Digitaliserer fortida Når du svingar inn på tunet til Steinar Hilde tyder lite på eit digitaliseringsstudio. Det velhaldte gardstun vitnar om at han byrja yrkeslivet i ei meir analog verd. TEKST: Roy Sunde / FOTO: Joachim Vie
FM 8•2012
74
– Det byrja som hobby for 12 år sidan. Eg har alltid vore interessert i film og historie, spesielt lokalhistorie. Sjølv hadde vi aldri 8mm film i familien, det gjekk i lysbilete. Så eg herja på bygdene etter film, og laga eige arkiv. I tillegg hadde eg videokassettar frå 90-talet og framover eg ville digitaliserte, fortel Steinar, og konstaterer at ting balla raskt på seg. – Etterkvart auka utstyrsmengda kollossalt. Eg bygde nettverk, som femna verda: USA; Nederland, Frankrike, Skandinavia osv, som eg nyttar til å skaffe utstyr. I Norge har vi hatt eit underlig lag med å kaste, eller stuve vekk, fortel han og seier han etter 6 år var klar for å hjelpe andre. – Då hadde eg datakraft til å digitalisere for andre. Teknologien har blitt billigare. Eg kunne ikkje gå konkurs på ein hobby, så eg har teke det gradvis, ler han. – Neste steg var å søkte kommunen om midlar i 2010, til å lage ei nettside. Og så hoppa eg i det som yrke no i år. Per i dag jobbar eg 60-75 prosent. Håpet er 100. For meg er det mest interessante å ta vare på filmane og lokalhistoria i dei, og kan eg ta ut løn til slutt er det fantastisk. Kan eg skape arbeidsplassar også, så er det heilt topp. Han likar ikkje å snakke tall, men etter første kvartal med profesjonell drift er han nøgd. – Eg hadde like stor omsetnad dei 2-3 første månadane i år som i heile fjor. Det viser auken. Eg tek ikkje ut pengar, men investerer i enno betre utstyr. Eg er oppteken av kvalitet og kundane pris. Dei spør ikkje kor bra det kan bli, men kva det kostar, ler han. – Det siste eg har kjøpt er ei maskin som kan digitalisere 16mm film til full HD med lyd. Det er formatet skular og det offentlige nytta, og opnar for skattar frå dei. Når ein kan digitalisere 16mm byrjar det å bli stort. Det er mogeleg å kjøpe slike feite maskiner fordi teknologien har teke steg. No er det berre anstendig dyrt, smiler han og ser han frå kundar frå det meste av landet. – Oslo er nest største treffylke på heimesida, etter heimfylket. Før var det Oslo, Troms, Sørlandet og Hedemark, men etter litt medieomtale vakna Sogn og Fjordane. Eg får kick når eg får pakkar frå heile Norge til Innvik, til og med frå Oslo, som har eigne digitaliseringsverksemder.
gjerne rauk for 20 år sidan, seier han og fortel at maskin som kan digitalisere både 8mm og Super8mm med lyd kostar. – Dei må spesialbyggast, det er ikkje hyllevare. Maskina tek 10 veker å få bygd og levert hit, og har rukla og gått dagleg sidan eg fekk ho. Steinar seier han er oppteken av å gi kundane fridom på kjøpet. Eg lagar filer alle kan opne, helst levert på ekstern harddisk, så folk sjølv kan lage filmar så ofte dei vil. Filmane er deira, så dei bør sjølv rå over dei. Eg prøver å halde prisane på konkurransedyktig nivå, og er oppteken v å lever kvalitet, fortel Steinar, og seier han likar å få utfordringar med ukjente format. – Det kom ein førdianar i går. Eg er ikkje verre på det enn at eg frydar meg godmodig over at dei må på bygda for å få utført ei teneste, normalt er det omvend. Han hadde med to utrangerte maskiner, med ein type kassett eg ikkje visste om: Ein videokassett som heitte LVC. Det er Phillips sitt første heimevideosystem, frå 1972. Kassettane hadde speletid på 1 time, og i 78 kom ein ny variant med to timars kassett. Seinare vart det til Video2000. – Kan du hjelpe meg? Eg svarte ja, men kunne ikkje svare på kor lang tid det tek. Eg har sett himmel og jord i rørsle for å skaffe utstyr, smiler Steinar, som tek seg av smalfilm, begge typar 8mm, VHS, Betamax, Video2000, VHS/S, H8/HI8 og MiniDV, samt lysbilete, negativ film og papirbilete, samt LP, MC og vinyl.
Elskar 8mm Favorittformatet kjem kontant. – 8mm! Det slår alt, og er historisk artig. Tidsaspektet er frå 50-talet og fram til 70-talet. Det er så lenge sidan at det er skikkelig løye å sjå det att. Mange har ikkje sett filmane sin på år og dag, fordi lampa på framvisaren
Gjer aldri opp ein 8mm film Han møter mange filmar som er stemoderlig behandla. – Folk kjem med kassettar i pose, utan