedover islagte fjellskråningar. Også kalla Hill Descent Control i nokre krinsar.

Den har rikeleg med utstyr du kanskje ikkje ventar i ein pickup; multifunksjonsratt, ryggekamera med skjerm i bakspegelen, navigasjon, køyrecomputer og blåtanntilkopling for telefon og musikkbiblioteket til redaktøren.

Fargen på bilen er berre heilt knall! Du får den kanskje i andre fargar også. Men vil du skilje deg ut er dette heilt korrekt. Men det finst andre måtar å skilje seg ut på også. Til dømes på parkeringsplassen. Bilen er lang. Gode 5,36 meter er ikkje alltid det beste å dra på når ein skal inn i tronge parkeringsluker. Fordelen er at du kan droppe dei merka parkeringsfelta og parkere i ein eller annan grushaug eller skråning. Spesielt i Førde, der er det reint anarki når det gjeld parkering.

Om du ikkje skal bruke bilen til ølhenting, kan eg nett nemne at lasteplanet på ein Ford Ranger Wildtrak RAP Cab er 1847 millimeter langt og 1560 millimeter breitt. Nesten på størrelse med ei dobbelseng. Har du hengarfeste og ønskjer å dra noko frykteleg tungt med bilen, må eg skuffe deg om det du faktisk vil dra veg meir enn 3350 kilo.

Ved normal køyring er bilen bakhjulsdriven.

Det gjer det ekstra moro å sladde litt når ingen andre ser på. Vil du heller ha firehjulsdrift er det

berre å vri på ein brytar, så skiftar bilen frå to- til firehjulsdrift, sjølv om bilen er i fart.

Wildtrak’en hadde så kalla RAP Cab. Veit du ikkje kva ein RAP Cab er? Vel, det er for så vidt ikkje så rart. Det er ein cab-type med bakdører som er hengsla i bakkant og du kan plassere nokre polske, kortvokste snikkarar der om du har så mykje pengar at du vil registrere bilen med kvite skilt. Om du ikkje vil bruke så mykje pengar, eller ikkje har polske kortvokste snikkarar i umiddelbar nærleik, sparar du ein del på å registrere den med grøne skilt og bruke plassen bak seta til oppbevaring. Som i vårt tilfelle: Juleøl og hagle, jakker og frossenpizza. Det er stort oppbevaringsrom i midtkonsollen du kan bruke til å kjøle ned Farris’en.

Vi likte bilen godt. Spesielt fordi den er dritkul å sjå til, men også fin å køyre. Du sit så høgt og flott og kan skode utover landet vårt. Noko dieselklakking høyrer du, og girspaken er litt seig å flytte på, omtrent som om det ligg litt grus i kassa.

Og eg var ikkje heilt nøgd med lysa. Men skulle eg hatt ein Ford Ranger Wildtrak hadde eg skaffa meg eit par ekstralys, gjerne på taket, for det er jo berre dritstilig. Kanskje det skulle ha vore lyktespylarar på bilen? Pytt pytt. Elles let vi oss imponere over at ein pickup som denne har metallic lakk, hengarfeste, dieselvarmar, oppvarma frontrute, regnsensor, ryggesensor og kamera og fem stjerner i Euro NCAP-testen. Rett nok er ein del av dette ekstrautstyr, men ja, dette var to tonn herleg bil til ca 400.000 kroner. Dersom eg skal omskolere meg til handverkar (noko kona mi meiner er fullstendig ubrukeleg som), så skal eg ha ein Wildtrak. Ein oransje Wildtrak.

Motor: 4-sylindra 3,2 liter turbodiesel Maks effekt: 200 hk 0–100 km/t: 10,3 sek Toppfart: 175 km/t Lengde: 5359 mm Breidde: 1850 mm Høgde: 1804 mm Vekt: 2073 kg Oppgitt forbruk, blanda køyring: 0,95 l pr mil Vårt forbruk: 0,88 l pr mil (mest langkøyring) CO2-utslepp: 249 g/km Pris testbil: ca kr 400.000,Rimelegaste versjon: 262.000,- (Ranger Single Cab m/125 hk) Utlånt av: Autoforum Florø / Førde

Flytte langt?

Flytte heim?

Flytte ut?

Vi tar jobben.

Uansett kvar du skal til eller frå.

Over heile landet – eller ut av landet.

• • • • •

Flytting Lagring Pakking Forsikring Utleige av vare- og lastebilar

Ta vare på bilen din!

Utvendig vask

kr

Innvendig vask

kr

Polering

kr

250,900,1200,-

Tilbod:

Utvendig vask, innvendig vask og polering: kr

1800,-

Polering er noko ein bør gjere minst to gonger i året for vedlikehald av bilens lakk. Tar du derimot ei Ditec-behandling slepp du å polere fleire gonger i året. Ditec beskyttar mot steinsprut, vegsalt, kulde og sol. Og den beheld lakkens glans.

DITEC lakkbehandling kr

Antirustbehandling Visste du at nye bilar ikkje er behandla for norske forhold? Tectyl er den beste sikring mot slitasje på understellet og er noko alle bilar treng.

Hos oss får du gratis understellskontroll Vi utfører: Utvendig vask, innvendig vask/rens, polering, frontruteskift, solfilm, Ditec lakkbehandling og Tectyl understellsbehandling.

41

Kampanjetilbod: BILPLEIEHALLEN Halbrendsøyra 6 • 6800 Førde • Tlf. 57 82 01 76

www.bilpleiehallen.no Alle prisar gjeld personbilar.

FM 16•2012

5000,-

Gratis leigebil medan bilen din er til DITECbehandling!

www.inform-media.no

juleøl…

1

3

5

6 2

4

1: I august tok Nomi og eg toget til Haugastøl og sykla derifrå til Flåm. Konklusjonen var: Eit blodslit og med full oppakning på sykkel. Men også den turen som både Nomi og eg likte best. Dette er også ganske typisk for dei beste turane eg hadde før Nomi. Jo, meir slit, jo betre hugsar ein turane. 2: I slutten av august braut Nomi kragebeinet og vi vart tvungne til å ta ein kortreist båttur på gode minner, før vi hasta på jobb og i barnehage. 3: I midten av september ropte Nomi frydefullt ”sheplapon” og smilte breiare enn nokosinne, der ho sat på ein liten Shetlandsponni, leia av dagens helt Tante Linn. 4: I oktober køyrde Nomi og eg nordover, til Briksdalsbreen og Bødalsbreen.

Det vart ein fin tur. Riktig nok kortare enn planlagt på grunn av heime- og mammalengsel. «Koshli» likevel. 5: I slutten av oktober testa vi det nyopna Lustrabadet. Her fekk Nomi sjå korleis andre enn pappa ser ut naken, utan heilt å forstå kva ho såg. Det vart ein morosam tur til det fantastisk flotte badeanlegget. 6: I november kom ikkje vi oss på tur. I staden vart Nomi med pappa på jobb for å fotografere pil og boge entusiastane på Sande skule.

Hausten på tur med Nomi I august fekk eg den ambisiøse ideen om å lage ein fast serie i FM kalla «Barnsleg». Ideen gjekk ut på at eg skulle eg ta med meg den 2 år gamle dottera mi Nomi på tur.

TEKST: Joachim Vie

Dette var ein strålande idé i august. Ideen er framleis god den, men eg ser at det er tidkrevjande greier og ikkje alltid like lett å få til turar med born. Samtidig har eg erfart korleis eit born i

familien torpederar mykje av det impulsive og kor stort eventyret kan vere. Så lenge ein er på tur med born, så er heile turen på deira premissar.

Det var både uvant, og for å vere heilt ærleg, litt kjedeleg. Men godtgjerdsla har vist seg å vere litt meir enn turen i seg sjølv.

No nærmar året seg slutten og vi har hatt mange fine turar. Men det kjekkaste er at det dukkar opp små glimt som viser at Nomi hugsar turane vi har hatt. Som til dømes når ho seier til mammaen at ho vil «ete sjulling baki bilen», frå den gongen Nomi og eg åt ferdiggrilla kylling bak i bilen etter å ha vore på bretur i Bødalen. Eller når ho framleis snakkar om å «sukle fælle», frå sykkelturen vår over Finse. Eller når ho forhåp-

ningsfullt ser på meg frå setet sitt i Barnsleg-bilen og spør: «ska på fællet no?» Det er slike stundar som viser at ho hugsar, som vil forme ho som person, og det gledar ein entusiastisk pappa. I skrivande stund er det 12 minusgrader ute og vi greier knapt å få varme i Barnsleg-bilen vår.

Vi har bestemt oss for å ta fri til det blir ski- og pulkføre. Dessutan har vi ei anna utfordring framfor oss. I januar skal Nomi få seg ein veslebror. Dette vil naturleg nok avgrense tida vi har til å stikke på tur. Men vi skal nok snike oss til nokre turar innimellom. Inntil då vil Barnsleg leve vidare på Fylkesmagasinet si Facebook-side, i form av små oppdateringar frå turar, så følg oss der.

FM 16•2012

42

Vi ynskjer deg ei triveleg jul og eit kreativt, blått nytt år!

Mai-Kristin, Kristine, Ingvild, Renate, Silvana, Heidi, Joachim, Roy, Tore og Ole Jonny inform-media.no

Dekan ved avdeling for helsefag, Eva Marie Halvorsen og Kathrine Personbråten, sjukepleiar i Helse Førde med vidareutdanning i Helsepsykologi, er skjønt einige om at kortreist vidareutdanning er eit stort gode for fylket vårt.

Kvifor hoppe over bekken etter vatn?

Kvifor reise ut av fylket for å ta vidareutdanning når du får den kortreist i heimfylket?

Tekst og foto: Roy Sunde

Høgskulen i Sogn og Fjordane (HiSF) har 360 studentar i master- og vidareutdanningar innan helse- og sosialsektoren på deltid. Slik kan ein kombinere utdanning, jobb og familie.

– I 2025 har Norge over 900.000 personar over 67 år og 250.000 over 80 år. Mange treng offentleg omsorg, men vi er færre som kan yte hjelpa. Difor er helse- og sosialsektoren reformert nyleg. Samhandlingsreforma i helsevesenet skal gje meir heilskapleg tilbod til pasienten, med vekt på førebygging, tidleg innsats og betre samhandling mellom tenester, brukarar og tenesteutøvarar.

Folk skal få hjelp der dei bur, i kommunale tenester. Spesialisttenester skal nyttast når det ikkje er andre alternativ. Difor aukar kravet til kompetanse i helse- og sosialtenesta. Vi må tilby gode, relevante master- og vidareutdanningar ut frå behov, det er del av vårt samfunnsmandat, seier dekan ved avdeling for helsefag, Eva Marie Halvorsen.

Utviklar Helse Førde – I januar startar blant anna vidareutdanning i helsepsykologi, rettleiing og coaching i leiing, rusproblematikk og rusarbeid, aktiv omsorg; fysisk aktivitet og naturopplevingar i helsefremjande arbeid, og ikkje minst slagbehandling basert på Bobathkonseptet. Ei unik utdanning, som rekrut-

terer nasjonalt og høver dei som jobbar med hjerneslagpasientar, seier ho og viser til heimesida for meir info.

– Spesialisthelsetenesta sin tillit og legitimitet avheng av kompetanse i pasientbehandlinga.

HiSF er sentral i å sikre Helse Førde tilgang på kompetanse. Stadig breiare utdanningstilbod gjer oss i stand til å yte stadig meir spesialiserte tenester. Nærleik mellom HiSF og Førde Sentralsjukehus gjev god rekruttering, tett samarbeid, høve til å drøfte kva utdanningar ein treng og gjensidig utvikling og læring. Vår kompetanse aukar, forskingsaktiviteten styrkast, tenestene våre forbetrast og utviklast og vi får verdfull leiarkompetanse. Vi må legge til rette for kompetanseheving.

Dei med vidareutdanning og master må få karrierehøve og utfordringar som gjer arbeidet utviklande. Gode medarbeidarar er vår viktigaste ressurs og føresetnad for kvalitetstenester, seier Anne Kristin Kleiven, utviklingsdirektør i Helse Førde – Eg ønskte ei vidareutdanning som kan nyttast på ulike felt, for å bidra til å gjere dagane lettare for dei som treng det. Eg lærte mykje om menneskeleg åtferd, som kan nyttast i samhandling. Studiet gjorde meg bevisst eigne haldningar og oppførsel, gav innsikt i rolla samfunnet spelar for den enkelte, og kunnskap om korleis vi kan førebyggje negativ helseåtferd i større grupper.

Undervisninga er variert, godt oppbygd, med gode forelesarar, seier Kathrine Personbråten, sjukepleiar i Helse Førde med vidareutdanning i Helsepsykologi.

Arbeid og kompetanseheving samtidig – Det er viktig at tilsette i helse- og omsorgssek-

toren har rett kompetanse for å møte utfordringane i samhandlingsreforma. Pasientar skal møte eit heilskapleg løp. Kommunane må ha godt internt samarbeid, og jobbe tett med spesialisthelsetenesta. Ressursbruk skal dreie mot førebyggande tiltak, hjelp til sjølvhjelp, og utsette trong for meir eller dyrare hjelp. Kommunen fekk ansvar for sjukare pasientar, dermed treng dei tilsette høgare kompetanse. Masterutdanninga på samhandling i helse- og sosialtenester høver krava kommunen er stilt overfor, og HiSF gjer det mogleg å kombinere arbeid, familie og utdanning, seier Norunn Stavø, kommunalsjef helse/barn- og unge/NAV i Flora.

FM 16•2012

43

Den kraftigaste og beste sjølvvasken?

Prøv sjølv! Sjølvvask / maskinvask – Gratis bruk av støvsugar

Få 30 øre i rabatt frå første liter med Statoil-kortet.

Statoilbutikk Førde tlf. 57 82 11 28 Statoilbutikk Jølstraholmen tlf. 57 72 69 69 Statoilbutikk Sogndal tlf. 57 67 39 00

Kvar 6. bilvask gratis

Produsert av Fride H. Haugen / fride.haugen@gmail.com

FM 16•2012

44

Namn: Adresse: Postnr./Stad E-post:

72 Kryssordet kan også lastast ned frå fylkesmagasinet.no

Løysinga sender du innan 02. januar til: Inform Media, Boks 353, 6802 Førde.

Merk konvolutten «Fylkeskryss nr. 72».

Vi trekkjer tre vinnarar med korrekt løysing som kvar får fem FLAX-lodd. Løysing på kryssord 71 og 72 kjem i neste utgåve.

LITT BRUNERE - mye vakrere -

Skal du hogge ved?

Vi har det du treng av olje.

Besøk Brun og blid Førde

Hafstadvegen 34

Tilbod: ÅPNINGSTIDER ER: Man-Fre: Lørdag: Søndag:

07:30 – 23:00 09:00 – 19:30 10:00 – 23:00

Miljøbensin kanne 25 lit. 573,- kartong, 3 x 5 lit.

389,-

inkl. mva inkl. mva

Betula Sagkjedeolje, kanne 20 lit. 799,- inkl. mva - kartong, 4 x 4, 16 lit.

710,- inkl. mva TA VARE PÅ NATUREN Vi har også BIO-logisk Sagkjedeolje på 20 lit.

No kr 1129,- inkl. mva Nærmeste Brun og blid solsenter finner du ved å sende: BB HVOR til 1960 Besøk oss på facebook: www.facebook.com/Brunogblid Grønt nr: 800 34 033, www.brunogblid.no

Nyttårsdans 2013 25. – 26.

JANUAR Flott dansemusikk heile helga!

Vi har olje til det meste...

Gjennom 40 år har Farsund & Naustheller AS levert alle typar smøremidlar til vårt nærområde. Landbruk, Industri, Transport, Skipsbyggeri, Bakeri, Næringsmiddelindustri, Privat hushold, Kommune og Fylke.

FM 16•2012

Vi leverer også diesel, bensin og fyringsolje til mange hundre kundar i distriktet.

Våre kundar er vår arbeidsgjevar.

Overnatting: 2 døgn inkl. middag lørdag og billett frå kr 1995,- pr. pers.

Lørdag – søndag inkl rom/frukost og billett frå kr 1085,- pr. pers.

Telefon 57 83 40 00

Fredag 26. januar Barthold Bar, Gilbeys Lørdag 27. januar Dans i 2 etasjar!

Barthold Bar: Gilbeys Sunnfjordsalen: Vagabond & Contrazt Billettpris: Fredag kr 100,- • Lørdag kr 385,2-dagars billett kr 435,-.

Bill. får du kjøpt i resepsj. på hotellet.

Vi har vinterdiesel. Ring for pris.

Vi er konkurransedyktige og leverer raskt!

Farsund & Naustheller AS Tlf. 578 21 688 www.farsundnaustheller.no

45

E-PRAT

med Joar Søhoel

Bustadkommune: Sogndal Yrke: Kokk Alder: 28

Foto: TV2

Aktuelt: Ein av deltakarane i årets «Farmen» på TV 2 – Korleis vil du oppsummere opphaldet ditt på Farmen? – Farmen var eit vakkert eventyr for meg i lag med mange hyggjelege personar. Eg var godt rusta og var blant dei få som klarte å holde humøret oppe sjølv om det var lite mat og mykje arbeid. :) – Kva sakna du mest frå det verkelege liv under opphaldet? – For meg så var det som kokk hardt å leggja om kostholdet til havregraut og kokt potet. Men etter nokre veker gjekk da greitt med så einsidig kost.

Men kjøttet var sterkt etterlengta. ;) Saknet til min sambuar blei stort, 8 veker på garden kjendes det som eit halvt år.

– Kva var det første du gjorde då du kom heim att? – Det første eg gjorde når eg kom heim var å eta meg god og mett. Så prøvde eg å ta igjen litt på hjortejakta.

– Hadde du meldt deg på Farmen igjen om du fekk sjansen? – Farmen var reine rehabiliteringa for meg. Her fekk eg komma meg vekk frå min travle kvardag og alt kjas og mas. Farmen kunne eg lett gått tilbake til, men då med min sambuar.

– Har du kontakt med dei andre deltakarane? – Har god kontakt med firarbanden og Andreas. Flotte personer alle fem.

- Beskriv den ultimate frihelg? – Ultimate frihelg er hjortejakt med gode venner.

– Kva har du liggande på nattbordet? – På nattbordet har eg ei nattlampa slik at eg ikkje skal gå på tryne når eg skal leggja meg.

– Kva musikk/musikarar lyttar du til? – Rockabilly ligg hjartet mitt nært – Du har invitert fire vener til middag heime hos deg sjølv. Kva serverer du dei? – I kveld skal eg ha 4 gode venner på besøk. Dei får hjortefilet.

– Kva drøymde du om å bli då du var liten? – Som liten drøymde eg om å ein gang spela på Sogndal. Men er ikkje så gale å vera kokk heller.

– Kva får deg skikkelig irritert? – Jon får meg ganske irritert.

– Du får 50.000 kr du skal gje til eit lag eller ein organisasjon. Kven får dei og kvifor? – 50.000,- skulle gått til Luster Jakt og Fiskarlag. Dei inspirerer ungdom til å ta naturen i bruk.

– Kva hugsar du best frå barneskulen? – Barneskulen har eg gløymt av.

– Kva ville du vist fram for ein turist som kom til heimstaden din? – Hafslo og den vakre naturen!

FM 16•2012

46

Vi har julegåver til heile familien!

129,-

189,Skisett, barn Av plast. Bindinger med remmer som spennes fast på vanlige vinterstøvler.

Staver medfølger. Fås i rosa og blått.

21-011 (90 cm)

999,Verktøysett, 85 deler

299,-

349,-

Varmeteppe, under

RC Spiderman ATV

Dukke i barnesete

100 % polyester. Effekt: 60 W. Mål: 150 x 80 cm. 230 V. 84-161

Radiostyrt Spiderman firehjuling. 27 MHz. Lengde: 30 cm. 45-838

Dukkens lengde: 35 cm. Barnesete av plast med avtakbart trekk. Fås også i blått. 45-819

Av lakkert stålplate. Mål: 47 x 21,5 x 20,5 cm. Vekt: 12,5 kg. 71-004

Søndagsåpent 16 og 23.des: 10-18

FØRDE, Kronborgveien 5, 6800 Førde Man-fre 9-20, lør 9-18 815 32 815 - www.biltema.no

AVENSIS. Kampanjetilbod

Spar kr Avensis er ein bil med kvalitet i alle ledd. Lekkert design på både inn- og utside, gode køyreeigenskapar, driftssikker og med gode valmoglegheiter. Den kjem fullpakka med spennande og intuitiv teknologi som tar seg av både sikkerheit og komfort, og gir deg ei køyreoppleving heilt utanom det vanlege. No har vi eit avgrensa tal Toyota Avensis InBusiness-modellar til kampanjepris.

Avensis Advance 1.8 VVT-i 147 hk aut. stv. med InBusiness-pakke kr

329.500,-

I tillegg til Advance - InBusiness-pakke får du også med Advance - Touch & Co inkludert i prisen, verdi 9.600,Avensis Advance 1.8 VVT-i 147 hk 4-dørs, frå kr 319 500,-*

34.100,Rettl. pris: 363.900,-

Avensis Advance - Touch & Go

Avensis Advance InBusiness pakke

Multimediaskjerm, ryggekamera og navigasjon utan tillegg i prisen Verdi 9 600,-

• Bi-Xenon m/AFS • LED køyrelys • 17” aluminiumsfelger • Mørke ruter

* Levert Sogn og Fjordane. Avensis frå 283 400,- Årsavgift kjem i tillegg. Forbruk blanda køyring, utslepp CO2 og NOx: Forbruk blanda køyring, utslepp CO2 og NOx: Avensis 2.0 D-4D: frå 0,45 l/mil, frå 119 g/km, frå 164 mg/km. Avensis 1.6 VVT-i: frå 0,65 l/mil, frå 150 g/km, frå 9,7 mg/km. Avbilda modell kan ha ekstrautstyr. Med atterhald om trykkfeil.

NYHET! PRIUS+ SEVEN Stasjonsvogna for den bevisste familien.

Prius+ Seven frå: 226 400,-* PrivatLeige frå: 1 963,-** Fastrente 1,95% i 3 år***

Prius+ Seven Advance har utstyr som: • Automatgir • LED køyrelys og baklykter • Privacy glass • Tåkelys framme • Regnsensor • 16” aluminiumsfelgar med aerokapsel • Smart Start og låssystem • Skinnratt • Toyota Touch • Cruise Control + mykje, mykje meir.

*Inkl. frakt, lev. Sogn og Fjordane. Årsavgift kjem i tillegg. **Startleige: 55 000,- inkl. mva. Total leigekostnad: 129 658,- Periode/køyrelengde 36 mnd/45 000 km. Tillegg for tingl./etableringsgebyr 3 990,Forbruk blanda køyring, utslepp CO2 og NOx:Prius+ Seven: frå 0,41 l/mil, frå 0,96 g/km, frå 6,5 mg/km. *** Avgrensa tal. Tilbodet gjeld t.o.m. 31.12.2012.

Avbilda modell kan ha ekstrautstyr. Med atterhald om trykkfeil.

Toyota Nordfjord AS Toyota Førde AS Toyota Sogn AS 6718 Deknepollen. Tlf. 57 85 26 50 Hegrevegen 16 - 6783 Stryn. Tlf. 57 87 60 00 www.toyotanordfjord.no

Steinavegen 10, 6800 Førde Tlf. 57 72 10 00 www.toyota-forde.no

Skarpeteigvegen 1, 6854 Kaupanger Tlf. 57 67 66 66 www.toyotasogn.no

8000 m2 med • DAGLEGVARE • BYGGVARE • GULLSMED • GÅVEARTIKLAR • KAFÉ

X

Julegåver til heile familien Prisane gjeld t.o.m. laurdag 15. desember eller så lenge lageret rekk. Atterhald om skrivefeil og utselde varer.

LÅG PRIS

LÅG PRIS

1990

199

Solid boks på 500 liter som ligg lågt mot taket. Kan ta ca 8 par ski eller 6 snøbrett. Godkjent av TUV. I ABS plast med topp finish.

Lav eigenvekt (22 kg) og sideopning.

Mål: L 225 x B 83 x H 39 cm.

TAKBOKS

LÅG PRIS

49

BRANNTEPPE

STOR FREIA KONG HAAKON 1KG

T I VG BEST I TES

GFESTE S OG SNØG SENTRALLÅ LETT!

BEST PRIS I SOGN OG FJOR DANE?

I miljøvennleg glasfiber, som «pakkar» inn og kvelar brannar ved å hindre tilførsel av oksygen.

Leggjast over brennande gryter, gjenstandar eller personar som har brann i kleda.

Str 100 x 100 cm.

LÅG PRIS

249

3 PK. RØYKVARSLARAR Sikre heimen din eller fritidsbudstaden din med optisk røykvarslar som reagerer rasktpå røyk og ulmebrannar.

SYSTEM TRÅDLØYST

ERHEIT! ENKEL SIKK

LÅG PRIS

99

COOP FILTERMALT RØD/GUL 10 pk.

LÅG PRIS

119

LAMBI TØRKEAPIR 20 pk.

LÅG PRIS

LÅG PRIS

1540

LÅG PRIS

995

STEIKETAKKE 46 CM 60 cm 2190,-

BORSKRUTREKKER DS14DCL. Kompakt og lett maskin med Li-Ion batteri teknologi. 13 mm sjølvspennande chuck.

99

INFRA OPPHENGSSETT 16 KROKER Perfekt til oppheng av stiger, spader, syklar, verktøy og mykje meir.

Leverast med skruar og veggpluggar.

LÅG PRIS

LÅG PRIS

LÅG PRIS

cafe

49

KELLEN VERKTØYKASSE i metall. Mål: 66 x 28 x 27 cm

Kvar dag har vi: LÅG PRIS MEDIUM

KAFFESERVICE GOD JUL 6 pers.

8 9 00

LOKALPRODUSERTE MENY KJØTKAKER FRÅ FJORDA

JULEMENY PRØV VÅR N ULEKONGE VI FØRAR J

X

GYRO 3,6 V. Liten og praktisk skrutrekker, perfekt til små arbeidsoppgåver og montering av møbler. LED arbeidslys og LI-ION batteri

199

PELSFÔRA VARMEDRESS Med sterkt polyester/bomull stoff yttarst, hette som du kan ta av og refleks. God passform, med belte og elastikk i livet. Blå/svart eller raud/svart. Str. XS-XXL. Pris pr. stk.

LAMBI TOALETTPAPIR 40 pk.

399

BLACK&DECKER SKRUTREKKER

LÅG PRIS

299

119

LÅG PRIS

med poteter og gulrot.

STOR kr. 99,-

Torsdag og fredag: Raspeball

LÅG PRIS

69

ARBEIDSLAMPE HALOGEN Effekt: 400 W. IP 44. Komplett med 0,4 m kabel. Produsert i aluminium.

Komplett inkl. halogenrør.

Med stillbart monteringsbeslag.

Energiklasse: C

LÅG PRIS

395

BOSCH KRYSSLASAR QUIGO 2 Lagar en horisontal og en vertikal laserlinje samtidig.

Enkel i bruk. Arbeidsområde: ca. 7 m.

Laserdiode: 637 mm.

Vekt: 0,25 kg

LÅG PRIS

1249

BOSCH MULTIKUTTER PFM 250 Kraftig 250 watts motor effektiv med Softstart. Med støttehandtak for optimalstyring.

LÅG PRIS

349

NOR-TEC DIGITAL SAFE

Sikker oppbevaring av viktige dokument og andre gjenstandar. Opnast ved eiga kode som kan kode opptil 8 siffer.

Leverast med 2 nøklar. 16 liter. Utvendige mål: 25 x 35 x 25 cm. Vekt: 13,5 kg

Sjå elles vårt utsende flygeblad eller på www.coop.no

Coop Extra-varehuset, Førde

9-21 (20)

cafe